RZECZPOSPOLITA SZLACHECKA

Transkrypt

1 ... imię i nazwisko ucznia czas trwania konkursu: 45 minut maks. liczba punktów: nazwa i adres szkoły RZECZPOSPOLITA SZLACHECKA KONKURS Z HISTORII ROK SZKOLNY 2017/2018 Życzymy powodzenia! 1

2 1. Rozstrzygnij, czy podane informacje są prawdziwe, czy fałszywe. Wpisz obok podanych informacji: prawda, fałsz. (3p.) Piechota wybraniecka, składająca się z chłopów wybieranych z dóbr szlacheckich, została utworzona za panowania Zygmunta Augusta. Rokosz to zbrojne wystąpienie szlachty przeciw królowi w obronie zagrożonych swobód i wolności. Nobilitacja to nadanie szlachectwa osobom z innych stanów społecznych oraz ich potomkom. 2. Na podstawie tekstu i własnej wiedzy wykonaj polecenia A, B, C. (3p.) [...] czarne legendy miewają niezwykle trwały żywot, zwłaszcza gdy operują tak chwytliwymi kliszami jak stereotyp okropnej teściowej, chciwej staruchy gromadzącej skarby [...]. Warto podkreślić, że [...] Historia dyplomacji polskiej, poświęcając [królowej] sporo miejsca, wydobywa w jednoznaczny sposób jej zasługi stworzenie silnej ekonomicznej bazy dynastii w celu wzmocnienia władzy monarszej. Chodziło jej też o odzyskanie dla Polski pozycji w Europie, utraconej na rzecz Habsburgów po traktacie wiedeńskim 1515 r. [Dążyła] do utworzenia z państw jagiellońskich [...] przeciwwagi wobec rosnących wpływów niemiecko-habsburskich. A. Podaj imię królowej, której dokonania poddano ocenie w tekście.... B. Podaj imię i przydomek władcy Polski, którego żoną była ta królowa.... C. Zaznacz poprawne zakończenie zdania. Królowa ta pochodziła z 1. Republiki Florenckiej. 2. Królestwa Neapolu. 3. Republiki Weneckiej. 4. Księstwa Mediolanu. 3. Uzupełnij poniższe zdania. (10p.) Ostatnim Jagiellonem na tronie polskim był.... Doprowadził on do zawarcia unii lubelskiej z Litwą w... roku. Była to unia realna. Od tego czasu wspólne były...,...,..., a osobne pozostawały...,...,.... Zawarciu unii sprzeciwiała się litewska.... Po śmierci ostatniego Jagiellona nastąpiło pierwsze bezkrólewie, a pierwszym interrexem został prymas.... 2

3 4. Określ charakter związku łączącego Polskę z państwami wskazanymi w tabeli. Rozstrzygnij, która z tych unii była unią personalną, a która unią realną. Odpowiedzi zapisz do tabeli. (3p.) Unia Polski z: Rodzaj unii Litwą w latach Litwą w latach Saksonią w latach i W tabeli umieszczono wydarzenia z historii Polski od XVI do XVIII w. W odpowiednich rubrykach wpisz władców, za panowania których miały one miejsce. (7p.) Wydarzenie Władca zawarcie unii brzeskiej wygnanie arian z Polski zawarcie ugody sandomierskiej założenie Akademii w Rakowie przyjęcie postanowień soboru trydenckiego sekularyzacja państwa zakonu krzyżackiego sekularyzacja państwa zakonu inflanckiego 3

4 6. Przyjrzyj się ilustracjom i odpowiedz na pytania: (5p.) A. Kiedy miało miejsce to wydarzenie? Jakie były skutki tego wydarzenia? B. Kiedy miało miejsce to wydarzenie? Którego władcę Polski przedstawia ta scena? 4

5 7. Nazwij wydarzenie, do którego odnosi się treść poniższej mapy. (1p.) Źródło: K. Baczkowski, Projekty (...) w późnym średniowieczu i u początków doby nowożytnej, Kraków Wpisz do tabeli nazwiska głównodowodzących wojskami Rzeczypospolitej w bitwach, których czas i miejsce zostały podane w rubrykach obok. (4p.) Rok Miejsce bitwy Dowódca 1605 Kircholm 1610 Kłuszyn 1673 Chocim 1683 Wiedeń 5

6 9. Wykorzystując fragment opracowania historycznego dokończ zdanie. (2p.) Magnaci nie zamierzali jednak na tym poprzestać. Wykorzystali tajemnicze okoliczności śmierci carewicza Dymitra[ ] i szerzące się wśród ludu rosyjskiego wieści o rzekomym jego cudownym ocaleniu. A. Zbrojna interwencja polskich magnatów w celu osadzenia na tronie carskim pretendenta podającego się za syna cara Iwana Groźnego jest nazywana.. B. Podaj, jaka była bezpośrednia przyczyna kampanii wojennej z Rosją w latach Na podstawie lektury Historia powszechna XVI-XVII wieku Zbigniewa Wójcika zaznacz prawidłowe odpowiedzi. (10p.) Jedną z przyczyn interwencji polskiej w Rosji na początku XVII wieku był: a) wzrost zagrożenia ze strony Turcji b) wyż demograficzny w Polsce c) rozwój luteranizmu i kalwinizmu Jerzy Mniszech, który udzielił pomocy Dymitrowi Samozwańcowi I pełnił funkcję: a) wojewody sandomierskiego b) kasztelana krakowskiego c) hetmana wielkiego koronnego Car Rosji Borys Godunow zmarł w roku: a) 1605 b) 1610 c) 1612 Sygnałem dla spiskowców planujących zabójstwo Dymitra I Samozwańca było: a) podpalenie Kremla b) bicie dzwonów c) przybycie do Moskwy Dymitra II Samozwańca Syn Zygmunta III Wazy Władysław miał zostać carem rosyjskim pod warunkiem, że zmieni wiarę na: a) kalwinizm b) luteranizm c) prawosławie 6

7 Rejestr kozacki został utworzony w czasach panowania: a) Zygmunta II Augusta b) Stefana Batorego c) Zygmunta III Wazy Ugodę w Perejasławiu podpisał: a) Bohdan Chmielnicki z królem Rzeczypospolitej b) Bohdan Chmielnicki z posłem tureckim c) Bohdan Chmielnicki z pełnomocnikiem cara rosyjskiego Rozejm w Andruszowie miał obowiązywać: a) trzynaście i pół roku b) do śmierci króla Jana Kazimierza c) bezterminowo W wyniku rozejmu w Andruszowie Rzeczpospolita utraciła między innymi: a) Ziemię Czernihowską b) Estonię c) Kamieniec Podolski Skutkiem rozejmu w Andruszowie było: a) wzmocnienie się Turcji b) wzmocnienie się Rosji c) uzyskanie niepodległości przez Ukrainę 11. Uzupełnij tabelę, wpisując brakujące informacje. (3p.) Nazwa traktatu pokojowego Rok Decyzje dotyczące terytorium Rzeczypospolitej Obojga Narodów Pokój w Oliwie 1660 r. Wieczysty pokój w Moskwie, tzw. pokój Grzymułtowskiego Utrata lewobrzeżnej Ukrainy z Kijowem a także ziem: smoleńskiej, siewierskiej, czernihowskiej r. Odzyskanie Podola z Kamieńcem Podolskim i części prawobrzeżnej Ukrainy. 7

8 12. Na podstawie ilustracji wykonaj polecenia. (4p.) A. Napisz, jakie wydarzenie przedstawia powyższa rycina satyryczna: B. Wymień trzech dowolnych władców przedstawionych przez autora oraz napisz, w jakim kraju sprawowali władzę: 13. Ułóż chronologicznie podane wydarzenia. Wpisz w odpowiednie miejsca cyfry od 1 do 5. (5p.) Uchwalenie Konstytucji 3 maja.. Utworzenie Szkoły Rycerskiej w Warszawie.. Zawiązanie konfederacji w Barze.. Utworzenie Komisji Edukacji Narodowej.. Ogłoszenie konfederacji w Targowicy.. 8

9 14. Na podstawie fragmentu traktatu podpisanego w Warszawie w 1705 roku wykonaj polecenia. (3p.) Wszystkie aliansy*, które dla Szwedów są niebezpieczne, mają być skasowane, a Rzeczpospolita Polska nie ma żadnemu swemu królowi pozwolić, aby one przeciw Szwecji w przyszły czas były uczynione; Król szwedzki może swoje wojska przez [...] prowincje Królestwa Polskiego prowadzić i tyle rekrutów werbować, ile mu trzeba będzie. *aliansy sojusze Źródło: Wielka historia Polski, t. 5, Kraków 2004, s A. Podkreśl poprawne zakończenie zdania: Władcą Polski, który podpisał ten traktat był 1. August II Mocny. 2. Stanisław Leszczyński. 3. August III. 4. Stanisław August Poniatowski. B. Oceń skutki tego traktatu dla Rzeczypospolitej Na podstawie tekstu źródłowego i własnej wiedzy wykonaj polecenia. (2p.) My, Stanisław August, z łaski Boga król Polski, Wielki Książę Litewski, książę Rusi, Prus etc. Nie mając w chwili objęcia tronu na uwadze żadnego innego zaszczytu ani zamiaru, jak tylko ten, by stać się pożytecznym dla ojczyzny [...]. Zdecydowaliśmy [...] ogłosić[...], że rezygnujemy z własnej woli i bez przymusu z wszelkich bez wyjątku praw do korony Polski, Wielkiego Księstwa Litewskiego i wszystkich terenów zależnych [...]. Źródło: Wielka historia Polski, t. 6, Kraków 2004, s A. Podaj termin określający decyzję przedstawioną w tekście.... B. Podaj termin, którym określa się pozbawienie panującego władzy monarszej.... 9