Zakup energii elektrycznej w świetle ustawy Pzp. Urząd Zamówień Publicznych Warszawa, 23 maja 2015 r. 1

Transkrypt

1 Urząd Zamówień Publicznych Warszawa, 23 maja 2015 r. 1

2 Akty prawne: ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t. jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zm.), zwana dalej: ustawą Pzp; ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (t. jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 1059), zwana dalej: Prawem energetycznym; 2

3 Zagadnienia 1. Zakup energii elektrycznej ; 2. Najczęstsze pytania prawne stawiane przez przedsiębiorstwa energetyczne; 3

4 1. Stan prawny przed 1 lipca 2007 r.: możliwość korzystania z trybu zamówienia z wolnej ręki na dostawy i przesył energii elektrycznej w oparciu o art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy Pzp; zwolnienie z obowiązku informowania Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych o wszczęciu postępowania o udzielenie zamówienia, w odniesieniu do umów, których przedmiotem są dostawy energii elektrycznej (arg. z art. 67 ust. 3 pkt 1 lit. b-d oraz f ustawy Pzp); 4

5 w świetle ustawy Pzp i Prawa energetycznego 2. Stan prawny po dniu 1 lipca 2007 r.: pełne otwarcie rynku energii elektrycznej w związku ze zmianami wynikającymi z ustawy z dnia 4 marca 2005 r. o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz ustawy - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2005 r. Nr 62, poz. 552 z późn zm.) Komunikat Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki oraz Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych z dnia 24 kwietnia 2008 r. w sprawie stosowania przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 907) w zakresie dostaw energii elektrycznej 5

6 w świetle ustawy Pzp i Prawa energetycznego 2. Stan prawny po dniu 1 lipca 2007 r.: Art. 143 ust. 1a ustawy Pzp w brzmieniu ustalonym ustawą z dnia 2 grudnia 2009 r. (Dz. U. z 2009 Nr 223, poz. 1778): Na czas nieoznaczony może być również zawierana umowa, której przedmiotem są usługi przesyłowe lub dystrybucyjne energii elektrycznej lub gazu ziemnego, została dopuszczona możliwość zawierania umów kompleksowych także na gruncie przepisów ustawy Pzp 6

7 Stan prawny po dniu 1 lipca 2007 r. 1 umowa czy 2 umowy? 2 umowy: umowa o sprzedaż energii elektrycznej + umowy przesyłu i dystrybucji (1) tryby konkurencyjne (2) WR art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. a Pzp 1 umowa: Umowa na usługę kompleksową art. 3 pkt 30 prawa energetycznego /WR, o ile wartość zamówienia na usługę przesyłu bądź dystrybucji będzie większa od wartości zamówienia na dostawę energii/ 7

8 Stan prawny po dniu 1 lipca 2007 r. 1 umowa czy 2 umowy? 1 umowa: art. 6 ust. 1 ustawy Pzp: Jeżeli zamówienie obejmuje równocześnie dostawy oraz usługi albo roboty budowlane oraz usługi, do udzielenia zamówienia stosuje się przepisy dotyczące tego przedmiotu zamówienia, którego wartościowy udział w danym zamówieniu jest największy. 8

9 REGAZYFIKACJA SKROPLONEGO GAZU IMPORTOWANEGO DO POLSKI Działalność sektorową mogą prowadzić nie tylko podmioty importujące gaz do Polski celem sprzedaży otrzymanego w wyniku regazyfikacji gazu polskim odbiorcom, ale także podmioty, których działalność polega na wyładunku, magazynowaniu oraz regazyfikacji skroplonego gazu importowanego do Polski. 9

10 Art. 16 ust. 1 ustawy Pzp zakupy grupowe Dopuszczalne pod warunkiem odpowiedniego ukształtowania zasad prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz sposobu zawierania umowy w sprawie zamówienia publicznego, np.: Gdy pełnomocnikowi, posiadającemu status samodzielnego zamawiającego, zostanie powierzone nie tylko przygotowanie oraz przeprowadzenie postępowania na rzecz kilku innych zamawiających, ale również udzielenie zamówienia z podziałem na części, co oznacza, że zawiera on na rzecz innych zamawiających jedną umowę, w której zostały wyodrębnione zakresy zamówienia i wartość zobowiązań przypadających odrębnie na poszczególnych zamawiających, którzy udzielili pełnomocnictwa do przeprowadzenia postępowania. W tytule postępowania pełnomocnik zaznacza, iż postępowanie jest prowadzone w imieniu i na rzecz wielu zamawiających, będących stroną 10 zawieranej umowy w określonej części.

11 Art. 16 ust. 1 ustawy Pzp zakupy grupowe Gdy określony zamawiający jest upoważniony nie do zawarcia umowy, ale tylko do przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wspólnie w swoim imieniu oraz w imieniu i na rzecz innych zamawiających w sytuacji, gdy przedmiotem postępowania są świadczenia podzielne (zamówienie udzielane w częściach), a na skutek przeprowadzonego postępowania umowy częściowe zawierane są indywidualnie przez poszczególnych zamawiających, na rzecz których działał zamawiający, obowiązek ujęcia w sprawozdaniu rocznym udzielanych w taki sposób zamówień spoczywa odrębnie na każdym z zamawiających, który zawarł umowę. 11

12 Zamówienie publiczne na konserwację i eksploatację oświetlenia drogowego w gminie W przypadku gdy infrastruktura techniczna służąca oświetleniu ulic, placów i dróg publicznych stanowi własność gminy, wybór wykonawcy zamówienia publicznego na konserwację oświetlenia ulicznego powinien być dokonany zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy Pzp w trybie konkurencyjnym przy zastosowaniu jednego z podstawowych trybów udzielania zamówień publicznych (przetargu nieograniczonego lub przetarg ograniczonego). Podobnie należy zakwalifikować sytuacje, w których gminie przysługuje inny niż własność tytuł prawny do dysponowania instalacją oświetleniową, uprawniający gminę do utrzymania i konserwacji instalacji (np. dzierżawa lub prawo użytkowania). 12

13 Zamówienie publiczne na konserwację i eksploatację oświetlenia drogowego w gminie Odmiennie natomiast należy ocenić sytuację, w której gminie nie przysługuje żaden tytuł prawny do instalacji oświetleniowej (punktu świetlnego). Nie budzi bowiem wątpliwości, że gmina nie może dokonywać czynności prawnych w stosunku do przedmiotu, co do którego nie przysługują jej żadne prawa, czy to prawa rzeczowe, czy też prawa obligacyjne. Powyższy stan rzeczy, w odniesieniu do udzielenia zamówienia na konserwację instalacji oświetleniowej służącej oświetleniu ulic, placów i dróg publicznych na terenie gminy, w odniesieniu do której gminie nie przysługują prawa rzeczowe lub obligacyjne, odpowiada dyspozycji art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy Pzp. W myśl tego przepisu zamawiający może udzielić zamówienia z wolnej ręki, jeżeli dostawy, usługi lub roboty budowlane mogą być świadczone tylko przez jednego wykonawcę z przyczyn związanych z ochroną praw wyłącznych, wynikających z odrębnych przepisów. 13

14 UDZIELANIE PRZEZ ZAMAWIAJACYCH SEKTOROWYCH ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH W INNYM CELU NIŻ WYKONYWANIE DZIAŁALNOŚCI SEKTOROWEJ Stosowanie ustawy Pzp przez zamawiających sektorowych (podmioty z art. 3 ust. 1 pkt 3-4 ustawy Pzp) do zamówień udzielanych w innym celu niż wykonywanie jednego z rodzajów działalności wskazanych w art. 132 ust. 1 ustawy Pzp zobowiązuje te podmioty do stosowania przepisów ustawy Pzp na zasadach klasycznych, natomiast jedynie do zamówień udzielanych w celu wykonywania działalności określonej w art. 132 ust. 1 ustawy Pzp, przepisy ustawy Pzp stosuje się na zasadach sektorowych. Wszystkie zamówienia, które nie mają charakteru sektorowego, powinny być udzielane z zastosowaniem reguł generalnych określonych ustawą Pzp. 14

15 UDZIELANIE PRZEZ ZAMAWIAJACYCH SEKTOROWYCH ZAMÓWIEŃ MIESZANYCH (CZĘŚCIOWO W INNYM CELU NIŻ WYKONYWANIE DZIAŁALNOŚCI SEKTOROWEJ) W przypadku zamówień mieszanych, tj. takich które tylko w części udzielane są w celu wykonywania jednego z rodzajów działalności wymienionych w art. 132 ust. 1 ustawy Pzp, zasadą będzie udzielanie całego zamówienia o charakterze mieszanym na zasadach ogólnych. W konsekwencji, jeżeli wartość zamówienia pozasektorowego w zamówieniu o charakterze mieszanym przekracza równowartość kwoty euro, zamawiający z art. 3 ust. 1 pkt 3-4 ustawy Pzp zobowiązany będzie do stosowania ustawy Pzp na zasadach ogólnych przy udzielaniu takiego zamówienia. 15

16 DOPUSZCZALNOŚĆ WR NA PRZESYŁ LUB DYSTRYBUCJĘ ENERGII ELEKTRYCZNEJ: Posiadanie przez operatora systemu dystrybucyjnego tytułu własności urządzeń przesyłowych, nie uprawnia zamawiającego do udzielenia takiemu podmiotowi zamówienia publicznego na dostawę energii elektrycznej w trybie zamówienia z wolnej ręki na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. a i b ustawy Pzp. Jednocześnie, zamawiający ma możliwość udzielenia zamówienia w trybie z wolnej ręki na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy Pzp na usługi przesyłu lub dystrybucji energii elektrycznej zakupionej w postępowaniu w trybie konkurencyjnym, wykonawcy będącemu właścicielem sieci dystrybucyjnej, do której podłączony jest zamawiający. 16

17 UMOWA KOMPLEKSOWA: W przypadku, gdy wartość zamówienia na usługę przesyłu bądź dystrybucji będzie większa od wartości zamówienia na dostawę energii, zamawiajacy może w związku z art. 6 ust. 1 ustawy Pzp udzielić zamówienia obejmującego te dwa rodzaje świadczeń, tj. zawrzeć umowę kompleksową w trybie wolnej ręki. Nie jest możliwe i uzasadnione w powyższym przypadku prowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w trybie konkurencyjnym w celu zawarcia umowy kompleksowej, a co za tym idzie brak jest podstaw aby dzielić takie zamówienia na części. W każdym przypadku zawarcie umowy kompleksowej, której częścią jest świadczenie objęte monopolem naturalnym pociąga za sobą brak możliwości udzielenia takiego zamówienia w trybie konkurencyjnym. 17

18 UMOWA PRZYŁĄCZENIA: Z uwagi na monopol naturalny przedsiębiorstw energetycznych na danym terenie w zakresie zawierania umów o przyłączenie do sieci, należy stwierdzić, iż podmiot żądający zawarcia umowy przyłączenia może ją zawrzeć wyłącznie z przedsiębiorstwem energetycznym działającym na terenie, na którym znajduje się przyłączana nieruchomość. Powyższe przemawiałoby za udzieleniem zamówienia w trybie z wolnej ręki (por. art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy). Brak monopolu prawnego przedsiębiorstw energetycznych w zakresie dokonywania przyłączeń do sieci elektrycznej oznacza, że odbiorcy energii elektrycznej (inwestorzy) mogą powierzać wykonanie takich przyłączy wybranym przez siebie wykonawcom, nie wyłączając samego przedsiębiorstwa energetycznego. Powyższe nie pozbawia jednak inwestora możliwości zawarcia z przedsiębiorstwem energetycznym umowy o charakterze kompleksowym, której przedmiotem będzie usługa przyłączeniowa o złożonym charakterze, uwzględniająca budowę przyłącza, w szczególności w sytuacji, gdy taki model realizacji usługi wynika z okoliczności związanych z konstrukcją obiektu przyłączanego do sieci oraz z negocjacji prowadzonych z przedsiębiorstwem energetycznym. 18

19 Dziękuję za uwagę! Kamil Kaczmarek Departament Prawny Urząd Zamówień Publicznych 19 Copyright by Urząd Zamówień Publicznych, ul. Postępu 17 A, Warszawa