Rozwój elektromobilności w Lublinie. Warszawa, 2018 r.

Transkrypt

1 Rozwój elektromobilności w Lublinie Warszawa, 2018 r.

2 Plan prezentacji 1. Historia elektromobilności w Lublinie. 2. Dlaczego Gmina inwestuje w komunikację ekologiczną? 3. Transport elektryczny jako priorytet w transporcie. 4. Perspektywy rozwoju elektromobilności w Lublinie 5. Koncepcja autobusu elektrycznego przyjęta w Lublinie. 6. Udział elektrycznych pojazdów w komunikacji miejskiej w Lublinie 2022 r. 2

3 Historia elektromobilności w Lublinie Pierwsze pojazdy zasilane energią elektryczną Za początek rozwoju elektromobilności w Lublinie należy przyjąć rok 1953, kiedy wprowadzono do eksploatacji, w komunikacji miejskiej miasta Lublin, pierwsze trolejbusy produkcji radzieckiej - marki ITB. Trolejbus jako pojazd całkowicie bezemisyjny, konstrukcyjnie niewiele różni się od autobusu elektrycznego, tj. różni je wyłącznie źródło zasilania energią elektryczną, którym w przypadku trolejbusu jest sieć trakcyjna, a dla autobusu elektrycznego - zasobnik energii elektrycznej zamontowany w pojeździe. Od tego roku datuje się stały rozwój taboru trolejbusowego oraz infrastruktury niezbędnej do jego funkcjonowania, składającej się w głównie z sieci trakcyjnej i podstacji zasilających. W Polsce poza Lublinem, trolejbusy wykorzystywane są w komunikacji miejskiej jeszcze tylko w 2 miastach, tj. w Gdyni (z linią do Sopotu) oraz Tychach. Na świecie funkcjonuje ok. 300 systemów trolejbusowych na czterech kontynentach, natomiast w Europie ok. 150, między innymi w Niemczech, Czechach, Słowacji, Rosji, Austrii, Ukrainie, Białorusi. 3

4 Dlaczego Gmina inwestuje w komunikację ekologiczną? Polityka komunikacyjna miasta Lublin 1997 r. Zasady polityki komunikacyjnej miasta Lublin zostały określone w Załączniku nr 1 do uchwały Nr 495/XLIX/97 Rady Miejskiej w Lublinie z dnia 22 maja 1997 r. w sprawie określenia zasad polityki komunikacyjnej miasta Lublina. Celem generalnym polityki jest sprawny, ekonomiczny i bezpieczny przewóz w obszarze miasta osób i towarów, wykonywany z możliwie najmniejszą uciążliwością dla środowiska naturalnego. W rozdziale VI. Komunikacja zbiorowa, dokument podkreśla konieczność utrzymywania wysokiego udziału transportu publicznego w przewozach miejskich i wskazuje działania, które mają temu służyć. Są to w szczególności: zahamowanie degradacji taboru komunalnego przedsiębiorstwa transportowego poprzez wymianę znacznej liczby pojazdów na nowe, gwarantujące większy komfort podróżowania i niezawodność, rozbudowa infrastruktury technicznej komunikacji trolejbusowej (nowe odcinki trakcji), stworzenie systemu informowania pasażerów o aktualnych warunkach ruchu, nadjeżdżających pojazdach itp. Dodatkowo, wskazuje się, że przy zakupach nowych pojazdów dla komunikacji miejskiej bezwzględnie powinno być przestrzegane kryterium dostępności pojazdów dla osób niepełnosprawnych. 4

5 Dlaczego Gmina inwestuje w komunikację ekologiczną? Plan zrównoważonego rozwoju transportu publicznego dla Gminy Lublin i gmin sąsiednich 2013 r. Dla poprawy jakości obsługi obszaru miasta Lublin i gmin ościennych publicznym transportem zbiorowym, zalecane jest podjęcie następujących działań: wprowadzenie korytarzy wysokiej jakości obsługi komunikacyjnej, obsługiwanych autobusami i trolejbusami, z preferencją dla pojazdów elektrycznych lub w inny sposób proekologicznych; w ramach korytarzy szeroko stosowane powinny być narzędzia uprzywilejowania transportu publicznego w ruchu drogowym (buspasy lub ulice przeznaczone wyłącznie dla transportu zbiorowego); korytarze powinny łączyć najważniejsze dzielnice Lublina z centrum, elektryfikacja tras o największym znaczeniu dla publicznego transportu zbiorowego (popycie na usługi) wprowadzenie pojazdów o napędzie elektrycznym na nowe trasy szczególnie zasadne jest w rejonach intensywnej zabudowy i w obszarach utrudnionego rozpraszania zanieczyszczeń emitowanych przez pojazdy o napędzie spalinowym oraz w miejscach o największej podaży usług realizowanych autobusami i na ciągach umożliwiających racjonalne wykorzystanie już istniejących odcinków sieci trakcyjnej. Uchwała Rady Miasta Lublin nr 674/XXVII/2013 z 17 stycznia 2013 r. 5

6 Transport elektryczny jako priorytet w transporcie Zalety trolejbusów i autobusów elektrycznych w porównaniu do autobusów 1. Nie emitują spalin w miejscu eksploatacji. 2. Trolejbusy/autobusy elektryczne odznaczają sie najniższą możliwą emisją hałasu oraz drgań ze wszystkich środków transportu publicznego. 3. Silnik elektryczny jest prostszy, lżejszy i wymaga mniej konserwacji niż silnik spalinowy, a jego trwałość jest znacznie większa. 4. Sprawność silnika elektrycznego wynosi ponad 90%, natomiast silnika spalinowego ok. 30%. 5. W silniku elektrycznym nie stosuje się olejów silnikowych brak problemów z jego utylizacją. 6. Szybsze pokonywanie wzniesień, wynikające z możliwości przeciążania silnika elektrycznego. 7. Rozruch pojazdu elektrycznego jest szybszy i łagodniejszy, niż autobusu wobec dużej przeciążalności i braku potrzeby zmiany biegów. 8. Trolejbusy/autobusy elektryczne nie tracą energii podczas zatrzymywania się na przystankach i są zdolne do wykorzystywania energii, która powstaje podczas hamowania (tzw. rekuperacja energii). 9. Znikome zużywanie się hamulców mechanicznych, gdyż trolejbus w normalnej eksploatacji hamuje silnikiem przy czym istnieje możliwość odzyskania energii kinetycznej pojazdu i przekazania jej innym pojazdom. Taki sposób hamowania powoduje znikomą emisję zanieczyszczeń dodatkowych wywołanych zużywaniem się klocków i okładzin hamulcowych. 10. Energia niezbędna do napędzania trolejbusów może pochodzić z dowolnego źródła (obecnie koszt oleju napędowego w wzkm autobusowym wynosi 1,98 zł, koszt energii elektrycznej w wzkm trolejbusowym wynosi 0,85 zł). 6

7 Transport elektryczny jako priorytet w transporcie Obecnie Lublin posiada największą w Polsce sieć trolejbusową, w dzień powszedni w ruchu jest maksymalnie 83 szt. trolejbusów, drugim miastem jest Gdynia 77 szt. trolejbusów w ruchu. Największa sieć trolejbusowa w Polsce 7

8 Transport elektryczny jako priorytet w transporcie Udział elektrycznych pojazdów w komunikacji miejskiej w Lublinie 2017 r. Autobusy z silnikami na olej napędowy Trolejbusy i autobusy elektryczne Liczba pojazdów w ruchu w dzień powszedni (331 szt.) 248 szt. 83 szt. Udział procentowy 66,5 % 33,5 % Tabela przedstawia procentowy udział autobusów i trolejbusów w przewozach w dzień powszedni. Wskaźnik ten jest na bardzo wysokim poziomie w odniesieniu do innych miast w kraju. Do zasilania trolejbusów wykorzystywana jest sieć trakcyjna o długości 63,5 km, z czego połowa powstała w ramach projektów realizowanych w ostatnich 7 latach. 8

9 Nagroda za najlepsze Zielone Zamówienie Publiczne Zarząd Transportu Miejskiego w Lublinie otrzymał nagrodę I. miejsca w ramach projektu Green ProcA. Zakup i dostawa łącznie 70 sztuk nowych, niskopodłogowych trolejbusów miejskich to najlepsze Zielone Zamówienie Publiczne w Polsce docenione przez Bałtycką Agencję Poszanowania Energii. Nagroda przyznawana jest inwestycjom służącym poprawie efektywności energetycznej, zrealizowanym w oparciu o najlepsze zielone zamówienia publiczne. Zwycięzców konkursu w ramach projektu Green ProcA oceniano według kryteriów takich jak redukcja emisji CO2, powtarzalność zamówienia, innowacyjność, kryteria społeczne oraz działalność i polityka gminy ws. efektywności energetycznej. 9

10 Perspektywy rozwoju elektromobilności w Lublinie Projekty współfinansowane ze środków Unii Europejskiej Gmina Lublin będzie realizować projekty, w ramach których nastąpi dalszy, znaczący rozwój elektromobilności w komunikacji miejskiej miasta Lublin. Planowany jest między innymi: 1. Zakup 40 szt. trolejbusów jedno- i dwuczłonowych. 2. Zakup do 69 sztuk autobusów elektrycznych jednoczłonowych, wyposażonych w baterie litowo-jonowe o pojemności energetycznej do 100 kwh. Autobusy będą doładowywane na przystankach końcowych na terenie Lublina. W 2021 r. autobusów elektrycznych tabor komunikacji miejskiej będzie składał się z: 70 szt. autobusów elektrycznych 150 szt. trolejbusów które stanowić będą ponad 50 % całego taboru pojazdów komunikacji miejskiej. Wskaźnik ten potwierdza, że miasto Lublin będzie w ścisłej czołówce miast rozwijających elektromobilność. 10

11 Transport elektryczny jako priorytet w transporcie Autobusy elektryczne w Lublinie 2018 r. Ursus T (Ekovolt): jednoczłonowy o długości 11,96 m układ napędowy firmy ENIKA, silnik synchroniczny o mocy 170 kw Baterie li-ion LFP, ogniwa: A123 Systems o pojemności 120 kwh. Zasięg trolejbusu ok. 80 km przy uruchomionej klimatyzacji. Ursus City Smile 12 Autobus elektryczny o o długości 12 m z nowym nadwoziem. 11

12 Perspektywy rozwoju elektromobilności w Lublinie Program Narodowego Centrum Badań i Rozwoju Gmina Lublin przystąpiła do programu badawczego, ogłoszonego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, którego celem jest dynamiczny rozwój elektromobilności w kraju. Podpisanie przez Prezydenta miasta Lublin listu intencyjnego dotyczącego współpracy w zakresie elektromobilności oraz przystąpienie do Programu e-bus, zakładającego dynamiczny rozwój polskiej gospodarki w segmencie produkcji autobusów elektrycznych, ogłoszonego prze Polski Fundusz Rozwoju S.A. Realizacja tych przedsięwzięć pozwoli na: 1. Dalszy rozwój elektromobilności, w tym zakupu nowych autobusów elektrycznych, podjęcie działań, które umożliwią wykorzystanie wybudowanej infrastruktury do ładowania autobusów elektrycznych, jako punktów ładowania innych samochodów: osobowych, dostawczych itp., dostępnych dla odbiorców prywatnych. 2. Rozwijanie sieci ogólnodostępnych punktów ładowania pojazdów elektrycznych na terenie miasta Lublin, celem stworzenia warunków dla rozwoju elektromobilności w segmencie samochodów osobowych i użytkowych. 3. Promowanie zeroemisyjnych środków transportu poprzez np. zastosowanie ulgowych stawek za parkowanie w centrum miasta. 12

13 Koncepcja autobusu elektrycznego przyjęta w Lublinie 1. Autobusy jednoczłonowe o długości ok. 12 m doładowywane w trakcie świadczenia usług przewozowych, na przystankach końcowych, maksymalnie co 40 km, co odpowiada maksymalnej długości trasy w ramach jednego pełnego kursu, w komunikacji miejskiej miasta Lublin. 2. Wyposażone w akumulatory: o maksymalnie dużej gęstości mocy, które można ładować i rozładowywać prądami o dużych wartościach natężenia wynoszącymi ok. 5C (gdzie C oznacza pojemność baterii w [Ah]), niezależnie od temperatury zewnętrznej, o trwałości wynoszącej ok lat, przy założeniu że kryterium decydującym o konieczności wymiany baterii będzie dwukrotny wzrost oporności wewnętrznej baterii lub 20% spadek ich pojemności, o pojemności energetycznej wynoszącej ok kwh, o czasie ładowania na przystanku końcowym nie dłuższym, niż minut. 13

14 Koncepcja autobusu elektrycznego przyjęta w Lublinie Infrastruktura ładowania autobusów elektrycznych 14

15 Udział elektrycznych pojazdów w komunikacji miejskiej w Lublinie 2022 r. Autobusy z silnikami na olej napędowy Trolejbusy i autobusy elektryczne Liczba pojazdów w ruchu w dzień powszedni (350 szt.) 175 szt. 175 szt. Udział procentowy 50 % 50 % Tabela przedstawia szacunkowy procentowy udział autobusów i trolejbusów w przewozach w dzień powszedni. 15

16 Sławomir Podsiadły Zastępca Dyrektora ZTM w Lublinie spodsiadly@ztm.lublin.eu Dziękuję za uwagę