W kierunku uniwersytetu europejskiego

Transkrypt

1 prof. zw. dr hab. Wiesław Kaca Zakład Mikrobiologii Instytut Biologii Wydział Matematyczno-Przyrodniczy Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego adres elektroniczny: W kierunku uniwersytetu europejskiego Program wyborczy kandydata na Rektora Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego Szanowni Państwo Elektorzy, Pracownicy i Studenci Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego Uzyskanie możliwości przekształcenia Akademii w Uniwersytet jest efektem wieloletnich wysiłków pracowników i studentów tej Uczelni. Tu słowa uznania i gratulacje dla IM Rektorów profesor Reginy Renz i profesora Adama Massalskiego oraz kierowanych przez Nich zespołów za konsekwentne dążenia do utworzenia uniwersytetu przymiotnikowego. Stanowi on podstawę do marzeń o uniwersytecie klasycznym, bez przymiotników. Moja decyzja o kandydowaniu na zaszczytne stanowisko Rektora Uniwersytetu Humanistyczno- Przyrodniczego Jana Kochanowskiego jest efektem moich przemyśleń na temat aktualnych problemów Naszej Uczelni, jej perspektyw na przyszłość oraz jest poparta konkretnym programem działań. W czasie tych wyborów chciałbym również zachęcić wspólnotę akademicką do zastanowienia się i dyskusji nad stanem obecnym i możliwościami Naszego Uniwersytetu. Mam głębokie przekonanie, że dyskusja taka i ustalenie istotnych priorytetów działań na przyszłość spowoduje, że nazwa Uniwersytet będzie oznaczała prawdziwie akademickie standardy pracy naukowej, nauczania i funkcjonowania tej Uczelni. Ufam, że nasze spotkania wyborcze pozwolą na wzbogacanie mojego programu o Państwa przemyślenia i propozycje. Mam nadzieję, że wyniki tej dyskusji, niezależnie od tego kto zostanie obdarzony Państwa zaufaniem, posłużą do wzbogacenia całej wspólnoty akademickiej. Zapraszam Państwa do pierwszej na tej uczelni debaty dwóch kandydatów na Rektora. Kim jestem Jestem profesorem mikrobiologii. Kieruję Zakładem Mikrobiologii w Instytucie Biologii. Prowadzę badania w zakresie immunochemii bakterii, aktywności biologicznej endotoksyn. Istotne momenty (lata) w moim życiorysie to: 1950 (urodziłem się, ), 1974 (magisterium, biologia, Uniwersytet Łódzki), 1982 (doktorat, biologia, UŁ), 1990 (habilitacja, biologia, UŁ), 1997 (tytuł profesora nauk biologicznych, Centrum Mikrobiologii i Wirusologii PAN). Jestem współautorem 117 artykułów naukowych, w tym 82 w czasopismach z listy filadelfijskiej. Posiadam trzy patenty. Wypromowałem sześciu doktorów. Od 2000 roku byłem kierownikiem lub głównym wykonawcą ośmiu projektów MNiSW. W swojej karierze zawodowej pracowałem w Uniwersytecie Łódzkim ( ) oraz w Centrum Mikrobiologii i Wirusologii PAN w Łodzi ( ). Od 2002 roku pracuję w Akademii Świętokrzyskiej. Jestem zatrudniony na drugim etacie w Prywatnej Wyższej Szkole Ochrony Środowiska w Radomiu. Odbyłem sześć długoterminowych (ponad 6 miesięcy) staży naukowych w: Institute of Biology and Experimental Medicine, Borstel, Niemcy ( ), University of Pennsylvania, Philadelphia, USA ( ), University of California, San Francisco, CA, USA ( ), Karolinska Institute,

2 2 Huddinge, Szwecja ( ), Akita University, Akita, The Kitasato Institute, Tokyo, Japonia (1997, 2000). Moja działalność naukowa i organizacyjna była nagradzana: Nagrody Prezesa PAN za Osiągnięcia Naukowe (1979, 1987), Dyplom Departamentu Obrony USA (USA 1994), Medal Uniwersytetu Akita (Japonia 1997), Nagrody Ministra Edukacji za Osiągnięcia Naukowe (1991, 2001, 2002), Nagrody JM Rektora Akademii Świętokrzyskiej za Osiągnięcia Naukowe (2004, 2007). Posiadam doświadczenie w zarządzaniu jednostkami naukowymi i naukowo-dydaktycznymi. W latach pełniłem funkcję wicedyrektora ds. naukowych w Centrum Mikrobiologii i Wirusologii PAN. W latach pełniłem funkcję Dziekana Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Akademii Świętokrzyskiej. Za najważniejsze sukcesy mojej kadencji Dziekana uznaję: prawo doktoryzowania z fizyki, przygotowanie wniosków o prawo doktoryzowania z biologii i z geografii, uruchomienie studiów magisterskich na kierunku matematyka, utworzenie nowych kierunków studiów (informatyka, ochrona środowiska), zrównoważenie bilansu finansowego Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego, przyjęcie zasad polityki kadrowej na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym, wykonanie prac remontowych w budynku i jego otoczeniu. Miałem swój udział w uzyskaniu dotacji z UE i przygotowaniu budowy nowego budynku G Wydziału. Opracowałem projekt Centrum Nowoczesnych Technologii (Centrum Biotechnologiczne). W latach brałem udział w przygotowaniu wniosków projektów unijnych z programów operacyjnych: Innowacyjna gospodarka (2 laboratoria naukowe), Infrastruktura i środowisko (laboratoria dydaktyczne), Kapitał ludzki (stypendia doktoranckie). Byłem inicjatorem uruchomienia w Akademii Świętokrzyskiej, pierwszego w województwie świętokrzyskim, Akademickiego Inkubatora Przedsiębiorczości (2007). Znam biegle język angielski. Analiza stanu Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego Wychodząc z założenia, że łatwiej określić co powinno być niż co jest, przedstawiam zwięzłą analizę aktualnej sytuacji Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego. Mocne strony Uczelni: stymulująca siła sukcesu jakim jest przekształcenie Akademii w Uniwersytet, stosunkowo duża ilość studentów, pozyskane już znaczące fundusze pozwalające na poprawę infrastruktury Uczelni, uzyskane prawa doktoryzowania, zróżnicowana oferta edukacyjna i naukowa. Słabe strony Uczelni: słaba identyfikacja pracowników z celami Uczelni, luka pokoleniowa niedobór młodych pracowników naukowych, mało intensywny rozwój kadry naukowej, brak długofalowej, klarownej polityki kadrowej, nienajlepsza pozycja naukowa Uczelni, słabe wykorzystanie nabytych uprawnień akademickich, brak kompleksowego systemu informatycznego, brak spójnego systemu przygotowania, wdrażania i rozliczania projektów unijnych, brak systemu finansowego wsparcia projektów prorozwojowych, niedostatki aparatu administracyjnego, trudna sytuacja finansowa wielu wydziałów.

3 3 Szanse: poziom naukowy niektórych jednostek umożliwiający składanie wniosków o prawa habilitowania i doktoryzowania, realna perspektywa pozyskania nowych funduszy unijnych i w konsekwencji poprawy infrastruktury lokalowej, badawczej i informatycznej Uczelni, projektowane finansowanie studiów doktoranckich z funduszy Europejskiego Funduszu Społecznego, zwiększone zainteresowanie Uczelnią w związku z przekształceniem w Uniwersytet, które może skutkować zwiększoną liczbą i jakością kandydatów na studia, nowe możliwości pozyskiwania młodych pracowników nauki w związku uzyskanymi prawami doktoryzowania, umiejscowienie w prężnie rozwijającym się mieście i regionie. Zagrożenia: niedostateczne przygotowanie Uczelni do absorpcji środków unijnych, ogólny spadek liczby kandydatów na studia w Polsce w związku z niżem demograficznym oraz otwarciem uczelni zagranicznych dla polskich studentów, niskie płace w szkolnictwie wyższym i w konsekwencji zwiększenie trudności w pozyskiwaniu wysoko wykwalifikowanej kadry, ewentualne zmiany w polityce finansowania nauki premiujące ośrodki o już istniejącym dużym potencjale naukowym. Podsumowując, Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego jest w dobrej kondycji i ma duże szanse na rozwój. Istnieje jednak wiele czynników, które ten rozwój mogą opóźnić lub nawet całkiem zahamować. Zmieniająca się sytuacja zewnętrzna przynosi nowe wyzwania i aby im sprostać będzie wymagała aktywnej polityki władz Uczelni. Duma z Uniwersytetu nie powinna nam utrudniać dostrzegania jego słabych stron i potrzeby reform. Program działania na kadencję Zamierzeniem moim na lata jest realizacja działań zgodnie z osiami priorytetowymi: 1. Przekształcenie Uczelni w uniwersytet bezprzymiotnikowy. 2. Dążenie do spełnienia wymagań Procesu Bolońskiego, tzn. tworzenie warunków dla studiów trójstopniowych (licencjackich, magisterskich, doktoranckich). 3. Otwarcie Uniwersytetu na potrzeby miasta i regionu, intensyfikacja współpracy krajowej i międzynarodowej. 4. Wykorzystanie środków unijnych z projektów na lata i dalsze pozyskiwanie środków, w tym na drodze konkursowej. 5. Wspieranie tworzenia szkół badawczych zdolnych do konkurencji na rynku międzynarodowym. 6. Kształtowanie wspólnoty akademickiej pracowników i studentów, pokonanie bierności. 7. Promocja jakości w zakresie kształcenia, badań naukowych i organizacji Uczelni. 8. Wspieranie innowacyjności i przedsiębiorczości. 9. Wzbogacenie oferty edukacyjnej i jej atrakcyjności. 10. Przejrzystość i racjonalność podejmowanych decyzji przez władze Uczelni i jej jednostek. 11. Określenie hierarchii celów strategicznych Uczelni w Kielcach i w Piotrkowie Trybunalskim. Pewne szczegółowe zadania w obszarze spraw nauki, dydaktyki i organizacji Uczelni pozwalam sobie sformułować poniżej.

4 Sprawy naukowe Uzyskanie prawa habilitowania z zakresu fizyki, uzyskanie praw doktoryzowania w zakresie chemii, matematyki, literaturoznawstwa, politologii, ekonomii i zarządzania oraz w dziedzinie nauk o zdrowiu. Wspieranie rozwoju młodej kadry poprzez ułatwienia w kierowaniu na staże do dobrych ośrodków uniwersyteckich krajowych i zagranicznych. Zapraszanie do współpracy na dłuższe pobyty profesorów jako visiting professors. Rozwój studiów doktoranckich. Wprowadzenie przejrzystego systemu oceny parametrycznej dorobku (naukowego, dydaktycznego, organizacyjnego) pracowników naukowo-dydaktycznych i dydaktycznych. Rozwój i doprecyzowanie systemu nagród Rektora. Wspieranie i nagradzanie osób uzyskujących finansowanie projektów badawczych (budżetowych, pozabudżetowych i unijnych). Utworzenie profesjonalnego zespołu naukowo-administracyjnego wspierającego przygotowywanie i rozliczanie projektów, w szczególności projektów unijnych. Zwiększenie ilości pozyskiwanych różnorodnych projektów badawczych i innych, co powinno przełożyć się na poprawę sytuacji finansowej Uczelni. Stymulowanie życia naukowego w instytutach i zakładach poprzez wprowadzenie dla kierowników obowiązku prowadzenia seminariów naukowych. Rozwijanie internetowej informacji jednostek o prowadzonych badaniach naukowych, ich rezultatach i prowadzonych seminariach naukowych. Wspieranie transferu wiedzy i komercjalizacji osiągnięć naukowych z udziałem m.in. Kieleckiego Inkubatora Technologicznego i Akademickiego Inkubatora Przedsiębiorczości. 4 Sprawy dydaktyczne i studenckie Opracowanie i wprowadzenie systemu stypendiów doktoranckich z wykorzystaniem różnorodnych źródeł finansowania. Opracowanie systemu finansowania i wprowadzenie nauczania w językach obcych na kierunkach i wydziałach posiadających takie możliwości. Wspieranie wymiany międzynarodowej studentów, w tym również przyjazdów studentów na studia w UJK. Rozpowszechnienie studiów indywidualnych, międzywydziałowych i międzykierunkowych. Wprowadzenie jako obowiązkowego przedmiotu kształcenia w dziedzinie przedsiębiorczości. Wspieranie studenckiej przedsiębiorczości. Wspieranie lub uruchamianie specjalizacji i kierunków studiów mających szanse rynkowe. Rozwój kształcenia ustawicznego z wykorzystaniem środków unijnych. Wykorzystanie możliwości kształcenia na odległość studia przez Internet. Umiędzynarodowienie Uczelni poprzez zwiększenie wymiany studentów, zwiększenie liczby wyjeżdżających i przyjeżdżających nauczycieli akademickich. Wprowadzenie systemu informatycznego umożliwiającego załatwianie spraw administracyjnych bez konieczności wizyt w dziekanacie. Sprawy organizacyjne i administracyjne Wprowadzenie zasady zatrudniania na podstawie konkursów na wszystkie stanowiska. Wypracowanie i wdrożenie przejrzystego systemu awansowania, w tym finansowego, pracowników dydaktycznych, technicznych i administracyjnych.

5 Częściowe przejście na zadaniowy system wynagrodzeń. Opracowanie zasad udziału Uczelni w komercjalizacji badań naukowych. Powołanie prorektora lub pełnomocnika rektora ds. projektów unijnych i współpracy z zagranicą. Zachowanie autonomii wydziałów z jednoczesnym ustaleniem i uzgodnieniem strategii wspólnych celów, które byłyby realizowane za zgodą i przez wszystkie wydziały. Podział dotacji wg algorytmów ministerialnych, modyfikowanych dla nowotworzonych i rozwijających się kierunków. Rozwinięcie współpracy z miastem Kielce, regionem świętokrzyskim i współpracy międzynarodowej w zakresie unijnym (centra doskonałości). Informatyzacja Uczelni systemem modułowym (dziekanaty, administracja centralna, zależnie od pozyskanych środków). Usprawnienie obiegu dokumentów, w szczególności zobowiązanie organów Uczelni do udzielenia odpowiedzi na pisma w okresie 2 tygodni od otrzymania pisma. Podsumowanie Najważniejszym zadaniem rektora na lata jest uzyskanie pełni praw akademickich, tzn. przekształcenie uczelni w uniwersytet klasyczny. Uzyskanie uprawnień akademickich nie jest niestety równoważne z ich efektywnym wykorzystaniem. Dlatego też konieczne są intensywne działania dla rozbudowy bazy dydaktyczno-badawczej Uczelni. Szanse jakie dostała Uczelnia do rozbudowy swojej infrastruktury ze środków unijnych w latach nie mogą być zmarnowane. Swoimi działaniami w poprzednich latach przyczyniłem się do zdobycia środków unijnych na rozbudowę infrastruktury Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego a złożone z moim udziałem nowe projekty utworzenia do 2012 roku Centrum Nowoczesnych Technologii (centrum biotechnologiczne) spowodują, że powstaną w Kielcach laboratoria na europejskim poziomie. Zaplanowana infrastruktura kampusu uczelnianego pozwala wszystkim wydziałom mieć nadzieję na poprawę warunków pracy i kształcenia. Spełnienie tych nadziei jest moim zobowiązaniem wobec wszystkich wydziałów Naszej Uczelni. Przedstawiony Państwu program wyborczy jest efektem mojego doświadczenia i przemyśleń z pięcioletniej pracy w Akademii Świętokrzyskiej. Jest on również wynikiem moich doświadczeń kilkudziesięciu lat pracy w dobrej uczelni akademickiej, jaką jest Uniwersytet Łódzki. Na moje doświadczenie naukowe, dydaktyczne i organizacyjne składa się też praca w najlepszych światowych uniwersytetach i laboratoriach biomedycznych w Niemczech, USA, Japonii i Szwecji. Mam nadzieję, że zdobyte tam doświadczenia mogą być przydatne do kierowania Uniwersytetem Humanistyczno-Przyrodniczym Jana Kochanowskiego. W pełni zdaję sobie sprawę z odpowiedzialności i trudów zaszczytnej funkcji rektora. Czy starczy Państwu odwagi, aby na stanowisko rektora wybrać profesora, który nie jest od zawsze z Kielc? 5 profesor Wiesław Kaca Kielce, dn. 10 kwietnia 2008 r.