Uwagi zgodnie z art. 7 ust. 3 dyrektywy 2002/21/WE 1

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia [24/09/2010] r. C(2010)6740 SG-Greffe (2010) D/14502 Urząd Komunikacji Elektronicznej ul. Kasprzaka 18/ Warszawa Polska Do wiadomości: Pani Anna Streżyńska Prezes Faks: Szanowna Pani! Dotyczy: Decyzja Komisji w sprawie PL/2010/1125: hurtowy rynek świadczenia usługi zakańczania krótkich wiadomości tekstowych (SMS) w ruchomych publicznych sieciach telefonicznych Cyfrowy Polsat, P4, PTK, Polkomtel oraz PTC w Polsce Uwagi zgodnie z art. 7 ust. 3 dyrektywy 2002/21/WE 1 I. PROCEDURA W dniu 27 sierpnia 2010 r. Komisja zarejestrowała pod numerem PL/2010/1125 przekazane przez polski krajowy organ regulacyjny Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej (UKE) zgłoszenie dotyczące hurtowego rynku świadczenia usługi zakańczania krótkich wiadomości tekstowych (SMS) w ruchomych publicznych sieciach telefonicznych w Polsce 2. Równolegle z konsultacjami unijnymi, prowadzonymi zgodnie z art. 7 dyrektywy ramowej, odbywają się konsultacje krajowe 3, przy czym termin zakończenia konsultacji Dyrektywa 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej (dyrektywa ramowa), Dz.U. L 108 z , s. 33. Rynek ten nie jest wymieniony w zaleceniu Komisji 2007/879/WE z dnia 17 grudnia 2007 r. w sprawie właściwych rynków produktów i usług w sektorze łączności elektronicznej podlegających regulacji ex ante zgodnie z dyrektywą 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej (zalecenie), Dz.U. L 344 z , s Zgodnie z art. 6 dyrektywy ramowej. Commission européenne/europese Commissie, 1049 Bruxelles/Brussel, BELGIA - Tel

2 wyznaczono na dzień 27 września 2010 r. W dniu 6 września 2010 r. Komisja wysłała do UKE wniosek o udzielenie informacji. Odpowiedź otrzymano w dniu 9 września 2010 r. Zgodnie z art. 7 ust. 3 dyrektywy ramowej krajowe organy regulacyjne oraz Komisja mogą przedstawić krajowemu organowi regulacyjnemu uwagi na temat zgłoszonych projektów środków. II. OPIS PROJEKTU ŚRODKA II.1. Definicja rynku Prezes UKE określa odrębny rynek świadczenia usługi zakańczania krótkich wiadomości tekstowych (SMS), która znajduje się w ofercie wszystkich czterech operatorów ruchomej publicznej sieci telefonicznej oraz jednego wirtualnego operatora ruchomej publicznej sieci telefonicznej. Definicja rynku obejmuje usługę zakańczania krótkich wiadomości tekstowych świadczoną na rzecz innych operatorów bez względu na rodzaj krótkiej wiadomości tekstowej (widomość SMS przesyłana między użytkownikami indywidualnymi lub wiadomość SMS typu Push) oraz bez względu na sieć, z której wiadomość SMS została wysłana 4. W opinii Prezesa UKE przesyłanie wiadomości SMS z ruchomych publicznych sieci telefonicznych do ruchomych publicznych sieci telefonicznych (Mobile2Mobile, M2M) oraz z innych urządzeń do ruchomych publicznych sieci telefonicznych (Machine2Mobile, Machine2M) należy uwzględnić w definicji właściwego rynku. W odróżnieniu od wycofanego zgłoszenia (PL/2010/1105) Prezes UKE nie ogranicza już rynku do wiadomości SMS inicjowanych w sieciach posiadających bezpośredni, fizyczny punkt styku. W rezultacie w definicji rynku uwzględniono zakańczanie wiadomości SMS wszystkich typów, bez względu na funkcję, jaką pełnią na poziomie detalicznym (standardowe wiadomości SMS tekstowe pojedyncze lub masowe, SMS typu Flash, SMS typu WAP Push). II.2. Test trzech kryteriów Ze względu na fakt, iż zakańczanie wiadomości SMS nie jest wymienione w zaleceniu w sprawie właściwych rynków, Prezes UKE stosuje test trzech kryteriów. Jeśli chodzi o pierwsze kryterium, Prezes UKE uważa, że istnieją wysokie bariery strukturalne w dostępie do rynku, ponieważ w ramach danej sieci ruchomej nie ma alternatywy dla usługi zakańczania wiadomości SMS. Prezes UKE zwraca również uwagę, że istnieją wysokie bariery prawne i regulacyjne, które stanowią dodatkowe obciążenie dla potencjalnych nowych uczestników rynku, bez względu na to, czy są to operatorzy ruchomej publicznej sieci telefonicznej, czy wirtualni operatorzy ruchomej publicznej sieci telefonicznej. Drugie kryterium jest zdaniem Prezesa UKE również spełnione, ponieważ warunki strukturalne, które odpowiadają za istnienie monopolu, nie zmienią 4 Z wyjątkiem wiadomości inicjowanych w sieciach stacjonarnych i skierowanych do sieci ruchomych (Fixed2Mobile, F2M) oraz wiadomości inicjowanych w sieciach ruchomych i skierowanych do sieci stacjonarnych (Mobile2Fixed), które, będąc produktami niszowymi, są wyłączone z definicji rynku. Jeśli chodzi o usługi typu F2M, Prezes UKE twierdzi, że są one realizowane w oparciu o odrębną relację międzyoperatorską (usługa jest świadczona przez punkt styku sieci z operatorem telefonii stacjonarnej). Co więcej, ten rodzaj zakańczania może być świadczony przez pośrednika, który nie musi być przedsiębiorcą telekomunikacyjnym. Ponadto usługi SMS typu F2M są marginalne i stanowią mniej niż 0,026 % łącznej liczby wysłanych wiadomości SMS. Jeśli chodzi o e, Prezes UKE uważa, że stanowią one część usług obejmujących transmisję danych. Prezes UKE wyjaśnił również, że zakańczanie wiadomości typu on-net nie jest uwzględnione w definicji rynku. 2

3 się w analizowanym horyzoncie czasowym, czyli na przestrzeni najbliższych dwóch lat. Prezes UKE stwierdza również, że zastosowanie prawa konkurencji ex post nie byłoby wystarczające do usunięcia nieprawidłowości związanych z konkurencją 5 na tych rynkach. II.3. Ustalenia dotyczące znaczącej pozycji rynkowej Prezes UKE proponuje wyznaczenie czterech operatorów ruchomej publicznej sieci telefonicznej oraz jednego wirtualnego operatora ruchomej publicznej sieci telefonicznej jako operatorów posiadających znaczącą pozycję rynkową na odpowiednich rynkach usługi zakańczania wiadomości SMS. Na rynku operatorów ruchomej publicznej sieci telefonicznej są to P4, Polkomtel, PTC oraz PTK, a na rynku wirtualnych operatorów ruchomej publicznej sieci telefonicznej jest to Cyfrowy Polsat. W swojej ocenie UKE wziął pod uwagę następujące kryteria: udział w rynku (każdy z tych operatorów ma 100 % udział w rynku w swojej sieci), brak technicznej i ekonomicznej zasadności budowy alternatywnej infrastruktury telekomunikacyjnej, łatwy bądź uprzywilejowany dostęp do rynków kapitałowych bądź zasobów finansowych, pionowe zintegrowanie, brak potencjalnej konkurencji, istnienie potencjalnych nowych uczestników rynku, istnienie barier dla wejścia na rynek i dla dalszego rozwoju. II.4. Regulacyjne środki zaradcze Prezes UKE proponuje nałożenie następujących obowiązków: (i) (ii) obowiązek dostępu; obowiązek przejrzystości, polegający na publikacji informacji dotyczących specyfikacji technicznych, danych dotyczących sieci, urządzeń telekomunikacyjnych, charakterystyki sieci, warunków świadczenia usług oraz odpowiednich opłat; (iii) obowiązek niedyskryminacji, polegający na równym traktowaniu operatorów 6 poprzez stosowanie takich samych wymogów w podobnych okolicznościach. Na jego podstawie operator o znaczącej pozycji rynkowej zobowiązany jest do świadczenia usług i udostępniania informacji na warunkach, które nie są gorsze niż warunki stosowane w odniesieniu do jego własnych oddziałów lub przedsiębiorstw będących pod jego kontrolą; (iv) obowiązek zorientowania kosztowego. III. UWAGI Na podstawie przekazanego przez UKE zgłoszenia i informacji dodatkowych, Komisja 5 6 Prezes UKE zwraca w tej kwestii uwagę na nadmiernie wysokie stawki za usługę zakańczania wiadomości SMS (Prezes UKE ustalił, że za usługę zakańczania wiadomości SMS operatorzy pobierają symetryczne stawki na poziomie 0,15 PLN, czyli ok. 0,036 EUR) oraz na możliwość odmowy lub utrudniania dostępu. W tym wszystkich operatorów sieci ruchomych w państwach UE, którzy mają bezpośredni, fizyczny punkt styku z operatorami posiadającymi znaczącą pozycję rynkową. Prezes UKE podkreślił, że doprowadzi to do asymetrii między regulowanymi cenami polskich operatorów a operatorami zagranicznymi, którzy pobierają stawki wynoszące 0,06 EUR. 3

4 przedstawia następujące uwagi 7 : Konieczność monitorowania rynku usług zakańczania wiadomości SMS Komisja nie kwestionuje przedstawionej przez Prezesa UKE definicji rynku. Niemniej jednak, wzrost liczby użytkowników internetu ruchomego oraz coraz większa liczba przenośnych urządzeń końcowych, które mogą odbierać treści za pomocą innych środków niż SMS (takich jak np. , czaty, komunikatory internetowe, dynamiczne treści internetowe) mogą w nieodległej przyszłości wpłynąć ograniczająco na świadczenie usług hurtowego zakańczania SMS. W tym kontekście Komisja zwraca się do Prezesa UKE o uważne monitorowanie rozwoju sytuacji na rynku. Zmiany na rynku mogą sprawić, że polski organ regulacyjny będzie zmuszony rozważyć możliwość wycofania zaproponowanych obecnie środków regulacyjnych. Obowiązki nałożone na poszczególnych operatorów Komisja odnotowuje, iż Prezes UKE zamierza poddać regulacji tylko pięciu największych operatorów/operatorów wirtualnych ruchomej publicznej sieci telefonicznej za pomocą indywidualnych decyzji. 8 Komisja pragnie podkreślić, że krajowe organy regulacyjne podczas przeprowadzania swojej analizy powinny dopilnować, aby w podobnych warunkach nie miało miejsce odmienne traktowanie przedsiębiorstw oferujących sieci i usługi komunikacji elektronicznej 9. Przeprowadzenie analizy rynku i nałożenie obowiązków tylko w odniesieniu do niektórych operatorów posiadających znaczącą pozycję rynkową nie rozwiązuje w odpowiedni sposób nieprawidłowości związanych z konkurencją na polskim rynku usług zakańczania wiadomości SMS. W tym przypadku zaniechanie regulacji przez Prezesa UKE może mieć negatywny wpływ na polski rynek łączności ruchomej, gdyż w efekcie pojawić się mogą asymetryczne stawki za zakańczanie wiadomości SMS, pobierane przez operatorów ruchomej sieci telefonicznej niepodlegających regulacji, ze szkodą dla operatów podlegających regulacji oraz dla konsumentów. Podobnie jak w przypadku stawek za zakańczanie połączeń w sieciach stacjonarnych i ruchomych, pozycja monopolisty na rynku usług zakańczania wiadomości SMS może być nadużywana w równym stopniu przez wszystkich operatorów. W związku z powyższym Komisja zwraca się do Prezesa UKE o bezzwłoczne Zgodnie z art. 7 ust. 3 dyrektywy ramowej. W Polsce istnieją również inni operatorzy ruchomych publicznych sieci telefonicznych, którzy nie są adresatami takich indywidualnych decyzji, a zatem usługi zakańczania krótkich wiadomości tekstowych w ich sieciach nie zostały poddane regulacji. Prezes UKE wyjaśnia, że postanowił w pierwszej kolejności uregulować usługi zakańczania krótkich wiadomości tekstowych operatorów najdłużej działających na rynku, a dopiero później operatorów, którzy dopiero niedawno rozpoczęli swoją działalność. Nakładanie, zmiana lub zniesienie obowiązku muszą być prowadzone zgodnie z warunkami i procedurami określonymi w art. 8 dyrektywy 2002/19/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. (dyrektywy o dostępie), z uwzględnieniem celów politycznych i zasad regulacyjnych wynikających z ram prawnych w zakresie łączności elektronicznej. Zob. też sprawy AT/2005/0210, AT/2005/0211 i AT/2005/

5 przeprowadzenie analizy rynku w odniesieniu do wszystkich pozostałych polskich operatorów, którzy świadczą usługi zakańczania wiadomości SMS. Obowiązek kontroli cen W zgłoszonym projekcie środka Prezes UKE proponuje wprowadzenie kontroli cen poprzez nałożenie na operatorów/operatorów wirtualnych ruchomej publicznej sieci telefonicznej obowiązku pobierania opłat zorientowanych kosztowo. Prezes UKE nie proponuje wprowadzenia maksymalnego pułapu cenowego. Niemniej jednak Prezes UKE odwołuje się do poziomu cenowego wynoszącego 0,05 PLN (ok. 0,012 EUR) i stwierdza, że byłby on uzasadniony w świetle zidentyfikowanych problemów dotyczących konkurencji. Zgodnie z wyjaśnieniami udzielonymi przez Prezesa UKE w odpowiedzi na wniosek o udzielenie informacji, operatorzy będą mogli sami ustalać zorientowane kosztowo ceny i przedstawiać uzasadnienie ponoszonych kosztów, które będą następnie oceniane przez krajowy organ regulacyjny. Ponadto z wstępnych obliczeń Prezesa UKE wynika, że realny koszt zakańczania usługi SMS oscyluje w granicach 0,01 PLN, ale ustalenie stawki na tak niskim poziomie byłoby nieodpowiednie, gdyż obniżenie w porównaniu do obecnego poziomu byłoby zbyt radykalne. Komisja pragnie zauważyć, że w tej kwestii środek proponowany przez Prezesa UKE wydaje się być sprzeczny: Prezes UKE rozważa wprowadzenie ceny zorientowanej kosztowo (wstępnie oszacowanej jako 0,01 PLN), a jednocześnie twierdzi, że poziom cenowy wynoszący 0,05 PLN jest uzasadniony i odpowiedni, gdyż wprowadzenie ceny zorientowanej kosztowo miałoby niekorzystny wpływ na rynek. Zdaniem Komisji tak sformułowany obowiązek dotyczący ceny jest niejasny i wydaje się być trudny do wprowadzenia ze względu na 400 % różnicę między poziomem ceny zorientowanym kosztowo a poziomem, który jest uzasadniony i odpowiedni. Komisja zwraca się do Prezesa UKE o zapewnienie jasności i przewidywalności dla uczestników rynku, na przykład poprzez zastosowanie odpowiedniego harmonogramu obniżania stawek w celu osiągnięcia cen zorientowanych kosztowo bez zbędnej zwłoki. Ponadto Prezes UKE powinien jak najszybciej zapewnić osiągnięcie symetrycznych stawek za zakańczanie i nie powinien dopuścić, by odmienne stawki za zakańczanie obowiązywały dłużej niż jest to konieczne. Zgodnie z art. 7 ust. 5 dyrektywy ramowej UKE uwzględnia przede wszystkim uwagi innych krajowych organów regulacyjnych oraz Komisji i może przyjąć proponowane odpowiednie środki, a w przypadku ich przyjęcia powiadamia o tym Komisję. Stanowisko Komisji w sprawie tego konkretnego powiadomienia pozostaje bez uszczerbku dla jej ewentualnego stanowiska wobec innych powiadomień dotyczących proponowanych środków. Zgodnie z pkt. 15 zalecenia 2008/850/WE 10 Komisja opublikuje niniejszy dokument na swojej stronie internetowej. Komisja nie uznaje zawartych w niniejszym dokumencie 10 Zalecenie Komisji 2008/850/WE z dnia 15 października 2008 r. w sprawie notyfikacji, terminów i konsultacji przewidzianych w art. 7 dyrektywy 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej, Dz.U. L 301 z , s

6 informacji za poufne. Prezes UKE może poinformować Komisję 11 w ciągu trzech dni roboczych od otrzymania niniejszej decyzji, czy uważa, że zgodnie z unijnymi i krajowymi przepisami dotyczącymi tajemnicy handlowej niniejszy dokument zawiera informacje poufne, które należałoby usunąć przed publikacją 12. Każdy taki wniosek powinien być uzasadniony. Z poważaniem W imieniu Komisji Robert Madelin Dyrektor Generalny Wniosek powinien zostać wysłany pocztą elektroniczną na adres: INFSO-COMP- ARTICLE7@ec.europa.eu lub faksem na numer: Przed upływem tego trzydniowego okresu Komisja może podać wyniki swojej oceny do wiadomości publicznej. 6