Podręczniki Prawnicze. Prawo spadkowe. Elżbieta Skowrońska-Bocian. 10. wydanie. C.H.Beck

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Podręczniki Prawnicze. Prawo spadkowe. Elżbieta Skowrońska-Bocian. 10. wydanie. C.H.Beck"

Transkrypt

1 Podręczniki Prawnicze Prawo spadkowe Elżbieta Skowrońska-Bocian 10. wydanie C.H.Beck

2 PODRĘCZNIKI PRAWNICZE Elżbieta Skowrońska-Bocian Prawo spadkowe

3 Polecamy inne nasze publikacje z zakresu prawa cywilnego: E. Gniewek, P. Machnikowski (red.) ZARYS PRAWA CYWILNEGO Studia Prawnicze Z. Radwański PRAWO CYWILNE CZĘŚĆ OGÓLNA, wyd. 12 Podręczniki Prawnicze A. Doliwa PRAWO CYWILNE CZĘŚĆ OGÓLNA, wyd. 3 Akademia Prawa K. Piasecki POSTĘPOWANIE SPORNE ROZPOZNAWCZE, wyd. 3 Studia Prawnicze A. Zieliński KODEKS POSTĘPOWANIA CYWILNEGO. KOMENTARZ, wyd. 7 Komentarze Kodeksowe K. Piasecki (red.) KODEKS POSTĘPOWANIA CYWILNEGO. KOMENTARZ, Tom I II, wyd. 6 Duże Komentarze Becka

4 Prawo spadkowe Elżbieta Skowrońska-Bocian prof. dr hab. nauk prawnych 10. wydanie rozszerzone i zaktualizowane WYDAWNICTWO C. H.BECK WARSZAWA 2014

5 Propozycja cytowania: E. Skowrońska-Bocian, Prawo spadkowe, wyd. 10, Warszawa 2014 Wydawca: Aneta Flisek Wydawnictwo C.H.Beck 2014 Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, Warszawa Skład i łamanie: Marta Świerk Druk i oprawa: P.W.P. INTERDRUK, Warszawa ISBN ISBN e-book

6 Przedmowa do dziesiątego wydania W ostatnich latach w doktrynie można zaobserwować zwiększające się zainteresowanie problematyką prawa spadkowego. Ma to niewątpliwie związek z dokonanymi w ostatnich latach znaczącymi zmianami ustawodawczymi. Po wprowadzeniu ustawą z r. o zmianie ustawy Prawo o notariacie oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 181, poz. 1287) nowego trybu stwierdzania nabycia spadku w postępowaniu przed notariuszem (akt poświadczenia dziedziczenia), w 2009 r. dokonana została istotna zmiana w zakresie dziedziczenia ustawowego, a w 2011 r. wprowadzono do polskiego systemu prawnego zapis windykacyjny. Ustawą z r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 79, poz. 662) znacznie rozszerzono krąg spadkobierców ustawowych; w ustawie z r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 85, poz. 458) zawarto, poza wspomnianym zapisem windykacyjnym, także nowe przepisy dotyczące m.in. zachowku, odpowiedzialności za długi spadkowe oraz wykonawcy testamentu. Uregulowania te zostały omówione w poprzednich wydaniach. Obecne, dziesiąte już wydanie podręcznika, zostało rozszerzone, gdyż niezbędne było zasygnalizowanie zagadnień pojawiających się w doktrynie i orzecznictwie. Poza tym, treść podręcznika oraz sposób prezentowania poszczególnych zagadnień pozostały w zasadzie niezmienione. Nadal jest to przede wszystkim podręcznik akademicki, przeznaczony dla studentów wydziałów prawa. Uwzględniono w nim jednak problemy powstające w praktyce stosowania norm prawa spadkowego stąd odwołania do orzecznictwa przede wszystkim Sądu Najwyższego. Podręcznik może zatem stanowić także pomoc dla praktyki. Stan prawny został uwzględniony na dzień r. Warszawa, wrzesień 2014 r. Elżbieta Skowrońska-Bocian

7

8 Spis treści Przedmowa do dziesiątego wydania... V Wykaz skrótów... XIX Wykaz literatury... XXIII Rozdział I. Uwagi wprowadzające Podstawowe pojęcia Ewolucja prawa spadkowego w okresie po II wojnie światowej Źródła i systematyka obowiązującego prawa spadkowego... 4 I. Uwagi ogólne... 4 II. Systematyka Księgi czwartej KC... 5 III. Dziedziczenie gospodarstw rolnych Literatura polskiego prawa spadkowego... 7 Rozdział II. Pojęcie i skład spadku Spadek w ogólności I. Spadek określenie ogólne II. Prawa i obowiązki wchodzące w skład spadku III. Prawa i obowiązki wyłączone ze spadku Prawa i obowiązki niemające charakteru cywilnoprawnego Prawa i obowiązki o charakterze niemajątkowym Prawa i obowiązki ściśle związane z osobą spadkodawcy Prawa i obowiązki przechodzące na określone osoby, niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami Prawa wchodzące w skład spadku I. Uwagi ogólne II. Prawa rzeczowe Podmiotowe prawa rzeczowe Posiadanie III. Prawa z zakresu zobowiązań Zasada ogólna Roszczenia odszkodowawcze Prawa wynikające z umów IV. Ekspektatywa Obowiązki wchodzące w skład spadku I. Uwagi ogólne II. Obowiązki, których podmiotem był spadkodawca Zasada ogólna Obowiązki prawnorzeczowe... 23

9 VIII Spis treści 3. Zobowiązania Obowiązki prawnorodzinne III. Obowiązki, które nie ciążyły na spadkodawcy IV. Obowiązki związane z otwarciem spadku Uwagi ogólne Koszty postępowania spadkowego Koszty pogrzebu oraz koszty związane z chorobą spadkodawcy Pozostałe długi spadkowe Gospodarstwo rolne oraz wkład gruntowy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej jako element spadku Rozdział III. Dziedziczenie. Zagadnienia ogólne Pojęcie dziedziczenia Podmiotowe prawo do dziedziczenia Powołanie do spadku Otwarcie i nabycie spadku I. Otwarcie spadku Śmierć spadkodawcy Uznanie za zmarłego Akt zgonu. Sądowe stwierdzenie zgonu II. Nabycie spadku Nabycie ex lege Sukcesja generalna Zdolność do dziedziczenia I. Uwagi ogólne Zdolność do dziedziczenia a zdolność prawna Niezdolność względna i bezwzględna II. Zdolność do dziedziczenia kategorie podmiotów Dziecko poczęte Osoba prawna Chwila decydująca dla zdolności dziedziczenia Niegodność dziedziczenia I. Uwagi ogólne Pojęcie Konstrukcja prawna niegodności Krąg podmiotowy II. Stwierdzenie niegodności Proces Osoby uprawnione do wystąpienia z powództwem Termin Skutki III. Przyczyny niegodności Wyliczenie Umyślne, ciężkie przestępstwo przeciwko spadkodawcy Naruszenie swobody testowania Działania przeciwko testamentowi IV. Przebaczenie Funkcje... 48

10 Spis treści IX 2. Charakter prawny Forma Zrzeczenie się dziedziczenia I. Umowa II. Podmioty III. Przedmiot IV. Skutki Rozdział IV. Dziedziczenie ustawowe Uwagi ogólne I. Pierwszeństwo testamentu II. Krąg spadkobierców Określenie Zstępni; osoby przysposobione Małżonek Kolejność dziedziczenia Porządek dziedziczenia I. Dziedziczenie spadkobierców grupy pierwszej Małżonek i dzieci Dzieci i dalsi zstępni II. Dziedziczenie spadkobierców grupy drugiej i trzeciej Określenie kręgu spadkobierców Małżonek Rodzice i rodzeństwo Małżonek jako jedyny spadkobierca Dziadkowie spadkodawcy Pasierbowie spadkodawcy III. Dziedziczenie gminy i Skarbu Państwa Ustawowe dziedziczenie gospodarstwa rolnego i wkładu gruntowego w rolniczej spółdzielni produkcyjnej I. Uwagi ogólne II. Przesłanki dziedziczenia Wyliczenie Stała praca przy produkcji rolnej Przygotowanie zawodowe Małoletniość, pobieranie nauki zawodu i uczęszczanie do szkół Niezdolność do pracy III. Porządek dziedziczenia Małżonek i dzieci Rodzeństwo Rodzice Skarb Państwa IV. Ocena istniejącego uregulowania V. Dziedziczenie wkładu gruntowego Rozdział V. Testament jako podstawa dziedziczenia Testament jako szczególna czynność prawna I. Uwagi ogólne... 73

11 X Spis treści II. Cechy testamentu III. Wyłączność testamentu Sporządzenie testamentu I. Zdolność testowania II. Wola testowania Pojęcie Wady oświadczenia woli Brak świadomości lub swobody Błąd Groźba Nieważność testamentu III. Zakaz testamentów wspólnych Odwołanie testamentu I. Uwagi ogólne II. Sposoby odwołania Wyliczenie Sporządzenie nowego testamentu Zniszczenie testamentu Dokonanie zmian III. Skutki odwołania Wykładnia testamentu Nieważność i bezskuteczność testamentu I. Nieważność testamentu Przyczyny Nieważność z art. 945 KC II. Bezskuteczność testamentu III. Konwersja testamentu Pojęcie Konwersja testamentu IV. Stwierdzenie nieważności testamentu Otwarcie i ogłoszenie testamentu Rozdział VI. Forma testamentu Uwagi ogólne I. Formalizm testamentu II. Testamenty zwykłe i szczególne Testamenty zwykłe I. Testament holograficzny (własnoręczny) Przesłanki ważności Pismo Podpis Data II. Testament notarialny III. Testament allograficzny Przesłanki ważności Ustne oświadczenia woli Osoba przyjmująca oświadczenie Protokół Świadkowie... 96

12 Spis treści XI 27. Testamenty szczególne I. Testament ustny Przesłanki ważności Obawa rychłej śmierci Okoliczności szczególne Oświadczenie spadkodawcy Świadkowie Stwierdzenie treści testamentu Pismo Zeznania świadków Relacja pomiędzy sposobami stwierdzenia treści testamentu II. Testament na polskim statku morskim lub powietrznym III. Testament wojskowy Świadkowie testamentu I. Rola świadków II. Zdolność pełnienia roli świadka Uwagi ogólne Niezdolność bezwzględna Niezdolność względna III. Świadkowie kwalifikowani Rozdział VII. Treść testamentu Zagadnienia ogólne I. Konieczna treść testamentu II. Swoboda testowania Pojęcie Ograniczenia Ustanowienie spadkobiercy I. Powołanie do dziedziczenia Określenie osoby spadkobiercy Zakaz powołania warunkowego i terminowego Przeznaczenie oznaczonej osobie poszczególnych przedmiotów Wielkość udziałów II. Testament negatywny. Wydziedziczenie Testament negatywny Wydziedziczenie Przyczyny wydziedziczenia Przebaczenie Wydziedziczenie częściowe III. Podstawienie, przyrost Podstawienie Przyrost Inne rozrządzenia testamentowe I. Zapis zwykły Pojęcie Zapisobierca Osoba obciążona zapisem Warunek i termin Treść zapisu

13 XII Spis treści 6. Rzecz oznaczona co do tożsamości Rzecz oznaczona co do gatunku Wymagalność roszczenia zapisobiercy Przedawnienie Nieruchomość rolna II. Zapis windykacyjny Pojęcie Zapisobierca Treść zapisu windykacyjnego Warunek i termin Przedmiot zapisu windykacyjnego Bezskuteczność zapisu windykacyjnego III. Polecenie Pojęcie Osoba obciążona Treść Osoby uprawnione do żądania wykonania polecenia IV. Wykonawca testamentu Powołanie wykonawcy testamentu Prawa i obowiązki wykonawcy Wygaśnięcie praw i obowiązków V. Inne dyspozycje testamentowe Rozdział VIII. Stanowisko prawne spadkobiercy Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku I. Uwagi ogólne Treść oświadczenia Sytuacja gminy, Skarbu Państwa i fundacji Złożenie oświadczenia przez osobę niemającą pełnej zdolności do czynności prawnych Sytuacja spadkobiercy oraz zapisobiercy windykacyjnego przed złożeniem oświadczenia II. Transmisja Pojęcie Sytuacja transmitariusza III. Odrzucenie spadku Skutki Brak możliwości przyjęcia dorozumianego IV. Bezskuteczność oświadczenia o odrzuceniu spadku Ochrona interesów wierzycieli Przesłanki Skutki V. Termin Skutki upływu terminu Termin do złożenia oświadczenia przez transmitariusza VI. Zakaz warunku i terminu VII. Wady oświadczenia woli Uwagi ogólne Błąd i groźba

14 Spis treści XIII 3. Termin do uchylenia się od skutków prawnych złożonego oświadczenia VIII. Treść oświadczenia Stwierdzenie nabycia spadku, poświadczenie dziedziczenia I. Uwagi ogólne II. Postępowanie Postępowanie sądowe Postępowanie przed notariuszem Termin Deklaratywny charakter orzeczenia Domniemania Zmiana prawomocnego postanowienia sądu lub aktu poświadczenia dziedziczenia III. Skutki stwierdzenia nabycia spadku Dowód uprawnień spadkobiercy Ochrona osób trzecich Ochrona dziedziczenia I. Uwagi ogólne II. Roszczenie spadkobiercy Treść Charakter prawny Konkurencja z roszczeniem windykacyjnym Adresat Przedawnienie III. Rozliczenia między spadkobiercą a władającym spadkiem Odesłanie do art. 224 i nast. KC Dobra wiara władającego spadkiem Zakres stosowania art KC Odpowiedzialność spadkobierców za długi spadkowe I. Uwagi ogólne Zakres odpowiedzialności Odpowiedzialność pojęcie Odpowiedzialność osobista Ograniczenia II. Odpowiedzialność przed przyjęciem spadku III. Odpowiedzialność po przyjęciu spadku Uwagi ogólne Odpowiedzialność nieograniczona Rola zasad współżycia społecznego Odpowiedzialność ograniczona Spis inwentarza Powołanie się na ograniczenie odpowiedzialności Granice odpowiedzialności Powrót do odpowiedzialności nieograniczonej Podstępne działanie spadkobiercy Spłata długów Ustawowe określenie granic odpowiedzialności Solidarna odpowiedzialność współspadkobierców Ograniczona odpowiedzialność współspadkobierców

15 XIV Spis treści 14. Ograniczona i nieograniczona odpowiedzialność współspadkobierców IV. Odpowiedzialność po dziale spadku Odpowiedzialność spadkobierców za długi spadku, w którego skład wchodzi gospodarstwo rolne I. Uregulowania szczególne II. Zastosowanie reguł ogólnych Odpowiedzialność przed przyjęciem spadku Odpowiedzialność po przyjęciu spadku Odpowiedzialność po dziale spadku Odpowiedzialność za inne długi Odpowiedzialność zapisobierców windykacyjnych za długi spadkowe I. Uwagi ogólne Nowe uregulowanie Zakres odpowiedzialności Odpowiedzialność pojęcie Odpowiedzialność osobista II. Odpowiedzialność od otwarcia do działu spadku Granice odpowiedzialności Spłata długów Odpowiedzialność solidarna III. Odpowiedzialność po dziale spadku Rozdział IX. Zachowek Ochrona interesów najbliższych krewnych zmarłego I. Możliwe uregulowania prawne Cele instytucji Rezerwa i zachowek Porównanie Podmioty uprawnione do zachowku I. Podmioty uprawnione II. Wyłączenia III. Spadkobiercy uprawnieni do zachowku IV. Powstanie roszczenia Zobowiązani z tytułu zachowku I. Spadkobiercy II. Osoby, na rzecz których zostały uczynione zapisy windykacyjne Zasada ogólna Odpowiedzialność kilku osób otrzymujących zapisy windykacyjne Upoważnienie przemienne III. Obdarowani Zasada ogólna Zróżnicowana sytuacja obdarowanych Zaliczenie darowizny na poczet zachowku Odpowiedzialność kilku obdarowanych Upoważnienie przemienne Wysokość zachowku I. Udział stanowiący podstawę obliczenia zachowku II. Substrat zachowku

16 Spis treści XV III. Doliczanie darowizn oraz zapisów windykacyjnych Zasada Wyłączenia IV. Obliczenie zachowku Szczegółowe zagadnienia dotyczące zachowku I. Odpowiedzialność uprawnionego do zachowku Za zachowek Za zapisy zwykłe i polecenia II. Zmniejszenie zapisów zwykłych i poleceń Uprzywilejowanie zachowku Sposób zmniejszenia Dalszy zapis i polecenie Uprawniony do zachowku Rzecz niepodzielna jako przedmiot zapisu III. Przedawnienie roszczenia o zachowek Przy dziedziczeniu testamentowym Przy dziedziczeniu ustawowym Charakter prawny terminu IV. Dziedziczenie roszczenia o zachowek Ustalanie zachowku, gdy w skład spadku wchodzi gospodarstwo rolne Rozdział X. Wspólność majątku spadkowego i dział spadku Wspólność majątku spadkowego I. Sytuacja prawna współspadkobierców Stosowanie przepisów o współwłasności ułamkowej Współposiadanie i współkorzystanie Ochrona praw współspadkobierców Wspólność wierzytelności II. Zbycie udziału w przedmiocie należącym do spadku Wymóg zgody współspadkobierców Skutki braku zgody Skutki rozporządzenia Dział spadku I. Ogólne zasady działu spadku Tymczasowy charakter wspólności Istota działu spadku Skutki działu Sposoby podziału Przedmiot działu II. Umowny dział spadku Zgodna wola spadkobierców Strony umowy Forma umowy Treść umowy Zaliczenie darowizn oraz zapisów windykacyjnych Wady oświadczenia woli Dział częściowy III. Sądowy dział spadku Uwagi ogólne

17 XVI Spis treści 2. Podmiot legitymowany Termin Ustalenie składu i wartości spadku Zakres kognicji sądu Podział fizyczny Podział cywilny Wybór sposobu podziału Spłaty i dopłaty Podział całego spadku IV. Zaliczanie darowizn oraz zapisów windykacyjnych Uwagi ogólne Wola spadkodawcy Skutki zaliczenia Osoby zobowiązane do zaliczenia Darowizny podlegające zaliczeniu Zagadnienia szczegółowe Chwila określająca wartość darowizny i zapisu windykacyjnego Wartość darowizny wyższa od schedy spadkowej Zaliczanie darowizn, gdy w skład spadku wchodzi gospodarstwo rolne Koszty wychowania i wykształcenia V. Dział spadku, w skład którego wchodzi gospodarstwo rolne Zasady ogólne Dział fizyczny Dział cywilny Spłaty i dopłaty Uprawnienie do dalszego zamieszkiwania Zaliczanie udziałów w gospodarstwie rolnym VI. Skutki działu spadku Ustanie wspólności Rękojmia za wady Rozdział XI. Umowy dotyczące spadku Zagadnienia ogólne I. Umowy dotyczące spadku II. Zakaz zawierania umów o spadek po osobie żyjącej Umowa o zbycie spadku lub udziału w spadku I. Ogólna charakterystyka II. Zagadnienia szczegółowe Forma Strony Przedmiot III. Skutki Sytuacja nabywcy Powiększenie się udziału spadkowego zbywcy Rozliczenie między zbywcą a nabywcą Surogacja Zwrot nakładów i wydatków Rękojmia za wady

18 Spis treści XVII 7. Przejście korzyści i ciężarów Odpowiedzialność za długi Rozdział XII. Zagadnienia szczegółowe Międzyczasowe prawo spadkowe I. Zasada ogólna II. Wyjątki III. Dziedziczenie gospodarstw rolnych Dziedziczenie cudzoziemców I. Zasada ogólna II. Dziedziczenie gospodarstw rolnych Ustawowe Testamentowe Indeks rzeczowy

19

20 Wykaz skrótów 1. Źródła prawa KC*... Kodeks cywilny KK... Kodeks karny KPC... Kodeks postępowania cywilnego KPK... Kodeks postępowania karnego KPK z 1969 r.... ustawa z r. Kodeks postępowania karnego (Dz.U. Nr 13, poz. 96 ze zm.) KKW... Kodeks karny wykonawczy KRO... Kodeks rodzinny i opiekuńczy KWU... ustawa z r. o księgach wieczystych i hipotece (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r. poz. 707 ze zm.) PrASC... ustawa z r. Prawo o aktach stanu cywilnego (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r. Nr 212, poz ze zm.) PrAut... ustawa z r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn. Dz.U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 ze zm.) PrBank... ustawa z r. Prawo bankowe (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r. poz ze zm.) PrNot... ustawa z r. Prawo o notariacie (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 164 ze zm.) PrSpółdz... ustawa z r. Prawo spółdzielcze (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r. poz. 1443) PrSp... dekret z r. Prawo spadkowe (Dz.U. Nr 60, poz. 328 ze zm.) PWKC... ustawa z r. Przepisy wprowadzające Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 94 ze zm.) SpółdzMieszkU... ustawa z r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r. poz. 1222) 2. Czasopisma AUNC... Acta Universitatis Nicolai Copernici AUWr... Acta Universitatis Wratislaviensis Dz.U... Dziennik Ustaw Gd. SP... Gdańskie Studia Prawnicze KPP... Kwartalnik Prawa Prywatnego MoP... Monitor Prawniczy NP... Nowe Prawo * Uwaga: numery artykułów podawane bez bliższego określenia dotyczą artykułów Kodeksu cywilnego.

Spis treści. Przedmowa do jedenastego wydania... V Wykaz skrótów... XIX

Spis treści. Przedmowa do jedenastego wydania... V Wykaz skrótów... XIX Przedmowa do jedenastego wydania... V Wykaz skrótów... XIX Wykaz literatury... XXIII Rozdział I. Uwagi wprowadzające... 1 1. Podstawowe pojęcia... 1 2. Ewolucja prawa spadkowego w okresie po II wojnie

Bardziej szczegółowo

Podręczniki Prawnicze. Prawo spadkowe. Elżbieta Skowrońska-Bocian. 11. wydanie. C.H.Beck

Podręczniki Prawnicze. Prawo spadkowe. Elżbieta Skowrońska-Bocian. 11. wydanie. C.H.Beck Podręczniki Prawnicze Prawo spadkowe Elżbieta Skowrońska-Bocian 11. wydanie C.H.Beck PODRĘCZNIKI PRAWNICZE Elżbieta Skowrońska-Bocian Prawo spadkowe Polecamy inne nasze publikacje z zakresu prawa cywilnego:

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp... Wykaz skrótów... XIII

Spis treści. Wstęp... Wykaz skrótów... XIII Wstęp...................................................................... XI Wykaz skrótów............................................................. XIII Wykaz literatury............................................................

Bardziej szczegółowo

Skrypty Becka. Hanna Witczak Agnieszka Kawałko. Prawo spadkowe. 5. wydanie

Skrypty Becka. Hanna Witczak Agnieszka Kawałko. Prawo spadkowe. 5. wydanie Skrypty Becka Hanna Witczak Agnieszka Kawałko Prawo spadkowe 5. wydanie SKRYPTY BECKA Prawo spadkowe W sprzedaży: E. Skowrońska-Bocian PRAWO SPADKOWE, wyd. 10 Podręczniki Prawnicze A. Kawałko, H. Witczak

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz skrótów. Wykaz literatury. Przedmowa

Spis treści. Wykaz skrótów. Wykaz literatury. Przedmowa Spis treści Wykaz skrótów Wykaz literatury Przedmowa Rozdział I. Pojęcie i skład 1. Pojęcie. Pozytywne i negatywne kryteria określenia składu (art. 922 KC) I. Prawa i obowiązki o charakterze cywilnoprawnym

Bardziej szczegółowo

Wstęp... XI. Wykaz skrótów... XIII. Wykaz literatury... XV

Wstęp... XI. Wykaz skrótów... XIII. Wykaz literatury... XV Wstęp............................................................... XI Wykaz skrótów....................................................... XIII Wykaz literatury......................................................

Bardziej szczegółowo

Spis treści. s. Nb. Wykaz skrótów Wykaz literatury. Rozdział 1. Wprowadzenie do prawa spadkowego 1 1

Spis treści. s. Nb. Wykaz skrótów Wykaz literatury. Rozdział 1. Wprowadzenie do prawa spadkowego 1 1 Spis treści Wstęp Wykaz skrótów Wykaz literatury xm XV XIX Rozdział 1. Wprowadzenie do prawa spadkowego 1 1 1. Ogólna charakterystyka prawa spadkowego 1 1 I. Pojęcie prawa spadkowego 1 1 II. Zasady prawa

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. Wstęp... Wykaz skrótów... Kodeks cywilny. Księga czwarta. Spadki... 3

SPIS TREŚCI. Wstęp... Wykaz skrótów... Kodeks cywilny. Księga czwarta. Spadki... 3 SPIS TREŚCI Wstęp... Wykaz skrótów... VII XV Kodeks cywilny. Księga czwarta. Spadki... 3 Tytuł I. Przepisy ogólne... 3 Art. 922. [Pojęcie]... 5 Art. 923. [Uprawnienia bliskich do mieszkania]... 80 Art.

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa... Wykaz skrótów...

Spis treści. Przedmowa... Wykaz skrótów... Przedmowa.................................................... Wykaz skrótów................................................. str. V XV Rozdział I. Pojęcie, funkcje i źródła prawa spadkowego..............

Bardziej szczegółowo

Spis treści Rozdział I. Pojęcie, funkcje i źródła prawa spadkowego 1. Pojęcie prawa spadkowego

Spis treści Rozdział I. Pojęcie, funkcje i źródła prawa spadkowego 1. Pojęcie prawa spadkowego Przedmowa... Wykaz skrótów... V XV Rozdział I. Pojęcie, funkcje i źródła prawa spadkowego... 1 1. Pojęcie prawa spadkowego... 4 I. Uwagi ogólne... 4 II. Prawo spadkowe a inne działy prawa cywilnego...

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa... Wykaz skrótów...

Spis treści. Przedmowa... Wykaz skrótów... Przedmowa... Wykaz skrótów... IX XI Część I. Komentarz praktyczny z orzecznictwem... 1 Rozdział 1. Artykuł 961 KC rozrządzenie poszczególnymi przedmiotami jako powołanie do spadku. Reguły interpretacyjne

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa... Wykaz skrótów...

Spis treści. Przedmowa... Wykaz skrótów... Przedmowa... Wykaz skrótów... IX XI Część I. Komentarz praktyczny z orzecznictwem... 1 Rozdział 1. Artykuł 961 KC rozrządzenie poszczególnymi przedmiotami jako powołanie do spadku. Reguły interpretacyjne

Bardziej szczegółowo

W publikacji zamieszczono kompletny zbiór wzorów pism procesowych oraz zbiór przepisów obejmujący całość aktów prawnych z zakresu dziedziczenia.

W publikacji zamieszczono kompletny zbiór wzorów pism procesowych oraz zbiór przepisów obejmujący całość aktów prawnych z zakresu dziedziczenia. Opis Książka stanowi kompleksowy zbiór zagadnień odnoszących się do spadku. Autorzy w przystępny sposób opisują, jak prawidłowo sporządzić testament, przeprowadzić postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku

Bardziej szczegółowo

Spadek i testament. Poradnik praktyczny. redakcja naukowa Mariusz Zelek, Artur Szczepaniak, Agnieszka Wagemann-Smolańska, Anna Zagierska

Spadek i testament. Poradnik praktyczny. redakcja naukowa Mariusz Zelek, Artur Szczepaniak, Agnieszka Wagemann-Smolańska, Anna Zagierska Spadek i testament. Poradnik praktyczny. redakcja naukowa,, Agnieszka Wagemann-Smolańska, Anna Zagierska Publikacja w sposób kompleksowy omawia regulacje dotyczące spadku i dziedziczenia w prawie polskim.

Bardziej szczegółowo

Zachowek Wspólność majątku spadkowego

Zachowek Wspólność majątku spadkowego Zachowek Wspólność majątku spadkowego Zachowek cel instytucji Ochrona interesów najbliższych krewnych spadkodawcy oraz jego małżonka/ swoboda testowania niekiedy może być przyczyną pokrzywdzenia najbliższych

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz skrótów Wprowadzenie... 15

Spis treści. Wykaz skrótów Wprowadzenie... 15 Wykaz skrótów......................................... 11 Wprowadzenie......................................... 15 ROZDZIAŁ I. Miejsce zachowku w prawie spadkowym................ 17 1.1. Swoboda testowania....................................

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz skrótów. Wprowadzenie. Rozdział I. Spadek

Spis treści. Wykaz skrótów. Wprowadzenie. Rozdział I. Spadek Spis treści Wykaz skrótów Wprowadzenie Rozdział I. Spadek 1.1. Pojęcie spadku 1.1.1. Aktywa spadku 1.1.2. Pasywa spadku 1.1.3. Prawa wyłączone z dziedziczenia 1.2. Inne obciążenia?nansowe powstające wraz

Bardziej szczegółowo

Rozdział III. Dziedziczenie. Zagadnienia ogólne

Rozdział III. Dziedziczenie. Zagadnienia ogólne Rozdział I. Uwagi wprowadzające 1.Podstawowe pojęcia 2.Ewolucja prawa spadkowego w okresie po II wojnie światowej 3.Źródła i systematyka obowiązującego prawa spadkowego II.Systematyka Księgi IV KC III.Dziedziczenie

Bardziej szczegółowo

dziedziczenia swobody testowania favor testamenti ochrony rodziny. dr hab. Konrad Osajda, LLM WPiA UW

dziedziczenia swobody testowania favor testamenti ochrony rodziny. dr hab. Konrad Osajda, LLM WPiA UW dr hab. Konrad Osajda, LLM WPiA UW miejsce regulacji KC z 1964 r. (poprzednio: dekret o prawie spadkowym z 1946 r.) + konstytucyjna ochrona dziedziczenia wzór: prawo austriackie, niemieckie i francuskie

Bardziej szczegółowo

Akademia Prawa. Adam Doliwa. Prawo spadkowe. 3. wydanie. C. H. Beck

Akademia Prawa. Adam Doliwa. Prawo spadkowe. 3. wydanie. C. H. Beck Akademia Prawa Adam Doliwa Prawo spadkowe 3. wydanie C. H. Beck AKADEMIA PRAWA Prawo spadkowe W sprzedaży: prof. E. Gniewek (red.) PODSTAWY PRAWA CYWILNEGO, wyd. 4 Studia Prawnicze prof. E. Skowrońska-Bocian

Bardziej szczegółowo

KONSPEKTY DO WYKŁADÓW Z ZAKRESU PRAWA CYWILNEGO (CZĘŚĆ OGÓLNA, PRAWO RZECZOWE, PRAWO SPADKOWE)

KONSPEKTY DO WYKŁADÓW Z ZAKRESU PRAWA CYWILNEGO (CZĘŚĆ OGÓLNA, PRAWO RZECZOWE, PRAWO SPADKOWE) prof. dr hab. Jacek Górecki radca prawny KONSPEKTY DO WYKŁADÓW Z ZAKRESU PRAWA CYWILNEGO (CZĘŚĆ OGÓLNA, PRAWO RZECZOWE, PRAWO SPADKOWE) 1. PRAWO CYWILNE - CZĘŚĆ OGÓLNA I PODMIOTY PRAWA CYWILNEGO I ICH

Bardziej szczegółowo

Spis treści: Przedmowa Wykaz skrótów Literatura

Spis treści: Przedmowa Wykaz skrótów Literatura Spis treści: Przedmowa Wykaz skrótów Literatura Część ogólna Tabl. 1. Prawo prywatne a prawo publiczne Tabl. 2. Źródła prawa cywilnego Tabl. 3. Stosunek cywilnoprawny Tabl. 4. Zdolność prawna i zdolność

Bardziej szczegółowo

w roku akademickim 2017/2018, Wykładowca i egzaminator: dr hab. Joanna Kuźmicka-Sulikowska Zagadnienia egzaminacyjne:

w roku akademickim 2017/2018, Wykładowca i egzaminator: dr hab. Joanna Kuźmicka-Sulikowska Zagadnienia egzaminacyjne: Zagadnienia egzaminacyjne z przedmiotu Prawo rzeczowe i spadkowe dla studentów III roku jednolitych magisterskich Niestacjonarnych (Zaocznych) Studiów Prawa w roku akademickim 2017/2018, Wykładowca i egzaminator:

Bardziej szczegółowo

Prawo cywilne część ogólna

Prawo cywilne część ogólna Marcin Hałgas Piotr Kostański Prawo cywilne część ogólna pytania kazusy tablice 4. wydanie REPETYTORIA C H BECK Prawo cywilne część ogólna W sprzedaży: E. Gniewek PODSTAWY PRAWA CYWILNEGO, wyd. 4 Studia

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz skrótów Wprowadzenie... 15

Spis treści. Wykaz skrótów Wprowadzenie... 15 Wykaz skrótów... 11 Wprowadzenie... 15 Rozdział I Zagadnienia ogólne... 19 1. Uwagi wstępne... 19 1. Charakter prawny współuprawnienia spadkobierców... 20 2. Ustanie współuprawnienia spadkobierców... 21

Bardziej szczegółowo

Spis treści. KODEKS CYWILNY ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.)

Spis treści. KODEKS CYWILNY ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) Kodeks cywilny. Kodeks postępowania cywilnego : ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym. Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Prawo prywatne międzynarodowe. Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Prawo

Bardziej szczegółowo

Spis treści Wykaz skrótów Wprowadzenie ROZDZIAŁ I. Rozwój historyczny i funkcje dziedziczenia ROZDZIAŁ II. Konstytucyjne założenia dziedziczenia

Spis treści Wykaz skrótów Wprowadzenie ROZDZIAŁ I. Rozwój historyczny i funkcje dziedziczenia ROZDZIAŁ II. Konstytucyjne założenia dziedziczenia Wykaz skrótów......................................... 13 Wprowadzenie.......................................... 21 ROZDZIAŁ I. Rozwój historyczny i funkcje dziedziczenia............... 25 1. Podstawowe

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz skrótów. Część A. Pytania egzaminacyjne. Część B. Kazusy

Spis treści. Wykaz skrótów. Część A. Pytania egzaminacyjne. Część B. Kazusy Wykaz skrótów XI Część A. Pytania egzaminacyjne Rozdział 1. Spadki 1 Pytanie 1 41 Rozdział II. Prawo rodzinne 16 Pytanie 42 257 Część B. Kazusy Rozdział I. Spadki 183 Kazus 1. Zmiana postanowienia w przedmiocie

Bardziej szczegółowo

Spis treści Wykaz skrótów...13 Podstawowe pojęcia...15 Część I Prawo spadkowe...19 Rozdział pierwszy Przedmiot dziedziczenia...21 1. Prawa i obowiązki wchodzące w skład spadku...21 2. Prawa i obowiązki

Bardziej szczegółowo

KONWERSATORIA. Terminy konwersatoriów

KONWERSATORIA. Terminy konwersatoriów Prowadzący : dr Jakub Kępiński Katedra Prawa Cywilnego, Handlowego i Ubezpieczeniowego Wydział Prawa i Administracji Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu KONWERSATORIA dla przedmiotu Polskie prawo

Bardziej szczegółowo

Prawo cywilne część ogólna

Prawo cywilne część ogólna Podręczniki Prawnicze Prawo cywilne część ogólna Zbigniew Radwański Adam Olejniczak 13. wydanie C.H.Beck PODRĘCZNIKI PRAWNICZE Zbigniew Radwański, Adam Olejniczak Prawo cywilne część ogólna W sprzedaży:

Bardziej szczegółowo

1.1. Pojęcie prawa cywilnego 1.2. Stosunek cywilnoprawny 1.3. Zdarzenia powodujące powstanie stosunków cywilnoprawnych

1.1. Pojęcie prawa cywilnego 1.2. Stosunek cywilnoprawny 1.3. Zdarzenia powodujące powstanie stosunków cywilnoprawnych Podstawy prawa cywilnego z umowami w administracji. (red.), (red.) Oddawany do rąk Czytelników podręcznik stanowi syntetyczny wykład podstawowych instytucji prawa cywilnego w odniesieniu do działalności

Bardziej szczegółowo

Przedmiot: Prawo cywilne (wykład) na I roku Studiów Stacjonarnych Ekonomii II stopnia w roku akademickim 2017/2018

Przedmiot: Prawo cywilne (wykład) na I roku Studiów Stacjonarnych Ekonomii II stopnia w roku akademickim 2017/2018 Przedmiot: Prawo cywilne (wykład) na I roku Studiów Stacjonarnych Ekonomii II stopnia w roku akademickim 2017/2018 wykładowca: dr hab. Joanna Kuźmicka-Sulikowska Dla zaliczenia wykładu należy uczęszczać

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Część A. Pytania egzaminacyjne. Część B. Kazusy. Wykaz skrótów

Spis treści. Część A. Pytania egzaminacyjne. Część B. Kazusy. Wykaz skrótów Wykaz skrótów XI Część A. Pytania egzaminacyjne Rozdział 1. Spadki 1 Pytanie 1 41 16 Pytanie 42 257 Część B. Kazusy Kazus 1. Zmiana postanowienia w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku 183 Kazus 2.

Bardziej szczegółowo

Sukcesja aspekty prawne i znaczenie

Sukcesja aspekty prawne i znaczenie Sukcesja aspekty prawne i znaczenie Sukcesja to następstwo prawne jest to wstąpienie w ogół praw i obowiązków przez nabywcę ogółu praw zbywającego. Wyróżniane są dwa typy sukcesji: sukcesja uniwersalna

Bardziej szczegółowo

Akademia Prawa. Adam Doliwa. Prawo spadkowe. 2. wydanie. C. H. Beck

Akademia Prawa. Adam Doliwa. Prawo spadkowe. 2. wydanie. C. H. Beck Akademia Prawa Adam Doliwa Prawo spadkowe 2. wydanie C. H. Beck AKADEMIA PRAWA Prawo spadkowe W sprzedaży: E. Gniewek (red.) PODSTAWY PRAWA CYWILNEGO, wyd. 3 Studia Prawnicze E. Skowrońska-Bocian PRAWO

Bardziej szczegółowo

KSIĘGA PIERWSZA. CZĘŚĆ OGÓLNA str. 9. Rozdział I. Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych (art. 8-24) str. 10

KSIĘGA PIERWSZA. CZĘŚĆ OGÓLNA str. 9. Rozdział I. Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych (art. 8-24) str. 10 Spis treści KODEKS CYWILNY - ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.) KSIĘGA PIERWSZA. CZĘŚĆ OGÓLNA str. 9 Tytuł I. Przepisy wstępne (art. 1-7) str. 9 Tytuł II. Osoby

Bardziej szczegółowo

ćwiczenia 16 zaliczenie z oceną

ćwiczenia 16 zaliczenie z oceną Wydział: Prawo i Administracja Nazwa kierunku kształcenia: Prawo Rodzaj przedmiotu: podstawowy Opiekun: prof. dr hab. Stanisława Kalus Poziom studiów (I lub II stopnia): Jednolite magisterskie Tryb studiów:

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw 1)

USTAWA. z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw 1) 458 USTAWA z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw 1) Art. 1. W ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm. 2) ) wprowadza

Bardziej szczegółowo

Art. 941 [Wyłączność rozrządzenia] Rozrządzić majątkiem na wypadek śmierci można jedynie przez testament.

Art. 941 [Wyłączność rozrządzenia] Rozrządzić majątkiem na wypadek śmierci można jedynie przez testament. Dział I. Testament Rozdział I. Przepisy ogólne Art. 941 [Wyłączność rozrządzenia] Rozrządzić majątkiem na wypadek śmierci można jedynie przez testament. Art. 942 [Zakaz testamentów wspólnych] Testament

Bardziej szczegółowo

Podstawy prawa cywilnego z umowami w administracji. Redaktorzy: Piotr Stec, Mariusz Załucki

Podstawy prawa cywilnego z umowami w administracji. Redaktorzy: Piotr Stec, Mariusz Załucki Podstawy prawa cywilnego z umowami w administracji. Redaktorzy:, Spis treści: Wykaz skrótów Słowo wstępne do wydania drugiego Część I. Wprowadzenie do prawa cywilnego Rozdział 1. Zagadnienia podstawowe

Bardziej szczegółowo

Skrypty Becka. Hanna Witczak Agnieszka Kawałko. Prawo spadkowe. 4. wydanie

Skrypty Becka. Hanna Witczak Agnieszka Kawałko. Prawo spadkowe. 4. wydanie Skrypty Becka Hanna Witczak Agnieszka Kawałko Prawo spadkowe 4. wydanie SKRYPTY BECKA Prawo spadkowe W sprzeda y: B. Kordasiewicz (red.) PRAWO SPADKOWE. T. 10 System Prawa Prywatnego E. Skowroñska-Bocian

Bardziej szczegółowo

Podstawa prawna. Kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz.U. Nr 16 poz. 93 z. późn. zm). Księga czwarta. Spadki. Art.

Podstawa prawna. Kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz.U. Nr 16 poz. 93 z. późn. zm). Księga czwarta. Spadki. Art. 1 Podstawa prawna. Kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz.U. Nr 16 poz. 93 z późn. zm). Księga czwarta. Spadki. Art. 981 1 981 6 ZAPIS WINDYKACYJNY Zapis windykacyjny jest instytucją prawa spadkowego

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw 1)

USTAWA z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw 1) Kancelaria Sejmu s. 1/12 USTAWA z dnia 18 marca 2011 r. Opracowano na podstawie: Dz. U. z 2011 r. Nr 85, poz. 458. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw 1) Art. 1. W ustawie z dnia

Bardziej szczegółowo

Agata Zając. Kazusy APLIKACJE PRAWNICZE 3. WYDANIE

Agata Zając. Kazusy APLIKACJE PRAWNICZE 3. WYDANIE PRAWO cywilne spadki Kazusy Agata Zając APLIKACJE PRAWNICZE 3. WYDANIE PRAWO cywilne spadki Kazusy Agata Zając Zamów książkę w księgarni internetowej APLIKACJE PRAWNICZE 3. WYDANIE WARSZAWA 2016 Stan prawny

Bardziej szczegółowo

Spadek Dziedziczenie ustawowe

Spadek Dziedziczenie ustawowe Spadek Dziedziczenie ustawowe Pojęcie i skład spadku Art. 922 k.c., w skład spadku wchodzą następujące prawa i obowiązki: 1) mające charakter cywilnoprawny 2) mające charakter majątkowy 3) niezwiązane

Bardziej szczegółowo

Prawo cywilne część ogólna

Prawo cywilne część ogólna Skrypty Becka Agnieszka Kawałko Hanna Witczak Prawo cywilne część ogólna 5. wydanie SKRYPTY BECKA Prawo cywilne część ogólna W sprzedaży: Z. Radwański, A. Olejniczak PRAWO CYWILNE CZĘŚĆ OGÓLNA, wyd. 12

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. Księga IV Spadki

SPIS TREŚCI. Księga IV Spadki SPIS TREŚCI Księga pierwsza Część ogólna...10 Tytuł I Przepisy wstępne...10 Tytuł II Osoby...11 Dział I Osoby fizyczne...11 Rozdział I Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych...11 Rozdział II

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Zagadnienie 1. Uwagi ogólne... 81

Spis treści. Zagadnienie 1. Uwagi ogólne... 81 Wstęp... Wykaz skrótów... DZIAŁ I. PRAWO CYWILNE część ogólna... 1 Rozdział 1. Ogólna charakterystyka prawa cywilnego... 1 Zagadnienie 1. Pojęcie i zakres prawa cywilnego... 1 Zagadnienie 2. Źródła prawa

Bardziej szczegółowo

Stan prawny na dzień r. Spis treści: Wykaz skrótów. Wprowadzenie. Rozdział I. Spadek

Stan prawny na dzień r. Spis treści: Wykaz skrótów. Wprowadzenie. Rozdział I. Spadek Publikacja w sposób kompleksowy omawia regulacje dotyczące spadku, dziedziczenia i zachowku w prawie polskim. Książka ma charakter interdyscyplinarny bazując na Kodeksie cywilnym sięga do różnych dziedzin

Bardziej szczegółowo

Postępowanie cywilne

Postępowanie cywilne Kinga Flaga-Gieruszyńska Postępowanie cywilne pytania 7. wydanie REPETYTORIA C H BECK Postępowanie cywilne W sprzedaży: E. Marszałkowska-Krześ (red.) POSTĘPOWANIE CYWILNE, wyd. 2 Podręczniki Prawnicze

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa... Wstęp... XVII. Wykaz skrótów... Wykaz literatury... XXIII. Część I. Prawo cywilne część ogólna... 1

Spis treści. Przedmowa... Wstęp... XVII. Wykaz skrótów... Wykaz literatury... XXIII. Część I. Prawo cywilne część ogólna... 1 Przedmowa... XV Wstęp... XVII Wykaz skrótów... XIX Wykaz literatury... XXIII Część I. Prawo cywilne część ogólna... 1 Rozdział I. Zagadnienia wstępne... 3 1. Podziały systemu prawa i pojęcie prawa cywilnego...

Bardziej szczegółowo

o rządowym oraz senackim projektach ustaw o zmianie ustawy- Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3018 i 2116)

o rządowym oraz senackim projektach ustaw o zmianie ustawy- Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3018 i 2116) Druk nr 3759 SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja S P R A W O Z D A N I E KOMISJI NADZWYCZAJNEJDO SPRAW ZMIAN W KODYFIKACJACH o rządowym oraz senackim projektach ustaw o zmianie ustawy- Kodeks cywilny

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz skrótów... 11. Przedmowa do wydania siódmego... 13 ROZDZIAŁ I CZĘŚĆ OGÓLNA... 15

Spis treści. Wykaz skrótów... 11. Przedmowa do wydania siódmego... 13 ROZDZIAŁ I CZĘŚĆ OGÓLNA... 15 Wykaz skrótów........................................................... 11 Przedmowa do wydania siódmego......................................... 13 ROZDZIAŁ I CZĘŚĆ OGÓLNA.............................................

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI CZĘŚĆ I. PRAWO CYWILNE CZĘŚĆ OGÓLNA

SPIS TREŚCI CZĘŚĆ I. PRAWO CYWILNE CZĘŚĆ OGÓLNA SPIS TREŚCI Przedmowa... Wstęp... Wykaz skrótów... Skróty powoływanej literatury... XI XIII XV XIX CZĘŚĆ I. PRAWO CYWILNE CZĘŚĆ OGÓLNA Rozdział I. Zagadnienia wstępne... 3 1. Podziały systemu prawa i pojęcie

Bardziej szczegółowo

Zobowiązania część szczegółowa

Zobowiązania część szczegółowa Podręczniki Prawnicze Zobowiązania część szczegółowa Zbigniew Radwański Janina Panowicz-Lipska 11. wydanie C.H.Beck PODRĘCZNIKI PRAWNICZE Z. Radwański, J. Panowicz-Lipska Zobowiązania część szczegółowa

Bardziej szczegółowo

Podatek od spadków i darowizn

Podatek od spadków i darowizn Stanisław Bogucki, Arkadiusz Cudak, Piotr Pietrasz, Wojciech Stachurski, Krzysztof Winiarski, Aleksandra Wrzesińska-Nowacka Podatek od spadków i darowizn Komentarz Stan prawny: 1 września 2015 r. (Ustawa

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp... Wykaz skrótów...

Spis treści. Wstęp... Wykaz skrótów... Wstęp... Wykaz skrótów... VII XVII Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 650/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń, przyjmowania

Bardziej szczegółowo

Biblioteka Sądowa PRAWO SPADKOWE 4. WYDANIE LILIANA KALTENBEK-SKARBEK WALDEMAR ŻUREK

Biblioteka Sądowa PRAWO SPADKOWE 4. WYDANIE LILIANA KALTENBEK-SKARBEK WALDEMAR ŻUREK Biblioteka Sądowa PRAWO SPADKOWE 4. WYDANIE LILIANA KALTENBEK-SKARBEK WALDEMAR ŻUREK Warszawa 2012 Spis treści Wykaz skrótów... 13 Podstawowe pojęcia... 15 Część I. Prawo spadkowe... 19 Rozdział pierwszy

Bardziej szczegółowo

Spis treści Rozdział 1. Wprowadzenie do prawa rzeczowego Rozdział 2. Własność i stosunki własnościowe

Spis treści Rozdział 1. Wprowadzenie do prawa rzeczowego Rozdział 2. Własność i stosunki własnościowe Wstęp... XIII Wykaz skrótów... Wykaz literatury... XIX Rozdział 1. Wprowadzenie do prawa rzeczowego... 1 1. Pojęcie prawa rzeczowego... 1 I. Definicja... 1 II. Źródła prawa rzeczowego... 2 2. Prawa podmiotowe

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI CZĘŚĆ I. PRAWO CYWILNE CZĘŚĆ OGÓLNA

SPIS TREŚCI CZĘŚĆ I. PRAWO CYWILNE CZĘŚĆ OGÓLNA SPIS TREŚCI Przedmowa... Wstęp... Wykaz skrótów... Skróty powoływanej literatury... XI XIII XV XIX CZĘŚĆ I. PRAWO CYWILNE CZĘŚĆ OGÓLNA Rozdział I. Zagadnienia wstępne... 3 1. Podziały systemu prawa i pojęcie

Bardziej szczegółowo

1. Ustrój majątkowy w małżeństwie 2. Zarząd majątkiem wspólnym małżonków 3. Odpowiedzialność małżonków za długi

1. Ustrój majątkowy w małżeństwie 2. Zarząd majątkiem wspólnym małżonków 3. Odpowiedzialność małżonków za długi Prawo rodzinne i opiekuńcze Kodeks rodzinny i opiekuńczy ustawa z dn. 25.02. 1964r. /Dz.U. Nr 9, poz. 59 ze zm./ Przedmiotem prawa rodzinnego i opiekuńczego są stosunki prawne w małżeństwie między małżonkami

Bardziej szczegółowo

Spis treściwykaz skrótów

Spis treściwykaz skrótów Spis treści Spis treściwykaz skrótów........................................................... 11 Przedmowa do wydania ósmego........................................... 13 ROZDZIAŁ I Część ogólna...............................................

Bardziej szczegółowo

Spis treści Wprowadzenie Wstęp do wydania drugiego Wykaz skrótów KSIĘGA CZWARTA. Prawo spadkowe Rozdział I. Przepisy ogólne

Spis treści Wprowadzenie Wstęp do wydania drugiego Wykaz skrótów KSIĘGA CZWARTA. Prawo spadkowe Rozdział I. Przepisy ogólne Wprowadzenie.................................................... XV Wstęp do wydania drugiego......................................... XIX Wykaz skrótów...................................................

Bardziej szczegółowo

ustanowienie przez przedsiębiorcę zapisu windykacyjnego

ustanowienie przez przedsiębiorcę zapisu windykacyjnego ustanowienie przez przedsiębiorcę zapisu windykacyjnego Paweł Blajer PRAWO W PRAKTYCE ustanowienie przez przedsiębiorcę zapisu windykacyjnego Paweł Blajer PRAWO W PRAKTYCE Zamów książkę w księgarni internetowej

Bardziej szczegółowo

ZACHOWEK. Niniejsze opracowanie ma na celu przybliżenie podstawowych informacji na temat roszczenia o zachowek.

ZACHOWEK. Niniejsze opracowanie ma na celu przybliżenie podstawowych informacji na temat roszczenia o zachowek. 1 ZACHOWEK Podstawa prawna: art. 991-1011 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (tekst jednolity: Dz. U. z 2017 roku, poz. 459 z późn. zm.) - dalej jako k.c.. Niniejsze opracowanie ma na celu

Bardziej szczegółowo

15 XI - Ogólne wiadomości o prawie rzeczowym. Księgi wieczyste

15 XI - Ogólne wiadomości o prawie rzeczowym. Księgi wieczyste I. HARMONOGRAM WYKŁADÓW NA STUDIACH STACJONARNYCH 2017/2018 1) Harmonogram wykładów z prawa rzeczowego (dr hab. Bartłomiej Swaczyna) 15 XI - Ogólne wiadomości o prawie rzeczowym. Księgi wieczyste 22 XI

Bardziej szczegółowo

PODZIAŁ QUOAD USUM NIERUCHOMOŚCI ROLNEJ

PODZIAŁ QUOAD USUM NIERUCHOMOŚCI ROLNEJ MONOGRAFIE PRAWNICZE PODZIAŁ QUOAD USUM NIERUCHOMOŚCI ROLNEJ Katarzyna Czerwińska-Koral Wydawnictwo C.H.Beck MONOGRAFIE PRAWNICZE KATARZYNA CZERWIŃSKA-KORAL PODZIAŁ QUOAD USUM NIERUCHOMOŚCI ROLNEJ Polecamy

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. Wykaz skrótów... XI Wykaz literatury... XV Przedmowa... XVII

SPIS TREŚCI. Wykaz skrótów... XI Wykaz literatury... XV Przedmowa... XVII SPIS TREŚCI Wykaz skrótów... XI Wykaz literatury... XV Przedmowa... XVII Rozdział I. Pojęcie i źródła prawa cywilnego... 1 1. Pojęcie prawa cywilnego... 2 I. Prawo cywilne w znaczeniu przedmiotowym i podmiotowym...

Bardziej szczegółowo

Przyjęcie i odrzucenie spadku 1

Przyjęcie i odrzucenie spadku 1 Przyjęcie i odrzucenie spadku 1 Redakcja: dr Joanna Mikołajczyk Autorzy: Justyna Pułka, Adrianna Majchrzak Śmierć osoby fizycznej powoduje, że jej prawa i obowiązki majątkowe przechodzą na następców prawnych.

Bardziej szczegółowo

Część A. Pytania egzaminacyjne

Część A. Pytania egzaminacyjne Część A. Pytania egzaminacyjne Rozdział 1. Spadki Pytanie 1. Co wchodzi w skład spadku w rozumieniu prawa cywilnego? Ustalając zakres spadku w rozumieniu prawa cywilnego należy pamiętać o następujących

Bardziej szczegółowo

VIII - KODEKS CYWILNY - Spadki USTAWA z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny

VIII - KODEKS CYWILNY - Spadki USTAWA z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny USTAWA z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny Dz.U. z 64 Nr 16, poz. 93; Dz. U. z 1971 Nr 27, poz. 252; Dz. U. z 1976 Nr 19, poz. 122; Dz. U. z 1982 Nr 11, poz. 81, Nr 19, poz. 147; Nr 30, poz. 210;

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa... Wykaz skrótów...

Spis treści. Przedmowa... Wykaz skrótów... Przedmowa....................................................... Wykaz skrótów.................................................... XIII XV Kodeks cywilny Księga pierwsza. Część ogólna........................................

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz skrótów Wprowadzenie... 15

Spis treści. Wykaz skrótów Wprowadzenie... 15 Spis treści Spis treści Wykaz skrótów................................................ 13 Wprowadzenie................................................. 15 ROZDZIAŁ I. Wyłączenie od dziedziczenia jako negatywna

Bardziej szczegółowo

6. Odpowiednie stosowanie Orzecznictwo...38 VI. Prawo pierwokupu i nabycia nieruchomości rolnej Pojęcie pierwokupu

6. Odpowiednie stosowanie Orzecznictwo...38 VI. Prawo pierwokupu i nabycia nieruchomości rolnej Pojęcie pierwokupu Spis treści Wykaz skrótów...13 Akty prawne...13 Czasopisma...14 Inne...14 Słowo wstępne...15 I. Nieruchomości...17 1. Pojęcie nieruchomości...17 2. Nieruchomość rolna...18 3. Pojęcie działki...19 4. Nieruchomość

Bardziej szczegółowo

Testamenty i darowizny

Testamenty i darowizny Dr Witold Borysiak Wydział Prawa i Administracji Uniwersytet Warszawski w.borysiak@wpia.uw.edu.pl Testamenty i darowizny Wykład 20 stycznia 2016 r. Politechnika Warszawska Część I Testament Zagadnienia

Bardziej szczegółowo

I. Zagadnienia ogólne

I. Zagadnienia ogólne I. Zagadnienia ogólne 1. Kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz.U. Nr 16, poz. 93) Tekst jednolity z dnia 17 grudnia 2013 r. (Dz.U. 2014, poz. 121) 1 (zm.: Dz.U. 2014, poz. 827; 2015, poz. 4, poz.

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY PRAWA CYWILNEGO

PODSTAWY PRAWA CYWILNEGO PODSTAWY PRAWA CYWILNEGO PRAWO SPADKOWE Sylwester Wójcik Mariusz Załucki 2. WYDANIE Zamów książkę w księgarni internetowej Warszawa 2015 Stan prawny na 30 kwietnia 2015 r. Wydawca Agata Jędrasik Redaktor

Bardziej szczegółowo

JAK PRZEKAZAĆ SWÓJ MAJĄTEK?

JAK PRZEKAZAĆ SWÓJ MAJĄTEK? JAK PRZEKAZAĆ SWÓJ MAJĄTEK? - CZYLI CO WARTO WIEDZIEĆ O DZIEDZICZENIU? 12/07/2018 PREZENTUJE: Katarzyna Jaszczuk, Fundacja Innowacja i Wiedza PROWADZI: Katarzyna Morawska, Fundacja Rozwoju Społeczeństwa

Bardziej szczegółowo

Opinia do ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1107)

Opinia do ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1107) Warszawa, dnia 23 lutego 2011 r. Opinia do ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1107) I. Cel i przedmiot ustawy Celem ustawy jest umożliwienie spadkodawcy sporządzenia

Bardziej szczegółowo

Zestaw pytań na egzamin licencjacki. Prawo cywilne

Zestaw pytań na egzamin licencjacki. Prawo cywilne Prawo cywilne - część ogólna Zestaw pytań na egzamin licencjacki Prawo cywilne 1. Zdolność do czynności prawnych osób fizycznych 2. Zawarcie umowy przez osobę ubezwłasnowolnioną całkowicie 3. Dokonywanie

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz skrótów... XIII Wykaz literatury... XVII Przedmowa... XXV

Spis treści. Wykaz skrótów... XIII Wykaz literatury... XVII Przedmowa... XXV Wykaz skrótów... XIII Wykaz literatury... XVII Przedmowa... XXV Rozdział I. Ogólne wiadomości o prawie rzeczowym... 1 1. Pojęcie prawa rzeczowego... 1 2. Przedmioty praw rzeczowych... 4 I. Uwagi ogólne...

Bardziej szczegółowo

Prawo rodzinne i opiekuńcze

Prawo rodzinne i opiekuńcze Małgorzata Łączkowska Anna Natalia Schulz Anna Urbańska-Łukaszewicz Prawo rodzinne i opiekuńcze testy pytania kazusy tablice 2. wydanie REPETYTORIA C H BECK Prawo rodzinne i opiekuńcze W sprzedaży: A.

Bardziej szczegółowo

Autorzy: Marek Jarosiewicz, Karina Kozikowska, Marcin Wujczyk

Autorzy: Marek Jarosiewicz, Karina Kozikowska, Marcin Wujczyk Prawo rolne. Repetytorium Autorzy: Marek Jarosiewicz, Karina Kozikowska, Marcin Wujczyk Spis treści: Wykaz skrótów str. 15 Wstęp str. 19 Rozdział I NIERUCHOMOŚCI str. 21 1. Pojęcie nieruchomości str. 21

Bardziej szczegółowo

Spis treści Wykaz skrótów Wykaz aktów prawnych Wykaz literatury Wykaz orzecznictwa Wprowadzenie

Spis treści Wykaz skrótów Wykaz aktów prawnych Wykaz literatury Wykaz orzecznictwa Wprowadzenie Wykaz skrótów... Wykaz aktów prawnych... Wykaz literatury... Wykaz orzecznictwa... XXXIII Wprowadzenie... XI XV XIX XLIII Rozdział I. Nieruchomość rolna jako składnik gospodarstwa rolnego... 1 1. Zagadnienia

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia egzaminacyjne:

Zagadnienia egzaminacyjne: Zagadnienia egzaminacyjne z przedmiotu Prawo rzeczowe i spadkowe dla studentów III roku jednolitych magisterskich Stacjonarnych Studiów Prawa i jednolitych magisterskich Niestacjonarnych (Wieczorowych)

Bardziej szczegółowo

Podręczniki Prawnicze. Prawo pracy. Ludwik Florek. 17. wydanie. C.H.Beck

Podręczniki Prawnicze. Prawo pracy. Ludwik Florek. 17. wydanie. C.H.Beck Podręczniki Prawnicze Prawo pracy Ludwik Florek 17. wydanie C.H.Beck PODRĘCZNIKI PRAWNICZE Ludwik Florek Prawo pracy W sprzedaży: L. Florek (wprow.) PRAWO PRACY, wyd. 2 Zbiory Orzecznictwa Becka M. Barzycka-Banaszczyk

Bardziej szczegółowo

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013 Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 01/01 Wydział Prawa, Administracji i Stosunków Miedzynarodowych Kierunek

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa do dziewiątego wydania... V. Wykaz literatury... XXI

Spis treści. Przedmowa do dziewiątego wydania... V. Wykaz literatury... XXI Przedmowa do dziewiątego wydania... V Wykaz skrótów... XVII Wykaz literatury... XXI Rozdział I. Ogólne wiadomości o prawie rzeczowym... 1 1. Pojęcie i ogólna charakterystyka podmiotowych praw rzeczowych...

Bardziej szczegółowo

Odpowiedzialność za długi spadkowe

Odpowiedzialność za długi spadkowe Odpowiedzialność za długi spadkowe Komentarz do zmian 2015 Elżbieta Skowrońska-Bocian KOMENTARZE PRAKTYCZNE WARSZAWA 2016 Stan prawny na 30 października 2015 r. Wydawca Klaudia Szawłowska-Milczarek Redaktor

Bardziej szczegółowo

SYLABUS. Opis poszczególnych przedmiotów Description of individual course units

SYLABUS. Opis poszczególnych przedmiotów Description of individual course units KIERUNEK STUDIÓW Administracja, studia stacjonarne STOPIEŃ EDUKACJ studia pierwszego stopnia SYLABUS Opis poszczególnych przedmiotów Description of individual course units II.B. l Nazwa przedmiotu Podstawy

Bardziej szczegółowo

Prof. WSAP dr Jacek Krauss. Egzamin 2016 r./2017

Prof. WSAP dr Jacek Krauss. Egzamin 2016 r./2017 Wykaz zagadnień egzaminacyjnych - prawo cywilne Prof. WSAP dr Jacek Krauss Egzamin 2016 r./2017 I. Zagadnienia wstępne. Pojęcie prawa cywilnego. Metoda regulacji II. Podział prawa cywilnego 1 Powszechne

Bardziej szczegółowo

Podatnikami podatku od spadków i darowizn są osoby fizyczne, które nabyły własność rzeczy i prawa majątkowe w sposób wyżej wskazany.

Podatnikami podatku od spadków i darowizn są osoby fizyczne, które nabyły własność rzeczy i prawa majątkowe w sposób wyżej wskazany. 1. Przedmiot opodatkowania Nabycie własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: dziedziczenia,

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa Wykaz skrótów Część I OGÓLNE WIADOMOŚCI O PRAWIE RZECZOWYM

Spis treści. Przedmowa Wykaz skrótów Część I OGÓLNE WIADOMOŚCI O PRAWIE RZECZOWYM Spis treści Przedmowa......................................................... 11 Wykaz skrótów...................................................... 13 Część I OGÓLNE WIADOMOŚCI O PRAWIE RZECZOWYM ROZDZIAŁ

Bardziej szczegółowo

PRAWO SPADKOWE PORADNIK Z WZORAMI PISM PROCESOWYCH

PRAWO SPADKOWE PORADNIK Z WZORAMI PISM PROCESOWYCH PRAWO SPADKOWE por adni kzwzor amipi sm pr ocesowych PRAWO SPADKOWE PORADNIK Z WZORAMI PISM PROCESOWYCH Stan prawny na dzień 1.01.2007 r. Honorata Kwiczal Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i rozpowszechnianie

Bardziej szczegółowo

Spis treści Kodeks cywilny Księga pierwsza. Część ogólna

Spis treści Kodeks cywilny Księga pierwsza. Część ogólna Przedmowa... Wykazskrótów... XIII XV Kodeks cywilny Księga pierwsza. Część ogólna... 3 TytułI.Przepisywstępne... 3 Art.1 7... 3 TytułII.Osoby... 31 DziałI.Osobyfizyczne... 31 Rozdział I. Zdolność prawna

Bardziej szczegółowo

ZABEZPIECZENIE PRAWNE MAJĄTKU DOROSŁYCH OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE NA WYPADEK ŚMIERCI ICH OPIEKUNÓW INSTYTUCJE TESTAMENTU ORAZ FUNDACJI.

ZABEZPIECZENIE PRAWNE MAJĄTKU DOROSŁYCH OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE NA WYPADEK ŚMIERCI ICH OPIEKUNÓW INSTYTUCJE TESTAMENTU ORAZ FUNDACJI. ZABEZPIECZENIE PRAWNE MAJĄTKU DOROSŁYCH OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE NA WYPADEK ŚMIERCI ICH OPIEKUNÓW INSTYTUCJE TESTAMENTU ORAZ FUNDACJI. Artur Zawadowski Marcin Gruszka Seminarium 15 grudnia

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI I. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych Tytuł I. Przepisy ogólne (Art. 1 21)

SPIS TREŚCI I. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych Tytuł I. Przepisy ogólne (Art. 1 21) SPIS TREŚCI I. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych... 9 Tytuł I. Przepisy ogólne (Art. 1 21)... 9 Dział I. Przepisy wspólne (Art. 1 7)... 9 Dział II. Spółki osobowe (Art. 8 10 1

Bardziej szczegółowo

Spis treści. III. Sytuacje sporne pomiędzy małżonkami Podsumowanie Wnioski Indeks rzeczowy

Spis treści. III. Sytuacje sporne pomiędzy małżonkami Podsumowanie Wnioski Indeks rzeczowy Wprowadzenie... Wykaz skrótów... Bibliografia... XIII XIX XXIII Rozdział I. Zagadnienia wprowadzające... 1 1. Rodzina jako wartość konstytucyjna... 1 I. Konstytucyjna ochrona rodziny... 1 II. Standardy

Bardziej szczegółowo