Pobranie i wykorzystanie azotu z nawozów mineralnych przez odmiany ziemniaka o różnej wczesności

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Pobranie i wykorzystanie azotu z nawozów mineralnych przez odmiany ziemniaka o różnej wczesności"

Transkrypt

1 NR 271 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2014 CEZARY TRAWCZYŃSKI ANNA WIERZBICKA Zakład Agronomii Ziemniaka Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin PIB, Oddział Jadwisin Pobranie i wykorzystanie azotu z nawozów mineralnych przez odmiany ziemniaka o różnej wczesności The uptake and utilization by potato cultivars with different earliness of nitrogen from mineral fertilizers Celem badań polowych przeprowadzonych w latach w Instytucie Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Jadwisinie było określenie plonowania oraz pobrania i wykorzystania azotu z nawozów mineralnych przez bulwy odmian ziemniaków wczesnych i późniejszych w zróżnicowanych warunkach pogodowych i nawożenia azotem. Badania przeprowadzono na glebie lekkiej, nawożonej organicznie słomą i międzyplonem gorczycy białej. W doświadczeniach stosowano 5 poziomów nawożenia azotem: 0, 50, 100, 150 i 200 kg N ha -1 oraz stały poziom fosforu 17,5 kg P ha -1 i potasu 108,0 kg K ha -1. Pobranie azotu z plonem bulw i wykorzystanie azotu z nawozów mineralnych zależało od poziomu nawożenia tym składnikiem i warunków klimatycznych podczas okresów wegetacji. Wykorzystanie azotu malało od około 50 do 35% dla odmian wczesnych, a w przypadku odmian późniejszych od około 55 do 36% wraz ze wzrostem dawki azotu mineralnego od 50 do 200 kg N ha -1. Stwierdzono istotne zróżnicowanie pobrania i wykorzystania azotu między badanymi grupami odmian. Wyższymi wartościami pobrania i wykorzystania azotu charakteryzowały się odmiany późniejsze niż wczesne. Większe wykorzystanie azotu stwierdzono w latach sprzyjających kumulacji plonu bulw, niż w latach z dużymi wahaniami opadów i temperatury powietrza w okresie wegetacji roślin ziemniaka. Słowa kluczowe: nawożenie azotem, plon bulw, pobranie azotu, wykorzystanie azotu, ziemniak The aim of field experiment conducted in the years in Plant Breeding and Acclimatization Institute, Department at Jadwisin, was to assess yielding, uptake and utilization of nitrogen from mineral fertilizers by tubers of early and later potato cultivars in different weather conditions. The investigation was carried out on the light soil fertilized organically with straw and aftercrop of white mustard. In these experiments 5 levels of nitrogen fertilization were applied: 0, 50, 100, 150 and 200 kg N ha -1 with the constant level of phosphorus 17.5 kg P ha -1 and potassium kg K ha -1. Climatic conditions during growing periods and the level of nitrogen fertilization were main factors that influenced uptake of nitrogen with tubers yield and utilization of nitrogen from Redaktor prowadzący: Barbara Zagdańska 45

2 46 Cezary Trawczyński... fertilizers. The utilization of nitrogen decreased from about 50 to 35% for early cultivars, but in the case of later cultivars from about 55 to 36% with increasing N rates from 50 to 200 kg N ha -1. Significant differences of nitrogen uptake and utilization were found between cultivars groups. The later cultivars showed higher uptake and utilization of nitrogen than early cultivars. In the years favourable for cumulation of tuber yield, a higher nitrogen utilization was observed than in years with big fluctuations of rains and air temperatures in vegetation period of potato plants. Key words: nitrogen fertilization, nitrogen uptake, nitrogen utilization, potato, yield of tubers WSTĘP Nawożenie azotem jest jednym z podstawowych zabiegów agrotechnicznych umożliwiającym wysokie wykorzystanie potencjału plonowania ziemniaka (Chotkowski, 2012). Rośliny ziemniaka reagują zwyżkami plonu bulw pod wpływem nawożenia azotem, lecz wraz ze wzrostem dawek N zmniejsza się w różnym stopniu wykorzystanie tego składnika z zastosowanych nawozów. Zróżnicowanie w wykorzystaniu azotu przez rośliny ziemniaka, oprócz wielkości dawki składnika wynikać może również z przebiegu warunków pogodowych w okresie wegetacji roślin, a w głównej mierze ilości opadów oraz właściwości odmian (Mazurczyk i in., 2005; Wierzbicka, Trawczyński, 2011). W porównaniu do innych gatunków roślin uprawy polowej ziemniak charakteryzuje się mniejszym od 20 do 30% wykorzystaniem tego składnika z zastosowanych nawozów, co wskazuje, że część zastosowanego azotu mineralnego może być niewykorzystana i ulegać w różnej formie stratom do atmosfery czy wód gruntowych (Fotyma, 1997; Fotyma, Fotyma, 2006; Fotyma, 2009; Fotyma i in., 2010). Obecnie dążenie do ochrony środowiska przed zanieczyszczeniami przemysłowymi wymusza również zwracanie szczególnej uwagi na oddziaływanie czynnika nawozowego w rolnictwie i podejmowanie określonych działań w tym kierunku (Fotyma i in., 1999). Stąd celem badań była ocena plonowania, pobrania i wykorzystania azotu z zastosowanych nawozów przez odmiany ziemniaka o różnej wczesności uprawiane w zróżnicowanych warunkach pogodowych i nawożenia mineralnego azotem. MATERIAŁ I METODY Ścisłe doświadczenia polowe przeprowadzono w Instytucie Hodowli i Aklimatyzacji Roślin PIB Oddział w Jadwisinie w latach Na podstawie wielkości plonu bulw i zawartości azotu ogólnego w bulwach określono pobranie, a następnie wykorzystanie azotu z zastosowanych nawozów w odniesieniu do dwóch grup wczesności odmian ziemniaka. Doświadczenia zakładano w układzie losowanych bloków w trzech powtórzeniach. Wielkość poletka wynosiła 14,85 m 2. Czynnik 1-rzędu stanowiły warunki pogodowe okresów wegetacji w latach 2010, 2011, 2012, czynnikiem 2-rzędu były dawki azotu 0, 50, 100, 150, 200 kg ha -1, a 3-rzędu grupy wczesności odmian-wczesne, późniejsze. Do grupy wczesnych należało 14 odmian, a do grupy późniejszych 20 odmian (tab. 1). Badania przeprowadzono na glebie lekkiej, o składzie mechanicznym piasku gliniastego lekkiego. Gleba w poszczególnych latach badań miała kwaśny odczyn, wysoką

3 zasobność w przyswajalny fosfor, średnią w potas, średnią do wysokiej w magnez oraz niską zawartość N-mineralnego (tab. 2). Przedplonem dla ziemniaków była pszenica ozima. Wykaz badanych odmian ziemniaka w latach List of investigated potato cultivars in the years Grupa wczesności Earliness Wczesne (bardzo wczesne, wczesne) Early (very early, early) Późniejsze (średnio wczesne, średnio późne, późne) Later (middle early, middle late, late) Tabela 1 Odmiana Cultivar Altesse, Arielle, Aruba, Bellarossa, Berber, Cyprian, Etola, Eugenia, Flaming, Gwiazda, Hubal, Justa, Michalina, Viviana Almera, Ametyst, Benek, Bosman, Bursztyn, Etiuda, Finezja, Gawin, Gustaw, Jutrzenka, Legenda, Promyk, Sagitta, Sekwana, Soplica, Stasia, Tetyda, Wiarus, Zagłoba, Zenia Rok Year Zawartość N-mineralnego (kg ha -1 ), P, K, Mg (mg kg -1 ) oraz odczyn gleby Content of N-mineral (kg ha -1 ), P, K, Mg (mg kg -1 ) and soil reaction N-mineralny N-mineral phkcl Zawartość w glebie Content in the soil P K Mg , , , Tabela 2 Warunki pogodowe w okresie wegetacji oceniono na podstawie sumy opadów i średniej temperatury powietrza (tab. 3). Analizowane lata zaliczały się do mokrych (sumy miesięcznych opadów za cały okres wegetacji, czyli od kwietnia do września włącznie, w każdym roku badań były większe od średniej z wielolecia) i chłodnych (średnia miesięczna temperatura powietrza za cały okres wegetacji była mniejsza od średniej z wielolecia), ale rozkłady zarówno opadów, jak i temperatury powietrza w poszczególnych miesiącach były zróżnicowane. Rok 2010 był bardzo wilgotny w początkowym okresie wzrostu roślin ziemniaka, czerwiec suchy, a w kolejnych miesiącach wegetacji opady były powyżej średniej z wielolecia. Ponadto w miesiącach lipiec i sierpień było ciepło (temperatura powietrza utrzymywała się powyżej średniej z wielolecia). Najbardziej zmienny pod względem opadów był rok W początkowym okresie wzrostu i rozwoju roślin ziemniaka było sucho i umiarkowanie ciepło (maj, czerwiec), w okresie gromadzenia plonu bulw wystąpiły obfite opady deszczu i było zimno (lipiec), a następnie do końca wegetacji roślin ziemniaka utrzymywał się okres posuchy (sierpień, wrzesień). Natomiast w roku 2012 w okresie wzrostu i rozwoju roślin ziemniaka oraz gromadzenia plonu bulw (czerwiec, lipiec, sierpień) zanotowano dostateczną ilość opadów (powyżej średniej z wielolecia) oraz było umiarkowanie chłodno (temperatury powietrza poniżej średniej z wielolecia). 47

4 Nawożenie organiczne stanowiła pocięta i przyorywana po żniwach słoma pszenna w ilości około 5 t ha -1 z dodatkiem 1 kg N na 100 kg słomy oraz jesienią zielona masa międzyplonu ścierniskowego z gorczycy białej w ilości t ha -1. Nawożenie mineralne fosforem (superfosfat wzbogacony 17,4% P) i potasem (sól potasowa 49,8% K) w oparciu o zasobność gleby w przyswajalne formy tych składników stosowano jesienią przed wykonaniem orki przedzimowej w dawce 17,5 kg P ha -1 (wysoka zasobność) i 108 kg K ha -1 (średnia zasobność). Nawożenie mineralne azotem (saletra amonowa 34% N) stosowano wiosną bezpośrednio przed sadzeniem bulw (na obiektach z dawkami 50 i 100 kg N ha -1 ) oraz uzupełniającą ilość (na obiektach z dawkami 150 i 200 kg N ha -1 ) bezpośrednio przed wschodami roślin ziemniaka, przed ostatnim obredlaniem. Opady i temperatury powietrza okresów wegetacji w latach Rainfalls and air temperatures of the vegetation periods in the years Rok Year Tabela 3 Miesiąc Month IV V VI VII VIII IX IV IX Suma opadów (mm) Sum of rainfalls (mm) ,0 55,0 76,0 79,0 60,0 48,0 354, ,7 166,8 64,0 96,7 105,3 71,3 513,8 Odchylenie Deviation -26,3 +111,8-12,0 +17,7 +45,3 +23,3 +159, ,8 33,1 44,8 278,1 57,1 18,5 458,4 Odchylenie Deviation -9,2-21,9-31,2 +199,1-2,9-29,5 +104, ,3 52,4 96,6 92,2 87,2 26,9 409,6 Odchylenie Deviation +18,3-2,6 +20,6 +13,2 +27,2-21,1 +55,6 Średnia temperatura powietrza ( C) Mean of air temperature ( C) ,8 13,6 16,5 18,4 17,7 13,1 14, ,1 12,4 16,5 20,0 18,2 11,1 14,4 Odchylenie Deviation +0,3-1,2 0,0 +1,6 +0,5-2,0-0, ,7 13,2 17,5 17,0 15,3 13,7 14,4 Odchylenie Deviation +1,9-0,4 +1,0-1,4-2,4 +0,6-0, ,9 13,9 15,6 15,2 17,4 12,8 13,8 Odchylenie Deviation +0,1 +0,3-0,9-3,2-0,3-0,3-0,7 Bulwy ziemniaka sadzano ręcznie w III dekadzie kwietnia w rozstawie cm, a zbierano w III dekadzie września. Liczba roślin na poletku do zbioru wynosiła 30. Podczas zbioru określono plon bulw z każdego poletka oraz pobierano 5-kilogramowe próby, w których oznaczono zawartość suchej masy (105 C) i azotu ogólnego metodą Kjeldahla z wykorzystaniem automatycznego destylatora Kjeltec 2200 firmy Foss. Wykorzystanie azotu z zastosowanych nawozów mineralnych (W N ) obliczono według poniższego wzoru: W N = (P N - P 0 ) / N 100%, gdzie: WN współczynnik wykorzystania azotu (%), PN pobranie azotu z plonem bulw w obiekcie z dowolną dawką N (kg N ha-1), P0 pobranie azotu z plonem bulw w obiekcie kontrolnym (kg N ha-1), N dawka azotu (kg N ha-1). 48

5 Wyniki doświadczeń opracowano posługując się programem statystycznym SAS Enterprise Guide. Analizę porównania średnich przeprowadzono z wykorzystaniem testu zakresu studentyzowanego Tukeya. WYNIKI I DYSKUSJA W przeprowadzonych badaniach wykazano istotny wpływ wszystkich analizowanych czynników na plon bulw, zawartość azotu ogólnego w bulwach, pobranie azotu z plonem bulw i wykorzystanie azotu z zastosowanych nawozów. Największy plon suchej masy bulw, zarówno w grupie odmian wczesnych jak i późniejszych, uzyskano w 2012 roku (odpowiednio 10,79 t ha -1 i 13,32 t ha -1 suchej masy bulw), w którym zanotowano dostateczną ilość opadów i korzystny ich rozkład w okresie od czerwca do sierpnia włącznie. Z kolei najmniejszy plon bulw stwierdzono w roku 2010 charakteryzującym się nadmiarem opadów w początkowym okresie wzrostu i rozwoju roślin ziemniaka, suszą w okresie zawiązywania bulw i nadmiarem opadów od lipca do zbioru. W miarę wzrostu poziomu nawożenia azotem obserwowano wzrost plonu. W przypadku odmian wczesnych w roku 2012 stwierdzono stopniowy przyrost wielkości plonu suchej masy bulw do dawki 200 kg N ha -1, a w pozostałych dwóch latach do dawki 100 kg N ha -1. Natomiast w stosunku do odmian z grupy późniejszych w roku 2010 zanotowano wzrost plonu bulw do dawki 200 kg N ha -1, w roku 2012 największy plon bulw uzyskano po zastosowaniu dawki 150 kg N ha -1, a w roku 2011 do dawki 100 kg N ha -1. Średnio w latach, zarówno w odniesieniu do odmian wczesnych jak i późniejszych, udowodniony przyrost plonu suchej masy bulw stwierdzono do dawki 100 kg N ha -1. W zakresie dawek od 100 do 200 kg N ha -1 przyrost plonu bulw był nieistotny, a u odmian z grupy późniejszych stwierdzono niewielkie obniżenie plonu bulw pod wpływem dawki 200 kg N ha -1 w porównaniu do dawki 150 kg N ha -1. Wykazano również, że średnio dla wszystkich lat badań i w odniesieniu do zróżnicowanego nawożenia azotem plon bulw odmian wczesnych był istotnie mniejszy (o ponad 30%) w stosunku do uzyskanego przez odmiany późniejsze (tab. 4). Uzyskane wyniki potwierdzają badania innych autorów odnośnie zróżnicowanej reakcji plonu bulw ziemniaka na nawożenie azotem oraz istotny wpływ warunków pogodowych w latach badań (Jabłoński, 2004, 2006; Kostiw i Jabłoński, 2013; Trawczyński, 2004, 2007, 2008; Trawczyński, Wierzbicka, 2011). Warunki pogodowe w latach badań odmiennie kształtowały zawartość azotu w bulwach niż wielkość uzyskanego plonu bulw. Największą zawartość azotu w bulwach odmian wczesnych i późniejszych uzyskano w roku 2010 (odpowiednio 1,48 i 1,27%), natomiast najmniejszą w grupie odmian wczesnych w roku 2011, a w grupie odmian późniejszych w roku 2012 (odpowiednio 1,24% i 1,14%). Podobnie Lis i Wierzejska- Bujakowska (2000) w latach sprzyjających wysokiej kumulacji plonu bulw stwierdziły mniejszą zawartość azotu ogólnego w bulwach, niż w latach niekorzystnych dla plonowania ziemniaka. We wszystkich latach badań, wraz ze wzrostem dawki azotu do 200 kg N ha -1 następował stopniowy, udowodniony przyrost zawartości azotu w bulwach, co było potwierdzeniem dotychczasowych badań (Lis i Wierzejska-Bujakowska, 2000; Trawczyński, 2010). Średnio w latach, w miarę wzrostu dawki azotu od 0 do 200 kg 49

6 50 Cezary Trawczyński... N ha -1 zawartość azotu w suchej masie bulw wzrastała u odmian wczesnych od 1,11 do 1,52%, a w przypadku odmian późniejszych od 1,07 do 1,38% i były to różnice udowodnione na korzyść odmian wczesnych (tab. 4). Tabela 4 Wpływ nawożenia azotem na plon suchej masy bulw, zawartość oraz pobranie azotu z plonem bulw odmian o różnej wczesności The effect of nitrogen fertilization on the tuber dry matter yield, content and uptake of nitrogen with yield of cultivars with different earliness Dawka N kg ha -1 Grupa wczesności Lata Dose of N kg ha -1 Średnia Earliness Years Mean Plon suchej masy bulw (t ha -1 ) Yield of tuber dry matter (t ha -1 ) ,95 5,70 6,63 6,31 6,29 5,78 Wczesne Early ,18 6,97 8,06 7,78 7,71 7, ,91 9,63 11,11 12,20 13,08 10,79 Średnia Mean 6,01 7,43 8,60 8,76 9,03 7, ,30 8,81 9,30 9,60 9,70 8,74 Późniejsze Later ,62 9,69 11,04 10,97 10,45 9, ,27 12,59 14,50 14,83 14,40 13,32 Średnia Mean 8,06 10,36 11,61 11,80 11,52 10,67 Zawartość azotu w suchej masie bulw (%) Nitrogen content in tubers dry matter (%) ,31 1,33 1,47 1,62 1,65 1,48 Wczesne Early ,94 1,14 1,28 1,36 1,47 1, ,08 1,20 1,30 1,37 1,43 1,28 Średnia Mean 1,11 1,22 1,35 1,45 1,52 1, ,17 1,14 1,26 1,37 1,43 1,27 Późniejsze Later ,02 1,07 1,20 1,33 1,40 1, ,01 1,06 1,12 1,22 1,30 1,14 Średnia Mean 1,07 1,09 1,19 1,31 1,38 1,21 Pobranie azotu z plonem bulw (kg N ha -1 ) Nitrogen uptake with the yield of tubers (kg N ha -1 ) ,7 75,8 97,5 102,2 103,8 86,2 Wczesne Early ,1 79,5 103,2 105,8 113,3 92, ,4 115,6 144,4 167,1 187,0 139,9 Średnia Mean 65,1 90,3 115,0 125,1 134,7 106, ,7 100,4 117,2 131,5 138,7 112,3 Późniejsze Later ,7 103,7 132,5 145,9 146,3 121, ,7 133,5 162,4 180,9 187,2 153,5 Średnia Mean 85,1 112,5 137,4 152,8 157,4 129,0 Plon suchej masy bulw; NIR 0,05 dla lat 0,95t; NIR 0,05 dla dawek N 0,57t; NIR 0,05 dla wczesności 0,26t Yield of tuber dry matter; LSD 0.05 for years 0.95t; LSD 0.05 for doses of N 0.57t; LSD 0.05 for earliness 0.26t Zawartość azotu w bulwach; NIR 0,05 dla lat 0,04%; NIR 0,05 dla dawek N 0,03%; NIR 0,05 dla wczesności 0,01% Nitrogen content in tubers; LSD 0.05 for years 0.04%; LSD 0.05 for doses of N 0.03%; LSD 0.05 for earliness 0.01% Pobranie azotu z plonem; NIR 0,05 dla lat 10,1kg; NIR 0,05 dla dawek N 5,9kg; NIR 0,05 dla wczesności 2,8kg Nitrogen uptake with yield; LSD 0.05 for years 10.1kg; LSD 0.05 for doses of N 5.9kg; LSD 0.05 for earliness 2.8kg W odniesieniu do analizowanych czynników wykazano, że o ilości pobranego przez bulwy azotu decydował głównie uzyskany plon bulw. Zbieżność pobrania azotu przez bulwy z uzyskanym plonem suchej masy dotyczyła zarówno czynnika pogodowego w latach badań, poziomu nawożenia azotem i analizowanych grup wczesności. Chociaż w pewnym stopniu zbieżna była zawartość azotu w bulwach z pobraniem tego składnika w odniesieniu do poziomu nawożenia azotem, gdyż ich wartości wzrastały istotnie

7 w miarę podwyższania dawki azotu. Reakcja pobrania azotu przez bulwy w stosunku do poziomu nawożenia azotem wykazała jednak zmniejszającą się efektywność pobrania w miarę wzrastających dawek azotu, co wynikało głównie z braku istotnego wzrostu wielkości plonu suchej masy przy dawkach powyżej 100 kg N ha -1. W zakresie zróżnicowanego nawożenia mineralnego azotem od 0 do 200 kg N ha -1 pobranie azotu z plonem bulw w grupie odmian wczesnych wyniosło od 65,1 do 134,7 kg N ha -1, a w grupie odmian późniejszych było istotnie większe i wahało się od 85,1 do 157,4 kg N ha -1 (tab. 4). Wraz ze zmniejszeniem efektywności pobrania azotu przez bulwy i wzrostem poziomu nawożenia azotem od 0 do 200 kg N ha -1 malało wykorzystanie azotu wniesionego w nawozach mineralnych. Współczynnik wykorzystania azotu, średnio w latach wahał się od 50,4% przy dawce 50 kg N ha -1 do 34,8% po zastosowaniu dawki 200 kg N ha -1 dla odmian wczesnych oraz istotnie większy był w przypadku odmian późniejszych i wynosił od 54,9% po zastosowaniu dawki 50 kg N ha -1 do 36,2% przy poziomie nawożenia 200 kg N ha -1 (tab. 5). Tabela 5 Wpływ nawożenia azotem na wykorzystanie tego składnika z nawozów przez odmiany ziemniaka o różnej wczesności (%) The effect of nitrogen fertilization on the utilization of this component from fertilizers by potato cultivars with different earliness (%) Grupa wczesności Earliness Wczesne Early Późniejsze Later Dawka N kg ha -1 Lata Dose of N kg ha -1 Średnia Years Mean ,1 45,7 33,7 26,0 38, ,7 45,1 31,8 27,6 36, ,3 59,0 54,5 50,8 56,1 Średnia Mean 50,4 49,9 40,0 34,8 43, ,4 43,5 38,5 32,5 42, ,9 54,8 45,5 34,3 46, ,5 58,7 51,5 41,7 52,8 Średnia Mean 54,9 52,3 45,2 36,2 47,1 Wykorzystanie azotu; NIR 0,05 dla lat 3,5%; NIR 0,05 dla dawek N 2,6%; NIR 0,05 dla wczesności 1,7% Nitrogen utilization; LSD 0.05 for years 3.5%; LSD 0.05 for doses of N 2.6%; LSD 0.05 for earliness 1.7% Największe wykorzystanie azotu z nawozów (powyżej 50%) stwierdzono w roku 2012 charakteryzującym się dostateczną ilością opadów i umiarkowanie niską temperaturą powietrza w okresie intensywnego wzrostu i rozwoju roślin ziemniaka oraz kumulacji plonu bulw, czyli sprzyjającym plonowaniu ziemniaka. Istotnie mniejsze, szczególnie w przypadku grupy odmian wczesnych, wykorzystanie azotu z nawozów uzyskano w latach 2010 i 2011, z wysokimi amplitudami wahań temperatury powietrza i opadów w okresie wzrostu i rozwoju roślin ziemniaka, odbijających się niekorzystnie na potencjale plonotwórczym bulw. Zbieżność w odniesieniu do stopnia wykorzystania azotu z nawozów oraz jego zmniejszanie się wraz ze wzrostem dawek N, a także duży wpływ pogody w latach badań wykazali między innymi: Greenwood i Draycott (1988), Fotyma (1997), Lis i Wierzejska-Bujakowska (2000), Mackenzie i Taureau (2001). W literaturze podaje się również dane dotyczące wykorzystania zastosowanego azotu w nawiązaniu do 51

8 52 Cezary Trawczyński... długości okresu wegetacji odmian argumentując to zróżnicowaniem składu chemicznego poszczególnych organów, dystrybucją azotu w obrębie rośliny czy rozwojem systemu korzeniowego (Vos i Marshall, 1993; Zebarth, 2004). W prezentowanej pracy wykazano zróżnicowane wykorzystanie azotu w zależności od wczesności odmian. Dłuższy okres wegetacji odmian późniejszych wpłynął na wzrost współczynnika wykorzystania azotu z zastosowanych nawozów mineralnych. Ocena komponentów wariancyjnych wykazała, że czynnikowi związanemu z warunkami pogodowymi w okresie wegetacji przypisać można 63,9% zmienności całkowitej uzyskanego plonu bulw, a nawozowemu, związanemu z wielkością dawki azotu i genetycznemu, różnicującemu długość wegetacji odmian około 16 17% (tab. 6). Wysoki udział warunków wegetacji w kumulacji plonu bulw oraz zdecydowanie mniejszy dla cech genetycznych odmian stwierdziła Sawicka i in. (2011). Zawartość azotu w bulwach zależała głównie od wielkości zastosowanej dawki azotu. Z kolei pobranie azotu z plonem bulw zależało zarówno od czynnika pogodowego w latach badań jak i poziomu nawożenia azotem, którym można przypisać ponad 40% udziału w zmienności całkowitej. Z uwagi na dominujący wpływ wielkości zastosowanej dawki azotu na zawartość azotu w bulwach, jak i pobranie azotu z plonem, o wykorzystaniu azotu z zastosowanych nawozów decydował głównie poziom nawożenia azotem (66,7% w zmienności całkowitej). Istotny był również wpływ czynnika pogodowego na wskaźnik wykorzystania azotu (24,3%), a zdecydowanie mniejszy związany z grupą wczesności odmian (tab. 6). Podobny wpływ dawek azotu i warunków klimatycznych w latach badań na pobranie oraz wykorzystanie azotu wykazano we wcześniejszych badaniach własnych (Wierzbicka i Trawczyński, 2011). Mazurczyk i in. (2005) stwierdzili, że ponad 40% całkowitej zmienności w wykorzystaniu azotu stanowiły warunki klimatyczne okresów wegetacji, a około 14% nawożenie azotem. Tabela 6 Wyniki analizy wariancji dla plonu bulw, zawartości azotu, pobrania tego składnika i wykorzystania z nawozów Results of variance analysis of tubers yield, content of nitrogen, uptake of this component and its utilization from fertilizers Istotność wpływu Udział w wariancji całkowitej (%) Badane parametry Significance of the influence Share in total variance (%) Tested parameters x2 1x3 2x x2 1x3 2x3 Plon Yield xx x x x ,9 16,2 17,2 1,3 0,8 0,6 Azot Nitrogen x xx x x x x 17,1 61,0 13,4 2,7 4,5 1,3 Pobranie Uptake xx xx x x ,8 42,1 7,9 2,4 0,5 0,3 Wykorzystanie Utilization xx xx x x x - 24,3 66,7 1,9 5,0 1,3 0,8 1 Lata Years; 2 Dawki azotu Doses of N; 3 Wczesność Earliness Istotny przy p = 0,05 - x; p = 0,01 - xx Significant at p = x; p = xx Wiedza na temat zróżnicowania czynników wpływających na potencjał plonotwórczy oraz kształtujących pobranie z plonem i wykorzystanie azotu skutkować może bezpośrednio mniejszymi ilościami tego składnika pozostającymi w środowisku glebowym po zbiorze bulw ziemniaka. Po zakończeniu wegetacji ziemniaka zawartość azotu mineralnego w glebie może ulec znacznemu wzrostowi w porównaniu do stanu z okresu przed

9 rozpoczęciem ich wegetacji, co należy wiązać z niepełnym wykorzystaniem przez rośliny azotu z zastosowanych nawozów mineralnych oraz mineralizacji materii organicznej z nawozów naturalnych czy organicznych zachodzącej po zbiorze bulw (Łabętowicz, 1995; Fotyma i in., 1999; Lis i in., 2002). Müller i Gorlitz (1990) sugerują, aby podejmować odpowiednie kroki zmierzające do obniżenia N-mineralnego w glebie poprzez wysiew międzyplonów lub uprawę roślin ozimych. Stwarza to szansę wykorzystania z gleby części azotu mineralnego, pozostającego po zbiorze bulw przez młode rozwijające się rośliny międzyplonowe lub ozime (Fotyma, 2000). WNIOSKI 1. Pobranie azotu z plonem bulw zależało głównie od wielkości zebranego plonu ziemniaka. 2. Pobranie azotu z plonem bulw wahało się od około 65 do 135 kg N ha -1 w grupie odmian wczesnych i od około 85 do 157 kg N ha -1 dla odmian późniejszych w zależności od stosowanej dawki N. 3. Wykorzystanie azotu z zastosowanych nawozów w grupie odmian wczesnych malało od 50,4 do 34,8% wraz ze wzrostem poziomu nawożenia azotem od 50 do 200 kg N ha -1, natomiast w grupie odmian późniejszych było istotnie większe i wahało się od 54,9 do 36,2%. 4. Największe wykorzystanie azotu z nawozów stwierdzono w roku sprzyjającym plonowaniu ziemniaka, odznaczającym się dostateczną ilością opadów i umiarkowanie niską temperaturą powietrza w okresie od czerwca do sierpnia włącznie. 5. Stwierdzono, że największy wpływ na wielkość plonu bulw miały warunki pogodowe (63,9% w zmienności całkowitej), na zawartość azotu w bulwach poziom nawożenia azotem (61,0% w zmienności całkowitej), na pobranie azotu z plonem bulw czynniki, pogodowy i nawozowy (odpowiednio 46,8 i 42,1%), a wykorzystanie azotu z nawozów mineralnych w największym stopniu kształtowała dawka azotu (około 67%). LITERATURA Chotkowski J Produkcja i rynek ziemniaka. Wyd. Wieś Jutra, Warszawa: 340 ss. Fotyma E Efektywność nawożenia azotem podstawowych roślin uprawy polowej. Fragm. Agronom. 1 (53): Fotyma M., Fotyma E., Stuczyński T Wykorzystanie wyników analiz chemicznych w doradztwie nawozowym i ochronie środowiska. Nawozy i Nawożenie 1: Fotyma E Zasady nawożenia azotem z wykorzystaniem testów glebowych i roślinnych. Nawozy i Nawożenie 3a: Fotyma E., Fotyma M Normatywy zawartości azotu mineralnego w glebie i stężeń azotanów w roztworze glebowym gleb gruntów ornych w Polsce. Nawozy i Nawożenie 1: Fotyma M Monitoring of N min content in soil of Poland. Nawozy i Nawożenie 37: Fotyma M., Kęsik K., Pietruch Cz Azot mineralny w glebach jako wskaźnik potrzeb nawozowych roślin i stanu czystości wód glebowo-gruntowych. Nawozy i Nawożenie 38:

10 Greenwod D. J., Draycott A Recovery of fertilizer-n by diverse vegetable crops in processes and models. In: Nitrogen efficiency in agricultural soils. Jenkinson D. S., Smith K. A. (eds), Elsevier Applied Sciences, London: Jabłoński K Wpływ nawożenia azotowego na plon i jakość nowych odmian ziemniaka jadalnego uprawianych na glebach średnio zwięzłych. Biul. IHAR 232: Jabłoński K Wpływ poziomu nawożenia azotem na plon i zawartość skrobi oraz na jakość nowych odmian ziemniaka. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. z. 512: Kostiw M., Jabłoński K Wpływ nawożenia azotem na plon i jakość bulw odmian jadalnych ziemniaka uprawianych na glebie średniej. Biul. IHAR 267: Lis B., Wierzejska-Bujakowska A Wykorzystanie azotu przez jadalne odmiany ziemniaka a ich plonowanie. Biul. IHAR 213: Lis B., Mazurczyk W., Trawczyński C., Wierzbicka A Czynniki ograniczające wykorzystanie azotu przez rośliny ziemniaka a zagrożenie środowiska. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 489: Łabętowicz J Skład chemiczny roztworu glebowego w zróżnicowanych warunkach nawożenia. Zesz. Prob. Post. Nauk Roln. 421a: Mackenzie G. H., Taureau J Recommendation systems for nitrogen a review. Nawozy i Nawożenie 4 (9): Mazurczyk W., Wierzbicka A., Wroniak J Wykorzystanie azotu z nawozów mineralnych przez odmiany wczesne ziemniaka. Fragm. Agronom. 1: Müller S., Gorlitz H Wykorzystanie metody Nmin. w NRD. Fragm.. Agronom.1: Sawicka B., Michałek W., Pszczółkowski P Uwarunkowania potencjału plonowania średnio późnych i późnych odmian ziemniaka w warunkach środkowo wschodniej Polski. Biul. IHAR 259: Trawczyński C Zależność między dawką azotu a plonem odmian ziemniaka. Biul. IHAR 232: Trawczyński C Reakcja kilku nowych odmian ziemniaka na nawożenie azotem. Biul. IHAR 246: Trawczyński C Reakcja nowych odmian ziemniaka na nawożenie azotem. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 530: Trawczyński C Wykorzystanie azotu z nawozów przez odmiany ziemniaka o zróżnicowanych wymaganiach w stosunku do tego składnika. Biul. IHAR 256: Trawczyński C., Wierzbicka A Reakcja nowych odmian ziemniaka na nawożenie azotem. Biul. IHAR 259: Vos J., Marshall B Nitrogen and potato production: strategies to reduce nitrate leaching. 12 th Trienn. Conf. of EAPR Paris 1993: Wierzbicka A., Trawczyński C Czynniki wpływające na pobranie i wykorzystanie azotu przez jadalne i skrobiowe odmiany ziemniaka. Biul. IHAR 259: Zebarth B. J Nitrogen use efficiency characteristics of commercial potato cultivars. Can. J. Plant Sci. 84:

WPŁYW WYBRANYCH CZYNNIKÓW ŚRODOWISKA NA WYKORZYSTANIE AZOTU Z NAWOZÓW MINERALNYCH PRZEZ BULWY ZIEMNIAKA

WPŁYW WYBRANYCH CZYNNIKÓW ŚRODOWISKA NA WYKORZYSTANIE AZOTU Z NAWOZÓW MINERALNYCH PRZEZ BULWY ZIEMNIAKA Fragm. Agron. 33(2) 2016, 92 102 WPŁYW WYBRANYCH CZYNNIKÓW ŚRODOWISKA NA WYKORZYSTANIE AZOTU Z NAWOZÓW MINERALNYCH PRZEZ BULWY ZIEMNIAKA Cezary Trawczyński 1, Anna Wierzbicka Zakład Agronomii Ziemniaka,

Bardziej szczegółowo

Agrotechnika i mechanizacja

Agrotechnika i mechanizacja Ziemniak Polski 2012 nr 2 1 Agrotechnika i mechanizacja NAWOŻENIE AZOTEM NOWYCH ODMIAN ZIEMNIAKA UPRAWIANYCH NA GLEBACH LEKKICH dr inż. Cezary Trawczyński IHAR PIB, Zakład Agronomii Ziemniaka w Jadwisinie,

Bardziej szczegółowo

Agrotechnika i mechanizacja

Agrotechnika i mechanizacja Ziemniak Polski 2013 nr 3 29 Agrotechnika i mechanizacja WYBRANE CZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE WIELKOŚĆ PLONU HANDLOWEGO TRZECH ODMIAN ZIEMNIAKA W LATACH 2010-2012 dr inż. Cezary Trawczyński IHAR PIB, Oddział

Bardziej szczegółowo

Czynniki wpływające na pobranie i wykorzystanie azotu przez jadalne i skrobiowe odmiany ziemniaka

Czynniki wpływające na pobranie i wykorzystanie azotu przez jadalne i skrobiowe odmiany ziemniaka NR 259 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2011 ANNA WIERZBICKA CEZARY TRAWCZYŃSKI Zakład Agronomii Ziemniaka Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin PIB, Oddział Jadwisin Czynniki wpływające

Bardziej szczegółowo

Reakcja nowych odmian ziemniaka na nawożenie azotem

Reakcja nowych odmian ziemniaka na nawożenie azotem NR 259 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2011 CEZARY TRAWCZYŃSKI ANNA WIERZBICKA Zakład Agronomii Ziemniaka Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Państwowy Instytut Badawczy, Oddział

Bardziej szczegółowo

Reakcja kilku nowych odmian ziemniaka na nawożenie azotem

Reakcja kilku nowych odmian ziemniaka na nawożenie azotem NR 246 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2007 CEZARY TRAWCZYŃSKI Zakład Agronomii Ziemniaka Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział Jadwisin Reakcja kilku nowych odmian ziemniaka

Bardziej szczegółowo

Wpływ rzutowego i rzędowego nawożenia mocznikiem na wysokość plonu i niektóre cechy jakości bulw ziemniaka

Wpływ rzutowego i rzędowego nawożenia mocznikiem na wysokość plonu i niektóre cechy jakości bulw ziemniaka NR 220 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2001 CEZARY TRAWCZYŃSKI Zakład Agronomii Ziemniaka Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Jadwisinie Wpływ rzutowego i rzędowego nawożenia

Bardziej szczegółowo

Wpływ nawożenia azotem na plonowanie ziemniaka, zawartość azotanów w bulwach i azotu mineralnego w glebie

Wpływ nawożenia azotem na plonowanie ziemniaka, zawartość azotanów w bulwach i azotu mineralnego w glebie NR 246 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2007 CEZARY TRAWCZYŃSKI Zakład Agronomii Ziemniaka Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział Jadwisin Wpływ nawożenia azotem na plonowanie

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie azotu z nawozów przez nagoziarnistą i oplewioną formę owsa

Wykorzystanie azotu z nawozów przez nagoziarnistą i oplewioną formę owsa NR 239 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2006 ALEKSANDER SZMIGIEL Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin Akademia Rolnicza w Krakowie Wykorzystanie azotu z nawozów przez nagoziarnistą i oplewioną

Bardziej szczegółowo

Agrotechnika i mechanizacja

Agrotechnika i mechanizacja 14 Agrotechnika i mechanizacja KOMPLEKSOWE ODŻYWIANIE ZIEMNIAKA NA BAZIE NAWOZÓW NOWEJ GENERACJI dr inż. Cezary Trawczyński IHAR-PIB Oddział w Jadwisinie, Zakład Agronomii Ziemniaka e-mail: c.trawczynski@ihar.edu.pl

Bardziej szczegółowo

Wpływ nawożenia mineralnego azotem na plon i jakość bulw nowych odmian ziemniaka

Wpływ nawożenia mineralnego azotem na plon i jakość bulw nowych odmian ziemniaka NR 276 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2015 CEZARY TRAWCZYŃSKI Zakład Agronomii Ziemniaka Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin PIB, Oddział Jadwisin Wpływ nawożenia mineralnego azotem

Bardziej szczegółowo

Zawartość składników pokarmowych w roślinach

Zawartość składników pokarmowych w roślinach Zawartość składników pokarmowych w roślinach Poszczególne rośliny różnią się zawartością składników pokarmowych zarówno w organach wegetatywnych, jak i generatywnych. Wynika to z różnych funkcji, jakie

Bardziej szczegółowo

Relacje między zawartością witaminy C i azotanów w bulwach odmian ziemniaka należących do różnych grup wczesności

Relacje między zawartością witaminy C i azotanów w bulwach odmian ziemniaka należących do różnych grup wczesności NR 266 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2012 CEZARY TRAWCZYŃSKI ANNA WIERZBICKA Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Państwowy Instytut Badawczy Zakład Agronomii Ziemniaka, Oddział

Bardziej szczegółowo

Tabela 54. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2012 r.

Tabela 54. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2012 r. ZIEMNIAK Ziemniak jest rośliną, która z powodzeniem może być uprawiana na każdym polu, pod warunkiem, że jest ono wcześniej odpowiednio przygotowane. Najlepiej żeby przedplonami były zboża, rośliny strączkowe,

Bardziej szczegółowo

WPŁYW NAWOZU O SPOWOLNIONYM UWALNIANIU AZOTU NA WYKORZYSTANIE TEGO SKŁADNIKA PRZEZ BULWY ZIEMNIAKA. Cezary Trawczyński

WPŁYW NAWOZU O SPOWOLNIONYM UWALNIANIU AZOTU NA WYKORZYSTANIE TEGO SKŁADNIKA PRZEZ BULWY ZIEMNIAKA. Cezary Trawczyński Acta Agroph., 2017, 24(2), 365-374 WPŁYW NAWOZU O SPOWOLNIONYM UWALNIANIU AZOTU NA WYKORZYSTANIE TEGO SKŁADNIKA PRZEZ BULWY ZIEMNIAKA Cezary Trawczyński Zakład Agronomii Ziemniaka Instytut Hodowli i Aklimatyzacji

Bardziej szczegółowo

Wpływ nawożenia azotem na plon i jakość bulw odmian jadalnych ziemniaka uprawianych na glebie średniej

Wpływ nawożenia azotem na plon i jakość bulw odmian jadalnych ziemniaka uprawianych na glebie średniej NR 267 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2013 MICHAŁ KOSTIW 1 KAZIMIERZ JABŁOŃSKI 2 1 Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Państwowy Instytut Badawczy Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka

Bardziej szczegółowo

WPŁYW ODMIANY, NAWOŻENIA AZOTEM I TERMINU ZBIORU NA ZAWARTOŚĆ SUCHEJ MASY I SKROBI W BULWACH ZIEMNIAKÓW WCZESNYCH

WPŁYW ODMIANY, NAWOŻENIA AZOTEM I TERMINU ZBIORU NA ZAWARTOŚĆ SUCHEJ MASY I SKROBI W BULWACH ZIEMNIAKÓW WCZESNYCH Fragm. Agron. 29(2) 2012, 134 142 WPŁYW ODMIANY, NAWOŻENIA AZOTEM I TERMINU ZBIORU NA ZAWARTOŚĆ SUCHEJ MASY I SKROBI W BULWACH ZIEMNIAKÓW WCZESNYCH Anna Wierzbicka Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin-Państwowy

Bardziej szczegółowo

Wpływ agrotechniki na plonowanie ziemniaków na Dolnym Śląsku * Część I. Nawożenie organiczne i mineralne

Wpływ agrotechniki na plonowanie ziemniaków na Dolnym Śląsku * Część I. Nawożenie organiczne i mineralne NR 232 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 4 KAZIMIERZ CHMURA ZENOBIUSZ DMOWSKI LECH NOWAK ELŻBIETA WILGOSZ Katedra Rolniczych Podstaw Kształtowania Środowiska Akademia Rolnicza we Wrocławiu

Bardziej szczegółowo

Czynniki wpływające na zawartość i plon białka w bulwach ziemniaka

Czynniki wpływające na zawartość i plon białka w bulwach ziemniaka NR 266 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2012 ANNA WIERZBICKA CEZARY TRAWCZYŃSKI Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Państwowy Instytut Badawczy Zakład Agronomii Ziemniaka, Oddział

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁ ODOWSKA LUBLIN POLONIA

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁ ODOWSKA LUBLIN POLONIA ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁ ODOWSKA LUBLIN POLONIA VOL. LVII SECTIO E 2002 1 Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Akademia Rolnicza w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin 1, Poland 2 Instytut

Bardziej szczegółowo

Cezary Trawczyński WSTĘP

Cezary Trawczyński WSTĘP Acta Agrophysica, 2016, 23(2), 261-273 PLON I JAKOŚĆ BULW NOWYCH ODMIAN ZIEMNIAKA W WARUNKACH ZRÓŻNICOWANEGO NAWOŻENIA MINERALNEGO AZOTEM Cezary Trawczyński Zakład Agronomii Ziemniaka, Instytut Hodowli

Bardziej szczegółowo

Agrotechnika i mechanizacja

Agrotechnika i mechanizacja Ziemniak Polski 2010 nr 3 1 Agrotechnika i mechanizacja NAWOŻENIE AZOTEM NOWYCH WCZESNYCH ODMIAN ZIEMNIAKA ZBIERANYCH W RÓŻNYCH TERMIANCH (uprawianych na glebach lekkich) mgr Anna Wierzbicka IHAR PIB,

Bardziej szczegółowo

Tabela 51. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2011 r.

Tabela 51. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2011 r. ZIEMNIAK Rok 2011 był kolejnym rokiem spadku areału uprawy ziemniaków w strukturze zasiewów w Polsce i aktualnie (wg GUS) wynosi 387 tys. ha. W województwie podlaskim jest podobnie i powierzchnia uprawy

Bardziej szczegółowo

Ziemniaki Doświadczenia w Lubaniu zostały dofinansowane ze środków Samorządu Województwa Pomorskiego.

Ziemniaki Doświadczenia w Lubaniu zostały dofinansowane ze środków Samorządu Województwa Pomorskiego. Ziemniaki Bardzo mały udział plantacji nasiennych w ogólnej powierzchni uprawy, wynoszący około 1%, wyklucza możliwość wymiany sadzeniaków przynajmniej co 4 lata, co jest podstawowym warunkiem zwiększenia

Bardziej szczegółowo

ZAWARTOŚĆ POTASU W MŁODYCH BULWACH ZIEMNIAKA W ZALEŻNOŚCI OD SPOSOBU UPRAWY. Wstęp

ZAWARTOŚĆ POTASU W MŁODYCH BULWACH ZIEMNIAKA W ZALEŻNOŚCI OD SPOSOBU UPRAWY. Wstęp Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXX (2007) WANDA WADAS, ROMUALDA JABŁOŃSKA-CEGLAREK, EDYTA KOSTERNA, TERESA ŁĘCZYCKA ZAWARTOŚĆ POTASU W MŁODYCH BULWACH ZEMNAKA W ZALEŻNOŚC OD SPOSOBU UPRAWY

Bardziej szczegółowo

WPŁYW DOLISTNEGO STOSOWANIA NAWOZÓW TYPU CAMPOFORT NA PLONOWANIE ZIEMNIAKA PRZYDATNEGO DO PRZETWÓRSTWA SPOśYWCZEGO

WPŁYW DOLISTNEGO STOSOWANIA NAWOZÓW TYPU CAMPOFORT NA PLONOWANIE ZIEMNIAKA PRZYDATNEGO DO PRZETWÓRSTWA SPOśYWCZEGO ZESZYTY PROBLEMOWE POSTĘPÓW NAUK ROLNICZYCH 2008 z. 530: 197-206 WPŁYW DOLISTNEGO STOSOWANIA NAWOZÓW TYPU CAMPOFORT NA PLONOWANIE ZIEMNIAKA PRZYDATNEGO DO PRZETWÓRSTWA SPOśYWCZEGO Cezary Trawczyński 1,

Bardziej szczegółowo

Agrotechnika i mechanizacja

Agrotechnika i mechanizacja Ziemniak Polski 2016 nr 3 23 Agrotechnika i mechanizacja DŁUGOŚĆ OKRESU SPOCZYNKU BULW ZIEMNIAKA W ZALEŻNOŚCI OD WYSTĘPOWANIA WYSOKIEJ TEMPERATURY I SUSZY W CZASIE WEGETACJI* prof. dr hab. Krystyna Rykaczewska

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie makro- i mikroelementowych nawozów chelatowych w dolistnym dokarmianiu ziemniaka

Zastosowanie makro- i mikroelementowych nawozów chelatowych w dolistnym dokarmianiu ziemniaka NR 271 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2014 CEZARY TRAWCZYŃSKI Zakład Agronomii Ziemniaka Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin PIB, Oddział Jadwisin Zastosowanie makro- i mikroelementowych

Bardziej szczegółowo

Nawożenie potasem. Mgr inż. Piotr Ledochowski KSC S.A. Dr hab. Mirosław Nowakowski IHAR PIB O/Bydgoszcz. Toruń, r.

Nawożenie potasem. Mgr inż. Piotr Ledochowski KSC S.A. Dr hab. Mirosław Nowakowski IHAR PIB O/Bydgoszcz. Toruń, r. Nawożenie potasem Mgr inż. Piotr Ledochowski KSC S.A. Dr hab. Mirosław Nowakowski IHAR PIB O/Bydgoszcz Toruń, 25-26.06.2015 r. Rola potasu Reguluje gospodarką wodną roślin i zwiększa tolerancję na suszę

Bardziej szczegółowo

WPŁYW SYSTEMU UPRAWY, NAWADNIANIA I NAWOŻENIA MINERALNEGO NA BIOMETRYKĘ SAMOKOŃCZĄCEGO I TRADYCYJNEGO MORFOTYPU BOBIKU

WPŁYW SYSTEMU UPRAWY, NAWADNIANIA I NAWOŻENIA MINERALNEGO NA BIOMETRYKĘ SAMOKOŃCZĄCEGO I TRADYCYJNEGO MORFOTYPU BOBIKU Inżynieria Rolnicza 5(103)/2008 WPŁYW SYSTEMU UPRAWY, NAWADNIANIA I NAWOŻENIA MINERALNEGO NA BIOMETRYKĘ SAMOKOŃCZĄCEGO I TRADYCYJNEGO MORFOTYPU BOBIKU Instytut Inżynierii Rolniczej, Akademia Rolnicza w

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU 2006 ROLNICTWO LXXXIX NR 546. Grzegorz Kulczycki

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU 2006 ROLNICTWO LXXXIX NR 546. Grzegorz Kulczycki ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU 2006 ROLNICTWO LXXXIX NR 546 WPŁYW ZRÓŻNICOWANEGO NAWOŻENIA POTASEM I AZOTEM NA PLON ROŚLIN ORAZ WŁAŚCIWOŚCI GLEBY LEKKIEJ THE INFLUENCE OF DIFFERENT

Bardziej szczegółowo

Tabela 63. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2013 r.

Tabela 63. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2013 r. ZIEMNIAK Znaczenie gospodarcze ziemniaka wynika z ważnej roli, jaką jego uprawa odgrywa w płodozmianie zwłaszcza na słabych glebach lekkich, jakich Polska posiada ponad 65 %, gdzie nie udają się pszenica

Bardziej szczegółowo

ANNALES. Cezary Trawczyński. Wpływ sposobu stosowania mocznika za zawartość N-mineralnego w glebie oraz plonowanie ziemniaka

ANNALES. Cezary Trawczyński. Wpływ sposobu stosowania mocznika za zawartość N-mineralnego w glebie oraz plonowanie ziemniaka ANNALES UNERSTATS OL. LX, Nr 2 MARAE LUBLN * CURE- S K Ł O D O W S K A POLONA SECTO E 2004 nstytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Jadwisinie 0540 Serock, Poland Cezary Trawczyński Wpływ sposobu

Bardziej szczegółowo

Wpływ wybranych czynników agrotechnicznych na wysokość plonu ziarna i zawartość białka ogółem pszenicy ozimej odmiany Almari

Wpływ wybranych czynników agrotechnicznych na wysokość plonu ziarna i zawartość białka ogółem pszenicy ozimej odmiany Almari NR 233 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2004 MARIA RALCEWICZ TOMASZ KNAPOWSKI Katedra Chemii Rolnej, Akademia Techniczno-Rolnicza, Bydgoszcz Wpływ wybranych czynników agrotechnicznych

Bardziej szczegółowo

WZROST I PLONOWANIE PAPRYKI SŁODKIEJ (CAPSICUM ANNUUM L.), UPRAWIANEJ W POLU W WARUNKACH KLIMATYCZNYCH OLSZTYNA

WZROST I PLONOWANIE PAPRYKI SŁODKIEJ (CAPSICUM ANNUUM L.), UPRAWIANEJ W POLU W WARUNKACH KLIMATYCZNYCH OLSZTYNA Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXXIII (2007) ŁUCJA MICHALIK WZROST I PLONOWANIE PAPRYKI SŁODKIEJ (CAPSICUM ANNUUM L.), UPRAWIANEJ W POLU W WARUNKACH KLIMATYCZNYCH OLSZTYNA Z Katedry Ogrodnictwa

Bardziej szczegółowo

Ziemniak. Uwagi ogólne

Ziemniak. Uwagi ogólne Ziemniak Uwagi ogólne W sezonie wegetacyjnym w ramach PDOiR w woj. warmińsko-mazurskim przeprowadzone były dwa doświadczenia z ziemniakiem w stacjach doświadczalnych i. Ze środków pozabudżetowych prowadzone

Bardziej szczegółowo

Effect of plastic covering and nitrogen fertilization on yield and quality of early potatoes

Effect of plastic covering and nitrogen fertilization on yield and quality of early potatoes Yield and quality of early potato tubers 41 FOLIA HORTICULTURAE Ann. 16/2, 2004, 41-48 Effect of plastic covering and nitrogen fertilization on yield and quality of early potatoes Department of Vegetable

Bardziej szczegółowo

Międzyplony ścierniskowe alternatywną formą nawożenia w integrowanej uprawie ziemniaka

Międzyplony ścierniskowe alternatywną formą nawożenia w integrowanej uprawie ziemniaka NR 257/258 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2010 ANNA PŁAZA Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach Międzyplony ścierniskowe alternatywną

Bardziej szczegółowo

WPŁYW NAWADNIANIA I NAWOśENIA MINERALNEGO

WPŁYW NAWADNIANIA I NAWOśENIA MINERALNEGO InŜynieria Rolnicza 3/63 Zdzisław Koszański, Ewa Rumasz Rudnicka., S. Karczmarczyk, P. Rychter * Zakład Produkcji Roślinnej i Nawadniania Akademia Rolnicza w Szczecinie *Zakład Biochemii WyŜsza Szkoła

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI w Olsztynie. Autoreferat

UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI w Olsztynie. Autoreferat UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI w Olsztynie Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa mgr inż. Andrzej Żołnowski ODDZIAŁYWANIE NAWOŻENIA NA ZAWARTOŚĆ GLIKOALKALOIDÓW W ZIEMNIAKU PODCZAS WEGETACJI I PRZECHOWYWANIA*

Bardziej szczegółowo

Wpływ niektórych czynników na skład chemiczny ziarna pszenicy jarej

Wpływ niektórych czynników na skład chemiczny ziarna pszenicy jarej NR 218/219 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 21 SZYMON DZIAMBA IZABELLA JACKOWSKA 1 Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin 1 Katedra Chemii Akademia Rolnicza w Lublinie Wpływ niektórych czynników

Bardziej szczegółowo

Rola wsiewek międzyplonowych w nawożeniu ziemniaka jadalnego odmiany Syrena

Rola wsiewek międzyplonowych w nawożeniu ziemniaka jadalnego odmiany Syrena NR 257/258 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2010 ANNA PŁAZA FELIKS CEGLAREK MILENA ANNA KRÓLIKOWSKA MAŁGORZATA PRÓCHNICKA Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny

Bardziej szczegółowo

Nasiennictwo i odmianoznawstwo

Nasiennictwo i odmianoznawstwo Ziemniak Polski 213 nr 1 9 Nasiennictwo i odmianoznawstwo WARTOŚĆ PLONOTWÓRCZA KIEŁKÓW ZIEMNIAKA NA PRZYKŁADZIE ODMIANY ETOLA prof. dr hab. Krystyna Rykaczewska IHAR PIB, Zakład Agronomii Ziemniaka w Jadwisinie,

Bardziej szczegółowo

Ziemniak. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń

Ziemniak. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń Ziemniak Uwagi ogólne W sezonie wegetacyjnym w ramach PDOiR w woj. warmińsko-mazurskim przeprowadzone były dwa doświadczenia z ziemniakiem w stacjach doświadczalnych i. Ze środków pozabudżetowych prowadzone

Bardziej szczegółowo

ODDZIAŁYWANIE NAWOŻENIA AZOTOWEGO NA PLON I SKŁAD CHEMICZNY KALAREPY. Wstęp

ODDZIAŁYWANIE NAWOŻENIA AZOTOWEGO NA PLON I SKŁAD CHEMICZNY KALAREPY. Wstęp Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXXIII (2007) JÓZEF NURZYŃSKI, KATARZYNA DZIDA, LIDIA NOWAK ODDZIAŁYWANIE NAWOŻENIA AZOTOWEGO NA PLON I SKŁAD CHEMICZNY KALAREPY Z Katedry Uprawy i Nawożenia

Bardziej szczegółowo

Agrotechnika i mechanizacja

Agrotechnika i mechanizacja Ziemniak Polski 2011 nr 3 1 Agrotechnika i mechanizacja ROLA WYBRANYCH ZABIEGÓW AGROTECHNICZNYCH W KSZTAŁTOWANIU WIELKOŚCI I STRUKTURY PLONU ZIEMNIAKÓW UPRAWIANYCH W SYSTEMIE EKOLOGICZNYM dr Krystyna Zarzyńska,

Bardziej szczegółowo

WPŁYW ODMIANY I WARUNKÓW POGODOWYCH OKRESU WEGETACJI NA ZAWARTOŚĆ WYBRANYCH SKŁADNIKÓW ODŻYWCZYCH I ANTYŻYWIENIOWYCH W BULWACH ZIEMNIAKA

WPŁYW ODMIANY I WARUNKÓW POGODOWYCH OKRESU WEGETACJI NA ZAWARTOŚĆ WYBRANYCH SKŁADNIKÓW ODŻYWCZYCH I ANTYŻYWIENIOWYCH W BULWACH ZIEMNIAKA Acta Agrophysica, 2016, 23(1), 119-128 WPŁYW ODMIANY I WARUNKÓW POGODOWYCH OKRESU WEGETACJI NA ZAWARTOŚĆ WYBRANYCH SKŁADNIKÓW ODŻYWCZYCH I ANTYŻYWIENIOWYCH W BULWACH ZIEMNIAKA Cezary Trawczyński Zakład

Bardziej szczegółowo

dr inż. Cezary Trawczyński IHAR-PIB, Zakład Agronomii Ziemniaka w Jadwisinie,

dr inż. Cezary Trawczyński IHAR-PIB, Zakład Agronomii Ziemniaka w Jadwisinie, Ziemniak Polski 2017 nr 2 15 WPŁYW DOLIISTNYCH NAWOZÓW MAKRO-- II MIIKROELEMENTOWYCH NA PLON II JAKOŚĆ BULW ZIIEMNIIAKA TTHE INFFLLUENCE I OFF FFOLLI IAR MACRO-- AND MICROELLEMENTTS FFERTTI ILLI IZZERS

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU 2006 ROLNICTWO LXXXIX NR 546. Grzegorz Kulczycki

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU 2006 ROLNICTWO LXXXIX NR 546. Grzegorz Kulczycki ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU 2006 ROLNICTWO LXXXIX NR 546 WPŁYW ZRÓŻNICOWANEGO NAWOŻENIA POTASEM I AZOTEM NA PLON ROŚLIN ORAZ WŁAŚCIWOŚCI GLEBY ŚREDNIEJ THE INFLUENCE OF DIFFERENT

Bardziej szczegółowo

Długość okresu spoczynku bulw odmian ziemniaka

Długość okresu spoczynku bulw odmian ziemniaka NR 232 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 24 KRYSTYNA ZARZYŃSKA Zakład Agronomii Ziemniaka Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział Jadwisin Długość okresu spoczynku bulw odmian

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁ ODOWSKA LUBLIN POLONIA. Wpływ dokarmiania dolistnego na plon bulw ziemniaka

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁ ODOWSKA LUBLIN POLONIA. Wpływ dokarmiania dolistnego na plon bulw ziemniaka ANNALES UNVERSTATS MARAE CURESKŁ ODOWSKA LUBLN POLONA VOL. LXV (1) SECTO E 2009 Katedra Roślin Przemysłowych i Leczniczych, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20950 Lublin, email: czeslaw.szewczuk@up.lublin.pl

Bardziej szczegółowo

Odmianowe i środowiskowe zróżnicowanie zawartości glikoalkaloidów w bulwach ziemniaka

Odmianowe i środowiskowe zróżnicowanie zawartości glikoalkaloidów w bulwach ziemniaka NR 262 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2011 CEZARY TRAWCZYŃSKI ANNA WIERZBICKA Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Państwowy Instytut Badawczy Zakład Agronomii Ziemniaka, Oddział

Bardziej szczegółowo

NASTĘPCZE DZIAŁANIE NAWOZÓW ZIELONYCH W UPRAWIE MARCHWI FLACORO. Wstęp

NASTĘPCZE DZIAŁANIE NAWOZÓW ZIELONYCH W UPRAWIE MARCHWI FLACORO. Wstęp Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXXIII (2007) ROMUALDA JABŁOŃSKA-CEGLAREK, ROBERT ROSA, JOLANTA FRANCZUK, ANNA ZANIEWICZ-BAJKOWSKA, EDYTA KOSTERNA NASTĘPCZE DZIAŁANIE NAWOZÓW ZIELONYCH W UPRAWIE

Bardziej szczegółowo

dr inż. Cezary Trawczyński IHAR PIB, Zakład Agronomii Ziemniaka w Jadwisinie, Serock

dr inż. Cezary Trawczyński IHAR PIB, Zakład Agronomii Ziemniaka w Jadwisinie, Serock Ziemniak Polski 2014 nr 3 29 WPŁYW BIOSTYMULATORÓW AMINOKWASOWYCH TECAMIN NA PLON I JAKOŚĆ ZIEMNIAKÓW dr inż. Cezary Trawczyński IHAR PIB, Zakład Agronomii Ziemniaka w Jadwisinie, 05-140 Serock e-mail:

Bardziej szczegółowo

w badaniach rolniczych na pszenicy ozimej w Polsce w latach 2007/2008 (badania rejestracyjne, IUNG Puławy)

w badaniach rolniczych na pszenicy ozimej w Polsce w latach 2007/2008 (badania rejestracyjne, IUNG Puławy) Nano-Gro w badaniach rolniczych na pszenicy ozimej w Polsce w latach 2007/2008 (badania rejestracyjne, IUNG Puławy) Importowany ze Stanów Zjednoczonych na rynek polski w 2007 r. innowacyjny stymulator

Bardziej szczegółowo

OCENA PLONOWANIA ODMIAN BURAKA LIŚCIOWEGO W UPRAWIE JESIENNEJ. Wstęp. Materiał i metody

OCENA PLONOWANIA ODMIAN BURAKA LIŚCIOWEGO W UPRAWIE JESIENNEJ. Wstęp. Materiał i metody Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXXIII (2007) KAMILA CZERNIAK, EUGENIUSZ KOŁOTA OCENA PLONOWANIA ODMIAN BURAKA LIŚCIOWEGO W UPRAWIE JESIENNEJ Z Katedry Ogrodnictwa Uniwersytetu Przyrodniczego

Bardziej szczegółowo

WPŁYW NAWADNIANIA KROPLOWEGO I NAWOśENIA AZOTEM NA

WPŁYW NAWADNIANIA KROPLOWEGO I NAWOśENIA AZOTEM NA InŜynieria Rolnicza 3/63 Koszański Zdzisław, Ewa Rumasz-Rudnicka, Cezary Podsiadło, Anna Jaroszewska Zakład Produkcji Roślinnej i Nawadniania Akademia Rolnicza w Szczecinie WPŁYW NAWADNIANIA KROPLOWEGO

Bardziej szczegółowo

Wpływ poziomu ochrony i nawożenia azotem na plonowanie i skład chemiczny ziarna kilku odmian jęczmienia jarego pastewnego Część II.

Wpływ poziomu ochrony i nawożenia azotem na plonowanie i skład chemiczny ziarna kilku odmian jęczmienia jarego pastewnego Część II. NR 251 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2009 TOMASZ ZBROSZCZYK 1 WŁADYSLAW NOWAK 2 1 Katedra Żywienia Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu 2 Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin,

Bardziej szczegółowo

ZAWARTOŚĆ KWASU ASKORBINOWEGO W BULWACH ZIEMNIAKA ODMIANY JADALNEJ WIKING W ZALEŻNOŚCI OD SPOSOBÓW UPRAWY ROLI I HERBICYDÓW

ZAWARTOŚĆ KWASU ASKORBINOWEGO W BULWACH ZIEMNIAKA ODMIANY JADALNEJ WIKING W ZALEŻNOŚCI OD SPOSOBÓW UPRAWY ROLI I HERBICYDÓW ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2007, 2 (51), 112 119 KRYSTYNA ZARZECKA, MAREK GUGAŁA, IWONA MYSTKOWSKA ZAWARTOŚĆ KWASU ASKORBINOWEGO W BULWACH ZIEMNIAKA ODMIANY JADALNEJ WIKING W ZALEŻNOŚCI OD SPOSOBÓW

Bardziej szczegółowo

ZNACZENIE SŁOMY I POPLONÓW ZIELONYCH W NAWOŻENIU ZIEMNIAKÓW

ZNACZENIE SŁOMY I POPLONÓW ZIELONYCH W NAWOŻENIU ZIEMNIAKÓW 1 Agrotechnika i mechanizacja ZNACZENIE SŁOMY I POPLONÓW ZIELONYCH W NAWOŻENIU ZIEMNIAKÓW dr inż. Cezary Trawczyński IHAR, Zakład Agronomii Ziemniaka w Jadwisinie e-mail: c.trawczynski@ihar.edu.pl Nawozy

Bardziej szczegółowo

Potas niezbędny składnik pokarmowy zapewniający wysoki plon i dobrą jakość buraka cukrowego

Potas niezbędny składnik pokarmowy zapewniający wysoki plon i dobrą jakość buraka cukrowego Potas niezbędny składnik pokarmowy zapewniający wysoki plon i dobrą jakość buraka cukrowego Potas jest niezbędnym składnikiem do wytworzenia wysokiego plonu, w tym głównie cukru (sacharozy). Składnik ten

Bardziej szczegółowo

Wpływ nawożenia wsiewkami międzyplonowymi i słomą na plonowanie i skład chemiczny bulw ziemniaka odmiany Ania

Wpływ nawożenia wsiewkami międzyplonowymi i słomą na plonowanie i skład chemiczny bulw ziemniaka odmiany Ania NR 232 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2004 ANNA PŁAZA FELIKS CEGLAREK Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin Akademia Podlaska w Siedlcach Wpływ nawożenia wsiewkami międzyplonowymi i słomą

Bardziej szczegółowo

Porównanie reakcji odmian jęczmienia jarego na poziom nawożenia azotem

Porównanie reakcji odmian jęczmienia jarego na poziom nawożenia azotem NR 221 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2002 KAZIMIERZ NOWOROLNIK DANUTA LESZCZYŃSKA Zakład Uprawy Roślin Zbożowych Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa, Puławy Porównanie reakcji

Bardziej szczegółowo

Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 8

Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 8 Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 8 opracowanie: Kierownik DAOR OSChR mgr inż. Krzysztof Skowronek Starszy Specjalista DAOR OSChR mgr inż.. Grażyna Sroka Program szkolenia Blok 8. Określanie

Bardziej szczegółowo

Agrotechnika i mechanizacja

Agrotechnika i mechanizacja Ziemniak Polski 2013 nr 2 29 Agrotechnika i mechanizacja WPŁYW DOLISTNEGO NAWOŻENIA PREPARATEM HERBAGREEN NA PLONOWANIE ZIEMNIAKÓW dr inż. Cezary Trawczyński IHAR PIB, Oddział w Jadwisinie, Pracownia Nawożenia

Bardziej szczegółowo

Wstęp. Materiał i metody

Wstęp. Materiał i metody ZESZYTY PROBLEMOWE POSTĘPÓW NAUK ROLNICZYCH 2009 z. 538: 251-256 WPŁYW STOSOWANIA RÓśNYCH NAWOZÓW POTASOWYCH NA PLONY I JAKOŚĆ ROŚLIN Wojciech Stępień, Beata Rutkowska, Wiesław Szulc Katedra Nauk o Środowisku

Bardziej szczegółowo

Nauka Przyroda Technologie

Nauka Przyroda Technologie Nauka Przyroda Technologie 2013 Tom 7 Zeszyt 1 ISSN 1897-7820 http://www.npt.up-poznan.net #4 Dział: Rolnictwo Copyright Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu KRYSTYNA ZARZECKA, MAREK GUGAŁA,

Bardziej szczegółowo

Wpływ użyźniacza glebowego UGmax na plon ziemniaka i jego strukturę

Wpływ użyźniacza glebowego UGmax na plon ziemniaka i jego strukturę NR 267 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2013 KRYSTYNA ZARZECKA MAREK GUGAŁA Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny, Siedlce Wpływ użyźniacza glebowego

Bardziej szczegółowo

Wpływ dawek azotu na plon ziarna i jego komponenty u nowych odmian owsa

Wpływ dawek azotu na plon ziarna i jego komponenty u nowych odmian owsa NR 229 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2003 ALICJA SUŁEK Zakład Uprawy Roślin Zbożowych Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa, Puławy Wpływ dawek azotu na plon ziarna i jego komponenty

Bardziej szczegółowo

WPŁYW NAWOŻENIA AZOTOWEGO NA PLONOWANIE I WARTOŚĆ BIOLOGICZNĄ BURAKA ĆWIKŁOWEGO, UPRAWIANEGO NA ZBIÓR PĘCZKOWY. Wstęp

WPŁYW NAWOŻENIA AZOTOWEGO NA PLONOWANIE I WARTOŚĆ BIOLOGICZNĄ BURAKA ĆWIKŁOWEGO, UPRAWIANEGO NA ZBIÓR PĘCZKOWY. Wstęp Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXXIII (2007) JAN KRĘŻEL, EUGENIUSZ KOŁOTA WPŁYW NAWOŻENIA AZOTOWEGO NA PLONOWANIE I WARTOŚĆ BIOLOGICZNĄ BURAKA ĆWIKŁOWEGO, UPRAWIANEGO NA ZBIÓR PĘCZKOWY Z Katedry

Bardziej szczegółowo

Wpływ nawożenia azotowego na plon ziarna, zawartość białka i elementy struktury plonu owsa

Wpływ nawożenia azotowego na plon ziarna, zawartość białka i elementy struktury plonu owsa NR 239 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2006 RENATA TOBIASZ-SALACH DOROTA BOBRECKA-JAMRO Katedra Produkcji Roślinnej, Wydział Biologiczno-Rolniczy Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów Wpływ

Bardziej szczegółowo

Skład chemiczny bulw ziemniaka odmiany Fianna nawożonego międzyplonami i słomą

Skład chemiczny bulw ziemniaka odmiany Fianna nawożonego międzyplonami i słomą NR 257/258 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2010 ANNA PŁAZA FELIKS CEGLAREK BARBARA GĄSIOROWSKA MILENA ANNA KRÓLIKOWSKA MAŁGORZATA PRÓCHNICKA Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin Uniwersytet

Bardziej szczegółowo

PRZYKŁADOWE ZADANIE EGZAMINACYJNE /zawód technik rolnik /

PRZYKŁADOWE ZADANIE EGZAMINACYJNE /zawód technik rolnik / PRZYKŁADOWE ZADANIE EGZAMINACYJNE /zawód technik rolnik / Gospodarstwo rolne planuje uprawę buraka cukrowego odmiany Gryf. Materiał siewny stanowią nasiona genetycznie jednonasienne otoczkowane. Pod uprawę

Bardziej szczegółowo

Rozwój roślin ziemniaka w zależności od systemu produkcji, jakości gleby i odmiany

Rozwój roślin ziemniaka w zależności od systemu produkcji, jakości gleby i odmiany NR 237/238 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 25 KRYSTYNA ZARZYŃSKA WOJCIECH GOLISZEWSKI Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział Jadwisin Rozwój roślin ziemniaka w zależności od

Bardziej szczegółowo

Nawożenie borówka amerykańska

Nawożenie borówka amerykańska Nawożenie borówka amerykańska Borówka amerykańska Jeśli borykasz się z problemem nawożenia borówki jak i jagody kamczackiej napisz do nas. Przygotujemy odpowiednie zalecenia nawozowe na dowolny okres roku

Bardziej szczegółowo

PLONOWANIE DZIEWIĘCIU ODMIAN MARCHWI PRZEZNACZONYCH DLA PRZETWÓRSTWA, UPRAWIANYCH W REJONIE WARMII. Wstęp. Materiał i metody

PLONOWANIE DZIEWIĘCIU ODMIAN MARCHWI PRZEZNACZONYCH DLA PRZETWÓRSTWA, UPRAWIANYCH W REJONIE WARMII. Wstęp. Materiał i metody Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXXIII (2007) JOANNA MAJKOWSKA-GADOMSKA 1, BRYGIDA WIERZBICKA 1, MACIEJ NOWAK 2 PLONOWANIE DZIEWIĘCIU ODMIAN MARCHWI PRZEZNACZONYCH DLA PRZETWÓRSTWA, UPRAWIANYCH

Bardziej szczegółowo

dr Wojciech Nowacki Kierownik tematu: IHAR-PIB Oddział w Jadwisinie

dr Wojciech Nowacki Kierownik tematu: IHAR-PIB Oddział w Jadwisinie Zadanie nr 5.2. realizowane w ramach Prrogramu Wieloletniego IHAR w latach 2008-2013 pt. Monitoring odmian ziemniaka pod względem utrzymywania trwałości cech użytkowych i przechowalniczych (synteza wyników

Bardziej szczegółowo

Tabela 65. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2014 r.

Tabela 65. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2014 r. ZIEMNIAKI Polska, obok Rosji i Ukrainy należy do największych producentów ziemniaków w Europie. Uprawiane są głównie na paszę (40% produkcji) i konsumpcję (23,5%). Do przetwórstwa przeznacza się 9% w tym

Bardziej szczegółowo

mgr inż. Anna Wierzbicka IHAR PIB, Zakład Agronomii Ziemniaka w Jadwisinie, Serock

mgr inż. Anna Wierzbicka IHAR PIB, Zakład Agronomii Ziemniaka w Jadwisinie, Serock 24 Ziemniak Polski 2014 nr 3 SKŁAD CHEMICZNY BULW ZIEMNIAKA UPRAWIANEGO W SYSTEMIE EKOLOGICZNYM I KONWENCJONALNYM mgr inż. Anna Wierzbicka IHAR PIB, Zakład Agronomii Ziemniaka w Jadwisinie, 05-140 Serock

Bardziej szczegółowo

NR 222 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2002

NR 222 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2002 NR 222 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2002 WŁADYSŁAW NOWAK JÓZEF SOWIŃSKI MARIA PYTLARZ-KOZICKA Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin Akademia Rolnicza, Wrocław Zmiany ilości azotu mineralnego

Bardziej szczegółowo

ZAWARTOŚĆ AZOT AN ÓW (V) W BULWACH ZIEMNIAKA W ZALEŻNOŚCI OD ODMIANY, MIEJSCA UPRAWY I TERMINU ZBIORU

ZAWARTOŚĆ AZOT AN ÓW (V) W BULWACH ZIEMNIAKA W ZALEŻNOŚCI OD ODMIANY, MIEJSCA UPRAWY I TERMINU ZBIORU ŻYWNOŚĆ 4(25) Supl., 2000 ANNA FRYDECKA-MAZURCZYK, KAZIMIERA ZGÓRSKA ZAWARTOŚĆ AZOT AN ÓW (V) W BULWACH ZIEMNIAKA W ZALEŻNOŚCI OD ODMIANY, MIEJSCA UPRAWY I TERMINU ZBIORU Streszczenie Przeprowadzone w

Bardziej szczegółowo

ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY ZAWARTOŚCIĄ AZOTU A PLONEM SUCHEJ MASY LIŚCI, ŁODYG I BULW ZIEMNIAKA

ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY ZAWARTOŚCIĄ AZOTU A PLONEM SUCHEJ MASY LIŚCI, ŁODYG I BULW ZIEMNIAKA Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych nr 582, 2015, 115 124 ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY ZAWARTOŚCIĄ AZOTU A PLONEM SUCHEJ MASY LIŚCI, ŁODYG I BULW ZIEMNIAKA Anna Wierzbicka, Cezary Trawczyński Instytut Hodowli

Bardziej szczegółowo

Zadanie 8.6 Ocena i doskonalenie genotypów gorczycy białej i rzodkwi oleistej o działaniu antymątwikowym i wysokiej wartości nawozowej

Zadanie 8.6 Ocena i doskonalenie genotypów gorczycy białej i rzodkwi oleistej o działaniu antymątwikowym i wysokiej wartości nawozowej Zadanie 8.6 Ocena i doskonalenie genotypów gorczycy białej i rzodkwi oleistej o działaniu antymątwikowym i wysokiej wartości nawozowej 2008-2013 Mirosław Nowakowski, Paweł Skonieczek, Ewa Wąsacz, Marcin

Bardziej szczegółowo

Bilans fosforu i potasu w zmianowaniu jako narzędzie efektywnej gospodarki azotem. Witold Grzebisz Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Bilans fosforu i potasu w zmianowaniu jako narzędzie efektywnej gospodarki azotem. Witold Grzebisz Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Bilans fosforu i potasu w zmianowaniu jako narzędzie efektywnej gospodarki azotem Witold Grzebisz Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Zakres tematyczny 1. Czynniki plonotwórcze hierarchia; 2. Krytyczne

Bardziej szczegółowo

Zakład Produkcji Roślinnej i Nawadniania, Akademia Rolnicza ul. Słowackiego 17, Szczecin

Zakład Produkcji Roślinnej i Nawadniania, Akademia Rolnicza ul. Słowackiego 17, Szczecin Acta Agrophysica, 2008, 11(2), 437-442 EFEKTY NAWADNIANIA ROŚLIN JAGODOWYCH Zdzisław Koszański, Ewa Rumasz-Rudnicka Zakład Produkcji Roślinnej i Nawadniania, Akademia Rolnicza ul. Słowackiego 17, 71-434

Bardziej szczegółowo

Reakcja odmian ziemniaka o różnej długości wegetacji na zróżnicowane warunki wodnonawozowe

Reakcja odmian ziemniaka o różnej długości wegetacji na zróżnicowane warunki wodnonawozowe NR 232 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 04 ZENOBIUSZ DMOWSKI LECH NOWAK KAZIMIERZ CHMURA Katedra Rolniczych Podstaw Kształtowania Środowiska Akademia Rolnicza we Wrocławiu Reakcja odmian

Bardziej szczegółowo

Wpływ nawożenia potasem na plon i jakość technologiczną buraka cukrowego Część III. Pobranie potasu

Wpływ nawożenia potasem na plon i jakość technologiczną buraka cukrowego Część III. Pobranie potasu NR 222 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2002 ARKADIUSZ WOJCIECHOWSKI WITOLD SZCZEPANIAK WITOLD GRZEBISZ Katedra Chemii Rolnej, Akademia Rolnicza w Poznaniu Wpływ nawożenia potasem na plon

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA ODMIAN ZIEMNIAKA

CHARAKTERYSTYKA ODMIAN ZIEMNIAKA MAZOWIECKI OŚRODEK DORADZTWA RONICZEGO ODDZIAŁ POŚWIĘTNE W PŁOŃSKU CHARAKTERSTKA ODMIAN ZIEMNIAKA Opracowanie: mgr inż. Janusz Sychowicz Charakterystykę odmian ziemniaka opracowano w oparciu o istę opisową

Bardziej szczegółowo

Nawożenie ziemniaka jadalnego biomasą międzyplonów w warunkach środkowowschodniej

Nawożenie ziemniaka jadalnego biomasą międzyplonów w warunkach środkowowschodniej NR 254 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2009 ANNA PŁAZA FELIKS CEGLAREK MILENA ANNA KRÓLIKOWSKA MAŁGORZATA PRÓCHNICKA Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin Akademia Podlaska w Siedlcach Nawożenie

Bardziej szczegółowo

I: WARUNKI PRODUKCJI RO

I: WARUNKI PRODUKCJI RO SPIS TREŚCI Część I: WARUNKI PRODUKCJI ROŚLINNEJ Rozdział 1. Uwarunkowania produkcyjne XXI wieku 1.1. Potrzeby i ograniczenia technologii produkcji roślinnej 1.1.1. Nowe kierunki produkcji rolnej 1.1.2.

Bardziej szczegółowo

Występowanie ospowatości (Rhizoctonia solani) na bulwach wybranych odmian ziemniaka

Występowanie ospowatości (Rhizoctonia solani) na bulwach wybranych odmian ziemniaka NR 237/238 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2005 EDWARD BERNAT Pracownia Ochrony Ziemniaka, Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka w Boninie Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w

Bardziej szczegółowo

P A M I Ę T N I K P U Ł A W S K I ZESZYT

P A M I Ę T N I K P U Ł A W S K I ZESZYT P A M I Ę T N I K P U Ł A W S K I ZESZYT 140 2005 ANDRZEJ KRUCZEK Katedra Uprawy Roli i Roślin Akademia Rolnicza w Poznaniu WPŁYW DAWEK AZOTU I SPOSOBÓW STOSOWANIA NAWOZÓW AZOTOWYCH I NAWOZU WIELOSKŁADNIKOWEGO

Bardziej szczegółowo

w badaniach rolniczych na pszenżycie ozimym w Polsce w latach 2007/2008 (badania rejestracyjne, IUNG Puławy)

w badaniach rolniczych na pszenżycie ozimym w Polsce w latach 2007/2008 (badania rejestracyjne, IUNG Puławy) Nano-Gro w badaniach rolniczych na pszenżycie ozimym w Polsce w latach 2007/2008 (badania rejestracyjne, IUNG Puławy) Celem badań było określenie wpływu stymulatora wzrostu Nano-Gro na wzrost, rozwój,

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN POLONIA. Wpływ nawożenia dolistnego na plony i jakość ziarna pszenicy jarej

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN POLONIA. Wpływ nawożenia dolistnego na plony i jakość ziarna pszenicy jarej ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN POLONIA VOL. LXIII (4) SECTIO E 2008 Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Akademia Podlaska Prusa 14, 08-110 Siedlce, e-mail: szur@ap.siedlce.pl BARBARA

Bardziej szczegółowo

Wpływ nawozów borowych na plony, zawartość i pobranie boru przez rzepak jary odmiany Star

Wpływ nawozów borowych na plony, zawartość i pobranie boru przez rzepak jary odmiany Star Tom XXI Rośliny Oleiste 2000 Teresa Bowszys, Anna Krauze Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Katedra Chemii Rolnej i Ochrony Środowiska Wpływ nawozów borowych na plony, zawartość i pobranie boru

Bardziej szczegółowo

Comparison of various weed control methods of potato

Comparison of various weed control methods of potato P A M I Ę T N I K P U Ł A W S K I ZESZYT 142 2006 KRYSTYNA ZARZECKA, MAREK GUGAŁA Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin Akademia Podlaska w Siedlcach PORÓWNANIE RÓŻNYCH SPOSOBÓW ODCHWASZCZANIA PLANTACJI ZIEMNIAKA

Bardziej szczegółowo

Zasady ustalania dawek nawozów

Zasady ustalania dawek nawozów Zasady ustalania dawek nawozów Celem nawożenia jest uzyskanie w określonych warunkach glebowo -agrotechnicznych największego plonu roślin o określonych parametrach jakości, z zachowaniem optymalnego poziomu

Bardziej szczegółowo

Porównanie efektywności różnych sposobów regulacji zachwaszczenia w łanie ziemniaka

Porównanie efektywności różnych sposobów regulacji zachwaszczenia w łanie ziemniaka NR 262 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2011 KRYSTYNA ZARZECKA MAREK GUGAŁA Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny, Siedlce Porównanie efektywności różnych

Bardziej szczegółowo

Nawożenie zbóż jarych i trwałych użytków zielonych azotem!

Nawożenie zbóż jarych i trwałych użytków zielonych azotem! https://www. Nawożenie zbóż jarych i trwałych użytków zielonych azotem! Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 13 kwietnia 2018 Zwiększający się ciągle poziom intensywności uprawy zbóż prowadzi do stabilizacji

Bardziej szczegółowo