Job box Eva Fleischer

Transkrypt

1 Job box Eva Fleischer Job box jest skierowany do młodych osób, które jeszcze nie wiedzą, jaką drogę obrać. Z uwagi na fakt, że tło teoretyczne, cele i grupy docelowe zostały przedstawione już w rozdziałach 5.4, nacisk w tym rozdziale zostanie położony na budowę, funkcję poszczególnych elementów oraz wprowadzenie ich w życie. Wszystkie narzędzia zawarte w tej części znajdują się również na załączonej płycie CD-ROM Jak zbudowany jest Job box? Job box w wersji dla młodzieży i doradców jest zawartym w formie teczki obszernym zbiorem instrukcji, handoutów i przykładów z trzech zagadnień tematycznych. Uzupełnione są one pakietem startowym, zbiorem dokumentów oraz aneksem. Pakiet startowy: Jak się orientować? Dzięki osobistemu formularzowi, danym kontaktowym doradcy oraz instrukcjom młodzież bierze niezbędnik w posiadanie. Temat 1: Ustalam, co jest moją mocną stroną To zagadnienie jest najbardziej obszerne. Za pomocą szeregu arkuszy zbadane zostaną dotychczasowe doświadczenia związane z uczeniem się i wynikające z tego mocne strony. Temat 2: Wyjaśniam moje cele zawodowe. W tej części zajmujemy się orientacją zawodową dokładnie. Zbadamy marzenia w odniesieniu do zawodu i wynikające z tego konkretne, realistyczne kroki w kierunku zdobycia zawodu. Temat 3: Moja aplikacja Tu mamy do czynienia z konkretną aplikacją. Młodzież znajdzie wskazówki dotyczące aplikacji, przykłady i instrukcje dotyczące pisania listu motywacyjnego i życiorysu, arkusze ćwiczeniowe przygotowujące do rozmowy kwalifikacyjnej i zarządzaniem aplikacjami. Moje dokumenty Tu znajduje się miejsce na świadectwa szkole i świadectwa pracy, dokumenty urzędowe (karta meldunkowa itd.), które ważne są podczas ubiegania się o pracę. Tu powinny też znaleźć się certyfikaty i zaświadczenia zdobyte w szkole i zajęciach pozaszkolnych, bądź jako wolontariusz. Tym samym dokumentuje się silne argumenty, które nie pojawiają się na świadectwach. Aneks: Gdzie znajdę informacje i wsparcie? W tej części młodzież znajdzie potrzebne adresy i linki. Tu również można bezpośrednio zaznaczać instytucje, do których kierowani są młodzi ludzie. Job box występuje w dwóch wersjach: Wersja dla młodzieży: Ta wersja powinna być pozostawiona do dyspozycji młodzieży jako osobista teczka. Znajdują się w niej standardowe arkusze robocze, instrukcje, które są skierowane bezpośrednio do młodzieży. Arkusze powinny zostać w teczce. Ta teczka Seite 1 von 19

2 powinna służyć młodzieży jako teczka na dokumenty aplikacyjne i inne w szerszym wymiarze niż ten jeden konkretny przypadek aplikacji. Wersja dla doradców: Tu znajdują się dokładne opisy zagadnień tematycznych i zadań roboczych. Poza tym w przypadku każdego rozdziału do dyspozycji lub do wyboru jest kilka metod, których można użyć w zależności od sytuacji. Ta różnorodność metod powinna służyć temu, by móc odpowiednio zareagować na kulturowe lub zależne od płci podejście do tematu. Dodatkowo załączone są jeszcze listy do rodziców po niemiecku, angielsku, turecku, bośniacku/chorwacku/serbsku, które można dostosować do danej instytucji. Te materiały znaleźć można również na CD-ROMie. Idealny przebieg W sytuacji idealnej doradcy wraz z młodzieżą opracowują zagadnienia tematyczne w kolejności, jaka została przedstawione w poniższej tabeli. Następnie krótko omawiane są cele i treść poszczególnych wizyt doradczych oraz fazy pracy samodzielnej. Każda rozmowa doradcza jest propozycją spotkania i rozmowy uwzględniającej kilka następnych kroków, które powinny następować po sobie. W praktyce może się jednak okazać, że dla jednej jednostki doradczej koniecznych jest kilka spotkań Seite 2 von 19

3 Zagadnienie tematyczne Pakiet startow y Temat 1 Ustalam, co jest moją mocną stroną Temat 2 Wyjaśniam moje cele zawodowe. m at 3 M oj a ap lik ac ja Wprowadzenie w życie Rozmowa wstępna/ Clearing ewentualnie z rodzicami Rozmowa doradcza 1 Faza pracy własnej 1 Rozmowa doradcza 2 Faza pracy własnej 2 Rozmowa doradcza 3 Treści doradcze Arkusze/Ćwiczenia Informacja o procesie Kontrakt Spoglądam na moje życie Moje miejsca nauki Moje języki Moje mocne strony i zainteresowania Co umiem Moje wymarzone zawody Poszukiwanie wiadomości o zawodach, Porady w AMS 1, BIZ 2 Moje kroki do zawodu List do rodziców, angielski, turecki, bośniacki, chorwacki, serbski wręczenie teczki Moja droga przez życie Swobodnie namalować swoje życie Czego nauczyłem się w szkole Czego nauczyłem się w czasie mojego kształcenia zawodowego, doskonalenia Czego nauczyłem się w doświadczeniach zawodowych Czego nauczyłem się w wolnym czasie Czego nauczyłem się przez moje życie w kilku kulturach Lista kontrolna na akty mowy w zawodzie 1 Lista kontrolna na akty mowy w zawodzie 2 Tak widzę siebie samego Tak widzą mnie inni Ankiety + Testy (eksternistyczne, Internet) Moje mocne strony Profil moich mocnych stron Jako kto i gdzie, z kim/ czym chcę pracować? Moje wymarzone warunki pracy Moje wymarzone zawody i moje mocne strony Moje konkretne cele zawodowe Moje kolejne kroki Spojrzenie w przyszłość i przeszłość Nić czasu Góra Mapa skarbu treasure map Moje następne kroki (dla informacji) Mapa skarbu Ewent. rozmowa z Informacja rodzicami Zabezpieczenie zasobów Rozmowa doradcza 4 Wskazówki odnośnie aplikowania Tekst informacyjny Zbieranie dokumentów do zbioru 1 Arbeitsmarktservice (por. Rozdz. 1) 2 Berufsinformationszentrum Centrum informacji zawodowej Seite 3 von 19

4 Mój/moje list motywacyjny Mój życiorys Rozmowa kwalifikacyjna Moje raporty z aplikacji Tabelle 14: Przebieg doradztwa i arkusze robocze Przykład Życiorys tabelaryczny Życiorys europejski EUROPASS Przygotowania rozmowa kwalifikacyjna Raport z aplikacji Zarządzanie zbiorem dokumentów Seite 4 von 19

5 Ocena wstępna Decyzja o skorzystaniu z Job box zapada w sytuacji idealnej po ukończeniu fazy oceny wstępnej. Jeżeli w pojedynczych przypadkach nie będzie to możliwe, to taką decyzję można podjąć po rozmowie wstępnej. em jest poinformowanie o zawartości i przebiegu działania boxu, jak również osiągnięcie uzgodnienia doradczego po szczegółowym wyjaśnieniu zlecenia. Młodzież otrzymuje teczkę (wersja dla młodzieży). Wspólnie z doradcami młodzież wypełnia formularz oraz formularz z danymi kontaktowymi. Job box jako osobiste narzędzie doradcze Gdy doradcy razem z młodzieżą wypełnią już formularz z danymi kontaktowymi, mogą od razu zacząć opracowanie arkusza To ja. em tej samo-prezentacji jest pojęcie niezbędnika jako osobistego narzędzia doradczego. Indywidualne kreowanie poprzez pracę ze zdjęciami umożliwia kreatywny dostęp. W całym procesie chodzi najpierw o to, by wyjaśnić młodzieży zasadę procesu niezbędnika, tak by było dla nich jasne, dlaczego niezbędnik może być w ich przypadku rozsądny. Rozmowa wstępna z rodzicami Być może odbędzie się rozmowa z rodzicami. W takim przypadku najważniejszym celem jest udzielenie rodzicom informacji i zapewnienie ich wsparcia dla doradztwa. Jako materiał można użyć Listu do rodziców (po niemiecku, angielsku, turecku, bośniacku, chorwacku i serbsku) Rozmowa doradcza 1 W czasie tej jednostki doradczej praca odbywa się na podstawie następujących arkuszy: Moja droga przez życie Moje miejsca nauki Moje języki Moje silne strony i zainteresowania: Tak widzę siebie samego W rozmowie następuje wyczerpująca konfrontacja z własną biografią. Wnikliwie analizuje się nie tylko biografię szkolną i zawodową, lecz również dokonuje się kompleksowej retrospekcji dotychczasowego życia. Dostęp biograficzny W arkuszu Moja droga przez życie tematem są takie dziedziny życia jak rodzina, migracja, sytuacja mieszkaniowa, edukacja szkolna i zawodowa, praca, czas wolny/zainteresowania, ważne wydarzenia oraz przeżycia osobiste poszczególnych faz życia. Jeżeli w Intensiv- Clearing został juz stworzony biograficzny podział czasowy, można się do niego odnosić. Do realizacji tego kroku można wybrać również metodę Swobodnie malować życie, która bardziej akcentuje aspekt kreatywny, nie językowy. Dokumentowanie doświadczeń związanych z uczeniem się Arkusze Moje miejsca nauki nawiązują do doświadczeń zawartych w Moja droga przez życie i analizują je pod względem zawartych w nich doświadczeń związanych z uczeniem się, przy czym różnicuje się najróżniejsze dziedziny życia. W tym przypadku można dalej wykorzystać dane, które zostały pobrane podczas oceny pogłębionej (np. ważne punkty w karierze szkolnej). Nie mamy tu na myśli wszakże tylko doświadczeń związanych w uczeniem się w Seite 5 von 19

6 szkole lub w zawodzie, między innymi spoglądamy na życie z perspektywy kilku kultur. W tym miejscu powinniśmy podkreślić fakt, by zbierać zaświadczenia o wykonywanych czynnościach, jeżeli jeszcze ich ni zebrano, np. wolontariat, funkcje lub prace projektowe w szkole. Odpowiednie formularze znajdują się w zbiorze dokumentów. Poza tym istniejące świadectwa powinny zostać uporządkowane i załączone do zbioru dokumentów w porządku chronologicznym. Są to przygotowania do procesu ubiegania się o pracę. Kompetencje językowe Kolejnym krokiem jest dokładne zmierzenie kompetencji językowych. Najważniejsze miejsce zajmuje tu zmiana perspektywy od spojrzenia poprzez deficyt Jak kiepski jest twój niemiecki? do spojrzenia ukierunkowanego na kompetencje Jakimi językami jak dobrze mówisz? Czy dzięki twojemu pochodzeniu ze środowisk migrantów rozumiesz, umiesz mówić, pisać w językach, których nigdy nie uczyłeś się w szkole i o znajomości których nie masz żadnych zaświadczeń/świadectw? Dalszym komponentem jest podział kompetencji językowej uwzględniając europejski system opisu kształcenia językowego w kompetencjach częściowych Common European Framework of Reference czytanie, mówienie, pisanie. Tym samym można jasno zauważyć różnice w kompetencjach częściowych, które nie są widoczne w ocenach szkolnych. Samodzielne oszacowanie mocnych stron W końcowej części mamy do czynienia z przeglądem wypracowanych mocnych stron, w przypadku których młodzież musi konfrontować się z różnymi rodzajami kompetencji (osobistymi, metodycznymi, społecznymi, fachowymi, międzykulturowymi) i uczy się łączyć pojęcia jak np. odpowiedzialność z konkretnymi czynami, by następnie oszacować, gdzie leżą jej mocne strony. Wszystko to funkcjonuje na podstawie wyczerpującej ankiety, która powinna zostać wypełniona wspólnie z doradcą Faza pracy własnej 1 W tej fazie pracuje się z następującymi arkuszami: Moje mocne strony: Tak widzą mnie inni Ankiety + Testy (eksternistyczne, Internet) Samoświadomość i postrzeganie przez innych są sobie przeciwstawione. Dzięki temu powinno być możliwe samo-oszacowanie się w sposób realistyczny. Ankiety By uzyskać informacje o percepcji nas przez innych stworzono krótkie ankiety, które młodzi ludzie oddają osobom zaufanym. Te osoby powinny wypełnić przynajmniej dwie z tych ankiet, mogą być to rodzice lub inne ważne dla młodzieży osoby (nauczyciele, do których mają zaufanie, inni krewni, przyjaciele, pracodawcy). Tym samym otrzymują informacje zwrotne do oszacowania własnych mocnych stron. Świadomie otwartym pytaniem było Co cenię w tobie szczególnie?, by zainicjować percepcje skierowaną na mocne strony w przypadku młodzieży i osób zaufanych. Testy W tej fazie młodzież powinna zająć się robieniem testów dotyczących mocnych stron lub zainteresowań, z których albo można skorzystać nieodpłatnie w Internecie (linki na CD Seite 6 von 19

7 ROMie), lub mogą zostać przeprowadzone przez właściwe instytucje, np. Centrum Informacji zawodowej (BIZ) Izby Gospodarczej. Również te testy powinny prowadzić do rozszerzenia perspektyw Rozmowa doradcza 2 W rozmowie korzystamy z następujących arkuszy: Profil moich mocnych stron Moje wymarzone zawody o Drzewo mojego osobistego rozwoju o Jako kto i gdzie, z kim/ czym chcę pracować? o Moje wymarzone warunki pracy o Moje wymarzone zawody i moje mocne strony Utworzenie ogólnego obrazu za pomocą własnych szacunków i percepcji innych. Na tej bazie młodzież konfrontuje się z własnymi marzeniami zawodowymi. Drzewo mojego osobistego rozwoju Arkusz Drzewo mojego osobistego rozwoju powinien łączyć ze sobą wartości, mocne strony, zainteresowania i cele. Z uwagi na fakt, iż wartości są ważnym czynnikiem wpływającym na decyzje zawodowe, istnieje możliwość podjęcia tego tematu i uwzględnienie aspektów charakterystycznych dla kultury i płci. Profil moich mocnych stron Do uzyskania profilu mocnych stron zbierane są rezultaty ankiet i testów na arkuszu Moje mocne strony. Najważniejsze mocne strony z poszczególnych dziedzin selekcjonowane są wspólnie z doradcą a następnie nanoszone na arkusz Profil moich mocnych stron. Mocne strony wypracowane w ten sposób powinny zostać wprowadzone w życiorys. Odpowiedni formularz do życiorysu z rubrykami na poszczególne mocne strony znajduje się w zagadnieniu tematycznym 3 Moje aplikacje. Wymarzone zawody, wymarzone warunki pracy Wychodząc z tematu mocnych stron młodzież opracowuje za pomocą pytań kwestię: Jako kto i gdzie, z kim/ czym chcę pracować? Można to wykonać wykorzystując arkusze lub skorzystać ze strony Kolejne zagadnienie skierowane jest na warunki pracy. W tym celu korzystamy z arkusza Moje wymarzone warunki pracy, gdzie poruszane są pytania o zarobki, rodzaj zatrudnienia, ale też takie tematy, które mogą być ważne ze względu na tło kulturowe, np. system wartości w odniesieniu do ubioru, pokarmu. Następnym krokiem jest porównanie wymogów i wymarzonego zawodu ze stwierdzonymi mocnymi stronami i rozwinięcie konkretnych środków do zastosowania w praktyce bądź alternatyw. Poszukiwanie informacji o wymogach zawodowych może odbywać się w ramach doradztwa lub stanowić pracę własną w fazie pracy własnej Faza pracy własnej 2 Elementami tej fazy są: Poszukiwanie informacji o zawodach Doradztwo w urzędzie pracy lub Centrum Informacji Zawodowej Izby Gospodarczej lub innej Izby Pracowniczej Seite 7 von 19

8 Młodzież konfrontuje się z tym, jak wygląda rzeczywistość w ich wymarzonych zawodach, co powinni umieć lub na ile mogą sprostać tym wymaganiom. Zaznajamiają się z zasobami internetowymi oraz instytucjami doradczymi. Poszukiwanie informacji i doradztwo Młodzież poszukuje informacji dotyczących wymogów ich wymarzonych zawodów w Internecie lub w odpowiednich instytucjach, gdzie mogą również się poradzić się odnośnie zawodu, np. dowiedzieć się o możliwościach kształcenia zawodowego i wymaganiach. Służy to przygotowaniu do pracy z arkuszem Moje wymarzone zawody i moje mocne strony. Możliwe jest również zebranie tych informacji poprzez wspólne poszukiwania w Internecie Rozmowa doradcza 3 W rozmowie omawiamy następujące arkusze: Moje wymarzone zawody i moje mocne stron Moje konkretne cele zawodowe Moje kolejne kroki o Kolejne kroki o Spojrzenie w przyszłość i przeszłość o Nić czasu o Góra o Eco-Map o Mapa skarbu Rezultaty poszukiwania informacji i spotkań doradczych są analizowane. W zależności od wyniku młodzież opracowuje albo konkretne cele i kroki ku temu lub poszukuje alternatywnych zawodów, którymi jest zainteresowana. Porównywanie wymogów zawodów i mocnych stron W arkuszu Moje wymarzone zawody i moje mocne strony podzielone są wymagania poszczególnych zawodów w odniesieniu do mocnych cech młodzieży. W zależności od rezultatów można rozpocząć planowanie grogi w kierunku wymarzonego zawodu, bądź należy opracować alternatywę dla zawodu. Z tego względu może być konieczna jeszcze jedna faza informacyjna. Formułowanie konkretnych celów - opracowanie kolejnych kroków W części Moje konkretne cele zawodowe młodzież formułuje wspólnie z doradcą konkretne cele, które przygotują do planowania kolejnych kroków. Ten krok pośredni powinien naszkicować plan realistycznie i być pomocnym w ustalaniu realistycznych, osiągalnych celów. Do planowania kolejnych kroków jest kilka arkuszy lub metod do wyboru, które różnią się strukturą bądź dostępem ukierunkowanym na przeżycia. Na szczególną uwagę zasługują metody Eco-Map lub Mapa skarbu. Obie służą temu, by znaleźć zasoby, w szczególności osoby udzielające wsparcia, które mogą pomóc przy przełożeniu celów zawodowych w praktykę. Jeśli skorzystano już z Eco-Map podczas Intensiv-Clearing, można korzystając z kroku pośredniego Poszukiwacz zasobów przejść do dalszej pracy z arkuszem Mapa skarbu Seite 8 von 19

9 Rozmowa z rodzicami Rodzice są również włączani do akcji doradczej, by byli poinformowani o planach zawodowych swoich dzieci, by je wspierać. W rozmowach z rodzicami (w zależności od potrzeby) przedstawia się wyniki dotychczasowej pracy i informuje się rodziców o planowanych kolejnych krokach. Można też wspólnie z rodzicami rozszerzyć i uzupełnić Mapę skarbu, jeśli sformułowane zostaje życzenie, by i rodzice wnieśli do akcji swoje relacje i zasoby Rozmowa doradcza 4 Materiałami do pracy w tej części są: Materiał do samodzielnego czytania Przykładowy list motywacyjny Przykładowy życiorys Instrukcje wypełnienia życiorysu w formacie Europass Arkusz Raport z aplikacji Arkusz Rozmowa kwalifikacyjna W tej części mamy do czynienia ze wszystkimi ważnymi tematami związanymi z aplikowaniem na stanowisko. Na początku młodzież otrzymuje rady dotyczące aplikowania, np. gdzie i jak mogą aplikować. Młodzież dowiaduje się również, gdzie są otwarte stanowiska. Informacje te są pomyślane jako materiał do samodzielnego czytania, ale można się do nich odnieść podczas rozmów doradczych na temat aplikowania. Do listu motywacyjnego i życiorysu są konkretne instruktaże. Jako dalsza pomoc służy arkusz Raport z aplikacji, który należy zachować jako przegląd przez odbyte aplikacje. Zarówno życiorys jak i list motywacyjny można sporządzić na podstawie danych młodzieży w ośrodku doradczym, (jeśli dysponujemy sprzętem komputerowym) lub młodzież otrzymuje informacje zwrotne odnośnie przyniesionych materiałów. Arkusz Rozmowa kwalifikacyjna powinien posłużyć jako przygotowanie do rozmowy, może zostać wypełniony przez doradcę wspólnie z młodzieżą lub może posłużyć do przećwiczenia z podziałem na role Setting Po zakończeniu procesu doradczego przedstawione zostaną tu najważniejsze punkty odniesienia dotyczące settingu doradczego. Doradztwo indywidualne: Niezbędnik został opracowany do doradztwa indywidualnego. Doradztwo odbywa się prze okres kilku tygodni. Możliwe jest i przewidziane w niektórych miejscach w procedurze, że młodzież opracowuje zadania samodzielnie jako prace domowe w domu lub poszukuje informacji. Wyniki omawiane są potem z doradcą Seite 9 von 19