Program Patnik wersja A Podrcznik uytkownika

Transkrypt

1 Program Patnik wersja A Podrcznik uytkownika

2 Tytu dokumentu: Program Patnik wersja A Podrcznik uytkownika. Wersja: 3.1 Data wydania: Dotyczy programu: Program Patnik wersja A Autorskie prawa maj%tkowe do niniejszej dokumentacji oraz programu komputerowego przysuguj% Asseco Poland SA z siedzib% w Rzeszowie, Al. Armii Krajowej 80. Powysze prawa s% chronione ustaw% z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. Nr 24, poz. 83 z pó3niejszymi zmianami). Powysza dokumentacja jest rozpowszechniana wraz z programem komputerowym na podstawie udzielonej ZUS licencji.

3 Spis tre6ci WSTP DOKUMENTACJA PROGRAMU JAK Z PODRACZNIKA?...7 OGÓLNY OPIS PROGRAMU CO NOWEGO W WERSJI ? POJACIA UEYWANE W PROGRAMIE PODSTAWY PRAWNE...16 OGÓLNE ZASADY OBS.UGI PROGRAMU STANDARDOWE ELEMENTY PROGRAMU ROZPOCZACIE I ZAKOHCZENIE PRACY Z PROGRAMEM ZakoIczenie pracy z programem KOMUNIKATY PROGRAMU PATNIK PRZEGLJDANIE I AKTUALIZACJA DANYCH Filtrowanie danych Zastosowanie sowników...29 ZADANIA U/YTKOWNIKA OGÓLNY SCENARIUSZ PRACY Z PROGRAMEM PATNIK May patnik Nredni i duy Patnik Patnik upowaniony np. Biuro rachunkowe STATUSY W PROGRAMIE PPATNIK Statusy dokumentów Statusy weryfikacji JAK WPROWADZI@ DANE UBEZPIECZONYCH DO REJESTRU? Jak utworzyr kartotek ubezpieczonego? Jak wykonar zasilenie inicjalne kartotek ubezpieczonych? Jak utworzyr kartoteki ubezpieczonych, wykonuj%c import dokumentów? Jak zasilir kartoteki ubezpieczonych danymi o oddziaach NFZ? JAK WCZYTA@ DANE Z SYSTEMU ZEWNATRZNEGO? JAK PRZYGOTOWA@ DOKUMENTY UBEZPIECZENIOWE? Przygotowanie dokumentów zgoszeniowych patnika Przygotowanie dokumentów zgoszeniowych ubezpieczonego Przygotowanie dokumentów rozliczeniowych - raportów imiennych Przygotowanie dokumentów rozliczeniowych - deklaracji rozliczeniowej JAK PRZYGOTOWA@ DOKUMENTY KORYGUJJCE? JAK TWORZY@ I WYSYPA@ DOKUMENTY ROZLICZENIOWE DLA RÓENYCH PRZEDZIAPÓW NUMERÓW IDENTYFIKATORÓW? JAK TWORZY@ I WYSYPA@ DOKUMENTY Z RÓENYCH OKRESÓW ROZLICZENIOWYCH? JAK PRZYGOTOWA@ I WYSPA@ ZESTAW DOKUMENTÓW? Jak przygotowar dokumenty do wysania? Jak wydrukowar zestaw dokumentów i przekazar w postaci papierowej? Jak przyst%pir do elektronicznej komunikacji z ZUS? Jak wysar zestaw dokumentów do ZUS? Jak wysar dokumenty bezpo6rednio z programu? Jak przekazar dokumenty przy wykorzystaniu WWW? Jak przekazar dokumenty na pycie CD? Jak potwierdzir elektroniczne przekazanie dokumentów do ZUS? Jak pobrar potwierdzenie bezpo6rednio z programu PATNIK? Jak pobrar potwierdzenie przy wykorzystaniu WWW? JAK PRZEKAZYWA@ DOKUMENTY INNYCH PPATNIKÓW? Kady za siebie Podmiot upowaniony JAK POBRA@ DANE Z CENTRALNEGO REJESTRU UBEZPIECZONYCH? JAK WYKORZYSTA@ DANE Z CENTRALNYCH REJESTRÓW W PROGRAMIE PATNIK?...61 Spis treci 3

4 Jak generowany jest wyci%g z CRU? Weryfikacja danych przechowywanych w bazie programu z danymi pobranymi z ZUS Weryfikacja Rejestru ubezpieczonych Weryfikacja pojedynczej kartoteki Weryfikacja dokumentów w bazie Weryfikacja dokumentów w zestawie Postpowanie w przypadku wykrycia bdów weryfikacji...65 FUNKCJE PROGRAMU OBSPUGA DANYCH PPATNIKA Wprowadzenie danych patnika Import danych patnika z pliku platnik.rep Manualne wprowadzenie danych patnika Dodanie stopy procentowej skadki na ubezpieczenie wypadkowe Dodawanie numerów rachunków bankowych Dodanie warto6ci do sowników w kartotece patnika Nadanie patnikowi uprawnienia podmiotu upowanionego Przegl%danie danych w kartotece patnika Edycja danych patnika Weryfikacja danych patnika Tworzenie dokumentów patnika z poziomu kartoteki OBSPUGA DANYCH UBEZPIECZONEGO Zasilanie kartotek ubezpieczonych Dodanie ubezpieczonego do rejestru Przegl%danie danych w kartotece ubezpieczonego Edycja danych ubezpieczonego Atrybuty ubezpieczonego Tworzenie raportów ZUS RMUA dla ubezpieczonego Tworzenie dokumentów ubezpieczonego z poziomu kartoteki Weryfikacja danych ubezpieczonego Usunicie danych ubezpieczonego Filtr ubezpieczonych P%czenie kartotek ubezpieczonych Automatyczne %czenie kartotek ubezpieczonego Rczne %czenie kartotek ubezpieczonego Aktualizacja statusu ubezpieczonych w kartotece Kreator aktualizacji statusu ubezpieczonych Informacja o udostpnieniu danych osobowych OBSPUGA DOKUMENTÓW UBEZPIECZENIOWYCH Utworzenie dokumentu Przegl%danie dokumentów Edycja dokumentu Oznaczanie raportów imiennych do wysyki Poka zestaw z dokumentem Poka kartotek ubezpieczonego Usunicie dokumentu Drukowanie dokumentów Drukowanie otwartego dokumentu Drukowanie wybranych pozycji raportu Drukowanie dokumentu z widoku Podgl%d wydruku dokumentu Weryfikacja dokumentu Drukowanie raportu z weryfikacji Weryfikacja zaleno6ci Dodawanie dokumentów do zestawu Aktualizacja danych patnika na podstawie kartoteki patnika Aktualizacja danych ubezpieczonego w dokumencie Filtr dokumentów Kreator dokumentów rozliczeniowych Kreator dokumentów ZUS ZSWA Kopiowanie dokumentu Kopiowanie i wklejanie bloków wielokrotnych Podrcznik uytkownika

5 Operacje na dokumentach Dodawanie i usuwanie kolumn w obszarze roboczym Sortowanie dokumentów w obszarze roboczym KREATOR ZASILANIA INICJALNEGO IMPORT DOKUMENTÓW Wczytanie wszystkich dokumentów Import dokumentów nowych Import dokumentów aktualizuj%cych Wyja6nianie sytuacji niejednoznacznych podczas importu z aktualizacj% Import dokumentów nowych i aktualizuj%cych OBSPUGA ZESTAWÓW DOKUMENTÓW Utworzenie nowego zestawu dokumentów Wysanie zestawu dokumentów Wydruk Wysanie zestawu dokumentów bezpo6rednio z programu Przygotowanie zestawu do samodzielnego wysania Anulowanie wysania zestawu Oznaczanie zestawu jako Potwierdzony Wprowadzenie identyfikatora przesyki Pobieranie potwierdzenia Rejestrowanie potwierdzenia z pliku Usuwanie zestawu dokumentów Przegl%danie zestawów dokumentów Wy6wietlanie szczegóów zestawu Filtrowanie zestawów dokumentów Zapis zestawu dokumentów do pliku Raporty o wysyce i potwierdzeniu Obsuga przesyek wielu patników Kreator grupowego wysyania zestawów do ZUS Kreator grupowego potwierdzania zestawów OBSPUGA PRZESYPEK Pobranie przesyek z ZUS Pobranie przesyki z pliku Rejestracja przesyki pobranej Usuwanie przesyki pobranej Przegl%danie przesyki pobranej Wy6wietlanie szczegóów Filtrowanie przesyek pobranych Przegl%danie przesyki zarejestrowanej Wy6wietlanie szczegóów Filtrowanie przesyek zarejestrowanych REJESTRACJA DANYCH Z CRU Z PLIKU OBSPUGA DOKUMENTÓW PPATNICZYCH Drukowanie przelewów bankowych Kreator dokumentów patniczych OBSPUGA DOKUMENTÓW ZUS RMUA OBSPUGA CERTYFIKATÓW Weryfikacja wstpna danych przekazu elektronicznego Pobieranie certyfikatu ZUS Rejestracja certyfikatu Rejestracja certyfikatu CA-NAD przeznaczonego do podpisu Rejestracja certyfikatu Narodowego centrum certyfikacji przeznaczonego do podpisu Rejestracja certyfikatów innych typów Rejestracja certyfikatu kwalifikowanego Rejestracja certyfikatu kwalifikowanego patnika Weryfikacja certyfikatu Weryfikacja certyfikatu CA-NAD przeznaczonego do podpisu Weryfikacja certyfikatu Narodowego centrum certyfikacji przeznaczonego do podpisu Weryfikacja certyfikatów innych typów Zapisanie certyfikatu do pliku Usuwanie certyfikatów Przegl%danie certyfikatów Wy6wietlanie szczegóów certyfikatów Spis treci 5

6 Filtrowanie certyfikatów OBSPUGA LIST CRL Pobieranie list CRL Rejestracja listy CRL Weryfikacja listy CRL Usuwanie list CRL Przegl%danie list CRL Wy6wietlanie szczegóów list CRL OBSPUGA WIADOMONCI Usuwanie wiadomo6ci Przegl%danie wiadomo6ci Wy6wietlanie szczegóów wiadomo6ci Filtrowanie wiadomo6ci POTWIERDZENIA HISTORYCZNE OBSPUGA WYCIJGÓW Z CRU Przegl%danie wyci%gów Przegl%danie danych ubezpieczonych pobranych z ZUS Weryfikacja informacji pobranych z ZUS Weryfikuj z wyci%giem z CRU Porównanie danych ubezpieczonego Drukowanie danych ubezpieczonego pobranych z ZUS Aktualizacja kartoteki ubezpieczonego na podstawie danych pobranych w wyci%gu z CRU Aktualizacja danych ubezpieczonego danymi z wyci%gu z CRU z poziomu kartoteki ubezpieczonego Aktualizacja danych ubezpieczonego w kartotece danymi z wyci%gu z CRU z poziomu danych ubezpieczonego pobranych z ZUS Tworzenie dokumentu ZUS ZIUA OBSPUGA KOMUNIKATÓW Z ZUS Rejestracja komunikatu Przegl%danie komunikatów z ZUS Filtrowanie komunikatów Wydruk komunikatu Kontrola przeczytania komunikatu S.OWNIK POJ6 I SKRÓTÓW SPOWNIK POJA@ SKRÓTY KLAWISZOWE INDEKS Podrcznik uytkownika

7 1 Rozdzia WSTP Podrcznik ten jest przeznaczony dla uytkowników programu PATNIK Przedstawiony jest w nim ogólny opis programu, jego struktura oraz zasady obowi%zuj%ce podczas pracy z programem. 1.1 Dokumentacja programu Dokumentacja programu skada si z nastpuj%cych cz6ci: Podrcznik administratora - zawiera opis instalacji i konfiguracji programu oraz pozostaych zadai administratora, Podrcznik uytkownika - niniejszy dokument. 1.2 Jak korzysta z podrcznika? Podrcznik podzielony jest na pir cz6ci. Pierwsza cz6r zawiera podstawowe informacje o podrczniku i jego miejscu w caej dokumentacji programu PATNIK. W cz6ci drugiej przedstawiony jest ogólny opis programu i jego zadai, a w trzeciej ogólne zasady obsugi programu. Zadania uytkownika s% omówione w cz6ci czwartej w formie opisów schematów postpowania w sytuacjach typowych w pracy uytkownika programu. W kolejnej cz6ci omówione s% wszystkie funkcje programu. Wstp 7

8 Stosowane style czcionek Uytkownik moe, wic dotrzer do potrzebnych mu informacji w dwojaki sposób: albo szukaj%c ich w rozdziale 4, gdzie punktem wyj6cia s% typowe zadania uytkownika programu PATNIK, a przy opisach poszczególnych czynno6ci s% odno6niki do rozdziaów zawieraj%cych dokadne omówienie sposobu wykonania, lub te w rozdziale 5, zawieraj%cym dokadne opisy wszystkich funkcji programu. Wyszukiwanie uatwia równie szczegóowy spis tre6ci. Konsekwentne stosowanie w dokumencie rónego rodzaju oznaczei, jak wyrónienia w tek6cie, sposoby zapisu klawiszy, elementy graficzne, a take jednolita terminologia uatwiaj% poszukiwanie i zrozumienie potrzebnych informacji. Poniej przedstawiono stosowane oznaczenia, symbole graficzne i przyjte konwencje zapisu klawiszy oraz wyja6niono ich znaczenie lub sposób interpretacji. Nazwy poszczególnych elementów programu (takich jak okna, przyciski, komunikaty) s% wyróniane stylem czcionki: Styl czcionki Znaczenie PATNIK Kartoteka ubezpieczonych Start Nazwa aplikacji lub programu. Oznaczenie nazwy okna. Oznaczenie polecenia w menu oraz przycisków na pasku narzdzi. ENTER Oznaczenie klawisza na klawiaturze. Zapisz Czy nadpisa istniej"cy katalog? Nie wolno Oznaczenie przycisku. Tekst komunikatu programu. Oznaczenie wanej tre6ci opisu. Stosowane symbole W dokumencie stosowane s% nastpuj%ce symbole graficzne: Symbol Znaczenie Uwaga bardzo wana dla realizacji zadania. Informacja pomocnicza. 8 Podrcznik uytkownika

9 Przykad. Ikona. Stosowane konwencje zapisu Do oznaczenia kombinacji i sekwencji klawiszy przyjto nastpuj%c% konwencj: KLAWISZ 1 + KLAWISZ 2 KLAWISZ 1, KLAWISZ 2 Znak plus (+) pomidzy symbolami klawiszy oznacza, e podczas naciskania drugiego klawisza klawisz pierwszy naley trzymar w pozycji wci6nitej. Na przykad polecenie: naci6nij klawisz ALT + ESC oznacza, e naley trzymar wci6nity klawisz ALT i nacisn%r równocze6nie klawisz ESC, a nastpnie zwolnir oba. Je6li znakiem plus bd% rozdzielone wicej ni dwa klawisze, to oznacza to, e wszystkie wymienione klawisze musz% byr wciskane w tym samym momencie. Przecinek (,) pomidzy symbolami klawiszy oznacza przyci6nicie i zwolnienie klawiszy kolejno, jeden po drugim. Na przykad polecenie naci6nij klawisze ALT, F oznacza, e naley przycisn%r i zwolnir klawisz ALT, a nastpnie przycisn%r i zwolnir klawisz F. Wstp 9

10

11 2 Rozdzia OGÓLNY OPIS PROGRAMU Celem programu PATNIK jest zapewnienie penej obsugi dokumentów ubezpieczeniowych i wymiany informacji z ZUS. Program PATNIK przeznaczony jest do instalowania i uytkowania przez patników skadek oraz podmiotów upowanionych, w tym pracowników biur rachunkowych, którzy instaluj% program PATNIK po raz pierwszy, lub wcze6niej uywali poprzednich wersji programu. Aktualna wersja programu pozwala midzy innymi na: manualn% rejestracj danych do dokumentów ubezpieczeniowych, import danych z systemu kadrowo-pacowego, automatyczne wykorzystanie danych patnika do przygotowania dokumentów ubezpieczeniowych, wykorzystanie, przy tworzeniu nowych dokumentów zgoszeniowych, danych identyfikacyjnych ubezpieczonych, które przechowywane s% w kartotece, utrzymanie danych historycznych osób ubezpieczonych, weryfikacj przygotowywanych dokumentów ubezpieczeniowych oraz przygotowanie raportu o wynikach weryfikacji, tworzenie dokumentów rozliczeniowych na podstawie dokumentów z innego miesi%ca, wyliczanie warto6ci w poszczególnych dokumentach rozliczeniowych, Ogólne zasady obs*ugi programu 11

12 wy6wietlanie zawarto6ci elektronicznych dokumentów ubezpieczeniowych, drukowanie dokumentów zgoszeniowych i rozliczeniowych wraz z numerem wersji zamieszczonym w nagówku, drukowanie przelewów bankowych i dokumentów wpaty, przygotowywanie przelewów bankowych w formacie pliku tekstowego, automatyczne tworzenie i drukowanie raportów miesicznych dla ubezpieczonego, zawieraj%cych m.in. informacje o oddziale NFZ, do którego odprowadzana jest skadka na ubezpieczenie zdrowotne, przygotowanie i weryfikacj zestawów dokumentów ubezpieczeniowych, wysyk i potwierdzenie zestawów dokumentów, obsug certyfikatów niezbdnych do elektronicznej wymiany dokumentów z ZUS, tak, aby umoliwir przygotowanie dokumentów ubezpieczeniowych w postaci elektronicznej (z zapewnieniem uwierzytelnienia, poufno6ci i integralno6ci danych). Aktualna wersja programu jest przeznaczona dla tych patników, którzy chc% przygotowar i wydrukowar lub wysar elektronicznie dokumenty zgoszeniowe i rozliczeniowe oraz ich korekty. W celu uatwienia prac zwi%zanych z utworzeniem dokumentów udostpniono mechanizm pobrania (importu) danych wygenerowanych z systemów kadrowo-pacowych. Program umoliwia wyliczanie warto6ci w dokumentach na podstawie wprowadzonych danych, weryfikacj dokumentów oraz wydruk przygotowanych dokumentów. 2.1 Co nowego w wersji ? Wersja programu Patnik powstaa w celu zapewnienia realizacji wymogów wynikaj%cych ze zmian legislacyjnych wprowadzonych ustaw% z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2008 r. nr 237, poz. 1656) oraz rozporz%dzeniem Ministra Pracy i Polityki Spoecznej z dnia 23 pa3dziernika 2009r. w sprawie okre6lenia wzorów zgoszei do ubezpieczei spoecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesicznych i imiennych raportów miesicznych koryguj%cych, zgoszei patnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych koryguj%cych, zgoszei danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów (Dz. U. Nr 186, poz. 1444). Ponadto program zosta zmodyfikowany w zakresie: 1. Uniemoliwienia pracy przy uyciu certyfikatów dedykowanych dla ZUS. 2. Zapewnienia przekazywania z programu Patnik do KSI ZUS danych osób ubezpieczonych wy%cznie z unikalnymi i poprawnymi formalnie numerami PESEL. 3. Zapewnienia realizacji wymogów wynikaj%cych z rozporz%dzenia Ministra Pracy i Polityki Spoecznej w sprawie okre6lenia wzorów zgoszei do ubezpieczei spoecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesicznych i imiennych raportów miesicznych koryguj%cych, zgoszei patnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych koryguj%cych, zgoszei danych o pracy szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów poprzez:

13 modyfikacj wygl%du formatek ekranowych i wydruków do zakresu zmian formularzy ubezpieczeniowych, dostosowanie bazy danych, specyfikacji XML KEDU, interfejsu oraz innych funkcji do obsugi nowej serii dokumentów, umoliwienie importu oraz zasilenia inicjalnego nowymi dokumentami, wprowadzenie nowych regu weryfikacji oraz zmian w reguach weryfikacji dokumentów i zestawów, dostosowanie algorytmów wyliczania i weryfikacji wyliczei. 4. Wprowadzenia nowego formularza ZUS ZSWA oraz modyfikacj zakresu informacyjnego w dokumencie rozliczeniowym ZUS DRA polegaj%c% na dodaniu nowego bloku danych dotycz%cych skadek na Fundusz Emerytur Pomostowych, a take umoliwienie utworzenia dokumentu patniczego dla skadek na FEP. 5. Zmiany algorytmów wyliczania i weryfikacji dokumentów rozliczeniowych. 6. Zmodyfikowanie sowników i regu weryfikacji. 7. Aktualizacj nastpuj%cych sowników: podlegania ubezpieczeniom, listy dopuszczalnych kodów tytuu ubezpieczenia obowi%zuj%cych w danym okresie, wystpowania kodów tytuu na formularzach. 8. Zmian algorytmów wyliczania i weryfikacji kwot 6wiadczeI na dokumentach. UWAGA! W wersji zostaa wprowadzona istotna zmiana w reguach weryfikacji danych identyfikacyjnych ubezpieczonego. Zmiana ta dotyczy weryfikacji: kartoteki ubezpieczonego, zestawu dokumentów (podczas wysyania dokumentów do ZUS), importu dokumentów. Obecnie, dokumenty za ka=dego ubezpieczonego b>d?cego obywatelem Polski musz? zawiera@ poprawny numer PESEL. Brak, b%d3 niepoprawny numer PESEL na dokumencie, uniemoliwia jego import z systemu zewntrznego oraz przekazanie takiego dokumentu do ZUS. Dla ubezpieczonych nie bd%cych obywatelami Polski naley uzupenir pole Obywatelstwo w kartotece ubezpieczonego oraz podar seri i numer Paszportu. Je6li w kartotece ubezpieczonego pole Obywatelstwo jest puste, albo zawiera okre6lenia: POLSKIE, POLSKA, POLAK' lub POLKA, wówczas uznaje si, e ubezpieczony jest narodowo6ci polskiej. Ogólne zasady obs*ugi programu 13

14 2.2 Pojcia u&ywane w programie Poniej zamieszczone s% definicje pojr uywanych w programie i podrczniku uytkownika. Znajomo6R ich jest konieczna do poznania i zrozumienia dziaania programu. Atrybuty ubezpieczonego - dwa dodatkowe identyfikatory, za pomoc% których kady ubezpieczony moe byr identyfikowany w bazie programu PATNIK. Mog% one suyr do grupowania ubezpieczonych, na przykad w podziale na oddziay, co usprawni proces przetwarzania. Do uytkownika naley równie okre6lenie nazw obu dodatkowych identyfikatorów. Baza danych programu PATNIK - miejsce przechowywania wszystkich danych programu - od danych patników, poprzez dane zarejestrowanych w niej ubezpieczonych oraz dane zawarte we wszystkich dokumentach. Certyfikat (certyfikat klucza publicznego) dokument elektroniczny podpisany przez Centrum Certyfikacji, zawieraj%cy klucz publiczny oraz dane wa6ciciela certyfikatu. Certyfikat kwalifikowany - Certyfikat wydany przez kwalifikowane centrum certyfikacji, speniaj%cy wymogi okre6lone w ustawie o podpisie elektronicznym. Dziennik operacji w nim zapisywane s% wszystkie najwaniejsze zdarzenia wykonywane w programie i wy6wietlane w postaci listy. Administrator programu moe przegl%dar wszystkie zdarzenia zarejestrowane w programie, a uytkownik tylko swoje. Elektroniczna Wymiana Dokumentów (EWD) - system komunikacji bazuj%cy na minimalnych standardach okre6lonych w ustawie o informatyzacji dziaalno6ci podmiotów realizuj%cych zadania publiczne. Kartoteka patnika zbiór szczegóowych informacji o patniku midzy innymi jego dane identyfikacyjne wystpuj%ce w kadym dokumencie ubezpieczeniowym. Poza tym w kartotece przechowywane s% dane adresowe, stopa procentowa skadki na ubezpieczenie wypadkowe, numery kont bankowych oraz historyczne dane identyfikacyjne. Kartoteka pojedygczego ubezpieczonego - zbiór szczegóowych informacji o jednym ubezpieczonym; skada si z nastpuj%cych bloków danych: dane identyfikacyjne ubezpieczonego, atrybuty osoby ubezpieczonej, dane o oddziale Narodowego Funduszu Zdrowia, dane adresowe, historyczne dane identyfikacyjne. Lista CRL lista certyfikatów uniewanionych (ang. Certificate Revocation List). Listy CRL maj% zapobiegar sytuacjom, w których strony uczestnicz%ce w komunikacji bd% posugiway si niewanymi certyfikatami. Osoba prawna osoba prawna w programie, w dokumentacji i w pomocy elektronicznej jest rozumiana jako: osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadaj%ca osobowo6ci prawnej.

15 Przekaz elektroniczny cz6r programu PATNIK, umoliwiaj%ca uytkownikowi wysyanie zaszyfrowanych dokumentów ubezpieczeniowych do ZUS, odbieranie potwierdzei z ZUS oraz obsug certyfikatów, list CRL i wiadomo6ci wymienianych z Centrum Certyfikacji. Rejestr dokumentów (widok Wszystkie dokumenty) lista wszystkich zarejestrowanych dokumentów ubezpieczeniowych danego patnika. Z poziomu rejestru dokumentów uytkownik ma dostp do wszystkich operacji dotycz%cych obsugi dokumentów ubezpieczeniowych. Spo6ród wszystkich dokumentów w rejestrze moe on za pomoc% filtrów wybierar tylko te, które go w danym momencie interesuj%. Rejestr patników zbiór danych o wszystkich patnikach zarejestrowanych w programie (jest to zbiór wszystkich Kartotek patników). W programie Patnik moliwe jest zarejestrowanie wielu patników, ale bie%ca praca odbywa si tylko z jednym. Rejestr patników umoliwia wybór kontekstu pracy oraz pozwala na dodawanie (w szczególnych przypadkach usuwanie) danych patników oraz ich modyfikacje. Jeeli uytkownik programu PATNIK przygotowuje i przesya do ZUS dokumenty tylko za jednego patnika skadek, w Rejestrze patników bd% wprowadzone dane tylko tego jednego patnika. Rejestr ubezpieczonych - zbiór danych o wszystkich ubezpieczonych obsugiwanych w ramach jednego patnika skadek. Rejestr ten stanowi zbiór informacji o poszczególnych ubezpieczonych, przy czym dane kadego ubezpieczonego zgromadzone s% w kartotece. Wyci?g z CRU wyci%g z Centralnego Rejestru Ubezpieczonych. Wyci%g zawiera list ubezpieczonych zgoszonych przez danego patnika. Informacje z wyci%gu su% gównie do weryfikacji dokumentów rozliczeniowych skadanych do ZUS, dlatego wyci%g zawsze dotyczy stanu na poprzedni okres rozliczeniowy (ten sam okres rozliczeniowy jaki wykazywany jest w raportach imiennych skadanych co miesi%c). Zestaw dokumentów dokumenty przesyane do ZUS (w postaci elektronicznej lub papierowej) paczkami, które w programie PATNIK nazywane s% zestawami. Zestaw taki pozwala na grupowanie dokumentów, które jednocze6nie s% przekazywane do ZUS. Ogólne zasady obs*ugi programu 15

16 2.3 Podstawy prawne Zasady dziaania programu PATNIK s% zgodne w szczególno6ci z nastpuj%cymi przepisami: ustaw% z dnia 13 pa3dziernika 1998r. o systemie ubezpieczei spoecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2009 r. Nr 205 poz. 1585), ustaw% z dnia 27 sierpnia 2004r. o 6wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze 6rodków publicznych (Dz.U. z 2008 r. Nr 164, poz z pó3n. zm.), rozporz%dzeniem Ministra Pracy i Polityki Spoecznej z dnia 23 pa3dziernika 2009r. w sprawie okre6lenia wzorów zgoszei do ubezpieczei spoecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesicznych i imiennych raportów miesicznych koryguj%cych, zgoszei patnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych koryguj%cych, zgoszei danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów (Dz. U. Nr 186, poz. 1444), rozporz%dzeniem Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 2008r. w sprawie szczegóowych zasad i trybu postpowania w sprawach rozliczania skadek, do których poboru jest zobowi%zany Zakad UbezpieczeI Spoecznych (Dz.U. Nr 78, poz. 465 z pó3n. zm.), ustaw% z dnia 25 czerwca 1999 r. o 6wiadczeniach pieninych z ubezpieczenia spoecznego w razie choroby i macierzyistwa (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267 z pó3n. zm.), ustaw% z dnia 30 pa3dziernika 2002r. o ubezpieczeniu spoecznym z tytuu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2009r. Nr 167, poz. 1322), rozporz%dzeniem Ministra Pracy i Polityki Spoecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie zrónicowania stopy procentowej skadki na ubezpieczenie spoeczne z tytuu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zaleno6ci od zagroei zawodowych i ich skutków (Dz. U. Nr 200, poz oraz Nr 203, poz z pó3n. zm.), ustaw% z dnia 28 listopada 2003r. o subie zastpczej (Dz.U. z 2008 r. nr 14, poz. 92 z pó3n. zm.), rozporz%dzeniem Ministra Finansów z dnia 5 listopada 2009 r. w sprawie wzoru bankowego dokumentu patniczego naleno6ci z tytuu skadek, do których poboru zobowi%zany jest Zakad UbezpieczeI Spoecznych (Dz. U. Nr 202, poz. 1561), rozporz%dzeniem Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie dokumentacji przetwarzania danych osobowych oraz warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadar urz%dzenia i systemy informatyczne su%ce do przetwarzania danych osobowych (Dz.U. Nr 100 poz.1024), Zasady opacania skadek na: Fundusz Pracy - okre6la ustawa z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2008r. Nr 69, poz. 415 z pó3n. zm.), Fundusz Gwarantowanych NwiadczeI Pracowniczych okre6la ustawa z dnia 13 lipca 2006r. o ochronie roszczei pracowniczych w razie niewypacalno6ci pracodawcy (Dz.U. Nr 158, poz z pó3n. zm.), Fundusz Emerytur Pomostowych okre6la ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. nr 237, poz. 1686).

17 3 Rozdzia OGÓLNE ZASADY OBSUGI PROGRAMU Program PATNIK pracuje w 6rodowisku Microsoft Windows. W 6rodowisku tym przyjty jest jednolity wygl%d i sposób obsugi programów. 3.1 Standardowe elementy programu Podstawowym elementem programu jest okno. Uytkownik wykonuje operacje za pomoc% takich elementów okna, jak: menu, pasek tytuu, pasek stanu, paski przewijania, ikony itp. Elementy okien s% wykorzystywane do sterowania programem lub operowania na danych. Ogólne zasady obs*ugi programu 17

18 Pasek narzdzi Pasek menu Pasek tytuu Pasek ikon Menu podrczne Zakadka Pasek stanu Rysunek 1. Elementy okna programu Patnik steruj%ce prac% programu Podstawowe elementy steruj%ce prac% programu to pasek menu, pasek ikon oraz pasek narzdzi (patrz Rysunek 1). Pasek tytuu Pasek menu zawiera nazw programu lub dokumentu. Je6li jest kilka otwartych okien, pasek tytuu okna aktywnego (tzn. okna, które jest w danej chwili uytkowane) ma inny kolor ni pozostae paski tytuowe. wy6wietlone jest na nim dostpne menu, zawieraj%ce list polecei lub czynno6ci, które mona wykonywar w programie. Pasek narz>dzi zawiera przyciski uywane do wykonywania typowych czynno6ci. Pasek ikon zbiór ikon, bd%cych graficznymi symbolami polecei, na których kliknicie wi%e si z wyborem polecenia lub zbioru polecei. Pasek stanu miejsce, w którym wy6wietla si informacje pomocnicze dotycz%ce danego programu.

19 Menu podr>czne Zakadka lista polecei dostpnych w danym polu lub na danym elemencie okna, pojawiaj%ca si po klikniciu na tym elemencie prawym klawiszem myszy; nie wszystkie elementy okna maj% menu podrczne. (na pasku ikon) umoliwia prze%czanie pasków ikon. Ponisze zestawienie zawiera szczegóowy opis ikon znajduj%cych si na pasku narzdzi oraz w menu podrcznym. Nowy obiekt Otwórz Utworzenie nowego dokumentu z moliwo6ci% wyboru rodzaju dokumentu. Otwarcie wskazanego obiektu (np. dokumentu). UsuG obiekt Usunicie wskazanego wcze6niej obiektu (np. dokumentu). Podgl?d wydruku Wy6wietla dokument tak, jak bdzie wygl%da po wydrukowaniu. Drukuj Wydrukowanie wskazanego dokumentu. Przegl?danie danych patnika Pomoc Przej6cie do kartoteki patnika w trybie podgl%du. Otwarcie pomocy elektronicznej. Oprócz elementów steruj%cych w oknie, w programie znajduj% si wymienione niej elementy zwi%zane z wykonywaniem na danych takich operacji, jak: sortowanie, grupowanie, przegl%danie, wyszukiwanie i modyfikacja (patrz Rysunek 2 i Rysunek 3): Ogólne zasady obs*ugi programu 19

20 Zakadka Punkt wstawiania Rysunek 2. Okno su%ce do wprowadzania danych Punkt wstawienia Zakadka wskazuje bie%c% pozycj w dokumencie lub oknie (patrz Rysunek 2). umoliwia pokazanie w jednym oknie duej ilo6ci danych. Kliknicie na zakadce powoduje wy6wietlenie danych wcze6niej niewidocznych (patrz Rysunek 2). Pasek przewijania poziomego umoliwia ogl%danie niewidocznych fragmentów okna przez przesuwanie go w poziomie (patrz Rysunek 3). Pasek przewijania pionowego umoliwia ogl%danie niewidocznych fragmentów okna przez przesuwanie go w pionie.

21 Obszar roboczy Tytu obszaru roboczego jest opatrzony odpowiednim tytuem i zawiera list obiektów danego typu (np. dokumenty ZUS ZUA) znajduj%cych si w bazie danych (patrz Rysunek 3). Obszar roboczy zamiennie nazywany jest równie widokiem. okre6la tytu wskazanego obszaru roboczego (np. Wszystkie dokumenty) - (patrz Rysunek 3). Panel grupuj?cy umoliwia grupowanie elementów listy wzgldem dowolnej kolumny. Nagówek kolumny zawiera tytu kolumny, umoliwia sortowanie i grupowanie danych w obszarze roboczym. Tytu obszaru roboczego Nagówek kolumny Obszar roboczy/widok Rysunek 3. Okno z danymi programu PATNIK Ogólne zasady obs*ugi programu 21

22 3.2 Rozpoczcie i zako(czenie pracy z programem Przed rozpoczciem pracy z programem wymagane jest jego zainstalowanie i skonfigurowanie zgodnie z zasadami zawartymi w Podrczniku administratora w rozdziale Instalacja programu oraz Pierwsze uruchomienie po instalacji. Aby rozpocz%r prac z programem: 9. Wska menu START (z lewej strony na pasku zadai) i kliknij na nim lewym przyciskiem myszy. 10. Po rozwiniciu paska menu Programy wybierz polecenie Patnik , a nastpnie wybierz program Patnik i kliknij na nim. 11. Po wykonaniu powyszych czynno6ci program zostanie uruchomiony. Program PATNIK mona równie uruchomir, korzystaj%c z ikony skrótu tworzonej na pulpicie podczas instalacji programu. Aby to zrobir, naley klikn%r dwukrotnie na ikonie. 12. Na ekranie pokae si okno logowania do programu (w tle znajdowar si bdzie okno gówne programu) (patrz Rysunek 4) - podaj nazw uytkownika i haso. Wprowadzone dane potwierd3, klikaj%c przycisk OK. W wypadku, gdy zamiast przycisku OK klikniesz przycisk Anuluj, program nie zostanie uruchomiony (zamknite zostan% wszystkie okna). Jeeli po podaniu nazwy i hasa okae si, e praca z programem jest niemoliwa, skontaktuj si z administratorem. Oznacza to, e uytkownik o tych danych nie jest uprawniony do korzystania z programu. Rysunek 4. Okno dialogowe: Logowanie do programu Po pomy6lnym zakoiczeniu operacji logowania moesz rozpocz%r prac z programem. W przypadku nieprawidowego zamknicia programu (np. awaria zasilania) po ponownym uruchomieniu programu moe wyst%pir konieczno6r odczekania pewnego czasu (nie duszego ni 1 minuta) zanim wszystkie funkcje bd% dostpne.

23 3.2.1 Zako(czenie pracy z programem Aby zakoiczyr prac z programem: 1. Wybierz z menu Program polecenie ZakoGcz. 2. Na ekranie pojawi si okno komunikatu (patrz Rysunek 5) - kliknij przycisk Tak, aby zakoiczyr prac programu. Rysunek 5. Okno komunikatu koicz%cego prac programu Kliknicie przycisku Nie spowoduje, e program nie zostanie zamknity i pozostanie w gotowo6ci do pracy. Moesz równie zamkn%r program, klikaj%c na krzyyk w prawym rogu paska tytuu. 3.3 Komunikaty programu PATNIK W czasie pracy z programem na ekranie pojawiaj% si komunikaty informuj%ce o wyst%pieniu jakiego6 zdarzenia lub ostrzegaj%ce przed moliwo6ci% jego wyst%pienia. Na rysunku niej przedstawione jest przykadowe okno zawieraj%ce komunikat. Rysunek 6. Okno z przykadowym komunikatem W oknie komunikatu kady komunikat opatrzony jest ikon%. Ikona ta okre6la rodzaj komunikatu. Poniej znajduje si charakterystyka wszystkich ikon uywanych w programie do zilustrowania rodzaju komunikatu. Przy kadej ikonie opisany zosta zalecany sposób postpowania. Ikona Rodzaj komunikatu Znaczenie Krytyczny Decyzyjny B%d krytyczny. Jego wyst%pienie uniemoliwia dalsz% prac programu. W wypadku pojawienia si takiego komunikatu skontaktuj si z administratorem. Pytanie do uytkownika. Program oczekuje na decyzj uytkownika. Ogólne zasady obs*ugi programu 23

24 W razie pojawienia si takiego komunikatu odpowiedz Tak lub Nie przez kliknicie na odpowiednim przycisku. Ostrzegawczy Informacyjny Ostrzeenie. Zaistniao zjawisko, które moe spowodowar nieprawidow% prac programu lub nawet j% uniemoliwir. W wypadku pojawienia si takiego komunikatu przeczytaj go uwanie - byr moe program ostrzega Ci przed wykonaniem nieodwracalnej czynno6ci. Informacja dla uytkownika. Nie ma ona charakteru negatywnego (nie jest to informacja o bdzie lub ostrzeenie). W razie pojawienia si takiego komunikatu przeczytaj go uwanie. 3.4 Przegl,danie i aktualizacja danych Dane przechowywane przez program mona przegl%dar i aktualizowar za pomoc% okien. Przykadowe okno su%ce do przegl%dania danych znajduje si na poniszym rysunku (patrz Rysunek 7). Rysunek 7. Okno su%ce do przegl%dania dokumentu ZUA

25 Jeeli dane nie mieszcz% si na ekranie, to dla zwikszenia czytelno6ci stosuje si zakadki. Dane na wszystkich zakadkach znajduj%cych si w oknie dialogowym dotycz% jednej pozycji z listy, na przykad tego samego patnika. Midzy zakadkami moesz poruszar si za pomoc% myszki, klikaj%c na wybranej zakadce, lub moesz uywar kombinacji klawiszy: CTRL + TAB SHIFT + CTRL + TAB Przej6cie do nastpnej zakadki. Przej6cie do poprzedniej zakadki. Jeeli okno dialogowe zawiera dane jednej pozycji z listy, np. patnika, moesz za pomoc% przedstawionych poniej przycisków przej6r do danych nastpnej lub poprzedniej pozycji z tej listy (np. nastpna, poprzednia strona dokumentu): Przej6cie do danych pierwszej pozycji na li6cie. Przej6cie do danych poprzedniej pozycji na li6cie. Przej6cie do danych nastpnej pozycji na li6cie. Przej6cie do danych ostatniej pozycji na li6cie. W czasie przegl%dania lub edycji danych w oknie mona poruszar si midzy polami. Edycja umoliwia aktualizacj danych, czyli zmian warto6ci poszczególnych pól znajduj%cych si w oknie dialogowym. Klawisze opisane niej umoliwiaj% poruszanie si w obrbie pól i midzy polami:,, Naci6nicie którego6 z tych klawiszy powoduje zmian pozycji w obrbie danego pola. Naci6nicie którego6 z tych klawiszy powoduje przej6cie do nastpnego lub poprzedniego pola. TAB Naci6nicie tego klawisza powoduje przej6cie do nastpnego pola. SHIFT + TAB Naci6nicie tej kombinacji klawiszy powoduje przej6cie do poprzedniego pola. Kliknicie na ikonie spowoduje zapisanie nowych danych. Je6li w oknie znajduj% si zakadki, to zapisane zostan% dane znajduj%ce si na wszystkich zakadkach. Ogólne zasady obs*ugi programu 25

26 3.4.1 Filtrowanie danych Funkcja filtrowania w znacznym stopniu uatwia przegl%danie danych w wybranym widoku. Jej dziaanie polega na przefiltrowaniu danych znajduj%cych si w bazie i wyszukaniu tylko tych, które speniaj% podane wcze6niej warunki. Filtr jest podzielony na trzy gówne zakadki: Dane podstawowe umoliwia wyszukiwanie danych wedug kryteriów podstawowych (zwykle nazwa, status itp.), Zaawansowane umoliwia filtrowanie danych przy uyciu dodatkowych kryteriów, Sortowanie zakadka ta umoliwia sortowanie rosn%ce lub malej%ce wedug wybranych kolumn. Aby skorzystar z filtra: 1. Przejd3 do wybranego obszaru roboczego np. Wszystkie dokumenty, wybieraj%c z menu Widok odpowiednie polecenie (Dokumenty/Wszystkie dokumenty). W obszarze roboczym pojawi si lista wszystkich danych odpowiedniego typu, znajduj%cych si w bazie. 2. Z menu Widok wybierz polecenie Filtr. Polecenie Filtr dostpne jest równie jako przycisk na pasku narzdzi lub w menu podrcznym, dostpnym po klikniciu prawym klawiszem myszy na panelu. Moesz równie uyr kombinacji klawiszy CTRL+F na klawiaturze. 3. W dolnej cz6ci obszaru roboczego pojawi si panel umoliwiaj%cy filtrowanie (patrz Rysunek 8). Podaj jak najwicej informacji o danych, których poszukujesz, a nastpnie kliknij przycisk Znajd.

27 Rysunek 8. Okno obszaru roboczego Wszystkie dokumenty z otwartym filtrem 4. Po zastosowaniu filtra w obszarze roboczym zostan% wy6wietlone tylko te rekordy, które speniaj% podane kryteria. Naley pamitar, e im wicej poda si kryteriów filtrowania, tym wynik wyszukiwania bdzie bardziej precyzyjny. 5. Kliknicie przycisku Zmie warunki umoliwia ponowne podanie warunków filtrowania. Ponowne kliknicie na tym przycisku powoduje usunicie wcze6niej wprowadzonych warunków, o czym informuje etykieta przycisku, która zmienia si na Usu warunki. 6. Aby zapisar zestaw warunków filtrowania (w celu pó3niejszego ponownego ich uycia), kliknij przycisk Zapisz warunki. Wy6wietlone zostanie okno Zapis zestawów warunków dla filtra (patrz Rysunek 9), w którym wpisz nazw zestawu warunków i kliknij przycisk Zapisz. Kliknicie przycisku Anuluj oznacza rezygnacj z zapisania zestawu. Ogólne zasady obs*ugi programu 27

28 Rysunek 9. Okno do zapisu zestawu warunków dla filtra 7. Aby wykonar filtrowanie wedug zapisanych wcze6niej warunków, kliknij przycisk Odczytaj warunki. W oknie Odczyt zestawów warunków dla filtra (patrz Rysunek 10) zaznacz zapisany zestaw warunków i kliknij przycisk Odczytaj. Kliknicie Rysunek 10. Okno do odczytu zestawu warunków dla filtra 8. W oknie tym moesz równie usun%r zapisane wcze6niej zestawy warunków. W tym celu zaznacz zestaw warunków i kliknij przycisk Usu. na ikonie znajduj%cej si obok przycisku Znajd powoduje minimalizacj filtra i umieszczenie go na pasku stanu programu. Aby ponownie przywrócir filtr, kliknij przycisk Poka filtr znajduj%cy si na pasku stanu.

29 Wybranie opcji Zawsze w*"czaj filtr przy zmianie widoku w oknie Ustawienia programu na zakadce Inne powoduje, e panel filtrowania jest widoczny podczas przechodzenia midzy dowolnymi widokami w programie Zastosowanie s owników Niektóre typy danych, jak np. kod tytuu ubezpieczenia, kod oddziau NFZ oraz inne wystpuj%ce na formularzach ZUS maj% z góry okre6lone warto6ci, które mog% przybierar. Warto6ci te zostay zebrane i zestawione w postaci sowników, które w znacznym stopniu uatwiaj% operowanie tymi danymi. Informacj%, e do danego pola jest przypisany sownik, jest znajduj%ca si obok tego pola ikona. Wystarczy wówczas klikn%r na ikonie, a okno ze sownikiem warto6ci tego pola zostanie otwarte. Wybrana warto6r jest wpisywana w polu automatycznie. Okno z polem, z którym zwi%zany jest sownik Kod tytu*u ubezpieczenia, jest przedstawione na przykadowym rysunku (patrz Rysunek 11). Rysunek 11. Przykadowe okno zawieraj%ce ikon sownika Je6li klikniesz na ikonie, to otwarte zostanie okno ze sownikiem warto6ci, które mog% znale3r si w tym polu. Rysunek 12 przedstawia takie okno. Ogólne zasady obs*ugi programu 29

30 Okno ze sownikiem mona równie otworzyr uywaj%c kombinacji klawiszy CTRL+ENTER. Wybranie pozycji w sowniku odbywa si za pomoc% myszki lub klawiszy:,,,, po czym naley klikn%r przycisk OK. Wskazana warto6r zostanie wpisana w pole edycyjne dostpne w oknie (patrz Rysunek 12). Kliknicie myszk% na ikonie powoduje rozwinicie gazi sownika i moliwo6r wybrania któregokolwiek elementu znajduj%cego si poniej - automatycznie ikona ta zmienia si w. Rozwijanie i zwijanie gazi sowników moe te odbywar si z klawiatury, za pomoc% klawiszy + lub -. Rysunek 12. Okno z warto6ciami sownika Wybierz kod zawodu Lista sownika zawiera wszystkie moliwe warto6ci. Pole, do którego przypisano sownik, moesz wypenir rcznie, bez korzystania ze sownika, jednak wpisana warto6r musi pochodzir z odpowiedniego zbioru kodów. Wpisuj%c warto6r, której nie ma na li6cie w sowniku, popeniasz b%d.

31 4 Rozdzia ZADANIA UYTKOWNIKA Ponisze rozdziay zawieraj% opis typowych scenariuszy pracy uytkownika, które maj% pomóc Ci w sprawnej i efektywnej obsudze programu PATNIK. W scenariuszach tych opisane s% takie aspekty pracy z programem, jak: wprowadzenie danych o ubezpieczonych, tworzenie dokumentów, wczytanie danych z systemów zewntrznych w postaci plików KEDU, przygotowanie dokumentów do wysyania do ZUS, przesyanie dokumentów w postaci elektronicznej, Na pocz%tku zosta opisany ogólny schemat pracy z programem, który uatwi prac szczególnie pocz%tkuj%cym uytkownikom programu PATNIK. 4.1 Ogólny scenariusz pracy z programem PATNIK Celem programu PATNIK jest sporz%dzenie prawidowych dokumentów ubezpieczeniowych i ich przekazanie do ZUS. Poniej zostay przedstawione typowe schematy postpowania dla rónych patników. Schematy te pokazuj% tylko najwaniejsze i najbardziej typowe operacje dla rónych grup uytkowników, ale nie s% jedynymi i obowi%zuj%cymi 6ciekami pracy. Zadania uytkownika 31

32 4.1.1 Ma y p atnik Zostay wyrónione trzy róne grupy uytkowników: may patnik rozliczaj%cy skadki sam za siebie lub zatrudniaj%cy kilku pracowników, który nie korzysta z systemu kadrowo-pacowego, 6redni lub duy patnik korzystaj%cy z systemów kadrowopacowych, który wykorzystuje program Patnik do weryfikowania i wysyania dokumentów do ZUS, podmiot upowaniony w tym biuro rachunkowe, rozliczaj%ce skadki za kilku patników. Poniej zosta opisany ogólny scenariusz pracy z programem, który ma pomóc szczególnie nowym uytkownikom w obsudze programu. Przy kadym kroku s% odwoania do rozdziaów szczegóowo opisuj%cych dany problem. Schemat pracy z programem PATNIK dla maego patnika mona przedstawir w nastpuj%cych krokach: 1. Utworzenie kartotek ubezpieczonych w Rejestrze ubezpieczonych (patrz rozdzia 5.2 Obsuga danych ubezpieczonego). 2. Utworzenie dokumentów ubezpieczeniowych (patrz rozdzia Utworzenie dokumentu zobacz równie Przygotowanie dokumentów rozliczeniowych - raportów imiennych). 3. Weryfikacja dokumentów. Poprawa bdów. (patrz rozdzia Weryfikacja dokumentu). 4. Do%czenie dokumentów do zestawu. Weryfikacja zestawu. Poprawa bdów (patrz rozdzia Dodawanie dokumentów do zestawu). 5. Wysanie zestawu (wydruk dokumentów lub wysyka elektroniczna) (patrz Wysanie zestawu dokumentów) 6. Potwierdzenie wysania (w przypadku wydruku rczne, w przypadku wysyki elektronicznej automatyczne) (patrz Pobieranie potwierdzenia ) 7. Wykonanie innej funkcji w programie: przygotowanie dokumentów za kolejny okres, wykorzystanie kreatora dokumentu ZUS RMUA, wykorzystanie kreatora dokumentu patniczego, wykorzystanie funkcji administracyjnych programu, archiwizacja danych, realizacja innej operacji w programie. 32 Podrcznik uytkownika

33 Rysunek 13. Schemat pracy maego patnika Zadania uytkownika 33

34 redni i du&y P atnik Schemat pracy z programem PATNIK dla patnika 6redniego i duego mona przedstawir w nastpuj%cych krokach: 1. Wybór patnika do kontekstu. 2. Wczytanie dokumentów z systemów zewntrznych (patrz rozdzia 5.5 Import dokumentów), 3. Weryfikacja dokumentów. Poprawa bdów. (patrz rozdzia Weryfikacja dokumentu). 4. Do%czenie dokumentów do zestawu. Weryfikacja zestawu. Poprawa bdów (patrz rozdzia Dodawanie dokumentów do zestawu). 5. Wysanie zestawu (wydruk dokumentów lub wysyka elektroniczna) (patrz Wysanie zestawu dokumentów) 6. Potwierdzenie wysania (w przypadku wydruku rczne, w przypadku wysyki elektronicznej automatyczne) (patrz Pobieranie potwierdzenia ) 7. Archiwizacja zestawu dokumentów (patrz Podrcznik administratora ). 8. Wykonanie innej funkcji w programie: przygotowanie dokumentów za kolejny okres, wykorzystanie kreatora dokumentu ZUS RMUA, wykorzystanie kreatora dokumentu patniczego, wykorzystanie funkcji administracyjnych programu, realizacja innej operacji w programie. Zalecane jest, aby zestawy dokumentów o statusie Potwierdzony byy przenoszone do archiwum (patrz Podrcznik administratora rozdzia Archiwizacja zestawu dokumentów). Dotyczy to w szczególno6ci tych patników, którzy maj% duo ubezpieczonych i robi% wiele korekt dokumentów rozliczeniowych, a zawsze importuj% dokumenty z systemów zewntrznych. Jeeli korekty dokumentów rozliczeniowych s% przygotowywane za pomoc% Kreatora dokumentów rozliczeniowych, to naley archiwizowar zestawy o poprzednim numerze identyfikatora (czyli o jeden mniejszym od identyfikatora ostatnio wysanej korekty). Dziaanie takie ma na celu zmniejszenie wielko6ci roboczej bazy danych i popraw jej wydajno6ci. 34 Podrcznik uytkownika

35 14. Schemat pracy 6redniego lub duego patnika Zadania uytkownika 35

36 4.1.3 P atnik upowa&niony np. Biuro rachunkowe Schemat pracy z programem PATNIK dla patnika rozliczaj%cego wicej ni jednego patnika (np. biuro rachunkowe) mona przedstawir w nastpuj%cych krokach: 1. Wybór patnika do kontekstu. 2. Utworzenie kartotek ubezpieczonych w Rejestrze ubezpieczonych (patrz rozdzia 5.2 Obsuga danych ubezpieczonego). 3. Wczytanie dokumentów z systemów zewntrznych (patrz rozdzia 5.5 Import dokumentów) lub utworzenie dokumentów ubezpieczeniowych (patrz rozdzia Utworzenie dokumentu). 4. Weryfikacja dokumentów. Poprawa bdów. (patrz rozdzia Weryfikacja dokumentu). 5. Do%czenie dokumentów do zestawu. Weryfikacja zestawu. Poprawa bdów (patrz rozdzia Dodawanie dokumentów do zestawu). 6. W wypadku konieczno6ci przygotowania danych kolejnego patnika (powrót do kroku 1). 7. Wysanie wszystkich zestawów dokumentów dla obsugiwanych patników (wydruk dokumentów lub wysyka elektroniczna). 8. Potwierdzenie wysania zestawów (w przypadku wydruku rczne w przypadku wysyki elektronicznej automatycznie). 9. Archiwizacja zestawu dokumentów (patrz Podrcznik administratora ). 10. Wykonanie innej funkcji w programie: przygotowanie dokumentów za kolejny okres, wykorzystanie kreatora dokumentu ZUS RMUA, wykorzystanie kreatora dokumentu patniczego, wykorzystanie funkcji administracyjnych programu, realizacja innej operacji w programie. Zalecane jest, aby zestawy dokumentów o statusie Potwierdzony byy przenoszone do archiwum (patrz Podrcznik administratora rozdzia Archiwizacja zestawu dokumentów). Dotyczy to w szczególno6ci tych patników, którzy maj% duo ubezpieczonych i robi% wiele korekt dokumentów rozliczeniowych, a zawsze importuj% dokumenty z systemów zewntrznych. Jeeli korekty dokumentów rozliczeniowych s% przygotowywane za pomoc% Kreatora dokumentów rozliczeniowych, to naley archiwizowar zestawy o poprzednim numerze identyfikatora (czyli o jeden mniejszym od identyfikatora ostatnio wysanej korekty). Dziaanie takie ma na celu zmniejszenie wielko6ci roboczej bazy danych i popraw jej wydajno6ci. 36 Podrcznik uytkownika

37 Rysunek 15. Schemat pracy podmiotu upowanionego Zadania uytkownika 37

38 4.2 Statusy w programie P atnik Statusy dokumentów Kady dokument w programie posiada okre6lony cykl ycia, w którym dokument przechodzi przez poszczególne etapy przetwarzania. Na kadym etapie przetwarzania zdefiniowano operacje i czynno6ci, jakie mona wykonar z dokumentem. Aby w prosty sposób zaprezentowar na jakim etapie przetwarzania znajduje si dokument, wprowadzono statusy. Status dokumentu okre6la, jakie czynno6ci mona z danym dokumentem wykonywar i jest 6ci6le zwi%zany z jego przetwarzaniem. W programie Patnik dokumenty mog% posiadar cztery róne statusy: Wprowadzony, Wysany, Potwierdzony lub Historyczny (patrz take rozdzia 5.3 Obsuga dokumentów ubezpieczeniowych). Cykl ycia dokumentu w programie przedstawia Rysunek 16. etap przetwarzania okre6la czynno6ci wykonywane podczas pracy z dokumentem, status pokazuje jaki dokument ma status przetwarzania na danym etapie pracy. widok/obszar roboczy okre6la w jakim widoku najlepiej pracowar podczas danego etapu pracy. Etapy pracy z dokumentem 1. Utworzenie dokumentu lub wczytanie z systemu zewn>trznego oraz jego edycja - na tym etapie dokument ma status Wprowadzony i najatwiej go znale3r w widoku Dokumenty wprowadzone. 2. Wysanie zestawu dokumentów po utworzeniu dokumentów naley je dodar do zestawu i wysar do ZUS poprzez wydruk lub za pomoc% przekazu elektronicznego. Po wysaniu zestawu dokumentów do ZUS, dokumenty otrzymaj% status Wysany i bd% widoczne w widoku Dokumenty wys*ane. 3. Potwierdzenie wysania zestawu dokumentów - po zakoiczeniu tego etapu dokumenty bd% miay status Potwierdzony i bd% znajdoway si w widoku Dokumenty wys*ane. W widoku Wszystkie dokumenty znajduj% si wszystkie dokumenty patnika niezalenie od etapu pracy i statusu w jakim znajduje si dokument. Dokumenty o statusie Historycznym s% to dokumenty z poprzedniej wersji programu wczytane zasileniem inicjalnym z plików KEDU, mona znale3r je w widoku Dokumenty wys*ane lub Wszystkie dokumenty. 38 Podrcznik uytkownika

39 Rysunek 16. Schemat blokowy przedstawiaj%cy cykl ycia dokumentu Zadania uytkownika 39

40 4.2.2 Statusy weryfikacji W programie PATNIK wszystkie dokumenty, kartoteki oraz zestawy dokumentów posiadaj% status weryfikacji. W zaleno6ci od poprawno6ci weryfikowanych danych w dokumentach, kartotekach lub zestawach status weryfikacji moe mier jedn% z nastpuj%cych warto6ci: B*"d krytyczny - Ikona koloru czerwonego z symbolem - B*dy - Ikona koloru pomaraiczowego z symbolem - Ostrzeenie Ikona koloru ótego z symbolem - Brak b*du Ikona koloru zielonego z symbolem - Niezweryfikowany Ikona koloru niebieskiego w ksztacie okrgu ze znakiem zapytania -. Status weryfikacji jest wy6wietlany na widokach w postaci opisów, a w oknach dokumentów, kartotek lub zestawów w postaci symboli graficznych na pasku stanu po lewej stronie (patrz Rysunek 64). Je6li w dokumencie s% róne bdy, np. Ostrzeenia i Bdy krytyczne, to status weryfikacji dokumentu jest okre6lony jako B*"d krytyczny -. Uwaga! W obecnej wersji programu Patnik weryfikacji bd% podlegar tylko dokumenty o statusie Wprowadzony. Dokumenty o statusach Wysany, Potwierdzony i Historyczny nie bd% podlegar weryfikacji i bd% miay status weryfikacji zgodny z ostatnio przeprowadzon% weryfikacj% z wersji programu z jakiej pochodz%. 4.3 Jak wprowadzi dane ubezpieczonych do rejestru? Program PATNIK wymaga, aby dane identyfikacyjne wszystkich ubezpieczonych znajdoway si w rejestrze ubezpieczonych - jest to warunek utworzenia dokumentu dla danego ubezpieczonego. Dane ubezpieczonych mona wprowadzir do rejestru na kilka sposobów: manualnie (uzupeniaj%c poszczególne pola korzystaj%c z klawiatury), wczytanie aktualnych dokumentów ubezpieczeniowych pochodz%cych z systemów kadrowo-pacowych, wykonuj%c zasilenie inicjalne; jest to sposób pozwalaj%cy na utworzenie kartotek ubezpieczonych oraz na zachowanie penej historii zmian danych o ubezpieczonych (zalecane tylko dla tych uytkowników, którzy nie korzystali z programu Patnik wersji i nastpnych). Do programu PATNIK mona równie wczytar informacje o Kasie Chorych zawarte w pliku *.kch, pochodz%ce z programu Patnik wersja i tworzone przy okazji tworzenia dokumentów ZUS RMUA. Podczas wczytywania dane o Kasach Chorych zostan% zamienione odpowiednio na dane o oddziaach NFZ. 40 Podrcznik uytkownika

41 4.3.1 Jak utworzy kartotek ubezpieczonego? Manualne tworzenie kartoteki ubezpieczonego stosuje si najcz6ciej w nastpuj%cych sytuacjach: zostaa zatrudniona nowa osoba i chcemy przygotowar dla niej dokumenty zgoszeniowe lub rozliczeniowe, podczas wykonywania zasilenia inicjalnego lub importu dokumentów dla niektórych ubezpieczonych nie zostay zaoone kartoteki, dotychczas wypeniano formularze papierowe, brak plików KEDU i nie mona wykonar zasilenia inicjalnego. Aby utworzyr kartotek ubezpieczonego: 1. Przejd3 do widoku Rejestr ubezpieczonych (patrz rozdzia 5.2.2). 2. Utwórz now% kartotek ubezpieczonego (patrz rozdzia 5.2.2). 3. Wprowad3 dane ubezpieczonego. 4. Przeprowad3 weryfikacj wprowadzonych danych. 5. Zapisz wprowadzone dane. W efekcie kartoteka ubezpieczonego zostanie dodana do rejestru. Komplet danych identyfikacyjnych ubezpieczonego bdzie automatycznie uzupeniany we wszystkich dokumentach tworzonych dla tego ubezpieczonego Jak wykona zasilenie inicjalne kartotek ubezpieczonych? Uwaga! Zasilenie inicjalne kartotek powinno byr wykonane tylko w sytuacji, gdy uytkownik nie korzysta z programu Patnik w wersji , , , lub lub nie zrobi tego podczas pracy z tymi wersjami programu. Zasilenie inicjalne kartotek ubezpieczonych polega na wczytaniu do programu dokumentów, które zostay przekazane do ZUS, a pochodz% z programu PATNIK (wersja lub nisza). Po zasileniu inicjalnym dokumenty s% zapisywane w bazie programu ze statusem Historyczny. Na ich podstawie tworzone s% kartoteki ubezpieczonych, w których odtwarzana jest historia zmian danych identyfikacyjnych ubezpieczonego. Po zakoiczeniu zasilenia inicjalnego uytkownik jest szczegóowo informowany o przebiegu procesu, a take o liczbie nowych ubezpieczonych wprowadzonych do Rejestru ubezpieczonych. Tylko wczytanie dokumentów zgoszeniowych pozwala na pene uzupenienie danych w kartotece ubezpieczonego (tzn. danych identyfikacyjnych, danych o oddziale NFZ oraz danych adresowych). Podczas wczytywania dokumentów z wersji lub niszej ZUS ZUA i ZUS ZZA wykonywana jest zamiana kodów Kas chorych na kody oddziaów Narodowego Funduszu Zdrowia. Dla ubezpieczonych, którzy wcze6niej naleeli do Branowej Kasy Chorych, zostanie wykonana analiza kodu pocztowego i kod oddziau NFZ dopisany zostanie zgodnie z kodem pocztowym w adresie zamieszkania podanym w dokumencie. Je6li dla jakiego6 ubezpieczonego, który nalea do Branowej Kasy Chorych, Zadania uytkownika 41

42 brak jest adresu zamieszkania, to zostanie sprawdzony adres zameldowania, a je6li i tego adresu nie bdzie, to kod oddziau NFZ nie zostanie uzupeniony. Je6li zostan% wczytane tylko dokumenty rozliczeniowe, to zostan% utworzone kartoteki ubezpieczonych, ale bd% zawieray tylko dane identyfikacyjne; imi i nazwisko oraz jeden identyfikator ubezpieczonego (najcz6ciej jest to PESEL). W takim wypadku pozostae dane ubezpieczonych naley uzupenir rcznie. Aby zasilir inicjalnie kartoteki: 1. Przygotuj plik KEDU zawieraj%cy dokumenty, na podstawie których chcesz utworzyr kartoteki. Przed wykonaniem zasilenia inicjalnego naley uporz%dkowar pliki KEDU. Zasilenie najlepiej wykonywar etapowo i chronologicznie, rozpoczynaj%c od najstarszych dokumentów zgoszeniowych. 2. Uruchom zasilenie inicjalne i postpuj zgodnie ze wskazówkami kreatora (patrz rozdzia Zasilanie kartotek ubezpieczonych). 3. Po zakoiczeniu wczytywania danych sprawd3 zawarto6r kartotek. W efekcie przeprowadzenia zasilenia inicjalnego do programu zostan% wczytane dokumenty, które bd% miay status Historyczny, oraz powstan% kartoteki ubezpieczonych, które zostan% uzupenione danymi osób ubezpieczonych zawartych w dokumentach z pliku KEDU. Je6li rozliczasz dokumenty za kilku patników (jako np. biuro rachunkowe), to moesz wykonar zasilenie inicjalne bezkontekstowo, tzn. dla wszystkich patników jednocze6nie. Warunkiem takiego wczytania danych jest zaoenie wcze6niej dla tych wszystkich patników kartotek w Rejestrze patników) Jak utworzy kartoteki ubezpieczonych, wykonuj,c import dokumentów? W trakcie wczytywania dokumentów z plików KEDU dane identyfikacyjne wszystkich osób ubezpieczonych s% sprawdzane z Rejestrem ubezpieczonych danego patnika. Je6li w importowanym pliku KEDU znajduj% si dokumenty ubezpieczeniowe osób, które jeszcze nie wystpuj% w Rejestrze ubezpieczonych, wówczas powstan% nowe kartoteki. Kartoteki zostan% zaoone tylko dla ubezpieczonych, dla których zosta podany numer PESEL lub numer paszportu dla obcokrajowców. Po zakoiczeniu wczytywania dokumentów uytkownik jest szczegóowo informowany o przebiegu procesu, a take o liczbie nowych ubezpieczonych wprowadzonych do Rejestru ubezpieczonych oraz odrzuconych z powodu braku minimum identyfikacyjnego, braku numeru PESEL b%d3 numeru PESEL z niepoprawn% sum% kontroln%. W trakcie importu nie zostan% równie zaoone kartoteki dla ubezpieczonych, których numer PESEL jest identyczny z numerem innej osoby, która mam ju kartotek w Rejestrze ubezpieczonych.. Aby zasilir kartoteki ubezpieczonych danymi z dokumentów pochodz%cych z zewntrznych systemów, naley wykonar nastpuj%ce czynno6ci: 1. W systemie zewntrznym przygotuj plik KEDU zawieraj%cy dokumenty. 2. Uruchom kreator importu (patrz rozdzia 5.5 Import dokumentów). 3. Zapoznaj si z raportem z importu. 4. Po zakoiczeniu importu sprawd3 zawarto6r kartotek. 42 Podrcznik uytkownika

43 W efekcie przeprowadzenia importu do programu zostan% wczytane dokumenty ubezpieczeniowe i zostan% zaoone kartoteki dla nowych ubezpieczonych. Kartoteki zaoone na podstawie raportów imiennych nie zostan% uzupenione o dane identyfikacyjne po wczytaniu dokumentów zgoszeniowych z Dat% wypenienia wcze6niejsz% ni Data wypenienia raportu, który zaoy kartotek Jak zasili kartoteki ubezpieczonych danymi o oddzia ach NFZ? Uwaga! Zasilenie inicjalne kartotek powinno byr wykonane tylko w sytuacji, gdy uytkownik nie korzysta z programu Patnik w wersji , , , lub lub nie zrobi tego podczas pracy z tymi wersjami programu. Dane o oddziaach Narodowego Funduszu Zdrowia s% wykorzystywane podczas tworzenia dokumentów zgoszeniowych i dokumentów ZUS RMUA. Dane te mona wprowadzir do kartotek ubezpieczonych rcznie lub wczytar do programu z pliku *.KCH pochodz%cego z programu PATNIK wersja Plik taki mona wygenerowar w wersji programu podczas tworzenia dokumentów ZUS RMUA. Podczas wczytywania danych z pliku *.KCH zostan% pominite informacje dla osób, które naleay do Branowej Kasy Chorych. Plik nie zawiera danych adresowych ubezpieczonych i w zwi%zku z tym nie mona rozpoznar, do jakiego oddziau NZF dana osoba obecnie naley. Aby zasilir kartoteki ubezpieczonych danymi o oddziaach NFZ pochodz%cymi z pliku *.KCH: 1. Utwórz kartoteki ubezpieczonych (patrz rozdzia 4.3 ). 2. Wykonaj zasilenie inicjalne z pliku *.KCH (patrz rozdzia 5.4). 3. Sprawd3 poprawno6r danych w kartotekach ubezpieczonych i uzupenij dane o oddziaach NFZ dla osób, które wcze6niej naleay do Branowej Kasy Chorych (patrz rozdzia 5.2.4). 4.4 Jak wczyta dane z systemu zewntrznego? Program PATNIK pozwala na wczytanie danych przygotowanych przez system zewntrzny w postaci pliku o ustalonej strukturze: KEDU w formacie XML lub KEDU w formacie SGML. Struktura tego pliku powinna byr zgodna z wytycznymi zamieszczonymi w dokumencie Specyfikacja wej6cia wyj6cia. Dla programu Patnik wersja obowi%zuj%cym dokumentem jest: - dla KEDU o formacie XML - Elektroniczna Wymiana Dokumentów, Specyfikacja wej6cia wyj6cia wersja 2.0, która obejmuje zmiany w dokumentach ubezpieczeniowych, - dla KEDU o formacie SGML - Specyfikacja wej6cia-wyj6cia, wersja 1.9. Zadania uytkownika 43

44 Utworzony w programie zewntrznym plik z danymi zapisz na no6niku zewntrznym (np. dyskietce) b%d3 na dysku w miejscu, z którego program PATNIK bdzie móg taki plik odczytar. Organizacja na dysku plików zawieraj%cych dane z systemów zewntrznych ley w gestii uytkownika. Aby wczytar dane do programu: 1. Wczytaj dane z pliku przygotowanego przez system zewntrzny (patrz rozdzia 5.5 Import dokumentów). 2. Otwórz zaimportowane dokumenty i zweryfikuj ich poprawno6r (patrz rozdzia Weryfikacja dokumentu). 3. Zapisz dokumenty. W wyniku przeprowadzenia powyszych operacji dokumenty zostan% wczytane do programu, bd% miay status Wprowadzony i bd% zweryfikowane. Najlepiej je wówczas przegl%dar w widoku Dokumenty wprowadzone. Je6li dokumenty zawieraj% bdy, to naley je poprawir. Dokumenty zawieraj%ce bdy atwo znajdziesz wykorzystuj%c filtry dostpne w kadym obszarze roboczym (patrz rozdzia Filtr dokumentów) 4.5 Jak przygotowa dokumenty ubezpieczeniowe? Przygotowanie dokumentów jest jedn% z gównych funkcji programu Patnik. Za pomoc% programu tworzone s% zestawy zawieraj%ce dowoln% liczb dokumentów ubezpieczeniowych, które w postaci dokumentów elektronicznych lub wydruków papierowych mog% byr przesyane do ZUS. W6ród przygotowywanych dokumentów wyrónia si: dokumenty zgoszeniowe patnika, dokumenty zgoszeniowe ubezpieczonych, dokumenty rozliczeniowe - raporty imienne, dokument rozliczeniowy - deklaracj rozliczeniow%, informacja ZUS IWA, zgoszenie ZUS ZSWA Przygotowanie dokumentów zg oszeniowych p atnika W6ród dokumentów zgoszeniowych patnika wyrónia si: ZUS ZPA - Zgoszenie/zmiana danych patnika skadek osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie posiadaj%cej osobowo6ci prawnej, ZUS ZFA - Zgoszenie/zmiana danych patnika skadek osoby fizycznej, ZUS ZIPA - Zgoszenie zmiany danych identyfikacyjnych patnika skadek, ZUS ZWPA - Wyrejestrowanie patnika skadek, ZUS ZBA - Informacja o numerach rachunków bankowych patnika skadek, ZUS ZAA - Adresy prowadzenia dziaalno6ci gospodarczej przez patnika skadek. 44 Podrcznik uytkownika

45 Aby przygotowar dokument zgoszeniowy patnika: 1. Przejd3 do widoku Dokumenty wprowadzone i utwórz nowy dokument zgoszeniowy, wybieraj%c jeden z rodzajów dokumentów wymienionych na li6cie powyej (patrz rozdzia Utworzenie dokumentu). 2. Po wprowadzeniu danych do dokumentu zgoszeniowego przeprowad3 jego weryfikacj. Je6li program wykry bdy, dokonaj ich poprawy i zapisz zaktualizowany dokument. Od 1 stycznia 2003r. dokumenty: ZUS ZPA - Zgoszenie/zmiana danych patnika skadek osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie posiadaj%cej osobowo6ci prawnej - w trybie zgoszenia, ZUS ZFA - Zgoszenie/zmiana danych patnika skadek osoby fizycznej - w trybie zgoszenia ZUS ZIPA - Zgoszenie zmiany danych identyfikacyjnych patnika skadek patnicy skadek zobowi%zani s% przekazywar do ZUS w formie papierowej, niezalenie od tego w jakiej formie maj% obowi%zek przekazywar pozostae dokumenty (patrz rozdzia Jak wydrukowar zestaw dokumentów i przekazar w postaci papierowej?). Oznacza to, e dokumenty ZUS ZPA, ZUS ZFA (w trybie zgoszenia) oraz ZUS ZIPA zobowi%zani s% przekazywar na formularzach dostpnych w terenowych jednostkach organizacyjnych ZUS lub jako wydruki z aktualnego programu informatycznego udostpnionego przez Zakad. Dokumenty korekty lub zmiany danych najatwiej przygotowar na podstawie kopii dokumentu zgoszeniowego (patrz rozdzia Kopiowanie dokumentu). Naley wówczas na skopiowanym dokumencie zaznaczyr w bloku I. zmiana lub korekta i nanie6r stosowne poprawki Przygotowanie dokumentów zg oszeniowych ubezpieczonego W6ród dokumentów zgoszeniowych ubezpieczonego wyrónia si: ZUS ZUA - Zgoszenie do ubezpieczei/zgoszenie zmiany danych osoby ubezpieczonej, ZUS ZIUA - Zgoszenie zmiany danych identyfikacyjnych osoby ubezpieczonej, ZUS ZCNA - Zgoszenie danych o czonkach rodziny dla celów ubezpieczenia zdrowotnego, ZUS ZWUA - Wyrejestrowanie z ubezpieczei, ZUS ZZA - Zgoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego/zgoszenie zmiany danych. Uwaga! Aby utworzyr dokument dla nowego ubezpieczonego, naley najpierw wprowadzir jego dane do Rejestru ubezpieczonych (patrz Dodanie ubezpieczonego do rejestru). Aby przygotowar dokument zgoszeniowy ubezpieczonego: 1. Zaó kartotek dla ubezpieczonego, dla którego chcesz utworzyr dokument, je6li taka kartoteka nie istnieje (patrz Dodanie ubezpieczonego do rejestru). W sytuacji, gdy ubezpieczony posiada ju zaoon% kartotek, przejd3 do kroku Przejd3 do widoku Dokumenty wprowadzone i utwórz nowy dokument zgoszeniowy, wybieraj%c jeden z rodzajów dokumentów wymienionych na li6cie powyej (patrz rozdzia Utworzenie dokumentu). Zadania uytkownika 45

46 3. Do powstaj%cych dokumentów zgoszeniowych zostan% automatycznie przeniesione z kartotek dane identyfikacyjne patnika oraz ubezpieczonego. 4. Po wprowadzeniu danych do dokumentu zgoszeniowego przeprowad3 jego weryfikacj. Je6li program wykry bdy, dokonaj ich poprawy i zapisz zaktualizowany dokument. W efekcie otrzymasz dokument, który wraz z innymi dokumentami w zestawie moe byr przesany do ZUS. Od 1 stycznia 2003r. uleg zmianie sposób zgaszania zmian i korekt niektórych danych wykazanych w zgoszeniu do ubezpieczei. Dotyczy to zgaszania zmiany lub korekty: kodu tytuu ubezpieczenia, rodzajów ubezpieczei oraz dat objcia ubezpieczeniami. W przypadku konieczno6ci zgoszenia zmiany lub korekty powyszych danych, patnik skadek zobowi%zany jest zoyr wyrejestrowanie z ubezpieczei, a nastpnie ponowne zgoszenie do ubezpieczei Przygotowanie dokumentów rozliczeniowych - raportów imiennych W6ród dokumentów rozliczeniowych raportów imiennych wyrónia si: ZUS RCA Imienny raport miesiczny o nalenych skadkach i wypaconych 6wiadczeniach, ZUS RZA - Imienny raport miesiczny o nalenych skadkach na ubezpieczenie zdrowotne, ZUS RSA Imienny raport miesiczny o wypaconych 6wiadczeniach i przerwach w opacaniu skadek, Od dnia r. patnicy skadek sporz%dzaj%cy dokumenty w programie Patnik zobowi%zani s% przekazywar do ZUS dokumenty ZUS RCA, ZUS RZA i ZUS RSA w zwi%zku z rezygnacj% odpowiednio z dokumentów ZUS RNA, ZUS RGA. W kadym z wymienionych dokumentów istnieje pewien zakres danych, które naley wypenir, aby program wykona prawidow% weryfikacj i wyliczenie skadek. W przypadku dokumentów 6wiadczeniowych naley zawsze, oprócz danych identyfikacyjnych ubezpieczonego, podar równie kod tytuu ubezpieczenia i kod 6wiadczenia/przerwy. W przypadku dokumentów skadkowych naley zawsze, oprócz danych identyfikacyjnych ubezpieczonego, podar równie kod tytuu ubezpieczenia i kwoty podstaw wymiaru skadek. Uruchomienie wyliczenia spowoduje wprowadzenie w polach skadek wa6ciwych kwot, zgodnie z zasadami finansowania skadek dla podanego kodu tytuu ubezpieczenia i w oparciu o warto6ci parametrów znajduj%ce si w opcjach programu. Do wyliczania skadek na poszczególne ubezpieczenia niezbdne s% warto6ci nastpuj%cych parametrów: skadka na ubezpieczenie emerytalne stopa procentowa skadki na ubezpieczenie emerytalne, 46 Podrcznik uytkownika

47 skadka na ubezpieczenia rentowe stopa procentowa skadki na ubezpieczenia rentowe, podstawa wymiaru skadki oraz skadka na ubezpieczenie chorobowe kwota ograniczenia podstawy na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, kwota przecitnego wynagrodzenia dla dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego oraz stopa procentowa skadki na ubezpieczenie chorobowe, skadka na ubezpieczenie wypadkowe stopa procentowa skadki na ubezpieczenie wypadkowe moe byr pobierana z kilku miejsc: je6li istnieje deklaracja rozliczeniowa, wówczas warto6r tej stopy procentowej pobierana jest z deklaracji; je6li dla danego okresu nie utworzono jeszcze deklaracji rozliczeniowej, wówczas warto6r tej stopy procentowej pobierana jest z opcji programu dla dokumentów za okresy do grudnia 2002r. lub z kartoteki patnika dla dokumentów od 2003 r., skadka na ubezpieczenie zdrowotne stopa procentowa skadki na ubezpieczenie zdrowotne. Aby w programie Patnik poprawnie wyliczyr skadk na ubezpieczenie wypadkowe, patnik powinien wpisar obowi%zuj%c% dla niego na dany rok skadkowy stop procentow% skadek na ubezpieczenie wypadkowe do kartoteki patnika. Stopa procentowa skadki na ubezpieczenie wypadkowe powinna byr ustalona zgodnie z przepisami: ustawy z dnia 30 pa3dziernika 2002r. o ubezpieczeniu spoecznym z tytuu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. Nr 199, poz. 1673, z pó3n.zm.), rozporz%dzeniem Ministra Pracy i Polityki Spoecznej z dnia 29 listopada 2002r. w sprawie rónicowania stopy procentowej skadki na ubezpieczenie spoeczne z tytuu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zaleno6ci od zagroei zawodowych i ich skutków (Dz.U. Nr 200, poz i Nr 203, poz. 1720). Poradnik dla patników jest dostpny na stronach internetowych oraz w terenowych jednostkach organizacyjnych Zakadu. Aby przygotowar dokumenty rozliczeniowe: 1. Zaó kartotek dla ubezpieczonego, dla którego chcesz utworzyr dokument, je6li nie istnieje (patrz Dodanie ubezpieczonego do rejestru). W sytuacji, gdy ubezpieczony posiada ju zaoon% kartotek, przejd3 do kroku Przejd3 do widoku Dokumenty wprowadzone i utwórz nowy raport imienny, wybieraj%c jeden z rodzajów dokumentów wymienionych na li6cie powyej (patrz rozdzia Utworzenie dokumentu). 3. Do powstaj%cych raportów imiennych zostan% automatycznie przeniesione z kartotek dane identyfikacyjne patnika oraz ubezpieczonego. 4. Wprowad3 kod tytuu ubezpieczenia i podstawy wymiaru skadek. 5. Wylicz skadki w raportach imiennych. 6. Przeprowad3 weryfikacj utworzonych raportów imiennych. 7. Zapisz utworzone raporty. Zadania uytkownika 47

48 Je6li dla danego kodu tytuu ubezpieczenia w danym okresie wystpuje kilka rónych zasad finansowania skadek, wówczas: - Je6li podane zostan% tylko kwoty podstaw wymiaru skadek, a pola skadek bd% puste, to po uruchomieniu wyliczenia wybrany zostanie domy6lny schemat finansowania skadek, tzn. taki, który wylicza maksymaln% liczb skadek spo6ród wszystkich schematów dostpnych dla danego kodu tytuu ubezpieczenia. - Je6li podane zostan% równie kwoty skadek, wówczas, po uruchomieniu wyliczenia, spo6ród wszystkich schematów dostpnych dla danego kodu tytuu ubezpieczenia zostanie wybrany schemat najbardziej odpowiadaj%cy temu, który poda uytkownik. Je6li wystpuje kod tytuu ubezpieczenia, dla którego w danym okresie rozliczeniowym istniej% róne zasady finansowania skadek to, aby wykonar wyliczenie wedug domy6lnego schematu dla danego kodu, naley usun%r wszystkie kwoty skadek i wykonar akcj wyliczenia, klikaj%c na przycisku Wylicz. Aby jednym ruchem skasowar wszystkie skadki, naley uyr przycisku Usu* sk+adki. W razie postpowania niezgodnie z podan% procedur%, na ekranie pojawiar si bd% odpowiednie komunikaty o bdach Przygotowanie dokumentów rozliczeniowych - deklaracji rozliczeniowej Deklaracja rozliczeniowa ZUS DRA zawiera zbiorcze sumy skadek oraz 6wiadczeI finansowanych z ubezpieczei spoecznych wykazanych w raportach imiennych. Warunkiem koniecznym wyliczenia deklaracji z raportów jest istnienie raportów o takim samym identyfikatorze jak identyfikator deklaracji rozliczeniowej. Do deklaracji ZUS DRA nie s% zliczane kwoty skadek z raportów, które nie zostay zweryfikowane lub maj% bdy krytyczne, informuje o tym komunikat. W takim wypadku naley zweryfikowar ponownie raporty imienne oraz usun%r bdy krytyczne. Do deklaracji ZUS DRA nie zostan% take zliczone skadki z raportów niezapisanych (otwartych do edycji). W przypadku osób rozliczaj%cych si tylko za siebie deklaracja rozliczeniowa peni funkcj raportu imiennego. Konieczne jest wówczas uzupenienie w bloku X dokumentu kodu tytuu ubezpieczenia oraz kwot podstaw wymiaru skadek. Przy tworzeniu dokumentów rozliczeniowych, poczynaj%c od dokumentów za styczei 2003 r., naley pamitar o wprowadzeniu wysoko6ci stopy procentowej skadki na ubezpieczenie wypadkowe do pola 03. w bloku III. deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA za pomoc% przycisku WSTAW (o ile warto6r ta zostaa wprowadzona do kartoteki patnika) lub przez jej wpisanie. Brak stopy procentowej skadki na ubezpieczenie wypadkowe na deklaracji rozliczeniowej sygnalizowany jest w programie Patnik jako b%d. W polu 02. bloku III. ZUS DRA naley podar kod wniosku pracodawcy o dofinansowanie skadek za osoby niepenosprawne ze 6rodków PFRON i budetu paistwa. S% to kody 0, 1, 2 i 3, z tym e kod 3 moe byr uywany nie wcze6niej ni na deklaracji rozliczeniowej za styczei 2004r. Przy sporz%dzaniu korekt dokumentów rozliczeniowych za okresy wcze6niejsze ni styczei 2004r. naley uywar odpowiednio kodów 0, 1, 2.Wypenienie tego pola jest obowi%zkowe do grudnia Od stycznia 2008 w pole III.02 powinno byr puste lub wypenione kodem Podrcznik uytkownika

49 Aby przygotowar deklaracj rozliczeniow%: 1. Utwórz raporty imienne (patrz rozdzia Utworzenie dokumentu), wypenij je poprawnymi warto6ciami i zapisz. 2. Utwórz deklaracj rozliczeniow%. i wykonaj wyliczanie z raportów. 3. Uzupenij pola, które nie s% wyliczane na podstawie raportów, jak kwota na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych NwiadczeI Pracowniczych oraz Fundusz Emerytur Pomostowych. 4. Wykonaj weryfikacj utworzonej deklaracji rozliczeniowej. W razie postpowania niezgodnie z podan% procedur% na ekranie pojawiar si bd% odpowiednie komunikaty informuj%ce o bdach. Je6li jeste6 patnikiem, który musi sporz%dzar dokumenty z kilku przedziaów numerów identyfikatorów (np i 40 49), to przed utworzeniem i wyliczeniem dokumentów rozliczeniowych z kolejnego zakresu numerów musisz ustawir ten przedzia w Ustawieniach programu dostpnych z menu Administracja. Je6li dla danego kodu istnieje klika schematów finansowania skadek, istnieje moliwo6r rcznej modyfikacji przeniesienia kwot skadek na deklaracji ZUS DRA, do wysoko6ci zgodnej ze schematem finansowania. 4.6 Jak przygotowa dokumenty koryguj,ce? W sytuacji, gdy stwierdzono pomyki w dokumentach rozliczeniowych przekazanych do ZUS lub wyst%piy okoliczno6ci, które wymagaj% modyfikacji wysoko6ci skadek b%d3 informacji o wypaconych zasikach, naley przygotowar dokumenty koryguj%ce. Dokumenty koryguj%ce powinny byr opatrzone identyfikatorem o jeden wyszym od identyfikatora ostatniego dokumentu przekazanego do ZUS w danym okresie rozliczeniowym. W zestawie koryguj%cym patnik powinien oznaczyr statusem Do wysy*ki tylko raporty, które wymagaj% korekty, postpuj%c zgodnie z zasadami korygowania i wycofywania dokumentów. Poradnik dla patników jest dostpny na stronach internetowych oraz w terenowych jednostkach organizacyjnych Zakadu. Aby za pomoc% programu Patnik przygotowar dokumenty koryguj%ce: 1. Je6li musisz przygotowar korekt za okres, który by rozliczany w wersji programu lub wcze6niejszej, to wykonaj zasilenie inicjalne tymi dokumentami (patrz 5.4 Kreator zasilania inicjalnego) wykonaj tylko w wypadku je6li, dane te nie zostay wprowadzone do bazy programu w wersji lub lub lub Za pomoc% kreatora utwórz komplet dokumentów koryguj%cych na podstawie dokumentów pierwszorazowych (lub o poprzednim numerze identyfikatora) przekazanych do ZUS. Komplet powinien zawierar deklaracj ZUS DRA wraz z raportami imiennymi za wszystkich ubezpieczonych (patrz rozdzia Kreator dokumentów rozliczeniowych). 3. Dokumenty koryguj%ce zostan% utworzone dla wszystkich ubezpieczonych, dla których wysane byy dokumenty w komplecie wskazanym jako wzorcowy. 4. Po utworzeniu dokumentów dokonaj w nich stosownej korekty zgodnie z zasad% korygowania i wycofywania imiennych raportów miesicznych oraz oznacz statusem Do wysy*ki dokumenty, które ulegy korekcie (patrz rozdzia Oznaczanie raportów imiennych do wysyki). Zadania uytkownika 49

50 5. Po wprowadzeniu modyfikacji przeprowad3 weryfikacj dokumentów. 6. Z deklaracji rozliczeniowej usui skadki, wylicz j% ponownie oraz zweryfikuj. Deklaracja powinna zawierar sumy skadek ze wszystkich raportów dotycz%cych tego okresu rozliczeniowego. Wszystkie pozycje raportów koryguj%cych utworzone za pomoc% kreatora s% oznaczone domy6lnie jako Do wysy*ki do ZUS. Aby przesar je do ZUS, naley usun%r oznaczenie Do wysy*ki dla tych pozycji raportów, które dotycz% ubezpieczonych, dla których nie dokonano korekty (patrz rozdzia Oznaczanie raportów imiennych do wysyki). Do ZUS naley wysyar tylko te pozycje raportów koryguj%cych, które dotycz% ubezpieczonych, dla których dokonano korekty. Przygotowane w ten sposób dokumenty koryguj%ce naley dodar do zestawu i po zweryfikowaniu przekazar do ZUS w postaci elektronicznej lub papierowej. 4.7 Jak tworzy i wysy a dokumenty rozliczeniowe dla ró&nych przedzia ów numerów identyfikatorów? Poniej zosta opisany tryb postpowania dla patników, którzy musz% skadar dokumenty rozliczeniowe z dwu lub wicej przedziaów numerów identyfikatorów. Dotyczy to patników, którzy np. rozliczaj% skadki wy%cznie na wasne ubezpieczenia (skadaj%cych tylko deklaracj rozliczeniow%), jeeli za dany miesi%c s% zobowi%zani do zoenia wicej ni jednej deklaracji rozliczeniowej (z rónymi kodami tytuów ubezpieczei), tj. deklaracje oznaczone numerem 01 oraz 40". Aby przygotowar i wysar do ZUS dokumenty z rónych przedziaów identyfikatorów: 1. W oknie Ustawienia programu wybierz pierwszy z zakresów numerów identyfikatorów, dla których chcesz przygotowar dokumenty np (patrz rozdzia Zmiana zakresu numerów dokumentów rozliczeniowych w Podrczniku administratora ). 2. Utwórz, wylicz i zweryfikuj dokumenty rozliczeniowe (patrz rozdzia Utworzenie dokumentu). 3. ZmieI zakres numerów dla dokumentów rozliczeniowych na taki, dla jakiego musisz przygotowar dokumenty rozliczeniowe np (patrz rozdzia Zmiana zakresu numerów dokumentów rozliczeniowych w Podrczniku administratora ). 4. Utwórz dokumenty z identyfikatorami z kolejnego zakresu numerów identyfikatorów i zweryfikuj je (patrz rozdzia Utworzenie dokumentu). Przygotowane w ten sposób dokumenty koryguj%ce naley dodar do zestawu i po zweryfikowaniu przekazar do ZUS w postaci elektronicznej lub papierowej. 50 Podrcznik uytkownika

51 Dokumenty rozliczeniowe z rónych przedziaów identyfikatorów mona wysyar do ZUS w jednym zestawie dokumentów. 4.8 Jak tworzy i wysy a dokumenty z ró&nych okresów rozliczeniowych? Poniej zosta omówiony tryb pracy podczas przygotowywania i wysyania do ZUS dokumentów z rónych okresów rozliczeniowych. Dotyczy to sytuacji, kiedy uytkownik sporz%dza dokumenty za bie%cy okres rozliczeniowy oraz korekty dokumentów za poprzednie miesi%ce. Aby sprawnie przygotowar dokumenty rozliczeniowe za bie%cy okres i korekty za miesi%ce poprzednie: 1. W ustawieniach programu zmiei okres rozliczeniowy na bie%cy (czyli wybierz miesi%c i rok za jaki chcesz sporz%dzar dokumenty rozliczeniowe) (patrz rozdzia Zmiana okresu rozliczeniowego w Podrczniku administratora ). 2. Utwórz (patrz rozdzia Utworzenie dokumentu) lub wczytaj z systemu zewntrznego (patrz rozdzia 5.5 Import dokumentów) dokumenty rozliczeniowe za bie%cy okres. 3. Zweryfikuj poprawno6r utworzonych dokumentów i wprowad3 w nich ewentualne poprawki. 4. Za pomoc% Kreatora dokumentów rozliczeniowych przygotuj dokumenty koryguj%ce za poprzednie miesi%ce i wprowad3 w nich stosowne korekty (patrz rozdzia Kreator dokumentów rozliczeniowych). 5. W kompletach koryguj%cych oznacz raporty, które zostay skorygowane statusem Do Wysyki (patrz rozdzia Oznaczanie raportów imiennych do wysyki). 6. W widoku Dokumenty wprowadzone zaznacz przygotowane dokumenty (za kady okres rozliczeniowy osobno) i do%cz je do zestawu, (patrz rozdzia Dodawanie dokumentów do zestawu). Wysanie kompletów dokumentów za dany okres w osobnych zestawach uatwi wyszukanie tych zestawów. Zalecane jest nadawanie zestawom nazw pozwalaj%cych na identyfikacj ich zawarto6ci np. dla dokumentów o identyfikatorze nazwa moe byr KOREKTA PA_DZIERNIK 2003r. Przygotowany w ten sposób zestaw dokumentów po zweryfikowaniu przeka do ZUS w postaci elektronicznej lub papierowej. Zadania uytkownika 51

52 4.9 Jak przygotowa i wys a zestaw dokumentów? Przygotowanie i wysanie zestawu dokumentów skada si z trzech etapów: utworzenie zestawu i do%czenie do niego zaimportowanych i zweryfikowanych dokumentów, przekazanie ich do ZUS w postaci wydruku lub za pomoc% przekazu elektronicznego, rejestracja potwierdzenia przekazania tych dokumentów do ZUS. W systemie Elektronicznej Wymiany Dokumentów wysyka zestawów dokumentów i pobieranie potwierdzei jest wspomagane odpowiednimi kreatorami: Kreator wysyania zestawów do ZUS - uruchamiany podczas wysyki pojedynczego zestawu dokumentów, Kreator grupowego wysyania zestawów do ZUS dostpny po wybraniu polecenia: WyLlij z menu Narz>dzia na widoku Zestawy wprowadzone, WyLlij za wielu patników z menu Narz>dzia. Kreator potwierdzania zestawów uruchamiany podczas pobierania potwierdzenia, Kreator grupowego potwierdzania zestawów dostpny po wybraniu polecenia Pobierz za wielu patników. Kreatory wysyki zestawów dokumentów maj% na celu: wspomaganie uytkownika programu, zoenie podpisu przy pomocy wybranego certyfikatu, umoliwienie przegl%dania raportów z realizacji kolejnych etapów wysyania. W zaleno6ci od wybranego miejsca uruchomienia funkcji wysyania, kreator ma osiem lub dziewir kroków i nastpuj%ce etapy: wybór zestawów dokumentów (tylko dla wysyania zestawów za wielu patników), weryfikacj zestawu i przegl%danie raportu z weryfikacji, podpisanie zestawu wybranym certyfikatem i przegl%danie raportu z podpisywania, wysanie zestawu i przegl%danie raportu z wysyki Jak przygotowa dokumenty do wys ania? Po utworzeniu lub zaimportowaniu dokumentów naley je zweryfikowar. Je6li weryfikacja wykazaa bdy, wówczas naley dokumenty bdne poprawir. Je6li wysyasz zestaw zawieraj%cy koryguj%ce raporty imienne, oznacz statusem Do wysyki raporty, które zostay faktycznie skorygowane (patrz Oznaczanie raportów imiennych do wysyki). 52 Podrcznik uytkownika

53 Je6li weryfikacja dokumentów zakoiczya si bez bdu, wówczas naley: 1. UtworzyR nowy zestaw (patrz rozdzia Utworzenie nowego zestawu dokumentów) lub w widoku Dokumenty wprowadzone dodaj dokumenty do zestawu (patrz rozdzia Dodawanie dokumentów do zestawu). 2. Do%czyR do zestawu pozostae zweryfikowane dokumenty. 3. ZapisaR zestaw dokumentów. W efekcie powstanie zestaw dokumentów zawieraj%cy dokumenty gotowe do wysyki. Je6li dokumenty posiadaj% bdy krytyczne nie mog% byr wysyane do ZUS Jak wydrukowa zestaw dokumentów i przekaza w postaci papierowej? Patnicy skadek rozliczaj%cy skadki za nie wicej ni 5 osób mog% przekazywar dokumenty ubezpieczeniowe w postaci wydruku z programu PATNIK. Aby przygotowar do przekazania poprawne dokumenty, naley je umie6cir w zestawie dokumentów, a nastpnie wysar, wybieraj%c jako metod przekazania do ZUS wydruk. Aby wydrukowar zestaw dokumentów w postaci pozwalaj%cej na przekazanie do ZUS: 1. Ustaw w parametrach przekazu elektronicznego jako metod przekazywania dokumentów do ZUS - Wydruk (patrz Podrcznik administratora rozdzia Konfiguracja przekazu elektronicznego). 2. Wy6lij wybrany zestaw dokumentów do ZUS (patrz rozdzia Wysanie zestawu dokumentów). 3. Po dostarczeniu dokumentów do ZUS oznacz zestaw jako potwierdzony (patrz Oznaczanie zestawu jako Potwierdzony) Jak przyst,pi do elektronicznej komunikacji z ZUS? Aby przyst%pir do elektronicznej komunikacji z ZUS w zakresie przekazywania dokumentów ubezpieczeniowych, patnik musi posiadar: komputer zgodny z wymaganiami (patrz Podrcznik administratora), zainstalowany program PATNIK, oraz: certyfikat kwalifikowany. Wersj instalacyjn% programu PATNIK mona uzyskar w ZUS lub pobrar z nastpuj%cych stron internetowych i Sposób uzyskania certyfikatu kwalifikowanego wydanego przez polskie kwalifikowane centra certyfikacji jest opisany w politykach certyfikacji zamieszczonych na stronach poszczególnych centrów. Zadania uytkownika 53

54 4.9.4 Jak wys a zestaw dokumentów do ZUS? Zestawy dokumentów mog% byr przekazywane do ZUS w postaci elektronicznej na kilka sposobów: za pomoc% funkcji automatycznego wysyania dokumentów w programie PATNIK, przy wykorzystaniu otwieranej standardow% przegl%dark% internetow% strony WWW, poprzez pyty CD przekazywane do najbliszej jednostki ZUS. Dokumenty przekazywane w postaci elektronicznej s% podpisane (za pomoc% klucza prywatnego patnika) i zaszyfrowane (za pomoc% certyfikatu ZUS). Je6li patnik chce przekazar do ZUS dokumenty za innych patników i uywar do tego celu wasnego certyfikatu, wówczas musi posiadar odpowiednie upowanienie i dodatkowo w programie powinien pracowar jako podmiot upowaniony. Aby przekazywar dokumenty innych patników naley do tego uyr polecenia WyLlij za wielu patników (patrz rozdzia Kreator grupowego wysyania zestawów do ZUS). Wysyanie zestawów dokumentów przy wykorzystaniu WWW wymaga zainstalowania przegl%darki internetowej. Adresy stron internetowych, na które patnik moe wysyar zestawy dokumentów za po6rednictwem systemu Elektronicznej Wymiany Dokumentów: Aby sporz%dzir przesyk do ZUS, uytkownik certyfikatu wskazany w ustawieniach przekazu elektronicznego (patrz Podr,cznik administratora rozdzia Wybór u.ytkownika certyfikatu ) musi posiadar wany certyfikat kwalifikowany oraz odpowiadaj%cy mu klucz prywatny. Konieczne jest równie posiadanie w programie aktualnego certyfikatu ZUS. Po wysaniu zestawu dokumenty przechodz% w stan Wys*any i pozostaj% w nim a do momentu rejestracji potwierdzenia z ZUS. Kady plik z dokumentami przesany do ZUS otrzymuje identyfikator przesyki do ZUS. Identyfikator posuy do pobrania potwierdzenia przesania pliku z dokumentami do ZUS. Wysyka zestawów dokumentów i pobieranie potwierdzei jest wspomagana odpowiednimi kreatorami. ZUS po otrzymaniu przesyki: weryfikuje j% pod wzgldem formalnym, tj.: deszyfruje, sprawdza podpis elektroniczny oraz autentyczno6r i nienaruszalno6r dokumentu, sprawdza pod wzgldem merytorycznym otrzymane dokumenty ubezpieczeniowe, 54 Podrcznik uytkownika

55 tworzy i udostpnia do pobrania potwierdzenia otrzymania dokumentów oraz poprawno6ci ich struktury. Potwierdzenie zawiera informacje o tym, czy przesany plik zosta poprawnie przyjty, czy te wykryto w nim jakie6 bdy (formalne b%d3 merytoryczne). Potwierdzenie jest opatrzone podpisem elektronicznym ZUS. Sposób pobierania potwierdzenia zosta opisany w rozdziale Jak potwierdzir elektroniczne przekazanie dokumentów do ZUS? Jak wys a dokumenty bezpo>rednio z programu? Program PATNIK umoliwia automatyczne przekazywanie do ZUS przygotowanych zestawów dokumentów oraz pobieranie potwierdzei dla tych zestawów. Przesyanie dokumentów do ZUS drog% elektroniczn% przy wykorzystaniu programu PATNIK wymaga zainstalowanego i wa6ciwie skonfigurowanego modemu lub dostpu do Internetu przez sier korporacyjn%. Musz% byr równie spenione minimalne wymagania systemowe (patrz Podrcznik administratora). Aby wysar zestaw dokumentów bezpo6rednio z programu: 1. Ustaw w parametrach przekazu elektronicznego opcj automatycznego wysyania albo wska serwer, do którego maj% byr przekazane dokumenty (patrz rozdzia Konfiguracja przekazu elektronicznego w Podrczniku administratora ). 2. Uruchom funkcj wysyania dla wybranego zestawu dokumentów (patrz rozdzia Wysanie zestawu dokumentów). 3. Po przekazaniu dokumentów do ZUS identyfikator potwierdzenia zostanie automatycznie pobrany i zapisany w programie. Po wysaniu dokumentów bezpo6rednio z programu moesz pobrar potwierdzenie równie z programu PATNIK lub korzystaj%c z odpowiedniej strony internetowej (tej samej, na któr% wysane zostay dokumenty ubezpieczeniowe) patrz rozdzia Jak potwierdzir elektroniczne przekazanie dokumentów do ZUS? Podczas wysyki dokumentów bezpo6rednio z programu moe pojawiar si komunikat "Certyfikat sesji SSL zawiera bdy". W razie jego wyst%pienia w ustawieniach internetowych (menu Start\Ustawienia\Panel sterowania\opcje internetowe\ zakadka Zaawansowane\ sekcja Zabezpieczenia) naley odznaczyr opcj "Sprawd3 czy certyfikat serwera nie zosta cofnity". Zadania uytkownika 55

56 Jak przekaza dokumenty przy wykorzystaniu WWW? Przesyanie dokumentów do ZUS drog% elektroniczn% przy wykorzystaniu WWW wymaga zainstalowanego i wa6ciwie skonfigurowanego modemu lub dostpu do Internetu przez sier korporacyjn% oraz zainstalowania przegl%darki internetowej. Aby przekazar zestaw dokumentów przy wykorzystaniu WWW: 1. Ustaw w parametrach przekazu elektronicznego opcj samodzielnego przekazywania dokumentów (patrz rozdzia Konfiguracja przekazu elektronicznego w Podrczniku administratora ). 2. Uruchom funkcj wysyania dla wybranego zestawu dokumentów (patrz rozdzia Wysanie zestawu dokumentów). 3. Sprawd3, czy w katalogu wybranym podczas realizacji funkcji wysyania istnieje plik zawieraj%cy przygotowany do wysania zestaw dokumentów ubezpieczeniowych. 4. Po%cz si z serwerem, na który chcesz wysar zestaw dokumentów. 5. Wybierz odno6nik Strona wysy+ania dokumentów elektronicznych do ZUS. 6. W polu przeznaczonym do wskazania pliku wpisz pen% 6ciek dostpu i nazw pliku, który chcesz wysar, lub wska ten plik, korzystaj%c z przycisku Przegl"daj. 7. Wprowad3 identyfikator przesyki Wprowadzenie identyfikatora przesyki. Identyfikator potwierdzenia zostanie wy6wietlony na ekranie po zakoiczeniu transmisji pliku. Identyfikator ten naley zapisar w programie. Posuy on do pobrania potwierdzenia przesania pliku z dokumentami do ZUS. Bez tego identyfikatora pobranie potwierdzenia nie bdzie moliwe. Po wysaniu dokumentów moesz pobrar potwierdzenie z programu PATNIK lub korzystaj%c z odpowiedniej strony internetowej (tej samej, na któr% wysane zostay dokumenty ubezpieczeniowe) patrz rozdzia Jak potwierdzir elektroniczne przekazanie dokumentów do ZUS? Jak przekaza dokumenty na p ycie CD? Jednym ze sposobów przekazywania dokumentów ubezpieczeniowych do ZUS jest dostarczenie ich na no6niku CD. Korzystanie z tej drogi przekazywania danych moliwe jest po otrzymaniu zgody z ZUS. Aby przygotowar pyty CD z odpowiednimi dokumentami ubezpieczeniowymi, które mog% byr przekazane do ZUS: 1. Ustaw w parametrach przekazu elektronicznego opcj samodzielnego przekazywania dokumentów (patrz Konfiguracja przekazu elektronicznego w Podrczniku administratora ). 2. Uruchom funkcj wysyania dla wybranego zestawu dokumentów (patrz rozdzia Wysanie zestawu dokumentów). 3. Sprawd3, czy w katalogu wybranym podczas realizacji funkcji wysyania istnieje plik zawieraj%cy przygotowany do wysania zestaw dokumentów ubezpieczeniowych. 4. Nagraj przygotowany dokument elektroniczny na pyt CD. 56 Podrcznik uytkownika

57 Nagrywanie na pyt CD odbywa si przy wykorzystaniu oprogramowania dostarczanego wraz z nagrywark%. Oprogramowanie takie nie jest elementem programu PATNIK Jak potwierdzi elektroniczne przekazanie dokumentów do ZUS? Potwierdzenie przekazania dokumentów oznacza, e dokument fizycznie zosta dostarczony do ZUS i jego zawarto6r informacyjna nie moe ulegar zmianie. Je6li okae si jednak, e w dokumencie naley wykonar poprawki (np. nieprawidowo zostaa naliczona kwota podstawy lub skadki) wówczas naley przygotowar nowy (koryguj%cy) dokument zgodnie z zasadami korygowania dokumentów ubezpieczeniowych i w nowym zestawie przekazar go do ZUS. Dokumenty przekazane do ZUS w postaci wydruków naley potwierdzir zmieniaj%c ich status (oznaczaj%c zestawy jako potwierdzone) w programie PATNIK. Dokumenty przekazane w postaci elektronicznej naley potwierdzir przez pobranie i zarejestrowanie w programie PATNIK elektronicznego potwierdzenia z ZUS. W efekcie potwierdzenia dokumenty przechodz% w stan Potwierdzony. Dokumenty, które uzyskay potwierdzenie dorczenia do ZUS nie mog% zostar usunite z Rejestru dokumentów. Odbieranie Program PATNIK umoliwia automatyczne pobieranie elektronicznych potwierdzei z ZUS. Do pobrania potwierdzenia (zarówno przy wykorzystaniu strony WWW, jak i funkcji automatycznego pobierania w programie PATNIK) niezbdne jest posiadanie identyfikatora potwierdzenia otrzymanego po przekazaniu przesyki do ZUS. potwierdzei przekazanych dokumentów wymaga posiadania zainstalowanego i wa6ciwie skonfigurowanego modemu lub dostpu do Internetu przez sier korporacyjn%. Jeeli zestaw dokumentów przekazany do ZUS zosta poprawnie przygotowany w aktualnej wersji programu PATNIK, do pobrania przez uytkownika przygotowywane jest tylko potwierdzenie. Potwierdzenie naley zarejestrowar w programie PATNIK (w przypadku pobierania potwierdzenia bezpo6rednio z programu jest ono automatycznie rejestrowane). Zadania uytkownika 57

58 Zalecane jest, aby zestawy dokumentów o statusie Potwierdzony byy przenoszone do archiwum (patrz Podrcznik administratora rozdzia Archiwizacja zestawu dokumentów). Dotyczy to w szczególno6ci tych patników, którzy maj% duo ubezpieczonych i robi% wiele korekt dokumentów rozliczeniowych, a zawsze importuj% dokumenty z systemów zewntrznych. Jeeli korekty dokumentów rozliczeniowych s% przygotowywane za pomoc% Kreatora dokumentów rozliczeniowych, to naley archiwizowar zestawy o poprzednim numerze identyfikatora. Dziaanie takie ma na celu zmniejszenie wielko6ci roboczej bazy danych i popraw jej wydajno6ci Jak pobra potwierdzenie bezpo>rednio z programu PATNIK? Aby pobrar potwierdzenie z ZUS bezpo6rednio z programu: 1. Zaznacz zestaw dokumentów, który chcesz potwierdzir (wybrany zestaw musi mier status Wys*any i mier zarejestrowany identyfikator potwierdzenia). 2. Pobierz potwierdzenie (patrz rozdzia Pobieranie potwierdzenia). Potwierdzenie zostanie pobrane i automatycznie zarejestrowane w programie Jak pobra potwierdzenie przy wykorzystaniu WWW? Odbieranie potwierdzei przy wykorzystaniu WWW wymaga zainstalowania przegl%darki internetowej. Adresy stron internetowych, z których patnik moe pobierar potwierdzenia za po6rednictwem systemu Elektronicznej Wymiany Dokumentów: Aby pobrar potwierdzenie z ZUS przy wykorzystaniu WWW: 1. Po%cz si z serwerem, na który zosta wysany zestaw dokumentów. 2. Wybierz odno6nik Strona pobierania potwierdzenia wysania dokumentów elektronicznych do ZUS. 3. Na wybranej stronie w polu Identyfikator potwierdzenia wprowad3 identyfikator potwierdzenia i kliknij przycisk Pobierz. 4. Po poprawnym podaniu identyfikatora potwierdzenia wy6wietlone zostanie pytanie, gdzie ma zostar zapisany plik potwierdzenia. Wska dowolne miejsce na dysku i kliknij przycisk Zapisz. 5. Zapisane potwierdzenie zarejestruj w programie PATNIK (patrz rozdzia Rejestrowanie potwierdzenia z pliku). Je6li dla podanego identyfikatora nie udaje si pobrar potwierdzenia, naley sprawdzir, czy identyfikator jest poprawny (taki sam jak identyfikator wy6wietlony po zakoiczeniu transmisji pliku. Je6li identyfikator jest poprawny i nie udaje si pobrar potwierdzenia, oznacza to, e wysany do ZUS plik z dokumentami nie zosta jeszcze przetworzony. Naley wówczas spróbowar pobrar potwierdzenie w pó3niejszym terminie lub skontaktowar si z administratorem przekazu elektronicznego. 58 Podrcznik uytkownika

59 4.10 Jak przekazywa dokumenty innych p atników? Ka&dy za siebie Program PATNIK moe byr wykorzystywany do elektronicznej komunikacji z ZUS na róne sposoby: patnik tworzy i przesya do ZUS tylko wasne dokumenty, jeden z patników (podmiot upowaniony) tworzy i przesya do ZUS dokumenty swoje i innych patników. Scenariusze postpowania w kadym z tych przypadków opisane s% w nastpnych podrozdziaach. Sytuacja taka ma miejsce wówczas, gdy kady z patników posuguje si wasnym certyfikatem do elektronicznej wymiany danych z ZUS. W szczególnym wypadku w programie PATNIK moe byr tylko jeden kontekst patnika i jeden zarejestrowany certyfikat patnika. Certyfikat kwalifikowany rejestrowany jest w kontek6cie uytkownika loguj%cego si do aplikacji. W zwi%zku z tym, bdzie on wykorzystywany przez wszystkich patników, do których uprawnienie posiada zalogowany uytkownik. Aby kady patnik posugiwa si wasnym certyfikatem kwalifikowanym konieczne jest utworzenie dla kadego z niech odrbnego uytkownika (patrz rozdzia Zarz%dzanie uytkownikami w Podrczniku administratora ). Aby wysyar do ZUS swoje dokumenty: 1. Utwórz kontekst patnika (patrz rozdzia Wprowadzenie danych patnika) i uzupenij dane patnika. 2. Zarejestruj certyfikat patnika (patrz rozdzia Rejestracja certyfikatu). Jeeli jedna instancja programu PATNIK suyr ma kilku patnikom, kady z nich powinien wykonar powysze kroki. Aby zachowar bezpieczeistwo uytkowania programu, kady z nich moe pracowar jako inny uytkownik, posiadaj%cy prawa do pracy z jednym patnikiem (patrz rozdzia Zarz%dzanie uytkownikami w Podrczniku administratora ). Po wykonaniu tych kroków moesz, pracuj%c w kontek6cie patnika, tworzyr dokumenty i zestawy dokumentów oraz wysyar je do ZUS (patrz rozdzia 4.9 Jak przygotowar i wysar zestaw dokumentów?). Do podpisywania przesyek wykorzystywany bdzie certyfikat i klucz prywatny tego patnika. Zadania uytkownika 59

60 Podmiot upowa&niony Sytuacja ta ma miejsce wówczas, gdy jeden z patników (podmiot upowaniony) jest uprawniony do tworzenia i wysyania dokumentów innych patników. Podmiotem upowanionym moe byr przykadowo biuro rachunkowe rozliczaj%ce patnika. Aby wysyar do ZUS dokumenty wasne i innych patników: 1. Utwórz kontekst patnika podmiotu upowanionego (patrz rozdzia Wprowadzenie danych patnika) i uzupenij dane patnika. 2. W kartotece patnika nadaj patnikowi uprawnienia podmiotu upowanionego (patrz rozdzia Nadanie patnikowi uprawnienia podmiotu upowanionego). 3. Utwórz konteksty i uzupenij dane innych patników, dla których posiadasz upowanienie. 4. Ustaw kontekst patnika podmiotu upowanionego. Po wykonaniu tych kroków moesz tworzyr i wysyar swoje dokumenty: w kontek6cie swojego patnika (podmiotu upowanionego) utwórz dokumenty i przygotuj zestaw dokumentów, wy6lij przygotowany zestaw do ZUS (patrz rozdzia Wysanie zestawu dokumentów). Moesz równie tworzyr i wysyar dokumenty innych patników, dla których posiadasz upowanienia: ustaw kontekst patnika, dla którego chcesz utworzyr i wysar dokumenty i przygotuj zestaw dokumentów do wysania, ustaw kontekst patnika podmiotu upowanionego, do wysania wykorzystaj funkcj wysyania dokumentów innych patników (patrz Obsuga przesyek wielu patników). W obu przypadkach przesyka do ZUS zostanie podpisana certyfikatem patnika podmiotu upowanionego. Wysyka zestawów dokumentów i pobieranie potwierdzei jest wspomagane odpowiednimi kreatorami. 60 Podrcznik uytkownika

61 4.11 Jak pobra dane z Centralnego Rejestru Ubezpieczonych? Pobieranie z ZUS wyci%gów z Centralnego Rejestru Ubezpieczonych jest moliwe za pomoc% plików. Wyci%g z CRU zawiera: dane identyfikacyjne ubezpieczonego, dane ewidencyjne ubezpieczonego, kod tytuu ubezpieczenia, oddzia Narodowego Funduszu Zdrowia, dane adresowe ubezpieczonego (adres do korespondencji, adres zamieszkania, adres zameldowania). Wyci%g pobiera si i rejestruje w programie PATNIK wy%cznie z pliku. Wyci%gi z CRU s% generowane za poprzedni okres rozliczeniowy, czyli za okres o miesi%c wcze6niejszy w stosunku do bie%cej daty (np. w lutym generowany jest wyci%g za styczei tego samego roku). Aby pobrar dane z CRU: 1. Pobierz i zarejestruj wyci%g z CRU znajduj%cy si w pliku (patrz rozdzia 5.8 Rejestracja danych z CRU z pliku). 2. Przejd3 do widoku Wyci"gi z CRU i otwórz wybrany wyci%g, aby przegl%dar pobrane dane (patrz rozdzia Przegl%danie wyci%gów) Jak wykorzysta dane z Centralnych Rejestrów w programie PATNIK? Dane pobrane z Centralnego Rejestru Ubezpieczonych s% wykorzystywane do weryfikacji: kartotek ubezpieczonych, wysyanych dokumentów rozliczeniowych oraz przekazanych do ZUS dokumentów zgoszeniowych ZUS ZUA, ZUS ZZA i ZUS ZWUA. Bdy zgaszane w wyniku weryfikacji z danymi z CRU maj% status Ostrzeenie. Rodzaje weryfikacji oparte o dane z CRU: Weryfikacja Rejestru ubezpieczonych Weryfikacja pojedynczej kartoteki ubezpieczonego Weryfikacja dokumentów zgoszeniowych Weryfikacja dokumentów rozliczeniowych. Poszczególne rodzaje weryfikacji zostay omówione w rozdziale Weryfikacja danych przechowywanych w bazie programu z danymi pobranymi z ZUS. Poza tym dane pobrane z CRU mog% byr podstaw% do aktualizacji danych w kartotece ubezpieczonego lub do utworzenia dokumentu ZUS ZIUA takiego, e w bloku III. Poprzednie dane identyfikacyjne osoby ubezpieczonej znajd% si dane z wyci%gu z CRU, a w bloku IV. Aktualne dane osoby ubezpieczonej znajd% si dane z kartoteki ubezpieczonego z programu. Zadania uytkownika 61

62 Jak generowany jest wyci,g z CRU? Wyci%g generowany jest za poprzedni okres rozliczeniowy czyli za okres o miesi%c wcze6niejszy w stosunku do bie%cej daty (np. w lutym generowany jest wyci%g za styczei tego samego roku). Do wyci%gu pobierana jest lista ubezpieczonych, którzy podlegali ubezpieczeniom w danym okresie rozliczeniowym przynajmniej przez jeden dziei. Wyci%g z CRU moe nie zawierar danych z dokumentów ostatnio przekazanych do ZUS Weryfikacja danych przechowywanych w bazie programu z danymi pobranymi z ZUS Weryfikacja z danymi z ZUS zostaa przygotowana w celu sprawdzenia poprawno6ci danych o ubezpieczonych zapisanych w bazie programu PATNIK z danymi zapisanymi na kontach ubezpieczonych w ZUS. Dane zapisane w bazie programu powinny byr spójne z danymi pobranymi z ZUS. Weryfikacja danych zawartych w bazie programu z danymi pobranymi z ZUS obejmuje: 1. weryfikacj z danymi przechowywanymi w kartotekach: weryfikacj danych identyfikacyjnych, danych adresowych oraz danych o oddziale NFZ zapisanych w pojedynczej kartotece weryfikacj listy ubezpieczonych pobranych z ZUS z list% zapisan% w Rejestrze ubezpieczonych w bazie 2. weryfikacj z danymi znajduj%cymi si na dokumentach zapisanych w bazie: weryfikacj listy ubezpieczonych pobranych w wyci%gu z list% ubezpieczonych, za których przekazywane s% raporty za bie%cy okres rozliczeniowy weryfikacj danych znajduj%cych si na przekazanych ju do ZUS dokumentach zgoszeniowych z danymi pobranymi w wyci%gu z CRU Weryfikacj% z danymi z ZUS objte s% dane ubezpieczonych dla tego patnika, w którego kontek6cie wywoywana jest weryfikacja. Weryfikacj% z danymi z ZUS nie s% objte dane kartoteki ani dokumenty, które istniej% tylko w Archiwum, a nie ma ich w bazie roboczej programu. Wszystkie bdy wy6wietlane w wyniku weryfikacji z danymi pobranymi z ZUS maj% status Ostrzeenia i su% do przedstawienia rozbieno6ci jakie wystpuj% pomidzy danymi zapisanymi w bazie programu PATNIK a zapisami na kontach ubezpieczonych w ZUS. Naley d%yr do tego, aby dane te byy w jak najwikszym stopniu spójne. Poniszy rysunek (patrz Rysunek 17) przedstawia rodzaje weryfikacji wykonywanej w programie PATNIK, funkcje jakie j% realizuj% oraz okre6lenie wyci%gu, dla którego jest wykonywana dana weryfikacja. 62 Podrcznik uytkownika

63 Rysunek 17. Weryfikacja danych w programie z wyci%giem z CRU Poszczególne rodzaje weryfikacji zostay omówione w poniszych rozdziaach Weryfikacja Rejestru ubezpieczonych Weryfikacja Rejestru ubezpieczonych polega na porównaniu listy ubezpieczonych znajduj%cych si w bazie programu z list% ubezpieczonych pobran% z ZUS dla patnika, który wybrany jest do kontekstu. Funkcja Weryfikuj z wyci?giem z CRU jest dostpna w menu Narz>dzia (patrz rozdzia Weryfikuj z wyci%giem z CRU). W wyniku tej weryfikacji otrzymujemy informacje o liczbie ubezpieczonych: którzy istniej% w bazie, a których nie ma w wyci%gu z CRU, którzy istniej% w wyci%gu z CRU, ale nie ma ich w bazie, dla których dane identyfikacyjne pobrane z ZUS róni% si od danych zapisanych w kartotekach, dla których dane adresowe pobrane z ZUS róni% si od danych zapisanych w kartotekach, dla których dane o oddziale NFZ pobrane z ZUS róni% si od danych zapisanych w kartotekach, dla których aktualne dane w kartotece s% podobne do danych ubezpieczonego pobranych w wyci%gu z CRU. Ponadto weryfikacja ta prezentuje w formie listy ubezpieczonych, dla których wyst%piy rozbieno6ci midzy danymi. Weryfikacja Rejestru ubezpieczonych wykonywana jest zawsze dla wyci%gu za okres rozliczeniowy jaki zosta wybrany w ustawieniach programu. Okres dla jakiego zostaa wykonana weryfikacja jest wy6wietlany w opisie bloku pierwszego. Zadania uytkownika 63

64 Weryfikacja ta ma na celu wskazanie niespójno6ci danych o ubezpieczonych zapisanych w bazie z danymi zapisanymi na kontach ubezpieczonych w ZUS Weryfikacja pojedynczej kartoteki Weryfikacja wywoywana jest w kartotece ubezpieczonego lub w danych ubezpieczonego pobranych z ZUS i jej wyniki s% przedstawione w postaci raportu (patrz rozdzia Porównanie danych ubezpieczonego). Weryfikacja pojedynczej kartoteki polega na porównaniu danych: identyfikacyjnych adresowych o oddziale NFZ zapisanych z kartotece danego ubezpieczonego z danymi tego ubezpieczonego pobranymi z ZUS. W przypadku danych adresowych porównywane s% zawsze te same typy adresów; tzn. je6li z ZUS dla danego ubezpieczonego zostanie pobrany adres do korespondencji to zostanie on porównany tylko z adresem do korespondencji zapisanym w kartotece tego ubezpieczonego Weryfikacja dokumentów w bazie Weryfikacja wywoywana jest poleceniem Weryfikuj zale=nolci z menu Narz>dzia (patrz Podr,cznik u.ytkownika rozdzia Weryfikacja zaleno6ci). Weryfikacja pomidzy dokumentami w bazie a danymi pobranymi z ZUS wykonywana jest tylko dla dokumentów przekazanych do ZUS (a zatem posiadaj%cych status Potwierdzony lub Historyczny). Porównywane s% dokumenty zgoszeniowe ubezpieczonego: ZUS ZUA, ZUS ZZA i ZUS ZWUA. Porównywane z danymi pobranymi z ZUS s% nastpuj%ce dane: dane ewidencyjne z dokumentów ZUS ZUA i ZUS ZZA (imi drugie i nazwisko rodowe), kod tytuu ubezpieczenia podany na dokumencie ZUS ZWUA. Taka weryfikacja ma na celu pokazanie czy dane, które przesano za ubezpieczonego zostay zapisane poprawnie na jego koncie w ZUS Weryfikacja dokumentów w zestawie Weryfikacja dokumentów w zestawie wykonywana jest podczas weryfikacji zestawu lub w trakcie wysyania zestawu. Weryfikacja pomidzy dokumentami w zestawie a danymi pobranymi z ZUS wykonywana jest tylko dla dokumentów rozliczeniowych przesyanych za bie%cy okres rozliczeniowy do ZUS. W tym przypadku weryfikacj% objte s% dane identyfikacyjne ubezpieczonego i kod tytuu ubezpieczenia jaki znajduje si na przesyanym do ZUS raporcie. 64 Podrcznik uytkownika

65 Taka weryfikacja ma na celu sprawdzenie czy przygotowywane do wysyki dokumenty za bie%cy okres rozliczeniowy s% kompletne (czy zawieraj% pozycje dla wszystkich ubezpieczonych, za których pobrano dane z ZUS w wyci%gu z CRU) i czy dane ubezpieczonych na tych dokumentach s% zgodne z danymi zapisanymi na kontach ubezpieczonych w ZUS. Spójno6R tych danych jest wana ze wzgldu na poprawn% identyfikacj przesyanego dokumentu z odpowiednim kontem ubezpieczonego w ZUS. Bdy wy6wietlane w trakcie weryfikacji zestawu dokumentów maj% status Ostrzeenie. Oznacza to, e mona wysar zestaw z tymi bdami, ale naley sprawdzir, dlaczego pojawi si b%d i czy naley go poprawir czy nie. Niekiedy bdy mog% wynikar z tego, e w ZUS nie zostay jeszcze przetworzone dokumenty zgoszeniowe mog%ce wpywar na zmiany na koncie ubezpieczonego Postpowanie w przypadku wykrycia b dów weryfikacji Bdy weryfikacji danych ubezpieczonego z danymi z CRU mog% wyst%pir dla nastpuj%cych typów danych: identyfikacyjnych, adresowych, ewidencyjnych, przynaleno6ci do oddziau NFZ, kodzie tytuu ubezpieczenia. W przypadku wykrycia rozbieno6ci pomidzy danymi z wyci%gu z CRU a danymi znajduj%cymi si w bazie programu Patnik naley wyja6nir z ubezpieczonym, czy dane pobrane w wyci%gu z CRU s% poprawne. Je6li dane w kartotece ubezpieczonego w programie Patnik s% bdne naley dokonar odpowiedniej zmiany tych danych. W sytuacji, gdy rozbieno6ci wymagaj% skorygowania dokumentów ubezpieczeniowych przekazanych przez patnika do ZUS mona skorzystar z poradnika dotycz%cego zasad korygowania dokumentów ubezpieczeniowych, dostpnego na stronach internetowych Zakadu : W celu uzyskania dodatkowych wyja6niei naley zgosir si do wa6ciwej ze wzgldu na siedzib patnika skadek terenowej jednostki organizacyjnej ZUS. Zadania uytkownika 65

66

67 5 Rozdzia FUNKCJE PROGRAMU Funkcje programu obejmuj%: obsug danych patnika, obsug danych ubezpieczonego, tworzenie i weryfikacj dokumentów ubezpieczeniowych, import dokumentów, w tym zasilenie inicjalne, tworzenie dokumentów patniczych, tworzenie raportów ZUS RMUA, przekaz elektroniczny. Funkcje te s% omówione w kolejnych podrozdziaach. 5.1 Obs uga danych p atnika Program PATNIK przechowuje wszystkie dane patnika w kartotece. Obsuga danych patnika sprowadza si do zasilenia kartoteki danymi identyfikacyjnymi, adresowymi oraz numerami rachunków bankowych i wysoko6ci% stopy procentowej skadki na ubezpieczenie wypadkowe (jest to pierwsza czynno6r, któr% naley wykonar w pracy z programem). Wpisanie danych patnika do kartoteki umoliwia automatyczne wypenianie ich we wszystkich rodzajach formularzy. Poza tym w kartotece patnika jest równie przechowywany zbiór informacji historycznych o danych identyfikacyjnych, je6li ulegay zmianie. Funkcje programu 67

68 Dane identyfikacyjne w kartotece patnika s% aktualizowane, je6li do ZUS zosta przekazany dokument ZUS ZIPA, ZUS ZPA - zgoszenie lub ZUS ZFA - zgoszenie. Aktualizacja danych zaley od dat zawartych w dokumentach wysyanych do ZUS i od daty ostatniej zmiany danych w kartotece. W kartotece patnika na zakadce Dane identyfikacyjne w bloku Informacje o patniku s% pola Data ostatniego zgoszenia oraz Data ostatniego wyrejestrowania Wprowadzenie danych p atnika Data zgoszenia w Kartotece patnika aktualizowana jest na podstawie najpó3niejszej Daty powstania obowi%zku opacania skadek podanej na przekazanym dokumencie ZUS ZFA- -zgoszenie lub ZUS ZPA - zgoszenie. Data wyrejestrowania w Kartotece patnika aktualizowana jest na podstawie najpó3niejszej Daty wyrejestrowania podanej na przekazanym do ZUS dokumencie ZUS ZWPA. Na postawie tych dwóch dat (zgoszenia i wyrejestrowania) ustalany jest status kartoteki patnika, który prezentowany jest na pasku stanu okna Kartoteka p+atnika. Status ten zmieniany jest po uzyskaniu potwierdzenia przekazania dokumentów. Praca w programie PATNIK nie jest moliwa bez uzupenienia danych patnika w kartotece. Wprowadzenie do kartoteki danych identyfikacyjnych, adresowych oraz numerów kont bankowych i informacji o wysoko6ci stopy procentowej na ubezpieczenie wypadkowe moe nast%pir na dwa sposoby: z pliku platnik.rep lub przez wpisanie danych manualnie przy uyciu klawiatury. Aby wprowadzir dane patnika do kartoteki, naley najpierw dodar go do Rejestru patnika (patrz Podrcznik administratora rozdzia Rejestracja nowego p+atnika) - czynno6r t moe wykonar tylko administrator Import danych p atnika z pliku platnik.rep Funkcja pozwala na wczytanie danych patnika z pliku platnik.rep pochodz%cego z programu PATNIK z wersji Dane te po imporcie wy6wietlane s% na formatce ekranowej. Aby zaimportowar dane patnika z pliku platnik.rep: 1. Z menu Patnik wybierz polecenie Otwórz. 2. Na ekranie pojawi si okno Kartoteka p+atnika - z menu Patnik wybierz polecenie Importuj dane patnika. 3. Na ekranie pojawi si okno dialogowe Kreator importu danych p+atnika krok 1/4 (patrz Rysunek 18) kliknij przycisk Dalej, aby kontynuowar import danych patnika. W tym i w kadym nastpnym oknie kliknicie przycisku Anuluj spowoduje zatrzymanie wprowadzania danych patnika moesz tego dokonar w kadej chwili. 68 Podrcznik uytkownika

69 Rysunek 18. Okno dialogowe: Kreator importu danych p+atnika krok 1/4 4. W oknie dialogowym Kreator importu danych p+atnika krok 2/4 (patrz Rysunek 19) kliknij przycisk Przegl"daj i wska plik platnik.rep, który chcesz zaimportowar, a nastpnie kliknij przycisk Dalej. Import z pliku REP jest moliwy tylko w sytuacji, gdy uytkownik ma dostp do miejsca, gdzie te pliki si znajduj% oraz ma prawo do ich odczytu. Plik platnik.rep standardowo znajduje si w katalogu z danymi patnika z poprzedniej wersji programu PATNIK, np. dla patnika Gawlik Us*ugi bdzie to C:\Program Files\PROKOM Software S.A.\Program Patnika\Gawlik usugi\platnik.rep. Rysunek 19. Okno dialogowe: Kreator importu danych p+atnika krok 2/4 5. W kolejnym kroku wybierz zakres importowanych danych (patrz Rysunek 20), a nastpnie kliknij przycisk Dalej. Funkcje programu 69

70 Dane z pliku *.rep s% podzielone na nastpuj%ce grupy: dane identyfikacyjne, konta bankowe, adres siedziby, adres do korespondencji oraz stopa procentowa na ubezpieczenie wypadkowe. Uytkownik sam decyduje, czy chce zaimportowar wszystkie dane, czy tylko dane wybranego zakresu. Rysunek 20. Okno dialogowe: Kreator importu danych p+atnika krok3/4 6. Na ekranie pojawi si okno dialogowe (patrz Rysunek 21), w którym zostan% wy6wietlone dane identyfikacyjne patnika ze wskazanego pliku kliknij przycisk Zakocz, aby wprowadzir dane patnika do kartoteki i zakoiczyr prac kreatora. Rysunek 21. Okno dialogowe: Kreator importu danych p+atnik 4/4 Jeeli dane patnika wy6wietlone w oknie dialogowym nie s% zgodne z danymi patnika, którego dane chcesz zaimportowar, kliknij przycisk Wstecz i wska inny plik platnik.rep lub kliknij przycisk Anuluj, aby zrezygnowar z pracy kreatora. 70 Podrcznik uytkownika

71 7. Kliknij przycisk OK w oknie komunikatu informuj%cego o zakoiczeniu importu. 8. Zapisz i zamknij kartotek patnika Manualne wprowadzenie danych p atnika Funkcja umoliwia wprowadzenie poszczególnych danych patnika do kartoteki uywaj%c klawiatury. Aby wprowadzir dane patnika, wykonaj kolejno nastpuj%ce czynno6ci: 1. Z menu Patnik wybierz polecenie Otwórz. 2. Na ekranie pojawi si okno Kartoteka p+atnika zakadka Dane identyfikacyjne (patrz Rysunek 22) - wprowad3 dane patnika, przejd3 do kolejnych zakadek i wypenij je. Rysunek 22. Okno dialogowe: Kartoteka p+atnika 3. Kliknij przycisk Weryfikuj, aby sprawdzir poprawno6r wprowadzonych danych. Je6li wyst%piy bdy, popraw je i zweryfikuj ponownie kartotek. 4. Zapisz wprowadzone dane kliknij przycisk Zapisz i zamknij. Bdy krytyczne uniemoliwiaj% zapisanie i zamknicie kartoteki. Je6li patnik jest zakadem pracy chronionej lub aktywno6ci zawodowej, to w celu poprawnej weryfikacji dokumentów rozliczeniowych podczas wysyania do ZUS powinien zaznaczyr pole wyboru Zakad pracy chronionej lub aktywno%ci zawodowej na zakadce Dane identyfikacyjne. Funkcje programu 71

72 Dodanie stopy procentowej sk adki na ubezpieczenie wypadkowe W kartotece patnika przechowywana jest wysoko6r stopy procentowej skadki na ubezpieczenie wypadkowe, która jest pobierana do wyliczenia skadki na ubezpieczenie wypadkowe w imiennych raportach miesicznych i deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA. Dana wysoko6r stopy procentowej dotyczy tylko tego patnika w kartotece, którego si znajduje. Umoliwia to wprowadzenie dla rónych patników rónych stóp procentowych na ubezpieczenie wypadkowe. Wprowadzenie stopy procentowej na ubezpieczenie wypadkowe do kartoteki patnika jest warunkiem poprawnego wyliczania skadki na ubezpieczenie wypadkowe. Aby wprowadzir do kartoteki patnika wysoko6r stopy procentowej skadki na ubezpieczenie wypadkowe: 1. Z menu Patnik wybierz polecenie Otwórz. 2. Je6li w rejestrze dokumentów znajduj% si ju dokumenty dla danego patnika, na ekranie pojawi si komunikat (patrz Rysunek 23) - kliknij przycisk Tak, aby kontynuowar. Rysunek 23. Okno komunikatu z pytaniem o zamiar otwarcia kartoteki patnika 3. Na ekranie pojawi si okno Kartoteka p+atnika (patrz Rysunek 22) - przejd3 na zakadk Inne dane i kliknij przycisk Dodaj w bloku Stopa procentowa sk*adki na ubezpieczenie wypadkowe. 4. W oknie, które pojawi si na ekranie (patrz Rysunek 24), wybierz rok skadkowy, w którym ma obowi%zywar dana stopa procentowa, oraz wpisz jej warto6r, a nastpnie kliknij przycisk OK. Rysunek 24. Okno dialogowe: Stopa procentowa sk+adki na ubezpieczenie wypadkowe 5. Kliknij przycisk Zapisz i zamknij, aby zamkn%r okno Kartoteka p+atnika. 72 Podrcznik uytkownika

73 Wysoko6R stopy procentowej skadki na ubezpieczenie wypadkowe ustala si na rok skadkowy. Je6li chcesz zmienir wysoko6r stopy procentowej skadki na ubezpieczenie wypadkowe, to na zakadce Inne dane w bloku Stopa procentowa sk*adki na ubezpieczenie wypadkowe zaznacz odpowiedni rok skadkowy, a nastpnie kliknij przycisk Otwórz i dokonaj odpowiednich zmian. Zmiana podanej stopy procentowej na ubezpieczenie wypadkowe na dany rok skadkowy wymaga skorygowania dokumentów rozliczeniowych za kady miesi%c tego roku skadkowego. Aby usun%r stop procentow% skadki na ubezpieczenie wypadkowe zaznacz odpowiedni rok skadkowy, kliknij przycisk Usu, a nastpnie potwierd3 swój zamiar klikaj%c przycisk Tak w oknie komunikatu, który pojawi si na ekranie. Zmiana podanej stopy procentowej na ubezpieczenie wypadkowe na dany rok skadkowy wymaga skorygowania dokumentów rozliczeniowych za kady miesi%c tego roku skadkowego Dodawanie numerów rachunków bankowych Numery kont bankowych s% wykorzystywane przy sporz%dzaniu dokumentów patniczych - ich brak w kartotece uniemoliwia prawidowe przygotowanie przelewu. Aby dodar numer rachunku bankowego: 1. Z menu Patnik wybierz polecenie Otwórz. 2. Je6li w rejestrze dokumentów znajduj% si ju dokumenty dla danego patnika, na ekranie pojawi si komunikat (patrz Rysunek 23) kliknij przycisk Tak, aby kontynuowar. 3. Na ekranie pojawi si okno Kartoteka p+atnika (patrz Rysunek 22) - przejd3 na zakadk Inne dane i kliknij przycisk Dodaj w bloku Rachunki bankowe p*atnika sk*adek. 4. W oknie Numer rachunku bankowego (patrz Rysunek 25) wybierz tytu obci%enia i wprowad3 numer rachunku, a nastpnie kliknij przycisk OK, aby zaakceptowar wprowadzone dane. Program Patnik umoliwia wpisanie numeru rachunku w starym formacie (bez liczby kontrolnej) lub w nowym wedug standardu NRB. Numer rachunku bankowego zgodny ze standardem NRB zawiera 26 cyfr (pomijaj%c separatory) i jest zgodny z formatem: cc aaaa aaaa bbbb bbbb bbbb bbbb lub ccaaaaaaaabbbbbbbbbbbbbbbb. Numer rachunku bankowego w starym formacie bdzie drukowany na przelewie bankowym tworzonym w programie Patnik jak dotychczas pocz%wszy od trzeciego znaku. Natomiast dla standardu NRB, numer rachunku bankowego bdzie drukowany od pocz%tku (z uwzgldnieniem liczby kontrolnej), z pominiciem separatorów Funkcje programu 73

74 Rysunek 25. Okno dialogowe: Numer rachunku bankowego 5. Kliknij przycisk Zapisz i zamknij, aby zamkn%r okno Kartoteka p+atnika. Je6li w kartotece patnika jest wpisanych kilka numerów rachunków bankowych dla danego tytuu obci%enia np. dla ubezpieczei spoecznych, to podczas tworzenia dokumentów patniczych za pomoc% kreatora do przelewu zostanie pobrany numer, który zosta wprowadzony do kartoteki jako ostatni dla danego tytuu obci%enia Dodanie warto>ci do s owników w kartotece p atnika W programie PATNIK zostay dodane dwa atrybuty umoliwiaj%ce grupowanie ubezpieczonych. Atrybuty te mona wykorzystar szczególnie w duych firmach do grupowania swoich pracowników wedug wcze6niej okre6lonych nazw i warto6ci dla tych atrybutów. Wypenienie warto6ci atrybutów pozwala na pó3niejsze wyszukiwanie ubezpieczonych w Rejestrze wg tych atrybutów. Firma posiadaj%ca oddziay moe zmienir nazw Atrybutu 1 na Oddzia* i uzupenir list o nazwy miast, w których znajduj% si jej oddziay. Firma posiadaj%ca kilka dziaów moe atrybuty wykorzystar do pogrupowania ubezpieczonych wedug tych dziaów. Aby zmienir nazwy atrybutów: 1. Z menu Patnik wybierz polecenie Otwórz. 2. Je6li w rejestrze dokumentów znajduj% si ju dokumenty dla danego patnika, na ekranie pojawi si komunikat (patrz Rysunek 23) - kliknij przycisk Tak, aby kontynuowar. 3. Na ekranie pojawi si okno Kartoteka p+atnika (patrz Rysunek 22) - z menu Narz>dzia wybierz polecenie Sowniki. 4. W oknie S+owniki, które zostanie wy6wietlone (patrz Rysunek 26), wska atrybut, którego nazw chcesz zmienir, i kliknij przycisk Zmie nazw', a nastpnie wprowad3 now% nazw. 74 Podrcznik uytkownika

75 Rysunek 26. Okno dialogowe: S+owniki 5. Kliknij przycisk Dodaj i wprowad3 warto6ci odpowiednie dla tego sownika (np. patrz Rysunek 27). Rysunek 27. Okno dialogowe: S+owniki przykadowy sownik Oddzia* 6. Zaakceptuj zmiany, klikaj%c przycisk OK, zapisz i zamknij kartotek patnika. Zmienione nazwy atrybutów i ich warto6ci bd% ubezpieczonego (patrz rozdzia ). dostpne w kartotece Funkcje programu 75

76 5.1.3 Nadanie p atnikowi uprawnienia podmiotu upowa&nionego Nadanie patnikowi uprawnienia podmiotu upowanionego umoliwia wysyanie i potwierdzanie przez tego patnika dokumentów innych patników. Moliwo6R ta wykorzystywana jest najcz6ciej przez biura rachunkowe, które korzystaj%c z tej funkcji szyfruj% i wysyaj% zestawy dokumentów swoich klientów za pomoc% swojej pary kluczy (certyfikatu i klucza prywatnego). Aby nadar patnikowi uprawnienia podmiotu upowanionego: 1. Uruchom program P*atnik i zaloguj si jako administrator programu. 2. Z menu Patnik wybierz polecenie Otwórz. 3. Jeeli patnik posiada ju dokumenty zawieraj%ce dane z kartoteki, to na ekranie pojawi si komunikat (patrz Rysunek 23) - kliknij przycisk Tak, aby przej6r do edycji kartoteki patnika. 4. Na ekranie pojawi si okno Kartoteka p+atnika (patrz Rysunek 28), na zakadce Dane identyfikacyjne w bloku Informacje o p*atniku zaznacz pole wyboru P*atnik jest podmiotem upowanionym do wysy*ania dokumentów w imieniu innych p*atników. 5. W efekcie dziaania funkcji w menu Narz>dzia zostan% udostpnione polecenia WyLlij za wielu patników i Pobierz za wielu patników (patrz Obsuga przesyek wielu patników). Je6li chcesz wskazar, e patnik nie ma upowanienia do obsugi dokumentów innych patników, to odznacz pole wyboru P*atnik jest podmiotem upowanionym do wysy*ania dokumentów w imieniu innych p*atników. Rysunek 28. Okno: Kartoteka p+atnika dane patnika, który jest podmiotem upowanionym 76 Podrcznik uytkownika

77 5.1.4 Przegl,danie danych w kartotece p atnika Funkcja pozwala na przegl%danie danych patnika, które zostay zapisane w kartotece patnika. Dane patnika w kartotece s% prezentowane na zakadkach w nastpuj%cym ukadzie: Dane identyfikacyjne, Adres siedziby, Adres do korespondencji, Inne dane (stopa procentowa na ubezpieczenie wypadkowe oraz numery kont bankowych), Dane historyczne. Na zakadce Dane historyczne prezentowana jest historia zmian danych identyfikacyjnych. W podane jest, sk%d pochodz% zmiany danych, np. z dokumentu zgoszenia lub korekty czy z edycji Kartoteki patnika. Aby przej6r do przegl%dania danych patnika, wykonaj kolejno nastpuj%ce czynno6ci: 1. Z menu Patnik wybierz polecenie Poka=. 2. Na ekranie pojawi si okno z danymi identyfikacyjnymi patnika (patrz Rysunek 29) aby obejrzer inne dane, kliknij na odpowiedniej zakadce. 3. Z menu Patnik wybierz polecenie Zamknij, aby zamkn%r Kartotek% patnika. Rysunek 29. Okno robocze: Kartoteka p+atnika zakadka Dane identyfikacyjne Przegl%danie danych patnika jest moliwe równie po klikniciu na ikonie na pasku narzdzi lub z poziomu Rejestru p*atników. Po wej6ciu do Rejestru p*atników (np. przez naci6niecie klawisza F8) i wskazaniu patnika na li6cie, jego dane identyfikacyjne s% wy6wietlane w dolnej cz6ci okna, a wszystkie dane mona przegl%dar po wybraniu polecenia Poka= z menu Patnik. Funkcje programu 77

78 5.1.5 Edycja danych p atnika Funkcja ta umoliwia edycj danych patnika. Aby przeprowadzir edycj danych patnika, wykonaj kolejno czynno6ci: 1. Z menu Patnik wybierz polecenie Otwórz. Edycja danych patnika jest równie moliwa po otwarciu kartoteki z poziomu Rejestru patników. Po wej6ciu do Rejestru p*atników (np. przez naci6nicie klawisza F8) i wskazaniu patnika na li6cie, z menu Patnik wybierz polecenie Otwórz. 2. Jeeli patnik posiada ju dokumenty zawieraj%ce dane z kartoteki, to na ekranie pojawi si komunikat (patrz Rysunek 30) - kliknij przycisk Tak, aby przej6r do edycji kartoteki patnika. Rysunek 30. Okno komunikatu z pytaniem o zamiar otwarcia kartoteki patnika 3. Na ekranie pojawi si okno z danymi patnika (patrz Rysunek 29) dokonaj zmiany danych. 4. Zweryfikuj poprawno6r wprowadzonych danych, klikaj%c przycisk Weryfikuj na pasku narzdzi. 5. Kliknij przycisk Zapisz i zamknij Weryfikacja danych p atnika Funkcja umoliwia weryfikacj danych patnika zgodnie z okre6lonymi reguami. W trakcie weryfikacji sprawdzana jest poprawno6r wypenienia pól w kartotece oraz zaleno6ci midzy polami. Funkcja pozwala na wizualizacj bdów na formatce ekranowej. Bdy weryfikacji danych patnika s% prezentowane na zakadce Wyniki weryfikacji w ukadzie: liczba porz%dkowa, numer bdu, typ bdu, blok, pole, nazwa. U dou formatki znajduje si dokadny opis bdu. Aby zweryfikowar dane patnika: 1. Z menu Patnik wybierz polecenie Otwórz. 2. Kliknij przycisk Weryfikuj znajduj%cym si na pasku narzdzi. 3. Jeeli w wyniku procesu weryfikacji wykryte zostan% bdy danych, program automatycznie przejdzie do zakadki Wyniki weryfikacji (patrz Rysunek 31). Dwukrotne kliknicie na opisie bdu powoduje przej6cie do pola, w którym b%d wystpuje. 78 Podrcznik uytkownika

79 Rysunek 31. Okno dialogowe: Kartoteka patnika - zakadka Wyniki weryfikacji Tworzenie dokumentów p atnika z poziomu kartoteki Wszystkie dokumenty patnika mona przygotowar z poziomu kartoteki patnika za pomoc% grupy polecei w menu Operacje. Dziaanie kadej z niej wymienionych funkcji koiczy si utworzeniem dokumentu. Funkcje, za pomoc% których mona utworzyr odpowiednie dokumenty patnika z poziomu kartoteki: zgoszenie patnika (ZUS ZFA lub ZUS ZPA w zaleno6ci od typu patnika), zmiana/korekta danych identyfikacyjnych patnika (ZUS ZIPA), zmiana/korekta pozostaych danych patnika (odpowiednio ZUS ZPA lub ZUS ZFA), zgoszenie/zamknicie numerów rachunków bankowych (ZUS ZBA), zgoszenie/wyrejestrowanie adresów prowadzenia dziaalno6ci (ZUS ZAA), wyrejestrowanie patnika (ZUS ZWPA), korekta wyrejestrowania patnika (ZUS ZWPA), utworzenie deklaracji rozliczeniowej (ZUS DRA) utworzenie Informacji ZUS IWA. Aby utworzyr dokument z kartoteki patnika: 1. Z menu Patnik wybierz polecenie Poka= lub Otwórz. 2. Jeeli patnik posiada ju dokumenty zawieraj%ce dane z kartoteki, to na ekranie pojawi si komunikat (patrz Rysunek 23) - kliknij przycisk Tak, aby przej6r do edycji kartoteki patnika. Funkcje programu 79

80 3. Na ekranie pojawi si okno kartoteki patnika (patrz Rysunek 29) - wybierz z menu Operacje odpowiednie polecenie, np. Zmiana/korekta danych identyfikacyjnych patnika dla dokumentu ZUS ZIPA. 4. Na ekranie zostanie wy6wietlone okno wybranego dokumentu - wypenij odpowiednie pola w dokumencie, przechodz%c midzy kolejnymi zakadkami. Do tworzonego dokumentu zostan% przeniesione dane patnika oraz zostanie uzupeniona data wypenienia dokumentu przez wprowadzenie daty systemowej komputera. 5. Kliknij przycisk Weryfikuj, a jeeli w wyniku procesu weryfikacji zostay wykryte bdy, popraw je. Dwukrotne kliknicie na opisie bdu powoduje przej6cie do pola, w którym znajduje si b%d. 6. Kliknij przycisk Zapisz i wyjd. 5.2 Obs uga danych ubezpieczonego Program PATNIK utrzymuje dane ubezpieczonych w Rejestrze ubezpieczonych. Rejestr ubezpieczonych jest to miejsce w programie, gdzie dane wszystkich osób ubezpieczonych zebrane s% w postaci listy, przy czym dane kadego ubezpieczonego zgromadzone s% w kartotece. Kartoteka wspomaga obsug ubezpieczonych, szczególnie w zakresie przegl%dania danych oraz tworzenia dokumentów zgoszeniowych. Poza tym w kartotece przechowywany jest zbiór historycznych danych identyfikacyjnych ubezpieczonego oraz status ubezpieczonego. Status ubezpieczonego moe byr Zg*oszony lub Wyrejestrowany i ulega zmianie po potwierdzeniu dokumentów zgoszeniowych, w trakcie pracy Kreatora aktualizacji statusów ubezpieczonego lub po manualnej edycji uytkownika programu. Kady ubezpieczony, dla którego chcesz tworzyr dokumenty ubezpieczeniowe w programie PATNIK, powinien zostar dodany do Rejestru ubezpieczonych. Dane ubezpieczonych mona wprowadzir do rejestru na kilka sposobów: Manualnie (uzupeniaj%c je przy pomocy klawiatury), wykonuj%c zasilenie inicjalne, poprzez wczytanie aktualnych dokumentów ubezpieczeniowych pochodz%cych z systemów kadrowo-pacowych. Operacje zwi%zane z obsug% ubezpieczonych wywoywane s% w widoku Rejestr ubezpieczonych. Obszar roboczy Rejestr ubezpieczonych jest dostpny po wybraniu z menu Widok polecenia Ubezpieczeni/Rejestr lub po klikniciu ikony Rejestr ubezpieczonych na zakadce Ubezpieczeni na pasku ikon, lub te po wci6niciu klawisza F2 w dowolnym widoku Zasilanie kartotek ubezpieczonych W programie PATNIK istnieje moliwo6r zasilenia rejestru ubezpieczonych na podstawie dokumentów ubezpieczeniowych zgromadzonych przez uytkownika w plikach KEDU. Dane identyfikacyjne wszystkich osób znajduj%cych si w dokumentach ubezpieczeniowych zostan% automatycznie przeniesione do rejestru ubezpieczonych podczas wykonania zasilenia inicjalnego plikami KEDU. Funkcja ta opisana jest w rozdziale 5.4 Kreator zasilania inicjalnego. 80 Podrcznik uytkownika

81 Poza tym program PATNIK umoliwia uzupenienie kartotek ubezpieczonych danymi o oddziaach Narodowego Funduszu Zdrowia zgromadzonymi w plikach *.kch. Dane te mona równie wczytar za pomoc% Kreatora zasilenia inicjalnego (patrz rozdzia 5.4 Kreator zasilania inicjalnego). Zasilenie danymi z plików KEDU i KCH mona wykonar bezkontekstowo, czyli dla wszystkich patników znajduj%cych si rejestrze jednocze6nie. Warunkiem takiego trybu pracy jest wcze6niejsze wprowadzenie danych patników do Rejestru patników Dodanie ubezpieczonego do rejestru Funkcja pozwala na dodanie nowego ubezpieczonego do rejestru. Aby dodar do Rejestru ubezpieczonych now% osob ubezpieczon%: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Ubezpieczeni/Rejestr ubezpieczonych lub na pasku ikon wybierz zakadk Ubezpieczeni, a nastpnie kliknij na ikonie Rejestr ubezpieczonych lub na klawiaturze wybierz klawisz F2 2. Z menu Program wybierz polecenie Nowy. Polecenie Nowy dostpne jest równie jako przycisk na pasku narzdzi lub w menu podrcznym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy na panelu w widoku Rejestr ubezpieczonych. Moesz równie uyr kombinacji klawiszy CTRL+N na klawiaturze. 3. Na ekranie pojawi si okno Kartoteka ubezpieczonego (patrz Rysunek 32) wprowad3 dane osoby ubezpieczonej, atrybuty osoby ubezpieczonej oraz dane o oddziale Narodowego Funduszu Zdrowia. Uzupenienie Atrybutów ubezpieczonego jest moliwe po wypenieniu sowników w kartotece patnika (patrz rozdzia 5.1.2). Funkcje programu 81

82 Rysunek 32. Okno dialogowe: Kartoteka ubezpieczonego zakadka Dane identyfikacyjne 4. Po wprowadzeniu wszystkich danych kliknij przycisk Weryfikuj, aby zweryfikowar ich poprawno6r. 5. Kliknij przycisk Zapisz i zamknij, aby zapisar wprowadzone zmiany Przegl,danie danych w kartotece ubezpieczonego Funkcja pozwala na przegl%danie danych ubezpieczonego. Dane prezentowane s% na piciu zakadkach. Pierwsza z nich zawiera dane identyfikacyjne, obywatelstwo, atrybuty ubezpieczonego oraz dane o oddziale Narodowego Funduszu Zdrowia, na dwóch kolejnych s% dane adresowe (adres zameldowania, zamieszkania oraz adres do korespondencji). Czwarta zakadka zawiera dane o pracy w szczególnych warunkach. Na pi%tej zakadce znajduje si historia danych identyfikacyjnych osoby ubezpieczonej. Dane identyfikacyjne prezentowane s% w postaci listy, gdzie kolejne wiersze odzwierciedlaj% kolejne modyfikacje danych identyfikacyjnych ubezpieczonego. Bie%ce dane ubezpieczonego znajduj% si zawsze w pierwszym wierszu u góry i w kolumnie Status maj% status Aktualne. W pozostaych wierszach, je6li istniej% znajduj% si dane Historyczne. Zmiany w danych mog% wynikar z edycji w kartotece lub wystawienia odpowiedniego dokumentu - podstawa zmian wy6wietlana jest w (patrz Rysunek 33). 82 Podrcznik uytkownika

83 Aby przej6r do przegl%dania danych ubezpieczonego: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Ubezpieczeni/Rejestr ubezpieczonych. 2. Wska ubezpieczonego, którego dane chcesz przegl%dar, i z menu Program wybierz polecenie Poka=. Polecenie Poka= dostpne jest równie na pasku narzdzi lub w menu kontekstowym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy. 3. Na ekranie pojawi si okno z danymi identyfikacyjnymi ubezpieczonego (patrz Rysunek 34). 4. Z menu Ubezpieczony wybierz polecenie Zamknij. Rysunek 33. Okno robocze: Kartoteka ubezpieczonego zakadka Historia Edycja danych ubezpieczonego Funkcja umoliwia edycj danych identyfikacyjnych ubezpieczonego. Aby przeprowadzir edycj danych osoby ubezpieczonej, wykonaj kolejno czynno6ci: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Ubezpieczeni /Rejestr ubezpieczonych. Funkcje programu 83

84 2. Wska ubezpieczonego, którego dane chcesz zmienir i z menu Program wybierz polecenie Otwórz. Polecenie Otwórz dostpne jest równie na pasku narzdzi lub w menu kontekstowym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy. 3. Na ekranie pojawia si okno z danymi ubezpieczonego (patrz Rysunek 34) dokonaj zmiany odpowiednich danych Atrybuty ubezpieczonego Rysunek 34. Okno robocze: Kartoteka ubezpieczonego 4. Zweryfikuj poprawno6r wprowadzonych zmian, klikaj%c przycisk Weryfikuj na pasku narzdzi. Je6li w wyniku procesu weryfikacji zostan% wykryte bdy, popraw je. Dwukrotne kliknicie na opisie bdu powoduje przej6cie do pola, w którym znajduje si b%d. 5. Kliknij przycisk Zapisz i zamknij. W kartotece ubezpieczonego w bloku Atrybuty osoby ubezpieczonej zostay dodane dwa pola Atrybut 1 oraz Atrybut 2. Pola te maj% postar listy i mog% zostar wykorzystane jako dodatkowe parametry podczas pracy w rejestrze ubezpieczonych. Po instalacji programu PATNIK brak jest warto6ci dostpnych dla tych atrybutów, dlatego, aby móc z nich korzystar, naley te warto6ci uzupenir (patrz rozdzia Dodanie warto6ci do sowników w kartotece patnika). 84 Podrcznik uytkownika

85 Atrybuty ubezpieczonego pozwalaj% na grupowanie ubezpieczonych wedug dwóch kategorii, przy czym w kadej kategorii jest lista dostpnych warto6ci, któr% uytkownik moe sam uzupeniar. Atrybuty uatwiaj% wyszukiwanie ubezpieczonych w celu wykonania niektórych operacji, np. tworzenie dokumentów, tworzenie dokumentów ZUS RMUA, Aby przyporz%dkowar ubezpieczonego do wybranej grupy: 1. Je6li wcze6niej nie zostay zdefiniowane warto6ci dla atrybutów ubezpieczonego, przejd3 do sownika i wprowad3 je (patrz rozdzia Dodanie warto6ci do sowników w kartotece patnika). 2. Z menu Widok wybierz polecenie Ubezpieczeni /Rejestr ubezpieczonych. 3. Wska ubezpieczonego, dla którego chcesz okre6lir wybrane atrybuty, i z menu Program wybierz polecenie Otwórz. 4. Na ekranie pojawi si okno z danymi ubezpieczonego. W bloku Atrybuty osoby ubezpieczonej wybierz z listy odpowiedni% warto6r atrybutu (patrz Rysunek 35). Rysunek 35. Okno Kartoteka ubezpieczonego przykadowe wprowadzenie atrybutów osoby ubezpieczonej 5. Zweryfikuj poprawno6r wprowadzonych zmian, klikaj%c przycisku Weryfikuj na pasku narzdzi. 6. Kliknij przycisk Zapisz i zamknij. Funkcje programu 85

86 5.2.5 Tworzenie raportów ZUS RMUA dla ubezpieczonego Funkcja umoliwia utworzenia dla wybranego ubezpieczonego raportów ZUS RMUA za jeden lub kilka wskazanych okresów rozliczeniowych. Podczas tworzenia raportów ZUS RMUA za wybrany okres pod uwag brane s% wszystkie raporty imienne wysane za danego ubezpieczonego, czyli raporty pierwszorazowe oraz korekty, je6li byy wysyane ze wszystkich przedziaów identyfikatorów. Funkcja ta jest wspomagana kreatorem, który dodatkowo umoliwia wskazanie oraz zapisane informacji o oddziale NFZ w kartotece ubezpieczonego, je6li informacja ta nie zostaa uzupeniona wcze6niej. Tworzenie raportów ZUS RMUA za pomoc% kreator jest realizowane w trzech lub czterech krokach w zaleno6ci od tego, czy ubezpieczony ma uzupeniony kod oddziau NFZ w kartotece. Aby utworzyr raporty ZUS RMUA dla ubezpieczonego: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Ubezpieczeni /Rejestr ubezpieczonych. 2. Wska ubezpieczonego, dla którego chcesz utworzyr dokument, i z menu Program wybierz polecenie Otwórz. Polecenie Otwórz dostpne jest równie na pasku narzdzi lub w menu kontekstowym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy. 3. Na ekranie pojawia si okno z danymi ubezpieczonego (patrz Rysunek 34), z menu Operacje wybierz polecenie Utworzenie raportu ZUS RMUA. 4. W pierwszym kroku kreatora (patrz Rysunek 36) wska przedzia okresów rozliczeniowych, za które tworzone bd% raporty ZUS RMUA, a nastpnie kliknij przycisk Dalej. Domy6lenie w polach okres od i okres do jest okres rozliczeniowych podanych w oknie Ustawienia programu. Rysunek 36. Okno dialogowe Kreator raportów ZUS RMUA krok 1/3 86 Podrcznik uytkownika

87 5. W kolejnym kroku kreatora (patrz Rysunek 37) kliknij przycisk Dalej, je6li chcesz utworzyr raporty ZUS RMUA dla wszystkich znalezionych w bazie raportów imiennych dla wskazanego okresu. Je6li chcesz wybrar raporty na podstawie, których maj% zostar utworzone dokumenty ZUS RMUA, to wybierz opcj Twórz dla wybranych raportów imiennych, a nastpnie na li6cie wybierz konkretne identyfikatory raportów (patrz Rysunek 38) i kliknij przycisk OK. Rysunek 37. Okno dialogowe Kreator raportów ZUS RMUA krok 2/3 Rysunek 38. Okno dialogowe Lista raportów Funkcje programu 87

88 6. Je6li ubezpieczony nie ma w kartotece podanego kodu oddziau NFZ, to zostanie wy6wietlony dodatkowy krok kreatora (patrz Rysunek 39). Wybierz symbol oddziau NFZ i kliknij przycisk Dalej. Je6li zaznaczasz opcj Zapisz wybrany oddzia* NFZ do kartoteki, to po zakoiczeniu pracy kreatora informacja ta zostanie zapisana do kartoteki ubezpieczonego. Rysunek 39. Okno dialogowe wybór oddziau NFZ 7. W ostatnim kroku kreatora (patrz Rysunek 40) kliknij przycisk Zakocz, aby wydrukowar raporty ZUS RMUA. Je6li chcesz zapisar dokumenty w pliku tekstowym, wybierz opcj Zapisz raport w pliku i kliknij przycisk Przegl"daj, aby podar nazw pliku, lub zaakceptuj nazw standardow%. Rysunek 40. Okno dialogowe Kreator raportów ZUS RMUA 88 Podrcznik uytkownika

89 5.2.6 Tworzenie dokumentów ubezpieczonego z poziomu kartoteki Wszystkie dokumenty ubezpieczonego mona przygotowar z poziomu kartoteki ubezpieczonego za pomoc% grupy polecei w menu Operacje. Dziaanie kadej z niej wymienionych funkcji koiczy si utworzeniem dokumentu. Funkcje, za pomoc% których mona utworzyr odpowiednie dokumenty ubezpieczonego z poziomu kartoteki: zgoszenie ubezpieczonego (ZUS ZUA lub ZUS ZZA w zaleno6ci od typu ubezpieczenia), zmiana/korekta danych identyfikacyjnych ubezpieczonego (ZUS ZIUA), zmiana/korekta pozostaych danych ubezpieczonego (odpowiednio ZUS ZUA lub ZUS ZZA), zgoszenie/wyrejestrowanie danych o czonku rodziny (ZUS ZCNA), wyrejestrowanie ubezpieczonego (ZUS ZWUA), korekta wyrejestrowania ubezpieczonego (ZUS ZWUA), raport imienny/koryguj%cy dla osoby ubezpieczonej (ZUS RCA, ZUS RSA lub ZUS RZA), utworzenie raportu ZUS RMUA, zgaszanie/korekta danych o pracy w szczególnych warunkach (ZUS ZSWA). Aby utworzyr dokument z kartoteki ubezpieczonego: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Ubezpieczeni/Rejestr ubezpieczonych lub na pasku ikon wybierz zakadk Ubezpieczeni, a nastpnie kliknij na ikonie Rejestr ubezpieczonych lub na klawiaturze wybierz klawisz F2. 2. Wska ubezpieczonego, którego dane chcesz zaktualizowar, i z menu Program wybierz polecenie Otwórz lub Poka=. 3. Na ekranie pojawi si okno kartoteki ubezpieczonego (patrz Rysunek 34) - wybierz z menu Operacje odpowiednie polecenie, np. Zmiana/korekta danych identyfikacyjnych ubezpieczonego dla dokumentu ZUS ZIUA. 4. Na ekranie zostanie wy6wietlone okno wybranego dokumentu - wypenij odpowiednie pola w dokumencie, przechodz%c midzy kolejnymi zakadkami. Do tworzonego dokumentu zostan% przeniesione dane ubezpieczonego oraz zostanie uzupeniona data wypenienia dokumentu przez wprowadzenie daty systemowej komputera. 5. Kliknij przycisk Weryfikuj, a jeeli w wyniku procesu weryfikacji zostay wykryte bdy, popraw je. Dwukrotne kliknicie na opisie bdu powoduje przej6cie do pola, w którym znajduje si b%d. 6. Kliknij przycisk Zapisz i wyjd Weryfikacja danych ubezpieczonego Funkcja umoliwia weryfikacj danych w Kartotece ubezpieczonych. Funkcja moe byr wywoana zarówno dla pojedynczego ubezpieczonego, jak i dla grupy. W trakcie weryfikacji sprawdzana jest poprawno6r pól wypenionych w kartotece (dotyczy to w szczególno6ci danych identyfikacyjnych) oraz zaleno6ci midzy polami. Wynikiem weryfikacji jest raport, który zawiera list wykrytych bdów (je6li takie istniej%) wraz z ich opisem i nazw% bdnego pola. Funkcje programu 89

90 Od wersji programu weryfikowana jest równie unikalno6r numeru PESEL midzy wszystkimi kartotekami ubezpieczonych zapisanymi w Rejestrze. Oznacza to, je6li dla danego patnika istniej% dwie lub wicej kartoteki z tymi samymi numerami PESEL, to kartoteki te zostan% oznaczone bdem krytycznym i nie bdzie mona dla nich wysar adnym dokumentów do ZUS. Aby zweryfikowar dane ubezpieczonego: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Ubezpieczeni /Rejestr ubezpieczonych. 2. W obszarze roboczym Rejestr ubezpieczonych wska z listy ubezpieczonego, którego dane chcesz zweryfikowar, i z menu Program wybierz polecenie Otwórz. Polecenie Otwórz dostpne jest równie na pasku narzdzi lub w menu kontekstowym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy. 3. Na ekranie pojawi si okno z danymi ubezpieczonego (patrz Rysunek 34) kliknij przycisk Weryfikuj. 4. Jeeli w wyniku procesu weryfikacji zostay wykryte bdy, to s% one prezentowane na zakadce Wyniki weryfikacji. Dwukrotne kliknicie na opisie bdu powoduje przej6cie do pola, w którym znajduje si b%d. Popraw wykryte bdy. 5. Zapisz zmiany, klikaj%c przycisk Zapisz i zamknij Usunicie danych ubezpieczonego Funkcja umoliwia usunicie danych ubezpieczonego z Rejestru ubezpieczonych. Ubezpieczonego mona usun%r tylko wtedy, gdy nie ma dla niego dokumentów o statusie Wysany, Potwierdzony. Jeeli dla ubezpieczonego s% przygotowane dokumenty w stanie Wprowadzony lub istniej% dokumenty o statusie Historyczny, to naley najpierw usun%r te dokumenty, a nastpnie kartotek ubezpieczonego. Aby usun%r dokument o statusie Historyczny, naley usun%r cay zestaw, w którym si on znajduje. Aby usun%r ubezpieczonego z rejestru: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Ubezpieczeni /Rejestr ubezpieczonych. 2. W obszarze roboczym Rejestr ubezpieczonych wska z listy ubezpieczonego, którego dane chcesz usun%r, i z menu Program wybierz polecenie UsuG. Polecenie UsuG dostpne jest równie na pasku narzdzi lub w menu kontekstowym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy. 3. Na ekranie pojawi si komunikat (patrz Rysunek 41) kliknij przycisk Tak, aby potwierdzir zamiar usunicia danych ubezpieczonego. 90 Podrcznik uytkownika

91 Rysunek 41. Okno komunikatu z pytaniem o zamiar usunicia ubezpieczonych 4. Kliknij przycisk OK w oknie komunikatu (patrz Rysunek 42) informuj%cego o liczbie usunitych ubezpieczonych. Rysunek 42. Okno komunikatu z informacj% o liczbie usunitych ubezpieczonych Filtr ubezpieczonych Funkcja w znacznym stopniu uatwia przegl%danie danych osób ubezpieczonych znajduj%cych si w Rejestrze ubezpieczonych. Polega ona na przefiltrowaniu kartotek osób ubezpieczonych znajduj%cych si w bazie i wyszukaniu tylko tych, które speniaj% podane wcze6niej warunki, jak np. dane ubezpieczonego, status przetwarzania i weryfikacji, zgoszenie z odpowiednim kodem tytuu ubezpieczenia. Filtr jest podzielony na trzy gówne zakadki: Dane podstawowe - umoliwia filtrowanie wedug nazwiska, daty zaoenia kartoteki, statusu przetwarzania i statusu weryfikacji. Zaawansowane - zakadka ta jest dodatkowo podzielona na trzy podzakadki: Identyfikator - umoliwia filtrowanie wedug identyfikatora oraz atrybutów osób ubezpieczonych, Zgoszenie - umoliwia wyszukanie osób ubezpieczonych zgoszonych z konkretnym kodem tytuu ubezpieczenia oraz w okre6lonym dniu, Pozostae - umoliwia filtrowanie osób wedug zgoszenia do oddziau Narodowego Funduszu Zdrowia, zgoszenia do ubezpieczenia czonków rodziny oraz obywatelstwa. Sortowanie.- umoliwia sortowanie rosn%ce lub malej%ce wedug trzech wybranych kolumn. Aby skorzystar z filtra ubezpieczonych: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Ubezpieczeni/Rejestr ubezpieczonych. 2. W obszarze roboczym Rejestr ubezpieczonych pojawi si lista wszystkich osób ubezpieczonych w bazie z menu Widok wybierz polecenie Filtr. Funkcje programu 91

92 Polecenie Filtr dostpne jest równie na pasku narzdzi lub w menu kontekstowym, pojawiaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy. Moesz równie uyr skrótu Ctrl+F. 3. W dolnej cz6ci obszaru roboczego pojawi si panel umoliwiaj%cy filtrowanie. Podaj jak najwicej informacji o osobach ubezpieczonych, których poszukujesz, gdy dane te stan% si podstaw% filtrowania, a nastpnie kliknij przycisk Znajd. 4. Po zastosowaniu filtra w obszarze roboczym zostan% wy6wietlone tylko te kartoteki osób ubezpieczonych, które speniaj% podane kryteria. Naley pamitar, e im wicej poda si kryteriów filtrowania, tym wynik wyszukiwania bdzie bardziej precyzyjny. Powtórne kliknicie przycisku Zmie warunki umoliwia zdefiniowania warunków filtrowania. Kliknicie na tym przycisku powoduje usunicie wcze6niej wprowadzonych warunków, o czym informuje zmiana etykiety przycisku na Usu warunki. 5. Kliknicie na ikonie znajduj%cej si obok przycisku Znajd powoduje minimalizacj filtra i umieszczenie go na pasku stanu programu. Aby ponownie przywrócir filtr, naley na pasku stanu klikn%r przycisk Poka filtr D,czenie kartotek ubezpieczonych Funkcja ta suy do %czenia kartotek ubezpieczonych i jest wspomagana przez kreator. W Rejestrze ubezpieczonych dla kadej osoby ubezpieczonej powinna istnier tylko jedna kartoteka, bez wzgldu na liczb zgoszei i posiadane kody tytuów ubezpieczenia. Jeeli z jakich6 powodów dla ubezpieczonego istnieje wicej ni jedna kartoteka, naley je po%czyr. Uwaga! P%czenie kartotek jest funkcj% nieodwracaln%. Zanim podejmiesz decyzj o po%czeniu kartotek zapoznaj si dokadnie ze zmianami proponowanymi w raporcie wy6wietlanym podczas pracy kreatora oraz wykonaj archiwizacj danych. Kreator %czenia kartotek ubezpieczonych umoliwia: automatyczne wyszukanie ubezpieczonych, dla których istnieje wicej ni jedna kartoteka, i ich po%czenie, rczne wskazanie kartotek osób, które chcemy po%czyr. Podczas %czenia kartotek wszystkie dokumenty ubezpieczeniowe s% do%czane do kartoteki osoby, której dane s% poprawne i maj% pozostar. Dwie kartoteki mog% powstar np. w wypadku, gdy kartoteki powstay podczas wczytywania dokumentów rozliczeniowych i na jednym raporcie np. ZUS RCA jako identyfikator podany by PESEL, a na drugim np. ZUS RSA by podany Dowód osobisty. Dla takiego przypadku kreator sam nie bdzie w stanie zidentyfikowar ubezpieczonych (maj% róny zestaw danych identyfikacyjnych), dlatego wówczas naley wykonar rczne %czenie kartotek ubezpieczonych. 92 Podrcznik uytkownika

93 Automatyczne,czenie kartotek ubezpieczonego Program automatycznie wyszuka kartoteki ubezpieczonego do po%czenia, wtedy, gdy dla jednego ubezpieczonego istniej% dwie (lub wicej kartoteki) takie, e w obu imi i nazwisko jest takie samo i maj% jeden zgodny identyfikator. Aby po%czyr automatycznie kartoteki ubezpieczonego: 1. Z menu Narz>dzia wybierz polecenie.?cz kartoteki ubezpieczonego. 2. Na ekranie pojawi si komunikat, w którym kliknij Tak, aby rozpocz%r prac kreatora (patrz Rysunek 43). Rysunek 43. Okno komunikatu 3. W oknie powitalnym kreatora (patrz Rysunek 44) kliknij przycisk Dalej i postpuj zgodnie ze wskazówkami kreatora. Kliknicie przycisku Anuluj oznacza rezygnacj z %czenia kartotek ubezpieczonych. Rysunek 44. Okno dialogowe: Kreator +8czenia kartotek ubezpieczonego krok 1/4 4. W nastpnym oknie, które pojawi si na ekranie (patrz Rysunek 45), wybierz opcje Chc, aby program wykry* ubezpieczonych, dla których istnieje wicej ni jedna kartoteka, a nastpnie kliknij przycisk Dalej. Funkcje programu 93

94 Rysunek 45. Okno dialogowe: Kreator +8czenia ubezpieczonych krok 2 /4 5. Program rozpocznie wyszukiwanie kartotek osób, których dane wystpuj% w rejestrze dwa razy lub wicej. 6. W nastpnym oknie kreatora (patrz Rysunek 46) kliknij przycisk Raport, aby zobaczyr osoby ubezpieczone kandyduj%ce do scalenia. 7. Je6li chcesz, eby kartoteki wskazanych osób zostay po%czone automatycznie, kliknij przycisk Dalej. 8. Kliknij przycisk Wstecz, je6li chcesz samodzielnie wskazar ubezpieczonych, których kartoteki powinny zostar po%czone. Rysunek 46. Okno dialogowe Kreator +8czenia kartotek ubezpieczonego - krok 3/4 9. Na ekranie pojawi si okno (patrz Rysunek 47) - kliknij przycisk Zakocz, aby program po%czy znalezione kartoteki. 94 Podrcznik uytkownika

95 10. Na ekranie zostanie wy6wietlony raport z %czenia kartotek ubezpieczonych wykrytych przez program. W raporcie tym zgromadzone s%, w postaci tabelek, dane wszystkich ubezpieczonych, których kartoteki zostay po%czone. Jako pierwsze w tabeli s% prezentowane dane, które zostay uznane za najaktualniejsze. Kliknij przycisk Zamknij, aby zamkn%r okno raportu. Rysunek 47. Okno dialogowe: Kreator +8czenia kartotek ubezpieczonego krok 4/4 11. Kliknij przycisk OK w oknie komunikatu informuj%cego o zakoiczeniu %czenia kartotek Rczne,czenie kartotek ubezpieczonego Jeeli program nie wykryje kartotek, które powinny byr po%czone, a mamy pewno6r, e istniej% takie kartoteki, to naley je po%czyr samodzielnie. Program nie potrafi wyszukar automatycznie dwóch lub wicej kartotek tego samego ubezpieczonego, gdy kartoteki s% zaoone z rónymi identyfikatorami. Np. Kowalski Jan ma trzy kartoteki, w pierwszej jako identyfikator jest podany PESEL, w drugiej NIP, a w trzeciej Dowód osobisty. Aby samodzielnie po%czyr kartoteki ubezpieczonego: 1. Z menu Narz>dzia wybierz polecenie.?cz kartoteki ubezpieczonego. 2. Na ekranie pojawi si komunikat, w którym kliknij Tak, aby rozpocz%r prac kreatora (patrz Rysunek 43). Funkcje programu 95

96 Rysunek 48. Okno komunikatu 3. Kliknij przycisk Dalej w oknie powitalnym kreatora (patrz Rysunek 44). Kliknicie przycisku Anuluj oznacza rezygnacj z %czenia kartotek ubezpieczonych. 4. W nastpnym oknie (patrz Rysunek 45) wybierz opcje Chc samodzielnie wskaza kartoteki ubezpieczonego, które powinny by po*"czone, a nastpnie kliknij przycisk Dalej. 5. W trzecim kroku kreatora (patrz Rysunek 49) kliknij przycisk Dodaj i wska wszystkie kartoteki jednego ubezpieczonego, które powinny byr po%czone, a nastpnie wska kartotek z najaktualniejszymi danymi i kliknij przycisk Dalej. Je6li adna z kartotek ubezpieczonego nie zawiera poprawnych i aktualnych danych, to kliknij przycisk Anuluj i zmodyfikuj dane w jednej z kartotek, która bdzie wybrana pó3niej jako reprezentuj%ca, lub dokonaj %czenia kartotek i nastpnie zmodyfikuj kartotek powsta% w wyniku %czenia. Rysunek 49. Okno dialogowe: Kreator +8czenia kartotek ubezpieczonych krok 3/4 6. W kolejnym kroku kreatora (patrz Rysunek 50) na ekranie zostan% wy6wietlone dane osoby ubezpieczonej, które pozostan% jako aktualne. Kliknij przycisk Zakocz, aby po%czyr kartoteki. Je6li chcesz wybrar inn% kartotek, która zawiera aktualne dane, kliknij przycisk Wstecz. 96 Podrcznik uytkownika

97 Rysunek 50. Okno dialogowe: Kreator +8czenia kartotek ubezpieczonych krok 4/ Aktualizacja statusu ubezpieczonych w kartotece Kada kartoteka w Rejestrze ubezpieczonych posiada status. Status ubezpieczonego znajduje si na zakadce Dane identyfikacyjne w bloku Atrybuty osoby ubezpieczonej i moe przyjmowar dwie warto6ci: Zgoszony lub Wyrejestrowany. Status Zgoszony oznacza, e ubezpieczony jest w czynnym zgoszeniu i naley za niego w kadym okresie rozliczeniowym wystawiar i przekazywar dokumenty do ZUS. Status ubezpieczonego nadawany jest automatycznie po utworzeniu kartoteki ubezpieczonego i wykorzystywany jest midzy innymi przy wykonywaniu Weryfikacji zaleno6ci caej bazy patnika oraz podczas wyszukiwania ubezpieczonych z listy (filtrowania). Status Wyrejestrowany oznacza, e dany ubezpieczony zosta wyrejestrowany w ZUS (patnik przekaza do ZUS dokument wyrejestrowuj%cy z wszystkich ubezpieczei) i nie naley za niego przygotowywar dokumentów rozliczeniowych. Zmiana statusu z Wyrejestrowanego na Zgoszony wykonywana jest podczas: potwierdzenia wysanego do ZUS dokumentu zgoszeniowego ZUS ZUA lub ZUS ZZA dla danej osoby ubezpieczonej podczas edycji kartoteki przez uytkownika programu. Zmiana statusu ze Zgoszonego na Wyrejestrowany wykonywana jest podczas: potwierdzenia wysanego do ZUS dokumentu ZUS ZWUA, w trakcie pracy Kreatora aktualizacji statusu ubezpieczonych, podczas edycji kartoteki przez uytkownika programu. Funkcje programu 97

98 Warunki, jakie musz% byr spenione, aby status ubezpieczonego zosta zmieniony ze Zgoszonego na Wyrejestrowany podczas potwierdzenia dokumentu ZUS ZWUA: w Rejestrze dokumentów istnieje dokument ZUS ZUA lub ZUS ZZA o statusie Historyczny lub Potwierdzony z zaznaczonymi tymi samymi ubezpieczeniami, co na potwierdzanym dokumencie ZUS ZWUA, przy czym daty wyrejestrowania musz% byr pó3niejsze lub zgodne z datami zgoszenia do ubezpieczei. w Rejestrze dokumentów nie istnieje dokument ZUS ZUA-zgoszenie lub ZUS ZZA-zgoszenie, na którym daty zgoszenia do ubezpieczei bd% pó3niejsze ni daty wyrejestrowania na ZUS ZWUA. Je6li dla danej osoby ubezpieczonej w bazie wystpuj% dokumenty zgoszeniowe z kilkoma kodami tytuu ubezpieczenia, wówczas status ubezpieczonego nie zostanie zmieniony Kreator aktualizacji statusu ubezpieczonych Funkcja ta umoliwia zmian statusu kartotek ze Zgoszonego na Wyrejestrowany dla tych ubezpieczonych, za których dokumenty ZUS ZWUA zostay przekazane we wcze6niejszych wersjach programu Patnik. W wyniku pracy kreatora zostan% wyszukane wszystkie osoby ubezpieczone, za które wysano dokumenty ZUS ZWUA i dla których nie istniej% raporty imienne w ostatnio przygotowanym komplecie dokumentów rozliczeniowych. Przy czym wyszukiwanie dotyczy tylko i wy%cznie dokumentów ZUS ZWUA wysanych do ZUS w terminie wskazanym w kroku kreatora. Korzystanie z kreatora jest zalecane dla tych patników, którzy przekazywali do ZUS dokumenty ZUS ZWUA we wcze6niejszych wersjach programu Patnik ( lub ) i dodatkowo przygotowali ju komplet dokumentów rozliczeniowych za bie%cy okres, w którym pominito wyrejestrowanych ubezpieczonych. Ponadto podkre6lamy, e w wyniku dziaania kreatora uzyskujemy list ubezpieczonych, którzy s% kandydatami do zmiany statusu na Wyrejestrowany. Ostateczne zdanie nale=y do u=ytkownika aplikacji. Przywrócenie statusu na poprzedni moliwe jest (jak opisano w rozdziale5.2.4 Edycja danych ubezpieczonego poprzez rczn% modyfikacj jego warto6ci lub przekazanie do ZUS dokumentu zgoszeniowego. Aktualizacj statusów ubezpieczonych w kartotekach za pomoc% kreatora wystarczy wykonar jeden raz. Wynika to z wprowadzenia w wersji programu Patnik aktualizacji statusów podczas potwierdzania zestawów zawieraj%cych dokumenty ZUS ZWUA, ZUS ZUA lub ZUS ZZA (szczegóowe warunki aktualizacji opisane zostay w rozdziale Aktualizacja statusu ubezpieczonych ). Aby zaktualizowar status ubezpieczonych za pomoc% kreatora: 1. Z menu Narz>dzia wybierz polecenie Aktualizuj status ubezpieczonych. 2. Na ekranie zostanie wy6wietlone okno powitania kreatora (patrz Rysunek 51), kliknij przycisk Dalej i postpuj zgodnie ze wskazówkami kreatora. Kliknicie przycisku Anuluj oznacza rezygnacj z aktualizowania statusu ubezpieczonych w kartotekach. 98 Podrcznik uytkownika

99 Rysunek 51. Okno dialogowe: Kreator aktualizacji statusu ubezpieczonych krok 1/4 3. W drugim kroku kreatora podaj daty wysania zestawu, w których naley wyszukar przekazane do ZUS dokumenty ZUS ZWUA (patrz Rysunek 52), a nastpnie kliknij przycisk Dalej. Domy6lnie pole Data od jest uzupenione dat% r., poniewa jest to najwcze6niejsza moliwa data wysyki zestawu dokumentów z programu Patnik wersja W wyniku dziaania funkcji zostan% wyszukane osoby ubezpieczone, dla których nie istniej% raporty imienne w ostatnio przygotowanym komplecie dokumentów rozliczeniowych (o okresie rozliczeniowym, jaki zosta wzity pod uwag informuje komunikat w 3 kroku kreatora patrz Rysunek 52, w naszym przypadku jest to okres ) oraz we wskazanym przedziale czasu zostay wysane dla tych osób dokumenty ZUS ZWUA. Rysunek 52. Okno dialogowe: Kreator aktualizacji statusu ubezpieczonych krok 2/4 Funkcje programu 99

100 4. W kolejnym kroku (patrz Rysunek 52) s% dwie opcje umoliwiaj%ce aktualizacj statusu dla wszystkich b%d3 wybranych ubezpieczonych. Je6li chcesz zaktualizowar statusy wszystkim ubezpieczonym, kliknij przycisk Dalej. Wybierz opcj Aktualizuj status dla wybranych ubezpieczonych, a nastpnie kliknij przycisk Wybierz ubezpieczonych, aby samodzielnie zdecydowar, dla których ubezpieczonych ma zostar wykonana aktualizacja. Uwaga! Po wybraniu przycisku Dalej nie bdzie moliwo6ci powrotu do tego kroku, dlatego naley przeanalizowar i wskazar ubezpieczonych, dla których status powinien byr zmieniony. Rysunek 53. Okno dialogowe: Kreator aktualizacji statusu ubezpieczonych krok 3/4 5. Je6li chcesz zapoznar si z raportem z aktualizacji statusu ubezpieczonych, to w ostatnim kroku kreatora kliknij przycisk Raport (patrz Rysunek 54). Kliknij przycisk Zakocz, aby zamkn%r okno kreatora. Raport z aktualizacji statusu ubezpieczonych zawiera list ubezpieczonych, dla których zosta zmieniony status ze Zg*oszonego na Wyrejestrowany. Lista zawiera nazwisko, imi pierwsze, PESEL, NIP, inny identyfikator oraz dat urodzenia ubezpieczonego pod warunkiem, e informacje te byy uzupenione w kartotece osoby ubezpieczonej. 100 Podrcznik uytkownika

101 Rysunek 54 Okno dialogowe: Kreator aktualizacji statusu ubezpieczonych krok 4/4 6. Je6li w wyniku dziaania kreatora nie zostan% znalezione adne kartoteki ubezpieczonych, to w kroku trzecim zostanie wy6wietlony odpowiedni komunikat (patrz Rysunek 55). Kliknij przycisk Zakocz. Rysunek 55 Okno dialogowe: Kreator aktualizacji statusu ubezpieczonych krok 3/3 Status ubezpieczonego mona równie zmieniar podczas edycji kartoteki ubezpieczonego w bloku Atrybuty osoby ubezpieczonej (patrz rozdzia Edycja danych ubezpieczonego). Funkcje programu 101

102 Informacja o udostpnieniu danych osobowych Funkcja umoliwia przegl%danie i wydrukowanie informacji o udostpnianiu danych przechowywanych w kartotece ubezpieczonego w postaci dokumentów ubezpieczeniowych. Udostpnieniem danych osobowych w kontek6cie programu jest wydrukowanie lub przekazanie w postaci elektronicznej dokumentów do ZUS. Wydruk dokumentu archiwalny lub roboczy nie jest uwaany za udostpnienie danych osobowych. Dla kadego ubezpieczonego zapisane s% nastpuj%ce informacje: data pierwszego wprowadzenia danych tej osoby, identyfikator uytkownika wprowadzaj%cego dane tej osoby, informacja, kiedy i w jakim zakresie dane osoby zostay udostpnione. Aby wydrukowar informacje o udostpnieniu danych osobowych ubezpieczonego: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Ubezpieczeni/Rejestr ubezpieczonych. 2. Wybierz osob, o której chcesz uzyskar informacje dotycz%ce udostpniania danych, i z menu Program wybierz polecenie Otwórz. Polecenie Otwórz dostpne jest równie na pasku narzdzi lub w menu kontekstowym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy. 3. Na ekranie pokae si okno Kartoteka ubezpieczonego (patrz Rysunek 34). Z menu Narz>dzia wybierz polecenie Informacja o udost>pnieniu danych osobowych. 4. W otwartym oknie Informacja o danych osobowych ubezpieczonego, kliknij przycisk Drukuj, aby wydrukowar informacje o udostpnieniu przechowywanych danych ubezpieczonego. Rysunek 56. Okno: Informacje o danych osobowych ubezpieczonego 5. Kliknij przycisk Zamknij, aby zamkn%r okno. 102 Podrcznik uytkownika

103 5.3 Obs uga dokumentów ubezpieczeniowych Poniej zostaa omówiona grupa funkcji su%cych do obsugi dokumentów ubezpieczeniowych. Dokumenty w programie PATNIK s% przechowywane w bazie danych. Moliwo6ci wykonywania rónych operacji, np. edycji, usuwania, wydruku, zale% 6ci6le od statusu, w jakim znajduje si dany dokument (zobacz równie 4.2 Statusy w programie Patnik). Statusy dokumentu w programie Patnik s% nastpuj%ce: Wprowadzony oznacza, e dokument zosta utworzony przez uytkownika lub zaimportowany z pliku KEDU z systemu zewntrznego. Dokument taki mona edytowar, usun%r oraz wydrukowar w trybie roboczym. Wysany oznacza, e dokument zosta do%czony do zestawu dokumentów i wysany, ale nie ma jeszcze pewno6ci, e dotar do ZUS. Takiego dokumentu nie mona edytowar ani usun%r, ale istnieje moliwo6r zmiany jego stanu na Wprowadzony. Potwierdzony potwierdzono wysanie do ZUS. Potwierdzenie jest moliwe w wypadku, kiedy jeste6my pewni, e dokument dotrze lub dotar do ZUS. W praktyce oznacza to: otrzymanie potwierdzenia przesania dokumentów drog% elektroniczn% lub otrzymanie potwierdzenia przesyki poleconej na poczcie. Dokument w takim stanie mona tylko przegl%dar i drukowar. Historyczny pochodzi z poprzedniej wersji programu Patnik. Dokumenty te pozwalaj% na odtworzenie przebiegu ubezpieczenia patników i ubezpieczonych oraz na tworzenie dokumentów koryguj%cych. W programie PATNIK istnieje kilka widoków (obszarów roboczych) umoliwiaj%cych bie%c% prac z dokumentami ubezpieczeniowymi. Wszystkie widoki zwi%zane z obsug% dokumentów dostpne s% w menu Widok/Dokumenty lub na zakadce Dokumenty na pasku ikon. W6ród widoków zwi%zanych z obsug% dokumentów moemy wyrónir: Dokumenty wprowadzone widok ten dostpny jest take po wci6niciu klawisza F3 w dowolnym widoku i s% w nim widoczne tylko dokumenty o statusie Wprowadzony. Widok ten suy do wprowadzania nowych dokumentów, przegl%dania dokumentów zaimportowanych z systemów zewntrznych (np. kadrowo-pacowych) oraz do atwego przygotowywania dokumentów do wysania (patrz rozdzia Dodawanie dokumentów do zestawu). Dokument po przekazaniu go do ZUS nie jest ju widoczny w widoku Dokumenty wprowadzone. Dokumenty wys ane widok ten dostpny jest take po wci6niciu klawisza F4 i zawiera dokumenty wysane do ZUS, których nie mona usun%r ani edytowar. Znajd% si tam dokumenty o statusie Wysany, Potwierdzony lub Historyczny. W widoku tym nie mona tworzyr nowych dokumentów. Wszystkie dokumenty - widok ten dostpny jest take po wci6niciu klawisza F5 i gromadzi wszystkie dokumenty z bazy danych patnika, mona w nim wykonywar wszystkie operacje na dokumentach z uwzgldnieniem ich statusów. Funkcje programu 103

104 Typy dokumentów wybranie tej ikony na pasku ikon lub odpowiedniego polecenia z menu Widok umoliwia przej6cie do widoku gromadz%cego jeden typ dokumentów, np. ZUS ZUA. Tak szczegóowe widoki potrzebne s% do wyszukiwania i przegl%dania dokumentów przez uytkowników pracuj%cych z dua liczb% dokumentów ubezpieczeniowych. Dodatkowo kady widok zwi%zany z odpowiednim rodzajem dokumentów jest wyposaony w filtr wspomagaj%cy przeszukiwanie dokumentów. Informacje ZUS IWA - wybranie tej ikony na pasku ikon lub odpowiedniego polecenia z menu Widok umoliwia przej6cie do widoku zawieraj%cego dokumenty ZUS IWA. ZUS ZSWA - wybranie tej ikony na pasku ikon lub odpowiedniego polecenia z menu Widok umoliwia przej6cie do widoku zawieraj%cego dokumenty ZUS ZSWA. Poniej zostay omówione funkcje zwi%zane z dokumentami ubezpieczeniowymi: Utworzenie dokumentu tworzenie dokumentów, przegl%danie dokumentów, edycja dokumentów, usunicie dokumentu, weryfikacja dokumentów (zarówno pojedynczego, jak i grupy dokumentów). Ponadto, program w ramach obsugi dokumentów pozwala na filtrowanie i sortowanie dokumentów. Funkcja pozwala na utworzenie nowego dokumentu ubezpieczeniowego. Po wyborze dokumentu pojawia si formatka pozwalaj%ca na wprowadzenie wszystkich danych dokumentu. Dane patnika w kadym dokumencie s% automatycznie uzupeniane danymi z kartoteki patnika. Jeeli jest tworzony dokument ubezpieczonego, dane osoby ubezpieczanej s% równie uzupeniane danymi z kartoteki. W programie mona tworzyr, otwierar lub przegl%dar dokumenty lub bloki wielokrotne dla 20 osób. Ograniczenie to ma na celu zabezpieczenie programu przed otwieraniem zbyt duej liczby okien jednocze6nie Aby utworzyr nowy dokument: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty/Dokumenty wprowadzone, aby przej6r do obszaru roboczego Dokumenty wprowadzone. Obszar roboczy Dokumenty wprowadzone moesz równie wybrar poprzez kliknicie na odpowiedniej ikonie na pasku ikon, na zakadce Dokumenty lub przez naci6nicie klawisza F3. 2. Z menu Program wybierz polecenie Nowy. Polecenie Nowy dostpne jest równie na pasku narzdzi lub w menu kontekstowym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy. 3. Jeeli jest to dokument dla ubezpieczonego, na ekranie pojawi si okno Lista ubezpieczonych (patrz Rysunek 57) - wybierz z listy odpowiedni% osob i kliknij przycisk OK. 104 Podrcznik uytkownika

105 Jeeli chcesz utworzyr dokument dla osoby, która nie zostaa jeszcze zarejestrowana w systemie, musisz najpierw dodar j% do Rejestru ubezpieczonych (patrz rozdzia Dodanie ubezpieczonego do rejestru). 4. Podczas tworzenia dokumentów rozliczeniowych program Patnik pomaga poprawnie nadawar identyfikatory dokumentom rozliczeniowym. Identyfikator nadawany jest zgodnie z wybranym w Ustawieniach programu okresem rozliczeniowym i zakresem numerów dokumentów rozliczeniowych (patrz Podrcznik administratora rozdzia Konfiguracja programu). Je6li w bazie istnieje ju dokument z wybranego okresu rozliczeniowego, to jest tworzona kolejna korekta dla tego okresu. Rysunek 57. Okno dialogowe: Lista ubezpieczonego 7. Wypenij pola formularza. We wszystkich dokumentach automatycznie wypeniane s% dane patnika i ubezpieczonych oraz pole data wypeniane jest bie%c% dat% systemow%. 5. Je6li dokument, który wprowadzasz, jest dokumentem rozliczeniowym, kliknij przycisk Wylicz, aby wyliczyr warto6ci w odpowiednich polach formularza. Je6li w6ród raportów rozliczeniowych zliczanych do deklaracji ZUS DRA s% raporty, które nie zostay zweryfikowane lub maj% bdy krytyczne, na ekranie zostanie wy6wietlony komunikat (patrz Rysunek 58). W takim wypadku naley zweryfikowar ponownie raporty imienne oraz usun%r bdy krytyczne. Funkcje programu 105

106 Rysunek 58. Okno komunikatu informuj%cego o raportach posiadaj%cych bdy krytyczne lub nie zweryfikowanych 6. Zweryfikuj poprawno6r wprowadzonych danych, klikaj%c przycisk Weryfikuj. 7. Kliknij przycisk Zapisz i zamknij, aby zapisar utworzony dokument Przegl,danie dokumentów Przegl%danie dokumentu oznacza wy6wietlenie jego zawarto6ci na ekranie. Tryb podgl%du to bezpieczny sposób przegl%dania zawarto6ci dokumentów, uniemoliwia on bowiem wprowadzenie do przegl%danego dokumentu jakichkolwiek zmian. Dane w formularzu podzielone s% na bloki wy6wietlane zwykle na kilku zakadkach. Tytuy zakadek s% zgodne z numeracj% bloków na formularzach ubezpieczeniowych ZUS. Aby przejrzer zawarto6r dokumentu, wykonaj nastpuj%ce czynno6ci: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty/Wszystkie dokumenty, aby przej6r do obszaru roboczego Wszystkie dokumenty. Przegl%danie zawarto6ci dokumentu jest moliwe we wszystkich widokach zwi%zanych z dokumentami, jak Dokumenty wprowadzone, Dokumenty wys*ane, Wszystkie dokumenty oraz Typy dokumentów. Wybór odpowiedniego widoku powinien byr uzaleniony od czynno6ci, któr% chcemy wykonar. 2. W wybranym obszarze roboczym, np. Wszystkie dokumenty, wybierz dokument, który chcesz przegl%dar, a nastpnie z menu Program wybierz polecenie Poka=. Polecenie Poka= dostpne jest równie na pasku narzdzi lub w menu kontekstowym, pojawiaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy. 3. Na ekranie zostanie wy6wietlony wybrany dokument ubezpieczeniowy. W trybie przegl%dania zawarto6r wszystkich pól dialogowych pozostaje szara, jako e niemoliwe jest dokonywanie zmian. 4. Je6li chcesz zakoiczyr przegl%danie dokumentu wybierz z menu Dokument polecenie Zamknij lub kliknij na ikonie znajduj%cej si w prawym, górnym rogu okna. 106 Podrcznik uytkownika

107 5.3.3 Edycja dokumentu Funkcja umoliwia dokonywanie modyfikacji danych w dokumentach ubezpieczeniowych. Moliwa jest tylko edycja dokumentów, które s% w stanie Wprowadzony. Aby przeprowadzir edycj wybranego dokumentu: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty/Dokumenty wprowadzone, aby przej6r do obszaru roboczego Dokumenty wprowadzone. Obszar roboczy Dokumenty wprowadzone moesz równie wybrar, przez kliknicie na odpowiedniej ikonie na pasku ikon, na zakadce Dokumenty lub przez naci6nicie klawisza F3. 2. W obszarze roboczym wybranym w poprzednim kroku pojawi% si wszystkie dokumenty wybranego typu kliknij myszk% na konkretnym dokumencie, aby zaznaczyr go do edycji. 3. Z menu Program wybierz polecenie Otwórz. Aby otworzyr dokument do edycji moesz równie: klikn%r na ikonie na pasku narzdzi lub klikn%r prawym klawiszem myszki na wybranym dokumencie i z menu kontekstowego wybrar funkcj Otwórz lub klikn%r dwukrotnie na dokumencie. 4. Na ekranie pojawi si okno z formularzem do edycji. 5. Wprowad3 zmiany, kliknij przycisk Weryfikuj, aby sprawdzir poprawno6r dokumentu. 6. Kliknij przycisk Zapisz i zamknij Oznaczanie raportów imiennych do wysy ki Funkcja suy do oznaczania korekt raportów imiennych do wysyki. W programie Patnik wszystkie bloki wielokrotne tworzonych dokumentów rozliczeniowych (tzn. ZUS RCA, ZUS RSA i ZUS RZA) s% domy6lnie oznaczone do wysyki. Dotyczy to take dokumentów importowanych z systemów kadrowo-pacowych oraz dokumentów tworzonych za pomoc% Kreatora dokumentów rozliczeniowych. Zgodnie z zalecanymi zasadami przekazywania dokumentów rozliczeniowych: W komplecie dokumentów rozliczeniowych o identyfikatorze pierwszorazowym naley wysyar do ZUS deklaracj ZUS DRA oraz raporty imienne za wszystkich ubezpieczonych. Natomiast w kompletach koryguj%cych naley przekazywar do ZUS deklaracj rozliczeniow%, w której rozliczane s% skadki za wszystkich ubezpieczonych oraz imienne raporty miesiczne, które zostay zmienione/skorygowane. Aby przygotowar raporty koryguj%ce do wysyki: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty/Dokumenty wprowadzone, aby przej6r do obszaru roboczego Dokumenty wprowadzone. 2. W obszarze roboczym wybranym w poprzednim kroku pojawi% si wszystkie dokumenty wybranego typu kliknij myszk% na raporcie koryguj%cym, np. ZUS RCA, o identyfikatorze wikszym od pierwszorazowego, aby zaznaczyr go do edycji. Funkcje programu 107

108 Naley 3. Z menu Program wybierz polecenie Otwórz. 4. Na ekranie pojawi si okno z formularzem do edycji. Przejd3 na drug% zakadk i zaznacz wszystkie bloki wielokrotne, wybieraj%c z menu Edycja polecenie Zaznacz wszystkie, lub uyj kombinacji klawiszy CTRL+A. Nastpnie z menu Narz>dzia wybierz polecenie Nie wysyaj, aby usun%r oznaczenie wszystkich bloków statusem Do wysy*ki. Je6li zaznaczony blok ma status Do wysy*ki (w drugiej kolumnie jest ), to polecenie w menu Narz>dzia i na przycisku ma nazw Nie wysyaj. Je6li zaznaczony blok nie ma statusu Do wysyki (w drugiej kolumnie brak jest jakiejkolwiek ikony), to polecenie w menu Narz>dzia i na przycisku ma nazw Do wysyki. 5. Zaznaczaj myszk% tylko raporty osób, które byy korygowane, i za pomoc% przycisku Do wysyki oznaczaj je do wysania. Polecenie Do wysyki dostpne jest take w menu Narz>dzia. pamitar, e tylko raporty oznaczone zostan% wydrukowane lub wysane do ZUS w trakcie wysyania zestawu dokumentów. Rysunek 59. Okno dokumentu ZUS RCA oznaczanie bloków do wysyki Nie nale=y usuwa@ z koryguj%cych raportów imiennych bloków raportów, które nie bd% wysyane do ZUS. Bloki te nie zostan% wysane, je6li nie bd% oznaczone statusem Do wysy*ki (w drugiej kolumnie nie bd% oznaczone znakiem koperta) Poka& zestaw z dokumentem Za pomoc% tej funkcji atwo sprawdzir i obejrzer, do jakiego zestawu zosta do%czony dokument oraz obejrzer ten zestaw. Funkcja jest dostpna dla widoków: Dokumenty wys*ane, 108 Podrcznik uytkownika

109 Wszystkie dokumenty, Dokumenty wprowadzone (tylko dla dokumentów do%czonych do zestawu) oraz na widokach zwi%zanych z poszczególnymi typami dokumentów np. ZUS ZUA, w oknie otwartego dokumentu, który zosta do%czony do zestawu. Aby sprawdzir, do jakiego zestawu zosta do%czony dokument: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty/Dokumenty wysane. 2. W widoku Dokumenty wys*ane zaznacz dokument, dla którego chcesz wykonar sprawdzenie, a nastpnie z menu Narz>dzia wybierz polecenie Poka= zestaw z dokumentem. Polecenie Poka= zestaw z dokumentem dostpne jest w menu kontekstowym, pojawiaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy na zaznaczonym dokumencie. 3. Po wybraniu polecenia Poka= zestaw z dokumentem pojawi si dodatkowe podmenu zawieraj%ce numer oraz nazw zestawu, pokazuj%ce zestaw, do którego zosta do%czony wskazany dokument. Wybierz pojawiaj%ce si podmenu, aby otworzyr okna zestawu dokumentów. 4. Na ekranie zostanie otwarty w trybie do odczytu zestaw dokumentów. Z menu Zestaw wybierz polecenie Zamknij, aby zamkn%r okno zestawu. W otwartym oknie dokumentu funkcja jest dostpna w menu Narz>dzia Poka& kartotek ubezpieczonego Funkcja suy do ogl%dania kartoteki ubezpieczonego z poziomu listy dokumentów lub z otwartego okna dokumentu i jest dostpna dla wszystkich dokumentów ubezpieczonego tj. ZUS ZUA, ZUS ZZA, ZUS ZIUA, ZUS ZCNA, ZUS ZCZA, ZUS ZWUA. Dla dokumentów z blokami wielokrotnymi (ZUS RCA, ZUS RSA, ZUS RZA, ZUS ZCNA, ZUS ZCZA, ZUS ZAA, ZUS ZBA) funkcja jest dostpna w otwartym oknie dokumentu lub wewn%trz otwartej pozycji dokumentu Aby wy6wietlir zawarto6ci kartoteki ubezpieczonego dla wybranego dokumentu: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty/Wszystkie dokumenty. 2. W widoku Wszystkie dokumenty zaznacz dokument, dla którego chcesz obejrzer dane ubezpieczonego w kartotece, a nastpnie z menu Narz>dzia wybierz polecenie Poka= kartotek> ubezpieczonego. Polecenie Poka= kartotek> ubezpieczonego dostpne jest w menu kontekstowym, pojawiaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy na zaznaczonym dokumencie. 3. Na ekranie zostanie wy6wietlone okno Kartoteka ubezpieczonego w trybie do odczytu. 4. Z menu Ubezpieczony wybierz polecenie Zamknij, aby zamkn%r okno kartoteki. Funkcje programu 109

110 5.3.6 Usunicie dokumentu Funkcja umoliwia usunicie dokumentu z rejestru dokumentów i jest dostpna dla dokumentów o statusie Wprowadzony. Moliwe jest usuwanie z poziomu listy zarówno pojedynczego dokumentu, jak i grupy dokumentów. Z rejestru nie mona usun%r dokumentów, które zostay do%czone do zestawu, s% przekazane do ZUS lub zatwierdzone (na pasku stanu jest napis Wysany lub Potwierdzony). Dokumenty o statusie Historyczny mona usun%r poprzez usunicie zestawu dokumentów, do którego zostay one do%czone (patrz rozdzia Usuwanie zestawu dokumentów). Usunicie zestawu historycznego powoduje usunicie z bazy programu wszystkich dokumentów, które byy do niego do%czone. Aby usun%r dokument: 5. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty/Dokumenty wprowadzone. 6. W obszarze roboczym Dokumenty wprowadzone wska dokument lub dokumenty, które chcesz usun%r, a nastpnie z menu Program wybierz polecenie UsuG. Moesz posuyr si take klawiatur%, wybieraj%c kombinacj klawiszy DEL lub CTRL+DEL, lub skorzystar z ikony Usu, umiejscowionej na pasku narzdzi, lub te wybrar funkcj Usu z menu kontekstowego, które pojawi si po klikniciu prawym klawiszem myszy na wskazanym dokumencie. 7. Na ekranie pojawi si okno dialogowe (patrz Rysunek 60) kliknij przycisk Tak, aby potwierdzir zamiar usunicia zaznaczonych dokumentów. Rysunek 60. Okno dialogowe komunikatu z pytaniem o zamiar usunicia wskazanych dokumentów Jeeli chcesz usun%r kilka dokumentów, zaznacz je w obszarze roboczym za pomoc% myszki i kliknij przycisk Usu. Jeeli zaznaczysz do usunicia dokumenty, które zostay do%czone do zestawu, wysane do ZUS b%d3 s% zatwierdzone, pojawi si komunikat (patrz Rysunek 61). 110 Podrcznik uytkownika

111 Rysunek 61. Okno komunikatu ostrzegaj%cego, e nie mona usun%r wszystkich wskazanych dokumentów 8. Kliknij przycisk OK, aby zamkn%r okno komunikatu informuj%cego o usuniciu dokumentów (patrz Rysunek 62). Rysunek 62. Okno komunikatu informuj%cego o usuniciu wskazanych dokumentów Drukowanie dokumentów W programie Patnik istnieje kilka sposobów wydruku dokumentu. Sposób wydruku jest uzaleniony od etapu przetwarzania dokumentu i od wybranych przez uytkownika opcji. Wydruk dokumentu jest moliwy z wszystkich obszarów roboczych zwi%zanych z dokumentami np. Wszystkie dokumenty, z okna otwartego dokumentu lub z zestawu dokumentów. Rodzaje wydruków dostpne w programie: Do ZUS wydruk jest dostpny dla dokumentów o statusie Wysany lub Potwierdzony. Dla dokumentów o statusie Wprowadzony wydruk taki mona uzyskar przez wysanie dokumentów do ZUS, je6li metoda wysania zostaa okre6lona jako Wydruk. Archiwalny wydruk jest dostpny dla dokumentów o statusie Wysany, Potwierdzony lub Historyczny, na wydrukach jest informacja, e jest to wydruk archiwalny. Roboczy wydruk jest dostpny dla wszystkich dokumentów, niezalenie od statusu przetwarzania, jest drukowany z informacj%, e jest to wydruk roboczy. Uwaga! Dokumenty drukowane w trybie roboczym lub archiwalnym nie bd% przyjmowane przez ZUS. Funkcje programu 111

112 Drukowanie otwartego dokumentu Funkcja suy do sporz%dzania pojedynczych wydruków dowolnych dokumentów i jest dostpna z okna dokumentu otwartego do edycji lub z okna podgl%du dokumentu. Aby wydrukowar dokument: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty/Wszystkie dokumenty. 2. W obszarze roboczym Wszystkie dokumenty wska dokument, które chcesz wydrukowar i z menu Program wybierz polecenie Otwórz lub Poka=. 3. Na ekranie zostanie otwarte okno wskazanego dokumentu, z menu Dokument wybierz polecenie Drukuj. Aby wydrukowar dokument moesz równie klikn%r na ikon znajduj%c% si na pasku narzdzi w otwartym oknie dokumentu. Aby zobaczyr, jak dokument bdzie wygl%da po wydrukowaniu, kliknij na ikon. 4. W otwartym oknie Parametry wydruku (patrz Rysunek 63) okre6l wa6ciwo6ci drukowanego dokumentu i kliknij przycisk OK. Dostpno6R poszczególnych typów wydruku zostaa opisana wyej. 5. Je6li chcesz zamkn%r dokument wybierz z menu Dokument polecenie Zamknij lub kliknij na ikonie znajduj%cej si w prawym, górnym rogu okna. Uwaga! Dokumenty drukowane w trybie roboczym lub archiwalnym nie bd% przyjmowane przez ZUS. Rysunek 63. Okno dialogowe: Parametry wydruku 112 Podrcznik uytkownika

113 Drukowanie wybranych pozycji raportu Funkcja umoliwia sporz%dzanie wydruków wybranych pozycji raportów rozliczeniowych ZUS RCA, ZUS RSA i ZUS RZA. Funkcja jest dostpna niezalenie od statusu dokumentów po zaznaczeniu odpowiednich pozycji raportu i wybraniu polecenia Drukuj wybrane pozycje raportu z menu Dokument. Istnieje równie moliwo6r ogl%dania wybranych pozycji na podgl%dzie wydruku. Aby wydrukowar dokument lub zestaw dokumentów: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty/Wszystkie dokumenty. 2. W obszarze roboczym Wszystkie dokumenty wska dowolny raport np. ZUS RCA i z menu Program wybierz polecenie Otwórz. 3. W otwartym oknie dokumentu przejd3 na zakadk z blokami wielokrotnymi i wska pozycje, które chcesz wydrukowar, a nastpnie z menu Dokument wybierz polecenie Drukuj wybrane pozycje raportu Drukowanie dokumentu z widoku Funkcja suy do sporz%dzania wydruków dokumentów z listy dokumentów lub zestawów w obszarze roboczym. Funkcja jest dostpna we wszystkich obszarach roboczych zwi%zanych z dokumentami lub zestawami, po zaznaczeniu dowolnego dokumentu (np. w widoku Wszystkie dokumenty) i wybraniu polecania Drukuj z menu Program. Aby wydrukowar dokument lub zestaw dokumentów: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty/Wszystkie dokumenty. 2. W obszarze roboczym Wszystkie dokumenty wska dokumenty, które chcesz wydrukowar i z menu Program wybierz polecenie Drukuj. 3. W otwartym oknie Parametry wydruku (patrz Rysunek 63) okre6l wa6ciwo6ci drukowanego dokumentu i kliknij przycisk OK. Dostpno6R poszczególnych typów wydruku zostaa opisana wyej. Aby wydrukowar dokument moesz równie klikn%r na ikon znajduj%c% si na pasku narzdzi. Aby zobaczyr, jak dokument bdzie wygl%da po wydrukowaniu, kliknij na ikon. Uwaga! Dokumenty drukowane w trybie roboczym lub archiwalnym nie bd% przyjmowane przez ZUS Podgl,d wydruku dokumentu Funkcja ta suy do wy6wietlania dokumentu tak, jak bdzie wygl%da po wydrukowaniu. Umoliwia powikszanie i zmniejszanie rozmiaru strony na ekranie oraz przegl%danie kolejnych stron. Aby wy6wietlir dokument w podgl%dzie wydruku: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty/Wszystkie dokumenty (lub dowolny inny widok zawieraj%cy dokumenty). Funkcje programu 113

114 5.3.9 Weryfikacja dokumentu 2. Wska dokument, który chcesz przegl%dar i wybierz polecenie Podgl?d wydruku dostpne w menu Program. 3. Na ekranie zostanie wy6wietlone okno Podgl8d wydruku dokument. 4. Z menu Drukowanie wybierz polecenie Zamknij, aby zamkn%r okno podgl%du wydruku. Polecenie Podgl?d wydruku dostpne jest równie z menu Dokument, w otwartych do podgl%du lub edycji oknach dokumentów ubezpieczeniowych lub po klikniciu na ikon. Omówiona poniej grupa funkcji odnosi si do zagadnienia weryfikacji dokumentów ubezpieczeniowych. Funkcje weryfikacji mog% byr wywoywane w celu sprawdzenia poprawno6ci zarówno jednego dokumentu, jak równie okre6lonej grupy dokumentów. Uwaga! W programie Patnik weryfikacja jest dostpna tylko dla dokumentów o statusie Wprowadzony. Zablokowana zostaa weryfikacja pozostaych dokumentów, tj. dokumentów o statusie Wysany, Potwierdzony lub Historyczny. Dokumenty, które znajduj% si w bazie, powstae w poprzednich wersjach programu Patnik, po przej6ciu na wersj aktualn% zachowaj% wyniki weryfikacji z ostatnio przeprowadzonej weryfikacji. Dokumenty wprowadzone do bazy zasileniem inicjalnym bd% miay status Niezweryfikowany. Aby wykonar weryfikacj dokumentu: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty, a nastpnie obszar roboczy Dokumenty wprowadzone, lub kliknij na ikonie wybranego typu dokumentu na pasku ikon. 2. W obszarze roboczym zaznacz dokument, który chcesz zweryfikowar, a nastpnie z menu Program wybierz polecenie Otwórz. 3. Kliknij przycisk Weryfikuj w oknie roboczym otwartego dokumentu. Aby zweryfikowar dokument, moesz równie uyr kombinacji klawiszy Ctrl -W lub wybrar polecenie Weryfikuj z menu Narz>dzia. 4. Jeeli w wyniku procesu weryfikacji zostay wykryte bdy, to s% one prezentowane na zakadce Wyniki weryfikacji (patrz Rysunek 64). Dwukrotne kliknicie na opisie bdu powoduje przej6cie do pola, w którym znajduje si b%d. 114 Podrcznik uytkownika

115 Rysunek 64. Okno dialogowe: dokument ZUA - zakadka Wyniki weryfikacji Drukowanie raportu z weryfikacji Funkcja umoliwia wydruk raportu z weryfikacji dokumentu ubezpieczeniowego, który zawiera bdy. Drukowanie raportu z weryfikacji jest dostpne dla dokumentów tworzonych w programie PATNIK, maj%cych status Wprowadzony oraz dla pozostaych dokumentów maj%cych statusy Wysany, Potwierdzony lub Historyczny o ile dokumenty te zawieraj% bdy weryfikacji. Aby wydrukowar raport zawieraj%cy bdy wykryte w wyniku weryfikacji, wykonaj nastpuj%ce czynno6ci: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty, a nastpnie odpowiedni obszar roboczy, np. Dokumenty wprowadzone, lub kliknij na ikonie wybranego typu dokumentu na pasku ikon. 2. Na li6cie dokumentów w obszarze roboczym kliknij myszk% na konkretnym dokumencie, aby zaznaczyr go, a nastpnie kliknij na poleceniu Poka= na pasku narzdzi. 3. Kliknij przycisk Weryfikuj w oknie roboczym otwartego dokumentu. Funkcje programu 115

116 4. Jeeli w wyniku procesu weryfikacji zostay wykryte bdy, to s% one prezentowane na zakadce Wyniki weryfikacji (patrz Rysunek 64) z menu Narz>dzia wybierz polecenie Drukuj raport weryfikacji, aby wydrukowar raport. W programie Patnik nie mona weryfikowar dokumentów o statusie Wysany, Potwierdzony lub Historyczny. W celu wydrukowania raportu z weryfikacji dokumentu, naley przej6r na zakadk Wyniki weryfikacji i z menu Narz>dzia wybrar polecenie Drukuj raport weryfikacji Weryfikacja zale&no>ci Funkcja sprawdza zaleno6ci w bazie jednego patnika (wybranego do kontekstu): midzy dokumentami w bazie danego patnika, midzy dokumentami w bazie patnika i jego kartotek% midzy dokumentami w bazie patnika i kartotekami ubezpieczonych. Wynikiem dziaania funkcji jest raport zawieraj%cy wykaz bdów lub ostrzeei (je6li takie istniej%). Weryfikacja obejmuje sprawdzenie, czy w bazie znajduj% si wszystkie dokumenty, objte zasad% wzajemnego wystpowania, a take czy nie ma dokumentów, które w ramach jednej bazy patnika powinny si wzajemnie wykluczar. Podczas weryfikacji zaleno6ci sprawdzane s% take dane identyfikacyjne patnika i ubezpieczonych na dokumentach w bazie z danymi w kartotekach. Funkcja ta pomaga przygotowar poprawne dokumenty do wysyki do ZUS i utrzymania poprawno6ci dokumentów w bazie. Zasad% wzajemnego wystpowania objte s% np. raporty imienne i deklaracja rozliczeniowa. Oznacza to, e w bazie danego patnika wraz z deklaracj% rozliczeniow% musz% znale3r si raporty imienne. Innym przykadem, w którym weryfikacja wykryje b%d, jest wyst%pienie w bazie dla jednego patnika wicej ni jednego raportu imiennego za ten sam okres rozliczeniowy i o tym samym numerze identyfikatora. Aby dokonar weryfikacji zaleno6ci w bazie: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty/Wszystkie dokumenty. 2. W widoku Wszystkie dokumenty z menu Narz>dzia wybierz polecenie Weryfikuj zale=nolci. 3. Na ekranie pojawi si okno Wyniki weryfikacji zale.no;ci zawieraj%ce list bdów lub ostrzeei (je6li takie istniej%) wraz z ich opisem. W oknie tym wy6wietlone s% take dokumenty i kartoteki, które zwi%zane s% ze znalezionymi bdami. W oknie Wyniki weryfikacji zaleno6ci dostpne s% polecenia: Otwórz - otwiera dokument i kartoteki zwi%zane z wyst%pieniem bdu Drukuj - drukuje raport z weryfikacji zaleno6ci w bazie patnika 116 Podrcznik uytkownika

117 Weryfikacj zaleno6ci moesz wykonar równie korzystaj%c z ikony na pasku narzdzi w widokach: Wszystkie dokumenty, Dokumenty wys*ane, Dokumenty wprowadzone, Informacje ZUS IWA oraz na widokach pozostaych typów dokumentów Dodawanie dokumentów do zestawu Jeeli Funkcja pozwala na atwe przygotowanie wybranych dokumentów ubezpieczeniowych do wysania. Jest dostpna w widoku Dokumenty wprowadzone, Dokumenty ZUS ZSWA oraz Informacje ZUS IWA i do%cza zaznaczone dokumenty do istniej%cego lub nowego zestawu. Dokument ZUS IWA i ZUS ZSWA moe zostar do%czony do nowego zestawu dokumentów (nie mog% one byr umieszczane w zestawie zawieraj%cy inne typy dokumentów) lub do istniej%cego zestawu dokumentów zawieraj%cego inny dokument ZUS IWA (ZUS ZSWA) o statusie Wprowadzony. Aby do%czyr dokumenty do zestawu: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty/Dokumenty wprowadzone, Dokumenty ZUS ZSWA lub Informacje ZUS IWA. 2. W wybranym obszarze roboczym zaznacz te dokumenty, które chcesz dodar do zestawu, i z menu Narz>dzia wybierz polecenie Dodaj dokumenty do zestawu. Polecenie to dostpne jest równie w menu kontekstowym. 3. Na ekranie pojawi si okno Zestaw dokumentów, w którym znajd% si zaznaczone wcze6niej dokumenty. w bazie patnika jest ju utworzony inny zestaw o statusie Wprowadzony, to na ekranie zostanie wy6wietlony komunikat (patrz Rysunek 65). Kliknij przycisk Tak, je6li chcesz, aby wybrane dokumenty zostay do%czone do istniej%cego zestawu. Je6li dokumenty maj% zostar do%czone do nowego zestawu, kliknij przycisk Nie. Rysunek 65. Okno komunikatu o znalezieniu zestawu, który nie zosta przekazany do ZUS Aktualizacja danych p atnika na podstawie kartoteki p atnika Funkcja pozwala na zmian danych identyfikacyjnych patnika w dokumentach ubezpieczeniowych na takie, jakie s% aktualnie przechowywane w kartotece patnika. Funkcje programu 117

118 Aktualizacja danych patnika w dokumentach dostpna jest: dla grupy dokumentów na widokach Dokumenty wprowadzone, Wszystkie dokumenty, na widokach poszczególnych typów dokumentów, w otwartych oknach dokumentów o statusie Wprowadzony, w otwartym oknie Zestaw dokumentów, dla zestawów o statusie Wprowadzony. Aby zaktualizowar dane identyfikacyjne patnika w kilku dokumentach jednocze6nie: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty/Dokumenty wprowadzone. 2. W obszarze roboczym Dokumenty wprowadzone wska dokument lub dokumenty, które chcesz zaktualizowar, i z menu Narz>dzia wybierz polecenie Aktualizuj dane identyfikacyjne/patnika. Moesz równie aktualizowar dane patnika w otwartym oknie dokumentu, w tym celu: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty/Dokumenty wprowadzone. 2. W obszarze roboczym Dokumenty wprowadzone wska dokument, który chcesz zaktualizowar, i z menu Program wybierz polecenie Otwórz. Aby otworzyr dokument do edycji, moesz równie: klikn%r na ikonie na pasku narzdzi lub klikn%r prawym klawiszem myszki na wybranym dokumencie i z menu kontekstowego wybrar funkcj Otwórz lub dwukrotnie klikn%r na dokumencie. 3. W oknie otwartego dokumentu z menu Narz>dzia wybierz polecenie Aktualizuj dane identyfikacyjne/patnika. 4. Zapisz wprowadzone zmiany, klikaj%c przycisk Zapisz i zamknij Aktualizacja danych ubezpieczonego w dokumencie Funkcja suy do ujednolicenia danych ubezpieczonego na dokumencie z danymi utrzymywanymi w kartotece ubezpieczonego. Aktualizacji podlegar mog%: dane identyfikacyjne ubezpieczonego (dla kadego dokumentu) oraz dane o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze (jedynie dla dokumentu ZUS ZSWA). W wypadku danych identyfikacyjnych moe zaistnier potrzeba aktualizacji w sytuacji, gdy po utworzeniu dokumentu nast%pia zmiana danych identyfikacyjnych ubezpieczonego w kartotece. Natomiast aktualizacja danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze - je6li tworzymy nowy dokument ZUS ZSWA. Warunkiem jest jednak utrzymywanie w kartotece ubezpieczonego aktualnych danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. 118 Podrcznik uytkownika

119 Aktualizacja danych ubezpieczonego w dokumentach dostpna jest: dla grupy dokumentów na widokach Dokumenty wprowadzone, Wszystkie dokumenty, na widokach poszczególnych typów dokumentów, w otwartych oknach dokumentów zgoszeniowych ubezpieczonego w stanie Wprowadzony, w otwartym oknie Zestaw dokumentów, dla zestawów w stanie Wprowadzony. Aby zaktualizowar dane identyfikacyjne ubezpieczonych w kilku dokumentach jednocze6nie: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty/Dokumenty wprowadzone. 2. W obszarze roboczym Dokumenty wprowadzone wska dokument lub dokumenty, który chcesz zaktualizowar, i z menu Narz>dzia wybierz polecenie Aktualizuj dane identyfikacyjne/ Ubezpieczonego. Aktualizacja jest moliwa tylko dla dokumentów w stanie Wprowadzony. Dane identyfikacyjne ubezpieczonych w dokumentach rozliczeniowych (ZUS RCA, ZUS RSA, ZUS RZA) mona aktualizowar tylko po otwarciu dokumentu i zaznaczaniu pozycji raportu, który chcemy zaktualizowar. Podobnie dla dokumentu ZUS ZSWA po otwarciu pozycji dokumentu dla danego ubezpieczonego Filtr dokumentów Aby zaktualizowar dane ubezpieczonego w otwartym dokumencie: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty/Dokumenty wprowadzone. 2. W obszarze roboczym Dokumenty wprowadzone wska dokument, który chcesz zaktualizowar, i z menu Program wybierz polecenie Otwórz. Aby otworzyr dokument do edycji, moesz równie: klikn%r na ikonie na pasku narzdzi lub klikn%r prawym klawiszem myszki na wybranym dokumencie i z menu kontekstowego wybrar funkcj Otwórz lub dwukrotnie klikn%r na dokumencie. 3. W oknie otwartego dokumentu wybierz z menu Narz>dzia polecenie Aktualizuj dane identyfikacyjne/ubezpieczonego. W przypadku aktualizacji danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, dokumentu ZUS ZSWA po wybraniu polecenia Aktualizuj dane ubezpieczonego/ O pracy w szczególnych warunkach. 4. Zapisz wprowadzone zmiany, klikaj%c przycisk Zapisz i zamknij. Funkcja w znacznym stopniu uatwia przegl%danie dokumentów w bazie danych patnika. Polega ona na przefiltrowaniu cao6ci dokumentów znajduj%cych si w bazie i wyszukaniu tylko tych, które speniaj% podane wcze6niej kryteria, jak np. typ dokumentu, status przetwarzania i weryfikacji, okres rozliczeniowy. Filtr jest podzielony na trzy gówne zakadki: Funkcje programu 119

120 Dane podstawowe - zakadka ta umoliwia filtrowanie wedug daty wypenienia, statusu przetwarzania i statusu weryfikacji. Zaawansowane - zakadka ta jest podzielona na dwie podzakadki: Zgoszenia - umoliwia wyszukanie wskazanych dokumentów zgoszeniowych patnika lub ubezpieczonych, Rozliczenia - umoliwia wyszukanie wskazanych dokumentów rozliczeniowych z uwzgldnieniem okresu rozliczeniowego. Sortowanie - zakadka ta umoliwia sortowanie rosn%ce lub malej%ce wedug trzech wybranych kolumn. Korzystanie z filtra w widoku Wszystkie dokumenty przebiega w nastpuj%cy sposób: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty/Wszystkie dokumenty. 2. W obszarze roboczym Wszystkie dokumenty pojawi si lista wszystkich dokumentów w bazie z menu Narz>dzia wybierz polecenie Filtr lub kliknij na odpowiedniej ikonie znajduj%cej si na pasku narzdzi. 3. W dolnej cz6ci obszaru roboczego pojawi si panel umoliwiaj%cy filtrowanie. Podaj jak najwicej informacji o dokumentach, których poszukujesz, gdy dane te stan% si podstaw% procesu filtrowania, a nastpnie kliknij przycisk Znajd. Rysunek 66. Obszar roboczy: Wszystkie dokumenty 120 Podrcznik uytkownika

121 Po zastosowaniu filtra w obszarze roboczym zostan% wy6wietlone tylko te dokumenty, które speniaj% podane kryteria. Naley pamitar, e im wicej poda si kryteriów filtrowania, tym wynik wyszukiwania bdzie bardziej precyzyjny. Kliknicie na ikonie ze strzak% powoduje ukrycie filtra. Aby ponownie wywoar filtr, kliknij przycisk Poka filtr znajduj%cy si na pasku stanu Kreator dokumentów rozliczeniowych Funkcja umoliwia automatyczne tworzenie dokumentów rozliczeniowych na podstawie dokumentów rozliczeniowych z innego miesi%ca i jest wspomagana kreatorem. Mechanizm dziaania tej funkcji polega na kopiowaniu dokumentów o wskazanym identyfikatorze i zapisywaniu ich w bazie programu. Mechanizm umoliwiaj%cy tworzenie dokumentów rozliczeniowych na podstawie dokumentów o wskazanym identyfikatorze moe byr wykorzystywany w sytuacji, gdy np. tworzymy komplet koryguj%cy lub dane do dokumentów rozliczeniowych wystawianych w nowym miesi%cu nie ulegy zmianie w porównaniu z danymi za poprzedni miesi%c b%d3 zmieniy si nieznacznie. Wówczas, zamiast wypeniar rcznie nowe dokumenty, moesz wykorzystar dokumenty ju utworzone, które po zaktualizowaniu gotowe s% do przesania do ZUS. Aby utworzyr dokumenty rozliczeniowe na podstawie dokumentów rozliczeniowych z innego miesi%ca: 1. Z menu Narz>dzia wybierz polecenie Twórz dokumenty rozliczeniowe. 2. Na ekranie pojawi si okno powitalne kreatora (patrz Rysunek 67) - kliknij przycisk Dalej i postpuj zgodnie ze wskazówkami kreatora. Rysunek 67. Okno: Kreator dokumentów rozliczeniowych 3. W oknie, które pojawi si na ekranie (patrz Rysunek 68), wska identyfikator dokumentów. Nastpnie wybierz rodzaje dokumentów, które maj% zostar skopiowane, i kliknij przycisk Dalej. Funkcje programu 121

122 Rysunek 68. Okno: Kreator dokumentów rozliczeniowych krok 2/4 4. W trzecim kroku kreatora (patrz Rysunek 69) okre6l wa6ciwo6ci tworzonego kompletu dokumentów. Wybierz opcj Komplet koryguj"cy, jeeli chcesz utworzyr dokumenty koryguj%ce za wskazany okres rozliczeniowy, lub Komplet rozliczeniowy. Komplet rozliczeniowy umoliwia przygotowanie dokumentów za wskazany okres rozliczeniowy o identyfikatorach mieszcz%cych si w podanym przedziale. Kliknij przycisk Dalej, aby przej6r do kolejnego kroku. Rysunek 69. Okno dialogowe Kreator dokumentów rozliczeniowych krok 3/4 5. W oknie, które pojawi si na ekranie (patrz Rysunek 70), kliknij przycisk Zakocz, aby potwierdzir utworzenie kompletu dokumentów i zakoiczyr prac kreatora. 122 Podrcznik uytkownika

123 Rysunek 70. Okno dialogowe: Kreator dokumentów rozliczeniowych krok 4/ Kreator dokumentów ZUS ZSWA Dokument ZUS ZSWA zawiera zgoszenie/korekt danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Dokument powinien prezentowar informacje dotycz%ce tylko jednego roku, wskazanego w identyfikatorze dokumentu. W ramach dokumentu mona przekazar dane wielu ubezpieczonych, uoone w oddzielnych pozycjach (blokach wielokrotnych) dokumentu. W jednej pozycji dokumentu mog% byr zapisane dane tylko jednego ubezpieczonego. W sytuacji, gdy w danym roku, ubezpieczony rejestrowa du% dynamik zmian danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wówczas w dokumencie ZUS ZSWA moliwe jest wypenienie kilku pozycji dokumentu (w tym wypadku dla jednego ubezpieczonego). Dane o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze rejestrowane i utrzymywane s% w Rejestrze ubezpieczonych, w poszczególnych kartotekach. Kreator dokumentów ZUS ZSWA umoliwia utworzenie dokumentu ZUS ZSWA tylko dla tych ubezpieczonych, którzy w kartotece maj% zarejestrowane okresy pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w danym roku. Podczas tworzenia dokumentu zgoszenia\korekty ZUS ZSWA za pomoc% kreatora, naley podar rok, za który ma zostar utworzony dokument. Je6li dokument ZUS ZSWA ma zawierar jedynie pozycje koryguj%ce b%d3 zgoszenia, ale tylko dla wybranych ubezpieczonych, wówczas naley wskazar ubezpieczonych, dla których chcemy utworzyr poszczególne pozycje dokumentu. W przeciwnej sytuacji naley utworzyr dokument zawieraj%cy zgoszenia dla wszystkich ubezpieczonych, którzy we wskazanym roku kontynuowali prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Po wskazaniu ubezpieczonych do dokumentu ZUS ZSWA zostan% skopiowane dane identyfikacyjne oraz dotycz%ce pracy w szczególnych warunkach/ o szczególnym charakterze: kod tytuu ubezpieczenia, kod i okresy pracy oraz wymiar czasu pracy zarejestrowane w kartotekach. Funkcje programu 123

124 Aby utworzyr dokument ZUS ZSWA za pomoc% kreatora: 1. Z menu Narz>dzia wybierz polecenie Twórz zgoszenie ZUS ZSWA. 2. Na ekranie pokae si okno powitalne kreatora (patrz Rysunek 71), kliknij przycisk Dalej i postpuj zgodnie ze wskazówkami kreatora. Rysunek 71. Okno dialogowe: Kreator dokumentu ZUS ZSWA krok 1/4 3. W oknie, które pojawi si na ekranie (patrz Rysunek 72), podaj rok kalendarzowy, za który chcesz utworzyr dokument ZUS ZSWA i kliknij przycisk Dalej. Je6li chcesz utworzyr dokument zgoszenia lub korekty za wybranych ubezpieczonych, to wybierz opcj: Zg*oszenie dla wskazanych ubezpieczonych Korekta dla wskazanych ubezpieczonych. Nastpnie kliknij przycisk Wybierz ubezpieczonych i zaznacz wybranych ubezpieczonych oraz kliknij przycisk OK. 124 Podrcznik uytkownika

125 Rysunek 72. Okno dialogowe: Kreator dokumentu ZUS ZSWA krok 2/4 4. W ostatnim oknie kreatora zapoznaj si z informacj% o identyfikatorze utworzonego dokumentu, a nastpnie kliknij przycisk Zakocz, aby przej6r do przegl%dania utworzonego dokumentu. Rysunek 73. Okno dialogowe: Kreator dokumentu ZUS ZSWA krok 4/ Kopiowanie dokumentu Funkcja suy do tworzenia kopii dokumentów znajduj%cych si w rejestrze. Mona utworzyr kopi kadego dokumentu, niezalenie od statusu, w jakim si znajduje (nie dotyczy to dokumentów ZUS ZCZA, ZUS RGA i ZUS RNA, których nie mona przekazywar do ZUS). Kopia dokumentu otrzymuje zawsze status Wprowadzony i jest otwarta do edycji. Nowo powstay dokument nie jest zapisany ani zweryfikowany. Mona utworzyr kopi caego dokumentu z blokami wielokrotnymi. Funkcje programu 125

126 Funkcja jest dostpna z menu Edycja z widoku Wszystkie dokumenty lub z innego obszaru roboczego zawieraj%cego list dokumentów w sytuacji, kiedy zaznaczony jest dowolny dokument lub w otwartym oknie dokumentu. Aby skopiowar dokument: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty/Wszystkie dokumenty. 2. W obszarze roboczym Wszystkie dokumenty wska dokument, który chcesz skopiowar, a nastpnie z menu Edycja wybierz polecenie Utwórz kopi' dokumentu. Aby skopiowar dokument, moesz równie otworzyr dokument do edycji, klikaj%c na ikonie, a nastpnie z menu Edycja wybrar polecenie Utwórz kopi> dokumentu. 3. Na ekranie zostanie otwarta utworzona kopia wybranego dokumentu. 4. Je6li istnieje taka potrzeba, wprowad3 zmiany w utworzonym dokumencie. 5. Kliknij przycisk Weryfikuj, aby zweryfikowar poprawno6r utworzonego dokumentu. 6. Zapisz wprowadzone zmiany i zamknij dokument, klikaj%c przycisk Zapisz i zamknij. Uwaga! Nie mona kopiowar dokumentów lub bloków wielokrotnych raportów osób ubezpieczonych, dla których nie ma kartotek w Rejestrze ubezpieczonych Kopiowanie i wklejanie bloków wielokrotnych Funkcja suy do kopiowania i wklejania bloków wielokrotnych. Bloki wielokrotne mog% byr kopiowane i wklejane jedynie pomidzy dokumentami tego samego typu lub w ramach grup. Wyróniamy nastpuj%ce grupy dokumentów: ZUS RCA ZUS RSA ZUS ZCZA i ZUS ZCNA. Bloki dokumentów ZUS RZA, ZUS ZAA i ZUS ZBA mog% byr kopiowane i wklejane jedynie w ramach swojego typu dokumentów. Po skopiowaniu bloku (bloków) mona go wkleir jedynie do istniej%cego ju dokumentu tego samego typu (lub grupy) moe to byr ten sam dokument, z którego bloki s% kopiowane (o ile ma status Wprowadzony) lub inny dokument tego samego typu (lub grupy) o statusie Wprowadzony. W zwi%zku z ograniczeniem przekazywania do ZUS dokumentów ZUS ZCZA, ZUS RNA i ZUS RGA bloki wielokrotne dokumentów ZUS ZCZA, ZUS RGA i ZUS RNA mog% byr kopiowane i wklejane tylko do dokumentów w ramach grup, to znaczy pozycje dokumentu ZUS ZCZA do ZUS ZCNA, raportu ZUS RGA do dokumentu ZUS RSA i odpowiednio pozycje raportu ZUS RNA do ZUS RCA. 126 Podrcznik uytkownika

127 Je6li bloki s% wklejane w ramach grupy dokumentów, ale nie do dokumentów tego samego typu, kopiowany jest tylko zakres wspólny w ramach tej struktury, która jest identyczna w obu dokumentach. W wyniku wklejenia do dokumentu o wszym zakresie zostan% utracone dane, które wystpoway w dokumencie o szerszym zakresie (np. dane o okresach pracy górniczej z RGA, skadniki wynagrodzenia z RNA). Bloki wielokrotne mona kopiowar bez wzgldu na to, w jakim trybie otwarty jest dokument (edycja lub przegl%danie). WklejaR je mona jedynie do dokumentu otwartego do edycji. Aby skopiowar blok lub bloki wielokrotne: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty/Wszystkie dokumenty. 2. W obszarze roboczym Wszystkie dokumenty wska dokument, np. ZUS RCA, którego bloki wielokrotne chcesz skopiowar, i otwórz go do edycji, klikaj%c na ikonie Otwórz znajduj%cej si na pasku narzdzi. 3. Przejd3 na zakadk z blokami wielokrotnymi i zaznacz blok lub bloki, które chcesz skopiowar, a nastpnie z menu Edycja wybierz polecenie Kopiuj bloki wielokrotne. 4. Je6li chcesz wkleir skopiowane bloki wielokrotne do dokumentu, w którym aktualnie si znajdujesz, to z menu Edycja wybierz polecenie Wklej bloki wielokrotne. Je6li chcesz wkleir bloki wielokrotne do innego dokumentu tego samego typu lub z tej samej grupy, to otwórz wybrany dokument do edycji i z menu Edycja wybierz polecenie Wklej bloki wielokrotne Operacje na dokumentach W programie PATNIK wszystkie dokumenty wy6wietlane s% w obszarze roboczym w postaci list. Obszar roboczy znajduje si wewn%trz okna gównego (patrz Rysunek 74). W jego granicach, po wybraniu okre6lonego polecenia (klikniciu na ikonie z panelu wyboru), np. Wszystkie dokumenty, pojawia si odpowiednia lista dokumentów. W obszarze tym wykonywana jest wikszo6r operacji przeprowadzanych przez uytkownika, midzy innymi tworzenie, przegl%danie, edycja dokumentów. Obszar roboczy w programie PATNIK umoliwia take sortowanie danych. Funkcje programu 127

128 Nagówek kolumny Sekcja grupuj%ca Rysunek 74. Przykadowe okno obszaru roboczego Dodawanie i usuwanie kolumn w obszarze roboczym Informacje wy6wietlane w obszarze roboczym s% podzielone na kolumny (patrz Rysunek 74 ), wedug których moliwe jest sortowanie dokumentów. Kolumny w obszarze roboczym s% pogrupowane w sekcje wyodrbniaj%ce ten sam typ informacji, np. dla widoku ZUS ZIUA bd% to nastpuj%ce sekcje: Dokument, Poprzednie dane ubezpieczonego, Aktualne dane ubezpieczonego. Kolumny s% róne dla poszczególnych rodzajów dokumentów tak, aby umoliwir uytkownikowi szybk% identyfikacj oraz zapewnir jak najwiksz% liczb informacji o dokumencie. Przykadowo dla obszaru roboczego Wszystkie dokumenty s% to: L. pozycji, Typ dokumentu, Identyfikator dokumentu, Data wypenienia, Status, Status weryfikacji, Nazwisko, Imi, PESEL, NIP, Rodzaj dokumentu, Seria i numer dokumentu. Istnieje moliwo6r zmiany kolejno6ci wy6wietlania kolumn i sekcji, a take ich usuwania, dodawania i przywracania poprzednich ustawiei, co w znacznym stopniu uatwia przegl%danie dokumentów znajduj%cych si w obszarze roboczym. Zamiana kolejno6ci kolumn moe odbywar si tylko w obrbie jednej sekcji kolumn. Aby zmienir kolejno6r kolumn: 1. Kliknij lewym klawiszem myszy na kolumnie, któr% chcesz przestawir, i, trzymaj%c cay czas wci6nity przycisk, przeci%gnij j% w inne miejsce. 128 Podrcznik uytkownika

129 Zmiana kolejno6ci kolumn moe nastpowar tylko w obrbie jednej sekcji. Aby usun%r lub dodar kolumn: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Kolumny, a nastpnie Dodaj/UsuG kolumn>. 2. Na ekranie pojawi si okno Kolumny (patrz Rysunek 75) kliknij lewym klawiszem myszy na nagówku kolumny, któr% chcesz usun%r, i przeci%gnij j% do okna Kolumny. Dodawanie kolumny wykonuje si przez przeci%gnicie nazwy kolumny na pasek nagówków kolumn. 3. Zamknij okno Kolumny. Ustawienie to zostanie zachowane do momentu wykonania polecenia Kolumny/Przywró@ domyllne ustawienia kolumn z menu Widok. Rysunek 75. Okno: Kolumny Sortowanie dokumentów w obszarze roboczym W programie PATNIK istnieje moliwo6r sortowania, rosn%cego i malej%cego, danych w dowolnej z kolumn widocznych w obszarze roboczym. Najprostszym przykadem sortowania danych jest sortownie wedug nazwiska b%d3 imienia. Sortowanie dokumentów wedug kolumn jest moliwe tyko w sytuacji, gdy w Ustawieniach programu na zakadce Inne w%czona jest opcja W*"cz sortowanie wed*ug kolumn. Funkcje programu 129

130 Aby posortowar dane, kliknij na nagówku wybranej kolumny (patrz Rysunek 76) dane zostan% posortowane rosn%co, tak jak na wyej wymienionym rysunku (np. dla kolumny Nazwisko bdzie to kolejno6r od A do Z). Jeeli ponownie klikniesz na nagówku tej samej kolumny, dane zostan% posortowane malej%co (np. dla kolumny Nazwisko od Z do A). Na nagówku kolumny pojawi si odpowiedni znaczek trójk%t skierowany w gór dla sortowania narastaj%cego lub trójk%t skierowany w dó dla sortowania malej%cego. Rysunek 76. Nagówek kolumny Nazwisko 5.4 Kreator zasilania inicjalnego Funkcja suy do wczytania dokumentów powstaych w poprzednich wersjach programu Patnik ( lub nisze) lub z innych systemów zewntrznych oraz do zasilenia istniej%cych kartotek ubezpieczonych danymi o oddziaach NFZ i jest wspomagana kreatorem. Zasilanie inicjalne naley wykonywar tylko w odniesieniu do dokumentów, które wcze6niej zostay przekazane do ZUS-u. Dokumenty takie otrzymaj% status Historyczny i s% umieszczane w zestawach dokumentów o statusie Historyczny i nazwie takiej samej jak mia wczytywany plik KEDU. Oznacza to, e nie mona ich edytowar, ale maj% wpyw na aktualizacj kartotek patnika i ubezpieczonych. Podczas zasilania inicjalnego tworzone s% nowe kartoteki ubezpieczonych dla osób, które nie zostay zidentyfikowane z adn% istniej%c% w bazie kartotek%. Do istniej%cych kartotek s% dopisywane aktualne b%d3 historyczne dane o osobach ubezpieczonych lub patniku. Je6li w6ród dokumentów, które s% wczytywane, istniej% dokumenty bez minimum identyfikacyjnego ubezpieczonego, to zostan% one wczytane do programu, ale na ich podstawie nie zostan% utworzone nowe kartoteki ubezpieczonych. Zasilenie kartotek ubezpieczonych danymi o oddziaach NFZ pochodz%cymi z plików *.kch mona wykonar po utworzeniu kartotek dla tych ubezpieczonych. Oznacza to, e naley najpierw wczytar do programu dokumenty ubezpieczonych, a pó3niej wczytywar dane z plików *.kch. Usunicie dokumentu o statusie Historyczny nie powoduje usunicia zapisów w kartotece powstaych w wyniku zasilenia bazy tym dokumentem. Aby usun%r dokument historyczny naley usun%r zestaw, do którego ten dokument jest do%czony. 130 Podrcznik uytkownika

131 Uwaga! Je6li w poprzedniej wersji programu Patnik (wersji lub wcze6niejsze) wysyae6 do ZUS w kompletach koryguj%cych tylko dokumenty faktycznie korygowane, czyli nie cae komplety, to przed zasileniem inicjalnym musisz odpowiednio przygotowar dokumenty. Aby wykonar zasilenie inicjalne dokumentami rozliczeniowymi, umoliwiaj%c atwe tworzenie zestawów koryguj%cych za okresy rozliczane w poprzednich wersjach programu: 1. W programie Patnik w wersji dla kadego okresu rozliczeniowego, za który byy wysane zestawy koryguj%ce, utwórz zbiorcze zestawy miesiczne i nadaj mu identyfikator zgodny z najwyszym przekazanym do ZUS (czyli identyfikator ZZM musi byr taki sam, jak najwyszy identyfikator kompletu koryguj%cego przekazanego do ZUS). 2. Podczas zasilenia inicjalnego wska zestawy zawieraj%ce wszystkie komplety dokumentów za dany okres rozliczeniowy, oprócz zestawu z najwyszym identyfikatorem zawieraj%cym ostatni% wysan% korekt. Nie musisz wszystkich zestawów wczytywar za jednym razem, moesz wykonywar to kolejno. 3. Dla kadego okresu rozliczeniowego zamiast zestawu z najwyszym identyfikatorem (zawieraj%cego ostatni% wysan% korekt) wska przygotowany wcze6niej zbiorczy zestaw miesiczny. Efektem tego bdzie zasilenie bazy dokumentami rozliczeniowymi przekazanymi do ZUS w poprzednich wersjach programu tak, aby na ich podstawie byo mona atwo tworzyr dokumenty koryguj%ce, je6li bdzie istniaa taka konieczno6r. Aby wykonar zasilanie inicjalne: 1. Z menu Narz>dzia wybierz polecenie Zasilanie inicjalne. 2. Na ekranie pojawi si okno powitalne kreatora - kliknij przycisk Dalej i postpuj zgodnie ze wskazówkami kreatora. Rysunek 77. Okno powitalne Kreatora zasilania inicjalnego 3. W drugim kroku kreatora okre6l (patrz Rysunek 78), jakimi danymi ma zostar zasilona baza programu i dla kogo ma zostar przeprowadzone zasilenie. Kliknij przycisk Dalej. Funkcje programu 131

132 Baz programu mona zasilir dokumentami ubezpieczeniowymi z pliku KEDU pochodz%cymi z poprzedniej wersji programu Patnik lub danymi o oddziale NFZ pochodz%cymi z pliku o strukturze KCH. Plik o strukturze KCH mona wygenerowar w programie Patnik wersja lub wcze6niejsza podczas tworzenia raportów ZUS RMUA. Zasilenie inicjalne moe zostar wykonane tylko dla patnika wybranego jako kontekst pracy lub dla wszystkich patników istniej%cych w bazie. Warunkiem wykonania zasilenia dla patników innych ni wybrany jako kontekst pracy jest istnienie w bazie danych kartotek tych patników (aby to sprawdzir z menu Patnik wybierz polecenie Rejestr patników) oraz zgodno6r danych identyfikacyjnych patnika w kartotece i we wczytywanym pliku KEDU. Rysunek 78. Okno: Kreator zasilania inicjalnego krok 2/5 4. Wska plik KEDU lub plik *.kch, w zaleno6ci od wybranej wcze6niej opcji, którym chcesz zasilir baz danych, i kliknij przycisk Dalej. Rysunek 79. Okno dialogowe: Kreator zasilania inicjalnego krok 3/5 132 Podrcznik uytkownika

133 5. W kolejnym kroku kreator rozpoczyna wczytywanie dokumentów lub danych o oddziaach NFZ i ich analiz. Kliknij przycisk Tak w oknie komunikatu (patrz Rysunek 80), je6li chcesz, aby zostaa wykonana zamiana kodu Branowej Kasy Chorych na kod oddzia NFZ. Podczas wczytywania dokumentów ZUS ZUA i ZUS ZZA wykonywana jest zamiana kodów Kas chorych na kody oddziaów Narodowego Funduszu Zdrowia. Dla ubezpieczonych, którzy wcze6niej naleeli do Branowej Kasy Chorych, zostanie wykonana analiza kodu pocztowego i kod oddziau NFZ dopisany zostanie zgodnie z kodem pocztowym w adresie zamieszkania podanym w dokumencie. Je6li dla jakiego6 ubezpieczonego, który nalea do Branowej Kasy Chorych, brak jest adresu zamieszkania, to zostanie sprawdzony adres zameldowania, a je6li i tego adresu nie bdzie, to kod oddziau NFZ nie zostanie uzupeniony. Rysunek 80. Okno komunikat z pytaniem, czy zamienir kod Branowej Kasy Chorych 6. W ostatnim kroku kreatora kliknij przycisk Raport, aby zapoznar si z tre6ci% raportu z przebiegu zasilenia inicjalnego. Aby zapisar w bazie zaimportowane dokumenty, kliknij przycisk Zakocz. Kliknicie przycisku Anuluj umoliwia rezygnacj z zapisania wczytywanych dokumentów do bazy. Je6li po zakoiczeniu zasilenia chcesz zoptymalizowar baz, to zaznacz pole wyboru Uruchom optymalizacj bazy (wicej informacji patrz Podrcznik administratora ). Podczas zasilenia inicjalnego zakadane s% nowe kartoteki osobom ubezpieczonym, które wcze6niej nie figuroway w Rejestrze ubezpieczonych. Jeeli kartoteki zakadane s% na podstawie dokumentów, w których wypenione jest pole PESEL, a pole Data urodzenia nie zostao wypenione, to program automatycznie uzupeni pole Data urodzenia w kartotece. O uzupenieniu kartoteki ubezpieczonego poprzez dodanie daty urodzenia informuje odpowiedni komunikat, umieszczony w raporcie z importu. Funkcje programu 133

134 Rysunek 81. Okno dialogowe: Kreator zasilania inicjalnego krok 5/5 5.5 Import dokumentów Funkcja ta suy do wczytywania dokumentów ubezpieczeniowych z systemów zewntrznych i jest wspomagana kreatorem. Dane z systemów zewntrznych powinny byr wygenerowane w postaci pliku KEDU, którego struktur okre6la dokument Specyfikacja wej6cia wyj6cia. Program Patnik wersja umoliwia wczytywanie plików KEDU o formacie XML lub SGML. Dla programu Patnik wersja obowi%zuj%cym dokumentem jest: - dla KEDU o formacie XML - Elektroniczna Wymiana Dokumentów, Specyfikacja wej6cia wyj6cia wersja 2.0, która obejmuje zmiany w dokumentach ubezpieczeniowych, - dla KEDU o formacie SGML - Specyfikacja wej6cia-wyj6cia, wersja 1.9. W programie PATNIK istnieje kilka rodzajów importu: wczytanie wszystkich dokumentów z moliwo6ci% wczytywania dokumentów dla wszystkich patników istniej%cych w bazie, import nowych dokumentów, import dokumentów aktualizuj%cych, import dokumentów nowych i aktualizuj%cych. Program Patnik umoliwia wczytywanie dokumentów kilku patników jednocze6nie, przy czym musi istnier zgodno6r danych identyfikacyjnych patnika w importowanych dokumentach z danymi w patników w Rejestrze patników. Import dokumentów nowych i aktualizuj%cych moe odbywar si tylko dla jednego patnika. Musi istnier zgodno6r danych identyfikacyjnych patnika midzy kartotek% patnika a dokumentami importowanymi. 134 Podrcznik uytkownika

135 Kreator importu dokumentów pozwala na okre6lenie zakresu importowanych dokumentów oraz ustawienie dodatkowych opcji porównania podczas importu nowych i aktualizuj%cych dokumentów. Oznacza to, e z pliku KEDU mona zaimportowar dokumenty wybranego typu, np. tylko ZUS ZUA, lub dokumenty dla wybranych ubezpieczonych. Podczas importu dokumentów nowych lub aktualizuj%cych zawsze brane s% pod uwag rodzaj dokumentu, dane identyfikacyjne patnika i ubezpieczonego (aktualne i/lub historyczne) oraz kod tytuu ubezpieczenia. Poza tym mona okre6lir dodatkowe opcje porównania, które umoliwiaj% wykonanie bardziej szczegóowych sprawdzei importowanych dokumentów. Do dodatkowych danych, które mog% byr brane pod uwag w trakcie porównania, nale%: wymiar czasu pracy kod wykonywanego zawodu kod 6wiadczenia/przerwy pocz%tek okresu 6wiadczenia koniec okresu 6wiadczenia. W programie Patnik w zaawansowanych opcjach importu dodano opcj Porównuj z histori" danych identyfikacyjnych zapisanych w kartotekach ubezpieczonych. Opcja ta domy6lnie jest zaznaczona, czyli podczas importu nowych dokumentów i aktualizuj%cych zawsze brane s% pod uwag dane aktualne i historyczne ubezpieczonych. Umoliwiono jednak wy%czenie tej opcji, co oznacza, e import bdzie bra pod uwag tylko aktualne dane ubezpieczonego widoczne na zakadce Dane identyfikacyjne w kartotece ubezpieczonego. Wy%czenie tej opcji jest zalecane dla tych patników, którzy maj% bdne dane historyczne w kartotekach ubezpieczonych. Poza tym mona wykonar import, podczas którego bd% porównywane wszystkie pola w dokumentach Wczytanie wszystkich dokumentów Wczytanie wszystkich dokumentów polega na kopiowaniu wszystkich dokumentów z zestawu importowanego. W przypadku tej operacji nie jest istotne, czy dokumenty s% identyczne, czy róni% si midzy sob%. Wczytanie moe odbywar si dla jednego patnika (wybranego do kontekstu) lub dla wszystkich patników wprowadzonych do Rejestru patników. Aby wczytar dokumenty z pliku KEDU: 1. Z menu Narz>dzia wybierz polecenie Importuj dokumenty. 2. Na ekranie pojawi si okno powitalne kreatora importu (patrz Rysunek 82) - kliknij przycisk Dalej, aby kontynuowar prac kreatora. Funkcje programu 135

136 Rysunek 82. Okno dialogowe: Kreator importu dokumentów krok1/6 3. W nastpnym oknie kreatora (patrz Rysunek 83) wybierz rodzaj importu Wczytanie wszystkich dokumentów i kliknij przycisk Dalej. Je6li chcesz wczytar jednocze6nie dokumentu kilku patników, to wybierz Wczytanie wszystkich dokumentów i zaznacz pole wyboru dla p*atników wprowadzonych do Rejestru p*atników. Rysunek 83. Okno dialogowe: Wybór rodzaju importu 4. W oknie, które pojawi si na ekranie (patrz Rysunek 84), kliknij przycisk Przegl"daj i wska plik KEDU, który chcesz wczytar, a nastpnie kliknij przycisk Dalej. 136 Podrcznik uytkownika

137 Rysunek 84. Okno dialogowe: Wska. plik KEDU do importu 5. Kliknij przycisk Dalej w nastpnym oknie dialogowym (patrz Rysunek 86), aby rozpocz%r proces wczytania dokumentów. Rysunek 85. Okno dialogowe: Kreator importu dokumentów krok 4/6 Import moe byr procesem dugotrwaym - zaley to od wielko6ci pliku KEDU. Funkcje programu 137

138 6. Jeeli w6ród wczytywanych dokumentów znajduje si deklaracja rozliczeniowa ZUS DRA z niepoprawnymi warto6ciami w polu III.03 Czy patnik posiada status zakadu pracy chronionej/aktywno6ci zawodowej, to na ekranie zostanie wy6wietlony komunikat (patrz Rysunek 85), a warto6ci te zostan% zamienione na zgodne z obowi%zuj%cymi od stycznia 2004r. (patrz rozdzia Przygotowanie dokumentów rozliczeniowych - deklaracji rozliczeniowej). Kliknij przycisk Tak w oknie komunikatu (patrz Rysunek 80), je6li chcesz, aby zostaa wykonana zamiana kodu Branowej Kasy Chorych na kod oddzia NFZ. Podczas wczytywania dokumentów ZUS ZUA i ZUS ZZA wykonywana jest zamiana kodów Kas chorych na kody oddziaów Narodowego Funduszu Zdrowia. Dla ubezpieczonych, którzy wcze6niej naleeli do Branowej Kasy Chorych, zostanie wykonana analiza kodu pocztowego i kod oddziau NFZ dopisany zostanie zgodnie z kodem pocztowym w adresie zamieszkania podanym w dokumencie. Je6li dla jakiego6 ubezpieczonego, który nalea do Branowej Kasy Chorych, brak jest adresu zamieszkania, to zostanie sprawdzony adres zameldowania, a je6li i tego adresu nie bdzie, to kod oddziau NFZ nie zostanie uzupeniony. Rysunek 86. Okno komunikatu 7. Po zakoiczeniu procesu importu kliknij przycisk Raport znajduj%cy si w nastpnym oknie dialogowym (patrz Rysunek 87), aby zapoznar si z przebiegiem importu. Podczas wczytywania dokumentów zakadane s% nowe kartoteki osobom ubezpieczonym, które wcze6niej nie figuroway w Rejestrze ubezpieczonych. Jeeli kartoteki zakadane s% na podstawie dokumentów, w których wypenione jest pole PESEL, a pole Data urodzenia nie zostao wypenione, to program automatycznie uzupeni pole Data urodzenia w kartotece. O uzupenieniu kartoteki ubezpieczonego poprzez dodanie daty urodzenia informuje odpowiedni komunikat, umieszczony w raporcie z importu. 138 Podrcznik uytkownika

139 Rysunek 87. Okno dialogowe: Import dokumentów 8. W szóstym kroku kreatora kliknij przycisk Zakocz, aby zaimportowane dokumenty zostay zapisane w bazie programu. Kliknicie przycisku Anuluj powoduje wycofanie zaimportowanych dokumentów. Je6li po zakoiczeniu importu chcesz zoptymalizowar baz, to zaznacz pole wyboru Uruchom optymalizacj bazy (wicej informacji patrz Podrcznik administratora ). Je6li po wykonaniu importu zostay wykryte kartoteki do po%czenia i kartoteki te po%czono to zaleca si wykonanie aktualizacji danych identyfikacyjnych ubezpieczonego na wszystkich dokumentach o statusie Wprowadzony. Zaimportowane dokumenty mona ogl%dar w widoku Dokumenty wprowadzone - maj% one status Niezweryfikowany Import dokumentów nowych Import nowych dokumentów polega na kopiowaniu z zestawu importowanego dokumentów rónych od dokumentów znajduj%cych si w widoku Dokumenty wprowadzone. Aby zaimportowar nowe dokumenty: 1. Z menu Narz>dzia wybierz polecenie Importuj dokumenty. 2. Na ekranie pojawi si okno powitania kreatora (patrz Rysunek 82) - kliknij przycisk Dalej i postpuj zgodnie ze wskazówkami kreatora. Kliknicie przycisku Anuluj oznacza rezygnacje z importu dokumentów. 3. W nastpnym oknie kreatora (patrz Rysunek 88) wybierz opcj Import nowych dokumentów i kliknij przycisk Dalej. Kliknicie przycisku Zaawansowane... umoliwia okre6lenie zakresu importu oraz dodatkowych opcji porównywania dokumentów. Funkcje programu 139

140 Rysunek 88. Okno dialogowe: Kreator importu dokumentów krok 2 / 6 4. Po klikniciu przycisku Zaawansowane... na ekranie pojawi si okno Zaawansowane opcje importu (patrz Rysunek 89). Je6li chcesz okre6lir dodatkowe parametry porównania, które zostan% uwzgldnione podczas importu dokumentów, zaznacz odpowiednie pola na zakadce Opcje porównania. 5. Je6li chcesz ograniczyr import do wybranych typów dokumentów, np. ZUS ZUA, to wybierz je na zakadce Zakres importu/dokument. Je6li chcesz importowar dokumenty wybranych ubezpieczonych, to przejd3 na zakadk Zakres importu/ubezpieczony i wybierz opcj Wybranych ubezpieczonych. Nastpnie kliknij przycisk Wybierz ubezpieczonych i w oknie Lista ubezpieczonych wska osoby, dla których chcesz wykonar import dokumentów. Potwierd3 swój wybór, klikaj%c przycisk OK. W programie Patnik w zaawansowanych opcjach importu dodano opcj Porównuj z histori" danych identyfikacyjnych zapisanych w kartotekach ubezpieczonych. Opcja domy6lnie jest zaznaczona, czyli podczas importu nowych dokumentów zawsze brane s% pod uwag dane aktualne i historyczne ubezpieczonych. Umoliwiono jednak wy%czenie tej opcji, co oznacza, e import bdzie bra pod uwag tylko aktualne dane ubezpieczonego. Wy%czenie tej opcji jest zalecane dla tych patników, którzy maj% bdne dane historyczne w kartotekach ubezpieczonych. 140 Podrcznik uytkownika

141 Rysunek 89. Okno: Zawansowane opcje importu 6. W oknie, które pojawi si na ekranie (patrz Rysunek 84), kliknij przycisk Przegl"daj i wska plik KEDU, który chcesz zaimportowar, a nastpnie kliknij przycisk Dalej. 7. Kliknij przycisk Dalej w czwartym kroku kreatora (patrz Rysunek 85), aby rozpocz%r proces importu dokumentów. Podczas importu dokumentów zakadane s% nowe kartoteki osobom ubezpieczonym, które wcze6niej nie figuroway w Rejestrze ubezpieczonych. Jeeli kartoteki zakadane s% na podstawie dokumentów, w których wypenione jest pole PESEL, a pole Data urodzenia nie zostao wypenione, to program automatycznie uzupeni pole Data urodzenia w kartotece. O uzupenieniu kartoteki ubezpieczonego poprzez dodanie daty urodzenia informuje odpowiedni komunikat, umieszczony w raporcie z importu. 8. W szóstym kroku kreatora kliknij przycisk Zakocz, aby zaimportowane dokumenty zostay zapisane w rejestrze dokumentów. Kliknicie przycisku Anuluj powoduje wycofanie zaimportowanych dokumentów. Je6li po zakoiczeniu importu chcesz zoptymalizowar baz, to zaznacz pole wyboru Uruchom optymalizacj bazy (wicej informacji patrz Podrcznik administratora ). Je6li po wykonaniu importu zostay wykryte kartoteki do po%czenia i kartoteki te po%czono to zaleca si wykonanie aktualizacji danych identyfikacyjnych ubezpieczonego na wszystkich dokumentach o statusie Wprowadzony. Funkcje programu 141

142 Zaimportowane dokumenty mona ogl%dar w widoku Dokumenty wprowadzone maj% one status Niezweryfikowany Import dokumentów aktualizuj,cych Import dokumentów aktualizuj%cych polega na porównaniu dokumentów z importowanego pliku KEDU z dokumentami znajduj%cymi si w bazie programu ze statusem Wprowadzony i pominiciu tych dokumentów, które nie wystpuj% w programie Patnik, oraz wyszukaniu dokumentów takich samych i zast%pieniu ich dokumentami pochodz%cymi z importu. W wypadku importu z aktualizacj% dokumentu zgoszenia do ubezpieczei ZUS ZUA dla tego samego ubezpieczonego nie nastpuje uaktualnienie danych. Importowany ZUS ZUA dopisywany jest obok dokumentu istniej%cego w zestawie. Mechanizm taki zosta wprowadzony dla sytuacji, w której ubezpieczony w danym zakadzie pracy zawar przynajmniej dwie umowy o prac. Aby przeprowadzir import dokumentów z aktualizacj%: 1. Z menu Narzdzia wybierz polecenie Importuj dokumenty. 2. Na ekranie pojawi si okno powitania kreatora (patrz Rysunek 82) - kliknij przycisk Dalej i postpuj zgodnie ze wskazówkami kreatora. Kliknicie przycisku Anuluj oznacza rezygnacje z importu dokumentów. 3. W nastpnym oknie kreatora wybierz opcj Import dokumentów aktualizuj"cych i kliknij przycisk Dalej. 4. Kliknij przycisk Zaawansowane, je6li chcesz okre6lir zakresu importu oraz dodatkowe opcje porównywania dokumentów. 5. W oknie, które pojawi si na ekranie (patrz Rysunek 84), kliknij przycisk Przegl"daj i wska plik KEDU, który chcesz zaimportowar, a nastpnie kliknij przycisk Dalej. 6. Kliknij przycisk Dalej w czwartym kroku kreatora (patrz Rysunek 85), aby rozpocz%r proces importu dokumentów. Jeeli w6ród wczytywanych dokumentów znajduje si deklaracja rozliczeniowa ZUS DRA z niepoprawnymi warto6ciami w polu III.03 Czy patnik posiada status zakadu pracy chronionej/aktywno6ci zawodowej, to na ekranie zostanie wy6wietlony komunikat (patrz Rysunek 86), a warto6ci te zostan% zamienione na zgodnie z obowi%zuj%cymi od stycznia 2004r. (patrz rozdzia Przygotowanie dokumentów rozliczeniowych - deklaracji rozliczeniowej). 7. Je6li w trakcie importu wyst%pi% sytuacje niejednoznaczne wyja6nij je zgodnie z opisem z rozdziau Po zakoiczeniu procesu importu kliknij przycisk Raport znajduj%cy si w nastpnym oknie dialogowym (patrz Rysunek 87), aby zapoznar si z przebiegiem importu. 9. W szóstym kroku kreatora kliknij przycisk Zakocz, aby zaimportowane dokumenty zostay zapisane w rejestrze dokumentów. 10. Kliknicie przycisku Anuluj powoduje wycofanie zaimportowanych dokumentów. 142 Podrcznik uytkownika

143 Je6li po wykonaniu importu zostay wykryte kartoteki do po%czenia i kartoteki te po%czono to zaleca si wykonanie aktualizacji danych identyfikacyjnych ubezpieczonego na wszystkich dokumentach o statusie Wprowadzony. Zaimportowane dokumenty mona ogl%dar w widoku Dokumenty wprowadzone - maj% one status Niezweryfikowany Wyja>nianie sytuacji niejednoznacznych podczas importu z aktualizacj, Je6li w6ród importowanych dokumentów lub w bazie programu wystpuj% dwa (lub wicej) dokumenty podobne, to w trakcie importu powstaj% sytuacje niejednoznaczne, tzn. program sam nie potrafi wybrar dokumentów do aktualizacji. Sytuacje niejednoznaczne mog% powstar w nastpuj%cych przypadkach: - w6ród importowanych dokumentów w pliku KEDU istniej% dwa (lub wicej) dokumenty podobne, a w bazie programu istnieje jeden dokument, który mona zaktualizowar, - w bazie programu w6ród dokumentów o statusie Wprowadzony istniej% dwa (lub wicej) dokumenty podobne, a w pliku KEDU jest jeden taki dokument, - i w pliku KEDU i w bazie istnieje kilka podobnych dokumentów. Dokumenty podobne to takie, które maj% takie same dane identyfikacyjne patnika i/lub ubezpieczonego oraz speniaj% kryteria zawarte w oknie Zaawansowane opcje importu (patrz Rysunek 89). Je6li w trakcie importu wyst%pi% sytuacje niejednoznaczne na ekranie pojawi si okno Lista dokumentów (patrz Rysunek 90). Okno jest podzielone na dwie zakadki, a kada z zakadek ma dwa bloki z listami dokumentów. Opisy bloków wskazuj%, jakie dokumenty znajduj% si na listach. Na zakadce Jeden dokument importowany do wielu w Rejestrze Dokumentów, w bloku Dokumenty importowane wska dokument, a nastpnie w dolnej cz6ci okna w bloku Dokumenty w bazie danych wybierz dokument, który ma zostar zaktualizowany i kliknij przycisk Aktualizuj. Kliknicie przycisku Pomi powoduje pominicie dokumentów importowanych, czyli w bazie programu pozostan% niezmienione dokumenty. Kliknij przycisk OK, aby zamkn%r okno Lista dokumentów. Przycisk OK jest aktywny po wyja6nieniu wszystkich sytuacji niejednoznacznych, czyli gdy listy na obu zakadach okna s% puste. Dwukrotne kliknicie na dokumencie wskazanym na li6cie umoliwia ogl%danie jego zawarto6ci. Zakadka Wiele dokumentów importowanych do jednego w Rejestrze dokumentów umoliwia obsug sytuacji, gdy w importowanym pliku KEDU jest kilka dokumentów podobnych. Funkcje programu 143

144 Rysunek 90. Okno Lista dokumentów import jednego dokumentu do wielu w Rejestrze dokumentów Przykadowe sytuacje, jakie mog? wyst?pi@ w trakcie importu Schemat poniej (patrz Rysunek 91) przedstawia przykadowe sytuacje, jakie mog% wyst%pir podczas importu dokumentów ZUS RCA. Pierwszy przyk+ad W bazie patnika znajduje si dokument ZUS RCA, w którym dla ubezpieczonego Kowalski Jan istnieje jeden raport imienny. W pliku KEDU wskazanym do importu z aktualizacj% znajduj% si dwa raporty imienne dla tego ubezpieczonego. W takiej sytuacji uytkownik sam musi zdecydowar, który raport imienny dla Kowalskiego Jana jest wa6ciwy i ma pozostar w bazie po ukoiczeniu procesu importu. Istniej% trzy moliwe rozwi%zania tej sytuacji: pierwszy z importowanych raportów Kowalskiego Jana zast%pi raport istniej%cy w bazie, drugi z importowanych raportów Kowalskiego Jana zast%pi raport istniej%cy w bazie, raport istniej%cy w bazie pozostanie bez zmian, importowane raporty zostan% pominite. Je6li podczas importu wyst%pi taka sytuacja, to na ekranie pojawi si okno Lista dokumentów (patrz Rysunek 92). Wska pierwszy lub drugi z dokumentów w bloku Importowane dokumenty i kliknij przycisk Aktualizuj, aby zast%pi on dokument istniej%cy w bazie. 144 Podrcznik uytkownika

145 Kliknij przycisk Pomi, aby w Rejestrze dokumentów pozosta dokument, który by przed importem. Drugi przyk+ad W bazie patnika znajduje si dokument ZUS RCA, w którym dla ubezpieczonego Kowalski Jan istniej% dwa raporty imienne. W pliku KEDU wskazanym do importu z aktualizacj% znajduje si jeden raport imienny dla tego ubezpieczonego. W takiej sytuacji uytkownik sam musi zdecydowar, który z dokumentów w bazie ma byr zast%piony importowanym. Istniej% trzy moliwe rozwi%zania tej sytuacji: pierwszy z istniej%cych w bazie raportów Kowalskiego Jana zostanie zast%piony raportem importowanym, drugi z istniej%cych w bazie raportów Kowalskiego Jana zostanie zast%piony raportem importowanym, oba raport istniej%cy w bazie pozostan% bez zmian, importowany raport zostanie pominity. Je6li podczas importu wyst%pi taka sytuacja, to na ekranie pojawi si okno Lista dokumentów (patrz Rysunek 90). Wska pierwszy lub drugi z dokumentów w bloku Dokumenty w bazie danych i kliknij przycisk Aktualizuj, aby zosta on zast%piony dokumentem importowanym. Kliknij przycisk Pomi, aby w Rejestrze dokumentów istniej%ce raporty pozostay bez zmian. Funkcje programu 145

146 Rysunek 91 Przykadowe sytuacje niejednoznaczne podczas importu z aktualizacj% 146 Podrcznik uytkownika

147 Rysunek 92. Okno Lista dokumentów import wielu dokumentów do jednego w Rejestrze dokumentów Import dokumentów nowych i aktualizuj,cych Import dokumentów nowych z aktualizacj% polega na wczytaniu dokumentów nowych i aktualizowaniu dokumentów, które ju istniej% w bazie. Oznacza to, e je6li w importowanym zestawie dokumentów w postaci pliku KEDU istniej% dokumenty, których brak w bazie programu Patnik, to dokumenty te zostan% zaimportowane. Natomiast dokumenty takie same (istniej%ce w bazie) zostan% zast%pione dokumentami importowanymi. Aby przeprowadzir import dokumentów nowych i aktualizuj%cych wybierz z menu Narz>dzia polecenie Importuj dokumenty, a nastpnie postpuj tak, jak przy imporcie dokumentów aktualizuj%cych (patrz rozdzia 5.5.3), tylko w drugim kroku kreatora wybierz opcj Import dokumentów nowych i aktualizuj"cych. Zaimportowane dokumenty najlepiej ogl%dar w widoku Dokumenty wprowadzone - maj% one status Niezweryfikowany. Funkcje programu 147

148 5.6 Obs uga zestawów dokumentów Zestaw dokumentów jest paczk% dokumentów rónego typu, które uytkownik moe w danym momencie przekazar w postaci wydruków lub wysar elektronicznie do ZUS. Obsuga zestawów dokumentów polega na utworzeniu zestawu, dodaniu do niego dokumentów, zweryfikowaniu dokumentów, podpisaniu wybranym certyfikatem i przekazaniu go do ZUS. Do zestawu mona dodar tylko dokumenty o statusie Wprowadzony. Dokumenty ubezpieczeniowe do ZUS mona przekazywar: w postaci wydruków papierowych (patnicy skadek rozliczaj%cy skadki za nie wicej ni 5 osób), wysyaj%c bezpo6rednio z programu PATNIK, przy wykorzystaniu przegl%darki internetowej. Operacje zwi%zane z obsug% zestawów dokumentów wywoywane s% w widokach Zestawy wprowadzone oraz Zestawy wys*ane (patrz Rysunek 93). Obszar roboczy Zestawy wprowadzone jest dostpny po wybraniu z menu Widok polecenia Zestawy dokumentów/zestawy wprowadzone lub po klikniciu ikony Zestawy wprowadzone na zakadce Zestawy dokumentów na pasku ikon, lub te po wci6niciu klawisza F6 w dowolnym widoku. Zestawy dokumentów widoczne s% w nim do momentu wysania, po wysaniu zestaw jest widoczny w widoku Zestawy wys*ane. Obszar roboczy Zestawy wys*ane jest dostpny po wybraniu z menu Widok polecenia Zestawy dokumentów/zestawy wysane lub po klikniciu ikony Zestawy wys-ane na zakadce Zestawy dokumentów na pasku ikon, lub te po wci6niciu klawisza F7 w dowolnym widoku. W tym widoku przechowywane s% zestawy dokumentów, które zostay ju wysane do ZUS oraz zestawy historyczne (wczytane podczas zasilenia inicjalnego z poprzednich wersji programu Patnik). Wysyanie zestawów dokumentów jest wspomagane kreatorami, które umoliwiaj% przegl%danie raportów na poszczególnych etapach wysyki zestawów: - raportu z weryfikacji, - raportu z podpisywania zestawu wybranym certyfikatem, - raportu z wysyki. 148 Podrcznik uytkownika

149 Rysunek 93. Obszar roboczy Zestawy wprowadzone Utworzenie nowego zestawu dokumentów Funkcja umoliwia utworzenie nowego zestawu dokumentów. Uytkownik tworz%cy zestaw moe od razu dodar do niego wybrane dokumenty lub zrobir to pó3niej. Przed wysaniem zestawu zawieraj%cego koryguj%ce raporty imienne, oznacz statusem Do wysy ki raporty, które zostay faktycznie skorygowane i powinny byr wysane do ZUS (patrz Oznaczanie raportów imiennych do wysyki). Aby przygotowar zestaw dokumentów do wysania: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Zestawy dokumentów/zestawy wprowadzone. 2. W widoku Zestawy wprowadzone (patrz Rysunek 93) z menu Program wybierz polecenie Nowy, aby przej6r do tworzenia nowego zestawu. Polecenie Nowy dostpne jest równie jako przycisk na pasku narzdzi lub w menu podrcznym, dostpnym po klikniciu prawym klawiszem myszy na panelu w widoku Zestawy wprowadzone. Moesz równie uyr kombinacji klawiszy CTRL+N na klawiaturze. 3. W oknie Zestaw dokumentów (patrz Rysunek 94), które pojawi si na ekranie, wypenij pole Nazwa zestawu, a nastpnie kliknij przycisk Dodaj, aby do%czyr dokumenty do zestawu. Funkcje programu 149

150 Rysunek 94. Okno dialogowe: Zestaw dokumentów 4. Na ekranie pojawi si okno Lista dokumentów (patrz Rysunek 95), zawieraj%ce list wprowadzonych dokumentów. Zaznacz te dokumenty, które chcesz przesar do ZUS, i kliknij przycisk OK. Wybrane dokumenty zostan% dodane do zestawu. W oknie Lista dokumentów wy6wietlane s% tylko dokumenty o statusie Wprowadzony, które nie zostay dodane do innego zestawu dokumentów. Kliknicie przycisku Poka filtr powoduje wy6wietlanie panelu filtruj%cego umoliwiaj%cego zaawansowane wyszukiwanie dokumentów, które maj% zostar do%czone do zestawu. 150 Podrcznik uytkownika

151 Rysunek 95. Okno dialogowe: Lista dokumentów 5. Zapisz zmiany wprowadzone w zestawie, klikaj%c przycisk Zapisz i zamknij na pasku narzdzi Wys anie zestawu dokumentów Funkcja suy do przygotowania i wysania zestawu dokumentów do ZUS. W zaleno6ci od wybranej metody przekazywania dokumentów (patrz Podrcznik administratora rozdzia Konfiguracja przekazu elektronicznego) umoliwia ona wydrukowanie dokumentów znajduj%cych si w zestawie lub przygotowanie i przekazanie dokumentów w postaci elektronicznej przesyki patrz te rozdzia 4.9 Jak przygotowar i wysar zestaw dokumentów? Przygotowanie zestawu dokumentów do elektronicznej wysyki do ZUS polega na: podpisaniu dokumentu kluczem prywatnym nadawcy, do%czeniu certyfikatu nadawcy, zaszyfrowaniu tre6ci dokumentu. W obecnej wersji programu Patnik wysyka realizowana jest tylko w kanale EWD (Elektroniczna Wymiana Dokumentów). Wysanie jest wspomagane kreatorem. W zaleno6ci od miejsca, z jakiego jest uruchamiana funkcja wysyania, kreator moe mier osiem lub dziewir kroków. Funkcje programu 151

152 Podczas wysyania dokumentów odbywa si automatyczny wybór adresu internetowego, na jaki zostan% przekazane zestawy dokumentów. Je6li wybrany serwer jest niedostpny, to dokumenty automatycznie zostan% skierowane na inny dostpny serwer. Potwierdzenie wysania zestawu zostanie pobrane z serwera, na który fizycznie zostay one wysane na podstawie informacji zawartej w oknie Zestaw dokumentów na zakadce Wysy+ka w polu Serwer. Adres strony internetowej, na któr% patnik moe przekazywar dokumenty bdzie losowany spo6ród: Przed Aby funkcja wysyania zestawu dokumentów (przy wybranej metodzie przesyania innej ni wydruk) dziaaa poprawnie, musz% byr spenione nastpuj%ce warunki: 1. W programie zarejestrowany jest wany certyfikat jednostki ZUS. W przypadku braku certyfikatu ZUS naley go pobrar i zarejestrowar patrz rozdzia Pobieranie certyfikatu ZUS). Identyfikator jednostki ZUS powinien byr ustawiony w parametrach przekazu elektronicznego (patrz Podrcznik administratora rozdzia Konfiguracja przekazu elektronicznego). 2. W programie zarejestrowany jest wany certyfikat kwalifikowany. wysaniem dokumentów naley ustawir metod wysyania w parametrach przekazu elektronicznego (patrz Podrcznik administratora ). Aby wysar zestaw dokumentów: 1. W widoku Zestawy wprowadzone otwórz zestaw dokumentów, który chcesz wysar, zaznaczaj%c ten zestaw i wybieraj%c z menu Program polecenie Otwórz. Polecenie Otwórz dostpne jest równie jako przycisk na pasku narzdzi lub w menu podrcznym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy na panelu w widoku Zestawy wprowadzone. Moesz równie uyr klawisza ENTER lub kombinacji klawiszy CTRL+O na klawiaturze albo klikn%r dwukrotnie lewym klawiszem myszy na wybranym zestawie. 2. W oknie Zestaw dokumentów (patrz Rysunek 96) z menu Narz>dzia wybierz polecenie WyLlij. Polecenie WyLlij dostpne jest równie jako przycisk na pasku narzdzi w oknie Zestaw dokumentów. Moesz równie zrezygnowar z otwierania wybranego zestawu dokumentów i uyr polecenia WyLlij z menu Narz>dzia okna gównego lub z menu podrcznego, dostpnego po zaznaczeniu zestawu i klikniciu prawym klawiszem myszy na panelu w widoku Zestawy wprowadzone. 152 Podrcznik uytkownika

153 Rysunek 96. Okno: Zestaw dokumentów 3. Na ekranie wy6wietlony zostanie komunikat (patrz Rysunek 97) kliknij przycisk Tak. Kliknicie przycisku Nie oznacza rezygnacj z wysania zestawu. Rysunek 97. Okno komunikatu Kolejne kroki zale% od wybranej metody przekazywania dokumentów do ZUS i opisane zostay w nastpnych podrozdziaach Wydruk Jeeli w ustawieniach przekazu elektronicznego (patrz Podrcznik administratora ) wybrana zostaa metoda przekazywania dokumentów Wydruk: Funkcje programu 153

154 4. Wykonywana jest weryfikacja dokumentów znajduj%cych si w zestawie. Je6li zestaw zawiera bdy zwyke lub ostrzeenia, to pojawi si komunikat (patrz Rysunek 98). Je6li chcesz wysar zestaw z bdami, kliknij przycisk Tak. Kliknicie przycisku Nie oznacza rezygnacj z wysania zestawu. Rysunek 98. Okno komunikatu o bdach w zestawie Zestaw zawieraj%cy bdy krytyczne nie moe zostar wysany. 5. Dokumenty znajduj%ce si w zestawie s% drukowane. 6. Wy6wietlony zostanie komunikat (patrz Rysunek 99). Aby potwierdzir poprawno6r wydruku i zmian statusu dokumentów w zestawie na Wys*any, kliknij przycisk Tak. Rysunek 99. Okno komunikatu z pytaniem o potwierdzenie zmiany statusu wydrukowanego zestawu Po wykonaniu tej operacji dokumenty znajduj%ce si w zestawie otrzymuj% status Wys*any, co oznacza, e nie mog% byr one edytowane ani usuwane. Zestawy dokumentów, które zostay przekazane do ZUS, widoczne s% w widoku Zestawy wys*ane. 7. Na ekranie pojawi si komunikat informuj%cy o wysaniu zestawu (patrz Rysunek 100) - kliknij przycisk OK. Rysunek 100. Informacja o statusie zestawu dokumentów Po przekazaniu dokumentów do ZUS zmiei status zestawu dokumentów (patrz rozdzia Oznaczanie zestawu jako Potwierdzony). 154 Podrcznik uytkownika

155 Wys anie zestawu dokumentów bezpo>rednio z programu Jeeli w ustawieniach przekazu elektronicznego (patrz Podrcznik administratora ) wybrana zostaa metoda przekazywania dokumentów Automatyczna wysy*ka: 6. W czytniku umie6r kart zawieraj%c% certyfikat kwalifikowany oraz klucz prywatny uytkownika. Jeeli podczas tej sesji pracy z programem uytkownik nie pracowa jeszcze z przekazem elektronicznym lub nie przechodzi do widoków zwi%zanych z przekazem (tj. Certyfikaty, Listy CRL lub Wiadomoci), to przed wysaniem zestawu dokumentów wykonana zostanie dodatkowo weryfikacja wstpna zarejestrowanych w programie certyfikatów i list CRL (patrz rozdzia Weryfikacja wstpna danych przekazu elektronicznego). 7. Na ekranie zostanie wy6wietlone okno powitalne kreatora (patrz Rysunek 101) - kliknij przycisk Dalej i postpuj zgodnie ze wskazówkami kreatora. Wysyanie zestawów dokumentów do ZUS za pomoc% kreatora odbywa si w o6miu krokach. Informacja o tym, który krok wykonujesz, wy6wietlana jest na pasku tytuu. Kliknicie przycisku Anuluj oznacza rezygnacj z wysyania zestawów. Rysunek 101 Okno powitalne kreatora wysyania zestawów do ZUS 8. W kroku drugim kreatora zostanie wykonana weryfikacja dokumentów. 9. Kliknij przycisk Dalej w kolejnym kroku kreatora, aby przej6r do przygotowania certyfikatu su%cego do skadania podpisu elektronicznego (patrz Rysunek 102). Je6li w6ród wybranych do wysyki zestawów, bd% zestawy zawieraj%ce bdy krytyczne, to zestaw nie zostanie wysany (patrz Rysunek 103). Kliknij przycisk Raport z weryfikacji..., aby zapoznar si ze szczegóami weryfikacji. Raport z weryfikacji zawiera: nazw zestawu dokumentów, symbol patnika, dat utworzenia zestawu, liczb dokumentów, liczb bloków wielokrotnych, status weryfikacji. Funkcje programu 155

156 Rysunek 102. Okno kreatora wysyki krok 3 Rysunek 103 Okno kreatora wysyki krok W czwartym kroku kreatora wprowad3 kod PIN i kliknij przycisk Dalej. Je6li chcesz zapoznar si ze szczegóowymi informacjami dotycz%cymi certyfikatu kliknij przycisk Wy.wietl certyfikat Podrcznik uytkownika

157 Rysunek 104 Okno kreatora wysyki krok Na ekranie pojawi si nastpne okno kreator (patrz Rysunek 105) kliknij przycisk Dalej, aby przekazar podpisan% przesyk do ZUS. Kliknij przycisk Raport z podpisywania, je6li chcesz zapoznar si ze szczegóami raportu. Raport z podpisywania zawiera dane dotycz%ce uytego certyfikatu: dane wa6ciciela, wystawcy, okres obowi%zywania oraz numer seryjny i odcisk oraz dane zestawu dokumentów: nazw zestawu, symbol patnika, dat utworzenia zestawu, liczb dokumentów, liczb bloków wielokrotnych, status weryfikacji oraz informacj o podpisie. Rysunek 105 Okno kreatora wysyki krok W ostatnim kroku kreatora kliknij przycisk Raport z wysy-ki, je6li chcesz poznar szczegóy, a nastpnie kliknij przycisk Zakocz aby zamkn%r okno kreatora (patrz Rysunek 106). Funkcje programu 157

158 Rysunek 106 Okno kreatora wysyki krok Przygotowanie zestawu do samodzielnego wys ania Jeeli w ustawieniach przekazu elektronicznego (patrz Podrcznik administratora ) wybrana zostaa metoda przekazywania dokumentów Wysy*ka samodzielna: 6. W czytniku umie6r kart zawieraj%c% certyfikat kwalifikowany oraz klucz prywatny uytkownika. Jeeli podczas tej sesji pracy z programem uytkownik nie pracowa jeszcze z przekazem elektronicznym lub nie przechodzi do widoków zwi%zanych z przekazem (tj. Certyfikaty, Listy CRL lub Wiadomoci), to przed wysaniem zestawu dokumentów wykonana zostanie dodatkowo weryfikacja wstpna zarejestrowanych w programie certyfikatów i list CRL (patrz rozdzia Weryfikacja wstpna danych przekazu elektronicznego). Wysyka samodzielna dla systemu Elektronicznej Wymiany Dokumentów jest wspomagana przez kreator i jest podobna do wysyki automatycznej patrz rozdzia Wysanie zestawu dokumentów bezpo6rednio z programu. Jedynie w kroku szóstym kreatora naley zaakceptowar katalog, w którym zostanie zapisana przesyka lub zmienir go klikaj%c przycisk Przegl"daj (patrz Rysunek 107). 158 Podrcznik uytkownika

159 Rysunek 107. Kreator wysyki zestawów do ZUS wysyka samodzielna krok 6 7. Podpisany zestaw dokumentów zostanie zapisany w katalogu wskazanym w kroku 6 kreatora, kliknij przycisk Dalej. 8. W ostatnim kroku kreatora (patrz Rysunek 108) kliknij przycisk Zakocz, aby zamkn%r okno kreatora. Moesz równie zapoznar si z raportem z wysyki, klikaj%c przycisk Raport z wysy-ki. Tak przygotowany zestaw przeka samodzielnie do ZUS. Rysunek 108. Okno kreatora wysyki krok Anulowanie wys ania zestawu Funkcja umoliwia anulowanie wysania zestawu dokumentów i moe byr wykorzystana w celu umoliwienia ponownej edycji dokumentów. Z funkcji mona korzystar, jeeli uytkownik wie, e dokumenty nie dotary do ZUS, a chciaby co6 w nich skorygowar. Anulowanie wysania mona wykonar tylko dla zestawów, dla których nie zarejestrowano identyfikatora potwierdzenia przekazania do ZUS. Funkcje programu 159

160 Nie mona anulowar wysania zestawu, który zosta wysany do ZUS automatycznie z programu Patnik. Aby anulowar wysanie zestawu: 1. W widoku Zestawy wys*ane otwórz zestaw dokumentów, którego wysanie chcesz anulowar, zaznaczaj%c ten zestaw i wybieraj%c z menu Program polecenie Otwórz. Polecenie Otwórz dostpne jest równie jako przycisk na pasku narzdzi lub w menu podrcznym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy na panelu w widoku Zestawy wys*ane. Moesz równie uyr kombinacji klawiszy CTRL+O na klawiaturze lub klikn%r dwa razy lewym przyciskiem myszy na wybranym zestawie. 2. W oknie Zestaw dokumentów (patrz Rysunek 109) z menu Narz>dzia wybierz polecenie Anuluj wysanie. Rysunek 109. Okno Zestaw dokumentów 3. Na ekranie wy6wietlone zostanie okno z komunikatem, w którym naley potwierdzir zamiar anulowania wysania zestawu (patrz Rysunek 110). W tym celu kliknij przycisk Tak. Aby zrezygnowar z anulowania wysania zestawu, kliknij przycisk Nie. 160 Podrcznik uytkownika

161 Rysunek 110. Okno komunikatu z pro6b% o potwierdzenie zamiaru anulowania wysania zestawu 4. Na ekranie wy6wietlony zostanie komunikat potwierdzaj%cy wykonanie operacji (patrz Rysunek 111). Kliknij przycisk OK, aby zamkn%r okno komunikatu. Rysunek 111. Okno komunikatu o anulowaniu wysania zestawu W wyniku przeprowadzenia powyszych operacji stan dokumentów znajduj%cych si w danym zestawie zmieni si na Wprowadzony i moliwa bdzie ich edycja. Zestaw bdzie widoczny w obszarze roboczym Zestawy wprowadzone Oznaczanie zestawu jako Potwierdzony Funkcja suy do oznaczenia jako potwierdzone zestawów dokumentów co, do których uytkownik ma pewno6r, e zostay odebrane przez ZUS. Zestawy dokumentów przekazane w postaci elektronicznej nie powinny byr potwierdzane w ten sposób. Do potwierdzenia tych zestawów suy funkcja pobierania i rejestrowania elektronicznego potwierdzenia z ZUS (patrz rozdzia 4.9.5Jak potwierdzir elektroniczne przekazanie dokumentów do ZUS?). Potwierdzenie mona wykonar tylko dla tych zestawów, które maj% status Wys*any. Aby oznaczyr zestaw dokumentów jako potwierdzony: 1. W widoku Zestawy wys*ane otwórz zestaw dokumentów, który chcesz potwierdzir, zaznacz ten zestaw i wybierz z menu Program polecenie Otwórz. Polecenie Otwórz dostpne jest równie jako przycisk na pasku narzdzi lub w menu podrcznym, dostpnym po klikniciu prawym klawiszem myszy na panelu w widoku Zestawy wys*ane. Moesz równie uyr kombinacji klawiszy CTRL+O na klawiaturze lub klikn%r dwa razy lewym przyciskiem myszy na wybranym zestawie. Funkcje programu 161

162 2. W oknie Zestaw dokumentów (patrz Rysunek 109) z menu Narz>dzia wybierz polecenie Oznacz jako Potwierdzony. 3. Na ekranie wy6wietlone zostanie okno z komunikatem, w którym naley potwierdzir zamiar potwierdzenia zestawu (patrz Rysunek 112). W tym celu kliknij przycisk Tak. Aby zrezygnowar z potwierdzenia zestawu, kliknij przycisk Nie. Rysunek 112. Okno komunikatu z pytaniem o potwierdzenie zamiaru potwierdzenia wysyki 4. Na ekranie wy6wietlony zostanie komunikat potwierdzaj%cy wykonanie operacji (patrz Rysunek 113). Kliknij przycisk OK, aby zamkn%r okno komunikatu. Rysunek 113. Okno komunikatu Potwierdzenie zestawu powoduje zmian statusu wszystkich do%czonych do niego dokumentów na Potwierdzony. Dokument o statusie Potwierdzony nie moe byr edytowany ani usunity. Zalecane jest, aby zestawy dokumentów o statusie Potwierdzony byy przenoszone do archiwum (patrz Podrcznik administratora rozdzia Archiwizacja zestawu dokumentów). Dotyczy to w szczególno6ci tych patników, którzy maj% duo ubezpieczonych i robi% wiele korekt dokumentów rozliczeniowych, a zawsze importuj% dokumenty z systemów zewntrznych. Jeeli korekty dokumentów rozliczeniowych s% przygotowywane za pomoc% Kreatora dokumentów rozliczeniowych, to naley archiwizowar zestawy o poprzednim numerze identyfikatora. Dziaanie takie ma na celu zmniejszenie wielko6ci roboczej bazy danych i popraw jej wydajno6ci. 162 Podrcznik uytkownika

163 5.6.5 Wprowadzenie identyfikatora przesy ki Funkcja pozwala na wprowadzenie otrzymanego podczas wysyania pliku identyfikatora przesyki przekazanej do ZUS. Identyfikator przesyki mona zapisar dla zestawu o statusie Wys*any. Kady plik z dokumentami ubezpieczeniowymi przekazany do ZUS (poza plikami przekazanymi w postaci wydruków lub na pytach CD) otrzymuje identyfikator. Sposób, w jaki otrzyma go uytkownik, jest zaleny od tego, jak plik przesyki zosta przekazany do ZUS: z programu PATNIK identyfikator jest automatycznie rejestrowany w programie, przez stron internetow% identyfikator jest wy6wietlany na ekranie po zakoiczeniu transmisji pliku do ZUS (naley go skopiowar i samodzielnie zarejestrowar w programie), Identyfikator ten naley koniecznie zapamitar, poniewa bez niego nie bdzie moliwe pobranie potwierdzenia przesania pliku z dokumentami ubezpieczeniowymi do ZUS. Najlepszym sposobem na zapamitanie identyfikatora jest zarejestrowanie go w programie PATNIK. W przypadku korzystania z metody automatycznego wysyania dokumentów z programu PATNIK identyfikator przesyki jest automatycznie zapisywany w programie i nie ma konieczno6ci jego samodzielnego wprowadzania. Aby wprowadzir identyfikator przesyki: 1. W widoku Zestawy wys*ane otwórz zestaw dokumentów, dla którego chcesz zapisar identyfikator przesyki, zaznacz ten zestaw i wybierz z menu Program polecenie Otwórz. 2. W oknie Zestaw dokumentów (patrz Rysunek 96) z menu Narz>dzia wybierz polecenie WprowadO identyfikator przesyki. 3. W oknie Wprowadzanie identyfikatora przesy+ki (patrz Rysunek 114) wprowad3 kod przesyki i kliknij przycisk OK. Kliknicie przycisku Anuluj oznacza rezygnacj z wprowadzenia identyfikatora. Rysunek 114. Wprowadzanie identyfikatora przesyki 4. Jeeli zestaw dokumentów zosta przekazany poprzez stron WWW, moesz pobrar identyfikator do pliku, a nastpnie z pliku zarejestrowar go w programie. W tym celu kliknij przycisk Pobierz z pliku. 5. W oknie Otwieranie wybierz plik z wiadomo6ci% i kliknij przycisk Otwórz. Funkcje programu 163

164 Identyfikator przesyki zostanie zapisany dla wybranego zestawu i bdzie widoczny na zakadce Wysy*ka w oknie Zestaw dokumentów Pobieranie potwierdzenia Funkcja umoliwia pobranie i zarejestrowanie potwierdzenia dla dokumentów wysanych do ZUS. Pobranie potwierdzenia jest moliwe dla zestawów o statusie Wys*any, które maj% zapisany identyfikator przesyki i jest wspomagane kreatorem. Kreator potwierdzania zestawów ma pir kroków i moe byr uruchamiany poleceniem Pobierz i rejestruj potwierdzenie z menu Narz>dzia w oknie Zestaw dokumentów. Potwierdzenie zestawu jest pobierane z adresu internetowego na jaki zostao ono wysane na podstawie adresu znajduj%cego si w oknie Zestaw dokumentów na zakadce Wysy+ka w polu Serwer. Przed pobraniem potwierdzenia zestawu konieczne jest wprowadzenie odpowiadaj%cego mu identyfikatora potwierdzenia. W przypadku korzystania z wysyki automatycznej identyfikator potwierdzenia jest zapisywany dla wysanego zestawu automatycznie. Aby pobrar potwierdzenie wysanych dokumentów: 1. W widoku Zestawy wys*ane otwórz zestaw dokumentów, dla którego chcesz pobrar potwierdzenie, zaznacz ten zestaw i wybierz z menu Program polecenie Otwórz. 2. W oknie Zestaw dokumentów (patrz Rysunek 109) z menu Narz>dzia wybierz polecenie Pobierz i rejestruj potwierdzenie. 3. Na ekranie pojawi si okno powitalne kreatora (patrz Rysunek 115), kliknij przycisk Dalej i postpuj zgodnie ze wskazówkami kreatora. Rysunek 115. Okno powitalne kreatora potwierdzania zestawów 164 Podrcznik uytkownika

165 4. W kolejnym kroku zostanie pobrane potwierdzenie dla wybranego zestawu dokumentów. 5. W trzecim kroku kreatora (patrz Rysunek 116), kliknij przycisk Dalej, aby potwierdzir zestaw. Kliknij przycisk Raport z pobierania..., je6li chcesz poznar szczegóy raportu. Raport z pobierania zawiera dane dotycz%ce zestawu oraz dane dotycz%ce potwierdzenia. Rysunek 116 Okno kreatora potwierdzania zestawów krok 3 6. Krok czwarty obejmuje potwierdzenie zestawu dokumentów i zmian statusu zestawu oraz do%czonych do niego dokumentów na Potwierdzony. 7. W ostatnim kroku kreatora (patrz Rysunek 117) kliknij przycisk Zakocz, aby zamkn%r okno kreatora. Je6li chcesz zapoznar si ze szczegóami potwierdzania, kliknij przycisk Raport z potwierdzania... Rysunek 117 Okno kreatora potwierdzania zestawów krok 5 Funkcje programu 165

166 5.6.7 Rejestrowanie potwierdzenia z pliku Funkcja umoliwia zarejestrowanie potwierdzenia przekazania zestawu dokumentów do ZUS znajduj%cego si w pliku. Zarejestrowanie potwierdzenia jest moliwe dla zestawów o statusie Wys*any. Przed zarejestrowaniem potwierdzenia naley najpierw je pobrar: automatycznie z programu PATNIK w takim przypadku potwierdzenie zostanie zarejestrowane natychmiast po pobraniu (patrz rozdzia Jak pobrar potwierdzenie bezpo6rednio z programu PATNIK?) za pomoc% przegl%darki internetowej i odpowiedniej strony internetowej (patrz rozdzia Jak pobrar potwierdzenie przy wykorzystaniu WWW?). Aby zarejestrowar potwierdzenie zestawu: 1. W widoku Zestawy wys*ane otwórz zestaw dokumentów, dla którego chcesz zarejestrowar potwierdzenie, zaznacz ten zestaw i wybierz z menu Program polecenie Otwórz. Polecenie Otwórz dostpne jest równie jako przycisk na pasku narzdzi lub w menu podrcznym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy na panelu w widoku Zestawy wys*ane. Moesz równie uyr kombinacji klawiszy CTRL+O na klawiaturze lub klikn%r dwa razy lewym przyciskiem myszy na wybranym zestawie. 2. W oknie Zestaw dokumentów (patrz Rysunek 109) z menu Narz>dzia wybierz polecenie Rejestruj potwierdzenie z pliku. 3. W oknie dialogowym Otwórz (patrz Rysunek 118) wska plik zawieraj%cy potwierdzenie (plik z rozszerzeniem *.ptw) i kliknij przycisk Otwórz. Rysunek 118. Okno dialogowe: Otwórz - Wybór pliku z potwierdzeniem 166 Podrcznik uytkownika

167 Rejestracja 4. Sprawdzana jest poprawno6r struktury i podpisu w potwierdzeniu. Jeeli weryfikacja ta zakoiczy si sukcesem, potwierdzenie zostanie zarejestrowane. Tre6R oraz lokalizacja pliku potwierdzenia bd% widoczne na zakadce Wysy*ka w oknie Zestaw dokumentów. Po zarejestrowaniu potwierdzenia w programie PATNIK naley dokadnie zapoznar si z zawartym w nim komunikatem. Tre6R potwierdzenia zawiera informacj o tym, czy zestaw zosta przyj ty przez ZUS, czy nie. Status przetwarzania okre6lony jako Plik przyjty do ZUS oznacza, e plik zawieraj%cy zestaw dokumentów zosta poprawnie przesany do ZUS i przeszed poprawnie proces uwierzytelnienia i deszyfracji. Poszczególne bdy, które mog% pojawir si w otrzymanym potwierdzeniu, opisane zostay w Podrcznik administratora. Jeeli rejestrowane potwierdzenie nie pasuje do wybranego zestawu, nie zostanie zarejestrowane i zostanie wy6wietlony odpowiedni komunikat. potwierdzenia zestawu powoduje zmian stanu wszystkich do%czonych do niego dokumentów na Potwierdzony. Dokument w stanie Potwierdzony nie moe byr edytowany ani usunity. W przypadku pojawienia si w tre6ci potwierdzenia informacji o tym, e przesane dokumenty zostay przygotowane w nieaktualnej wersji programu PATNIK, naley zaopatrzyr si w aktualn% wersj programu, która dostpna jest w jednostkach terenowych Zakadu oraz na stronach internetowych ZUS Usuwanie zestawu dokumentów Funkcja umoliwia usunicie z programu zapisanego zestawu dokumentów. Nie mona usun%r zestawu, jeeli jest on otwarty do edycji lub posiada status Wysany albo Potwierdzony. Usunicie zestawu o statusie Historyczny powoduje usunicie wszystkich do%czonych do niego dokumentów ubezpieczeniowych. Aby usun%r zestaw dokumentów: 1. W widoku Zestawy wprowadzone zaznacz na li6cie zestaw dokumentów, który chcesz usun%r. 2. Z menu Program wybierz polecenie UsuG. Polecenie UsuG dostpne jest równie jako przycisk na pasku narzdzi lub w menu podrcznym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy na panelu w widoku Zestawy wprowadzone. Moesz równie uyr klawisza DEL lub kombinacji klawiszy CTRL+DEL na klawiaturze. 3. Na ekranie wy6wietlony zostanie komunikat z pytaniem, czy na pewno chcesz usun%r wybrany zestaw dokumentów (patrz Rysunek 119). Aby potwierdzir decyzj, kliknij przycisk Tak. Kliknicie przycisku Nie oznacza rezygnacj z usunicia zestawu dokumentów. Funkcje programu 167

168 Rysunek 119. Okno komunikatu 4. Wybrany zestaw dokumentów zostanie usunity z programu, a na ekranie zostanie wy6wietlony informuj%cy o tym komunikat (patrz Rysunek 120). Kliknij przycisk OK, aby zamkn%r okno komunikatu. Rysunek 120. Okno komunikatu o usuniciu zestawu dokumentów Usunicie zestawu dokumentów o statusie Wprowadzony nie powoduje usunicia dokumentów wchodz%cych w jego skad Przegl,danie zestawów dokumentów Wy>wietlanie szczegó ów zestawu Funkcja umoliwia zapoznanie si uytkownika z nastpuj%cymi szczegóami wybranego zestawu: nazwa zestawu, lista dokumentów wchodz%cych w skad zestawu, informacje o statusie zestawu, wyniki weryfikacji dokumentów wchodz%cych w skad zestawu oraz dla zestawów wysanych: informacje o pliku przygotowanym do wysania zestawu, informacje o potwierdzeniu zestawu. Aby przegl%dar szczegóy zestawu: 1. W widoku Zestawy wprowadzone lub Zestawy wys*ane zaznacz zestaw dokumentów, którego szczegóy chcesz przegl%dar. 2. Z menu Program wybierz polecenie Poka=. 168 Podrcznik uytkownika

169 Polecenie Poka= dostpne jest równie jako przycisk na pasku narzdzi lub w menu podrcznym, dostpnym po klikniciu prawym klawiszem myszki na panelu w widoku zestawów. 3. Na ekranie pojawi si okno Zestaw dokumentów (patrz Rysunek 121). Wszystkie dane s% wy6wietlane na dwóch zakadkach Zestaw dokumentów i Wyniki weryfikacji, a w przypadku zestawu wysanego - równie na dodatkowej zakadce Wysy*ka. Rysunek 121. Okno: Zestaw dokumentów Filtrowanie zestawów dokumentów Funkcja w znacznym stopniu uatwia przegl%danie danych w zestawach znajduj%cych si w obszarze roboczym Zestawy dokumentów. Polega ona na przefiltrowaniu zestawów znajduj%cych si w bazie i wyszukaniu tylko tych, które speniaj% podane wcze6niej kryteria, jak np. nazwa zestawu, status przetwarzania i weryfikacji, typy do%czonych dokumentów. Filtr zestawów dokumentów jest podzielony na trzy gówne zakadki: Funkcje programu 169

170 Dane podstawowe umoliwia wyszukiwanie zestawów na podstawie danych podstawowych zestawu, tj. nazwy zestawu, daty i kanau komunikacji, metody wysania, daty i sposobu potwierdzenia, statusu przetwarzania i weryfikacji. Zaawansowane umoliwia filtrowanie zestawów na podstawie rodzaju do%czonych do nich dokumentów i dzieli si na cztery podzakadki: zgoszenia patnika dokumenty zgoszeniowe patnika, zgoszenia ubezpieczonego dokumenty zgoszeniowe ubezpieczonego z moliwo6ci% wyboru zestawów zawieraj%cych dokumenty konkretnych osób, rozliczenia raporty imienne z moliwo6ci% wyszukania raportów z konkretnego okresu rozliczeniowego i dla konkretnych osób ubezpieczonych, deklaracja deklaracje rozliczeniowe z moliwo6ci% wyszukania dokumentów za podany okres. Sortowanie zakadka ta umoliwia sortowanie rosn%ce lub malej%ce wedug trzech wybranych kolumn. Szczegóowe informacje na temat sposobu korzystania z filtrów znajduj% si w rozdziale Filtrowanie danych Zapis zestawu dokumentów do pliku Funkcja umoliwia zapisanie dokumentów znajduj%cych si w zestawie do pliku KEDU w formacie XML lub SGML. Uytkownik moe okre6lir nazw oraz lokalizacj pliku. Zapisanie zestawu dokumentów do pliku jest niezalene od statusu zestawu. Domy6lnym formatem zapisu zestawu dokumentów jest KEDU w formacie XML. Istnieje jednak moliwo6r zapisu KEDU do dotychczasowego formatu SGML, jednak nie dotyczy to dokumentów ZUS ZCZA, ZUS RNA oraz ZUS RGA. Dla programu Patnik wersja obowi%zuj%cym dokumentem okre6laj%cym struktur pliku KEDU jest: - dla KEDU o formacie XML - Elektroniczna Wymiana Dokumentów, Specyfikacja wej6cia wyj6cia wersja 2.0, która obejmuje zmiany w dokumentach ubezpieczeniowych, - dla KEDU o formacie SGML - Specyfikacja wej6cia-wyj6cia, wersja 1.9. Aby zapisar zestaw dokumentów do pliku: 1. W widoku Zestawy wprowadzone lub Zestawy wys*ane zaznacz zestaw dokumentów, który chcesz zapisar do pliku. 2. Z menu Program wybierz polecenie Poka=. Polecenie Poka= dostpne jest równie jako przycisk na pasku narzdzi lub w menu podrcznym, dostpnym po klikniciu prawym klawiszem myszki na panelu w widoku zestawów. 3. Na ekranie pojawi si okno Zestaw dokumentów (patrz Rysunek 121). Z menu Narz>dzia wybierz polecenie Zapisz do pliku. 170 Podrcznik uytkownika

171 4. W oknie Zapisywanie jako (patrz Rysunek 122) zmiei nazw i wybierz lokalizacj lub kliknij przycisk Zapisz, aby zapisar plik po domy6ln% nazw% w proponowanej przez program lokalizacji. Rysunek 122. Okno dialogowe: Zapisywanie jako Polecenie Zapisz do pliku dostpne jest równie z listy zestawów w widokach Zestawy wprowadzone lub Zestawy wys*ane w menu Narz>dzia lub w menu kontekstowym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy Raporty o wysy ce i potwierdzeniu Raporty o wysyce i potwierdzeniu zestawu dokumentów umoliwiaj% przegl%danie i wydruk informacji o przekazanych do ZUS zestawach dokumentów. W oknie Zestaw dokumentów w menu Narz>dzia s% dostpne nastpuj%ce raporty: raport weryfikacji zestawu - opcja aktywna w sytuacji, gdy zestaw posiada bdy, raport o wysyce i potwierdzeniu zestawu, raport o wysyce i potwierdzeniu z wyszczególnionymi pozycjami raportów dokumentów rozliczeniowych. Raporty te mona ogl%dar na ekranie i drukowar. Dodatkowo mona zapisywar do pliku tekstowego raport o wysyce i potwierdzeniu z wyszczególnionymi pozycjami raportów dokumentów rozliczeniowych. Aby utworzyr raporty: 1. W widoku Zestawy wys*ane otwórz zestaw dokumentów, dla którego chcesz utworzyr raport, zaznacz ten zestaw i wybierz z menu Program polecenie Otwórz. 2. W oknie Zestaw dokumentów (patrz Rysunek 94) z menu Narz>dzia wybierz polecenie Raporty, a nastpnie raport, który chcesz przygotowar np. Poka= raport o wysyce i potwierdzeniu. Funkcje programu 171

172 Je6li chcesz zapisar raport do pliku, to po wybraniu polecenia Zapisz raport o wysyce i potwierdzeniu do pliku wska lokalizacj, w której ma on zostar zapisany. 3. Na ekranie zostanie wy6wietlony raport dotycz%cy wybranego zestawu. Zawiera on niezbdne informacje o wysyce i potwierdzeniu zestawu oraz list dokumentów, które zostay do niego do%czone. 4. Z menu Raport wybierz polecanie Drukuj, aby wydrukowar utworzony raport. 5. Je6li chcesz zamkn%r okno raportu, to z menu Plik wybierz polecenie Zamknij. Przegl%danie oraz drukowanie raportów o wysyce i potwierdzeniu jest dostpne równie po wybraniu polecenia Poka= raport w menu kontekstowym z poziomu listy zestawów na widoku Zestawy wys*ane Obs uga przesy ek wielu p atników Wysyanie zestawów dokumentów oraz odbieranie potwierdzei wysania zestawów dokumentów jest wspierane przez kreatory: Kreator grupowego wysyania zestawów do ZUS, Kreator grupowego potwierdzania zestawów, Kreator grupowego wysy ania zestawów do ZUS Funkcja przewidziana jest dla biur rachunkowych oraz innych przedsibiorstw, zajmuj%cych si przekazywaniem dokumentów ubezpieczeniowych do ZUS za innych patników. Funkcja suy do grupowego wysyania zestawów dokumentów i jest wspomagana kreatorem. Kreator ten umoliwia wskazanie zestawów, które maj% byr nastpnie zweryfikowane i podpisane przy uyciu wybranego certyfikatu i przekazane do ZUS. Aby wysar do ZUS zestawy dokumentów wielu patników: 1. Wybierz do kontekstu patnika, który jest podmiotem upowanionym. 2. Umie6R kart w czytniku, je6li posugujesz si certyfikatem kwalifikowanym. 3. Z menu Narz>dzia wybierz polecenie WyLlij za wielu patników/zestawy dokumentów. Je6li przed wysaniem zestawów nie uywae6 adnej funkcji przekazu elektronicznego, na ekranie zostan% wy6wietlone komunikaty weryfikacji wstpnej certyfikatów zarejestrowanych w programie (patrz opis na stronie 204). 4. Na ekranie zostanie wy6wietlone okno powitalne kreatora (patrz Rysunek 123) kliknij przycisk Dalej i postpuj zgodnie ze wskazówkami kreatora. Wysyanie zestawów dokumentów wielu patników za pomoc% kreatora odbywa si w dziewiciu krokach. Informacja o tym, który krok wykonujesz, wy6wietlana jest na pasku tytuu. Kliknicie przycisku Anuluj oznacza rezygnacj wysyania zestawów. 172 Podrcznik uytkownika

173 Rysunek 123. Okno powitalne kreatora wysyki zestawów 5. W drugim kroku kreatora (patrz Rysunek 124) kliknij przycisk Wybierz zestawy i wska zestawy, które maj% zostar przekazane do ZUS. Rysunek 124. Kreator grupowego wysania zestawów do ZUS krok 2 6. Na ekranie pojawi si okno Lista zestawów, wska zestawy, które chcesz wysar do ZUS i kliknij przycisk OK. Kliknij przycisk Poka filtr, aby skorzystar z filtra dostpnego w oknie Lista zestawów. 7. W kroku trzecim kreatora zostanie wykonana weryfikacja wybranych zestawów dokumentów. Funkcje programu 173

174 8. Kliknij przycisk Dalej w kolejnym kroku kreatora, aby przej6r do przygotowania certyfikatu su%cego do skadania podpisu elektronicznego (patrz Rysunek 125). Je6li w6ród wybranych do wysyki zestawów, bd% zestawy zawieraj%ce bdy krytyczne, to zestaw nie zostanie wysany (patrz Rysunek 126). Kliknij przycisk Raport z weryfikacji..., aby zapoznar si ze szczegóami weryfikacji. Raport z weryfikacji zawiera: nazw zestawu dokumentów, symbol patnika, dat utworzenia zestawu, liczb dokumentów, liczb bloków wielokrotnych, status weryfikacji. Rysunek 125. Okno kreatora wysyki krok 4 Rysunek 126 Okno kreatora wysyki krok 4 (bdy krytyczne) 174 Podrcznik uytkownika

175 9. W pi%tym kroku kreatora wprowad3 haso klucza prywatnego i zaznacz opcj umoliwiaj%c% wykorzystanie wprowadzonego hasa do zoenia podpisu na wybranych zestawach, a nastpnie kliknij przycisk Dalej. Je6li chcesz zapoznar si ze szczegóowymi informacjami dotycz%cymi certyfikatu kliknij przycisk Wy.wietl certyfikat.. Rysunek 127 Okno kreatora wysyki krok Na ekranie pojawi si nastpne okno kreator (patrz Rysunek 128) kliknij przycisk Dalej, aby przekazar podpisan% przesyk do ZUS. Kliknij przycisk Raport z podpisywania, je6li chcesz zapoznar si ze szczegóami raportu. Raport z podpisywania zawiera dane dotycz%ce uytego certyfikatu: dane wa6ciciela, wystawcy, okres obowi%zywania oraz numer seryjny i odcisk oraz dane zestawów dokumentów: nazw zestawu, symbol patnika, dat utworzenia zestawu, liczb dokumentów, liczb bloków wielokrotnych, status weryfikacji oraz informacj o podpisie. Rysunek 128 Okno kreatora wysyki krok 7 Funkcje programu 175

176 11. W ostatnim kroku kreatora kliknij przycisk Raport z wysy-ki, je6li chcesz poznar szczegóy, a nastpnie kliknij przycisk Zakocz aby zamkn%r okno kreatora (patrz Rysunek 129). Rysunek 129 Okno kreatora wysyki krok Kreator grupowego potwierdzania zestawów Funkcja przewidziana jest dla biur rachunkowych oraz innych przedsibiorstw, zajmuj%cych si przekazywaniem dokumentów ubezpieczeniowych do ZUS za innych patników. Funkcja suy do potwierdzenia zestawów dokumentów, które zostay przekazane do ZUS w postaci elektronicznej i jest wspomagana kreatorem. Funkcja jest dostpna, tylko w przypadku, gdy w oknie Ustawienia przekazu elektronicznego ustawiona zostaa Automatyczna wysyka (patrz Podrcznik administratora rozdzia Konfiguracja przekazu elektronicznego). Aby potwierdzir zestawy dokumentów wielu patników: 1. Wybierz do kontekstu patnika, który jest podmiotem upowanionym. 2. Z menu Narz>dzia wybierz polecenie Pobierz za wielu patników. 3. Na ekranie zostanie wy6wietlone okno powitalne kreatora (patrz Rysunek 130) - kliknij przycisk Dalej i postpuj zgodnie ze wskazówkami kreatora. Grupowe potwierdzanie zestawów dokumentów odbywa si w sze6ciu krokach i jest wspomagane kreatorem. Informacja o tym, który krok wykonujesz, wy6wietlana jest na pasku tytuu. Kliknicie przycisku Anuluj oznacza rezygnacj z grupowego pobierania potwierdzei. 176 Podrcznik uytkownika

177 Rysunek 130 Okno powitalne kreatora grupowego pobierania z ZUS krok 1/6 4. W kolejnym oknie kreatora (patrz Rysunek 131) kliknij przycisk Wybierz zestawy i wska zestawy dokumentów, dla których maj% zostar pobrane potwierdzenia zestawów, a nastpnie kliknij przycisk Dalej. Rysunek 131. Kreator grupowego potwierdzania zestawów krok 2 5. Na ekranie pojawi si okno Lista zestawów, wska zestawy, dla których maj% zostar potwierdzenia zestawów i kliknij przycisk OK. 6. W trzecim kroku kreatora odbywa si pobieranie potwierdzei dla wskazanych zestawów, o czym informuje pasek postpu. 7. Kliknij przycisk Dalej czwartym kroku kreatora (patrz Rysunek 132) je6li chcesz zarejestrowar potwierdzenia, co jest równoznaczne ze zmian% statusu na potwierdzony zestawu i znajduj%cych si w nim dokumentów. Kliknij przycisk Raport z pobierania, je6li chcesz przegl%dar raport z pobierania potwierdzei i weryfikacji zoonych na nich podpisów. Funkcje programu 177

178 Rysunek 132. Kreator grupowego potwierdzania zestawów krok 4 8. W kolejnym kroku potwierdzenia s% rejestrowane, o czym informuje pasek postpu. 9. W ostatnim kroku kreatora (patrz Rysunek 133) kliknij przycisk Zakocz, aby zamkn%r okno kreatora. Kliknij przycisk Raport z potwierdzania, je6li chcesz przegl%dar szczegóy potwierdzenia zestawów dokumentów. Rysunek 133 Kreator grupowego potwierdzania zestawów krok Podrcznik uytkownika

179 5.7 Obs uga przesy ek Funkcje obsugi przesyek obejmuj% ich pobieranie, rejestracj, przegl%danie i usuwanie. Przesyki w programie PATNIK dziel% si na: przesyki do ZUS zawieraj%ce dokumenty ubezpieczeniowe patnika, przesyki z ZUS zawieraj%ce potwierdzenie. W przypadku braku oczekiwanej przesyki z ZUS naley upewnir si, e sprawdzana jest wa6ciwa skrytka w ZUS, czyli skrytka uytkownika certyfikatu ustawionego w danym kontek6cie patnika (patrz Podr,cznik administratora rozdzia Jak ustawia u.ytkownika certyfikatu?). Wraz z wprowadzeniem obsugi przesyek moliwe jest pobieranie i rejestracja przesyek, bez konieczno6ci wskazania zestawu, dla którego przeznaczone jest dane potwierdzenie. Funkcja pobierania przesyek z ZUS (patrz rozdzia Pobranie przesyek z ZUS) pobiera wszystkie przesyki oczekiwane w aktualnym kontek6cie patnika, natomiast funkcja pobierania przesyek z pliku (patrz rozdzia Pobranie przesyki z pliku) pobiera przesyki ze wszystkich wskazanych przez uytkownika plików. Przesyki te widoczne s% w widoku Przesy*ki pobrane, sk%d mona je zarejestrowar Pobranie przesy ek z ZUS Funkcja umoliwia automatyczne pobieranie przesyek z ZUS. Automatyczne odbieranie przesyek z ZUS wymaga: posiadania zainstalowanego i wa6ciwie skonfigurowanego modemu lub dostpu do Internetu przez sier korporacyjn% poprawnego skonfigurowania ustawiei przekazu elektronicznego zwi%zanych z wysyk% automatyczn% (patrz Podr,cznik administratora rozdzia Konfiguracja przekazu elektronicznego) oraz uytkownikiem certyfikatu (patrz Podr,cznik administratora rozdzia Jak ustawia u.ytkownika certyfikatu?). Aby pobrar przesyki z ZUS: 1. Wejd3 do widoku Przesy*ki pobrane. 2. Z menu Przekaz wybierz polecenie Pobierz przesyki z ZUS. Funkcje programu 179

180 3. Po pobraniu przesyek wy6wietlona zostanie informacja o ilo6ci pobranych przesyek wraz z zapytaniem czy przesyki te maj% zostar od razu zarejestrowane (patrz Rysunek 134). Rysunek 134. Okno komunikatu z pytaniem czy zarejestrowar pobrane przesyki 4. Kliknij przycisk Tak w celu zarejestrowania pobranych przesyek. Kliknicie przycisku Nie oznacza rezygnacj z zarejestrowania pobranych przesyek Pobranie przesy ki z pliku Odbieranie przesyek przy wykorzystaniu WWW wymaga: zainstalowanego i wa6ciwie skonfigurowanego modemu lub dostpu do Internetu przez sier korporacyjn% zainstalowania przegl%darki internetowej i zarejestrowania w przegl%darce certyfikatu (patrz rozdzia patrz Podr,cznik administratora rozdzia Zarejestrowanie certyfikatów w przegl8darce). Funkcja umoliwia pobranie przesyki, która po pobraniu poprzez przegl%dark, zostaa zapisana do pliku. Aby pobrar przesyk: 1. Wejd3 do widoku Przesy*ki pobrane. 2. Z menu Przekaz wybierz polecenie Pobierz przesyk> z pliku. Program umoliwia rejestracj zarówno potwierdzei do wysanych zestawów jak i wyci%gów z CRU pobranych z ZUS w postaci plików. 3. W oknie Otwieranie (patrz Rysunek 135) wybierz plik zawieraj%cy przesyk (plik o rozszerzeniu *.ksi) i kliknij przycisk Otwórz. Kliknicie przycisku Anuluj powoduje rezygnacj z pobrania przesyki i powrót do widoku Przesy*ki pobrane. 180 Podrcznik uytkownika

181 Rysunek 135. Okno dialogowe Otwieranie Wybór pliku z przesyk% z ZUS 4. Po pobraniu przesyek wy6wietlona zostanie informacja o ilo6ci pobranych przesyek (patrz Rysunek 136), a nastpnie zapytanie czy przesyki te maj% zostar zarejestrowane (patrz Rysunek 137). Rysunek 136. Okno komunikatu z informacj% o ilo6ci pobranych przesyek Rysunek 137. Okno komunikatu z pytaniem czy zarejestrowar pobrane przesyki Funkcje programu 181

182 5. Kliknij przycisk Tak w celu zarejestrowania pobranych przesyek. Kliknicie przycisku Nie oznacza rezygnacj z zarejestrowania pobranych przesyek Rejestracja przesy ki pobranej Funkcja umoliwia zarejestrowanie przesyki pobranej znajduj%cej si w widoku Przesy*ki pobrane. Aby zarejestrowar przesyk: 1. W widoku Przesy*ki pobrane zaznacz przesyk, któr% chcesz zarejestrowar. 2. Z menu Przekaz wybierz polecenie Rejestruj przesyk>. 3. Wy6wietlony zostanie komunikat o poprawnym zarejestrowaniu przesyki (patrz Rysunek 138) Rysunek 138. Okno komunikatu z informacj% o zarejestrowaniu przesyki Usuwanie przesy ki pobranej Funkcja umoliwia usunicie przesyki znajduj%cej si w widoku Przesy*ki pobrane. Aby usun%r przesyk: 1. W widoku Przesy*ki pobrane zaznacz przesyk, któr% chcesz usun%r. 2. Z menu Program wybierz polecenie UsuG. 3. Na ekranie wy6wietlone zostanie pytanie o potwierdzenie decyzji usunicia przesyki (patrz Rysunek 139). Rysunek 139. Okno komunikatu z pytaniem o potwierdzenie decyzji usunicia przesyki 4. Kliknij przycisk Tak. Kliknicie przycisku Nie oznacza rezygnacj z usunicia przesyki. Wybrana przesyka zostanie usunita z bazy danych programu. 182 Podrcznik uytkownika

183 5.7.5 Przegl,danie przesy ki pobranej Funkcja umoliwia przegl%danie przesyek znajduj%cych si w widoku Przesy*ki pobrane Wy>wietlanie szczegó ów Funkcja umoliwia zapoznanie si uytkownika z nastpuj%cymi szczegóami pobranej przesyki z ZUS: numer przesyki data pobrania przesyki, typ przesyki, identyfikator przesyki do ZUS, identyfikator przesyki z ZUS, metoda pobrania przesyki, adres serwera, z którego pobrana zostaa przesyka, nazwa pliku zawieraj%cego przesyk Aby przegl%dar szczegóy przesyki: 1. W widoku Przesy*ki pobrane zaznacz przesyk, której szczegóy chcesz przegl%dar. 2. Z menu Program wybierz polecenie Poka=. Polecenie Poka= dostpne jest równie jako przycisk na pasku narzdzi. Aby wy6wietlir szczegóy przesyki moesz te klikn%r dwa razy myszk% na wybranej przesyce. 3. Na ekranie pojawi si okno Przesy+ka z ZUS (patrz Rysunek 140 i Rysunek 141). Wszystkie dane s% wy6wietlane na dwóch zakadkach Dane przesy*ki i Koperta. Rysunek 140. Okno Przesy+ka z ZUS (zakadka Dane przesy*ki) Funkcje programu 183

184 Rysunek 141. Okno Przesy+ka z ZUS (zakadka Koperta) Filtrowanie przesy ek pobranych Funkcja w znacznym stopniu uatwia przegl%danie przesyek w obszarze roboczym Przesy*ki pobrane. Jej dziaanie polega na przefiltrowaniu wszystkich przesyek pobranych znajduj%cych si w bazie programu i wyszukaniu tylko tych, które speniaj% podane wcze6niej kryteria. Filtr przesyek pobranych jest podzielony na dwie gówne zakadki: Dane podstawowe zakadka ta umoliwia filtrowanie wedug typu przesyki, daty jej pobrania, identyfikatora przesyki do ZUS i identyfikatora przesyki z ZUS, kanau komunikacji Sortowanie zakadka ta umoliwia sortowanie rosn%ce lub malej%ce wedug trzech wybranych kolumn. Szczegóowe informacje na temat sposobu korzystania z filtrów znajduj% si w rozdziale Filtrowanie danych Przegl,danie przesy ki zarejestrowanej Funkcja umoliwia przegl%danie przesyek znajduj%cych si w widoku Przesy*ki zarejestrowane Wy>wietlanie szczegó ów Funkcja umoliwia zapoznanie si uytkownika z nastpuj%cymi szczegóami przesyki do ZUS: numer przesyki data wysania przesyki, typ przesyki, nazwa zawarto6ci przesyki, status przesyki, identyfikator przesyki do ZUS, identyfikator przesyki z ZUS, adresat przesyki, przez kogo podpisana zostaa przesyka, 184 Podrcznik uytkownika

185 dane programu wysyaj%cego, metoda wysania przesyki, adres serwera, na który wysana zostaa przesyka, nazwa pliku zawieraj%cego przesyk oraz z nastpuj%cymi szczegóami przesyki z ZUS: numer przesyki numer przesyki, której dotyczy przegl%dana przesyka z ZUS, data pobrania przesyki, typ przesyki, nazwa zawarto6ci przesyki do ZUS, której dotyczy przegl%dana przesyka z ZUS, identyfikator przesyki do ZUS, identyfikator przesyki z ZUS, adresat przesyki, przez kogo podpisana zostaa przesyka, dane programu pobieraj%cego, metoda pobrania przesyki, adres serwera, z którego pobrana zostaa przesyka, nazwa pliku zawieraj%cego przesyk Aby przegl%dar szczegóy przesyki: 1. W widoku Przesy*ki zarejestrowane zaznacz przesyk, której szczegóy chcesz przegl%dar. 2. Z menu Program wybierz polecenie Poka=. Polecenie Poka= dostpne jest równie jako przycisk na pasku narzdzi. Aby wy6wietlir szczegóy przesyki moesz te klikn%r dwa razy myszk% na wybranej przesyce. 3. W zaleno6ci od rodzaju wybranej przesyki na ekranie pojawi si okno Przesy+ka do ZUS (patrz Rysunek 142 i Rysunek 143 i Rysunek 144) lub okno Przesy+ka z ZUS (patrz Rysunek 145 i Rysunek 146 i Rysunek 147). Wszystkie dane s% wy6wietlane na trzech zakadkach Dane przesy*ki, Koperta i Ogólne. Funkcje programu 185

186 Rysunek 142. Okno Przesy+ka do ZUS (zakadka Dane przesy*ki) Rysunek 143. Okno Przesy+ka do ZUS (zakadka Koperta) 186 Podrcznik uytkownika

187 Rysunek 144. Okno Przesy+ka do ZUS (zakadka Ogólne) Rysunek 145. Okno Przesy+ka z ZUS (zakadka Dane przesy*ki) Funkcje programu 187

188 Rysunek 146. Okno Przesy+ka z ZUS (zakadka Koperta) Rysunek 147. Okno Przesy+ka z ZUS (zakadka Ogólne) 188 Podrcznik uytkownika

189 Filtrowanie przesy ek zarejestrowanych Funkcja w znacznym stopniu uatwia przegl%danie przesyek zarejestrowanych w obszarze roboczym Przesy*ki zarejestrowane. Jej dziaanie polega na przefiltrowaniu wszystkich przesyek zarejestrowanych znajduj%cych si w bazie programu i wyszukaniu tylko tych, które speniaj% podane wcze6niej kryteria. Filtr przesyek zarejestrowanych jest podzielony na trzy gówne zakadki: Dane podstawowe zakadka ta umoliwia filtrowanie wedug rodzaju przesyki, typu przesyki, kanau komunikacji i daty jej wysania/pobrania, Zaawansowane zakadka ta umoliwia filtrowanie wedug nadawcy i odbiorcy przesyki a take wedug identyfikatora przesyki do ZUS i identyfikatora przesyki z ZUS, Sortowanie zakadka ta umoliwia sortowanie rosn%ce lub malej%ce wedug trzech wybranych kolumn. Szczegóowe informacje na temat sposobu korzystania z filtrów znajduj% si w rozdziale Filtrowanie danych. 5.8 Rejestracja danych z CRU z pliku Funkcja umoliwia rejestracj danych z CRU zapisanych w pliku otrzymanym bezpo6rednio z ZUS. Aby zarejestrowar dane z CRU zapisane do pliku: 1. W widoku Przesy*ki pobrane lub Przesy*ki zarejestrowane z menu Przekaz wybierz polecenie Pobierz przesyk> z pliku i wska plik zawieraj%cy dane z CRU. Polecenie Pobierz przesyk> z pliku dostpne jest równie w menu podrcznym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy na panelu w widoku Przesy*ki pobrane lub Przesy*ki zarejestrowane. 2. W oknie Otwieranie (patrz Rysunek 148) wybierz plik zawieraj%cy przesyk (plik o rozszerzeniu *.ksi) i kliknij przycisk Otwórz. Kliknicie przycisku Anuluj powoduje rezygnacj z rejestracji danych z CRU. Funkcje programu 189

190 Rysunek 148. Okno Otwieranie 3. Kliknij przycisk OK w oknie informuj%cym o pobraniu przesyki (patrz Rysunek 149). Rysunek 149. Okno komunikatu 4. W nastpnym oknie, które pojawi si na ekranie (patrz Rysunek 153), kliknij przycisk Tak, je6li chcesz zarejestrowar pobran% przesyk. Rysunek 150. Okno komunikatu 5. W trakcie importu danych z CRU z pliku, na ekranie zostanie wy6wietlony komunikat informuj%cy o aktualno6ci danych w wyci%gu (patrz Rysunek 151), a nastpnie o zarejestrowaniu przesyki (patrz Rysunek 152). 190 Podrcznik uytkownika

191 Rysunek 151. Okno komunikatu Rysunek 152. Okno komunikatu Dane z Centralnego Rejestru Ubezpieczonych wczytane z pliku mona przegl%dar w widoku Wyci"gi z CRU dostpnym na zakadce Informacje z ZUS. 5.9 Obs uga dokumentów p atniczych Poniej zostaa omówiona grupa funkcji pozwalaj%cych na kompleksow% obsug dokumentów patniczych, w tym ich przegl%danie, edycj, drukowanie i generowanie w formie pliku tekstowego. Dokumenty patnicze skadek s% tworzone na podstawie deklaracji rozliczeniowej i drukowane w formie przelewu bankowego lub zapisywane w postaci pliku tekstowego. Wszystkie dokumenty patnicze tworzone w programie Patnik s% dostpne w widoku Dokumenty p*atnicze. Obszar roboczy Dokumenty p*atnicze jest dostpny po wybraniu z menu Widok polecenia Dokumenty/Dokumenty patnicze lub po klikniciu ikony Dokumenty p-atnicze na zakadce Dokumenty na pasku ikon. Dokumenty patnicze utworzone w programie Patnik wersja i nie bd% dostpne do edycji, wydruku/nadruku oraz weryfikacji w kolejnych wersjach programu Patnik. Dla tych dokumentów w widoku Dokumenty p*atnicze w kolumnie Wp*ata/Przelew zostanie dodany dodatkowy opis (do odczytu). Program umoliwia drukowanie dokumentów patniczych na czystych kartkach papieru jako kompletny wydruk lub nadruk na specjalnie przygotowanych drukach. Sposób wydruku dokumentów patniczych naley okre6lir w Ustawieniach programu na zakadce Inne (patrz Podrcznik administratora ). Funkcje programu 191

192 5.9.1 Drukowanie przelewów bankowych Funkcja pozwala na przygotowanie i wydrukowanie przelewów bankowych. Dokumenty te tworzone s% na podstawie deklaracji rozliczeniowych i danych pobieranych z ustawiei programu (numery kont bankowych ZUS) oraz kartoteki patnika (numery kont bankowych patnika). Aby utworzyr przelew bankowy: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Dokumenty\Dokumenty patnicze lub z paska ikon wybierz zakadk Dokumenty i kliknij ikon Dokumenty patnicze. 2. W widoku Dokumenty p*atnicze z menu Program wybierz polecenie Nowy, aby przej6r do tworzenia nowego polecenia przelewu lub wpaty. Polecenie Nowy dostpne jest równie jako przycisk na pasku narzdzi lub w menu podrcznym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy. Moesz równie uyr kombinacji klawiszy CTRL+N na klawiaturze. 3. Na ekranie pojawi si Dokument p+atniczy (patrz Rysunek 153) w bloku Rachunek ZUS z listy wyboru wybierz odpowiedni rachunek (np. Ubezpieczenia spoeczne jest to numer konta ZUS, na które naley wpacar skadki na ubezpieczenie spoeczne). Rysunek 153. Okno dialogowe: Dokument p+atniczy 4. W nastpnym bloku wybierz typ dokumentu i typ wpaty oraz podaj kwot. 5. W bloku Dane P*atnika wybierz numer rachunku zleceniodawcy oraz uzupenij pola dotycz%ce deklaracji, z której ma nast%pir przelew lub wpata. Dane patnika s% uzupeniane automatycznie. 192 Podrcznik uytkownika

193 Program umoliwia drukowanie dokumentów patniczych na czystych kartkach papieru jako kompletny wydruk lub nadruk na specjalnie przygotowanych drukach. Sposób oraz parametry wydruku dokumentów patniczych naley okre6lir w oknie Ustawienia programu na zakadce Inne (patrz Podrcznik administratora ). 6. Z menu Dokument wybierz polecenie Drukuj lub kliknij ikon Drukuj znajduj%c% si na pasku narzdzi. 7. Zapisz przygotowane polecenie przelewu, klikaj%c ikon Zapisz i zamknij Kreator dokumentów p atniczych Tworzenie dokumentów patniczych jest wspomagane przez kreator umoliwiaj%cy szybkie i wygodne tworzenie dokumentów patniczych na podstawie zestawu dokumentów lub danych wprowadzonych rcznie. Za pomoc% kreatora mona utworzyr dokument wpaty, przelewy bankowe lub zapisar dokument patniczy w pliku tekstowym. Dokumenty patnicze mog% byr tworzone na podstawie dokumentów o statusie Wprowadzony, Wysany, Potwierdzany lub Historyczny. Oznacza to, e dokumenty patnicze mog% byr tworzone na podstawie utworzonych deklaracji, niezalenie od statusu. Podczas tworzenia dokumentów patniczych za pomoc% kreatora: identyfikator uzupeniaj%cy dla osoby fizycznej jest pobierany w nastpuj%cej kolejno6ci: REGON, PESEL, seria i numer dowodu osobistego, paszport; dla osoby prawnej jest pobierany REGON, je6li patnik nie posiada numeru REGON, to pole to pozostaje puste, do deklaracji koryguj%cych nie s% pobierane kwoty skadek dla poszczególnych skadek, kwoty te naley uzupenir rcznie, z kartoteki patnika s% pobierane numery rachunków bankowych, które zostay wprowadzone jako ostatnie dla danego tytuu obci%enia. Aby utworzyr dokument patniczy za pomoc% kreatora: 1. Z menu Narz>dzia wybierz polecenie Twórz dokumenty patnicze. 2. Na ekranie zostanie wy6wietlone okno powitalne kreatora (patrz Rysunek 154) - kliknij przycisk Dalej, aby przej6r do przygotowania dokumentów patniczych. Tworzenie dokumentów patniczych za pomoc% kreatora odbywa si w sze6ciu krokach. Informacja o tym, który krok wykonujesz, wy6wietlana jest na pasku tytuu. Kliknicie przycisku Anuluj oznacza rezygnacj z tworzenia dokumentów. Funkcje programu 193

194 Rysunek 154. Okno powitalne kreatora dokumentów patniczych krok 1/6 3. W nastpnym oknie kreatora (patrz Rysunek 155) podaj okres rozliczeniowy, za który chcesz przygotowar dokumenty patnicze, i kliknij przycisk Dalej. Moesz take przygotowar dokumenty patnicze dla deklaracji, których nie ma w rejestrze dokumentów. W tym celu wybierz opcj Niezalene dokumenty p*atnicze i kliknij przycisk Dalej. Rysunek 155. Okno dialogowe: Kreator dokumentów p+atniczych krok 2/6 4. Jeeli we wskazanym okresie rozliczeniowym wystpuje wicej ni jedna deklaracja, na podstawie której mona utworzyr dokument patniczy, to na ekranie zostanie wy6wietlone okno zawieraj%ce list tych deklaracji (patrz Rysunek 156). Kliknij przycisk Dalej, aby utworzyr dokumenty patnicze dla wszystkich deklaracji, lub wska odpowiedni% deklaracj. 194 Podrcznik uytkownika

195 Rysunek 156. Okno dialogowe: Kreator dokumentów p+atniczych krok 3/6 5. W czwartym kroku kreatora (patrz Rysunek 157) wybierz rodzaj tworzonego dokumentu, a nastpnie kliknij przycisk Dalej. Rysunek 157. Okno dialogowe: Kreator dokumentów p+atniczych krok 4/6 6. W kolejnym kroku kreatora (patrz Rysunek 158) kliknij przycisk Szczegó-y, je6li chcesz uzupenir lub zmienir dane pobrane z deklaracji rozliczeniowych, a nastpnie kliknij przycisk Dalej. Je6li tworzysz dokumenty patnicze na podstawie deklaracji koryguj%cych, to kliknij przycisk Szczegó-y. W otwartym oknie Zestaw danych w dokumentach p+atniczych (patrz Rysunek 159) zaznacz tytu za jaki ma powstar dokument patniczy i wpisz kwot skadki, a nastpnie kliknij przycisk OK. Funkcje programu 195

196 Rysunek 158. Okno dialogowe: Kreator dokumentów p+atniczych krok 5/6 Rysunek 159. Okno dialogowe: Zestaw danych w dokumentach p+atniczych 7. Na ekranie pojawi si okno Kreator dokumentów p+atniczych krok 6/6 z list% przygotowanych dokumentów patniczych. Kliknij przycisk Zakocz, aby wydrukowar dokumenty. Jeeli chcesz zapisar dokumenty w postaci pliku tekstowego, wybierz opcj Plik tekstowy i podaj lokalizacj, w jakiej ma on zostar zapisany. Je6li nie wybierzesz folderu w jakim ma zostar zapisany plik tekstowy, to zostanie on zapisany w domy6lnym folderze dla plików przelewu znajduj%cym si w katalogu programu (standardowo C:\Program Files\Asseco Poland SA\Patnik\Przelew\) w podkatalogu o nazwie takiej, jak symbol patnika. Program umoliwia drukowanie dokumentów patniczych na czystych kartkach papieru jako kompletny wydruk (peen wydruk) lub nadruku na specjalnie przygotowanych drukach dowodów wpaty/przelewu w jednym (may format) lub w dwóch egzemplarzach (format A4). Sposób wydruku dokumentów patniczych naley okre6lir w oknie Ustawienia programu na zakadce Inne (patrz Podrcznik administratora rozdzia Konfiguracja programu). 196 Podrcznik uytkownika

197 Rysunek 160. Okno dialogowe: Kreator dokumentów p+atniczych krok 6/ Obs uga dokumentów ZUS RMUA Funkcja obejmuje automatyczne przygotowanie raportów dla ubezpieczonych (ZUS RMUA) na podstawie dokumentów rozliczeniowych oraz drukowanie ich w postaci papierowej. Poniewa raport dla ubezpieczonych powstaje na podstawie raportów imiennych wysanych do ZUS, konieczne jest przygotowanie takich raportów za dany okres rozliczeniowy. Raporty imienne powinny mier status Wys*any, Potwierdzony lub Historyczny. Podczas wydruku raportu ZUS RMUA drukowane jest równie za6wiadczenie o opacaniu skadki na ubezpieczenie zdrowotne. Za6wiadczenie takie zawiera dane identyfikacyjne osoby ubezpieczonej, okres za jaki zostaa opacona skadka oraz kod i nazw oddziau NFZ i jest zawsze drukowane u dou pierwszej strony w taki sposób, aby umoliwir odcicie. Jeeli w kartotece ubezpieczonego nie zosta podany kod oddziau NFZ, to po wybraniu go podczas pracy kreatora i zaznaczeniu odpowiedniej opcji mona ten kod zapisar do kartoteki. Aby przygotowar dokumenty ZUS RMUA: 1. Z menu Narz>dzia wybierz polecenie Twórz raporty ZUS RMUA. 2. Na ekranie pojawi si okno powitalne kreatora (patrz Rysunek 161) - kliknij przycisk Dalej, aby przej6r do przygotowania dokumentów ZUS RMUA. Tworzenie raportów dla ubezpieczonych za pomoc% kreatora odbywa si w sze6ciu krokach. Informacja o tym, który krok wykonujesz, wy6wietlana jest na pasku tytuu. Funkcje programu 197

198 Rysunek 161. Okno dialogowe: Kreator raportów ZUS RMUA - krok 1/6 3. W drugim kroku kreatora wska przedzia identyfikatorów lub zakres numerów dokumentów, na podstawie których chcesz tworzyr dokumenty ZUS RMUA, oraz okres rozliczeniowy, za który bd% tworzone raporty, a nastpnie kliknij przycisk Dalej. Opcja Wska= identyfikator dokumentów pozwala przygotowar raporty ZUS RMUA dla konkretnego identyfikatora np Opcja Wska= zakres numerów dokumentów rozliczeniowych oraz ich okres rozliczeniowy pozwala na przygotowanie raportów ZUS RMUA za wszystkie komplety dokumentów rozliczeniowych przekazane w danym miesi%cu. Przykadowo, je6li za miesi%c czerwiec 2003r. byy przekazywane komplety pierwszorazowy ( ) oraz trzy korekty ( , , ), to po przygotowaniu Raportów ZUS RMUA za ten miesi%c uzyskamy pen% histori przekazywanych dokumentów do ZUS, czyli raporty z kadym identyfikatorem ze wskazanego okresu. Rysunek 162. Okno dialogowe: Kreator raportów ZUS RMUA krok 2/6 198 Podrcznik uytkownika

199 4. W kolejnym kroku kreatora (patrz Rysunek 163) kliknij przycisk Dalej, jeeli chcesz przygotowar raporty ZUS RMUA dla wszystkich osób, dla których istniej% dokumenty za wskazany okres. 5. Jeeli chcesz utworzyr raport ZUS RMUA dla wybranych osób, wybierz opcj Twórz raporty dla wybranych ubezpieczonych - kliknij przycisk Wybierz ubezpieczonych, a nastpnie zaznacz konkretnych ubezpieczonych i zaakceptuj swój wybór, klikaj%c przycisk OK. Rysunek 163. Okno: Kreator raportów ZUS RMUA krok 3/6 6. Na ekranie pojawi si okno dialogowe kreatora (patrz Rysunek 164), w którym zostanie wy6wietlona lista ubezpieczonych znajduj%cych si na wybranych dokumentach, dla których tworzone bd% dokumenty ZUS RMUA. Kliknij przycisk Dalej, aby przej6r do kolejnego kroku. Je6li dla jakiego6 ubezpieczonego w kartotece brak jest informacji o oddziale NFZ, kliknij przycisk Wska fundusz i wybierz odpowiedni kod oddziau NFZ (patrz Rysunek 165), a nastpnie zaakceptuj swój wybór, klikaj%c przycisk OK. Je6li chcesz, aby wybrany kod oddziau zosta zapisany dla ubezpieczonych, którzy nie posiadaj% danych o NFZ, zaznacz opcj poniej listy kodów oddziaów. Opcja Przed utworzeniem ZUS RMUA zapisz wybrane kody oddzia*ów NFZ do kartotek ubezpieczonych umoliwia zapisanie informacji o kodzie NFZ do kartotek dla ubezpieczonych. Funkcje programu 199

200 Rysunek 164. Okno dialogowe: Kreator raportów ZUS RMUA krok 4/6 Rysunek 165. Okno dialogowe: Narodowy Fundusz Zdrowia 7. W kroku pi%tym (patrz Rysunek 166) kliknij przycisk Dalej, aby wydrukowar raporty ZUS RMUA. Je6li chcesz zapisar dokumenty w pliku tekstowym, wybierz opcj Zapisz raport w pliku i kliknij przycisk Przegl"daj, aby podar nazw pliku, lub zaakceptuj nazw standardow%. 200 Podrcznik uytkownika

201 Rysunek 166. Okno dialogowe: Kreator raportów ZUS RMUA krok 5/6 8. W ostatnim kroku kreatora kliknij przycisk Zakocz, aby wydrukowar lub zapisar w pliku raporty ZUS RMUA Obs uga certyfikatów Funkcje obsugi certyfikatów obejmuj% ich pobieranie, rejestracj, przegl%danie, weryfikacj i usuwanie. Certyfikat jest dokumentem elektronicznym podpisanym przez Centrum Certyfikacji, zawieraj%cym klucz publiczny oraz dane wa6ciciela certyfikatu. Kady podmiot uczestnicz%cy w elektronicznej komunikacji (patnik, jednostka ZUS, Punkt Rejestracji, Centrum Certyfikacji ) posuguje si par% kluczy. Klucz prywatny jest tajnym kluczem wa6ciciela (przechowywanym na karcie elektronicznej). Klucz publiczny jest zawarty w certyfikacie i w takiej postaci moe byr udostpniany przez wa6ciciela innym podmiotom, z którymi zamierza si on bezpiecznie komunikowar. Funkcje programu 201

202 Para kluczy (prywatny i publiczny) jest wykorzystywana do podpisywania i szyfrowania dokumentów. Podpisywanie 1. Patnik podpisuje dokumenty przekazywane do ZUS za pomoc% swojego klucza prywatnego. 2. ZUS, po otrzymaniu dokumentów, na podstawie do%czonego do podpisu certyfikatu patnika sprawdza, kto jest nadawc% przesyki oraz czy podpis prawidowo si weryfikuje. Szyfrowanie 1. Patnik szyfruje dokumenty do ZUS za pomoc% klucza publicznego z certyfikatu ZUS (OOP). 2. ZUS, po otrzymaniu dokumentów, odszyfrowuje je za pomoc% posiadanego klucza prywatnego, dziki czemu przekazywane dokumenty mog% zostar odszyfrowane i odczytane wy%cznie przez ZUS. Certyfikaty wydawane przez Centrum Certyfikacji Unizeto Certum tworz% struktur hierarchiczn%: CA-NAD CA-ZEW p*atnik OOP PR Certyfikat CA-NAD (Nadrzdne Centrum Certyfikacji) jest certyfikatem nadrzdnym dla wszystkich pozostaych certyfikatów. Certyfikaty Punktów Rejestracji oraz jednostek ZUS (OOP) podpisywane s% przy uyciu klucza CA-ZEW (Zewntrzne Centrum Certyfikacji), a ten z kolei przez CA-NAD. Certyfikat CA-NAD podpisuje sam siebie. Poczynaj%c od 21 lipca 2009 ZUS nie przyjmuje dokumentów podpisanych przez patników za pomoc% certyfikatów wydanych przez CA-ZEW. Jednocze6nie Centrum Certyfikacji Unizeto Certum wcze6niej zaprzestao wydawania certyfikatów dla patników. 202 Podrcznik uytkownika

203 Certyfikaty wydawane przez kwalifikowane centra certyfikacji tworz% struktur hierarchiczn%: Certyfikat Narodowego Centrum Certyfikacji Certyfikat kwalifikowanego centrum certyfikacji (KIR, Sigillum, UNIZETO Certum) Certyfikaty kwalifikowane Certyfikat Narodowego Centrum Certyfikacji jest certyfikatem nadrzdnym dla wszystkich pozostaych certyfikatów. Certyfikaty kwalifikowane wydawane przez kwalifikowane centra certyfikacji podpisywane s% przy uyciu certyfikatu kwalifikowanego centrum certyfikacji, a ten z kolei przez certyfikat Narodowego Centrum Certyfikacji. Certyfikat Narodowego Centrum Certyfikacji podpisuje sam siebie. Operacje zwi%zane z obsug% certyfikatów wywoywane s% w widoku Certyfikaty (patrz Rysunek 167), dostpnym po wybraniu z menu Widok polecenia Przekaz elektroniczny/certyfikaty, po klikniciu ikony Certyfikaty na zakadce Przekaz elektroniczny na pasku ikon lub po wci6niciu klawisza F11 w dowolnym widoku. Rysunek 167. Obszar roboczy Certyfikaty Funkcje programu 203

204 Weryfikacja wstpna danych przekazu elektronicznego Jeeli podczas tej sesji pracy z programem uytkownik nie pracowa jeszcze z przekazem elektronicznym, to po przej6ciu do widoku zwi%zanego z przekazem wykonana zostanie weryfikacja wstpna zarejestrowanych w programie certyfikatów i list CRL. Polega ona na sprawdzeniu: odcisków kluczy publicznych certyfikatów punktu zaufania, czy w programie zarejestrowane s% potrzebne do pracy z przekazem elektronicznym certyfikaty wydawane przez Centrum Certyfikacji Unizeto Certum dedykowane dla ZUS takie, jak: CA-NAD, CA-ZEW, jednostki ZUS, czy w programie zarejestrowane s% potrzebne do pracy z przekazem elektronicznym certyfikaty takie, jak: certyfikat Narodowego Centrum Certyfikacji, certyfikat Centrum Certyfikacji (KIR, Sigillum lub UNIZETO Certum) i certyfikat kwalifikowany patnika wydany przez jedno z Centrów Certyfikacji, czy w programie zarejestrowane s% aktualne listy certyfikatów uniewanionych (CRL). Centrum Certyfikacji publikuje odcisk klucza na swojej stronie internetowej Narodowe Centrum Certyfikacji publikuje odcisk klucza na swojej stronie internetowej Odcisk klucza jest skrótem klucza publicznego (wykonanym wg algorytmu sha1) i suy do weryfikacji wiarygodno6ci certyfikatu. Wywoywanie okna Weryfikacja wst,pna mona wy%czyr, zaznaczaj%c pole wyboru Nie pokazuj tego komunikatu podczas nastpnego uruchomienia programu (patrz Rysunek 168 i Rysunek 170). 204 Podrcznik uytkownika

205 Rysunek 168. Okno Weryfikacja wst,pna zakadka Status weryfikacji wstpnej Okno Weryfikacja wst,pna posiada dwie zakadki. Na zakadce Status weryfikacji wstpnej prezentowana jest uytkownikowi informacja czy w obecnym stanie aplikacji moliwe jest przygotowanie poprawnych przesyek do ZUS. W ramach weryfikacji wstpnej nie jest sprawdzane prawidowo6r dziaania po%czenia internetowego, które jest niezbdne do wysania przygotowanych dokumentów do ZUS. Wy6wietlana jest tu równie informacja o statusie weryfikacji certyfikatu ZUS oraz skonfigurowanego certyfikatu patnika (w przypadku jeeli zosta on skonfigurowany). W celu uniknicia sytuacji, w której wano6r skonfigurowanego certyfikatu patnika mija, uniemoliwiaj%c patnikowi przygotowanie wysyki do ZUS, w oknie prezentowana jest równie informacja o liczbie dni pozostaych do upywu wano6ci certyfikatu. W oknie uytkownik ma moliwo6r wy6wietlenia szczegóów certyfikatów (ZUS i kwalifkowanego) oraz aktualizacji list CRL przez automatyczne pobranie ze strony centrum certyfikacji b%d3 poprzez pobranie z wcze6niej 6ci%gnitego pliku. Listy CRL aktualizowane s% z adresów wskazanych w konfiguracji przekazu elektronicznego (patrz rozdzia Pobieranie list CRL). Funkcje programu 205

206 W sytuacji, kiedy w aplikacji nie zosta dodany i skonfigurowany certyfikat kwalifikowany wówczas w oknie Weryfikacja wst,pna mona do aplikacji dodar certyfikat kwalifikowany. Zostanie on automatycznie skonfigurowany jako domy6lny certyfikat uytkownika wykorzystywany do przygotowania wysyki do ZUS. Ustawienia domy6lnego certyfikatu uytkownika mona potem zweryfikowar w ustawieniach Przekazu elektronicznego (patrz Podrcznik administratora rozdzia Konfiguracja przekazu elektronicznego). Rysunek 169. Okno Weryfikacja wst,pna zakadka Status weryfikacji wstpnej Rejestracja certyfikatu kwalifikowanego 206 Podrcznik uytkownika

207 Rysunek 170 Okno Weryfikacja wst,pna zakadka Weryfikacja punktów zaufania Na zakadce Weryfikacja punktów zaufania prezentowana jest lista punktów zaufania, tj. certyfikatów gównych urzdów certyfikacji, które wystawiaj% certyfikaty dla patników i ZUS. Wy%cznie certyfikaty pochodz%ce z centrów stanowi%cych punkty zaufania s% obsugiwane w ZUS. W celu przesania do weryfikacji zainstalowanych w aplikacji punktów zaufania w oknie istnieje moliwo6r zapisania tej informacji do pliku Pobieranie certyfikatu ZUS Funkcja umoliwia pobranie aktualnego certyfikatu jednostki ZUS i zarejestrowanie go w programie. Aby wysar zestaw dokumentów do ZUS, konieczne jest, aby w programie zarejestrowany by aktualny certyfikat ZUS. Funkcje programu 207

208 Certyfikat klucza publicznego ZUS jest zarejestrowany w wersji instalacyjnej programu. W wypadku zmiany certyfikatu ZUS mona go uzyskar, wykorzystuj%c funkcj pobierania w programie, lub pobrar przy uyciu standardowej przegl%darki WWW ze strony Przed uyciem funkcji pobierania certyfikatu ZUS sprawd3, czy w parametrach przekazu elektronicznego ustawiony zosta adres Centrum Certyfikacji, z którego pobierany jest ten certyfikat (patrz Podrcznik administratora ). W polu Certyfikat ZUS powinien znajdowar si wpis cc.unet.pl/certyfikaty/rp-1-sdwi.pem. Aby pobrar certyfikat ZUS: 1. W widoku Certyfikaty z menu Przekaz wybierz polecenie Pobierz i rejestruj certyfikat ZUS. Polecenie Pobierz i rejestruj certyfikat ZUS znajduje si równie w menu podrcznym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy na panelu w widoku Certyfikaty. 2. Wy6wietlone zostanie okno Komunikacja z Centrum Certyfikacji (patrz Rysunek 171) informuj%ce o procesie pobierania danych. Aby przerwar operacj pobierania, kliknij przycisk Anuluj. Rysunek 171. Okno Komunikacja z Centrum Certyfikacji 3. Certyfikat jednostki ZUS znajduj%cy si pod adresem wskazanym w parametrach przekazu elektronicznego zostanie pobrany i zarejestrowany w programie, a na ekranie wy6wietlony zostanie informuj%cy o tym komunikat (patrz Rysunek 172). Kliknij przycisk OK. Rysunek 172. Okno komunikatu o pobraniu certyfikatu ZUS 208 Podrcznik uytkownika

209 Rejestracja certyfikatu Funkcja Rejestracja certyfikatu oznacza wprowadzenie do bazy danych informacji o certyfikacie a take zarejestrowanie go w systemie. Za pomoc% tej funkcji w programie PATNIK rejestrowane s% nastpuj%ce certyfikaty: certyfikat CA-NAD do podpisu, certyfikat CA-ZEW do podpisu, certyfikat jednostki ZUS, certyfikat kwalifikowany certyfikat Narodowego Centrum Certyfikacji, certyfikat kwalifikowanego Centrum Certyfikacji. Prawidowe dziaanie poszczególnych funkcji programu wymaga, aby w bazie programu znajdoway si wszystkie certyfikaty. Niektóre z nich (certyfikaty CA, certyfikat Narodowego centrum certyfikacji, certyfikaty kwalifikowane centrum certyfikacji, jednostki ZUS) znajduj% si w bazie instalacyjnej programu. Certyfikat ZUS mona równie pobrar, korzystaj%c z funkcji pobierania w programie. Funkcja obejmuje rejestracj kadego z wymienionych wcze6niej certyfikatów. Jej dziaanie jest uzalenione od tego, jaki certyfikat jest rejestrowany. Poprawna rejestracja certyfikatów wydawanych przez Centrum Certyfikacji Unizeto Certum dedykowanego dla ZUS wymaga zarejestrowania w programie najpierw certyfikatu CA-NAD do podpisu, a nastpnie certyfikatu CA-ZEW do podpisu. W dalszej kolejno6ci mona rejestrowar certyfikaty innego typu. Certyfikaty pozostaych podmiotów s% podczas rejestrowania weryfikowane za pomoc% certyfikatu CA-ZEW, a ten za pomoc% certyfikatu CA-NAD. Brak w bazie którego6 z tych certyfikatów spowoduje wy6wietlenie komunikatu o niemoliwo6ci przeprowadzenia poprawnej weryfikacji i zarejestrowania certyfikatu. Pliki z certyfikatami wydawane przez Centrum Certyfikacji Unizeto Certum dedykowane dla ZUS umieszczane s% na dysku poza programem. Uytkownik powinien pobrar je z Internetu za pomoc% standardowej przegl%darki WWW ze strony Certyfikat ZUS moe byr równie pobrany przy wykorzystaniu funkcji pobierania programu PATNIK. Aby zarejestrowar certyfikat: 1. W widoku Certyfikaty z menu Przekaz wybierz polecenie Rejestruj certyfikat z pliku. Polecenie Rejestruj z pliku znajduje si równie w menu podrcznym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy na panelu w widoku Certyfikaty. 2. W oknie Otwórz (patrz Rysunek 173) wybierz plik zawieraj%cy certyfikat (plik o rozszerzeniu *.pem) i kliknij przycisk Otwórz. Kliknicie przycisku Anuluj powoduje rezygnacj z rejestracji certyfikatu i powrót do okna zawieraj%cego list wszystkich certyfikatów. Funkcje programu 209

210 Rysunek 173. Okno Otwórz wybór pliku z certyfikatem Kolejne kroki, które naley wykonar, zale% od tego, jakiego typu certyfikat rejestrujesz Rejestracja certyfikatu CA-NAD przeznaczonego do podpisu Certyfikat CA-NAD jest certyfikatem nadrzdnym w stosunku do pozostaych certyfikatów rejestrowanych w programie PATNIK. CA-NAD CA-ZEW OOP p*atnik Certyfikaty patników oraz ZUS (OOP) podpisywane s% przy uyciu klucza CA-ZEW, a ten z kolei przez CA-NAD. Certyfikat CA-NAD podpisuje sam siebie. Dlatego wane jest, aby dokadnie zweryfikowar odcisk klucza tego certyfikatu, aby mier pewno6r, e jest on wiarygodny. 1. Wykonaj kroki opisane w rozdziale Rejestracja certyfikatu. 2. Sprawd3 odcisk klucza wy6wietlony w oknie Weryfikacja punktu zaufania (patrz Rysunek 174) z odciskiem klucza opublikowanym w prasie lub w Internecie. Je6li ci%gi znaków si róni%, naley klikn%r przycisk Nie. Jeeli odcisk klucza jest prawidowy, kliknij przycisk Tak. 210 Podrcznik uytkownika

211 Rysunek 174. Wizualna weryfikacja odcisku klucza publicznego CA-NAD Centrum Certyfikacji publikuje odcisk klucza w wiarygodnej prasie i na swojej stronie internetowej Odcisk klucza jest skrótem klucza publicznego (wykonanym wg algorytmu sha1) i suy do wizualnej weryfikacji wiarygodno6ci certyfikatu. 3. Po pozytywnej weryfikacji sprawdzane jest, czy odcisk klucza jest identyczny z odciskiem wcze6niej zweryfikowanym przez patnika, nastpnie weryfikowana jest poprawno6r podpisu i okres wano6ci certyfikatu. 4. Po wykonaniu weryfikacji dane certyfikatu zapisywane s% do bazy, a na ekranie wy6wietlany jest komunikat (patrz Rysunek 175). Rysunek 175. Okno komunikatu po pomy6lnym zarejestrowaniu certyfikatu Jeeli certyfikat jest niewiarygodny, nie zostanie zarejestrowany w programie, a na ekranie pojawi si odpowiedni komunikat (patrz Rysunek 176). Funkcje programu 211

212 Rysunek 176. Okno komunikatu o bdzie rejestrowania certyfikatu Rejestracja certyfikatu Narodowego centrum certyfikacji przeznaczonego do podpisu Certyfikat Narodowego Centrum Certyfikacji jest certyfikatem nadrzdnym w stosunku do pozostaych certyfikatów rejestrowanych w programie PATNIK. Certyfikat Narodowego Centrum Certyfikacji Certyfikat kwalifikowanego centrum certyfikacji (KIR, Sigillum, UNIZETO Certum) Certyfikaty kwalifikowane Kwalifikowane certyfikaty patników podpisywane s% przy uyciu certyfikatu kwalifikowanego centrum certyfikacji, a ten z kolei przez certyfikat Narodowego Centrum Certyfikacji. Certyfikat Narodowego Centrum Certyfikacji podpisuje sam siebie. Dlatego wane jest, aby dokadnie zweryfikowar odcisk klucza tego certyfikatu, aby mier pewno6r, e jest on wiarygodny. Aby zarejestrowar certyfikat: 1. Wykonaj kroki opisane w rozdziale Rejestracja certyfikatu. 2. Sprawd3 odcisk klucza wy6wietlony w oknie Weryfikacja punktu zaufania (patrz Rysunek 177) z odciskiem klucza opublikowanym w prasie lub w Internecie. Je6li ci%gi znaków si róni%, naley klikn%r przycisk Nie. Jeeli odcisk klucza jest prawidowy, kliknij przycisk Tak. 212 Podrcznik uytkownika

213 Rysunek 177. Wizualna weryfikacja odcisku klucza publicznego certyfikatu Narodowego Centrum Certyfikacji Narodowe Centrum Certyfikacji publikuje odcisk klucza na swojej stronie internetowej Odcisk klucza jest skrótem klucza publicznego (wykonanym wg algorytmu sha1) i suy do wizualnej weryfikacji wiarygodno6ci certyfikatu. 3. Po pozytywnej weryfikacji sprawdzane jest, czy odcisk klucza jest identyczny z odciskiem wcze6niej zweryfikowanym przez patnika, nastpnie weryfikowana jest poprawno6r podpisu i okres wano6ci certyfikatu. 4. Po wykonaniu weryfikacji dane certyfikatu zapisywane s% do bazy, a na ekranie wy6wietlany jest komunikat (patrz Rysunek 178). Rysunek 178. Okno komunikatu po pomy6lnym zarejestrowaniu certyfikatu Jeeli certyfikat jest niewiarygodny, nie zostanie zarejestrowany w programie, a na ekranie pojawi si odpowiedni komunikat (patrz Rysunek 179). Funkcje programu 213

214 Rysunek 179. Okno komunikatu o bdzie rejestrowania certyfikatu Rejestracja certyfikatów innych typów Certyfikat patnika zarejestrowar mona jedynie w kontek6cie tego patnika. 1. Wykonaj kroki opisane w rozdziale Rejestracja certyfikatu. 2. Po wybraniu pliku z certyfikatem weryfikowana jest jego poprawno6r (prawidowo6r formatu, zgodno6r podpisu elektronicznego, aktualno6r i wano6r). 3. Po wykonaniu weryfikacji dane certyfikatu zapisywane s% do bazy, a na ekranie wy6wietlany jest odpowiedni komunikat (patrz Rysunek 175). 4. Jeeli certyfikat jest niewiarygodny, nie zostanie zarejestrowany w programie, a na ekranie pojawi si odpowiedni komunikat (patrz Rysunek 180). Rysunek 180. Okno komunikatu o bdzie rejestrowania certyfikatu Rejestracja certyfikatu kwalifikowanego Funkcja Rejestracja certyfikatu oznacza wprowadzenie do bazy danych programu PATNIK informacji o certyfikacie kwalifikowanym Patnika. 214 Podrcznik uytkownika

215 Poprawne dziaanie aplikacji Patnik z certyfikatami kwalifikowanymi wymaga, aby w magazynie systemowym by wcze6niej zarejestrowany certyfikat kwalifikowany wraz informacj% o odpowiadaj%cym mu kluczu prywatnym. Obecno6R klucza prywatnego mona sprawdzir ogl%daj%c wa6ciwo6ci certyfikatu kwalifikowanego zarejestrowanego w systemie za pomoc% polecenia: Internet Explorer\Narzdzia\Opcje internetowe\zakadka Zawarto6R \Przyciski Certyfikaty W przypadku prawidowego zarejestrowania klucza prywatnego we wa6ciwo6ciach certyfikatu bdzie znajdowaa si ponisza informacja: Tym samym konieczna jest rejestracja certyfikatu kwalifikowanego indywidualnie przez kadego uytkownika systemu. Su% do tego aplikacje dostarczane przez Kwalifikowane Centra, tj. asystent certyfikatów oraz procertumcardmanager. Nie wykonanie takiej czynno6ci powoduje, e niemoliwe jest powi%zanie certyfikatu z odpowiadaj%cym mu kluczem prywatnym znajduj%cym si na karcie elektronicznej. Funkcja Rejestracja certyfikatu kwalifikowanego umoliwia rejestracj certyfikatu kwalifikowanego wydanego przez jedno z kwalifikowanych centrów certyfikacji: KIR, Sigillum lub UNIZETO Certum. Poprawne dziaanie aplikacji Patnik wymaga zarejestrowania certyfikatu kwalifikowanego poleceniem Rejestruj certyfikat kwalifikowany. Rejestracja certyfikatu kwalifikowanego za pomoc% polecenia Rejestruj z pliku i nastpnie wskazanie go, jako certyfikatu kwalifikowanego, którym posuguje si patnik do przekazywania dokumentów ubezpieczeniowych uniemoliwia poprawne dziaanie aplikacji Patnik z certyfikatami kwalifikowanymi. Prawidowe dziaanie funkcji programu wymaga, aby w bazie programu znajdoway si certyfikat Narodowego Centrum Certyfikacji, certyfikat kwalifikowanego Centrum Certyfikacji. Niektóre z nich (certyfikat Narodowego Centrum Certyfikacji, aktualny certyfikat kwalifikowanego Centrum Certyfikacji) znajduj% si w bazie instalacyjnej programu. Funkcje programu 215

216 Poprawna rejestracja certyfikatu kwalifikowanego patnika wymaga zarejestrowania w programie najpierw certyfikatu Narodowego Centrum Certyfikacji do podpisu, a nastpnie certyfikatu kwalifikowanego Centrum Certyfikacji. W dalszej kolejno6ci mona rejestrowar kwalifikowany certyfikat patnika. Certyfikat patnika jest podczas rejestrowania weryfikowany za pomoc% certyfikatu kwalifikowanego Centrum Certyfikacji, a ten za pomoc% certyfikatu Narodowego Centrum Certyfikacji. Brak w bazie którego6 z tych certyfikatów spowoduje wy6wietlenie komunikatu o niemoliwo6ci pobrania penego aicucha certyfikatów i przeprowadzenia poprawnej weryfikacji oraz zarejestrowania certyfikatu. Pliki z certyfikatami Narodowego Centrum Certyfikacji oraz kwalifikowanego centrum certyfikacji umieszczane s% na dysku poza programem. Uytkownik powinien pobrar je z Internetu za pomoc% standardowej przegl%darki WWW ze strony internetowej centrum Rejestracja certyfikatu kwalifikowanego p atnika Aby zarejestrowar certyfikat: 1. W widoku Certyfikaty z menu Przekaz wybierz polecenie Rejestruj certyfikat kwalifikowany. Polecenie Rejestruj certyfikat kwalifikowany znajduje si równie w menu podrcznym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy na panelu w widoku Certyfikaty. 2. W oknie Rejestracja certyfikatu kwalifikowanego (patrz Rysunek 181) wybierz certyfikat i kliknij przycisk Rejestruj. Kliknicie przycisku Anuluj powoduje rezygnacj z rejestracji certyfikatu i powrót do okna zawieraj%cego list wszystkich certyfikatów. Rysunek 181. Okno Rejestracja certyfikatu kwalifikowanego 216 Podrcznik uytkownika

217 3. Po wybraniu pliku z certyfikatem weryfikowana jest jego poprawno6r (prawidowo6r formatu, zgodno6r podpisu elektronicznego, aktualno6r i wano6r). 4. Po wykonaniu weryfikacji dane certyfikatu zapisywane s% do bazy, a na ekranie wy6wietlany jest odpowiedni komunikat (patrz Rysunek 175). 5. W sytuacji, kiedy w aplikacji nie zosta jeszcze skonfigurowany aden certyfikat uytkownika wówczas pierwszy rejestrowany w aplikacji certyfikat kwalifikowany jest automatycznie ustawiany, jako domy6lny certyfikat wykorzystywany do przygotowania przesyek do ZUS. Ustawienia domy6lnego certyfikatu uytkownika mona potem zweryfikowar w ustawieniach Przekazu elektronicznego (patrz Podrcznik administratora rozdzia Konfiguracja przekazu elektronicznego). 6. Jeeli certyfikat jest niewiarygodny, nie zostanie zarejestrowany w programie, a na ekranie pojawi si odpowiedni komunikat (patrz Rysunek 182). Rysunek 182. Okno komunikatu o bdzie rejestrowania certyfikatu Weryfikacja certyfikatu Funkcja pozwala zweryfikowar certyfikat zarejestrowany w programie. Funkcja jest dostpna zarówno dla certyfikatów wydawanych przez Centrum Certyfikacji Unizeto Certum dedykowane dla ZUS jak i certyfikatów kwalifikowanych. Poprawna weryfikacja certyfikatu CA-ZEW wymaga, aby w magazynie systemowym by zarejestrowany certyfikat CA-NAD. W wypadku pozostaych certyfikatów wymagane jest, aby w magazynie znajdoway si certyfikaty CA- NAD oraz CA-ZEW. Poprawna weryfikacja certyfikatu centrum kwalifikowanego wymaga, aby w magazynie by zarejestrowany certyfikat Narodowego Centrum certyfikacji. Dla kwalifikowanego certyfikatu patnika wymagane jest, aby w magazynie znajdoway si certyfikat Narodowego Centrum certyfikacji oraz certyfikat kwalifikowanego certum certyfikacji. Aby zweryfikowar certyfikat: 1. W widoku Certyfikaty zaznacz wybrany certyfikat na li6cie certyfikatów. 2. Z menu Narz>dzia wybierz polecenie Weryfikuj. Funkcje programu 217

218 Polecenie Weryfikuj dostpne jest równie jako przycisk na pasku narzdzi lub w menu podrcznym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy na panelu w widoku Certyfikaty. Moesz równie uyr kombinacji klawiszy CTRL+W na klawiaturze lub wy6wietlir szczegóy wybranego certyfikatu i w oknie Certyfikat z menu Narz>dzia wybrar polecenie Weryfikuj lub klikn%r przycisk Weryfikuj na pasku narzdzi Kolejne kroki, które naley wykonar, zale% od tego, jakiego typu certyfikat weryfikujesz Weryfikacja certyfikatu CA-NAD przeznaczonego do podpisu 1. Wykonaj kroki opisane w rozdziale Rejestracja certyfikatu kwalifikowanego. 2. Sprawd3 odcisk klucza wy6wietlony w oknie Weryfikacja CA-NAD (patrz Rysunek 183) z odciskiem klucza opublikowanym w prasie lub w Internecie. Je6li ci%gi znaków si róni%, naley klikn%r przycisk Nie. Jeeli odcisk klucza jest prawidowy, kliknij przycisk Tak. Rysunek 183. Wizualna weryfikacja odcisku klucza publicznego CA-NAD 3. Po pozytywnej weryfikacji sprawdzane jest, czy odcisk klucza obliczony wedug algorytmu jest identyczny z odciskiem wcze6niej zweryfikowanym przez patnika, nastpnie weryfikowana jest poprawno6r podpisu i okres wano6ci certyfikatu. 4. Po wykonaniu weryfikacji na ekranie wy6wietlany jest komunikat informuj%cy o pozytywnym lub negatywnym wyniku weryfikacji certyfikatu (patrz Rysunek 184 oraz Rysunek 185). Rysunek 184. Okno komunikatu o pozytywnym wyniku weryfikacji certyfikatu 218 Podrcznik uytkownika

219 Rysunek 185. Okno komunikatu o negatywnym wyniku weryfikacji certyfikatu Weryfikacja certyfikatu Narodowego centrum certyfikacji przeznaczonego do podpisu 1. Wykonaj kroki opisane w rozdziale Rejestracja certyfikatu kwalifikowanego 2. Sprawd3 odcisk klucza wy6wietlony w oknie Weryfikacja CA-NAD (patrz Rysunek 186) z odciskiem klucza opublikowanym w prasie lub w Internecie. Je6li ci%gi znaków si róni%, naley klikn%r przycisk Nie. Jeeli odcisk klucza jest prawidowy, kliknij przycisk Tak. Rysunek 186. Wizualna weryfikacja odcisku klucza publicznego certyfikatu Narodowego centrum certyfikacji 3. Po pozytywnej weryfikacji sprawdzane jest, czy odcisk klucza obliczony wedug algorytmu jest identyczny z odciskiem wcze6niej zweryfikowanym przez patnika, nastpnie weryfikowana jest poprawno6r podpisu i okres wano6ci certyfikatu. 4. Po wykonaniu weryfikacji na ekranie wy6wietlany jest komunikat informuj%cy o pozytywnym lub negatywnym wyniku weryfikacji certyfikatu (patrz Rysunek 187 oraz Rysunek 188). Funkcje programu 219

220 Rysunek 187. Okno komunikatu o pozytywnym wyniku weryfikacji certyfikatu Rysunek 188. Okno komunikatu o negatywnym wyniku weryfikacji certyfikatu Weryfikacja certyfikatów innych typów 1. Wykonaj kroki opisane w rozdziale Rejestracja certyfikatu kwalifikowanego. 2. Sprawdzana jest poprawno6r certyfikatu, tzn. prawidowo6r formatu, zgodno6r podpisu elektronicznego, aktualno6r i wano6r (przez sprawdzenie, czy znajduje si na li6cie CRL). 3. Po wykonaniu weryfikacji na ekranie wy6wietlany jest komunikat informuj%cy o pozytywnym lub negatywnym wyniku weryfikacji certyfikatu (patrz Rysunek 189 oraz Rysunek 190). Przyczyn negatywnej weryfikacji certyfikatu moe byr wiele, np. certyfikat nie jest ju (albo jeszcze) wany, moe brakowar list CRL niezbdnych do weryfikacji certyfikatu. Z tego powodu naley dokadnie analizowar komunikaty pojawiaj%ce si w trakcie weryfikacji certyfikatu. Rysunek 189. Okno komunikatu o pozytywnym wyniku weryfikacji certyfikatu 220 Podrcznik uytkownika

221 Rysunek 190. Okno komunikatu o negatywnym wyniku weryfikacji certyfikatu Zapisanie certyfikatu do pliku Funkcja Zapisanie certyfikatu do pliku jest dostpna zarówno dla certyfikatów wydawanych przez Centrum Certyfikacji Unizeto Certum dedykowane dla ZUS jak i certyfikatów kwalifikowanych. Funkcja umoliwia zapisanie do pliku certyfikatu z listy certyfikatów zarejestrowanych w programie. Funkcja ta moe byr wykorzystywana midzy innymi do tworzenia kopii bezpieczeistwa posiadanych certyfikatów. Aby zapisar certyfikat do pliku: 1. W widoku Certyfikaty zaznacz na li6cie certyfikat, który chcesz zapisar do pliku. 2. Z menu Narz>dzia wybierz polecenie Zapisz Do pliku. Polecenie Zapisz do pliku znajduje si równie w menu podrcznym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy na panelu w widoku Certyfikaty. Moesz równie wy6wietlir szczegóy wybranego certyfikatu i w oknie Certyfikat z menu Narz>dzia wybrar polecenie Zapisz do pliku lub klikn%r przycisk Zapisz do pliku na pasku narzdzi. 3. W oknie Zapisz jako (patrz Rysunek 191) wybierz miejsce (katalog), w którym ma byr zapisany plik o rozszerzeniu *.pem zawieraj%cy certyfikat oraz wprowad3 nazw pliku (domy6lnie nazwa pliku jest taka sama jak identyfikator wa6ciciela zapisywanego certyfikatu). Kliknij przycisk Zapisz. 4. Kliknicie przycisku Anuluj oznacza rezygnacj z zapisania certyfikatu. Funkcje programu 221

222 Rysunek 191. Okno Zapisz jako zapisywanie certyfikatu do pliku Po pomy6lnym zakoiczeniu zapisywania certyfikatu wy6wietlony zostanie komunikat (patrz Rysunek 192). Rysunek 192. Okno komunikatu informuj%cego o zapisaniu certyfikatu do pliku Usuwanie certyfikatów Funkcja Usuwanie certyfikatów jest dostpna zarówno dla certyfikatów wydawanych przez Centrum Certyfikacji Unizeto Certum dedykowane dla ZUS jak i certyfikatów kwalifikowanych. Funkcja umoliwia usunicie certyfikatu z listy certyfikatów zarejestrowanych w programie. Aby usun%r certyfikat z programu: 1. W widoku Certyfikaty zaznacz na li6cie certyfikat, który chcesz usun%r. 2. Z menu Program wybierz polecenie UsuG. Polecenie UsuG dostpne jest równie jako przycisk na pasku narzdzi lub w menu podrcznym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy na panelu w widoku Certyfikaty. Moesz równie uyr klawisza DEL lub kombinacji klawiszy CTRL+DEL na klawiaturze. 3. Na ekranie pojawi si komunikat z pytaniem o potwierdzenie decyzji usunicia certyfikatu (patrz Rysunek 193). 222 Podrcznik uytkownika

223 Rysunek 193. Okno komunikatu z pytaniem o potwierdzenie decyzji usunicia certyfikatu 4. Kliknij przycisk Tak. Kliknicie przycisku Nie oznacza rezygnacj z usunicia certyfikatu. Wybrany certyfikat zostanie usunity z bazy danych programu. Usunicie certyfikatu kwalifikowanego uytkownika wykorzystywanego do przygotowania przesyki spowoduje, e domy6lnie skonfigurowany zostaje kolejny certyfikat kwalifikowany zarejestrowany w programie. Jeeli lista aktualnie zarejestrowanych certyfikatów kwalifikowanych jest pusta wówczas aden certyfikat nie bdzie skonfigurowany. Ustawienia domy6lnego certyfikatu uytkownika mona potem zweryfikowar w ustawieniach Przekazu elektronicznego (patrz Podrcznik administratora rozdzia Konfiguracja przekazu elektronicznego) Przegl,danie certyfikatów Funkcja Przegl%danie certyfikatów jest dostpna zarówno dla certyfikatów wydawanych przez Centrum Certyfikacji Unizeto Certum dedykowane dla ZUS jak i certyfikatów kwalifikowanych Wy>wietlanie szczegó ów certyfikatów Funkcja umoliwia zapoznanie si uytkownika z nastpuj%cymi szczegóami wybranego certyfikatu: nazw certyfikatu status weryfikacji, przeznaczenie certyfikatu, nazwa wystawcy certyfikatu okresy wano6ci certyfikatu i klucza prywatnego, nazwa wa6ciciela certyfikatu, adres wa6ciciela certyfikatu, dane certyfikatu wydawcy (numer seryjny, identyfikator klucza publicznego, nazwa i adres wydawcy certyfikatu), identyfikator klucza publicznego, typ certyfikatu, dane dotycz%ce 6cieki weryfikacji, Aby przegl%dar szczegóy certyfikatu: 1. W widoku Certyfikaty zaznacz certyfikat, którego szczegóy chcesz przegl%dar. Funkcje programu 223

224 2. Z menu Program wybierz polecenie Poka=. Polecenie Poka= dostpne jest równie jako przycisk na pasku narzdzi. Aby wy6wietlir szczegóy certyfikatu moesz te klikn%r dwa razy myszk% na wybranym certyfikacie. 3. Na ekranie pojawi si okno Certyfikat (patrz Rysunek 194). Wszystkie dane s% wy6wietlane na trzech zakadkach Ogólne, Szczegó*y i Lcieka weryfikacji. Rysunek 194 Okno Certyfikat (zakadka Ogólne) 224 Podrcznik uytkownika

225 Rysunek 195 Okno Certyfikat (zakadka Szczegó*y) Rysunek 196 Okno Certyfikat (zakadka Lcieka weryfikacji) Funkcje programu 225

226 Informacje znajduj%ce si na zakadce Ncieka weryfikacji mona zapisar do pliku tekstowego. W tym celu naley w otwartym oknie Certyfikat z menu Narz>dzia wybrar polecenie Zapisz Lcie=k> Filtrowanie certyfikatów Funkcja w znacznym stopniu uatwia przegl%danie certyfikatów w obszarze roboczym Certyfikaty. Jej dziaanie polega na przefiltrowaniu wszystkich certyfikatów znajduj%cych si w bazie programu i wyszukaniu tylko tych, które speniaj% podane wcze6niej kryteria. Filtr certyfikatów jest podzielony na trzy gówne zakadki: Dane podstawowe zakadka ta umoliwia filtrowanie wedug typu i numeru certyfikatu, Zaawansowane zakadka ta umoliwia filtrowanie wedug daty wano6ci certyfikatu i odpowiadaj%cego mu klucza prywatnego, Sortowanie zakadka ta umoliwia sortowanie rosn%ce lub malej%ce wedug piciu wybranych kolumn. Szczegóowe informacje na temat sposobu korzystania z filtrów znajduj% si w rozdziale Filtrowanie danych Obs uga list CRL Obsuga list CRL obejmuje pobieranie, rejestracj i weryfikacj list CRL wydawanych przez: Centrum Certyfikacji Unizeto Certum dedykowane dla ZUS Narodowe Centrum Certyfikacji. kwalifikowane Centrum Certyfikacji: KIR, Sigillum lub UNIZETO Certum. Listy certyfikatów uniewanionych (ang. Certificate Revocation List) zawieraj% informacje o certyfikatach uniewanionych przez wydaj%ce je Centrum Certyfikacji. Centrum Certyfikacji Unizeto Certum dedykowane dla ZUS wydaje dwie listy CRL: list CA-NAD dotycz%c% certyfikatów uniewanionych przez CA-NAD, list CA-ZEW dotycz%c% certyfikatów uniewanionych przez CA-ZEW. Uytkownik programu PATNIK powinien zawsze dbar o posiadanie dwóch aktualnych list CRL: CA-NAD i CA-ZEW. 226 Podrcznik uytkownika

227 Dla 6cieki certyfikatu kwalifikowanego wydawane s% równie dwie listy CRL. Wydaj% j%: Narodowe Centrum Certyfikacji wydaje list CRL dotycz%c% certyfikatów uniewanionych przez Narodowe Centrum Certyfikacji Kwalifikowane Centrum Certyfikacji - dotycz%c% certyfikatów uniewanionych przez dane (jedno z trzech) kwalifikowane Centrum Certyfikacji. Uytkownik programu PATNIK powinien zawsze dbar o posiadanie dwóch aktualnych list CRL. Zarejestrowana lista uniewanionych certyfikatów (CRL) podnosi stopiei bezpieczeistwa komunikacji elektronicznej midzy patnikiem a ZUS i Centrum Certyfikacji. Lista CRL ma zapobiegar sytuacjom, w których strony komunikacji bd% posugiway si niewanymi certyfikatami. Brak zarejestrowanej w programie aktualnej listy CRL moe np. spowodowar sytuacj, w której uytkownik nie6wiadomie podpisze swoje dokumenty niewanym certyfikatem, a ZUS, dysponuj%c aktualn% list% CRL, nie zarejestruje dokumentów ubezpieczeniowych patnika z powodu negatywnej weryfikacji wiadomo6ci (poniewa certyfikat uyty do podpisania wiadomo6ci znajduje si na li6cie CRL). Kade CA na wydawanej przez siebie li6cie CRL umieszcza dat wydania nastpnej listy uniewanionych certyfikatów. Jest to najpó3niejsza data, kiedy to powinna pojawir si kolejna lista CRL. W uzasadnionych przypadkach (np. uniewanienie jakiego certyfikatu) kolejna lista CRL moe pojawir si wcze6niej. W programie PATNIK data wydania przez CA nowej listy CRL znajduje si w polu Data nastpnej aktualizacji w szczegóach listy CRL. Operacje zwi%zane z obsug% list CRL wywoywane s% w widoku Listy CRL (patrz Rysunek 197), dostpnym po wybraniu z menu Widok polecenia Przekaz elektroniczny/listy CRL, lub po klikniciu ikony Listy CRL na zakadce Przekaz elektroniczny na pasku ikon. Funkcje programu 227

228 Rysunek 197. Obszar roboczy Listy CRL Jeeli podczas tej sesji pracy z programem uytkownik nie pracowa jeszcze z przekazem elektronicznym, to po przej6ciu do widoku Listy CRL wykonana zostanie weryfikacja wstpna zarejestrowanych w programie certyfikatów i list CRL (patrz opis na stronie 204). 228 Podrcznik uytkownika

229 Pobieranie list CRL Funkcja umoliwia pobranie aktualnych list CRL i zarejestrowanie ich w programie. Przed uyciem funkcji pobierania certyfikatu ZUS sprawd3, czy w parametrach przekazu elektronicznego ustawiony zosta adres Centrum Certyfikacji, z którego pobierane s% te listy (patrz Podrcznik administratora ). W sekcji Informacje o certyfikacie ZUS powinny znajdowar si wpisy: w polu Lista CRL CA-NAD: cc.unet.pl/crl/crlnad.pem, w polu Lista CRL CA-ZEW: cc.unet.pl/crl/crlk.pem. W sekcji Informacje o certyfikacie patnika powinny znajdowar si wpisy: w polu Lista CRL Narodowego Centrum Certyfikacji: w polu Lista CRL Centrum Kwalifikowanego jedna z poniszych warto6ci (zalenie od tego, które centrum jest wystawc% skonfigurowanego certyfikatu kwalifikowanego) albo - jeeli wydawc% listy CRL jest jeden z certyfikatów Sigillum albo - jeeli wydawc% wybranego certyfikatu kwalifikowanego jest jeden z certyfikatów Unizeto Certum albo - jeeli wydawc% wybranego certyfikatu kwalifikowanego jest jeden z certyfikatów Krajowej Izby Rozliczeniowej. Aby pobrar listy CRL: 1. W widoku Listy CRL z menu Przekaz wybierz polecenie Pobierz i rejestruj list> CRL. Polecenie Pobierz i rejestruj znajduje si równie w menu podrcznym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy na panelu w widoku Listy CRL. 2. Wy6wietlone zostanie okno Komunikacja z Centrum Certyfikacji (patrz Rysunek 198) informuj%ce o procesie pobierania danych. Aby przerwar operacj pobierania, kliknij przycisk Anuluj. Rysunek 198. Okno Komunikacja z Centrum Certyfikacji Funkcje programu 229

230 3. Wybrane listy, znajduj%ce si pod wskazanymi w ustawieniach przekazu elektronicznego adresami, zostan% pobrane i zarejestrowane w programie, a na ekranie zostanie wy6wietlony informuj%cy o tym komunikat (patrz Rysunek 199). Kliknij przycisk OK. Rysunek 199. Okno komunikatu Listy CRL mona te pobrar za pomoc% standardowej przegl%darki WWW ze strony centrum (dla Centrum Certyfikacji Unizeto Certum dedykowanego dla ZUS jest to Listy CRL pobrane w ten sposób naley zarejestrowar w programie Rejestracja listy CRL Funkcja ta suy do rejestrowania w programie list uniewanionych certyfikatów. Podczas rejestrowania listy CRL: plik z list% CRL, znajduj%cy si w dowolnym miejscu na dysku, jest kopiowany do katalogu ustawionego w parametrach przekazu elektronicznego, 6cieka dostpu do zarejestrowanej listy jest zapisywana w bazie danych. Przed zarejestrowaniem lista CRL jest weryfikowana (sprawdzana jest zgodno6r formatu pliku, zgodno6r podpisu cyfrowego pod list% oraz aktualno6r listy CRL). Aby zarejestrowar list CRL, w magazynie systemowym musz% znajdowar si certyfikaty Centrum Certyfikacji, które podpisuj% listy CRL, np. dla Centrum Certyfikacji Unizeto Certum dedykowanego dla ZUS s% to: certyfikat CA-NAD, certyfikat CA-ZEW. Je6li nie ma ich w bazie, naley je zarejestrowar po pobraniu ich za pomoc% standardowej przegl%darki WWW z Internetu ze strony centrum dla Centrum (dla Centrum Certyfikacji Unizeto Certum dedykowanego dla ZUS jest to Aby zarejestrowar list CRL: 1. W widoku Listy CRL z menu Przekaz wybierz polecenie Rejestruj list> CRL z pliku. Polecenie Rejestruj z pliku znajduje si równie w menu podrcznym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy na panelu w widoku Listy CRL. 230 Podrcznik uytkownika

231 2. W oknie Otwórz (patrz Rysunek 200) wska odpowiedni plik lub pliki zawieraj%ce listy CRL (pliki o rozszerzeniach *.pem) i kliknij przycisk Otwórz. Kliknicie przycisku Anuluj powoduje rezygnacj z rejestracji listy CRL. Rysunek 200. Okno Otwórz wybór pliku z list% CRL do zarejestrowania 3. Wybrana lista CRL zostanie zweryfikowana i zarejestrowana, a na ekranie zostanie wy6wietlony informuj%cy o tym komunikat (patrz Rysunek 201). Rysunek 201. Okno komunikatu o pomy6lnym zakoiczeniu rejestracji listy CRL Zarejestrowanie listy CRL zakoiczy si pomy6lnie tylko wówczas, gdy: plik zawieraj%cy list CRL bdzie mia poprawny format, podpis pod list% CRL bdzie wiarygodny, lista CRL bdzie aktualna Weryfikacja listy CRL Funkcja ta suy do weryfikowania zarejestrowanych list CRL. Weryfikacja polega na sprawdzeniu formatu pliku zawieraj%cego list CRL, zgodno6ci podpisu cyfrowego pod list% oraz aktualno6ci listy CRL. Funkcje programu 231

232 Aby poprawnie zweryfikowar list CRL, w bazie musz% znajdowar si certyfikaty Centrum Certyfikacji, które podpisuj% listy CRL, np. dla Centrum Certyfikacji Unizeto Certum dedykowanego dla ZUS s% to: certyfikat CA-NAD, certyfikat CA-ZEW. Je6li nie ma ich w bazie, naley je zarejestrowar po pobraniu ich za pomoc% standardowej przegl%darki WWW z Internetu ze strony Centrum (dla Centrum Certyfikacji Unizeto Certum dedykowanego dla ZUS jest to Aby zweryfikowar list CRL: 1. W widoku Listy CRL zaznacz list CRL, której poprawno6r chcesz zweryfikowar. 2. Z menu Narz>dzia wybierz polecenie Weryfikuj. Polecenie Weryfikuj dostpne jest równie jako przycisk na pasku narzdzi lub w menu podrcznym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy na panelu w widoku Listy CRL. Moesz równie uyr kombinacji klawiszy CTRL+W na klawiaturze lub wy6wietlir szczegóy wybranej listy CRL i w oknie Lista CRL z menu Narz>dzia wybrar polecenie Weryfikuj lub klikn%r przycisk Weryfikuj na pasku narzdzi. 3. Po wykonaniu weryfikacji na ekranie wy6wietlany jest stosowny komunikat informuj%cy o pozytywnym lub negatywnym wyniku weryfikacji listy CRL (patrz Rysunek 202 i Rysunek 203). Rysunek 202. Okno komunikatu o pomy6lnym wyniku weryfikacji listy CRL Rysunek 203. Okno komunikatu o negatywnym wyniku weryfikacji listy CRL Usuwanie list CRL Funkcja umoliwia usunicie listy CRL z programu. Aby usun%r list CRL: 1. W widoku Listy CRL zaznacz list CRL, któr% chcesz usun%r. 2. Z menu Program wybierz polecenie UsuG. 232 Podrcznik uytkownika

233 Polecenie UsuG dostpne jest równie jako przycisk na pasku narzdzi lub w menu podrcznym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy na panelu w widoku Listy CRL. Moesz równie uyr klawisza DEL lub kombinacji klawiszy CTRL+DEL na klawiaturze. Na ekranie pojawi si pytanie o potwierdzenie decyzji o usuniciu listy CRL (patrz Rysunek 204). Rysunek 204. Okno komunikatu z pytaniem o potwierdzenie decyzji usunicia listy CRL Kliknij przycisk Tak. Kliknicie przycisku Nie oznacza rezygnacj z usunicia listy CRL Przegl,danie list CRL Wy>wietlanie szczegó ów list CRL Uytkownik moe zapoznar si z szczegóami wybranej listy CRL, midzy innymi: numer, wersja wystawca, data wystawienia listy CRL, data wydania nastpnej listy CRL, algorytm podpisu. Aby przegl%dar szczegóy listy CRL: 1. W widoku Listy CRL zaznacz list CRL, której szczegóy chcesz przegl%dar. 2. Z menu Program wybierz polecenie Poka=. Polecenie Poka= dostpne jest równie jako przycisk na pasku narzdzi. Aby wy6wietlir szczegóy listy CRL moesz te klikn%r dwa razy myszk% na wybranej li6cie CRL. 3. Na ekranie pojawi si okno Lista CRL (patrz Rysunek 205) zawieraj%ce szczegóy wybranej listy CRL. Funkcje programu 233

234 Rysunek 205 Okno Lista CRL (zakadka Ogólne) Rysunek 206 Okno Lista CRL (zakadka Lista odwo*ania) 234 Podrcznik uytkownika

235 5.13 Obs uga wiadomo>ci Obsuga wiadomo6ci dotyczy tylko wiadomo6ci ju znajduj%cych si w bazie programu Patnik. W obecnej wersji programu Patnik, funkcje zwi%zane z obsug% wiadomo6ci obejmuj% wy%cznie przegl%danie oraz usuwanie wiadomo6ci. Funkcje wspieraj%ce realizacj procedur certyfikacyjnych, dostpne w poprzednich wersjach programu, nie s% ju dostpne ze wzgldu na zmiany prawne uniemoliwiaj%ce korzystanie z dedykowanych certyfikatów do komunikacji ZUS. Komunikacja musi si odbywar wy%cznie przy wykorzystaniu certyfikatów kwalifikowanych, który uzyskiwane s% bez wsparcia programu Patnik. Operacje zwi%zane z obsug% wiadomo6ci wywoywane s% w widoku Wiadomoci (patrz Rysunek 207), dostpnym po wybraniu z menu Widok polecenia Przekaz elektroniczny/wiadomolci, po klikniciu ikony Wiadomo.ci na zakadce Przekaz elektroniczny na pasku ikon lub po wci6niciu klawisza F9 w dowolnym widoku. Rysunek 207. Obszar roboczy Wiadomoci Funkcje programu 235

236 Jeeli podczas tej sesji pracy z programem uytkownik nie pracowa jeszcze z przekazem elektronicznym, to po przej6ciu do widoku Wiadomoci wykonana zostanie weryfikacja wstpna zarejestrowanych w programie certyfikatów i list CRL (patrz Weryfikacja wstpna danych przekazu elektronicznego) Usuwanie wiadomo>ci Funkcja umoliwia usunicie wiadomo6ci znajduj%cych si w bazie programu. Aby usun%r wiadomo6r z programu: 1. W widoku Wiadomoci zaznacz wiadomo6r, któr% chcesz usun%r. 2. Z menu Program wybierz polecenie UsuG. 3. Potwierd3 usunicie wiadomo6ci, klikaj%c przycisk Tak w oknie, które pojawi si na ekranie (patrz Rysunek 208). Jeeli w programie znajduj% si wiadomo6ci bd%ce odpowiedzi% na wiadomo6r przeznaczon% do usunicia lub wiadomo6ci nastpne w cyklu, naley potwierdzir zgod na usunicie wiadomo6ci wraz z wiadomo6ciami powi%zanymi (patrz Rysunek 209). Kliknicie przycisku Nie oznacza rezygnacj z zamiaru usunicia wiadomo6ci. Rysunek 208. Okno komunikatu z pytaniem o usunicie wiadomo6ci Rysunek 209. Okno komunikatu z pytaniem o usunicie wiadomo6ci powi%zanych Wybrana wiadomo6r zostanie usunita z programu Przegl,danie wiadomo>ci Ustawienie kontekstu patnika powoduje wy6wietlanie tylko tych wiadomo6ci, których autorem i odbiorc% by ten patnik. Aby wy6wietlir wiadomo6ci od/dla innych patników, naley zmienir kontekst patnika. 236 Podrcznik uytkownika

237 Wy>wietlanie szczegó ów wiadomo>ci Funkcja umoliwia przegl%danie szczegóów wiadomo6ci wygenerowanych i odebranych przez program PATNIK. Aby przegl%dar szczegóy wskazanej wiadomo6ci: 1. W widoku Wiadomoci zaznacz wiadomo6r, której szczegóy chcesz przegl%dar. 2. Z menu Program wybierz polecenie Poka=. Polecenie Poka= dostpne jest równie jako przycisk na pasku narzdzi. Aby wy6wietlir szczegóy wiadomo6ci moesz te klikn%r dwa razy myszk% na wybranej wiadomo6ci. 3. Na ekranie pojawi si okno robocze wybranej wiadomo6ci (patrz Rysunek 210). Wszystkie dane s% wy6wietlane na kolejnych zakadkach. Rodzaj i ilo6r informacji, które s% prezentowane uytkownikowi, zale% od typu wiadomo6ci. Rysunek 210. Okno wiadomo6ci Filtrowanie wiadomo>ci Funkcja w znacznym stopniu uatwia przegl%danie wiadomo6ci w obszarze roboczym Wiadomoci. Polega ona na przefiltrowaniu wszystkich wiadomo6ci znajduj%cych si w bazie programu i wyszukaniu tylko tych, które speniaj% podane wcze6niej kryteria. Filtr wiadomo6ci jest podzielony na trzy gówne zakadki: Dane podstawowe zakadka ta umoliwia filtrowanie wedug typu (symbolu) wiadomo6ci i daty jej utworzenia, Zaawansowane zakadka ta umoliwia filtrowanie wedug pochodzenia/przeznaczenia wiadomo6ci, Sortowanie zakadka ta umoliwia sortowanie rosn%ce lub malej%ce wedug dwóch wybranych kolumn. Szczegóowe informacje na temat sposobu korzystania z filtrów znajduj% si w rozdziale Filtrowanie danych. Funkcje programu 237

238 5.14 Potwierdzenia historyczne W obszarze roboczym Potwierdzenia historyczne wy6wietlane s% dawne przesyki zaimportowane z bazy aplikacji PATNIK - PRZEKAZ ELEKTRONICZNY (patrz Podrcznik administratora ). W widoku Potwierdzenia historyczne wy6wietlane s% nastpuj%ce dane dotycz%ce zaimportowanych przesyek: nazwa pliku KSI MAIL (pliku przesyki do ZUS), data przygotowania pliku, identyfikator potwierdzenia, data wygenerowania potwierdzenia, numer jednostki ZUS Obs uga wyci,gów z CRU W wersji w programie Patnik zostay dodane dwa nowe widoki umoliwiaj%ce obsug informacji z ZUS. Widok Wyci"gi z CRU i Komunikaty z ZUS zostay umieszczone na dodatkowej zakadce Informacje z ZUS znajduj%cej si na pasku ikon. Widok Wyci"gi z CRU umoliwia przegl%danie danych zapisanych na kontach w Centralnym Rejestrze Ubezpieczonych. Wyci%g z Centralnego Rejestru Ubezpieczonych prezentuje dane zapisane na indywidualnych kontach ubezpieczonych na podstawie dokonanych zgoszei do ubezpieczei spoecznych i/lub zdrowotnego (ZUS ZUA, ZUS ZZA) oraz zmian danych identyfikacyjnych (ZUS ZIUA) przekazanych do ZUS przez patnika skadek. Udostpniany jest on w formie listy zawieraj%cej dane wszystkich, zgoszonych przez patnika i niewyrejestrowanych osób ubezpieczonych podlegaj%cych w danym okresie rozliczeniowym poszczególnym ubezpieczeniom. Dane o ubezpieczonych s% pobierane z CRU dla ostatniego okresu rozliczeniowego i s% wy6wietlane w widoku Wyci"gi z CRU. W programie PATNIK moe byr przechowywanych od 2 do 12 wyci%gów z CRU, dla dowolnych okresów rozliczeniowych, przy czym dla jednego okresu rozliczeniowego moe byr tylko jeden wyci%g (patrz Podr,cznik administratora rozdzia Ustawienie maksymalnej liczby wyci8gów z CRU przechowywanych w bazie danych). Je6li wyci%g za dany okres rozliczeniowy zostanie pobrany ponownie, to podczas rejestracji zast%pi on wyci%g za ten okres istniej%cy w bazie. Od wersji nie ma moliwo6ci skadania zamówiei na wyci%gi z CRU. Aplikacja umoliwia jednak rejestrowanie wyci%gów z CRU otrzymanych z ZUS w postaci pliku. Naley pamitar, e z CRU mona pobrar wyci%g tylko za poprzedni okres rozliczeniowy. Oznacza to, e je6li za jaki6 miesi%c nie zostanie pobrany w odpowiednim czasie wyci%g z CRU, to w przyszo6ci nie bdzie mona tego zrobir. 238 Podrcznik uytkownika

239 Widok Wyci"gi z CRU jest miejscem w programie, gdzie zgromadzone s% wszystkie pobrane wyci%gi, które mona tylko przegl%dar. Dane wszystkich osób pobranych z ZUS zebrane s% w postaci listy w oknie Wyci8g z CRU z okres, przy czym dane kadego ubezpieczonego zgromadzone s% w kartotece. Kartoteka ta umoliwia przygl%danie danych ubezpieczonego i jest zgodna z danymi na koncie w ZUS. Danych zgromadzonych w tym widoku nie mona edytowar, usuwar, wysyar do ZUS, nie podlegaj% one równie aktualizacji Przegl,danie wyci,gów Funkcja umoliwia przegl%danie danych ubezpieczonych pobranych z ZUS zgromadzonych w wyci%gu z CRU za dany okres rozliczeniowy. Liczba przechowywanych w bazie wyci%gów jest zalena od parametru ustawionego w oknie Ustawienia przekazu elektronicznego dostpnym z menu Przekaz. Aby przej6r do przegl%dania wyci%gu: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Informacje z ZUS/Wyci?gi z CRU. 2. Wska wyci%g, którego dane chcesz przegl%dar, i z menu Program wybierz polecenie Poka=. Polecenie Poka= dostpne jest równie na pasku narzdzi lub w menu kontekstowym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy. 3. Na ekranie pojawi si okno z list% ubezpieczonych znajduj%cych si na wyci%gu (patrz Rysunek 212). W oknie tym znajduj% si dwie zakadki, na pierwszej moesz przegl%dar dane wybranych ubezpieczonych, druga zawiera dane identyfikacyjne patnika. Rysunek 211. Okno dialogowe: Wyci8g z CRU za okres Funkcje programu 239

240 Przegl,danie danych ubezpieczonych pobranych z ZUS Funkcja pozwala na przegl%danie danych ubezpieczonych pobranych z Centralnego Rejestru Ubezpieczonych w postaci wyci%gów. Dane ubezpieczonego prezentowane s% na dwóch zakadkach. Pierwsza z nich zawiera dane identyfikacyjne, dane ewidencyjne oraz dane o oddziale Narodowego Funduszu Zdrowia, na kolejnej zakadce s% dane o ubezpieczeniach i adresie. W bloku danych adresowych w nagówku bloku jest podany typ adresu, jaki zosta pobrany z ZUS. Pole Data zg*oszenia/zmiany danych identyfikacyjnych ubezpieczonego w bloku Dane identyfikacyjne ubezpieczonego informuje o tym, kiedy powsta ostatni zapis na koncie, tzn. jest to data przetworzenia ostatniego dokumentu, który wprowadzi zapisy na koncie. Podczas tworzenia wyci%gu w ZUS adresy ubezpieczonego s% pobierane w nastpuj%cej kolejno6ci: - adres do korespondencji, - je6li nie mam podanego adresu do korespondencji, to jest pobierany adres zamieszkania, - je6li nie ma podanych dwóch powyszych adresów, to jest pobierany adres zameldowania. O typie adresu, jaki zosta pobrany dla danego ubezpieczonego informuje opis bloku zawieraj%cego dane adresowe. Aby przej6r do przegl%dania danych ubezpieczonego pobranych z ZUS: 1. Otwórz okno zawieraj%ce wyci%g (patrz rozdzia ). 2. Wska ubezpieczonego, którego dane chcesz przegl%dar, i z menu Wyci?g wybierz polecenie Poka=. Polecenie Poka= dostpne jest równie w postaci przycisku znajduj%cego si nad list% ubezpieczonych. 3. Na ekranie pojawi si okno z danymi identyfikacyjnymi ubezpieczonego (patrz Rysunek 212). Kliknij przycisk Poka kartotek' ubezpieczonego, je6li w trakcie przegl%dania danych ubezpieczonego pobranych z ZUS, chcesz zobaczyr, jakie dane s% zgromadzone w kartotece tego ubezpieczonego. 4. Z menu Ubezpieczony wybierz polecenie Zamknij. 240 Podrcznik uytkownika

241 Rysunek 212. Okno z danymi ubezpieczonego z ZUS Adamczyk Ewa Weryfikacja informacji pobranych z ZUS Weryfikuj z wyci,giem z CRU Celem weryfikacji jest wyeliminowanie ewentualnych rozbieno6ci w danych identyfikacyjnych, ewidencyjnych oraz adresowych ubezpieczonych, a w konsekwencji: skorygowanie przez uytkownika programu Patnik bdnych lub uzupenienie brakuj%cych zapisów w kartotekach ubezpieczonych, przekazanie przez patnika skadek do ZUS dokumentów koryguj%cych, wyja6nienie rozbieno6ci w jednostce ZUS. Szczególnie przydatna jest moliwo6r bie%cego sprawdzenia zgodno6ci danych w dokumentach ubezpieczeniowych wysyanych w zestawach do ZUS z danymi pobranymi w wyci%gu z CRU. Pozwala to na eliminowanie ewentualnych rozbieno6ci jeszcze przed wysaniem zestawu dokumentów do ZUS. Funkcja Weryfikuj z wyci?giem z CRU umoliwia wykonanie weryfikacji danych znajduj%cych si w Rejestrze ubezpieczonych z danymi pobranymi z CRU z wyci%gu za okres wybrany w oknie Ustawienia programu. Funkcja Weryfikuj z wyci?giem z CRU jest dostpna tylko w widoku Rejestr ubezpieczonych. Funkcje programu 241

242 Aby wykonar weryfikacj Rejestru ubezpieczonych: 1. W oknie Ustawienia programu w bloku Okres rozliczeniowy wybierz okres, za który zostay pobrane dane z ZUS i kliknij przycisk OK, aby zaakceptowar swój wybór (patrz Podr,cznik administratora rozdzia Zmiana okresu rozliczeniowego). Informacja o tym, jaki okres rozliczeniowy zosta ustawiony w programie znajduje si na pasku stanu okna gównego programu Patnik. 2. Z menu Widok wybierz polecenie Ubezpieczeni /Rejestr ubezpieczonych. 3. Z menu Narz>dzia wybierz polecenie Weryfikuj z wyci?giem z CRU. 4. Jeeli okres rozliczeniowy wybrany w oknie Ustawienia programu nie jest okresem bie%cym, to na ekranie zostanie wy6wietlony komunikat informacyjny (patrz Rysunek 213), kliknij przycisk OK. Rysunek 213. Okno komunikatu 5. Na ekranie pojawi si okno Raport rozbie.no;ci danych mi,dzy kartotekami ubezpieczonych a danymi pobranymi z ZUS (patrz Rysunek 214). 6. Jeeli w wyniku procesu weryfikacji zostay wykryte bdy, to s% one prezentowane w górnej cz6ci okna. Wy6wietlane s% tylko te bdy, które maj% przynajmniej jedno wyst%pienie. W 6rodkowej cze6r okna jest wy6wietlana lista osób, dla których wyst%pi dany b%d (pod6wietlony w górnej cz6ci okna). Dwukrotne kliknicie na wybranym bdzie w 6rodkowej cz6ci okna raportu umoliwia uzyskanie wicej informacji o danym bdzie; moe to byr kartoteka ubezpieczonego, okno z danymi ubezpieczonego pobranymi z ZUS lub raport porównania danych ubezpieczonego. 7. Kliknij przycisk Zamknij, aby zamkn%r okno raportu. Jeeli chcesz wydrukowar wykaz bdów znalezionych podczas weryfikacji danych w kartotekach z danymi w wyci%gu z CRU to kliknij przycisk Drukuj. Centralny Rejestr Ubezpieczonych zasilany jest danymi z dokumentów przekazywanych przez patników raz w tygodniu. Zatem w wyci%gu mog% nie pojawir si dane z dokumentów przekazanych do ZUS w ci%gu ostatniego tygodnia. W wyci%gu z CRU ujte s% wy%cznie te kody tytuu ubezpieczenia, które zostay podane w zgoszeniach do ubezpieczei spoecznych i/lub zdrowotnego tj. w zgoszeniu ZUS ZUA lub ZUS ZZA. Dlatego te w przypadku osób przebywaj%cych na urlopach wychowawczych lub pobieraj%cych zasiki macierzyiskie pobrany wyci%g z CRU nie bdzie zawiera kodu tytuu ubezpieczenia, odpowiednio: X X lub 12 40XX. 242 Podrcznik uytkownika

243 Rysunek 214. Okno dialogowe: Raport rozbieno6ci danych midzy kartotekami ubezpieczonych a danymi pobranymi z ZUS Porównanie danych ubezpieczonego Funkcja umoliwia wykonanie porównania danych ubezpieczonego pobranych w wyci%gu z Centralnego Rejestru Ubezpieczonych z danymi zgromadzonymi w kartotece. Porównanie to ma na celu pokazanie rónic, jakie s% midzy danymi zgromadzonymi na koncie ubezpieczonego w ZUS i w kartotece w programie Patnik. Porównanie danych ubezpieczonego mona wykonar tylko w okresie rozliczeniowym, dla którego zosta pobrany wyci%g z CRU. Porównywane s% nastpuj%ce dane: identyfikacyjne ubezpieczonego, o oddziale NFZ, adresowe. Dane ubezpieczonego s% porównywane kolejno, a rozbieno6r midzy danymi s% zakre6lone ramk% na czerwono. Porównanie danych mona wykonar z poziomu kartoteki ubezpieczonego lub z okna zawieraj%cego dane pobrane z CRU. Funkcje programu 243

244 Uwaga! Aktualne dane adresowe ubezpieczonego tj. adres zameldowania, adres zamieszkania oraz adres do korespondencji zapisywane s% na jego koncie na podstawie ostatniego przekazanego do ZUS zgoszenia do ubezpieczei (ZUS ZUA lub ZUS ZZA) b%d3 na podstawie wniosku ubezpieczonego zoonego w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS. Je6li podczas weryfikacji danych zapisanych w kartotekach ubezpieczonych z danymi zawartymi w wyci%gu z CRU w danych adresowych ubezpieczonego wyst%pi% rozbieno6ci, to program PPATNIK wy6wietli nastpuj%ce ostrzeenie: Aktualne dane adresowe ubezpieczonego podane w kartotece nie s8 zgodne z danymi tego ubezpieczonego pobranymi w wyci8gu Dane z Centralnego Rejestru Ubezpieczonych W takiej sytuacji, niezbdne jest ustalenie w porozumieniu z ubezpieczonym czy dane te s% aktualne. Je6li dane adresowe ubezpieczonego w wyci%gu z CRU s% aktualne, ale nie s% zgodne z kartotek% ubezpieczonego (tj. nie s% zgodne z danymi figuruj%cymi w zgoszeniu ubezpieczonego) wówczas naley uporz%dkowar kartotek ubezpieczonego w programie PPATNIK (w takim przypadku nie przekazuje si dokumentów koryguj%cych do ZUS). Naley mier na uwadze, e rozbieno6ci w zakresie danych adresowych mog% wynikar z rónych, chor prawidowych sposobów zapisywania nazw miejscowo6ci, ulic, gmin lub dzielnic np.: nazwa miejscowo6ci: MiIsk Mazowiecki lub MiIsk Maz. nazwa ulicy: Aleje Jerozolimskie lub Al. Jerozolimskie, itp. Tego typu rozbieno6ci nie naley korygowar. W podobny sposób jak dane adresowe, naley analizowar prawidowo6r informacji dotycz%cej Oddziau Narodowego Funduszu Zdrowia. Jeeli z jedn% kartotek% ubezpieczonego zostaa zidentyfikowana wicej ni jedna pozycja z danymi z CRU, to dane kolejnych ubezpieczonych pobrane z CRU s% prezentowane na kolejnych zakadkach po prawej stronie okna. Przegl%danie kolejnych pozycji z CRU dowi%zanych do kartoteki ubezpieczonego umoliwiaj% polecenia Poprzednia pozycja z wyci?gu, Nast>pna pozycja z wyci?gu dostpne w menu Porównanie lub przyciski Poprzednia, Nast'pna znajduj%ce si po prawej stronie okna. Podczas prze%czania si midzy kolejnymi pozycjami wyci%gu jest wykonywane porównanie danych i zawsze widzimy rozbieno6ci midzy aktualnie wy6wietlanymi danymi. To samo dotyczy funkcji dostpnych w menu Narz>dzia: Twórz dokument ZUS ZIUA, Aktualizuj dane identyfikacyjne, Aktualizuj dane o oddziale NFZ, Aktualizuj dane adresowe s% one zawsze wykonywane dla aktualnie wy6wietlanych danych. Jeeli z kartotek% ubezpieczonego zostaa zidentyfikowana tylko jedna pozycja z danymi z CRU, to polecenia i przyciski dotycz%ce prze%czani midzy kolejnymi pozycjami wyci%gu s% wyszarzane. 244 Podrcznik uytkownika

245 Porównanie danych ubezpieczonego z poziomu kartoteki Aby porównar dane ubezpieczonego z poziomu kartoteki ubezpieczonego: 1. W oknie Ustawienia programu w bloku Okres rozliczeniowy wybierz okres, za który zostay pobrane dane z ZUS i kliknij przycisk OK, aby zaakceptowar swój wybór (patrz Podr,cznik administratora rozdzia Zmiana okresu rozliczeniowego). Informacja o tym, jaki okres rozliczeniowy zosta ustawiony w programie znajduje si na pasku stanu okna gównego programu Patnik. 2. Z menu Widok wybierz polecenie Ubezpieczeni /Rejestr ubezpieczonych. 3. Wska ubezpieczonego, którego dane chcesz porównar, i z menu Program wybierz polecenie Otwórz. Polecenie Otwórz dostpne jest równie na pasku narzdzi lub w menu kontekstowym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy. 4. W kartotece ubezpieczonego (patrz Rysunek 215) z menu Narz>dzia wybierz polecenie Porównaj z wyci?giem z CRU... Rysunek 215. Okno dialogowe: Kartoteka ubezpieczonego Funkcje programu 245

246 5. Na ekranie pojawi si okno zawieraj%ce wyniki porównania danych (patrz Rysunek 216). Pola zakre6lone na czerwono oznaczaj% rónice w danych. Zapoznaj si z porównaniem danych ubezpieczonego, a nastpnie kliknij przycisk OK, aby zamkn%r okno. Aby wydrukowar Raport z porównania danych w kartotece ubezpieczonego z danymi pobranymi z ZUS kliknij ikon Drukuj znajduj%c% si na pasku narzdzi. Dane, które zawieraj% rónice na raporcie zostay otoczone ramk%. Raport jest tworzony za okres rozliczeniowy ustawiony w programie. Rysunek 216. Okno dialogowe: Porównanie danych w kartotece z danymi uzyskanymi z ZUS 246 Podrcznik uytkownika

247 6. Je6li dla okresu rozliczeniowego ustawionego w programie nie ma wyci%gu z CRU, to na ekranie zostanie wy6wietlony komunikat (patrz Rysunek 217). ZmieI okres rozliczeniowy na inny w oknie Ustawienia programu lub pobierz z CRU dane za wskazany okres i spróbuj ponownie wykonar porównanie. Rysunek 217. Okno komunikatu 7. Wybierz polecenie Zamknij z menu Ubezpieczony, aby zamkn%r z okno kartoteki Porównanie danych z poziomu danych ubezpieczonego pobranych z ZUS Aby wykonar porównanie danych pobranych z ZUS z danymi w kartotekach: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Informacje z ZUS/Wyci?gi z CRU i wska wyci%g, dla którego chcesz zrobir porównanie. 2. Na ekranie pojawi si okno dialogowe Wyci8g z CRU za okres (patrz Rysunek 211), wska ubezpieczonego, którego dane chcesz porównar, i z menu Widok wybierz polecenie Poka=. 3. W otwartym oknie z danymi ubezpieczonego (patrz Rysunek 212) z menu Narz>dzia wybierz polecenie Porównaj z kartotek?. Polecenie to równie dostpne jest na pasku narzdzi. 4. Na ekranie pojawi si okno zawieraj%ce wyniki porównania danych (patrz Rysunek 216). Pola zakre6lone na czerwono oznaczaj% rónice w danych. Zapoznaj si z porównaniem danych ubezpieczonego, a nastpnie kliknij przycisk OK, aby zamkn%r okno. Aby wydrukowar Raport z porównania danych w kartotece ubezpieczonego z danymi pobranymi z ZUS kliknij przycisk Drukuj. Dane, które zawieraj% rónice na raporcie zostay otoczone ramk%. Raport jest tworzony za okres rozliczeniowy ustawiony w programie. 5. Wybierz polecenie Zamknij z menu Ubezpieczony, aby zamkn%r z okno kartoteki Drukowanie danych ubezpieczonego pobranych z ZUS Funkcja umoliwia wydrukowanie danych ubezpieczonego pobranych z ZUS za dany okres rozliczeniowy. Wydruku obejmuje nastpuj%ce dane: patnika, identyfikacyjne ubezpieczonego, ewidencyjne (nazwisko rodowe, imi drugie i nazw oddziau NFZ), adresowe, dane o ubezpieczeniach, okres rozliczeniowy, za jaki byy pobrane dane. Funkcje programu 247

248 Aby wydrukowar dane ubezpieczonego pobrane z ZUS: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Informacje z ZUS/Wyci?gi z CRU i wska wyci%g, dla który chcesz wydrukowar. 2. Na ekranie pojawi si okno dialogowe Wyci8g z CRU za okres (patrz Rysunek 212), wska ubezpieczonego, którego dane chcesz wydrukowar, i z menu Widok wybierz polecenie Poka=. 3. W otwartym oknie z danymi ubezpieczonego (patrz Rysunek 212) z menu Ubezpieczony wybierz polecenie Drukuj. Polecenie to jest równie dostpne na pasku narzdzi Aktualizacja kartoteki ubezpieczonego na podstawie danych pobranych w wyci,gu z CRU Funkcja suy do aktualizacji danych ubezpieczonego w kartotece na podstawie danych pobranych w wyci%gu z Centralnego Rejestru Ubezpieczonych. Wspomaga wyja6nianie rozbieno6ci midzy danymi zgromadzonymi w bazie programu Patnik a danymi zapisanymi na kontach ubezpieczonych w ZUS. Aktualizacji podlegaj% tylko dane zgromadzone w kartotece ubezpieczonego, czyli: dane identyfikacyjne dane o oddziale NFZ, dane adresowe. Aktualizacj kartoteki ubezpieczonego mona wykonar w oknie Porównanie danych w kartotece ubezpieczonego z danymi uzyskanymi z ZUS za pomoc% przycisków znajduj%cych si midzy poszczególnymi blokami danych (patrz Rysunek 216) lub za pomoc% polecei dostpnych w menu Narzdzia: Aktualizuj dane identyfikacyjne w bloku danych identyfikacyjnych, Aktualizuj dane o oddziale NFZ w bloku danych o oddziale NFZ Aktualizuj dane adresowe w bloku danych adresowych. umoliwiaj%cych nadpisanie aktualnych danych znajduj%cych si w kartotece ubezpieczonego danymi z wyci%gu z CRU. Przyciski aktualizacji bd% dostpne we wszystkich miejscach wy6wietlania w/w okna tj.: z poziomu pojedynczej kartoteki ubezpieczonego, z poziomu okna prezentuj%cego dane ubezpieczonego pobrane z ZUS, z okna porównania dostpnego w oknie Raport rozbieno6ci pomidzy danymi w kartotekach ubezpieczonych a danymi pobranymi z ZUS. Podczas aktualizacji bdzie zastpowany cay blok danych, czyli wszystkie pola wchodz%ce w jego skad (nie ma moliwo6ci wskazania pojedynczego pola do aktualizacji). Aktualizacji danych w kartotece ubezpieczonego danymi pochodz%cymi z CRU jest moliwa, gdy: dane o oddziale NFZ - dane pochodz%ce z CRU s% wypenione dane adresowe adresy s% tego samego typu 248 Podrcznik uytkownika

249 Dla kadego z typów aktualizowanych danych, jeeli dane w kartotece s% identyczne z danymi w wyci%gu (ta sama liczba wypenionych pól tymi samymi warto6ciami) aktualizacja kartoteki nie bdzie wykonywana. Uwaga! Aktualizacja danych w kartotece ubezpieczonego jest operacj% nieodwracaln% tzn. nie ma powrotu do poprzednich danych. Jeeli aktualizacja zostaa wykonana przypadkowo, to dane w kartotece mona poprawir tylko podczas rcznej edycji Aktualizacja danych ubezpieczonego danymi z wyci,gu z CRU z poziomu kartoteki ubezpieczonego Aby zaktualizowar dane ubezpieczonego w kartotece danymi z wyci%gu z CRU z poziomu kartoteki ubezpieczonego: 1. W oknie Ustawienia programu w bloku Okres rozliczeniowy wybierz okres, za który zostay pobrane dane z ZUS i kliknij przycisk OK, aby zaakceptowar swój wybór. 2. Z menu Widok wybierz polecenie Ubezpieczeni /Rejestr ubezpieczonych. 3. Wska ubezpieczonego, którego dane chcesz zaktualizowar, i z menu Program wybierz polecenie Otwórz. Polecenie Otwórz dostpne jest równie na pasku narzdzi lub w menu kontekstowym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy. 4. W kartotece ubezpieczonego z menu Narz>dzia wybierz polecenie Porównaj z wyci?giem z CRU Na ekranie pojawi si okno zawieraj%ce wyniki porównania danych (patrz Rysunek 216). Pola zakre6lone na czerwono oznaczaj% rónice w danych. Zapoznaj si z porównaniem danych ubezpieczonego i z menu Narz>dzia wybierz polecenie odpowiednie polecenie np. Aktualizuj dane identyfikacyjne lub wybierz przycisk znajduj%cy si midzy blokami danych. Uwaga! Aby wykonar aktualizacj z poziomu kartoteki ubezpieczonego, naley najpierw zamkn%r kartotek, informuje o tym odpowiedni komunikat. 6. W oknie komunikatu (patrz Rysunek 218) kliknij przycisk Tak, aby potwierdzir chr zaktualizowania danych zgromadzonych w kartotece. Je6li wcze6niej nie zostao zamknite okno Kartoteka ubezpieczonego, to pojawi si komunikat (patrz Rysunek 219), w którym kliknij przycisk OK. Nastpnie zamknij okno kartoteki i ponownie wykonaj aktualizacj. Rysunek 218. Okno komunikatu Funkcje programu 249

250 Rysunek 219. Okno komunikatu 7. Z menu Porównanie wybierz polecenie Zamknij, aby zamkn%r okno porównania Aktualizacja danych ubezpieczonego w kartotece danymi z wyci,gu z CRU z poziomu danych ubezpieczonego pobranych z ZUS Aby zaktualizowar dane ubezpieczonego w kartotece danymi z wyci%gu z CRU z poziomu danych ubezpieczonego pobranych z ZUS: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Informacje z ZUS/Wyci%gi z CRU. 2. Wska wyci%g, który chcesz przegl%dar i z menu Program wybierz polecenie Poka=. 3. W oknie Wyci8g za okres (patrz Rysunek 211) wska ubezpieczonego, którego dane chcesz zaktualizowar dane, i z menu Widok wybierz polecenie Poka=. 4. Na ekranie pojawi si okno z danymi identyfikacyjnymi ubezpieczonego (patrz Rysunek 212), kliknij przycisk Porównaj z kartotek". 5. W oknie Porównanie danych w kartotece ubezpieczonego z danymi uzyskanymi z ZUS (patrz Rysunek 216) z menu Narz>dzia wybierz polecenie odpowiednie polecenie np. Aktualizuj dane identyfikacyjne lub wybierz przycisk znajduj%cy si midzy blokami danych. 6. W oknie komunikatu (patrz Rysunek 218) kliknij przycisk Tak, aby potwierdzir chr zaktualizowania danych zgromadzonych w kartotece. 7. Z menu Porównanie wybierz polecenie Zamknij, aby zamkn%r okno porównania. 8. Zamknij okno z danymi ubezpieczonego wybieraj%c polecenie Zamknij z menu Ubezpieczony Tworzenie dokumentu ZUS ZIUA Funkcja Twórz dokument ZIUA na podstawie danych pobranych z CRU jest dostpna w oknie Porównanie danych w kartotece z danymi pobranymi z ZUS w menu Narz>dzia i umoliwia utworzenie dokumentu ZUS ZIUA takiego, e w bloku III. Poprzednie dane identyfikacyjne osoby ubezpieczonej znajd% si dane ubezpieczonego pobrane na wyci%gu z CRU, a w bloku IV. Aktualne dane identyfikacyjne osoby ubezpieczonej znajd% si dane ubezpieczonego z kartoteki programu Patnik. Funkcja ta wspomaga wyja6nianie rozbieno6ci midzy danymi zgromadzonymi w programie Patnik a danymi dostpnymi na kontach ubezpieczonych w ZUS. Jej uycie jest zalecane w sytuacji, gdy patnik jest przekonany, e dane ubezpieczonego w kartotece s% poprawne, a dane w CRU z jakiego6 powodu s% inne i naley je poprawir. 250 Podrcznik uytkownika

251 Tworzenie dokumentu ZUS ZIUA na podstawie danych z CRU jest dostpne we wszystkich miejscach wywoywania okna Porównanie danych w kartotece ubezpieczonego z danymi uzyskanymi z ZUS : z poziomu pojedynczej kartoteki ubezpieczonego, z poziomu okna prezentuj%cego dane ubezpieczonego pobrane z ZUS, z okna porównania dostpnego w oknie Raport rozbie.no;ci pomi,dzy danymi w kartotekach ubezpieczonych a danymi pobranymi z ZUS. Aby utworzyr dokument ZUS ZIUA: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Informacje z ZUS/Wyci%gi z CRU. 2. Wska wyci%g, który chcesz przegl%dar i z menu Program wybierz polecenie Poka=. 3. W oknie Wyci8g za okres (patrz Rysunek 211) wska ubezpieczonego, którego dane chcesz zaktualizowar dane, i z menu Widok wybierz polecenie Poka=. Polecenie Poka= dostpne jest równie na pasku narzdzi lub w menu kontekstowym, wy6wietlaj%cym si po klikniciu prawym klawiszem myszy. 4. Na ekranie pojawi si okno z danymi identyfikacyjnymi ubezpieczonego (patrz Rysunek 212), kliknij przycisk Porównaj z kartotek". 5. W oknie Porównanie danych w kartotece ubezpieczonego z danymi uzyskanymi z ZUS (patrz Rysunek 216) z menu Narz>dzia wybierz polecenie Twórz dokument ZUS ZIUA lub kliknij przycisk Twórz dokument ZUS ZIUA znajduj%cy si na pasku narzdzi. 6. W oknie komunikatu (patrz Rysunek 220) informuj%cego o specyfice tworzonego dokumentu kliknij przycisk Tak. Rysunek 220. Okno komunikatu 7. Uzupenij blok I. dokumentu ZUS ZIUA, zapisz go i zamknij. 8. Zamknij okno porównania wybieraj%c z menu Porównanie polecenie Zamknij. 9. Zamknij okno z danymi ubezpieczonego Obs uga komunikatów z ZUS Widok Komunikaty z ZUS prezentuje w postaci listy komunikaty przesyane w potwierdzeniach przekazania zestawów dokumentów. W przypadku, gdy potwierdzenie zestawu zawiera komunikat, program rejestruje go w kontek6cie patnika, którego zestaw jest potwierdzany. Komunikaty z ZUS s% prezentowane w oknie Komunikat z ZUS (patrz Rysunek 221), które zawiera dwie zakadki. Funkcje programu 251

252 Na pierwszej zakadce s% zgromadzone nastpuj%ce informacje: Identyfikator komunikatu Data publikacji Data obowi%zywania Data rejestracji w systemie Tytu komunikatu Tre6R komunikatu Status wiadomo6ci Informacje o do%czonych za%cznikach oraz ich lokalizacji Oznaczenie, czy komunikat zosta przeczytany Druga zakadka zawiera list za%czników wraz z ich lokalizacj% oraz umoliwia przegl%danie tych za%czników. Za%czniki przekazywane w potwierdzeniach s% zapisywane na dysku w lokalizacji wskazanej w oknie Ustawienia programu na zakadce Lokalizacja (patrz rozdzia Podrcznik administratora rozdzia Szczegóowy opis parametrów i opcji programu Patnik). Rejestrowanie komunikatów z ZUS (wraz z za%cznikami) dostarczanymi w potwierdzeniach odbywa si podczas pobierania potwierdzei zestawów. Po zarejestrowaniu komunikat jest dostpny do przegl%dania, mona go równie wydrukowar. Program Patnik zapewnia kontrol przeczytania komunikatów z ZUS poprzez: informowanie uytkownika o nowych komunikatach bezpo6rednio po wykonaniu rejestracji potwierdzenia, w którym komunikat zosta przesany, informowanie uytkownika o nieprzeczytanych komunikatach podczas zamykania programu, informowanie uytkownika o nieprzeczytanych komunikatach podczas uruchamiania programu, umoliwienie oznaczenia komunikatu jako przeczytany lub nieprzeczytany w oknie prezentuj%cym jego tre6r. Uytkownik moe oznaczyr komunikat jako przeczytany lub jako nieprzeczytany w oknie prezentuj%cym jego tre6r. 252 Podrcznik uytkownika

253 Rysunek 221. Okno dialogowe: Komunikat z ZUS Rejestracja komunikatu Funkcja umoliwia rejestracj komunikatów z ZUS w bazie danych. Komunikaty z ZUS s% rejestrowane podczas pobierania potwierdzei do wysanych zestawów dokumentów ubezpieczeniowych (patrz rozdzia Pobieranie potwierdzenia). Funkcja zapisuje tre6r komunikatu oraz informacje o opcjonalnych za%cznikach w bazie danych oraz zachowuje pliki za%czników w systemie plików Przegl,danie komunikatów z ZUS Funkcja umoliwia przegl%danie komunikatów z ZUS i jest dostpna w widoku Komunikaty z ZUS. Aby przegl%dar szczegóy komunikatu: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Informacje z ZUS/Komunikaty z ZUS. 2. Wska komunikat, który chcesz przegl%dar i z menu Program wybierz polecenie Poka=. 3. Na ekranie zostanie wy6wietlone okno Komunikat z ZUS (patrz Rysunek 222). 4. Po zapoznaniu si z tre6ci% komunikatu zamknij okno komunikatu wybieraj%c z menu Komunikat polecenie Zamknij. W otwartym oknie Komunikat z ZUS na pasku narzdzi dostpne s% przycisk Poprzedni komunikat oraz Nast'pny komunikat umoliwiaj%ce przej6cie do kolejnego lub poprzedniego komunikatu z listy bez zamykania okna wy6wietlania. Funkcje programu 253

254 Rysunek 222. Okno dialogowe Komunikat z ZUS Filtrowanie komunikatów Funkcja w znacznym stopniu uatwia przegl%danie komunikatów w obszarze roboczym Komunikaty z ZUS. Polega ona na przefiltrowaniu wszystkich komunikatów znajduj%cych si w bazie programu i wyszukaniu tylko tych, które speniaj% podane wcze6niej kryteria. Filtr komunikatów jest podzielony na trzy gówne zakadki: Dane podstawowe zakadka ta umoliwia filtrowanie wedug daty publikacji, daty otrzymania i statusu przeczytania, Zaawansowane zakadka ta umoliwia filtrowanie wedug identyfikatora komunikatu, symbolu patnika i klasy komunikatu, Sortowanie zakadka ta umoliwia sortowanie rosn%ce lub malej%ce wedug dwóch wybranych kolumn. Szczegóowe informacje na temat sposobu korzystania z filtrów znajduj% si w rozdziale Filtrowanie danych Wydruk komunikatu Funkcja umoliwia wydrukowanie komunikatu z ZUS. Drukowanie poprzedzone jest wy6wietleniem na ekranie tre6ci komunikatu w postaci raportu. 254 Podrcznik uytkownika

255 Wydruku obejmuje nastpuj%ce dane: identyfikator komunikatu, symbol patnika, dane organizacyjne dotycz%ce komunikatu, tytu i tre6r komunikatu, informacje o za%cznikach o ile zostay do%czone. Aby wydrukowar szczegóy komunikatu: 1. Z menu Widok wybierz polecenie Informacje z ZUS/Komunikaty z ZUS. 2. Wska komunikat, który chcesz wydrukowar i z menu Program wybierz polecenie Poka=. 3. Na ekranie zostanie wy6wietlone okno Komunikat z ZUS (patrz Rysunek 222), z menu Komunikat wybierz polecenie Drukuj. 4. W otwartym oknie Raport z komunikatu z ZUS z menu Plik wybierz polecenie Drukuj. 5. Zamknij okno raportu wybieraj%c polecenie Zamknij z menu Plik. 6. Po wydrukowaniu tre6ci komunikatu zamknij okno komunikatu wybieraj%c z menu Komunikat polecenie Zamknij Kontrola przeczytania komunikatu Funkcja umoliwia uytkownikowi kontrol nad stanem przeczytania zarejestrowanych komunikatów z ZUS. W ramach funkcji wykonywane jest sprawdzenie, czy istniej% komunikaty, które nie zostay jeszcze przeczytane przez uytkownika i powiadamianie o tym fakcie poprzez wy6wietlenie odpowiedniego komunikatu (patrz Rysunek 223). Sprawdzenie wykonywane jest w nastpuj%cych sytuacjach: bezpo6rednio po rejestracji komunikatu, przy uruchamianiu programu, przy koiczeniu pracy z programem. Funkcja umoliwia równie oznaczanie komunikatów jako przeczytany lub nieprzeczytany. Rysunek 223. Okno komunikatu Funkcje programu 255