SPIS TREŚCI 07/2008 (163)

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "SPIS TREŚCI 07/2008 (163)"

Transkrypt

1

2

3

4 SPIS TREŚCI 07/2008 (163) 06 Aktualności Rafał Kocisz, Piotr Plenik 14 Opis CD BIBLIOTEKA MIESIĄCA 16 Biblioteka Java dla Google Data API David de Rosier David w artykule skupia się na bibliotece Java implementującej API GData (ang. Java Client Library for Google Data API) oraz dającej programiście wsparcie dla poszczególnych serwisów Google. NARZĘDZIA PROGRAMISTYCZNE 22 Ujarzmienie bazy danych Marcin Świerczyński Marcin opisuje jak zapewnić obsługę baz danych w swoim projekcie opartym o framework Symfony. 26 Generowanie kodu w Symfony Marcin Świerczyński Marcin w artykule uczy jak szybko stworzyć panel sterowania naszej aplikacji po co pisać kod, skoro można go wygenerować? 30 Symfony Waldemar Mękal Waldemar przedstawia jak tworzyć i uruchamiać testy jednostkowe przy użyciu nowej biblioteki w pełni zintegrowanej z frameworkiem. TESTOWANIE OPROGRAMOWANIA 38 TestNG vs. JUnit Łukasz Lechert Artykuł Łukasza jest prezentacją zalet i wad dwóch bibliotek służących do testów jednostkowych TestNG oraz Junit. Le périodique Miesięcznik hakin9 Software est publié Developer s par Journal (12 numerów w roku) Software-Wydawnictwo jest wydawany przez Sp. Software-Wydawnictwo z o.o. Sp. z o.o. Bokserska, Varsovie, Pologne Tél. +48 Dyrektor wydawniczy: 10 10, Fax. +48 Sylwia Małecka Redaktor naczelny: Iwona Chwedoruk iwona.chwedoruk@software.com.pl Directeur de la publication : Jarosław Szumski Kierownik produkcji: Marta Kurpiewska marta.kurpiewska@software.com.pl Imprimerie, photogravure : 101 Studio, Firma Tęgi Ekonomiczna DTP Manager: 30/36, Robert Zadrożny Łódź Imprimé en Pologne/Printed in Poland Skład i łamanie: Monika Grotkowska monika.grotkowska@software.com.pl Abonnement (France métropolitaine, DOM/TOM) : 1 an (soit 6 Projekt numéros) okładki: 38 Agnieszka Marchocka Dépôt Korekta: légal : à parution Piotr Ozaist ISSN : Distribution Wyróżnieni : MLP betatesterzy: Ł. Lechert, S. Nieszwiec, R.Zacharczyk Parc d activités de Chesnes, 55 bd de la Noirée BP 59 F SAINT-QUENTIN-FALLAVIER CEDEX (c) 2005 Software-Wydawnictwo, tous les droits réservés Nakład: egz. 4 07/2008

5 SZTUCZNA INTELIGENCJA 42 Systemy konwersacyjne Łukasz Mazur Łukasz w artykule przedstawia podstawy systemów konwersacyjnych, które są przyszłością techniki komputerowej w zakresie badań nad sztuczną inteligencją. XML 48 LINQ to XML Jacek Matulewski Artykuł jest wprowadzeniem do LINQ to XML, jednej z grupy technologii LINQ. W artykule opisane zostały podstawowe zagadnienia związane z pobieraniem i modyfikacją danych z plików XML. Przykładowe projekty tworzone są w środowisku Visual C# APLIKACJE BIZNESOWE 70 SQL Server 2005/2008 Artur Mościcki Artur przedstawia zalety używania widoków w SQL Server 2005/2008 podczas tworzenia rozwiązań biznesowych. FELIETON 75 Człowiek bez sieci... Krzysztof Ścira WYWIAD 76 Wywiad z Piotrem Biernackim PROGRAMOWANIE OPEN XML 56 Tam gdzie standardy kują Arkadiusz Merta Arkadiusz opisuje jak procesy tworzenia standardów na potrzeby szersze niż własnej organizacji, są zazwyczaj mozolnym przedsięwzięciem. Osiągnięcie odpowiedniej dojrzałości, spójności i jednoznaczności, która spotka się z aprobatą gremium, wymaga wiele doświadczenia technicznego i nierzadko mediacyjnego. WARSZTATY 62 Dokumentacja UML poza diagramy klas Krzysztof Świątkowski Krzysztof przedstawia UML od innej strony i pokazuje jak go wykorzystać jako wsparcie w zdobywaniu wiedzy na temat istniejącej aplikacji. Używając UMLa do tworzenia systemów możemy diagramy rysować na kartkach i skorzystać z notacji, jednak do prezentowanego podejścia niezbędne będzie wykorzystanie narzędzia. Rédacteur Dział reklamy: en chef adv@software.com.pl : Marek Bettman marekb@software.com.pl Rédacteurs Prenumerata: : Aneta Marzena Cejmańska Dmowska anetta@software.com.pl pren@software.com.pl, Ewa tel. +48 Dudzic ewal@software.com.pl 36 79; Préparation du CD : Aurox Core Team Maquette : Anna Osiecka annao@software.com.pl Couverture Adres korespondencyjny: : Agnieszka Marchocka Traduction Software-Wydawnictwo : Iwona Czarnota, Sp. z Aneta o.o., Lasota, Marie-Laure Perrotey, Grazyna ul. Bokserska Wełna 1, Warszawa, Polska Bêta-testeurs tel : Thomas 36 91, fax Bores, Tony 244 Boucheau, Pascal Foulon, Pascal Miquet, Romain Lévy, Augustin redakcja@software.com.pl Pascual, Julien Poulalion, Alain Ribault Les personnes intéressées par la coopération sont priées de nous contacter : cooperation@software.com.pl Dołączoną do magazynu płytę CD przetestowano programem AntiVirenKit firmy Abonnement G DATA Software : abonnement@software.com.pl Sp. z o.o. Fabrication : Marta Kurpiewska marta@software.com.pl Diffusion : Monika Godlewska monikag@software.com.pl Publicité : publicite@software.com.pl Redakcja dokłada wszelkich starań, by publikowane w piśmie i na towarzyszących mu Si nośnikach vous êtes informacje intéressé i programy par l achat były de poprawne, licence de jednakże publication nie bierze de revues odpowiedzialności merci de contacter za efekty wykorzystania : Monika Godlewska ich; nie monikag@software.com.pl gwarantuje także poprawnego, tél działania : +48 (22) programów shareware, fax : +48 freeware (22) 887 i 10 public 11 domain. La Uszkodzone rédaction podczas fait tout son wysyłki possible płyty pour wymienia s assurer redakcja. que les logiciels sont à jour, pourtant elle décline toute responsabilité pour leur utilisation. Elle ne fournit pas de support technique lié à l installation ou l utilisation des logiciels enregistrés Wszystkie znaki sur le firmowe CD-ROM. zawarte Tous w les piśmie logos są et własności marques odpowiednich déposés sont firm la zostały propriété użyte wyłącznie de leurs w propriétaires celach informacyjnych. respectifs. La rédaction utilise le système PAO Pour Redakcja créer używa les diagrammes systemu automatycznego on a utilisé le programme składu Le Osoby CD-ROM zainteresowane joint au magazine współpracą a été testé prosimy avec o AntiVirenKit kontakt: de la société G Data sdj@software.com.pl Software Sp. z o.o AVERTISSEMENT Druk: Plus Media Les techniques présentées dans les articles ne peuvent être utilisées qu'au sein Wysokość des réseaux nakładu internes. obejmuje również dodruki. Redakcja nie udziela pomocy La technicznej rédaction w du instalowaniu magazine n'est i użytkowaniu pas responsable programów de l'utilisation zamieszczonych incorrecte na płycie des techniques CD-ROM dostarczonej présentées. razem z pismem. L'utilisation des techniques présentées peut provoquer la perte des données! Sprzedaż aktualnych lub archiwalnych numerów pisma po innej cenie niż wydrukowana na okładce bez zgody wydawcy jest działaniem na jego szkodę i skutkuje odpowiedzialnością sądową. 5

6 Aktualności Visual Studio 2008 SP1 Beta Microsoft udostępnił w publicznym centrum pobierania wersję beta dodatku Service Pack 1 dla zestawu narzędzi programistycznych Visual Studio Konkretnie pobrać można sam dodatek SP1 Beta wraz z.net Framework 3.5 SP1 Beta, pełny Team Foundation Server SP1 Beta oraz Visual Studio 2008 Shell SP1 Beta wersję zintegrowaną oraz izolowaną. Nie zapomniano również o mniej wymagających użytkownikach dla nich przygotowano Visual Studio 2008 Express z SP1 Beta. W Service Packu wprowadzono szereg usprawnień związanych z koniecznością przystosowania środowiska do pracy z nową wersją SQL Server Szlify otrzymał także WPF Designer, system dodawania kontrolek, debugger i IntelliSense. W menu nowego projektu pojawiła się również pozycja związana z WCF i technologią Silverlight. Dwudziestopięcioletni błąd Po prawie 25 latach załatano błąd istniejący w wielu systemach z rodziny *BSD, łącznie z Mac OS X. Na początku mają bieżącego roku programista OpenBSD, Marc Balmer, otrzymał informację od jednego z użytkowników, który twierdził, że Samba zawiesza się odczytując pliki z systemu plików MS-DOS. Była to Samba skompilowana z oryginalnych źródeł, nie z jednego z jej portów dla *BSD. Balmer skontaktował się z kilkoma programistami Samby aby to wyjaśnić. Dowiedział się wtedy, że Samba używa specjalnego obejścia aby działać na systemach BSD, gdyż zawarty w nich kod odpowiedzialny za odczytywanie katalogów działa niepoprawnie. Okazało się, że błąd występuje w wielu systemach z rodziny BSD, także Mac OS X, i można go spotkać nawet w wersji 4.2 systemu BSD, która została wydana w sierpniu 1983 roku. Problem dotyczy sytuacji, gdy tworzona jest lista plików w katalogu a następnie jeden plik zostanie skasowany. Wówczas próba odwołania do pliku, który znajdował się po skasowanym pliku spowoduje odwołanie do pliku następnego. Błąd nie występuje zawsze, ale wtedy, gdy katalog zajmuje więcej niż jeden blok na dysku. Szczegółowy opis problemu można znaleźć w serwisie vnode.ch. Microsoft i Novell wchodzą na rynek chiński Firmy Microsoft i Novell poinformowały o rozszerzeniu swojego porozumienia zawartego jeszcze w 2006 roku. Tym razem mają zamiar współpracować na nowym rynku w Chinach. Konkretnie chodzi o wspólną dystrybucję oprogramowania SuSE Novell Linux. Microsoft zobowiązał się zakupić certyfikaty wsparcia technicznego od Novella, a następnie sprzedać je swoim chińskim klientom. Ya-Qin Zang, szef chińskiego oddziału korporacji tłumaczy, że klienci Microsoftu chcą używać systemów Windows także w środowisku heterogenicznym. Oficjalne wsparcie będzie więc podstawowym atutem w takich scenariuszach. Service Pack 3 dla Windows XP Service Pack 3 dla Windows XP został oficjalnie udostępniony. Dodatek Windows XP SP3 zawiera wszystkie wcześniej wydane aktualizacje systemu Windows XP, w tym poprawki i aktualizacje zabezpieczeń, oraz wybrane funkcje wydawane niezależnie od harmonogramu wydawania głównych wersji produktów. Zawiera na przykład funkcje wydane wcześniej jako aktualizacje, takie jak program Microsoft Management Console (MMC) 3.0 oraz usługi Microsoft Core XML Services 6.0 (MSXML6). Firma Microsoft nie dodaje w ramach dodatku XP SP3 istotnych funkcji z nowszych wersji systemu Windows (na przykład systemu Windows Vista) do systemu Windows XP. Dodatek Windows XP SP3 nie zawiera na przykład programu Windows Internet Explorer 7, chociaż zawiera aktualizacje zarówno programu Internet Explorer 6, jak i programu Internet Explorer 7 (aktualizowana jest ta wersja, która jest zainstalowana na komputerze). Wartym wymienienia wyjątkiem jest uwzględnienie w dodatku SP3 funkcji ochrony dostępu do sieci (NAP), dzięki czemu organizacje używające systemu Windows XP mogą korzystać z nowych funkcji dostępnych w systemie operacyjnym Windows Server Niestety, nowy dodatek Microsoftu nie jest wolny od błędów. Już kilkanaście dni po jego opublikowaniu w sieci pojawił się szereg informacji na temat wyrządzonych przez niego szkód. Dominującym problemem napotykanym po instalacji dodatku są nieoczekiwane restarty, a nawet całkowite zawieszenia systemu, czy też niemożność uruchomienia systemu w przypadku korzystania z zewnętrznych dysków twardych. Kolejnym problemem jest blokada usunięcia Internet Explorera 7 i powrotu do szóstki, a także brak możliwości instalacji dodatku na wersji beta Internet Explorera 8 z uwagi na niezgodność bibliotek DLL wersji obu aplikacji. Kłopoty te nie są dużym zaskoczeniem, biorąc pod uwagę problemy z innymi poprawkami Microsoftu. Szacuje się, że ich przyczyną mogą być konflikty z oprogramowaniem, takim jak sterowniki, pliki systemowe lub aplikacje już znajdujące się na komputerach użytkowników. Warto przy tym jednak zaznaczyć, że w ogromnej większości instalacji nie stwierdzono problemów. Nowe produkty Google Google podjęło decyzję o zintegrowaniu narzędzi zabezpieczających ze swoją wyszukiwarką. Należąca do giganta grupa Postini oferuje oprogramowanie, które zabezpiecza sieci korporacyjne przed szkodliwym oprogramowaniem i filtruje adresy WWW. Korzystanie z Google Web Security for Enterprise kosztuje 36 dolarów rocznie. Wymusza ono na pracowniku przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i generuje raporty o ruchu przychodzącym do firmowej sieci. Dodatkową korzyścią jest mniejsze obciążenie samej sieci. Google obiecuje, że proponowane rozwiązanie zabezpiecza firmowy LAN przed niebezpiecznym oprogramowaniem. Dzięki niemu administratorzy nie muszą ponoć spieszyć się z łataniem komputerów. Za dodatkowe 12 dolarów rocznie od użytkownika, firma może kupić rozwiązania chroniące komputery zdalnych pracowników oraz zapewniające dodatkowe bezpieczeństwo osobom trzecim, mającym prawo dostępu do sieci lokalnej. W takich przypadkach zabezpieczenie polega na szyfrowaniu całego ruchu z sieci zewnętrznej. Google informuje, że jego oferta spotkała się z dużym zainteresowaniem. Każdego dnia korzysta z niej ponoć 3000 nowych firm. Google używa rozwiązań firmy ScanSafe. Google udostępniło też App Engine, usługę oferującą twórcom aplikacji webowych swoją infrastrukturę. Dzięki niej tworzenie aplikacji webowych ma być proste, łatwe ma być także skalowanie gdy aplikacja stanie się popularna i przyciągnie tysiące a nawet miliony użytkowników. Z oferty będzie mogło skorzystać pierwszych chętnych programistów. W ramach App Engine programiści otrzymają dostęp do tych samych komponentów z których korzysta Google, ułatwiających przetwarzanie dużych ilości danych. Dane będą mogli przechowywać za pomocą Bigtable i GFS. Dzięki Google API będą mogli uwierzytelniać użytkowników i wysyłać pocztę. Dostaną także automatyczne skalowanie i load balancing. Do pracy będą mogli wykorzystywać pełne środowisko programistyczne oparte o język Python. Można wykorzystywać frameworki takie jak Django, CherryPy, Pylons czy web.py. Początkowo będą mieli do dyspozycji 500 MB przestrzeni dyskowej, 200 milionów megacykli procesora dziennie oraz 10 GB transferu na dzień. Powinno to wystarczyć do obsłużenia pięciu milionów odsłon miesięcznie. W przyszłości będzie możliwość dokupowania zasobów. Oferta Google wygląda bardzo interesująco. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że przeniesienie serwisu stworzonego za pomocą Google App Engine jest dosyć trudne. Jeśli nasz serwis stanie się popularny koszt jego utrzymania na serwerach Google będzie wysoki. Dlatego przewiduje się, że z nowej usługi Google będą korzystać raczej hobbyści niż firmy /2008

7 Aktualności Microsoft stop z przejmowaniem internetowych gigantów? Wygląda na to, że po kilku miesiącach przepychanek kończy się głośna sprawa związana z ofertą przejęcia firmy Yahoo! przez Microsoft. Szefów koncernu internetowego nie przekonała rekordowa cena 31 dolarów za akcję (łącznie 44,6 mld). Na nic zdała się też dokonana w ostatniej chwili podwyżka ceny na 33 dolary, zwiększającą wynikową kwotę o kolejne 5 miliardów. W obliczu braku porozumienia Microsoft, choć wcześniej groził zmianą taktyki i próbą agresywnego przejęcia bezpośrednio u akcjonariuszy, zdecydował się całkowicie wycofać z transakcji. W liście otwartym do Jerry'ego Yanga, Steve Ballmer wyraził swoje rozczarowanie brakiem akceptacji oferty. Wspomniał też, że Microsoft wycofuje się z dalszych starań, bo korporacji nie podoba się plan współpracy Yahoo! z Google. Ballmer kolejny raz podkreślił, że transakcja z Microsoftem jest w jego przekonaniu jedyną rozsądną alternatywą dla akcjonariuszy Yahoo!. Jak więc dalej potoczą się losy firmy z Sunnyvale? Biorąc pod uwagę ostatnie dobre wyniki finansowe, być może decyzja zarządu okaże się całkiem słuszna. Co ciekawe, niedługo po wycofaniu się Microsoftu z negocjacji, podczas konferencji w Tokio, na której japoński oddział Microsoftu ogłosił nowe projekty realizowane przez koncern, Bill Gates oznajmił, iż jego firma po nieudanych staraniach przejęcia Yahoo! nie będzie się już skupiała na przejmowaniu i fuzjach z dużymi internetowymi przedsiębiorstwami. Szef Microsoftu w swoim przemówieniu odniósł się do wcześniejszych wypowiedzi Steve`a Ballmera mówiąc, iż koncern po nieudanych rozmowach z Yahoo! Zamierza skupić się na polityce niezależności. Dodał także, iż koncern włożył zbyt wiele starań i wysiłku w rozmowy z kalifornijskim koncernem Yahoo!, które i tak zakończyły się fiaskiem. Z drugiej strony, interesujące jest, że niedługo po tym oświadczeniu na łamach Wall Street Journal pojawiły się spekulacje na temat kolejnych planów Microsoftu zmierzających do przejęcia innego internetowego giganta tym razem mowa jest o serwisie społecznościowym Facebook. Według Wall Street Journal Microsoft korzystając z instytucji finansowych bada możliwości zakupu Facebooka. Do rozmów między stronami jednak na razie nie doszło, a przedstawiciele obu firm odmawiają komentarzy. Warto przypomnieć, że w ubiegłym roku Microsoft kupił 1,6% udziałów Facebooka za niebagatelną kwotę 240 mln dolarów, windując tym samym wartość portalu do 15 mld dolarów. Wydaje się, że deklaracje deklaracjami, aczkolwiek Microsoft, który cały czasu czuje się nie do końca pewnie w sektorze rynku usług internetowych nadal będzie szukał sposobów na wzmocnienie swojej pozycji w tej materii. FlexChallenge let s flex what s possibile Jesteś programistą Flex? A może właśnie zacząłeś swoją przygodę z AIR? Bez względu na płeć, wiek, doświadczenie czy wykonywany zawód zapraszamy do wzięcia udziału we FlexChallenge. Jeżeli chcesz pokazać światu swoje prace, podejmij wyzwanie! Adobe Flex oraz Adobe AIR to nowoczesne technologie pozwalające tworzyć bogate wizualnie aplikacje (RIA), które są zorientowanie na środowisko internetowe oraz desktopowe. FlexChallenge to cykl ogólnopolskich zawodów w wytwarzaniu aplikacji RIA, umożliwiających rywalizację z najlepszymi, zaprezentowanie i doskonalenie swoich umiejętności, a tym samym promocję utalentowanych osób tworzących w technologiach Flex i AIR. Konkurs wystartował 6 czerwca br., a kończy się jesienią. Skład sędziowski oceniający zgłoszone prace stanowią doświadczone osoby związane bezpośrednio z wytwarzaniem aplikacji RIA oraz uznani na świecie ewangeliści oraz inżynierowie technologii Adobe. Nagrody rzeczowe, które można wygrać w konkursie są bardzo atrakcyjne komputery MacBook, ipody, oprogramowanie Adobe oraz niespodzianki od sponsorów i patronów medialnych. Głównym sponsorem oraz patronem zawodów jest polski oddział firmy Adobe Systems. Organizatorem zawodów jest polska grupa użytkowników technologii Flex oraz AIR FlexTech, której sponsorem głównym jest międzynarodowa firma informatyczna Janmedia Interactive. Zawody trwają! Zajrzyj na oficjalną stronę konkursu i zgłoś swój udział! Microsoft nie chce płacić 899 milionów euro kary Microsoft złożył apelację do unijnego sądu pierwszej instancji w sprawie nałożenia w lutym tego roku kary za niepodporządkowanie się decyzjom Komisji Europejskiej. Kara ta jest sumą grzywien za każdy dzień zwłoki od 21 czerwca 2006 i razem daje niebagatelną kwotę 899 milionów euro. Microsoft argumentuje, że kara w chwili nałożenia dotyczyła już przeszłych wydarzeń, a stan faktyczny był inny. Firma dostosowała się bowiem do zaleceń KE opublikowała tysiące stron dokumentacji spornych protokołów sieciowych w publicznie dostępnym centrum pobierania i wydała specjalną wersję Windows XP N pozbawioną odtwarzacza Windows Media Player, ale także, co udowodnił rynek, pozbawioną chętnych do zakupu. Komisja Europejska nie odpuszcza jednak tak łatwo i jeszcze na początku tego roku wszczęła dwa oddzielne postępowania w sprawie wiązania Internet Explorera z systemem Windows (na wniosek producenta przeglądarki Opera) oraz w kilku sprawach związanych z interoperacyjnością.net Framework, Office 2007 i innych aplikacji serwerowych. Firefox 2 na pozycji lidera Po raz pierwszy w historii Firefox 2.x wysunął się na pozycję lidera rankingu popularności przeglądarek wśród polskich użytkowników. Najnowsze badania gemiustraffic, za okres 29 kwietnia 5 maja br. wskazują, że popularność przeglądarki Firefox wśród polskich internautów stale wzrasta, systematycznie wzrasta również przewaga Firefoksa 2.x nad drugim w rankingu Internet Explorerem 6.x. Według najnowszych badań gemiustraffic, z Firefoksa 2.x korzysta już 36,2% polskich internautów (wg badania za okres kwietnia 34,7%), a Internet Explorera % (34,6%). Na trzecim miejscu nadal plasuje się Internet Explorer 7 z wynikiem 20,8% (21,5%), na dalszych pozycjach również bez zmian Opera 9.x 6,2% (5,9), Firefox 1.x 1,5% (1,5%), Firefox 3.x 1,5% (1,5%). Warto zaznaczyć, że powyższe cyfry są oczywiście pewnym szacunkiem ponieważ badanie Gemiusa bazuje na odsłonach wygenerowanych przez polskich internautów na polskich witrynach objętych badaniem, przez posiadaczy danych przeglądarek. Autodesk przejął Realviz Autodesk przejął znaną z wielu wysokiej jakości narzędzi graficznych firmę Realviz. W portfolio Realviz znajdowały się m. in. takie aplikacje jak Stitcher przeznaczony do łatwego tworzenia panoram z fotografii (do 360 stopni), ImageModeler przeznaczony do tworzenia realistycznych modeli 3d na bazie fotografii, a także Movimento rozwiązanie do animacji wirtualnych postaci. Realviz znika tym samym z nazw programów, są one już promowane pod marką Autodesk

8 Aktualności Google tłumaczy na język polski Google dodało możliwość tłumaczenia wpisanych tekstów oraz stron internetowych także na język polski oraz z polskiego na inne języki. Mechanizm tłumaczenia w Google różni się od tego stosowanego przez wiele programów tłumaczących. Google nie posiada typowych słowników, nie wie nic o gramatyce. Zamiast tego gromadzi te same teksty w różnych językach. Proces tłumaczenia polega na odnajdywaniu jak największych fragmentów wprowadzonego tekstu w tekście wzorcowym w danym języku a następnie wyszukaniu odpowiadających fragmentów w tekście wzorcowym w drugim języku. Jest to mechanizm tłumaczenia statystycznego i działa tym lepiej im więcej odpowiadających sobie tekstów w poszczególnych językach Google posiada w swojej bazie. Widać to wyraźnie porównując tłumaczenia z polskiego na angielski i z angielskiego na polski. Te drugie są wyraźnie lepszej jakości. Zwycięzcy krajowego Imagine Cup 2008 Znane są już wyniki tegorocznego konkursu Microsoft Imagine Cup 2008 w kategorii Projektowanie Oprogramowania, którego finał krajowy odbył się na początku maja bieżącego roku w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie. Zwyciężyła drużyna Demoscene Spirit z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, która zaprezentowała rozwiązanie Spirit LifeTracker, umożliwiające śledzenie w czasie rzeczywistym zwierząt należących do gatunków zagrożonych wyginięciem. Zespół będzie reprezentował Polskę w finałach światowych, które odbędą się w Paryżu, we Francji. Microsoft Imagine Cup to konkurs technologiczny stworzony z myślą o młodych, utalentowanych ludziach, którzy w ramach rywalizacji tworzą innowacyjne rozwiązania informatyczne oraz uczą się przekształcać swoje pomysły technologiczne w produkty rynkowe. Milion polskich domen narodowych 6 maja bieżącego roku została zarejestrowana milionowa polska domena narodowa pl. Polska dołączyła tym samym do grona piętnastu domenowych milionerów na świecie. Szczęśliwa, milionowa domena to galeria.radom.pl. Domena pl została ustanowiona w 1990 roku. Pierwszy polski adres WWW, według nieoficjalnych informacji, zarejestrowano w roku następnym. Gwałtowny wzrost liczby domen w ostatnich 3 4 latach spowodowany jest faktem, że Polska stała się jednym z najszybciej rozwijających się technologicznie państw Europy. Pod koniec 2005 roku było około 370 tys. polskich domen. W grudniu 2006 roku liczba przekroczyła 500 tys., a rok później 760 tys. Polska jest również potentatem wśród domen unijnych, od 2005 roku zarejestrowano ich ok. 120 tys. co daje nam 6 pozycję wśród krajów Unii. MVP Global Summit 2008 Zakończyła się tegoroczna edycja największej konferencji dla osób nagrodzonych tytułem Microsoft Most Valuable Professional. Wzięło w niej udział ponad 1700 MVP z całego świata. MVP Global Summit 2008 odbył się w dniach kwietnia. Rejestracja rozpoczęła się w niedzielę, 13 kwietnia w centrum konferencyjnym w Seattle, a po lunchu nastąpiło przywitanie uczestników. Następnie swój keynote miał Sean O'Driscoll, ustępujący dyrektor programu MVP. Po południu odbywały się sesje Open Space. Były to moderowane dyskusje pomiędzy MVP na tematy związane z produktami Microsoftu a także inne, np. praktyczne aspekty pisania książek i artykułów o tematyce IT. Wieczorem odbyła się kolacja powitalna. Wtorek to spotkania z poszczególnymi grupami produktowymi w kampusie Microsoftu w Redmond. Były one bardzo dobrą okazją do zapoznania się z pracą pracowników firmy, planami na przyszłość oraz podzielenia się uwagami. Członkowie grup produktowych zadawali także dużo pytań chcąc poznać opinie MVP na różne zagadnienia związane z tworzonym oprogramowaniem oraz usługami. Wieczorem odbyły się imprezy w różnych miejscach kampusu, podczas których można było kontynuować dyskusje w luźniejszej atmosferze, także na tematy nietechniczne. Środa to kolejny dzień spotkań z pracownikami Microsoftu. Są to dwa najważniejsze dni podczas całej konferencji, podczas których Microsoft oferuje MVP uwagę tysiąca swoich pracowników. Można się też dowiedzieć wielu ciekawych rzeczy na temat procesu powstawania oprogramowania w Microsofcie. Nieraz bowiem programiści chcieliby wprowadzić jakąś funkcję lub poprawkę, jednak project managerzy uznają, że zamiast tego należy zaimplementować inną funkcję, często ważniejszą z marketingowego punktu widzenia lub dotyczącą większej liczby użytkowników. Jak to nieraz w praktyce bywa, zdarzają się też fragmenty kodu określane mianem spaghetti code, które są zagmatwane, nie wiadomo dokładnie jak działają i unika się ich ruszania aby program nie przestał przypadkiem działać. Poza tym ze względu na proces testowania oraz hierarchię korporacyjną wydawanie poprawek jest pracochłonne i drogie. Koszt wydania poprawki dla Windows to od stu tysięcy do ćwierć miliona dolarów. W środę wieczorem odbyła się impreza dla wszystkich uczestników Summitu w Music Experience Project. MVP mogli sprawdzić swoje umiejętności wokalne dzięki karaoke oraz grze Guitar Hero, a także obejrzeć wystawy poświęcone historii muzyki, a szczególnie wykonawcom związanym z Seattle. Przy okazji można było też zwiedzić muzeum science fiction. Czwartek był ostatnim dniem konferencji. Swoje keynote wygłosili w centrum konferencyjnym w Seattle Ray Ozzie oraz Steve Ballmer. Tak jak to zwykle bywa podczas takich wystąpień przedstawione zostały bieżące poczynania firmy oraz plany na przyszłość. Jak też można się było spodziewać keynote Ballmera był żywiołowy, ale w sprawach związanych z Google i Open Source bardziej stonowany niż w przeszłości. Ciekawym momentem było gdy Ballmer pytał jakie wyszukiwarki są używane przez MVP jako domyślne. To, że przy Live Search podniosło się kilkadziesiąt rąk a przy Google prawie wszystkie można było przewidzieć. Natomiast nie było widać nikogo używającego Yahoo!. Zaskoczyło to Ballmera, który kilka chwil wcześniej mówił o przejęciu Yahoo!. Innym zaskakującym momentem było stwierdzenie przez Ballmera, że Vista jest produktem niedokończonym, ciągle w trakcie powstawania. Zauważył, że Vista jest większa od XP ale Microsoft będzie się starał, aby jego kolejne systemy nie puchły tak szybko. Po wystąpieniu CEO Microsoftu zadawane były pytania, z których większość dotyczyła SharePointa. Ballmer je notował i udzielał odpowiedzi. Po pożegnalnym lunchu odbyło się jeszcze kilka sesji, m.in. dla osób chcących zostać certyfikowanymi trenerami. Tegoroczny MVP Summit należy uznać za bardzo udany. Bazując na ankietach z poprzedniej konferencji ograniczono do minimum wystąpienia executive'ów wydłużając czas spędzony z grupami produktowymi do dwóch pełnych dni. Bardzo dobrym pomysłem okazały się też Open Sessions. Następny MVP Summit zapowiedziano na początek marca roku /2008

9 Aktualności 30 lat spamu 3 mają bieżącego roku minęła 30-sta rocznica wysłania pierwszego a reklamowego, zwanego współcześnie spamem. Autorem pierwszego listu elektronicznego z niechcianą wiadomością reklamową był Gary Thuerk. Napisał reklamowego maila 1 maja 1978 r., wysłał go natomiast dwa dni później do 393 amerykańskich użytkowników sieci Arpanet. Wiadomość zawierała oczywiście reklamę Digital Equipment Corporation. Wściekli odbiorcy nie mieli żadnych problemów z identyfikacją autora spamu, gdyż Gary Thuerk wysłał go z osobistego adresu . Mail Thuerka był jedynie namiastką tego co miało stać się w przyszłości. Dopiero bowiem w 1994 roku rozesłano pierwszy, naprawdę masowy spam. Para prawników ze stanu Arizona w USA Lawrence Canter i Martha Siegel, opublikowała posta reklamowego swojej kancelarii na 6000 grup dyskusyjnych sieci Usenet. Sukces biznesowy tej akcji sprawił, że wkrótce Lawrence Canter i Martha Siegel napisali bestsellerową książkę poradnik dla przyszłych spamerów. Obecnie szacuje się, że ze 120 miliardów wiadomości wysyłanych dziennie, aż 80 procent to spam. Co gorsza, nic nie wskazuje, aby zjawisko to miało się skończyć. Twórcom spamu nie można jednak odmówić innowacyjności. Jako przykład można podać botnet Srizbi, który według wyników badań firmy Marshal, specjalizującej się w dziedzinie bezpieczeństwa sieciowego, jest jednym z najgroźniejszych na chwilę obecną internetowych szkodników. Srizbi jest botnetem, który w niedługim czasie rozrósł się do ogromnych rozmiarów, przewyższając swoim polem rażenia nawet tajemniczego Storma, który w szczytowej fazie odpowiadał za około 20 procent rozsyłanych za pośrednictwem Sieci niepożądanych wiadomości. Zgodnie z wynikami badań specjalistów z firmy Marshal Srizbi na chwilę obecną odpowiada za około 50% rozsyłanego w Internecie spamu, szacunkowo skupia już 300 tys. komputerów na całym świecie i wysyła dziennie około 60 mld niechcianych wiadomości. Niebezpieczeństwo jest o tyle duże, że zarówno oprogramowanie chroniące komputery jak i sami ich użytkownicy nie rozpoznają zagrożenia czyhającego w ich skrzynkach pocztowych. Specjaliści z firmy Marshal mówią, że jest to największe zagrożenie tego typu z jakim mieliśmy kiedykolwiek do czynienia. Dodają oni także, że nachodzi era, w której botnetów pojawiało się bardzo wiele, lecz bardzo szybko będą znikać bez śladu. Według firmy analitycznej Ferris Research, w 2008 roku na walkę ze spamem wydanych zostanie 140 miliardów dolarów. Koszty te poniosą głównie dostawcy usług internetowych, zmuszeni do rozwijania zaawansowanej technologii filtrowania wiadomości. Analitycy Gartnera przewidują zapaść Windows Analitycy Gartnera Michael Silver oraz Neil MacDonald podczas odbywającej się w Las Vegas konferencji przekazali zgromadzonej publiczności tezę, która stała się w ciągu ostatnich dni gorącym tematem komentarzy ich zdaniem Windows jako produkt zapada się pod własnym ciężarem i jeśli Microsoft nie wprowadzi radykalnych zmian w swoim systemie operacyjnym ryzykuje jego marginalizację. W szczególności, analitycy wytknęli powolną adopcję Visty przez biznes póki co jest to jedynie 6% oraz fakt, że kod Visty urósł do zbyt dużych rozmiarów. Oznacza to, że dalsze zmiany będą zajmować coraz więcej czasu i że jedynie komputery z najwyższych półek będą w stanie je wykorzystać. Co więcej, przy rozdmuchanej funkcjonalności dla coraz większej liczby użytkowników najważniejszym elementem systemu staje się zwykła przeglądarka internetowa. Sam system przestaje mieć tak duże znaczenie jak kiedyś, szczególnie przy rosnącej użyteczności aplikacji online typu Google Docs, które coraz odważniej zaczynają konkurować ze stacjonarnymi Office'ami. W tej sytuacji Vista nawet gdyby okazała się doskonała i tak nie miałoby to wielkiego znaczenia. A fakt, że okazała się pełna niedociągnięć sytuację jedynie pogarsza. Póki co, Microsoft zarabia głównie na oprogramowaniu instalowanym bezpośrednio na komputerze jak wylicza Michael Arrington, 15 mld dolarów rocznie dzięki Windows, kolejne 16 mld dzięki Office oraz Exchange. To łącznie 60% wszystkich przychodów firmy, które dodatkowo są głównym katalizatorem reszty przychodów generowanych przez pozostałe działy. W tej sytuacji postawić można pytanie, czy nawet gdyby flagowe produkty Microsoft Windows oraz Office stały się doskonałe, czy wystarczyłoby to do zabezpieczenia dominującej pozycji Microsoftu jako twórcy oprogramowania? Pytanie to całkiem serio traktuje już prawdopodobnie zarząd korporacji świadczyć może o tym między innymi desperackie zainteresowanie przejęciem Yahoo! i co wiąże się z tym kierunkiem, dolarami płynącymi za usługi online. OpenOffice.org 3.0 beta Udostępniono betę wersji 3.0 otwartego pakietu biurowego OpenOffice.org. Najbardziej widoczne zmiany to nowe Start Center, nowe ikonki oraz kontrolka zoomu na pasku stanu. Dodano także wiele innych funkcji. Calc posiada nowy komponent pozwalający wybrać optymalną wartość komórki bazując na wartościach innych komórek. Dodano też możliwość pracy grupowej nad arkuszami oraz obsługę do 1024 kolumn. W aplikacji Writer ulepszono tworzenie notatek oraz dodano możliwość wyświetlania wielu stron podczas edycji. Sporo nowości jest także w programach Chart, Draw i Impress. Pakiet otrzymał też wsparcie dla formatu ODF w wersji 1.2. Będzie też mógł otwierać dokumenty MS Office 2007 i MS Office 2008 for Mac OS X (.docx,.xlsx,.pptx, etc.). OpenOffice.org 3.0 będzie pierwszą wersją działającą na Mac OS X bez X11, mając wygląd taki jak inne aplikacje Aqua. Dodano także częściową obsługę VBA na tej platformie. Dzięki wykorzystaniu interfejsu API ułatwień dostępu jaki oferuje Mac OS X OpenOffice.org 3.0 będzie bardziej przyjazny osobom słabo widzącym. Bardziej szczegółową listę zmian można znaleźć na stronie domowej pakietu. Angielską wersję OpenOffice.org 3.0 beta na platformy MS Windows, GNU/Linux, Mac OS X i OpenSolaris można ściągnąć ze strony internetowej Bill Gates krytykuje GPL Podczas wystąpienia w Instytucie Systemów Biologicznych w Seattle Bill Gates wypowiadając się na temat przemysłu farmaceutycznego pozwolił sobie także na kilka krytycznych słów pod adresem GNU General Public License (GPL), licencji na której dostępna jest znaczna część wolnego oprogramowania. W odpowiedzi na pytanie, czy Microsoft powinien otworzyć swoje oprogramowanie przeznaczone do badań służących ochronie zdrowia Gates powiedział, że licencja GPL jest czymś, z czym nie może on się zgodzić. Według niego licencja ta powoduje, że nikt nie może ulepszać oprogramowania. Ogranicza to rozwój biznesu i ilość miejsc pracy. Nie wytłumaczył w jaki sposób doszedł do takich wniosków. Zapewne miał na myśli fakt, że General Public License wymaga aby wprowadzone zmiany także były publikowane a nie np. wykorzystywane do sprzedawania zamkniętych komercyjnych rozwiązań. Gates stosując analogię powiedział, że jeśli ktoś produkuje lekarstwa powinien móc za nie pobierać opłatę, jakkolwiek radykalnie by to nie brzmiało. Przekazał w ten sposób, że nie zbudowałby swojej korporacji wypuszczając oprogramowanie na GPLu

10 Aktualności Ubuntu najlepszą dystrybucją desktopową Serwis InformationWeek pokusił się o przygotowanie interesującego porównania siedmiu dystrybucji Linuksa pod kątem ich zastosowań w charakterze stacji roboczych. Przetestowano opensuse, Ubuntu 8.04, PCLinuxOS, Mandriva Linux One, Fedora, Simply- MEPIS oraz CentOS 5.1 wszystkie dystrybucje wypadły nieźle i każda z nich miała przynajmniej jedną naprawdę wyjątkową cechę. Zwycięzcą rankingu okazał się Ubuntu Według autorów najlepiej nadaje się do roli stacji roboczej z wielu powodów między innymi dlatego, że działa bezproblemowo na największej gamie sprzętu i zapewnia najwięcej elementów funkcjonalnych atrakcyjnych zarówno dla doświadczonych użytkowników Linuksa, jak i dla tych, którzy dopiero przesiadają się z Windows. Autorzy publikacji pokusili się o szczegółowy opis wad i zalet każdej z dystrybucji, łatwo więc zweryfikować która może okazać się najbardziej odpowiednia do konkretnych potrzeb. Microsoft w Open Source Business Foundation Microsoft wstąpił do Open Source Business Foundation. OSBF to fundacja działająca w Europie, zrzeszająca firmy i instytucje. Celem jej jest rozpowszechnianie wolnego oprogramowania w firmach i instytucjach, informowanie o korzyściach związanych z wykorzystywaniem Open Source, a nawet polityczne lobbowanie. Obecnie liczy sobie 120 członków. Andreas Hartl z niemieckiego oddziału Microsoft objął jednocześnie stanowisko w zarządzie Fundacji. Hartl stwierdził, że wstąpienie do OSBF to konsekwentny krok w rozwoju strategii Open Source Microsoftu. Podkreślił również, że członkostwo w OSBF jest o tyle cenne, że ułatwi współpracę ze społecznością OS. Miejmy nadzieję, że ruch Microsoftu nie ma na celu pozyskania strategicznego przyczółka w Europie, a rzeczywiście ma przyczynić się do rozwoju współpracy. NetBeans 6.1 Firma Sun Microsystem wydała nową wersję platformy programistycznej NetBeans oznaczoną symbolem 6.1. Najważniejsze zmiany w porównaniu do poprzedniej wersji to wprowadzenie dla języka JavaScript semantycznego zaznaczania i automatycznego uzupełniania kodu oraz dodanie menedżera platform, który umożliwia obsługiwanie wielu wydań Ruby jednocześnie. Ulepszono także wsparcie dla MySQL, współpracę z narzędziami Mercurial, Spring, Hibernate itp. (dodano kreatory plików konfiguracyjnych). Warto także wspomnieć, że wersja 6.1 przynosi użytkownikowi możliwość udostępniania bibliotek, wsparcie dla Java Beans (którego zabrakło w edycji 6.0). Na uwagę zasługuje także interfejs użytkownika, który został odświeżony przez co praca z oprogramowaniem jest sprawniejsza, a ono samo jest wydajniejsze. Oprogramuj sobie iphone'a Firma Apple zaprezentowała SDK (Software Development Kit) dla iphone'a koncern zapewnia, że w zestawie znalazły się te same narzędzia, które są wykorzystywane przez jego programistów. Osoby, które chciałyby tworzyć oprogramowanie dla telefonu Apple'a, muszą najpierw zaopatrzyć się w komputer Mac. Firma Jobsa przygotowała też nowe narzędzie programistyczne o nazwie iphone Simulator. Symuluje ono całe API systemu operacyjnego iphone- 'a. Przygotowywane aplikacje można uruchamiać właśnie w symulatorze i sprawdzać ich działanie zanim zainstaluje się je w telefonie. Również iphone Simulator może być używany tylko na Makach. Na potrzeby wymienionego powyżej oprogramowania Apple przygotowało Cocoa Touch, specjalną wersję środowiska Cocoa, dzięki której możliwe jest oprogramowanie ekranu dotykowego iphone'a. Scott Forstall, wiceprezes ds. oprogramowania dla iphone'a, poinformował, że SDK telefonu korzysta z kilku technologii Core. Generalnie, większość technologii zaimplementowanych w iphonie, znajdziemy też w komputerach Apple'a. Wyjątkiem jest system zarządzania poborem energii, który w iphonie jest bardziej wydajny. Dzięki udostępnieniu SDK dla telefonu programiści zyskają też możliwość skorzystania z takich technologii jak Core Services, Core Location i Core Audio. Co ciekawe, duże zainteresowanie udostępnionym SDK wyraził Microsoft. Tom Gibbons, wiceprezes grupy wyspecjalizowanych urządzeń i aplikacji w Microsofcie powiedział, że jego firma jest zainteresowana tworzeniem oprogramowania dla iphone'a. Taka możliwość pojawiła się niedawno, gdy Apple udostępnił SDK dla swojego telefonu. Gibbons mówi, że na razie Microsoft przygląda się SDK i zastanawia, jakich programów mogą potrzebować użytkownicy iphone'a. Z jego słów wynika, że koncern z Redmond może przygotować specjalną wersję Office'a lub też stworzyć aplikację, która umożliwi użytkownikom iphone'a korzystać z najpopularniejszego pakietu biurowego na świecie. Microsoft jest drugim, po Apple'u, największym producentem oprogramowania dla urządzeń firmy Jobsa. Samo Apple jest zainteresowane współpracą z koncernem Gatesa. Firma kupiła już licencję na protokół ActiveSync, dzięki któremu użytkownicy iphone'a będą mogli korzystać bezpośrednio z serwera Exchange. Wracając do samego iphone z perspektywy czasu okazuje się, że użytkownicy są z niego bardzo zadowoleni. Analitycy z firmy Rubicon Consulting przeprowadzili badania na grupie amerykańskich użytkowników iphone'a. Wynika z nich między innymi, że większość posiadaczy iphone'a jest bardzo zadowolona z produktu Apple'a; co ciekawe, aż co trzeci z nich używa również drugiego telefonu komórkowego. Może więc czas zakasać rękawy i brać się za pisanie oprogramowania! Pash otwarty PowerShell Igor Moochnick ogłosił powstanie powłoki Pash otwartej implementacji PowerShell. PowerShell jest obiektową powłoką tekstową stworzoną przez Microsoft. Powstała ze względu na prymitywizm standardowej powłoki cmd.exe oraz małą elastyczność skryptów VBS, które były pewnego rodzaju alternatywą dla plików wsadowych cmd/bat w zakresie pisania skryptów administracyjnych dla systemu Windows. PowerShell jest bardzo związany z.netem i pozwala łatwo korzystać z jego możliwości. Dużo czerpie z takich powłok i języków skryptowych jak Perl, bash i Ruby. Jego cechą charakterystyczną jest operowanie na danych obiektowych, a nie tekście. PowerShell zyskał uznanie gdy jeszcze był w fazie beta i nosił nazwę Monad. Szczególnie przypadł go gustu osobom piszącym skrypty dla Windows w Perlu. Zainspirował także użytkowników systemów alternatywnych do tworzenia podobnych narzędzi. Jednym z takich nowych projektów jest Pash, którego nazwa pochodzi od PoSH (Power- Shell) i bash. Ma być przenośny a jednocześnie móc w miarę bezproblemowo uruchamiać istniejące skrypty PS. Ma być też możliwość używania Pasha przez inne aplikacje. Pash jest napisany w.net 2.0 i można go skompilować za pomocą Visual Studio 2008 oraz Mono. Po kompilacji te same binaria można uruchamiać na Linuksie, Mac OS X, Windows i innych systemach. Do wyjątków należą Windows CE i Windows Mobile gdyż wymagają one kompilacji dla.net Compact Framework. Obecnie zdefiniowane jest ok. 50% publicznych klas PowerShella oraz zaimplementowano 40% jego funkcjonalności. Przy okazji warto wspomnieć o Hotwire, interesującej uniksowej powłoce w dużym stopniu wzorowanej na Power- Shellu. Celem jest jednak stworzenie tzw. hiperpowłoki, która przewyższy zarówno PowerShella jak i istniejące powłoki uniksowe /2008

11 Aktualności Nabór do programu stażowego Enter 2008 zakończony Altkom Akademia S.A. zakończyła nabór do tegorocznej edycji programu stażowego Enter, przeznaczonego dla młodych informatyków. W wyniku selekcji, której podstawowym kryterium oceny kandydatów, była ich wiedza merytoryczna, wyłoniono dwie grupy uczestników. Łącznie dziewiętnastu absolwentów szkół wyższych najpierw przejdzie szkolenie w ramach jednej z dwóch proponowanych ścieżek programistycznych (.NET 9 osób oraz Java 10 osób), a następnie odbędzie 18-miesięczny płatny staż w Pionie Produkcji Oprogramowania i Doradztwa IT Altkom Software & Consulting. Jednocześnie powzięto decyzję o nieuruchamianiu ścieżki analitycznej w ramach tegorocznej edycji programu stażowego. Powodem była niewystarczająca ilość osób, spełniających kryteria naboru. Pomimo licznych zgłoszeń i dobrych wyników na teście kwalifikacyjnym, opracowanym w języku angielskim, który był emitowany jako wstępne narzędzie weryfikacji kandydatów, rozmowy kwalifikacyjne wykazały albo bierną znajomość języka angielskiego, albo jej całkowity brak. To dyskwalifikowało kandydatów w pierwszej kolejności. Znajomość języka angielskiego w stopniu umożliwiającym swobodną konwersację i kompilację dokumentacji w firmie takiej jak Altkom funkcjonującej w środowisku wielokulturowym, realizującej skomplikowane i obszerne projekty dla klientów zagranicznych, to priorytet. Bez znajomości języka, praca na stanowisku analityka jest niestety niemożliwa, stąd pomimo wysokich wyników z testu w grupie analitycznej zanotowano największą liczbę testów z ponad 50%-owym wynikiem musieliśmy odrzucić część kandydatów mówi Adam Lejman Dyrektor Pionu Altkom Software & Consulting. Trzem kandydatom wyróżniającym się szczególnie zarówno wiedzą, jak i znajomością języka angielskiego, zaproponowano natychmiastowe zatrudnienie na stanowiskach analityków. Kontrakty otrzymało także dwoje kandydatów, aplikujących do stażu na ścieżce.net. Osoby te przejdą skrócone szkolenie w Altkom Akademia S.A. Proces rekrutacji kandydatów do programu podzielono na dwa etapy wstępna weryfikacja wiedzy i umiejętności kandydatów do udziału w programie, przeprowadzona z wykorzystaniem testu kwalifikacyjnego oraz rozmowy kwalifikacyjne z kandydatami, wybranymi na podstawie wyników testu. Suma wyników testu kwalifikacyjnego oraz oceny merytorycznej i personalnej, zdobytej w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej, złożyła się na wynik końcowy i zdecydowała o dalszej kwalifikacji kandydatów. Wybrana ostatecznie grupa 19 osób przejdzie trzymiesięczne szkolenie teoretyczne i praktyczne w obrębie dwóch ścieżek programistycznych (.Net i Java), a następnie we wrześniu 2008 rozpocznie 18 miesięczny, płatny staż w Altkom Software & Consulting przy realizacji rzeczywistych projektów, prowadzonych dla klientów z portfela firmy. Windows XP życie po śmierci Coraz więcej przemawia za tym, że Windows XP jeszcze długo będzie najpopularniejszym systemem. Teoretycznie po 30 czerwca producenci komputerów nie będą mogli oferować XP na swoich maszynach. Z drugiej jednak strony Vista Bussines oraz Ultimate daje prawo do downgrade u do XP. Producenci komputerów mogą dołączać więc obraz XP. Firma Dell zaproponowała nawet, że będzie dokonywać instalacji z takiego obrazu na życzenie użytkowników. Przekonuje w ten sposób, że terminy wyznaczane przez Microsoft nie mają dla niej znaczenia. Ciekawostką jest tu fakt, że choć użytkownik będzie używać XP to Microsoft będzie mógł powiedzieć, że sprzedał Vistę i zaliczyć to do statystyk sprzedaży tego systemu. Ballmer kolejny raz zapewnił, że Microsoft słucha użytkowników i może wydłużyć cykl życia Windows XP. W ciekawy sposób łączy się to z jego stwierdzeniem podczas MVP Summit, że Windows Vista jest nadal przedmiotem prac. Microsoft doskonale zdaje sobie sprawę, że Windows XP pomimo pewnych wad okazał się całkiem dobrym produktem a jego następca, Windows Vista, nie stał się rewolucją a rozczarowaniem. Jest więc zmuszony nadal oferować XP, choćby pod przykrywką Visty. Microsoft chce jednak iść naprzód. Chcąc zatrzeć złe wrażenie po swoim ostatnim klienckim systemie Microsoft intensywnie pracuje nad Windows Seven. Należy jednak spodziewać się przynajmniej jeszcze jednego Service Packa dla Visty. Linux w brazylijskich szkołach Brazylijskie Ministerstwo Oświaty podczas konferencji Forum Internacional Software Livre zapowiedziało, że zgodnie z inicjatywą ProInfo do końca 2009 roku na wszystkich tamtejszych szkolnych komputerach zostanie zainstalowana dystrybucja linuksowa Linux Educacional 2.0. Dystrybucja bazująca na Debianie 4.0 ma zostać zainstalowana w około 53 tys. pracowni komputerowych w brazylijskich szkołach, gdzie średnio każda z nich składa się z serwera i siedmiu stacji klienckich, z których każda to miejsce do pracy dla dwóch osób. W obszarach wiejskich pracownie pozbawione są serwerów, a jedno stanowisko służy pięciu uczniom. Linux Educacional 2.0 zawiera środowisko graficzne KDE w wersji 3.5, oprogramowanie edukacyjne oraz autorskie rozwiązania, które znajdą swoje zastosowanie w tamtejszym szkolnictwie. 5 urodziny sklepu itunes Pod koniec kwietnia bieżącego roku firma Apple świętowała piąte urodziny swojego sklepu internetowego itunes. Dokładnie 28 kwietnia 2003 roku wystartował wirtualny sklep itunes Store oferujący do pobrania pliki muzyczne. Przez okres pięciu lat baza oferowanych pozycji ciągle się powiększała nie tylko o utwory muzyczne, ale również wideoklipy, programy telewizyjne, filmy i gry wideo. Jak do tej pory z itunes Store skorzystało ponad 50 milionów użytkowników, którzy kupili łącznie 4 miliardy piosenek. Dzięki temu wynikowi usługa Apple posiada 70% rynku zajmującego się sprzedażą utworów za pośrednictwem Internetu. Jak zapowiadają analitycy, do 2012 roku będzie to 40% całego rynku muzycznego. Aktualnie w bazie itunes Store dostępnych jest do pobrania 10 milionów utworów i liczba ta powiększa się z tygodnia na tydzień. Firmy dostrzegają zalety Open Source Grupa Standish zakończyła trwające pięć lat badanie czynników wpływających na wdrażanie otwartych rozwiązań w firmach. Wśród nich wymieniano niższe koszty, większe bezpieczeństwo i niezawodność oraz szybszy rozwój. Według raportu końcowego otwarte oprogramowanie redukuje początkowe koszty projektów informatycznych. W dłuższej perspektywie koszty też są niższe gdyż firmy nie muszą płacić za aktualizacje. Aż 70% badanych firm uznało, że Red Hat Linux jest bezpieczniejszy od Microsoft Windows. W przypadku jakości oprogramowania opinie były już nie tak ostre. Dla 22% firm Red Hat Linux był lepszym produktem niż Windows a 66% nie widziało istotnej różnicy. Największą wskazywaną zaletą Open Source była możliwość dostosowywania istniejącego oprogramowania do własnych potrzeb. Wśród problemów z otwartym oprogramowaniem wymieniano często brak doświadczenia w jego wdrażaniu przez co decyzje o migracji bywają podejmowane niechętnie

12 Aktualności Windows Vista już 140 milionów kopii sprzedanych Przy okazji konferencji prasowej zorganizowanej po przedstawieniu wyników finansowych za trzeci kwartał, Microsoft poinformował, że od chwili pojawienia się Windows Vista na rynku w 2006 roku sprzedano już ponad 140 milionów kopii tego systemu. Tak naprawdę liczby te nie oznaczają egzemplarzy Visty, które trafiły do rąk użytkownika końcowego. Microsoft podając liczbę sprzedanych kopii ma na myśli ilość systemów, które zostały przekazane do kanałów sprzedaży, czyli do dystrybutorów, a mówiąc bardziej obrazowo na sklepowe półki i nowe komputery. Warto jednak zauważyć, że w październiku 2007 Microsoft przyznał się do przekroczenia liczby 88 milionów, zaś w styczniu 2008 do 100 milionów. Osiągnięcie pułapu 140 milionów w ciągu czterech miesięcy jest więc sporym wzrostem dynamiki sprzedaży (choć sezon świąteczny powinien cechować się większym popytem niż pierwszy kwartał). Pomimo tego dział kliencki nie odnotował spektakularnego zysku, a przychody zmniejszyły się nieco w stosunku do roku ubiegłego. Microsoft ogłasza wyniki finansowe za Q3 Microsoft ogłosił wyniki finansowe za trzeci kwartał roku obrachunkowego (rozpoczyna się on bowiem w firmie Microsoft nie w styczniu, a w lipcu). Kolejny raz z rzędu wyniki te okazały się najwyższe w historii. Za okres od stycznia do marca Microsoft może pochwalić się przychodem w wysokości 14,45 mld dolarów. Zysk netto na działalności operacyjnej kształtuje się na poziomie 4,41 mld. Uwzględnia on 1,42 mld kary na rzecz Komisji Europejskiej. Ciekawie prezentują się wyniki działu Entertainment and Devices odpowiedzialnego głównie za konsole Xbox w trzecim kwartale przyniósł on o 68% większy przychód, niż w porównywalnym okresie rok temu i tym razem zamyka kwartał z zyskiem. Nieco gorzej niż w ubiegłym roku przedstawiają się wyniki działu klienckiego, wzrósł za to zysk ze sprzedaży oprogramowania serwerowego. Nadal straty, i to większe niż rok temu, przynosi dział internetowy Online Services Business. Warte uwagi we frameworku Symfony Pluginsmania Liczba powstających pluginów w Symfony zaskakuje nawet wieloletnich użytkowników tego narzędzia. Teraz tworzenie aplikacji web 2.0 nie zajmie zbyt wiele czasu. Można śmiało powiedzieć, że niezależnie od tego, jaką potrzebę mamy przy tworzeniu naszej aplikacji, znajdziemy do tego plugin. W chwili tworzenia magazynu powstało ponad 250 pluginów. Wśród wielu z nich znajdziemy np. sfsimplecmsplugin proste narzędzie CMS, sfguardplugin autoryzacja oraz mechanizm uprawnień czy sfdocrtineplugin integracja warstwy dostępu do bazy danych phpdoctrine. Aktualną listę pluginów z dostępnym kodem źródłowym znajdziemy na Sukcesem szybkiego powstawania pluginów jest łatwe ich tworzenie, o czym można przeczytać w artykule Jak napisać plugin do wielokrotnego wykorzystania. pytamy.pl odpowiedź dotycząca wydajności Serwis pytamy.pl, polski odpowiednik serwisu askeet.com, zapoczątkował na polskim rynku modę na serwisy typu pytanie/odpowiedź. Został stworzony w frameworku Symfony. Cała idea jest prosta zadaj pytanie, otrzymaj odpowiedź, podziel się wiedzą z innymi. Funkcjonalność natomiast została w większości zaczerpnięta z serwisu Yahoo Answers. Od zeszłego roku serwis rozpoczął współpracę z trzecim co do wielkości w Polsce portalem interia.pl. Od czasu powstania już ponad dwa lata serwis zarejestrował ponad 300 tys. odpowiedzi. Bez problemu obsługuje ponad trzy tysiące aktywnych sesji, z czasem odpowiedzi w przedziale ms. Yahoo! Bookmark oraz del.ico.us w Symfony Rysunek 1. Pluginy dostępne na trac.symfony project.com/wiki/symfonyplugins Yahoo używa Symfony do swoich aplikacji. Zarówno Yahoo! Bookmark, jak i del.ico.us zostały całkowicie przepisane na platformę Symfony. Decyzja ta, podjęta przez jeden z gigantów światowego internetu, nie była przypadkowa. Technik Yahoo! Dustin Whittle jako główne argumenty przedstawił: Wzorową dokumentację dokładną książkę, dokumentację API i WIKI, Dobre zaprojektowanie: konsekwentne ulepszanie projektu pod kątem elastyczności i wydajności, Dobrą społeczność sporą społeczność z bezpłatnym wsparciem, Elastyczność w tworzonym wyglądzie, konfiguracji i dodatkach, Wykorzystanie najlepszych i sprawdzonych komponentów zamiast wymyślania ich od nowa. symfonians.net aplikacje, ludzie i praca w jednym miejscu W czasach serwisów społecznościowych Symfony również doczekał się swojego serwisu. Jego celem jest zgromadzenie w jednym miejscu społeczności zainteresowanej frameworkiem Symfony. Jak na sieciową społeczność przystało, posiadamy możliwość utworzenia własnego konta oraz pochwalenia się własnymi osiągnięciami i doświadczeniem w programowaniu. Ciekawą opcją jest możliwość wysyłania rekomendacji dla innych członków społeczności. Interesują Cię różne rozwiązania w Symfony lub te korzystające z trendów web 2.0? Paletę różnorodnych aplikacji możesz podejrzeć w części Applications. Do wyboru są różne serwisy: od mniejszego dla polskich dzieci aż po sam serwis Symfonians. W chwili pisania artykułu, serwis był bardzo młody. Czy uda mu się przebić masę krytyczną i zdobyć popularność? Warto powiedzieć, że serwis jest godny zainteresowania. symfony 1.1 świeży oddech frameworka W chwili wydania magazynu wersja 1.1 będzie już na dobre wersją stabilną. Obecnie przechodzi ona gruntowne testy, a na forach dyskusyjnych aż wrze od pytań: kiedy testy 1.1 będą zakończone. W systemie zarządzania wersjami pojawił się branch 1.1. Wersja elektroniczna książki oraz dokumentacja posiada swój numer 1.1 i jest stale aktualizowana. Co nas w niej czeka, dowiesz się z artykułu Symfony wydanie 1.1. Jako zachętę warto wymienić: tworzenie formularzy całkowita ewolucja w funkcjonowaniu, czyli nowa walidacja, widgety i generowanie formularzy, taski łatwiejsze nazwy oraz ich organizacja; pomoce do tasków /2008

13 Aktualności Zmiany w nowej wersji Live Search Nowe funkcje i szata graficzna wyszukiwarki internetowej Live Search zdaniem jej twórców sprawić mają, iż stać się może ona zagrożeniem dla giganta w tej branży, firmy Google. Zgodnie z zapowiedzią Billa Gatesa na jednej z konferencji odbywającej się w Japonii nowa wersja Live Search swoje światło dzienne ujrzeć ma w drugiej połowie bieżącego roku. Najważniejszymi zmianami w stosunku do obecnej edycji wyszukiwarki ma być nowy typ specjalistycznego wyszukiwania, noszący nazwę vertical search. Ponadto z nieoficjalnych źródeł wiadomo, że poprawkom poddany zostanie także standardowy algorytm wyszukiwania. Nowością w spodziewanej edycji Live Search ma być również wyszukiwarka dająca użytkownikom możliwość Adobe otworzy Flasha Adobe poinformował o rozpoczęciu prac nad stworzeniem, w ramach projektu Open Screen Project, spójnego środowiska dla bogatej gamy urządzeń elektronicznych. W tym celu korporacja ma udostępnić specyfikację formatu Flash, zarówno.swf, jak i.flv/.f4v oraz usunąć wszystkie restrykcje licencyjne. W przyszłości taki sam los ma też spotkać AIR. Warto przy tym zaznaczyć, że Adobe już jakiś czas temu umożliwił deweloperom tworzenie narzędzi zapisujących we Flashu. Do ich odtworzenia konieczne było jednak posiadanie oryginalnego Flash Playera. Teraz mają być one dostępne na każdym urządzeniu. Poza specyfikacją samego Flasha, Adobe wyszukiwania grafiki, informacji medycznych oraz danych dotyczących znanych osobistości. Wiadomo także, że pojawi się opcja ułatwiająca przeszukiwanie Sieci osobom preferującym zakupy online. Live Search Microsoftu zajmuje trzecią lokatę w segmencie wyszukiwarek internetowych tuż za Google i Yahoo. Z informacji zgromadzonych przez serwis ComScore wynika, że Google dysponuje 59,8-procentowym udziałem w rynku amerykańskim, Yahoo to z kolei 21,3%, a Microsoft, zajmujący trzecią pozycję to 9,4 procentowy udział w tym segmencie. Na chwilę obecną Microsoft odmawia jakichkolwiek komentarzy dotyczących zmian (które kryją się pod nazwą Rome), jakie planuje wprowadzić w wyszukiwarce Live Search. planuje również otwarcie specyfikacji protokołów Adobe Flash Cast i Action Message Format oraz API niezbędnego do wdrażania Flash Playera na różnych platformach. Otwarcie specyfikacji Flasha wydaje się wyzwaniem rzuconym w stronę konkurencyjnej platformy Microsoftu do wyświetlania i tworzenia bogatych graficznie multimedialnych treści internetowych Silverlight. Adobe ma nadzieję, że przyczyni się to do jego popularyzacji na miarę wydanego w 1993 roku PDF, który w krótkim czasie stał się otwartym standardem zapisu dokumentów elektronicznych, a także wkrótce standardem ISO COFEE pies na przestępców Dwa tysiące stróżów prawa z piętnastu krajów na całym świecie otrzymało od Microsoftu specjalne klucze USB, które służą do wygodnego i, co najważniejsze, skutecznego wyciągania z systemu danych różnego rodzaju potrzebnych w czasie śledztwa. COFEE (Computer Online Forensic Evidence Extractor) to zwykły pendrive, na którym osadzono ponad 150 narzędzi umożliwiających przeprowadzenie kompleksowej analizy systemu i zgromadzonych na nim danych na przykład historii przeglądanych witryn. Na urządzeniu ma się znajdować także oprogramowanie do odszyfrowywania haseł, ale szczegóły na ten temat nie są znane. Komputer można zbadać na miejscu, bez konieczności transportowania go do laboratorium, co do tej pory było zwykle niezbędne. Microsoft przekazał COFEE policjantom i agencjom o podobnym charakterze bezpłatnie. Nie ma oczywiście róży bez kolców. Specjaliści zastanawiają się, czy dane zgromadzone w ten sposób będą wiarygodne przed sądem. Inne, spore obawy rodzi potencjalne niebezpieczeństwo przedostania się urządzenia w ręce hakerów. Między innymi te tematy będą poruszane podczas konferencji Microsoftu i przedstawicieli organów ścigania. COFEE jest właśnie jednym z efektów tych corocznych spotkań. Papierowe wydanie Wikipedii Niemieckie wydawnictwo Random House zapowiedziało wydanie papierowej wersji popularnej encyklopedii internetowej Wikipedii. Papierowe wydanie Wikipedii kierowane jest do użytkowników nie posiadających stałego dostępu do Internetu i składać się będzie z 1000 stron, na których umieszczone zostanie 50 tysięcy najpopularniejszych haseł skorygowanych wcześniej przez redakcję wydawnictwa Random House. Nietypowe hasła, takie jak konsola Play- Station3 czy Kaczor Donald odróżniały ją będą od typowych encyklopedii dostępnych na rynku. Według zapowiedzi wydawnictwa, książka trafi na niemieckie półki sklepowe w sierpniu tego roku. VIA wsparciem do środowisk Open Source Podczas Linux Foundation Collaboration Summit, VIA Technologies, producent układów scalonych (m. in. płyty główne, procesory, chipsety), ogłosiła swą nową inicjatywę, która ma wesprzeć środowisko open Source. Pierwszym krokiem ma być otwarcie strony VIA Linux, na której publikowane będą sterowniki, dokumentacje, także kody źródłowe oraz informacje dotyczące układów IA CN700, CX700/M, CN896 oraz najnowszego VIA VX800. Planowane jest również oficjalne forum oraz wsparcie dla większej ilości produktów. Ponadto VIA ma pracować ze społecznością nad umożliwieniem optymalnej akceleracji 2D, 3D i odtwarzania video przy wykorzystaniu platform procesorowych VIA oraz oprogramowania Open Source. VIA zapowiada, że będzie publikowała kwartalne raporty poświęcone wynikom współpracy na tej płaszczyźnie. Testowe Robotics Developer Studio 2008 Microsoft udostępnił testową wersję Robotics Developer Studio 2008, nową odsłonę Robotics Studio Została ona zaprezentowana na Robobusiness Conference and Exposition w Pittsburgu. Robotics Studio jest platformą umożliwiającą tworzenie oprogramowania dla robotów, zarówno prawdziwych jak i symulowanych. Poprzednia wersja Robotics Studio została dość dobrze przyjęta przez użytkowników. Pobrano ją dotąd razy, a do programu partnerskiego przyłączyło się 50 firm. W wersji 2008 zwiększono wydajność, ulepszono funkcję obliczeń rozproszonych przy wykorzystaniu LINQ oraz dodano nowe narzędzia. Środowisko do przeprowadzania wirtualnych symulacji otrzymało możliwość ich nagrywania i odtwarzania

14 Opis CD Dodatki TinyMCE TinyMCE to niezależny od platformy, napisany w JavaScript edytor WYSIWYG HTMLa. Pozwala on na konwersję pola tekstowego TEXTAREA lub innego znacznika HTML na instancję edytora. TinyMCE jest bardzo łatwy do integracji z dowolnym CMS. TinyMCE może być bardzo łatwy wykorzystany w projektach Symfony. Można tego dokonać zarówno na poziomie generatora (np. panelu administracyjnego), jak i na poziomie znaczników formularzy (np. textarea_tag). Na płycie znajdziemy wersję 2.1.3, jak i 3.0 kontrolki, a także pliki lokalizacyjne dla tych edycji. Edytor dostępny jest na licencji LGPL. Sweetie Icons Zestaw alternatywnych ikon wykorzystywanych przez panel administracyjny generowany przez Symfony. Wystarczy skopiować obrazki do katalogu web/sf/sf_admin/images katalogu projektu Symfony. Narzędzia PDT Projekt PDT to zintegrowane środowisko programistyczne PHP, powstałe na bazie platformy Eclipse. Zawiera on wszystkie komponenty niezbędne do rozwijania aplikacji PHP, w tym eksplorator projektu, możliwość integracji z SVNem, kolorowanie składni, zaznaczanie błędów składniowych, czy znakomite uzupełnianie kodu. Środowisko dostarczone jest zarówno w wersji dla Windows, jak i Linuxa. Pluginy do Eclipse Subclipse plugin zapewniający obsługę systemu kontroli wersji Subversion w ramach IDE Eclipse, opublikowany na licencji EPL; YAML editor wtyczka odpowiadająca za kolorowanie składnie plików YAML. WAMP Server (Windows Apache MySQL PHP) Pakiet zawierający serwer WWW Apache, interpreter skryptów PHP oraz serwer baz danych MySQL, umożliwiający instalację i wykorzystanie tych elementów w systemie Windows. WAMP Server zawiera także system zarządzania bazami danych SQLite oraz skrypty Php- MyAdmin i SQLitemanager służące do zarządzania bazami MySQL i SQLite odpowiednio. Pakiet dostępny jest na licencji GPL. Pluginy do Symfony Zestaw 178 wtyczek w znaczny sposób rozszerzający możliwości Framework Symfony. Zakres zastosowania pluginów jest bardzo szeroki. Znajdziemy tu dodatki umożliwiające wykorzystanie bardziej zaawansowanego admin-generatora, czy systemu logowania, udostępniające np. ładowanie plików oparte o AJAX, generowanie tokenów CAPTCHA, czy integrację aplikacji z forum dyskusyjnym. Lwia część wtyczek dodaje tzw. helpery, czyli funkcje PHP, które zwracają kod HTML i które mogą być wykorzystane w szablonach. Nie bez znaczenia pozostają także pluginy, których działanie niekoniecznie musi być widoczne dla użytkownika, jak np. sfdbbasedsecurityplugin zastępujący mechanizmy bezpieczeństwa zaimplementowane w Symfony na oparte o bazę danych. Część z nich dodaje też zupełnie nową funkcjonalność, jak np. sfthumbnailplugin, dzięki któremu możemy łatwo generować miniaturki obrazów. Na szczególną uwagę zasługuje sfguardplugin pozwalający na zarządzanie użytkownikami aplikacji i ich uprawnieniami w jej ramach. Instalacja Symfony Na płycie znajdziemy framework Symfony dostępny w postaci źródeł. Źródła są najlepszą metodą instalacji, jeśli chcemy dostosować ten proces do naszych potrzeb. Framework dostępny jest w wersji stabilnej 1.0 oraz 1.1 beta 1, która wnosi wiele rewolucyjnych zmian. Ponadto na krążku znajduje się tzw. piaskownica (ang. sandbox). Jest to pusty, prekonfigurowany projekt Symfony, w którym zawarte są wszystkie wymagane biblioteki. Jest to idealne rozwiązanie dla nowicjuszy Symfony, którzy chcą wypróbować tutoriale bez instalacji całego frameworka. Video-tutoriale Trzy screencasty w języku polskim ukazujące krok po kroku wybrane możliwości Symofny: prezentacja video o tworzeniu panelu administracyjnego w Symfony. W tutorialu wykorzystano generatory. Dowiesz się z niego, jak szybko utworzyć w pełni funkcjonalny backend dla Twojej aplikacji. Pokażemy, jak go zmodyfikować, dodać nowe funkcjonalności i wyposażyć w takie opcje, jak sortowanie, filtrowanie, czy stronicowanie rekordów. W trakcie prezentacji poznasz także pojęcie akcji niestandardowych i sposób na radzenie sobie z relacjami jeden-do-jeden i jedendo-wielu. Czas trwania: 28 min 51 s. screencast na temat tworzenia własnego pluginu do Symfony. Prowadzi on nas krok po kroku przez proces budowy wtyczki umożliwiającej wykorzystanie formularza kontaktowego. Od pomysłu do gotowej aplikacji. Czas trwania: 15 min 34 s. tutorial video dotyczący Propela, jako frameworka ORM w Symfony. Dzięki niemu dowiesz się, jak stworzyć połączenie z bazą danych w Symfony, jak zbudować model danych dla aplikacji oraz jak wygenerować klasy na podstawie tego modelu. Istotną częścią jest także opis sposobu pobierania i modyfikowania danych w bazie, dzięki tym klasom. Z tutoriala dowiesz się także, w jaki sposób dodać do modelu własne metody oraz jak wygenerować polecenia SQL tworzące wymagane tabele. Czas trwania: 14 min 56 s. Źródła Pliki źródłowe wszystkich projektów Symfony omówionych w numerze do wglądu i swobodnej modyfikacji. Archiwa zip i tgz /2008

15 Jeśli nie możesz odczytać zawartości płyty CD, a nie jest ona uszkodzona mechanicznie, sprawdź ją na co najmniej dwóch napędach CD. W razie problemów z płytą, prosimy pisać pod adres: cd@software.com.pl Redakcja nie udziela pomocy technicznej w instalowaniu i użytkowaniu programów zamieszczonych na płytach CD-ROM dostarczonych razem z pismem.

16 Biblioteka miesiąca Biblioteka Java Google Data API Google od dłuższego czasu stara się być liderem w dziedzinie dostarczania informacji. Mowa tu nie tylko o podstawowych informacjach dotyczących zasobów sieci WWW ale również tych dedykowanych, jak choćby mapy, sklepy, książki. Dochodzą do tego możliwości budowania personalnych baz danych, jak na przykład maile, biblioteki zdjęć, notatki. Dowiesz się: Co to jest protokół GData i jak ma się on do takich rozwiązań jak RSS czy Atom; Jak wykorzystać protokół GData w swoich rozwiązaniach. Powinieneś wiedzieć: Do czego służą kanały informacyjne (np. RSS lub Atom); Co to jest XML; Jak programować w języku Java. Google Calendar (gdata-calendar). Metadane, jeśli występują, zostały umieszczone w osobnych plikach JAR (z sufiksem meta). Do prawidłowego działania aplikacji zbudowanych na bazie Java GData potrzebne będą trzy dodatkowe biblioteki z których rozwiązanie Google korzysta: Poziom trudności Zazwyczaj w tego typu zróżnicowanych merytorycznie rozwiązaniach pojawia się problem spójnego dostępu do danych, który Google ma ambicje rozwiązać. Utworzony na bazie RSS i Atom API protokół GData, pozwala w spójny sposób osiągnąć dostęp do różnych kanałów danych. Implementacje tego protokołu znajdziemy praktycznie w każdym języku wspierającym komunikację HTPP. W niniejszym artykule skupimy się na bibliotece Java implementującej API GData (ang. Java Client Library for Google Data API) oraz dającej programiście wsparcie dla poszczególnych serwisów Google. GData samo w sobie jest jednocześnie protokołem wymiany danych między klientem a serwerem jak również programistycznym API wspierającym tę komunikację. Samo GData bazuje na języku XML i jest nowoczesną i pozbawioną nieścisłości alternatywą dla RSS. Biblioteki wspierające standard GData jak i sam protokół nie są obarczone specyficznymi obostrzeniami odnośnie ich używania, dając programistom pełną możliwość zarówno w korzystaniu jaki i modyfikowaniu źródeł. GData bazuje w większości na standardzie Atom Publishing Protocol, dodając własne rozszerzenia, na ogół powiązane z możliwością zadawania rozbudowanych zapytań do aplikacji. Żądanie do serwera jest zawsze prostym komunikatem typu HTTP GET, natomiast odpowiedź będzie strukturą XML zgodną ze standardem Atom lub RSS 2.0 (na Listingu 1 przedstawiono przykład możliwej odpowiedzi od aplikacji Google). Protokół pozwala na modyfikowanie istniejących danych (z użyciem metody HTTP PUT) oraz usuwanie istniejących elementów (HTTP DELETE). Tym niemniej możliwość tworzenia i usuwania danych jest ściśle zależna od samego serwisu, z którym program będzie się łączył. Konstrukcja biblioteki Biblioteka Java dla interfejsu GData jest dystrybuowana w postaci zbioru kilkunastu plików JAR. Najważniejszymi z nich będą gdata-client oraz gdata-core, zajmujące łącznie około 300kB, które powinny wystarczyć do łączenia się z serwisami Google. Pozostałe pliki zawierają klasy specyficzne dla poszczególnych aplikacji np. Szybki start JavaMail API w wersji minimum 1.4 (plik mail.jar); JavaBeans Activation Framework (plik activation.jar); Servlet API (plik servlet.jar). Oczywiście programiści korzystający z J2EE nie muszą się troszczyć o załączanie tych bibliotek. Pierwszy program Czas na pierwszy program, który, wyjątkowo, nie będzie aplikacją typu Hello world. Skorzystamy z protokołu GData, by połączyć się z serwisem PicasaWeb i pobrać listę albumów dla zadanego użytkownika. Cała tajemnica tkwi we właściwym adresie URL jego detale zostaną opisane w dalszej czę- Praca z Google Data nie jest trudna, wymaga jedynie pewnego zrozumienia filozofii biblioteki. Najlepiej zacząć analizując proste kody źródłowe i uruchamiając przykłady dostarczane bezpośrednio przez Google. Poniżej opisano w kilku krokach jak uruchomić pierwszy przykład z biblioteki; pobierz listę przykładowych programów (gdata-samples) wraz z plikami JAR biblioteki spod adresu rozpakuj plik ZIP do wybranego katalogu; pobierz z sieci niezbędne biblioteki wymagane do uruchomienia przykładów: JavaMail API ze strony Activation ze strony Servlet API ze strony zaktualizuj plik build.properties (z katalogu build-samples) podając prawidłowe ścieżki dostępu do plików określonych w poprzednim punkcie (szukaj kluczy mail.jar, activation.jar i servlet.jar); jeśli zamierzasz uruchamiać przykłady wymagające autentykacji, podaj nazwę konta Google i hasło dla parametrów sample.credentials.username i sample.credentials.password; uruchom wybrany program. Przykładowo operacja ant -f build-samples.xml sample.calendar.run uruchomi przykład dla przetestowania wymiany danych z aplikacją Google Calendar /2008

17 Biblioteka Java ści artykułu. Zestaw klas Java pozwoli nam uniknąć bezpośredniego operowania na danych XML zwróconych w odpowiedzi na wysłane żądanie. Implementacja tego zagadnienia znajduje się na Listingu 2. Przyjrzyjmy się bliżej strukturze kodu. W pierwszej kolejności zwraca uwagę lista importowanych klas wszystkie one są specyficzne dla serwisu Picasa i pochodzą z pakietów o nazwie photos, tym niemniej implementują wspólne interfejsy. Kluczową klasą w zaprezentowanym przykładzie jest PicasawebService, odpowiedzialna za komunikację z serwisem PicasaWeb. Tworząc nową instancję tej klasy musimy podać w parametrze konstruktora nazwę aplikacji, która będzie użyta do zidentyfikowania naszego programu przez serwery Google (wymagane zwłaszcza przy autentykacji). Zaleca się stosowanie nazw zgodnych z następującym schematem: [nazwadostawcy]-[nazwaprogramu]- [wersjaprogramu] Pobranie danych odbywa się poprzez metodę getfeed, która jako parametr pobiera URL oraz typ danych, jaki chcemy otrzymać w odpowiedzi. W naszym przypadku jest to UserFeed, który zawiera pełną informację o użytkowniku serwisu Picasa i jego albumach. Typ danych można dostosowywać w zależności od potrzeby punktem wyjścia może być na przykład album (AlbumFeed) albo pojedyncze zdjęcie (PhotoFeed). W ostatnich liniach przykładowego programu wypisujemy na ekran nazwę użytkownika oraz listę jego albumów. Te ostatnie przechowywane są w obiekcie UserFeed w postacie kolekcji typu AlbumEntry. Konstruowanie zapytań Opisany w poprzednim punkcie krótki program Java jest bardzo prosty. Analizując dokumentację dla serwisu PicasaWeb szybko można zauważyć, że do pełnego opanowania funkcjonalności wystarczy znajomość kilkunastu klas. Siła biblioteki tkwi więc w jej prostocie przynajmniej w kwestii obróbki otrzymanych danych. Zrozumienia pewnej logiki postępowania wymagać jednak będzie zagadnienie zadawania zapytań do serwisu w tej sytuacji musimy bowiem skonstruować URL o określonej składni. Na szczęście schemat postępowania jest bardzo podobny dla wszystkich serwisów Google a poszczególne składowe protokołu dobrze udokumentowane. Ogólny schemat zapytania do serwisu Picasa Web Album bazuje na następującym schemacie: projection/path?kind=kind&access=vi sibility gdzie projection, path, kind i visibility to wartości, którymi programista może manipulować. Najlepiej testować je wstawiając odpowiedni URL bezpośrednio w oknie przeglądarki większość obecnych przeglądarek powinna poprawnie zinterpretować otrzymaną odpowiedź i wyświetlić ją jako treść a nie jako czysty kod XML. Poniżej przyjrzymy się uważniej poszczególnym parametrom zapytania. Format otrzymanej odpowiedzi będzie znacząco zależny od parametru projection. Mamy tu do wyboru dwie wartości: base zwróci odpowiedź zgodną ze standardem Atom, bez zawierania informacji specyficznych dla serwisu PicasaWeb. Atrybuty atom:summary i atom:content w otrzymanej odpowiedzi mogą zawierać tagi HTML. Korzystając z tego parametru, mamy możliwość jedynie odczytu danych z kanału; api odpowiedź w formacie GData, która będzie zawierać szereg dodatkowych informacji specyficznych dla serwisu PicasaWeb zawartych w tagach z przestrzeni nazw gphoto. Dzięki temu można precyzyjniej odczytać poszczególne parametry i uniknąć osadzania kodu HTML w odpowiedzi (dla typu api wszystkie wartości zawsze są zwykłym tekstem). Rzutowanie typu api może być wykorzystane zarówno dla odczytu jaki i uaktualniania danych po stronie serwisu. Po przeanalizowaniu powyższego opisu pewnie dla większości programistów odwzorowanie typu api będzie bardziej naturalnym. Typ base może być użyteczny głównie w celach zapewnienia kompatybilności z innymi kanałami wspierającymi protokół Atom. Ponadto, testując odpowiednie wywołania bezpośrednio w przeglądarce, czasem łatwiej jest skorzystać z wersji base, ponieważ zawiera ona elementy HTML i jest lepiej interpretowana przez przeglądarkę. W konstrukcji zapytania do serwisu Google najważniejszym będzie element path to on bowiem definiuje źródło pobieranych danych. Pokrótce omówiliśmy ten temat opisując pierwszy program. Wiemy już, że dla zadanego serwisu możemy mieć różne typy danych zwrotnych (możemy je określić mianem widoków). W przypadku serwisu Picasa- Web kluczowym parametrem przy wyszukiwaniu danych będzie użytkownik, bowiem to z nim powiązane są albumy i zdjęcia. Nazwę użytkownika podać możemy w postaci adresu lub nazwy użytkownika Google. Poszczególne wartości dla atrybutu path rozdzielane są między sobą znakiem slash na zasadzie typ danych/wartość. W rzeczywistości więc element path może być zbiorem kilku wyrażeń, jak w przykładzie poniżej: user/marek/album/wakacje07/photoid/ Do wyspecyfikowania konkretnego albumu możemy użyć jego nazwy lub identyfikatora (atrybut albumid). Tabela 1. Standardowe adresy URL wysyłające żądanie pobrania danych dla poszczególnych aplikacji Google. Kursywą zaznaczono wartości zmienne, które zależą od programisty (np. nazwa użytkownika, typ danych, etc.) Aplikacja Google Calendar Blogger Code Search Contacts Google Documents Google Notebook Picasa Web Album Google Spreadsheets YouTube Więcej niż myślisz URL =kind&access=visibility worksheetid/visibility/projection Poniżej zamieszczono listę aplikacji aktualnie wspieranych przez bibliotekę Java dla GData. Możliwości klas obejmują zarówno odczyt jak i modyfikację danych dla poszczególnych serwisów: Google Apps pakiet aplikacji do komunikacji i pracy zespołowej; Google Base skategoryzowana baza dowolnych informacji, głównie używana przez sklepy internetowe i serwisy ofert pracy; Blogger serwis blogów; Google Calendar kalendarz online; Code Search wyszukiwarka kodów źródłowych; Google Contacts dane adresowe; Google Documents webowy edytor tekstów; Google Notebook internetowy notatnik; Google Spreadsheets internetowy arkusz kalkulacyjny; Picasa Web Albums galeria zdjęć; YouTube baza plików multimedialnych. 17

18 Biblioteka miesiąca Specyficznym parametrem dla ścieżki jest contacts, który nie pobiera żadnej wartości i odnosi się do listy kontaktów (np. ulubionych autorów zdjęć) dla zadanego użytkownika. Parametr path definiuje ścieżkę dostępu do danych, jednak fizycznie nie określa ich typu choć można się go domyślić z kontekstu. Faktyczny typ oczekiwanych danych jest jednak ustalany poprzez atrybut kind. Będzie on specyficzny dla każdej z aplikacji Google. Dla serwisu Picasa może przyjmować jedną z następujących wartości: album rezultat będzie zawierał wybrane lub wszystkie (w zależności od parametru visibility) albumy danego użytkownika; wymaga typu UserFeed po stronie Java; photo reprezentuje zbiór zdjęć; mogą to być obrazy z konkretnego albumu użytkownika lub rezultat wyszukiwań zdjęć publicznych społeczności Picasa; wymaga typu AlbumFeed lub UserFeed; comment reprezentuje zbiór komentarzy powiązanych ze zdjęciem; wymaga typu PhotoFeed lub UserFeed; tag reprezentuje zbiór słów kluczowych powiązanych ze zdjęciem lub albumem; wymaga typu PhotoFeed, UserFeed lub AlbumFeed; user odnosi się do danych powiązanych z użytkownikami np. autorzy zdjęć lub komentarzy albo ulubieni użytkownicy; wymaga typu ContactFeed. Wybrana wartość dla atrybutu kind będzie korespondować z typem Java, którego użyjemy jako kontenera na odpowiedź z serwera, tak jak miało to miejsce w pierwszym przykładzie: UserFeed myuserfeed = myservice.getfeed(album surl, UserFeed.class). Listing 1. Przykładowy kod XML reprezentujący odpowiedź od serwera na zadanie zapytanie. Format komunikatu zgodny ze standardem Atom, wspieranym i rozszerzonym przez standard Google Data <?xml version="1.0"?> <feed xmlns=" <title>foo</title> <updated> t16:26:03-08:00</updated> <id> <author> <name>jo March</name> </author> <link href="/myfeed" rel="self"/> <entry> <id>1</id> <link rel="edit" href=" <updated> t16:26:03-08:00</updated> <author> <name>elizabeth Bennet</name> < >liz@gmail.com</ > </author> <title type="text">entry 1</title> <content type="text">this is my entry</content> </entry> </feed> Listing 2. Program pobierający listę albumów z serwisu PicasaWeb dla zadanego użytkownika package org.sdj.gdata; import java.net.url; import com.google.gdata.client.photos.picasawebservice; import com.google.gdata.data.photos.albumentry; import com.google.gdata.data.photos.userfeed; public class PicasawebTest { public static void main(string[] args) throws Exception { URL albumsurl = new URL( " PicasawebService myservice = new PicasawebService("SDJ-Example1-1.0"); UserFeed myuserfeed = myservice.getfeed(albumsurl, UserFeed.class); System.out.println(myUserFeed.getTitle().getPlainText()); for( AlbumEntry ae : myuserfeed.getalbumentries() ) System.out.println( ae.getname() ); Lista powyżej przedstawia relację między typem danych o oczekiwaną klasą Java przechowującą wyniki. Pozostał jeszcze do przedstawienia atrybut visibility, który odnosi się do dostępności poszczególnych albumów i zdjęć. Możemy tu wybrać jedynie galerie publiczne wartość public (domyślne), prywatne (private) lub wszystkie (all). Niektóre z serwisów Google, które udostępniają zarówno wartości publiczne jak i prywatne, będą również wspierać atrybut visibility np. Google Calendar. Oczywiście pobranie danych prywatnych możliwe będzie jedynie po uprzedniej autentykacji (opisanej w dalszej części artykułu). Przedstawione powyżej atrybuty wywołania pozwalają programiście jedynie wybrać rodzaj pobieranych danych, nie definiują jednak specyficznych kryteriów wyszukiwania np. dla zdjęć utworzonych w określonym czasie lub mających zadany opis. Możliwość zawężenia wyników wyszukiwania istnieje poprzez szereg dodatkowych parametrów wywołania, umieszczanych po znaku zapytania. Przykładowo następujące odwołanie: api/all?kind=photo&q=sunset&tag=af rica przeszuka publiczne galerie społeczności Picasa w poszukiwaniu zdjęć oznaczonych słowem kluczowym Africa, które w tytule lub opisie będą zawierały wyrażenie sunset. Atrybut q będzie współpracował poprawnie z większością serwisów Google, dając możliwość wyszukiwania tekstowego. Innymi ogólnymi kryteriami będą np. max-results i start-index. Pierwszy definiuje maksymalną liczbę odpowiedzi z serwera, a drugi początkowy indeks (zaczynając od jedynki). Dzięki tym dwóm parametrom można łatwo zamodelować przeszukiwanie stronicowe z ograniczoną ilością wyników na stronie. Wszystkie wspólne parametry wyszukiwania zostały opisane na stronie internetowej reference.html#queries. Wartości specyficzne dla poszczególnych aplikacji Google można odnaleźć w dokumentacji GData dla tych serwisów. Poznanie poszczególnych parametrów wywołań jest kluczowym elementem w zrozumieniu pracy z GData i wymaga nieco praktyki. Ogólna koncepcja wywołań jest zbliżona dla każdej aplikacji Google, jednak nie identyczna, co początkowo może powodować błędy i niepewności. By ułatwić Czytelnikowi pracę z poszczególnymi serwisami Google, w Tabeli 1. zamieszczono krótką ściągę przedstawiającą typowe odwołania do poszczególnych aplikacji. Zachęcam do napisania kilku drobnych programów celem przetestowania różnego rodzaju zapytań. Wsparcie biblioteki dla złożonych zapytań Budowanie bardziej złożonych zapytań, zwłaszcza w przypadku odpytywania serwisu na bazie 18 07/2008

19 Biblioteka Java zadanych kryteriów, może tworzyć bardzo długie adresy URL i być podatne na błędy. Dla takich zastosowań biblioteka wprowadza narzędziową klasę Query, która pozwala wyedytować finalną postać URL poprzez odwołania do konkretnych metod. Załóżmy, że chcemy pobrać z serwera listę naszych kontaktów. Skorzystamy w tym celu z serwisu ContactService. W pierwszej kolejności musimy jednak przygotować odpowiedni link zapytania. Może on wyglądać np. tak: URL contacturl = new URL(" sdj@gmail.com/base"); Dla tak sformułowanego żądania otrzymalibyśmy dwadzieścia pięć nieposortowanych adresów w odpowiedzi. Wpłyńmy na nasze zapytanie bez modyfikacji URLa. Załóżmy, że chcemy otrzymać jednorazowo do stu adresów, posortowanych malejąco wg kryterium ostatniej daty modyfikacji. W tym celu odwołamy się do wspomnianej klasy Query z pakietu com.google.gdata.client (Listing 3). Pozostaje już tylko utworzyć odpowiedni serwis i pobrać dane, podając jako parametr obiekt query zamiast contacturl (Listing 4). Klasa Query udostępnia wiele metod pozwalających na filtrowanie danych na podstawie szeregu kryteriów, również tych zależnych od konkretnych aplikacji Google. Niestety większość parametrów podaje się na zasadzie par stringów, co utrudnia wykrycie błędów na etapie kompilacji. Mimo wszystko forma ta i tak jest znacznie bardziej czytelna od bezpośrednio skonstruowanych adresów URL. Niektóre z serwisów (np. Google Documents i Google Calendar) udostępniają własne wersji klasy Query, dodające nową funkcjonalność specyficzną tylko dla tych aplikacji. Autentykacja W pierwszym przykładzie pobieraliśmy publiczne dane z serwisów Google, nie było więc potrzeby autentykacji użytkownika. Jednak w przypadku np. listy kontaktów czy danych z arkusza kalkulacyjnego będziemy musieli podać nazwę użytkownika i hasło przed pobraniem danych. Google wyróżnia dwa sposoby autentykacji, uzależniając je od tego, czy mamy do czynienia z zainstalowaną aplikacją, czy aplikacją webową. W tym pierwszym przypadku możemy bezpośrednio w żądaniu podać login i hasło. Dla aplikacji internetowych Google daje możliwość automatycznego przekierowania na stronę logowania i późniejszą autentykację z użyciem otrzymanego po zalogowaniu żetonu. Rozwiązanie to teoretycznie pozwala na napisanie aplikacji WWW bez możliwości podglądu danych logowania. Prosta autentykacja przy użyciu biblioteki dla języka Java wymaga jedynie jednej dodatkowej linii kodu, wywołanej na potrzeby obiektu serwisu. W poprzednim punkcie stworzyliśmy kod odpowiedzialny za pobranie listy kontaktów z serwera, nie podając jednak danych typu login i hasło. W rzeczywistości otrzymalibyśmy więc komunikat o treści No authentication header information. Dane adresowe są przecież zawsze danymi prywatnymi i będą chronione hasłem. By rozwiązać ten problem należy, po utworzeniu obiektu serwisu, dodać następujący kod odpowiedzialny za autentykację: contactservice.setusercredentials ("sdj@gmail.com", "sdj-pwd"); Nieco bardziej złożonym zagadnieniem jest autentykacja dla aplikacji WWW, gdzie ze względów bezpieczeństwa nie chcielibyśmy operować bezpośrednio na takich danych jak hasło użytkownika. W tej sytuacji udostępnimy użytkownikowi standardową stronę logowania Google, a nasza aplikacja w rezultacie otrzyma jedynie żeton (ang. token), dzięki któremu będzie mogła nawiązać połączenie z zabezpieczonym serwisem. By w ogóle taki mechanizm mógł zadziałać, nasza aplikacja internetowa będzie musiała zostać zarejestrowana (na stronie accounts/managedomains) i zweryfikowana przez Google. Jeśli ten krok mamy już za sobą, możemy skorzystać z klasy AuthSubUtil (z pakietu com.google.gdata.client.http) celem pobrania żetonu do autentykacji. W pierwszej kolejności musimy spreparować URL z żądaniem żetonu: String authsublogin = AuthSubUtil.getRequestUrl Listing 3. Odwołanie do klasy Query z pakietu com.google.gdata.client Query query = new Query(contactUrl); query.setmaxresults( 100 ); query.setstringcustomparameter("orderby","lastmodified"); query.setstringcustomparameter("sortorder", "descending"); Listing 4. Tworzenie serwisu i pobieranie danych (next, scope,secure, session); ContactsService contactservice = new ContactsService("SDJ-ContactExample-1.0"); ContactFeed resultfeed = contactservice.getfeed(query, ContactFeed.class); Listing 5. Manipulacji danych wspierających interfejs GData URL url = new URL(" GoogleService calendarservice = new GoogleService("cl", "SDJ-exmaple3-1.0"); calendarservice.setusercredentials("testuser@gmail.com", "testpassword"); new EventFeed().declareExtensions(calendarService.getExtensionProfile()); Feed feed = calendarservice.getfeed(feedurl, Feed.class); Listing 6. Przykład obustronnej komunikacji z aplikacją Google Calendar. package org.sdj.gdata; import java.net.url; import com.google.gdata.client.calendar.*; import com.google.gdata.data.*; public class CalendarUpdater { public static void main(string[] args) throws Exception { // Pobranie zapisanych zdarzeń na dzień URL feedurl = new URL(" CalendarQuery myquery = new CalendarQuery(feedUrl); myquery.setminimumstarttime(datetime.parsedatetime(" t00:00:00")); myquery.setmaximumstarttime(datetime.parsedatetime(" t23:59:59")); CalendarService calendarsrv = new CalendarService("exampleCo-exampleApp-1"); calendarsrv.setusercredentials("sdj@gmail.com", "sdj-pwd"); CalendarEventFeed resultfeed = calendarsrv.query(myquery, CalendarEventFeed.class); if( resultfeed.getentries().isempty() ) return; // Aktualizacja danych zdarzenia CalendarEventEntry event = resultfeed.getentries().get(0); event.settitle( new PlainTextConstruct("Nowy numer SDJ") ); event.setcontent( new PlainTextConstruct("Nie przegap!") ); event.setsendeventnotifications( true ); // Zapis zdarzenia URL editurl = new URL(event.getEditLink().getHref()); calendarsrv.update(editurl, event); 19

20 Biblioteka miesiąca gdzie next to adres URL strony, do której chcemy powrócić po zalogowaniu, a scope wskazuje na aplikację Google, do której chcemy uzyskać dostęp (np. " " dla danych adresowych). Trzeci i czwarty parametr to wartości logiczne. secure ustawione na true wymusza żądanie bezpiecznego tokena (potrzebny klucz prywatny zabezpieczony określonym algorytmem szyfrującym), natomiast parametr session określa, czy żeton ma zostać umieszczony w sesji do późniejszego wykorzystania, czy też użyty jednorazowo. Załóżmy że w naszej aplikacji ustawimy wartość secure na false a wartość session na true. Metoda AuthSubUtil.getRequestUrl zwróci nam URL pod którym znajduje się strona logowania. Po wprowadzeniu danych, użytkownik zostanie automatycznie przekierowany na adres wskazany parametrem next. W tym momencie będziemy mogli pobrać żeton do autentykacji: String token = AuthSubUtil.getTokenFromRepl y(urlfromauthsub); Tak otrzymany żeton ma charakter jednorazowy, jednak ponieważ ustawiliśmy w pierwszym odwołaniu wartość session na true, możemy wymienić go na żeton sesyjny: String sessiontoken = AuthSubUtil.exchangeForSessionToken (token, null); Pierwszy parametr metody to nasz pierwotny żeton a drugi to klucz publiczny dla aplikacji WWW z włączonymi zabezpieczeniami. Listing 7. Schemat komunikacji <feed> <entry> <batch:operation type="insert"/>... dane do zapisu... </entry><entry> <batch:operation type="update"/>... dane do zapisu... </entry>... </feed> W Sieci Ogólny interfejs GData Przedstawione wcześniej przykłady operowały na specyficznych obiektach dla poszczególnych serwisów Google. Wspólny protokół został więc obudowany przez zróżnicowane klasy, celem zminimalizowania ilości kodu i ułatwienia programistom pracy. Można jednak się domyślać, że wszystkie te klasy dziedziczą po ogólnym mechanizmie dającym możliwość manipulacji na dowolnych danych wspierających interfejs GData. Na Listingu 5. zobaczmy, jak może to zostać zaimplementowane. Kod przedstawiony na Listingu 5. pobiera prywatne dane z kalendarza konkretnego użytkownika, jednak nie korzysta przy tym z klas specyficznych dla serwisu Google Calendar. Bazą w przykładzie jest klasa GoogleService, która jest odpowiedzialna za komunikację z dowolnym serwisem GData. Rozszerza ona podstawową klasę Service dodając wsparcie dla autentykacji i cookies. Konstruktor klasy, oprócz nazwy aplikacji przyjmuje nazwę serwisu z jakim będzie się komunikował (np. cl dla kalendarza, mail dla GMail, etc.). Informacja ta jest wymagana, bowiem od niej zależeć będzie treść zwróconego komunikatu XML. I tutaj natrafiamy na pierwszą trudność, wynikającą z chęci uogólnienia bardzo różnorodnych danych oferowanych przez Google. Jak już wiemy, każda paczka danych w formacie GData będzie zawierała, prócz informacji ogólnych, dane specyficzne dla poszczególnego serwisu, oznaczone dedykowaną przestrzenią nazw w XML. Przykładowo informacje z kalendarza mogą być wzbogacone o wartości gd:who i gd:when celem poprawnego zobrazowania jakiegoś zdarzenia w czasie (np. meetingu). Mimo więc, że będziemy operować na ogólnych klasach, otrzymamy dane specyficzne dla tego właśnie serwisu. By wszystko działało poprawnie, zmuszeni będziemy więc określić oczekiwany typ danych. A właściwie poprosić bibliotekę, by to uczyniła za nas. Metoda getextensionprofile() z klasy GoogleService rozpoznaje (dzięki parametrowi konstruktora serwisu), z którą aplikacją Google zamierzamy się łączyć i zwróci obiekt klasy ExtensionProfile, odpowiedzialnej za definicję dodatkowych atrybutów (tagów) niezbędnych do opisania porcji danych konkretnego typu. Taką informację przekazać musimy do obiektu typu Feed, by wzbogacić go o dodatkowe atrybuty. Finalnie otrzymamy bazowy obiekt typu Feed, który opis protokołu Gdata; wprowadzenie do programowania GData z użyciem biblioteki Java; grupa dyskusyjna poświęcona Gdata; opis standardu Atom. Typy danych GData Lista najważniejszych typów danych wprowadzonych przez Google wraz ze standardem GData. Opis przedstawia tagi XML, odpowiadające im klasy Java oraz krótki opis wraz z wyszczególnieniem podstawowych atrybutów. Wszystkie klasy Java pochodzą z pakietu com.google.gdat a.data.extensions. Oprócz podanych tu typów danych programista może stosować wszystkie struktury zgodne ze standardem Atom; gd: (klasa ) reprezentuje adres . Obowiązkowym atrybutem jest address, ponadto można podać rel typ maila (np. prywatny, służbowy), label opis i wartość logiczną primary; gd:phonenumber (klasa PhoneNumber) przechowuje dane o numerze telefonu. Parametry analogiczne od , przy czym atrybut address zastępuje tu phonenumber; gd:im (klasa Im) reprezentuje adres internetowego komunikatora; wymaganym atrybutem jest address. Dodatkowo można zdefiniować parametry jak dla typu , oraz określić typ komunikatora (atrybut protocol); gd:postaladdress (klasa PostalAddress) określa w postaci luźnego tekstu adres osoby; możliwe jest wprowadzenie dodatkowych atrybutów identyfikujących typ adresu (rel) i jego etykietę (label); gd:geopt (klasa GeoPt) lokalizacja, określona za pomocą długości (atrybut lon) i szerokości geograficznej (lat) oraz (opcjonalnie) wysokości nad poziomem morza (elev); możliwe jest zdefiniowanie etykiety (label) oraz określenie czasu w którym utworzony został punkt (time); gd:organization (klasa Organization) opisuje instytucję, zwykle skojarzoną z konkretną osobą; przyjmuje jako parametr nazwę instytucji (name), jej typ (rel), etykietę (label) oraz tytuł osoby skojarzonej z organizacją (title); gd:rating (klasa Rating) reprezentuje numeryczną ocenę jakiegoś elementu (np. zdjęcia lub komentarza); wymaga podania przynajmniej atrybutów min i max wskazujących na możliwy zakres ocen. Inne możliwe wartości to średnia ocena (average), ilość oddanych głosów (numrates) i ocena sama w sobie (value); gd:when (klasa When) określa okres lub moment w czasie; wymaga podania parametru starttime, opcjonalnie przyjmuje endtime oraz wartość opisową (valuestring); gd:where (klasa Where) opisuje miejsce; przyjmuje jako parametry nazwę miejsca (label), powiązaną wartość opisową (valuestring) oraz złożony obiekt typu gd:entrylink reprezentujący szczegóły miejsca może to być np. adres albo współrzędne geograficzne; gd:who (klasa Who) opisuje osobę powiązaną z jakimś elementem, np. zdarzeniem lub em. Może przyjmować jako parametry adres (atrybut ), wartość opisową (valuestring), typ (rel, o wartościach takich jak np. cc, bcc, speaker, performer, etc). Opis osoby zawarty jest w złożonym obiekcie typu gd:entrylink (atrybut entrylink); gd:extendedproperty (klasa ExtendedProperty) pozwala wprowadzić dodatkowe parametry, dla których nie zdefiniowano dedykowanych typów GData lub Atom; właściwość reprezentowana jest za pomocą pary klucz (name) wartość (value) /2008

Kancelaria Prawna.WEB - POMOC

Kancelaria Prawna.WEB - POMOC Kancelaria Prawna.WEB - POMOC I Kancelaria Prawna.WEB Spis treści Część I Wprowadzenie 1 Część II Wymagania systemowe 1 Część III Instalacja KP.WEB 9 1 Konfiguracja... dostępu do dokumentów 11 Część IV

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie Dwie wersje: do domu i dla firmy. Do kogo adresowany? Komponenty

Wprowadzenie Dwie wersje: do domu i dla firmy. Do kogo adresowany? Komponenty Office 365 dla firm Wprowadzenie Jednym z głównych produktów działających w chmurze oferowanych przez firmę Microsoft to Office 365. Czym jest to rozwiązanie, jakie ma sposoby wykorzystania, do kogo jest

Bardziej szczegółowo

PROGRAM MICROSOFT DEVELOPER NETWORK ACADEMIC ALLIANCE MSDN AA

PROGRAM MICROSOFT DEVELOPER NETWORK ACADEMIC ALLIANCE MSDN AA PROGRAM MICROSOFT DEVELOPER NETWORK ACADEMIC ALLIANCE MSDN AA Wydział Matematyczno-Przyrodniczy Szkoła Nauk Ścisłych Koło Naukowe Informatyków FRAKTAL Opracował : Michał Wójcik, II rok MU IiE CZYM JEST

Bardziej szczegółowo

Instalacja SQL Server Express. Logowanie na stronie Microsoftu

Instalacja SQL Server Express. Logowanie na stronie Microsoftu Instalacja SQL Server Express Logowanie na stronie Microsoftu Wybór wersji do pobrania Pobieranie startuje, przechodzimy do strony z poradami. Wypakowujemy pobrany plik. Otwiera się okno instalacji. Wybieramy

Bardziej szczegółowo

REFERAT O PRACY DYPLOMOWEJ

REFERAT O PRACY DYPLOMOWEJ REFERAT O PRACY DYPLOMOWEJ Temat pracy: Projekt i realizacja elektronicznego dziennika ocen ucznia Autor: Grzegorz Dudek wykonanego w technologii ASP.NET We współczesnym modelu edukacji, coraz powszechniejsze

Bardziej szczegółowo

Strona wizytówka od 400 zł

Strona wizytówka od 400 zł Strona wizytówka od 400 zł Oferta z dnia 21.01.2010 Prosta strona zawierająca podstawowe informacje o firmie oraz jej ofercie. Pozwala ona klientom na odnalezienie firmy w sieci, zapoznanie się z jej ofertą,

Bardziej szczegółowo

System Zarządzania Treścią

System Zarządzania Treścią System Zarządzania Treścią Dawno, dawno temu, w latach 90-tych XX wieku publikowanie w Internecie nie było proste. Wymagało znajomości HTMLa do stworzenia strony, FTP do wysłania zawartości na serwer i

Bardziej szczegółowo

PZW45. Ogólny opis i zasady funkcjonowania projektu reklamowego. Kilka słów wprowadzenia

PZW45. Ogólny opis i zasady funkcjonowania projektu reklamowego. Kilka słów wprowadzenia Ogólny opis i zasady funkcjonowania projektu reklamowego PZW45 Kilka słów wprowadzenia Portal PZW.org.pl powstał 4 lata temu. Od początku swojego funkcjonowania pozwalał na bezpłatne zakładanie stron www

Bardziej szczegółowo

Sieciowe dyski wirtualne oraz VM platforma jako usługa. Bogusław Kaczałek Kon-dor GIS Konsulting

Sieciowe dyski wirtualne oraz VM platforma jako usługa. Bogusław Kaczałek Kon-dor GIS Konsulting Sieciowe dyski wirtualne oraz VM platforma jako usługa Bogusław Kaczałek Kon-dor GIS Konsulting Rola służby GiK w tworzeniu polskiej IIP Wisła 8-10 września 2010 Wirtualne dyski sieciowe co to jest? Pod

Bardziej szczegółowo

OMNITRACKER Wersja testowa. Szybki przewodnik instalacji

OMNITRACKER Wersja testowa. Szybki przewodnik instalacji OMNITRACKER Wersja testowa Szybki przewodnik instalacji 1 Krok 1:Rejestracja pobrania (jeżeli nie wykonana dotychczas) Proszę dokonać rejestracji na stronieomninet (www.omnitracker.com) pod Contact. Po

Bardziej szczegółowo

Client Management Solutions i Mobile Printing Solutions

Client Management Solutions i Mobile Printing Solutions Client Management Solutions i Mobile Printing Solutions Instrukcja obsługi Copyright 2006 Hewlett-Packard Development Company, L.P. Microsoft i Windows są zastrzeżonymi w Stanach Zjednoczonych znakami

Bardziej szczegółowo

WINDOWS Instalacja serwera WWW na systemie Windows XP, 7, 8.

WINDOWS Instalacja serwera WWW na systemie Windows XP, 7, 8. WINDOWS Instalacja serwera WWW na systemie Windows XP, 7, 8. Gdy już posiadamy serwer i zainstalowany na nim system Windows XP, 7 lub 8 postawienie na nim serwera stron WWW jest bardzo proste. Wystarczy

Bardziej szczegółowo

Wykonać Ćwiczenie: Active Directory, konfiguracja Podstawowa

Wykonać Ćwiczenie: Active Directory, konfiguracja Podstawowa Wykonać Ćwiczenie: Active Directory, konfiguracja Podstawowa Instalacja roli kontrolera domeny, Aby zainstalować rolę kontrolera domeny, należy uruchomić Zarządzenie tym serwerem, po czym wybrać przycisk

Bardziej szczegółowo

Client Management Solutions i Mobile Printing Solutions

Client Management Solutions i Mobile Printing Solutions Client Management Solutions i Mobile Printing Solutions Instrukcja obsługi Copyright 2007 Hewlett-Packard Development Company, L.P. Windows jest zastrzeżonym znakiem towarowym firmy Microsoft Corporation,

Bardziej szczegółowo

Biorąc udział w projekcie, możesz wybrać jedną z 8 bezpłatnych ścieżek egzaminacyjnych:

Biorąc udział w projekcie, możesz wybrać jedną z 8 bezpłatnych ścieżek egzaminacyjnych: Egzaminy na plus Stres na minus! Zdawaj bezpłatne egzaminy Microsoft, Linux, C++ z nami i zadbaj o swoją karierę. Oferujemy Ci pierwsze certyfikaty zawodowe w Twojej przyszłej karierze, które idealnie

Bardziej szczegółowo

Organizator w kilka minut tworzy profesjonalną stronę internetową wydarzenia i rozpoczyna sprzedaż biletów

Organizator w kilka minut tworzy profesjonalną stronę internetową wydarzenia i rozpoczyna sprzedaż biletów Czym jest Evenea? Evenea to elastyczne narzędzie dla organizatorów wszelkiego rodzaju wydarzeń (takich jak konferencje, szkolenia, targi, imprezy rozrywkowe, kulturalne, imprezy korporacyjne i prywatne)

Bardziej szczegółowo

omnia.pl, ul. Kraszewskiego 62A, 37-500 Jarosław, tel. +48 16 621 58 10 www.omnia.pl kontakt@omnia.pl

omnia.pl, ul. Kraszewskiego 62A, 37-500 Jarosław, tel. +48 16 621 58 10 www.omnia.pl kontakt@omnia.pl .firma Dostarczamy profesjonalne usługi oparte o nowoczesne technologie internetowe Na wstępie Wszystko dla naszych Klientów Jesteśmy świadomi, że strona internetowa to niezastąpione źródło informacji,

Bardziej szczegółowo

Krótka Historia. Co to jest NetBeans? Historia. NetBeans Platform NetBeans IDE NetBeans Mobility Pack Zintegrowane moduły. Paczki do NetBeans.

Krótka Historia. Co to jest NetBeans? Historia. NetBeans Platform NetBeans IDE NetBeans Mobility Pack Zintegrowane moduły. Paczki do NetBeans. GRZEGORZ FURDYNA Krótka Historia Co to jest NetBeans? Historia Wersje NetBeans Platform NetBeans IDE NetBeans Mobility Pack Zintegrowane moduły NetBeans Profiler Narzędzie do projektowania GUI Edytor NetBeans

Bardziej szczegółowo

Produkty. MKS Produkty

Produkty. MKS Produkty Produkty MKS Produkty czerwiec 2006 COPYRIGHT ArkaNET KATOWICE CZERWIEC 2006 KOPIOWANIE I ROZPOWSZECHNIANIE ZABRONIONE MKS Produkty czerwiec 2006 Wersja dokumentu W dokumencie użyto obrazków zaczerpniętych

Bardziej szczegółowo

Dysk 20GB przestrzeni Ajax Ajax 1.0 Baza danych MS SQL 2005 lub 2008 Express Java Java 6 run time Microsoft Silverlight 3.

Dysk 20GB przestrzeni Ajax Ajax 1.0 Baza danych MS SQL 2005 lub 2008 Express Java Java 6 run time Microsoft Silverlight 3. Systemy do kompleksowej administracji środowiskiem IT : Symantec Management Platform Solutions - rozwiązanie ułatwiające zarządzanie zasobami informatycznym Głównym zadaniem podlegającym kompetencji działu

Bardziej szczegółowo

sprawdzonych porad z bezpieczeństwa

sprawdzonych porad z bezpieczeństwa 65 sprawdzonych porad z bezpieczeństwa 65 sprawdzonych porad z bezpieczeństwa 65 sprawdzonych porad z bezpieczeństwa 65 sprawdzonych porad z bezpieczeństwa O niebezpieczeństwach czyhających na użytkowników

Bardziej szczegółowo

Client Management Solutions i Universal Printing Solutions

Client Management Solutions i Universal Printing Solutions Client Management Solutions i Universal Printing Solutions Instrukcja obsługi Copyright 2007 Hewlett-Packard Development Company, L.P. Windows jest zastrzeżonym znakiem towarowym firmy Microsoft Corporation,

Bardziej szczegółowo

Instrukcja instalacji

Instrukcja instalacji Instrukcja instalacji Nintex USA LLC 2012. Wszelkie prawa zastrzeżone. Zastrzegamy sobie prawo do błędów i pominięć. support@nintex.com 1 www.nintex.com Spis treści 1. Instalowanie programu Nintex Workflow

Bardziej szczegółowo

e-awizo SYSTEM POTWIERDZANIA DORĘCZEŃ POCZTY ELEKTRONICZNEJ

e-awizo SYSTEM POTWIERDZANIA DORĘCZEŃ POCZTY ELEKTRONICZNEJ e-awizo SYSTEM POTWIERDZANIA DORĘCZEŃ POCZTY ELEKTRONICZNEJ www.e-awizo.pl BrainSoft sp. z o. o. ul. Bolesława Chrobrego 14/2 65-052 Zielona Góra tel.68 455 77 44 fax 68 455 77 40 e-mail: biuro@brainsoft.pl

Bardziej szczegółowo

OMNITRACKER Wersja testowa. Szybki przewodnik instalacji

OMNITRACKER Wersja testowa. Szybki przewodnik instalacji OMNITRACKER Wersja testowa Szybki przewodnik instalacji 1 Krok 1:Rejestracja pobrania (jeżeli nie wykonana dotychczas) Proszę dokonać rejestracji na stronieomninet (www.omnitracker.com) pod Contact. Po

Bardziej szczegółowo

System Kancelaris. Zdalny dostęp do danych

System Kancelaris. Zdalny dostęp do danych Kancelaris krok po kroku System Kancelaris Zdalny dostęp do danych Data modyfikacji: 2008-07-10 Z czego składaj adają się systemy informatyczne? System Kancelaris składa się z dwóch części: danych oprogramowania,

Bardziej szczegółowo

ActiveXperts SMS Messaging Server

ActiveXperts SMS Messaging Server ActiveXperts SMS Messaging Server ActiveXperts SMS Messaging Server to oprogramowanie typu framework dedykowane wysyłaniu, odbieraniu oraz przetwarzaniu wiadomości SMS i e-mail, a także tworzeniu własnych

Bardziej szczegółowo

Internetowa ogólnopolska baza informatycznych projektów badawczych otwartej innowacji Platforma współpracy SPINACZ 1/46

Internetowa ogólnopolska baza informatycznych projektów badawczych otwartej innowacji Platforma współpracy SPINACZ 1/46 Internetowa ogólnopolska baza informatycznych projektów badawczych otwartej innowacji Platforma współpracy SPINACZ 1/46 Projekt jest współfinansowany w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego

Bardziej szczegółowo

REFERAT PRACY DYPLOMOWEJ

REFERAT PRACY DYPLOMOWEJ REFERAT PRACY DYPLOMOWEJ Temat pracy: Projekt o implementacja pakietu gier planszowych realizowany na platformie Android Autor: Paweł Piechociński Promotor: dr Jadwiga Bakonyi Kategorie: gra planszowa

Bardziej szczegółowo

Wirtualne Biuro. Nowoczesne technologie w budowaniu relacji z mediami. Prosta i skuteczna komunikacja www.newslink.pl. Dystrybutor systemu:

Wirtualne Biuro. Nowoczesne technologie w budowaniu relacji z mediami. Prosta i skuteczna komunikacja www.newslink.pl. Dystrybutor systemu: Dystrybutor systemu: ul. Siemieńskiego 20, lok. 38 35-234 Rzeszów tel.: +48 692 079 870 fax.: +48 22 244 22 46 e-mail: www.altimedia.pl Nowoczesne technologie w budowaniu relacji z mediami Wirtualne Biuro

Bardziej szczegółowo

egroupware czy phpgroupware jest też mniej stabilny.

egroupware czy phpgroupware jest też mniej stabilny. Opengroupware to projekt udostępniający kompletny serwer aplikacji oparty na systemie Linux. Dostępny na licencji GNU GPL, strona domowa: http://www.opengroupware.org/ Jego cechy to wysoka stabilność,

Bardziej szczegółowo

Programista do działu testów PDT/1401/T/TBG

Programista do działu testów PDT/1401/T/TBG Programista do działu testów PDT/1401/T/TBG podstawowa znajomość języka Bash lub JAVA podstawowa znajomość środowiska Linux (rzeczywista) umiejętność analitycznego i kreatywnego myślenia Następujące cechy

Bardziej szczegółowo

Międzyplatformowy interfejs systemu FOLANessus wykonany przy użyciu biblioteki Qt4

Międzyplatformowy interfejs systemu FOLANessus wykonany przy użyciu biblioteki Qt4 Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Wydział Matematyki i Informatyki Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Agnieszka Holka Nr albumu: 187396 Praca magisterska na kierunku Informatyka

Bardziej szczegółowo

Tworzenie aplikacji Web Alicja Zwiewka. Page 1

Tworzenie aplikacji Web Alicja Zwiewka. Page 1 Tworzenie aplikacji Web Alicja Zwiewka Page 1 Co to są web-aplikacje? Aplikacja internetowa (ang. web application) program komputerowy, który pracuje na serwerze i komunikuje się poprzez sieć komputerową

Bardziej szczegółowo

Darmowy fragment www.bezkartek.pl

Darmowy fragment www.bezkartek.pl KRZYSZTOF WOŁK Praktyczny przewodnik po MAC OS X Server 10.6 i 10.7 Wdrożenie i administracja systemu serwerowego Apple a opisane w formie samouczków opatrzone w teorię + ĆWICZENIA Wydawnictwo Psychoskok,

Bardziej szczegółowo

Rozwi zania Client Management Solutions i Mobile Printing Solutions. Numer katalogowy dokumentu:

Rozwi zania Client Management Solutions i Mobile Printing Solutions. Numer katalogowy dokumentu: Rozwi zania Client Management Solutions i Mobile Printing Solutions Numer katalogowy dokumentu: 410173-241 Stycze 2006 Spis tre ci 1 System Client Management Solutions Konfiguracja i rozmieszczanie.................

Bardziej szczegółowo

DOŁĄCZ DO NAS! pracuj w INTERIA.PL

DOŁĄCZ DO NAS! pracuj w INTERIA.PL DOŁĄCZ DO NAS! pracuj w INTERIA.PL O INTERIA.PL nasza firma O INTERIA.PL INTERIA.PL Sp. z o.o. powstała w sierpniu 1999 r. jako wspólne przedsięwzięcie lidera polskiego rynku informatycznego firmy Comarch

Bardziej szczegółowo

SPINACZ.edu.pl platforma współpracy nauki z biznesem w zakresie innowacyjnych rozwiązań informatycznych

SPINACZ.edu.pl platforma współpracy nauki z biznesem w zakresie innowacyjnych rozwiązań informatycznych SPINACZ.edu.pl platforma współpracy nauki z biznesem w zakresie innowacyjnych rozwiązań informatycznych Poznańska Impreza Wolnego Oprogramowania Poznań, 3 grudnia 2011 Rafał Brzychcy rafal.brzychcy@fwioo.pl

Bardziej szczegółowo

SIŁA PROSTOTY. Business Suite

SIŁA PROSTOTY. Business Suite SIŁA PROSTOTY Business Suite REALNE ZAGROŻENIE Internetowe zagrożenia czyhają na wszystkie firmy bez względu na to, czym się zajmują. Jeśli masz dane lub pieniądze, możesz stać się celem ataku. Incydenty

Bardziej szczegółowo

Instrukcja instalacji PS Bonus Pack do IBM SPSS Statistics 20 w systemie operacyjnym Windows

Instrukcja instalacji PS Bonus Pack do IBM SPSS Statistics 20 w systemie operacyjnym Windows Instrukcja instalacji PS Bonus Pack do IBM SPSS Statistics 20 w systemie operacyjnym Windows Instalacja PS Bonus Pack Przed przystąpieniem do instalacji PS Bonus Pack należy wcześniej zainstalować program

Bardziej szczegółowo

Instrukcja instalacji i obsługi programu Szpieg 3

Instrukcja instalacji i obsługi programu Szpieg 3 COMPUTER SERVICE CENTER 43-300 Bielsko-Biała ul. Cieszyńska 52 tel. +48 (33) 819 35 86, 819 35 87, 601 550 625 Instrukcja instalacji i obsługi programu Szpieg 3 wersja 0.0.2 123 SERWIS Sp. z o. o. ul.

Bardziej szczegółowo

LearnIT project PL/08/LLP-LdV/TOI/140001

LearnIT project PL/08/LLP-LdV/TOI/140001 LearnIT project PL/08/LLP-LdV/TOI/140001 Newsletter Issue 2 April 2009 Drogi czytelniku, Przedstawiamy z przyjemnością drugie wydanie biuletynu projektu LearnIT. W tym wydaniu chcemy powiedzieć więcej

Bardziej szczegółowo

Szczegółowy opis przedmiotu umowy. 1. Środowisko SharePoint UWMD (wewnętrzne) składa się z następujących grup serwerów:

Szczegółowy opis przedmiotu umowy. 1. Środowisko SharePoint UWMD (wewnętrzne) składa się z następujących grup serwerów: Rozdział I Szczegółowy opis przedmiotu umowy Załącznik nr 1 do Umowy Architektura środowisk SharePoint UMWD 1. Środowisko SharePoint UWMD (wewnętrzne) składa się z następujących grup serwerów: a) Środowisko

Bardziej szczegółowo

S YSTEM O PERACYJNY L INUX W PARCOWNI

S YSTEM O PERACYJNY L INUX W PARCOWNI S YSTEM O PERACYJNY L INUX W PARCOWNI SZKOLNEJ Technologia informatyczna w obecnym czasie zmienia się bardzo szybko i trudno jest za nią nadążyć. Zmieniają się również narzędzia dzięki, którym mamy do

Bardziej szczegółowo

Podręcznik instalacji i konfiguracji aplikacji 7 Office Ship Control dla Microsoft Office 2007 i 2010. Siódemka S.A. Warszawa, dnia 06.02.20112r.

Podręcznik instalacji i konfiguracji aplikacji 7 Office Ship Control dla Microsoft Office 2007 i 2010. Siódemka S.A. Warszawa, dnia 06.02.20112r. Podręcznik instalacji i konfiguracji aplikacji 7 Office Ship Control dla Microsoft Office 2007 i 2010 Siódemka S.A. Warszawa, dnia 06.02.20112r. 1 Spis treści: 1. Przed instalacją aplikacji 7 Office Ship

Bardziej szczegółowo

RFP. Wymagania dla projektu. sklepu internetowego B2C dla firmy Oplot

RFP. Wymagania dla projektu. sklepu internetowego B2C dla firmy Oplot RFP Wymagania dla projektu sklepu internetowego B2C dla firmy Oplot CEL DOKUMENTU Celem niniejszego dokumentu jest przedstawienie wymagań technicznych i funkcjonalnych wobec realizacji projektu budowy

Bardziej szczegółowo

Wpisany przez Mateusz Ponikowski Czwartek, 01 Listopad 2012 11:37 - Zmieniony Czwartek, 01 Listopad 2012 14:42

Wpisany przez Mateusz Ponikowski Czwartek, 01 Listopad 2012 11:37 - Zmieniony Czwartek, 01 Listopad 2012 14:42 Jeżeli posiadasz komputer z oryginalnym systemem Windows może za niewielkie pieniądze cieszyć się najnowszą edycją "okienek". Microsoft przygotował preferencyjne warunki dla użytkownicy którzy chcąc przesiąść

Bardziej szczegółowo

Instrukcja instalacji programu e STOMis wraz z pakietem Microsoft SQL Server 2005 Express Edition. e STOMis

Instrukcja instalacji programu e STOMis wraz z pakietem Microsoft SQL Server 2005 Express Edition. e STOMis Instrukcja instalacji programu e STOMis wraz z pakietem Microsoft SQL Server 2005 Express Edition e STOMis Strona:1 z 10 I. Wymagania sprzętowe i wymagania w zakresie programowania systemowego. Wymagania

Bardziej szczegółowo

Software Updater F-Secure Unikatowe narzędzie, które chroni firmy przed znanymi zagrożeniami

Software Updater F-Secure Unikatowe narzędzie, które chroni firmy przed znanymi zagrożeniami Software Updater F-Secure Unikatowe narzędzie, które chroni firmy przed znanymi zagrożeniami Sens automatycznych aktualizacji oprogramowania Większość współczesnych złośliwych programów infekuje systemy

Bardziej szczegółowo

Dokument Detaliczny Projektu Temat: Księgarnia On-line Bukstor

Dokument Detaliczny Projektu Temat: Księgarnia On-line Bukstor Koszalin, 15.06.2012 r. Dokument Detaliczny Projektu Temat: Księgarnia On-line Bukstor Zespół projektowy: Daniel Czyczyn-Egird Wojciech Gołuchowski Michał Durkowski Kamil Gawroński Prowadzący: Dr inż.

Bardziej szczegółowo

Młodszy Specjalista ds. Marketing Automation

Młodszy Specjalista ds. Marketing Automation producentem systemu SALESmanago, jednej z największych na świecie platform klasy marketing automation, z której korzysta ponad 3500 firm w 40 krajach. Zespół SALESmanago tworzą najwyższej klasy specjaliści

Bardziej szczegółowo

Instrukcja instalacji serwera bazy danych Microsoft SQL Server Express 2014

Instrukcja instalacji serwera bazy danych Microsoft SQL Server Express 2014 Instrukcja instalacji serwera bazy danych Microsoft SQL Server Express 2014 Instrukcja jest przeznaczona dla użytkowników systemu Bibliotekarz.NET Web Platform. Instrukcja została przygotowana 26.07.2016.

Bardziej szczegółowo

Przetwarzanie w chmurze

Przetwarzanie w chmurze Przetwarzanie w chmurze Opracował: Zb. Rudnicki 1 Chmura w Internecie 2 1 picasaweb.google.com - Fotografie w chmurze 3 Octave - podobny do Matlaba - także w chmurze (uproszczony) i dostępny w iphone 4

Bardziej szczegółowo

IBM SPSS Statistics Wersja 24. Windows Instrukcja instalacji (licencja wielokrotna) IBM

IBM SPSS Statistics Wersja 24. Windows Instrukcja instalacji (licencja wielokrotna) IBM IBM SPSS Statistics Wersja 24 Windows Instrukcja instalacji (licencja wielokrotna) IBM Spis treści Instrukcja instalacji.......... 1 Wymagania systemowe........... 1 Instalowanie produktu............

Bardziej szczegółowo

Wyjaśnienia z dnia r. do treści Zapytania Ofertowego nr ZO/3/FO/POPC/2017 w odpowiedzi na pytania dotyczące Zapytania ofertowego.

Wyjaśnienia z dnia r. do treści Zapytania Ofertowego nr ZO/3/FO/POPC/2017 w odpowiedzi na pytania dotyczące Zapytania ofertowego. Wyjaśnienia z dnia 14.09.2017r. do treści Zapytania Ofertowego nr ZO/3/FO/POPC/2017 w odpowiedzi na pytania dotyczące Zapytania ofertowego. 1. Czy dobrze rozumiem, że administracja portalem jest po Państwa

Bardziej szczegółowo

Przetwarzanie danych w chmurze

Przetwarzanie danych w chmurze Materiały dydaktyczne Katedra Inżynierii Komputerowej Przetwarzanie danych w chmurze Modele przetwarzania w chmurze dr inż. Robert Arsoba Robert.Arsoba@weii.tu.koszalin.pl Koszalin 2017 Wersja 1.0 Modele

Bardziej szczegółowo

Instrukcja użytkownika

Instrukcja użytkownika Instrukcja użytkownika ul. Zawalna 1/5 51-118 Wrocław e-mail: biuro@innotechtion.pl www.innotechtion.pl Spis treści 1 Instalacja oprogramowania SMS Studio...2 2 Pierwsze uruchomienie... 4 2.1 Rejestracja...

Bardziej szczegółowo

Internetowy system e-crm do obsługi biura podróży. Marek Bytnar, Paweł Kraiński

Internetowy system e-crm do obsługi biura podróży. Marek Bytnar, Paweł Kraiński Internetowy system e-crm do obsługi biura podróży Marek Bytnar, Paweł Kraiński Cele pracy utworzenie nowoczesnego systemu CRM dla biura podróży, które oferuje swoje usługi przez Internet zaproponowanie

Bardziej szczegółowo

T-Bull S.A. Made by gamers for gamers. STRATEGIA ROZWOJU T-Bull S.A. na lata Wrocław, 19 września 2017 r.

T-Bull S.A. Made by gamers for gamers. STRATEGIA ROZWOJU T-Bull S.A. na lata Wrocław, 19 września 2017 r. T-Bull S.A. Made by gamers for gamers STRATEGIA ROZWOJU T-Bull S.A. na lata 2017 2022 Wrocław, 19 września 2017 r. 1 7 60 265 lat doświadczenia w branży gier mobilnych -osobowy zespół pasjonatów gier milionów

Bardziej szczegółowo

Połączenia. Instalowanie drukarki lokalnie (Windows) Co to jest drukowanie lokalne?

Połączenia. Instalowanie drukarki lokalnie (Windows) Co to jest drukowanie lokalne? Strona 1 z 6 Połączenia Instalowanie drukarki lokalnie (Windows) Uwaga: Jeśli dysk CD Oprogramowanie i dokumentacja nie obejmuje obsługi danego systemu operacyjnego, należy skorzystać z Kreatora dodawania

Bardziej szczegółowo

I. Informacje ogólne. Jednym z takich systemów jest Mambo.

I. Informacje ogólne. Jednym z takich systemów jest Mambo. MAMBO (CMS) I. Informacje ogólne CMS, Content Management System ("system zarządzania treścią") jest to jedna lub zestaw aplikacji internetowych pozwalających na łatwe utworzenie oraz późniejszą aktualizację

Bardziej szczegółowo

Budowa aplikacji ASP.NET z wykorzystaniem wzorca MVC

Budowa aplikacji ASP.NET z wykorzystaniem wzorca MVC Akademia MetaPack Uniwersytet Zielonogórski Budowa aplikacji ASP.NET z wykorzystaniem wzorca MVC Krzysztof Blacha Microsoft Certified Professional Budowa aplikacji ASP.NET z wykorzystaniem wzorca MVC Agenda:

Bardziej szczegółowo

Instrukcja użytkownika Internetowej Platformy Edukacyjnej UPRP

Instrukcja użytkownika Internetowej Platformy Edukacyjnej UPRP Instrukcja użytkownika Internetowej Platformy Edukacyjnej UPRP Spis treści 1. Wymagania techniczne 3 2. Dostęp do platformy 4 3. Rejestracja 5 4. Logowanie 7 5. Logowanie portale społecznościowe 9 6. Strona

Bardziej szczegółowo

BGK@24Biznes Pierwsze kroki w systemie 2014-11-27 2011-11-21

BGK@24Biznes Pierwsze kroki w systemie 2014-11-27 2011-11-21 BGK@24Biznes Pierwsze kroki w systemie 2014-11-27 2011-11-21 BGK@24Biznes Dziękujemy Państwu za wybranie usługi bankowości elektronicznej Banku Gospodarstwa Krajowego BGK@24Biznes. Nasz system bankowości

Bardziej szczegółowo

JavaFX. Technologie Biznesu Elektronicznego. Wydział Informatyki i Zarządzania Politechnika Wrocławska

JavaFX. Technologie Biznesu Elektronicznego. Wydział Informatyki i Zarządzania Politechnika Wrocławska JavaFX - wprowadzenie JavaFX Wydział Informatyki i Zarządzania Politechnika Wrocławska Definicja JavaFX - wprowadzenie Definicja Historia JavaFX Script Rich Internet Application JavaFX - rodzina technologii

Bardziej szczegółowo

IBM SPSS Statistics Version 22. Windows - Instrukcja instalacji (licencja wielokrotna)

IBM SPSS Statistics Version 22. Windows - Instrukcja instalacji (licencja wielokrotna) IBM SPSS Statistics Version 22 Windows - Instrukcja instalacji (licencja wielokrotna) Spis treści Instrukcja instalacji.......... 1 Wymagania systemowe........... 1 Instalowanie produktu............ 1

Bardziej szczegółowo

BSX PRINTER INSTRUKCJA UŻYTKOWNIKA. Autor: Karol Wierzchołowski 30 marca 2015

BSX PRINTER INSTRUKCJA UŻYTKOWNIKA. Autor: Karol Wierzchołowski 30 marca 2015 ! BSX PRINTER INSTRUKCJA UŻYTKOWNIKA Autor: Karol Wierzchołowski 30 marca 2015 SPIS TREŚCI WSTĘP... 3 INTERFEJS PROGRAMU... 5 KONFIGURACJA PROGRAMU... 6 DRUKOWANIE PARAGONÓW I FAKTUR... 8 REJESTRACJA PROGRAMU...

Bardziej szczegółowo

Serwer druku w Windows Server

Serwer druku w Windows Server Serwer druku w Windows Server Ostatnimi czasy coraz większą popularnością cieszą się drukarki sieciowe. Często w domach użytkownicy posiadają więcej niż jedno urządzenie podłączone do sieci, z którego

Bardziej szczegółowo

ABIX Cyfrowa edukacja z oprogramowaniem Open Source www.cyfrowaszkola.waw.pl

ABIX Cyfrowa edukacja z oprogramowaniem Open Source www.cyfrowaszkola.waw.pl Informacje o systemie interaktywnym Tablica interaktywna to urządzenie, które przypomina dużą białą tablicę i umożliwia współdziałanie z podłączonym do niej komputerem oraz projektorem multimedialnym.

Bardziej szczegółowo

WIRTUALNE TARGI SPRZĘTU ELEKTRYCZNEGO I OŚWIETLENIOWEGO. 2-6 czerwca 2014 r. elektroexpo.com

WIRTUALNE TARGI SPRZĘTU ELEKTRYCZNEGO I OŚWIETLENIOWEGO. 2-6 czerwca 2014 r. elektroexpo.com WIRTUALNE TARGI SPRZĘTU ELEKTRYCZNEGO I OŚWIETLENIOWEGO 2-6 czerwca 2014 r. 2-6 czerwca 2014 r. IDEA TARGÓW INTERNETOWYCH Targi internetowe to innowacyjna forma dotarcia do partnerów biznesowych oraz klientów.

Bardziej szczegółowo

ZAPYTANIE OFERTOWE. Wsparcie projektów celowych

ZAPYTANIE OFERTOWE. Wsparcie projektów celowych ZAPYTANIE OFERTOWE Wsparcie projektów celowych Wrocław, dnia 01 października 2011 r. Zwracamy się z prośbą o przedstawienie oferty handlowej na zakup systemu zarządzania procesami w ramach Działania 1.4

Bardziej szczegółowo

SecureDoc Standalone V6.5

SecureDoc Standalone V6.5 SecureDoc Standalone V6.5 Instrukcja instalacji WinMagic Inc. SecureDoc Standalone Instrukcja Instalacji Spis treści Zanim przystąpisz do instalacji... 3 Tworzenie kopii zapasowej... 3 Wymagania systemowe...

Bardziej szczegółowo

IBM SPSS Statistics Wersja 25. Windows Instrukcja instalacji (licencja autoryzowanego użytkownika) IBM

IBM SPSS Statistics Wersja 25. Windows Instrukcja instalacji (licencja autoryzowanego użytkownika) IBM IBM SPSS Statistics Wersja 25 Windows Instrukcja instalacji (licencja autoryzowanego użytkownika) IBM Spis treści Instrukcja instalacji.......... 1 Wymagania systemowe........... 1 Kod autoryzacji.............

Bardziej szczegółowo

Aplikację możesz składać na specjalnej stronie: http://www.solidworks.com/sw/communities/solidworksfor-entrepreneurs.htm

Aplikację możesz składać na specjalnej stronie: http://www.solidworks.com/sw/communities/solidworksfor-entrepreneurs.htm 23 lipca 2015 roku został uruchomiony specjalny program sponsorski SOLIDWORKS, dzięki któremu innowacyjne przedsiębiorstwa, które działają na zasadzie start-upu, inkubatora lub są częścią maker space u

Bardziej szczegółowo

Filip Kłębczyk Przewodniczący Komitetu Sterującego PyCon PL 2012 http://pl.pycon.org Oferta sponsorska

Filip Kłębczyk Przewodniczący Komitetu Sterującego PyCon PL 2012 http://pl.pycon.org Oferta sponsorska W imieniu Komitetu Sterującego konferencji PyCon PL 2012 mam przyjemność zaprosić Państwa do wsparcia tegorocznej edycji. W związku z tym chciałbym zachęcić Państwa do zapoznania się z naszą ofertą sponsorską.

Bardziej szczegółowo

Architektura systemu e-schola

Architektura systemu e-schola ą ą ą Architektura systemu e-schola System e-schola zbudowany jest w postaci interaktywnej witryny intranetowej, działającej jako aplikacja serwerowa typu WEB(oparta o serwer WWW) Architektura systemu

Bardziej szczegółowo

Rozwiązania biznesowe na żądanie. IBM Workplace Services Express

Rozwiązania biznesowe na żądanie. IBM Workplace Services Express Rozwiązania biznesowe na żądanie IBM Workplace Services Express Elastyczny dostęp do dokumentów i aplikacji biznesowych Oprogramowanie IBM Workplace Services Express dostarcza zintegrowane narzędzia umożliwiające

Bardziej szczegółowo

System zarządzający grami programistycznymi Meridius

System zarządzający grami programistycznymi Meridius System zarządzający grami programistycznymi Meridius Instytut Informatyki, Uniwersytet Wrocławski 20 września 2011 Promotor: prof. Krzysztof Loryś Gry komputerowe a programistyczne Gry komputerowe Z punktu

Bardziej szczegółowo

Pomoc do programu Oferent

Pomoc do programu Oferent Pomoc do programu Oferent Wersja dokumentu: 1.1 Data ostatniej modyfikacji: 12.03.2012 Informacja o zmianach w stosunku do poprzedniej wersji dokumentu: Dodano informację o wymaganiach platformy Silverlight

Bardziej szczegółowo

Koncepcja wirtualnej pracowni GIS w oparciu o oprogramowanie open source

Koncepcja wirtualnej pracowni GIS w oparciu o oprogramowanie open source Koncepcja wirtualnej pracowni GIS w oparciu o oprogramowanie open source Dr inż. Michał Bednarczyk Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Wydział Geodezji i Gospodarki Przestrzennej Katedra Geodezji

Bardziej szczegółowo

2016 Proget MDM jest częścią PROGET Sp. z o.o.

2016 Proget MDM jest częścią PROGET Sp. z o.o. Proget MDM to rozwiązanie umożliwiające administrację urządzeniami mobilnymi w firmie takimi jak tablet czy telefon. Nasza platforma to także bezpieczeństwo danych firmowych i prywatnych: poczty email,

Bardziej szczegółowo

KLUCZOWE ZAGADNIENIA. Nakład 4 400 egz. Guide to specjalny projekt wydawniczy redakcji NetWorld dla zaawansowanych

KLUCZOWE ZAGADNIENIA. Nakład 4 400 egz. Guide to specjalny projekt wydawniczy redakcji NetWorld dla zaawansowanych 1 KLUCZOWE ZAGADNIENIA Guide to specjalny projekt wydawniczy redakcji NetWorld dla zaawansowanych odbiorców poszukujących wiedzy o rynku, producentach i rozwiązaniach. Zasilanie i chłodzenie w centrum

Bardziej szczegółowo

Tworzenie oprogramowania

Tworzenie oprogramowania Tworzenie oprogramowania dr inż. Krzysztof Konopko e-mail: k.konopko@pb.edu.pl 1 Tworzenie oprogramowania dla systemów wbudowanych Program wykładu: Tworzenie aplikacji na systemie wbudowanym. Konfiguracja

Bardziej szczegółowo

Wirtualizacja w praktyce.

Wirtualizacja w praktyce. Wirtualizacja w praktyce. Autor: Marek Serafin Wirtualizacja - to proste! Poznaj zalety wirtualizacji i sytuacje, w których sprawdza się ona najlepiej Naucz się instalować najpopularniejsze rozwiązania

Bardziej szczegółowo

Połączenia. Obsługiwane systemy operacyjne. Instalowanie drukarki przy użyciu dysku CD Oprogramowanie i dokumentacja

Połączenia. Obsługiwane systemy operacyjne. Instalowanie drukarki przy użyciu dysku CD Oprogramowanie i dokumentacja Strona 1 z 6 Połączenia Obsługiwane systemy operacyjne Korzystając z dysku CD z oprogramowaniem, można zainstalować oprogramowanie drukarki w następujących systemach operacyjnych: Windows 8.1 Windows Server

Bardziej szczegółowo

Worry-FreeTM. Business Security Standard Edition i Advanced Edition. Wymagania systemowe. Administrator s Guide. Securing Your Journey to the Cloud

Worry-FreeTM. Business Security Standard Edition i Advanced Edition. Wymagania systemowe. Administrator s Guide. Securing Your Journey to the Cloud Worry-FreeTM Business Security Standard Edition i Advanced Edition Securing Your Journey to the Cloud Administrator s Guide Wymagania systemowe Firma Trend Micro Incorporated zastrzega sobie prawo do wprowadzania,

Bardziej szczegółowo

brandrace FUNKCJONALNY sklep internetowy

brandrace FUNKCJONALNY sklep internetowy brandrace FUNKCJONALNY sklep internetowy Zwiększ efektywność działań w internecie poprzez wdrożenie nowych rozwiązań! sklep internetowy Sprzedaż przez internet to przyszłość handlu. Z każdym dniem przybywa

Bardziej szczegółowo

Oferta szkoleń firmy Code Sprinters

Oferta szkoleń firmy Code Sprinters Oferta szkoleń firmy Code Sprinters Code Sprinters sp z o.o. Królewska 2/2 Kraków Telefon +48 12 379 34 14 Fax +48 12 379 34 11 info@codesprinters.com www.codesprinters.com Jako liderzy na rynku szkoleń

Bardziej szczegółowo

TOPWEB SPSall Budowanie portalu intranetowego

TOPWEB SPSall Budowanie portalu intranetowego TOPWEB SPSall Budowanie portalu intranetowego Przeznaczenie szkolenia Szkolenie dla osób chcących: Profesjonalnie budować intranetowy portal w oparciu o aplikację Microsoft SharePoint 2013. Sprawnie posługiwać

Bardziej szczegółowo

Symulator doboru koloru i przetłoczenia bramy garażowej oraz wzoru drzwi wejściowych. do elewacji budynku klienta

Symulator doboru koloru i przetłoczenia bramy garażowej oraz wzoru drzwi wejściowych. do elewacji budynku klienta Symulator doboru koloru i przetłoczenia bramy garażowej oraz wzoru drzwi wejściowych do elewacji budynku klienta Wszechobecna nowa technologia Smartfony obecnie coraz częściej zastępują zwykłe telefony

Bardziej szczegółowo

Usługa: Testowanie wydajności oprogramowania

Usługa: Testowanie wydajności oprogramowania Usługa: Testowanie wydajności oprogramowania testerzy.pl przeprowadzają kompleksowe testowanie wydajności różnych systemów informatycznych. Testowanie wydajności to próba obciążenia serwera, bazy danych

Bardziej szczegółowo

Nowości w programie Subskrypcji

Nowości w programie Subskrypcji FY 2014 Nowości w programie Subskrypcji Chmura Autodesk 360 - korzyści dla Subskrybentów Zwiększony zakres usług w chmurze Autodesk 360 dla posiadaczy pakietów oprogramowania objętych Subskrypcją Zmiana

Bardziej szczegółowo

REFERAT PRACY DYPLOMOWEJ

REFERAT PRACY DYPLOMOWEJ REFERAT PRACY DYPLOMOWEJ Temat pracy: Projekt i implementacja środowiska do automatyzacji przeprowadzania testów aplikacji internetowych w oparciu o metodykę Behavior Driven Development. Autor: Stepowany

Bardziej szczegółowo

Wyspecjalizowani w ochronie urządzeń mobilnych

Wyspecjalizowani w ochronie urządzeń mobilnych Wyspecjalizowani w ochronie urządzeń mobilnych Rozwiązania dopasowane do dużych i małych firm MDM 43-300 Bielsko-Biała, ul. Warszawska 28 tel./fax: +48 /33/ 822 14 85 Proget MDM Coraz większa ilość urządzeń

Bardziej szczegółowo

IO - Plan wdrożenia. M.Jałmużna T.Jurkiewicz P.Kasprzyk M.Robak. 5 czerwca 2006

IO - Plan wdrożenia. M.Jałmużna T.Jurkiewicz P.Kasprzyk M.Robak. 5 czerwca 2006 IO - Plan wdrożenia M.Jałmużna T.Jurkiewicz P.Kasprzyk M.Robak 5 czerwca 2006 1 Spis treści 1 Wprowadzenie 3 1.1 Cel.......................................... 3 1.2 Zakres........................................

Bardziej szczegółowo

Microsoft SharePoint Współpraca bez barier oraz organizacja portalu intranetowego i obiegu dokumentów

Microsoft SharePoint Współpraca bez barier oraz organizacja portalu intranetowego i obiegu dokumentów Microsoft SharePoint 2013 - Współpraca bez barier oraz organizacja portalu intranetowego i obiegu dokumentów KORZYŚCI WYNIKAJĄCE Z UKOŃCZENIA SZKOLENIA Po ukończeniu szkolenia uczestnik będzie potrafił

Bardziej szczegółowo

1. Instalacja Programu

1. Instalacja Programu Instrukcja obsługi dla programu Raporcik 2005 1. Instalacja Programu Program dostarczony jest na płycie cd, którą otrzymali Państwo od naszej firmy. Aby zainstalować program Raporcik 2005 należy : Włożyć

Bardziej szczegółowo

SPOŁECZNOŚCI INTERNETOWE

SPOŁECZNOŚCI INTERNETOWE SPOŁECZNOŚCI INTERNETOWE Wykorzystanie nowoczesnych technologii w badaniach konsumenckich Inquiry sp. z o.o. O INQUIRY Od ponad 10 lat prowadzimy badania konsumenckie dla klientów z branży FMCG, sieci

Bardziej szczegółowo

Miejska Platforma Internetowa

Miejska Platforma Internetowa Miejska Platforma Internetowa Bogactwo możliwości! Uniezależnienie od producenta! Możliwość dostosowania Platformy do potrzeb! Wyjątkowo korzystna cena! Głównym zadaniem tego serwisu jest publikowanie

Bardziej szczegółowo