Flota samochodów napędzanych biopaliwami Przegląd najnowszych możliwości

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Flota samochodów napędzanych biopaliwami Przegląd najnowszych możliwości"

Transkrypt

1 Flota samochodów napędzanych biopaliwami Przegląd najnowszych możliwości Wprowadzenie do Przewodnika technicznego

2 Pętla obiegu węgla Czego dotyczy ta broszura? Zagadnienia zrównoważonej mobilności budzą gorące zainteresowanie samorządów lokalnych, osób kupujących nowe pojazdy oraz właścicieli flot samochodów. Idea zrównoważonej mobilności może stanowić odpowiedź na rosnące zanieczyszczenie środowiska, hałas i coraz gorszą jakość powietrza zjawiska powodowane ciągłym wzrostem natężenia ruchu ulicznego w miastach. Czystsze, alternatywne paliwa mogą także pomóc w zmniejszeniu emisji gazów cieplarnianych, takich jak CO2, a ponadto co także ma ogromne znaczenie pojazdy zgodne z ideą zrównoważonej mobilności odzwierciedlają pozytywny wizerunek Państwa organizacji lub firmy. Czy chcieliby Państwo zacząć używać paliw alternatywnych, ale nie wiedzą Państwo, jak to zrobić? W tej broszurze przedstawiamy ogólne informacje na temat możliwości wykorzystania jednego z najbardziej popularnych rodzajów paliw alternatywnych, a mianowicie biopaliw! W większości państw członkowskich UE szeroko stosowane są paliwa o niskim udziale biokomponentów, jednak stosowanie paliw zawierających duże ilości biokomponentów jest bardziej ograniczone. Przewodnik techniczny koncentruje się właśnie na takich mieszankach paliwowych o wysokiej zawartości biokomponentów i obejmuje podstawowe zagadnienia związane z biopaliwami, ich aspekty techniczne oraz doświadczenia użytkowników. W tej broszurze podsumujemy szczegółowe informacje przedstawione w Przewodniku technicznym. Czym są biopaliwa? Nazwa biopaliwa obejmuje wszystkie paliwa stosowane w transporcie, które są wytworzone z biomasy (materiału roślinnego lub zwierzęcego). Istnieją różne rodzaje biopaliw jedne są identyczne pod względem chemicznym z paliwami kopalnymi, inne zaś całkowicie odmienne. Biopaliwa są zazwyczaj dzielone na dwie grupy: zamienniki oleju napędowego oraz zamienniki benzyny. Ostatnimi czasy biopaliwom poświęca się dużo uwagi ze względu na ich rolę w ograniczaniu problemów związanych ze zmianami klimatu. Przy spalaniu paliw stosowanych w transporcie emitowany jest dwutlenek węgla (CO2) jedna z głównych przyczyn zmian klimatycznych. W przypadku stosowania paliw kopalnych do atmosfery uwalniany jest dwutlenek węgla, a tym samym zwiększa się ilość tego gazu w powietrzu. Przy stosowaniu biopaliw także dochodzi do uwalniania dwutlenku węgla, ale gaz ten został wcześniej związany przez biomasę (rośliny). W tej tzw. pętli obiegu węgla dwutlenek węgla emitowany przez samochody jest wiązany przez rośliny i następnie zostanie wykorzystany do wytworzenia nowych biopaliw. Na pierwszy rzut oka jest to system idealny, jednakże do wzrostu biomasy niezbędne są nawozy i energia do zasilania ciągników. Ponadto samo wytwarzanie biopaliw także wymaga określonych nakładów energii. Dlatego pętla obiegu węgla nie jest całkowicie zamknięta. Większość biopaliw powoduje zmniejszenie emisji dwutlenku węgla o ok %. Bardziej zaawansowane biopaliwa, które mają być sprzedawane w przyszłości, mogą osiągać wyższe wskaźniki zmniejszenia emisji CO2 (do 80-90%). Obecnie najpowszechniej stosowanymi biopaliwami są: bioetanol, biodiesel, czysty olej roślinny (PPO) oraz biogaz. Poniżej przedstawiamy ich krótkie omówienie. Bioetanol to alkohol podobny do tego stosowanego w napojach. Wytwarzany jest z biomasy zawierającej cukier. Cukier ten jest przekształcany w bioetanol. Mieszanki benzyny i niewielkich ilości bioetanolu mogą być stosowane we wszystkich standardowych silnikach benzynowych. Niektórzy producenci produkują tzw. pojazdy flexifuel, które mogą jeździć także na mieszankach benzyny z większymi ilościami etanolu (do 85%). Niektórzy producenci autobusów i samochodów już teraz sprzedają pojazdy z silnikami wysokoprężnymi, które mogą działać na prawie czystym bioetanolu (95%). Biodiesel nie jest nazwą konkretnego paliwa, ale obejmuje wszystkie biopaliwa zastępujące olej napędowy. Mówiąc o biodieslu zazwyczaj ma się na myśli FAME (estry metylowe kwasów tłuszczowych). FAME wytwarza się na drodze chemicznej obróbki olejów roślinnych (stosuje się także tłuszcze zwierzęce). Istnieją także inne sposoby produkcji biodiesla, w wyniku których otrzymuje się tzw. biodiesel syntetyczny paliwo o podobnych (a niekiedy korzystniejszych) parametrach co olej napędowy uzyskany z kopalin. Mieszanki zawierające niewielkie ilości FAME (do 5%) mogą być stosowane we wszystkich silnikach wysokoprężnych. Jednak mieszanki o wyższych zawartościach FAME (np. B30 czy B100) mogą być używane jedynie wówczas, gdy dopuszcza to producent pojazdu. Czysty olej roślinny (PPO) to jedno z najprostszych bio paliw. Biopaliwem jest tu czysty olej wyekstrahowany z roślin oleistych (w Europie głównie z rzepaku). PPO można stosować wyłącznie w odpowiednio zmodyfikowanych silnikach wysokoprężnych. Zastosowanie biogazu jest w dalszym ciągu ograniczone, chociaż postrzegany jest on jako interesująca alternatywa dla gazu ziemnego, który zdobywa coraz większą popularność jako paliwo stosowane w transporcie. Podobnie jak gaz ziemny, biogaz składa się głównie z metanu. Biogaz wytwarzany jest na drodze fermentacji (proces kompostowania) odpadów, takich jak organiczne odpady komunalne. W celu uzyskania wysokiej zawartości metanu, biogaz wzbogacany jest do biometanu poprzez oddzielenie go od innych składników (takich jak dwutlenek węgla). W Przewodniku technicznym pokrótce omówiono także inne paliwa alternatywne, w tym: wodór, energię elektryczną, gaz ziemny oraz DME. Przepisy unijne wymagają od państw członkowskich podjęcia starań w celu umożliwienia wprowadzenia biopaliw na rynki krajowe. W 2003 r. ustalono docelowy udział biopaliw na poziomie 2% w 2005 r. i 5,75% w 2010 r. Ostatnio przyjęto nową dyrektywę europejską, która nakłada obowiązek osiągnięcia do 2020 roku 10-procentowego udziału energii ze źródeł odnawialnych (głównie w postaci biopaliw) w sektorze transportowym. Jakie biopaliwa mogą być interesujące dla mnie? Zależy to od wielu czynników. Przede wszystkim należy sprawdzić, jakie biopaliwa będą pasować do Państwa pojazdu oraz do wymagań związanych z długością przejeżdżanej trasy. Ponadto, w zależności od przyczyn leżących u podstaw wyboru biopaliw, można zdecydować się na paliwo dostępne lokalnie, paliwo, które przyczyni się do poprawy jakości powietrza na skalę lokalną, czy paliwo, które może pozwolić na uniknięcie emisji większości dwutlenku węgla (można też wybrać połączenie tych cech). Biopaliwa różnią się pod względem emisji dwutlenku węgla. Różnice w tym zakresie występują nawet w obrębie danego typu biopaliw, jako że emisja CO2 zależy od takich czynników, jak miejsce wytwarzania czy zastosowana metoda produkcji. Komisja Europejska ustanowiła domyślne wartości, jakie można uznać za prawdopodobne wartości średnie dla każdego z biopaliw. W większości przypadków przed rozpoczęciem stosowania mieszanek o wysokiej zawartości (ponad 5%) biopaliw standardowe silniki pojazdów muszą zostać do tego celu przystosowane. Niektórzy producenci już wytwarzają takie pojazdy (np. pojazdy flexifuel sprzedawane przez firmy Ford, Saab, Volvo itd., czy też autobusy Scania), które mogą jeździć na (prawie) czystym bioetanolu. Biogaz można stosować w standardowych pojazdach na gaz ziemny, produkowanych przez kilku producentów. Z kolei korzystanie z biodiesla zależy zazwyczaj od tego, czy producent gwarantuje odpowiednie działanie pojazdu. W ramach platformy Biofuel Cities opracowywany jest wykaz dostępnych na rynku pojazdów, które mogą być napędzane biopaliwami. Zostanie on opublikowany na witrynie Biofuel Cities w roku W większości przypadków infrastruktura służąca do uzupełniania paliwa będzie wymagała bardzo ograniczonych modyfikacji.

3 Pętla obiegu węgla Czego dotyczy ta broszura? Zagadnienia zrównoważonej mobilności budzą gorące zainteresowanie samorządów lokalnych, osób kupujących nowe pojazdy oraz właścicieli flot samochodów. Idea zrównoważonej mobilności może stanowić odpowiedź na rosnące zanieczyszczenie środowiska, hałas i coraz gorszą jakość powietrza zjawiska powodowane ciągłym wzrostem natężenia ruchu ulicznego w miastach. Czystsze, alternatywne paliwa mogą także pomóc w zmniejszeniu emisji gazów cieplarnianych, takich jak CO2, a ponadto co także ma ogromne znaczenie pojazdy zgodne z ideą zrównoważonej mobilności odzwierciedlają pozytywny wizerunek Państwa organizacji lub firmy. Czy chcieliby Państwo zacząć używać paliw alternatywnych, ale nie wiedzą Państwo, jak to zrobić? W tej broszurze przedstawiamy ogólne informacje na temat możliwości wykorzystania jednego z najbardziej popularnych rodzajów paliw alternatywnych, a mianowicie biopaliw! W większości państw członkowskich UE szeroko stosowane są paliwa o niskim udziale biokomponentów, jednak stosowanie paliw zawierających duże ilości biokomponentów jest bardziej ograniczone. Przewodnik techniczny koncentruje się właśnie na takich mieszankach paliwowych o wysokiej zawartości biokomponentów i obejmuje podstawowe zagadnienia związane z biopaliwami, ich aspekty techniczne oraz doświadczenia użytkowników. W tej broszurze podsumujemy szczegółowe informacje przedstawione w Przewodniku technicznym. Czym są biopaliwa? Nazwa biopaliwa obejmuje wszystkie paliwa stosowane w transporcie, które są wytworzone z biomasy (materiału roślinnego lub zwierzęcego). Istnieją różne rodzaje biopaliw jedne są identyczne pod względem chemicznym z paliwami kopalnymi, inne zaś całkowicie odmienne. Biopaliwa są zazwyczaj dzielone na dwie grupy: zamienniki oleju napędowego oraz zamienniki benzyny. Ostatnimi czasy biopaliwom poświęca się dużo uwagi ze względu na ich rolę w ograniczaniu problemów związanych ze zmianami klimatu. Przy spalaniu paliw stosowanych w transporcie emitowany jest dwutlenek węgla (CO2) jedna z głównych przyczyn zmian klimatycznych. W przypadku stosowania paliw kopalnych do atmosfery uwalniany jest dwutlenek węgla, a tym samym zwiększa się ilość tego gazu w powietrzu. Przy stosowaniu biopaliw także dochodzi do uwalniania dwutlenku węgla, ale gaz ten został wcześniej związany przez biomasę (rośliny). W tej tzw. pętli obiegu węgla dwutlenek węgla emitowany przez samochody jest wiązany przez rośliny i następnie zostanie wykorzystany do wytworzenia nowych biopaliw. Na pierwszy rzut oka jest to system idealny, jednakże do wzrostu biomasy niezbędne są nawozy i energia do zasilania ciągników. Ponadto samo wytwarzanie biopaliw także wymaga określonych nakładów energii. Dlatego pętla obiegu węgla nie jest całkowicie zamknięta. Większość biopaliw powoduje zmniejszenie emisji dwutlenku węgla o ok %. Bardziej zaawansowane biopaliwa, które mają być sprzedawane w przyszłości, mogą osiągać wyższe wskaźniki zmniejszenia emisji CO2 (do 80-90%). Obecnie najpowszechniej stosowanymi biopaliwami są: bioetanol, biodiesel, czysty olej roślinny (PPO) oraz biogaz. Poniżej przedstawiamy ich krótkie omówienie. Bioetanol to alkohol podobny do tego stosowanego w napojach. Wytwarzany jest z biomasy zawierającej cukier. Cukier ten jest przekształcany w bioetanol. Mieszanki benzyny i niewielkich ilości bioetanolu mogą być stosowane we wszystkich standardowych silnikach benzynowych. Niektórzy producenci produkują tzw. pojazdy flexifuel, które mogą jeździć także na mieszankach benzyny z większymi ilościami etanolu (do 85%). Niektórzy producenci autobusów i samochodów już teraz sprzedają pojazdy z silnikami wysokoprężnymi, które mogą działać na prawie czystym bioetanolu (95%). Biodiesel nie jest nazwą konkretnego paliwa, ale obejmuje wszystkie biopaliwa zastępujące olej napędowy. Mówiąc o biodieslu zazwyczaj ma się na myśli FAME (estry metylowe kwasów tłuszczowych). FAME wytwarza się na drodze chemicznej obróbki olejów roślinnych (stosuje się także tłuszcze zwierzęce). Istnieją także inne sposoby produkcji biodiesla, w wyniku których otrzymuje się tzw. biodiesel syntetyczny paliwo o podobnych (a niekiedy korzystniejszych) parametrach co olej napędowy uzyskany z kopalin. Mieszanki zawierające niewielkie ilości FAME (do 5%) mogą być stosowane we wszystkich silnikach wysokoprężnych. Jednak mieszanki o wyższych zawartościach FAME (np. B30 czy B100) mogą być używane jedynie wówczas, gdy dopuszcza to producent pojazdu. Czysty olej roślinny (PPO) to jedno z najprostszych bio paliw. Biopaliwem jest tu czysty olej wyekstrahowany z roślin oleistych (w Europie głównie z rzepaku). PPO można stosować wyłącznie w odpowiednio zmodyfikowanych silnikach wysokoprężnych. Zastosowanie biogazu jest w dalszym ciągu ograniczone, chociaż postrzegany jest on jako interesująca alternatywa dla gazu ziemnego, który zdobywa coraz większą popularność jako paliwo stosowane w transporcie. Podobnie jak gaz ziemny, biogaz składa się głównie z metanu. Biogaz wytwarzany jest na drodze fermentacji (proces kompostowania) odpadów, takich jak organiczne odpady komunalne. W celu uzyskania wysokiej zawartości metanu, biogaz wzbogacany jest do biometanu poprzez oddzielenie go od innych składników (takich jak dwutlenek węgla). W Przewodniku technicznym pokrótce omówiono także inne paliwa alternatywne, w tym: wodór, energię elektryczną, gaz ziemny oraz DME. Przepisy unijne wymagają od państw członkowskich podjęcia starań w celu umożliwienia wprowadzenia biopaliw na rynki krajowe. W 2003 r. ustalono docelowy udział biopaliw na poziomie 2% w 2005 r. i 5,75% w 2010 r. Ostatnio przyjęto nową dyrektywę europejską, która nakłada obowiązek osiągnięcia do 2020 roku 10-procentowego udziału energii ze źródeł odnawialnych (głównie w postaci biopaliw) w sektorze transportowym. Jakie biopaliwa mogą być interesujące dla mnie? Zależy to od wielu czynników. Przede wszystkim należy sprawdzić, jakie biopaliwa będą pasować do Państwa pojazdu oraz do wymagań związanych z długością przejeżdżanej trasy. Ponadto, w zależności od przyczyn leżących u podstaw wyboru biopaliw, można zdecydować się na paliwo dostępne lokalnie, paliwo, które przyczyni się do poprawy jakości powietrza na skalę lokalną, czy paliwo, które może pozwolić na uniknięcie emisji większości dwutlenku węgla (można też wybrać połączenie tych cech). Biopaliwa różnią się pod względem emisji dwutlenku węgla. Różnice w tym zakresie występują nawet w obrębie danego typu biopaliw, jako że emisja CO2 zależy od takich czynników, jak miejsce wytwarzania czy zastosowana metoda produkcji. Komisja Europejska ustanowiła domyślne wartości, jakie można uznać za prawdopodobne wartości średnie dla każdego z biopaliw. W większości przypadków przed rozpoczęciem stosowania mieszanek o wysokiej zawartości (ponad 5%) biopaliw standardowe silniki pojazdów muszą zostać do tego celu przystosowane. Niektórzy producenci już wytwarzają takie pojazdy (np. pojazdy flexifuel sprzedawane przez firmy Ford, Saab, Volvo itd., czy też autobusy Scania), które mogą jeździć na (prawie) czystym bioetanolu. Biogaz można stosować w standardowych pojazdach na gaz ziemny, produkowanych przez kilku producentów. Z kolei korzystanie z biodiesla zależy zazwyczaj od tego, czy producent gwarantuje odpowiednie działanie pojazdu. W ramach platformy Biofuel Cities opracowywany jest wykaz dostępnych na rynku pojazdów, które mogą być napędzane biopaliwami. Zostanie on opublikowany na witrynie Biofuel Cities w roku W większości przypadków infrastruktura służąca do uzupełniania paliwa będzie wymagała bardzo ograniczonych modyfikacji.

4 Pętla obiegu węgla Czego dotyczy ta broszura? Zagadnienia zrównoważonej mobilności budzą gorące zainteresowanie samorządów lokalnych, osób kupujących nowe pojazdy oraz właścicieli flot samochodów. Idea zrównoważonej mobilności może stanowić odpowiedź na rosnące zanieczyszczenie środowiska, hałas i coraz gorszą jakość powietrza zjawiska powodowane ciągłym wzrostem natężenia ruchu ulicznego w miastach. Czystsze, alternatywne paliwa mogą także pomóc w zmniejszeniu emisji gazów cieplarnianych, takich jak CO2, a ponadto co także ma ogromne znaczenie pojazdy zgodne z ideą zrównoważonej mobilności odzwierciedlają pozytywny wizerunek Państwa organizacji lub firmy. Czy chcieliby Państwo zacząć używać paliw alternatywnych, ale nie wiedzą Państwo, jak to zrobić? W tej broszurze przedstawiamy ogólne informacje na temat możliwości wykorzystania jednego z najbardziej popularnych rodzajów paliw alternatywnych, a mianowicie biopaliw! W większości państw członkowskich UE szeroko stosowane są paliwa o niskim udziale biokomponentów, jednak stosowanie paliw zawierających duże ilości biokomponentów jest bardziej ograniczone. Przewodnik techniczny koncentruje się właśnie na takich mieszankach paliwowych o wysokiej zawartości biokomponentów i obejmuje podstawowe zagadnienia związane z biopaliwami, ich aspekty techniczne oraz doświadczenia użytkowników. W tej broszurze podsumujemy szczegółowe informacje przedstawione w Przewodniku technicznym. Czym są biopaliwa? Nazwa biopaliwa obejmuje wszystkie paliwa stosowane w transporcie, które są wytworzone z biomasy (materiału roślinnego lub zwierzęcego). Istnieją różne rodzaje biopaliw jedne są identyczne pod względem chemicznym z paliwami kopalnymi, inne zaś całkowicie odmienne. Biopaliwa są zazwyczaj dzielone na dwie grupy: zamienniki oleju napędowego oraz zamienniki benzyny. Ostatnimi czasy biopaliwom poświęca się dużo uwagi ze względu na ich rolę w ograniczaniu problemów związanych ze zmianami klimatu. Przy spalaniu paliw stosowanych w transporcie emitowany jest dwutlenek węgla (CO2) jedna z głównych przyczyn zmian klimatycznych. W przypadku stosowania paliw kopalnych do atmosfery uwalniany jest dwutlenek węgla, a tym samym zwiększa się ilość tego gazu w powietrzu. Przy stosowaniu biopaliw także dochodzi do uwalniania dwutlenku węgla, ale gaz ten został wcześniej związany przez biomasę (rośliny). W tej tzw. pętli obiegu węgla dwutlenek węgla emitowany przez samochody jest wiązany przez rośliny i następnie zostanie wykorzystany do wytworzenia nowych biopaliw. Na pierwszy rzut oka jest to system idealny, jednakże do wzrostu biomasy niezbędne są nawozy i energia do zasilania ciągników. Ponadto samo wytwarzanie biopaliw także wymaga określonych nakładów energii. Dlatego pętla obiegu węgla nie jest całkowicie zamknięta. Większość biopaliw powoduje zmniejszenie emisji dwutlenku węgla o ok %. Bardziej zaawansowane biopaliwa, które mają być sprzedawane w przyszłości, mogą osiągać wyższe wskaźniki zmniejszenia emisji CO2 (do 80-90%). Obecnie najpowszechniej stosowanymi biopaliwami są: bioetanol, biodiesel, czysty olej roślinny (PPO) oraz biogaz. Poniżej przedstawiamy ich krótkie omówienie. Bioetanol to alkohol podobny do tego stosowanego w napojach. Wytwarzany jest z biomasy zawierającej cukier. Cukier ten jest przekształcany w bioetanol. Mieszanki benzyny i niewielkich ilości bioetanolu mogą być stosowane we wszystkich standardowych silnikach benzynowych. Niektórzy producenci produkują tzw. pojazdy flexifuel, które mogą jeździć także na mieszankach benzyny z większymi ilościami etanolu (do 85%). Niektórzy producenci autobusów i samochodów już teraz sprzedają pojazdy z silnikami wysokoprężnymi, które mogą działać na prawie czystym bioetanolu (95%). Biodiesel nie jest nazwą konkretnego paliwa, ale obejmuje wszystkie biopaliwa zastępujące olej napędowy. Mówiąc o biodieslu zazwyczaj ma się na myśli FAME (estry metylowe kwasów tłuszczowych). FAME wytwarza się na drodze chemicznej obróbki olejów roślinnych (stosuje się także tłuszcze zwierzęce). Istnieją także inne sposoby produkcji biodiesla, w wyniku których otrzymuje się tzw. biodiesel syntetyczny paliwo o podobnych (a niekiedy korzystniejszych) parametrach co olej napędowy uzyskany z kopalin. Mieszanki zawierające niewielkie ilości FAME (do 5%) mogą być stosowane we wszystkich silnikach wysokoprężnych. Jednak mieszanki o wyższych zawartościach FAME (np. B30 czy B100) mogą być używane jedynie wówczas, gdy dopuszcza to producent pojazdu. Czysty olej roślinny (PPO) to jedno z najprostszych bio paliw. Biopaliwem jest tu czysty olej wyekstrahowany z roślin oleistych (w Europie głównie z rzepaku). PPO można stosować wyłącznie w odpowiednio zmodyfikowanych silnikach wysokoprężnych. Zastosowanie biogazu jest w dalszym ciągu ograniczone, chociaż postrzegany jest on jako interesująca alternatywa dla gazu ziemnego, który zdobywa coraz większą popularność jako paliwo stosowane w transporcie. Podobnie jak gaz ziemny, biogaz składa się głównie z metanu. Biogaz wytwarzany jest na drodze fermentacji (proces kompostowania) odpadów, takich jak organiczne odpady komunalne. W celu uzyskania wysokiej zawartości metanu, biogaz wzbogacany jest do biometanu poprzez oddzielenie go od innych składników (takich jak dwutlenek węgla). W Przewodniku technicznym pokrótce omówiono także inne paliwa alternatywne, w tym: wodór, energię elektryczną, gaz ziemny oraz DME. Przepisy unijne wymagają od państw członkowskich podjęcia starań w celu umożliwienia wprowadzenia biopaliw na rynki krajowe. W 2003 r. ustalono docelowy udział biopaliw na poziomie 2% w 2005 r. i 5,75% w 2010 r. Ostatnio przyjęto nową dyrektywę europejską, która nakłada obowiązek osiągnięcia do 2020 roku 10-procentowego udziału energii ze źródeł odnawialnych (głównie w postaci biopaliw) w sektorze transportowym. Jakie biopaliwa mogą być interesujące dla mnie? Zależy to od wielu czynników. Przede wszystkim należy sprawdzić, jakie biopaliwa będą pasować do Państwa pojazdu oraz do wymagań związanych z długością przejeżdżanej trasy. Ponadto, w zależności od przyczyn leżących u podstaw wyboru biopaliw, można zdecydować się na paliwo dostępne lokalnie, paliwo, które przyczyni się do poprawy jakości powietrza na skalę lokalną, czy paliwo, które może pozwolić na uniknięcie emisji większości dwutlenku węgla (można też wybrać połączenie tych cech). Biopaliwa różnią się pod względem emisji dwutlenku węgla. Różnice w tym zakresie występują nawet w obrębie danego typu biopaliw, jako że emisja CO2 zależy od takich czynników, jak miejsce wytwarzania czy zastosowana metoda produkcji. Komisja Europejska ustanowiła domyślne wartości, jakie można uznać za prawdopodobne wartości średnie dla każdego z biopaliw. W większości przypadków przed rozpoczęciem stosowania mieszanek o wysokiej zawartości (ponad 5%) biopaliw standardowe silniki pojazdów muszą zostać do tego celu przystosowane. Niektórzy producenci już wytwarzają takie pojazdy (np. pojazdy flexifuel sprzedawane przez firmy Ford, Saab, Volvo itd., czy też autobusy Scania), które mogą jeździć na (prawie) czystym bioetanolu. Biogaz można stosować w standardowych pojazdach na gaz ziemny, produkowanych przez kilku producentów. Z kolei korzystanie z biodiesla zależy zazwyczaj od tego, czy producent gwarantuje odpowiednie działanie pojazdu. W ramach platformy Biofuel Cities opracowywany jest wykaz dostępnych na rynku pojazdów, które mogą być napędzane biopaliwami. Zostanie on opublikowany na witrynie Biofuel Cities w roku W większości przypadków infrastruktura służąca do uzupełniania paliwa będzie wymagała bardzo ograniczonych modyfikacji.

5 Czy w Europie mamy jakieś dobre przykłady wykorzystywania biopaliw? Ależ oczywiście! Najbardziej znane przykłady to miasta Sztokholm, Rotterdam i Graz, gdzie znaczna część transportu miejskiego opiera się o biopaliwa. Są też mniej znane projekty, takie jak wykorzystywanie pojazdów na biopaliwa w porcie lotniczym w Monachium. U podstaw takich inicjatyw leżą m.in.: potrzeba poprawy jakości powietrza w centrach miast, korzyści ekonomiczne oraz zielony wizerunek organizacji, które w nich uczestniczą. Eksperci z praktyką w tej dziedzinie nie zauważają wyraźnych różnic pomiędzy korzystaniem z takich pojazdów, a korzystaniem z pojazdów zasilanych paliwami kopalnymi. Nie stwierdzano wyraźnych zmian w osiągach silnika. Nieco zwiększają się jednakże nakłady prac konserwacyjnych. Dalsze informacje o konserwacji i biopaliwach zamieszczono w Przewodniku technicznym. Niektóre przykłady zaznaczono na mapie poniżej. Szeroki przegląd tych inicjatyw oraz dane kontaktowe zamieszczono w katalogu projektów i działań ( project and activities directory ) na witrynie Biofuel Cities (pod adresem ). W Przewodniku technicznym zamieszczono bardziej szczegółowe informacje uzyskane od ekspertów-praktyków. Examples of the public use of biofuels STOCKHOLM 550 o.a. Bioethanol and Biogas 330 Bioethanol 130 Biogas 150 Bioethanol 14 Biogas ROTTERDAM 1900 Bioethanol 10 Bioethanol 2 Biogas MUNICH AIRPORT 83 (goal = 400) Biodiesel/PPO Biodiesel/PPO Bioethanol/biogas GRAZ 135 Biodiesel Informacje prawne Komisja Europejska ani żadna osoba działająca na rzecz Komisji nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie informacji zawartych w niniejszej publikacji. Opinie w niej przedstawione zostały wyrażone na wyłączną odpowiedzialność jej autorów i niekoniecznie muszą odzwierciedlać poglądy Komisji Europejskiej SenterNovem, Utrecht, Holandia. Zdjęcie na okładce: Webletters, Anna Groot Wszelkie prawa zastrzeżone. Bez pisemnej zgody Sekretariatu Europejskiego ICLEI nie można rozpowszechniać ani kopiować w jakiejkolwiek formie lub w jakikolwiek sposób żadnej części niniejszej publikacji.

6 BIOPALIWA W SKRÓCIE E85 85% bioetanolu + 15% benzyny B30 30% biodiesla + 70% oleju napędowego B % biodiesla ED95 95% bioetanolu + 5% dodatków BTL Olej napędowy BTL (Biomass to Liquids upłynnianie biomasy) (jakość podobna do oleju napędowego) HVO Uwodornione oleje roślinne (jakość podobna do oleju napędowego) PPO Czysty olej roślinny Biogaz Gaz o wysokiej zawartości metanu ZAMIENNIKI OLEJU NAPĘDOWEGO B30 B100 ED95 BTL HVO PPO ZAMIENNIKI BENZYNY E85 Biogaz OGRANICZENIE ILOŚCI GAZÓW CIEPLARNIANYCH W PORÓWANIU DO ODPOWIEDNIEGO PALIWA KOPALNEGO Bioethanol 32-87% Biodiesel 36-88% BTL 93-95% PPO 40-68% Biogaz 80-86% ZAWARTOŚĆ ENERGII W BIOPALIWACH W PORÓWNANIU DO ODPOWIEDNIEGO PALIWA KOPALNEGO 1 litr E85 0,73 litra benzyny 1 litr ED95 0,60 litra oleju napędowego 1 litr B30 0,98 litra oleju napędowego 1 litr B100 0,92 litra oleju napędowego 1 litr BTL 1 litr oleju napędowego 1 litr HVO 1 litr oleju napędowego 1 litr PPO 0,90 litra oleju napędowego 1 litr Biogazu 1 litr gazu ziemnego KONIECZNOŚĆ MODYFIKOWANIA POJAZDU Czy konieczne jest modyfikowanie pojazdu? Dostępność wersji OEM Możliwość przeprowadzenia modernizacji E85 tak tak tak (LD), nie (HD) ED95 tak tak nie B tak B tak BTL nie niedostępne niedostępne HVO nie niedostępne niedostępne PPO tak nie tak Biogaz nie tak tak (w przypadku pojazdów na gaz ziemny) (1) w zależności od producenta i warunków gwarancji OEM: wersja wyprodukowana przez producenta pojazdu Modernizacje: modyfikacje po odebraniu pojazdu LD: pojazd o małej ładowności HD: pojazd o dużej ładowności Biopaliwa a idea zrównoważonego rozwoju Biopaliwa mogą potencjalnie zmniejszać emisje gazów cieplarnianych (GHG), wprowadzać zróżnicowanie dostaw paliw stosowanych w transporcie (bezpieczeństwo energetyczne) oraz tworzyć możliwości rozwoju obszarów wiejskich. Istnieją jednakże obawy, że nacisk na wykorzystywanie gruntów (wskutek gwałtownego wzrostu zapotrzebowania na surowce do produkcji biopaliw) spowoduje szereg negatywnych zjawisk, zarówno z punktu widzenia środowiska, jak i społeczeństwa. Dalsze informacje na ten temat zamieszczono w Przewodniku technicznym oraz na witrynie Biofuel Cities. Dowiedz się więcej! W tej broszurze przedstawiliśmy podsumowanie raportu pt. Przewodnik techniczny, w którym omówiono wszelkie odpowiednie zagadnienia techniczne dotyczące biopaliw. Przewodnik techniczny można ściągnąć z witryny Biofuel Cities. Biofuel Cities publikuje także przewodniki informacyjne dotyczące zakupu pojazdów zasilanych biopaliwami oraz działań politycznych w dziedzinie biopaliw. Raporty te także można ściągnąć z witryny Biofuel Cities. Na witrynie Biofuel Cities zamieszczono wiele informacji na temat projektów dotyczących biopaliw w całej Europie (baza projektów), dane kontaktowe podmiotów związanych z biopaliwami (baza kontaktów), aktualne wiadomości dotyczące biopaliw oraz przegląd interesujących wydarzeń. Witryna udostępnia także sieć kontaktów oraz możliwość uruchomienia procesu nawiązania współpracy bliźniaczej (tzw. twinningu ) w przypadku chęci znalezienia interesujących partnerów w Europie. W celu uzyskania dodatkowych informacji o Biofuel Cities lub zapisania się na listę subskrypcyjną elektronicznego biuletynu Biofuel Cities Update, prosimy odwiedzić stronę:. Można także skontaktować się z: SenterNovem, PO Box 8242, 3503 RE Utrecht, Holandia. secretariat@biofuel-cities.eu, Faks: Raporty Biofuel Cities można ściągnąć z sekcji publications [Publikacje] na witrynie:. Podziękowania Publikacja ta jest częścią Biofuel Cities European Partnership. Działania te finansowane są z funduszy szóstego programu ramowego Unii Europejskiej i znajdują się w obszarze działalności programu Alternative motor fuels: Biofuel Cities. Funded by the European Commission

Biopaliwa w transporcie

Biopaliwa w transporcie Biopaliwa w transporcie 20.01.2009 Andrzej Szajner Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A. Sytuacja na rynkach światowych Malejące zasoby surowców naturalnych i rosnące ceny!! wzrost cen ropy naftowej

Bardziej szczegółowo

Jednostkowe stawki opłaty za gazy lub pyły wprowadzane do powietrza z procesów spalania paliw w silnikach spalinowych 1)

Jednostkowe stawki opłaty za gazy lub pyły wprowadzane do powietrza z procesów spalania paliw w silnikach spalinowych 1) Jednostkowe stawki opłaty za gazy lub pyły wprowadzane do powietrza z procesów spalania paliw w silnikach spalinowych 1) Jednostkowa stawka w zł za gazy i pyły wprowadzone do powietrza z jednostki spalonego

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie biogazu jako paliwa transportowego

Wykorzystanie biogazu jako paliwa transportowego Wykorzystanie biogazu jako paliwa transportowego dr Tadeusz Zakrzewski Prezes Krajowej Izby Biopaliw 12 marzec 2010 r Kielce. Wykorzystanie biomasy rolniczej do celów energetycznych. Biogazownie rolnicze

Bardziej szczegółowo

BioMotion. Wprowadzenie do dyskusji

BioMotion. Wprowadzenie do dyskusji BioMotion IBMER- Warszawa Wprowadzenie do dyskusji Doc. dr hab. inż. Anna Grzybek Europa weszła w nową erę energetyczną Dostęp do energii ma kluczowe znaczenie dla codziennego życia każdego Europejczyka.

Bardziej szczegółowo

Michał Cierpiałowski, Quality Assurance Poland

Michał Cierpiałowski, Quality Assurance Poland Kryteria zrównoważonego rozwoju a krajowa baza surowcowa Jak zrealizować rosnący Narodowy Cel Wskaźnikowy? Co z kolejnymi generacjami biopaliw? Nowa unijna dyrektywa limit 7 proc. dla biopaliw z upraw

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WDROŻENIA PALIW ALETERNATYWNYCH w MZK SŁUPSKS

PROGRAM WDROŻENIA PALIW ALETERNATYWNYCH w MZK SŁUPSKS PROGRAM WDROŻENIA PALIW ALETERNATYWNYCH w MZK SŁUPSKS WYKORZYSTYWANE PALIWA Olej Napędowy 39 pojazdów CNG 10 pojazdów ETANOL ED-95 7 pojazdów Motoryzacja a środowisko naturalne Negatywny wpływ na środowisko

Bardziej szczegółowo

Konwersja biomasy do paliw płynnych. Andrzej Myczko. Instytut Technologiczno Przyrodniczy

Konwersja biomasy do paliw płynnych. Andrzej Myczko. Instytut Technologiczno Przyrodniczy Konwersja biomasy do paliw płynnych Andrzej Myczko Instytut Technologiczno Przyrodniczy Biopaliwa W biomasie i produktach jej rozkładu zawarta jest energia słoneczna. W wyniku jej: spalania, fermentacji

Bardziej szczegółowo

Silniki Scania Euro 6 moc na miarę każdego zadania

Silniki Scania Euro 6 moc na miarę każdego zadania INFORMACJA PRASOWA 19 września 2018 Silniki Euro 6 moc na miarę każdego zadania Oferta silników Euro 6 stale powiększa się. Pojazdy nowej generacji są dostępne z aż 23 jednostkami napędowymi. Nowy 13-litrowy

Bardziej szczegółowo

BIOETANOL Z BIOMASY KONOPNEJ JAKO POLSKI DODATEK DO PALIW PŁYNNYCH

BIOETANOL Z BIOMASY KONOPNEJ JAKO POLSKI DODATEK DO PALIW PŁYNNYCH Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. INNOWACYJNE ROZWIĄZANIA DLA POLSKIEGO ROLNICTWA Polskie rośliny włókniste i zielarskie dla innowacyjnej

Bardziej szczegółowo

Planowanie Projektów Odnawialnych Źródeł Energii Oleje resztkowe

Planowanie Projektów Odnawialnych Źródeł Energii Oleje resztkowe Slajd 1 Lennart Tyrberg, Energy Agency of Southeast Sweden Planowanie Projektów Odnawialnych Źródeł Energii Oleje resztkowe Przygotowane przez: Mgr inż. Andrzej Michalski Zweryfikowane przez: Dr inż. Andrzej

Bardziej szczegółowo

Departament Energii Odnawialnej. Ustawa o biokomponentach i biopaliwach ciekłych - stan obecny, proponowane zmiany

Departament Energii Odnawialnej. Ustawa o biokomponentach i biopaliwach ciekłych - stan obecny, proponowane zmiany Ustawa o biokomponentach i biopaliwach ciekłych - stan obecny, proponowane zmiany Ustawa z dnia 30 listopada 2016 r. o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz.

Bardziej szczegółowo

gospodarki energetycznej...114 5.4. Cele polityki energetycznej Polski...120 5.5. Działania wspierające rozwój energetyki odnawialnej w Polsce...

gospodarki energetycznej...114 5.4. Cele polityki energetycznej Polski...120 5.5. Działania wspierające rozwój energetyki odnawialnej w Polsce... SPIS TREŚCI Wstęp... 11 1. Polityka energetyczna Polski w dziedzinie odnawialnych źródeł energii... 15 2. Sytuacja energetyczna świata i Polski u progu XXI wieku... 27 2.1. Wstęp...27 2.2. Energia konwencjonalna

Bardziej szczegółowo

Wpływ składu mieszanki gazu syntetycznego zasilającego silnik o zapłonie iskrowym na toksyczność spalin

Wpływ składu mieszanki gazu syntetycznego zasilającego silnik o zapłonie iskrowym na toksyczność spalin Wpływ składu mieszanki gazu syntetycznego zasilającego silnik o zapłonie iskrowym na toksyczność spalin Anna Janicka, Ewelina Kot, Maria Skrętowicz, Radosław Włostowski, Maciej Zawiślak Wydział Mechaniczny

Bardziej szczegółowo

Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza

Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza Katarzyna Sobótka Specjalista ds. energii odnawialnej Mazowiecka Agencja Energetyczna Sp. z o.o. k.sobotka@mae.mazovia.pl Biomasa Stałe i ciekłe substancje

Bardziej szczegółowo

Możliwości rozwoju nowych technologii produkcji biopaliw. Perspektywa realizacji NCR na rok Jarosław Cendrowski Grupa LOTOS

Możliwości rozwoju nowych technologii produkcji biopaliw. Perspektywa realizacji NCR na rok Jarosław Cendrowski Grupa LOTOS Możliwości rozwoju nowych technologii produkcji biopaliw Perspektywa realizacji NCR na rok 2020 Jarosław Cendrowski Grupa LOTOS Energia w transporcie w Polsce 2016 Paliwa alternatywne: energia elektryczna,

Bardziej szczegółowo

Eltis+najważniejszy portal internetowy dotyczący mobilności w Europie

Eltis+najważniejszy portal internetowy dotyczący mobilności w Europie Współorganizator Warszawa, 28 maja 2012 Polityka klimatyczna a zrównoważony transport w miastach Andrzej Rajkiewicz, Edmund Wach Eltis+najważniejszy portal internetowy dotyczący mobilności w Europie Podstawy

Bardziej szczegółowo

BIOPALIWA DRUGIEJ GENERACJI

BIOPALIWA DRUGIEJ GENERACJI BIOPALIWA DRUGIEJ GENERACJI dr Magdalena Rogulska mgr inż. Marta Dołęga Instytut Paliw i Energii Odnawialnej Instytucja Wdrażająca działania 9.4-9.6 i 10.3 Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko

Bardziej szczegółowo

Benzyna E10 - fakty i mity, czyli nie taki diabeł straszny?

Benzyna E10 - fakty i mity, czyli nie taki diabeł straszny? Benzyna E10 - fakty i mity, czyli nie taki diabeł straszny? Krzysztof Bajdor Przemysłowy Instytut Motoryzacji Nowe akty legislacyjne w Polsce Ustawa z dnia 21 marca 2014 r. o zmianie ustawy o biokomponentach

Bardziej szczegółowo

BioenergiA w Europie. raport statystyczny. AEBIOM Europejskie Perspektywy Bioenergii 2013

BioenergiA w Europie. raport statystyczny. AEBIOM Europejskie Perspektywy Bioenergii 2013 BioenergiA w Europie 2013 raport statystyczny POLSKIE TOWARZYSTWO BIOMASY AEBIOM Europejskie Perspektywy Bioenergii 2013 BioenergiA w Europie 2013 Przygotowanie raportu Bioenergia w Europie 2013 było koordynowane

Bardziej szczegółowo

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. propozycje zmian. w Wieloletnim programie promocji biopaliw lub innych paliw odnawialnych na lata 2008 2014

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. propozycje zmian. w Wieloletnim programie promocji biopaliw lub innych paliw odnawialnych na lata 2008 2014 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi propozycje zmian w Wieloletnim programie promocji biopaliw lub innych paliw odnawialnych na lata 2008 2014 1. Utrzymanie dotychczasowych mechanizmów wsparcia polegających

Bardziej szczegółowo

Ograniczanie emisji gazów cieplarnianych z sektora transportu. dr inŝ. Olaf Kopczyński Z-ca Dyrektora Departament Ochrony Powietrza

Ograniczanie emisji gazów cieplarnianych z sektora transportu. dr inŝ. Olaf Kopczyński Z-ca Dyrektora Departament Ochrony Powietrza Ograniczanie emisji gazów cieplarnianych z sektora transportu dr inŝ. Olaf Kopczyński Z-ca Dyrektora Departament Ochrony Powietrza Główne dokumenty strategiczne w zakresie redukcji emisji z sektora transportu

Bardziej szczegółowo

Kierunki i dobre praktyki wykorzystania biogazu

Kierunki i dobre praktyki wykorzystania biogazu Kierunki i dobre praktyki wykorzystania biogazu Paulina Łyko Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisław Staszica w Krakowie Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Katedra Inżynierii Środowiska i Przeróbki Surowców

Bardziej szczegółowo

Wydział Mechaniczno-Energetyczny

Wydział Mechaniczno-Energetyczny Polska Geotermalna Asocjacja im. prof. J. Sokołowskiego Wydział Mechaniczno-Energetyczny Lokalna energetyka geotermalna jako podstawowy składnik OZE w procesie dochodzenia do samowystarczalności energetycznej

Bardziej szczegółowo

Rolniczy potencjał surowcowy produkcji biopaliw zaawansowanych w Polsce

Rolniczy potencjał surowcowy produkcji biopaliw zaawansowanych w Polsce Konferencja Biopaliwa - rozwój czy stagnacja? Rolniczy potencjał surowcowy produkcji biopaliw zaawansowanych w Polsce Jarosław Wiśniewski Naczelnik Wydziału Energii Odnawialnych i Biopaliw Departament

Bardziej szczegółowo

Środowiskowe aspekty wykorzystania paliw metanowych w transporcie

Środowiskowe aspekty wykorzystania paliw metanowych w transporcie Środowiskowe aspekty wykorzystania paliw metanowych w transporcie Izabela Samson-Bręk Zakład Odnawialnych Zasobów Energii Plan prezentacji Emisje z sektora transportu; Zobowiązania względem UE; Możliwości

Bardziej szczegółowo

WYSOKOTEMPERATUROWE ZGAZOWANIE BIOMASY. INSTYTUT BADAWCZO-WDROŻENIOWY MASZYN Sp. z o.o.

WYSOKOTEMPERATUROWE ZGAZOWANIE BIOMASY. INSTYTUT BADAWCZO-WDROŻENIOWY MASZYN Sp. z o.o. WYSOKOTEMPERATUROWE ZGAZOWANIE BIOMASY ZASOBY BIOMASY Rys.2. Zalesienie w państwach Unii Europejskiej Potencjał techniczny biopaliw stałych w Polsce oszacowano na ok. 407,5 PJ w skali roku. Składają się

Bardziej szczegółowo

PRZYPOMINAMY: Od 12 października 2018 r. nowe oznaczenia odmierzaczy paliwowych na wszystkich stacjach

PRZYPOMINAMY: Od 12 października 2018 r. nowe oznaczenia odmierzaczy paliwowych na wszystkich stacjach Prawo 2018-09-29 PRZYPOMINAMY: Od 12 października 2018 r. nowe oznaczenia odmierzaczy paliwowych na wszystkich stacjach Od 12 października 2018 r. wszystkie odmierzacze na stacjach paliw w całym kraju

Bardziej szczegółowo

Jacek Nowakowski Gas Business Development Manager

Jacek Nowakowski Gas Business Development Manager Ciężarówki zasilane LNG Jacek Nowakowski Gas Business Development Manager 14.03. 2018 Materiał zawiera informacje poufne będące własnością CNH Industrial. Jakiekolwiek ich użycie bez wyraźnej pisemnej

Bardziej szczegółowo

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 10.2.2016 L 33/3 ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2016/172 z dnia 24 listopada 2015 r. w sprawie uzupełnienia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 691/2011 w odniesieniu do określenia

Bardziej szczegółowo

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, a w szczególności jego artykuł 175 (1),

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, a w szczególności jego artykuł 175 (1), DYREKTYWA 2003/30/WE DYREKTYWA 2003/30/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 8 maja 2003 roku w sprawie wspierania użycia w transporcie biopaliw lub innych paliw odnawialnych PARLAMENT EUROPEJSKI I

Bardziej szczegółowo

Przedsiębiorstwa usług energetycznych. Biomasa Edukacja Architekci i inżynierowie Energia wiatrowa

Przedsiębiorstwa usług energetycznych. Biomasa Edukacja Architekci i inżynierowie Energia wiatrowa Portinho da Costa oczyszczalnia ścieków z systemem kogeneracji do produkcji elektryczności i ogrzewania SMAS - komunalny zakład oczyszczania wody i ścieków, Portugalia Streszczenie Oczyszczalnia ścieków

Bardziej szczegółowo

Wątpliwe korzyści? Ekonomiczne aspekty polityki biopaliwowej UE. Kontekst. Kwiecień 2013

Wątpliwe korzyści? Ekonomiczne aspekty polityki biopaliwowej UE. Kontekst. Kwiecień 2013 Wątpliwe korzyści? Ekonomiczne aspekty polityki biopaliwowej UE Kwiecień 2013 Streszczenie opracowania Międzynarodowego Instytutu na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju Biopaliwa za jaką cenę? Przegląd kosztów

Bardziej szczegółowo

Europejska strategia w zakresie paliw alternatywnych

Europejska strategia w zakresie paliw alternatywnych Europejska strategia w zakresie paliw alternatywnych Tadeusz Dyr Wstęp W styczniu br. opublikowany został komunikat dotyczący europejskiej strategii mającej na celu wzrost wykorzystania w sektorze transportu

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 30 czerwca 2017 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII 1) z dnia 12 czerwca 2017 r.

Warszawa, dnia 30 czerwca 2017 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII 1) z dnia 12 czerwca 2017 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 30 czerwca 2017 r. Poz. 1294 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII 1) z dnia 12 czerwca 2017 r. w sprawie metodyki obliczania emisji gazów cieplarnianych,

Bardziej szczegółowo

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0409/11. Poprawka. Angelo Ciocca w imieniu grupy ENF

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0409/11. Poprawka. Angelo Ciocca w imieniu grupy ENF 6.12.2018 A8-0409/11 11 Motyw 3 (3) Celem programu powinno być wspieranie projektów łagodzących zmianę klimatu, zrównoważonych pod względem środowiskowym i społecznym oraz, w stosownych przypadkach, działań

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz ważniejszych skrótów i symboli... XIII VII

Spis treści. Wykaz ważniejszych skrótów i symboli... XIII VII Spis treści Wykaz ważniejszych skrótów i symboli................... XIII 1. Wprowadzenie............................... 1 1.1. Definicja i rodzaje biopaliw....................... 1 1.2. Definicja biomasy............................

Bardziej szczegółowo

Uwarunkowania prawne zastosowania biopaliw w transporcie w Polsce

Uwarunkowania prawne zastosowania biopaliw w transporcie w Polsce Uwarunkowania prawne zastosowania biopaliw w transporcie w Polsce V Spotkanie Interesariuszy Sieci Projektu BIOMASTER Kraków, 17 lipca 2013 Adam Stępień, Krajowa Izba Biopaliw Agenda: - Generalny kontekst

Bardziej szczegółowo

za rok: PODMIOTY REALIZUJĄCE NARODOWY CEL WSKAŹNIKOWY Sprawozdanie podmiotu realizującego Narodowy Cel Wskaźnikowy w zakresie realizacji tego celu

za rok: PODMIOTY REALIZUJĄCE NARODOWY CEL WSKAŹNIKOWY Sprawozdanie podmiotu realizującego Narodowy Cel Wskaźnikowy w zakresie realizacji tego celu PODMIOTY REALIZUJĄCE NARODOWY CEL WSKAŹNIKOWY DPE - 4.3 Sprawozdanie podmiotu realizującego Narodowy Cel Wskaźnikowy w zakresie realizacji tego celu za rok: Sprawozdanie należy przekazać w terminie 9 dni

Bardziej szczegółowo

2) uprawianej na obszarach Unii Europejskiej wymienionych w wykazie określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 28b ust.

2) uprawianej na obszarach Unii Europejskiej wymienionych w wykazie określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 28b ust. Załącznik do ustawy z dnia 21 marca 2014 r. (poz. 457) Zasady obliczania ograniczenia emisji w cyklu życia biokomponentu I.1. Ograniczenie emisji w cyklu życia biokomponentu oblicza się: 1) poprzez zastosowanie

Bardziej szczegółowo

STRONA 1. Rok 14 Numer 570 (24) 18 czerwca 2009 r. W tym numerze: ZRÓWNOWAŻONA PRODUKCJA BIOPALIW NOWYM WYZWANIEM DLA UNII EUROPEJSKIEJ

STRONA 1. Rok 14 Numer 570 (24) 18 czerwca 2009 r. W tym numerze: ZRÓWNOWAŻONA PRODUKCJA BIOPALIW NOWYM WYZWANIEM DLA UNII EUROPEJSKIEJ Rok 14 Numer 570 (24) 18 czerwca 2009 r. W tym numerze: ZRÓWNOWAŻONA PRODUKCJA BIOPALIW NOWYM WYZWANIEM DLA UNII EUROPEJSKIEJ Problem braku zrównoważonej produkcji jeszcze do niedawna był gorącym tematem

Bardziej szczegółowo

Gaz ziemny w nowej perspektywie. Unii Europejskiej w okresie transformacji gospodarki europejskiej

Gaz ziemny w nowej perspektywie. Unii Europejskiej w okresie transformacji gospodarki europejskiej Gaz ziemny w nowej perspektywie TYTUŁ budżetowej PREZENTACJI Unii Europejskiej w okresie transformacji gospodarki europejskiej radca prawny Kamil Iwicki radca prawny Adam Wawrzynowicz Przewidywane zapotrzebowanie

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz ważniejszych skrótów i symboli

Spis treści. Wykaz ważniejszych skrótów i symboli Spis treści Wykaz ważniejszych skrótów i symboli XIII 1. Wprowadzenie 1 1.1. Definicja i rodzaje biopaliw 1 1.2. Definicja biomasy 3 1.3. Metody konwersji biomasy w biopaliwa 3 1.4. Biopaliwa 1. i 2. generacji

Bardziej szczegółowo

Stan energetyki odnawialnej w Polsce. Polityka Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w zakresie OZE

Stan energetyki odnawialnej w Polsce. Polityka Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w zakresie OZE Stan energetyki odnawialnej w Polsce. Polityka Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w zakresie OZE Paweł Sulima Wydział Energii Odnawialnych i Biopaliw Departament Rynków Rolnych XI Giełda kooperacyjna

Bardziej szczegółowo

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2009/2010

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2009/2010 PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS Obowiązuje od roku akademickiego: 2009/2010 Instytut: Techniczny Kierunek studiów: Zarządzanie i inżynieria produkcji Kod kierunku: 06.9 Specjalność:

Bardziej szczegółowo

Odnawialne źródła energii (OZE) a obecna i przyszła Wspólna Polityka Rolna

Odnawialne źródła energii (OZE) a obecna i przyszła Wspólna Polityka Rolna Odnawialne źródła energii (OZE) a obecna i przyszła Wspólna Polityka Rolna jakie konsekwencje dla rolnictwa? Opole 22. 10. 2009 Wanda Chmielewska - Gill Iwona Pomianek Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa

Bardziej szczegółowo

WYTYCZNE PRZY KUPNIE NOWEGO SAMOCHODU

WYTYCZNE PRZY KUPNIE NOWEGO SAMOCHODU Wytyczne wykonano w ramach projektu Doskonalenie poziomu edukacji w samorządach terytorialnych w zakresie zrównoważonego gospodarowania energią i ochrony klimatu Ziemi dzięki wsparciu udzielonemu przez

Bardziej szczegółowo

Marlena Owczuk Biodiesel, a ochrona środowiska. Studia Ecologiae et Bioethicae 4, 351-356

Marlena Owczuk Biodiesel, a ochrona środowiska. Studia Ecologiae et Bioethicae 4, 351-356 Biodiesel, a ochrona środowiska Studia Ecologiae et Bioethicae 4, 351-356 2006 Marlena OWCZUK Instytut Paliw i Energii Odnawialnej Warszawa A Studia E cologiae et B ioethicae 4/2006 Biodiesel, a ochrona

Bardziej szczegółowo

ESTRY METYLOWE POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO JAKO PALIWO ROLNICZE. mgr inż. Renata Golimowska ITP Oddział Poznań

ESTRY METYLOWE POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO JAKO PALIWO ROLNICZE. mgr inż. Renata Golimowska ITP Oddział Poznań ESTRY METYLOWE POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO JAKO PALIWO ROLNICZE mgr inż. Renata Golimowska ITP Oddział Poznań Początek biodiesla w Polsce 2004/2005 uruchamianie Rafinerii Trzebinia 2006 otwieranie się kolejnych

Bardziej szczegółowo

Efektywny rozwój rozproszonej energetyki odnawialnej w połączeniu z konwencjonalną w regionach Biomasa jako podstawowe źródło energii odnawialnej

Efektywny rozwój rozproszonej energetyki odnawialnej w połączeniu z konwencjonalną w regionach Biomasa jako podstawowe źródło energii odnawialnej Biomasa jako podstawowe źródło energii odnawialnej dr inż. Magdalena Król Spotkanie Regionalne- Warsztaty w projekcie Energyregion, Wrocław 18.02.2013 1-3 Biomasa- źródła i charakterystyka 4 Biomasa jako

Bardziej szczegółowo

Biogaz z odpadów jako alternatywne paliwo dla pojazdów. Biogas from wastes as an alternative fuel for vehicles

Biogaz z odpadów jako alternatywne paliwo dla pojazdów. Biogas from wastes as an alternative fuel for vehicles Biogaz z odpadów jako alternatywne paliwo dla pojazdów Biogas from wastes as an alternative fuel for vehicles mgr inż. Wacław Bilnicki mgr inż. Michał Księżakowski PGNiG Energia S.A. prof. dr hab. inż.

Bardziej szczegółowo

Paweł Bukrejewski Przemysłowy Instytut Motoryzacji Zastępca Kierownika Laboratorium Analitycznego Starszy Specjalista Badawczo -Techniczny

Paweł Bukrejewski Przemysłowy Instytut Motoryzacji Zastępca Kierownika Laboratorium Analitycznego Starszy Specjalista Badawczo -Techniczny Paweł Bukrejewski Przemysłowy Instytut Motoryzacji Zastępca Kierownika Laboratorium Analitycznego Starszy Specjalista Badawczo -Techniczny Laboratorium Produktów Naftowych i Biopaliw Rozwój zrównoważony

Bardziej szczegółowo

Fundusze europejskie na odnawialne źródła energii. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, działania 9.4, 9.5, 9.6 i 10.3

Fundusze europejskie na odnawialne źródła energii. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, działania 9.4, 9.5, 9.6 i 10.3 Fundusze europejskie na odnawialne źródła energii. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, działania 9.4, 9.5, 9.6 i 10.3 Magdalena Mielczarska-Rogulska Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko

Bardziej szczegółowo

Uwolnij energię z odpadów!

Uwolnij energię z odpadów! Uwolnij energię z odpadów! Energia-z-Odpadów: Co na wejściu? Co na wyjściu? Energia-z-Odpadów a legislacja europejska 26.11.2009 POLEKO, Poznań dr inŝ. Artur Salamon, ESWET 1 O nas: ESWET (European Suppliers

Bardziej szczegółowo

PRODUKCJA BIOETANOLU Z BURAKÓW W CUKROWYCH EUROPEJSKA I POLSKA PERSPEKTYWA. Andrzej Zarzycki. Wiedemann Polska

PRODUKCJA BIOETANOLU Z BURAKÓW W CUKROWYCH EUROPEJSKA I POLSKA PERSPEKTYWA. Andrzej Zarzycki. Wiedemann Polska PRODUKCJA BIOETANOLU Z BURAKÓW W CUKROWYCH EUROPEJSKA I POLSKA PERSPEKTYWA Andrzej Zarzycki Wiedemann Polska Podstawowe powody stosowania biopaliw 1.Ochrona środowiska (Kyoto ) 2. Ochrona zdrowia społeczeństwa

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA WYBORU PROJEKTÓW. Działanie 5.1 Energetyka oparta na odnawialnych źródłach energii

KRYTERIA WYBORU PROJEKTÓW. Działanie 5.1 Energetyka oparta na odnawialnych źródłach energii KRYTERIA WYBORU PROJEKTÓW Załącznik do uchwały Nr 1/201 Komitetu Monitorującego Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata 2014-2020 z dnia 22 lipca 201 r. Działanie.1 Energetyka oparta

Bardziej szczegółowo

A European Partnership

A European Partnership P O L S K I A European Partnership www.biofuel-cities.eu Biofuel Cities fakty o projekcie www.freefoto.com Jest to projekt akcja koordynacyjna, finansowany przez Szósty działania Alternatywne paliwa silnikowe:

Bardziej szczegółowo

Geoinformacja zasobów biomasy na cele energetyczne

Geoinformacja zasobów biomasy na cele energetyczne Geoinformacja zasobów biomasy na cele energetyczne Anna Jędrejek Zakład Biogospodarki i Analiz Systemowych GEOINFORMACJA synonim informacji geograficznej; informacja uzyskiwana poprzez interpretację danych

Bardziej szczegółowo

Polska, lipiec 2006 r.

Polska, lipiec 2006 r. Raport za 2005 r. dla Komisji Europejskiej wynikający z art. 4(1) dyrektywy 2003/30/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 maja 2003 r. w sprawie wspierania użycia w transporcie biopaliw lub innych

Bardziej szczegółowo

More Baltic Biogas Bus Project 2013 2014. www.balticbiogasbus.eu 1

More Baltic Biogas Bus Project 2013 2014. www.balticbiogasbus.eu 1 More Baltic Biogas Bus Project 2013 2014 1 Autobusy napędzane biometanem i eco-driving dr inż. Wojciech Gis, ITS mgr Mikołaj Krupiński, ITS Jonas Forsberg, Biogas Öst dr inż. Jerzy Waśkiewicz, ITS dr inż.

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 19 maja 2017 r.

Warszawa, dnia 19 maja 2017 r. Warszawa, dnia 19 maja 2017 r. Informacja Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki Nr 34 /2017 w sprawie zasad ustalania poziomu emisyjności CO2 na potrzeby aukcyjnego systemu wsparcia, o którym mowa przepisach

Bardziej szczegółowo

Emisja CO2 z upraw biopaliw

Emisja CO2 z upraw biopaliw Emisja CO2 z upraw biopaliw Autor: Włodzimierz Kotowski, Eduard Konopka ( Energia Gigawat nr 6-7/2013) Kraje Unii Europejskiej podjęły w 2009 roku zobowiązanie o zwiększeniu do 10% udziału biokomponentów

Bardziej szczegółowo

Finansowanie infrastruktury energetycznej w Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko

Finansowanie infrastruktury energetycznej w Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko Głównym celem tego programu jest wzrost atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia społeczeństwa,

Bardziej szczegółowo

Europejskie systemy certyfikacji zrównoważonego rozwoju biopaliw

Europejskie systemy certyfikacji zrównoważonego rozwoju biopaliw Europejskie systemy certyfikacji zrównoważonego rozwoju biopaliw Michał Cierpiałowski Quality Assurance Poland / Wrocław www.certyfikacja-biopaliw.pl wymagania dyrektywy podstawowym dokumentem prawnym

Bardziej szczegółowo

KOGENERACJA w aspekcie efektywności energetycznej. 1 2013-03-18 Prezentacja TÜV Rheinland

KOGENERACJA w aspekcie efektywności energetycznej. 1 2013-03-18 Prezentacja TÜV Rheinland w aspekcie efektywności energetycznej 1 2013-03-18 Prezentacja TÜV Rheinland TÜV Rheinland Group na świecie 140 przedstawicielstw 2 2013-03-18 Prezentacja TÜV Rheinland TÜV Rheinland w Polsce OLSZTYN TÜV

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA WYBORU PROJEKTÓW. Działanie 5.1 Energetyka oparta na odnawialnych źródłach energii

KRYTERIA WYBORU PROJEKTÓW. Działanie 5.1 Energetyka oparta na odnawialnych źródłach energii KRYTERIA WYBORU PROJEKTÓW Załącznik do uchwały Nr 6/2016 Komitetu Monitorującego Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata 2014-2020 z dnia 17 marca 2016 r. Działanie.1 Energetyka oparta

Bardziej szczegółowo

Biokomponenty i biopaliwa ciekłe

Biokomponenty i biopaliwa ciekłe Biokomponenty i biopaliwa ciekłe stan prawny i perspektywy Tomasz Pańczyszyn Departament Energii Odnawialnej ul. Krucza 36/Wspólna 6 00-522 Warszawa faks 22 695 8196 me@me.gov.pl www.me.gov.pl Plan prezentacji:

Bardziej szczegółowo

Polityka zrównoważonego rozwoju energetycznego w gminach. Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A.

Polityka zrównoważonego rozwoju energetycznego w gminach. Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A. Polityka zrównoważonego rozwoju energetycznego w gminach Toruń, 22 kwietnia 2008 Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A. Zrównoważona polityka energetyczna Długotrwały rozwój przy utrzymaniu

Bardziej szczegółowo

WBPP NATURALNE ZASOBY ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII I SPOSOBY ICH WYKORZYSTANIA (BIOMASA, BIOPALIWA)

WBPP NATURALNE ZASOBY ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII I SPOSOBY ICH WYKORZYSTANIA (BIOMASA, BIOPALIWA) WOJEWÓDZKIE BIURO PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO W SŁUPSKU WBPP KONFERENCJA DLA MŁODZIEŻY SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH GMIN STOWARZYSZONYCH W ZWIĄZKU MIAST I GMIN DORZECZA RZEKI SŁUPI I ŁUPAWY NATURALNE ZASOBY ODNAWIALNYCH

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie gazu ziemnego do produkcji energii elektrycznej. Grzegorz Rudnik, KrZZGi2211

Wykorzystanie gazu ziemnego do produkcji energii elektrycznej. Grzegorz Rudnik, KrZZGi2211 Wykorzystanie gazu ziemnego do produkcji energii elektrycznej Grzegorz Rudnik, KrZZGi2211 Gaz ziemny- najważniejsze Gaz ziemny jest to rodzaj paliwa kopalnianego zwany potocznie błękitnym paliwem, jest

Bardziej szczegółowo

Baza danych do oceny emisji gazów cieplarnianych podczas uprawy roślin na biopaliwa. Magdalena Borzęcka-Walker

Baza danych do oceny emisji gazów cieplarnianych podczas uprawy roślin na biopaliwa. Magdalena Borzęcka-Walker Baza danych do oceny emisji gazów cieplarnianych podczas uprawy roślin na biopaliwa Magdalena Borzęcka-Walker Polska, podobnie jak każdy inny kraj UE, zobowiązana jest do redukcji emisji gazów cieplarnianych.

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie biometanu w transporcie

Wykorzystanie biometanu w transporcie Zakład Paliw i Biogospodarki Wykorzystanie biometanu w transporcie Magdalena Rogulska Energia elektryczna, ciepło czy paliwo? Politycznie? Decydują o tym kierunki wsparcia Inna odpowiedź? Biometan dla

Bardziej szczegółowo

Zaawansowane zastosowanie biomasy w przemyśle chemicznym

Zaawansowane zastosowanie biomasy w przemyśle chemicznym Zaawansowane zastosowanie biomasy w przemyśle chemicznym Seminarium Komisji Gospodarki Narodowej Stan i perspektywy rozwoju przemysłu chemicznego w Polsce Senat RP, Warszawa, 15 maja 2012 r. dr Andrzej

Bardziej szczegółowo

Biometan jako paliwo dla motoryzacji

Biometan jako paliwo dla motoryzacji Biometan jako paliwo dla motoryzacji Małgorzata Śliwka Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Katedra Inżynierii Środowiska i Przeróbki Surowców e-mail: sliwka@agh.edu.pl Poznań, Metan dla Motoryzacji, 27.10.2015

Bardziej szczegółowo

ZNACZENIE I MONITOROWANIE JAKOŚCI PALIW

ZNACZENIE I MONITOROWANIE JAKOŚCI PALIW ZNACZENIE I MONITOROWANIE JAKOŚCI PALIW Mirosław JAKUBOWSKI W artykule przedstawiono klasyfikację prawną paliw, system monitorowania paliw płynnych w Polsce oraz znaczenie paliw (w tym alternatywnych)

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 10.8.2010 KOM(2010) 427 wersja ostateczna SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY na temat wykonalności sporządzenia wykazów obszarów w państwach trzecich

Bardziej szczegółowo

Uwarunkowania produkcji biometanu i wykorzystania w transporcie

Uwarunkowania produkcji biometanu i wykorzystania w transporcie Uwarunkowania produkcji biometanu i wykorzystania w transporcie Dr Magdalena Rogulska PIMOT Zespół Energetyki Odnawialnej (poprzednio ECBREC / IPiEO) Konferencja naukowa w ramach projektu UE Sustainable

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia 2006 r. o biopaliwach, paliwach odnawialnych i zasadach ich promocji. 1)2) Rozdział 1 Przepisy ogólne. Art. 1.

USTAWA. z dnia 2006 r. o biopaliwach, paliwach odnawialnych i zasadach ich promocji. 1)2) Rozdział 1 Przepisy ogólne. Art. 1. Projekt USTAWA z dnia 2006 r. o biopaliwach, paliwach odnawialnych i zasadach ich promocji. 1)2) Rozdział 1 Przepisy ogólne Art. 1. 1. Ustawa określa zasady organizacji i działania systemu promowania,

Bardziej szczegółowo

Perspektywy wykorzystania biometanu w transporcie w Polsce. Magdalena Rogulska Barbara Smerkowska

Perspektywy wykorzystania biometanu w transporcie w Polsce. Magdalena Rogulska Barbara Smerkowska Perspektywy wykorzystania biometanu w transporcie w Polsce Magdalena Rogulska Barbara Smerkowska Sektorowe emisje CO2 w EU-27 Źródło: Tassan M. seminar Biomethane in transport, Brussels, 2014 Emisja GHGs

Bardziej szczegółowo

ZIEMIA JAKO CZYNNIK WARUNKUJĄCY PRODUKCJĘ BIOPALIW

ZIEMIA JAKO CZYNNIK WARUNKUJĄCY PRODUKCJĘ BIOPALIW Problemy Inżynierii Rolniczej nr 1/28 Anna Grzybek Instytut Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa w Warszawie ZIEMIA JAKO CZYNNIK WARUNKUJĄCY PRODUKCJĘ BIOPALIW Streszczenie Przedstawiono

Bardziej szczegółowo

Biogazownie w Polsce alternatywa czy konieczność

Biogazownie w Polsce alternatywa czy konieczność Janusz Wojtczak Biogazownie w Polsce alternatywa czy konieczność Biogazownie w Niemczech Rok 1999 2001 2003 2006 2007 2008 Liczba 850 1.360 1.760 3.500 3.711 4.100 instalacji Moc (MW) 49 111 190 949 1.270

Bardziej szczegółowo

PRIORYTETY ENERGETYCZNE W PROGRAMIE OPERACYJNYM INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO

PRIORYTETY ENERGETYCZNE W PROGRAMIE OPERACYJNYM INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO PRIORYTETY ENERGETYCZNE W PROGRAMIE OPERACYJNYM INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO Strategia Działania dotyczące energetyki są zgodne z załoŝeniami odnowionej Strategii Lizbońskiej UE i Narodowej Strategii Spójności

Bardziej szczegółowo

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2013 roku w Warszawie na rozprawie

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2013 roku w Warszawie na rozprawie Sygn. akt XVII AmE 79/11 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 15 marca 2013 roku Sąd Okręgowy w Warszawie Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w składzie: Przewodniczący: SSO Jolanta de Heij

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI 1) z dnia 22 stycznia 2009 r. w sprawie wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych 2)

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI 1) z dnia 22 stycznia 2009 r. w sprawie wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych 2) Dz.U.2009.18.98 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI z dnia 22 stycznia 2009 r. w sprawie wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych (Dz. U. z dnia 4 lutego 2009 r.) Na podstawie art. 3 ust. 2 pkt 2 ustawy

Bardziej szczegółowo

Biogazownie rolnicze w Polsce doświadczenia z wdrażania i eksploatacji instalacji

Biogazownie rolnicze w Polsce doświadczenia z wdrażania i eksploatacji instalacji Biogazownie rolnicze w Polsce doświadczenia z wdrażania i eksploatacji instalacji Lech Ciurzyński Wiceprezes Zarządu DGA Energia Sp. z o.o. Kielce, 12 marca 2010 r. Program prezentacji I. Co to jest biogazownia?

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA Nr RADY MIEJSKIEJ W ŁODZI z dnia

UCHWAŁA Nr RADY MIEJSKIEJ W ŁODZI z dnia Druk Nr... Projekt z dnia... UCHWAŁA Nr RADY MIEJSKIEJ W ŁODZI z dnia zmieniająca uchwałę w sprawie przyjęcia Zintegrowanego Planu Rozwoju Transportu Publicznego Aglomeracji Łódzkiej i upoważnienia Prezydenta

Bardziej szczegółowo

Inteligentna Energia Europa Doświadczenia polskich podmiotów w programie IEE

Inteligentna Energia Europa Doświadczenia polskich podmiotów w programie IEE Inteligentna Energia Europa Doświadczenia polskich podmiotów w programie IEE Joanna Ogrodniczuk Krajowy Punkt Kontaktowy Programu IEE Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Historia: SAVE, ALTENER,

Bardziej szczegółowo

Polityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji

Polityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji Polityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji Tomasz Dąbrowski Dyrektor Departamentu Energetyki Warszawa, 22 października 2015 r. 2 Polityka energetyczna Polski elementy

Bardziej szczegółowo

Analiza zastosowania alternatywnych/odnawialnych źródeł energii

Analiza zastosowania alternatywnych/odnawialnych źródeł energii Analiza zastosowania alternatywnych/odnawialnych źródeł energii Artykuł 6 Dyrektywy KE/91/2002 o charakterystyce energetycznej budynków wprowadza obowiązek promowania przez kraje członkowskie rozwiązań

Bardziej szczegółowo

www.bioco.pl Eksperci rynku biopaliw w Polsce. Biofuels, Central and Eastern Europe Consulting, Brokerage & Services

www.bioco.pl Eksperci rynku biopaliw w Polsce. Biofuels, Central and Eastern Europe Consulting, Brokerage & Services Eksperci rynku biopaliw w Polsce. FIRMA Firma BIOCO powstała aby wspierać funkcjonowanie Polskiego rynku biopaliw i biokomponentów. Nasze doświadczenie sięga roku 2007. Świadczymy usługi dla szerokiej

Bardziej szczegółowo

Co można nazwać paliwem alternatywnym?

Co można nazwać paliwem alternatywnym? Co można nazwać paliwem alternatywnym? Grzegorz WIELGOSIŃSKI Politechnika Łódzka Wydział Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Alternatywa Alternatywą dla spalarni odpadów komunalnych może być nowoczesny

Bardziej szczegółowo

Analiza zastosowania alternatywnych/odnawialnych źródeł energii

Analiza zastosowania alternatywnych/odnawialnych źródeł energii Analiza zastosowania alternatywnych/odnawialnych źródeł energii Artykuł 6 Dyrektywy KE/91/2002 o charakterystyce energetycznej budynków wprowadza obowiązek promowania przez kraje członkowskie rozwiązań

Bardziej szczegółowo

BIULETYN EUROPE DIRECT - POZNAŃ 10/2009

BIULETYN EUROPE DIRECT - POZNAŃ 10/2009 Ekologia - Odnawialne źródła energii Racjonalne wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych tj. energii rzek, wiatru promieniowania słonecznego, geotermalnej lub biomasy, jest jednym z istotnych komponentów

Bardziej szczegółowo

Nowe wyzwania stojące przed Polską wobec konkluzji Rady UE 3 x 20%

Nowe wyzwania stojące przed Polską wobec konkluzji Rady UE 3 x 20% Nowe wyzwania stojące przed Polską wobec konkluzji Rady UE 3 x 20% Zbigniew Kamieński Ministerstwo Gospodarki Poznań, 21 listopada 2007 Cele na rok 2020 3 x 20% Oszczędność energii Wzrost wykorzystania

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr 6/2016 Komitetu Monitorującego Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata z dnia 17 marca 2016 r.

Uchwała Nr 6/2016 Komitetu Monitorującego Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata z dnia 17 marca 2016 r. Uchwała Nr 6/2016 Komitetu Monitorującego Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata 2014-2020 z dnia 17 marca 2016 r. zmieniająca uchwałę w sprawie zatwierdzenia Kryteriów wyboru projektów

Bardziej szczegółowo

Oferta dla jednostek samorządu terytorialnego

Oferta dla jednostek samorządu terytorialnego Oferta dla jednostek samorządu terytorialnego Nasza działalność skupia się na zagadnieniach z dziedziny energetyki, w szczególności efektywności energetycznej, zarządzania energią oraz ochrony środowiska.

Bardziej szczegółowo

WYKORZYSTANIE SUROWCÓW POCHODZENIA ROLNICZEGO DO PRODUKCJI BIOPALIW TRANSPORTOWYCH W POLSCE

WYKORZYSTANIE SUROWCÓW POCHODZENIA ROLNICZEGO DO PRODUKCJI BIOPALIW TRANSPORTOWYCH W POLSCE Wykorzystanie surowców STOWARZYSZENIE pochodzenia rolniczego EKONOMISTÓW do produkcji ROLNICTWA biopaliw transportowych I AGROBIZNESU w Polsce Roczniki Naukowe tom XVI zeszyt 2 93 Waldemar Izdebski *,

Bardziej szczegółowo

Rynek biopaliw w Polsce stan obecny i prognozy w świetle posiadanego potencjału surowcowego i wytwórczego KAPE

Rynek biopaliw w Polsce stan obecny i prognozy w świetle posiadanego potencjału surowcowego i wytwórczego KAPE Rynek biopaliw w Polsce stan obecny i prognozy w świetle posiadanego potencjału surowcowego i wytwórczego KAPE - 27--25 1 Uwarunkowania Niniejsza prezentacja dotyczy wyłącznie prognoz dla biokomponentów

Bardziej szczegółowo

PRESS info. Korzyść dla środowiska i interesów Ecolution by Scania. P10902PL / Per-Erik Nordström 22 września 2010 r.

PRESS info. Korzyść dla środowiska i interesów Ecolution by Scania. P10902PL / Per-Erik Nordström 22 września 2010 r. PRESS info P10902PL / Per-Erik Nordström 22 września 2010 r. Korzyść dla środowiska i interesów Ecolution by Scania Ecolution by Scania oznacza nowa linię proekologicznych produktów i usług, opracowanych

Bardziej szczegółowo

ZAGADNIENIA PRAWNE W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA W ASPEKCIE ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII ENERGIA BIOMASY. 07.11.2013 r.

ZAGADNIENIA PRAWNE W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA W ASPEKCIE ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII ENERGIA BIOMASY. 07.11.2013 r. ZAGADNIENIA PRAWNE W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA W ASPEKCIE ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII ENERGIA BIOMASY 07.11.2013 r. Zamiast wprowadzenia podsumowanie OŹE Dlaczego? Przyczyny: filozoficzno etyczne naukowe

Bardziej szczegółowo

Potencjał inwestycyjny w polskim sektorze budownictwa energetycznego sięga 30 mld euro

Potencjał inwestycyjny w polskim sektorze budownictwa energetycznego sięga 30 mld euro Kwiecień 2013 Katarzyna Bednarz Potencjał inwestycyjny w polskim sektorze budownictwa energetycznego sięga 30 mld euro Jedną z najważniejszych cech polskiego sektora energetycznego jest struktura produkcji

Bardziej szczegółowo