Na poniższym schemacie modelowym przedstawiono reakcję chemiczną. Skorzystaj ze schematu, rozwiązując zadania o numerach 1, 2 i 3.

Transkrypt

1 ATOM I CZĄSTECZKA Na poniższym schemacie modelowym przedstawiono reakcję chemiczną. Skorzystaj ze schematu, rozwiązując zadania o numerach 1, 2 i 3. Zadanie 1 Podaj liczbę wszystkich cząsteczek przedstawionych na modelowym schemacie reakcji. Zadanie 2 Napisz równanie reakcji przedstawionej schematem. Zadanie 3 Narysuj wzór strukturalny powstałego w tej reakcji produktu. Zadanie 4 Prawo stałości składu związku chemicznego brzmi: Stosunek mas pierwiastków w każdym związku chemicznym jest stały i charakterystyczny dla danego związku chemicznego. Wskaż, która z poniższych wielkości określa stosunek masy azotu do masy tlenu w tlenku azotu (V) o wzorze N 2 O 5 (m N =14u m O =16u). A. 2 : 5 B. 5 : 2 C. 7 : 20 D. 20 : 7 Zadanie 5 Dwa atomy węgla przedstawione za pomocą symboli: 12 6 C i 14 6 C A. mają tyle samo protonów, a różnią się liczbą elektronów B. mają tyle samo neutronów, a różnią się liczbą elektronów C. mają tyle samo elektronów, a różnią się liczbą protonów D. mają tyle samo protonów, a różnią się liczbą neutronów Zadanie 6 W programie komputerowym do nauki chemii Marta znalazła następujący rysunek: Na podstawie rysunku można stwierdzić, że atom tego pierwiastka: A. nie zawiera protonów B. zawiera jeden neutron C. zawiera sześć cząstek elementarnych D. posiada trzy elektrony walencyjne

2 Zadanie 7 W skład pewnego sztucznego nawozu do roślin kwitnących wchodzi tlenek azotu (V). Masa cząsteczkowa tego tlenku o wzorze sumarycznym N 2 O 5 wynosi m N =14u m O =16u A. 76u B. 108u C. 110u D. 142 Zadanie 8 Wybierz wzór chemiczny modelu cząsteczki. A. Ag 2 S B. CH 4 C. AlBr 3 D. H 2 O Zadanie 9 Uczniowie, przeprowadzając doświadczenia chemiczne, zaobserwowali, że roztwory zawierające związki wody i tlenków niemetali zabarwiają na czerwono sok z czerwonej kapusty. W której z poniższych grup substancji wymienione są wyłącznie niemetale? A. Węgiel, żelazo, siarka, miedź. B. Krzem, magnez, tlen, glin. C. Fosfor, azot, siarka, węgiel. D. Sód, tlen, wapń, azot. Zadanie 10 Skrócone zapisy chemiczne 3 Fe, 2 H 2, 5 CaO oznaczają: A. 3 cząsteczki żelaza, 4 atomy wodoru, 5 atomów wapnia, 5 atomów tlenu. B. 3 atomy żelaza, 2 cząsteczki wodoru, 5 cząsteczek tlenku wapnia. C. 3 atomy żelaza, 2 atomy wodoru, 5 cząsteczek tlenku wapnia. D. 3 atomy żelaza, 4 atomy wodoru, 5 cząsteczek tlenku wapnia. Zadanie 11 W wyniku reakcji spalania 24 g magnezu powstało 40 g tlenku magnezu. Ile gramów tlenu wzięło udział w tej reakcji? A. 8 B. 16 C. 32 D. 64 Zadanie 12 Jeżeli tlen gwałtownie łączy się z pierwiastkiem i towarzyszy temu świecenie oraz wydzielanie ciepła, to jest to reakcja: A. rozkładu B. spalania C. wymiany D. Zobojętniania Zadanie 13 Ile procent żelaza zawiera tlenek żelaza(iii) o wzorze Fe 2 O 3, przyjmując m Fe =56 u oraz m O =16 u. Zapisz obliczenia. Zadanie 14 Jaki jest stosunek masowy żelaza do tlenu w tlenku żelaza(iii), jeżeli masy atomowe żelaza i tlenu wynoszą odpowiednio M Fe =56 [u], M O =16[u]? A. 7:2 B. 2:7 C. 3:7 D. 7:3 Zadanie 15 Masa cząsteczkowa dwutlenku węgla CO 2 wynosi Nazwa pierwiastka Symbol Masa atomowa Węgiel C 12 u

3 Tlen O 16 u A. 44 u B. 28 u C. 16 u D. 12 u Zadanie 16 Reakcja magnezu z tlenem przedstawiona jest na rysunku za pomocą modeli atomów i cząsteczek. Napisz równanie chemiczne tej reakcji. Zadanie 17 Wiedząc, że wodór jest jednowartościowy, wpisz w tabeli wzór sumaryczny metanu oraz wzór strukturalny siarkowodoru. Określ wartościowość węgla i siarki w tych związkach chemicznych. Zadanie 18 Jaka jest masa cząsteczkowa tlenku magnezu MgO? (Wybierz prawidłową odpowiedź.) Nazwa pierwiastka Symbol Masa atomowa Magnez Mg 24 Tlen O 16 A. 40 B. 24 C. 16 D. 8 Zadanie 19 Co powstaje podczas podanej reakcji chemicznej? (Wybierz dobrą odpowiedź.) A. tlenek niemetalu B. kwas C. tlenek metalu D. wodorotlenek Zadanie 20 Na podstawie słownego zapisu przemiany, umieszczonego poniżej, napisz równanie reakcji chemicznej. magnez + dwutlenek węgla tlenek magnezu + węgiel

4 Zadanie 21 Przy każdym z podanych przykładów wpisz literę P jeśli jest to pierwiastek chemiczny, literę Z jeśli jest to związek chemiczny, a literę M jeśli jest to mieszanina. Lp. Nazwa Litera 1. lód 2. powietrze 3. woda destylowana 4. woda wodociągowa 5. ołów 6. azot 7. sól kuchenna 8. żelazo Zadanie 22 Co powstaje podczas opisanej reakcji chemicznej? A. tlenek niemetalu B. kwas C. tlenek metalu D. wodorotlenek Zadanie 24 Żelazo reaguje z parą wodną zgodnie z przedstawionym równaniem: 2Fe + x H 2 O -> 2Fe(OH) 3 + 3H 2 Jaka liczba powinna być wpisana w miejsce litery x? A. x = 2 B. x = 3 C. x = 4 D. x = 6 Zadanie 25 Do tabeli obok wymienionych zjawisk wpisz literę F, jeśli jest to zjawisko fizyczne, a literę C, jeśli jest to reakcja chemiczna. 1 rozpuszczanie cukru w wodzie 2 rdzewienie żelaza 3 topnienie śniegu 4 kwaśnienie mleka 5 spalanie gazu w kuchence gazowej 6 przepływ prądu przez przewodnik 7 mieszanie wody z piaskiem 8 rozciąganie sprężyny 9 spalanie benzyny w silniku 10 czernienie wyrobów ze srebra Zadanie 26 Ile wynosi masa cząsteczkowa węglanu wapnia CaCO3? 3Nazwa pierwiastka Symbol Masa atomowa Wapń Ca 40 u Węgiel C 12 u 3Tlen O 16 u A. 100 u B. 68 u C. 40 u D. 30 u Zadanie 27 Na podstawie modelu reakcji wskaż prawidłowo zapisane równanie reakcji chemicznej.

5 A. 2 Ca + O 2 2 CaO B. 2 Ca + 2O 2 CaO C. Ca + O 2 2 CaO D. 2 Ca + 2 O 2 2 CaO UKŁAD OKRESOWY Zadanie 28 Wskaż prawidłowe połączenia nazw metali z symbolami. Zadanie 32 (0 2) Podaj nazwę pierwiastka, którego zawartość procentowa w powietrzu jest największa i korzystając z fragmentu układu okresowego uzupełnij tabelę. Nazwa pierwiastka Liczba protonów w jądrze Liczba elektronów wokół jądra Zadanie 29 Wpisz do schematu wyrazy z ramki.

6 Zadanie 30 Na rysunku przedstawiono wybrane informacje z układu okresowego pierwiastków. (Masy atomowe podane są w zaokrągleniu do jedności). Korzystając z nich, oblicz masę cząsteczkową związku chemicznego o wzorze sumarycznym Mg 3 (AsO 4 ) 2. A. 164 B. 211 C. 350 D. 130 Przedstawiony poniżej fragment układu okresowego pierwiastków wykorzystaj do rozwiązania zadań 31. i 32. Zadanie 31 Na podstawie zamieszczonego fragmentu układu okresowego wybierz zdanie prawdziwe dotyczące sodu ( Na). A. W jądrze atomu sodu jest 11 neutronów. B. Liczba atomowa sodu jest równa 12. C. Atom sodu ma konfigurację elektronową: 2, 8, 1. D. Sód leży w trzecim okresie i drugiej grupie układu okresowego. Zadanie 32 Pewien pierwiastek, umownie oznaczony literą E, tworzy tlenek o ogólnym wzorze EO 3. Jaki to pierwiastek, jeżeli masa cząsteczkowa jego tlenku wynosi 80,04 u? Zapisz obliczenia. Zadanie 33 Tlen można otrzymać: A. ze skroplonego powietrza, B. z kwasu solnego, C. z amoniaku, D. z siarkowodoru. Zadanie 34 Na którym rysunku przedstawiono prawidłowy sposób zbierania wodoru?

7 Zadanie 35 Podczas doświadczenia zaszła reakcja chemiczna, którą można opisać równaniem: CuO + H 2 Cu + H 2 O Podaj wzór utleniacza i reduktora Zadanie 36 Określ tę właściwość dwutlenku węgla, która decyduje o jego zastosowaniu do wypełniania gaśnic przeciwpożarowych. A. Jest cięższy od powietrza. B. Jest słabo rozpuszczalny w wodzie. C. Nie podtrzymuje spalania. D. Jest gazem bezbarwnym i bez zapachu. Zadanie 37 W dwóch naczyniach znajdują się bezbarwne gazy: tlen i dwutlenek węgla. Którym ze sposobów można je rozpoznać? A. Do obu naczyń należy wlać wodę z dodatkiem fenoloftaleiny pod wpływem dwutlenku węgla fenoloftaleina zmieni swoją barwę, a pod wpływem tlenu nie. B. Do obu naczyń należy włożyć papierek uniwersalny pod wpływem tlenu papierek zmieni swoją barwę, a pod wpływem dwutlenku węgla nie. C. Do obu naczyń należy wlać niewielką ilość wody wapiennej tlen spowoduje jej zmętnienie. D. Do obu naczyń należy włożyć żarzące się łuczywo - w tlenie zapali się ono jasnym płomieniem, a w dwutlenku węgla zgaśnie. Zadanie 38 Ile atomów chloru przypada w przyrodzie na dwa atomy chloru? Skorzystaj z tabeli Cl Cl Występowanie w % w przyrodzie A. 2 B. 3 C. 5 D. 6 Zadanie 39 Substancja chemiczna znajdująca się w butelce to substancja A. trująca. B. wybuchowa. C. łatwo palna. D. szkodliwa.

8 Zadanie 40 Na podstawie rysunku wskaż gaz, od którego zmętniała woda wapienna. A. CO 2 (dwutlenek węgla) B. SO 2 (dwutlenek siarki) C. SO 3 (trójtlenek siarki) D. CO (tlenek węgla) Zadanie 41 W ramce są informacje dotyczące pewnego pierwiastka. Właściwości pierwiastka: typowy niemetal, ciało stałe o barwie żółtej, kruche, z tlenem tworzy dwutlenek i trójtlenek. Jaki to pierwiastek? A. Siarka. B. Węgiel. C. Magnez. D. Azot WODA I ROZTWORY WODNE Zadanie 42 Uczniowie badali zależność rozpuszczalności azotanu (V) sodu NaNO 3 od temperatury wody. Uzyskane wyniki przedstawili w tabeli. Temperatura w C Masa rozpuszczonego NaNO 3 w g Na podstawie wyników doświadczenia sformułowali wniosek, że rozpuszczalność azotanu (V) sodu A. maleje proporcjonalnie do wzrostu temperatury. B. maleje proporcjonalnie do spadku temperatury. C. rośnie wraz ze wzrostem temperatury. D. rośnie wraz ze spadkiem temperatury. Zadanie 43 Na wykresach przedstawiono zależność rozpuszczalności wybranych substancji w wodzie od temperatury.

9 Korzystając z wykresów, uzupełnij zdania. Ze wzrostem temperatury rozpuszczalność soli..., a gazów.... rośnie / maleje rośnie / maleje W 100 g wody o temperaturze 50 C można rozpuścić co najwyżej... g NH 3. Aby w 50 g wody można było rozpuścić 75 g NaNO 3, trzeba ogrzać wodę do temperatury co najmniej... C. Zadanie 44 Po odparowaniu niewielkiej ilości klarownej cieczy pobranej z Jeziora Wigry, na szkiełku zegarkowym pozostał biały osad. Świadczy to o tym, że ciecz poddana analizie jest A. pierwiastkiem chemicznym. B. związkiem chemicznym. C. mieszaniną jednorodną. D. mieszaniną niejednorodną. Zadanie 45 Jednym z warunków istnienia życia w środowisku wodnym jest obecność rozpuszczonego w wodzie tlenu. Przeanalizuj poniższy wykres i wyjaśnij jednym zdaniem, dlaczego wzrost temperatury wody w akwarium może przyczynić się do śnięcia ryb. Informacje do zadań 46, 47. Wykres przedstawia zależność rozpuszczalności wybranych związków wapnia w wodzie od temperatury.

10 Zadanie 46 Ile co najwyżej gramów wodorotlenku wapnia można rozpuścić w 1000 g wody w temperaturze 20ºC? A. 2,6 B. 0,26 C. 0,16 D. 1,6 Zadanie 47 Które zdanie jest prawdziwe? A. Rozpuszczalność związków wapnia rośnie ze wzrostem temperatury. B. Przy podnoszeniu się temperatury od 0ºC do 20ºC rozpuszczalność siarczanu(vi) wapnia rośnie, a wodorotlenku wapnia maleje. C. Rozpuszczalność siarczanu(vi) wapnia w temperaturze 0ºC i 60ºC jest taka sama. D. Rozpuszczalność wodorotlenku wapnia jest odwrotnie proporcjonalna do temperatury. Zadanie 48 Na podstawie informacji z poniższego fragmentu tabeli rozpuszczalności soli i wodorotlenków w wodzie wybierz zdanie prawdziwe. Jon SO Cl NO - 3 CO OH Ca 2+ S R R N S Mg 2+ R R R N N S substancja słabo rozpuszczalna w wodzie N substancja praktycznie nierozpuszczalna w wodzie R substancja dobrze rozpuszczalna w wodzie A. Wodorotlenek wapnia słabo rozpuszcza się w wodzie. B. Wodorotlenek wapnia nie rozpuszcza się w wodzie. C. W tabeli nie podano informacji o rozpuszczalności wodorotlenku wapnia. D. Wodorotlenek wapnia dobrze rozpuszcza się w wodzie. Zadanie g wody morskiej ogrzewano aż do całkowitego odparowania wody. Otrzymana w ten sposób sucha pozostałość ma masę A. 193 g. B. 96,5 g. C. 7 g. D. 3,5 g. Zadanie 50 Solą, której w suchej pozostałości (patrz zadanie 4.) powinno być najwięcej jest A. MgS0 4 B. KCl C. CaS0 4 D. NaCl Informacja do zadań 51, 52 Wykresy przedstawiają zależność rozpuszczalności dwóch substancji chemicznych w wodzie od temperatury. Wykres I dotyczy rozpuszczalności saletry potasowej KN0 3 a wykres II dotyczy rozpuszczalności siarczanu(vi) miedzi(ii) CuS0 4.

11 Zadanie 51 W 100 g wody w temperaturze 30 C rozpuszcza się maksymalnie A. 40gKNO 3. B. 25gCuS0 4. C. 25 g KN0 3. D. 40 g CuS0 4. Zadanie 52 W jakiej najniższej temperaturze 60 g saletry potasowej rozpuści się całkowicie w 100 g wody? A. 40 C B. 50 C C. 60 C D. 105 C Zadanie 53 Rozpuszczalność substancji stałej w wodzie zależy od: A. stopnia rozdrobnienia substancji stałej, B. rodzaju substancji stałej i temperatury roztworu, C. mieszania roztworu, D. wszystkich wymienionych czynników. Informacje do zadań: 54, 55, 56. Wykres przedstawia krzywą rozpuszczalności cukru w wodzie. Zadanie 54 Pani Zofia wlała do szklanki 200 g wody o temperaturze 50ºC, a następnie wrzuciła 100 g cukru. Otrzymała roztwór: A. nasycony B. koloidalny C. przesycony D. nienasycony Zadanie 55 W temperaturze 60ºC w 300 g wody można rozpuścić: A. 300 g cukru B. 600 g cukru C. 900 g cukru D g cukru

12 Zadanie 56 Stężenie procentowe nasyconego roztworu cukru w temperaturze 20ºC wynosi: A. 20,0% B. 33,3% C. 66,7% D. 80,0% Zadanie 57 W dwóch naczyniach sporządzono dwa roztwory wodne o temperaturze 80 C każdy. W tym celu w pierwszym naczyniu umieszczono 40 g CuS0 4 i 100 g wody, a w drugim naczyniu umieszczono 40 g KN0 3 i 100 g wody. W obu naczyniach składniki wymieszano. Otrzymano A. nasycony roztwór KN0 3 i nasycony roztwór CuS0 4. B. nasycony roztwór KN0 3 i nienasycony roztwór CuS0 4. C. nienasycony roztwór KN0 3 i nasycony roztwór CuS0 4. D. nienasycony roztwór KN0 3 i nienasycony roztwór CuS0 4. Informacje do zadań 58, 59, 60 Wykres przedstawia zależność rozpuszczalności dwutlenku węgla w wodzie od temperatury. Zadanie 58 Ile najwięcej gramów dwutlenku węgla można rozpuścić w 100 g wody o temperaturze 10 C? A. 50 B. 30 C. 0,3 D. 0,2 Zadanie g wody o temperaturze 5 C nasycono dwutlenkiem węgla. Ile gramów CO 2 wydzieli się w postaci gazu, gdy ten roztwór ogrzejemy do temperatury 30 C? A. 0,1 B. 0,2 C. 0,3 D. 0,4 Zadanie 60 Jeśli temperatura wody rośnie, to rozpuszczalność CO 2 : A. rośnie B. maleje C. nie zmienia się D. jest stała Zadanie 61 Przy pomocy którego z naszkicowanych zestawów laboratoryjnych można uzyskać sól z wody morskiej? Zadanie 62 Chemiczna metoda oczyszczania ścieków polega na A. usuwaniu zanieczyszczeń nierozpuszczalnych przy użyciu urządzeń rozdrabniających i cedzących.

13 B. zmineralizowaniu zanieczyszczeń dzięki działaniu mikroorganizmów. C. wytrąceniu niektórych związków organicznych lub ich neutralizacji. D. usunięciu zanieczyszczeń z wykorzystaniem bakterii beztlenowych. Zadanie 63 W jakich warunkach woda ulega rozkładowi na tlen i wodór? A. Pod wpływem prądu elektrycznego. B. W temperaturze od +4 0 C do 0 0 C. C. Podczas parowania. D Podczas gotowania. Zadanie 64 Rysunek przedstawia jeden ze sposobów oczyszczania wody. Wskaż prawidłową nazwę przedstawionego procesu. A. Dekantacja. B. Filtracja. C. Destylacja. D. Sublimacja. Zadanie 65 Pewna substancja ma następujące właściwości: ciecz, bezbarwna, wrze w temperaturze 1000C pod normalnym ciśnieniem, jej temperatura krzepnięcia wynosi 00C, ma niskie przewodnictwo cieplne i elektryczne. Substancją tą jest A. metan. B. chlorek sodu. C. kwas octowy. D. tlenek wodoru Zadanie 66 Próbka wody z jeziora o masie 600 g zawiera 2 g substancji rozpuszczonych. Jakie jest wagowe stężenie procentowe wody z jeziora? A. 0,20% B. 0,33% C. 0,35% D. 0,60% Zadanie 67 Uczniowie mieli otrzymać 5-procentowy wodny roztwór soli. Pracowali w czterech zespołach. W tabeli podano masy składników wykorzystanych przez każdy z zespołów. Zespół Masa soli Masa wody I 1 g 20 g II 1 g 19 g III 5 g 100 g

14 IV 5 g 95 g Który zespół prawidłowo dobrał masy składników? A. Tylko zespół III. B. Tylko zespół IV. C. Zespół I i zespół III. D. Zespół II i zespół IV. Zadanie 68 Wybierz zdanie, które jest prawdziwe dla wody jako związku chemicznego. A. Woda należy do węglowodanów. B. Skład chemiczny wody można zmienić. C. Składu chemicznego wody nie można zmienić. D. Woda należy do wodorotlenków. Zadanie 69 Ile atomów tworzy cząsteczkę wody i ile pierwiastków wchodzi w jej skład? A. Dwa atomy, trzy pierwiastki. B. Trzy atomy, dwa pierwiastki. C. Trzy atomy, jeden pierwiastek. D. Dwa atomy, dwa pierwiastki. Zadanie 70 Ile gramów wodoru i ile gramów tlenu znajduje się w 72 g wody? (Masy atomowe: M H = 1 u, M O = 16 u) A. wodoru 8 g, tlenu 64 g B. wodoru 2 g, tlenu 16 g C. wodoru 48 g, tlenu 24 g D. wodoru 64 g, tlenu 8 g W Opolu i we Wrocławiu pobrano z rzeki Odry próbki wody. Odparowano je do sucha i otrzymano następujące wyniki: Masa próbki wody z Odry Masa suchej pozostałości Próbka wody z Opola 0,5 kg 20 g Próbka wody z Wrocławia 300 g 16 g Zadanie 71 Stężenie substancji rozpuszczonych w wodzie z Odry było: A. jednakowe w obu miastach B. większe we Wrocławiu C. większe w Opolu D. dane są sprzeczne Zadanie 72 Do 50 g 10- procentowego roztworu kwasu octowego (octu) dodano 100 cm 3 wody. Wiedząc, że gęstość wody wynosi d H2O = 1 g/cm 3, oblicz, ile wynosi stężenie procentowe otrzymanego roztworu. Zadanie 73 Korzystając z wykresu rozpuszczalności, umieszczonego poniżej, oblicz, ile gramów azotanu(v) ołowiu(ii) - Pb(NO 3 ) 2 należy rozpuścić w 175 g wody, aby otrzymać roztwór nasycony w temperaturze 60 C.

15 Źródło: K. M. Pazdro,Podstawy chemii dla kandydatów na wyższe uczelnie, W-wa Zadanie 74 Napoje gazowane, oprócz innych składników, zawierają rozpuszczony w wodzie popularny gaz. a) Podaj nazwę tego gazu.... Tabela zamieszczona obok przedstawia rozpuszczalność gazu w wodzie dla wybranych temperatur. Temperatura [ C] Rozpuszczalność gazu [g/100 g wody] 0 0, , , ,05 b) Sporządź wykres przedstawiający rozpuszczalność tego gazu w wodzie w zależności od jej temperatury (w przedziale od 0 o C do 60 o C). c) Oszacuj rozpuszczalność tego gazu w wodzie o temperaturze 30 C.

16 KWASY I WODOROTLENKI Zadanie 75 Podczas spalania 1 tony węgla kamiennego zawierającego 1% siarki (m at. S = 32u), do atmosfery emitowany jest dwutlenek siarki (m cz. SO 2 = 64u), w ilości: A. 20 kg B. 10kg C. 32kg D. 64kg Zadanie 76 Do probówki z roztworem zasady sodowej z fenoloftaleiną uczeń wlewał roztwór kwasu solnego do momentu odbarwienia się roztworu. Po reakcji w roztworze znajdowały się jony: A. H +, OH - B. Na +, Cl - C. Na +, OH - D. H +, Cl - Zadanie 77 W wodnym roztworze pasty do zębów papierek wskaźnikowy żółty zabarwił się na niebiesko. Wnioskujesz że: A. pasta ma odczyn kwaśny, ph < 7 B. pasta ma odczyn kwaśny, ph > 7 C. pasta ma odczyn zasadowy, ph < 7 D. pasta ma odczyn zasadowy, ph > 7 Zadanie 78 Do odświeżenia i dezynfekcji ścian budynków gospodarczych można wykorzystać: A. wodorotlenek glinu B. wodorotlenek sodu C. wodorotlenek cynku D. wodorotlenek wapnia Zadanie 79 Robert został ugryziony przez mrówkę. Aby zobojętnić kwas mrówkowy zawarty w jadzie mrówki miejsce ugryzienia należy posmarować A. substancją o odczynie obojętnym. B. substancją o odczynie kwaśnym. C. substancją o odczynie zasadowym. D. spirytusem salicylowym. Zadanie 80 Woda gazowana zawiera rozpuszczony w wodzie dwutlenek węgla. Niewielkie ilości tego gazu reagują z wodą, tworząc kwas węglowy. Napisz równanie reakcji tworzenia się tego kwasu. Schemat i tabela do zadań 81, 82. Skala ph służy do określania odczynu badanej substancji. Roztwór ph woda sodowa 5,5 sok pomarańczowy 3,5 coca-cola 3,0 mleko 6,5 woda destylowana 7,0 amoniak 11,5 preparat do udrażniania rur 14,0

17 Zadanie 81 Który z podanych napojów ma najbardziej kwasowy odczyn? A. Mleko. B. Coca-cola. C. Woda sodowa. D. Sok pomarańczowy. Zadanie 82 Wybierz zdanie prawdziwe. A. Woda sodowa ma odczyn zasadowy. B. Woda destylowana ma odczyn obojętny. C. Roztwór amoniaku ma odczyn kwasowy. D. Preparat do udrażniania rur ma właściwości silnego kwasu. Zadanie 83 Tlenki azotu o ogólnym wzorze N x O y mogą reagować z parą wodną znajdującą się w chmurach, tworząc kwaśne deszcze. Wówczas może zajść reakcja N x O y + H 2 O 2HNO 3 Wartości indeksów stechiometrycznych x i y są rozwiązaniem układu równań Zadanie 84 Badano odczyn próbek wody pobranych z różnych źródeł, używając jako wskaźnika oranżu metylowego. Jedną z próbek stanowiła woda z kwaśnych opadów zebrana w Londynie. Doświadczenie przebiegało według schematu Woda zebrana w Londynie mogła znajdować się A. w zlewce I. B. w zlewce II. C. w zlewce III. D. we wszystkich zlewkach. Czy wiesz, że W celu określenia odczynu wodnych roztworów wprowadzono czternastostopniową skalę ph, która pozwala ocenić kwasowość roztworu. Woda i roztwory wielu soli posiadają odczyn obojętny, dla którego wartość ph = 7. Oto skala, na której podano ph niektórych płynów. a - sok żołądkowy b - coca-cola c - woda sodowa d - pot e - woda mydlana f - woda i wiele roztworów soli Zadanie 85 Określ wartość ph coca-coli, wykorzystując podaną skalę. A. 3,2 B. 2,8 C. 9,8 D. 5,5 Zadanie 86 Najniższa wartość ph świadczy o: A. największym stężeniu jonów wodorowych B. największym stężeniu jonów wodorotlenkowych C. najmniejszym stężeniu cząsteczek wody D. obecności tylko cząsteczek wody Zadanie 87 Rośliny iglaste do uprawy wymagają kwaśnego podłoża. Jakie powinno być optymalne ph gleby dla tych roślin?

18 A. A. ph 11 B. ph 8 C. ph 7 D. ph 5 Zadanie 88 Podczas łączenia tlenku azotu (V) z wodą powstaje A. kwas tlenowy. B. wodorotlenek. C. kwas beztlenowy. D. sól kwasu tlenowego Zadanie 89 Przesączoną wodę z jeziora wykorzystano do doświadczenia przedstawionego na rysunku. Stwierdzono lekko malinowe zabarwienie wody pod wpływem fenoloftaleiny oraz, mimo silnego wstrząsania, brak piany w probówce z mydłem. Na podstawie wyników tego doświadczenia można powiedzieć, że woda w jeziorze posiada A. ph > 7 i zawiera dużo jonów Ca 2+ i Mg 2+ (jest wodą twardą ). B. ph < 7 i mieści się w I klasie czystości wód powierzchniowych. C. ph > 7 i jest wodą miękką. D. ph = 7 i zawiera dużo związków organicznych. Zadanie 90 Kwaśne deszcze są spowodowane przez zanieczyszczenia atmosfery tlenkami A. węgla i żelaza. B. siarki i azotu. C. glinu i siarki. D. krzemu i azotu. Zadanie 91 Wskaż zestaw, w którym podano tylko wzory kwasów. A. SO 2, NaOH B. HCl, H 2 O C. H 2 O, SO 2 D. H 2 SO 4, HCl Zadanie 92 Gazem trującym jest A. dwutlenek węgla. B. wodór. C. tlenek węgla (czad). D. tlen. Informacje do zadań 93, 94 Do zlewki zawierającej przesączony wodny roztwór wodorotlenku wapnia (wodę wapienną) wdmuchano powietrze z płuc. Zaobserwowano zmętnienie płynu. Zadanie 93 Zmętnienie płynu świadczy o obecności w wydychanym powietrzu: A. tlenu B. azotu C. pary wodnej D. dwutlenku węgla

19 Zadanie 94 Która substancja, wytrącając się w wodzie, spowodowała zmęt-nienie płynu? A. CaCO 3 B. CaO C. Na 2 CO 3 D. CO 2 Zadanie 95 Wodorotlenek to związek chemiczny o wzorze ogólnym: M(OH) n. Wybierz substancję, która nie jest wodorotlenkiem. A. K O H B. H O Ca O H C. H O N = O D. H O Mg O H Zadanie 96 Podaj, jaka jest wartościowość siarki w kwasie siarkowym(iv) H 2 SO 3 Zadanie 97 Kwasem beztlenowym jest kwas A. siarkowy ( VI ) - H2SO4 B. azotowy ( V ) - HNO3 C. solny - HCl D. węglowy - H2CO3 Zadanie 98 Wskaż rysunek przedstawiający prawidłowy model cząsteczki kwasu siarkowego(vi) H 2 SO 4. Zadanie 99 Ile wynosi masa cząsteczkowa kwasu siarkowego(vi) H 2 SO 4? 3Nazwa pierwiastka Symbol Masa atomowa tlen O 16 u siarka S 32 u wodór H 1 u A. 99 u B. 98 u C. 50 u D. 49 u Zadanie 100 Na rysunkach przedstawiono bezpieczny i niebezpieczny sposób rozcieńczania kwasu siarkowego(vi) wodą. Uzupełnij rysunki wzorami: H 2 SO 4, H 2 O.

20 Zadanie 101 Oto wzór strukturalny kwasu: Napisz jego wzór sumaryczny CHEMIA ORGANICZNA Zadanie 102 Wskaż zdanie prawdziwe: A. 300 kg torfu zawiera 180 kg węgla. B. 100 kg antracytu zawiera 4 kg węgla. C. Drewno zawiera około 60% tlenu. D. 200 kg węgla kamiennego zawiera około 10 kg tlenu. Zadanie 103 Woda z jeziora zawiera latem dużo glonów. W ich organizmach zachodzi proces fotosyntezy, który można przedstawić równaniem: Ile cząsteczek tlenu powstaje równocześnie z jedną cząsteczką glukozy? A. jedna B. trzy C. sześć D. dwanaście Zadanie 104 Oddychanie komórkowe polega na wieloetapowym utlenianiu wewnątrzkomórkowym związków organicznych w toku reakcji enzymatycznych i w rezultacie prowadzi do uwolnienia tlenku węgla(iv) i energii. Jedną z tych reakcji jest utlenienie glukozy C 6 H 12 O 6. Reakcję tę przedstawiono schematycznym równaniem chemicznym. Uzupełnij brakujące elementy tego równania. Zadanie 105 Podstawowymi składnikami substancji zapachowych wielu roślin są estry. Można je przedstawić wzorem ogólnym Estrem jest związek o wzorze

21 Zadanie 106 Który z wymienionych gazów może być użyty do gaszenia pożaru? A. propan, B. dwutlenek węgla, C. metan, D. tlen. Zadanie 107 W łazience z piecykiem gazowym musi być sprawna wentylacja, która zapobiega powstawaniu trującego czadu. Wskaż równanie chemiczne, które opisuje spalanie gazu przy dużym dostępie powietrza. A. CH 4 + 2O 2 CO 2 + 2H 2 O B. 2CH 4 + 3O 2 2CO + 4H 2 O C. CH 4 + O 2 C + 2H 2 O D. 2H 2 + O 2 2H 2 O Zadanie 108 Wskaż zestaw, w którym wymieniono tworzywa naturalne. A. Jedwab sztuczny, anilana. B. Nylon, stylon. C. Len, wełna. D. Polietylen, polichlorek winylu. Zadanie 109 Metan występuje w bagnach i mokradłach, ponieważ tworzy się w przyrodzie w wyniku: A. reakcji dwutlenku węgla z wodą B. reakcji zachodzących w mszakach C. rozkładu szczątków organicznych w warunkach beztlenowych D. rozkładu szczątków organicznych i substancji nieorganicznych w powietrzu Zadanie 110 Owoce dzikiej róży są bogate w witaminę C, której wzór strukturalny przedstawiono niżej. H OH H HO C C C C = C C=O H H OH OH O Wzór sumaryczny witaminy C można zapisać: A. C 6 H 8 O 6 B. C 6 H 6 O 6 C. C 6 H 12 O 6 D. C 6 H 4 O 5 Zadanie 111 Estry nadają charakterystyczne zapachy kwiatom i owocom. Można je otrzymać w reakcji alkoholi z kwasami karboksylowymi lub nieorganicznymi tlenowymi. Mając wzór estru o zapachu ananasa, napisz wzór kwasu i alkoholu, z których powstał ten ester. CH 3 (CH 2 ) 2 O C O CH 2 CH 3

22 Zadanie 112 Lekko słodki smak świeżego mleka jest spowodowany zawartością w nim: A. sacharozy B. skrobi C. białka D. laktozy Zadanie 113 W kuchence gazowej spalaniu ulega pewien węglowodór. Ustal ilość atomów węgla i wodoru, występujących w tym węglowodorze, analizując równanie reakcji spalania tego związku. 2 C x H y + 13 O 2 8 CO H 2 O A. C 8 H 20 B. C 8 H 10 C. C 4 H 10 D. C 4 H 5 Zadanie 114 Wypisz te właściwości skrobi (mąki ziemniaczanej) i sacharozy (cukru buraczanego), które pozwalają odróżnić od siebie te substancje. barwa smak stan skupienia zapach rozpuszczalność w zimnej wodzie Zadanie 115 W pracowni chemicznej używa się palnika spirytusowego. Zapisz równanie całkowitego spalania alkoholu etylowego. Zadanie 116 Góralka przechowywała w garnkach różne produkty. Który z nich powstał w wyniku przemiany cukru pod wpływem bakterii w kwas mlekowy? A. Maślanka. B. Zsiadłe mleko. C. Serwatka. D. Słodka śmietana. Zadanie 117 Głównym składnikiem gazu ziemnego jest metan (CH 4 ). Całkowite spalanie metanu prawidłowo przedstawia równanie reakcji A. CH 4 + O 2 C + 2H 2 O B. 2CH 4 + 3O 2 2CO + 4H 2 O C. CH 4 + 2O 2 CO 2 + 2H 2 O D. CH 4 + O 2 CO 2 + H 2 O Zadanie 118 W kolumnie I podano nazwy grup związków chemicznych, a w kolumnie II nazwy produktów używanych w gospodarstwie domowym. I. 1. węglowodory II. a) cukier w kostkach, glukoza, mąka ziemniaczana 2. alkohole b) masło, olej 3. kwasy c) mleko, jaja, mięso 4. tłuszcze d) gliceryna, spirytus salicylowy 5. cukry e) benzyna, wosk, folia polietylenowa 6. białka f) ocet, kwasek cytrynowy g) mydło, szampon Każdej grupie związków chemicznych z kolumny I (cyfry od 1 do 6) przyporządkuj jedną reprezentującą ją grupę produktów z kolumny II (litery od a do g). Wpisz odpowiednie litery w poniższe kratki.

23 Zadanie 119 Po całodniowej wycieczce rowerowej Marta odczuła ból w mięśniach spowodowany między innymi wytworzeniem się kwasu mlekowego. Związek ten można opisać wzorem: Zamieszczona w ramce grupa funkcyjna, charakterystyczna dla kwasów organicznych, nazywa się: A. węglowodorową B. wodorotlenową C. karboksylową D. estrową Zadanie 120 Pojemniki na żywność, butelki do napojów gazowanych, torebki foliowe wykonane są z polietenu. Otrzymuje się go w procesie polimeryzacji, czyli łączenia się pojedynczych cząsteczek (monomerów) w związek wielkocząsteczkowy (polimer). Wzór polietenu: Węglowodór, z którego otrzymuje się polieten, ma wzór Zadanie 121 Podczas gotowania lub smażenia jaja kurzego, białko ścina się nieodwracalnie. Innym czynnikiem powodującym nieodwracalne ścinanie białka jest A. zimna woda. B. sól kuchenna. C. alkohol etylowy. D. roztwór cukru. Zadanie 122 Co jest tworzywem sztucznym? (Wybierz dobrą odpowiedź.) A. drewno B. węgiel C. len D. plastik SOLE Zadanie 123 Proces zachodzący podczas prażenia wapienia, który można zapisać równaniem CaCO 3 CaO + CO 2 jest: A. reakcją analizy B. reakcją syntezy C. reakcją wymiany podwójnej D. reakcją wymiany pojedynczej

24 Zadanie 124 Po nawożeniu gleby saletrą amonową, azot (główny składnik odżywczy roślin) znajduje się w: A. anionie B. kationie C. anionie i kationie D. niezdysocjowanej cząsteczce Zadanie 125 Do rozpoznawania skał wapiennych wykorzystuje się reakcję ich głównego składnika węglanu wapnia z kwasem solnym. Jednym z produktów tej reakcji jest tlenek węgla(iv) powodujący mętnienie wody wapiennej. Które równanie chemiczne opisuje tę reakcję? Zadanie 126 Pan Wiśniewski znalazł na swoim polu kawałek szarej skały. Przypuszczał, że jest to wapień (CaCO 3 ) i aby to sprawdzić polał go roztworem kwasu solnego. Wyjaśnij, czy sposób identyfikacji wapienia był właściwy. Odpowiedź uzasadnij. Zadanie 127 Podstawowy składnik skał gipsowych gips krystaliczny ma wzór CaSO4 2H2O. Które atomy i w jakiej liczbie tworzą cząsteczkę gipsu? A. 1 atomu wapnia, 1 atomu siarki, 4 atomów wodoru, 6 atomów tlenu. B. 1 atomu wapnia, 1 atomu siarki, 2 atomów wodoru, 4 atomów tlenu. C. 4 atomów wapnia, 4 atomów siarki, 2 atomów wody, 4 atomów tlenu. A. 4 atomów wapnia, 4 atomów siarki, 4 atomów wodoru, 4 atomów tlenu. Zadanie 128 W czasie lekcji chemii Ewa przeprowadziła doświadczenie. Do roztworu zasady sodowej zabarwionej fenoloftaleiną dodała kroplami rozcieńczony kwas solny. Po odbarwieniu fenoloftaleiny dodatkowo zbadała, że uniwersalny papierek wskaźnikowy (żółty) nie zmienia barwy. Po odparowaniu roztworu do sucha otrzymała biały proszek. Sformułuj na podstawie powyższego opisu doświadczenia jedno spostrzeżenie (obserwację) i dwa wnioski. Zadanie 129 Woda mineralna Muszynianka zawiera w swoim składzie m. in. kationy: Na +, Mg 2+ oraz aniony Cl -, SO Wybierz prawidłowo napisane wzory chemiczne soli zawierających te jony. A. MgCl 2, NaSO 4 B. MgSO 4, MgCl C. NaCl, MgSO 4 D. NaCl, Na 2 SO 4 Zadanie 130 Którą z wymienionych poniżej soli przedstawia model: A. MgCl 2 B. MgSO 4 C. NaCl D. Na 2 SO 4 Zadanie 131 Na zajęciach kółka chemicznego uczniowie przeprowadzali reakcję zobojętniania. Do roztworu wodorotlenku sodu (M NaOH = 40u) dodali fenoloftaleinę, a następnie wkraplali rozcieńczony roztwór kwasu mrówkowego (M H COOH = 46u).

25 Punkt zobojętnienia uzyskali w momencie odbarwienia wskaźnika. Zapisz równanie przeprowadzonej reakcji i oblicz, ile gramów kwasu potrzeba do zobojętnienia roztworu zawierającego 10 gramów NaOH. Zadanie mol to taka ilość materii, która zawiera w przybliżeniu (odpowiednio) atomów, cząsteczek lub jonów. Ile cząsteczek wody zawartych jest w 0,25 mola wody? A. 1, B. 0, C D. 0, Informacja do zadań 132, 133 Fosforanowi (V) wapnia przypisuje się wzór strukturalny: Zadanie 133 Wartościowość poszczególnych pierwiastków w tym związku jest równa: A. Ca - VI, P - X, O - XVI B. Ca - III, P - II, O - VIII C. Ca - II, P - III, O - II D. Ca - II, P - V, O - II Zadanie 134 Wzór sumaryczny tego związku ma postać A. Ca 3 (PO 4 ) 2 B. Ca 3 (PO 5 ) 2 C. 2 Ca 3 (PO 4 ) D. 3 Ca(PO 4 ) 2 Zadanie 135 Na rysunkach przedstawiono schematy czterech doświadczeń.

26 Wybierz to doświadczenie, z którego obserwacje pozwalają wyciągnąć wniosek o obecności węglanu wapnia w skorupce jajka. A. I B. II C. III D. IV Zadanie 136 Procesy zachodzące w naszym otoczeniu przebiegają z wydzielaniem ciepła do otoczenia (egzotermiczne) lub z pobieraniem ciepła z otoczenia (endotermiczne). Procesem endotermicznym jest A. prażenie skały wapiennej. B. spalanie drewna w ognisku. C. mieszanie wapna palonego z wodą. D. wlewanie kwasu siarkowego do wody. Schemat do zadań 137 i 138 Zadanie 137 Wybierz zdanie prawdziwe. A. Sód (Na) reaguje z wodą. B. W reakcji srebra (Ag) z ZnCl 2 wydzieli się cynk (Zn). C. Złoto (Au) jest bardziej aktywne chemicznie niż potas (K). D. W reakcji złota (Au) z kwasem siarkowym(vi) wydzieli się wodór. Zadanie 138 Przeprowadzono doświadczenia przedstawione na poniższym rysunku. W której probówce jednym z produktów reakcji jest wodór? A. I B. II C. III D. IV Zadanie 139 Przeprowadzono następujące doświadczenie. Do każdej z czterech probówek, zawierających wodne roztwory wskazanych na rysunku substancji, dolano wodny roztwór innej substancji. W której probówce (probówkach) zaszła reakcja, której istotę, opisuje równanie: H + + OK - H 2 0?

27 A. W probówce nr I. B. W probówkach nr I i II. C. W probówkach nr I, III i IV. D. W probówkach nr I i IV. Zadanie 140 Uczeń wykonał doświadczenie, w którym na magnez podziałał rozcieńczonym wodnym roztworem kwasu siarkowego(vi). Rysunek przedstawia schemat tego doświadczenia. a) Zapisz równanie reakcji zachodzącej w doświadczeniu b) Podaj nazwy powstałych produktów reakcji, uzupełniając zdanie: Produktami reakcji zachodzącej w doświadczeniu są.... c) Napisz, w jaki sposób zidentyfikujesz wydzielający się gaz. Zadanie 141 W Londynie ogromnym problemem jest smog, składający się między innymi z tlenków siarki i tlenków azotu. Pewnego dnia w atmosferze znalazła się taka sama masa tlenków siarki co tlenków azotu. Diagramy przedstawiają źródła zanieczyszczeń powietrza tymi tlenkami. Największa łączna masa wyemitowanych tlenków azotu i tlenków siarki pochodziła z

28 A. transportu. B. gospodarstw domowych. C. energetyki. D. przemysłu (w tym rafinerii). Zadanie 142 Saletra amonowa o wzorze NH 4 NO 3 użyta do użyźniania gleby jest cennym nawozem azotowym. Fragment układu okresowego: H 1, Li 6, Be 9, B 10, C 12,0110 Zawartość procentowa azotu w saletrze amonowej wynosi: 7 N 14, O 15,9994 A. 17,5% B. 35% C. 65% D. 82,5% 9 F 18, He 4, Ne 20,1797 Zadanie 143 Turysta przywiózł z wyprawy w Alpy kamień. Po przeprowadzeniu doświadczenia, takiego jak na rysunku obok stwierdził, że kamień ten jest wapieniem (zawierającym węglan wapnia CaCO 3 ), ponieważ zaobserwował, że w wyniku reakcji wydzielił się gaz, który spowodował A. zabarwienie wody wapiennej. B. zmętnienie wody wapiennej. C. wytrącenie się czarnego osadu. D. odbarwienie się wody wapiennej. Zadanie 144 Podstawowym składnikiem szkła jest tlenek krzemu (IV). Napisz jego wzór sumaryczny i oblicz masę cząsteczkową. Zapisz obliczenia. m Si = 28 u, m O = 16 u Zadanie 145 W jaki sposób można pozbyć się niepożądanej twardości wody? A. wystarczy ją przez dłuższy czas gotować, B. obniżyć temperaturę (ochłodzić), C. dodać szczyptę soli kuchennej, D. wymieszać wodę. Zadanie 146 Wskaż zestaw, który zawiera wyłącznie wzory sumaryczne soli. A. NaCl, MgSO 4, CaCl 2, HNO 3 B. NaCl, CaSO 4, CaCl 2, Al(OH) 3 C. NaCl, Ca(OH) 2, HCl, Mg 3 (PO 4 )2 D. NaCl, KNO 3, MgSO 4, CaSO 4 Zadanie 147 Wskaż reakcję zobojętniania. A. 2Na + H 2 SO 4 > Na 2 SO 4 + H 2 B. 2NaOH + H 2 SO 4 > Na 2 SO 4 + 2H 2 O C. Na 2 O + H 2 SO 4 > Na 2 SO 4 + H 2 O D. Na 2 CO 3 + H 2 SO 4 > Na 2 SO 4 + H 2 CO 3

29 Zadanie 148 Tomek wykonał doświadczenie, w którym na cynk podziałał kwasem solnym. Probówkę do zbierania wydzielającego się gazu umieścił w wanience z wodą. Rysunek przedstawia schemat tego doświadczenia. 1. Zapisz równanie reakcji zachodzącej w doświadczeniu. 2. Nazwij powstałe produkty reakcji, uzupełniając zdanie: Produktami reakcji zachodzącej w doświadczeniu są Napisz, w jaki sposób zidentyfikujesz wydzielający się gaz. Zadanie 149 Wapno gaszone Ca(OH) 2 jest składnikiem zaprawy murarskiej. Jej twardnienie zachodzi pod wpływem dwutlenku węgla. Wybierz poprawnie zapisane równanie zachodzącej wtedy reakcji. A. Ca(OH) 2 + 2CO CaCO 3 + H 2 O B. Ca(OH) 2 + CO 2 CaCO 3 + H 2 O C. Ca(OH) 2 + 2CO 2 2CaCO 3 + 2H 2 O D. Ca(OH) 2 + CO CaCO 3 + H 2 Zadanie 150 Z wyprawy po runo leśne uczniowie przynieśli próbkę gleby wraz ze ściółką. Umieścili ją w naczyniu (oznaczonym literą A) zestawu doświadczalnego, przedstawionego na rysunku. Po godzinie zaobserwowali zmętnienie wody wapiennej w naczyniu oznaczonym literą B. Analizując przebieg oraz wyniki doświadczenia, uczniowie udzielili odpowiedzi na pytania przedstawione w poniższej tabeli. Stwierdź, kto poprawnie odpowiedział na pytania. A. B. C. D. Pytanie Jaki gaz spowodował zmętnienie wody wapiennej w doświadczeniu? Marek Tlen Krysia Dwutlenek węgla Wojtek Amoniak O czym świadczy wydzielanie się tego gazu z ziemi umieszczonej w słoju? O tym, że w glebie znajdują się organizmy prowadzące fotosyntezę. O tym, że w glebie znajdują się żywe organizmy, które oddychają O tym, że gleba oddycha. Ania Azot O tym, że bakterie żyjące w glebie rozłożyły białka z martwych szczątków. Zadanie 151 Spośród podanych określeń wskaż jedno, które wyjaśnia przyczynę degradacji tych lasów: A. wysokość nad poziomem morza

30 B. brak odpowiedniej ilości opadów C. brak w glebie niezbędnych związków mineralnych D. wpływ powietrza zanieczyszczonego związkami siarki i azotu Zadanie 152 W zanieczyszczonym powietrzu znajdują się między innymi tlenki siarki oraz tlenki azotu i dwutlenek węgla. Jednym ze składników powietrza jest para wodna. W wyniku reakcji tlenków z wodą powstają kwasy, które następnie opadają na ziemię w postaci kwaśnych opadów. Zapisz dwa równania reakcji prowadzących do powstawania kwasów zawartych w kwaśnych opadach. Zapisz nazwy produktów otrzymanych podczas tych reakcji. Zadanie 153 Jednym z nawozów sztucznych używanych w rolnictwie są nawozy potasowe. Należy do nich między innymi azotan (V) potasu. Wskaż wzór sumaryczny tego związku. A. N 2 O 5 B. K 2 O C. KNO 2 D. KNO 3 Zadanie 154 Wodorowęglan sodu zwany sodą oczyszczoną ulega termicznemu rozkładowi zgodnie z równaniem reakcji: 2NaHCO 3 Na 2 CO 3 + H 2 O + CO 2. Właściwość ta pozwala wykorzystać sodę oczyszczoną do: A. użyźniania gleby B. peklowania mięsa C. spulchniania ciasta D. dezynfekcji pomieszczeń Zadanie 155 Związkiem chemicznym występującym w największej ilości w wodach mórz i oceanów jest A. KCl B. CaCO 3 C. MgS0 4 D. NaCl Zadanie 156 Wskaż wzór tlenku niemetalu, który nie wchodzi w reakcję z wodą, dzięki czemu możemy spokojnie korzystać ze słonecznych kąpieli w nadmorskich piaszczystych plażach. A. SiO 2 B. CO 2 C. SO 2 D. CaO Zadanie 157 Miedź można otrzymać poprzez redukcję roztworu chlorku miedzi(ii) za pomocą metalicznego żelaza. Która reakcja przedstawia ten proces? Zadanie 158 Elementy kolejki atrakcji turystycznej Kampinoskiego Parku Narodowego wykonuje się ze stopu, w którego skład wchodzi żelazo. Pierwiastek ten w reakcji z pewnym kwasem tworzy chlorek żelaza(ii). Równanie opisujące tę reakcję to A. Fe + Cl 2 = FeCl 2 B. 2 Fe + 3 Cl 2 = 2 FeCl 3 C. Fe + 2 HCl = FeCl 2 + H 2 D. 2 Fe + 6 HCl = 2 FeCl H 2 Zadanie 159 Głównym składnikiem piasku jest tlenek krzemu(iv). Zapisz jego wzór sumaryczny i oblicz stosunek masowy krzemu do tlenu w tym związku wiedząc, że m Si =28u, m O =16u.

31 Zadanie 160 Charakterystyczny krajobraz i roślinność Ojcowski Park Narodowy zawdzięcza wapieniowi. Jego głównym składnikiem jest praktycznie nierozpuszczalny w wodzie CaCO 3. Korzystając z poniższej tabeli napisz wzór związku wapnia, który jest dobrze rozpuszczalny w wodzie i podaj jego chemiczną nazwę. R - substancja dobrze rozpuszczalna w wodzie S - substancja słabo rozpuszczalna w wodzie N - substancja praktycznie nierozpuszczalna w wodzie Uzupełnij tabelę: Zadanie 161 Z wakacji nad morzem Ola przywiozła muszle. Kilka z nich wykorzystano na lekcji chemii do doświadczenia przedstawionego na rysunku. HCl muszle woda Reakcja przebiegła gwałtownie z wydzieleniem bezbarwnego gazu, który spowodował zmętnienie wody wapiennej. Przebieg tej reakcji prawidłowo przedstawia równanie: A. Ca + 2HCl CaCl 2 + H 2 B. CaO + 2 HCl CaCl2 + 2H 2O C. CaCO3 + 2HCl CaO + H 2O + Cl2 D. CaCO3 + 2HCl CO 2 + CaCl + 2 H 2O Zadanie 162 Do budowy domu zużyje się 2,8 tony wapna palonego [CaO - 56 u]. Ile chemicznie czystego wapienia [CaCO u] należy wyprażyć, aby otrzymać potrzebną ilość wapna, jeśli reakcja przebiega według równania: A. 4,4 t B. 5 t C. 6 t D. 6,4 t Zadanie 163 W tabeli i na wykresie kołowym przedstawiono w procentach wagowych skład chemiczny skorupy ziemskiej. Które pola wykresu dotyczą krzemu i wapnia?

32 Pierwiastek Tlen 50 Krzem 26 Glin 7,3 Żelazo 4,5 Wapń 3,5 Inne 8,7 Ilość [% wag.] A. a - krzem, b - wapń B. c - krzem, d - wapń C. b - wapń, d - krzem D. e - krzem, b - wapń Zadanie 164 Wojtek zalał wodą kawałek wapna palonego i po pewnym czasie odsączył osad. Do otrzymanego roztworu wdmuchiwał przez rurkę wydychane powietrze. W roztworze pojawił się biały osad. Otrzymanym osadem jest: A. tlenek wapnia B. węglan wapnia C. wodorotlenek wapnia D. siarczan (VI) wapnia Zadanie 165 Do szklanki z bezbarwną cieczą Adam przez słomkę wdmuchiwał powietrze. Pod wpływem wydychanego z płuc powietrza ciecz zmętniała, a po godzinie na dnie szklanki osiadła biała substancja. Prawidłowy zapis procesu zachodzącego w szklance przedstawia równanie A. CO 2 + H 2 O 2H + + CO 3 2- B. CO 2 + Ca(OH) 2 CaCO 3 + H 2 O C. CO 2 +H 2 O+CaCO 3 Ca(HCO 3 ) 2 D. SO 2 + Ca(OH) 2 CaSO 3 + H 2 O Zadanie 166 Równanie przedstawia reakcję kwasu solnego z zasadą sodową. Jest to reakcja A. łączenia. B. zobojętniania. C. rozkładu. D. spalania. Zadanie 167 Otrzymany chlorek sodu to A. sól. B. kwas. C. tlenek. D. wodorotlenek. Zadanie 168 Chlorek sodu ma zastosowanie A. w rolnictwie jako nawóz sztuczny. B. w medycynie do unieruchamiania kości. C. w budownictwie jako zaprawa murarska. D. w gospodarstwie domowym np. do solenia potraw.