CHIRALNOŚĆ WŁAŚCIWOŚĆ MATERII EGZOTYCZNA CZY WSZECHOBECNA?

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "CHIRALNOŚĆ WŁAŚCIWOŚĆ MATERII EGZOTYCZNA CZY WSZECHOBECNA?"

Transkrypt

1 IRALNŚĆ WŁAŚIWŚĆ MATERII EGZTYZNA ZY WSZEBENA? Stanisław Krompiec Uniwersytet Śląski, Katowice, 2017 r.

2 hiralność definicja biekty achiralne i chiralne biekt achiralny

3 biekty achiralne - przykłady

4 hiralność definicja

5 biekty chiralne - przykłady

6 hiralne kryształy

7 biekty chiralne - przykłady Podwójna helisa DNA

8 Enancjomery F l l F Br Br

9 Przyczyny chiralności centrum chiralności Tetraedryczny atom węgla R 1 R 4 R 2 R 3 R N 2 2

10 Przyczyny chiralności centrum chiralności Tetraedryczny atom węgla R R 4 3 R 1 R (z cytryn) 2 3 (z pomarańczy)

11 Przyczyny chiralności- centrum chiralności Tetraedryczne atomy różnych pierwiastków R 2 R 4 X R 3 R 1 X= Si, Ge, Sn R 2 X + X R 3 R 1 = N, P R 1 + X= N, P Y= l, Br R 2 X R 3 R 4 Y

12 Przyczyny chiralności centrum chiralności Tetraedryczne atomy różnych pierwiastków.. X R R 3 1 X= P, As R 2 R 1.. S + - R 2.. X R R 3 1 R Y Y = l, Br

13 hiralność przez usztywnienie cząsteczki R 1 R 2 R 1 R 2 N : N : N R 3 : R 3 R 1 R 3 R 2 R N 3 S 3 N.. Penicyliny

14 hiralność płaszczyznowa ( 2 )n ( 2 )n Br Br Ac N 2 3 Ryfamycyna B - antybiotyk

15 hiralność osiowa N 2 2 N 2 2 N 2 N 2 Kwas 6,6 -dinitro-2,2 -bifenylodikarboksylowy

16 hiralność osiowa Korilagina garbnik taninowy z nasion aesalpinia coriaria

17 hiralność osiowa Pochodne allenu (S)- i (R)-2,3-pentadieny (E,R)-2,4,5-tetradekatrienonian metylu feromon żuka - strąkowca fasolowego (Acanthoscelides obtectus)

18 hiralność helikalna

19 hiralność helikalna L L L L L L L M L L M L L L Me Me 2 N N 2

20 hiralność a symetria l F Br 3 Ph 3 ząsteczki asymetryczne Br Br ząsteczki mające oś symetrii 2 lub 3

21 Achiralny kation mający czterokrotną, inwersyjną oś symetrii oś 3 3 płaszczyzna N + 3 3

22 zynność optyczna [ /cm]

23 zynność optyczna benzoesan cholesterylu ( /cm) limonen 14 /cm cynober 5800 ( /cm)

24 ddziaływanie światła spolaryzowanego z ośrodkiem optycznie czynnym

25 Główne szlaki reakcji prebiotycznych N 2 N R N 3 N Węglowodany Aminokwasy ydroksykwasy

26 Eksperyment prebiotyczny Miller S.L. i Urey.., N kwas mrówkowy, glicyna, kwas glikolowy, alanina, kwas mlekowy, kwas glutaminowy, mocznik, kwas asparaginowy, walina Meteoryt z Murchison (Australia, 1969)

27 Powstawanie związków optycznie czynnych (absolutna synteza asymetryczna) 3 + N hν 3 N 3 N 2 3 Światło spolaryzowane

28 Powstawanie związków optycznie czynnych + R N 2 2 N R (+) hν produkty degradacji + 2 N R chiralne promieniowanie słoneczne

29 Powstawanie związków optycznie czynnych (selektywna krystalizacja) N 2 N selektywna krystalizacja N 2 3

30 Synteza związków chiralnych z chiralnych bloków budulcowych Kwas (2R,3R)-(+)-winowy N (S)-(+)-seryna 3 2 (1S)-(-)-borneol D-glukoza

31 trzymywanie enancjomerów (przekształcenie asymetryczne) R N 2 2 N R 2 enzym 3 enzym (alkalaza) preparat enzymatyczny z Bacillus licheniformis R N N R

32 trzymywanie enancjomerów Synteza asymetryczna Ph R = Ph, Me R [] Ph R y = 88 93% 95,2->99% e.e. [] = s 4 + K 3 Fe(N) 6 + K t-bu Me Si S Me N N N N S Me Me Si N N (Song.E. i inni, Tetrahedron: Asymmetry, 1997, 8, 841)

33 Synteza asymetryczna hiralny katalizator Desymetryzacja epoksydów, synteza chiralnych dioli i chiralnych epoksydów R R R Me 3 N Me 3 o l N Me 3 Me 3 [o(ii)l] L = chiralny SALEN, 25g 550 euro

34 trzymywanie enancjomerów Synteza asymetryczna Me Me [Rh], 40 o 2 NEt 2 23h, TF NEt 2 + Me Me Me Me Me Me Me ZnBr 2 2 Raney Ni Me Me Me Me Me (1S)-(-)-mentol; e.e. = 97 % PPh 2 PPh 2 [Rh] = [Rh((+)-BINAP)(1,5-D)]l 4 (Tani K. i inni, J. Am. hem. Soc., 1984, 106, 5208)

35 lekach chiralnych N toksyczny Talidomid N N N lek nasenny N 2 2 N D-Dopa L-Dopa (brak efektu biologicznego) (środek przeciwko chorobie Parkinsona)

36 trzymywanie leków chiralnych rozdział racematów z naturalnych, chiralnych bloków budulcowych przekształcenie asymetryczne (racematów) synteza asymetryczna inżynieria genetyczna 200 mld $ (+ 20 % rocznie)

37 Diastereoizomeria ENANJMERY 3 l 3 l l l DIASTEREIZMERY 3 3 l l l l ENANJMERY

38 Konfiguracja absolutna F l l F Br Br

39 Konfiguracja absolutna 1 Br 2 l R S 3 F l 2 3 F Br 1

RJC # Alk l a k ny n Ster St eoi er zom eoi er zom y er Slides 1 to 30

RJC # Alk l a k ny n Ster St eoi er zom eoi er zom y er Slides 1 to 30 Alkany Stereoizomery Slides 1 to 30 Centrum asymetryczne (stereogeniczne) Atom węgla o hybrydyzacji sp 3 połączony z czterema róŝnymi podstawnikami tworzy centrum asymetryczne (stereogeniczne). Chiralność

Bardziej szczegółowo

STEREOCHEMIA ORGANICZNA Wykład 6

STEREOCHEMIA ORGANICZNA Wykład 6 STEREEMIA RGAIA Wykład 6 Typowe energie (ev) i współczynniki orbitalne 1.5 1.0 0 +3.0 1.0 +0.5-0.5 +2.5-10.5-9.1-10.9-9.0-9.1-8.2-9.5-8.5 Me x (-8.5 ev) (+2.5 ev) x+n y (~0 ev) y+m (-10.9 ev) Me x x+n

Bardziej szczegółowo

Stereochemia Jak przedstawiamy cząsteczkę z węglem tetraedrycznym:

Stereochemia Jak przedstawiamy cząsteczkę z węglem tetraedrycznym: Stereochemia Jak przedstawiamy cząsteczkę z węglem tetraedrycznym: 2 wiązania leżą w płaszczyźnie kartki ( linia prosta ) 1 wiązanie wychodzi do przodu, przed kartkę ( linia pogrubiona ) 1 wiązanie wychodzi

Bardziej szczegółowo

STEREOCHEMIA ORGANICZNA

STEREOCHEMIA ORGANICZNA STERECEMIA RGANICZNA Sławomir Jarosz Wykład 6 Jak otrzymać związki optycznie czynne??? 1. Ze związków chiralnych a. Klasyczny : A (rac) b. Rozdział mieszaniny racemicznej na CIRALNEJ kolumnie (Y. kamoto,

Bardziej szczegółowo

STEREOCHEMIA ORGANICZNA Wykład 6

STEREOCHEMIA ORGANICZNA Wykład 6 STEREEMIA RGAIA Wykład 6 Typowe energie (ev) i współczynniki orbitalne Reakcja Dielsa Aldera - Regioselektywność w reakcjach DA LUM M 1.5-10.5 M 1.0-9.1 LUM 0-10.9 +3.0-9.0 Me M (-8.5 ev) LUM (+2.5 ev)

Bardziej szczegółowo

4. Stereoizomeria. izomery. konstytucyjne różne szkielety węglowe, różne grupy funkcyjne różne położenia gr. funkcyjnych

4. Stereoizomeria. izomery. konstytucyjne różne szkielety węglowe, różne grupy funkcyjne różne położenia gr. funkcyjnych 4. Stereoizomeria izomery konstytucyjne różne szkielety węglowe, różne grupy funkcyjne różne położenia gr. funkcyjnych stereoizomery zbudowane z takich samych atomów atomy połączone w takiej samej sekwencji

Bardziej szczegółowo

STEREOCHEMIA ORGANICZNA

STEREOCHEMIA ORGANICZNA STEECEMI GNICZN Sławomir Jarosz Wykład 3 B B B B B B B B enancjomery enancjomery enancjomery enancjomery B S S S B S S B S S B S B B S B S B S S S brót o 180 Centrum pseudoasymetrii Konfiguracja względna

Bardziej szczegółowo

IZOMERIA Izomery - związki o takim samym składzie lecz różniące się budową

IZOMERIA Izomery - związki o takim samym składzie lecz różniące się budową IZMERIA Izomery - związki o takim samym składzie lecz różniące się budową TAK zy atomy są tak samo połączone? NIE izomery konstytucyjne stereoizomery zy odbicie lustrzane daje się nałożyć na cząsteczkę?

Bardziej szczegółowo

7-9. Stereoizomeria. izomery. konstytucyjne różne szkielety węglowe, różne grupy funkcyjne różne położenia gr. funkcyjnych

7-9. Stereoizomeria. izomery. konstytucyjne różne szkielety węglowe, różne grupy funkcyjne różne położenia gr. funkcyjnych 7-9. Stereoizomeria izomery konstytucyjne różne szkielety węglowe, różne grupy funkcyjne różne położenia gr. funkcyjnych stereoizomery zbudowane z takich samych atomów atomy połączone w takiej samej sekwencji

Bardziej szczegółowo

b. Rozdział mieszaniny racemicznej na CHIRALNEJ kolumnie (Y. Okamoto, T. Ikai, Chem. Soc. Rev., 2008, 37, )

b. Rozdział mieszaniny racemicznej na CHIRALNEJ kolumnie (Y. Okamoto, T. Ikai, Chem. Soc. Rev., 2008, 37, ) Jak otrzymać związki optycznie czynne??? ławomir Jarosz stereochemia- wykład VII Ze związków chiralnych 1. ozdział racematu a. Klasyczny : A (rac) 50% A() 50%A() b. ozdział mieszaniny racemicznej na CIAEJ

Bardziej szczegółowo

Stereochemia Ułożenie atomów w przestrzeni

Stereochemia Ułożenie atomów w przestrzeni Slajd 1 Stereochemia Ułożenie atomów w przestrzeni Slajd 2 Izomery Izomery to różne związki posiadające ten sam wzór sumaryczny izomery izomery konstytucyjne stereoizomery izomery cis-trans izomery zawierające

Bardziej szczegółowo

IZOMERIA OPTYCZNA. Znaczenie izomerii optycznej.

IZOMERIA OPTYCZNA. Znaczenie izomerii optycznej. IZOMERIA OPTYZNA 1 Znaczenie izomerii optycznej. Izomeria optyczna to zjawisko bardzo rozpowszechnione w przyrodzie. Odgrywa niezwykle ważną rolę np. w biochemii. Można śmiało powiedzieć, że większość

Bardziej szczegółowo

RJC # Konf n ig i ur u ac a ja a a bs b olu l t u na

RJC # Konf n ig i ur u ac a ja a a bs b olu l t u na Konfiguracja absolutna Konfiguracja absolutna Reguły Cahna-Ingolda Ingolda-Preloga Slides to 2 Reguły Cahna-Ingolda-Preloga Sposób określenia absolutnej konfiguracji (R lub S) centrum asymetrycznego. Reguły

Bardziej szczegółowo

Elementy symetrii. obiekt geometryczny taki jak linia, płaszczyzna lub punkt, względem którego dokonuje się operacji symetrii.

Elementy symetrii. obiekt geometryczny taki jak linia, płaszczyzna lub punkt, względem którego dokonuje się operacji symetrii. ELEMENTY SYMETRII Element symetrii obiekt geometryczny taki jak linia, płaszczyzna lub punkt, względem którego dokonuje się operacji symetrii. ELEMENTY SYMETRII Elementy symetrii PŁASZZYZNA peracje symetrii

Bardziej szczegółowo

Chemia organiczna. Stereochemia. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego

Chemia organiczna. Stereochemia. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Chemia organiczna Stereochemia Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Chemia organiczna jest nauką, która zajmuje się poszukiwaniem zależności pomiędzy budową cząsteczki a właściwościami

Bardziej szczegółowo

STEREOCHEMIA ORGANICZNA

STEREOCHEMIA ORGANICZNA STERECEMIA RGANICZNA Sławomir Jarosz Wykład 3 Konfiguracja względna Ułożenie grup (atomów) względem siebie trans cis Konfiguracja absolutna Bezwzględne ułożenie atomów w przestrzeni trans trans cis W jaki

Bardziej szczegółowo

Politechnika Wrocławska Wydział Chemiczny Zakład Materiałów Polimerowych i Węglowych. Analiza składu enancjomerów

Politechnika Wrocławska Wydział Chemiczny Zakład Materiałów Polimerowych i Węglowych. Analiza składu enancjomerów Politechnika Wrocławska Wydział Chemiczny Zakład Materiałów Polimerowych i Węglowych Analiza składu enancjomerów Wrocław 2005 1. Związki optycznie czynne. Zjawisko skręcania płaszczyzny drgań światła spolaryzowanego

Bardziej szczegółowo

21. Wstęp do chemii a-aminokwasów

21. Wstęp do chemii a-aminokwasów 21. Wstęp do chemii a-aminokwasów Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2016/2017 1 21.1. Budowa ogólna a-aminokwasów i klasyfikacja peptydów H 2 N H kwas 2-aminooctowy

Bardziej szczegółowo

Scenariusz lekcji pokazowej z chemii

Scenariusz lekcji pokazowej z chemii Scenariusz lekcji pokazowej z chemii 28.03.2008r. klasa II b prowadząca: Ewa Siennicka dział: Wielofunkcyjne pochodne węglowodorów. TEMAT: BUDOWA I WŁAŚCIWO CIWOŚCI AMINOKWASÓW. 1. Cele edukacyjne a) kształcenia:

Bardziej szczegółowo

Chemia organiczna. Stereochemia. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego

Chemia organiczna. Stereochemia. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Chemia organiczna Stereochemia Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Chemia organiczna jest nauką, która zajmuje się poszukiwaniem zależności pomiędzy budową cząsteczki a właściwościami

Bardziej szczegółowo

46 i 47. Wstęp do chemii -aminokwasów

46 i 47. Wstęp do chemii -aminokwasów 46 i 47. Wstęp do chemii -aminokwasów Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/2018 1 21.1. Budowa ogólna -aminokwasów i klasyfikacja peptydów H 2 H H 2 R H R R 1 H

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia na Konkurs Chemiczny, który w ramach Akademii Ciekawej Chemii odbędzie się 26 maja, godz

Zagadnienia na Konkurs Chemiczny, który w ramach Akademii Ciekawej Chemii odbędzie się 26 maja, godz Zagadnienia na Konkurs Chemiczny, który w ramach Akademii Ciekawej Chemii odbędzie się 26 maja, godz. 16.30 Wykład Nr 1 Struktura cząsteczek chemicznych od atomu do makromolekuł. dr Marcin Palusiak 1.

Bardziej szczegółowo

STEREOCHEMIA ORGANICZNA

STEREOCHEMIA ORGANICZNA STERECEMIA RGANICZNA Sławomir Jarosz Wykład 3 antyperiplanarna synperiplanarna synklinalna antyklinalna Konformacja uprzywilejowana s-trans s-cis s-trans s-cis (C=) = 1674 cm -1 (C=) = 1698 cm -1 (C=C)

Bardziej szczegółowo

wykład monograficzny O niektórych sposobach udoskonalania procesów katalizowanych metalami i ich związkami

wykład monograficzny O niektórych sposobach udoskonalania procesów katalizowanych metalami i ich związkami wykład monograficzny niektórych sposobach udoskonalania procesów katalizowanych metalami i ich związkami rocesy katalizowane kompleksami metali Wybrane przykłady ydroodsiarczanie ropy naftowej e, Mo ydroformylacja

Bardziej szczegółowo

protos (gr.) pierwszy protein/proteins (ang.)

protos (gr.) pierwszy protein/proteins (ang.) Białka 1 protos (gr.) pierwszy protein/proteins (ang.) cząsteczki życia materiał budulcowy materii ożywionej oraz wirusów wielkocząsteczkowe biopolimery o masie od kilku tysięcy do kilku milionów jednostek

Bardziej szczegółowo

Związki biologicznie aktywne

Związki biologicznie aktywne Związki biologicznie aktywne Tematyka wykładów 1. Chemia związków biologicznie aktywnych pojęcia ogólne, klasyfikacja leków. 2. Związki biologicznie aktywne jako związki pochodzenia naturalnego, półsyntetycznego

Bardziej szczegółowo

CORAZ BLIŻEJ ISTOTY ŻYCIA WERSJA A. imię i nazwisko :. klasa :.. ilość punktów :.

CORAZ BLIŻEJ ISTOTY ŻYCIA WERSJA A. imię i nazwisko :. klasa :.. ilość punktów :. CORAZ BLIŻEJ ISTOTY ŻYCIA WERSJA A imię i nazwisko :. klasa :.. ilość punktów :. Zadanie 1 Przeanalizuj schemat i wykonaj polecenia. a. Wymień cztery struktury występujące zarówno w komórce roślinnej,

Bardziej szczegółowo

II ROK CHEMII GRUPA C1 Zadania na 17 stycznia 2011 r. Cukry odpowiedzi. 1. Zapisz wzory Fischera produktów reakcji D-glukozy z: a.

II ROK CHEMII GRUPA C1 Zadania na 17 stycznia 2011 r. Cukry odpowiedzi. 1. Zapisz wzory Fischera produktów reakcji D-glukozy z: a. 16 stycznia 2011 roku II RK EMII GRUPA 1 Zadania na 17 stycznia 2011 r. ukry odpowiedzi 1. Zapisz wzory Fischera produktów reakcji D-glukozy z: a. Br 2 2 kwas D-glukonowy (ogólnie: kwas aldonowy) b. stęż.

Bardziej szczegółowo

spektroskopia elektronowa (UV-vis)

spektroskopia elektronowa (UV-vis) spektroskopia elektronowa (UV-vis) rodzaje przejść elektronowych Energia σ* π* 3 n 3 π σ σ σ* daleki nadfiolet (λ max < 200 nm) π π* bliski nadfiolet jednostki energii atomowa jednostka energii = energia

Bardziej szczegółowo

Karty pracy dla uczniów, plansze ze wzorami kwasów, sprzęt i odczynniki niezbędne do wykonania doświadczeń.

Karty pracy dla uczniów, plansze ze wzorami kwasów, sprzęt i odczynniki niezbędne do wykonania doświadczeń. Hydroksykwasy 1. Cele lekcji a) Wiadomości Uczeń zna: wzory kwasów: mlekowego, winowego, cytrynowego, salicylowego, pojęcia: czynność optyczna, odmiana mezo, enancjomer. b) Umiejętności Uczeń potrafi:

Bardziej szczegółowo

Elektron w fizyce. dr Paweł Możejko Katedra Fizyki Atomowej i Luminescencji Wydział Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej Politechnika Gdańska

Elektron w fizyce. dr Paweł Możejko Katedra Fizyki Atomowej i Luminescencji Wydział Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej Politechnika Gdańska Elektron w fizyce dr Paweł Możejko Katedra Fizyki Atomowej i Luminescencji Wydział Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej Politechnika Gdańska Gdańsk, 16.04.2011 Powstanie elektronów i Model Wielkiego

Bardziej szczegółowo

Izomeria cukrów prostych

Izomeria cukrów prostych Izomeria cukrów prostych 1. Cele lekcji a) Wiadomości Uczeń zna: podział izomerii. pojęcia: konstytucja, konfiguracja, cząsteczka chiralna, centrum chiralności. b) Umiejętności Uczeń potrafi: wskazać w

Bardziej szczegółowo

PL B1. Kwasy α-hydroksymetylofosfonowe pochodne 2-azanorbornanu i sposób ich wytwarzania. POLITECHNIKA WROCŁAWSKA, Wrocław, PL

PL B1. Kwasy α-hydroksymetylofosfonowe pochodne 2-azanorbornanu i sposób ich wytwarzania. POLITECHNIKA WROCŁAWSKA, Wrocław, PL PL 223370 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 223370 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 407598 (51) Int.Cl. C07D 471/08 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:

Bardziej szczegółowo

Akademia Ciekawej Chemii II edycja (2010/2011) Wykaz zagadnień do Konkursu Chemicznego

Akademia Ciekawej Chemii II edycja (2010/2011) Wykaz zagadnień do Konkursu Chemicznego Kwiecień 2011 Akademia Ciekawej Chemii II edycja (2010/2011) Wykaz zagadnień do Konkursu Chemicznego Wykład Nr 1 Natura wiązania chemicznego dr hab. prof. UŁ Marcin Palusiak 1. Opisz budowę atomu. 2. Wyjaśnij

Bardziej szczegółowo

BIOTECHNOLOGIA OGÓLNA

BIOTECHNOLOGIA OGÓLNA BIOTECHNOLOGIA OGÓLNA 1. Wprowadzenie do biotechnologii. Rys historyczny. Zakres i znaczenie nowoczesnej biotechnologii. Opracowanie procesu biotechnologicznego. 7. Produkcja biomasy. Białko mikrobiologiczne.

Bardziej szczegółowo

Węglowodany (Cukry) Część 1. Związki wielofunkcyjne

Węglowodany (Cukry) Część 1. Związki wielofunkcyjne Węglowodany (Cukry) Część 1 Związki wielofunkcyjne Węglowodany - wiadomości ogólne - podział Monosacharydy - wiadomości ogólne - budowa strukturalna - izomeria Węglowodany (Cukry) Węglowodany wiadomości

Bardziej szczegółowo

Aminokwasy, peptydy i białka. Związki wielofunkcyjne

Aminokwasy, peptydy i białka. Związki wielofunkcyjne Aminokwasy, peptydy i białka Związki wielofunkcyjne Aminokwasy, peptydy i białka Aminokwasy, peptydy i białka: - wiadomości ogólne Aminokwasy: - ogólna charakterystyka - budowa i nazewnictwo - właściwości

Bardziej szczegółowo

dr hab. Witold Gładkowski Wrocław, Katedra Chemii Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

dr hab. Witold Gładkowski Wrocław, Katedra Chemii Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu dr hab. Witold Gładkowski Wrocław, 25.08.2017 Katedra Chemii Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Recenzja pracy doktorskiej Pana mgr Adama Dropa pt. Stereoselektywne reakcje jonów enolanowych pochodnych

Bardziej szczegółowo

CHEMIA 12. Wzorcem konfiguracji względnej H C * OH HO C * H (odmiany L i D) jest aldehyd glicerynowy CH 2 OH CH 2 OH

CHEMIA 12. Wzorcem konfiguracji względnej H C * OH HO C * H (odmiany L i D) jest aldehyd glicerynowy CH 2 OH CH 2 OH INSTYTUT MEDICUS Kurs przygotowawczy do matury i rekrutacji na studia medyczne Rok 2017/2018 www.medicus.edu.pl tel. 501 38 39 55 CHEMIA 12 SACHARYDY. AMINOKWASY I BIAŁKA. IZOMERIA OPTYCZNA. IZOMERIA OPTYCZNA

Bardziej szczegółowo

O MATURZE Z CHEMII ANALIZA TRUDNYCH DLA ZDAJĄCYCH PROBLEMÓW

O MATURZE Z CHEMII ANALIZA TRUDNYCH DLA ZDAJĄCYCH PROBLEMÓW O MATURZE Z CHEMII ANALIZA TRUDNYCH DLA ZDAJĄCYCH PROBLEMÓW Jolanta Baldy Wrocław, 2 grudnia 2016 r. Matura 2016 z chemii w liczbach Średni wynik procentowy Województwo dolnośląskie 36% (1981) Województwo

Bardziej szczegółowo

Struktura biomakromolekuł chemia biologiczna III rok

Struktura biomakromolekuł chemia biologiczna III rok truktura biomakromolekuł chemia biologiczna III rok jak są zbudowane białka? dlaczego białka są tak zbudowane? co z tego wynika? 508 13 604 liczba struktur dostępnych w Protein Data Bank wynosi aktualnie

Bardziej szczegółowo

ZWIĄZKI FOSFOROORGANICZNE

ZWIĄZKI FOSFOROORGANICZNE ZWIĄZKI FSFGANICZNE Związki fosforoorganiczne związki zawierające wiązanie węgiel-fosfor (C-) Wiązanie fosfor-wodór (-H; 77 kcal/mol) jest słabsze niż wiązanie azot-wodór (N-H; 93.4 kcal/mol). Wiązanie

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 9 Wyznaczanie skręcalności właściwej sacharozy, glukozy i fruktozy (zjawisko inwersji)

Ćwiczenie 9 Wyznaczanie skręcalności właściwej sacharozy, glukozy i fruktozy (zjawisko inwersji) Ćwiczenie 9 Wyznaczanie skręcalności właściwej sacharozy, glukozy i fruktozy (zjawisko inwersji) zęść teoretyczna: Światło to fala elektromagnetyczna, która polega na rozchodzeniu się zmian pola elektrycznego

Bardziej szczegółowo

Spis treści ELEMENTY STEREOCHEMII

Spis treści ELEMENTY STEREOCHEMII Spis treści 1 ELEMENTY STEREOCHEMII 2 Czynność optyczna 3 IZOMERY 3.1 Izomery konstytucyjne 3.2 Izomery konformacyjne 3.3 Izomery konfiguracyjne (stereoizomery) 3.4 Enancjomery 3.5 Diastereoizomery (diastereomery)

Bardziej szczegółowo

Pomiar kąta skręcenia polaryzacji światła oraz skręcalności właściwej roztworów sacharozy I. Wstęp, zastosowania metody w medycynie

Pomiar kąta skręcenia polaryzacji światła oraz skręcalności właściwej roztworów sacharozy I. Wstęp, zastosowania metody w medycynie Pomiar kąta skręcenia polaryzacji światła oraz skręcalności właściwej roztworów sacharozy I. Wstęp, zastosowania metody w medycynie Związki, których cząsteczki ze względu na swoją budowę występują w postaci

Bardziej szczegółowo

Aminokwasy, peptydy, białka

Aminokwasy, peptydy, białka Aminokwasy, peptydy, białka Aminokwasy KWAS 1-AMINOCYKLOPROPANOKARBOKSYLOWY α AMINOKWAS KWAS 3-AMINOPROPANOWY β AMINOKWAS KWAS 4-AMINOPROPANOWY γ AMINOKWAS KWAS 2-AMINOETANOSULFONOWY β AMINOKWAS Aminokwasy

Bardziej szczegółowo

Ć ź Ą Ć ź ź Ę Ę Ę Ę Ń Ą Ę ź ź Ó Ę Ę Ć Ę Ó ź ź ź ź Ń ź ź Ę Ę Ó ź Ć Ę ź ź Ą Ć Ę Ę Ę Ą Ć Ć Ż Ż Ó Ó Ą Ą Ą Ź Ą ź Ę Ą Ę Ó Ę ź Ę Ą Ś Ń Ż Ś Ó Ó Ó Ż Ę Ę Ę Ż Ź Ę Ę Ę Ę Ę Ę Ż Ż Ę Ę Ę Ę Ę Ę Ę Ż Ż Ń Ę Ś Ę Ę ĘĘ ÓŚ Ę

Bardziej szczegółowo

Węglowodany (Cukry) Część 2. Związki wielofunkcyjne

Węglowodany (Cukry) Część 2. Związki wielofunkcyjne Węglowodany (Cukry) Część 2 Związki wielofunkcyjne Monosacharydy Glukoza, Fruktoza: - wzory łańcuchowe, wzory Fishera, - właściwości fizyczne i chemiczne (zależności między budową a właściwościami) - funkcje

Bardziej szczegółowo

Slajd 1. Slajd 2. Proteiny. Peptydy i białka są polimerami aminokwasów połączonych wiązaniem amidowym (peptydowym) Kwas α-aminokarboksylowy aminokwas

Slajd 1. Slajd 2. Proteiny. Peptydy i białka są polimerami aminokwasów połączonych wiązaniem amidowym (peptydowym) Kwas α-aminokarboksylowy aminokwas Slajd 1 Proteiny Slajd 2 Peptydy i białka są polimerami aminokwasów połączonych wiązaniem amidowym (peptydowym) wiązanie amidowe Kwas α-aminokarboksylowy aminokwas Slajd 3 Aminokwasy z alifatycznym łańcuchem

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 4: MOLEKULARNE MECHANIZMY BIOSYNTEZY BIAŁEK. Prof. dr hab. n. med. Małgorzata Milkiewicz Zakład Biologii Medycznej.

WYKŁAD 4: MOLEKULARNE MECHANIZMY BIOSYNTEZY BIAŁEK. Prof. dr hab. n. med. Małgorzata Milkiewicz Zakład Biologii Medycznej. Pierwsza litera Trzecia litera 2018-10-26 WYKŁAD 4: MOLEKULARNE MECHANIZMY BIOSYNTEZY BIAŁEK Prof. dr hab. n. med. Małgorzata Milkiewicz Zakład Biologii Medycznej Druga litera 1 Enancjomery para nienakładalnych

Bardziej szczegółowo

Cukry. C x H 2y O y lub C x (H 2 O) y

Cukry. C x H 2y O y lub C x (H 2 O) y Cukry Cukry organiczne związki chemiczne składające się z atomów węgla oraz wodoru i tlenu, zazwyczaj w stosunku H:O = 2:1. Zawierają liczne grupy hydroksylowe, karbonylowe a czasami mostki półacetalowe.

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE w klasie III

WYMAGANIA EDUKACYJNE w klasie III WYMAGANIA EDUKACYJNE w klasie III Nr lekcji Temat lekcji Treści nauczania (pismem pogrubionym zostały zaznaczone treści Podstawy Programowej) Węgiel i jego związki z wodorem Wymagania i kryteria ocen Uczeń:

Bardziej szczegółowo

Optyka falowa. Optyka falowa zajmuje się opisem zjawisk wynikających z falowej natury światła

Optyka falowa. Optyka falowa zajmuje się opisem zjawisk wynikających z falowej natury światła Optyka falowa Optyka falowa zajmuje się opisem zjawisk wynikających z falowej natury światła Optyka falowa Fizjologiczne, fotochemiczne, fotoelektryczne działanie światła wywołane jest drganiami wektora

Bardziej szczegółowo

Związki biologicznie czynne

Związki biologicznie czynne Związki biologicznie czynne Aminokwasy Antybiotyki Aminokwasy egzogenne: fenyloalanina histydyna izoleucyna leucyna lizyna metionina treonina tryptofan walina Aminokwasy endogenne: alanina arginina asparagina

Bardziej szczegółowo

Rewolucja kolagenowa

Rewolucja kolagenowa Rewolucja kolagenowa Kolagen Najważniejsze białko ludzkiego organizmu Podstawowy budulec: skóry, paznokci, włosów, ścięgien, kości, stawów, chrząstek, rogówki oka, naczyń krwionośnych i limfatycznych Fundament

Bardziej szczegółowo

Otrzymywanie -aminokwasów

Otrzymywanie -aminokwasów trzymywanie -aminokwasów Przykłady -aminokwasów o znaczeniu praktycznym Cl Cl 2 C 2 Melaphalan (lek przeciwnowotworowy) 2 C 2 Levodopa (stosowana w chorobie Parkinsona) 1 1 2 2 3 C środowisko wodne reakcja

Bardziej szczegółowo

Wielofunkcyjne związki organiczne poziom rozszerzony

Wielofunkcyjne związki organiczne poziom rozszerzony Wielofunkcyjne związki organiczne poziom rozszerzony Zadanie 1. (2 pkt) Źródło: KE 2010 (PR), zad. 29. Pewien dwufunkcyjny związek organiczny ma masę molową równą 90 g/mol. W jego cząsteczce stosunek liczby

Bardziej szczegółowo

A. B. Co warto wiedzieć o aminokwasach?

A. B. Co warto wiedzieć o aminokwasach? A. B. Co warto wiedzieć o aminokwasach? a) 1. Cele lekcji a. a) Wiadomości Uczeń zna pojęcia: asymetryczny atom węgla, L-aminokwas, peptyd, reakcja kondensacji, aminokwas białkowy, aminokwas egzogenny

Bardziej szczegółowo

PRZYKŁADOWE ZADANIA KWASY

PRZYKŁADOWE ZADANIA KWASY PRZYKŁADOWE ZADANIA KWASY Zadanie 1014 (3 pkt) Pr.XII/2004 A2 Określ typ podanych niżej reakcji: I. C 17 H 33 COOH + Br 2 C 17 H 33 Br 2 COOH Al 2O 3, temp II. C 2 H 5 OH C 2 H 4 + H 2 O hγ III. CH 4 +

Bardziej szczegółowo

Halogenki alkilowe RX

Halogenki alkilowe RX alogenki alkilowe X Nazewnictwo halogenków alkilowych 1. Znajdź i nazwij łańcuch macierzysty. Tak jak przy nazywaniu alkanów, wybierz najdłuższy łańcuch. Jeżeli w cząsteczce obecne jest wiązanie podwójne

Bardziej szczegółowo

Egzamin końcowy obejmujący wykład i laboratorium Średnia arytmetyczna przedmiotów wchodzących w skład modułu informacje dodatkowe

Egzamin końcowy obejmujący wykład i laboratorium Średnia arytmetyczna przedmiotów wchodzących w skład modułu informacje dodatkowe Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: Technologia Chemiczna poziom I Sylabus modułu: Kataliza i procesy katalityczne 022 Nazwa wariantu modułu (opcjonalnie): - 1. Informacje

Bardziej szczegółowo

Sprawdzian końcowy obejmujący wykład i laboratorium Średnia arytmetyczna przedmiotów wchodzących w skład modułu informacje dodatkowe

Sprawdzian końcowy obejmujący wykład i laboratorium Średnia arytmetyczna przedmiotów wchodzących w skład modułu informacje dodatkowe Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: Chemia, poziom I Sylabus modułu: Moduł A związany ze specjalnością 025 Nazwa wariantu modułu (opcjonalnie): Kataliza 023 1. Informacje

Bardziej szczegółowo

We wstępie autorka pracy zaprezentowała cel pracy opracowanie syntezy trzech optycznie czynnych kwasów aminofosfonowych, zawierających w swojej

We wstępie autorka pracy zaprezentowała cel pracy opracowanie syntezy trzech optycznie czynnych kwasów aminofosfonowych, zawierających w swojej dr hab. Jacek Ścianowski, prof. UMK Toruń, 29 października 2016r. Katedra Chemii Organicznej, Wydział Chemii, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu 87-100 Toruń, ul. Gagarina 7 Recenzja rozprawy doktorskiej

Bardziej szczegółowo

etyloamina Aminy mają właściwości zasadowe i w roztworach kwaśnych tworzą jon alkinowy

etyloamina Aminy mają właściwości zasadowe i w roztworach kwaśnych tworzą jon alkinowy Temat: Białka Aminy Pochodne węglowodorów zawierające grupę NH 2 Wzór ogólny amin: R NH 2 Przykład: CH 3 -CH 2 -NH 2 etyloamina Aminy mają właściwości zasadowe i w roztworach kwaśnych tworzą jon alkinowy

Bardziej szczegółowo

Trójwymiarowa chemia

Trójwymiarowa chemia strona 1/6 Trójwymiarowa chemia Barbara Rys W roku 1874 dwu młodych badaczy pracujący w Paryżu Joseph Achille Le Bel oraz chemik ze szkoły weterynaryjnej w Utrechcie, Jacobus Hendricus van t Hoff ogłosili

Bardziej szczegółowo

Enancjoselektywne reakcje addycje do imin katalizowane kompleksami cynku

Enancjoselektywne reakcje addycje do imin katalizowane kompleksami cynku Streszczenie pracy doktorskiej Enancjoselektywne reakcje addycje do imin katalizowane kompleksami cynku mgr Agata Dudek Promotor: prof. dr hab. Jacek Młynarski Praca została wykonana w Zespole Stereokotrolowanej

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z chemii oraz sposoby sprawdzania wiedzy i umiejętności

Wymagania edukacyjne z chemii oraz sposoby sprawdzania wiedzy i umiejętności Wymagania edukacyjne z chemii oraz sposoby sprawdzania wiedzy i umiejętności Kwasy Wymagania edukacyjne z podstawy programowej - klasa VIII Uczeń: definiuje pojęcie kwasy zgodnie z teorią Arrheniusa opisuje

Bardziej szczegółowo

Metabolizm białek. Ogólny schemat metabolizmu bialek

Metabolizm białek. Ogólny schemat metabolizmu bialek Metabolizm białek Ogólny schemat metabolizmu bialek Trawienie białek i absorpcja aminokwasów w przewodzie pokarmowym w żołądku (niskie ph ~2, rola HCl)- hydratacja, homogenizacja, denaturacja białek i

Bardziej szczegółowo

ENZYMY W CHEMII. Michał Rachwalski. Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, Katedra Chemii Organicznej i Stosowanej

ENZYMY W CHEMII. Michał Rachwalski. Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, Katedra Chemii Organicznej i Stosowanej ENZYMY W CHEMII Michał Rachwalski Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, Katedra Chemii rganicznej i Stosowanej Czym są enzymy? Enzymy są białkami zawierającymi od 60 do 1000 reszt aminokwasów; Enzymy są

Bardziej szczegółowo

SEMINARIUM 8:

SEMINARIUM 8: SEMINARIUM 8: 24.11. 2016 Mikroelementy i pierwiastki śladowe, definicje, udział w metabolizmie ustroju reakcje biochemiczne zależne od aktywacji/inhibicji przy udziale mikroelementów i pierwiastków śladowych,

Bardziej szczegółowo

Komputerowe wspomaganie projektowanie leków

Komputerowe wspomaganie projektowanie leków Komputerowe wspomaganie projektowanie leków wykład II Prof. dr hab. Sławomir Filipek Grupa BIOmodelowania Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii oraz Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych Cent-III www.biomodellab.eu

Bardziej szczegółowo

PAKIETY Zysk natychmiastowy 144 zł 288 zł 432 zł 720 zł 1080 zł Dochód z obrotu ------------ 20,16 zł 30,24 zł 100,80 zł 151,20 zł Razem 144 zł 308,16 zł 462,24 zł 820,80 zł 1231,20 zł Kurier Na koszt

Bardziej szczegółowo

Kinetyka reakcji hydrolizy sacharozy katalizowanej przez inwertazę

Kinetyka reakcji hydrolizy sacharozy katalizowanej przez inwertazę Kinetyka reakcji hydrolizy sacharozy katalizowanej przez inwertazę Prowadzący: dr hab. inż. Ilona WANDZIK mgr inż. Sebastian BUDNIOK mgr inż. Marta GREC mgr inż. Jadwiga PASZKOWSKA Miejsce ćwiczenia: sala

Bardziej szczegółowo

Bliskie spotkania z biologią METABOLIZM. dr hab. Joanna Moraczewska, prof. UKW. Instytut Biologii Eksperymetalnej, Zakład Biochemii i Biologii Komórki

Bliskie spotkania z biologią METABOLIZM. dr hab. Joanna Moraczewska, prof. UKW. Instytut Biologii Eksperymetalnej, Zakład Biochemii i Biologii Komórki Bliskie spotkania z biologią METABOLIZM dr hab. Joanna Moraczewska, prof. UKW Instytut Biologii Eksperymetalnej, Zakład Biochemii i Biologii Komórki Metabolizm całokształt przemian biochemicznych i towarzyszących

Bardziej szczegółowo

Ocena dobra [ ] Uczeń:

Ocena dobra [ ] Uczeń: Chemia - klasa III Wymagania edukacyjne 1.Węglowodory Ocena dopuszczająca [1] definiuje pojęcia: węglowodory, alkany, alkeny, alkiny, szereg homologiczny, grupa alkilowa, reakcje podstawiania (substytucji),

Bardziej szczegółowo

Ł Ł Ś Ś ź Ć ź ź ź Ń Ł Ż Ś ź Ę Ż Ń Ę ź ź ź Ę ź Ł Ę ź Ę Ę Ę ź ź Ś ź ź Ł Ł Ź Ę Ł Ś ź Ę Ę Ę ń ź Ą ó Ę ĘĘ ź Ę ź Ą Ł Ę Ł Ą ź Ę ó Ź Ś ź Ń Ę Ę ĘĘ Ą Ś Ę Ł Ę Ć Ź ź Ź Ę Ę Ź ź Ź Ź Ź Ł Ż Ł Ę ź Ż Ź ź Ź Ź Ź Ź Ą Ż ŚĆ

Bardziej szczegółowo

Ł Ł ń ń Ą ń ń Ś ń Ź ń ń ń Ż ń Ł ń Ś ń ń ń Ą Ą Ł Ż ń ń Ś ń Ź ń ń ć Ź ń ć Ś ć ć ń Ź ń Ą Ł Ł Ę ĘĘ Ż Ź ć Ł ń Ś Ą Ł Ł Ł Ą Ę Ę ń Ń ń Ź ń ć Ż ń Ż Ś ń Ń ń Ń Ź Ą ć Ł ń ć ć Ź Ą Ą Ą Ź Ą Ł Ą Ś ń ń Ś Ś Ą Ć ŚĆ Ł ć Ż

Bardziej szczegółowo

Ą Ń Ś Ę ź Ś Ś ź ź Ś Ś ź Ł Ś Ś Ś Ł ĘĘ Ś Ś Ś ć Ś Ś Ś Ś Ł Ó Ś Ł ć Ś Ść Ś Ś Ś Ń ć Ś Ł Ś Ź Ą ć ć Ł ź Ś Ą Ś Ł Ą Ś Ś Ą Ś Ś ź Ś ć Ł ć ć Ł Ł ć Ź ć ć Ś ć ź Ź ć Ś ć ć ć Ś Ą Ś Ś Ś ć Ś Ść Ś ć Ł ć Ś ć Ś Ś Ń ć ć Ł Ś

Bardziej szczegółowo

Ź Ę Ę Ś Ś Ś ć Ę ć Ś ć Ź Ż Ś ć Ż Ź Ż Ą Ż Ę Ś Ź Ę Ź Ż Ó Ś ć ć Ś Ż Ć ź Ś Ń Ź ć Ó ź Ś Ń ź Ń Ź Ź ź Ż Ź Ź Ź Ź Ż Ź ć Ż Ę ź Ę ź ć Ń ć ć ć ć Ź Ę Ą ć Ę ć Ń ć ć Ź Ż ć Ó Ó Ó Ż ć Ó Ż Ę Ą Ź Ó Ń Ł ź ź Ń ć ć Ż ć Ś Ą

Bardziej szczegółowo

PRZYKŁADOWE ZADANIA ORGANICZNE ZWIĄZKI ZAWIERAJĄCE AZOT

PRZYKŁADOWE ZADANIA ORGANICZNE ZWIĄZKI ZAWIERAJĄCE AZOT PRZYKŁADOWE ZADANIA ORGANICZNE ZWIĄZKI ZAWIERAJĄCE AZOT Zadanie 1127 (1 pkt) Uszereguj podane związki według rosnącego ph w roztworze wodnym. Właściwy porządek podaj zapisując go wzorami półstrukturalnymi.

Bardziej szczegółowo

AMINOPRIM. ORGANICZNY STYMULATOR WZROSTU ROŚLIN nr.s-644/17

AMINOPRIM. ORGANICZNY STYMULATOR WZROSTU ROŚLIN nr.s-644/17 AMINOPRIM ORGANICZNY STYMULATOR WZROSTU ROŚLIN nr.s-644/17 Każdy żywy organizm potrzebuje aminokwasów do wielu kluczowych procesów rozwoju m.in tworzenia komórek, witamin, białek Każda komórka roślinna

Bardziej szczegółowo

18 i 19. Substytucja nukleofilowa w halogenkach alkili

18 i 19. Substytucja nukleofilowa w halogenkach alkili 8 i 9. Substytucja nukleofilowa w halogenkach alkili Związki pojadające wiązanie C (sp 3 )-atom o większej elektroujemności od at. C elektroujemny atom sp 3 polarne wiązanie 9.. Typowe reakcje halogenków

Bardziej szczegółowo

Kierunek i poziom studiów: Sylabus modułu: Chemia organiczna (0310-CH-S1-026) Nazwa wariantu modułu (opcjonalnie):

Kierunek i poziom studiów: Sylabus modułu: Chemia organiczna (0310-CH-S1-026) Nazwa wariantu modułu (opcjonalnie): Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: Chemia, poziom kształcenia pierwszy Kierunek i poziom studiów: Sylabus modułu: Chemia organiczna () Nazwa wariantu modułu (opcjonalnie):

Bardziej szczegółowo

Wyróżnione wymagania programowe odpowiadają wymaganiom ogólnym i szczegółowym zawartym w treściach nauczania podstawy programowej.

Wyróżnione wymagania programowe odpowiadają wymaganiom ogólnym i szczegółowym zawartym w treściach nauczania podstawy programowej. Wymagania programowe z chemii na poszczególne oceny. IV etap edukacyjny - przygotowane na podstawie treści zawartych w podstawie programowej, programie nauczania oraz w części 2. Podręcznika dla liceum

Bardziej szczegółowo

Zestaw pytań egzaminu inŝynierskiego przeprowadzanego w Katedrze Fizykochemii i Technologii Polimerów dla kierunku CHEMIA

Zestaw pytań egzaminu inŝynierskiego przeprowadzanego w Katedrze Fizykochemii i Technologii Polimerów dla kierunku CHEMIA Zestaw pytań egzaminu inŝynierskiego przeprowadzanego w Katedrze Fizykochemii i Technologii Polimerów dla kierunku CHEMIA 1. Metody miareczkowania w analizie chemicznej, wyjaśnić działanie wskaźników 2.

Bardziej szczegółowo

1. REAKCJA ZE ZWIĄZKAMI POSIADAJĄCYMI KWASOWY ATOM WODORU:

1. REAKCJA ZE ZWIĄZKAMI POSIADAJĄCYMI KWASOWY ATOM WODORU: B I T E C N L CEMIA G GANICZNA I A Własności chemiczne Związki magnezoorganiczne wykazują wysoką reaktywność. eagują samorzutnie z wieloma związkami dając produkty należące do różnych klas związków organicznych.

Bardziej szczegółowo

I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO. Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty

I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO. Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO XV Konkurs Chemii Organicznej rok szkolny 2011/12 Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty Zadanie 1 (9 pkt) Ciekłą mieszaninę,

Bardziej szczegółowo

podstawowa/chemia/jak-zmienia-sie-podreczniki-dostosowane-do-nowej-podstawy-

podstawowa/chemia/jak-zmienia-sie-podreczniki-dostosowane-do-nowej-podstawy- Jak zmienią się podręczniki dostosowane do nowej podstawy programowej? Nowa podstawa programowa wprowadza nauczanie chemii do szkoły podstawowej. Na nauczanie chemii zostały przewidziane po dwie godziny

Bardziej szczegółowo

Kuratorium Oświaty w Lublinie

Kuratorium Oświaty w Lublinie Kuratorium Oświaty w Lublinie KOD UCZNIA ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW ROK SZKOLNY 2014/2015 ETAP WOJEWÓDZKI Instrukcja dla ucznia 1. Zestaw konkursowy zawiera 11 zadań. 2. Przed

Bardziej szczegółowo

STEREOCHEMIA ORGANICZNA

STEREOCHEMIA ORGANICZNA STEECEMIA GANICZNA Sławomir Jarosz Wykład 6 Typowe energie (ev) i współczynniki orbitalne X LUM 1.5 1.0 C 0 Z +3.0 M -10.5-9.1 C -10.9 Z -9.0 X Typowe energie (ev) i współczynniki orbitalne X LUM 1.0 +0.5

Bardziej szczegółowo

Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl

Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą byd wykorzystywane przez jego Użytkowników

Bardziej szczegółowo

Badanie biotransformacji L-alaniny. i jej pochodnych metodami izotopowymi

Badanie biotransformacji L-alaniny. i jej pochodnych metodami izotopowymi Mgr Jolanta Szymańska Warszawa, dn. 03.11.2014 r. Wydział Chemii Uniwersytetu Warszawskiego Pracownia Chemii Biomolekuł Autoreferat rozprawy doktorskiej pt.: Badanie biotransformacji L-alaniny i jej pochodnych

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 4. Reakcja aminokwasów z ninhydryną. Opisz typy reakcji przebiegających w tym procesie i zaznacz ich miejsca przebiegu.

Ćwiczenie 4. Reakcja aminokwasów z ninhydryną. Opisz typy reakcji przebiegających w tym procesie i zaznacz ich miejsca przebiegu. azwisko i imię grupa data Protokół z ćwiczenia: eakcje chemiczne związków biologicznych: aminokwasy i peptydy. Definicja punktu izoelektrycznego pi. Formy jonowe aminokwasów w różnym ph. ph < pi ph = pi

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET MARII CURIE-SKŁODOWSKIEJ W LUBLINIE

UNIWERSYTET MARII CURIE-SKŁODOWSKIEJ W LUBLINIE UNIWERSYTET MARII CURIE-SKŁODOWSKIEJ W LUBLINIE Projekt Zintegrowany UMCS Centrum Kształcenia i Obsługi Studiów, Biuro ds. Kształcenia Ustawicznego telefon: +48 81 537 54 61 Podstawowe informacje o przedmiocie

Bardziej szczegółowo

CHEMIA KLASA III LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO - wymagania edukacyjne. zakres rozszerzony

CHEMIA KLASA III LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO - wymagania edukacyjne. zakres rozszerzony CHEMIA KLASA III LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO - wymagania edukacyjne. zakres rozszerzony Wymagania na poszczególne oceny zostały sformułowane dla każdego działu. Mają one charakter spiralny, co oznacza, ze

Bardziej szczegółowo

Opracowała: mgr inż. Ewelina Nowak

Opracowała: mgr inż. Ewelina Nowak Materiały dydaktyczne na zajęcia wyrównawcze z chemii dla studentów pierwszego roku kierunku zamawianego Inżynieria Środowiska w ramach projektu Era inżyniera pewna lokata na przyszłość Opracowała: mgr

Bardziej szczegółowo

CHEMIA POZIOM ROZSZERZONY Nowa formuła

CHEMIA POZIOM ROZSZERZONY Nowa formuła WYDZIAŁ EMII EMIA PZIM RZSZERZNY Nowa formuła RZWIĄZANIA ZADAŃ I SEMAT PUNKTWANIA kwiecień 2016 dpowiedzi: Zadanie 1. (0 1) Poprawna odpowiedź: 32 Ge 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 4s 2 3d 10 4p 2 1 p. za poprawny

Bardziej szczegółowo