SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE

Transkrypt

1 D-M WYMAGANIA OGÓLNE. 1. WSTĘP Przedmiot SST. Przedmiotem niniejszej SST są wymagania wspólne dla poszczególnych wymagań technicznych związanych z przebudową mostu przez rzekę Wilga w miejscowości Wilczyska Zakres stosowania SST. Jako część dokumentów przetargowych i kontraktowych niniejszą SST należy odczytywać i rozumieć w zlecaniu i wykonywaniu robót opisanych w pkt Zakres robót objętych SST. Wymagania ogólne zawarte w niniejszej SST należy rozumieć i stosować w powiązaniu z niżej wymienioną Szczegółową Specyfikację Techniczną, dotyczącą przebudowy mostu drogowego Określenia podstawowe. Użyte w SST wymienione poniżej określenia należy rozumieć następująco: Budowla drogowa - obiekt budowlany, nie będący budynkiem, stanowiący całość techniczno-użytkową ( drogę ) albo jego część stanowiącą odrębny element konstrukcyjny lub technologiczny ( obiekt mostowy, korpus ziemny, węzeł ) Chodnik - wyznaczony pas terenu przy jezdni lub odsunięty od jezdni, przeznaczony do ruchu pieszych i odpowiednio utwardzony Droga - wydzielony pas terenu przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów oraz ruchu pieszych wraz z wszelkimi urządzeniami technicznymi związanymi z prowadzeniem i zabezpieczeniem ruchu Dziennik budowy - opatrzony pieczęcią Zamawiającego zeszyt, z ponumerowanymi stronami, służący do notowania wydarzeń zaistniałych w trakcie wykonywania zadania budowlanego, rejestrowania dokonywanych odbiorów robót, przekazywania poleceń i innej korespondencji technicznej pomiędzy Inżynierem, Wykonawcą i projektantem Jezdnia - część korony drogi przeznaczona do ruchu pojazdów Kierownik budowy - osoba wyznaczona przez Wykonawcę, upoważniona do kierowania robotami i do występowania w jego imieniu w sprawach realizacji kontraktu Korona drogi - jezdnia z poboczami lub chodnikami, zatokami, pasami awaryjnego postoju i pasami dzielącymi jezdnię Konstrukcja nawierzchni - układ warstw nawierzchni wraz ze sposobem ich połączenia Kosztorys ofertowy - wyceniony kosztorys ślepy Kosztorys ślepy - wykaz robót z podaniem ich ilości ( przedmiar ) w kolejności

2 technologicznej ich wykonania Laboratorium - drogowe lub inne laboratorium badawcze, zaakceptowane przez Zamawiającego, niezbędne do przeprowadzenia wszelkich badań i prób związanych z oceną jakości materiałów Materiały - wszelkie tworzywa niezbędne do wykonania robót, zgodnie z dokumentacją projektową i specyfikacjami, zaakceptowane przez Inżyniera Niweleta - wysokościowe i geometryczne rozwinięcie na płaszczyźnie pionowego przekroju w osi drogi lub obiektu mostowego Pas drogowy - wydzielony liniami rozgraniczającymi pas terenu przeznaczony do umieszczania w nim drogi oraz drzew i krzewów. Pas drogowy może również obejmować teren przewidziany do rozbudowy drogi i budowy urządzeń chroniących ludzi i środowisko przed uciążliwościami powodowanymi przez ruch na drodze Pobocze - część korony drogi przeznaczona do chwilowego zatrzymania się pojazdów, umieszczenia urządzeń bezpieczeństwa ruchu i wykorzystywana do ruchu pieszych, służąca jednocześnie do bocznego oparcia konstrukcji nawierzchni Polecenie Inspektora Nadzoru - wszelkie polecenia przekazywane Wykonawcy przez Inspektora Nadzoru, w formie pisemnej, dotyczące sposobu realizacji robót lub innych spraw związanych z prowadzeniem budowy Projektant - uprawniona osoba prawna lub fizyczna będąca autorem dokumentacji projektowej Przedsięwzięcie budowlane - kompleksowa realizacja nowego połączenia drogowego lub całkowita modernizacja ( zmiana parametrów geometrycznych trasy w planie i przekroju podłużnym ) istniejącego połączenia Przeszkoda naturalna - element środowiska naturalnego, stanowiący utrudnienie w realizacji zadania budowlanego, np. dolina, bagno, rzeka itp Przeszkoda sztuczna - dzieło ludzkie, stanowiące utrudnienie w realizacji zadania budowlanego, np. droga, kolej, rurociąg itp Rekultywacja - Roboty mające na celu uporządkowanie i przywrócenie pierwotnych warunków terenom naruszonym w czasie realizacji zadania budowlanego Rysunki - część dokumentacji projektowej, która wskazuje lokalizację, charakterystykę i wymiary obiektu będącego przedmiotem robót Zadanie budowlane - część przedsięwzięcia budowlanego, stanowiąca odrębną całość konstrukcyjną lub technologiczną, zdolną do samodzielnego spełnienia przewidywanych funkcji techniczno-użytkowych. Zadanie może polegać na wykonywaniu robót związanych z budową, modernizacją, utrzymaniem oraz ochroną budowli drogowej lub jej elementu Ogólne wymagania dotyczące robót. Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz za ich zgodność z dokumentacją projektową, SST i poleceniami Inżyniera.

3 Przekazanie placu budowy. SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE Zamawiający, w terminie określonym w Warunkach Szczegółowych, przekaże Wykonawcy plac budowy wraz ze wszystkimi wymaganymi uzgodnieniami prawnymi i administracyjnymi, Dziennik Budowy i Książkę Obmiaru Robót oraz dwa egzemplarze Dokumentacji Projektowej i dwa egzemplarze Szczegółowej Specyfikacji Technicznej Dokumentacja projektowa. Dokumentacja projektowa będzie zawierać rysunki inwentaryzacyjne konstrukcji stalowej przęseł, opis techniczny, przedmiar robót, kosztorys ślepy i kosztorys inwestorski i dokumenty zgodnie z wykazem podanym w SST D-M , stanowiącej dokument przetargowy. Z wykazu musi jasno wynikać, które dokumenty zostaną przekazane Wykonawcy po przyznaniu mu kontraktu. W Dokumentacji Projektowej, będącej w posiadaniu Zamawiającego, rozwiązano wszystkie podstawowe problemy. Jeżeli jednak w trakcie wykonywania robót okaże się koniecznym uzupełnienie dokumentacji projektowej, przekazanej przez Zamawiającego, dotyczącej podstawowego zakresu robót, Wykonawca sporządzi brakujące rysunki i SST na własny koszt w 4 egzemplarzach i przedłoży je Inżynierowi do zatwierdzenia. Niezależnie od powyższego Wykonawca opracuje i przedstawi do akceptacji Inżynierowi następujące opracowania, nie będące przedmiotem wykonania przez Jednostkę Projektującą: - program zapewnienia jakości wykonywanych robót Zgodność robót z dokumentacją projektową i SST. Dokumentacja Projektowa, SST oraz dodatkowe dokumenty przekazane przez Inżyniera Wykonawcy stanowią część Kontraktu, a wymagania wyszczególnione w choćby jednym z nich są obowiązujące dla Wykonawcy tak jakby zawarte były w całej dokumentacji. W przypadku rozbieżności w ustaleniach poszczególnych dokumentów obowiązuje następująca kolejność ich ważności: - Szczegółowe Specyfikacje Techniczne, - Dokumentacja Projektowa. Wykonawca nie może wykorzystywać błędów lub opuszczeń w Dokumentach Kontraktowych, a o ich wykryciu winien natychmiast powiadomić Inżyniera, który dokona odpowiednich zmian lub poprawek. W przypadku rozbieżności opis wymiarów ważniejszy jest od odczytu ze skali rysunków. Wszystkie wykonane roboty i dostarczone materiały powinny być zgodne z Dokumentacją Projektową i SST. Dane określone w dokumentacji projektowej i w SST powinny być uważane za wartości docelowe, od których dopuszczalne są odchylenia w ramach określonego przedziału tolerancji. Cechy materiałów i elementów budowli powinny być jednorodne i wykazywać bliską zgodność z określonymi wymaganiami, a rozrzuty tych cech nie powinny przekraczać dopuszczalnego przedziału tolerancji. Jeżeli przedział tolerancji nie został określony w dokumentacji projektowej i/lub w SST to należy przyjąć przeciętne tolerancje, akceptowane zwyczajowo dla danego rodzaju robót. Jeżeli została określona wartość minimalna lub wartość maksymalna tolerancji albo obie te wartości, to roboty powinny być prowadzone w taki sposób, aby cechy tych materiałów lub elementów budowli nie znajdowały się w przeważającej mierze w pobliżu wartości granicznych. W przypadku, gdy materiały lub roboty nie są w pełni zgodne z dokumentacją projektową lub SST, ale osiągnięto możliwą do zaakceptowania jakość elementów budowli, to Inżynier może zaakceptować takie roboty i zgodzić się na ich pozostawienie, jednak zastosuje odpowiednie potrącenia od ceny kontraktowej, zgodnie z ustaleniami szczegółowymi

4 kontraktu i/lub SST. W przypadku, gdy materiały lub roboty nie są w pełni zgodne z dokumentacją projektową lub SST, i wpłynęły na nie zadawalającą jakość elementu budowli, to takie materiały i roboty nie zostaną zaakceptowane przez Inżyniera. W takiej sytuacji elementy budowli powinny być niezwłocznie rozebrane i zastąpione innymi ( właściwymi ) na koszt Wykonawcy Zabezpieczenie placu budowy. Wykonawca jest zobowiązany do utrzymywania ruchu publicznego na placu budowy, w sposób określony w SST D-M , w okresie trwania realizacji kontraktu aż do zakończenia i odbioru ostatecznego robót. W czasie wykonywania robót Wykonawca dostarczy, zainstaluje i będzie obsługiwał wszystkie czasowe urządzenia zabezpieczające takie jak: zapory, światła ostrzegawcze, sygnały, znaki drogowe itp., zapewniając w ten sposób bezpieczeństwo pojazdów i pieszych. Wykonawca zapewni stałe warunki widoczności w dzień i w nocy tych zapór i znaków, dla których jest to nieodzowne ze względów bezpieczeństwa. Wszystkie znaki, zapory i inne urządzenia zabezpieczające powinny być akceptowane przez Inżyniera. Koszt zabezpieczenia placu budowy nie podlega odrębnej zapłacie i przyjmuje się, że włączony jest w cenę kontraktową ( koszty ogólne budowy ) Ochrona środowiska w czasie wykonywania robót. (1) Ustalenia ogólne dotyczące ochrony środowiska. Wykonawca ma obowiązek znać i stosować w czasie prowadzenia robót wszelkie przepisy ochrony środowiska naturalnego. W szczególności Wykonawca powinien zapewnić spełnienie następujących warunków: a). Miejsca na bazy, maszyny, składowiska i wewnętrzne drogi transportowe powinny być tak wybrane, aby nie powodować zniszczeń w środowisku naturalnym, b). Powinny zostać podjęte odpowiednie środki zabezpieczające przed: - zabezpieczeniem zbiorników i cieków wodnych pyłami, paliwami, olejami, materiałami bitumicznymi, chemikaliami oraz innymi szkodliwymi substancjami, - przekroczeniem norm zanieczyszczenia powietrza pyłami i gazami, - przekroczeniem dopuszczalnych norm hałasu, - możliwością powstania pożaru. c). Praca sprzętu budowlanego, używanego podczas realizacji robót nie może powodować zniszczeń w środowisku naturalnym, d). Materiały stosowane do robót nie powinny zawierać składników zagrażających środowisku, o natężeniu przekraczającym dopuszczalne normy. Opłaty i kary za przekroczenie w trakcie realizacji robót norm, określonych w odpowiednich przepisach, dotyczących ochrony środowiska obciążają Wykonawcę. (2) Ochrona wód. Wody powierzchniowe i wody gruntowe nie mogą być zanieczyszczane w czasie robót. Jeśli teren budowy lub wyrobiska materiałów lokalnych albo ukopy położone są w sąsiedztwie zbiorników lub cieków wodnych, to w razie potrzeby obszary te powinny być oddzielone rowami lub innymi przegrodami. Wody odprowadzone z terenu robót powinny być oczyszczone przez filtrację i osadniki, albo inne urządzenia, które redukują zawartość

5 pyłów i innych zanieczyszczeń w odprowadzanych wodach do poziomu nie większego od występującego w naturalnych zbiornikach i ciekach wodnych, do których są odprowadzane. Wody powierzchniowe odprowadzane z baz, magazynów i składowisk powinny być oczyszczone, jeśli zawierają składniki szkodliwe dla otoczenia, takie jak pyły, oleje, bitumy, chemikalia czy inne szkodliwe dla środowiska substancje. Zbiorniki materiałów napędowych, olejów, bitumów, chemikaliów i innych szkodliwych dla środowiska substancji powinny być wykonane i obsługiwane w sposób gwarantujący nie przedostawanie się materiałów do otoczenia. Maszyny i sprzęt mechaniczny nie mogą poruszać się w obrębie granic zbiorników i cieków wodnych z wyjątkiem przypadków gdy uzyskano na to zgodę władz, a ruch ten odbywa się w celu przeprowadzenia robót, określonych w kontrakcie. (3). Ochrona powietrza. Stężenie pyłów i zanieczyszczeń odprowadzanych do atmosfery w sąsiedztwie wytwórni materiałów drogowych ( kruszyw, mieszanek itp.) nie może przekraczać wartości dopuszczalnych przez odpowiednie przepisy. Wytwórnie materiałów drogowych powinny być wyposażone w systemy odpylania, gwarantujące obniżenie emisji pyłów do poziomu mniejszego od dopuszczalnego. Wykonawca ma obowiązek sprawdzenia stężenia pyłów i zanieczyszczeń odprowadzanych do atmosfery w sąsiedztwie wytwórni mieszanek mineralno-bitumicznych i w razie potrzeby, wytwórni innych materiałów. Raporty z kontroli zanieczyszczeń atmosfery powinny być prowadzone na bieżąco i udostępniane odpowiednim władzom. Jeśli roboty będą prowadzone metodą mieszania materiałów na drodze z użyciem materiałów pylących, takich jak popioły lotne, wapno cement itp. to stosowany sprzęt i technologia powinny ograniczyć zapylenie. Roboty takie mogą być prowadzone na terenach zabudowanych za zgodą organów administracji terenowej. (4). Ochrona przed hałasem. Jeżeli roboty prowadzone będą na terenach zabudowanych to Zamawiający powinien określić w dokumentacji projektowej lub SST i uzgodnić z odpowiednimi organami administracji samorządowej, technologię i czas robót, ograniczające w miarę możliwości poziom hałasu i jego uciążliwość dla mieszkańców. Wykonawca nie powinien stosować innej technologii robót o większym poziomie hałasu, niż określona przez Zamawiającego pod rygorem wstrzymania robót Ochrona przeciwpożarowa. Wykonawca powinien przestrzegać przepisów ochrony przeciwpożarowej. Wykonawca powinien utrzymywać sprawny sprzęt przeciwpożarowy, wymagany przez odpowiednie przepisy, na terenie baz produkcyjnych, w pomieszczeniach biurowych i mieszkalnych, magazynach oraz maszynach i pojazdach. Materiały łatwopalne powinny być składowane w sposób zgodny z odpowiednimi przepisami i zabezpieczone przed dostępem osób trzecich. Maszyny i urządzenia napędzane silnikami spalinowymi i parowymi powinny być wyposażone w urządzenia zabezpieczające przed rozprzestrzenianiem się iskier. Jeśli przy realizacji robót konieczne jest spalanie korzeni, pni lub innych materiałów, to przed rozpoczęciem spalania Wykonawca powinien powiadomić odpowiednie władze i/lub służby. Lokalizacja i sposób spalania powinny być takie, aby nie dopuścić do jakichkolwiek uszkodzeń sąsiadujących obiektów, drzew i krzewów. Zarówno lokalizacja jak i sposób spalania powinny być uzgodnione przez Wykonawcę z odpowiednimi władzami. Przy

6 operacji spalania, w razie potrzeby Wykonawca powinien zorganizować patrole przeciwpożarowe. Spalanie powinno być przerwane na polecenie odpowiednich władz. W razie przerwania lub zakończenia spalania ogniska powinny być wygaszone. Wykonawca pod kierunkiem odpowiednich władz i/lub służb albo samodzielnie, powinien na własny koszt wygasić pożar na terenie budowy lub jej sąsiedztwie, wywołany bezpośrednio lub pośrednio, jako rezultat realizacji robót. Wykonawca będzie odpowiedzialny za wszelkie straty spowodowane pożarem wywołanym jako rezultat realizacji robót albo przez personel Wykonawcy Materiały szkodliwe dla otoczenia Materiały, które w sposób trwały są szkodliwe dla otoczenia, nie mogą być dopuszczone do użycia. Jeśli jakiekolwiek szkodliwe składniki mogłyby przedostać się z wbudowanych materiałów do wód powierzchniowych i/lub gruntowych albo do powietrza to materiały takie nie mogą być stosowane. Nie dopuszcza się użycia materiałów wywołujących szkodliwe promieniowanie o stężeniu większym od dopuszczalnego. Wszelkie budowle i elementy budowli wykonane z takich materiałów powinny być rozebrane i wykonane ponownie z właściwych materiałów. Wszelkie materiały odpadowe użyte do robót powinny mieć świadectwa dopuszczenia, wydane przez uprawnioną jednostkę, jednoznacznie określające brak szkodliwego oddziaływania tych materiałów na środowisko. Materiały, które są szkodliwe dla otoczenia tylko w czasie robót, a po zakończeniu robót ich szkodliwość znika ( np. materiały pylaste) mogą być użyte pod warunkiem przestrzegania wymagań technologicznych wbudowania. Jeżeli wymagają tego odpowiednie przepisy, Zamawiający powinien otrzymać zgodę na użycie tych materiałów od właściwych organów administracji państwowej. Jeśli Wykonawca użył materiałów szkodliwych dla otoczenia według warunków szczegółowych kontraktu i zgodnie ze specyfikacjami, a ich użycie spowodowało jakiekolwiek zagrożenie środowiska, to konsekwencje tego poniesie Zamawiający Ochrona własności publicznej i prywatnej. Wykonawca jest zobowiązany do ochrony przed uszkodzeniem lub zniszczeniem własności publicznej i prywatnej. Jeśli w związku z zaniedbaniem, niewłaściwym prowadzeniem robót lub brakiem koniecznych działań za strony Wykonawcy nastąpi uszkodzenie lub zniszczenie własności publicznej lub prywatnej, to Wykonawca na swój koszt naprawi lub odtworzy uszkodzoną własność. Stan naprawionej własności powinien być nie gorszy niż przed powstaniem uszkodzenia. Wykonawca jest w pełni odpowiedzialny za spowodowanie uszkodzeń uzbrojenia terenu, przewodów, rurociągów kabli teletechnicznych itp., których położenie było wskazane przez Zamawiającego lub ich właścicieli. Wykonawca na podstawie informacji podanej przez Zamawiającego, dotyczącej istniejących urządzeń uzbrojenia terenu, powinien przed rozpoczęciem robót zasięgnąć od ich właścicieli danych odnośnie dokładnego położenia tych urządzeń w obrębie placu budowy. Wykonawca zobowiązany jest umieścić w swoim harmonogramie rezerwę czasową dla wszelkiego rodzaju robót, które mają być wykonane w zakresie przełożenia instalacji i urządzeń podziemnych na terenie budowy i powiadomić Inżyniera i władze lokalne o zamiarze rozpoczęcia robót. Jakiekolwiek uszkodzenia instalacji i urządzeń podziemnych nie wskazanych w informacji dostarczonej Wykonawcy przez Zamawiającego i powstanie bez winy lub zaniedbania Wykonawcy zostaną usunięte na koszt Zamawiającego. W pozostałych przypadkach koszt

7 naprawy obciąża Wykonawcę Bezpieczeństwo i higiena pracy. SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE Podczas realizacji robót Wykonawca powinien przestrzegać wszystkich przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. W szczególności Wykonawca ma obowiązek zadbać aby personel nie wykonywał pracy w warunkach niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia oraz nie spełniających odpowiednich wymagań sanitarnych. Wykonawca powinien zapewnić wszelkie urządzenia zabezpieczające oraz sprzęt i odpowiednią odzież dla ochrony życia i zdrowia osób zatrudnionych na budowie oraz dla zapewnienia bezpieczeństwa publicznego. Wykonawca powinien zapewnić i utrzymywać w odpowiednim stanie urządzenia socjalne dla personelu prowadzącego roboty objęte kontraktem. Uznaje się, że wszelkie koszty związane z wypełnieniem wymagań określonych wyżej nie podlegają odrębnej zapłacie i są uwzględniane w cenie kontraktowej Utrzymanie robót. Wykonawca powinien utrzymywać roboty do czasu ostatecznego odbioru. Utrzymanie powinno być prowadzone w taki sposób aby budowla drogowa lub jej elementy były w zadowalającym stanie przez cały czas, do momentu odbioru ostatecznego. Jeśli Wykonawca w jakimkolwiek czasie zaniedba utrzymanie, to na polecenie Inżyniera powinien rozpocząć roboty utrzymaniowe nie później niż w 24 godziny po otrzymaniu polecenia. W przeciwnym razie Inżynier może natychmiast zatrzymać roboty Stosowanie się do prawa i innych przepisów. Wykonawca zobowiązany jest znać wszystkie przepisy wydane przez władze centralne i miejscowe oraz przepisy i wytyczne, które są w jakikolwiek sposób związane z robotami i będzie w pełni odpowiedzialny za przestrzeganie tych praw, przepisów i wytycznych podczas prowadzenia robót. Wykonawca będzie przestrzegać praw patentowych i będzie w pełni odpowiedzialny za wypełnienie wszelkich wymagań prawnych odnośnie wykorzystania opatentowanych urządzeń lub metod i w sposób ciągły będzie informować Inżyniera o swoich działaniach, przedstawiając kopie zezwoleń i inne odnośne dokumenty. 2. MATERIAŁY Źródła uzyskiwania materiałów. Źródła uzyskiwania wszystkich materiałów powinny być wybrane przez Wykonawcę z wyprzedzeniem, przed rozpoczęciem robót - nie później niż 2 tygodnie przed użyciem materiału Wykonawca powinien dostarczyć Inżynierowi wymagane wyniki badań laboratoryjnych i reprezentatywne próbki materiałów. Zatwierdzenie źródła materiałów nie oznacza, że wszystkie materiały z tego źródła będą przez Inżyniera dopuszczone do wbudowania. Wykonawca zobowiązany jest do prowadzenia badań w celu udokumentowania, że materiały uzyskane z dopuszczonego źródła w sposób ciągły spełniają wymagania SST w czasie postępu robót Wariantowe dostarczanie materiałów. Jeśli dokumentacja projektowa lub SST przewidują możliwość wariantowego wyboru rodzaju

8 materiału w wykonywanych robotach, Wykonawca powinien powiadomić Inżyniera o swoim wyborze co najmniej 2 tygodnie przed użyciem materiału, albo w okresie dłuższym jeśli będzie to wymagane dla badań prowadzonych przez Inżyniera. Wybrany i zaakceptowany rodzaj materiału nie może być później zmieniany bez zgody Inżyniera Materiały nie odpowiadające wymaganiom. Materiały nie odpowiadające wymaganiom zostaną przez wykonawcę wywiezione z placu budowy, bądź złożone w miejscu wskazanym przez Inżyniera. Jeśli Inżynier zezwoli Wykonawcy na użycie tych materiałów do innych robót, niż te, dla których zostały zakupione, to koszt tych materiałów zostanie przewartościowany przez Inżyniera. Każdy rodzaj robót, w którym znajdują się zbadane i nie zaakceptowane materiały, Wykonawca wykonuje na własne ryzyko, licząc się z jego nie przyjęciem i nie zapłaceniem Przechowywanie i składowanie materiałów. Wykonawca powinien zapewnić wszystkim materiałom warunki przechowywania i składowania zapewniające zachowanie ich jakości i przydatności do robót oraz zgodność z wymaganiami poszczególnych SST. Odpowiedzialność za wady materiałów powstałe w czasie przechowywania i składowania ponosi Wykonawca. Inżynier może zezwolić na inny sposób przechowywania i składowania materiałów niż podany w SST lecz nie zwalnia to Wykonawcy z odpowiedzialności za ewentualne powstałe z tego tytułu straty. Składowanie powinno być prowadzone w sposób umożliwiający inspekcję materiałów. Wszystkie miejsca czasowego składowania materiałów powinny być po zakończeniu robót doprowadzone przez Wykonawcę do ich pierwotnego stanu, w sposób zaakceptowany przez Inżyniera. 3. SPRZĘT. Wykonawca jest zobowiązany do używania jedynie takiego sprzętu, który nie spowoduje niekorzystnego wpływu na właściwości wykonywanych robót. Sprzęt używany do robót powinien być zgodny z ofertą Wykonawcy i powinien odpowiadać pod względem typów i ilości wskazaniom zawartym w SST, PZJ lub projekcie organizacji robót, zaakceptowanym przez Inżyniera; w przypadku braku ustaleń w takich dokumentach sprzęt powinien być uzgodniony i zaakceptowany przez Inżyniera. Liczba i wydajność sprzętu powinna gwarantować przeprowadzenie robót zgodnie z zasadami określonymi w dokumentacji projektowej, SST i wskazaniami Inżyniera w terminie przewidzianym kontraktem. Sprzęt powinien być stale utrzymywany w dobrym stanie technicznym. Wykonawca powinien również dysponować sprawnym sprzętem rezerwowym, umożliwiającym prowadzenie robót w przypadku awarii sprzętu podstawowego. Jeżeli dokumentacja projektowa lub SST przewidują możliwość wariantowego użycia sprzętu przy wykonywanych robotach, Wykonawca powiadomi Inżyniera o swoim wyborze co najmniej 2 tygodnie przed użyciem sprzętu. Wybrany sprzęt, po akceptacji Inżyniera, nie może być później zmieniany bez jego zgody. Jakikolwiek sprzęt, maszyny, urządzenia i narzędzia nie gwarantujące zachowania warunków kontraktu, zostaną przez Inżyniera zdyskwalifikowane i niedopuszczone do robót. 4. TRANSPORT. Wykonawca jest zobowiązany do stosowania jedynie takich środków transportu, które nie wpłyną niekorzystnie na właściwości wykonywanych robót i przewożonych materiałów. Liczba środków transportowych powinna zapewniać prowadzenie robót zgodnie z zasadami określonymi w dokumentacji projektowej, SST i wskazaniach Inżyniera, w terminie przewidzianym kontraktem. Wykonawca powinien dysponować sprawnymi rezerwowymi środkami transportowymi,

9 umożliwiającymi prowadzenie robót w przypadku awarii podstawowych środków transportowych. Przy ruchu na drogach publicznych pojazdy powinny spełniać wymagania dotyczące przepisów ruchu drogowego w odniesieniu do dopuszczalnych obciążeń na osie i innych parametrów technicznych. Środki transportu nie odpowiadające warunkom kontraktu, na polecenie Inżyniera powinny być usunięte z placu budowy. Wykonawca będzie usuwać na bieżąco, na własny koszt, wszelkie zanieczyszczenia spowodowane jego pojazdami na drogach publicznych oraz dojazdach do terenu budowy. 5. WYKONANIE ROBÓT Ogólne zasady wykonywania robót. Wykonawca jest odpowiedzialny za prowadzenie robót zgodnie z warunkami kontraktu, oraz za jakość zastosowanych materiałów i wykonanych robót, za ich zgodność z dokumentacją projektową, wymaganiami SST, PZJ, projektu organizacji robót oraz poleceniami Inżyniera. Wykonawca ponosi odpowiedzialność za dokładne wytyczenie w planie i wyznaczenie wysokości wszystkich elementów robót zgodnie z wymiarami i rzędnymi określonymi w Dokumentacji Projektowej lub przekazanymi na piśmie przez Inżyniera. Następstwa jakiegokolwiek błędu spowodowanego przez Wykonawcę w wytyczeniu i wyznaczeniu robót zostaną, jeśli wymagać tego będzie Inżynier, poprawione przez Wykonawcę na własny koszt. Sprawdzenie wytyczenia robót lub wyznaczenia wysokości przez Inżyniera nie zwalnia Wykonawcy od odpowiedzialności za ich dokładność Współpraca Inżyniera i Wykonawcy. Inżynier będzie podejmował decyzje we wszystkich sprawach związanych z jakością robót, oceną jakości materiałów i postępem robót, a ponadto we wszystkich sprawach, związanych z interpretacją dokumentacji projektowej i SST oraz dotyczących akceptacji i wypełniania warunków kontraktu przez Wykonawcę. Inżynier będzie podejmował decyzje w sposób sprawiedliwy i bezstronny. Decyzje Inżyniera dotyczące akceptacji lub odrzucenia materiałów i elementów robót będą oparte na wymaganiach sformułowanych w kontrakcie, dokumentacji projektowej i w SST, a także w normach i wytycznych. Przy podejmowaniu decyzji Inżynier uwzględni wyniki badań materiałów i robót, rozrzuty normalnie występujące przy produkcji i przy badaniach materiałów, doświadczenia z przeszłości, wyniki badań naukowych oraz inne czynniki wpływające na rozważaną kwestię. Inżynier jest upoważniony do kontroli wszystkich robót i kontroli wszystkich materiałów dostarczonych na budowę lub na niej produkowanych, włączając przygotowanie i produkcję materiałów Inżynier powiadomi Wykonawcę o wykrytych wadach i odrzuci wszystkie te materiały i roboty, które nie spełniają wymagań jakościowych określonych w dokumentacji projektowej i w SST. Z odrzuconymi materiałami należy postępować jak w pkt.2.5. Polecenia Inżyniera powinny być wykonywane nie później niż w czasie przez niego wyznaczonym, po ich otrzymaniu przez Wykonawcę, pod groźbą zatrzymania robót. Skutki finansowe z tego tytułu ponosi Wykonawca Wady robót spowodowane przez poprzednich wykonawców. Jeśli Wykonawca wykonał roboty zgodnie z wymaganiami dokumentacji projektowej i SST, a zaistniała wadliwość tych robót spowodowana została robotami wykonanymi wcześniej przez innych wykonawców, to Inżynier zleci taki sposób postępowania z poprzednio wykonanymi robotami, aby wyeliminować ich wady, a Wykonawca wykona dodatkowe roboty zlecone przez Inżyniera na koszt Zamawiającego.

10 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT Program zapewnienia jakości (PZJ). Do obowiązków Wykonawcy należy opracowanie i przedstawienie do aprobaty Inżyniera Programu Zapewnienia Jakości, w którym przedstawi on zamierzony sposób wykonywania robót, możliwości techniczne, kadrowe i organizacyjne gwarantujące wykonanie robót zgodnie z dokumentacją projektową, SST oraz poleceniami i ustaleniami przekazanymi przez Inżyniera. Program zapewnienia jakości powinien zawierać: a). część ogólną opisującą: - organizację wykonania robót, w tym terminy i sposób prowadzenia robót, - organizację ruchu na budowie wraz z oznakowaniem robót, - bhp, - wykaz zespołów roboczych, ich kwalifikacje i przygotowanie praktyczne, - wykaz osób odpowiedzialnych za jakość i terminowość wykonywania poszczególnych elementów robót, - system (sposób i procedurę) prowadzonej kontroli i sterowania jakością wykonywanych robót, - wyposażenie w sprzęt i urządzenia do pomiarów i kontroli (opis laboratorium własnego lub laboratorium, któremu Wykonawca zamierza zlecić przeprowadzenie badań), - sposób oraz formę gromadzenia wyników badań laboratoryjnych zapis pomiarów nastaw mechanizmów sterujących, a także wyciąganych wniosków i zastosowanych korekt w procesie technologicznym, proponowany sposób i formę przekazywania tych informacji Inżynierowi.; b). część szczegółową opisującą dla każdego asortymentu robót: - wykaz maszyn i urządzeń stosowanych na budowie z ich parametrami technicznym i oraz wyposażeniem w mechanizmy do sterowania i urządzenia pomiarowo-kontrolne, - rodzaj i ilość środków transportowych oraz urządzeń do magazynowania i załadunku materiałów, spoiw, lepiszczy, kruszyw itp, - sposób zabezpieczenia i ochrony ładunków przed utratą ich właściwości w czasie transportu, - sposób i procedurę pomiarów i badań (rodzaj i częstotliwość pobieranych próbek, legalizację i sprawdzanie urządzeń, itp.) prowadzonych podczas dostaw materiałów, wytwarzania mieszanek i wykonywania poszczególnych elementów robót, - sposób postępowania z materiałami i robotami nie odpowiadającymi wymaganiom Zasady kontroli jakości robót. Celem kontroli robót powinno być takie sterowanie ich przygotowaniem i wykonaniem aby osiągnąć założoną jakość robót. Wykonawca jest odpowiedzialny za pełną kontrolę robót i jakość materiałów. Wykonawca powinien zapewnić odpowiedni system kontroli, włączając personel, laboratorium, sprzęt, zaopatrzenie i wszystkie niezbędne do pobierania próbek i badań materiałów oraz robót. Przed zatwierdzeniem systemu kontroli Inżynier może zażądać od Wykonawcy przepro - wadzenia badań w celu zademonstrowania, że poziom ich wykonania jest zadowalający. Wykonawca powinien przeprowadzić pomiary i badania materiałów oraz robót z częstotliwością zapewniającą stwierdzenie, że roboty wykonano zgodnie z wymaganiami zawartymi w dokumentacji projektowej i SST. Minimalne wymagania co do zakresu badań i ich częstotliwości powinny być określone w SST lub w innych dokumentach kontraktowych. Jeżeli nie zostały one określone, to Wykonawca powinien ustalić jaki zakres kontroli jest konieczny aby zapewnić wykonanie robót zgodnie z kontraktem. Ustalenia takie powinny być zatwierdzone przez Inżyniera.

11 Wykonawca powinien dostarczyć Inżynierowi zaświadczenie, że wszystkie stosowane urządzenia i sprzęt badawczy posiadają ważną legalizację, zostały prawidłowo wykalibrowane i odpowiadają wymaganiom norm określających procedury badań. Pomieszczenia laboratoryjne powinny być utrzymane w stanie czystości, a wszystkie urządzenia w dobrym stanie technicznym. Inżynier powinien mieć nieograniczony dostęp do pomieszczeń laboratoryjnych, w celu ich inspekcji. Inżynier będzie przekazywać Wykonawcy pisemne informacje o jakichkolwiek niedociągnięciach dotyczących urządzeń laboratoryjnych, sprzętu, zaopatrzenia laboratorium, pracy personelu lub metod badawczych. Jeżeli niedociągnięcia te są tak poważne, że mogą wpłynąć na wyniki badań, Inżynier natychmiast wstrzyma użycie do robót badanych materiałów i dopuści je do użycia dopiero wtedy, gdy niedociągnięcia w pracy laboratorium Wykonawcy zostaną usunięte i stwierdzona zostanie odpowiednia jakość tych materiałów. Wszystkie koszty związane z organizowaniem i prowadzenia badań materiałów ponosi Wykonawca Pobieranie próbek. Próbki powinny być pobierane losowo. Zaleca się stosowanie statystycznych metod pobierania próbek, opartych na zasadzie, że wszystkie jednostkowe elementy produkcji mogą być z jednakowym prawdopodobieństwem wytypowane do badań. Inżynier powinien mieć zapewnioną możliwość udziału w pobieraniu próbek. Na zlecenie Inżyniera Wykonawca powinien przeprowadzić dodatkowe badania tych materiałów, które budzą wątpliwości co do jakości, o ile kwestionowane materiały nie zostaną przez Wykonawcę usunięte lub ulepszone z własnej woli. Koszty tych dodatkowych badań pokrywa Wykonawca tylko w przypadku stwierdzenia usterek; w przeciwnym przypadku koszty te pokrywa Zamawiający. Pojemniki do pobierania próbek powinny być dostarczone przez Wykonawcę i zatwierdzone przez Inżyniera. Próbki dostarczone przez Wykonawcę do badań wykonywanych przez Inżyniera powinny być odpowiednio opisane i oznakowane, w sposób zaakceptowany przez Inżyniera. Przed przystąpieniem do pomiarów lub badań, Wykonawca powinien powiadomić Inżyniera o rodzaju, miejscu i terminie pomiaru lub badania. Po wykonaniu pomiaru lub badania, Wykonawca przedstawi na piśmie ich wyniki do akceptacji Inżyniera Raporty z badań. Wykonawca powinien przekazywać Inżynierowi kopie raportów z wynikami badań jak najszybciej, nie później jednak niż w terminie określonym w programie zapewnienia jakości. Wyniki badań powinny być przekazywane Inżynierowi na formularzu według dostarczonego przez niego wzoru lub innych przez niego zaaprobowanych. Wykonawca powinien przechowywać kompletne raporty ze wszystkich badań i inspekcji, i udostępniać je na życzenie Inżynierowi Badania prowadzone przez Inżyniera. Inżynier po uprzedniej weryfikacji systemu kontroli robót prowadzonego przez Wykonawcę, może oceniać zgodność materiałów i robót z wymaganiami SST na podstawie wyników badań dostarczonych przez Wykonawcę. Inżynier może pobierać próbki materiału i prowadzić badania niezależnie od Wykonawcy, na swój koszt. Jeżeli wyniki tych badań wykażą, że raporty Wykonawcy są niewiarygodne, to Inżynier może polecić Wykonawcy lub zlecić niezależnemu laboratorium przeprowadzenie powtórnych lub dodatkowych badań albo może opierać się wyłącznie na własnych badaniach przy ocenie zgodności materiałów i robót z dokumentacją projektową i SST. W takim przypadku całkowite koszty powtórnych lub dodatkowych badań i pobierania próbek poniesione zostaną przez Wykonawcę.

12 6.6. Badania i pomiary. Wszystkie badania i pomiary będą przeprowadzone zgodnie z wymaganiami norm. W przypadku, gdy normy nie obejmują jakiegokolwiek badania wymaganego w SST, stosować można wytyczne krajowe, albo inne procedury, zaakceptowane przez Inżyniera. Przed przystąpieniem do pomiarów lub badań, Wykonawca powiadomi Inżyniera o rodzaju, miejscu i terminie pomiaru lub badania. Po wykonaniu pomiaru lub badania, Wykonawca przedstawi na piśmie ich wyniki do akceptacji Inżyniera Atesty jakości materiałów i urządzeń. Przed wykonaniem badań jakości materiałów przez Wykonawcę, Inżynier może dopuścić do użycia materiały posiadające atest producenta stwierdzający ich pełną zgodność z warunkami podanymi w SST. W przypadku materiałów, dla których atesty są wymagane przez SST, każda partia dostarczona do robót powinna posiadać atest określający w sposób jednoznaczny jej cechy. Produkty przemysłowe powinny posiadać atesty wydane przez producenta, poparte w razie potrzeby wynikami wykonanych przez niego badań. Kopie wyników tych badań powinny być dostarczone przez Wykonawcę Inżynierowi na jego życzenie. Urządzenia laboratoryjne i sprzęt kontrolno-pomiarowy zainstalowany w wytwórniach lub maszynach powinny posiadać ważną legalizację wydaną przez upoważnione instytucje. Inżynier zdyskwalifikuje i nie dopuści do użycia jakichkolwiek urządzeń laboratoryjnych, wytwórni lub maszyn, które nie mają ważnych wymaganych legalizacji. Materiały posiadające atesty a urządzenia - ważne legalizacje mogą być badane w dowolnym czasie. Jeżeli zostanie stwierdzona niezgodność ich właściwości z SST to takie materiały i / lub urządzenia zostaną odrzucone Dokumenty budowy. (1). Dziennik budowy. Dziennik budowy jest dokumentem prawnym obowiązującym Zamawiającego i Wykonawcę w okresie od przekazania Wykonawcy placu budowy do końca okresu gwarancyjnego. Odpowiedzialność za prowadzenie dziennika budowy zgodnie z obowiązującymi przepisami spoczywa na kierowniku budowy. Zapisy w dzienniku budowy powinny być dokonywane na bieżąco i powinny dotyczyć przebiegu robót, stanu bezpieczeństwa ludzi i mienia oraz technicznej i gospodarczej strony budowy. Każdy zapis w dzienniku budowy powinien być opatrzony datą jego dokonania, podpisem osoby, która dokonała zapisu, z podaniem jej imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego. Zapisy powinny być czytelne, dokonane trwałą techniką, w porządku chronologicznym, bezpośrednio jeden pod drugim, bez przerw. Załączone do dziennika budowy protokoły i inne dokumenty powinny być oznaczone kolejnym numerem załącznika i opatrzone datą i podpisem kierownika budowy i Inżyniera. Do dziennika budowy należy wpisać w szczególności : - datę przekazania Wykonawcy placu budowy, - datę przekazania przez Zamawiającego dokumentacji projektowej, - uzgodnienie przez Inżyniera programu zapewnienia jakości i harmonogramów robót, - terminy rozpoczęcia i zakończenia poszczególnych elementów robót, - przebiegu robót, trudności i przeszkody w ich prowadzeniu okresy i przyczyny przerw w robotach, - uwagi i polecenia Inżyniera, - daty zarządzenia wstrzymania robót, z podaniem powodu,

13 - zgłoszenia i daty odbiorów robót zanikających, ulegających zakryciu, częściowych i ostatecznych odbiorów robót, - wyjaśnienia, uwagi i propozycje Wykonawcy, - stan pogody i temperaturę powietrza w okresie wykonywania robót podlegających ograniczeniom lub wymaganiom szczególnym w związku z warunkami klimatycznymi, - zgodność rzeczywistych warunków geotechnicznych z ich opisem w Dokumentacji Projektowej, - dane dotyczące czynności geodezyjnych ( pomiarowych) dokonywanych przed i w trakcie wykonywania robót, - dane dotyczące sposobu wykonywania zabezpieczenia robót, - dane dotyczące jakości materiałów, pobierania próbek oraz wyniki przeprowadzonych badań z podaniem kto je przeprowadzał, - inne istotne informacje o przebiegu robót. Propozycje, uwagi i wyjaśnienia Wykonawcy wpisane do dziennika budowy powinny być przedłożone Inżynierowi do ustosunkowania się. Decyzje Inżyniera wpisane do dziennika budowy Wykonawca podpisuje z zaznaczeniem ich przyjęcia lub zajęciem stanowiska. Wpis projektanta do dziennika budowy obliguje Inżyniera do ustosunkowania się. Projektant w trakcie realizacji budowy ma prawo żądania wpisem do Dziennika Budowy wstrzymania robót budowlanych w razie stwierdzenia możliwości powstania zagrożenia oraz w razie wykonywania ich niezgodnie z projektem. Projektant nie jest jednak stroną kontraktu i nie ma uprawnień do wydawania poleceń Wykonawcy robót. (2). Księga obmiaru. Księga obmiaru stanowi dokument pozwalający na rozliczenie faktycznego postępu każdego z elementów robót. Obmiary wykonanych robót przeprowadza się w sposób ciągły w jednostkach przyjętych w wycenionym ślepym kosztorysie i wpisuje do księgi obmiaru. (3). Dokumenty laboratoryjne. Dzienniki laboratoryjne, atesty materiałów, orzeczenia o jakości materiałów, recepty robocze i kontrolne wyniki badań Wykonawcy i Zamawiającego powinny być gromadzone w formie uzgodnionej w programie zapewnienia jakości. Dokumenty te stanowią załączniki do odbioru robót. Winny być udostępnione na każde życzenie Zamawiającego. (4). Pozostałe dokumenty budowy. Do dokumentów budowy zalicza się, oprócz wymienionych w pkt (1) - (3) następujące dokumenty: a). pozwolenie na realizację zadania budowlanego, b). protokoły przekazania placu budowy, c). umowy cywilno - prawne z osobami trzecimi i inne umowy cywilno - prawne, d). protokoły odbioru robót, e). protokoły z narad i ustaleń, f). korespondencję na budowie. (5). Przechowywanie dokumentów budowy. Dokumenty budowy powinny być przechowywane na placu budowy w miejscu odpowiednio zabezpieczonym. Zaginięcie któregokolwiek z dokumentów budowy powinno spowodować jego

14 natychmiastowe odtworzenie w formie przewidzianej prawem. Wszelkie dokumenty budowy powinny być zawsze dostępne dla Inżyniera i przedstawione do wglądu na życzenie Zamawiającego. 7. OBMIAR ROBÓT Ogólne zasady obmiaru robót. Obmiar robót powinien określić faktyczny zakres wykonywanych robót, zgodnie z Dokumentacją Projektową i SST, w jednostkach ustalonych w kosztorysie ofertowym i SST. Obmiaru robót dokonuje Wykonawca po pisemnym powiadomieniu Inżyniera o zakresie obmierzanych robót i terminie obmiaru co najmniej na 3 dni przed tym terminem. Obmiar odbywa się w obecności Inżyniera i wymaga jego akceptacji. Wyniki obmiaru powinny być wpisane do księgi obmiarów. Jakikolwiek błąd lub przeoczenie ( opuszczenie ) w ilościach podanych w ślepym kosztorysie lub gdzie indziej w SST nie zwalnia Wykonawcy od obowiązku ukończenia wszystkich robót. Błędne dane zostaną poprawione wg instrukcji Inżyniera na piśmie. Obmiar gotowych robót będzie przeprowadzony z częstością wymaganą do celu miesięcznej płatności na rzecz Wykonawcy lub w innym czasie określonym przez Wykonawcę i Inżyniera Zasady określania ilości robót i materiałów. O ile dla pojedyńczych elementów zadania budowlanego nie określono inaczej, wszystkie pomiary długości, służące do obliczeń pola powierzchni robót, będą wykonywane w poziomie. Wszystkie elementy robót określone w metrach, takie jak dreny, przepusty rurowe, ogrodzenia, będą mierzone równolegle do podstawy fundamentu. Do obliczeń objętości i robót ziemnych należy stosować metodę przekrojów poprzecznych lub inną, zaakceptowaną przez Inżyniera. Pojazdy używane do przewożenia materiałów, których obmiar następuje na podstawie masy na pojeździe powinny być ważone co najmniej raz dziennie, w czasie wskazanym przez Inżyniera. Każdy pojazd powinien być oznakowany w sposób czytelny, umożliwiający jego identyfikację. Materiały, których obmiar następuje na podstawie objętości na pojeździe powinny być przewożone pojazdami zaakceptowanymi przez Inżyniera. Pojazdy przeznaczone do tego celu mogą być dowolnego typu i wielkości pod warunkiem, że skrzynia pojazdu ma taki kształt, że jej pojemność można łatwo i dokładnie określić. Każdy pojazd powinien być oznakowany w sposób czytelny, umożliwiający jego identyfikację. Objętość materiału przewożonego jednym pojazdem powinna być przed rozpoczęciem robót uzgodniona przez Wykonawcę i Inżyniera na piśmie, dla każdego typu używanych pojazdów. Obmiar objętości nastąpi w punkcie dostawy. Objętość materiału na pojeździe, stanowiąca nadmiar w stosunku do uzgodnionej przez Wykonawcę i Inżyniera, nie podlega zapłacie. Pojazdy przewożące mniejszą objętość od uzgodnionej mogą być odrzucone przez Inżyniera, albo zaakceptowane przy zmniejszonej objętości określonej przez Inżyniera. Inżynier ma prawo sprawdzać losowo stopień załadowania pojazdów. Jeżeli przy losowej kontroli stwierdzi on, że objętość materiału przewożona danym pojazdem jest mniejsza od uzgodnionej, to całość materiałów przewiezionych przez ten pojazd od czasu poprzedniej kontroli zostanie zredukowana w stopniu określonym przez stosunek objętości obmierzonej do uzgodnionej. Jeżeli zostało to uzgodnione na piśmie przez Wykonawcę i Inżyniera, materiał rozliczany na podstawie objętości może być ważony i przeliczany na odpowiednią liczbę jednostek

15 objętości z zastosowaniem gęstości i objętości materiału. Ustalenia o takiej metodzie obmiaru oraz wartość gęstości objętościowej stosowana w przeliczeniach, powinny być uzgodnione przed rozpoczęciem robót. Wykonawcy nie przysługuje prawo do korekt objętości lub gęstości objętościowej materiału, jeżeli rzeczywista gęstość objętościowa dostarczonego materiału wykazywała wahania i była mniejsza w stosunku do wartości uzgodnionej na piśmie przed rozpoczęciem robót. Ilość lepiszczy bitumicznych może być określona w megagramach. Objętość lepiszczy będzie mierzona w temperaturze 25 stopni stosując współczynniki przeliczeniowe zaakceptowane przez Inżyniera. W przypadku elementów standaryzowanych takich jak profile walcowe, drut, rury, elementy w rolkach i belach, siatka ogrodzeniowa, dla których w ateście producenta podano ich wymiary lub masę, dane te mogą stanowić podstawę obmiaru. Wymiary lub masa tych elementów mogą być losowo sprawdzane na budowie, a ich akceptacja nastąpi na podstawie tolerancji i określonych przez producenta, o ile takich tolerancji nie określono w SST. Cement i wapno będą mierzone w megagramach. Drewno będzie mierzone w metrach sześciennych, przy uwzględnieniu ilości wbudowanej w konstrukcje Urządzenia i sprzęt pomiarowy. Wszystkie urządzenia i sprzęt pomiarowy, stosowane w czasie obmiaru robót powinny być zaakceptowane przez Inżyniera. Urządzenia i sprzęt pomiarowy zostaną dostarczone przez Wykonawcę. Jeżeli urządzenia te lub sprzęt wymagają badań atestujących to Wykonawca powinien posiadać ważne świadectwa legalizacji. Wszystkie urządzenia pomiarowe powinny być przez Wykonawcę utrzymywane w dobrym stanie, w całym okresie trwania robót Czas przeprowadzania obmiaru. Obmiary powinny być przeprowadzone przed częściowym lub ostatecznym odbiorem robót, a także w przypadku występowania dłuższej przerwy w robotach i zmiany Wykonawcy robót. Obmiar robót zanikających przeprowadza się w czasie ich wykonywania. Obmiar robót podlegających zakryciu przeprowadza się przed zakryciem. Roboty pomiarowe do obmiaru oraz nieodzowne obliczenia powinny być wykonane w sposób zrozumiały i jednoznaczny. Wymiary skomplikowanych powierzchni lub objętości powinny być uzupełnione odpowiednimi szkicami umieszczonymi w Księdze Obmiaru. W razie braku miejsca szkice mogą być dołączone w formie oddzielnego załącznika do Księgi Obmiaru, którego wzór zostanie uzgodniony z Inżynierem. 8. OBMIAR ROBÓT Rodzaje odbiorów robót. W zależności od ustaleń odpowiednich SST, roboty podlegają następującym etapom odbioru, dokonywanym przez Inżyniera przy udziale Wykonawcy: a) odbiorowi robót zanikających i ulegających zakryciu, b) odbiorowi częściowemu, c) odbiorowi ostatecznemu, d) odbiorowi pogwarancyjnemu Odbiór robót zanikających i ulegających zakryciu.

16 Odbiór robót zanikających i ulegających zakryciu polega na finalnej ocenie ilości i jakości wykonywanych robót, które w dalszym procesie realizacji ulegną zakryciu. Odbiór robót zanikających i ulegających zakryciu powinien być dokonany w czasie umożliwiającym wykonanie ewentualnych korekt i poprawek bez hamowania ogólnego postępu robót. Odbioru robót dokonuje Inżynier. Gotowość danej części robót do odbioru zgłasza Wykonawca wpisem do dziennika budowy i jednoczesnym powiadomieniem Inżyniera. Odbiór powinien być przeprowadzony niezwłocznie nie później jednak niż w ciągu 3 dni od daty zgłoszenia wpisem do dziennika budowy i powiadomieniem o tym fakcie Inżyniera. Jakość i ilość robót ulegających zakryciu ocenia Inżynier na podstawie dokumentów zawierających komplet wyników badań laboratoryjnych i w oparciu o przeprowadzone pomiary, w konfrontacji z dokumentacją projektową, SST i uprzednimi ustaleniami. W przypadku stwierdzenia odchyleń od przyjętych wymagań i innych wcześniejszych ustaleń. Inżynier ustala zakres robót poprawkowych lub podejmuje decyzje dotyczące zmian i korekt. W wyjątkowych przypadkach podejmuje decyzje dokonania potrąceń. Przy ocenie odchyleń i podejmowaniu decyzji o robotach poprawkowych lub robotach dodatkowych Inżynier uwzględnia tolerancje i zasady odbioru podane w SST dotyczących danej części robót Odbiór częściowy. Odbiór częściowy polega na ocenie ilości i jakości wykonanych części robót wraz z ustaleniem należnego wynagrodzenia. Odbioru częściowego robót dokonuje się wg zasad jak przy odbiorze ostatecznym robót. Odbioru dokonuje Inżynier Odbiór ostateczny robót. Odbiór ostateczny polega na finalnej ocenie rzeczywistego wykonania robót w odniesieniu do ich ilości, jakości i wartości. Całkowite zakończenie robót oraz gotowość do odbioru ostatecznego powinna być stwierdzona przez kierownika robót wpisem do dziennika budowy z bezzwłocznym powiadomieniem na piśmie o tym fakcie Inżyniera. Odbiór ostateczny robót powinien nastąpić w terminie ustalonym w warunkach kontraktu, licząc od dnia potwierdzenia przez Inżyniera zakończenia robót i kompletności oraz prawidłowości operatu kolaudacyjnego. Odbioru ostatecznego robót dokonuje komisja wyznaczona przez Zamawiającego przy udziale Inżyniera i Wykonawcy. Komisja dokonująca odbioru robót dokonuje ich oceny jakościowej na podstawie przedłożonych dokumentów wyników badań i pomiarów, ocenie wizualnej oraz zgodności wykonania robót z dokumentacją projektową i SST. W toku odbioru ostatecznego robót komisja powinna się zapoznać z realizacją ustaleń przyjętych w trakcie odbiorów robót zanikających i ulegających zakryciu, zwłaszcza w zakresie wykonania robót uzupełniających i robót poprawkowych. W przypadkach niewykonania wyznaczonych robót poprawkowych lub robót uzupełniających w warstwie ścieralnej lub robotach wykończeniowych, komisja przerywa swoje czynności i ustala nowy termin odbioru ostatecznego. W przypadku stwierdzenia przez komisję, że jakość wykonywanych robót w poszczególnych asortymentach nieznacznie odbiega od wymaganej dokumentacją projektową i SST z uwzględnieniem tolerancji i nie ma większego wpływu na cechy eksploatacyjne obiektu i bezpieczeństwo ruchu, komisja dokonuje potrąceń, oceniając pomniejszoną wartość

17 wykonywanych robót w stosunku do wymagań przyjętych w dokumentach kontraktowych. We wszystkich sprawach nie objętych SST będą obowiązywały przepisy "Instrukcji DP-T 14 o dokonywaniu odbiorów robót drogowych na drogach zamiejskich krajowych i wojewódzkich z dnia 14 lipca 1989 r. wraz z późniejszymi zmianami i uzupełnieniami Dokumenty do odbioru ostatecznego robót. Podstawowym dokumentem do wykonania odbioru ostatecznego robót jest protokół odbioru ostatecznego robót sporządzony wg wzoru ustalonego przez Zamawiającego. Do odbioru ostatecznego Wykonawca jest zobowiązany przygotować następujące dokumenty - dokumentację projektową z naniesionymi zmianami, - umowę na wykonanie robót wraz z ewentualnymi aneksami, - szczegółowe specyfikacje techniczne, - uwagi i zalecenia Inżyniera, zwłaszcza przy odbiorze robót zanikających i ulegających zakryciu i udokumentowanie wykonania jego zaleceń, - recepty i ustalenia technologiczne, - dzienniki budowy, - księgi obmiaru, - wyniki pomiarów kontrolnych oraz badań i oznaczeń laboratoryjnych zgodnie z SST i PZJ, - atesty jakościowe wbudowanych materiałów, - świadectwa dopuszczenia lub aprobaty techniczne wbudowanych materiałów, - opinię technologiczną sporządzoną na podstawie wszystkich wyników badań i pomiarów załączonych do dokumentów odbioru, a wykonywanych zgodnie z PZJ i SST, - ocena techniczna wykonania robót sporządzona przez Inżyniera, - sprawozdanie techniczne, - ostateczne rozliczenie robót, - dokumenty kontraktowe ( oferta, kosztorys ofertowy, instrukcja dla oferentów, ogólne i szczegółowe warunki umowy ), - inne dokumenty wymagane przez Zamawiającego. W dzienniku budowy powinien być wpis Inżyniera o zakończeniu robót i stwierdzenie kompletności i prawidłowości przygotowania operatu kolaudacyjnego Sprawozdanie techniczne powinno zawierać : - zakres i lokalizację wykonywanych robót, - wykaz wprowadzonych zmian w stosunku do dokumentacji projektowej przekazanej przez Zamawiającego, - dane personalne kierownika budowy, - dane personalne inspektora nadzoru, - uwagi dotyczące warunków realizacji robót, - datę rozpoczęcia i zakończenia robót. W przypadku gdy wg komisji, roboty pod względem przygotowania dokumentacyjnego nie są gotowe do odbioru ostatecznego, komisja w porozumieniu z Wykonawcą wyznacza ponowny termin odbioru ostatecznego robót. Wszystkie zarządzone przez komisję roboty poprawkowe lub uzupełniające powinny być zestawione wg wzoru ustalonego przez Zamawiającego. Termin wykonania robót poprawkowych i robót uzupełniających wyznacza komisja Odbiór pogwarancyjny. Odbiór pogwarancyjny polega na ocenie wykonanych robót związanych z usunięciem wad stwierdzonych przy odbiorze ostatecznym i zaistniałych w okresie gwarancyjnym.

18 Odbiór pogwarancyjny powinien być dokonany na podstawie oceny wizualnej obiektu z uwzględnieniem zasad odbioru ostatecznego. 9. PODSTAWA PŁATNOŚCI Ustalenia ogólne. Podstawą płatności jest stawka jednostkowa, skalkulowana przez Wykonawcę za jednostkę obmiarową ustaloną dla danej pozycji ślepego kosztorysu. Stawka jednostkowa pozycji powinna uwzględniać wszystkie wymagania oraz czynności i badania składające się na jej wykonanie, określone w pkt 9 SST dla tej roboty i w Dokumentacji Projektowej. Stawka jednostkowa powinna obejmować: - robociznę bezpośrednią, - wartość zużytych materiałów wraz z kosztami ich zakupu, - wartość pracy sprzętu wraz z kosztami jednorazowymi ( sprowadzenie sprzętu na plac budowy i z powrotem, montaż i demontaż na stanowisku pracy), - koszty pośrednie w skład, których wchodzą: płace personelu i kierownictwa budowy, pracowników nadzoru i laboratorium, koszty urządzenia i eksploatacji zaplecza budowy ( w tym doprowadzenie energii i wody, budowa dróg dojazdowych itp. ), koszty dotyczące oznakowania robót, wydatki dotyczące bhp, usługi obce na rzecz budowy, opłaty za dzierżawę placów i bocznic, ekspertyzy dotyczące wykonywanych robót, ubezpieczenia oraz koszty zarządu przedsiębiorstwa Wykonawcy, - zysk kalkulacyjny zawierający ewentualne ryzyko Wykonawcy z tytułu innych wydatków mogących wystąpić w czasie realizacji robót i w okresie gwarancyjnym, - podatki obliczane zgodnie z obowiązującymi przepisami. Do stawek jednostkowych nie należy wliczać podatku VAT. Uzgodniona stawka jednostkowa zaproponowana przez Wykonawcę za daną pozycję w kosztorysie ofertowym jest ostateczna i wyklucza możliwość żądania dodatkowej zapłaty za wykonanie robót objętych tą pozycją kosztorysową za wyjątkiem przypadków omówionych w warunkach kontraktu. 10. PRZEPISY ZWIĄZANE. 1. Ustawa o zamówieniach publicznych z dnia r. 2. Ogólne i Szczegółowe Warunki Kontraktu.

19 SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNCZNE D ODTWORZENIE OSI GŁÓWNYCH I PUNKTÓW WYSOKOŚCIOWYCH. 1. WSTĘP Przedmiot SST. Przedmiotem niniejszej SST są wymagania dotyczące wykonania i odbioru prac pomiarowych związanych z przebudową mostu przez rzekę Wilga w miejscowości Wilczyska Zakres stosowania SST. SST jest stosowana jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w pkt Zakres robót objętych SST. Ustalenia zawarte w niniejszej SST mają zastosowanie przy wykonaniu prac pomiarowych związanych z odtworzeniem osi głównych i założeniem reperów roboczych na budowie a także wykonaniem inwentaryzacji powykonawczej na przebudowywanym obiekcie Określenia podstawowe. Określenia podane w niniejszej SST są zgodne z obowiązującymi polskimi normami i SST D-M "Wymagania ogólne" pkt Ogólne wymagania dotyczące robót. Ogólne wymagania dotyczące robót podano w SST D-M "Wymagania ogólne", pkt Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz za zgodność z dokumentacją techniczną, SST i poleceniami Inżyniera. 2. MATERIAŁY. Paliki drewniane, rurki metalowe, bolce metalowe, słupki betonowe - do stabilizowania punktów geodezyjnych. 3. SPRZĘT. Sprzęt pomiarowy taki jak: niwelator, teodolit, łata niwelacyjna, taśma stalowa itp. powinien być dobrej jakości, posiadać świadectwa dopuszczenia ( legalizacje ) i być dopuszczony przez Inżyniera. 4. TRANSPORT. Nie dotyczy. 5. WYKONANIE ROBÓT.

20 a). Przed przystąpieniem do robót Wykonawca powinien przejąć od Zamawiającego zastabilizowane punkty główne trasy i punkty wysokościowe wraz ze szkicem wytyczenia osi drogi. Przyjęcie tych punktów powinno być dokonane protokolarnie w obecności Inżyniera. b). W oparciu o dokumenty dostarczone przez Zamawiającego, Wykonawca powinien przeprowadzić obliczenia i pomiary geodezyjne niezbędne do szczegółowego wytyczenia robót. c). Wykonawca powinien natychmiast poinformować Inżyniera o jakichkolwiek błędach wykrytych w wytyczeniu osi obiektów mostowych i drogi oraz reperów roboczych. d). W nawiązaniu do otrzymanych od Zamawiającego punktów wysokościowych, Wykonawca powinien wyznaczyć poza granicami korpusu drogowego robocze punkty wysokościowe w ilości nie mniej niż 3 szt. e). Punkty główne osi drogi powinny być zastabilizowane w sposób trwały, przy użyciu rur metalowych, bolców stalowych lub słupków betonowych, a także dowiązane do punktów pomocniczych położonych poza granicą robót ziemnych. f). Dopuszczalne odchylenia sytuacyjne wyznaczonej osi drogi w stosunku do dokumentacji projektowej nie powinno być większe niż 5 cm. g). Rzędne punktów osi należy wyznaczyć z dokładnością do 1 cm w stosunku do rzędnych określonych w dokumentacji projektowej. h). Rzędne reperów roboczych należy określić z dokładnością do 0,5 cm, stosując niwelację podwójną w nawiązaniu do reperów stałych. 6. KONTROLA JAKOŚCI. Inżynier dokona kontroli prawidłowości wytyczenia osi mostu w odniesieniu do dokładności wymaganych wg pkt OBMIAR. Jednostką obmiarową robót jest 1 km wytyczonej osi obiektu mostowego i drogi oraz 1 kpl wykonania inwentaryzacji powykonawczej obiektu. 8. ODBIÓR ROBÓT. Na podstawie przeprowadzonej kontroli wykonanych robót Inżynier dokona ich odbioru wg zasad odbioru robót zanikających i ulegających zakryciu. Odchyłki w wykonaniu prac pomiarowych, przekraczające dopuszczalne tolerancje spowodują nieodebranie ich przez Inżyniera, który zarządzi ponowne ich wykonanie. 9. PŁATNOŚĆ. Wykonane i odebrane roboty zostaną opłacone wg cen jednostkowych faktycznie

21 SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNCZNE wykonanych prac obejmujących: - sprawdzenie wytyczenia punktów głównych i punktów wysokościowych, - uzupełnienie punktów głównych punktami dodatkowymi, - wykonanie pomiarów bieżących w miarę postępu robót, - utrwalenie punktów w sposób trwały wraz z zabezpieczeniem i oznakowanie w sposób ułatwiający odszukanie i ewentualnie odtworzenie pomiarów - wykonanie inwentaryzacji powykonawczej obiektu. 10. PRZEPISY ZWIĄZANE. Brak.

22 D WYKOPY W GRUNCIE KAT. I - III. Rozebranie nasypów 1. WSTĘP Przedmiot SST. Przedmiotem SST są wymagania dotyczące wykonania i odbioru wykopów w gruncie niespoistym kat I - III na odkład i z odwozem, związanych z przebudową mostu przez rzekę Wilga w miejscowości Wilczyska Zakres stosowania SST. SST jest stosowana jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w pkt Zakres robót objętych SST. Ustalenia zawarte w niniejszej SST mają zastosowanie przy wykonywaniu robót ziemnych i obejmują wykonanie wykopu gruncie kat. I - III z odwozem na odl.do 1,0 km w celu odsłonięcia ścian przyczółków istniejącego mostu Określenia podstawowe. Określenia podstawowe zawarte w niniejszej SST są zgodne z obowiązującymi polskimi normami i SST D-M "Wymagania ogólne" Ogólne wymagania dotyczące robót. Ogólne wymagania dotyczące robót podano w SST D-M "Wymagania ogólne". Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz za zgodność z dokumentacją projektową, SST i poleceniami Inżyniera. 2. MATERIAŁY. Nie występują. 3. SPRZĘT Ogólne warunki stosowania sprzętu. Ogólne warunki stosowania sprzętu podano w SST D-M "Wymagania ogólne". Jakikolwiek sprzęt, maszyny i urządzenia nie gwarantujące zachowania wymagań jakościowych robót zostaną przez Inżyniera zdyskwalifikowane i niedopuszczone do robót. Roboty ziemne należy wykonywać ręcznie lub przy użyciu sprzętu wg uznania Wykonawcy po akceptacji Inżyniera. Przykładowo może być stosowany następujący sprzęt: - koparki jednonaczyniowe kołowe, samochodowe lub gąsienicowe, - koparko-ładowarki - samochody wywrotki

23 4. TRANSPORT Warunki ogólne transportu. Ogólne warunki transportu podano w SST D-M "Wymagania ogólne". Materiały mogą być przewożone dowolnymi środkami transportu. Należy je umieścić równomiernie na całej powierzchni ładunkowej i zabezpieczyć przed spadaniem lub przesuwaniem. Ukopany grunt powinien być niezwłocznie przetransportowany. Transport gruntu powinien być tak zorganizowany, aby nie był hamowany dowóz innych materiałów do budowy i odbywał się poza prawdopodobnym klinem odłamu gruntu. 5. WYKONANIE ROBÓT Ogólne warunki wykonania robót. Ogólne warunki wykonania robót podano w SST D-M "Wymagania ogólne". Metoda wykonania robót ziemnych powinna być dobrana w zależności od wielkości robót, głębokości wykopu, ukształtowania terenu, rodzaju gruntu oraz posiadanego sprzętu mechanicznego. Wykopy powinny być wykonywane w takim okresie, żeby można po ich zakończeniu można było przystąpić natychmiast do wykonywania przewidzianych w nich robót i szybko zlikwidować wykopy przez ich zasypanie. Przy wykonywaniu wykopów na Wykonawcy spoczywa odpowiedzialność za bezpieczeństwo obszaru przyległego do wykopu. 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT Ogólne zasady kontroli jakości robót. Ogólne zasady kontroli jakości robót podano w SST D-M "Wymagania ogólne" Kontrola prawidłowości wykonywania robót ziemnych. W czasie wykonywania robót Wykonawca zobowiązany jest do kontroli jakości wykonywanych robót. Inżynier dokona wizualnej oceny prawidłowości wykonania robót i ich jakości. 7. OBMIAR ROBÓT. Jednostką obmiarową jest 1 m3 wykonania robót. Ilość robót określa się na podstawie Dokumentacji Projektowej z uwzględnieniem zmian zaaprobowanych przez Inżyniera i sprawdzonych w naturze. Obmiaru ilościowego usuniętego gruntu dokonuje się w m3 w stanie rodzimym. 8. ODBIÓR ROBÓT. Ogólne zasady odbioru robót podano w SST D-M "Wymagania ogólne". Roboty objęte niniejszą SST podlegają odbiorowi robót zanikających, który jest dokonywany na podstawie wyników pomiarów i oceny wizualnej. W przypadku stwierdzenia usterek Inżynier ustali zakres robót poprawkowych do wykonania, a Wykonawca wykona je na

24 własny koszt w ustalonym terminie. 9. PŁATNOŚĆ. Ogólne zasady płatności podano w SST D-M "Wymagania ogólne". Płatność się za 1 m3 wykopu należy przyjmować zgodnie z obmiarem, z oceną jakości robót i na podstawie wyników pomiarów. 10. PRZEPISY ZWIĄZANE. 1.PN-68/B Roboty ziemne budowlane. Wymagania w zakresie wykonywania i badania przy odbiorze. 2. BN-72/ Budowle drogowe i kolejowe. Roboty ziemne. 28

25 D WYKONANIE I FORMOWANIE NASYPU. 1. WSTĘP Przedmiot SST. Przedmiotem niniejszej SST są wymagania dotyczące wykonania i odbioru nasypu związanego z przebudową mostu drogowego przez rzekę Wilga w miejscowości Wilczyska Zakres stosowania SST. SST są stosowane jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w pkt Zakres robót objętych SST. Ustalenia zawarte w niniejszej SST obejmują wszystkie czynności mające na celu odtworzenie nasypu drogowego i obejmują swoim zakresem: - zasypanie konstrukcji wielopłaszczyznowej, - wykonanie skarp mostu, - wykonanie brzegów rzeki, Nasyp zostanie odtworzony z gruntu z odkładu i dokopu i dostarczony na miejsce wbudowania na odl.do 10 km Określenia podstawowe. Określenia podane w niniejszej SST są zgodne z obowiązującymi odpowiednimi normami i z definicjami podanymi w SST D-M "Wymagania ogólne" 1.5. Ogólne wymagania dotyczące robót. Ogólne wymagania dotyczące robót podano w SST D-M "Wymagania ogólne". Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz za ich zgodność z dokumentacją projektową, SST i poleceniami Inżyniera. 2. MATERIAŁ. Grunty do wykonania nasypu powinny spełniać wymagania normy BN-72/ Górne 0,5 -metrowe warstwy nasypu należy wykonać z gruntów niewysadzinowych, o wskaźniku różnoziarnistości U nie mniejszym niż 5 i wskaźniku wodoprzepuszczalności k nie mniejszym od 8 m/dobę. Jeśli Wykonawca wbuduje w nasyp grunty lub materiały nieprzydatne, to wszelkie takie części nasypu zostaną przez Wykonawcę usunięte na jego koszt i wykonane powtórnie z gruntów o odpowiednich właściwościach. 3. SPRZĘT. Wykonawca jest zobowiązany do użycia jedynie takiego sprzętu i transportu, który nie spowoduje niekorzystnego wpływu na właściwości gruntu, zarówno w miejscu naturalnego 29

26 zalegania ( w miejscu ukopu ) - w czasie odspajania, jak i w czasie transportu, wbudowania i zagęszczania. Do robót ziemnych mogą być użyte następujące sprzęty: - koparki samochodowe lub gąsienicowe, - zagęszczarki płytowe wibracyjne do 200 kg,, - sprzęt do spryskiwania wodą. Sprzęt używany w robotach ziemnych powinien uzyskać akceptację Inżyniera. 4. TRANSPORT. Wykonawca do transportu urobku ziemnego zapewni samochody samowyładowcze lub ciągniki kołowe z przyczepami samowyładowczymi. 5. WYKONANIE ROBÓT Ogólne zasady budowania nasypów. Wskaźnik zagęszczenia podłoża w 0,5 -metrowej warstwie gruntu rodzimego, na którym będzie wznoszony nasyp, nie może być mniejszy od 1,00. Jeżeli wskaźnik ten jest mniejszy niż 1,00 podłoże należy dogęścić. Nasypy powinny być wznoszone przy zachowaniu przekroju poprzecznego i profilu podłużnego określonego w dokumentacji technicznej. Nasypy należy wznosić warstwami o równej grubości, dobranej w zależności od rodzaju gruntu i sprzętu używanego do zagęszczenia. Warstwy nie powinny być jednak grubsze niż 30 cm. Układanie kolejnej warstwy można rozpocząć dopiero po stwierdzeniu prawidłowego zagęszczenia warstwy poprzedniej. Wilgotność zagęszczanego podłoża powinna być równa wilgotności optymalnej z tolerancją +2%. Należy doświadczalnie określić grubość warstwy i ilość przejść maszyny zagęszczającej w celu wyznaczenia kombinacji tych elementów pozwalającej uzyskać wskaźnik zagęszczenia nie mniejszy niż 1,00 dla warstw leżących poniżej 1,20 m od niwelety robót ziemnych i nie mniejszy niż 1,03 dla warstw leżących do 1,2 m od tej niwelety. Każda warstwa po rozłożeniu powinna być jak najszybciej zagęszczona. Warstwy należy zagęszczać od krawędzi nasypu w kierunku jego osi. Wykonawca winien zapewnić stałą kontrolę laboratoryjną i pomiary zagęszczenia gruntów zgodnie z wymaganiami D-M "Wymagania ogólne". Przy wykonywaniu nasypów obowiązują następujące wymagania: - szerokość korony drogi może się różnić od przewidzianej w dokumentacji projektowej o 10 cm, - krawędzie korony drogi nie powinny mieć wyraźnych załamań, - rzędne robót ziemnych w stosunku do projektowanych nie mogą przekraczać + 1,0 cm i - 3,0 cm, - pochylenia skarp nasypów nie mogą się różnić od projektowanych o więcej niż 10% ich wartości wyrażonej tangensem kąta nachylenia, - wilgotność gruntu w czasie zagęszczania nie może się różnić o więcej niż 2% od wilgotności optymalnej, - wybrzuszenia i wklęśnięcia skarp nie mogą być większe niż 10 cm przy pomiarze łatą długości 3 m. 5.2.Wykonanie nasypu

27 Do wykonania nasypu należy użyć gruntu kat. I - II ( najlepiej pospółki ) z dokopu. Grunt użyty do nasypu nie powinien zawierać cząstek większych niż 75 mm, zmarzliny, cząstek gliniastych, materiału organicznego itp. Materiał powinien być układany warstwami obustronnie, o grubościach zależnych od rodzaju użytej zagęszczarki, a następnie zagęszczany do Is= 0,98 Przykładowo: - przy zastosowaniu płyty wibracyjnej 100 kg - grubość warstwy do 15 cm, - przy zastosowaniu płyty wibracyjnej 200 kg - grubość warstwy do 20 cm, - przy zastosowaniu płyty wibracyjnej 400 kg - grubość warstwy do 30 cm. Do zagęszczania zasypki w strefie pachwinowej - tam gdzie dostęp jest utrudniony - generalnie stosuje się krawędziaki o przekroju 50 x 100 mm. Pozostałe miejsca mogą być zagęszczane zagęszczarkami mechanicznymi. Należy tylko uważać żeby nie uderzać w konstrukcję sprzętem zagęszczającym. 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT. Sprawdzenie jakości wykonania nasypów polega na kontrolowaniu zgodności z wymaganiami określonymi w niniejszej SST i w dokumentacji projektowej. Szczególną uwagę należy zwrócić na: - badania przydatności gruntów do budowy nasypów, - badania prawidłowości wykonania poszczególnych warstw nasypu, - badania zagęszczenia nasypu, - pomiary kształtu nasypu. Badania przydatności gruntów do budowy nasypów powinny być przeprowadzone na próbkach pobranych z każdej partii przeznaczonej do wbudowania w korpus ziemny, pochodzącej z nowego źródła. W każdym badaniu należy określić następujące właściwości: - skład granulometryczny - w/g PN-88/B-04481, - zawartość części organicznych - w/g PN-88/B-04481, - wilgotność naturalną - w/g PN-88/B-04481, - wilgotność optymalną i maksymalną gęstość objętościową szkieletu gruntowego - - w/g PN-88/B-04481, - granicę płynności - wg PN-88/B-04481, - kapilarność bierną - w/g PN-60/B Badania kontrolne prawidłowości wykonania poszczególnych warstw nasypu polegają na sprawdzeniu: - prawidłowości rozmieszczenia gruntów o różnych właściwościach w nasypie, - grubości każdej warstwy i jej wilgotności przy zagęszczaniu. Sprawdzenie zagęszczenia nasypu oraz podłoża nasypu polega na skontrolowaniu zgodności wartości wskaźnika zagęszczenia I s. Oznaczenie to powinno być przeprowadzone w/g BN-77/ Zagęszczenie należy kontrolować nie rzadziej niż jeden raz na cztery warstwy wbudowywanego gruntu. Wyniki kontroli zagęszczenia robót ziemnych wykonawca powinien wpisywać do 31

28 dokumentów kontrolnych. Prawidłowość zagęszczenia poszczególnej warstwy nasypu lub podłoża pod nasypem powinna być potwierdzona przez Inżyniera wpisem w dzienniku budowy. Pomiary kształtu nasypu obejmują kontrolę: - prawidłowość wykonania skarp, - szerokość korony nasypu. 7. OBMIAR ROBÓT. Jednostką obmiarową robót jest 1 m3 faktycznie wykonanego i odebranego nasypu. Objętość faktycznie wykonanych nasypów będzie mierzona w m3 na podstawie wykonanych przez wykonawcę i zaakceptowanych przez Inżyniera przekrojów poprzecznych robót ziemnych. 8. ODBIÓR KOŃCOWY. Inżynier dokona odbioru faktycznie wykonanych przez Wykonawcę robót zgodnie z postanowieniami zawartymi w SST D-M "Wymagania ogólne" w zakresie odbioru robót zanikających i ulegających zakryciu. Jeżeli wszystkie pomiary dały wyniki pozytywne, przy uwzględnieniu dopuszczalnych tolerancji określonych w pkt.5, wykonane roboty Inżynier uznaje za zgodne z wymaganiami kontraktu. Jeżeli choć jeden z pomiarów dał wynik ujemny, Inżynier uznaje roboty za niezgodne z wymaganiami kontraktu i poleca doprowadzenie robót do zgodności z wymaganiami. Na podstawie wyników pomiarów należy sporządzić protokół odbioru końcowego robót. 9. PŁATNOŚĆ. Wykonane faktycznie i odebrane roboty zostaną opłacone w/g ceny jednostkowej za 1 m3 nasypu obejmującej: - sprowadzenie niezbędnego sprzętu do wykonania robót ziemnych, - prace pomiarowe, - ukop i transport urobku do miejsca wbudowania, - wbudowanie dostarczonego na nasyp gruntu warstwami, - zagęszczenie poszczególnych warstw gruntu, - wykonanie zabezpieczeń miejsca robót, - niezbędne badania. Powyższe roboty obejmują również wyprofilowanie skarp dokopu, rekultywację dokopu, odwodnienie terenu robót oraz przeprowadzenie wymaganych w SST pomiarów i badań. 10. PRZEPISY ZWIĄZANE. 1. PN-88/B PN-60/B BN-72/ BN-77/

29 D PRZEPUST STALOWY Z BLACHY FALISTEJ SUPERCOR. 1. WSTĘP Przedmiot SST. Przedmiotem niniejszej SST są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z przebudową mostu drogowego przez rzekę Wilga w miejscowości Wilczyska Zakres stosowania SST. SST jest stosowana jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w pkt Zakres robót objętych SST. Ustalenia zawarte w niniejszej SST obejmują wszystkie czynności umożliwiające wykonanie przepustu z blach falistych typu SuperCor typ SC-28B i obejmują swoim zakresem: - wykonanie robót ziemnych na odkład, - wykonanie ławy fundamentowej z betonu zbrojonego kl. C25/30 (B 30), - zmontowanie całego przepustu- mostu, - zasypanie przepustu- mostu Określenia podstawowe. Określenia podstawowe zawarte w niniejszej SST są zgodne z obowiązującymi polskimi normami i SST D- M "Wymagania ogólne" Ogólne wymagania dotyczące robót. Ogólne wymagania dotyczące robót podano w SST D-M "Wymagania ogólne". Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz za zgodność z dokumentacją projektową, SST i poleceniami Inżyniera. 2. MATERIAŁY. Materiały stosowane do wykonania przepustu: - przepust most z blach karbowanych montowanych na miejscu o nazwie SuperCor typ SC-28B - beton klasy C25/30 (B30), - stal zbrojeniowa klasy A- IIIN - roztwory asfaltowe na zimno - kruszywo 3. SPRZĘT. Do wykonania przepustu mostu potrzebny będzie następujący sprzęt i narzędzia pracy: - koparka samochodowa lub samojezdna o pojemności łyżki miń. 0,4 m3, - zagęszczarka spalinowa lub ubijak spalinowy 200 kg, - dźwig t, - betonomieszarka - parciane zawiesia, - drewniane ubijaki. 4. TRANSPORT. Do transportu blach karbowanych do wykonania przepustu wykorzystane mogą być samochody skrzyniowe lub dostawcze. Blachy, na czas transportu, powinny być zabezpieczone przed przesuwaniem się, żeby nie uszkodzić powłoki cynkowej i uchronić przed deformacjami. Blachy dostarczane są w otaśmowanych paczkach z załączonymi śrubami i nakrętkami zapakowanymi w kartony. Dostawa obejmuje również szczegółowe instrukcje montażu. Ciężar jednej paczki nie przekracza zwykle 2 ton tak, żeby lekki dźwig lub inny sprzęt rozładunkowy mógł na 33

30 budowie dokonać rozładunku. Należy dochować normalnych środków ostrożności aby nie uszkodzić płaszczy w trakcie obchodzenia się z nimi. Wszystkie płaszcze ( blachy ) oznaczony są w sposób trwały tak, że umożliwia to łatwą ich identyfikację w nawiązaniu do oznaczeń podanych w instrukcji montażu. Na pierwszym płaszczu w paczce podana jest ilość płaszczy oraz ich typ. Zalecana jest wcześniejsza lektura instrukcji montażu tak aby płaszcze, które są potrzebne w pierwszej kolejności były dostępne na początku bez konieczności niepotrzebnego przekładania. 5. WYKONANIE ROBÓT. Przepust układany będzie na fundamencie z betonu zbrojonego kl. C25/30 (B 30). Montaż przepustu należy wykonywać zgodnie z instrukcją montażu, która dostarczona będzie wykonawcy robót przez producenta przy dostawie blach karbowanych. Montaż przepustu z blach przeprowadzany będzie w świetle istniejącego mostu. Na końcach rur należy wykonać ścięcia dostosowujące jej wyloty do nachylenia skarp nasypów i do kąta przecięcia osi z osią drogi. Sposób wykonania zasypki rury przepusty podaje SST D Karbowane konstrukcje stalowe, jako konstrukcje sprężyste, mogą zmienić swój kształt w trakcie montażu i zagęszczania - jeśli jest to wykonywane niepoprawnie. W trakcie zasypywania konstrukcji mogą wystąpić dwa rodzaje odkształceń: - wypiętrzenie - wywołane przez parcie boczne od zagęszczonego gruntu, - wyboczenie - wywołane przez niesymetryczne obciążenie konstrukcji naziomem lub z różnicowane zagęszczenie naziomu na jednej ze stron przepustu. Ogólna zasada mówi, że dla konstrukcji łukowo-kołowych dopuszcza się maksymalne przemieszczenia lub ugięcia miejscowe rzędu 2 % maksymalnego wymiaru przekroju poprzecznego. Prosty sposób na kontrolę odkształceń polega na zawieszeniu pionu w kilku miejscach u korony konstrukcji i mierzeniu odległości pionu od dna konstrukcji porównując je ze sobą parami po obu stronach osi symetrii. Różne wyniki pomiarów w symetrycznych punktach mówią o wypiętrzeniu konstrukcji. Jeśli nastąpi wyboczenie na jedną ze stron, można temu zaradzić poprzez nasypanie i zagęszczenie zasypki jednostronnie, tzn. po stronie, na którą nastąpiło wyboczenie. Jeśli nastąpi wypiętrzenie konstrukcji, wtedy należy odsunąć się ze sprzętem zagęszczającym trochę dalej od konstrukcji. Jeśli działania korygujące nie dają efektu, lub jeśli odkształcenia przekraczają zalecane granice wtedy należy wymienić część lub całość zasypki. O ile odkształcenie nie było nadmierne, konstrukcja stalowa odzyska swój uprzedni kształt po usunięciu zasypki. 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT. W trakcie wykonywania robót należy kontrolować: - przygotowanie podłoża pod ułożenie konstrukcji, - kolejność montażu płatów blachy zgodnie z projektem montażu, - wyboczenie i wypiętrzenie konstrukcji przepustu. 7. OBMIAR ROBÓT. Jednostką obmiarową jest 1 mb bieżący ułożonej konstrukcji przepustu - mostu. 8. ODBIÓR ROBÓT. Inżynier dokona odbioru faktycznie wykonanych robót zgodnie z postanowieniami zawartymi w SST D- M "Wymagania ogólne". w zakresie zasad odbioru robót ulegających zakryciu, na podstawie oględzin wizualnych i analizy wyników badań i pomiarów. Jeśli w wyniku odbioru stwierdzone zostaną niezgodności z dokumentacją projektową lub SST roboty wadliwie wykonane należy poprawić na koszt wykonawcy i powtórnie zgłosić do odbioru. 9. PŁATNOŚĆ. Ilość zakończonych i odebranych robót zostanie zapłacona wg ceny jednostkowej za 1mb wykonania przepustu obejmującej:

31 - sprowadzenie niezbędnego sprzętu, - zakup i zmontowanie przepustu, - niezbędne badania i pomiary - oznakowanie strefy robót, - niezbędne zabezpieczenia bhp na czas wykonywania robót. 10. PRZEPISY ZWIĄZANE. 1. Wytyczne do projektowania i wykonywania konstrukcji wielopłaszczyznowej typu Super Cor 2. PN-85/S Obiekty mostowe. Obciążenia. 3. PN-83/N Statyczna kontrola jakości. Losowy wybór jednostek produktu do próbki. 4.Aprobata Techniczna IBDiM Warszawa Nr AT/

32

33 SZCZEGÓŁOWQE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D OCZYSZCZENIE I SKROPIENIE WARSTW KONSTRUKCYJNYCH NAWIERZCHNI 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot SST Przedmiotem niniejszej szczegółowej specyfikacji technicznej (SST) są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z oczyszczeniem i skropieniem warstw konstrukcyjnych nawierzchni Zakres stosowania SST Ogólna specyfikacja techniczna (SST) jest stosowana jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji: Przebudowy mostu przez rzekę Wilga w miejscowości Wilczyska 1.3. Zakres robót objętych SST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotyczą zasad prowadzenia robót związanych z oczyszczeniem i skropieniem warstw konstrukcyjnych przed ułożeniem następnej warstwy nawierzchni Określenia podstawowe Określenia podstawowe są zgodne z obowiązującymi, odpowiednimi polskimi normami i z definicjami podanymi w OST D-M Wymagania ogólne pkt Ogólne wymagania dotyczące robót Ogólne wymagania dotyczące robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt MATERIAŁY 2.1. Ogólne wymagania dotyczące materiałów Ogólne wymagania dotyczące materiałów, ich pozyskiwania i składowania, podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Rodzaje materiałów do wykonania skropienia Materiałami stosowanymi przy skropieniu warstw konstrukcyjnych nawierzchni są: a) do skropienia podbudowy nieasfaltowej: kationowe emulsje średniorozpadowe wg WT.EmA-1994 [5], upłynnione asfalty średnioodparowalne wg PN-C [3]; 36

34 b) do skropienia podbudów asfaltowych i warstw z mieszanek mineralno-asfaltowych: kationowe emulsje szybkorozpadowe wg WT.EmA-1994 [5], upłynnione asfalty szybkoodparowywalne wg PN-C [3], asfalty drogowe D 200 lub D 300 wg PN-C [2], za zgodą Inżyniera Wymagania dla materiałów Wymagania dla kationowej emulsji asfaltowej podano w EmA-94 [5]. Wymagania dla asfaltów drogowych podano w PN-C [2] Zużycie lepiszczy do skropienia Orientacyjne zużycie lepiszczy do skropienia warstw konstrukcyjnych nawierzchni podano w tablicy 1. Tablica 1. Orientacyjne zużycie lepiszczy do skropienia warstw konstrukcyjnych nawierzchni Lp. Rodzaj lepiszcza Zużycie (kg/m 2 ) 1 2 Emulsja asfaltowa kationowa Asfalt drogowy D 200, D 300 od 0,4 do 1,2 od 0,4 do 0,6 Dokładne zużycie lepiszczy powinno być ustalone w zależności od rodzaju warstwy i stanu jej powierzchni i zaakceptowane przez Inżyniera Składowanie lepiszczy Warunki przechowywania nie mogą powodować utraty cech lepiszcza i obniżenia jego jakości. Lepiszcze należy przechowywać w zbiornikach stalowych wyposażonych w urządzenia grzewcze i zabezpieczonych przed dostępem wody i zanieczyszczeniem. Dopuszcza się magazynowanie lepiszczy w zbiornikach murowanych, betonowych lub żelbetowych przy spełnieniu tych samych warunków, jakie podano dla zbiorników stalowych. Emulsję można magazynować w opakowaniach transportowych lub stacjonarnych zbiornikach pionowych z nalewaniem od dna. Nie należy stosować zbiornika walcowego leżącego, ze względu na tworzenie się na dużej powierzchni cieczy kożucha asfaltowego zatykającego później przewody. Przy przechowywaniu emulsji asfaltowej należy przestrzegać zasad ustalonych przez producenta. 3. SPRZĘT 3.1. Ogólne wymagania dotyczące sprzętu Ogólne wymagania dotyczące sprzętu podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt 3. 37

35 SZCZEGÓŁOWQE SPECYFIKACJE TECHNICZNE 3.2. Sprzęt do oczyszczania warstw nawierzchni Wykonawca przystępujący do oczyszczania warstw nawierzchni, powinien wykazać się możliwością korzystania z następującego sprzętu: szczotek mechanicznych, zaleca się użycie urządzeń dwuszczotkowych. Pierwsza ze szczotek powinna być wykonana z twardych elementów czyszczących i służyć do zdrapywania oraz usuwania zanieczyszczeń przylegających do czyszczonej warstwy. Druga szczotka powinna posiadać miękkie elementy czyszczące i służyć do zamiatania. Zaleca się używanie szczotek wyposażonych w urządzenia odpylające, sprężarek, zbiorników z wodą, szczotek ręcznych Sprzęt do skrapiania warstw nawierzchni Do skrapiania warstw nawierzchni należy używać skrapiarkę lepiszcza. Skrapiarka powinna być wyposażona w urządzenia pomiarowo-kontrolne pozwalające na sprawdzanie i regulowanie następujących parametrów: temperatury rozkładanego lepiszcza, ciśnienia lepiszcza w kolektorze, obrotów pompy dozującej lepiszcze, prędkości poruszania się skrapiarki, wysokości i długości kolektora do rozkładania lepiszcza, dozatora lepiszcza. Zbiornik na lepiszcze skrapiarki powinien być izolowany termicznie tak, aby było możliwe zachowanie stałej temperatury lepiszcza. Wykonawca powinien posiadać aktualne świadectwo cechowania skrapiarki. Skrapiarka powinna zapewnić rozkładanie lepiszcza z tolerancją ± 10% od ilości założonej. 4. TRANSPORT 4.1. Ogólne wymagania dotyczące transportu Ogólne wymagania dotyczące transportu podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Transport lepiszczy Asfalty mogą być transportowane w cysternach kolejowych lub samochodowych, posiadających izolację termiczną, zaopatrzonych w urządzenia grzewcze, zawory spustowe i zabezpieczonych przed dostępem wody. Emulsja może być transportowana w cysternach, autocysternach, skrapiarkach, beczkach i innych opakowaniach pod warunkiem, że nie będą korodowały pod wpływem emulsji i nie będą powodowały jej rozpadu. Cysterny przeznaczone do przewozu emulsji powinny być przedzielone przegrodami, dzielącymi je na komory o pojemności nie 38

36 większej niż 1 m 3, a każda przegroda powinna mieć wykroje w dnie umożliwiające przepływ emulsji. Cysterny, pojemniki i zbiorniki przeznaczone do transportu lub składowania emulsji powinny być czyste i nie powinny zawierać resztek innych lepiszczy. 5. WYKONANIE ROBÓT 5.1. Ogólne zasady wykonania robót Ogólne zasady wykonania robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Oczyszczenie warstw nawierzchni Oczyszczenie warstw nawierzchni polega na usunięciu luźnego materiału, brudu, błota i kurzu przy użyciu szczotek mechanicznych, a w razie potrzeby wody pod ciśnieniem. W miejscach trudno dostępnych należy używać szczotek ręcznych. W razie potrzeby, na terenach niezabudowanych, bezpośrednio przed skropieniem warstwa powinna być oczyszczona z kurzu przy użyciu sprężonego powietrza Skropienie warstw nawierzchni Warstwa przed skropieniem powinna być oczyszczona. Jeżeli do czyszczenia warstwy była używana woda, to skropienie lepiszczem może nastąpić dopiero po wyschnięciu warstwy, z wyjątkiem zastosowania emulsji, przy których nawierzchnia może być wilgotna. Skropienie warstwy może rozpocząć się po akceptacji przez Inżyniera jej oczyszczenia. Warstwa nawierzchni powinna być skrapiana lepiszczem przy użyciu skrapiarek, a w miejscach trudno dostępnych ręcznie (za pomocą węża z dyszą rozpryskową). Temperatury lepiszczy powinny mieścić się w przedziałach podanych w tablicy 2. Tablica 2. Temperatury lepiszczy przy skrapianiu Lp. Rodzaj lepiszcza Temperatury ( o C) Emulsja asfaltowa kationowa Asfalt drogowy D 200 Asfalt drogowy D 300 od 20 do 40 *) od 140 do 150 od 130 do 140 *) W razie potrzeby emulsję należy ogrzać do temperatury zapewniającej wymaganą lepkość. Jeżeli do skropienia została użyta emulsja asfaltowa, to skropiona warstwa powinna być pozostawiona bez jakiegokolwiek ruchu na czas niezbędny dla umożliwienia penetracji lepiszcza w warstwę i odparowania wody z emulsji. W zależności od rodzaju użytej emulsji czas ten wynosi od 1 godz. do 24 godzin. Przed ułożeniem warstwy z mieszanki mineralno-bitumicznej Wykonawca powinien zabezpieczyć skropioną warstwę nawierzchni przed uszkodzeniem dopuszczając 39

37 SZCZEGÓŁOWQE SPECYFIKACJE TECHNICZNE tylko niezbędny ruch budowlany. 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT 6.1. Ogólne zasady kontroli jakości robót Ogólne zasady kontroli jakości robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Badania przed przystąpieniem do robót Przed przystąpieniem do robót Wykonawca powinien przeprowadzić próbne skropienie warstwy w celu określenia optymalnych parametrów pracy skrapiarki i określenia wymaganej ilości lepiszcza w zależności od rodzaju i stanu warstwy przewidzianej do skropienia Badania w czasie robót Badania lepiszczy Ocena lepiszczy powinna być oparta na atestach producenta z tym, że Wykonawca powinien kontrolować dla każdej dostawy właściwości lepiszczy podane w tablicy 3. Tablica 3. Właściwości lepiszczy kontrolowane w czasie robót Lp. 1 2 Rodzaj lepiszcza Emulsja asfaltowa kationowa Asfalt drogowy Kontrolowane właściwości lepkość penetracja Sprawdzenie jednorodności skropienia i zużycia lepiszcza Badanie według normy EmA-94 [5] PN-C [1] Należy przeprowadzić kontrolę ilości rozkładanego lepiszcza według metody podanej w opracowaniu Powierzchniowe utrwalenia. Oznaczanie ilości rozkładanego lepiszcza i kruszywa [4]. 7. OBMIAR ROBÓT 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót pkt 7. Ogólne zasady obmiaru robót podano w OST D-M Wymagania ogólne 7.2. Jednostka obmiarowa Jednostką obmiarową jest: - m 2 (metr kwadratowy) oczyszczonej powierzchni, 40

38 - m 2 (metr kwadratowy) powierzchni skropionej. 8. ODBIÓR ROBÓT Ogólne zasady odbioru robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt 8. Roboty uznaje się za wykonane zgodnie z dokumentacją projektową, SST i wymaganiami Inżyniera, jeżeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji wg pkt 6 dały wyniki pozytywne. 9. PODSTAWA PŁATNOŚCI 9.1. Ogólne ustalenia dotyczące podstawy płatności Ogólne ustalenia dotyczące podstawy płatności podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Cena jednostki obmiarowej Cena 1 m 2 oczyszczenia warstw konstrukcyjnych obejmuje: mechaniczne oczyszczenie każdej niżej położonej warstwy konstrukcyjnej nawierzchni z ewentualnym polewaniem wodą lub użyciem sprężonego powietrza, ręczne odspojenie stwardniałych zanieczyszczeń. Cena 1 m 2 skropienia warstw konstrukcyjnych obejmuje: dostarczenie lepiszcza i napełnienie nim skrapiarek, podgrzanie lepiszcza do wymaganej temperatury, skropienie powierzchni warstwy lepiszczem, przeprowadzenie pomiarów i badań laboratoryjnych wymaganych w specyfikacji technicznej. 10. PRZEPISY ZWIĄZANE Normy 1. PN-C Przetwory naftowe. Pomiar penetracji asfaltów 2. PN-C Przetwory naftowe. Asfalty drogowe 3. PN-C Przetwory naftowe. Asfalty upłynnione AUN do nawierzchni drogowych Inne dokumenty 4. Powierzchniowe utrwalenia. Oznaczanie ilości rozkładanego lepiszcza i kruszywa. Zalecone przez GDDP do stosowania pismem GDDP-5.3a-551/5/92 z dnia Warunki Techniczne. Drogowe kationowe emulsje asfaltowe EmA-94. IBDiM r. 41

39 D ULEPSZONE PODŁOŻE Z GRUNTU STABILIZOWANEGO CEMENTEM NA MIEJSCU. 1. WSTĘP Przedmiot SST. Przedmiotem niniejszej SST są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z wykonaniem ulepszonego podłoża z gruntu stabilizowanego cementem pod nawierzchnię drogową przebudowywanego mostu drogowego przez rzekę Wilga w miejscowości Wilczyska Zakres stosowania SST. SST jest stosowana jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w pkt Zakres robót objętych SST. Ustalenia zawarte w niniejszej SST dotyczą zasad prowadzenia robót związanych z wykonaniem ulepszonego podłoża z gruntu stabilizowanego cementem w miejscu: - wbudowania przy grubości warstwy 15 cm o wytrzymałości 2,50 MPa 5,0 MPa - pod nawierzchnię drogową 1.4. Określenia podstawowe. Określenia podstawowe podane w niniejszej SST są zgodne z obowiązującymi odpowiednimi polskimi normami i z definicjami podanymi w SST D-M "Wymagania ogólne", pkt Ogólne wymagania dotyczące robót. Ogólne wymagania dotyczące robót podano w SST D-M "Wymagania ogólne", pkt 1.5. Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz za ich zgodność z Dokumentacją Projektową, SST i poleceniami Inżyniera. 2. MATERIAŁY Warunki ogólne stosowania materiałów. Warunki ogólne stosowania materiałów, ich pozyskania i składowania podano w SST D-M "Wymagania ogólne", pkt. 2. Stosowane materiały: - cement kl , - mieszanka żwirowa.

40 2.2. Cement. Do stabilizacji kruszywa należy stosować cement portlandzki marki 32.5, według zaleceń Inżyniera wydanych w oparciu o badania laboratoryjne. Cement powinien spełniać wymagania PN-88/B Cement używany do stabilizacji powinien być sypki, bez zawartości grudek. W normalnych warunkach czas przechowywania cementu nie powinien przekraczać trzech miesięcy. Cement zawierający grudki lub przechowywany na budowie dłużej niż 3 miesiące może być użyty za zgodą Inżyniera, gdy zaroby próbne wykażą zadowalającą wytrzymałość na ściskanie i zadowalającą mrozoodporność. Niezależnie od atestu producenta Wykonawca ma obowiązek badania dla każdej dostawy czasów wiązania, stałości objętości i 28-dniowej wytrzymałości cementu według PN-88/B Mieszanka żwirowa. Materiał stanowiący nawierzchnię istniejącej drogi Woda. Woda stosowana do stabilizacji gruntu lub kruszywa cementem i ewentualnie do pielęgnacji wykonanej warstwy powinna być czysta, bez zawartości szkodliwych dodatków, odpowiadająca wymaganiom PN-88/B Bez badań laboratoryjnych można stosować wodociągową wodę pitną. Gdy woda pochodzi z wątpliwych źródeł nie może być użyta bez jej przebadania zgodnie z wyżej podaną normą. 3. SPRZĘT Ogólne wymagania dotyczące sprzętu. Ogólne wymagania dotyczące sprzętu podano w SST D-M "Wymagania ogólne", pkt. 3. Wykonawca przystępujący do wykonania podbudowy lub ulepszonego podloża stabilizowanego cementem powinien wykazać się możliwością korzystania z następującego sprzętu: - mieszarki jedno lub wielowirnikowe do wymieszania gruntu ze spoiwem, - spycharki, równiarki lub sprzętu rolniczego ( pługi, brony, kultywatory ) do spulchnienia gruntu, - ciężkich szablonów do wyprofilowania warstwy, - rozsypywarek wyposażonych w osłony przeciwpylne i szczeliny o regulowanej szerokości do rozsypywania spoiw, - przewoźnych zbiorników na wodę, wyposażonych w urządzenia do równomiernego i kontrolowanego dozowania wody, - walców ogumionych i stalowych wibracyjnych lub statycznych do zagęszczania, - zagęszczarek płytowych, ubijaków mechanicznych lub małych walców wibracyjnych do zagęszczania w miejscach trudnodostępnych. 4. TRANSPORT.

41 4.1. Ogólne wymagania dotyczące transportu. Ogólne wymagania dotyczące transportu podano w SST D-M "Wymagania ogólne", pkt. 4. Transport cementu powinien odbywać się zgodnie z BN-88/ WYKONANIE ROBÓT Ogólne zasady wykonywania robót Ogólne zasady wykonywania robót podano w SST D-M "Wymagania ogólne", 5.2. Wykonywanie robót Na przygotowane podłoże należy równomiernie rozłożyć cement w ilości ok 2 kg/m2 i wymieszać w podłożu kultywatorem lub innym sprzętem rolniczymi a następnie zagęścić zagęszczarką lub walcem. Podbudowa i ulepszone podłoże po wykonaniu, a przed ułożeniem następnej warstwy nawierzchni powinny być utrzymywane w dobrym stanie. Pielęgnacja powinna być przeprowadzona według jednego z następujących sposobów: - skropienie specjalnymi preparatami powłokotwórczymi posiadającymi aprobatę techniczną IBDiM, - utrzymanie w stanie wilgoci poprzez kilkakrotne skrapianie wodą w ciągu dnia, w czasie Co najmniej 7 dni, - przykrycie na okres 7 dni nieprzepuszczalną folią z tworzywa sztucznego, ułożoną na zakład o szerokości co najmniej 30 cm i zabezpieczoną przed zerwaniem z powierzchni warstwy przez wiatr, - przykrycie warstwą piasku lub grubej włókniny technicznej i utrzymywanie jej w stanie wilgotnym w czasie co najmniej 7 dni. 6. KONTROLA ROBÓT Ogólne zasady kontroli jakości robót. Ogólne zasady kontroli jakości robót podano w SST D-M "Wymagania ogólne", pkt Badania przed przystąpieniem do robót. Przed przystąpieniem do robót wykonawca powinien wykonać badania spoiw, kruszyw i gruntów przeznaczonych do wykonania robót i przedstawić wyniki tych badań Inspektorowi Nadzoru w celu akceptacji Badania w czasie robót Uziarnienie gruntu lub kruszywa. Próbki do badań gruntu należy pobierać z podłoża przed podaniem spoiwa. Uziarnienie gruntu powinno być zgodne z wymaganiami podanymi w dokumentacji. 44

42 Wilgotność gruntu ze spoiwem. Wilgotność powinna być równa wilgotności optymalnej, określonej w projekcie składu tej mieszanki, z tolerancją + 10 % - 20 % jej wilgotności Rozdrobnienie gruntu. Grunt powinien być spulchniony i rozdrobniony tak, aby wskaźnik rozdrobnienia był, co najmniej równy 80 % ( przez sito o średnicy 4 mm powinno przejść 80 % gruntu ) Jednorodność i głębokość wymieszania. Jednorodność wymieszania gruntu ze spoiwem polega na ocenie wizualnej jednolitego zabarwienia mieszanki. Głębokość wymieszania mierzy się w odległości miń. 0,50 m od krawędzi podbudowy czy ulepszonego podłoża. Głębokość wymieszania powinna być taka, aby grubość warstwy po zagęszczeniu była równa projektowanej Zagęszczenie warstwy. Mieszanka powinna być zagęszczana do osiągnięcia wskaźnika zagęszczenia nie mniejszego od 1,00 oznaczonego zgodnie z BN-77/ Grubość ulepszonego podłoża. Grubość warstwy należy mierzyć bezpośrednio po jej zagęszczeniu w odległości, co najmniej 0,5 m od krawędzi. Grubość warstwy nie może różnić się od projektowanej o więcej niż +- 1 cm Wytrzymałość na ściskanie. Określa się na próbkach walcowych fi i wysokości 8 cm. Próbki do badań należy pobierać z miejsc wybranych losowo, w warstwie rozłożonej przed jej zagęszczeniem. Próbki w ilości 6 szt należy formować i przechowywać zgodnie z normami dotyczącymi poszczególnych rodzajów stabilizacji spoiwami. Trzy próbki należy badać po 7 lub 14 dniach oraz po 28 lub 42 dniach przechowywania. Wyniki wytrzymałości na ściskanie powinny być zgodne z wymaganiami w projekcie Mrozoodporność. Wskaźnik mrozoodporności określony przez spadek wytrzymałości na ściskanie próbek poddanych cyklom zamrażania i odmrażania powinien być zgodny z wymaganiami Częstotliwość pomiarów cech geometrycznych podbudowy. - szerokość ulepszonego podłoża nie może się różnić od szerokości projektowej o więcej niż + 10 cm i - 5 cm, - nierówności podłużne i poprzeczne mierzone 4 m łatą nie powinny być większe niż 15 mm, - spadki poprzeczne i podłużne powinny być zgodne z dokumentacją projektową z tolerancją

43 +- 0,5 %, - rzędne wysokościowe powinny być zgodne z projektowanymi z tolerancją + 1 cm, - 2 cm. - oś podbudowy w planie nie może być przesunięta w stosunku do projektowanej o więcej niż +- 5 cm, - grubość podbudowy nie może się różnić od grubości projektowanej o więcej niż + 10 %, - 15 %. 7. OBMIAR ROBÓT Ogólne zasady obmiaru robót. Ogólne zasady obmiaru robót podano w SST D-M "Wymagania ogólne", pkt Jednostka obmiarowa. Jednostką obmiarową jest 1 m2 wykonanej podbudowy z kruszywa stabilizowanego cementem o Rm = 2,5,0 MPa przy gr. miń. 15 cm. 8. ODBIÓR ROBÓT. Ogólne zasady odbioru robót podano w SST D-M "Wymagania ogólne", pkt. 8. Roboty uznaje się za wykonane zgodnie z Dokumentacją techniczną, SST i wymaganiami Inżyniera, jeżeli wszystkie pomiary i badania, z zachowanymi tolerancjami wg pkt. 6 dały wyniki pozytywne. 9. PŁATNOŚĆ Ogólne ustalenia dotyczące podstawy płatności. Ogólne ustalenia dotyczące podstawy płatności podano w SST D-M "Wymagania ogólne", pkt Cena jednostki obmiarowej. Cena jednostki obmiarowej obejmuje: - prace pomiarowe, - sprawdzenie i ewentualną naprawę podłoża, - dostarczenie składników i rozłożenie na drodze, - zagęszczenie i pielęgnacja podbudowy według metody uzgodnionej z Inżynierem, - przeprowadzenie pomiarów i badań laboratoryjnych wymaganych w specyfikacji technicznej, a dotyczącej w szczególności właściwości mieszanki i warstwy podbudowy. 10. PRZEPISY ZWIĄZANE. 1. PN-88/B Grunty budowlane. Badania próbek gruntu. 2. PN-76/B-06714/12. Kruszywa mineralne. Badania. Oznaczenie zawartości zanieczyszczeń obcych. 3. PN- 91/B-06714/15. Kruszywa mineralne. Badania. Oznaczenie składu ziarnowego. 4. PN-78/B-06714/28. Kruszywa mineralne. Badania. Oznaczenie zawartości siarki 46

44 metodą bromową. 5. PN-88/B Cement portlandzki 6. PN-88/B Materiały budowlane. Woda do betonów i zapraw. 7. BN- 68/ Drogi samochodowe. Pomiar równości nawierzchni planografem i łatą. 8. BN- 68/ Drogi samochodowe. Podbudowa z gruntów stabilizowanych.

45 SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA D NAWIERZCHNIA Z BETONU ASFALTOWEGO MODYFIKOWANEGO 1. WSTĘP. POLIMEREM WARSTWA WIĄŻĄCA Przedmiot SST. Przedmiotem niniejszej SST są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z wykonaniem warstwy wiążącej z betonu asfaltowego modyfikowanego dla przebudowywanego mostu przez rzekę Wilga w miejscowości Wilczyska Zakres stosowania SST. SST jest stosowana jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w pkt Zakres robót objętych SST. Ustalenia zawarte w niniejszej SST obejmują wszystkie czynności umożliwiające i mające na celu wykonanie robót związanych z układaniem na jezdni mostu i na dojazdach do mostu: - warstwa wiążąca gr. 5 cm Określenia podstawowe. l..4. l. Mieszanka mineralna - mieszanka kruszywa i wypełniacza mineralnego o określonym składzie i uziarnieniu Mieszanka mineralno-asfaltowa - mieszanka mineralna z odpowiednią ilością asfaltu, wytworzona w określony sposób, spełniająca określone wymagania Beton asfaltowy (BA) - mieszanka mineralno-asfaltowa o uziarnieniu równomiernie stopniowanym, ułożona i zagęszczona Środek adhezyjny - substancja powierzchniowo czynna dodawana do lepiszcza w celu zwiększenia jego przyczepności do kruszywa Podłoże pod warstwę asfaltową - powierzchnia przygotowana do ułożenia warstwy z mieszanki mineralno - asfaltowej. l.4.6. Asfalt upłynniony - asfalt drogowy upłynniony lotnymi rozpuszczalnikami Emulsja asfaltowa kationowa - asfalt drogowy w postaci zawiesiny rozproszonego asfaltu w wodzie Pozostałe określenia podstawowe są zgodne z obowiązującymi polskimi normami i SST D- M Wymagania ogólne, pkt Ogólne wymagania dotyczące robót. Ogólne wymagania dotyczące robót podano w SST D-M Wymagania ogólne, pkt MATERIAŁY Ogólne wymagania dotyczące materiałów. 48

46 SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA Lp. Rodzaj materiału nr normy Kategoria ruchu KR 1-2 KR Kruszywo łamane granulowane wg PN-B a) z litego surowca skalnego, ze skał: - magmowych - przeobrażonych - osadowych b) z surowca sztucznego (żużle pomiedziowe i stalownicze) c) z surowca naturalnie rozdrobnionego kl. I, II: gat. 1, 2 jw. jw. jw. jw. kl. I, II: gat. 1, jw. jw. kl. I; gat. 1 kl. I. II; gat.1 2 Kruszywo łamane zwykłe jw. Wg PN-B-11112:1996 kl. I,II; gat 1, 2 3 Zwir i mieszanka wg PN-B-11111:1996 kl. I, II Grys i żwir kruszony wg WT/MK-CZDP 84 kl. I, II gat. I, II 5 Piasek wg PN-B-1111:1996 Gat. 1, 2-6 Wypełniacz mineralny: a) wg PN-S-96504:1961 b) innego pochodzenia wg orzeczenia laboratorium drogowego podstawowy zastępczy pyły z odpylania popioły lotne z węgla kamienn. - kl. I, II gat. 1 podstawowy 7 Asfalt drogowy wg PN-C-96170:1996 D50, D70, D100 D50, D70 8 Polimeroasfalt drogowy wg TWT PAD, Prace IBDiM 4/93 DE30A,B DE80A,B,C DP80 DE30A,B DE80A,B,C DP80 1) tylko pod względem ścieralności w bębnie kulowym pozost. Cechy jak dla kl. I: gat. 12) stosunek wypełniacza podstawowego do pyłów powinien być=>1 3) za zgodą lokalnych służb ochrony środowiska 49

47 SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA Ogólne wymagania dotyczące materiałów podano w SST D-M "Wymagania ogólne", pkt 2. Warstwę wiążącą z betonu asfaltowego 0/16 mm o strukturze zamkniętej projektuje się dla drogi o kategorii ruchu KR 2 wg. Katalogu typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych IBDiM 1997 [10]. Wymagania wobec materiałów do warstwy wiążącej z betonu asfaltowego podano w tablicy Asfalt Należy stosować asfalt drogowy spełniający wymagania określone w PN-C-96170:1965 [5]. Rodzaje asfaltów drogowych i ich stosowanie w zależności od rodzaju warstwy i kategorii ruchu podano w tablicy l Polimeroasfalt Jeżeli dokumentacja projektowa lub ST przewiduje stosowanie asfaltu modyfikowanego polimerami, to polimeroasfalt musi posiadać aprobatę techniczna, wydana, przez upoważnioną, jednostkę. Rodzaje polimeroasfaltów i ich stosowanie w zależności od rodzaju warstwy i kategorii ruchu podano w tablicy l Wypełniacz Należy stosować wypełniacz wapienny, spełniający wymagania określone w PN-S-96504:1961 [8] dla wypełniacza podstawowego. Przechowywanie wypełniacza powinno być zgodne z PN-S-96504:1961[8] Kruszywo W zależności od kategorii ruchu i warstwy należy stosować kruszywa podane w tablicy l. Składowanie kruszywa powinno odbywać się w warunkach zabezpieczających je przed zanieczyszczeniem i zmieszaniem z innymi asortymentami kruszywa lub jego frakcjami Asfalt upłynniony Należy stosować asfalt upłynniony spełniający wymagania określone w PN-C-96173:1974 [6]. 50

48 SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA 2.7. Emulsja asfaltowa kationowa Należy stosować drogowe kationowe emulsje asfaltowe spełniające wymagania określone w WT.EmA-94 [12]. 3. SPRZĘT Ogólne wymagania dotyczące sprzętu. Ogólne wymagania dotyczące sprzętu podano w SST D-M "Wymagania ogólne", pkt Sprzęt do wykonania nawierzchni z betonu asfaltowego Wykonawca przystępujący do wykonania warstw nawierzchni z betonu asfaltowego powinien wykazać się możliwością korzystania z następującego sprzętu: - wytwórni stacjonarnej (otaczarki) o mieszaniu cyklicznym lub ciągłym do wytwarzania mieszanek mineralno-asfaltowych, - układarek do układania mieszanek mineralno-asfaltowych typu zagęszczanego, - skrapiarek. - walców lekkich, średnich i ciężkich stalowych gładkich, - walców ogumionych, - samochodów samowyładowczych z przykryciem brezentowym. 4. TRANSPORT Ogólne wymagania dotyczące transportu. Ogólne wymagania dotyczące transportu podano w SST D-M "Wymagania ogólne", pkt Transport materiałów 4.2.l. Asfalt Asfalt należy przewozić zgodnie z zasadami podanymi w PN-C04024:1991 [4] Polimeroasfalt Polimeroasfalt należy przewozić zgodnie z zasadami podanymi w TWT PAD BDiM [11] oraz w aprobacie technicznej Wypełniacz Wypełniacz luzem należy przewozić w cysternach przystosowanych do przewozu materiałów sypkich, umożliwiających rozładunek pneumatyczny. Wypełniacz workowany można przewozić dowolnymi środkami transportu w sposób zabezpieczony przed zawilgoceniem i uszkodzeniem worków Kruszywo Kruszywo można przewozić dowolnymi środkami transportu, w warunkach zabezpieczających je przed zanieczyszczeniem, zmieszaniem z innymi asortymentami kruszywa lub jego frakcjami i nadmiernym zawilgoceniem Mieszanka betonu asfaltowego Mieszankę betonu asfaltowego należy przewozić pojazdami samowyładowczymi wyposażonymi w pokrowce brezentowe. W czasie transportu mieszanka powinna być przykryta pokrowcem. 51

49 SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA Czas transportu od załadunku do rozładunku nie powinien przekraczać 2 godzin z jednoczesnym spełnieniem warunku zachowania temperatury wbudowania. Zaleca się stosowanie samochodów termosów z podwójnymi ścianami skrzyni wyposażonej w system ogrzewczy. 5. WYKONANIE ROBÓT Ogólne zasady wykonywania robót. Ogólne zasady wykonywania robót podano w SST D-M "Wymagania ogólne", pkt Projektowanie mieszanki mineralno-asfaltowej Przed przystąpieniem do robót, w terminie uzgodnionym z Inżynierem, Wykonawca dostarczy Inżynierowi do akceptacji projekt składu mieszanki mineralno-asfaltowej oraz wyniki badań laboratoryjnych i próbki materiałów pobrane w obecności Inżyniera. Projektowanie mieszanki mineralno-asfaltowej polega na: - doborze składników mieszanki, - doborze optymalnej ilości asfaltu, - określeniu jej właściwości i porównaniu wyników z założeniami projektowymi. Krzywa uziarnienia mieszanki mineralnej powinna mieścić się w polu dobrego uziarnienia wyznaczonego przez krzywe graniczne Warstwa wiążąca z betonu asfaltowego Rzędne krzywych granicznych uziarnienia mieszanek mineralnych do warstwy wiążącej betonu asfaltowego oraz orientacyjne zawartości asfaltu podano w tablicy 2. Wymiar oczek Kategoria ruchu sit #, mm KR 1-2 KR 3-6 Mieszanka mineralna, mm 0/20 0/16 0/12,8 0/25 0/20 0/16 przechodzi przez: 25, , , , , , , , , (zawartość frakcji grysowej) (60-80) (55-75) (50-70) (70-83) (66-81) (66-81) 0, , , , , , orientacyjna zawartość asfaltu 4,0-5,2 4,0-5,5 4,0-5,8 2,8-4,5 52 3,0-4,7 3,0-4,7 w miesz. min.-asf. %, m/m

50 SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA Krzywe graniczne uziarnienia mieszanek mineralnych do warstwy wiążącej, wyrównawczej i wzmacniającej z betonu asfaltowego 0/16 mm dla KR 6. Skład mieszanki mineralno-asfaltowej powinien być ustalony na podstawie badań próbek wykonanych wg metody Marshalla; próbki powinny spełniać wymagania podane w tablicy 3 Ip Wykonana warstwa wiążąca, wyrównawcza i wzmacniająca z betonu asfaltowego powinna spełniać wymagania podane w tablicy 3 Ip Tablica 3. Wymagania wobec mieszanek mineralno-asfaltowych i warstwy wiążącej, wyrównawczej oraz wzmacniającej z betonu asfaltowego. Lp. Właściwości Kategoria ruchu 1 Uziarnienie mieszanki, mm 0/12,8; 0/16 0/20 0/16; 0/20; 0/25 2 Moduł sztywności pełzania, MPa Nie wymaga się => 16 3 Stabilność wg Marshalla w temp. 60 o C, kn =>8,0 =>11,0 4 Odkształcenie wg Marshalla w temp. 60 o C, kn 2,0-5,0 1,5-4,0 5 Wolna przestrzeń w próbkach Marshalla 4,5-8,0 4,5-8,0 Zagęszczonych 2x75 uderzeń, % v,v 6 Wypełnienie wolnej przestrzeni w próbkach 65,0-80,0 =<75,0 Marshalla, % 7 Grubość warstwy z mieszanki min.-asf. O uziarnieniu:, w cm 0/12,8 0/16 0/20 0/25 3,5-5,0 4,0-6,0 6,0-8,0-4,0-6,0 6,0-8,0 7,0-10,0 8 Wskaźnik zagęszczenia warstwy, % =>98,0 =>98,0 9 Wolna przestrzeń w warstwie, % v/v 5,0-9,0 5,0-9,0 1) oznaczony wg wytycznych IBDiM, Zeszyt nr Wytwarzanie mieszanki mineralno-asfaltowej Mieszankę mineralno-asfaltową produkuje się w otaczarce o mieszaniu cyklicznym lub ciągłym zapewniającej prawidłowe dozowanie składników, ich wysuszenie i wymieszanie oraz zachowanie temperatury składników i gotowej mieszanki mineralno-asfaltowej. Dozowanie składników, w tym także wstępne, powinno być wagowe i zautomatyzowane oraz zgodne z recepta.. Dopuszcza się dozowanie objętościowe asfaltu, przy uwzględnieniu zmiany jego gęstości w zależności od temperatury. Tolerancje dozowania składników mogą wynosić: 53

51 SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA jedna działka elementarna wagi, względnie przepływomierza, lecz nie więcej niż + 2 % w stosunku do masy składnika. Jeżeli jest przewidziane dodanie środka adhezyjnego, to powinien on być dozowany do asfaltu w sposób i w ilościach określonych w recepcie. Asfalt w zbiorniku powinien być ogrzewany w sposób pośredni, z układem termostatowania, zapewniając) mu utrzymanie stałej temperatury z tolerancją. ± 5 C. Minimalna i maksymalna temperatura w zbiorniku powinna wynosić: - dla D C dla D 70 - C140 C C - dla D i 35 C-160 C dla polimeroasfaltu - wg wskazań producenta polimeroasfaltu. Kruszywo powinno być wysuszone i tak podgrzane, aby mieszanka mineralna po dodaniu wypełniacza uzyskała właściwa, temperaturę. Maksymalna temperatura gorącego kruszywa nie powinna być wyższa o więcej niż 30 C od maksymalnej temperatury mieszanki mineralno - asfaltowej. Minimalna i maksymalna temperatura mieszanki mineralno-asfaltowej powinna wynosić: - z D C-170 C - z D C-165 C - z D C-160 C z polimeroasfaltem - wg wskazań producenta polimeroasfaltu. Mieszanka mineralno-asfaltową przegrzana (z oznakami niebieskiego dymu w czasie wytwarzania) oraz o temperaturze niższej od wymaganej powinna być potraktowana jako odpad produkcyjny Przygotowanie podłoża Podłoże pod warstw ę nawierzchni z betonu asfaltowego powinno być wyprofilowane i równe, bez kolein. Powierzchnia podłoża powinna być sucha i czysta. Nierówności podłoża pod warstwy asfaltowe nie powinny być większe niż 9 mm. W przypadku gdy nierówności podłoża są większe od podanych, podłoże należy wyrównać poprzez frezowanie lub ułożenie warstwy wyrównawczej. Przed rozłożeniem warstwy nawierzchni z betonu asfaltowego, podłoże należy skropić emulsją asfaltową lub asfaltem upłynnionym w ilości ustalonej w ST. Zalecane ilości asfaltu po odparowaniu wody z emulsji lub upłynniacza podano w tablicy 4. Lp. Podłoże do wykonania warstwy z mieszanki betonu asfaltowego Podłoże pod warstwę asfaltową 1 Podbudowa / nawierzchnia tłuczniowa 0,7-1,0 2 Podbudowa z kruszywa stabilizowanego mechanicznie 0,5-0,7 3 Podbudowa z chudego betonu lub gruntu stabilizowanego 0,3-0,5 cementem 4 Nawierzchnia asfaltowa o chropowatej powierzchni 0,2-0,5 Tablica 4. Zalecane ilości asfaltu po odparowaniu wody z emulsji asfaltowej lub upłynniacza z asfaltu upłynnionego. Powierzchnie czołowe krawężników, włazów, wpustów itp. urządzeń powinny być pokryte asfaltem lub materiałem uszczelniającym określonym w ST i zaakceptowanym przez Inżyniera Połączenie międzywarstwowe. Ilość asfaltu po odparowaniu wody z emulsji lub upłynniacza z asfaltu upłynnionego kg/m2 Każdą, ułożoną, warstwę należy skropić emulsją asfaltową, lub asfaltem upłynnionym przed ułożeniem następnej, w celu zapewnienia odpowiedniego połączenia międzywarstwowego, w ilości ustalonej w SST. Zalecane ilości asfaltu po odparowaniu wody z emulsji asfaltowej lub upłynniacza podano w tablicy 5. 54

52 SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA Lp. Połączenie nowych warstw Ilość asfaltu po odparowaniu wody z emulsji lub upłynniacza z asfaltu upłynnionego kg/m2 1 Podbudowa asfaltowa 2 Asfaltowa warstwa wyrównawcza lub 0,3-0,5 wzmacniająca 3 Asfaltowa warstwa wiążąca Asfaltowa warstwa ścieralna 0,1-0,3 Tablica 5. Zalecane ilości asfaltu po odparowaniu wody z emulsji asfaltowej lub upłynniacza z asfaltu upłynnionego. Skropienie powinno być wykonane z wyprzedzeniem w czasie przewidzianym na odparowanie wody lub ulotnienie upłynniacza; orientacyjny czas wyprzedzenia wynosi co najmniej: 8 h przy ilości powyżej 1,0 kg/m2 emulsji lub asfaltu upłynnionego 2 h przy ilości 0,5-1,0 kg/ml emulsji lub asfaltu upłynnionego 0,5 h przy ilości 0,2-0,5 kg/m2 emulsji lub asfaltu upłynnionego Warunki przystąpienia do robót Warstwa nawierzchni z betonu asfaltowego może być układana, gdy temperatura otoczenia w ciągu doby była nie niższa od 5 C. Nie dopuszcza się układania warstw nawierzchni z betonu asfaltowego podczas opadów atmosferycznych oraz silnego wiatru (V > 16 m/s) Zarób próbny Wykonawca przed przystąpieniem do produkcji mieszanek mineralno - asfaltowych jest zobowiązany do przeprowadzenia w obecności Inżyniera kontrolnej produkcji w postaci próbnego zarobu. W pierwszej kolejności należy wykonać próbny zarób na sucho, tj. bez udziału asfaltu, w celu kontroli dozowania kruszywa i zgodności składu granulometrycznego z projektowaną krzywa, uziarnienia. Próbkę mieszanki mineralnej należy pobrać po opróżnieniu zawartości mieszalnika. Po sprawdzeniu składu granulometrycznego mieszanki mineralnej, należy wykonać pełny zarób próbny z udziałem asfaltu, w ilości zaprojektowanej w recepcie. Sprawdzenie zawartości asfaltu w mieszance określa się wykonując ekstrakcję. Tolerancje zawartości składników mieszanki mineralno-asfaltowej względem składu zaprojektowanego powinny być zawarte w granicach podanych w tablicy 6. Tablica 6. Tolerancje zawartości składników mieszanki mineralno-asfaltowej względem składu zaprojektowanego przy badaniu pojedynczej próbki metoda, ekstrakcji, % m/m, LP. Składniki mieszanki mineralno - asfaltowej asfaltowe nawierzchni drogo kategorii 1 Ziarna pozostające na sitach o oczkach # (mm): ruchu KR 1-2 KR 3-6 ±5,0 ±4,0 31,5; 25,0; 20,0; 2 0,85; 0,42; 0,30; 0,18; 0,15; 0,075 +3,0 +2,0 3 Ziarna przechodzące przez sito o oczkach # 0,075 +2,0 +1,5 4 Asfalt +0,5 +0, Wbudowywanie i zagęszczanie warstwy z betonu asfaltowego 55

53 SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA Mieszanka mineralno-asfaltowa powinna być wbudowywana układarką wyposażoną, w układ z automatycznym sterowaniem grubości warstwy i utrzymywaniem niwelety zgodnie z dokumentacją projektową. Temperatura mieszanki wbudowywanej nie powinna być niższa od minimalnej temperatury mieszanki podanej w pkt 5.3. Zagęszczanie mieszanki powinno odbywać się zgodnie ze schematem przejść walca ustalonym na odcinku próbnym. Początkowa temperatura mieszanki w czasie zagęszczania powinna wynosić nie mniej niż: - dla asfaltu D C, - dla asfaltu D C, -dla asfaltu D C, - dla polimeroasfaltu - wg wskazań producenta polimeroasfaltów. Zagęszczanie należy rozpocząć od krawędzi nawierzchni ku środkowi. Wskaźnik zagęszczenia ułożonej warstwy powinien być zgodny z wymaganiami podanymi w tablicy 3. Złącza w nawierzchni powinny być wykonane w linii prostej, równolegle lub prostopadle do osi drogi. Złącza w konstrukcji wielowarstwowej powinny być przesunięte względem siebie co najmniej o 15 cm. Złącza powinny być całkowicie związane, a przylegające warstwy powinny być w jednym poziomie. 6. Kontrola jakości robót 6. l. Ogólne zasady kontroli jakości robót Ogólne zasady kontroli jakości robót podano w ST D-M Wymagania ogólne" pkt Badania przed przystąpieniem do robót Przed przystąpieniem do robót Wykonawca powinien wykonać badania lepiszcza, wypełniacza oraz kruszyw przeznaczonych do produkcji mieszanki mineralno-asfaltowej i przedstawić wyniki tych badań Inżynierowi do akceptacji Badania w czasie robót Częstotliwość oraz zakres badań i pomiarów Częstotliwość oraz zakres badań i pomiarów w czasie wytwarzania mieszanki mineralno-asfaltowej podano w tablicy 7. Tablica 7. Częstotliwość oraz zakres badań i pomiarów podczas wytwarzania mieszanki mineralno asfaltowej Lp, Wyszczególnienie badań Częstotliwość badań. Minimalna liczba badań na dziennej działce roboczej 1 Uziarnienie mieszanki mineralnej 2 próbki 2 Skład mieszanki mineralno - asfaltowej pobranej w wytwórni 1 próbka przy produkcji do 500 Mg 2 próbki przy produkcji ponad 500 Mg 3 Właściwości asfaltu dla każdej dostawy (cysterny) 4 Właściwości wypełniacza 1 na 100 Mg 5 Właściwości kruszywa 1 na 200 Mg przy każdej zmianie 6 Temperatura składników mieszanki mineralno - dozór ciągły asfaltowej 7 Temperatura mieszanki mineralno - asfaltowej każdy pojazd przy załadunku i w czasie wbudowania 8 Wygląd mieszanki mineralno - asfaltowej jw. 9 Właściwości próbek mieszanki mineralno - asfaltowej pobranej w wytwórni jeden raz dziennie 56

54 SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA Uziarnienie mieszanki mineralnej Próbki do badań uziarnienia mieszanki mineralnej należy pobrać po wymieszaniu kruszyw, a przed podaniem asfaltu. Krzywa uziarnienia powinna być zgodna z zaprojektowaną w recepcie laboratoryjnej Skład mieszanki mineralno-asfaltowej. Badanie składu mieszanki mineralno-asfaltowej polega na wykonaniu ekstrakcji wg PN-S-04001:1967 [17]. Wyniki powinny być zgodne z receptą laboratoryjną z tolerancją określoną w tablicy Badanie właściwości asfaltu Dla każdej cysterny należy określić właściwości asfaltu, zgodnie z pkt Badanie właściwości wypełniacza Na każde 100 Mg zużytego wypełniacza należy określić właściwości wypełniacza, zgodnie z pkt Badanie właściwości kruszyw Z częstotliwością podaną w tablicy 7 należy określić właściwości kruszywa, zgodnie z pkt Pomiar temperatury składników mieszanki mineralno-asfaltowej Pomiar temperatury składników mieszanki mineralno-asfaltowej polega na odczytaniu temperatury na skali odpowiedniego termometru zamontowanego na otaczarce. Temperatura powinna być zgodna z wymaganiami podanymi w recepcie laboratoryjnej i ST Pomiar temperatury mieszanki mineralno-asfaltowej. Pomiar temperatury mieszanki mineralno-asfaltowej polega na kilkakrotnym zanurzeniu termometru w mieszance i odczytaniu temperatury. Dokładność pomiaru +, 2 C. Temperatura powinna być zgodna z wymaganiami podanymi w recepcie i SST Sprawdzenie wyglądu mieszanki mineralo-asfaltowej Sprawdzenie wyglądu mieszanki mineralno-asfaltowej polega na ocenie wizualnej jej wyglądu w czasie produkcji, załadunku, rozładunku i wbudowywania Właściwości mieszanki mineralno -asfaltowej Właściwości mieszanki mineralno-asfaltowej należy określać na próbkach zagęszczonych metodą Marshalla. Wyniki powinny być zgodne z receptą laboratoryjną Badania dotyczące cech geometrycznych i właściwości warstw nawierzchni z betonu asfaltowego Częstotliwość oraz zakres badań i pomiarów Częstotliwość oraz zakres badań i pomiarów wykonanych warstw nawierzchni z betonu asfaltowego podaje tablica 8. 57

55 SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA Tablica 8. Częstotliwość oraz zakres badań i pomiarów wykonanej podbudowy z betonu asfaltowego Lp. Badana cecha Minimalna częstotliwość badań i pomiarów 1 Szerokość warstwy 2 razy na odcinku drogi o dł. 1 km 2 Równość warstwy 10 razy na odcinku drogi o dł. 1 km 3 Spadki poprzeczne warstwy 10 razy na odcinku drogi o dł. 1 km 4 Rzędne wysokościowe warstwy 5 Ukształtowanie osi w planie pomiar rzędnej niwelacji podłużnej i poprzecznej oraz usytuowania osi wg dokumentacji budowy 6 Grubość wykonywanej warstwy 3 razy (w osi i na brzegach warstwy) co 25 m 7 Złącza podłużne i poprzeczne cała długość złącza 8 Krawędź, obramowanie warstwy cała długość Wygląd warstwy Zagęszczenie warstwy Wolna przestrzeń w warstwie Grubość warstwy Moduł sztywności i pełzania ocena ciągła 2 próbki z każdego pasa o dł. do 1 km jw.. jw.. 1 próbka na odcinku drogi o dł. 2 km Szerokość warstwy Szerokość warstwy wiążącej z betonu asfaltowego powinna być zgodna z dokumentacją projektową, z tolerancją ±5 cm. Szerokość warstwy asfaltowej niżej położonej, nie ograniczonej krawężnikiem lub opornikiem w nowej konstrukcji nawierzchni, powinna być szersza z każdej strony co najmniej najmniej grubość warstwy na niej położonej, nie mniej jednak niż 5 cm Moduł sztywności pełzania Moduł sztywności pełzania określony na próbkach wyciętych z warstwy, powinien być zgodny z ustalonym w recepcie laboratoryjnej. opornikiem w nowej konstrukcji nawierzchni, powinna być szersza z każdej strony co najmniej o grubość warstwy na niej położonej, nie mniej jednak niż 5 cm Równość warstwy Nierówności podłużne i poprzeczne warstw z betonu asfaltowego mierzone wg BN-68/ [9] nie powinny być większe od 6 mm Spadki poprzeczne warstwy Spadki poprzeczne warstwy z betonu asfaltowego na odcinkach prostych i na łukach powinny być zgodne z dokumentacją projektową z tolerancją ± 0,5 % Rzędne wysokościowe Rzędne wysokościowe warstwy powinny być zgodne z dokumentacją projektową z tolerancją ± l cm Ukształtowanie osi w planie Oś warstwy w planie powinna być usytuowana zgodnie z dokumentacją projektową z tolerancją ±5 cm Grubość warstwy 58

56 SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA Grubość warstwy powinna być zgodna z grubością projektową z tolerancją ± 10 %. Wymaganie to nie dotyczy warstw o grubości projektowej do 2,5 cm Złącza podłużne i poprzeczne Złącza w nawierzchni powinny być wykonane w linii prostej, równolegle lub prostopadle do osi. Złącza w konstrukcji wielowarstwowej powinny być przesunięte względem siebie co najmniej o 15 cm. Złącza powinny być całkowicie związane, a przylegające warstwy powinny być w jednym poziomie Krawędź, obramowanie warstwy Warstwa wiążąca przy opornikach drogowych i urządzeniach w jezdni powinna wystawać 3-5 mm ponad ich powierzchnię. Warstwy bez oporników powinny być równo obcięte lub wyprofilowane oraz pokryte asfaltem Wygląd warstwy Wygląd warstw) z betonu asfaltowego powinien mieć jednolitą teksturę, bez miejsc przeasfaltowanych, porowatych, łuszczących się i spękanych Zagęszczenie warstwy i wolna przestrzeń w warstwie Zagęszczenie i wolna przestrzeń w warstwie powinny być zgodne z wymaganiami ustalonymi w recepcie laboratoryjnej Moduł sztywności pełzania Moduł sztywności pełzania określony na próbkach wyciętych z warstwy, powinien być zgodny z ustalonym w recepcie laboratoryjnej. 7. OBMIAR ROBÓT 7. l. Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w ST D-M Wymagania ogólne" pkt Jednostka obmiarowa Jednostką obmiarową jest m2 (metr kwadratowy) warstwy wiążącej i wyrównawczej nawierzchni z betonu asfaltowego na dojazdach do mostu o grubościach podanych w dokumentacji technicznej. 8. ODBIÓR ROBÓT Ogólne zasady odbioru robót podano w ST D-M Wymagania ogólne" pkt 8. Roboty uznaje się za wykonane zgodnie z dokumentacja, projektowa., ST i wymaganiami Inżyniera, jeżeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji wg pkt 6 dały wyniki pozytywne. 9. PODSTAWA PŁATNOŚCI. 9. l. Ogólne ustalenia dotyczące podstawy płatności Ogólne ustalenia dotyczące podstawy płatności podano w ST D-M Wymagania ogólne" pkt Cena jednostki obmiarowej Cena wykonania l m 2 warstwy nawierzchni z betonu asfaltowego obejmuje: - prace pomiarowe i roboty przygotowawcze, oznakowanie robót, - dostarczenie materiałów, - wyprodukowanie mieszanki mineralno-asfaltowej i jej transport na miejsce wbudowania, - posmarowanie lepiszczem krawędzi urządzeń obcych i krawężników, rozłożenie i zagęszczenie - mieszanki mineralno-asfaltowej, 59

57 SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA - obcięcie krawędzi i posmarowanie asfaltem- - przeprowadzenie pomiarów i badań laboratoryjnych, wymaganych w specyfikacji technicznej. 10. PRZEPISY ZWIĄZANE Normy 1. PN-B-11ll: PN-B-11112: PN-B-11113: PN-C-04024: PN-C PN-C-96173: PN-S-04001: PN-S-96504: BN-68/ Kruszywa mineralne. Kruszywa naturalne do nawierzchni drogowych, żwir i mieszanka Kruszywa mineralne. Kruszywa łamane do nawierzchni drogowych Kruszywa mineralne. Kruszywa naturalne do nawierzchni drogowych. Piasek Ropa naftowa i przetwory naftowe. Pakowanie, znakowanie i transport Przetwory naftowe. Asfalty drogowe Przetwory naftowe. Asfalty upłynnione AUN do nawierzchni drogowych Drogi samochodowe. Mieszanki mineralno - bitumiczne. Badania Drogi samochodowe. Wypełniacz kamienny do mas bitumicznych Drogi samochodowe. Pomiar równości nawierzchni planografem i łatą Inne dokumenty. 10. Katalog typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych. IBDiM TWT Tymczasowe Wytyczne. Polimeroasfalty drogowe. Prace IBDiM 4/ Warunki techniczne. Drogowe kationowe emulsje asfaltowe EmA-94. IBDiM WT /MK-CZDP84. Wytyczne techniczne oceny jakości grysów i żwirów kruszonych z naturalnie rozdrobnionego surowca skalnego przeznaczonego do nawierzchni drogowych. 14. Zasady projektowania betonu asfaltowego o zwiększonej odporności na odkształcenia trwałe. Wytyczne oznaczania odkształcenia i modułu sztywności mieszanek mineralno-bitumicznych metoda. pełzania pod obciążeniem statycznym. IBDiM - Zeszyt 48/

58 SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA 61

59 D NAWIERZCHNIA Z BETONU ASFALTOWEGO MODYFIKOWANEGO POLIMEREM - WARSTWA ŚCIERALNA. 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot SST. Przedmiotem niniejszej SST są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z wykonaniem warstwy ścieralnej z betonu asfaltowego modyfikowanego na przebudowywanym moście przez rzekę Wilga w miejscowości Wilczyska Zakres stosowania SST Specyfikacja Techniczna jest stosowana jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w punkcie Zakres robót objętych SST. Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji obejmują wszystkie czynności umożliwiające i mające na celu wykonanie robót związanych z układaniem na moście warstwy ścieralnej z betonu asfaltowego, modyfikowanego polimerem na całej szerokości przebudowywanej jezdni grubości 4,0 cm Określenia podstawowe l.4 l. Określenia podstawowe wg SST D Pozostałe określenia podstawowe są zgodne z obowiązującymi, odpowiednimi polskimi normami i z definicjami podanymi w SST D-M "Wymagania ogólne" pkt Ogólne wymagania dotyczące robót podano w SST D-M Wymagania ogólne" pkt MARERIAŁY Ogólne wymagania dotyczące materiałów. Ogólne wymagania dotyczące materiałów, ich pozyskiwania i składowania, podano w SST D-M Wymagania ogólne" pkt 2. Warstwę ścieralną z betonu asfaltowego 0/12 mm o strukturze zamkniętej projektuje się dla drogi o kategorii ruchu KR2 wg Katalogu typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych" IBDiM ]. 61

60 Wymagania wobec materiałów do warstwy ścieralnej z betonu asfaltowego podano w tablicy l. Lp. Rodzaj materiału nr normy 1 Kruszywo łamane granulowane wg PN-B a) z litego surowca skalnego, ze skał: - magmowych - przeobrażonych - osadowych b) z surowca sztucznego (żużle pomiedziowe i stalownicze) c) z surowca naturalnie rozdrobmionego Kategoria ruchu KR 1-2 KR 3-6 kl. I, II: gat. 1, 2 jw. jw. jw. jw. jw. 2 Kruszywo łamane zwykłe jw. Wg PN-B-11112:1996 kl. I,II; gat 1, 2 kl. I, II: gat. 1, jw. jw. kl. I; gat. 1 kl. I. II; gat.1 3 Zwir i mieszanka wg PN-B-11111:1996 kl. I, II Grys i żwir kruszony wg WT/MK-CZDP 84 kl. I, II gat. I, II 5 Piasek wg PN-B-1111:1996 Gat. 1, 2-6 Wypełniacz mineralny: a) wg PN-S-96504:1961 b) innego pochodzenia wg orzeczenia laboratorium drogowego podstawowy zastępczy pyły z odpylania popioły lotne z węgla kamienn. - kl. I, II gat. 1 podstawowy 7 Asfalt drogowy wg PN-C-96170:1996 D50, D70, D100 D50, D70 8 Polimeroasfalt drogowy wg TWT PAD, Prace IBDiM 4/93 DE30A,B DE80A,B,C DP80 DE30A,B DE80A,B,C DP80 1) tylko pod względem ścieralności w bębnie kulowym pozost. Cechy jak dla kl. I: gat. 1 2) tylko dolomity kl. I, gat. 1 w ilości =<50% mm we frakcji grysowej w mieszance z innymi kruszywami, w ilości < 100% mm we frakcji piaskowej oraz kwarcyty i p[piaskowce bez ograniczenia ilościowego 62

61 2.2 Asfalt Należy stosować asfalt drogowy spełniający wymagania określone w PN-C-96170:1965 [5]. Rodzaje asfaltów drogowych i ich stosowanie w zależności od rodzaju warstwy i kategorii ruchu podano w tablicy l Polimeroasfalt Jeżeli dokumentacja projektowa lub SST przewiduje stosowanie asfaltu modyfikowanego polimerami, to polmieroasfalt musi posiadać aprobatę techniczna, wydaną przez upoważnioną, jednostkę. Rodzaje polimeroasfaltów i ich stosowanie w zależności od rodzaju warstwy i kategorii ruchu podano w tablicy l Wypełniacz Należy stosować wypełniacz wapienny, spełniający wymagania określone w PN-S-96504:1961 [8] dla wypełniacza podstawowego. Przechowywanie wypełniacza powinno być zgodne z PN-S-96504:1961[8] Kruszywo W zależności od kategorii ruchu i warstwy należy stosować kruszywa podane w tablicy l. Składowanie kruszywa powinno odbywać się w warunkach zabezpieczających je przed zanieczyszczeniem i zmieszaniem z innymi asortymentami kruszywa lub jego frakcjami Asfalt upłynniony Należy stosować asfalt upłynniony spełniający wymagania określone w PN-C-96173:1974 [6] Emulsja asfaltowa kationowa Należy stosować drogowe kationowe emulsje asfaltowe spełniające wymagania określone w WT.Em A-94 63

62 12]. 3. SPRZĘT Ogólne wymagania dotyczące sprzętu Ogólne wymagania dotyczące sprzętu podano w SST D-M Wymagania ogólne" pkt 3. Pozostałe wymagania wg SST D TRANSPORT Ogólne wymagania dotyczące transportu Ogólne wymagania dotyczące transportu podano w SST D-M Wymagania ogólne" pkt 4. Pozostałe wymagania wg SST D WYKONANIE ROBÓT Ogólne zasady wykonania robót Ogólne zasady wykonania robót podano w SST D-M Wymagania ogólne" pkt Projektowanie mieszanki mineralno-asfaltowej Przed przystąpieniem do robót, w terminie uzgodnionym z Inżynierem, Wykonawca dostarczy Inżynierowi do akceptacji projekt składu mieszanki mineralno-asfaltowej oraz wyniki badań laboratoryjnych i próbki materiałów pobrane w obecności Inżyniera. Projektowanie mieszanki mineralno-asfaltowej polega na: - doborze składników mieszanki, - doborze optymalnej ilości asfaltu, - określeniu jej właściwości i porównaniu wyników z założeniami projektowymi. Krzywa uziarnienia mieszanki mineralnej powinna mieścić się w polu dobrego uziarnienia wyznaczonego przez krzywe graniczne l. Warstwa ścieralna z betonu asfaltowego Rzędne krzywych granicznych uziarnienia mieszanek mineralnych do warstwy ścieralnej oraz orientacyjne zawartości asfaltu podano w tablicy 2. Wymiar oczek Kategoria ruchu sito, mm KR 1-2 KR 3-6 Mieszanka mineralna, mm 0/20 0/16 0/8 0/20 0/16 0/12,8 lub 0/12,8 lub 0/6,3 przechodzi przez: 20, , , , , , , , (zawartość frakcji grysowej) (40-70) (36-65) (30-60) (62-72) (58-70) (52-64) 0, , , , , , orientacyjna 64 zawartość asfaltu 5,0-6,5 5,0-6,5 5,5-6,8 4,5-5,6 4,8-6,0 4,8-6,5 w miesz. min.-asf. %, m/m

63 Krzywe graniczne uziarnienia mieszanki mineralnej do warstwy ścieralnej z betonu asfaltowego 0/12.8 min dla KR 6. Skład mieszanki mineralno-asfaltowej powinien być ustalony na podstawie badań próbek wykonanych wg metody Marshalla; próbki powinny spełniać wymagania podane w tablicy 3 Ip Wykonana warstwa wiążąca, wyrównawcza i wzmacniaja.ca z betonu asfaltowego powinna spełniać wymagania podane w tablicy 3 p Tablica 3. Wymagania wobec mieszanek mineralno-asfaltowych i warstwy wiążącej, wyrównawczej oraz wzmacniającej z betonu asfaltowego. 65

64 Lp. Właściwości Kategoria ruchu 1 Uziarnienie mieszanki, mm 0/12,8; 0/16 0/20 6.l. Ogólne zasady kontroli jakości robót Ogólne zasady kontroli jakości robót podano w SST D-M Wymagania ogólne" pkt Badania przed przystąpieniem do robót Przed przystąpieniem do robót Wykonawca powinien wykonać badania lepiszcza, wypełniacza oraz kruszyw przeznaczonych do produkcji mieszanki mineralno-asfaltowej i przedstawić wyniki tych badań Inżynierowi do akceptacji. Pozostałe badania i tolerancje wykonania robót jak dla SST D OBMIAR ROBÓT. 7. l. Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w SST D-M Wymagania ogólne" pkt Jednostka obmiarowa Jednostką obmiarową jest m2 (metr kwadratowy) warstwy ścieralnej nawierzchni z betonu asfaltowego na dojazdach i na moście o grubościach podanych w dokumentacji technicznej. 8. ODBIÓR ROBÓT. Ogólne zasady odbioru robót podano w SST D-M Wymagania ogólne" pkt 8. Roboty uznaje się za wykonane zgodnie z dokumentacja, projektowa., SST i wymaganiami Inżyniera. jeżeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji wg pkt 6 dały wyniki pozytywne. 9. PODSTAWA PŁATNOŚCI Ogólne ustalenia dotyczące podstawy płatności Ogólne ustalenia dotyczące podstawy płatności podano w SST D-M Wymagania ogólne" pkt /16; 0/20; 0/25 2 Moduł sztywności pełzania, MPa Nie wymaga się => 16 3 Stabilność wg Marshalla w temp. 60 o C, kn =>8,0 =>11,0 4 Odkształcenie wg Marshalla w temp. 60 o C, kn 2,0-5,0 1,5-4,0 5 Wolna przestrzeń w próbkach Marshalla 4,5-8,0 4,5-8,0 Zagęszczonych 2x75 uderzeń, % v,v 6 Wypełnienie wolnej przestrzeni w próbkach 65,0-80,0 =<75,0 Marshalla, % 7 Grubość warstwy z mieszanki min.-asf. O uziarnieniu:, w cm 0/12,8 3,5-5,0 0/16 4,0-6,0 4,0-6,0 0/20 6,0-8,0 6,0-8,0 0/25-7,0-10,0 8 Wskaźnik zagęszczenia warstwy, % =>98,0 =>98,0 9 Wolna przestrzeń w warstwie, % v/v 5,0-9,0 5,0-9,0 1) oznaczony wg wytycznych IBDiM, Zeszyt nr KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT.

65 9.2. Cena jednostki obmiarowej Cena wykonania l m2 warstwy nawierzchni z betonu asfaltowego obejmuje: - prace pomiarowe i roboty przygotowawcze, oznakowanie robót, - dostarczenie materiałów, - wyprodukowanie mieszanki mineralno-asfaltowej i jej transport na miejsce wbudowania, - posmarowanie lepiszczem krawędzi urządzeń obcych i krawężników, rozłożenie i zagęszczenie mieszanki mineralno-asfaltowej, - obcięcie krawędzi i posmarowanie asfaltem, - przeprowadzenie pomiarów i badań laboratoryjnych, wymaganych w specyfikacji technicznej. 10. PRZEPISY ZWIĄZANE Normy 1. PN-B-11111:1996 Kruszywa mineralne. Kruszywa naturalne do nawierzchni drogowych, żwir i mieszanka 2. PN-B-11112:1996 Kruszywa mineralne. Kruszywa łamane do nawierzchni drogowych 3. PN-B-11113:1996 Kruszywa mineralne. Kruszywa naturalne do nawierzchni drogowych. Piasek 4. PN-C-04024:1991 Ropa naftowa i przetwory naftowe. Pakowanie, znakowanie i transport 5. PN-C-96170:1965 Przetwory naftowe. Asfalty drogowe 6. PN-C-96173:1974 Przetwory naftowe. Asfalty upłynnione AUN do nawierzchni drogowych 7. PN-S-04001:1967 Drogi samochodowe. Mieszanki mineralno - bitumiczne. Badania 8. PN-S-96504:1961 Drogi samochodowe. Wypełniacz kamienny do mas bitumicznych 9. BN-68/ Drogi samochodowe. Pomiar równości nawierzchni planografem i łatą Inne dokumenty 10. Katalog typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych. IBDiM TWT Tymczasowe Wytyczne. Polimeroasfalty drogowe. Prace IBDiM 4/ Warunki techniczne. Drogowe kationowe emulsje asfaltowe EmA-94. IBDiM WT /MK-CZDP84. Wytyczne techniczne oceny jakości grysów i żwirów kruszonych z naturalnie rozdrobnionego surowca skalnego przeznaczonego do nawierzchni drogowych. 14. Zasady projektowania betonu asfaltowego o zwiększonej odporności na odkształcenia trwałe. Wytyczne oznaczania odkształcenia i modułu sztywności mieszanek mineralno-bitumicznych metoda. pełzania pod obciążeniem statycznym. IBDiM - Zeszyt 48/

66 68

67 D TYMCZASOWA ORGANIZACJA RUCHU. 1. WSTĘP Przedmiot SST. Przedmiotem niniejszej SST są wymagania dotyczące wykonania i odbioru tymczasowej organizacji ruchu na czas przebudowy mostu przez rzekę Wilga w miejscowości Wilczyska Zakres stosowania SST. SST jest stosowana jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w pkt Zakres robót objętych SST. Ustalenia zawarte w niniejszej SST dotyczą zasad prowadzenia robót związanych z: - dostarczeniem na budowę tablic znaków drogowych, a także ich zamontowanie i utrzymanie przez okres budowy oraz demontaż po zakończeniu budowy, - dostarczeniem i zamontowaniem urządzeń zabezpieczających jak światła ostrzegawcze czy lampy wczesnego ostrzegania. Zakresem swym obejmują wymagania stawiane materiałom i wykonywanej pracy Określenia podstawowe. Określenia podane w niniejszej SST są zgodne z obowiązującymi odpowiednimi normami i z definicjami podanymi w SST D-M "Wymagania ogólne" Ogólne wymagania dotyczące robót. Ogólne wymagania dotyczące robót podano w SST D-M "Wymagania ogólne". Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz za ich zgodność z Dokumentacją Projektową, SST i poleceniami Inżyniera. 2. MATERIAŁY. Zgodnie z wykazem znaków i urządzeń bezpieczeństwa zawartym w projekcie organizacji ruchu. 3. SPRZĘT. Ogólne wymagania dotyczące sprzętu podano w SST D-M "Wymagania ogólne", pkt 3. Sprzęt używany do montażu znaków i urządzeń zabezpieczających powinien mieć akceptację Inżyniera. 4. TRANSPORT. Ogólne zasady stosowania transportu podano w SST D-M "Wymagania ogólne", 67

68 pkt 4. Załadunek, transport, rozładunek i składowanie materiałów do wykonania oznakowania powinny odbywać się tak aby zachować ich dobry stan techniczny. 5. WYKONANIE ROBÓT. Ogólne wytyczne wykonawstwa robót podano w SST D-M "Wymagania ogólne", pkt 5. Oznakowanie prowadzonych robót i tras objazdowych powinno być wykonywane wyłącznie na podstawie zatwierdzonego projektu tymczasowej organizacji ruchu. Urządzenia ostrzegawczo-zabezpieczające oraz znaki drogowe powinny być wykonane z materiałów odblaskowych. Światła na zastawach drogowych powinny być zasilane prądem o napięciu max. 25 V i świecić się od zmierzchu do świtu oraz w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza. 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT. Ogólne wytyczne kontroli jakości podano w SST D-M "Wymagania ogólne", pkt 6. Kontroli podlegają: zamocowanie i ustawienie słupków wraz z montażem wszystkich elementów znaków i tablic. 7. OBMIAR ROBÓT. Ryczałt. 8. ODBIÓR ROBÓT. Na podstawie wyników kontroli wg pkt 6 należy sporządzić protokół odbioru robót. Jeżeli wszystkie badania dały wyniki dodatnie, organizację ruchu należy uznać za wykonaną zgodnie z SST i dokumentacją techniczną. W przeciwnym wypadku wykonawca obowiązany jest doprowadzić roboty do zgodności z wymaganiami i zgłosić do ponownego odbioru. 9. PŁATNOŚĆ. Płatność ryczałtem za wykonane roboty. W skład ceny ryczałtowej wchodzi: - zakup znaków i urządzeń bezpieczeństwa ruchu, - wbudowanie i rozebranie znaków drogowych i urządzeń bezpieczeństwa ruchu, - bieżące utrzymywanie oznakowania w trakcie robót z uzupełnianiem zniszczonych lub uszkodzonych elementów. 10. PRZEPISY ZWIĄZANE. 1. Instrukcja oznakowania robót prowadzonych w pasie rozdziału, zał. nr 1 do Zarządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej oraz Spraw Wewnętrznych z 6 czerwca 1990 r ( poz. 184 ). 2. Instrukcja o znakach drogowych pionowych, zał. nr 1 do Zarządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 3 czerwca 1994 r.

69 D BARIERA OCHRONNA STALOWA. 1. WSTĘP Przedmiot SST. Przedmiotem niniejszej SST są wymagania dotyczące wykonania i odbioru montażu stalowych barier ochronnych drogowych na dojazdach do mostu drogowego przez rzekę Wilga w miejscowości Wilczyska Zakres stosowania SST. Niniejsza SST jest stosowana, jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w pkt Zakres robót objętych SST. Ustalenia zawarte w niniejszej SST obejmują wszystkie czynności umożliwiające i mające na celu zmontowanie stalowej bariery ochronnej typu SP-06/2/D na dojazdach do mostu Określenia podstawowe. Wszystkie określenia podane w niniejszej SST są zgodne z obowiązującymi odpowiednimi polskimi normami i z definicjami podanymi w SST D-M "Wymagania ogólne" Ogólne wymagania dotyczące robót. Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz za ich zgodność z dokumentacją projektową, SST i poleceniami Inżyniera. 2. MATERIAŁY. Zastosowane będą następujące materiały: - bariera drogowa typ SP-06/D. Do elementów barier należy używać stali St3SX wg PN-88/H SPRZĘT. Ogólne warunki stosowania sprzętu podano w SST D-M "Wymagania ogólne. Sprzęt używany do montażu musi być na wniosek Wykonawcy zaakceptowany przez Inżyniera. 4. TRANSPORT. Ogólne warunki transportu podano w SST D-M "Wymagania ogólne". Materiały mogą być przewożone dowolnymi środkami transportu. Załadunek, transport, rozładunek i składowanie elementów do wykonania bariery ochronnej drogowej powinny odbywać się tak, aby zachować jej dobry stan techniczny. 5. WYKONANIE ROBÓT.

70 Ogólne warunki wykonania robót podano w SST D-M "Wymagania ogólne". Montaż bariery będzie wykonywany na podstawie dokumentacji technicznej. Słupki bariery kotwione będą w gruncie przez wbijanie słupków. Ostatnie 10cm otworu powinno być wypełnione takim materiałem jak pobocze drogi. 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT. Ogólne zasady kontroli jakości robót podano w SST D-M "Wymagania ogólne". Odbiorowi podlegają: - ustawienie słupków bariery wraz z montażem wszystkich elementów, - odbiór wszystkich elementów bariery wraz z odbiorem powłoki cynkowej zabezpieczenia. 7. OBMIAR ROBÓT. Jednostką obmiaru jest 1 m wykonanej i zmontowanej bariery o określonych w dokumentacji technicznej parametrach. 8. ODBIÓR ROBÓT. Ogólne zasady odbioru robót podano w SST D-M "Wymagania ogólne". Na podstawie wyników badań odbiorów wg pkt. 6 należy sporządzić protokoły odbioru robót. Jeżeli wszystkie odbiory dały wyniki dodatnie, wykonanie bariery należy uznać za zgodne z SST. 9. PŁATNOŚĆ. Ogólne zasady płatności podano w SST D-M "Wymagania ogólne". Płaci się za 1 m ustawionej i odebranej bariery. Cena jednostkowa uwzględnia zapewnienie niezbędnych czynników produkcji, zakup i dostarczenie na obiekt, montaż barier oraz oczyszczenie terenu budowy po zakończeniu roboty. Odpady i ubytki materiałowe są uwzględnione w cenie jednostkowej. 10. PRZEPISY ZWIĄZANE. 1. Katalog typowych barier ochronnych "TRANSPROJEKTU".

71 D GEOSIATKA KOMÓRKOWA W KONSTRUKCJACH PODBUDÓW, NAWIERZCHNI I POBOCZY DROGOWYCH ORAZ SKARP I ŚCIAN OPOROWYCH 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot SST Przedmiotem niniejszej szczegółowej specyfikacji technicznej (SST) są wymagania dotyczące wykonania i odbioru elementów budownictwa drogowego z zastosowaniem geosiatek komórkowych Zakres stosowania SST Szczegółowa specyfikacja techniczna (SST) stosowana jest jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót na przebudowie mostu przez rzekę Wilga w miejscowości Wilczyska 1.3. Zakres robót objętych SST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotyczą zasad prowadzenia robót związanych z wykonaniem i odbiorem podbudów nawierzchni, gruntowych nawierzchni drogowych, utwardzonych przy zastosowaniu geosiatki komórkowej, wypełnionej materiałem zasypowym przy przebudowie mostu w miejscowości Wilczyska Określenia podstawowe Geosiatka komórkowa elastyczna struktura trójwymiarowa, złożona z zespołu taśm polietylenowych, łączonych zgrzeinami punktowymi, którą w konstrukcjach rozciąga się do kształtu plastra miodu Komórkowy system ograniczający system złożony z geosiatek komórkowych, wypełnionych materiałem zasypowym, który będąc zamknięty w geosyntetycznych komórkach, jest chroniony przed ścinaniem i bocznymi przesunięciami, umożliwiając rozkładanie działającego obciążenia na większym obszarze Materiał zasypowy materiał wypełniający komórki geosiatki, dostosowany do funkcji konstrukcji, obejmujący m.in. kruszywo łamane, żwir, pospółkę, piasek, rozkruszony stary beton, pokruszony żużel hutniczy, beton, grunt miejscowy, ziemię roślinną itp Geosyntetyk materiał o postaci ciągłej, wytwarzany z wysoko spolimeryzowanych włókien syntetycznych, jak polietylen, polipropylen, poliester, charakteryzujący się m.in. dużą wytrzymałością oraz wodoprzepuszczalnością. Geosyntetyki obejmują: geosiatki, geokraty, geowłókniny, geodzianiny, georuszty, geokompozyty, geomembrany Geowłóknina materiał płaski, wytworzony metodami włókienniczymi z włókien syntetycznych, których spójność jest zapewniona przez igłowanie lub inne procesy 71

72 łączenia (np. dodatki chemiczne, połączenie termiczne) i który maszynowo zostaje uformowany w postaci maty Geotkanina materiał tkany, ze splecionymi ze sobą ciągłymi włóknami polipropylenowymi we wzajemnie prostopadłych kierunkach (wątek i osnowa). Struktura geotkaniny sprawia, że materiał ten przyjmuje własności tworzących go włókien. Mimo, że włókna ułożone są prostopadle do siebie, dzięki ich spleceniu i wzajemnemu tarciu, materiał posiada znaczną wytrzymałość na rozciąganie w kierunku ukośnym Geosiatka płaska geosyntetyczna płaska struktura w postaci siatki z otworami znacznie większymi niż elementy składowe, z oczkami połączonymi węzłami Rama montażowa lekka przenośna rama, służąca do montażu dostarczonych na budowę geosiatek z wzajemnie przylegającymi do siebie taśmami i zapewniająca dokładne rozciągnięcie geosiatki i nadanie jej komórkom nominalnych wymiarów Nawierzchnia gruntowa wydzielony pas terenu, przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów oraz ruchu pieszych, na którym rozłożono geosiatkę komórkową i wypełniono jej komórki materiałem zasypowym Podbudowa nawierzchni drogowej dolna część nawierzchni służąca do przenoszenia obciążeń od ruchu na podłoże Umocnienie skarp trwałe umocnienie powierzchniowe pochyłych elementów pasa drogowego w celu ochrony przed erozją, za pomocą geosiatki komórkowej ułożonej na skarpach z wypełnieniem komórek geosiatki gruntem miejscowym lub ziemią roślinną Ściana oporowa budowla utrzymująca w stanie stateczności uskok naziomu gruntów rodzimych lub nasypowych Utwardzone pobocze część pobocza drogowego, posiadająca w ciągu całego roku nośność wystarczającą do przejęcia obciążenia od kół samochodów dopuszczonych do ruchu Gruntowe pobocze część pobocza drogowego, stanowiąca obrzeże utwardzonego pobocza, przeznaczona do ustawiania znaków i urządzeń zabezpieczenia ruchu Pozostałe określenia podstawowe są zgodne z obowiązującymi, odpowiednimi. polskimi normami i z definicjami podanymi w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Ogólne wymagania dotyczące robót Ogólne wymagania dotyczące robót podano w SST D-M Wymagania ogólne [1] pkt

73 2. MATERIAŁY 2.1. Ogólne wymagania dotyczące materiałów Ogólne wymagania dotyczące materiałów, ich pozyskiwania i składowania, podano w SST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Materiały do wykonania robót Zgodność materiałów z dokumentacją projektową i aprobatą techniczną Materiał do wykonania robót powinien być zgodny z ustaleniami dokumentacji projektowej lub ST oraz z aprobatą techniczną IBDiM Materiały do wykonania obiektów i elementów drogowych z zastosowaniem geosiatki komórkowej Materiałami stosowanymi przy wykonywaniu konstrukcji budownictwa drogowego przy użyciu geosiatek komórkowych są: geosiatka komórkowa, geosyntetyki, materiały wypełniające geosiatkę (materiały zasypowe), materiały do mocowania geosiatki Geosiatka komórkowa Geosiatka komórkowa powinna być wykonana z zespołu taśm z polietylenu dużej gęstości (HDPE), zabezpieczonego przed działaniem promieniowania UV. Taśma jest dwustronnie teksturowana, połączona seriami głębokich, ultradźwiękowych zgrzein punktowych rozmieszczonych pasmowo, prostopadle do wzdłużnych osi taśm. Cechy fizyczne, mechaniczne i geometryczne powinny być określone w aprobacie technicznej IBDiM. Wszystkie taśmy powinny mieć obie powierzchnie teksturowane romboidalnymi wgłębieniami, przy czym teksturowanie powinno stanowić od 22 wgłębień do 31 wgłębień o amplitudzie 0,5 mm na powierzchni 1 cm 2 taśmy. Grubość taśmy przed teksturowaniem wynosi 1,27 mm z tolerancją -5%, +10%, a po teksturowaniu grubość taśmy wynosi 1,52 ± 0,15 mm. Geosiatka komórkowa jest produkowana w odcinkach, zwanych sekcjami, składających się z siedemdziesięciu sześciu taśm. W pozycji złożonej (transportowej i magazynowej) sekcja stanowi zespół wzajemnie do siebie przylegających taśm. W pozycji rozłożonej (rozciągniętej) sekcja stanowi układ faliście wygiętych taśm, złączonych grzbietami, wyznaczających trójwymiarowe struktury komórkowe. Geosiatki komórkowe produkuje się w różnych typach i rodzajach, których wyboru dokonuje się w dokumentacji projektowej. Np. wysokość geosiatki, równa szerokości taśm może wynosić: 50 mm, 75 mm, 100 mm, 150 mm i 200 mm. W zakresie wielkości komórek można stosować geosiatki z (rys. 1): sekcją standardową (GWS/NWS), o normalnych wielkościach komórek, sekcją średniokomórkową (GWM/NWM), sekcją wielkokomórkową (GWL/NWL), z komórkami dużych wymiarów. 73

74 W zakresie wypełnienia materiałem powierzchni taśmy geosiatki, można użyć: taśmę nieperforowaną, taśmę perforowaną (rys. 3). Materiał taśm może być wytwarzany w kolorach: a) czarnym z użyciem wagowym 1,5% 2% sadzy, będącej absorberem nadfioletu, zapobiegającego degradacji polimeru, b) brązowym, zielonym lub innym, przy zastosowaniu pigmentów do kolorowania taśm bez zawartości metali ciężkich oraz aminowego stabilizatora opóźniającego działanie światła w ilości wagowej 1% nośnika. W siatkach typu GWS pasma zgrzein są odległe od siebie o 330 mm ± 2,5 mm, a w siatce typu GWL o 660 ± 2,5 mm. Taśmy perforowane powinny mieć rozmieszczone otwory o średnicy 10 mm w sposób przedstawiony na rysunku 3, z tolerancją średnicy i rozmieszczenia otworów ± 0,5 mm (lub ± 2%). Geosiatki komórkowe mogą być też produkowane na zamówienie w różnych wymiarach sekcji. Oznaczenie typów geosiatek i odpowiadające im ciężary, wymiary oraz powierzchni komórek podano w załączniku 1, tab. 1, wymagania dotyczące materiału, z którego wykonane są taśmy podano w zał. 1, tab. 2, a wymagania dotyczące taśmy podano w zał. 1, tab. 3 i 4. Wymiary sekcji powinny być zgodne z podanymi na rysunku 1 i 2; tolerancja wynosi 2%. Sekcje wykonywane na zamówienie o innych wymiarach powinny odpowiadać wymaganiom i tolerancjom jak sekcje standardowe. Sekcja geosiatki komórkowej rozłożona na płaskiej, poziomej powierzchni powinna mieć kształt prostopadłościanu. Górna powierzchnia siatki powinna być płaska bez widocznych sfalowań. Szerokość taśmy, mierzona przymiarem z dokładnością 1 mm, może różnić się o 3%, ale nie więcej jak 3 mm. Przechowywanie geosiatki komórkowej powinno się odbywać w stanie złożonym (rys. 2). Każda sekcja powinna mieć etykietę zawierającą jej oznaczenie. Przechowywanie geosiatki w warunkach bezpośredniego działania światła nie powinno trwać dłużej niż dwa miesiące Geosyntetyki Do konstrukcji wykonywanych z użyciem geosiatki komórkowej należy stosować geosyntetyki określone w dokumentacji projektowej, np.: geotekstylia, w tym geotkaniny (wytwarzane przez przeplatanie przędzy, włókien, filamentów, taśm) i geowłókniny (warstwa runa lub włókien połączonych siłami tarcia lub kohezji albo adhezji), geosiatkę płaską, w postaci regularnej otwartej siatki wewnętrznie połączonych elementów. Każdy zastosowany geosyntetyk powinien odpowiadać właściwej normie lub mieć aprobatę techniczną, wydaną przez uprawnioną jednostkę, np. IBDiM. 74

75 Geosyntetyk powinien mieć charakterystykę zgodną z aprobatą techniczną oraz wymaganiami dokumentacji projektowej i ST. Zaleca się, aby geosyntetyki były odporne na działanie wilgoci, promieniowanie słoneczne, starzenie się. Geosyntetyki powinny być dostarczone bez rozdarć, dziur i przerw ciągłości, z odpowiednią wytrzymałością na rozciąganie i rozerwanie oraz z odpornością na działanie mikroorganizmów występujących w ziemi. Geosyntetyki, dostarczane w rolkach opakowanych w folie, mogą być składowane bez specjalnego zabezpieczenia. Geosyntetyki nieopakowane należy chronić przed zamoczeniem wodą, zapyleniem i przed działaniem słońca. Przy składowaniu geosyntetyków należy przestrzegać zaleceń producentów. Rolki geosyntetyków mogą być wyładowane ręcznie lub za pomocą żurawi lub ładowarek Materiał wypełniający geosiatkę Rodzaj materiału zasypowego tj. wypełniającego geosiatkę komórkową musi być dostosowany do funkcji konstrukcji, zgodnie z ustaleniem dokumentacji projektowej: a) w konstrukcjach wzmacniających powierzchnię skarp i stożków i pełniących funkcję przeciwerozyjną oraz w ścianach oporowych stosuje się zwykle grunt miejscowy lub ziemię roślinną, z tym że w ścianach oporowych dopuszcza się również wypełnienie betonem, b) w konstrukcjach nawierzchni drogowych wymagane jest wypełnienie niespoistymi materiałami naturalnymi jak kruszywo łamane, żwir, pospółka, piasek, rozkruszony stary beton, pokruszony żużel hutniczy, destrukt asfaltowy, itp., c) w obrzeżach geosiatki, w celu ograniczenia poziomej podatności konstrukcji można zastosować wypełnienie betonem. Materiał niespoisty stosowany w konstrukcjach nawierzchni (np. dróg tymczasowych, parkingów, dróg o nawierzchni gruntowej, podbudów) zaleca się, aby miał uziarnienie do 25 mm, z zawartością frakcji ilastej nie przekraczającej 7% i części organicznych do 2%. Kruszywo stosowane do konstrukcji wykonywanych z użyciem geosiatki komórkowej powinno odpowiadać wymaganiom norm: 1) PN-B-11111:1996 [8] dla żwiru i mieszanki kruszywa naturalnego, 2) PN-B-11112:1996 [9] dla kruszywa łamanego, 3) PN-B-11113:1996 [10] dla piasku. Składowanie kruszyw powinno odbywać się w warunkach zabezpieczających je przed zanieczyszczeniem, zmieszaniem z innymi materiałami i nadmiernym zawilgoceniem. Beton do wypełniania komórek na obrzeżach geosiatek może być chudym betonem, odpowiadającym wymaganiom BN-70/ [11] o wytrzymałości na ściskanie R m > 7,5 MPa lub betonem B10. Beton do wypełnienia komórek w geosiatkach użytych do wykonania ścian oporowych może być betonem zwykłym wg PN-B-06250:1988 [7]. Grunt miejscowy do wypełniania geosiatek powinien być zaaprobowanym przez Inżyniera materiałem uzyskanym na miejscu budowy lub w jego sąsiedztwie. Ziemi 75

76 roślinna (grunt urodzajny) powinna mieć zawartość od 3 do 20% składników organicznych i powinna być pozbawiona kamieni większych od 5 cm oraz wolna od zanieczyszczeń obcych. Wybór gatunku roślin powinien być dostosowany do warunków miejscowych, tj. do rodzaju gleby i jej stopnia nawilgocenia. Przy wyborze traw należy brać pod uwagę specjalne mieszanki traw wieloletnich, mających gęste i drobne korzonki. Do obsiania gruntu urodzajnego można użyć uniwersalnej mieszanki traw Materiały do mocowania geosiatki Kotwy firmowe Kotwy firmowe służące do przymocowania geosiatek komórkowych lub linek napinających do podłoża składają się z pręta zbrojeniowego oraz nałożonego na niego zacisku z tworzywa sztucznego, zwykle z polimeru zbrojonego włóknem szklanym (rys. 5a i 5b). Zacisk ma dwa ramiona umożliwiające jednoczesne przymocowanie do podłoża dwóch ścian geosiatek, chociaż w większości przypadków wystarczy zastosowanie jednego ramienia (rys. 5c, 5d, 7b). Średnica pręta zbrojeniowego zwykle wynosi mm Pręty i kołki do mocowania Do przymocowania materiałów stosowanych przy budowie urządzeń z zastosowaniem geosiatek mogą służyć również: pręty ze stali zbrojeniowej w kształcie litery J (rys. 11b) o różnych średnicach, np. 8, 10, 12, 16 i 20 mm, pręty proste ze stali zbrojeniowej, średnicy 8 20 mm, kołki drewniane, dowolnych przekrojów poprzecznych. Długość prętów i kołków powinna być ustalona w dokumentacji projektowej. Pręty i kołki proste mogą być stosowane do umocowania elementów konstrukcji nie wymagających kotwienia miejscowego, tj. najkorzystniej jest używać je np. przy rozciąganiu geosiatek komórkowych, mocowaniu geotekstyliów, geotkanin, geowłóknin itp Linki napinające Linki polimerowe służą do dodatkowego przymocowania geosiatki komórkowej do podłoża i nadania większej stabilności przy działających siłach grawitacyjnych i hydrodynamicznych, zwłaszcza na skarpach i ciekach wodnych. Stosowanie linek jest też korzystne, gdy naturalne twarde (np. skalne) podłoże uniemożliwia częste przymocowanie do niego geosiatek, np. za pomocą wbijanych kotew. Linki wprowadza się do geosiatki przy użyciu fabrycznie wykonanych otworów (rys. 6), prowadząc je w linii prostej przez sekcję lub kilka sekcji geosiatek. Linki przymocowuje się do podłoża zwykle za pomocą wbijanych stalowych kotew, ograniczając ich liczbę w przypadku podłoża twardego (rys. 5c).

77 Standardowe linki są wykonane z wysokowytrzymałej poliestrowej, dzianej przędzy wielowłókienkowej, dostępne z różnymi wytrzymałościami na rozciąganie. Można również uzyskać linki poliestrowe z powłoką polietylenową, które korzystne są przy specjalnych rozwiązaniach wymagających bardzo mocnego przymocowania geosiatek. Średnica linek powinna być ustalona w dokumentacji projektowej. Najczęściej stosuje się następujące linki poliestrowe: średnica, mm min. wytrzymałość na zerwanie, kn 3,11 6,7 i 9, Inne materiały mocujące geosiatkę Do innych materiałów stosowanych przy mocowaniu geosiatek należą: metalowe galwanizowane zszywki, np. 12 mm, do łączenia boków sąsiednich sekcji geosiatek, ew. taśmy (opaski) samozaciskowe polimerowe lub poliestrowe, przenośne ramy montażowe z dostępnego materiału, zapewniające dokładne rozciągnięcie sekcji geokomórki i nadające komórkom nominalne wymiary. 3. SPRZĘT 3.1. Ogólne wymagania dotyczące sprzętu Ogólne wymagania dotyczące sprzętu podano w SST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Sprzęt stosowany do wykonania robót Przy wykonywaniu robót Wykonawca w zależności od potrzeb, powinien wykazać się możliwością korzystania ze sprzętu dostosowanego do przyjętej metody robót, jak: sprzęt do wykonania koryta pod nawierzchnią, np. koparki, równiarki, spycharki itp., układarki do układania geowłókniny o prostej konstrukcji, umożliwiające rozwijanie materiału ze szpuli, np. przez podwieszenie rolki do wysięgnika koparki, ciągnika, ładowarki itp., ładowarki, równiarki lub układarki do rozkładania kruszywa, walce statyczne, ew. walce ogumione, wibracyjne, zagęszczarki płytowe, ubijaki ręczne i mechaniczne, małe walce wibracyjne, przenośne ramy montażowe do rozciągania geosiatki na budowie i nadania jej komórkom nominalnych wymiarów, betoniarki do wykonania betonu, inny drobny sprzęt pomocniczy, np. pneumatyczne zszywarki, noże do cięcia geosiatek. Sprzęt powinien odpowiadać wymaganiom określonym w dokumentacji projektowej, ST, instrukcjach producentów lub propozycji Wykonawcy i powinien być zaakceptowany przez Inżyniera. 4. TRANSPORT 77

78 4.1. Ogólne wymagania dotyczące transportu Ogólne wymagania dotyczące transportu podano w SST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Transport materiałów Materiały sypkie (kruszywa) można przewozić w warunkach zabezpieczających je przed zanieczyszczeniem, zmieszaniem z innymi materiałami i nadmiernym zawilgoceniem. Transport geosiatek komórkowych powinien odbywać się w stanie złożonym w opakowaniu fabrycznym. Geotkaniny w czasie transportu muszą zachować oryginalne opakowanie bel (rolek). W czasie przewozu należy zabezpieczyć opakowane bele przed przemieszczaniem się oraz chronić przed zawilgoceniem i nadmiernym ogrzaniem. Drobne przedmioty należy przewozić w opakowaniach fabrycznych, w warunkach zabezpieczających je przed zanieczyszczeniem, zmieszaniem z innymi materiałami i nadmiernym zawilgoceniem. Wszystkie materiały można przewozić dowolnym środkiem transportu. 5. WYKONANIE ROBÓT 5.1. Ogólne zasady wykonania robót Ogólne zasady wykonania robót podano w SST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Zasady wykonywania robót Sposób wykonania robót powinien być zgodny z dokumentacją projektową i ST. W przypadku braku wystarczających danych można korzystać z ustaleń podanych w niniejszej specyfikacji oraz z informacji podanych w załącznikach. Podstawowe czynności przy wykonywaniu robót obejmują: 1. roboty przygotowawcze, 2. roboty odwodnieniowe, 3. ułożenie geosiatki komórkowej z robotami pomocniczymi i zasypką, 4. wykonanie innych elementów robót, 5. roboty wykończeniowe Roboty przygotowawcze Przed przystąpieniem do robót należy, na podstawie dokumentacji projektowej, ST lub wskazań Inżyniera: ustalić lokalizację robót, przeprowadzić obliczenia i pomiary geodezyjne niezbędne do szczegółowego wytyczenia robót oraz ustalenia danych wysokościowych,

79 usunąć przeszkody, np. humus, grunt nieprzydatny, drzewa, krzaki, obiekty, elementy dróg, ogrodzeń itd., dokonać prac potrzebnych do udostępnienia terenu robót, sprawdzić czy warunki geotechniczne placu budowy odpowiadają warunkom zawartym w dokumentacji projektowej, zgromadzić wszystkie materiały potrzebne do rozpoczęcia budowy. Zaleca się korzystanie z ustaleń SST D [2] w zakresie niezbędnym do wykonania robót przygotowawczych oraz z ustaleń SST D [3] przy występowaniu robót ziemnych Roboty odwodnieniowe W przypadkach przewidzianych w dokumentacji projektowej lub na wniosek Wykonawcy zaakceptowany przez Inżyniera, należy wykonać niezbędne roboty odwodnieniowe, np.: wykonanie sączków, drenów lub innych elementów odwodnienia wgłębnego, obniżenie zbyt wysokiego poziomu wody gruntowej, ew. wykonanie warstwy filtracyjno-separacyjnej z geotkaniny lub geowłókniny zainstalowanej wg zaleceń producenta. Przy instalacji systemu odwodnieniowego należy: upewnić się czy zachowana jest drożność rur oraz szczelność wszystkich połączeń, zabezpieczyć wyloty rur odwodnieniowych przez owinięcie ich końca geosyntetykiem, sprawdzić czy woda wypływająca z rury nie powoduje lokalnej erozji Rozłożenie geosiatki komórkowej i wypełnienie jej komórek Sposób rozłożenia sekcji geosiatki komórkowej obejmuje: 1. wytyczenie obszaru, na którym będą rozkładane sekcje geosiatki komórkowej, 2. rozłożenie (rozciągnięcie) pierwszej sekcji geosiatki komórkowej do wymaganych rozmiarów i kształtu plastra miodu, stosując kotwy, pręty, kołki, ramy montażowe, wypełnienie skrajnych komórek sekcji materiałem zasypowym. Skrajne krawędzie sekcji należy zakotwić przez wbicie pionowych elementów mocujących geosiatkę lub zapełniając skrajne komórki kruszywem lub materiałem ziemnym. Przy stosowaniu ramy montażowej, naciąga się na nią całą sekcję geosiatki, a następnie całość odwraca się i ustawia w wymaganej pozycji, 3. rozłożenie sąsiedniej (kolejnej) sekcji geosiatki komórkowej z dopasowaniem krawędzi przyległych sekcji, 4. wykonanie połączenia sąsiadujących sekcji za pomocą pneumatycznej zszywarki wbijającej metalowe zszywki lub inną metodą (np. za pomocą kotew, prętów w kształcie litery J, opasek itp.), 5. rozpoczęcie wypełniania komórek materiałem zasypowym po wykonaniu połączenia wszystkich sąsiadujących sekcji geosiatek lub ich części, 6. wypełnianie komórek geosiatki, przy: zastosowaniu najlepiej sprzętu mechanicznego jak: ładowarki (rys. 8), spycharki, równiarki itp., 79

80 zakazie zrzucania materiału zasypowego na rozłożoną sekcję geosiatki z wysokości większej niż 1 m, zapełnianiu komórek geosiatki metodą od czoła, z tym że niedopuszczalny jest ruch maszyn po niewypełnionych sekcjach, zakończeniu zasypywania komórek geosiatek, gdy materiał zasypowy znajduje się ok. 5 cm ponad górnymi krawędziami komórek (po zagęszczeniu nie powinny być widoczne na powierzchni komórki geosiatek), wyrównaniu materiału zasypowego do równej powierzchni, ręcznie lub mechanicznie (np. równiarką, spycharką), 7. zagęszczenie materiału zasypowego, walcem, ubijakiem lub wibracyjną zagęszczarką płytową do uzyskania wskaźnika zagęszczenia nie mniejszego od 0,95 próby Proctora. Sprzęt cięższy można stosować w obszarze wewnątrz sekcji geosiatki, natomiast sprzęt lekki (np. zagęszczarkę płytową) zaleca się stosować do zagęszczenia materiału znajdującego się poza sekcją geosiatki, 8. usunięcie nadmiaru materiału uzupełniającego do poziomu górnych krawędzi komórek, jeśli przewiduje się ułożenie kolejnej, wyżej leżącej warstwy geosiatki komórkowej, tak aby widoczna była struktura komórkowa sekcji, 9. układanie kolejnych, wyżej leżących warstw geosiatek, które dokonuje się z przesunięciem, co zabezpiecza przed utratą materiału zasypowego (wypieranie materiału zasypowego z pomiędzy kolejnych warstw geosiatek komórkowych oznacza nadmierne zagęszczenie materiału), 10. wypełnianie skrajnych komórek sekcji, sąsiadujących bezpośrednio z dowolnym prefabrykowanym betonowym elementem drogowym, za pomocą betonu (np. B10) w celu ochrony przed zniszczeniem tej części sekcji w wyniku najeżdżania na nią pojazdów, 11. pozostawienie nadkładu z materiału zasypowego na ostatniej, najwyższej warstwie geosiatki komórkowej i wykończenie powierzchni zgodnie z dokumentacją projektową Wykonanie podbudowy pod nawierzchnią drogową Wykonanie podbudowy pod warstwą wiążącą i ścieralną nawierzchni (rys. 9) obejmuje czynności podane w dalszym ciągu, z uwzględnieniem prac związanych z rozłożeniem geosiatki komórkowej i jej wypełnieniem materiałem zasypowym, przedstawionych w punkcie 5.5: 1. wykonanie koryta pod nawierzchnię Koryto pod nawierzchnię zaleca się wykonać bezpośrednio przed rozpoczęciem robót związanych z wykonaniem warstwy separacyjno-filtracyjnej, ułożeniem geosiatki komórkowej i leżących wyżej warstw nawierzchni. Koryto można wykonywać ręcznie lub mechanicznie, np. przy użyciu równiarek, spycharek, koparek. Grunt odspojony powinien być wykorzystany zgodnie z ustaleniami dokumentacji projektowej. Po oczyszczeniu wykonanego dna koryta ze wszelkich zanieczyszczeń, należy sprawdzić czy istniejące rzędne umożliwią uzyskanie po profilowaniu zaprojektowanych rzędnych podłoża. Zaleca się aby rzędne koryta przed profilowaniem były o co najmniej 5 cm wyższe niż

81 projektowane rzędne podłoża. Profilowanie podłoża zaleca się wykonać równiarką. Ścięty grunt powinien być wykorzystany w sposób zaakceptowany przez Inżyniera. Szerokość koryta (profilowanego podłoża) nie może się różnić od szerokości projektowanej więcej niż +10 cm i -5 cm. Nierówności podłużne i poprzeczne, mierzone łatą 4-metrową, nie mogą przekraczać 20 mm. Spadki poprzeczne powinny być zgodne z dokumentacją projektową z tolerancją ± 0,5%. Wykonanie koryta powinno odpowiadać wymaganiom SST D [4]. 2. ułożenie warstwy separacyjnej Warstwa separacyjna (lub separacyjno-filtracyjna) powinna odpowiadać wymaganiom określonym w dokumentacji projektowej (może być np. warstwą geowłókniny lub geotkaniny, warstwą geowłókniny i kruszywa itp.). W przypadku stosowania geotkaniny (patrz rys. 9a), odpowiadającej wymaganiom pktu 2.2.4, zaleca się układać ją w korycie pod nawierzchnią na podstawie planu, określającego wymiary pasm, kierunek postępu robót, kolejności układania pasm, szerokości zakładów, sposób łączenia itp. Folię, w którą są zapakowane rolki geotkaniny, zaleca się zdejmować bezpośrednio przed układaniem. W celu uzyskania mniejszej szerokości rolki można ją przeciąć piłą, tak aby po przycięciu możliwe było połączenie sąsiednich pasm z zakładem. Geowłókninę lub geotkaninę można rozkładać bez fałd i wybrzuszeń ręcznie lub za pomocą układarki, umożliwiającej rozwijanie materiału ze szpuli podwieszonej np. do wysięgnika koparki. Pasma zaleca się układać prostopadle do osi drogi, a jeśli pokrywana powierzchnia jest węższa niż dwie szerokości pasma, to pasma można układać wzdłuż osi drogi, przy czym zakłady sąsiednich pasm powinny wynosić 0,2 0,3 m. Po ułożeniu, pasma niezwłocznie mocuje się do podłoża kotwami z odpadowej stali zbrojeniowej średnicy 6 8 mm, wykształconych w kształt litery J o długości 250 mm. Kotwy powinny być rozmieszczone na krawędziach pasm i na zakładach w odstępach co około 2,0 m, a na płaszczyźnie materiału: 1 szt. kotwy na około 8 m 2 powierzchni. Tak przygotowana warstwa separacyjna jest gotowa do szybkiego ułożenia geosiatki komórkowej. 3. ułożenie geosiatki komórkowej z zasypką Sekcje (odcinki) geosiatki komórkowej należy układać prostopadle do osi drogi i wypełniać je według zasad podanych w pkcie 5.5. Materiał zasypowy powinien odpowiadać wymaganiom ustalonym w dokumentacji projektowej (np. według pktu 2.2.5: kruszywo łamane, żwir, pospółka, piasek, rozkruszony stary beton, destrukt asfaltowy, pokruszony żużel hutniczy itp.). Zagęszczanie materiału zasypowego wykonuje się jednocześnie dla geokomórek i nadsypki jeśli łączna ich grubość nie przekracza cm. Dla grubszej warstwy zaleca się osobno zagęszczać wypełnienie komórek i osobno warstwę nadsypki. Przy zagęszczaniu należy zwracać uwagę, aby nie uszkodzić geosiatki komórkowej. W przypadku, gdy dokumentacja projektowa przewiduje ułożenie dwóch (rys. 9d) lub większej liczby warstw geosiatek komórkowych, stanowiących łączną podbudowę, to następne warstwy siatek należy ułożyć jedna nad drugą z wypełnieniem zasypką i jej zagęszczeniem oraz wykonaniem nadsypki tylko nad najwyższą warstwą geosiatek komórkowych. 4. ułożenie warstwy wiążącej i/lub ścieralnej nawierzchni na wykonanej podbudowie 81

82 Na podbudowie z geosiatek komórkowych wypełnionych zasypką i uzupełnionych warstwą pokrywającą (nadsypką) można układać warstwę ścieralną i/lub wiążącą nawierzchni, zgodną z dokumentacją projektową, np. (rys. 9c): nawierzchnię z betonu asfaltowego, nawierzchnię z betonowej kostki brukowej, inny rodzaj nawierzchni, odpowiadającą osobnym wymaganiom odpowiednich specyfikacji technicznych. 5. ewentualne wykonanie odcinka próbnego Jeśli w ST przewidziano konieczność wykonania odcinka próbnego, to co najmniej na 3 dni przed rozpoczęciem robót, Wykonawca powinien wykonać odcinek próbny w celu: doboru sprzętu i technologii wykonania robót, określenia grubości warstw materiału w stanie luźnym, koniecznej do uzyskania wymaganej grubości warstwy po zagęszczeniu. Na odcinku próbnym Wykonawca powinien użyć takich materiałów oraz sprzętu, jakie będą stosowane do wykonania robót właściwych. Powierzchnia odcinka próbnego powinna wynosić co najmniej 400 m 2 dla każdego rodzaju robót. Odcinek próbny powinien być zlokalizowany w miejscu wskazanym przez Inżyniera. Wykonawca może przystąpić do wykonywania robót po zaakceptowaniu odcinka próbnego przez Inżyniera Wykonanie nawierzchni gruntowych Nawierzchnie gruntowe dróg, których konstrukcja składa się tylko z geosiatek komórkowych wypełnionych materiałem zasypowym, lecz które nie mają warstwy ścieralnej nawierzchni, powinny być zgodne z ustaleniami dokumentacji projektowej, obejmując wykonanie: 1. koryta pod nawierzchnię, 2. robót odwodnieniowych, w tym np. warstwy separacyjnej, warstwy separacyjnofiltracyjnej, warstwy odsączającej, odcinającej, mrozoochronnej itp., 3. ułożenia geosiatki komórkowej z zasypką, 4. ewentualnego odcinka próbnego. Nawierzchnie gruntowe mogą być wykonywane na ciągach dróg zamiejskich, na parkingach, placach przeładunkowych, drogach tymczasowych itp. Sposób wykonania nawierzchni gruntowej powinien odpowiadać ustaleniom: SST D [4] w zakresie koryta nawierzchni, SST D [5] i D [6] w zakresie warstw odsączającej, odcinającej i mrozoochronnej, pktu 5.6 niniejszej specyfikacji w zakresie ułożenia warstwy separacyjnej, ułożenia geosiatki komórkowej z zasypką i ew. odcinka próbnego Wykonanie utwardzonego pobocza Konstrukcja, szerokość i pochylenie poprzeczne utwardzonego pobocza, wykonanego przy użyciu geosiatki komórkowej oraz połączenie pobocza z konstrukcją

83 jezdni, powinny być zgodne z ustaleniami dokumentacji projektowej. Wykonanie utwardzonego pobocza może obejmować: 1. wykonanie koryta, 2. ew. wykonanie odwodnienia (np. warstwy odsączającej, odcinającej, separacyjnej, separacyjno-filtracyjnej, mrozoochronnej itp.), 3. ew. wykonanie podbudowy, 4. ułożenie geosiatki komórkowej z zasypką, 5. wykonanie nadsypki (np. z kruszywa, humusu itp.). Sposób wykonania utwardzonego pobocza powinien odpowiadać ustaleniom: SST D [4] i pktu 5.6 w zakresie wykonania koryta, SST D [5] i D [6] w zakresie warstw odsączającej, odcinającej i mrozoochronnej, punktu 5.6 niniejszej specyfikacji, w zakresie ułożenia warstwy separacyjnej i ułożenia geosiatki komórkowej z zasypką i nadsypką, osobnych specyfikacji technicznych, określonych w dokumentacji projektowej, w przypadku wykonania podbudowy innej konstrukcji niż geosiatka komórkowa, punktu 5.9 w zakresie zatrawienia pobocza. Szczególną uwagę należy zwrócić na właściwe wykonanie utwardzonego pobocza przy krawędzi jezdni. Styk jezdni i utwardzonego pobocza powinien być równy i szczelny. Do zagęszczania zaleca się stosowanie maszyn o szerokości nie większej niż szerokość utwardzanego pobocza. Dopuszczalne odchyłki szerokości utwardzonego pobocza wynoszą ± 5 cm, a dopuszczalne nierówności mierzone łatą 4 m wynoszą mm. Przykłady utwardzonego pobocza przedstawiono na rys Wykonanie umocnienia przeciwerozyjnego powierzchni pochyłych Wykonanie umocnienia przeciwerozyjnego powierzchni pochyłych, jak skarpy wykopów i nasypów drogowych, stożki nasypów przy przyczółkach mostowych względnie powierzchnie skarp kanałów i cieków przydrożnych, powinny być zgodne z ustaleniami dokumentacji projektowej, obejmując wykonanie: 1. powierzchni podłoża ziemnego na skarpie według rzędnych wysokościowych umożliwiających ułożenie geosiatki komórkowej, 2. warstwy separacyjnej (lub separacyjno-filtracyjnej) np. z geosyntetyków, jeśli przewiduje to dokumentacja projektowa lub poleci Inżynier. Sposób wykonania warstwy separacyjnej powinien odpowiadać wymaganiom pktu 5.6 podpunkt 2 z dostosowaniem do potrzeb robót na skarpie, 3. ewentualnych robót odwodnieniowych, przewidzianych przez dokumentację projektową, np. sączków, drenów lub innych elementów odwodnienia wgłębnego, według sugestii pktu 5.4, upewniając się czy zachowana jest drożność i szczelność systemu odwodnieniowego, 4. ułożenia geosiatek komórkowych na skarpie, z tym że w pierwszej kolejności należy zakotwić górną część sekcji geosiatki na szczycie skarpy (np. na poboczu korony drogi w przypadku skarpy nasypu patrz rys. 11 i 12). W tym celu na szczycie skarpy w dnie usuniętej części pobocza lub wykopanego rowu należy wbić w grunt stalowe pręty długości np cm średnicy mm, w odległościach co około 50 cm, tj. 83

84 zwykle w co drugą komórkę siatki. W pręty należy włożyć jeden rząd komórek, po czym należy geosiatkę komórkową rozciągnąć w dół, do pełnego jej napięcia, tworząc siatkę podobną do kształtu plastra miodu. Komórki siatki w jej dolnej krawędzi należy zakotwić w grunt skarpy podobnymi prętami stalowymi we właściwych odstępach. Między górną a dolną krawędzią siatki należy wbić większą liczbę prętów w odległościach około cm. Pręty stalowe do mocowania siatki mogą: mieć kształt litery J i ich zagięcie po wbiciu musi utrzymywać górną krawędź ściany komórki dobrze przymocowaną do podłoża skarpy (rys. 11b), być firmową kotwą, wykonaną z pręta stalowego i zacisku z tworzywa sztucznego (rys. 5b). Sąsiadujące ze sobą sekcje geosiatek komórkowych należy przymocować np. galwanizowanymi zszywkami 12 mm, przy pomocy pneumatycznej zszywarki. W przypadku gdy długość skarpy jest większa od długości rozłożonej sekcji geosiatki, należy wzdłuż dolnej krawędzi sekcji wbić kolejny rząd prętów i zahaczyć o nie kolejną sekcję geosiatki, 5. wzmocnienia konstrukcji geosiatki za pomocą linek poliestrowych (rys. 6 i 12), jeśli przewiduje to dokumentacja projektowa lub Inżynier. W tym celu należy przygotować linki o długości zbocza (skarpy) i odcinka zakotwienia sekcji geosiatki oraz dodatkowej długości około 15%. Linki należy przewlec przez otwory nawiercone w złożonej sekcji geosiatki, a wolne końce należy zabezpieczyć węzłami, aby uniemożliwić wysunięcie się linek. Wolne końce linek można zakotwić w gruncie za pomocą kołków, prętów, kotew itp. Linki można dodatkowo przymocować wewnątrz komórki kotwą (rys. 5c), prętem w kształcie litery J w celu uzyskania większej stabilności systemu komórkowego. Jeśli nie można zastosować kotew lub prętów do przymocowania linki wewnątrz komórki (np. gdy nie wolno przebić znajdującego się pod geosiatką materiału geotekstylnego) należy linki ustabilizować przez umocowanie zacisku kotwy w ciągu linki (rys. 5e), 6. napełnienia komórek geosiatki materiałem zasypowym, tj. gruntem miejscowym lub ziemią roślinną według punktu ew. betonem, zgodnie z ustaleniami dokumentacji projektowej. W przypadku przewidywanego zatrawienia skarpy, dopuszcza się wypełnienie dolnej części komórek materiałem mniej wartościowym, lecz z zapewnieniem wykonania górnej warstwy 5 10 cm z ziemi roślinnej wg pktu Napełnianie komórek materiałem wypełniającym należy dokonywać przez nasypywanie go z góry w dół po skarpie wg zasad podanych w pkcie 5.5, z nadmiarem do 5 cm w celu umożliwienia zagęszczenia ziemi roślinnej, 7. robót utrwalająco-umacniających np. przez obsianie mieszankami traw wg pktu Przy przewidywaniu spływu wody powierzchniowej po skarpie można wykonać powierzchniowe ścieki skarpowe w odpowiednich miejscach, przez napełnienie komórek geosiatki betonem. W przypadku dużych powierzchni spływania wody, można ją przejąć przez wgłębne sączki podłużne, tj. dreny umieszczone w wykopach wąskoprzestrzennych.

85 5.10. Wykonanie ścian oporowych Wykonanie ściany oporowej typu zwykłego Ściana oporowa typu zwykłego składa się z warstw geosiatek komórkowych ułożonych jedna nad drugą i zapełnionych materiałem wypełniającym, bez jakichkolwiek urządzeń wzmacniających (zbrojących) konstrukcję nasypu. Ścianę taką można zastosować do podtrzymania zarówno wykopu jak i nasypu. Konstrukcja ściany oporowej powinna być zgodna z dokumentacją projektową w zakresie kształtu, wymiarów, wymagań materiałowych i materiału wypełniającego komórki (np. grunt miejscowy, ziemia roślinna, ew. beton). Zasady wykonania ściany oporowej typu zwykłego (rys. 10a, 10c, 10d), jeśli dokumentacja projektowa nie przewiduje inaczej, powinny obejmować następujące czynności: 1. przygotowanie wykopu pod fundament ściany oporowej Grunt podłoża, leżący bezpośrednio pod konstrukcją ściany, powinien być dostosowany do kształtu fundamentu, próbnie zagęszczony i wyrównany przed wykonaniem fundamentu. W niektórych przypadkach należy usunąć grunt słaby lub ściśliwy, zastępując go właściwym zagęszczonym materiałem nasypowym, 2. wykonanie fundamentu pod konstrukcję ściany polegające na: ułożeniu geotkaniny jako warstwy oddzielającej i filtracyjnej, rozłożeniu warstwy kruszywa i zagęszczeniu jej do wartości 95% wg normalnej próby Proctora, stosując tradycyjne metody i sprzęt. Niektóre kruszywa można zagęszczać do wskaźnika zagęszczenia mniejszej wartości, jeśli przewiduje się zastosowanie kruszywa pozwalającego na swobodny przepływ wody (bez drobnych cząstek), wówczas należy kruszywo całkowicie owinąć geotkaniną, 3. ułożenie warstwy przygruntowej ściany z geosiatki, która może być wykonana jednym z trzech wariantów: a) wariant 1: geosiatkę komórkową należy rozciągnąć wzdłuż odcinków prostych i zakrzywionych trasy ściany oporowej, wbijając odpowiednią liczbę prętów w komórki geosiatki, w celu napięcia jej do właściwego położenia i późniejszego napełnienia, b) wariant 2: geosiatkę komórkową należy rozciągnąć na prętach ramy napinającej, ułożonej w dostosowaniu do potrzeb wymiarowych budowli. Następnie należy odwrócić ramę i uzyskać położenie sekcji geosiatki przed napełnieniem jej materiałem zasypowym. Po napełnieniu geosiatki, należy usunąć ramę i przystąpić do powtarzania procesu układania i napełniania kolejnych sekcji geosiatek, c) wariant 3: sekcję geosiatki komórkowej należy rozciągnąć do właściwego położenia i zakotwić kołkami w gruncie, 4. wykonanie odwodnienia, napełnienie geosiatki i zagęszczenie materiału zasypowego Przy wykonywaniu prac odwodnieniowych, zasypywaniu i zagęszczaniu materiału wypełniającego geosiatki, należy przestrzegać: zastosowania tradycyjnego sposobu napełniania komórek geosiatki, zagęszczania materiału wypełniającego komórki i jego wyrównywania w zastosowaniu do wszystkich warstw geosiatek, 85

86 ułożenia, zgodnie z dokumentacją projektową, drenu odwadniającego z wylotem rurowym, zapewniając minimalny spadek podłużny 1% na całej jego długości, sprawdzenia czy wypływ wody z wylotu drenu nie powoduje erozji, która zagroziłaby stateczności ściany oporowej, napełnienia komórek geosiatki i strefy zasypki za ścianą materiałem zasypowym na wysokość około 5 cm ponad ściany komórek, zagęszczenia materiału wypełniającego komórki geosiatki i strefę zasypki do wskaźnika zagęszczenia co najmniej 95% wg normalnej próby Proctora, przy zastosowaniu tradycyjnych metod i sprzętu (niektóre kruszywa mogą mieć wskaźnik zagęszczenia mniejszy), usunięcia nadmiaru materiału po zagęszczeniu każdej warstwy aż do odsłonięcia górnych krawędzi komórek geosiatki, 5. wykonanie ściany oporowej z geosiatek komórkowych Wykonanie kolejnych warstw geosiatki, w celu stworzenia konstrukcji ściany oporowej, wymaga: ułożenia w każdej warstwie geosiatek, które rozciąga się przy pomocy posiadanych narzędzi (np. ramy napinającej) lub prętów i kołków, dostosowania rozłożonych geosiatek do kształtu ściany, zapewnienia stykania się sąsiednich sekcji geosiatek w poziomie warstwy i ułożenia w jednej płaszczyźnie pionowej geosiatek z sąsiadujących warstw, przymocowania ze sobą zszywkami sąsiednich stykających się komórek geosiatek, najlepiej przy użyciu pneumatycznych zszywarek, nasypania do komórek geosiatki ustalonego materiału wypełniającego na wysokość około 50 mm ponad ściany komórek, wypełnienia gruntem miejscowym przestrzeni pomiędzy tylną powierzchnią ściany oporowej a nasypem, wykonanego warstwami z właściwym zagęszczeniem, wypełnienia zewnętrznych komórek ziemią roślinną (jeśli tak przewiduje dokumentacja projektowa), w celu umożliwienia powstania zewnętrznego pokrowca roślinnego ściany (rys. 10b). W związku z tym, przed nasypywaniem materiału wypełniającego (np. ziarnistego) do zasadniczej części ściany, przykrywa się komórki zewnętrzne płytą (np. drewnianą), usuwając ją w celu późniejszego napełnienia komórek ziemią roślinną, zagęszczenia materiału wypełniającego komórki do wskaźnika zagęszczenia co najmniej 95% wg normalnej próby Proctora, przy zastosowaniu tradycyjnych metod i sprzętu (niektóre kruszywa mogą mieć wskaźnik zagęszczenia mniejszy), zastosowania sprzętu do zagęszczenia materiału wypełniającego geosiatki, przy czym należy unikać użycia ciężkiego sprzętu zagęszczającego w obrębie 1m sekcji ściennych zewnętrznych, zwrócenia uwagi, aby nie powstawały widoczne poprzeczne przemieszczenia sekcji ściany, wskazujące na zastosowanie nadmiernych obciążeń zagęszczających, zapewnienia, aby przy układaniu kolejnych następnych warstw zostało zachowane poprawne położenie każdej warstwy oraz została utrzymana właściwa płaszczyzna pionowa zewnętrznych komórek,

87 zwrócenia uwagi, przy wykonywaniu ściany na łuku poziomym, na możliwość zmiany promienia krzywizny przy układaniu kolejnych warstw, w następstwie czego powstanie nieliniowość położenia komórek, co można poprawić stosując warstwę korygującą z odsadzką do 15 cm Wykonanie ściany oporowej typu złożonego z geosiatek komórkowych i zbrojenia gruntu geosyntetykami Ściany typu złożonego składają się z geosiatek komórkowych i znajdującego się między nimi zbrojenia z geowłóknin (geotkanin) lub geosiatek płaskich wydłużonych poza ścianę na obszar gruntu. Konstrukcja taka tworzy przyczepność cierną pomiędzy elementami konstrukcji. Napełnienia komórek geosiatki materiałem wypełniającym, zagęszczenie i wyrównanie materiału w kolejnych warstwach geosiatek komórkowych i zasypki za ścianą powinno być wykonane w sposób przewidziany dla zwykłej ściany oporowej. Sposób wykonania ściany oporowej typu złożonego powinien obejmować: ułożenie, we wszystkich przewidzianych miejscach przekroju pionowego ściany, zbrojenia z odpowiednio przyciętych płaszczyzn geosyntetyków (geotkanin, geowłóknin, geosiatek płaskich) i tymczasowe utrwalenie ich położenia na podłożu za pomocą szpilek stalowych lub ręcznie nasypanych kopczyków z gruntu; zewnętrzna krawędź zbrojenia powinna znajdować się w obrębie pasa szerokości 150 mm od lica ściany oporowej, rozłożenie geosiatek komórkowych na zbrojeniu z geosyntetyków z zachowaniem właściwego położenia i napełnienie ich materiałem wypełniającym. Następnie zbrojenie należy ręcznie naciągnąć, naprężając je przez wyciąganie spod napełnionych geosiatek komórkowych i utrwalając w takim położeniu za pomocą szpilek stalowych lub przez ręczne trzymanie w stanie naprężonym, nasypanie gruntu na zbrojenie z geosyntetyków, rozciągnięte poza ścianę oporową oraz jego zagęszczenie np. za pomocą walców ogumionych, które mogą poruszać się bezpośrednio po zbrojeniu, lecz unikając nagłych zatrzymań i ostrych zwrotów względnie przy pomocy pojazdów gąsienicowych, które mogą się poruszać po zasypce grubości minimum 150 mm rozłożonej na zbrojeniu, kontynuowanie wykonania ściany do wysokości przewidzianej przez dokumentację projektową Roboty wykończeniowe Roboty wykończeniowe powinny być zgodne z dokumentacją projektową i ST. Do robót wykończeniowych należą prace związane z dostosowaniem wykonanych robót do istniejących warunków terenowych, takie jak: odtworzenie przeszkód czasowo usuniętych, np. parkanów, ogrodzeń, nawierzchni, chodników, krawężników itp., niezbędne uzupełnienia zniszczonej w czasie robót roślinności, tj. zatrawienia, krzewów, ew. drzew, roboty porządkujące otoczenie terenu robót. 87

88 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT 6.1. Ogólne zasady kontroli jakości robót Ogólne zasady kontroli jakości robót podano w SST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Badania przed przystąpieniem do robót Przed przystąpieniem do robót Wykonawca powinien: uzyskać wymagane dokumenty, dopuszczające wyroby budowlane do obrotu i powszechnego stosowania (aprobaty techniczne, certyfikaty zgodności, deklaracje zgodności, ew. badania materiałów wykonane przez dostawców itp.), ew. wykonać własne badania właściwości materiałów przeznaczonych do wykonania robót, określone przez Inżyniera, sprawdzić cechy zewnętrzne gotowych materiałów z tworzyw. Wszystkie dokumenty oraz wyniki badań Wykonawca przedstawia Inżynierowi do akceptacji Badania w czasie robót Częstotliwość oraz zakres badań i pomiarów, które należy wykonać w czasie robót podaje tablica 1. Tablica 1. Częstotliwość oraz zakres badań i pomiarów w czasie robót Lp. Wyszczególnienie robót 1 Lokalizacja i zgodność granic terenu robót z dokumentacją projektową Częstotliwość badań 1 raz Wartości dopuszczalne Wg pktu 5 i dokumentacji projektowej 2 Roboty przygotowawcze Bieżąco Wg pktu Roboty odwodnieniowe Bieżąco Wg pktu Ułożenie geosiatki komórkowej z robotami pomocniczymi i zasypką Bieżąco Wg pktów Wykonanie innych elementów robót Bieżąco Wg pktów Wykonanie robót wykończeniowych Ocena ciągła Wg pktu OBMIAR ROBÓT 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w SST D-M Wymagania ogólne [1] pkt 7.

89 7.2. Jednostka obmiarowa Jednostką obmiarową jest: m 2 (metr kwadratowy) wykonanej podbudowy, nawierzchni gruntowej lub umocnienia przeciwerozyjnego powierzchni, m 3 (metr sześcienny) wykonanej ściany oporowej. Jednostki obmiarowe robót towarzyszących (np. warstw wiążącej lub ścieralnej nawierzchni) są ustalone w odpowiednich SST. 8. ODBIÓR ROBÓT 8.1. Ogólne zasady odbioru robót Ogólne zasady odbioru robót podano w SST D-M Wymagania ogólne [1] pkt 8. Roboty uznaje się za wykonane zgodnie z dokumentacją projektową, ST i wymaganiami Inżyniera, jeżeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji wg pktu 6 dały wyniki pozytywne Odbiór robót zanikających i ulegających zakryciu Odbiorowi robót zanikających i ulegających zakryciu podlegają: roboty odwodnieniowe, wykonanie koryta (wykopu fundamentowego), ułożenie geosiatki komórkowej wypełnionej materiałem zasypowym. Odbiór tych robót powinien być zgodny z wymaganiami pktu 8.2 D-M Wymagania ogólne [1] oraz niniejszej SST. 9. PODSTAWA PŁATNOŚCI 9.1. Ogólne ustalenia dotyczące podstawy płatności Ogólne ustalenia dotyczące podstawy płatności podano w SST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Cena jednostki obmiarowej Cena wykonania jednostki obmiarowej obejmuje: prace pomiarowe i roboty przygotowawcze, oznakowanie robót, przygotowanie podłoża, dostarczenie materiałów i sprzętu, roboty przygotowawcze, roboty odwodnieniowe, ułożenie sekcji geosiatek komórkowych z materiałem wypełniającym, zagęszczeniem i innymi robotami, według wymagań dokumentacji projektowej, ST i specyfikacji technicznej, roboty wykończeniowe, przeprowadzenie pomiarów i badań wymaganych w specyfikacji technicznej, 89

90 odwiezienie sprzętu Sposób rozliczenia robót tymczasowych i prac towarzyszących Cena wykonania robót określonych niniejszą OST obejmuje: roboty tymczasowe, które są potrzebne do wykonania robót podstawowych, ale nie są przekazywane Zamawiającemu i są usuwane po wykonaniu robót podstawowych, prace towarzyszące, które są niezbędne do wykonania robót podstawowych, niezaliczane do robót tymczasowych, jak geodezyjne wytyczenie robót itd. 10. PRZEPISY ZWIĄZANE Ogólne specyfikacje techniczne (OST) 1. D-M Wymagania ogólne 2. D Roboty przygotowawcze 3. D Roboty ziemne 4. D Koryto wraz z profilowaniem i zagęszczaniem podłoża (specyfikacja zawarta w zbiorze OST D Dolne warstwy podbudów oraz oczyszczenie i skropienie ) 5. D Warstwy odsączające i odcinające (specyfikacja zawarta w zbiorze OST wg pktu 4) 6. D Warstwa mrozoochronna (specyfikacja zawarta w zbiorze OST wg pktu 4) Normy 7. PN-B-06250:1988 Beton zwykły 8. PN-B-11111:1996 Kruszywa mineralne. Kruszywa naturalne do nawierzchni drogowych. Żwir i mieszanka 9. PN-B-11112:1996 Kruszywa mineralne. Kruszywa łamane do nawierzchni drogowych. 10. PN-B-11113:1996 Kruszywa mineralne. Kruszywa naturalne do nawierzchni drogowych. Piasek 11. BN-70/ Podbudowa z chudego betonu Inne dokumenty 12. Aprobata techniczna IBDiM nr AT/ Geosiatka komórkowa GEOWEB, wydana , oraz zmiana nr 1/2008 do aprobaty technicznej, wydana (Geosiatka komórkowa NEOWEB, dot. nawierzchni, podbudowy, podłoża, skarp) ZAŁĄCZNIKI ZAŁĄCZNIK 1

91 CHARAKTERYSTYKA GEOSIATEK KOMÓRKOWYCH (wg [13]) 1.1. Powstanie geosiatki komórkowej i jej cechy charakterystyczne Geosiatka komórkowa powstała pod koniec lat 70-tych ubiegłego stulecia we współpracy z Korpusem Inżynierskim Armii Amerykańskiej. W Polsce stosowana jest od 1995 r. Główną cechą systemu, po rozciągnięciu sekcji geosiatki komórkowej do postaci plastra miodu i wypełnieniu komórek różnymi materiałami zasypowymi, jest zamknięcie tych materiałów w środku geosyntetycznych komórek, których ścianki chronią wypełniający je materiał przed ścinaniem i bocznymi przesunięciami przy przenoszeniu obciążeń. Dzięki temu, obciążenie to jest rozkładane na sąsiednie komórki sekcji, tworząc elastyczne działanie nad większym obszarem. Zamknięcie materiału zasypowego w komórkach pozwala na odpowiednio wysokie ich zagęszczenie. Wzrost odporności materiału zasypowego na ścinanie i zwiększenie jego sztywności uzyskuje się na skutek tzw. biernej pierścieniowej wytrzymałości sąsiednich komórek wypełnionych zagęszczonym materiałem zasypowym. Przedstawione powyżej charakterystyczne cechy systemu powodują, że często używa się dla niego nazwy komórkowy system ograniczający Charakterystyka ogólna geosiatki Geosiatka komórkowa zbudowana jest z zespołu elastycznych taśm polimerowych (z polietylenu dużej gęstości HDPE high density polyethylene). Geosiatki komórkowe mogą różnić się w zakresie: szerokości taśmy, od 50 mm do 200 mm, wielkości sekcji (odcinków), np. 8,0 2,5 m, 16,0 2,5 m, z tym że można zamawiać u dostawcy różne wymiary sekcji, istnieniem perforacji taśmy, tj. taśmami nieperforowanymi i taśmami perforowanymi, barwą taśmy, z tym że podstawowym kolorem jest brązowy Wielkości komórek i sekcji geosiatki Podstawowe wielkości komórek wynoszą (rys. 1): GWS GWL Tolerancja a) gęstość komórek na powierzchni 1 m ,5 - geosiatki b) nominalny wymiar komórki (rzeczywisty wymiar różni się w zależności od ± 3% rozciągnięcia geosiatki), mm c) powierzchnia komórki, cm ± 2% Produkowane typy geosiatek, z danymi dotyczącymi wymiarów standardowych sekcji przedstawiono w tablicy 1. 91

92 Tablica 1. Przykładowe typy geosiatek z danymi dotyczącymi wymiarów standardowych sekcji Sekcja standardowa Komórki Symbol wymiary Ciężar sekcji, N (niutonów) dla taśm głębokość mm powierzchnia geosiatki sekcji, m teksturowanych, teksturowanych, (=wysokość m 2 nieperforowanych perforowanych taśmy) GWS 200 lub GWS GWS 150 lub GWS GWS 100 lub GWS ,00 2, ,0262 GWS 075 lub GWS GWS 050 lub GWS GWL 200 lub GWL GWL 150 lub GWL GWLC A 430 lub GWL ,00 2, ,1050 GWLC A 3-30 lub GWL GWLC A 2-30 lub GWL Nominalne wymiary sekcji geosiatki (rzeczywiste wymiary zależą od sposobu rozciągnięcia geosiatki), wynoszą: Typ siatki Szerokość standardowa, m Długość, m minimalna standardowa maksymalna Powierzchnia sekcji standardowej, m 2 GWS 2,50 0,63 8,00 9,47 20 (± 3%) GWL 2,50 1,26 16,00 18,95 40 (± 3%) 1.4. Wykończenie powierzchni taśm geosiatki Tekstura powierzchniowa taśm składa się z licznych rombowych wytłoczeń na całej powierzchni taśmy o gęstości powierzchniowej cm 2. Perforacja taśm polietylenowych wykonywana jest poziomymi rzędami w odstępach osiowych co 19 mm ze średnicą otworów 10 mm. Otwory w kolejnych rzędach są przesunięte o 12 mm w stosunku do środków otworów rzędu sąsiedniego. Środek otworu skrajnego powinien znajdować się co najmniej 6 mm od zewnętrznej krawędzi taśmy. Całkowita powierzchnia otworów wynosi 16% (± 10%) powierzchni ścian komórki. Właściwość teksturowanej i perforowanej taśmy powinna odpowiadać wymaganiu, aby maksymalny kąt tarcia pomiędzy powierzchnią teksturowaną i perforowaną a luźnym piaskiem krzemionkowym przechodzącym przez sito # 40 mm przy 100% gęstości względnej nie powinien być mniejszy od 85% maksymalnego kąta tarcia piasku krzemionkowego izolowanego, badanego metodą bezpośredniego ścinania wg ASTM D 5321.

93 1.5. Wymagania dotyczące materiału Wymagania dotyczące materiału z którego wykonane są taśmy podano w tablicy 2, a wymagania dotyczące taśmy podano w tablicach 3 i 4. Tablica 2. Wymagania dotyczące właściwości materiału, z którego wykonuje się taśmy do geosiatek komórkowych Lp. Właściwości Jednostki Wymagania Metody badań według 1 Gęstość g/cm 3 od 0,935 do 0,965 wg aprobaty 2 Wytrzymałość na rozciąganie kn/m technicznej 3 Odporność na korozję naprężeniową Tablica 3. h 3000 Wymagania dotyczące właściwości taśmy geosiatki komórkowej o symbolach GWS 050 GWS 200 i GWL 200, GWL 150, GWLC A430, GWLC A3-30 i GWL C A2-30 Lp. Właściwości Jedn. Wysokość geosiatki, mm 1 Szerokość taśmy 2 Wytrzymałość taśmy na rozciąganie 3 Wytrzymałość złącza na ścinanie 4 Wytrzymałość połączenia na oddzieranie (badanie typu T) mm Metody badania według przymiarem z dokładnością 1 mm kn 1,10 * 1,65 * 2,20 * 3,30 * 4,40 * wg aprobaty kn 0,90 1,35 1,80 2,70 3,60 kn 0,70 1,05 1,40 2,10 2,80 technicznej * / Taśma perforowana ma mniejszą wytrzymałość na rozciąganie; wymagane jest co najmniej 60% podanej wartości Tablica 4. Wymagania dotyczące właściwości taśmy geosiatki komórkowej o symbolach GWS 050+ do GWS 200+ oraz GWL 050+ do GWL

94 Lp. Właściwości Jedn. Wymagania dla geosiatki 1 Szerokość taśmy 2 Wytrzymałość taśmy na rozciąganie 3 Wytrzymałość złącza na ścinanie 4 Wytrzymałość połączenia na oddzieranie (badanie typu T) mm Metody badania według przymiarem z dokładnością 1 mm kn 1,2 * 1,8 * 2,4 * 3,6 * 4,8 * wg aprobaty kn 1,2 1,8 2,4 3,6 4,8 kn 1,1 1,6 2,2 3,3 4,5 technicznej * / Taśma perforowana ma mniejszą wytrzymałość na rozciąganie; wymagane jest co najmniej 60% podanej wartości Materiał taśm geosiatki jest materiałem palnym. W temperaturze około 130 C materiał ulega uplastycznieniu, a w temperaturze 360 C zapala się Cechy charakterystyczne taśm nieperforowanych i taśm perforowanych Taśmy nieperforowane zaleca się stosować w konstrukcjach, w których: stawiane są większe wymagania w stosunku do taśm, w zakresie ich wytrzymałości na rozciąganie, istotne są potrzeby nieprzepuszczalności konstrukcji, np. w zbiornikach wodnych, stawach przeciwpowodziowych, basenach ściekowych oraz na wałach i zaporach. Taśmy perforowane można stosować w różnych konstrukcjach, gdzie dopuszczona jest zmniejszona (w stosunku do taśm nieperforowanych) wytrzymałość na rozciąganie oraz gdy istotne znaczenie mają następujące cechy systemu perforowanego: perforacja zwiększa kąt tarcia między wypełnieniem z kruszywa a ścianą komórki, przez co materiał zostaje lepiej ustabilizowany i następuje większe rozłożenie obciążenia, perforacja umożliwia ukośne odprowadzenie nadmiaru wody powierzchniowej i gruntowej między komórkami, perforacja, w przypadku wypełnienia komórek betonem, umożliwia jego przepływ między komórkami, co zwiększa opór tarcia między wypełnieniem a ścianami komórki, na skarpach, większy opór tarcia między materiałem wypełnienia a perforowaną ścianą komórki zapewnia większy opór przy przemieszczaniu w górę, powodowanym przez cykle zamarzania i rozmarzania oraz proces usuwania kruszywa z komórek przez wodę, w systemach z pokrywą roślinną korzenie mogą przerastać przez otwory komórek, tworząc bardziej stabilną masę roślinną, trwalszą konstrukcję i ochronę przed krótkotrwałymi niekorzystnymi zjawiskami hydrologicznymi, perforacja tworzy warunki bardziej naturalne dla fauny, gdyż między komórkami mogą przemieszczać się drobne organizmy gruntowe (np. robaki, dżdżownice) i przenikać ich składniki pokarmowe,

95 w ścianach oporowych powstaje większy opór tarcia pomiędzy tylną ścianą a gruntem nasypowym. PRZEZNACZENIE I ZAKRES STOSOWANIA GEOSIATEK KOMÓRKOWYCH (wg [12]) ZAŁĄCZNIK 2 Geosiatki komórkowe o wysokości co najmniej 100 mm można stosować w drogownictwie przede wszystkim do wykonania: a) podbudowy nawierzchni drogowej, b) nawierzchni gruntowych, w tym: dróg o nawierzchni gruntowej dla ruchu kategorii KR1, nawierzchni parkingów dla samochodów osobowych i dostawczych (do 3,5 Mg) oraz pojazdów wywołujących nacisk jednostkowy na podłoże do 350 kpa, dróg tymczasowych o nawierzchni nieulepszonej dla ruchu kategorii KR1, KR2 i KR3, c) umocnienia przeciwerozyjnego powierzchni, w tym: powierzchni skarp wykopów i nasypów drogowych (dopuszcza się wysokość geosiatki < 100 mm), powierzchni stożków nasypów przy przyczółkach mostowych (dopuszcza się wysokość geosiatki < 100 mm), powierzchni skarp kanałów, cieków i zbiorników wodnych, d) ścian oporowych i utwardzonych poboczy. Geosiatkę komórkową można użyć do umocnienia przeciwerozyjnego skarp kanałów, cieków i zbiorników wodnych tylko wtedy, gdy wypełnienie geosiatki stanowi materiał nie ulegający wypłukiwaniu. Stosowanie geosiatki perforowanej jest ograniczone tylko do tych konstrukcji, w których jest dopuszczalna zmniejszona wytrzymałość taśmy na rozciąganie. W konstrukcjach dróg i parkingów, budowanych z zastosowaniem geosiatki komórkowej, należy uwzględnić wymagania wynikające z przemarzania gruntu. RYSUNKI ZAŁĄCZNIK 3 95

96 Rys. 1. Sekcje geosiatki komórkowej z różnymi wielkościami komórek w stanie rozłożonym (wymiary w mm) a) Sekcja standardowa (GWS), o normalnych wielkościach komórek b) Sekcja wielkokomórkowa (GWL), z komórkami dużych wymiarów a) b) Rys. 2. Geosiatka komórkowa w stanie złożonym, stosowanym przy transporcie i składowaniu

97 Rys. 3. Przykłady perforacji taśm geosiatki komórkowej (wymiary w mm) a) Perforacja taśmy o szerokości 100 mm, b) Perforacja taśmy o szerokości 200 mm a) b) Rys. 4. Materiały stosowane przy wykonywaniu konstrukcji z zastosowaniem geosiatek komórkowych (kotwy, pręty mocujące, linki wzmacniające, zaciski mocujące) 97

98 Rys. 5. Kotwa i jej zastosowanie a) Zacisk kotwy, b) Kotwa wykonana z zacisku i pręta, c) Linka wzmacniająca przymocowana do podłoża za pomocą kotwy, d) Wbijanie kotwy w grunt w celu umocowania w nim geosiatki komórkowej, e) Ustabilizowanie systemu komórkowego na powierzchni skarpy przez umocowanie zacisku kotwy w ciągu linki a) b) c) d) e) Rys. 6. Linki poliestrowe wzmacniające konstrukcję geosiatki komórkowej

99 Rys. 7. Ułożona i wypełniona geosiatka komórkowa a) Geosiatka po ułożeniu, b) Geosiatka przymocowana do podłoża kotwami i częściowo zasypana, c) Geosiatka całkowicie zasypana kruszywem a) b) c) Rys. 8. Zasypywanie kruszywem komórek geosiatki za pomocą ładowarki 99

100 Rys. 9. Podbudowa nawierzchni drogowej wykonana przy użyciu geosiatki komórkowej a) Przekrój poprzeczny konstrukcji podbudowy lub nawierzchni b) Widok z góry

101 c) Zasada wykonania podbudowy nawierzchni drogowej (Na podłożu gruntowym ułożono kolejno: geotekstylia, dolną warstwę kruszywa, geosiatkę komórkową z wypełnieniem. Na takiej podbudowie można ułożyć warstwę ścieralną) d) Przykład przekroju poprzecznego podbudowy (lub nawierzchni) z dwóch warstw geosiatki komórkowej 101

102 Rys. 10. Ściany oporowe wykonane z geosiatek komórkowych a) Ściana oporowa z komórkami wypełnionymi gruntem b) Ściana oporowa, większej wysokości z zazielenieniem materiałem roślinnym c) Przekrój poprzeczny ściany oporowej z geosiatki komórkowej z licem ściany lekko pochylonym

103 d) Przekrój poprzeczny niskiej ściany oporowej oraz umocnionej skarpy, wykonanych z geosiatki komórkowej Rys. 11. Zakotwienie górnej części geosiatki komórkowej na poboczu drogi przy umocnieniu skarpy nasypu a) Schemat skarpy nasypu z miejscem zakotwienia geosiatki na poboczu drogi b) Górna część geosiatki komórkowej jest ułożona na szerokości cm pobocza drogi z przymocowaniem prętami stalowymi w kształcie litery J c) Widok z góry geosiatki na poboczu i części skarpy a) b) 103

104 c) Rys. 12. Umocnienie skarpy geosiatką komórkową a) Umocnienie skarpy z geosiatką wypełnioną kruszywem

105 b) Umocnienie skarpy z geosiatką komórkową z zazielenieniem Rys. 13. Droga o nawierzchni gruntowej z zastosowaniem geosiatki komórkowej 105

106 Rys. 14. Przykładowe przekroje poprzeczne utwardzonego pobocza, wykonanego przy użyciu geosiatki komórkowej a) Pobocze utwardzone geosiatką, z zasypką gruntem miejscowym i ziemią roślinną oraz z zatrawieniem b) Pobocze utwardzone geosiatką z zasypką kruszywem 106