Reklama a koncepcja społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw z branży farmaceutycznej

Transkrypt

1 Jelenia Góra, dn. 25 kwietnia 2017 r. POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Inżynierii Produkcji Instytut Organizacji Systemów Produkcyjnych Reklama a koncepcja społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw z branży farmaceutycznej Jolanta Korkosz-Gębska Konferencja Rachunkowość na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju

2 Plan wystąpienia CSR (Corporate Social Responsibility) wg PN-ISO 26000:2012 (Wytyczne dotyczące społecznej odpowiedzialności) Reklama produktów leczniczych i suplementów diety Podsumowanie

3 Zrównoważony rozwój wg PN-ISO 26000:2012 (Wytyczne dotyczące społecznej odpowiedzialności) rozwój, który zaspokaja potrzeby obecnego pokolenia, nie zagrażając możliwościom zaspokojenia potrzeb przyszłych pokoleń UWAGA: Zrównoważony rozwój polega na połączeniu celów wysokiej jakości życia, zdrowia i dobrobytu ze sprawiedliwością społeczną i utrzymaniem zdolności Ziemi do podtrzymywania życia w całej jego różnorodności. Te cele społeczne, ekonomiczne i środowiskowe są współzależne i wzajemnie się wspomagają. Zrównoważony rozwój można traktować jako sposób wyrażenia szerszych oczekiwań całego społeczeństwa.

4 Społeczna odpowiedzialność wg PN-ISO 26000:2012 (Wytyczne dotyczące społecznej odpowiedzialności) odpowiedzialność organizacji za wpływ jej decyzji i działań na społeczeństwo i środowisko, zapewniana poprzez przejrzyste i etyczne postępowanie, które: przyczynia się do zrównoważonego rozwoju, w tym dobrobytu i zdrowia społeczeństwa, uwzględnia oczekiwania interesariuszy, jest zgodne z obowiązującym prawem i spójne z międzynarodowymi normami postępowania, jest zintegrowane z działaniami organizacji i praktykowane w jej relacjach.

5 CSR to odpowiedzialność za całokształt działań przedsiębiorstwa

6 Kluczowe obszary CSR wg PN-ISO 26000:2012 Źródło: PKN, Wytyczne dotyczące społecznej odpowiedzialności, Warszawa 2012, s. 33.

7 Branża farmaceutyczna a CSR misja przemysłu farmaceutycznego: zapewnienie pacjentom skutecznych i bezpiecznych leków w umiarkowanej cenie, znikome zainteresowanie wdrożeniem koncepcji CSR, liderzy w zakresie implementacji założeń CSR: Grupa Adamed, Grupa Sanofi, GlaxoSmithKline, Polpharma, Raport Odpowiedzialny biznes w Polsce Dobre praktyki : 6 firm z branży farmaceutycznej, 31 praktyk (na 530 zgłoszonych do publikacji), Polpharma: wdrożenie Strategii CSR Grupy Polpharma, Kodeks postępowania Dostawców Grupy Polpharma, Deklaracja polskiego biznesu na rzecz zrównoważonego rozwoju.

8 Reklamy produktów leczniczych w bezpłatnym programie komputerowym = przekazywanie korzyści materialnej osobom uprawnionym do wystawiania recept

9 Reklamy produktów leczniczych w bezpłatnym programie komputerowym = przekazywanie korzyści materialnej osobom uprawnionym do wystawiania recept?

10 Klasyfikacja farmaceutyków Produkt leczniczy*- substancja lub mieszanina substancji, o właściwościach zapobiegania, leczenia chorób lub diagnozowania stanów wskazujących na chorobę poprzez działanie farmakologiczne lub metaboliczne: Rx (lub Rp), OTC (z ang. Over the Counter poza ladą). Wyrób medyczny** przypomina produkt leczniczy, sposób działania ma zwykle charakter fizyczny (działanie mechaniczne, bariera fizyczna, zastąpienie lub wspomaganie narządów lub czynności fizjologicznych), np. różnego rodzaju sprzęt medyczny, narzędzia, maści, czopki, zastrzyki, krople do oczu, pastylki do ssania i kapsułki. Suplement diety*** środek spożywczy, uzupełnienie normalnej diety, będący skoncentrowanym źródłem witamin lub składników mineralnych lub innych, występujący w formie umożliwiającej dawkowanie, w postaci: kapsułek, tabletek, drażetek lub innych. Kosmetyki****- każda substancja lub mieszanina przeznaczona do kontaktu z zewnętrznymi częściami ciała, którego wyłącznym lub głównym celem jest utrzymywanie ich w czystości, perfumowanie, zmiana ich wyglądu, ochrona, utrzymywanie w dobrej kondycji lub korygowanie zapachu ciała. *wg ustawy Prawo farmaceutyczne ** wg ustawy o wyrobach medycznych *** wg ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia **** wg rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1223/2009

11 Reklama produktu leczniczego działalność polegająca na informowaniu lub zachęcaniu do stosowania produktu leczniczego, mająca na celu zwiększenie: liczby przepisywanych recept, dostarczania, sprzedaży lub konsumpcji produktów leczniczych. Reklama produktu leczniczego nie może polegać na: prezentowaniu produktu leczniczego przez osoby znane publicznie, naukowców, osoby posiadające wykształcenie medyczne lub farmaceutyczne lub sugerujące posiadanie takiego wykształcenia, odwoływaniu się do zaleceń osób znanych publicznie, naukowców, osób posiadających wykształcenie medyczne lub farmaceutyczne lub sugerujących posiadanie takiego wykształcenia. Źródło: Ustawa z 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne, Dz. U. Nr 126, poz ze zm.

12 Reklama produktu leczniczego nie może zawierać treści: sugerujących że: - możliwe jest uniknięcie porady lekarskiej lub zabiegu chirurgicznego, - nawet osoba zdrowa przyjmująca produkt leczniczy poprawi swój stan zdrowia, - nieprzyjmowanie produktu leczniczego może pogorszyć stan zdrowia danej osoby (z wyłączeniem szczepień), - produkt leczniczy jest środkiem spożywczym, kosmetycznym lub innym artykułem konsumpcyjnym, - skuteczność lub bezpieczeństwo stosowania produktu leczniczego wynika z jego naturalnego pochodzenia, zapewniających, że przyjmowanie produktu leczniczego gwarantuje właściwy skutek, nie towarzyszą mu żadne działania niepożądane lub że skutek jest lepszy lub taki sam, jak w przypadku innej metody leczenia albo leczenia innym produktem leczniczym, mogących prowadzić do błędnej autodiagnozy przez przytaczanie szczegółowych opisów przypadków i objawów choroby, odnoszących się w formie nieodpowiedniej, zatrważającej lub wprowadzającej w błąd, do wskazań terapeutycznych, zawierających niewłaściwe, niepokojące lub mylące określenia przedstawionych graficznie zmian chorobowych, obrażeń ludzkiego ciała lub działania produktu leczniczego na ludzkie ciało lub jego części.

13 Reklama produktu leczniczego nie może*: wprowadzać w błąd, powinna prezentować produkt leczniczy obiektywnie oraz informować o jego racjonalnym stosowaniu, polegać na oferowaniu lub obiecywaniu jakichkolwiek korzyści w sposób pośredni lub bezpośredni w zamian za nabycie produktu leczniczego lub dostarczanie dowodów, że doszło do jego nabycia, być kierowana do dzieci ani zawierać żadnego elementu, który jest do nich kierowany. *wg ustawy Prawo farmaceutyczne

14 Reklama sumplementu diety* nie może wprowadzać w błąd, w szczególności co do charakteru suplementu, w tym jego nazwy, rodzaju, właściwości, składu, ilości, trwałości, źródła lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji oraz przez przypisywanie środkowi spożywczemu działania lub właściwości, których nie posiada, a także przez sugerowanie, że środek spożywczy posiada specjalne właściwości, jeżeli wszystkie podobne środki spożywcze posiadają takie właściwości, nie może przypisywać suplementowi diety właściwości zapobiegania chorobom lub ich leczenia ani odwoływać się do takich właściwości. *wg Ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia

15 Przykłady naruszeń w zakresie reklamowania produktów leczniczych i suplementów diety Olimp Laboratories oświadcza, że reklama radiowa suplementu diety Chela Mag B6 emitowana w latach mogła wprowadzać niektórych konsumentów w błąd. W reklamie nie występowała farmaceutka. Polecenie suplementu diety Chela Mag B6 zostało oparte o wyniki badania ankietowego przeprowadzonego w 2015 roku wśród farmaceutów w całej Polsce. Szczegóły badania i treść decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na chelamagb6.pl. Zgodnie z Decyzją Prezesa UOKiK: sformułowanie "najczęściej polecanym przez farmaceutów magnezem na rynku" i "najczęściej polecanym przez farmaceutów preparatem magnezowym w Polsce uznano za bezpodstawne, reklama powołuje się na autorytet zawodowy farmaceuty, nieuczciwa praktyka rynkowa- rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji na stronie internetowej: "Farmaceuci uznali produkt za najbardziej godny poleceniu pacjentom. Czas trwania komunikatu nie krótszy niż 30 sekund, musi być emitowany przez 2 tygodnie w godzinach 10:00 do 18:00 w rozgłośniach radiowych: RMF FM, Radio ZET, Program I Polskiego Radia, Program III Polskiego Radia, co najmniej 80 razy w każdej stacji.

16 Przykłady naruszeń w zakresie reklamowania produktów leczniczych i suplementów diety Komisja Etyki Reklamy (KER) uznała, że spot radiowy preparatu Hydronea firmy Aflofarm zachęca do niebezpiecznych zachowań, nadużywa zaufania odbiorców i wykorzystuje ich brak doświadczenia. Główny Inspektorat Farmaceutyczny (GIF) nakazał zaprzestanie emitowania reklamy tabletek Neosine oraz sprostowanie treści w 3 stacjach telewizyjnych. Z reklamy wynikało, że zastosowanie leku w ciągu 48 h od zainfekowania uchroni przed grypą lub przeziębieniem, co uznano za złamanie przepisów Ustawy prawo farmaceutyczne: art. 53. (produkt leczniczy nie może wprowadzać w błąd), art. 56. (zakaz reklamowania produktu leczniczego zawierającego informacje niezgodne z zatwierdzoną Charakterystyką Produktu Leczniczego ) i art. 55. (reklama kierowana do wiadomości publicznej nie może zapewniać, że przyjmowanie leku gwarantuje właściwy skutek).

17 Przykłady naruszeń w zakresie reklamowania produktów leczniczych i suplementów diety Żelki Magmisie, w reklamie pojawiają się stwierdzenia, iż dzieci, które je stosują lepiej radzą sobie ze stresem i potrafią się skoncentrować. Reklama wykorzystuje autorytet pedagoga szkolnego, który zaleca stosowanie tego suplementu, co ma uwiarygodnić przekaz, mimo iż w kompetencjach zawodowych pedagoga szkolnego nie mieści się doradztwo w zakresie wiedzy medycznej/farmaceutycznej.

18 Przykłady naruszeń w zakresie reklamowania produktów leczniczych i suplementów diety Sudafed (GlaxoSmithKline), Zablokowany nos i zatoki? Ociężała głowa? Tak. To stan przeziębionej głowy - naruszenie art. 53. Ustawy prawo farmaceutyczne (reklama nie może wprowadzać w błąd, powinna prezentować produkt leczniczy obiektywnie oraz informować o racjonalnym stosowaniu) oraz art. 56 pkt. 2 ustawy zabraniającego prowadzenia reklamy produktu leczniczego zawierającej informacje niezgodne z zatwierdzoną Charakterystyką Produktu Leczniczego.

19 Przykłady naruszeń w zakresie reklamowania produktów leczniczych i suplementów diety Natur-Sept (lizaki i spray)- reklamowany przez lekarza Jacka Cabę. Zdaniem Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej Naczelnej Izby Lekarskiej nie jest lekarzem wykonującym zawód i nie posiada specjalizacji w żadnej dziedzinie medycyny. Źródło: -ale-co-mozna-reklamować, dostęp dn r.

20 Przykłady naruszeń w zakresie reklamowania produktów leczniczych i suplementów diety Acard (Polfa Warszawa S.A.)- reklama produktu leczniczego, kierowana do publicznej wiadomości widzów spektaklu i tak Cię kocham, poprzez umieszczenie w scenariuszu sztuki sformułowania: A na serce Akard (Acard) niech pamięta. Producent leku = mecenas spektaklu. Zdaniem Głównego Inspektora Farmaceutycznego naruszenie dotyczy: Art. 60. Ustawy prawo farmaceutyczne (reklama produktu leczniczego może być prowadzona jedynie przez podmiot odpowiedzialny lub na jego zlecenie), 6 Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie reklamy produktów leczniczych (brak szczegółowych informacji o produkcie).

21 Z dniem APTEKA ma obowiązek poinformowania o Tańszych odpowiednikach Leków o takim samym działaniu terapeutycznym

22 APTEKA ma obowiązek poinformowania o Tańszych odpowiednikach Leków o takim samym działaniu terapeutycznym

23 Podsumowanie Firmy z branży farmaceutycznej powinny dostarczać niekończących się przykładów dobrych praktyk we wszystkich obszarach zdefiniowanych w normie PN-ISO 26000:2012, wiele z nich deklaruje wdrożenie CSR. Kodeks Dobrych Praktyk Reklamy Suplementów Diety, opracowany przez KRSiO- Krajową Radę Suplementów i Odżywek, PASMI - Polski Związek Producentów Leków Bez Recepty, Związek Producentów i Dystrybutorów SUPLEMENTY POLSKA oraz POLFARMED - Polską Izbę Przemysłu Farmaceutycznego i Wyrobów Medycznych. Firmy posiadające jasno określoną politykę w zakresie społecznej odpowiedzialności są w stanie funkcjonować na rynku bez opierania swojej działalności na nieuczciwych praktykach, związanych z reklamą produktów leczniczych i suplementów diety.

24 Dziękuję za uwagę!!! dr inż. Jolanta Korkosz-Gębska Wydział Inżynierii Produkcji PW Zakład Systemów Zapewnienia Jakości