4. MATERIA NAUCZANIA Kierowanie ruchu w sieciach telekomunikacyjnych Materia nauczania

Transkrypt

1 4. MTERI NUCZNI 4.1. Kierowanie ruchu w sieciach elekomunikacyjnych Maeria nauczania Poj cia i erminy sosowane w in ynierii ruchu Poj cia ogólne: obs uga ruchu zdolno obieku do obs ugi ruchu o okre lonej wielko ci i innych okre lonych charakerysykach w okre lonych warunkach zewn rznych, us uga elekomunikacyjna wszelka dzia alno operaora sieci elefonicznej w zakresie umo liwiania u ykownikom korzysania z urz dze ko cowych i przesy ania informacji zgodnie z ich wymaganiami, GoS (grade of service) zbiór paramerów i wska ników in ynierii ruchu s u cych do oceny sopnia odpowiednio ci rodków czno ci do obs ugi ruchu w okre lonych warunkach. GoS mo na nazywa sopniem obs ugi ruchu, QoS (qualiy of service) czna ocena sopnia zdolno ci wykonywania us ugi elekomunikacyjnej, saysfakcjonuj cej u ykownika ej us ugi. Ruch elefoniczny W ka dej cenrali sieci elefonicznej wyró nia si nas puj ce srumienie ruchu: ruch generowany (), ruch lokalny (B), ruch generowany wychodz cy (C), ruch przychodz cy (D), ruch przychodz cy ko cowy (E), ruch ranzyowy (F), ruch ko cowy (G), ruch wychodz cy (H). C E D abonenci cenrali B F Wi zki mi dzycenralowe G H Rys.1. Model srumieni ruchu Paramery ruchu: ruch elefoniczny jes o sochasyczny proces zdarze zwi zanych ze zg aszanymi przez abonenów daniami pos u enia si zasobami sieci elefonicznej w celu uzyskania po czenia z abonenem wskazanym. Sk adowymi ruchu s proces nap ywu i obs ugi, wspó czynnik szczyowo ci paramer charakeryzuj cy srumie ruchu elefonicznego, ruch czyso przypadkowy (ruch poissonowski) jes o srumie ruchu charakeryzuj cy si ym, e liczba jednocze nie obs ugiwanych ma rozk ad Poissona. Poniewa rozk ad Poissona ma waro redni równ wariancji, o ruch czyso przypadkowy charakeryzuje si 6

2 wspó czynnikiem szczyowo ci równym jedno ci. I odwronie, je eli srumie ruchu ma wspó czynnik szczyowo ci równy jedno ci o jes o srumie ruchu czyso przypadkowego. Liczba Ruch przypadkowy ruch wyg adzony, Liczba obs ugiwanych Ruch wyg adzony Liczba elemenów obs ugi ruch przelewowy, Liczba Ruch przelewowy inensywno obs ugiwanego ruchu o liczba elemenów zaj ych obs ug w danej chwili, na enie ruchu o rednia inensywno ruchu w okre lonym przedziale czasu (np. doba, godzina najwi kszego ruchu), Jednosk na enia ruchu jes 1Erlang (symbol Erl.). Ruch za awiany przez zbiór elemenów ma na enie 1Erl, gdy 1 elemen ego zbioru (np. cze) jes zaj e przez okres 1godz. 1 Erl 0,5 Erl 0,7 Erl 0,8 Erl 0 60 min po czeniominuy Rys.2. Erlang i po czeniominuy 7

3 suma czasów zaj cia elemenów zbioru w okre lonym czasie obserwacji nazywa si wolumenem ruchu. Jednosk wolumenu ruchu jes 1 Erlangogodzina (1Erlh), dla ka dego okre lonego zboru elemenów sieci, obs uguj cego ruch elefoniczny, wyró nia si rzy rodzaje srumieni: ruch oferowany (ruch generowany) symbol, =a * m gdzie a - rednia liczba na jednosk czasu oferowana na zbiór elemenów w czasie obserwacji T, m - redni czas obs ugi jednego nia, charakerysyczny dla danego srumienia ruchu, ruch za awiony symbol y, ruch racony symbol M. Mi dzy ymi wielko ciami isnieje zale no : M = y, czyli na enie ruch raconego: Je eli wszyskie elemeny zbioru s w sanie zaj o ci, o mówi si, e zbiór jes w sanie na oku, Wspó czynnik sra o sosunek na enia ruchu nieobs u onego do ca ego na enia ruchu oferowanego na dany zbiór urz dze B= M = - y = 1 - y godzina najwi kszego ruchu (GNR) nazywa si nieprzerwany jednogodzinny przedzia czasu w ca o ci mieszcz cy si w rozparywanym okresie (np. dzie, miesi c, rok), TCBH u redniona w czasie GNR jes o jednogodzinny przedzia czasu rozpoczynaj cy si ka dego dnia w ym samym momencie, w kórym o przedziale rednie na enie ruchu u rednione w rozparywanym szeregu dni jes najwi ksze. Skróem TCBH nazywa si równie na enie ruchu wys puj cego w formie u rednionej w czasie GNR, DPH rednie na enie ruchu z dobowych GNR jes o na enie ruchu obliczone (u rednione) z dziennych GNR szeregu dni; zwykle GNR poszczególnych dni nie rozpoczyna si w ym samym momencie. DPH wylicza si zazwyczaj z 10 dni roboczych, wspó czynnik koncenracji ruchu jes o procenowy udzia wolumenu ruchu w GNR do wolumenu ruchu w ci gu doby. Wspó czynnik k w prakyce przyjmuje waro ci od 0,12 do 20 (12% do 20%). k= Y GNR Y doby Wi zki czy cza jednokierunkowe, cza dwukierunkowe, wi zki czy mi dzycenralowych, subwi zki. Prawem wi zki nazywa si zjawisko polegaj ce na ym, e obci alno wi zki (subwi zki), czyli jej zdolno do obs ugi ruchu elefonicznego, ro nie przy za o onej wielko ci sra ruchu wraz ze wzrosem liczby czy w wi zce (subwi zce). 8

4 0,9 0,8 0,7 0,6 B 1% 0,5 0,4 0,3 0,2 0, N na enie ruchu oferowanego N liczba czy we wi zce Rys.3. Zale no obci alno ci cza (/N)od liczby czy w wi zce pe nodos pnej (N) Rodzaje sprawno ci: Sprawno u ykowa SR jes miar jako ci wiadczonych us ug abonenom przez cenral oraz wska nikiem sopnia wykorzysania urz dze cenrali przez efekywn cz rzeczywisego ruchu elefonicznego zn. przez po czenia skueczne, w kórych abonen dany zg osi si, SR = liczba po cze skuecznych liczba po cze ogó em sprawno echniczna K jes miar goowo ci cenrali do obs ugi ruchu elefonicznego. Sprawno echniczna odnosi si wy cznie do po cze próbnych zesawianych przez urz dzenia cenrali od numeru próbnego do numeru próbnego, K = liczba po cze skuecznych liczba po cze ogó em sprawno ruchowa SR lub efekywna jes miar wykorzysania czasu pracy zasobów sieci przez efekywn cz ruchu elefonicznego zn. po czenia, w kórych abonen dany zg osi si, SR = czny czas rwania rozmów czny czas zaj cia urz dze wspó czynnik zaj b dnych WZB jes o procenowy udzia zaj, kóre zosa y sracone z winy uszkodze urz dze i na oku w sieci. Do WZB zalicza si na ok w cenrali lub w sieci, oraz b dne zadzia ania urz dze w sieci, 9

5 WZB = liczba zaj b dnych z winy sieci liczba zaj ogó em wspó czynnik po cze nieefekywnych WPN jes o procenowy udzia po cze, kóre nie zako czy y si skuecznie z winy abonena danego. Do WPN zalicza si po czenia, kóre narafi y na zaj e cze abonenckie, lub w kórych abonen nie zg osi si. WPN = liczba po cze nieskuecznych z winy bb liczba zesawionych po cze ogó em Zesawianie i roz czanie po cze : nie, cza skueczne lub nieskueczne, po czenie. nie odrzucenie nia nieskueczne skueczne po czenie nieskueczne po czenie skueczne Rys.4. Wywo anie od srony abonena wywo uj cego Zasady kierowania ruchem Sie elefoniczna obejmuje okre lon liczb w z ów (cenral) po czonych pomi dzy sob za pomoc wi zek czy. Pomi dzy par w z ów mo e by kilka wi zek lub subwi zek czy bezpo rednich. Subwi zki e mog by jedno lub dwukierunkowe, 10