Analiza nieprzeźroczystości spalin podczas badań emisji związków szkodliwych spalin na hamowni podwoziowej

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Analiza nieprzeźroczystości spalin podczas badań emisji związków szkodliwych spalin na hamowni podwoziowej"

Transkrypt

1 BIELACZYC Piotr 1 KORZEC Jerzy 2 SZCZOTKA Andrzej 3 Analiza nieprzeźroczystości spalin podczas badań emisji związków szkodliwych spalin na hamowni podwoziowej WSTĘP Ziemia wydaje się być ekologicznym imperium, ale mimo swej wielkości i pozornego bogactwa stanowi w rzeczywistości delikatny ekosystem, w którym wszystko jest ze sobą powiązane. Człowiek przez swój rozwój znacznie narusza panującą równowagę, doprowadzając do stanu zagrożenia środowiska. Ludzkość rozpoczynając swój dynamiczny rozwój cywilizacyjny nie potrafiła ocenić jego negatywnych skutków. Stąd obecnie, choć często za późno, problemy ekologiczne wysuwają się na pierwsze miejsce. Problem ekologiczny jest na tyle poważny, że wymaga ogólnoświatowych uregulowań i decyzji. Podstawowa strategia rozwoju ekologicznego musi doprowadzić do kompleksowego pojmowania produkcji i likwidacji zanieczyszczeń u źródła. Jednym z wielu źródeł zanieczyszczeń środowiska naturalnego jest motoryzacja [1, 6, 7]. Transport zmotoryzowany jest obecny w naszym życiu praktycznie wszędzie. Przemieszczanie się ludzi oraz przewozy ładunków stały się atrybutem współczesnej cywilizacji. Ludzie dążą do coraz szybszego, bardziej komfortowego i powszechniejszego przemieszczania się. Dominującą w tym rolę odgrywa indywidualny transport kołowy. Rys. 1. Źródła emisji związków szkodliwych do atmosfery przez pojazdy samochodowe Najczęściej degradowanie środowiska przez motoryzację utożsamia się z ruchem pojazdów i pracą silnika spalinowego, mimo że nie jest to jedyne źródło zanieczyszczeń motoryzacyjnych. Niniejszy artykuł przestawiana analizę produktów spalania współczesnych silników spalinowych, stosowanych w samochodach pod kątem zadymienia / nieprzeźroczystości spalin. Przyrządy badające zadymienie i nieprzezroczystość spalin są urządzeniami mierzącymi optyczne właściwości spalin z silników o zapłonie samoczynnym [4]. Przyrządy te zostały zaprojektowane do określania widocznej emisji sadzy, w oparciu o wygaszanie wiązki światła przez rozpraszanie i absorpcję [3]. Na ogół dymomierze i dymomierze absorpcyjne są znacznie prostsze (niektóre z nich bardzo proste) i tańsze w porównaniu z wieloma innymi urządzeniami służącymi do pomiaru masy lub liczby cząstek stałych. Są one również często używane do oceny emisji spalin poza laboratorium, 1 Instytut Badań i Rozwoju Motoryzacji BOSMAL Sp. z o.o Bielsko-Biała ul. Sarni Stok 93 tel , piotr.bielaczyc@bosmal.com.pl 2 Instytut Badań i Rozwoju Motoryzacji BOSMAL Sp. z o.o Bielsko-Biała ul. Sarni Stok 93 tel , jerzy.korzec@bosmal.com.pl 3 Instytut Badań i Rozwoju Motoryzacji BOSMAL Sp. z o.o Bielsko-Biała ul. Sarni Stok 93 tel , andrzej.szczotka@bosmal.com.pl 344

2 często w testach drogowych lub w stacjach kontroli pojazdów. W rzeczywistości pomiar nieprzezroczystości spalin jest jedyną relatywnie tanią i powszechnie dostępną metodą pomiaru zadymienia spalin w dynamicznych stanach pracy silnika, którą można wykorzystywać w laboratorium oraz badaniach drogowych. Z tego powodu, wyniki nieprzezroczystości spalin były wykorzystywane podczas testów kalibracyjnych samochodów nie wyposażonych w filtr cząstek stałych (DPF), a limity nieprzeźroczystości stosowane są w wielu programach kontroli i przeglądu silników o ZS. Istnieją 2 rodzaje urządzeń do pomiaru zadymienia spalin, charakteryzujące się odmienną zasadą działania: urządzenia mierzące nieprzezroczystość (opacimetry) badające spaliny w rurze wylotowej możliwość rejestracji dynamicznych stanów pracy silnika, urządzenia mierzące zadymienie (Smoke Number) które optycznie szacują ilość sadzy osadzonej na papierowym filtrze możliwość pomiarów w ustalonych stanach pracy silnika [2]. W niniejszym artykule opisano pomiary nieprzeźroczystości wykonane za pomocą dymomierza absorpcyjnego AVL 439 OPACIMETER, który został opisany w punkcie BADANE SAMOCHODY / STANOWISKO BADAWCZE ORAZ URZĄDZENIA POMIAROWE 1.1. Badane samochody Obiektami badań w niniejszym artykule były samochody osobowe oraz dostawcze z silnikami o zapłonie samoczynnym. Obiekty te były dość zróżnicowane zarówno pod względem zastosowanego silnika, jak również pod względem masy własnej pojazdu. W tab. 1 i 2 przedstawiono najważniejsze dane samochodów poddanych badaniom. Szczególną uwagę należy zwrócić na samochód G, który wyróżnia się spośród pozostałych układem zasilania (wtrysk pośredni) oraz na samochody E i F, które z kolei wyposażone były w filtr cząstek stałych (DPF). Dodatkowo w tabelach ujęte zostały dane dotyczące cyklu jezdnego, rozruchu silnika (zimny i ciepły rozruch) oraz ilość wykonanych prób dla każdego z badanych samochodów. Dla ułatwienia analizy, każdemu z samochodów został przydzielony kolor, którym jest on oznaczany w niniejszym artykule. Tab. 1. Specyfikacja samochodów A - D. Samochód A Samochód B Samochód B Samochód C Samochód C Samochód D Pojemność skokowa sil. [cm 3 ] Moc silnika [kw] Masa własna pojazdu [kg] Moc jednostkowa [kw/kg],588,55,55,584,584,55 Moc jednostkowa [kw/cm 3 ],423,423,423,58,58,58 Wtrysk Wtrysk Wtrysk Wtrysk Wtrysk Wtrysk Układ zasilania bezpośredni bezpośredni bezpośredni bezpośredni bezpośredni bezpośredni Układ recyrkulacji spalin tak tak tak tak tak tak Filtr cząstek stałych nie nie nie nie nie nie Cykl jezdny NEDC NEDC NEDC NEDC NEDC NEDC Rozruch silnika Zimny Zimny Ciepły Zimny Ciepły Zimny Kategoria samochodu M1 M1 M1 M1 M1 M1 Poziom emisji Euro 4 Euro 4 Euro 4 Euro 4 Euro 4 Euro 4 Limit emisji PM [g/km],25,25,25,25,25,25 Kolor oznaczania w artykule 345

3 Tab. 2. Specyfikacja samochodów E - I. Samochód E Samochód F Samochód G Samochód H Samochód I Pojemność skokowa sil. [cm 3 ] Moc silnika [kw] Masa własna pojazdu [kg] Moc jednostkowa [kw/kg],719,438,37,41,569 Moc jednostkowa [kw/cm 3 ],579,352,313,327,383 Wtrysk Wtrysk Wtrysk Wtrysk Wtrysk Układ zasilania bezpośredni bezpośredni pośredni bezpośredni bezpośredni Układ recyrkulacji spalin tak tak tak tak tak Filtr cząstek stałych tak tak nie nie nie Cykl jezdny NEDC NEDC NEDC NEDC NEDC Rozruch silnika Zimny Zimny Zimny Zimny Zimny Kategoria samochodu M1 N1 N1 N1 N1 Poziom emisji Euro 4 Euro 4 Euro 3 Euro 3 Euro 4 Limit emisji PM [g/km],25,6,1,1,6 Kolor oznaczania w artykule 1.2. Stanowisko badawcze oraz urządzenia pomiarowe Laboratorium, w którym wykonywane były badania w ramach niniejszej pracy pokazano schematycznie na rys. 2. Składa się ono z następujących pomieszczeń: komora klimatyczna utrzymująca temperaturę T = 2 3⁰C oraz wilgotność bezwzględną H = 5,5 12,2 g wody / kg suchego powietrza, pomieszczenie wagowe, w którym waży się filtry, o temp. T = 25⁰C z tolerancją ±5⁰C oraz wilgotności względnej Hw = 45% z tolerancją ±1%, pomieszczenie gazów roboczych i kalibracyjnych. Zdjęcie 1. Klimatyzowane pomieszczenie z hamownią podwoziową SCHENCK 5 GS6 w IBiRM BOSMAL 346

4 Rys. 2. Schemat laboratorium emisji spalin w IBiRM BOSMAL W laboratorium w komorze klimatycznej znajdują się następujące elementy: hamownia podwoziowa Schenck 5 GS6, system rozcieńczający spalin (CVS), tunel rozcieńczający AVL CET. Podgrzewany przewód Grzałka SV3 SV1 Powietrze zerujące Pobór próbki V4 Powietrze oczyszczające SV2 Sprężone powietrze Odbiornik KOMORA POMIAROWA Nadajnik Regulator ciśnienia Akumulator Spaliny Pompa Powrót próbki Przepływomierz Filtr Rys. 3. Schemat przepływu badanej próbki przez dymomierz absorpcyjny AVL 439 Opacimeter. SV zawory elektromagnetyczne, V4 zawór wejściowy dla próbki [4] W Unii Europejskiej Regulamin nr 24 EKG ONZ limituje dopuszczalne zadymienie spalin w silnikach o ZS do samochodów osobowych, ciężarowych oraz przeznaczonych do użytku stacjonarnego. Urządzeniem spełniającym wymagania tej normy jest dymomierz absorpcyjny AVL 347

5 . 439 Opacimeter. Dymomierz ten realizuje próbkowanie spalin na podstawie poboru części ich strumienia. Zasada działania polega na poborze przez sondę z rury wydechowej pojazdu części strumienia spalin, a następnie przesłania ich dalej do komory pomiarowej, która jest ogrzewana (rys. 3). Komora pomiarowa, o ściśle określonej długości pomiarowej i nieodbijającej powierzchni, jest wypełniana spalinami. Na końcu oraz początku komory zainstalowane są nadajnik (lampa) oraz odbiornik (detektor) światła (rys. 4). Wielkością mierzoną jest utrata natężenia światła pomiędzy nadajnikiem, a odbiornikiem światła, z czego przeliczana jest wartość nieprzezroczystości. Przeliczenia opierają się o prawo Beer-Lamberta. Nadajnik Spaliny Odbiornik L [m] Rys. 4. Zasada pomiaru nieprzezroczystości N i współczynnika absorpcji [1, 4] 2. METODYKA POMIAROWA W krajach Unii Europejskiej aktualnie obowiązuje test jezdny NEDC (New European Driving Cycle), pokazany na rys. 5. Składa on się z czterech cykli elementarnych ECE R 15, które tworzą fazę miejską UDC (Urban Driving Cycle) oraz jednego cyklu EUDC (Extra Urban Driving Cycle), tzw. fazy pozamiejskiej. Przed rozpoczęciem cyklu samochód podlega kondycjonowaniu przez czas min. 8 godzin w temperaturze 2 3⁰C. Po kondycjonowaniu temperatura silnika, oleju oraz wszystkich płynów są takie same jak temperatura otoczenia (dlatego takie testy nazywa się testami z zimnego rozruchu). Z kolei testy, w których silnik był nagrzany przed rozpoczęciem próby (temperatura oleju powyżej 85⁰C) nazywa się testami z ciepłego rozruchu. Rys. 5. Cykl jezdny NEDC [5] 348

6 Nieprzezrocztsość spalin [%] Nieprzezroczystość spalin [%] jazdy [km/h] 3. WYNIKI BADAŃ I ICH ANALIZA 3.1. OBLICZENIA NIEPRZEŹROCZYSTOŚCI SPALIN Dane wejściowe otrzymane z przebiegu każdej próby są następujące: czas trwania poszczególnych faz testów (odpowiednio t UDC =78 s, t EUDC =4s), droga, jaką samochód przejechał w trakcie przeprowadzonej próby, wyrażona w km (dalej oznaczana, jako S UDC dla fazy UDC oraz jako S EUDC dla fazy EUDC), ciągły przebieg nieprzezroczystości spalin w czasie (rys.7), mierzony co sekundę przez dymomierz absorpcyjny, wyrażony w %. Na podstawie wyżej wymienionych danych obliczono średnie wartości nieprzeźroczystości spalin w obydwóch fazach testu (UDC oraz EUDC) Samochód E Samochód F Samochód G Rys. 6. Przykładowy przebieg nieprzezroczystości w teście NEDC dla samochodów E, F i G 3.2. Analiza średnich wartości nieprzezroczystości spalin Na rys. 7 przedstawiono średnie wartości nieprzeźroczystości spalin w obydwu fazach testu. Można na ich podstawie zauważyć, że nieprzeźroczystość spalin w fazie EUDC była wyraźnie wyższa niż w fazie UDC. Dla kilku samochodów była ona nawet 2-krotnie wyższa w fazie EUDC. 8 Średnie wartości nieprzezroczystości spalin w fazach UDC i EUDC Faza UDC I 6 Faza EUDC 4 A B zimny B ciepły C zimny C ciepły D G 2 E F H Rys. 7. Średnia wartość nieprzezroczystości spalin w fazach UDC i EUDC 349

7 Nieprzezroczystość spalin [%] jazdy [km/h] Analizując wartości nieprzezroczystości spalin pod kątem zimnych i ciepłych rozruchów, można zauważyć ogólną tendencję obniżenia się wartości nieprzeźroczystości dla testów ze startów ciepłych zarówno dla fazy UDC, jak i EUDC. Różnice te nie są jednak duże (względnie do 15% dla samochodu B oraz 6% dla samochodu C). Wartości nieprzezroczystości spalin w fazie UDC dla samochodu C kształtują się na wyższym poziomie niż dla samochodu B, natomiast w fazie EUDC są nieco niższe dla samochodu C. Spośród samochodów A D (z silnikami o pojemności skokowej 13 cm 3 ) najniższą nieprzeźroczystość stwierdzono dla samochodu A, a najwyższą dla samochodu D (zarówno w fazie UDC, jak i EUDC). Nieprzezroczystość zmierzona dla samochodu A jest niższa o 54% (względna różnica) w fazie UDC i o 36% w fazie EUDC dla samochodu A w porównaniu do samochodu D. Nieprzezroczystość spalin samochodów G i H (samochody tej samej kategorii z silnikami o zbliżonej pojemności skokowej i jednakowym poziomie emisji Euro 3) w fazie UDC była na podobnym poziomie, natomiast w fazie EUDC była wyższa o około 36% dla samochodu z pośrednim wtryskiem paliwa (samochód G) w porównaniu do samochodu z bezpośrednim wtryskiem paliwa (samochód H). Najniższą wartość nieprzeźroczystości spalin w obydwóch fazach testu zmierzono dla samochodów E i F, które wyposażone były w filtry cząstek stałych (DPF). Najwyższa wartość nieprzezroczystości została zmierzona dla samochodu I (o największej pojemności skokowej) Analiza czasowych przebiegów nieprzezroczystości spalin Przebiegi nieprzezroczystości spalin przedstawiono na rysunkach Analizie poddano przebiegi wartości średnich arytmetycznych ze wszystkich przeprowadzonych prób dla danego samochodu. 14 Samochód B zimny rozruch FAZA UDC Samochód B ciepły rozruch Rys. 8. Średnie przebiegi nieprzezroczystości spalin w fazie UDC dla samochodu B Na rysunkach 8 1 można zaobserwować wpływ stanu pracy silnika w fazie miejskiej na przebieg nieprzezroczystości spalin, gdyż w fazie tej silnik samochodu oprócz przyspieszania i hamowania pracuje również na biegu jałowym. Prędkości do jakich rozpędzany jest samochód w tej fazie są stosunkowo niskie i wynoszą odpowiednio 15, 32 oraz 5 km/h. Dla samochodu B (rys. 8) można zauważyć, że na biegu jałowym zadymienie silnika generalnie nie przekracza 2% i kształtuje się na podobnym poziomie jak w stanach ustalonych (jazda ze stała prędkością). Analizując przyspieszanie samochodu stwierdzono, że prędkość, do jakiej samochód jest rozpędzany nie ma 35

8 Nieprzezroczystość spalin [%] jazdy [km/h] Nieprzezroczystość spalin [%] jazdy [km/h] większego wpływu na wartość nieprzezroczystości spalin. Zarówno przy rozpędzaniu do 15 km/h, 32 km/h, jak i do 5 km/h, zmiany te kształtują się na poziomie 8% dla testu z zimnego rozruchu oraz 11% dla testu z ciepłego rozruchu. Można również zauważyć, że skoki nieprzezroczystości spalin podczas przyspieszania samochodu są wyższe dla testów z ciepłych rozruchów w porównaniu do testów z zimnych rozruchów, natomiast w stanach ustalonych (stała prędkość pojazdu oraz bieg jałowy) jest odwrotnie do czasu około 5 sekund, po czym przebiegi te zaczynają być bardzo zbliżone do siebie z uwagi na nagrzewanie się zimnego silnika (stan cieplny silnika zaczyna być niezależny od rozruchu). 14 Samochód C zimny rozruch FAZA UDC 8 12 Samochód C ciepły rozruch Rys. 9. Średnie przebiegi nieprzezroczystości spalin w fazie UDC dla samochodu C Dla samochodu C (rys. 9) zależności osiąganych wartości nieprzezroczystości od przebiegu prędkości jazdy są bardzo zbliżone do zaobserwowanych dla samochodu B. Zauważyć można zmiany nieprzezroczystości spalin podczas przyspieszania oraz zdecydowanie niższe wartości dla ustalonych stanów pracy silnika. Dla tego samochodu przebiegi nie są już tak powtarzalne (dla pojedynczego testu ECE R15). Przy drugim przyspieszaniu do prędkości 15 km/h przebieg nieprzezroczystości dla testu z zimnego rozruchu nie wykazuje dużych zmian wartości, podczas gdy dla trzeciego przyspieszania do tej prędkości skok ten jest wyraźnie widoczny. Dla samochodu C zmierzono wyższe wartości nieprzezroczystości spalin aniżeli dla samochodu B Samochód A FAZA UDC Samochód D Rys. 1. Średnie przebiegi nieprzezroczystości spalin w fazie UDC dla samochodów A i D 351

9 Nieprzezroczystość spalin [%] jazdy [km/h] Nieprzezroczystość spalin [%] jazdy [km/h] Analizując średnie przebiegi nieprzezroczystości spalin w fazie UDC dla samochodów A i D (rys. 1) można zauważyć, że samochód D cechuje się wyższymi wartościami zadymienia w stanach ustalonej pracy silnika, jak również podczas przyspieszania samochodu. Samochód A natomiast wykazuje bardzo słabą zależność przebiegu nieprzezroczystości spalin od przebiegu prędkości jazdy. Zadymienie generowane przez silnik tego samochodu kształtuje się na zbliżonym, stałym oraz niskim poziomie w całej fazie UDC (nie licząc rozruchu) Samochód B zimny rozruch Samochód B ciepły rozruch Samochód C zimny rozruch Samochód C ciepły rozruch FAZA EUDC Rys. 11. Średnie przebiegi nieprzezroczystości spalin w fazie EUDC dla samochodów B i C Samochód A Samochód D FAZA EUDC Rys. 12. Średnie przebiegi nieprzezroczystości spalin w fazie EUDC dla samochodów A i D Na rysunkach 11 i 12 można zaobserwować zmiany nieprzezroczystości spalin w fazie pozamiejskiej, w której silnik był poddawany największym obciążeniom. Rozpędzanie samochodu do prędkości 12 km/h oraz stabilny stan cieplny silnika to cechy charakteryzujące tę fazę. Silnik pojazdu w tej fazie praktycznie w ogóle nie pracuje na biegu jałowym, a stany ustalone jego pracy występują przy podwyższonych prędkościach obrotowych. Analizując średnie przebiegi nieprzezroczystości spalin w fazie EUDC dla samochodów B i C (rys. 11) należy zwrócić uwagę na kilka ważnych faktów. Można zaobserwować jak bardzo czasowe przebiegi dla tych samochodów są uzależnione od charakteru pracy silnika. Podczas przyspieszania 352

10 zadymienie dosyć gwałtownie rośnie, w stanach ustalonych stabilizuję się na jednym poziomie, a podczas hamowania silnikiem gwałtownie spada. Można również zauważyć, że rodzaj testu jakiemu poddawany jest samochód (zimny i ciepły rozruch) nie ma większego wpływu na wartość nieprzezroczystości, ponieważ silnik w fazie EUDC jest już w pełni nagrzany. Wpływ na wielkośći nieprzezroczystości spalin ma natomiast prędkość jazdy w stanach ustalonych, co przekłada się na prędkość obrotową i obciążenie silnika. Generalnie wyższe wartości nieprzezroczystości spalin zmierzono dla samochodu B w zakresie wyższych prędkości jazdy (w szczególności 12 km/h), natomiast przy prędkości jazdy 5 i 7 km/h dla samochodu A. Przebiegi nieprzezroczystości w fazie EUDC dla samochodów A i D przedstawione zostały na rys. 12. Podobnie jak w pozostałych analizowanych fazach samochód A wykazuje tutaj dużo mniejszą podatność (mniejsze gwałtowne skoki) na zmianę stanu pracy silnika, aniżeli samochód D. Ponadto wartości nieprzezroczystości spalin również są mniejsze dla samochodu A. Przebieg nieprzezroczystości spalin dla samochodu A dokładnie odwzorowuje przebieg prędkości jazdy w tej fazie. Reakcja na zmianę prędkości pojazdu (zmianę stanu pracy silnika) jest tutaj bardzo widoczna. Dodatkowo można nawet zaobserwować momenty zmiany biegów podczas pierwszego przyspieszania w tej fazie, które są wyraźnie widoczne zarówno na wykresie przebiegu prędkości jazdy jak i na wykresie przebiegu nieprzezroczystości spalin. Samochód D wykazuje tutaj dużo bardziej gwałtowny przebieg oraz generalnie wyższe wartości zadymienia. WNIOSKI Istotny wpływ na przebieg nieprzezroczystości spalin ma charakter pracy silnika (jego prędkość obrotowa oraz obciążenie). Podczas przyspieszania, kiedy wzrasta obciążenie oraz prędkość obrotowa, silnik emituje spaliny o wyższym zadymieniu, natomiast gdy pracuje w stanach ustalonych (stała prędkość obrotowa oraz obciążenie, a także bieg jałowy) nieprzezroczystość spalin kształtuje się na odpowiednio (zależnie od prędkości obrotowej silnika) niższym i w miarę stałym poziomie. Zależność ta w fazie UDC jest widoczna szczególnie dla biegu jałowego, ponieważ czas takiego stanu pracy w tej fazie jest stosunkowo długi. Dla ustalonych stanów pracy silnika z podwyższonymi prędkościami obrotowymi tendencja ta widoczna jest w fazie EUDC (dłuższe czasy takiego stanu pracy silnika). Kolejnym stanem pracy silnika mającym wpływ na nieprzezroczystość spalin jest również hamowanie silnikiem. Zadymienie w tym stanie pracy silnika gwałtownie spada, co wynika z braku spalanego paliwa w komorze spalania. Stan cieplny silnika w istotny sposób wpływa na czasowy przebieg nieprzezroczystości spalin. Potwierdza to analiza fazy UDC dla zimnych i ciepłych rozruchów samochodów B i C. Nagrzany silnik emituje dużo mniejsze wartości zadymienia niż zimny. Różnice wynikające z tej zależności istnieją dopóki, dopóty temperatura silników, przechodzących różne rodzaje testów (z zimnego i ciepłego rozruchu), nie osiągnie zbliżonych wartości. Podobny charakter przebiegów ma miejsce dopiero około 7 sekundy trwania testu, a więc pod koniec fazy miejskiej. Przebiegi zimnych i ciepłych rozruchów w fazie EUDC są już bardzo zbliżone. Streszczenie Dominującą rolę w motoryzacyjnym zanieczyszczeniu środowiska odgrywa indywidualny transport kołowy, którym popularnym źródłem napędu są silniki spalinowe o zapłonie samoczynnym. Ograniczanie emisji cząstek stałych z pojazdów wyposażonych w silniki o zapłonie samoczynnym jest obecnie jednym głównych nurtów regulacji poziomów emisji związków szkodliwych do atmosfery. Pomiar masy cząstek stałych jest pomiarem dyskretnym, nie dającym pełnego obrazu na temat emisji PM w trackie cyklu jezdnego NEDC. Nieprzezroczystość spalin jest zjawiskiem fizycznie pokrewnym z emisją PM, a ponadto jest mierzona w sposób ciągły, co daje możliwość wnikliwej jej analizy. W artykule przedstawiono szczegółową analizę przebiegów nieprzezroczystości spalin podczas badań w cyklu jezdnym NEDC na hamowni podwoziowej przy użyciu dymomierza absorpcyjnego AVL 439 OPACIMETER. Słowa kluczowe: silnik o zapłonie samoczynnym, emisja spalin, emisja cząstek stałych, pomiar nieprzeźroczystości spalin, cykl NEDC 353

11 Exhaust gas opacity analysis during emission measurements on chassis dyno Abstract Individual transportation, in which a popular powertrain source is an compression ignition internal combustion engine, plays a dominant role in pollution linked to the automotive sector. Reducing particulate emissions from vehicles with diesel engines is now one of the main trends in regulating levels of pollutant emissions to the atmosphere. The measurement of particle mass is a discrete measurement, not giving a full picture of PM emissions during the NEDC driving cycle. Opacity is a physical phenomenon related to the issue of PM and is a continuous measurement which enables in-depth analysis. This paper presents a detailed analysis of opacity during the NEDC driving cycle on a chassis dynamometer using an AVL 439 OPACIMETER. Keywords: compressed ignition engine, exhaust emission, particle mater emission, exhaust gas opacity measurement, NEDC cycle DEFINICJE / SKRÓTY DPF Diesel particulate filter filtr cząstek stałych NEDC New European Driving Cycle Europejski cykl jezdny UDC Urban Driving Cycle faza miejska cyklu jezdnego EUDC Extra Urban Driving Cycle faza pozamiejska cyklu jezdnego LITERATURA 1. P. Bielaczyc, J. Merkisz, J. Pielecha Stan Cieplny silnika spalinowego, a emisja związków szkodliwych. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań Opracowanie AVL ENGINE INSTRUMENTATIONS. AVL Instrukcja obsługi AVL 439 Opacimeter 4. J. Merkisz, J. Pielecha Specyfikacja badań homologacyjnych silników spalinowych. Zeszyty Naukowe OBR SM Bosmal, Bielsko-Biała 22. Bielaczyc, P. (editor), 5. Particulate Matter Emissions from Engine and Automobile Sources. Workshop Proceedings form 1st Workshop on Particulate Matter Emissions from Engine and Automobile Sources on CDROM, BOSMAL Automotive R&D Institute, 2nd July 212, Bielsko-Biala, Poland, ISBN Combustion Engines/Silniki Spalinowe 3/212 (15). 6. Bielaczyc, P., Czerwinski, J., Woodburn, J.: Current trends in measurement and control of particle emissions from engines (perspectives from the 1st Workshop on Particulate Matter Emissions from Engine and Automobile Sources, 2 July 212, Bielsko-Biala, Poland). Combustion Engines/Silniki Spalinowe 3/212 (15) pp Bielaczyc, P., Szczotka, A., Pajdowski, P., Woodburn, J.: Development of automotive emissions testing equipment and test methods in response to legislative, technical and commercial requirements. PTNSS Combustion Engines/Silniki Spalinowe 1/213 (152) ISSN

Korelacja wyników nieprzeźroczystości spalin i emisji cząstek stałych PM w spalinach pojazdów z silnikami o zapłonie samoczynnym

Korelacja wyników nieprzeźroczystości spalin i emisji cząstek stałych PM w spalinach pojazdów z silnikami o zapłonie samoczynnym BIELACZYC Piotr 1 KORZEC Jerzy 2 SZCZOTKA Andrzej 3 Korelacja wyników nieprzeźroczystości spalin i emisji cząstek stałych PM w spalinach pojazdów z silnikami o zapłonie samoczynnym WSTĘP Negatywny wpływ

Bardziej szczegółowo

Wpływ stylu jazdy kierowców na niepewność pomiarów emisji spalin na hamowni podwoziowej

Wpływ stylu jazdy kierowców na niepewność pomiarów emisji spalin na hamowni podwoziowej Andrzej Szczotka, Bartosz Puchałka, Piotr Bielaczyc Wpływ stylu jazdy kierowców na niepewność pomiarów emisji spalin na hamowni podwoziowej JEL: L DO: 1.13/atest.1.7 Data zgłoszenia:19.11.1 Data akceptacji:

Bardziej szczegółowo

Pomiar zadymienia spalin

Pomiar zadymienia spalin Pomiar zadymienia spalin Zajęcia laboratoryjne w pracowni badao silników spalinowych Katedra Mechatroniki Wydział Nauk Technicznych UWM Opiekun Naukowy : mgr Maciej Mikulski Pomiar zadymienia spalin Zadymienie

Bardziej szczegółowo

OCENA WPŁYWU WSPÓŁCZYNNIKA ROZCIEŃCZENIA SPALIN NA NIEPEWNOŚĆ WYNIKÓW POMIARÓW EMISJI SPALIN NA HAMOWNI PODWOZIOWEJ

OCENA WPŁYWU WSPÓŁCZYNNIKA ROZCIEŃCZENIA SPALIN NA NIEPEWNOŚĆ WYNIKÓW POMIARÓW EMISJI SPALIN NA HAMOWNI PODWOZIOWEJ Andrzej SZCZOTKA, Bartosz PUCHAŁKA, Piotr BELACZYC, Borys ADAMAK OCENA WPŁYWU WSPÓŁCZYNNKA ROZCEŃCZENA SPALN NA NEPEWNOŚĆ WYNKÓW POMARÓW EMSJ SPALN NA HAMOWN PODWOZOWEJ Badania emisji związków szkodliwych

Bardziej szczegółowo

WYMOGI NORMY EMISJI SPALIN EURO 5 W ODNIESIENIU DO POJAZDÓW ZASILANYCH LPG

WYMOGI NORMY EMISJI SPALIN EURO 5 W ODNIESIENIU DO POJAZDÓW ZASILANYCH LPG Arkadiusz MAŁEK WYMOGI NORMY EMISJI SPALIN EURO 5 W ODNIESIENIU DO POJAZDÓW ZASILANYCH LPG Streszczenie Celem artykułu jest przybliżenie tematyki związanej z pomiarem emisji spalin pojazdów zasilanych

Bardziej szczegółowo

2. OPIS OBIEKTU BADAŃ ORAZ WARUNKÓW TECHNICZNYCH BADAŃ

2. OPIS OBIEKTU BADAŃ ORAZ WARUNKÓW TECHNICZNYCH BADAŃ OCENA SKUTECZNOŚCI DZIAŁANIA GŁÓWNYCH PROCEDUR DIAGNOSTYCZNYCH ORAZ STOPNIA IMPLEMENTACJI SYSTEMÓW EOBD W SAMOCHODACH OSOBOWYCH Z SILNIKAMI ZI PODCZAS BADAŃ HOMOLOGACYJNYCH Jerzy Merkisz*, Marcin Ślęzak**,

Bardziej szczegółowo

SPOSÓB POMIARU EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ GAZOWYCH ORAZ ZADYMIENIA SPALIN PODCZAS PRZEPROWADZANIA BADANIA TECHNICZNEGO POJAZDU

SPOSÓB POMIARU EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ GAZOWYCH ORAZ ZADYMIENIA SPALIN PODCZAS PRZEPROWADZANIA BADANIA TECHNICZNEGO POJAZDU ZAŁĄCZNIK Nr 4 SPOSÓB POMIARU EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ GAZOWYCH ORAZ ZADYMIENIA SPALIN PODCZAS PRZEPROWADZANIA BADANIA TECHNICZNEGO POJAZDU I. Pomiar emisji zanieczyszczeń gazowych spalin pojazdów z silnikiem

Bardziej szczegółowo

STACJE KONTROLI POJAZDÓW W KONTEKŚCIE OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISÓW. kwiecień maj czerwiec 2016 r.

STACJE KONTROLI POJAZDÓW W KONTEKŚCIE OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISÓW. kwiecień maj czerwiec 2016 r. STACJE KONTROLI POJAZDÓW W KONTEKŚCIE OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISÓW kwiecień maj czerwiec 2016 r. Przeprowadzanie pomiaru emisji zadymienia spalin w pojazdach (w tym również w ciągnikach rolniczych) w kontekście

Bardziej szczegółowo

STOCHOWSKA WYDZIAŁ IN

STOCHOWSKA WYDZIAŁ IN POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ I INFORMATYKI Instytut Maszyn Tłokowych i Techniki Sterowania Laboratorium: Środowiskowe oddziaływanie motoryzacji Ćwiczenie nr 4 Imię i nazwisko

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTU POJAZDÓW 1(92)/213 Zdzisław Chłopek 1, Jacek Biedrzycki 2, Jakub Lasocki 3, Piotr Wójcik 4 EMISJA ZANIECZYSZCZEŃ Z SILNIKA SAMOCHODU W TESTACH JEZDNYCH SYMULUJĄCYCH RZECZYWISTE

Bardziej szczegółowo

Wpływ motoryzacji na jakość powietrza

Wpływ motoryzacji na jakość powietrza Instytut Pojazdów Samochodowych i Silników Spalinowych Marek Brzeżański Wpływ motoryzacji na jakość powietrza Spotkanie Grupy Roboczej ds. Ochrony Powietrza i Energetyki Urząd Marszałkowski Województwa

Bardziej szczegółowo

BADANIA POJAZDU EURO 5 PRZY PEŁNYM OBCIĄŻENIU SILNIKA

BADANIA POJAZDU EURO 5 PRZY PEŁNYM OBCIĄŻENIU SILNIKA Mirosław WENDEKER, Michał GĘCA Grzegorz BARAŃSKI, Rafał SOCHACZEWSKI BADANIA POJAZDU EURO 5 PRZY PEŁNYM OBCIĄŻENIU SILNIKA Streszczenie W artykule przedstawiono wyniki badań silnika spalinowego o zapłonie

Bardziej szczegółowo

Symulacja emisyjności silnika diesla dla testu "NEDC" z wykorzystaniem środowiska MATLAB

Symulacja emisyjności silnika diesla dla testu NEDC z wykorzystaniem środowiska MATLAB Konferencja Naukowa Problemy gospodarki energią i środowiskiem w rolnictwie, leśnictwie i przemyśle spożywczym Warszawa, 13-14 września 2016 r. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Wydział Inżynierii

Bardziej szczegółowo

1.5 Diesel 88 kw (120 KM) Parametry silników Pojemność (cm³)

1.5 Diesel 88 kw (120 KM) Parametry silników Pojemność (cm³) Dane techniczne, 31 maja 2019 Dane techniczne 75 kw (102 KM) 88 kw (120 KM) 110 kw (150 KM) 130 kw (177 KM) Parametry silników Pojemność (cm³) 1 499 1 499 1 997 1 997 Moc kw (KM) 75 88 110 130 Moc maksymalna

Bardziej szczegółowo

BADANIA STĘŻE Ń ZWIĄZKÓW SZKODLIWYCH SPALIN TURBINOWEGO SILNIKA ŚMIGŁOWEGO W USTALONYCH WARUNKACH EKSPLOATACYJNYCH

BADANIA STĘŻE Ń ZWIĄZKÓW SZKODLIWYCH SPALIN TURBINOWEGO SILNIKA ŚMIGŁOWEGO W USTALONYCH WARUNKACH EKSPLOATACYJNYCH ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK LIV NR 1 (192) 2013 Jerzy Merkisz, Jarosław Markowski, Jacek Pielecha Politechnika Poznańska Wydział Maszyn Roboczych i Transportu, Instytut Silników Spalinowych

Bardziej szczegółowo

ELASTYCZNOŚĆ SILNIKA ANDORIA 4CTI90

ELASTYCZNOŚĆ SILNIKA ANDORIA 4CTI90 Konrad PRAJWOWSKI, Tomasz STOECK ELASTYCZNOŚĆ SILNIKA ANDORIA 4CTI90 Streszczenie W artykule opisana jest elastyczność silnika ANDORIA 4CTi90 obliczona na podstawie rzeczywistej charakterystyki prędkościowej

Bardziej szczegółowo

WPŁYW PODAWANIA WODORU NA POZIOM ZADYMIENIA SPALIN SILNIKA SAMOCHODOWEGO

WPŁYW PODAWANIA WODORU NA POZIOM ZADYMIENIA SPALIN SILNIKA SAMOCHODOWEGO Michał GĘCA, Adam MAJCZAK, Paweł MAGRYTA, Grzegorz BARAŃSKI, Łukasz GRABOWSKI, Michał BIAŁY WPŁYW PODAWANIA WODORU NA POZIOM ZADYMIENIA SPALIN SILNIKA SAMOCHODOWEGO Streszczenie W artykule przedstawiono

Bardziej szczegółowo

EXECUTION OF RESEARCH TESTS ON AUTOMATED DYNAMOMETER ENGINES STAND REALIZACJE TESTÓW BADAWCZYCH NA ZAUTOMATYZOWANEJ HAMOWNI SILNIKÓW SPALINOWYCH

EXECUTION OF RESEARCH TESTS ON AUTOMATED DYNAMOMETER ENGINES STAND REALIZACJE TESTÓW BADAWCZYCH NA ZAUTOMATYZOWANEJ HAMOWNI SILNIKÓW SPALINOWYCH Journal of KONES Internal Combustion Engines 2002 No. 3 4 ISSN 1231 4005 EXECUTION OF RESEARCH TESTS ON AUTOMATED DYNAMOMETER ENGINES STAND Tomasz Praszkiewicz, Maciej Sobieszczański Akademia Techniczno

Bardziej szczegółowo

1.5 Diesel 88 kw (120 KM)

1.5 Diesel 88 kw (120 KM) Dane techniczne, 31 maja 2019 Dane techniczne 75 kw (102 KM) 88 kw (120 KM) 90 kw (122 KM) 110 kw 130 kw (177 KM) Parametry silników Pojemność (cm³) 1 499 1 499 1 997 1 997 1 997 Moc kw (KM) 75 (102) 88

Bardziej szczegółowo

BADANIA EMISJI ZWIĄZKÓW SZKODLIWYCH W STATKACH POWIETRZNYCH

BADANIA EMISJI ZWIĄZKÓW SZKODLIWYCH W STATKACH POWIETRZNYCH Jerzy Merkisz BADANIA EMISJI ZWIĄZKÓW SZKODLIWYCH W STATKACH POWIETRZNYCH Praca przewozowa x10 6 [tonokilometry] Wskaźnik pracy przewozowej w transporcie lotniczym wg ICAO 6000000 5000000 4000000 3000000

Bardziej szczegółowo

Aplikacyjne metody badań jednostek napędowych pojazdów samochodowych i pozadrogowych sektora rolnego

Aplikacyjne metody badań jednostek napędowych pojazdów samochodowych i pozadrogowych sektora rolnego Aleksander Mazanek 1 Instytut Nafty i Gazu w Krakowie Janusz Jakóbiec 2 Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie Paweł Krzaczek 3 Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Aplikacyjne metody badań jednostek napędowych

Bardziej szczegółowo

Biogas buses of Scania

Biogas buses of Scania Zdzisław CHŁOPEK PTNSS-2012-SS1-135 Biogas buses of Scania The paper presents the design and performance characteristics of Scania engines fueled by biogas: OC9G04 and G05OC9. These are five cylinders

Bardziej szczegółowo

The potential of current European light duty LPG-fuelled vehicles to meet Euro 6 requirements

The potential of current European light duty LPG-fuelled vehicles to meet Euro 6 requirements Article citation info: BIELACZYC P. et al. The potential of current European light duty -fuelled vehicles to meet Euro 6 requirements. Combustion Engines. 215, 162(3), 874-88. ISSN 23-9896. Piotr BIELACZYC

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/12 Stanisław W. Kruczyński 1, Marcin K. Wojs 2, Piotr Orliński 3 OCENA PRZEMIAN TLENKÓW AZOTU W UTLENIAJĄCYCH REAKTORACH KATALITYCZNYCH SYSTEMU FILTRÓW CZĄSTEK

Bardziej szczegółowo

Badania porównawcze emisji toksycznych składników gazów wylotowych z silnika o zapłonie samoczynnym zasilanego ON i B10

Badania porównawcze emisji toksycznych składników gazów wylotowych z silnika o zapłonie samoczynnym zasilanego ON i B10 NAFTA-GAZ wrzesień 2010 ROK LXVI Aleksander Mazanek Instytut Nafty i Gazu, Kraków Badania porównawcze emisji toksycznych składników gazów wylotowych z silnika o zapłonie samoczynnym zasilanego ON i B10

Bardziej szczegółowo

Józef Nita, Artur Borczuch Politechnika Radomska Instytut Eksploatacji Pojazdów i Maszyn ul. Chrobrego 45 26-600 Radom tel.

Józef Nita, Artur Borczuch Politechnika Radomska Instytut Eksploatacji Pojazdów i Maszyn ul. Chrobrego 45 26-600 Radom tel. Journal of KONES Internal Combustion Engines 23, vol. 1, No 1-2 PRELIMINARY EVALUATION OF CORRELATION OF CVS AND MODAL TECHNIQUES IN HOMOLOGATION TESTS OF VEHICLE WITH REGARD TO EXHAUST-GAS TOXIC COMPONENTS

Bardziej szczegółowo

Transport I stopień (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) Studia stacjonarne (stacjonarne / niestacjonarne)

Transport I stopień (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) Studia stacjonarne (stacjonarne / niestacjonarne) Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014

Bardziej szczegółowo

VOLVO S60 & V60 DRIV. Dodatek do instrukcji obsługi

VOLVO S60 & V60 DRIV. Dodatek do instrukcji obsługi VOLVO S60 & V60 DRIV Dodatek do instrukcji obsługi Informacje o tym dodatku Informacje o tej publikacji Niniejsza instrukcja stanowi uzupełnienie zasadniczej instrukcji obsługi samochodu. Dodatek ten omawia

Bardziej szczegółowo

Piotr Ignaciuk *, Leszek Gil **, Stefan Liśćak ***

Piotr Ignaciuk *, Leszek Gil **, Stefan Liśćak *** Piotr Ignaciuk *, Leszek Gil **, Stefan Liśćak *** PORÓWNANIE EMISJI ZWIĄZKÓW TOKSYCZNYCH SILNIKA ZS ZASILANEGO OLEJEM NAPĘDOWYM I BIOPALIWAMI OPARTYMI NA ESTRACH OLEJU LNIANKI I ESTRACH OLEJU RZEPAKOWEGO

Bardziej szczegółowo

Czyszczenie silnika benzynowego w samochodzie marki Fiat Punto 1.2

Czyszczenie silnika benzynowego w samochodzie marki Fiat Punto 1.2 Jet Clean Tronic jest urządzeniem do czyszczenia wszystkich układów wtryskowych silników Diesla, a także silników benzynowych. Osady, które gromadzą się na elementach układów wtryskowych, a także w komorze

Bardziej szczegółowo

Wpływ dodatku gazu ziemnego na zadymienie spalin samochodowego silnika ZS

Wpływ dodatku gazu ziemnego na zadymienie spalin samochodowego silnika ZS Wpływ dodatku gazu ziemnego na zadymienie spalin samochodowego silnika ZS Zdzisław Stelmasiak Jerzy Larisch Dariusz Pietras Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej, Katedra Silników Spalinowych

Bardziej szczegółowo

Euro Oil & Fuel Biokomponenty w paliwach do silników Diesla wpływ na emisję i starzenie oleju silnikowego

Euro Oil & Fuel Biokomponenty w paliwach do silników Diesla wpływ na emisję i starzenie oleju silnikowego Instytut Nafty i Gazu Prace Naukowe Instytutu Nafty I Gazu nr 172 Euro Oil & Fuel Biokomponenty w paliwach do silników Diesla wpływ na emisję i starzenie oleju silnikowego Bio-components in Diesel fuels

Bardziej szczegółowo

Środowiskowe aspekty wykorzystania paliw metanowych w transporcie

Środowiskowe aspekty wykorzystania paliw metanowych w transporcie Środowiskowe aspekty wykorzystania paliw metanowych w transporcie Izabela Samson-Bręk Zakład Odnawialnych Zasobów Energii Plan prezentacji Emisje z sektora transportu; Zobowiązania względem UE; Możliwości

Bardziej szczegółowo

OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU O WARTOŚCI NIE PRZEKRACZAJĄCEJ WYRAŻONEJ W ZŁOTYCH RÓWNOWARTOŚCI KWOTY EURO

OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU O WARTOŚCI NIE PRZEKRACZAJĄCEJ WYRAŻONEJ W ZŁOTYCH RÓWNOWARTOŚCI KWOTY EURO Znak sprawy: DZ-A30-20--3/ OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU O WARTOŚCI NIE PRZEKRACZAJĄCEJ WYRAŻONEJ W ZŁOTYCH RÓWNOWARTOŚCI KWOTY 30 000 EURO W niniejszym postępowaniu nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 2

Bardziej szczegółowo

Silniki zasilane alternatywnymi źródłami energii

Silniki zasilane alternatywnymi źródłami energii Silniki zasilane alternatywnymi źródłami energii Jacek Biedrzycki Przemysłowy Instytut Motoryzacji 71 Forum Energia - Efekt Środowisko - Ekologiczne formy transportu Warszawa, 31.03.2015r. Plan prezentacji

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE NR 5(77) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE. Wyznaczanie granicznej intensywności przedmuchów w czasie rozruchu

ZESZYTY NAUKOWE NR 5(77) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE. Wyznaczanie granicznej intensywności przedmuchów w czasie rozruchu ISSN 1733-8670 ZESZYTY NAUKOWE NR 5(77) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE OBSŁUGIWANIE MASZYN I URZĄDZEŃ OKRĘTOWYCH OMiUO 2005 Karol Franciszek Abramek Wyznaczanie granicznej intensywności przedmuchów w czasie

Bardziej szczegółowo

WPŁYW WARUNKÓW PRACY SILNIKÓW POJAZDÓW BOJOWYCH NA EMISJĘ SKŁADNIKÓW SZKODLIWYCH SPALIN I ZUŻYCIE PALIWA

WPŁYW WARUNKÓW PRACY SILNIKÓW POJAZDÓW BOJOWYCH NA EMISJĘ SKŁADNIKÓW SZKODLIWYCH SPALIN I ZUŻYCIE PALIWA Jerzy Merkisz, Ireneusz Pielecha, Jacek Pielecha Politechnika Poznańska Maciej Szukalski Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych we Wrocławiu WPŁYW WARUNKÓW PRACY SILNIKÓW POJAZDÓW BOJOWYCH NA EMISJĘ SKŁADNIKÓW

Bardziej szczegółowo

ZAKŁAD NAPĘDÓW LOTNICZYCH

ZAKŁAD NAPĘDÓW LOTNICZYCH ZAKŁAD NAPĘDÓW LOTNICZYCH ZAKŁAD NAPĘDÓW LOTNICZYCH Zakład Napędów Lotniczych Instytutu Lotnictwa prowadzi prace pomiarowobadawcze w następujących dziedzinach: - badania silników tłokowych i turbowałowych,

Bardziej szczegółowo

NAFTA-GAZ, ROK LXX, Nr 8 / 2014

NAFTA-GAZ, ROK LXX, Nr 8 / 2014 NAF-GAZ, ROK LXX, Nr 8 / 2014 Aleksander Mazanek Instytut Nafty i Gazu Państwowy Instytut Badawczy Przegląd metod badań silnikowych i eksploatacyjnych z uwzględnieniem aktualnie obowiązujących i przyszłych

Bardziej szczegółowo

Engine testing during cold start and warming up phase with use of heat storage

Engine testing during cold start and warming up phase with use of heat storage Marek BRZEŻAŃSKI Tadeusz PAPUGA PTNSS--SC- Engine testing during cold start and warming up phase with use of heat storage Abstract: Test stand investigations of the engine equipped with the heat storage

Bardziej szczegółowo

Analiza parametrów pracy napędu hybrydowego Toyoty Prius III w procesie hamowania

Analiza parametrów pracy napędu hybrydowego Toyoty Prius III w procesie hamowania SOSIK Paweł 1 TARKOWSKI Piotr 2 Analiza parametrów pracy napędu hybrydowego Toyoty Prius III w procesie hamowania WSTĘP Pojazdy hybrydowe, z uwagi na swoje zalety stają się coraz bardziej popularne na

Bardziej szczegółowo

WPŁYW KĄTA WYPRZEDZENIA WTRYSKU NA JEDNOSTKOWE ZUŻYCIE PALIWA ORAZ NA EMISJĘ SUBSTANCJI TOKSYCZNYCH W SILNIKU ZS ZASILANYM OLEJEM RZEPAKOWYM

WPŁYW KĄTA WYPRZEDZENIA WTRYSKU NA JEDNOSTKOWE ZUŻYCIE PALIWA ORAZ NA EMISJĘ SUBSTANCJI TOKSYCZNYCH W SILNIKU ZS ZASILANYM OLEJEM RZEPAKOWYM Tomasz OSIPOWICZ WPŁYW KĄTA WYPRZEDZENIA WTRYSKU NA JEDNOSTKOWE ZUŻYCIE PALIWA ORAZ NA EMISJĘ SUBSTANCJI TOKSYCZNYCH W SILNIKU ZS ZASILANYM OLEJEM RZEPAKOWYM Streszczenie Celem artykułu było omówienie

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2014/2015 Kod: STC TP-s Punkty ECTS: 3. Kierunek: Technologia Chemiczna Specjalność: Technologia paliw

Rok akademicki: 2014/2015 Kod: STC TP-s Punkty ECTS: 3. Kierunek: Technologia Chemiczna Specjalność: Technologia paliw Nazwa modułu: Procesy spalania w silnikach tłokowych Rok akademicki: 2014/2015 Kod: STC-2-206-TP-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Energetyki i Paliw Kierunek: Technologia Chemiczna Specjalność: Technologia paliw

Bardziej szczegółowo

Wpływ wybranych parametrów użytkowych lekkiego pojazdu dostawczego na emisję w rzeczywistej eksploatacji

Wpływ wybranych parametrów użytkowych lekkiego pojazdu dostawczego na emisję w rzeczywistej eksploatacji FUĆ Paweł 1 KOZAK Miłosław 2 NOWAK Mateusz 3 RYMANIAK Łukasz 4 KUBIAK Kamil 5 Wpływ wybranych parametrów użytkowych lekkiego pojazdu dostawczego na emisję w rzeczywistej eksploatacji WSTĘP Obecnie panuje

Bardziej szczegółowo

DEGA. Diesel and Gas Mixture. LPG Powietrze. Spaliny ON + LPG. tylko ON!! ON+LPG. Termopara spalin ON + LPG. Wykres mocy [KW]

DEGA. Diesel and Gas Mixture. LPG Powietrze. Spaliny ON + LPG. tylko ON!! ON+LPG. Termopara spalin ON + LPG. Wykres mocy [KW] DUAL FUEL PL DEGA Diesel and Gas Mixture Wykres mocy [KW] LPG Powietrze Spaliny +LPG Termopara spalin tylko!! Korzyści z zastosowania zasilania Dual Fuel System doskonale nadaje się do pojazdów ciężarowych,

Bardziej szczegółowo

Metodyka oceny wydatku spalin silnika odrzutowego

Metodyka oceny wydatku spalin silnika odrzutowego PIELECHA Jacek 1 MARKOWSKI Jarosław 2 JASIŃSKI Remigiusz 3 ŚLUSARZ Grzegorz 4 WIRKOWSKI Paweł 5 Metodyka oceny wydatku spalin silnika odrzutowego WSTĘP Stosowana metodologia pomiarów emisji zanieczyszczeń

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013 Piotr Szczęsny 1, Konrad Suprowicz 2 OCENA ROZWOJU SILNIKÓW SPALINOWYCH W OPARCIU O ANALIZĘ WSKAŹNIKÓW PORÓWNAWCZYCH 1. Wprowadzenie Konstrukcje silników spalinowych

Bardziej szczegółowo

1. BADANIA DIAGNOSTYCZNE POJAZDU NA HAMOWNI PODWOZIOWEJ

1. BADANIA DIAGNOSTYCZNE POJAZDU NA HAMOWNI PODWOZIOWEJ Diagnostyka samochodowa : laboratorium : praca zbiorowa / pod redakcją Zbigniewa Lozia ; [autorzy lub współautorzy poszczególnych rozdziałów: Radosław Bogdański, Jacek Drobiszewski, Marek Guzek, Zbigniew

Bardziej szczegółowo

Emisja substancji zanieczyszczajcych z pojazdów wg Regulaminów Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych (EKG ONZ) oraz

Emisja substancji zanieczyszczajcych z pojazdów wg Regulaminów Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych (EKG ONZ) oraz Emisja substancji zanieczyszczajcych z pojazdów wg Regulaminów Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych (EKG ONZ) oraz równowanych Dyrektyw Unii Europejskiej (UE) 3500 KG A.

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012 Stanisław W. Kruczyński 1, Piotr Orliński 2, Dariusz Jakubczyk 3 ANALIZA WYBRANYCH PARAMETRÓW PROCESU SPALANIA OLEJU RYDZOWEGO JAKO SAMOISTNEGO PALIWA LUB

Bardziej szczegółowo

PRZYDATNOŚĆ TELEMATYKI TRANSPORTOWEJ W OCENIE ENERGOCHŁONNOŚCI RUCHU POJAZDÓW

PRZYDATNOŚĆ TELEMATYKI TRANSPORTOWEJ W OCENIE ENERGOCHŁONNOŚCI RUCHU POJAZDÓW PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 107 Transport 2015 Agnieszka Merkisz-Guranowska, Maciej Andrzejewski, Hanna Stawecka Politechnika Poznańska, Wydział Maszyn Roboczych i Transportu Instytut Pojazdów

Bardziej szczegółowo

Analiza emisyjności pojazdu ciężkiego spełniającego normę Euro VI w warunkach rzeczywistej eksploatacji

Analiza emisyjności pojazdu ciężkiego spełniającego normę Euro VI w warunkach rzeczywistej eksploatacji BAJERLEIN MACIEJ 1 MERKISZ Jerzy 2 DOBRZYŃSKI Michał 3 RYMANIAK Łukasz 4 ZIÓŁKOWSKI Andrzej 5 Analiza emisyjności pojazdu ciężkiego spełniającego normę Euro VI w warunkach rzeczywistej eksploatacji WSTĘP

Bardziej szczegółowo

BADANIA EMISJI SPALIN W RZECZYWISTYCH WARUNKACH RUCHU DROGOWEGO AKTUALNE MOŻLIWOŚCI BADAWCZE

BADANIA EMISJI SPALIN W RZECZYWISTYCH WARUNKACH RUCHU DROGOWEGO AKTUALNE MOŻLIWOŚCI BADAWCZE Jerzy Merkisz, Jacek Pielecha, Paweł Fuć Politechnika Poznańska BADANIA EMISJI SPALIN W RZECZYWISTYCH WARUNKACH RUCHU DROGOWEGO AKTUALNE MOŻLIWOŚCI BADAWCZE Streszczenie: W artykule podano przyczyny światowego

Bardziej szczegółowo

MOŻLIWOŚĆ ODWZOROWANIA RZECZYWISTYCH WARUNKÓW PRACY SILNIKA NA SILNIKOWYM STANOWISKU HAMOWNIANYM

MOŻLIWOŚĆ ODWZOROWANIA RZECZYWISTYCH WARUNKÓW PRACY SILNIKA NA SILNIKOWYM STANOWISKU HAMOWNIANYM Piotr Molik 1), Jerzy Merkisz 2), Piotr Lijewski 3) MOŻLIWOŚĆ ODWZOROWANIA RZECZYWISTYCH WARUNKÓW PRACY SILNIKA NA SILNIKOWYM STANOWISKU HAMOWNIANYM Streszczenie. W artykule opisano ogólną zasadę działania

Bardziej szczegółowo

Silnik AKU. Jałowy bieg (ciepły silnik, temperatura płynu chłodzącego nie niższa niż 80 C). Numer 0 (dziesiętne wartości wskazań)

Silnik AKU. Jałowy bieg (ciepły silnik, temperatura płynu chłodzącego nie niższa niż 80 C). Numer 0 (dziesiętne wartości wskazań) Silnik AKU Jałowy bieg (ciepły silnik, temperatura płynu chłodzącego nie niższa niż 80 C). Numer 0 (dziesiętne wartości wskazań) Numer bloku Opis Wartość wymagana Odpowiada wartości 1. Obroty silnika.

Bardziej szczegółowo

Wpływ dodatku Panther na toksyczność spalin silnika ZI

Wpływ dodatku Panther na toksyczność spalin silnika ZI Wpływ dodatku Panther na toksyczność spalin silnika ZI Dodatki Panther, zaliczane do III grupy dodatków NFS, są koloidalną zawiesiną cząstek o wymiarach 0,05-0,6 mikrometrów miedzi, srebra i ich tlenków

Bardziej szczegółowo

1. Wprowadzenie. 2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych. 3. Paliwa stosowane do zasilania silników

1. Wprowadzenie. 2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych. 3. Paliwa stosowane do zasilania silników Spis treści 3 1. Wprowadzenie 1.1 Krótka historia rozwoju silników spalinowych... 10 2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych 2.1 Klasyfikacja silników.... 16

Bardziej szczegółowo

Analiza metod pomiarów emisji cząstek stałych w spalinach nowoczesnych samochodów

Analiza metod pomiarów emisji cząstek stałych w spalinach nowoczesnych samochodów Emisja CO, THC, NMHC, NOx, PM [g/km], PN [#/km x 10 12 ] BIELACZYC Piotr 1 SZCZOTKA Andrzej 2 WOODBURN Joseph 3 Analiza metod pomiarów emisji cząstek stałych w spalinach nowoczesnych samochodów WPROWADZENIE

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI 2. APARATURA PALIWOWA FIRMY BOSCH. :.,.. " 60

SPIS TREŚCI 2. APARATURA PALIWOWA FIRMY BOSCH. :.,..  60 SPIS TREŚCI 1. SILNIK O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM. 11 1.1. Historia rozwoju. 11 1.2. Porównanie silników o zapłonie samoczynnym (ZS) i o zapłonie iskrowym (Zl) 14 1.3. Obiegi pracy 20 1.3.1. Silnik czterosuwowy..

Bardziej szczegółowo

Silnik AHU. Jałowy bieg (ciepły silnik, temperatura płynu chłodzącego nie niższa niż 80 C. Numer 0 (dziesiętne wartości wskazań)

Silnik AHU. Jałowy bieg (ciepły silnik, temperatura płynu chłodzącego nie niższa niż 80 C. Numer 0 (dziesiętne wartości wskazań) Silnik AHU Jałowy bieg (ciepły silnik, temperatura płynu chłodzącego nie niższa niż 80 C. Numer 0 (dziesiętne wartości wskazań) Numer bloku Opis Wartość wymagana Odpowiada wartości 1. Obroty silnika. 37

Bardziej szczegółowo

Dane techniczne Obowiązują dla roku modelowego 2012. Amarok

Dane techniczne Obowiązują dla roku modelowego 2012. Amarok Dane techniczne Obowiązują dla roku modelowego 2012 Amarok Informacje na temat zużycia paliwa i emisji CO 2 znajdują się w niniejszych danych technicznych. Nie wszystkie kombinacje silnika, skrzyni biegów

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. Przedmowa... 8

SPIS TREŚCI. Przedmowa... 8 SPIS TREŚCI Przedmowa... 8 1. BADANIA DIAGNOSTYCZNE POJAZDU NA HAMOWNI PODWOZIOWEJ (Wiktor Mackiewicz, Andrzej Wolff)... 9 1.1. Wprowadzenie... 9 1.2. Podstawy teoretyczne... 9 1.2.1. Wady i zalety stanowiskowych

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013 Piotr Szczęsny 1 WPŁYW WYBRANYCH PARAMETRÓW EKSPLOATACYJNYCH NA TOKSYCZNOŚĆ SPALIN POJAZDÓW Z SILNIKAMI O ZAPŁONIE ISKROWYM 1. Wprowadzenie Praca przedstawia

Bardziej szczegółowo

Wydział Mechaniczny. INSTYTUT EKSPLOATACJI POJAZDÓW I MASZYN tel.

Wydział Mechaniczny. INSTYTUT EKSPLOATACJI POJAZDÓW I MASZYN    tel. Wydział Mechaniczny INSTYTUT EKSPLOATACJI POJAZDÓW I MASZYN www.iepim.uniwersytetradom.pl e-mail: iepim@uthrad.pl tel.: 0-48 361 76 42 OFERTA BADAWCZA Obszar I Ochrona środowiska naturalnego przed skażeniami

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012 Piotr SZCZĘSNY 1 TOKSYCZNOŚĆ SPALIN POJAZDÓW OSOBOWYCH PODCZAS STATYSTYCZNYCH BADAŃ EKSPLOATACYJNYCH 1. Wstęp Przedstawione w pracy wyniki badań toksyczności

Bardziej szczegółowo

Rozpędzanie pojazdu dostawczego a emisja gazowych składników

Rozpędzanie pojazdu dostawczego a emisja gazowych składników Jerzy Merkisz 1, Maciej Andrzejewski 2, Jacek Pielecha 3 Instytut Silników Spalinowych i Transportu, Politechnika Poznańska Rozpędzanie pojazdu dostawczego a emisja gazowych składników 1. WPROWADZENIE

Bardziej szczegółowo

System zasilania paliwem gazowym i ciekłym w silniku o zapłonie samoczynnym jako alternatywa dla tradycyjnych systemów paliwowych

System zasilania paliwem gazowym i ciekłym w silniku o zapłonie samoczynnym jako alternatywa dla tradycyjnych systemów paliwowych Article citation info: OLCZYK M. et al. CNG and diesel fuel supply system in the CI engine as an alternative for traditional fuel systems. Combustion Engines. 2015, 162(3), 858-867. ISSN 2300-9896. Michał

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012 Jerzy Cisek 1 ANALIZA NORM TOKSYCZNOŚCI SPALIN DLA SILNIKÓW SPALINOWYCH RÓŻNYCH ZASTOSOWAŃ l. Wstęp Przepisy prawne dotyczące emisji toksycznych składników

Bardziej szczegółowo

ISBN

ISBN Recenzent prof. dr hab. inż. dr h.c. JANUSZ MYSŁOWSKI Poszczególne rozdziały przygotowali: Wojciech SERDECKI: 1, 2, 3.1, 3.3, 3.5, 3.6, 3.7, 9 Paweł FUĆ: 15, Miłosław KOZAK: 13, Władysław KOZAK: 8 Anna

Bardziej szczegółowo

Realizacja metodyki SORT pomiaru zużycia paliwa autobusów

Realizacja metodyki SORT pomiaru zużycia paliwa autobusów Realizacja metodyki SORT pomiaru zużycia paliwa autobusów przez Zakład Badań Drogowych BOSMAL 1. PODSTAWY METODY SORT Opracowana przez UITP (fr. Union Internationale des Transports Publics) procedura badawcza

Bardziej szczegółowo

Raport końcowy. Test 100 000 km na LPG. Cel testu: Badanie wpływu LPG na elementy silnika wysokoprężnego.

Raport końcowy. Test 100 000 km na LPG. Cel testu: Badanie wpływu LPG na elementy silnika wysokoprężnego. Cel testu: Badanie wpływu LPG na elementy silnika wysokoprężnego. Metodologia badania: 1. Test drogowy w cyklu mieszanym (miasto 20%, trasa 80%). 2. Pomiary cykliczne (co 15tys. km.) z udziałem rzeczoznawcy

Bardziej szczegółowo

I. Kontrola stanu technicznego układu wydechowego i poziomu hałasu zewnętrznego podczas postoju pojazdu. Kontrola organoleptyczna - I etap

I. Kontrola stanu technicznego układu wydechowego i poziomu hałasu zewnętrznego podczas postoju pojazdu. Kontrola organoleptyczna - I etap ZAŁĄCZNIK Nr 3 SPOSÓB OCENY STANU TECHNICZNEGO UKŁADU WYDECHOWEGO I POMIARU POZIOMU HAŁASU ZEWNĘTRZNEGO PODCZAS POSTOJU POJAZDU ORAZ SPOSÓB KONTROLI STANU TECHNICZNEGO SYGNAŁU DŹWIĘKOWEGO PODCZAS PRZEPROWADZANIA

Bardziej szczegółowo

Pojęcie Ekojazdy Eco-Driving

Pojęcie Ekojazdy Eco-Driving Ekojazda Pojęcie Ekojazdy Eco-Driving jest nurtem edukacyjnym i świadomość zainicjowanym w celu dostarczenia użytkownikom dróg porad i zasad, które pokazują, że regularne przeglądy pojazdu połączone ze

Bardziej szczegółowo

WPŁYW PRĘDKOŚCI POJAZDÓW NA WIELKOŚĆ EMISJI SPALIN NA MIEJSKIM ODCINKU DROGOWYM

WPŁYW PRĘDKOŚCI POJAZDÓW NA WIELKOŚĆ EMISJI SPALIN NA MIEJSKIM ODCINKU DROGOWYM ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2011 Seria: TRANSPORT z. 70 Nr kol. 1835 Marzena JAROSZEK, Robert WIESZAŁA WPŁYW PRĘDKOŚCI POJAZDÓW NA WIELKOŚĆ EMISJI SPALIN NA MIEJSKIM ODCINKU DROGOWYM Streszczenie.

Bardziej szczegółowo

Wpływ składu mieszanki gazu syntetycznego zasilającego silnik o zapłonie iskrowym na toksyczność spalin

Wpływ składu mieszanki gazu syntetycznego zasilającego silnik o zapłonie iskrowym na toksyczność spalin Wpływ składu mieszanki gazu syntetycznego zasilającego silnik o zapłonie iskrowym na toksyczność spalin Anna Janicka, Ewelina Kot, Maria Skrętowicz, Radosław Włostowski, Maciej Zawiślak Wydział Mechaniczny

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne Technologia napraw zespołów i podzespołów mechanicznych pojazdów samochodowych 723103

Wymagania edukacyjne Technologia napraw zespołów i podzespołów mechanicznych pojazdów samochodowych 723103 Wymagania edukacyjne PRZEDMIOT Technologia napraw zespołów i podzespołów mechanicznych pojazdów samochodowych KLASA II MPS NUMER PROGRAMU NAUCZANIA (ZAKRES) 723103 1. 2. Podstawowe wiadomości o ch spalinowych

Bardziej szczegółowo

INFLUENCE OF FATTY ACID METHYL ESTERS ADDITIVE TO DIESEL ENGINE ON ECOLOGY, FUEL CONSUMPTION AND VEHICLE S PERFORMANCE

INFLUENCE OF FATTY ACID METHYL ESTERS ADDITIVE TO DIESEL ENGINE ON ECOLOGY, FUEL CONSUMPTION AND VEHICLE S PERFORMANCE Journal of KONES Powertrain and Transport, Vol. 13, No. 1 INFLUENCE OF FATTY ACID METHYL ESTERS ADDITIVE TO DIESEL ENGINE ON ECOLOGY, FUEL CONSUMPTION AND VEHICLE S PERFORMANCE Zdzis aw Ch opek Warsaw

Bardziej szczegółowo

IDENTIFICATION OF NUMERICAL MODEL AND COMPUTER PROGRAM OF SI ENGINE WITH EGR

IDENTIFICATION OF NUMERICAL MODEL AND COMPUTER PROGRAM OF SI ENGINE WITH EGR Journal of KONES Internal Combustion Engines 003, vol. 10, No 1- IDENTIFICATION OF NUMERICAL MODEL AND COMPUTER PROGRAM OF SI ENGINE WITH EGR Dariusz Pietras Katedra Silników Spalinowych i Pojazdów, Zakład

Bardziej szczegółowo

BADANIA RUCHU POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH W WARUNKACH POLSKICH

BADANIA RUCHU POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH W WARUNKACH POLSKICH BADANIA RUCHU POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH W WARUNKACH POLSKICH ZDZISŁAW CHŁOPEK 1, JACEK BIEDRZYCKI 2, JAKUB LASOCKI 3, PIOTR WÓJCIK 4 Politechnika Warszawska, Przemysłowy Instytut Motoryzacji (PIMOT) Streszczenie

Bardziej szczegółowo

BADANIA WPŁYWU ZMIANY KĄTA WYPRZEDZENIA WTRYSKU I STOPNIA RECYRKULACJI SPALIN NA TOKSYCZNOŚĆ SPALIN I ZUśYCIE PALIWA SILNIKA Z ZAPŁONEM SAMOCZYNNYM

BADANIA WPŁYWU ZMIANY KĄTA WYPRZEDZENIA WTRYSKU I STOPNIA RECYRKULACJI SPALIN NA TOKSYCZNOŚĆ SPALIN I ZUśYCIE PALIWA SILNIKA Z ZAPŁONEM SAMOCZYNNYM Anna M. Bocheńska, Cezary I. Bocheński BADANIA WPŁYWU ZMIANY KĄTA WYPRZEDZENIA WTRYSKU I STOPNIA RECYRKULACJI SPALIN NA TOKSYCZNOŚĆ SPALIN I ZUśYCIE PALIWA SILNIKA Z ZAPŁONEM SAMOCZYNNYM Streszczenie.

Bardziej szczegółowo

Mgr inŝ. Wojciech Kamela Mgr inŝ. Marcin Wojs

Mgr inŝ. Wojciech Kamela Mgr inŝ. Marcin Wojs Profesorowie Pracownicy Zakładu adu Silników w Spalinowych prof. dr hab. inŝ. Stanisław W. Kruczyński(kierownik Zakładu) prof. dr hab. inŝ. Zdzisław Chłopek Docenci Doc. dr inŝ. Maciej Tułodziecki Adiunkci

Bardziej szczegółowo

Silnik AFB AKN. Jałowy bieg (ciepły silnik, temperatura płynu chłodzącego nie niższa niż 80 C. Numer 0 (dziesiętne wartości wskazań)

Silnik AFB AKN. Jałowy bieg (ciepły silnik, temperatura płynu chłodzącego nie niższa niż 80 C. Numer 0 (dziesiętne wartości wskazań) Silnik Jałowy bieg (ciepły silnik, temperatura płynu chłodzącego nie niższa niż 80 C. Numer 0 (dziesiętne wartości wskazań) Numer bloku Opis Wartość wymagana Odpowiada wartości 1. Obroty silnika. 30 do

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: Kierunek: ENERGETYKA Rodzaj przedmiotu: specjalności obieralny Rodzaj zajęć: Wykład, ćwiczenia laboratoryjne I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE C1. Uzyskanie

Bardziej szczegółowo

Mechanika i Budowa Maszyn Studia pierwszego stopnia

Mechanika i Budowa Maszyn Studia pierwszego stopnia Mechanika i Budowa Maszyn Studia pierwszego stopnia Przedmiot: Diagnostyka silnika i osprzętu Rodzaj przedmiotu: specjalnościowy Kod przedmiotu: MBM 1 S 0 5 58-3_1 Rok: 3 Semestr: 5 Forma studiów: Studia

Bardziej szczegółowo

Logistyka - nauka. Wpływ zastosowania paliwa z dodatkiem etanolu do zasilania silników spalinowych na skład spalin

Logistyka - nauka. Wpływ zastosowania paliwa z dodatkiem etanolu do zasilania silników spalinowych na skład spalin dr inż. Jerzy Kaszkowiak Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, dr inż. Marcin Zastempowski, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy dr inż. Sylwester Borowski, Uniwersytet

Bardziej szczegółowo

EMISJA CZĄSTEK STAŁYCH DWUPALIWOWEGO SILNIKA ZS ZASILANEGO GAZEM ZIEMNYM

EMISJA CZĄSTEK STAŁYCH DWUPALIWOWEGO SILNIKA ZS ZASILANEGO GAZEM ZIEMNYM EMISJA CZĄSTEK STAŁYCH DWUPALIWOWEGO SILNIKA ZS ZASILANEGO GAZEM ZIEMNYM Zdzisław Stelmasiak*, Jerzy Larisch, Jacek Pielecha, Dariusz Pietras *Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej Katedra

Bardziej szczegółowo

Seria Jubileuszowa. Rozwiązania informatyczne. Sprężarki śrubowe Airpol PRM z przetwornicą częstotliwości. oszczędność energii. ochrona środowiska

Seria Jubileuszowa. Rozwiązania informatyczne. Sprężarki śrubowe Airpol PRM z przetwornicą częstotliwości. oszczędność energii. ochrona środowiska Sprężarki śrubowe Airpol PRM z przetwornicą częstotliwości Seria Jubileuszowa Każda sprężarka śrubowa z przetwornicą częstotliwości posiada regulację obrotów w zakresie od 50 do 100%. Jeżeli zużycie powietrza

Bardziej szczegółowo

WPŁYW TEMPERATURY ROZRUCHU SILNIKA NA CZAS PRACY BEZ UWZGLĘDNIENIA W STEROWANIU SYGNAŁU Z CZUJNIKA STĘŻENIA TLENU

WPŁYW TEMPERATURY ROZRUCHU SILNIKA NA CZAS PRACY BEZ UWZGLĘDNIENIA W STEROWANIU SYGNAŁU Z CZUJNIKA STĘŻENIA TLENU Zbigniew Kneba 1), Jacek Kropiwnicki 1) WPŁYW TEMPERATURY ROZRUCHU SILNIKA NA CZAS PRACY BEZ UWZGLĘDNIENIA W STEROWANIU SYGNAŁU Z CZUJNIKA STĘŻENIA TLENU Streszczenie. W pracy omówiono wybrane zagadnienia

Bardziej szczegółowo

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 17 stycznia 2017 r. (OR. en)

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 17 stycznia 2017 r. (OR. en) Rada Unii Europejskiej Bruksela, 17 stycznia 017 r. (OR. en) 5365/17 ADD 6 ENT 13 ENV 8 MI 46 PISMO PRZEWODNIE Od: Komisja Europejska Data otrzymania: 16 stycznia 017 r. Do: Sekretariat Generalny Rady

Bardziej szczegółowo

Charakterystyki prędkościowe silników spalinowych

Charakterystyki prędkościowe silników spalinowych Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Pojazdów LABORATORIUM TEORII SILNIKÓW CIEPLNYCH Charakterystyki prędkościowe silników spalinowych Opracowanie Dr inż. Ewa Fudalej-Kostrzewa Warszawa 2015

Bardziej szczegółowo

PL B1. GULAK JAN, Kielce, PL BUP 13/07. JAN GULAK, Kielce, PL WUP 12/10. rzecz. pat. Fietko-Basa Sylwia

PL B1. GULAK JAN, Kielce, PL BUP 13/07. JAN GULAK, Kielce, PL WUP 12/10. rzecz. pat. Fietko-Basa Sylwia RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 207344 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 378514 (51) Int.Cl. F02M 25/022 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 22.12.2005

Bardziej szczegółowo

Właściwy silnik do każdego zastosowania. 16936_BlueEfficiencyPower_Polnisch_Schrift_in_Pfade.indd 1 13.02.2013 10:55:33

Właściwy silnik do każdego zastosowania. 16936_BlueEfficiencyPower_Polnisch_Schrift_in_Pfade.indd 1 13.02.2013 10:55:33 Właściwy silnik do każdego zastosowania 16936_BlueEfficiencyPower_Polnisch_Schrift_in_Pfade.indd 1 13.02.2013 10:55:33 16936_BlueEfficiencyPower_Polnisch_Schrift_in_Pfade.indd 2 13.02.2013 10:55:38 16936_BlueEfficiencyPower_Polnisch_Schrift_in_Pfade.indd

Bardziej szczegółowo

Dane techniczne Obowiązują dla roku modelowego 2012. Crafter

Dane techniczne Obowiązują dla roku modelowego 2012. Crafter Dane techniczne Obowiązują dla roku modelowego 2012 Crafter Informacje na temat zużycia paliwa i emisji CO 2 znajdują się w niniejszych danych technicznych. Nie wszystkie kombinacje silnika, skrzyni biegów

Bardziej szczegółowo

ZAAWANSOWANE ROZWIĄZANIA TECHNICZNE I BADANIA EKSPLOATACYJNE MIEJSKIEGO SAMOCHODU OSOBOWEGO Z NAPĘDEM ELEKTRYCZNYM e-kit

ZAAWANSOWANE ROZWIĄZANIA TECHNICZNE I BADANIA EKSPLOATACYJNE MIEJSKIEGO SAMOCHODU OSOBOWEGO Z NAPĘDEM ELEKTRYCZNYM e-kit Instytut Napędów i Maszyn Elektrycznych KOMEL ZAAWANSOWANE ROZWIĄZANIA TECHNICZNE I BADANIA EKSPLOATACYJNE MIEJSKIEGO SAMOCHODU OSOBOWEGO Z NAPĘDEM ELEKTRYCZNYM e-kit dr hab. inż. Jakub Bernatt, prof.

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 2(88)/2012

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 2(88)/2012 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 2(88)/2012 Stanisław W. Kruczyński 1, Janusz Januła 2, Maciej Kintop 3 OBLICZENIA SYMULACYJNE POWSTAWANIA NO X i CO PRZY SPALANIU OLEJU NAPĘDOWEGO I OLEJU RZEPAKOWEGO

Bardziej szczegółowo

Próby ruchowe dźwigu osobowego

Próby ruchowe dźwigu osobowego INSTYTUT KONSTRUKCJI MASZYN KIERUNEK: TRANSPORT PRZEDMIOT: SYSTEMY I URZĄDZENIA TRANSPORTU BLISKIEGO Laboratorium Próby ruchowe dźwigu osobowego Functional research of hydraulic elevators Cel i zakres

Bardziej szczegółowo

EMISJA SPALIN Z WOZÓW BOJOWYCH ROSOMAK W WARUNKACH POLIGONOWYCH

EMISJA SPALIN Z WOZÓW BOJOWYCH ROSOMAK W WARUNKACH POLIGONOWYCH ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK LII NR 1 (184) 211 Jerzy Merkisz Ireneusz Pielecha Jacek Pielecha Politechnika Poznań ska Maciej Szukalski Wyż sza Szkoł a Oficerska Wojsk Lą dowych EMISJA

Bardziej szczegółowo

Metody oceny energochłonności ruchu pojazdów samochodowych

Metody oceny energochłonności ruchu pojazdów samochodowych Agnieszka Merkisz-Guranowska 1 Politechnika Poznańska, Instytut Maszyn Roboczych i Pojazdów Samochodowych Maciej Andrzejewski 2, Hanna Stawecka 3 Instytut Pojazdów Szynowych TABOR w Poznaniu Metody oceny

Bardziej szczegółowo

BADANIA PARAMETRÓW RUCHU WYBRANYCH WÓZKÓW WIDŁOWYCH

BADANIA PARAMETRÓW RUCHU WYBRANYCH WÓZKÓW WIDŁOWYCH Piotr Tarkowski 1, Ewa Siemionek 1 BADANIA PARAMETRÓW RUCHU WYBRANYCH WÓZKÓW WIDŁOWYCH Streszczenie. Eksploatacja współczesnych środków transportu bliskiego wymaga oceny energochłonności ruchu. W artykule

Bardziej szczegółowo

Temat ćwiczenia. Pomiar hałasu zewnętrznego emitowanego przez pojazdy samochodowe

Temat ćwiczenia. Pomiar hałasu zewnętrznego emitowanego przez pojazdy samochodowe POLITECHNIKA ŚLĄSKA W YDZIAŁ TRANSPORTU Temat ćwiczenia Pomiar hałasu zewnętrznego emitowanego przez pojazdy samochodowe POLSKA NORMA PN-92/S-04051 (zamiast PN-83/S-04051) Pojazdy samochodowe i motorowery

Bardziej szczegółowo