KWARTALNIK HISTORYCZNY

Transkrypt

1 POLSK KDEMI NUK INSTYTUT HISTORII KWRTLNIK HISTORYCZNY Rocznik CXI Nr 2 WRSZW 2004

2

3 POLSK KDEMI NUK INSTYTUT HISTORII KWRTLNIK HISTORYCZNY Założony przez Xawerego Liskego w 1887 roku ROCZNIK CXII WYDWNICTWO NUKOWE Semper Warszawa 2004

4 KOMITET REDKCYJNY Jacek Banaszkiewicz, Marian Biskup, Stanisław Bylina, Iwona M. Dacka (sekretarz), Marian Dygo (zastępca redaktora), dam Galos, Magdalena Hułas, Maciej Janowski (zastępca redaktora), Leszek Jarmiński, Tomasz Kizwalter, Wojciech Kriegseisen (redaktor), Jerzy Michalski, Roman Michałowski, Henryk Samsonowicz, Jerzy Strzelczyk, Józef Szymański, Stanisław Trawkowski, Roman Wapiński, Romuald Wojna (zastępca redaktora), ndrzej Wyczański, Jerzy Wyrozumski DRES REDKCJI Instytut Historii PN Warszawa, Rynek Starego Miasta 29/31, tel. (22) diustacja: Bogusława Pilch Copyright by Instytut Historii Polskiej kademii Nauk and Wydawnictwo Naukowe Semper Warszawa 2004 li right reserved. No part of this book may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted, in any form or by any means without the prior permission of the publishers, Instytut Historii Polskiej kademii Nauk and Wydawnictwo Naukowe Semper Wszelkie prawa zastrzeżone. Przedruk lub odtwarzanie fragmentów tej publikacji w mediach każdego rodzaju wymaga pisemnego zezwolenia Instytutu Historii Polskiej kademii Nauk oraz Wydawnictwa Naukowego Semper Publikacja dofinansowana przez Komitet Badań Naukowych WYDWNICTWO NUKOWE Semper ul. Bednarska 20a, Warszawa tel./fax: (22) semper@semper.pl PL ISSN Nr indeksu

5 SPIS TREŚCI Marian Surdacki, Szpital Świętego Ducha i św. Leonarda w Urzędowie w X-XIII wieku 5 Tomasz Wiś lie z, Społeczeństwo Kleczewa i okolic w walce z czartem ( ) 37 Krzysztof Marchlewicz, Nadzór administracyjny i policyjny nad polskimi emigrantami politycznymi w Wielkiej Brytanii w latach PRZEGLĄDY POLEMIKI PROPOZYCJE Tomasz Wiś licz, Szkoła nnales" wobec wyzwań schyłku XX wieku. Krytyka i próby reform 79 Dariusz ndrzej Sikorski, Gorzej, gdy plebana muszą uczyć dzwonniki czyli o sile autorytetów i niemocy argumentów 101 RTYKUŁY RECENZYJNE I RECENZJE Wojciech Kriegseisen, Dwie nowe prace poświęcone stosunkom wyznaniowym na Śląsku w dobie kontrreformacji 111 * Die Bistümer des Heiligen Römischen Reiches von ihren nfängen bis zur Säkularisation, red. E. Gatz, C. Brodkorb, H. Flachenecker Leszek Zygner 121 Wczesnośredniowieczny Płock, red.. Gołembnik Leszek Zygner Wolf, Jan Kolda ze Žampachu. Život táborského hejtmana, loupeživého rytíře, kondotiera a psance Wojciech Iwańczak J. P e z d a, Ludzie i pieniądze. Finanse w działalności dama Jerzego Czartoryskiego i jego obozu na emigracji w latach Krzysztof Marchlewicz 130 L. Trzeciakowski, Posłowie polscy w Berlinie dam Galos 133 S. Tokarski, Ethnie Conflict and Economic Development: Jews in Galician griculture Tomasz Gąsowski 136 J. Suchoples, Finlandia w polityce Stanów Zjednoczonych Hanna Marczewska-Zagdańska 141. Wolff-Powęska, bliźniego swego... Kościoły w Niemczech wobec problemu żydowskiego" Marian Wojciechowski 147 M. Rutowska, Wysiedlenia ludności polskiej z Kraju Warty do Generalnego Gubernatorstwa Marian Wojciechowski 152-

6 E. Nowak, Obozy na Śląsku Opolskim w systemie powojennych obozów w Polsce ( ). Historia i implikacje Tadeusz Wolsza 155 KOMUNIKTY Komunikat Komisji Nagrody Naukowej im. Stanisława Herbsta 165 CONTENTS Marian Surdacki, The Hospital of the Holy Spirit and St. Leonard in Urzędów during the Fifteenth-Eighteenth Century 5 Tomasz W i ś l i c z, The Community of Kleczew and Environs in the Struggle against the Devil ( ) 37 Krzysztof Marchlewicz, dministrative and Police Surveillance over Polish Political Emigrés in Great Britain in REIEWS POLEMICS PROPOSITIONS 79 CRITICL RTICLES REIEWS 111 DERTISEMENTS 163

7 WYKZ SKRÓTÓW N - rchiwum kt Nowych w Warszawie GD - rchiwum Główne kt Dawnych w Warszawie GZ - kta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie P - rchiwum Państwowe PH - cta Poloniae Historica" SWK - kta sejmikowe województwa krakowskiego SWP - kta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego BC - Biblioteka Muzeum Narodowego im. Czartoryskich w Krakowie BJ - Biblioteka Jagiellońska w Krakowie BK - Biblioteka Polskiej kademii Nauk w Kórniku BN - Biblioteka Narodowa w Warszawie BO - Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu BPU-PNKr. - Biblioteka Naukowa Polskiej kademii Umiejętności i Polskiej kademii Nauk w Krakowie BR - Biblioteka Publiczna im. Edwarda Raczyńskiego w Poznaniu CW - Centralne rchiwum Wojskowe CDS - Codex diplomaticus nec non epistolaris Silesiae, Wrocław CPH - Czasopismo Prawno-Historyczne" DN - Dzieje Najnowsze" KDKK - Kodeks dyplomatyczny Katedry Krakowskiej, Kraków KDM - Kodeks dyplomatyczny Małopolski, Kraków KDMaz. - Codex diplomaticus et commemorationum Masoviae generalis, Warszawa 1919 KDP - Kodeks dyplomatyczny Polski, Warszawa KDW - Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski, Poznań 1877 nn. KH - Kwartalnik Historyczny" KHKM - Kwartalnik Historii Kultury Materialnej" MGH - Monumenta Germaniae Historica MGH SrG - Monumenta Germaniae Historica, Scriptores rerum Germanicarum MGH SS - Monumenta Germaniae Historica, Scriptores MK - Metryka Koronna MPH - Monumenta Poloniae Historica mps - maszynopis n. - i następna nn. - i następne OiRwP - Odrodzenie i Reformacja w Polsce" op. cit. - opus citatum PH - Przegląd Historyczny" PL - Patrologiae cursus completus. Series Latina, Paris por. - porównaj

8 przyp. - przypis PSB - Polski Słownik Biograficzny RDSG - Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych" red. - redaktor, redakcja RH - Roczniki Historyczne" rkp. - rękopis RWHF PU - Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Historyczno-Filozoficznego kademii Umiejętności", Kraków Rozprawy kademii Umiejętności. Wydział Historyczno- Filozoficzny", Kraków Rozprawy Polskiej kademii Umiejętności. Wydział Historyczno-Filozoficzny", Kraków Rozprawy Polska kademia Umiejętności. Wydział Historyczno-Filozoficzny", Kraków / Rozprawy Wydziału HistorycznoFilozoficznego Polska kademia Umiejętności", Kraków 1928/ Rozprawy Wydziału Historyczno-Filozoficznego Polska kademia Umiejętności, Kraków SDRE - Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej" SGKP - Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich SH - Studia Historyczne" SIRIO - Sbornik Imperatorskogo Russkogo Istoričeskogo Obšestva Sobótka - Śląski Kwartalnik Historyczny «Sobótka»" SPPP - Starodawne Prawa Polskiego Pomniki SSS - Słownik Starożytności Słowiańskich St. Źr. - Studia Źródłoznawcze" sygn. - sygnatura L - olumina Legum wyd. - wydanie, wydał z. - zeszyt ZH - Zapiski Historyczne" zob. - zobacz

9 TRNSLITERCJ SŁOWIŃSKICH LFBETÓW CYRYLICKICH Nr Litera alfabetu cyrylickiego Transliteracja Język* Nr Litera alfabetu cyrylickiego Transliteracja Język 1 a a b bu m r s u 27 P P R r b bu m r s u 2 B 6 B b b bu m r s u 28 c C S s b bu m r s u 3 B B b bu m r s u 29 T T T t b bu m r s u 4 r r G g b bu m r s u 30 Tl h Ć 5 Ä Ä D d b bu m r s u 31 K K K t m 6 Tb B d s 32 y y U U b bu m r s u 7 f r 6 g m 33 y ý 8 E e E e b bu m r s u 34 o 4) F f b bu m r s u 9 Ë ë Ë ë br 35 X X H h b bu m r s u 10 e e Ê ê u 36 U Ii C c b bu m r s u 11 >K }K Z u Z b bu m r s u 37 H H Č s C U C s b b bu m r s u Z Z b bu m r s u 38 u Ď d m s 13 S S ż Z m 39 ni ni Š S b bu m r s u 14 H H I i b" bu m r s u 40 m n^ Ś s bu r u 15 I i v I v 1 v ** bru 41 T> T> - b" bu r 16 ï ï ï ï u 42 BI BI Y y br v 17 J j J J m s 43 B L b bu r u N 18 H H J j b bu r u È e br 19 K K K k b bu m r s u 45 K) K) U U b bu r u 20 JI JI L 1 b bu m r s u 46 Ä R a b bu r u 21 JB JL L 1 m s 47 y j J» \ 22 M M M m b bu m r s u 48 r r G g b" u" 23 H H N n b bu m r s u 49 -B i E ě b" r" 24 H> H> N n m s 50 X a bu* b bu m r s u ** b bu m r s u 51 e 0 F f r 26 n n P P b bu m r s u 52 y Oznaczenia języków: b białoruski, bu - bułgarski, m macedoński, r rosyjski, s serbsko-chorwacki, u ukraiński. ** Występuje w dawnej pisowni. Y y r**

10

11

12 KWRTLNIK HISTORYCZNY PL ISSN Warunki prenumeraty Wpłaty na prenumeratę przyjmowane są na okresy kwartalne. - W kraju - urzędy pocztowe oddawcze, właściwe dla miejsca zamieszkania lub siedziby prenumeratora, oraz doręczyciele w miejscowościach, gdzie dostęp do urzędu jest utrudniony; - dział kolportażu Wydawnictwa Naukowego Semper, ul. Bednarska 20, Warszawa, tel./fax: (p-22) ; wpłaty należy kierować na konto: PKO BP, Nr z zaznaczeniem na blankiecie przelewu tytułu czasopisma i okresu prenumeraty. - Ze zleceniem wysyłki - dział kolportażu Wydawnictwa Naukowego Semper, do innych państw: ul. Bednarska 20, Warszawa, tel./fax: (p-22) ; wpłaty należy kierować na konto: PKO BP, Nr z zaznaczeniem na blankiecie przelewu tytułu czasopisma i okresu prenumeraty; dostawa odbywa się pocztą zwykłą w ramach opłaconej prenumeraty, z wyjątkiem zlecenia dostawy pocztą lotniczą, której koszt w pełni pokrywa zleceniodawca. Cena w prenumeracie w 2005 roku w kraju wynosi 16 zł za numer. Prenumerata ze zleceniem dostawy za granicę (pocztą zwykłą) jest w Europie o 100%, a w krajach pozaeuropejskich o 200% wyższa od krajowej. Terminy przyjmowania przedpłat przez Wydawnictwo Naukowe Semper oraz przez Pocztę Polską (tylko prenumerata krajowa): - do 25 XI na I kw. roku następnego - do 25 II na II kw. - do 25 na III kw. - do 25 III na I kw. Wcześniejsze i bieżące numery można nabywać w Dziale Handlowym Wydawnictwa Naukowego Semper, ul. Bednarska 20, Warszawa, tel./fax: (p-22) Również można je zamawiać we wszystkich księgarniach naukowych i akademickich (cena 1 egz. w tych księgarniach może różnić się od ceny w Wydawnictwie). Subscription orders (17 US$ per copy, 68 US$ per year) available through the local press distributors or through RS POLON S.., Warsaw/Poland, WYDWNICTWO NUKOWE SEMPER ul. Bednarska 20, Warszawa, Poland tel./fax: (p-22)