K A T A L O G. tel.34/ , 34/ tel./fax. 34/ praszka@flora-praszka.pl

Transkrypt

1 ADRES SIEDZIBY GŁÓWNEJ ul. Kopernika Praszka tel.34/ , 34/ tel./fax. 34/ ODDZIAŁY / SKLEPY Opole, ul. Pużaka 53 tel. 77/ opole@flora-praszka.pl Brzeg, ul. Oławska 49 tel. 77/ brzeg@flora-praszka.pl Olesno, ul. Wygodzka 1 tel. 34/ olesno@flora-praszka.pl Nysa, ul. Piłsudskiego 62a tel. 77/ , nysa@flora-praszka.pl Szalejów Górny, Szalejów Dolny 56 tel. 74/ szalejow@flora-praszka.pl Legnica, ul. Jaworzyńska 258 tel. 76/ legnica@flora-praszka.pl Lewin Brzeski, ul. Kościuszki 84 tel. 77/ lewin@flora-praszka.pl Łagiewniki, ul. Nadrzeczna 24A tel. 74/ lagiewniki@flora-praszka.pl Gniechowice, ul. Wrocławska 34 tel. 71/ gniechowice@flora-praszka.pl Kłomnice, Nieznanice, ul. Klonowa tel. 034/ nieznanice@flora-praszka.pl Praszka, ul. Kaliska 44a tel. 34/ wew.21 praszka@flora-praszka.pl Prudnik, ul. Kolejowa 5 tel. 77/ prudnik@flora-praszka.pl Głogówek, ul. Dworcowa 16 tel. 77/ glogowek@flora-praszka.pl Biała, ul. Prudnicka 18 tel.77/ biala@flora-praszka.pl KATALOG JESIEŃ 2011 FLORA K A T A L O G JESIEŃ 2011

2 najlepsza polisa na stres Bioregulator Kelpak to: większa masa korzeniowa i siła wzrostu roślin wzrost odporności rośliny na warunki stresowe, takie jak przymrozki, susza, pestycydy lepsze wykorzystanie składników pokarmowych zdecydowanie wyższy plon i jakość zbioru Andrzej Belter Hodowla Roślin Smolice - Agronom Przedsiębiorstwa Niekorzystne warunki pogodowe występujące jesienią 2010 r w okresie siewów i dalszej jesiennej wegetacji rzepaku spowodowały, że na polach gdzie musieliśmy opóźnić siew zastosowaliśmy stymulatory wzrostu. Kelpak został zastosowany w dawce 2 l/ha w fazie 4 liści celem uodpornienia roślin na warunki stresowe na odmianie Domino. Obserwowaliśmy tę plantację uważnie. Ku naszemu zadowoleniu rzepak dosiany 12 dni później w stosunku do zasianego w terminie potraktowany Kelpakiem nadrobił opóźnienie i wszedł w okres zimy w prawidłowej fazie rozwojowej! Rzepak ten w porównaniu z nietraktowanym Kelpakiem lepiej przezimował i szybciej ruszył do wiosennej wegetacji. Porównując z innymi rzepakami w Przedsiębiorstwie ten wyróżnia się lepszym rozwojem i rokuje dobre plonowanie. Siew: Kelpak 2 l/ha f.3-4 liści Siew: HR Smolice rzepak odmiany Domino lustracja plantacji 22 marca 2011 Produkt sprawdzony na setkach tysięcy hektarów w Polsce

3

4 Szanowni Państwo Zgodnie z kilkuletnią tradycją przedstawiamy Państwu najnowszą edycję naszego katalogu Jesień W katalogu tym pragniemy przedstawić propozycję odmian rzepaku ozimego oraz zbóż. Proponujemy Państwu oprócz znanych i sprawdzonych odmian również nowości, które zostały specjalnie wyselekcjonowane z myślą o Państwa potrzebach. Katalog zawiera także wybrane elementy ochrony, pielęgnacji oraz nawożenia. W dobie optymalizacji kosztów produkcji rolnej, jednymi z najważniejszych elementów wpływających na jakość plonów i wynik ekonomiczny gospodarstw rolnych jest dobór właściwej odmiany oraz pewne i sprawdzone technologie ochrony przed chwastami, chorobami i szkodnikami. Takie rozwiązania znajdą Państwo w naszym katalogu. Zachęcamy do lektury oraz zapraszamy do współpracy z naszymi przedstawicielami działającymi w terenie. Z wyrazami szacunku Prezes i Pracownicy Flora Sp. z o.o. 1

5 Spis treści 1 WSTĘP 2 SPIS TREŚCI 3 MATERIAŁ SIEWNY: RZEPAK I ZBOŻA OZIME Chagall 4 Rohan 6 Diamond 8 DK Exfile 10 Sensation 12 Galileo 14 ES Beata 15 Excalibur 16 ES Mercure 17 Forza 18 Catalina 19 Technologia to jakość 20 Wybierzmy właściwą odmianę! 21 Potenzial 22 Barryton 23 Linus 24 Retro 25 Zobel 26 Porównanie cech użytkowych i wartości gospodarczej odmian pszenicy ozimej 27 Pizarro 28 Agostino 29 Amato 30 Campanile OCHRONA I PIELĘGNACJA UPRAW RZEPAKU Strategia nawożenia rzepaku / JESIEŃ 34 Przygotowanie pola oraz siew 38 Zwalczanie chwastów w rzepaku powinniśmy wykonywać jesienią 40 Devrinol Top 375 CS 44 Metaz 500 SC 45 Baron 334 SL 46 Navigator 360 SL 47 Elegant 05 EC 48 Brasifun 250 EC 49 Choroby grzybowe rzepaku 50 Przed szkodnikami chrońmy już jesienią 52 Trebon 30 EC 54 Sherpa 100 EC 55 Rzepak Extra 56 Borasol QB Cropvit B 58 Cropvit PK 59 Kelpak w rzepaku czy to naprawdę działa? 60 Kelpak 62 Rootex 63 Jesienny program ochrony plantacji rzepaku OCHRONA I PIELĘGNACJA UPRAW ZBÓŻ Strategia nawożenia zbóż ozimych / JESIEŃ 66 Terminy siewu i ich wpływ na rozwój zbóż 70 Premis 025 FS 73 Dlaczego zaprawiamy ziarno zbóż 74 Jesienna zwalczanie chwastów 76 Saper 500 SC 78 Izofarm 500 SC 79 Zboże Total Extra 80 Cropvit Mn / Cropvit Cu 81 Stymulowanie zbóż jesienią: Kelpak + Rootex! 82 Kelpak 84 Rootex 85 Jesienny program ochrony plantacji zbóż ADIUWANTY: WIĘKSZA PEWNOŚĆ DZIAŁANIA PESTYCYDÓW Adiuwanty: większa pewność działania pestycydów NOTATKI Asystent+ 90 Partner+ 91

6 JESIEŃ 2011 MATERIAŁ SIEWNY RZEPAK I ZBOŻA OZIME

7 CHAGALL Nowa era - postaw na Vice Lidera! Hodowca: Lantmännen SW Seed Odmiana: Populacyjna Rejestracja: Polska 2009r. Wyższy standard Vice Lider całkowitego rynku nasion rzepaku w Polsce w sezonie 2010/2011 wg badań rynkowych firmy Kleffmann&Partner oraz hodowcy SW Seed. Wysokie i stabilne plony Wartość użytkowa Plon na sion Bardzo wysoki potencjał plonowania nasion przy dużej stabilności plonowania w różnych warunkach klimatycznych i glebowych Polski. Plon nasion w doświadczeniach rejestrowych i porejestrowych COBORU w latach ,4 dt/ha=107% wzorca* Zawartość tłuszczu Wysoka - 108% wzorca (COBORU r.) Plon tłuszczu Wysoki do bardzo wysokiego Profil agronomiczny Cechy rolnicze Termin siewu Optymalny i nieco opóźniony Norma wysiewu szt. żywych nasion na m 2 Początek kwitnienia Wczesny (1 dzień później niż Californium) Dojrzałość techniczna do zbioru Średniowczesna Pokrój roślin Rośliny średniej wysokości tworzące dużą liczbę rozgałęzień bocznych i łuszczyn. Odporność Wyleganie Sucha zgnilizna kapustnych Zgnilizna twardzikowa Czerń krzyżowych Zimotrwałość Wymagania glebowe niska średnia wysoka małe średnie duże *) Wzorzec stanowią odmiany rzepaku w poszczególnych latach wg ustaleń COBORU Formuła ta dotyczy wszystkich pozostałych opisów odmian, gdzie pojawia się nazwa wzorzec 4

8 WYNIKI WYNIKI WYNIKI WYNIKI WYNIKI WYNIKI Średni plon nasion odmian rzepaku oz. (w % wzorca) w dośw. rejestrowych i porejestrowych COBORU. *) Od 2010 r. wzorzec tworzą odmiany: Castille, Casoar, Chagall Średni plon nasion rzepaku (% wzorca) w regionach kraju w dośw. porejestrowych COBORU w latach

9 ROHAN F1 Polskie pola, niemiecka niezawodność! Hodowca: NPZ - Agrobras Odmiana: Mieszańcowa zrestorowana w systemie MSL Rejestracja: Polska 2008r. Wysoki potencjał i bardzo dużą niezawodność plonowania wykazuje również w warunkach okresowych niedoborów wody i gleb mozaikowych. Wartość użytkowa Plon na sion Stabilne, na bardzo wysokim poziomie plonowanie w doświadczeniach rejestrowych i porejestrowych COBORU w latach ,5 dt/ha =114,5% wzorca Zawartość tłuszczu Bardzo wysoka Plon tłuszczu Bardzo wysoki 115% wzorca (dośw. PDO COBORU 2010 r.) Profil agronomiczny Cechy rolnicze Termin siewu Optymalny do opóźnionego Norma wysiewu szt. żywych nasion na m 2 Początek kwitnienia Średniowczesny Dojrzałość techniczna do zbioru Średniowczesny Pokrój roślin Rośliny wyższe w typie kompaktowym tworzące zwarty łan. Odporność Wyleganie Sucha zgnilizna kapustnych Zgnilizna twardzikowa Czerń krzyżowych Zimotrwałość Wymagania glebowe niska średnia wysoka małe średnie duże 6

10 WYNIKI WYNIKI WYNIKI WYNIKI WYNIKI WYNIKI Średni plon nasion rzepaku (% wzorca) w doświadczeniach rejestrowych i porejestrowych COBORU. Zimotrwałość odmian mieszańcowych na poletku doświadczalnym w ZDIZ Mełno k. Grudziądza, po zimie 2010/2011 ES Mercure Rohan Odmiana F1 zarejestrowana w Polsce w 2010 r. 7

11 SY DIAMOND Skarb z pola Hodowca: Syngenta Odmiana: Populacyjna Rejestracja: Polska 2010r. Bardzo wysokie plonowanie szczególnie w rejonach o dużej koncentracji uprawy rzepaku przy dość dużej niezawodności. Szczególnie przydatny dla przemysłu olejarskiego. Wartość użytkowa Plon na sion Bardzo wysoki i stabilny plon nasion w doświadczeniach rejestrowych COBORU wśród odmian liniowych w l r. 45,7 dt/ha = 107 % wzorca Zawartość tłuszczu Bardzo wysoka (110 % wzorca dośw. rejestr. COBORU r.) Plon tłuszczu Bardzo wysoki Profil agronomiczny Cechy rolnicze Termin siewu Optymalny Norma wysiewu szt. żywych nasion na m 2 Początek kwitnienia Średniowczesny Dojrzałość techniczna do zbioru Wczesna Pokrój roślin Rośliny niższe o bardzo sztywnej łodydze. Odporność Wyleganie Sucha zgnilizna kapustnych Zgnilizna twardzikowa Czerń krzyżowych Zimotrwałość Wymagania glebowe niska średnia wysoka małe średnie duże 8

12 WYNIKI WYNIKI WYNIKI WYNIKI WYNIKI WYNIKI Średni plon nasion rzepaku oz. (w % wzorca) w doświadczeniach rejestrowych i porejestrowych COBORU w latach Średni plon nasion rzepaku (% wzorca) w regionach kraju w doświadczeniach rejestrowych i porejestrowych COBORU w latach

13 DK EXFILE F1 (WRH 332) Hybryda z którą przeżyjesz piękne chwile! Hodowca: Monsanto / NPZ Odmiana: Mieszańcowa zrestorowana Rejestracja: Polska 2011 r. Wyjątkowo wysoki potencjał plonowania i znakomita zimotrwałość zapewniają wysoką dochodowość w warunkach intensywnej technologii uprawy. Wartość użytkowa Plon na sion Bardzo dobra plenność przy dużej stabilności w dośw. rejestrowych COBORU w latach ,2 dt/ha = 119% wzorca Najwyższy średni plon nasion wśród odmian mieszańcowych zarejestrowanych w latach 2009 i 2010 i znajdujących się w ofercie handlowej na rynku w Polsce w 2011 roku! Zawartość tłuszczu Wysoka - 47% (COBORU lata ) Plon tłuszczu Wysoki Profil agronomiczny Cechy rolnicze Termin siewu Optymalny do opóżnionego Norma wysiewu szt. żywych nasion na m 2 Początek kwitnienia Przełom średniowczesny do średniopóżnego Dojrzałość techniczna do zbioru Średniowczesna Pokrój roślin Dość wysokie Odporność Wyleganie Sucha zgnilizna kapustnych Zgnilizna twardzikowa Czerń krzyżowych Zimotrwałość Wymagania glebowe niska średnia wysoka małe średnie duże 10

14 WYNIKI WYNIKI WYNIKI WYNIKI WYNIKI WYNIKI Średni plon nasion odmian rzepaku oz. (w % wzorca) w dośw. rejestrowych COBORU. Plon nasion odmian rzepaku (% wzorca) w regionach kraju w dośw. porejestrowych COBORU w latach

15 SENSATION F1 (HR ) Sensacyjna formuła: 3xTAK! Hodowca: Odmiana: Rejestracja: Serasem/NPZ Mieszańcowa zrestorowana systemem Ogura Dania W II roku badań rejestrowych COBORU w Polsce. Wydajność Bezpieczeństwo Jakość Bardzo wysoki potencjał plonowania nasion przy dużym poziomie bezpieczeństwa uprawy ze względu na tolerancję: stresu niedoboru wody, niskich temperatur w ciągu zimy i przedwiośnia a także na chlomazon. Wartość użytkowa Plon na sion Wysoki plon nasion w doświadczeniach rejestrowych COBORU w 2010 r. 44,6 dt/ha = 115 % wzorca. Znakomita tolerancja na podstawowe choroby rzepaku i wyjątkowa odporność na wyleganie, pozwala optymalizować koszty uprawy. Średniowczesne i krótkie kwitnienie zabezpiecza udany plon. Zawartość tłuszczu Średnia do wyższej Plon tłuszczu Wysoki Profil agronomiczny Cechy rolnicze Termin siewu Do opóźnionych siewów Norma wysiewu szt. żywych nasion na m 2 Początek kwitnienia Średniowczesny Dojrzałość techniczna do zbioru Średniowczesna Pokrój roślin Rośliny o średniej wysokości i średnim stopniu ugięcia łanu Odporność Wyleganie Sucha zgnilizna kapustnych Zgnilizna twardzikowa Czerń krzyżowych Zimotrwałość Wymagania glebowe niska średnia wysoka małe średnie duże 12

16 WYNIKI WYNIKI WYNIKI WYNIKI WYNIKI WYNIKI Plon nasion odmian rzepaku (% wzorca) w doświadczeniach wstępnych COBORU r. Plon nasion odmian rzepaku (% wzorca) w regionach kraju w dośw. rejestrowych COBORU w 2010 r. Wykres dot. średniego plonu dla regionu. Plonowanie z poszczególnych stacji COBORU dot. odmiany Sensation UE 2010 Francja Niemcy Austria Szwajcaria Dania Czechy Słowacja Plon nasion w % wzorca dla kraju 105% 107% 104% 112% 103% 103% 113% 13

17 GALILEO Masz zysk, bo ma wszystko! Hodowca: Odmiana: Rejestracja: Lantmännen SW Seed Populacyjna Katalog Europejski Duża efektywność ekonomiczna uprawy - możliwe niższe nakłady. Dzięki znakomitej odporności na choroby stabilne i wysokie plony nawet na stanowiskach słabszych. Wartość użytkowa Plon na sion Odmiana posiadająca nadzwyczajne połączenie cech wpływających na wysokość i stabilność plonowania. W badaniach rejestrowych w Niemczech (lata ) uzyskała najwyższą ocenę wartości gospodarczej wśród odmian liniowych tzw. EWZ (Ertragswertzahl) 107% średniej badanych odmian. Zawartość tłuszczu Wysoka Co to jest EWZ? Na liczbową ocenę wartości składają się następujące cechy w proporcjach udziału: Plon w porównaniu ze wzorcem jako podstawa Odporność na Phoma w stosunku do wzorca, z wagą 1 Odporność na wyleganie w stosunku do wzorca, z wagą 0,75 Zawartość glukozynolanów w stosunku do wzorca, z wagą 0,25 Plon tłuszczu Bardzo wysoki Profil agronomiczny Cechy rolnicze Termin siewu Wczesny do optymalnego Norma wysiewu szt. żywych nasion na m 2 Początek kwitnienia Wczesny Dojrzałość techniczna do zbioru Wczesna Pokrój roślin Kompaktowe rośliny o niskiej do średniej wysokości. Odporność Wyleganie Sucha zgnilizna kapustnych Zgnilizna twardzikowa Czerń krzyżowych Przezimowanie Wymagania glebowe niska średnia wysoka małe średnie duże 14

18 ES BEATA (EGC 803) Piękna i plenna Hodowca: Euralis Odmiana: Populacyjna Rejestracja: Polska 2011r. Wysoka plenność i szybki rozwój roślin przed zimą przy dobrej zimotrwałości zapewniają bezpieczeństwo opłacalności uprawy. Wartość użytkowa Plon na sion Wysokie plony w dośw. rejestrowych COBORU w latach ,2 dt/ha- 105% ,5% wzorca ,2% wzorca Zawartość tłuszczu Wysoka - 47,1% (COBORU lata ) Plon tłuszczu Wysoki Profil agronomiczny Cechy rolnicze Termin siewu Optymalny Norma wysiewu szt. żywych nasion na m 2 Początek kwitnienia Średniowczesny Dojrzałość techniczna do zbioru Średniowczesna Pokrój roślin Rośliny o średniej wysokości tworzące zwarty łan. Odporność Wyleganie Sucha zgnilizna kapustnych Zgnilizna twardzikowa Czerń krzyżowych Zimotrwałość Wymagania glebowe niska średnia wysoka małe średnie duże Średni plon nasion rzepaku (% wzorca) w dośw. rejestrowych COBORU w latach

19 EXCALIBUR F1 Legendarna moc. Uwolnij ją na swoim polu! Hodowca: Odmiana: Rejestracja: Monsanto Mieszańcowa zrestorowana w systemie Ogura Katalog Europejski Posiada bardzo wysoki potencjał plonowania wzmocniony znakomitymi zdolnościami adaptacyjnymi do trudnych warunków środowiska, stresu suszowego lub odmiennych systemów uprawy. Jedna z najwcześniej kwitnących odmian mieszańcowych na rynku. Wartość użytkowa Plon na sion Bardzo dobra wartość użytkowa odmiany w różnych warunkach klimatyczno-glebowych i przy stosowaniu różnych wariantów technologii siewu. Zawartość tłuszczu Wysoka Plon tłuszczu Bardzo wysoki Profil agronomiczny Cechy rolnicze Termin siewu Do opóźnionych siewów Norma wysiewu szt. nasion na m 2 Początek kwitnienia Wczesny Dojrzałość techniczna do zbioru Wczesna Pokrój roślin Rośliny o niskiej biomasie tworzące zwarty łan. Odporność Wyleganie Sucha zgnilizna kapustnych Zgnilizna twardzikowa Czerń krzyżowych Zimotrwałość Wymagania glebowe niska średnia wysoka małe średnie duże Plon nasion rzepaku odmiany EXCALIBUR w zmiennych warunkach glebowych i poziomach plonowania Doświadczenia Związku Rolników Duńskich (FUT) r. 16 odmiana plon nasion dt/ha % wzorca Wzorzec 47,2 100 EXCALIBUR 48,8 103,3 VISBY 46,6 98,1 NK TECHNIC 47,7 101,1 PR 46 W 14 46,7 98,9

20 ES MERCURE F1 Nieziemski potencjał Hodowca: Euralis Semences Odmiana: Mieszańcowa zrestorowana systemem Ogura Rejestracja: Polska 2009 r. Wysoki potencjał plonowania szczególnie uwidaczniający się w latach o równomiernym rozkładzie wiosennych opadów. Znakomita zimotrwałość i zdrowotność roślin stanowią fundament plenności odmiany. Umożliwia optymalne rozłożenie terminu zbioru rzepaku w gospodarstwie! Wartość użytkowa Plon na sion Wysoki plon nasion w doświadczeniach rejestrowych i porejestrowych COBORU w Polsce średnio w latach ,3 dt/ha = 114 % wzorca Zawartość tłuszczu Wysoka Plon tłuszczu Wysoki 106% wzorca (dośw. PDO COBORU 2010 r.) Profil agronomiczny Cechy rolnicze Termin siewu Optymalny do opóźnionego Norma wysiewu szt. żywych nasion na m 2 Początek kwitnienia Średniowczesny Dojrzałość techniczna do zbioru Średniopóźna Pokrój roślin Rośliny o średniej wysokości tworzące zwarty łan. Odporność Wyleganie Sucha zgnilizna kapustnych Zgnilizna twardzikowa Czerń krzyżowych Zimotrwałość Wymagania glebowe niska średnia wysoka małe średnie duże 17

21 FORZA Gdy piachu w glebie niemało, po Forzę sięgnij śmiało! Hodowca: Odmiana Rejestracja: KWS Populacyjna Katalog Europejski Prawdopodobnie najlepsza odmiana w Polsce znosząca okresowe niedobory wilgoci w glebie. Szczególnie nadaje się do uprawy na stanowiskach odbiegających od optymalnych dla uprawy rzepaku. Wykazuje dużą tolerancję na chlomazon. Wartość użytkowa Plon na sion Jeden z najwyższych plonów nasion wśród odmian liniowych w doświadczeniach rozpoznawczych COBORU 2007 r. 48 dt/ha = 107 % wzorca Zawartość tłuszczu Średnia do wyższej Plon tłuszczu Średni Profil agronomiczny Cechy rolnicze Termin siewu Optymalny i nieco opóźniony Norma wysiewu szt. żywych nasion na m 2 Początek kwitnienia Średniowczesny Dojrzałość techniczna do zbioru Średniowczesna Pokrój roślin Rośliny niskie o mocnej łodydze Odporność Wyleganie Sucha zgnilizna kapustnych Zgnilizna twardzikowa Czerń krzyżowych Zimotrwałość Wymagania glebowe niska średnia wysoka małe średnie duże 18

22 CATALINA Liniówka najwyższych lotów! Hodowca: Odmiana: Rejestracja: Monsanto Populacyjna Katalog Europejski Jedna z najwcześniejszych odmian populacyjnych na rynku charakteryzująca się bardzo wysokim potencjałem plonowania nasion i dużą niezawodnością w różnych systemach uprawy rzepaku (orkowym, bezorkowym, w mulcz). Wartość użytkowa Plon na sion Stabilne i wysokie plonowanie w różnych warunkach klimatyczno - glebowych. Zawartość tłuszczu Wysoka Plon tłuszczu Wysoki Profil agronomiczny Cechy rolnicze Termin siewu Wczesny do optymalnego Norma wysiewu szt. nasion na m 2 Początek kwitnienia Wczesny (wcześniej o 1 dzień niż Californium, trwa do 4 dni dłużej) Dojrzałość techniczna do zbioru Wczesna Pokrój roślin Rośliny o małej do średniej wysokości Odporność Wyleganie Sucha zgnilizna kapustnych Zgnilizna twardzikowa Czerń krzyżowych Zimotrwałość Wymagania glebowe niska średnia wysoka małe średnie duże Tolerancja odmiany Catalina oraz Excalibur na różne systemy uprawy rzepaku. Doświadczenia łanowe Monsanto w południowej Anglii, maj 2006 r. Poletko 24x150 m. bezorkowy (siew w mulcz) uproszczony (siew bezpośrednio w ściernisko) tradycyjny (z orką) 19

23 Pro duk cja kwa li fi ko wa ne go ma te ria łu siew ne go zbóż o wy sokiej ja ko ści wy ma ga za rów no po sia da nia no wo cze sne go sprzę - tu, jak rów nież du żej wie dzy i ogrom ne go za an ga żo wa nia ze stro ny lu dzi uczest ni czą cych w dłu gim pro ce sie pro duk cji. Na kła dy in we sty cyj ne po nie sio ne na stwo rze nie no wo cze snych li nii tech no lo gicz nych, la bo ra to rium oraz sto so wa ne środ ki pro duk cji spra wia ją, że za ple cze tech nicz ne sta no wi zna ko mi - tą pod sta wę dla efek tyw nej i sto ją cej na eu ro pej skim po - zio mie pro duk cji ma te ria łu siew ne go. Po nad to ma jąc świa do mość isto ty pro ce su pro duk cji ja ko ca ło ści oraz każ de go z je go eta pów za pew nia my, że na sza bez kom pro mi - so wość, pe łen pro fe sjo na lizm oraz am bi cja do star cza nia na ry - nek naj lep szych pro duk tów są gwa ran ta mi osią gnię cia ocze ki wa ne go przez nas wszyst kich re zul ta tu wy so kiej ja ko - ści kwa li fi ko wa ne go ma te ria łu siew ne go zbóż. Ofe ru jąc od mia ny naj po pu lar niej szych ga tun ków zbóż o zróż - ni co wa nym pro fi lu użyt ko wym i agro no micz nym, po cho dzą - cych od uzna nych ho dow ców, wie rzy my, że wpo łą cze niu z po sia da ny mi za so ba mi tech no lo gicz ny mi i ludz ki mi spro sta my Pań stwa ocze - ki wa niom ku obu - s t r o n n e j sa tys fak cji. 20

24 Wybierzmy właściwą odmianę! W bieżącym sezonie zasiewów zbóż ozimych oferujemy 5 odmian pszenicy ozimej, 2 odmiany pszenżyta ozimego, i po jednej odmianie jęczmienia ozimego i żyta mieszańcowego. Skompletowany zestaw odmian charakteryzuje się pełnym spektrum pożądanych na rynku cech użytkowych i agrotechnicznych. 1. Pszenica ozima INTENSYWNOŚĆ Produkcja ziarna pszenicy odbywa się w sposób intensywny w warunkach bardzo dobrych i dobrych glebach oraz przy zastosowaniu wysokiego nawożenia i pełnej ochronie fungicydowej. W takim wariancie produkcji swoje walory doskonale wykazuje odmiana POTENZIAL. Niskie rośliny, łan nie wylega i bardzo wysoko plonuje. Pozytywnie reakcję w postaci widocznej zwyżki plonów na intensywne warunki uprawy posiadają także odmiany- LINUS i BARRYTON. Z kolei odmiana ZOBEL wymaga lepszych gleb ale plantacja nie musi być chroniona pełnym zestawem fungicydów. Pszenicę nierzadko uprawia się w warunkach ekstensywnych przy niskich nakładach na zabiegi chemiczne, ograniczeniu liczby zabiegów i na gorszych stanowiskach. W tych warunkach doskonale zachowuje się odmiana RETRO. Również odmiany LINUS i BARRRYTON w mniejszym stopniu od odmian typowo intensywnych reagują spadkiem plonu na uprawę według takiej metody. JAKOŚĆ Poza plennością odmiany warto, aby zebrane ziarno posiadało dobre parametry konsumpcyjne. W ostatnim czasie jest to szczególnie pożądany aspekt i za taki surowiec można uzyskać znacznie większą cenę niż za materiał paszowy. Odmiany z naszej oferty spełniają wymagania odmian jakościowych (grupa A), a odmiana BARRYTON zalicza się do pszenic elitarnych (grupa E) o znakomitych cechach jak liczba opadania i zawartość białka.. Również POTENZIAL wyróżnia się doskonałą liczba opadania a dodatkową zaletą tej odmiany jest fakt, że rośliny nie porastają w kłosach. Bardzo grube ziarno to cecha odmian BARRYTONA i RETRO, z kolei POTENZIAL ma ziarno nieco drobniejsze ale o największym ciężarze właściwym. Wszystkie odmiany charakteryzują się wysoką ocenę parametru test sedymentacji co skutkuje dobrą zawartością glutenu. ODPORNOŚĆ Charakteryzowane odmiany wyhodowane są w warunkach łagodniejszego klimatu niż polski lecz charakteryzują się mrozoodpornością wystarczającą do uprawy na większości powierzchni Polski. ZOBEL to odmiana o bardzo wysokiej tolerancji na mróz, o czym mogli się przekonać rolnicy w ciągu ostatnich kilku lat. Wyróżniające się w tym względzie są także odmiany LINUS i RETRO. Jednym z istotnych kryteriów wyboru odmiany do naszej oferty jest wysoka tolerancja na choroby. Absolutnym liderem pod tym względem jest odmiana ZOBEL zwana także odmianą odpornościową o najwyższej odporności na mączniaka i choroby podstawy żdźbła. Na mączniaka równie wybitnie tolerancyjne są odmiany POTENZIAL i BARRY- TON. Na rdze znakomitą tolerancję wykazują wszystkie nasze odmiany. Warto podkreślić, że wszystkie wymienione odmiany pszenicy posiadają wysoki potencjał plonowania, która to cecha nie zawsze jest głównym czynnikiem decydującym o wyborze odmiany. Znajomość profilu odmiany obejmująca jej intensywność, jakość technologiczną i tolerancję na choroby bardziej wskazuje na przydatność odmiany do konkretnego gospodarstwa, pola i kierunku użytkowania. 2. Pszenżyto ozime Oferujemy dwie odmiany wzajemnie uzupełniające się ze względu na wartośc użytkową i wymagania agrotechniczne: AGOSTINO krótkosłomą, bardzo intensywną o wysokiej odporności na wyleganie i minimalnie większych wymaganiach glebowych od drugiej proponowanej odmiany - PIZARRO. Cechami wyróżniającymi sa w tym przypadku: tradycyjna długości słomy, wysoka przydatność na słabsze stanowiska i podwyższona odpornoś na porastanie w kłosach. Wymienione odmiany są liderami w zakresie plenności w swoich segmentach oraz podobnie jak nasze odmiany pszenic wykazują bardzo wysoką tolerancję na choroby 3. Oferta uzupełniająca Proponujemy dwie odmiany uniwersalne żyta mieszańcowego AMATO F1 i jęczmienia ozimego CAMPANILE. AMATO sprawdzona od lat w Polsce odmiana na słabe stanowiska, odporna na choroby i mróz, plonująca na satysfakcjonującym poziomie, dająca plon dobrej jakości o wysokich parametrach i przydatności do przerobu na etanol. CAMPANILE- odmiana dwurzędowa, bardzo wysoko plonująca, mająca wysoką wartość pastewną dzięki znakomitej jakości ziarna i zdrowotności łanu. Życzymy trafnych wyborów i satysfakcji z plonów! 21

25 PSZENICA OZIMA POTENZIAL JAKOŚCIOWA KLASA A HODOWLA: SAATEN UNION REJESTRACJA: NIEMCY 2006 PLONOWANIE Odmiana plonuje bardzo wysoko w całych Niemczech (ocena BSA 7), a szczególne we wschodnich landach i w lokalizacjach o niskich opadach. Plonowanie pszenicy oz w doświadczeniach BSA Lokalizacje w Niemczech Wschodnich o najmniejszej sumie opadów w 2009 r. (% wzorca wzorzec: Akteur, Adler, Event, Philipp) PARAMETRY JAKOŚCIOWE Cechą wyróżniającą odmianę w Niemczech i w Polsce jest znakomita ocena liczby opadania (8). Dodatkowo odmiana nie porasta w kłosach, co zostało sprawdzone w ubiegłym roku na polskich polach. ODPORNOŚĆ NA CHOROBY Dobra tolerancja, szczególnie na rdzę brunatną i mączniaka (wyniki BSA 2008 im wartość mniejsza tym większa odporność) Bonitacja wskaźników jakościowych wg BSA 2009 r. POKRÓJ ROŚLINY Rośliny niskie bardzo odporne na wyleganie. REKOMENDACJA Odmiana tworzy wysoki plon dzięki dużemu zagęszczeniu kłosów /m² szt/m². Gęsty łan tworzy dzięki uwarunkowaniom genetycznym. Potenzial, to znakomita pszenica jakościowa do uprawy intensywnej na dobrych stanowiskach przy zastosowaniu pełnej ochrony fungicydowej. Odporność na choroby wg BSA 2009 r. Normy wysiewu: szt/m² - termin optymalny szt/m² - termin opóźniony 22

26 PSZENICA OZIMA BARRYTON ELITARNA KLASA E HODOWLA: RAGT REJESTRACJA: CZECHY 2007 PLONOWANIE Bardzo wysoki potencjał plonowania: Wstępne badania COBORU ,01% wzorca (średnia dla całego kraju) Ocena BSA (Niemcy) w roku (skala 9-cio stopniowa) PARAMETRY JAKOŚCIOWE NIEMCY - GRUPA JAKOŚCIOWA E szczególnie dobra ocena liczby opadania oraz parametrów cenionych przez piekarzy tj wodochłonności i wydajności mąki. Rzadko spotykane skorelowanie bardzo wysokiego plonu z jakością klasy E. Odmiana tworzy bardzo grube ziarno. Plonowanie pszenicy oz w doświadczeniach CCA w 2010r. w % wzorca. Wzorzec: Tonacja, Bogatka, Figura, Muszelka. Plonowanie pszenic- Tutzpatz (Pomorze Przednie) BSA 2009 r. ODPORNOŚĆ NA CHOROBY Wysoka tolerancja na choroby, szczególnie na mączniaka i rdze. POKRÓJ ROŚLINY Łan średniowysoki średnia odporność na wyleganie Bonitacja wskaźników jakościowych wg BSA 2009 r. REKOMENDACJA Barryton buduje bardzo wysoki plon dzięki wysokiemu zaziarnieniu kłosa i bardzo wysokiej Masie Tysiąca Ziarniaków. Doświadczenia w Polsce, Niemczech i Czechach wykazują, że Barryton ma przeciętne wymagania glebowe. Polecany jest do uprawy na potrzeby konsumpcyjne na terenie całego kraju. Normy wysiewu: 280 szt/m² - termin optymalny szt/m² - termin opóźniony Odporność na choroby wg BSA 2009.

27 PSZENICA OZIMA LINUS JAKOŚCIOWA KLASA A HODOWLA: RAGT REJESTRACJA: POLSKA 2011 NOWOŚĆ! NIEMCY 2010 PLONOWANIE Ocena plonu według skali BSA: Poziom niechroniony A1: ocena 9 (maksymalna), Poziom chroniony A2: 8. Plon relatywny uzyskana średnia dla poziomu A1 111%, dla A2-107% Plon relatywny w Niemczech lata Badania rejestrowe BSA. W kolejnych 3 latach badań odmiana uzyskiwała bardzo wysoki i stabilny plon (WP1 2008, WP2 2009, WP3 2010) W Polsce badaniach rejestrowych odmiana osiągnęła jeden z najlepszych wyników plonowania A1 111,23% wzorca (Tonacja, Bogatka, Figura, Muszelka) PARAMETRY JAKOŚCIOWE Linus jest odmianą zakwalifikowaną do grupy jakościowej A wszystkie oceniane parametry zostały zarówno w Polsce jak i Niemczech ocenione bardzo wysoko. ODPORNOŚĆ NA CHOROBY W doświadczeniach rejestrowych COBORU 2009/2010 Linus uzyskał oceny lepsze od wzorca lub na poziomie wzorca. (CO- BORU im ocena wyższa tym większa odporność) POKRÓJ ROŚLINY Rośliny tworzą łan średniej wysokości i bardzo dużej odporności na wyleganie. Linus jest odmianą STWORZONĄ DO TRUDNYCH WARUNKÓW znakomicie toleruje gorsze stanowiska dla pszenicy, jak również dobrze znosi niskie temperatury. Ocena mrozoodporność COBORU - 3 (co dla pszenicy wyhodowanej w Niemczech jest oceną dobrą). REKOMENDACJA Linus to wybitnie wysokoplonująca odmiana jakościowa do uprawy na gorszych stanowiskach na terenie całego kraju. Plon tworzy dzięki dużej ilości kłosów, jednak w przypadku problemów ze zbyt niską obsadą rekompensuje to lepszym uziarnieniem kłosa. Średni plon w dt/ha uzyskiwany w badaniach rejestrowych COBORU w latach w porównaniu do odmian wzorcowych. Parametry jakościowe wg COBORU r. Odporność na choroby wg COBORU r. Normy wysiewu: szt/m² - termin optymalny szt/m² - termin opóźniony

28 PSZENICA OZIMA RETRO JAKOŚCIOWA KLASA A HODOWLA: NICKERSON REJESTRACJA: NIEMCY 2007 PLONOWANIE Wysokie i stabilne plonowanie. Począwszy od roku rejestracji (2007), Retro corocznie należy do najlepiej plonujących odmian w Niemczech. PARAMETRY JAKOŚCIOWE Wysoka jakość parametrów wypiekowych (grupa A cztery spośród nich spełniają wymagania dla grupy E). Bardzo dorodne ziarno (jedna z najlepszych ocen w Niemczech 6). ODPORNOŚĆ NA CHOROBY Dobra tolerancja na choroby szczególnie na rdzę i fuzariozę. REKOMENDACJA Retro doskonale nadaje się do uprawy na słabszych stanowiskach, lecz wymaga zastosowania pełnej dawki regulatorów wzrostu. Norma wysiewu: 280 szt/ m² - termin optymalny szt/m² - termin opóźniony. Plonowanie odmian wg BSA 2006 r. Ocena plonowania wg BSA, Niemcy 2009 r. Bonitacja wskaźników jakościowych wg BSA Ocena odporności na choroby wg BSA Niemcy

29 PSZENICA OZIMA ZOBEL JAKOŚCIOWA KLASA A HODOWLA: LANTMANNEN SW SEED REJESTRACJA: NIEMCY 2006 PLONOWANIE Wysokie i stabilne plony. W Niemczech ocena 6 (BSA 2009 skala 9-cio stopniowa). Ocena odporności na choroby wg BSA Niemcy Mniejsza cyfra oznacza większą odporność. PARAMETRY JAKOŚCIOWE Doskonała wartość wypiekowa (grupa A) wysoki test sedymentacji, zawartość białka i wydajnośc mąki ODPORNOŚĆ NA CHOROBY Odmiana odpornościowa o maksymalnie podwyższonej tolerancji na: choroby (mączniak, choroby podstawy źdźbła i fuzariozę) niskie temperatury najlepsza ocena w BSA (Niemcy) 3 POKRÓJ ROŚLINY Łan średniowysoki, odporny na wyleganie, bardzo szeroki liść flagowy Bonitacja wskaźników jakościowych wg BSA REKOMENDACJA Do uprawy na terenie całej Polski, na glebach lepszych przy ograniczonych kosztach ochrony grzybowej dzięki wysokiej tolerancji na choroby. Norma wysiewu: 300 szt/ m² - termin optymalny szt/m² - termin opóźniony. 26

30 Porównanie cech użytkowych i wartości gospodarczej odmian pszenicy ozimej w oficjalnych doświadczeniach niemieckich wg Bundessortenamt w 2009 r. BARRYTON POTENZIAL RETRO ZOBEL LINUS hodowca RAGT Saaten Union Nickerson SW RAGT klasa jakości E/A A A A A rejestracja 2007 Czechy 2006 Niemcy 2007 Niemcy 2006 Niemcy 2011 Polska 2010 Niemcy wczesność wysokość wyleganie zimotrwałość Pseudocercos -porella Septorioza liści mączniak fuzarioza DTR rdze krzewienie MTZ plon A plon A wymagania glebowe średnie do niskich średnie do wysokich średnie do niskich średnie niskie Liczby w rubrykach oznaczają ocenę w skali 1-9. dla cech: plon, MTZ, krzewienie im większa wartość tym lepsza ocena odporności im niższa wartość, tym lepsza ocena 27

31 PSZENŻYTO OZIME PIZARRO TRADYCYJNA DŁUGOŚĆ SŁOMY HODOWLA: DANKO REJESTRACJA: POLSKA 2008 PLONOWANIE Bardzo wysokie plony w każdym regionie Polski. Plon na poziomie A1 111 % wzorca w doświadczeniach porejestrowych COBORU 2010 r. ODPORNOŚĆ NA CHOROBY Dobra odporność na choroby szczególnie na: mączniaka, rynchosporiozę i rdzę brunatną POKRÓJ ROŚLINY Łan średnioodporny na wyleganie zaleca się zastosowanie pełnej dawki regulatora wzrostu. Ziarno dorodne, o dużej zawartości białka, nie porasta w kłosach. Dobra zdolność do krzewienia się roślin. Plonowanie pszenżyta oz. PDO Odmiany tradycyjne.. Plonowanie pszenżyta oz. Pizarro. Rejony (PDO 2010). REKOMENDACJA Pizarro ma niskie wymagania glebowe, można je uprawiać również w monokulturze i w uprawie uproszczonej, co przy dobrej zimotrwałości pozwala na uprawę w całym kraju. Normy wysiewu: 300 szt/m² - termin optymalny szt/m² - termin opóźniony Odporność na choroby wg COBORU 2010 r. Badania porejestrowe. Skala 1-9. Większa cyfra oznacza większą odporność. 28

32 PSZENŻYTO OZIME AGOSTINO KRÓTKOSŁOME HODOWLA: LANTMANNEN SW SEED REJESTRACJA: POLSKA 2011 NOWOŚĆ! NIEMCY 2009 PLONOWANIE Doskonały potencjał plonowania. W badaniach rejestrowych 2010 najlepszy wynik spośród wszystkich odmian (również tradycyjnych) 126,4 % wzorca (Moredato, Algoso, Borwo). W wartości bezwzględnej stanowi to ponad 1,5 tony/ha więcej od odmian wzorcowych! Plonowanie pszeżyta oz COBORU. Badania rejestrowe 2010 r. (w % wzorca). W Niemczech BSA 2009 Agostino uzyskało również bardzo wysoką ocenę potencjału plonowania poziom A1-9, poziom A2-8. PARAMETRY JAKOŚCIOWE zawartość białka powyżej wzorca wyrównanie 94 % MTZ bardzo wysokie (wyjątek wśród odmian krótkosłomych) ocena BSA 7 (skala 1-9) ODPORNOŚĆ NA CHOROBY Bardzo dobra tolerancja na choroby. Jedna z najlepszych ocen odporności w Niemczech i w Polsce. Dodatkowo odmiana charakteryzuje się zwartym i niskim łanem (ok 100cm wg COBORU), co znacznie zwiększa odporność na wyleganie REKOMENDACJA Agostino jest odmianą do intensywnej uprawy na terenie całej Polski (mrozoodporność 4,5 wg CO- BORU, porównywalna z odmianą Algoso). Odmiana łączy w sobie najważniejsze cechy dla zbóż: plenności, jakości i odporności. Plonowanie pszenżyta oz. BSA 2009 Niemcy (Skala 1-9). Tolerancja na choroby Niemcy wg BSA Skala 1-9. Mniejsza cyfra oznacza większą odporność. Normy wysiewu: 300 szt /m 2 termin optymalny szt/m² termin opóźniony 29

33 ŻYTO OZIME AMATO F1 MIESZAŃCOWE HODOWLA: SAATEN UNION REJESTRACJA: NIEMCY 2006 PLONOWANIE wiernie i wysokoplonująca odmiana osiągająca znacznie lepsze plony od wielu odmian mieszańcowych i zdecydowanie lepsze od odmian syntetycznych i liniowych. W 2009 roku BSA (Niemcy) potencjał plonowania oceniło na 7. ODPORNOŚĆ NA CHOROBY Bardzo dobra odporność na mączniaka, rynhosporiozę i rdzę brunatną, a także znakomita zimotrwałość sprawdzona w wielu gospodarstwach w Polsce. JAKOŚĆ Plonowanie żyta ozimego wg BSA Niemcy 2009 rok (skala 1-9). odmiana typ Poziom A1 Poziom A2 AMATO mieszańcowe 7 7 BELLAMI mieszańcowe 7 7 CAROAS syntetyczne 4 4 Dańkowskie Diament liniowe 4 3 Tolerancja odmian na choroby wg BSA 2009 r. Skala 1-9. Mniejsza cyfra oznacza większą odporność. Bardzo dobra jakość ziarna do produkcji etanolu oraz w użytkowaniu na mąkę. Masa Tysiąca Ziarniaków bardzo wysoka 6 (BSA 2009), również dobre wyniki tego parametru w Polsce. REKOMENDACJA Przydatność Amato do warunków polskich podnosi możliwość uprawy na najsłabszych stanowiskach żytnich, gdzie inne wysokolonujące odmiany są zawodne. Intensywna uprawa wymaga jednak zastosowania pełnej dawki retardantów. Masa Tysiąca Ziarniaków. Badania Rozpoznawcze COBORU 2008 r. odmiana MTZ poziom A1 MTZ poziom A2 AMATO 42,15 50,1 FUGATO 42 44,95 FERNANDO 38,45 42,05 Dańkowskie Diament 39,

34 JĘCZMIEŃ OZIMY CAMPANILE PASTEWNY DWURZĘDOWY HODOWLA: NICKERSON REJESTRACJA: NIEMCY 2005 PLONOWANIE Campanile plonuje wysoko i stabilnie w Niemczech ocena 7 co jest oceną bardzo dobrą dla jęczmienia dwurzędowego. ODPORNOŚĆ NA CHOROBY Campanile jest odmianą o ustalonej genetycznie odporności na wirusową żółtą mozaikę jęczmienia oraz o dobrej odporności na inne choroby grzybowe, w tym na rynhosporiozę. Bardzo wysoka ocena mrozodporności 4 (wg BSA, Niemcy). JAKOŚĆ Wysoką wartość pastewna dzięki dużej Masie Tysiąca Ziaren ocena 6 (BSA Niemcy, 2009). Umożliwia to producentom skarmianie wyprodukowanego ziarna we własnym gospodarstwie lub sprzedaż dobrego surowca na rynku. Plonowanie jęczmienia ozimego wg BSA 2009 plon w skali 1-9. Odporność na choroby. Niemcy BSA 2008 r. skala 1-9. Większa wartość oznacza mniejszą odporność. REKOMENDACJA Campanile jest polecana do uprawy na ziarno paszowe na terenie całej Polski, jako jedna z najlepiej plonujących odmian o znakomitej jakości. Norma wysiewu: 250 szt/ m² 31

35 JESIEŃ 2011 OCHRONA I PIELĘGNACJA UPRAW RZEPAKU

36 » Siew sprawdzonych, wysokoplonujących odmian dopasowanych do lokalnych warunków glebowo-klimatycznych w optymalnym terminie» Odpowiednie nawożenie i zaopatrzenie potrzeb pokarmowych roślin» Plantacja wolna od chwastów» Rośliny dobrze zabezpieczone przed chorobami» Uprawa wolna od szkodników» Zdrowe dobrze wykształcone rośliny przygotowane do przezimowania To podstawowe warunki, które musimy spełnić, aby uzyskać wysoki i stabilny plon. Dla rzepaku, jak rzadko której rośliny, ważny jest okres rozwoju jesiennego. O tej właśnie porze kształtuje się silny palowy system korzeniowy, który będzie odpowiedzialny za zaopatrzenie rośliny w wodę i składniki pokarmowe. Dobrze rozwinięty system korzeniowy pozwala roślinom przetrwać okresy krytyczne (np. brak wody), które często decydują o uzyskanym plonie. Rozwijająca się część nadziemna, to nie tylko widoczna silna rozeta liściowa, ale także tworzące się w tym okresie zawiązki pędów bocznych i kwiatów. Potencjał plonu, który w tym okresie się tworzy osiąga swoje wartości maksymalne i w okresie wiosennym może tylko ulec redukcji. Dlatego tak ważne jest abyśmy wszystkie jesienne zabiegi wykonali ze szczególną starannością, wybierając możliwie najlepsze rozwiązania. Pamiętając o biologii rzepaku i mając na uwadze dostosowanie produktów do potrzeb plantacji, przygotowaliśmy dla Państwa ofertę na sezon jesienny Przy jej opracowywaniu korzystaliśmy z wielu lat doświadczeń i wiedzy naszych najlepszych doradców. 33

37 JESIEŃ 2011 STRATEGIA NAWOŻ ENIA RZEPAKU Strategia nawożenia rzepaku / JESIEŃ W prawidłowej strategii nawożenia rzepaku rolnik musi przede wszystkim kontrolować działanie azotu, gdyż jak powszechnie wiadomo jest to główny składnik plonotwórczy. Kontrola ta w pierwszej kolejności polega na eliminacji, tzw. czynników minimum, tj. regulacji odczynu gleby oraz jej zasobności w przyswajalny fosfor i potas. A następnie na optymalizacji nawożenia azotem poprzez:» racjonalne ustalenie dawki nawozowej azotu;» zwiększenie pobierania i efektywności plonotwórczej pobranego azotu poprzez:» bilansowanie azotu składnikami drugoplanowymi (S, Mg);» profilaktyczne stosowanie mikroelementów (B, Mn, Mo, Cu, Zn, Fe). Jednym z podstawowych czynników produkcji, który rzutuje na poziom plonowania roślin, a w konsekwencji na stan finansowy gospodarstwa jest odczyn gleby, czyli stopień jej zakwaszenia. Przyjmuje się, że rzepak ozimy powinien być uprawiany na glebach o odczynie mieszczącym się w zakresie ph od 6,0-7,0 (obowiązuje zasada, że im gleba cięższa tym wyższa wartość odczynu w podanym przedziale). Odczyn gleby, którego miernikiem jest wartość ph ma tak podstawowe znaczenie dla prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin, że gdy jest niekorzystny (zwykle zbyt niski) rośliny reagują znacznym spadkiem plonu. Decyduje on o właściwościach fizycznych (struktura gleby), chemicznych (dostępność składników pokarmowych) i biologicznych gleby (rozwój mikroorganizmów glebowych, które są między innymi odpowiedzialne za udostępnianie składników pokarmowych dla roślin z zasobów glebowych). Stąd też regulacja odczynu (w razie potrzeby) ma zawsze pierwszeństwo przed innymi zabiegami nawozowymi. W uprawie rzepaku jest to tym bardziej ważne, że roślina ta ma również bardzo wysokie potrzeby pokarmowe względem wapnia, które między innymi pokrywa pobierając ten składnik z zastosowanych nawozów wapniowych. Przy czym w praktyce wskazane jest aby w miarę możliwości regulację odczynu przeprowadzić już przed siewem rośliny przedplonowej by rzepak od samego początku wegetacji mógł się rozwijać w odpowiednio przygotowanym stanowisku. Rzepak zalicza się do roślin o bardzo dużych potrzebach pokarmowych (tab.). Przykładowo przy plonie nasion na poziomie 4 t/ha 34 pobiera średnio 240 kg N, 120 kg P 2 O 5, 320 kg K 2 O, 100 kg Ca, 32 kg Mg i 60 kg S oraz znaczne ilości mikroelementów. Przed siewem rzepak powinien być nawożony przede wszystkim potasem i fosforem, a często także azotem i magnezem. Nie oznacza to jednak, że rzepak przed zimą nie potrzebuje innych składników pokarmowych, tj. siarki i mikroelementów. Przy czym gros tych składników roślina ta pobiera na wiosnę. Stąd też prawidłowa strategia nawożenia tymi składnikami powinna uwzględniać jesienne (mniej), jak i wiosenne (więcej) ich stosowanie. Jesienne nawożenie magnezem, natomiast należy traktować jako podstawowe szczególnie w sytuacji, gdy rzepak uprawiamy na glebach o niskiej zasobności w ten składnik. W takim przypadku nawożenie tym składnikiem należy wykonać przed siewem lub po wschodach rzepaku jesienią, a na wiosnę wskazane jest przeprowadzenie nawożenia uzupełniającego. Jednocześnie trzeba mieć na uwadze, że magnez zalicza się do składników podatnych na wymywanie, dlatego szczególnie na glebach lekkich nie są wskazane zbyt wysokie dawki tego składnika w okresie jesiennym w nawozach łatwo rozpuszczalnych w wodzie. Stąd też w sytuacji, gdy gleba charakteryzuje się co najmniej średnią zawartością tego składnika nawożenie podstawowe z powodzeniem można przeprowadzić wczesną wiosną. Jednakże w takim przypadku należy stosować nawozy szybko działające, stosując przykładowo 1 dt kizerytu na hektar, tj. 25 kg MgO/ha (przy okazji dostarczamy łatwo dostępną siarkę w ilości 20 kg S/ha). Podstawowym warunkiem właściwej dostępności potasu i fosforu dla roślin jest odpowiedni system nawożenia, który powinien być tak opracowany, aby po zbiorze przedplonu doprowadzić zasobność gleby w przyswajalny potas do co najmniej górnego zakresu poziomu średniego. Gleba lekka winna natomiast charakteryzować się zakresem zasobności w potas na poziomie klasy wysokiej. Jednocześnie zasobność gleby w fosfor przed siewem rzepaku powinna kształtować się co najmniej w górnym zakresie zasobności średniej, tj mg P 2 O 5 /100 g gleby. Gdy posiadamy tak przygotowane stanowisko to można znacząco ograniczyć nawożenie mineralne tymi składnikami w stosunku do potrzeb, gdyż znaczna część zapotrzebowania roślin na te składniki zostanie pokryta z zasobów glebowych. W takim przypadku, przy powyższej zasobności, aby uzyskać plon w granicach 4 ton nasion z hektara wskazane jest nawożenie w granicach kg K 2 O/ha i kg P 2 O 5 /ha. Natomiast na glebach o niskiej

38 zasobności nawożenie mineralne należy zwiększyć o około 25-50% w stosunku do potrzeb (część składnika wprowadzona w nawozie przeznaczona jest na podniesienie zasobności gleby). Przy czym warto mieć rozpoznaną zasobność gleby na polu, na którym zamierzamy uprawiać rzepak już przed siewem przedplonu aby w razie potrzeby przynajmniej częściowo zwiększyć jego nawożenie. Trzeba mieć na uwadze, że rzepak budując bardzo głęboki system stem korzeniowy pobiera znaczne ilości składników pokarmowych z podglebia (efektywne pobieranie składników pokarmowych może sięgać nawet do 1,5 m). Stąd też zwiększone nawożenie rośliny przedplonowej ma na celu przede wszystkim wzbogacenie głębszych warstw gleby. Oczywiście nawożenie bieżące na glebach wyczerpanych również musi być odpowiednio większe. Ustalając wysokość nawożenia mineralnego rzepaku fosforem i potasem, poza ustaleniem zapotrzebowania i uwzględnieniem zasobności gleby w przyswajalne składniki pokarmowe, trzeba również mieć na uwadze dopływ składników z przyorywanych resztek pożniwnych lub stosowanych nawozów naturalnych. Ilość składników pokarmowych uwalniających się z nawozów organicznych i naturalnych (słoma, obornik, gnojowica) można rozpatrywać zarówno w członie zmianowania (przykładowo: jęczmień jary rzepak), jak i całym zmianowaniu. Rozpatrując składniki w członie zmianowania trzeba mieć na uwadze, że w pierwszym roku po wprowadzeniu nawozów dostępna dla roślin jest tylko ich część, gdyż zarówno nawozy organiczne, jak i naturalne rozkładają się w glebie w przez kilka lat. Przyjmuje się, że w pierwszym roku uwalnia się do gleby około 15-30% fosforu i 50-70% potasu. Podczas, gdy w całym zmianowaniu wartości te zwiększają się do 40-60% w przypadku fosforu i nawet 80-90% w przypadku potasu. Nawożenie, szczególnie potasem rzepaku ozimego można podzielić na dwie części, tj. około 1/2-3/4 zastosować jesienią przedsiewnie, a około 1/2-1/4 wiosną przed ruszeniem wegetacji. Jest to rozwiązanie, które w pierwszej kolejności powinno dotyczyć gleb o co najmniej średniej zasobności w przyswajalny składnik. Natomiast wiosenne nawożenie fosforem, jeśli na takie się decydujemy, dobrze rozwinięty łan rzepaku już jesienią jest w stanie pobrać około 80 kg azotu na hektar powinno mieć charakter wybitnie startowy (przyspiesza regenerację uszkodzeń i początkowy wzrost roślin), gdyż składnik ten bardzo słabo się przemieszcza w głąb profilu glebowego, co sprawia że przy braku wymieszania z glebą może być pobierany tylko z wierzchniej warstwy. Zatem stosowanie wysokich dawek nawozów fosforowych na wiosnę (powyżej kilkunastu kilogramów) jest w zdecydowanej większości nawożeniem rośliny następczej, która będzie uprawiana po rzepaku. Dokonując wyboru nawozów fosforowych i potasowych do nawożenia rzepaku warto zwrócić uwagę na fakt, że rzepak nie ma preferencji co do form chemicznych tych składników zawartych w nawozach. Ważne jest aby nawozy te po zastosowaniu w miarę szybko rozpuściły się w glebie, gdyż trzeba przypomnieć, że rośliny pobierają składniki pokarmowe z roztworu glebowego, a więc po uprzednim ich rozpuszczeniu w wodzie glebowej. Problem z rozpuszczalnością dotyczy przede wszystkim nawozów fosforowych lub wieloskładnikowych z zawartością fosforu, gdyż na rynku znajduje się szereg nawozów, które zawierają przynajmniej część tego składnika (czasami większość) w formach bardzo słabo rozpuszczalnych w wodzie. Zatem uwalnianie fosforu do gleby z tego typu nawozów odbywa się w długim okresie czasu. Stąd też szczególnie w sytuacji niskich zasobności gleby w przyswajalny fosfor nawożenie rzepaku fosforem powinno opierać się na nawozach łatwo rozpuszczalnych. Jednocześnie dokonując wyboru nawozu warto zwrócić uwagę na zawartość składników drugoplanowych, przykładowo magnezu czy siarki, gdyż nawet niewielka ich zawartość zazwyczaj pozwala na pokrycie jesiennych potrzeb rzepaku, które względem tych składników nie są duże. Rola w/w składników pokarmowych w uprawie rzepaku jest bardzo ważna, jednakże głównym składnikiem plonotwórczym jest azot. Trzeba wiedzieć, że dobrze rozwinięty łan rzepaku już 35

39 JESIEŃ 2011 STRATEGIA NAWOŻ ENIA RZEPAKU Fot 1. W okresie jesiennym najczęściej można obserwować objawy niedoboru azotu jesienią jest w stanie pobrać około 80 kg N/ha, a łany wybujałe potrafią zgromadzić nawet ponad 100 kg N/ha. Zatem, aby zapewnić odpowiednią fazę rozwojową roślin przed zimą, jak i ich właściwe odżywienie w stanowiskach ubogich w azot zlecane jest nawożenie tym składnikiem w ilości około 40 kg N/ha. Azot przed siewem rzepaku najlepiej zastosować przed uprawą przedsiewną, stosując nawozy jedno lub wieloskładnikowe. wzrostu). W takim przypadku wskazane jest zastosowanie około kg N/ha. Dokarmianie dolistne ma również pierwszeństwo w sytuacji, gdy objawy niedoboru występują w późniejszym okresie jesiennej wegetacji rzepaku. Wówczas szczególnie wskazany jest szybko dostępny azot, który z jednej strony korzystnie wpływa na odżywienie roślin tym składnikiem, a z drugiej stanowi mniejsze zagrożenie dla prawidłowego ich przygotowania do zimy. Oczywiście plantacja rzepaku w czasie jesiennej wegetacji wymaga systematycznej kontroli, aby z jednej strony kontrolować stan odżywienia roślin (w razie potrzeby przeprowadzić nawożenie korekcyjne - patrz rok ubiegły), a z drugiej nie dopuścić do nadmiernego ich wybujania i wyniesienia szyjki korzeniowej. Pogłówne nawożenie rzepaku nawozami stałymi najlepiej przeprowadzić w okresie od 3-6 tygodni po wschodach. Stan roślin w tym czasie pozwala na w miarę rzetelną ocenę czy zastosować azot i w jakiej ilości. Poza stosowaniem azotu w nawozach stałych składnik ten z powodzeniem może, a nawet powinien być stosowany również dolistnie. Szczególnie w sytuacji, kiedy pojawią się na rzepaku objawy niedoboru oraz kiedy łan ogólnie wygląda źle (rośliny nierówne ze słabym tempem 36 Poza stosowaniem azotu w nawozach stałych składnik ten z powodzeniem może, a nawet powinien być stosowany również dolistnie. Jednocześnie wskazane jest, aby nawożenie dolistne azotem połączyć z dokarmianiem magnezem, siarką i mikroelementami (szczególnie borem ale także manganem, molibdenem, miedzią i cynkiem). Ponieważ słabo rozwinięte rośliny posiadają również słaby system korzeniowy, zatem wymagają wspomagania wszystkimi składnikami pokarmowymi. Jednocześnie trzeba mieć na uwadze, że obecnie nawożenie roślin uprawnych, w tym rzepaku mikroelementami polega przede wszystkim na ich stosowaniu przez liście. Zatem w prawidłowej strategii nawożenia bez względu na stan łanu pierwszy zabieg należy przeprowadzić już w okresie jesiennym (faza 5-6 liści), gdyż niedobory mikroskładników podobnie, jak to ma miej- sce w przypadku makroskładników zakłócają prawidłowy rozwój roślin, a także zmniejszają ich zimotrwałość. W praktyce rzepak należy nawozić przede wszystkim borem (ponad 80% gleb w Polsce odznacza się niską naturalną zasobnością w ten składnik) i manganem, a w dalszej kolejności molibdenem, miedzią, cynkiem i żelazem.