OGÓLNE SPECYFIKACJE TECHNICZNE. D a

Transkrypt

1 BRANŻOWY ZAKŁAD DOŚWIADCZALNY BUDOWNICTWA DROGOWEGO I MOSTOWEGO Sp. z o.o. OGÓLNE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D a OCZYSZCZENIE PRZEPUSTU Z NAMUŁU Warszawa 2012

2 Jednostka autorska, opracowanie edytorskie i rozpowszechnienie: B r a n ż o w y Z a k ł a d D o ś w i a d c z a l n y B u d o w n i c t w a D r o g o w e g o i M o s t o w e g o S p. z o. o Warszawa, ul. Mińska 25, tel./fax Niniejsza ogólna specyfikacja techniczna jest materiałem pomocniczym do opracowania specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych przy zlecaniu i realizacji robót na drogach i ulicach. Treść ogólnej specyfikacji technicznej jest aktualna na dzień 31 października 2012 r. Przy sporządzaniu specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych należy uaktualnić przepisy zawarte w wykorzystywanej niniejszej ogólnej specyfikacji technicznej. SPIS TREŚCI 1. WSTĘP MATERIAŁY SPRZĘT TRANSPORT WYKONANIE ROBÓT KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT OBMIAR ROBÓT ODBIÓR ROBÓT PODSTAWA PŁATNOŚCI PRZEPISY ZWIĄZANE ZAŁĄCZNIKI... 9 NAJWAŻNIEJSZE OZNACZENIA I SKRÓTY OST ST - ogólna specyfikacja techniczna - specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót budowlanych

3 D a Oczyszczenie przepustu z namułu 3 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot OST Przedmiotem niniejszej ogólnej specyfikacji technicznej (OST) są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z oczyszczeniem przepustu z namułu Zakres stosowania OST Ogólna specyfikacja techniczna (OST) jest materiałem pomocniczym do opracowania specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych (ST) stosowanej jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót na drogach i ulicach Zakres robót objętych OST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotyczą zasad prowadzenia robót związanych z wykonaniem i odbiorem czynności związanych z usunięciem namułu z przepustu, co pozwala na prawidłowe funkcjonowanie obiektu odwadniającego Określenia podstawowe Oczyszczenie przepustu usuwanie z przepustu naniesionego materiału zanieczyszczającego, który utrudnia prawidłowe funkcjonowanie urządzenia odwadniającego Namuł drobne cząstki gleby zmyte z powierzchni terenu lub z cieku doprowadzającego wodę do przepustu i osadzone na dnie urządzenia odwadniającego Przepust budowla o przekroju poprzecznym zamkniętym, przeznaczona przede wszystkim do przeprowadzenia cieku, a ponadto umożliwiająca wędrówki zwierząt dziko żyjących, przeprowadzająca urządzenia techniczne przez korpus drogowy a także umożliwiająca przejazd pojazdów pod drogą Pozostałe określenia podstawowe są zgodne z obowiązującymi, odpowiednimi polskimi normami i z definicjami podanymi w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Ogólne wymagania dotyczące robót Ogólne wymagania dotyczące robót podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt MATERIAŁY Nie występują.

4 4 Oczyszczenie przepustu z namułu D a 3. SPRZĘT 3.1. Ogólne wymagania dotyczące sprzętu Ogólne wymagania dotyczące sprzętu podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Sprzęt stosowany do wykonania robót Przy wykonywaniu robót Wykonawca w zależności od potrzeb i wielkości przepustu, powinien wykazać się możliwością korzystania ze sprzętu dostosowanego do przyjętej metody robót, jak: łopaty, szpadle, ew. kilofy, siekiery, szczotki mechaniczne, sprężarki powietrza, zmywarko-zamiatarki, ładowarki czołowe, czerpakowe i inne, zbiorniki na wodę, wciągarki ręczne lub mechaniczne, pompy wysokociśnieniowe, samochody specjalne próżniowo-ssące do czyszczenia przepustów, czyszczarki talerzowe, spirale, szufle do wyciągania osadu, urządzenia do transportowania i przemieszczania usuniętego namułu jak wiadra, taczki, ciągniki, samochody wywrotki. Sprzęt powinien odpowiadać wymaganiom określonym w dokumentacji projektowej, ST, instrukcjach producentów lub propozycji Wykonawcy i powinien być zaakceptowany przez Inżyniera. 4. TRANSPORT 4.1. Ogólne wymagania dotyczące transportu Ogólne wymagania dotyczące transportu podano w OST D-M Wymagania ogólne [1], pkt Transport materiałów Transport i przemieszczenie zebranych zanieczyszczeń, w tym namułu, można dokonać przydatnymi środkami transportu, uzależnionymi od objętości materiału oraz odległości transportu, jak przenoszenie wiadrami, szuflami, przewożenie taczkami, ciągnikami z przyczepą, samochodami itp. 5. WYKONANIE ROBÓT 5.1. Ogólne zasady wykonania robót Ogólne zasady wykonania robót podano w OST D-M Wymagania ogólne [1], pkt 5.

5 D a Oczyszczenie przepustu z namułu Zasady wykonywania robót Sposób wykonania robót powinien być zgodny z dokumentacją projektową i ST. W przypadku braku wystarczających danych można korzystać z ustaleń podanych w niniejszej specyfikacji oraz z informacji podanych w załączniku. Podstawowe czynności przy wykonywaniu robót obejmują: 1. roboty przygotowawcze, 2. wydobycie namułu z przepustu i usunięcie na przyległy teren lub odwiezienie na składowisko odpadów, 3. roboty wykończeniowe Roboty przygotowawcze Przed przystąpieniem do robót należy, na podstawie dokumentacji projektowej, ST lub wskazań Inżyniera: ustalić lokalizację robót, usunąć przeszkody, utrudniające wykonanie robót, zgromadzić materiały i sprzęt potrzebne do rozpoczęcia robót Okresy wykonywania robót przy czyszczeniu przepustów Oczyszczanie przepustów zaleca się wykonywać po dokonanych oględzinach obiektów, po zakończonych opadach deszczów: na początku wiosny, okresowo w ciągu wiosny, lata i jesieni. Szczególnie ważne jest, aby przepusty nie były zanieczyszczone i mogły pracować pełnym przekrojem w okresie wiosennego spływu wód Oczyszczenie przepustu Przepust należy oczyścić z namułu, roślinności, liści lub innych zanieczyszczeń utrudniających spływ wody. Duży przepust można oczyścić przy użyciu sprzętu mechanicznego wymienionego w punkcie 3.2, np. ładowarkami, zmywarko-zamiatarkami, szczotkami mechanicznymi itp. Mniejszy przepust, w zależności od wielkości przekroju poprzecznego, można czyścić za pomocą: przeciągania przez otwór linek ze szczotką lub tłokiem, wiader kanałowych, czyszczaków talerzowych, spiral kanałowych, skręcanych żerdzi, użycia motopomp przepuszczających silny strumień wody, specjalnych samochodów z urządzeniami ssąco-tłoczącymi do ciśnieniowego czyszczenia przewodów. Przy istnieniu studni przy wlocie do przepustu oczyszcza się je ręcznie aż do spodu osadników przy użyciu łopat i szufli do wyciągania osadu z osadników lub przy użyciu samochodów próżniowo-ssących, względnie przez oczyszczanie strumieniem wody pod ciśnieniem. Wydobyte zanieczyszczenia należy ładować do: a) wolnych środków transportu, jeśli zanieczyszczenia nie wydzielają nieprzyjemnych zapachów,

6 6 Oczyszczenie przepustu z namułu D a b) pojemników z hermetycznym wiekiem albo do samochodów z przykrywaną skrzynią, jeśli zanieczyszczenia po długim okresie zalegania są gnijące lub cuchnące i wywieźć je na składowisko odpadów Wywiezienie zanieczyszczeń na składowisko odpadów Wywiezienia zanieczyszczeń należy dokonać na składowisko odpadów, zlokalizowane na: wysypiskach publicznych (np. gminnych, miejskich), składowiskach własnych, urządzonych zgodnie z warunkami i decyzjami wydanymi przez właściwe władze. Sposób i miejsce wywozu zanieczyszczeń powinny być zaakceptowane przez Inżyniera. Jeśli Inżynier zezwoli na czasowe krótkotrwałe składowanie zanieczyszczeń w pobliżu oczyszczonych urządzeń odwadniających, to miejsce składowania należy wybrać w taki sposób, aby spływy deszczowe nie mogły przemieszać zanieczyszczeń z powrotem do miejsc, z których je pobrano lub wprowadzać nieczystości do wód gruntowych i powierzchniowych Analiza przyczyn zamulania przepustu W czasie prac związanych z usuwaniem namułu można zanalizować przyczyny zamulania przepustu w celu ewentualnego ich usunięcia lub złagodzenia. Należy zwrócić uwagę na spadki podłużne i prędkości wody dopływającej do przepustu i przepływającej przez przepust. W przypadkach uzasadnionych ekonomicznie można rozważyć zabiegi usuwające zamulanie przepustu, podawane w literaturze technicznej (np. załącznik 1, pkt 3 i 4 niniejszej OST) Roboty wykończeniowe Roboty wykończeniowe, zgodne z dokumentacją projektową, ST lub wskazaniami Inżyniera dotyczą prac związanych z dostosowaniem wykonanych robót do istniejących warunków terenowych, takie jak: odtworzenie przeszkód czasowo usuniętych, uzupełnienie zniszczonych w czasie robót istniejących elementów drogowych lub terenowych, roboty porządkujące otoczenie terenu robót, usunięcie oznakowania drogi wprowadzonego na okres robót. 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT 6.1. Ogólne zasady kontroli jakości robót Ogólne zasady kontroli jakości robót podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Badania przed przystąpieniem do robót Nie przewiduje się.

7 D a Oczyszczenie przepustu z namułu Badania w czasie robót Częstotliwość oraz zakres badań i pomiarów, które należy wykonać w czasie robót podaje tablica 1. Tablica 1. Częstotliwość oraz zakres badań i pomiarów w czasie robót Lp. 1 Wyszczególnienie robót Lokalizacja i zgodność granic terenu robót z dokumentacją projektową Częstotliwość badań 1 raz Wartości dopuszczalne Wg pktu 5 i dokumentacji projektowej 2 Roboty przygotowawcze Ocena ciągła Wg pktu Oczyszczenie przepustu z namułu i zanieczyszczeń Wywiezienie zanieczyszczeń na składowisko odpadów Ocena ciągła Wg pktu 5.5 Ocena ciągła Wg pktu Wykonanie robót wykończeniowych Ocena ciągła Wg pktu OBMIAR ROBÓT 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w OST ogólne [1] pkt Jednostka obmiarowa D-M Wymagania Jednostką obmiarową jest m (metr) wykonanego usunięcia namułu z przepustu. 8. ODBIÓR ROBÓT Ogólne zasady odbioru robót podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt 8. Roboty uznaje się za wykonane zgodnie z dokumentacją projektową, ST i wymaganiami Inżyniera, jeżeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji według pktu 6 dały wyniki pozytywne. 9. PODSTAWA PŁATNOŚCI 9.1. Ogólne ustalenia dotyczące podstawy płatności Ogólne ustalenia dotyczące podstawy płatności podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Cena jednostki obmiarowej Cena wykonania jednostki obmiarowej (1 m) obejmuje:

8 8 Oczyszczenie przepustu z namułu D a prace pomiarowe i roboty przygotowawcze, oznakowanie robót, dostarczenie sprzętu, wykonanie usunięcia namułu z przepustu wg wymagań dokumentacji projektowej, ST i specyfikacji technicznej, zebranie i wywóz zanieczyszczeń, uporządkowanie terenu robót i jego otoczenia, roboty wykończeniowe, odwiezienie sprzętu Sposób rozliczenia robót tymczasowych i prac towarzyszących Cena wykonania robót określonych niniejszą OST obejmuje: roboty tymczasowe, które są potrzebne do wykonania robót podstawowych, ale nie są przekazywane Zamawiającemu i są usuwane po wykonaniu robót podstawowych, prace towarzyszące, które są niezbędne do wykonania robót podstawowych, niezaliczane do robót tymczasowych, jak geodezyjne wytyczenie robót itd. 10. PRZEPISY ZWIĄZANE Ogólne specyfikacje techniczne (OST) 1. D-M Wymagania ogólne

9 D a Oczyszczenie przepustu z namułu ZAŁĄCZNIKI ZAMULANIE PRZEPUSTÓW ZAŁĄCZNIK 1 1. Przyczyny zamulania przepustów Zamulanie przepustów, tj. osadzanie na ich dnie namułu, rumoszu i zawiesin przenoszonych przez wodę, powstaje wskutek błędów zaprojektowania przepustu oraz ze względu na niezadowalające zabiegi utrzymaniowe. 2. Projektowanie przepustów zmniejszające zamulanie Poprawne zaprojektowanie przepustu, związane z jego zanieczyszczaniem, powinno spowodować odpowiednią prędkość przepływu wody, która nie pozwoli na osadzanie się zawiesin na dnie przepustu. Zamulanie przepustu powstaje, gdy prędkość przepływu w przepuście jest mniejsza od prędkości dopływającej wody. W związku z tym pochylenie niwelety dna cieku wodnego od strony dopływu powinno być mniejsze od spadku podłużnego dna przepustu. Zaleca się aby pochylenie dna przepustu nie było mniejsze od 0,5%. Rozpatrując spadki cieków wodnych przed i za przepustem należy zwrócić uwagę, aby nie różniły się znacznie między sobą. Przy zmianie spadku większego na mniejszy ulega zmniejszeniu prędkości przepływu, co z kolei prowadzi do osiadania zawiesin unoszonych przez wodę w przepuście lub przy załomie za przepustem. Przykłady rozwiązań przepustów, uwzględniające zmiany pochylenia ich dna oraz wloty pokazano na rys. 1 i Usuwanie zamulania przepustu w czasie robót utrzymaniowych W ramach robót utrzymaniowych należy przeprowadzać systematyczne czyszczenie przepustów oraz rowów dopływowych i odpływowych. Usuwanie namułów w przepustach przywraca ich zdolność przepustową. Podobne zadanie spełnia staranne utrzymanie rowów przed i za przepustem, przywracając im w miarę zamulenia i zniekształcenia pierwotny przekrój podłużny i poprzeczny. Należy zwracać uwagę na zanieczyszczony wylot za przepustem, który tamuje swobodny przepływ wody i powoduje zmniejszenie prędkości przepływu w przepuście, przyspieszając osadzanie namułu w przepuście. W takim przypadku należy całkowicie oczyścić odpływ wody z przepustu i zabezpieczyć dno przed rozmyciem. Oczyszczanie przepustów powinno być wykonywane po dużych opadach deszczowych wiosennych, jesiennych oraz okresowo letnich. Nakłady pracy przy oczyszczeniu przepustu z namułu zależą od wielkości otworu przepustu oraz od wysokości zapełnienia namułem. Orientacyjnie można podać, że przy czyszczeniu przepustu kołowego średnicy 1,0 1,25 m z namułu, zamulonego do 0,5 jego średnicy, niezbędny jest nakład pracy robotników około 33 roboczogodzin na 10 m długości przepustu.

10 10 Oczyszczenie przepustu z namułu D a 4. Zabezpieczenie przepustów przed zamulaniem przez budowę progów przed wlotem do przepustu (Wg M. Sznurowski: Utrzymanie mostów kolejowych, przepustów i tuneli, Wyd. Komunikacji i Łączności, Warszawa 1979) Namuł zanieczyszczający przepusty spływa ze zlewni, zwłaszcza po większych deszczach lub roztopów wiosennych. Im słabsze podłoże i większa falistość okolicy, tym więcej namułu nanosi woda. Aby tego uniknąć, należy spowodować wcześniejsze zatrzymanie niesionych przez wodę cząstek gruntów. Uzyskuje się to przez budowę progów w górnym odcinku koryta potoku (rys. 3). Na odcinku od ostatniego progu do przepustu dno i brzegi potoku powinny być umocnione brukiem dla uniknięcia rozmywania.

11 D a Oczyszczenie przepustu z namułu 11 RYSUNKI ZAŁĄCZNIK 2 Rys. 1. Wloty do przepustu a) wlot bezpośredni, b) obniżony wlot z niecką, c) wlot kaskadowy z progiem przed przepustem, d) wlot ze studnią płytką, e) wlot ze studnią głęboką

12 12 Oczyszczenie przepustu z namułu D a Rys. 2. Przekroje podłużne przepustów na stokach a) z dnem schodkowym, b) z dużym spadkiem o jednakowym pochyleniu, c) z dużym łamanym spadkiem o trzech różnych pochyleniach Rys. 3. Progi zabezpieczające przepust przed zamuleniem 1 namuł, 2 woda czysta