Ochrona siedlisk ptaków w w programie rolnośrodowiskowym

Transkrypt

1 Ochrona siedlisk ptaków w w programie rolnośrodowiskowym rodowiskowym Falenty; 8 grudnia 2010 Marek Jobda Jarosław aw Krogulec Tomasz Chodkiewicz Dominik Krupiński Zdzisław Cenian

2 ZAKRES PREZENTACJI: Trendy liczebności ci ptaków w krajobrazu rolnego Wpływ rolnictwa na ptaki Błędy i wypaczenia PRŚ Koncert życzeń

3 Wskaźnik Ptaków w Krajobrazu Rolnego (FBI) 1,05 1 0,95 0,9 0,85 0,8 0, Źródło:

4 Wskaźnik Ptaków w Krajobrazu Rolnego (FBI) Źródło: Eurostat

5 Trendy liczebności ci ptaków w TUZ Źródło: Fot: Grzegorz Leśniewski

6 Trendy liczebności ci ptaków w TUZ Fot: Grzegorz Leśniewski Źródło:

7 Trendy liczebności ci ptaków w TUZ Fot: Grzegorz Leśniewski Źródło:

8 Zagrożenia w ostojach ptaków w (IBA) w Polsce

9 Zagrożenia w ostojach ptaków w (IBA) w Polsce

10 Zagrożenia w ostojach ptaków w (IBA) w Polsce Źródło: Wilk T., Jujka M., Krogulec J., Chylarecki P. (red) Ostoje ptaków o znaczeniu międzynarodowym w Polsce. OTOP, Marki.

11 BŁĘDY I WYPACZENIA: Niewłaściwy sposób użytkowania TUZ - mulczowanie Utrudniony dostęp małych gospodarstw do PRŚ Nadmierna biurokratyzacja PRŚ Wymogi PRŚ niedostosowane do lokalnych warunków Wypaczenia we wdrażaniu aniu rolnictwa ekologicznego Foto: Lesław Kostkiewicz

12 Orlik krzykliwy. Liczba piskląt t na parę lęgową 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0, Źródło: KOO Polska Niemcy Fot: Cezary Korkosz

13 Orlik krzykliwy. Lubelszczyzna Źródło: KOO

14 Orlik krzykliwy. Meklemburgia/Przedpomorze Źródło: KOO

15 MOZAIKA: Fot: Tomasz Wilk

16 MOZAIKA: Drobno-przestrzenna struktura UR to jeden z najbardziej istotnych czynników w stanowiących o znaczeniu Polski dla ptaków w krajobrazu rolnego Z uwagi komplikacja związane zane z wdrażaniem aniem PRŚ oraz stawki w przeliczeniu na 1 ha obecne pakiety promują duże e gospodarstwa, a zatem sąs czynnikiem wpływaj ywającym na zanik mozaiki UR Małe e gospodarstwa, przyczyniające ce się do utrzymania High Nature Value (HNV) powinny być dodatkowo wspierane w ramach płatnop atności I Filaru WPR Nowe pakiet powinny zawierać zapisy faworyzujące małe e gospodarstwa (posiadanie zwierząt; uproszczona procedura itp.)

17 MIĘDZYPLONY: Fot: Marek Jobda

18 MIĘDZYPLONY: 8 6 Średnia SE SD Zagęszczenie os./ha G M O R S Z Średnie zagęszczenia ptaków w na Lubelszczyźnie i Pomorzu Gdańskim zimą 2009/2010 w 6 typach siedlisk w krajobrazie rolniczym. G-G gorczyca, M-miM międzyplon inny, O-zaorane O pole, R -rzepak, S -ściernisko, Z-ozimina Źródło: Goławski A., Jobda M., Kasprzykowski Z. & Duer I. (w przygotowaniu)

19 MIĘDZYPLONY: Wdrażane ane sąs w Polsce na znacznej powierzchni (blisko 400 tys. ha), ale niekoniecznie tam gdzie są najbardziej potrzebne Mogą jednak mieć również znaczenie dla ochrony ptaków w w okresie pozalęgowym (podobnie, jak ścierniska) Mogą pełni nić rolę rekompensaty dla rolników gospodarujących na GO narażonych na presję ze strony gęsi, g żurawi i łabędzi Powinien zostać opracowany nowy pakiet ukierunkowany na ochronę gatunków w zimujących na GO (ścierniska;( rzepak ozimy)

20 Błotniak łąkowy Fot: Andrzej Łukijańczuk Źródło:

21 GRUNTY ORNE: Z uwagi na potrzebę ochrony błotniaka b łąkowego i innych gatunków w krajobrazu rolnego potrzeba stworzenia instrumentu wspierającego przyjazne przyrodzie użytkowanie u GO w sezonie wegetacyjnym Funkcję taką mogę pełni nić np. strefy przyrodnicze tj. odpowiednio użytkowanie u szerokie miedze

22 Wodniczka Fot: Cezary Pióro

23 KŁOPOTY Z REALIZACJĄ PAKIETU 4 i 5: W przypadku wielu gatunków w lub siedlisk (w tym wodniczki) wymogi dotyczące ce użytkowanie u siedlisk sąs zróżnicowane regionalnie (np. dotyczące ce koszenia) Pakiety przyrodnicze sąs realizowane na bardzo małej powierzchni kraju, co wynika m.in. z ograniczonej dostępno pności ekspertów Wymogi pakietów w przyrodniczych powinny być bardziej elastyczne, dostosowane do warunków w lokalnych oraz zapisów w PZO (płatno atność Natura 2000) Należy y możliwie uprości cić dokumentację przyrodniczą, a tym samy zwiększy kszyć pow. wdrażania ania Należy y pozostawić możliwo liwość wdrażania ania pakietu na TUZ niewymagającego przygotowanie dodatkowej dokumentacji (pakiet 3); przechodzenie 3 4(5)

24 PAKIETY PRZYRODNICZE: użytkowanie łąkowe, pastwiskowe lub kośno pastwiskowe nie występuj pują lub nie potwierdzono występowania cennych siedlisk przyrodniczych lub cennych gatunków w ptaków chęć kontynuowania lub przywrócenie ekstensywnej gospodarki plan działalno alności rolnośrodowiskowej rodowiskowej wykonany przez uprawnionego doradcę Wariant 3.1. Ekstensywna gospodarka na łąkach i pastwiskach Płatność: : 500 zł/haz /ha

25 PAKIETY PRZYRODNICZE: użytkowanie łąkowe, pastwiskowe lub kośno pastwiskowe występowanie cennych gatunków w ptaków chęć kontynuowania lub przywrócenie ekstensywnej gospodarki wykonanie dokumentacji ornitologicznej przez eksperta plan działalno alności rolnośrodowiskowej rodowiskowej wykonany przez uprawnionego doradcę Pakiet 4 (5).1. Ochrona siedlisk lęgowych ptaków Płatność: : zł/haz

26 WYMOGI PAKIETÓW W PRZYRODNICZYCH: 4 (5).3. Szuwary wielkoturzy- cowe 3.1. Ekstern- sywna gospodarka na łąkach i pastwiskach 4 (5).1. Ochrona siedlisk lęgowych ptaków 4 (5).2. Mechowiska 4 (5).4. Łąki trzęś ęślicowe i selernicowe Główne wymogi Termin koszenia od 1 czerwca od 1 sierpnia od 15 lipca od 15 lipca od 15 września Pow. do koszenia % % (50-70 %) 50% lub co 2 lata 20% lub co 5 lat 50% lub co 2 lata Obsada u. kośno - pastwiskowe do 0,3 DJP/ha do 0,2 DJP/ha do 0,2 DJP/ha Obsada 0,5-1,0 DJP/ha do 0,5 (0,5-1,0) DJP/ha do 0,2 DJP/ha Obciążenie wypasu 10 DJP/ha 10 DJP/ha 5 DJP/ha Nawożenie do 60 kg N/ha/rok do 60 kg N/ha/rok Płatności (zł/ha) Poza Natura Natura

27 WYMOGI PAKIETÓW W PRZYRODNICZYCH: 4 (5).5. Murawy ciepłolubne olubne 4 (5).6. Półnaturalne naturalne łąki wilgotne 4 (5).7. Półnaturalne naturalne łąki świeże 4 (5).8. Bogate gatunkowo murawy bliźniczkowe 4 (5).9. Słonorośla 4 (5).10. Użytki przyrodni-cze Główne wymogi Termin koszenia od 15 lipca od 15 czerwca od 15 czerwca od 1 lipca Pow. do koszenia % % % 100% Obsada u. kośno - pastwiskowe 0,4-0,6 DJP/ha do 1,0 DJP/ha do 1,0 DJP/ha Obsada 0,4-0,6 DJP/ha 0,4-0,6 DJP/ha 0,5-1,0 DJP/ha Obciążenie wypasu 5 DJP/ha 10 DJP/ha 10 DJP/ha 5 DJP/ha brak Nawożenie do 60 kg N/ha/rok do 60 kg N/ha/rok Płatności (zł/ha) Poza Natura Natura

28 REGIONALNE RÓŻNICE R POMIĘDZY PAKIETAMI Pakiet 5.6 (Podlaskie) 30 czerwca 900 PLN Pakiet 5.6 (Pomorskie) 15 czerwca 800 PLN Pakiet 5.6 (Małopolskie) 15 lipca 1000 PLN

29 WYMOGI PAKIETÓW W PRZYRODNICZYCH: 3.1. Ekstern- sywna gospodarka na łąkach i pastwiskach Płatność 4 (5).1. Ochrona siedlisk lęgowych ptaków Płatność 4 (5).6. Półnaturalne łąki wilgotne Płatność Główne wymogi Termin koszenia od 1czerwca 200 Od 1 sierpnia 700 od 15 czerwca 300 Pow. do koszenia % % % 100 Ocena przyrodnicza nieokreślone określone 300 określone 300 Obsada 0,5-1,0 DJP/ha 400 do 0,5 (0,5-1,0) DJP/ha 700 do 1,0 DJP/ha 300 Obciążenie wypasu 10 DJP/ha DJP/ha DJP/ha 100 Nawożenie do 60 kg N/ha/rok 100 do 60 kg N/ha/rok 100 do 60 kg N/ha/rok 100 Płatności (zł/ha) Całkowita

30 ODZIELNIE KALKULOWANE WYMOGI: PRŚ w ramach PROW zamiast dodatkowo powielanych pakietów w TUZ powinien zapewniać zestaw oddzielnie skalkulowanych wymogów w (rodzaj menu) umożliwiaj liwiający równier wnież tworzenie płatnop atności Natura 2000 Daje to możliwo liwość dostosowania wymogów w do zapisów PZO lub różnych r specyfik lokalnych Aby ograniczyć dodatkowe komplikowanie PRŚ, płatności mogą być sprzedawane pod dotychczas istniejącymi nazwami (pakiet 3,4,5) i w taki sposób promowany W takim przypadku pakiety mogę być nieco odmienne w różnych r regionach

31 Dziękuj kuję za uwagę!