KALENDARIUM ważniejszych rocznic i wydarzeń

Transkrypt

1 2016 KALENDARIUM ważniejszych rocznic i wydarzeń Zestawiła Eliza Furmanek Wałbrzych 2015

2 Redakcja techniczna i skład tekstu Agnieszka Heidinger, Jolanta Poważyńska 2

3 DNI I ŚWIĘTA OGÓLNOPOLSKIE I MIĘDZYNARODOWE STYCZEŃ 01 I Dzień Domeny Publicznej (twórczość udostępniana bez ograniczeń prawa autorskie wygasły lub nie obejmowały) 01 I Światowy Dzień Pokoju (proklamowany przez papieża Pawła VI, obchodzony przez Kościół katolicki od 1968 r.) 06 I Dzień Filatelisty 11 I Dzień Wegetarian 15 I Dzień Wikipedii 21 I Dzień Babci 22 I Dzień Dziadka 24 I Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu (św. Franciszka Salezego patronalne święto dziennikarzy) 25 I Dzień Sekretarki i Asystentki 26 I Dzień Transplantologii 27 I Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu LUTY 02 II Dzień Handlowca 04 II Światowy Dzień Walki z Rakiem

4 11 II Dzień Dokarmiania Zwierzyny Leśnej 11 II Światowy Dzień Chorego (obchodzony w Dniu Matki Boskiej z Lourdes, ustanowiony 13 V 1992 r. przez papieża Jana Pawła II) 14 II Dzień Zakochanych (Dzień św. Walentego) walentynki 17 II Światowy Dzień Kota 21 II Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego 21 II Międzynarodowy Dzień Przewodnika Turystycznego 22 II Dzień Ofiar Przestępstw 23 II Dzień Walki z Depresją MARZEC 01 III Międzynarodowy Dzień Walki przeciwko Zbrojeniom Atomowym (obchodzony w rocznicę wybuchu amerykańskiej bomby wodorowej na atolu Bikini w 1954 r.) 01 III Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych (w 2011 został ustanowiony świętem państwowym, poświeconym żołnierzom zbrojnego podziemia antykomunistycznego) 03 III Międzynarodowy Dzień Pisarzy 08 III Międzynarodowy Dzień Kobiet 09 III Światowy Dzień Psa 15 III Międzynarodowy Dzień Konsumenta 17 III Światowy Dzień Morza 4

5 20 III Dzień Teatru dla Dzieci i Młodzieży 21 III Międzynarodowy Dzień Inwalidów i Ludzi Niepełnosprawnych 21 III Międzynarodowy Dzień Lasu 21 III Międzynarodowy Dzień Walki z Dyskryminacją Rasową (obchodzony z inicjatywy ONZ od 1967 r.) 21 III Światowy Dzień Lalkarstwa 21 III Światowy Dzień Poezji 22 III Międzynarodowy Dzień Wody 24 III Narodowy Dzień Życia 27 III Międzynarodowy Dzień Teatru 31 III Dzień Ziemniaka KWIECIEŃ 01 IV Międzynarodowy Dzień Ptaków 01 IV Światowy Dzień Humoru i Satyry 02 IV Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci (obchodzony od 1967 r. w rocznicę urodzin J. Ch. Andersena) 07 IV Światowy Dzień Zdrowia 08 IV Międzynarodowy Dzień Romów 08 IV Międzynarodowy Dzień Sprzeciwu Wobec GMO (Genetycznie Modyfikowane Organizmy) 11 IV Dzień Radia

6 11 IV Międzynarodowy Dzień Solidarności Wyzwolonych Więźniów Politycznych (obchodzony w rocznicę wyzwolenia obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie) 11 IV Ogólnopolski Dzień Walki z Bezrobociem 11 IV Światowy Dzień Chorych na Chorobę Parkinsona 12 IV Międzynarodowy Dzień Lotnictwa i Kosmonautyki (obchodzony od 1969 r. w rocznicę lotu J. Gagarina w kosmos w 1961 r.) 13 IV Światowy Dzień Pamięci Ofiar Katynia (obchodzony w rocznicę opublikowania przez Niemcy w 1943 r. informacji o odkryciu w Katyniu masowych grobów oficerów Wojska Polskiego) 14 IV Światowy Dzień Ludzi Bezdomnych 18 IV Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków (obchodzony z inicjatywy UNESCO od 1984 r.) 20 IV Międzynarodowy Dzień Wolnej Prasy (ogłoszony z inicjatywy Stowarzyszenia Reporterów bez Granic) 22 IV Międzynarodowy Dzień Ziemi 23 IV Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich (w Polsce obchodzony po raz pierwszy w 1997 r.) 28 IV Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy 29 IV Międzynarodowy Dzień Tańca 30 IV Światowy Dzień Sprzeciwu wobec Bicia Dzieci MAJ 01 V Międzynarodowy Dzień Solidarności Ludzi Pracy 02 V Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej 6

7 02 V Dzień Polonii i Polaków za Granicą 03 V Międzynarodowy Dzień Wolności Prasy (ogłoszony przez UNESCO i Pen Club) 03 V Święto Konstytucji 3 Maja 04 V Dzień Strażaka (Dzień św. Floriana) 05 V Dzień Europy (w krajach, które są członkami Rady Europy, a nie są członkami UE) 08 V Dzień Bibliotekarza i Bibliotek 08 V Międzynarodowy Dzień Czerwonego Krzyża (obchodzony w rocznicę urodzin współtwórcy Czerwonego Krzyża H. Dunanta w 1828 r.) 08 V Międzynarodowy Dzień Zwycięstwa nad Faszyzmem 09 V Dzień Europy (w krajach UE) 12 V Międzynarodowy Dzień Pielęgniarek 15 V Międzynarodowy Dzień Rodziny (proklamowany przez Zgromadzenie Ogólne ONZ) 15 V Święto Polskiej Niezapominajki 17 V Światowy Dzień Społeczeństwa Informacyjnego 17 V Światowy Dzień Telekomunikacji (ustanowiony w rocznicę założenia w Paryżu w 1865 r. Międzynarodowej Unii Telekomunikacyjnej) 18 V Międzynarodowy Dzień Muzeów (obchodzony od 1978 r. na wniosek Międzynarodowej Rady Muzeów) 19 V Dzień Dobrych Uczynków

8 19 V Międzynarodowy Dzień Pamięci Zmarłych na AIDS (obchodzony od 1983 r.) 21 V Światowy Dzień Kosmosu 24 V Europejski Dzień Parków Narodowych 25 V Dzień Działacza Kultury i Drukarza 25 V Dzień Mleka (obchodzony z inicjatywy Międzynarodowej Federacji Mleczarskiej) 25 V Międzynarodowy Dzień Dziecka Zaginionego 26 V Dzień Matki 30 V Dzień Rodzicielstwa Zastępczego 31 V Dzień Bociana Białego 31 V Światowy Dzień bez Papierosa (obchodzony od 1988 r. na wniosek Światowej Organizacji Zdrowia) 31 V Światowy Dzień Rozwoju Kultury (obchodzony z inicjatywy UNESCO) CZERWIEC 01 VI Dzień bez Alkoholu 01 VI Dzień Lasu i Zadrzewień 01 VI Międzynarodowy Dzień Dziecka 05 VI Światowy Dzień Ochrony Środowiska (obchodzony od 1973 r. dla uczczenia I konferencji ONZ poświęconej ochronie środowiska) 8

9 06 VI Światowy Dzień bez Samochodu 07 VI Dzień Wolności Prasy 12 VI Światowy Dzień Walki z Pracą Dzieci 14 VI Światowy Dzień Krwiodawcy 15 VI Światowy Dzień Wiatru 16 VI Międzynarodowy Dzień Pomocy Dzieciom Afrykańskim (obchodzony od 1991 r. z inicjatywy OJA i UNICEF) 20 VI Międzynarodowy Dzień Uchodźcy 23 VI Dzień Ojca 26 VI Międzynarodowy Dzień Zapobiegania Narkomanii 27 VI Światowy Dzień Walki z Cukrzycą (ogłoszony w 1991 r. przez Międzynarodową Organizację Diabetyków przy WHO) 28 VI Narodowy Dzień Pamięci Poznańskiego Czerwca 1956 r. LIPIEC 01 VII Dzień Spółdzielczości (uchwalony przez Sejm 21 IV.1995 r.) 01 VII Światowy Dzień Architektury 24 VII Dzień Policjanta (obchodzony w rocznicę powołania Policji Państwowej ustawą z dnia 24 VII 1919 r.) SIERPIEŃ 01 VIII Narodowy Dzień Pamięci Powstania Warszawskiego

10 10 VIII Dzień Przewodników i Ratowników Górskich (Dzień św. Wawrzyńca) 15 VIII Dzień Wojska Polskiego (rocznica bitwy warszawskiej w 1920 r.) 28 VIII Święto Polskiego Lotnictwa (obchodzone dla upamiętnienia zwycięstwa kpt. F. Żwirki i inż. S. Wigury w czasie Międzynarodowych Zawodów Lotniczych w Berlinie w 1932 r.) 31 VIII BlogDay (Blog Day) 31 VIII Dzień Solidarności i Wolności WRZESIEŃ 01 IX Dzień Kombatanta (obchodzony w Polsce, nowela do ustawy o prawach kombatanckich z 1997 r.) 01 IX Światowy Dzień Pokoju (ustanowiony w rocznicę wybuchu II wojny światowej w 1939 r.) 08 IX Dzień Dobrej Wiadomości 08 IX Międzynarodowy Dzień Walki z Analfabetyzmem (obchodzony od 1966 r.) 10 IX Światowy Dzień Pierwszej Pomocy 16 IX Międzynarodowy Dzień Ochrony Warstwy Ozonowej 17 IX Dzień Sybiraka 21 IX Światowy Dzień Chorych na Alzheimera (obchodzony od 1994 r.) 22 IX Europejski Dzień bez Samochodu 10

11 25 IX Międzynarodowy Dzień Niesłyszących (obchodzony od 1958 r. z inicjatywy Międzynarodowej Federacji Niesłyszących) 25 IX Światowy Dzień Serca 26 IX Europejski Dzień Języków 27 IX Dzień Polskiego Państwa Podziemnego 27 IX Światowy Dzień Turystyki (obchodzony od 1980 r. na wniosek Światowej Organizacji Turystyki) 29 IX Ogólnopolski Dzień Głośnego Czytania 30 IX Dzień Chłopaka PAŹDZIERNIK 01 X Międzynarodowy Dzień Ludzi Starszych (Dzień Seniora) 01 X Międzynarodowy Dzień Muzyki 01 X Międzynarodowy Dzień Wegetarianizmu 01 X Światowy Dzień Ptaków 04 X Dzień św. Franciszka z Asyżu patrona ekologów 04 X Światowy Dzień Zwierząt 07 X Światowy Dzień Godnej Pracy 08 X Światowy Dzień Hospicjów i Opieki Paliatywnej 09 X Dzień Papieski (święto ogłoszone w 2001 r. przez Konferencję Episkopatu Polski na wniosek Fundacji Dzieło Nowego Tysiąclecia )

12 10 X Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego 13 X Dzień Dawcy Szpiku 14 X Dzień Nauczyciela Dzień Edukacji Narodowej 15 X Międzynarodowy Dzień Niewidomych Dzień Białej Laski (uchwalony przez Europejską Unię Niewidomych w Warszawie w 1993 r.) 16 X Dzień Papieża Jana Pawła II 16 X Światowy Dzień Żywności 16 X Święto Województwa Dolnośląskiego 17 X Dzień Walki z Rakiem Piersi 17 X Międzynarodowy Dzień Walki z Ubóstwem 18 X Dzień Poczty Polskiej 24 X Dzień Walki z Otyłością (obchodzony po raz pierwszy w 1997 r. w Warszawie i dziewięciu stolicach europejskich) 24 X Międzynarodowe Święto Bibliotek Szkolnych 24 X Światowy Dzień Informacji 24 X Światowy Dzień Organizacji Narodów Zjednoczonych 25 X Europejski Dzień Sprawiedliwości Obywatelskiej 26 X Światowy Dzień Donacji i Transplantacji 31 X Światowy Dzień Oszczędności 12

13 LISTOPAD 01 XI Dzień Wszystkich Świętych 03 XI Dzień św. Huberta święto myśliwych 05 XI Dzień Postaci z Bajek 09 XI Światowy Dzień Jakości 11 XI Narodowe Święto Niepodległości Polski 13 XI Międzynarodowy Dzień Niewidomych (obchodzony w rocznicę urodzin V. Hauey'ego, założyciela pierwszej szkoły dla niewidomych dzieci) 14 XI Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 15 XI Międzynarodowy Dzień Pisarzy Uwięzionych (obchodzony z inicjatywy Światowej Federacji Pen Clubu) 16 XI Dzień Tolerancji (proklamowany przez UNESCO, obchodzony od 1996 r.) 17 XI Międzynarodowy Dzień Studentów (obchodzony od 1941 r. w rocznicę prześladowań studentów czeskich przez hitlerowców w 1939 r.) 17 XI Światowy Dzień Rzucania Palenia Papierosów 21 XI Dzień Pracownika Socjalnego 21 XI Światowy Dzień Telewizji 21 XI Światowy Dzień Życzliwości 25 XI Światowy Dzień Pluszowego Misia

14 29 XI Andrzejki 29 XI Międzynarodowy Dzień bez Kupowania GRUDZIEŃ 01 XII Światowy Dzień Walki z AIDS 03 XII Światowy Dzień Osób Niepełnosprawnych (ogłoszony przez ONZ) 04 XII Dzień Górnika i Naftowca Barbórka 05 XII Międzynarodowy Dzień Wolontariusza 06 XII Mikołajki 10 XII Dzień Ochrony Praw Dziecka 10 XII Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka 11 XII Światowy Dzień Dziecka w Mediach 29 XII Światowy Dzień Różnorodności Biologicznej (proklamowany przez ONZ) 14

15 ROCZNICE REGIONALNE 1366 (650) Książę Bolko II sprzedał swoim dworzanom dziedziczną sztolnię w Starym Zdroju (590) Ulrich Schoff sprzedał Janowi von Liebenthal miasteczko Wałbrzych i okoliczne miejscowości: Podgórze, Sobięcin i Biały Kamień wraz z zamkiem Nowy Dwór (470) Właściciele Wałbrzycha Czettritzowie przeszli na protestantyzm; wraz z nimi także mieszkańcy miasteczka (285) Na środku rynku wybudowano pierwszy w Wałbrzychu ratusz, który rozebrano w 1858 r (140) Wałbrzych otrzymał połączenie kolejowe z Kłodzkiem (przez Podgórze) (105) W parku miejskim w Wałbrzychu na Wzniesieniu Schillera wybudowano dom schroniskowy Harcówka (dawniej Schillerbaude) wg propozycji Wałbrzyskiego Towarzystwa Górskiego (WGV). ur. 12 V 1906 (110) Marian Jachimowicz Poeta, tłumacz, eseista i malarz. zm. 12 XI V 1946 (70) W Wałbrzychu powołano pierwszą Miejską Radę Narodową. ur. 15 V 1926 (90) Józef Wiłkomirski Polski kompozytor i dyrygent, autor baletów, utworów kameralnych i orkiestrowych, laureat wielu nagród i odznaczeń państwowych. zm. 06 VI 1946 (70) Gerhart Hauptmann Niemiecki dramaturg, prozaik i poeta; urodził się w Szczawnie Zdroju, zmarł w Jagniątkowie; Nagroda Nobla w 1912 r. ur. 15 XI X 1856 (160) Przy obecnym placu Magistrackim (dawniej Rathausplatz) w Wałbrzychu oddano do użytku nowy ratusz wybudowany wg projektu wrocławskiego architekta H. F. Wäsemanna.

16 ROCZNICE HISTORYCZNE, KULTURALNE I LITERACKIE ur. ok. 496 p.n.e. (2520) Sofokles Tragediopisarz starożytnej Grecji, polityk, dowódca wojskowy. zm. 406 p.n.e. (2610) ur (475) Jakub Wujek Jezuita, kaznodzieja, pedagog; przełożył Biblię na język polski. zm. 27 VII (95) W Londynie utworzono międzynarodowe stowarzyszenie pisarzy PEN Club (pen pióro oraz skrót pierwszych liter słów: Poets, Essayists, Novelist) (70) W Warszawie powstał Państwowy Instytut Wydawniczy, wydawnictwo literatury pięknej, naukowej i popularnonaukowej z zakresu humanistyki i nauk społecznych. STYCZEŃ ur. 05 I 1921 (95) Friedrich Dürrenmatt Szwajcarski dramatopisarz, prozaik, reżyser i teoretyk teatru, tworzący w języku niemieckim. zm. 14 XII 1990 zm. 07 I 2011 (5) Krzysztof Kolberger Aktor, reżyser. ur. 13 VIII 1950 zm. 08 I 1896 (120) Paul Verlaine Poeta francuski; jeden z najwybitniejszych twórców symbolizmu. ur. 30 III 1844 zm. 10 I 1951 (65) Sinclair Lewis Powieściopisarz amerykański; Nagroda Nobla w 1930 r. ur. 07 II 1885 zm. 10 I 1961 (55) Samuel Dashiell Hammett Pisarz amerykański; twórca tzw. czarnego kryminału, autor. m.in. Sokoła maltańskiego. ur. 27 V

17 ur. 12 I 1876 (140) Jack London Pisarz amerykański. zm. 22 XI 1916 (100) ur. 12 I 1916 (100) Artur Hutnikiewicz Historyk literatury, krytyk. zm. 16 IV 2005 zm. 12 I 1976 (40) Agatha Christie Pisarka angielska; autorka poczytnych powieści kryminalnych. ur. 15 IX 1890 zm. 13 I 1941 (75) James Joyce Pisarz irlandzki, tworzący w języku angielskim; wybitny nowator prozy XX w. ur. 02 II 1882 ur. 14 I 1896 (120) John Roderigo Dos Passos Pisarz amerykański; reprezentant tzw. straconego pokolenia. zm. 28 IX 1970 zm. 14 I 1981 (35) Wiera Badalska Autorka książek dla dzieci, audycji radiowych i scenariuszy do filmów animowanych, tłumaczka. ur. 19 VII 1915 zm. 18 I 1936 (80) Rudyard Kipling Angielski nowelista, powieściopisarz i poeta, autor utworów dla dzieci; Nagroda Nobla w 1907 r. ur. 30 XII 1865 zm. 18 I 2006 (10) Jan Twardowski Ksiądz, poeta. ur. 01 VI 1915 ur. 19 I 1736 (280) James Watt Brytyjski konstruktor i wynalazca; w 1769 r. ulepszył atmosferyczny silnik parowy Th. Newcomena, w 1782 r. zbudował silnik parowy dwustronnego działania. zm. 25 VIII 1819 zm. 20 I 1826 (190) Stanisław Staszic Uczony, filozof, przyrodnik, działacz i pisarz polityczny, ksiądz. ur. XI 1755

18 zm. 20 I 1946 (70) Feliks Nowowiejski Kompozytor, dyrygent, organista i pedagog. ur. 07 II 1877 ur. 21 I 1901 (115) Janusz Meissner Pisarz, lotnik; autor powieści i opowiadań o tematyce lotniczej i marynistycznej. zm. 28 II 1978 ur. 22 I 1561 (455) Francis Bacon Francuski mąż stanu i filozof. zm. 09 IV 1626 (390) ur. 22 I 1921 (95) Krzysztof Kamil Baczyński (pseud. Jan Bugaj) Poeta, żołnierz AK; zginął w powstaniu warszawskim. zm. 04 VIII 1944 ur. 24 I 1921 (95) Antonio Halik (właśc. Mieczysław Sędzimir Antoni Halik) Podróżnik, dziennikarz, pisarz, operator filmowy, fotograf, autor programów telewizyjnych. zm. 23 V 1998 ur. 24 I 1776 (240) Ernst Theodor Amadeus Hoffmann (E. T. A. Hoffmann) Niemiecki poeta, pisarz epoki romantyzmu; autor m.in. Dziadka do Orzechów. zm. 25 VI 1822 zm. 26 I 1976 (40) Witold Jan Doroszewski Językoznawca; redaktor naczelny fundamentalnego Słownika języka polskiego (11 tomów). ur. 01 V 1899 ur. 27 I 1756 (260) Wolfgang Amadeusz Mozart Austriacki kompozytor, klasyk wiedeński; jeden z największych twórców muzyki, także znakomity skrzypek i pianista. zm. 05 XII 1791 (225) zm. 27 I 1901 (115) Giuseppe Verdi Kompozytor włoski; jeden z największych kompozytorów operowych w historii. ur. 10 X 1813 ur. 28 I 1611 (405) Jan Heweliusz Astronom, twórca nowożytnej selenografii. zm. 28 I

19 ur. 28 I 1706 (310) John Baskerville Angielski grawer i odlewnik czcionek, drukarz; stworzył wiele podziwianych i do dziś stosowanych krojów antykwy i kursywy. zm. 08 I I 1961 (55) W Londynie powstała Amnesty International, międzynarodowa organizacja pozarządowa; jej celem jest niesienie pomocy więzionym za przekonania polityczne i religijne, zniesienie tortur i kary śmierci; pokojowa Nagroda Nobla w 1977 r. zm. 28 I 1996 (20) Josif A. Brodski Rosyjski poeta, eseista i tłumacz; od 1972 r. na emigracji w USA; Nagroda Nobla w 1987 r. ur. 24 V 1940 ur. 29 I 1856 (160) Aleksander Brückner Polski slawista i historyk kultury, badacz dziejów języka; odkrywca zabytków piśmiennictwa polskiego, m.in. Kazań świętokrzyskich i Rozmyślań przemyskich. zm. 24 V 1939 ur. 29 I 1866 (150) Romain Rolland Francuski pisarz, muzykolog; Nagroda Nobla w 1915 r. zm. 30 XII 1944 zm. 31 I 1956 (60) Alan Alexander Milne Pisarz angielski; popularność zdobył książkami dla dzieci Kubuś Puchatek i Chatka Puchatka. ur. 18 I 1882 LUTY ur. 01 II 1901 (115) Clark Gable Amerykański aktor filmowy. zm. 16 XI 1960 zm. 01 II 1966 (50) Buster Keaton Amerykański aktor filmowy; słynny komik. ur. 04 X 1895 (1896?) ur. 02 II 1536 (480) Piotr Skarga Teolog i pisarz, jezuita, ideolog polskiej kontrreformacji. zm. 27 IX 1612

20 ur. 03 II 1971 (45) Sarah Kane Angielska dramatopisarka; przedstawicielka nurtu nazwanego nowym brutalizmem. zm. 20 II 1999 ur. 04 II 1746 (270) Tadeusz Kościuszko Generał, Najwyższy Naczelnik Sił Zbrojnych Narodowych w powstaniu 1794 r.; uczestnik wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych; wydał uniwersały regulujące sprawę chłopską. zm. 15 X 1817 ur. 04 II 1866 (150) Władysław Podkowiński Malarz i ilustrator, prekursor polskiego impresjonizmu. zm. 05 I 1895 ur. 05 II 1931 (85) Kalina Jędrusik Aktorka teatralna i filmowa. zm. 07 VIII 1991 (25) ur. 06 II 1906 (110) Jadwiga Korczakowska Autorka książek dla dzieci i młodzieży. zm. 18 XII 1994 ur. 08 II 1931 (85) James Dean Amerykański aktor filmowy. zm. 30 IX 1955 zm. 09 II 1881 (135) Fiodor Dostojewski Rosyjski prozaik, publicysta; wybitny przedstawiciel realistycznej powieści psychologicznej. ur. 11 XI 1821 (195) ur. 10 II 1886 (130) Jerzy Szaniawski Dramatopisarz, prozaik, nowelista. zm. 16 III 1970 ur. 11 II 1916 (100) Seweryna Szmaglewska Pisarka; autorka utworów dla młodzieży. zm. 07 VII 1992 ur. 14 II 1936 (80) Anna German Polska piosenkarka i kompozytorka, aktorka, z wykształcenia geolog. zm. 25/26 VIII

21 zm. 15 II 2011 (5) Karin Stanek Piosenkarka, wokalistka zespołu Czerwono Czarni; w roku 1976 wyjechała do Niemiec, gdzie mieszkała aż do śmierci. ur. 18 VIII 1943 ur. 16 II 1731 (285) Marcello Bacciarelli Malarz włoski; tworzył w Polsce. zm. 05 I 1818 zm. 17 II 1981 (35) Janina Broniewska Pisarka, autorka książek dla dzieci i młodzieży, publicystka; w l była żoną Władysława Broniewskiego. ur. 05 VIII 1904 zm. 18 II 1546 (470) Marcin Luter Niemiecki teolog i reformator religijny; gł. twórca luteranizmu. ur. 10 XI 1483 zm. 19 II 1951 (65) André Gide Pisarz francuski; Nagroda Nobla w 1947 r. ur. 22 XI 1869 zm. 21 II 2011 (5) Jerzy Nowosielski Malarz, rysownik i teoretyk sztuki. ur. 07 I 1923 ur. 22 II 1901 (115) Mira Zimińska Sygietyńska Aktorka teatralna i filmowa, pieśniarka, współzałożycielka Państwowego Zespołu Pieśni i Tańca Mazowsze. zm. 26 I 1997 ur. 24 II 1786 (230) Wilhelm Karl Grimm Niemiecki filolog, zbieracz baśni i podań ludowych. zm. 16 XII 1859 ur. 25 II 1841 (175) Auguste Renoir Francuski malarz, rysownik i grafik; jeden z twórców impresjonizmu. zm. 03 XII 1919 ur. 27 II 1911 (105) Zofia Hertz Jedna z głównych postaci Instytutu Literackiego w Paryżu i najbliższa współpracowniczka Jerzego Giedroycia; autorka Kultury i tłumaczka; żona Zygmunta Hertza. zm. 20 VI 2003

22 zm. 27 II 1936 (80) Iwan Pawłow Fizjolog rosyjski; twórca fizjologii wyższych czynności nerwowych; wprowadził pojęcie odruchów warunkowych; współtwórca podstaw psychiatrii eksperymentalnej; Nagroda Nobla w 1904 r. za badania nad fizjologią trawienia. ur. 14 lub 26 IX 1849 zm. 28 II 1916 (100) Henry James Pisarz amerykański; wybitny reprezentant realizmu psychologicznego. ur. 15 IV 1843 MARZEC ur. 02 III 1921 (95) Kazimierz Górski Trener, piłkarz, działacz sportowy; pod jego kierunkiem pierwsza reprezentacja Polski odniosła największe sukcesy w historii polskiego piłkarstwa: złoty (1972) i srebrny (1976) medal olimpijski oraz 3 miejsce na mistrzostwach świata (1974). zm. 23 V 2006 (10) zm. 03 III 2011 (5) Irena Kwiatkowska Aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, artystka kabaretowa. ur. 17 IX 1912 ur. 04 III 1906 (110) Karol Estreicher Syn Stanisława, historyk sztuki, bibliograf, pisarz. zm. 29 IV 1984 zm. 04 III 2011 (5) Lucyna Legut Pisarka, autorka utworów dramatycznych, słuchowisk radiowych i widowisk telewizyjnych oraz utworów dla dzieci i młodzieży. ur. 27 III 1926 (90) ur. 05 III 1901 (115) Julian Przyboś Poeta, eseista; współtwórca Awangardy Krakowskiej. zm. 06 X 1970 zm. 05 III 1966 (50) Anna Achmatowa (właśc. Anna A. Gorienko) Poetka rosyjska; w młodości przedstawicielka akmeizmu. ur. 23 VI 1889 ur. 06 III 1926 (90) Andrzej Wajda Reżyser filmowy i teatralny. 22

23 ur. 07 III 1911 (105) Stefan Kisielewski (pseud. Kisiel, Staliński Tomasz) Publicysta, prozaik, kompozytor, krytyk muzyczny. zm. 27 IX 1991 (25) ur. 08 III 1761 (255) Jan Potocki Historyk, podróżnik, prozaik, tworzący w języku francuskim; autor Rękopisu znalezionego w Saragossie. zm. 02 XII 1815 zm. 09 III 2006 (10) Hanna Bielicka Aktorka, artystka kabaretowa. ur. 09 XI 1915 ur. 12 III 1931 (85) Józef Tischner Filozof, teolog, eseista, ksiądz katolicki. zm. 28 VI 2000 ur. 12 III 1946 (70) Liza Minelli Amerykańska piosenkarka, tancerka, aktorka. zm. 12 III 2001 (15) Robert Ludlum Pisarz amerykański; autor słynnych powieści sensacyjnych. ur. 25 V 1927 zm. 14 III 1801 (215) Ignacy Krasicki X.B.W. Poeta, prozaik, komediopisarz, encyklopedysta, przez współczesnych zwany księciem poetów; biskup warmiński i arcybiskup gnieźnieński. ur. 03 II 1735 zm. 14 III 1961 (55) Akiba Rubinstein Szachista polski; od 1963 r. odbywają się w Polanicy Zdroju poświęcone pamięci A. R. międzynarodowe turnieje szachowe. ur. 12 XII 1882 ur. 19 III 1911 (105) Jerzy Jurandot Satyryk i komediopisarz. zm. 16 VIII 1979 ur. 20 III 1941 (75) Jerzy Duda Gracz Malarz i grafik. zm. 05 XI 2004

24 ur. 23 III 1926 (90) Dario Fo Włoski reżyser, dramatopisarz, aktor; Nagroda Nobla w 1997 r. zm. 23 III 2011 (5) Elizabeth Taylor Amerykańska aktorka filmowa; wielka legenda kina XX stulecia. ur. 27 II 1932 ur. 26 III 1911 (105) Tennessee Williams Dramatopisarz amerykański. zm. 25 II 1983 ur. 27 III 1871 (245) Henryk Mann Pisarz niemiecki. zm. 12 III 1950 ur. 27 III 1926 (90) Lucyna Legut Pisarka, autorka utworów dramatycznych, słuchowisk radiowych i widowisk telewizyjnych oraz utworów dla dzieci i młodzieży. zm. 04 III 2011 (5) zm. 27 III 2006 (10) Stanisław Lem Powieściopisarz, eseista, filozof; autor cenionych na świecie utworów fantastycznonaukowych. ur. 12 IX 1921 (95) zm. 28 III 1941 (75) Virginia Woolf Angielska pisarka i eseistka. ur. 25 I 1882 ur. 30 III 1746 (270) Francisco de Goya y Lucientes Wybitny malarz i grafik hiszpański. zm. 16 IV 1828 ur. 31 III 1596 (420) René Descartes (pol. Kartezjusz) Francuski filozof, fizyk i matematyk; jeden z najbardziej rewolucyjnych umysłów XVII w., zwany ojcem filozofii nowożytnej. zm. 11 II 1650 ur. 31 III 1886 (130) Tadeusz Kotarbiński Filozof; twórca reizmu i prakseologii. zm. 03 X 1981 (35) ur. 31 III 1926 (90) John Fowles Angielski powieściopisarz i eseista. zm. 07 XI

25 KWIECIEŃ ur. 01 IV 1896 (120) Pola (Apolonia) Gojawiczyńska Powieściopisarka. zm. 29 III 1963 ur. 01 IV 1901 (115) Sergiusz Piasecki Pisarz; rozgłos zyskał powieścią Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy. zm. 12 IX 1964 ur. 03 IV 1886 (130) Władysław Tatarkiewicz Filozof, historyk filozofii, estetyk i historyk sztuki. zm. 04 IV 1980 ur. 03 IV 1896 (120) Józef Czapski Prozaik, krytyk, artysta malarz. zm. 12 I 1993 zm. 03 IV 1991 (25) Graham Greene Angielski powieściopisarz. ur. 02 X 1904 ur. 05 IV 1916 (100) Gregory Peck Aktor filmowy i teatralny. zm. 12 VI 2003 ur. 06 IV 1901 (115) Marian Hemar Poeta, komediopisarz i satyryk. zm. 11 II 1972 zm. 06 IV 1971 (45) Igor Strawiński Kompozytor rosyjski. ur. 17 VI 1882 zm. 09 IV 1626 (390) Francis Bacon Francuski mąż stanu i filozof. ur. 22 I 1561 (455) ur. 09 IV 1821 (195) Charles Pierre Baudelaire Francuski poeta i krytyk; jeden z prekursorów poezji nowoczesnej. zm. 31 VIII 1867

26 zm. 10 IV 2011 (5) Eugeniusz Get Stankiewicz (właśc. Eugeniusz Józef Stankiewicz) Artysta grafik, plakacista, scenograf. ur. 14 V 1942 ur. 11 IV 1771 (245) Samuel Bogumił Linde Leksykograf, bibliotekarz; autor 6 tomowego Słownika języka polskiego. zm. 08 VIII IV 1961 (55) Radziecki kosmonauta Jurij Gagarin jako pierwszy człowiek odbył lot kosmiczny po orbicie satelitarnej Ziemi w statku kosmicznym Wostok 1. ur. 13 IV 1906 (110) Samuel Beckett Pisarz irlandzki, piszący gł. w języku francuskim; jeden z twórców teatru absurdu; Nagroda Nobla w 1969 r. zm. 22 XII 1989 zm. 13 IV 1986 (30) Jean Genet Pisarz francuski; przedstawiciel teatru absurdu. ur. 19 XII 1910 ur. 14 IV 1916 (100) Wojciech Żukrowski Prozaik, poeta, reportażysta, autor książek dla dzieci i młodzieży. zm. 26 VIII 2000 ur. 16 IV 1946 (70) Maciej Wojtyszko Scenarzysta, reżyser, autor książek dla dzieci i młodzieży. ur. 17 IV 1796 (220) Stanisław Jachowicz Poeta, pedagog, działacz społeczny; twórca polskiej literatury dla dzieci. zm. 24 XII 1857 ur. 21 IV 1816 (200) Charlotte Brontë Pisarka angielska, siostra Anne i Emily Jane. zm. 31 III 1855 zm. 22 IV 1616 (400) Miguel de Cervantes y Saavedra Pisarz hiszpański; twórca nowożytnej powieści europejskiej, autor słynnego Don Kichota. ur. 29 IX 1547(?) zm. 23 IV 1616 (400) William Shakespeare (pol. Szekspir) Angielski dramatopisarz, poeta i aktor; uważany za największego dramatopisarza świata. ur. 26 IV

27 ur. 23 IV 1891 (125) Sergiusz Prokofiew Rosyjski kompozytor i pianista. zm. 05 III 1953 zm. 24 IV 1731 (285) Daniel Defoe Angielski pisarz i publicysta; autor Przypadków Robinsona Crusoe. ur. ok IV 1986 (30) W elektrowni atomowej w Czarnobylu na Ukrainie zdarzyła się największa katastrofa w dziejach wykorzystania energii jądrowej. zm. 27 IV 1521 (495) Ferdynand Magellan Żeglarz portugalski w służbie hiszpańskiej; jedna z najwybitniejszych postaci w dziejach żeglugi i odkryć geograficznych, organizator i dowódca pierwszej wyprawy, która opłynęła Ziemię. ur ur. 27 IV 1791 (225) Samuel Finley Breese Morse Amerykański artysta malarz, rzeźbiarz, wynalazca, pionier telegrafii elektrycznej; opracował alfabet telegraficzny. zm. 02 IV 1872 ur. 27 IV 1931 (85) Krzysztof Komeda (właśc. Krzysztof Trzciński) Kompozytor i pianista jazzowy; sławę zyskał jako twórca muzyki filmowej. zm. 23 IV 1969 MAJ ur. 01 V 1926 (90) Janina Hertz Prozaik, autorka utworów dramatycznych i utworów dla dzieci. zm. 27 XII 1993 zm. 02 V 1826 (190) Antoni Malczewski Poeta; autor pierwszej polskiej powieści poetyckiej pt. Maria. ur. 03 VI 1793 zm. 03 V 1991 (25) Jerzy Kosiński Pisarz amerykański, pochodzenia żydowskiego, urodzony w Polsce; od 1957 r. w USA. ur. 14 VI 1933 ur. 05 V 1846 (170) Henryk Sienkiewicz Pisarz, publicysta, działacz społeczny; Nagroda Nobla w 1905 r. zm. 15 XI 1916 (100)

28 ur. 06 V 1856 (160) Zygmunt Freud Austriacki neurolog i psychiatra; uważany za twórcę nowoczesnej psychoterapii (psychoanaliza). zm. 23 IX 1939 ur. 07 V 1901 (115) Gary Cooper Aktor amerykański. zm. 13 V 1961 (55) zm. 07 V 1966 (50) Stanisław Jerzy Lec Poeta, satyryk, aforysta, fraszkopisarz. ur. 06 III 1909 ur. 08 V 1906 (110) Roberto Rossellini Włoski reżyser filmowy; czołowy twórca neorealizmu. zm. 03 VI 1977 zm. 09 V 2006 (10) Jerzy Ficowski Poeta, prozaik, eseista, tłumacz, autor utworów dla dzieci, edytor dzieł Brunona Schulza, badacz historii i folkloru Cyganów. ur. 04 IX 1924 zm. 10 V 1986 (30) Anna Kamieńska Poetka, prozaik, autorka utworów dla dzieci i młodzieży, krytyk literacki, tłumaczka. ur. 12 IV 1920 ur. 11 V 1906 (110) Maria Kann Pisarka, autorka utworów dla dzieci i młodzieży. zm. 30 XII 1995 ur. 11 V 1916 (100) Camilo José Cela Pisarz hiszpański; Nagroda Nobla w 1989 r. zm. 17 I 2002 zm. 11 V 1971 (45) Rafał Wojaczek Poeta. ur. 07 XII 1945 zm. 11 V 1981 (35) Bob Marley Jamajski wokalista, gitarzysta i kompozytor, autor tekstów piosenek; główny przedstawiciel muzyki reggae. ur. 06 II

29 12 V 1926 (90) Wojskowy zamach stanu Józefa Piłsudskiego, tzw. przewrót majowy, który zapoczątkował okres rządów sanacji. ur. 15 V 1856 (160) Lyman Frank Baum Pisarz amerykański; autor serii książek o Czarnoksiężniku Ozie. zm. 06 V 1919 zm. 15 V 1886 (130) Emily Elizabeth Dickinson Poetka amerykańska. ur. 10 XII 1830 ur. 15 V 1891 (125) Michaił Bułhakow Rosyjski dramatopisarz i prozaik. zm. 10 III 1940 ur. 16 V 1926 (90) Alina Szapocznikow Rzeźbiarka. zm. 02 III 1973 zm. 19 V 1976 (40) Julian Krzyżanowski Historyk literatury, folklorysta. ur. 04 VII 1892 zm. 20 V 1506 (510) Krzysztof Kolumb Żeglarz w służbie hiszpańskiej; jedna z najwybitniejszych postaci w dziejach odkryć geograficznych i żeglugi, odkrywca Ameryki. ur. między 25 VIII a 31 X 1451 (565) ur. 20 V 1881 (135) Władysław Sikorski Polityk, generał; premier rządu RP na emigracji i Naczelny Wódz, organizator Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, zginął w katastrofie lotniczej w Gibraltarze. zm. 04 VII 1943 ur. 20 V 1921 (95) Ewa Szumańska Szmorlińska Prozaik, autorka utworów dramatycznych, reportaży i słuchowisk radiowych; współautorka radiowych programów satyrycznych: 60 minut na godzinę, Zsyp (m.in. cykl Z pamiętnika młodej lekarki ). zm. 17 V 2011 (5) ur. 20 V 1956 (60) Boris Akunin Pisarz rosyjski pochodzenia gruzińskiego, eseista, tłumacz z języka japońskiego.

30 zm. 20 V 1986 (30) Karol Olgierd Borchardt Pisarz marynista. ur. 25 III 1905 ur. 21 V 1471 (545) Albrecht Dürer Niemiecki malarz, rysownik, grafik, teoretyk sztuki. zm. 06 IV 1528 ur. 23 V 1891 (125) Pär Lagerkvist Szwedzki poeta, prozaik i dramatopisarz; Nagroda Nobla w 1951 r. zm. 11 VII 1974 zm. 23 V 1906 (110) Henryk Ibsen Najwybitniejszy dramatopisarz norweski. ur. 20 III 1828 ur. 25 V 1926 (90) Jan Józef Lipski Działacz polityczny, historyk i krytyk literatury, edytor, publicysta. zm. 10 IX 1991 (25) ur. 25 V 1926 (90) Miles Davis Amerykański trębacz i kompozytor jazzowy. zm. 28 IX 1991 (25) 26 V 1956 (60) W Krakowie powstał kabaret literacko artystyczny Piwnica pod Baranami. zm. 26 V 1976 (40) Martin Heidegger Filozof niemiecki; jeden z głównych przedstawicieli egzystencjalizmu. ur. 26 IX 1889 ur. 28 V 1836 (180) Jan Karłowicz Ojciec Mieczysława, etnograf, językoznawca ( Słownik języka polskiego zw. warszawskim, Słownik gwar polskich ) i muzykolog. zm. 14 VI 1903 zm. 28 V 1981 (35) Stefan Wyszyński Kardynał, arcybiskup metropolita gnieźnieński i warszawski, prymas Polski, mąż stanu, duchowy przywódca narodu. ur. 03 VIII 1901 (115) zm. 30 V 1431 (585) Joanna d'arc św. (Dziewica Orleańska) Bohaterka narodowa Francji z okresu wojny stuletniej. ur

31 ur. 31 V 1931 (85) Bogumił Kobiela Aktor teatralny i filmowy; wybitne role tragikomiczne. zm. 10 VII 1969 CZERWIEC ur. 01 VI 1926 (90) Marilyn Monroe (właśc. Norma Jean Baker) Amerykańska aktorka filmowa. zm. 05 VIII 1962 ur. 02 VI 1906 (110) Josephine Baker Francuska piosenkarka i tancerka, pochodzenia amerykańskiego. zm. 11 IV 1975 ur. 03 VI 1926 (90) Allen Ginsberg Poeta amerykański; jeden z czołowych przedstawicieli ruchu beatników w literaturze ( Skowyt i inne wiersze ). zm. 05 IV 1997 zm. 03 VI 2001 (15) Anthony Quinn Amerykański aktor filmowy i teatralny, pochodzenia meksykańsko irlandzkiego. ur. 21 IV 1915 ur. 06 VI 1841 (175) Eliza Orzeszkowa Powieściopisarka, nowelistka, publicystka. zm. 18 V 1910 zm. 06 VI 1961 (55) Carl Gustav Jung Szwajcarski psychiatra; współtwórca psychologii głębi ; twórca koncepcji nieświadomości zbiorowej i pojęcia archetypów. ur. 26 VII 1875 zm. 08 VI 1876 (140) George Sand (właśc. Aurore Dudevant) Pisarka francuska; odegrała wielką rolę w życiu literackim, artystycznym i społecznym epoki romantyzmu. ur. 01 VII 1804 zm. 08 VI 1956 (60) Jan Lechoń (właśc. Leszek Serafinowicz) Poeta, eseista, krytyk literacki i teatralny, tłumacz; współtwórca grupy poetyckiej Skamander. ur. 13 III 1899

32 zm. 10 VI 1926 (90) Antonio Gaudi Architekt hiszpański; wybitny i oryginalny twórca końca XIX i pocz. XX w. ur. 25 IV 1918 zm. 12 VI 1536 (480) Erazm z Rotterdamu Holenderski filolog, filozof, pisarz, teolog, pedagog, piszący po łacinie; jeden z najwybitniejszych humanistów odrodzenia. ur. 28 X 1467 zm. 14 VI 1986 (30) Jorge Luis Borges Pisarz argentyński. ur. 24 VIII 1899 ur. 15 VI 1946 (70) Demis Roussos (właśc. Artemios Wenturis Roussos) Grecki piosenkarz muzyki pop. zm. 25 I 2015 zm. 15 VI 1996 (20) Ella Fitzgerald Amerykańska wokalistka; jedna z najwybitniejszych śpiewaczek w historii jazzu. ur. 25 IV 1918 zm. 17 VI 1696 (320) Jan III Sobieski Hetman wielki koronny, król Polski od 1674 r.; wybitny dowódca, walczył z Kozakami, Tatarami, Szwecją, Moskwą i Turcją. ur. 17 VIII 1629 zm. 18 VI 1936 (80) Maksym Gorki Rosyjski pisarz, dramaturg i publicysta; uważany za inicjatora realizmu socjalistycznego. ur. 28 III 1868 ur. 20 VI 1566 (450) Zygmunt III Waza Król Polski od 1587 r. i Szwecji od 1592 r. zm. 30 IV 1632 ur. 22 VI 1926 (90) Tadeusz Konwicki Prozaik, reżyser filmowy, scenarzysta. zm. 07 I 2015 zm. 23 VI 1986 (30) Jerzy Putrament Prozaik, poeta, eseista, tłumacz. ur. 14 XI

33 ur. 27 VI 1926 (90) Frank O'Hara Amerykański pisarz, poeta i krytyk sztuki. zm. 25 VII 1966 (50) ur. 27 VI 1941 (75) Krzysztof Kieślowski Reżyser i scenarzysta filmowy. zm. 13 III 1996 (20) zm. 27 VI 2001 (15) Jack Lemmon Amerykański aktor filmowy; jeden z największych komików w historii kina. ur. 08 II 1925 zm. 27 VI 2001 (15) Tove Jansson Pisarka fińska, tworząca w języku szwedzkim, malarka; książki dla dzieci, m.in. popularny cykl opowieści fantastycznych o Muminkach (z własnymi ilustracjami). ur. 09 VIII 1914 zm. 29 VI 1941 (75) Ignacy Jan Paderewski Pianista, kompozytor, pedagog, polityk, działacz społeczny. ur. 06 (18?) XI 1860 ur. 30 VI 1911 (105) Czesław Miłosz Poeta, prozaik, eseista, tłumacz; Nagroda Nobla w 1980 r. zm. 14 VIII 2004 LIPIEC ur. 01 VII 1921 (95) Michalina Wisłocka Seksuolog, lekarz. zm. 05 II 2005 zm. 02 VII 1566 (450) Nostradamus (fr. Michel de Nostredame) Francuski lekarz, astrolog, matematyk i autor proroctw, okultysta. ur. 14 XII 1503 zm. 02 VII 1961 (55) Ernest Hemingway Pisarz amerykański; jeden z czołowych przedstawicieli tzw. straconego pokolenia; Nagroda Nobla w 1954 r. ur. 21 VII 1899 zm. 02 VII 1966 (50) Jan Brzechwa Poeta, autor utworów dla dzieci, satyryk, tłumacz. ur. 15 VIII 1900

34 zm. 03 VII 1951 (65) Tadeusz Borowski Poeta, prozaik, publicysta. ur. 12 XI 1922 zm. 03 VII 1966 (50) Wanda Grodzieńska Autorka książek dla dzieci, tłumaczka. ur. 03 VIII 1906 (110) zm. 03 VII 1971 (45) Jim Morrison Amerykański wokalista i kompozytor, autor tekstów piosenek, poeta, założyciel rockowej grupy The Doors. ur. 08 XII 1943 zm. 3/4 VII 1941 (75) Tadeusz Żeleński (Boy) Krytyk literacki i teatralny, tłumacz, publicysta, z wykształcenia lekarz. ur. 21 XII VII 1776 (240) Uchwalenie Deklaracji Niepodległości Stanów Zjednoczonych. zm. 04 VII 1976 (40) Antoni Słonimski Poeta, satyryk, komediopisarz, felietonista, krytyk teatralny; współtwórca grupy poetyckiej Skamander. ur. 15 XI 1895 ur. 05 VII 1931 (85) Janusz Domagalik Prozaik, autor utworów dla dzieci i młodzieży, dziennikarz. zm. 28 XII VII 1956 (60) Dekret o utworzeniu Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk; cenzurę prewencyjną zniosła ustawa z 11 IV 1990 r. zm. 06 VII 1971 (45) Louis Armstrong (pseud. Satchmo) Amerykański trębacz i wokalista jazzowy. ur. 04 VII 1900 zm. 07 VII 1946 (70) Józef Wilhelm Mehoffer Malarz; przedstawiciel Młodej Polski. ur. 19 III 1869 ur. 08 VII 1621 (395) Jean de La Fontaine Poeta francuski; autor słynnych Bajek. zm. 13 IV

35 zm. 08 VII 1796 (220) Adam Naruszewicz Poeta, historyk, dramatopisarz, tłumacz, publicysta. ur. 20 X 1733 zm. 08 VII 1946 (70) Józef Mehoffer Malarz, witrażysta, grafik, jeden z najbardziej znaczących przedstawicieli Młodej Polski. ur. 19 III 1869 ur. 09 VII 1916 (100) Stanisław Pagaczewski Prozaik, autor utworów dla dzieci i młodzieży. zm. 07 VI 1984 ur. 09 VII 1856 (160) Nikola Tesla Amerykański elektrotechnik i wynalazca; twórca m.in. transformatora wielkiej częstotliwości (tzw. cewka Tesli). zm. 7 I 1943 ur. 10 VII 1871 (145) Marcel Proust Francuski pisarz; autor wielotomowego cyklu powieściowego W poszukiwaniu straconego czasu. zm. 18 XI 1922 ur. 15 VII 1606 (410) Rembrandt Holenderski malarz, grafik i rysownik. zm. 04 X 1669 ur. 15 VII 1871 (145) Henryk Arctowski Podróżnik, geofizyk i geograf; jeden z pionierów polskich badań polarnych. zm. 21 II 1958 zm. 15 VII 1876 (140) Aleksander Fredro Najwybitniejszy komediopisarz polski, poeta, pamiętnikarz. ur. 20 VI 1793 zm. 16 VII 1896 (120) Edmond de Goncourt Pisarz francuski; Nagroda Goncourtów (Prix Goncourt) przyznawana jest corocznie przez Akademię Goncourtów za wybitne osiągnięcia w dziedzinie prozy francuskiej. ur. 26 V 1822 ur. 18 VII 1811 (205) William Makepeace Thackeray Powieściopisarz angielski, wybitny realista i satyryk. zm. 24 XII 1863

36 ur. 18 VII 1901 (115) Stanisław Mikołajczyk Polityk, działacz ruchu ludowego; premier rządu RP na uchodźstwie; współzałożyciel (1945 r.) PSL. zm. 13 XII 1966 (55) zm. 24 VII 1991 (25) Isaac Bashevis Singer Prozaik żydowski, tworzący w języku jidysz; Nagroda Nobla w 1978 r. ur. 14 VII 1904 lub 26 XI 1904 ur. 25 VII 1016 (1000) Kazimierz I Odnowiciel Książę polski, syn Mieszka II i Rychezy. zm. 28 XI 1058 ur. 26 VII 1856 (160) George Bernard Shaw Angielski dramatopisarz, krytyk i publicysta, pochodzenia irlandzkiego; Nagroda Nobla w 1925 r. zm. 02 XI 1950 ur. 27 VII 1906 (110) Jerzy Giedroyc Redaktor naczelny paryskiej Kultury, wydawca. zm. 14 IX 2000 zm. 27 VII 1946 (70) Gertrude Stein Pisarka amerykańska; patronowała młodym pisarzom (m.in. E. Hemingwayowi), nazwanym przez nią straconym pokoleniem (Lost Generation). ur. 03 II 1874 zm. 28 VII 1741 (275) Antonio Vivaldi Włoski kompozytor i skrzypek, ksiądz jeden z najwybitniejszych przedstawicieli muzyki późnego baroku. ur. 04 III 1678 zm. 29 VII 1856 (160) Robert Schumann Niemiecki kompozytor i pianista; jeden z głównych przedstawicieli romantyzmu w muzyce. ur. 08 VI 1810 zm. 31 VII 1886 (130) Franciszek Liszt Węgierski kompozytor, pianista i dyrygent. ur. 22 X 1811 (205) 36

37 SIERPIEŃ zm. 01 VIII 1926 (90) Jan Kasprowicz Poeta, dramatopisarz, tłumacz, krytyk literacki i teatralny. ur. 12 XII 1860 zm. 02 VIII 1921 (95) Enrico Caruso Śpiewak włoski. ur. 27 II 1873 ur. 03 VIII 1901 (115) Stefan Wyszyński Kardynał, arcybiskup metropolita gnieźnieński i warszawski, prymas Polski, mąż stanu, duchowy przywódca narodu. zm. 28 V 1981 (35) ur. 03 VIII 1906 (110) Wanda Grodzieńska Autorka książek dla dzieci, tłumaczka. zm. 03 VII 1966 (50) ur. 06 VIII 1881 (135) Aleksander Fleming Szkocki lekarz i mikrobiolog, odkrywca penicyliny; Nagroda Nobla w 1945 r. zm. 11 III 1955 ur. 07 VIII 1876 (140) Mata Hari (właśc. Margaretha Gertruda Zelle) Tancerka holenderska; rozstrzelana we Francji pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Niemiec. zm. 15 X 1917 zm. 09 VIII 1516 (500) Hieronymus Bosch Niderlandzki malarz i rysownik. ur. 1450(?) ur. 09 VIII 1916 (100) Eugeniusz Paukszta Powieściopisarz, publicysta, autor książek dla młodzieży. zm. 20 V 1979 ur. 10 VIII 1896 (120) Stefan Wiechecki (pseud. Wiech) Pisarz, satyryk; w felietonach i humoreskach utrwalił język i obyczaje przedmieść przedwojennej Warszawy. zm. 26 VII 1979 zm. 10 VIII 1996 (20) Czesław Centkiewicz Prozaik, reportażysta, autor książek dla młodzieży, podróżnik. ur. 18 X 1904

38 zm. 11 VIII 1956 (60) Jackson Pollock Malarz amerykański; twórca ekspresjonizmu abstrakcyjnego; uprawiał action painting. ur. 28 I 1912 zm. 13 VIII 1946 (70) Herbert George Wells Pisarz angielski; autor powieści utopijnych i fantastycznonaukowych. ur. 21 IX 1866 (150) ur. 14 VIII 1926 (90) René Goscinny Francuski humorysta, pochodzenia polskiego; autor m.in. serii o Asteriksie i opowiadań o Mikołajku. zm. 05 XI 1977 zm. 14 VIII 1941 (75) Maksymilian Maria Kolbe św. Kapłan i męczennik, franciszkanin; założyciel klasztorów w Niepokalanowie i Nagasaki; kanonizowany w 1982 r. ur. 08 I 1894 zm. 14 VIII 1956 (60) Bertolt Brecht Niemiecki dramatopisarz, poeta, teoretyk teatru, reżyser. ur. 10 II 1898 ur. 15 VIII 1771 (245) Walter Scott Szkocki i angielski poeta oraz powieściopisarz. zm. 21 IX 1832 zm. 15 VIII 1966 (50) Jan Kiepura Mąż Marthy Eggerth, śpiewak operowy (tenor) i aktor filmowy. ur. 16 V 1902 ur. 18 VIII 1946 (70) Irena Jarocka Piosenkarka i aktorka. zm. 21 I 2012 ur. 19 VIII 1871 (145) Orville Wright Amerykański konstruktor i pilot lotniczy, pionier lotnictwa silnikowego; w 1903 r. bracia dokonali pierwszych lotów skonstruowanym przez siebie samolotem z silnikiem spalinowym. zm. 30 I 1948 zm. 19 VIII 1936 (80) Federico Garcia Lorca Hiszpański poeta i dramatopisarz; jeden z najwybitniejszych przedstawicieli hiszpańskiej literatury XX w. ur. 05 VI

39 ur. 20 VIII 1086 (930) Bolesław III Krzywousty Książę polski, syn Władysława I Hermana i Judyty. zm. 28 X 1138 ur. 20 VIII 1901 (115) Salvatore Quasimodo Poeta włoski; Nagroda Nobla w 1959 r. zm. 14 VI 1968 zm. 23 VIII 1926 (90) Rudolph Valentino Amerykański aktor filmowy, pochodzenia włoskiego; gwiazdor filmu niemego. ur. 06 V 1895 ur. 25 VIII 1891 (125) Gustaw Morcinek Pisarz i działacz społeczny; związany ze Śląskiem. zm. 20 XII 1963 zm. 27 VIII 1576 (440) Tycjan, właśc. Tiziano Vecellio Włoski malarz i rysownik, czołowy przedstawiciel szkoły weneckiej włoskiego renesansu. ur. między ur. 27 VIII 1871 (145) Theodore Dreiser Pisarz amerykański; uważany za jednego z gł. przedstawicieli nurtu naturalistycznego w literaturze amerykańskiej. zm. 28 XII 1945 ur. 27 VIII 1931 (85) Roman Opałka Malarz, grafik; tworzył w nurcie konceptualizmu. zm. 06 VIII 2011 (5) ur. 27 VIII 1941 (75) Cesaria Evora Pieśniarka fado z Wysp Zielonego Przylądka. zm. 17 XII 2011 (5) zm. 30 VIII 1946 (70) Henryk Sucharski Major; od 1918 r. w Wojsku Polskim; w wojnie obronnej 1939 r. dowódca obrony Westerplatte; w niewoli niemieckiej; dowódca batalionu strzelców w 2. Korpusie Polskim we Włoszech. ur. 12 XI 1898 zm. 31 VIII 1941 (75) Marina Cwietajewa Poetka rosyjska. ur. 08 X 1892

40 zm. 31 VIII 1956 (60) Antoni Jan Bogusławski Poeta, prozaik, autor utworów dla dzieci. ur. 28 II 1889 WRZESIEŃ ur. 02 IX 1911 (105) Czesław Janczarski Poeta, autor książek dla dzieci, redaktor czasopisma dla dzieci Miś. zm. 19 V 1971 (45) zm. 02 IX 1976 (40) Stanisław Grochowiak Poeta, prozaik, dramatopisarz, publicysta. ur. 24 I 1934 zm. 02 IX 1981 (35) Tadeusz Baird Kompozytor, członek tzw. Grupy 49 (wraz z J. Krenzem i K. Serockim); współinicjator festiwalu Warszawska Jesień. ur. 26 VII 1928 ur. 04 IX 1966 (50) Marek Krajewski Filolog klasyczny, pisarz. ur. 05 IX 1946 (70) Freddie Mercury Brytyjski wokalista, pianista i kompozytor, pochodzenia perskiego; występował z zespołem Queen. zm. 24 XI 1991 (25) zm. 5/6 IX 1566 (450) Sulejman Wspaniały Sułtan osmański; w czasach jego panowania Imperium Osmańskie osiągnęło szczyt swojej potęgi; przeprowadził reformę administracji, armii, finansów; był mecenasem kultury oraz poetą. ur. 06 XI 1494 zm. 06 IX 2011 (5) Janusz Morgenstern Wybitny reżyser i producent filmowy. ur. 16 XI 1922 ur. 07 IX 1956 (60) Ryszard Riedel Wokalista kultowego zespołu Dżem, autor tekstów piosenek. zm. 30 VII 1994 zm. 09 IX 1596 (420) Anna Jagiellonka Królowa Polski, żona Stefana Batorego, córka Zygmunta I Starego i Bony. ur. 18 X

41 zm. 09 IX 1901 (115) Henri de Toulouse Lautrec Francuski malarz, rysownik i grafik. ur. 24 XI 1864 zm. 10 IX 1821 (195) Franciszek Zabłocki Komediopisarz, poeta. ur. 02 I IX 2001 (15) Atak terrorystyczny na Stany Zjednoczone. ur. 12 IX 1921 (95) Stanisław Lem Powieściopisarz, eseista, filozof; autor cenionych na świecie utworów fantastycznonaukowych. zm. 27 III 2006 (10) ur. 13 IX 1916 (100) Roald Dahl Pisarz angielski; gł. utwory dla dzieci, utrzymane często w poetyce surrealistycznej. zm. 23 XI 1990 zm. 13 IX 1996 (20) Wiktor Woroszylski Poeta, prozaik, eseista, autor książek dla dzieci, tłumacz. ur. 08 VI 1927 zm. 13 lub 14 IX 1321 (695) Dante Alighieri Wybitny poeta włoski. ur. między a 13 VI 1265 zm. 14 IX 1851 (165) James Fenimore Cooper Powieściopisarz amerykański; jeden z twórców narodowej literatury amerykańskiej. ur. 15 IX 1789 zm. 15 IX 2006 (10) Oriana Fallaci Włoska dziennikarka i pisarka. ur. 29 VI 1930 ur. 19 IX 1911 (105) William Golding Pisarz angielski; Nagroda Nobla w 1983 r. zm. 19 VI 1993 zm. 19 IX 1996 (20) Czesław Petelski Reżyser filmowy. ur. 05 XI 1922

42 ur. 21 IX 1866 (150) Herbert George Wells Pisarz angielski; autor powieści utopijnych i fantastycznonaukowych. zm. 13 VIII 1946 (70) ur. 22 IX 1791 (225) Michael Faraday Angielski fizyk i chemik, eksperymentator, samouk; odkrył zjawisko indukcji elektromagnetycznej i zjawisko samoindukcji; sformułował prawa rządzące procesem elektrolizy (prawo Faradaya); zbudował pierwszy model silnika elektrycznego. zm. 25 VIII 1867 ur. 23 IX 1926 (90) John Coltrane Amerykański saksofonista i kompozytor jazzowy. zm. 17 VII IX 1976 (40) W Warszawie powstał Komitet Obrony Robotników, jawne, niezalegalizowane opozycyjne ugrupowanie społeczne, utworzone przez grupę działaczy demokratycznych, a także intelektualistów, artystów i pisarzy; w 1981 r. KOR ogłosił samorozwiązanie. zm. 23 IX 2001 (15) Henryk Tomaszewski Aktor, mim, tancerz, choreograf, reżyser; założyciel i dyrektor Wrocławskiego Teatru Pantomimy. ur. 20 XI 1919 ur. 24 IX 1821 (195) Cyprian Kamil Norwid Poeta, dramatopisarz, prozaik, zajmował się także grafiką, rzeźbą i malarstwem. zm. 23 V 1883 ur. 24 IX 1856 (160) Ludwik Waryński Działacz i ideolog polskiego ruchu socjalistycznego, twórca I Proletariatu; drukarz, wydawca. zm. 02 III 1889 ur. 24 IX 1896 (120) Francis Scott Fitzgerald Pisarz amerykański; jeden z czołowych przedstawicieli tzw. straconego pokolenia. zm. 21 XII 1940 ur. 24 IX 1896 (120) Tadeusz Sygietyński Syn Antoniego, kompozytor i dyrygent; twórca (wraz z żoną Mirą Zimińską Sygietyńską) Państwowego Zespołu Pieśni i Tańca Mazowsze. zm. 19 V

43 zm. 26 IX 1866 (150) Carl Jonas Love Almqvist Pisarz szwedzki; główny przedstawiciel późnego romantyzmu. ur. 28 XI 1793 zm. 27 IX 1991 (25) Stefan Kisielewski (pseud. Kisiel, Staliński Tomasz) Publicysta, prozaik, kompozytor, krytyk muzyczny. ur. 07 III 1911 (105) zm. 27 IX 1991 (25) Eryk Lipiński Grafik i dziennikarz; zajmował się rysunkiem satyrycznym i karykaturą polityczną, ilustracją książkową, plakatem i scenografią; współzałożyciel i redaktor Szpilek. ur. 12 VII 1908 zm. 28 IX 1986 (30) Ewa Szelburg Zarembina Powieściopisarka, autorka książek dla dzieci i młodzieży, poetka, eseistka, autorka dramatów, działaczka społeczna. ur. 10 IV 1899 PAŹDZIERNIK zm. 02 X 1946 (70) Ignacy Mościcki Prezydent RP , chemik technolog, wynalazca, działacz niepodległościowy. ur. 01 XII 1867 zm. 03 X 1226 (790) Franciszek z Asyżu św. Włoski zakonnik i kaznodzieja; założyciel zakonów franciszkanów, klarysek oraz tercjarzy. ur zm. 03 X 1981 (35) Tadeusz Kotarbiński Filozof; twórca reizmu i prakseologii. ur. 31 III 1886 (130) 03 X 1996 (20) Królewska Szwedzka Akademia nagrodziła Wisławę Szymborską Nagrodą Nobla za poezję, która z ironiczną precyzją odsłania prawa biologii i działania historii we fragmentach ludzkiej rzeczywistości. ur. 05 X 1936 (80) Vaclav Havel Czeski polityk, dramatopisarz i eseista; ostatni prezydent Czechosłowacji i pierwszy Republiki Czeskiej. zm. 18 XII 2011 (5)

44 zm. 05 X 2001 (15) Jan Lenica Syn Alfreda, grafik; zajmował się rysunkiem satyrycznym, plakatem teatralnym i filmowym, ilustracją książkową, także filmem eksperymentalnym. ur. 04 I 1928 ur. 09 X 1846 (170) Maksymilian Gierymski Malarz, brat Aleksandra. zm. 16 IX 1874 ur. 09 X 1921 (95) Tadeusz Różewicz Poeta, dramatopisarz, prozaik. zm. 24 IV 2014 ur. 09 X 1936 (80) Agnieszka Osiecka Poetka, autorka tekstów piosenek, wierszy satyrycznych i lirycznych, także utworów prozą, książek dla dzieci i młodzieży oraz wspomnień. zm. 07 III 1997 zm. 09 X 2006 (10) Marek Grechuta Piosenkarz, poeta, kompozytor. ur. 10 XII 1945 zm. 18 X 1931 (85) Thomas Alva Edison Wynalazca amerykański (ponad 1000 patentów), samouk; m.in. udoskonalił telefon Bella, wynalazł fonograf i żarówkę elektryczną. ur. 11 II 1847 ur. 20 X 1926 (90) Andrzej Waligórski Aktor, poeta, satyryk, dziennikarz; długoletni współpracownik Polskiego Radia we Wrocławiu. zm. 10 V 1993 zm. 20 X 1976 (40) Janusz Grabiański Grafik i ilustrator; ilustracje książek dla dzieci ( O krasnoludkach i sierotce Marysi M. Konopnickiej). ur. 27 VII 1929 ur. 22 X 1811 (205) Franciszek Liszt Węgierski kompozytor, pianista i dyrygent. zm. 31 VII 1886 (130) zm. 22 X 1906 (110) Paul Cézanne Malarz francuski; jeden z najwybitniejszych artystów przełomu XIX i XX w. ur. 19 I

45 ur. 25 X 1881 (135) Pablo Picasso (właśc. Pablo Ruiz y Picasso) Hiszpański malarz, grafik i rzeźbiarz, działający we Francji; jeden z najwybitniejszych twórców sztuki XX w. zm. 08 IV 1973 ur. 27 X 1916 (100) Kazimierz Brandys Prozaik i eseista. zm. 11 III 2000 ur. 31 X 1846 (170) Edmondo De Amicis Pisarz włoski; autor znanej powieści dla młodzieży pt. Serce. zm. 12 III 1908 LISTOPAD zm. 01 XI 2006 (10) William Styron Pisarz amerykański. ur. 11 VI 1925 ur. 02 XI 1836 (180) Michał Elwiro Andriolli Rysownik, ilustrator, malarz. zm. 23 VIII 1893 zm. 02 XI 1971 (45) Janina Porazińska Autorka pisanych wierszem i prozą utworów dla dzieci i młodzieży, tłumaczka. ur. 29 IX 1882 zm. 02 XI 1996 (20) Artur Międzyrzecki Poeta, prozaik, krytyk literacki, eseista, tłumacz, mąż Julii Hartwig. ur. 06 XI 1922 ur. 03 XI 1801 (215) Karl Baedeker Niemiecki wydawca, publikujący w wielu językach popularne przewodniki, stosujące system gwiazdek do oznaczania miejsc wartych zwiedzania. zm. 04 XI 1859 ur. 03 XI 1901 (115) Stanisław Tołpa Botanik, torfoznawca; opracował preparat torfowy, m.in. podnoszący odporność ogranizmu. zm. 11 X 1996 (20) zm. 04 XI 1931 (85) Artur Oppman (pseud. Or Ot) Poeta; popularność zyskał utworami poetyckimi poświęconymi starej Warszawie. ur. 14 VIII 1867

46 ur. 06 XI 1921 (95) James Jones Pisarz amerykański; rozgłos zdobył powieścią Stąd do wieczności, ukazującą znane mu z doświadczenia stosunki w armii amerykańskiej. zm. 09 V 1977 ur. 08 XI 1656 (360) Edmund Halley Angielski astronom; wykrył okresowość pojawiania się (co 76 lat) znanej już w starożytności komety, obecnie nazywanej kometą Halleya. zm. 14 I 1742 zm. 10 XI 1891 (125) Arthur Rimbaud Poeta francuski; wybitny symbolista. ur. 20 X 1854 ur. 11 XI 1821 (195) Fiodor Dostojewski Rosyjski prozaik, publicysta; wybitny przedstawiciel realistycznej powieści psychologicznej. zm. 09 II 1881 (135) ur. 13 XI 1806 (210) Emilia Plater Bohaterka narodowa Polski, żołnierz powstania listopadowego. zm. 23 XII 1831 (185) ur. 13 XI 1946 (70) Stanisław Barańczak Poeta, tłumacz, krytyk literacki i historyk literatury, eseista; czołowy przedstawiciel Nowej Fali. zm. 26 XII 2014 zm. 14 XI 1831 (185) Georg Wilhelm Friedrich Hegel Filozof niemiecki. ur. 27 VIII 1770 zm. 15 XI 1916 (100) Henryk Sienkiewicz Pisarz, publicysta, działacz społeczny; Nagroda Nobla w 1905 r. ur. 05 V 1846 (170) ur. 18 XI 1786 (230) Carl Maria von Weber Niemiecki kompozytor; twórca niemieckiej opery romantycznej. zm. 05 VI 1826 (190) zm. 20 XI 2006 (10) Robert Altman Amerykański reżyser, scenarzysta i producent filmowy. ur. 20 II