PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z CHEMII SZKOŁA PODSTAWOWA NR 54 W POZNANIU PODSTAWA PRAWNA

Transkrypt

1 Hanna Racinowska Nauczyciel chemii klasy 8a, 8b,8c PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z CHEMII SZKOŁA PODSTAWOWA NR 54 W POZNANIU PODSTAWA PRAWNA Rozporządzenie w sprawie zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych. Tekst jednolity z 1999r. (Dz. U. nr 401, poz.413 ze zmianami), z 2001r. (Dz. U. nr 29, poz.323 ze zmianami), z 2004 r. (Dz. U. nr 199, poz.2046 ze zmianami), z 2007 r.(dz. U. nr 83, poz. 562 ze zmianami), Rozporządzenie MEN z dn r. Przedmiotowy system oceniania z chemii jest zgodny ze Szkolnym Systemem Oceniania w Szkole Podstawowej nr 54 w Poznaniu. Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów przez nauczyciela chemii ma na celu nie tylko badanie efektywności kształcenia. Do celów oceniania uczniów należą przede wszystkim: 1. Wspieranie, poprzez motywowanie uczniów do lepszej nauki i pracy nad sobą stymulowanie i mobilizowanie uczniów do myślenia o swojej przyszłości oraz do podejmowania starań podnoszących jakość edukacji przyrodniczej stworzenie uczniom okazji i szansy osiągnięcia sukcesów edukacyjnych w zakresie chemii oraz dowartościowanie ich pomoc uczniom w samodzielnym planowaniu własnego rozwoju różnicowanie, wyróżnianie i nagradzanie uczniów 2. Prognozowanie, poprzez zdobywanie informacji o efektywności nauczania chemii i pracy nauczyciela przewidywanie przyszłych osiągnięć ucznia, wykrywanie potencjalnych umiejętności 3. Diagnoza, poprzez poinformowanie uczniów o poziomie ich osiągnięć edukacyjnych i postępów w nauce zdiagnozowanie potrzeb edukacyjnych uczniów, tj. określenie ich zainteresowań poznawczych i potrzeb w zakresie uczenia się chemii oraz przyczyn trudności w uczeniu się tego przedmiotu określenie stopnia osiągnięcia standardów wymagań porównanie osiągnięć uczniów różnych klas w szkole dostarczenie rodzicom i opiekunom uczniów oraz nauczycielom informacji o postępach, trudnościach i specjalnych uzdolnieniach uczniów 4. Ewaluacja, poprzez uzyskiwanie informacji o jakości i poziomie osiągnięć oraz pracy edukacyjnej uczniów umożliwienie doskonalenia organizacji i metod pracy edukacyjnej I. Podstawy prawne Przedmiotowy system oceniania jest zgodny z : Rozporządzeniem Ministerstwa Edukacji Narodowej z dnia 19 kwietnia 1999 roku w sprawie zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych (Tekst jednolity z 1999r. (Dz. U. nr 401, poz.413 ze zmianami), z 2001r. (Dz. U. nr 29, poz.323 ze zmianami), z 2004 r. (Dz. U. nr 199, poz.2046 ze zmianami), z 2007 r.(dz. U. nr 83, poz. 562 ze zmianami), Rozporządzenie MEN z dn r.) Szkolnym systemem oceniania Podstawą programową kształcenia ogólnego (Dz.U poz. 356 z 14 lutego 2017) na drugim etapie kształcenia w szkole podstawowej

2 Programem nauczania chemii dla klas VIII autorstwa A. Warchoł; Świat chemii II. Cele kształcenia I. Pozyskiwanie, przetwarzanie i tworzenie informacji. II. Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów. III. Opanowanie czynności praktycznych. III. Ogólne cele kształcenia: I. Pozyskiwanie, przetwarzanie i tworzenie informacji. Uczeń pozyskuje i przetwarza informacje z różnorodnych źródeł z wykorzystaniem technologii informacyjno-komunikacyjnych. II. Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów. Uczeń opisuje właściwości substancji i wyjaśnia przebieg prostych procesów chemicznych; wskazuje związek właściwości różnorodnych substancji z ich zastosowaniami i ich wpływ na środowisko naturalne; wykonuje obliczenia dotyczące praw chemicznych. III. Opanowanie czynności praktycznych. Uczeń bezpiecznie posługuje się prostym sprzętem laboratoryjnym i podstawowymi odczynnikami chemicznymi; projektuje proste eksperymenty; przeprowadza proste doświadczenia chemiczne według instrukcji, rejestruje ich wyniki w różnej formie, formułuje obserwacje, wnioski oraz wyjaśnienia, stosując poprawną terminologię. Obszary aktywności podlegające ocenie Przedmiotowemu systemowi oceniania podlegają następujące formy pracy: lekcyjnej: swobodne wypowiedzi, wypowiedzi kierowane, odpowiedź ustna, wypowiedź pisemna ( opracowanie, opis, projekt itp.), odpowiedź pisemna (sprawdzian, test, kartkówka itp.), ćwiczenia laboratoryjne, umiejętność korzystania z różnych źródeł wiedzy, stosowanie wiedzy w praktyce, prezentacja (indywidualna i grupowa) pozalekcyjnej: konkursy szkolne, międzyszkolne, olimpiady przedmiotowe, praca w ramach koła zainteresowań, inne formy pracy pozalekcyjnej (np. udział w programach edukacyjnych i projektach) IV. Skala ocen. Z prac pisemnych uczeń otrzymuje ocenę wyrażoną stopniem zgodnie z poniższymi zasadami: 0-29% - ocena niedostateczna (l), 30-49% - ocena dopuszczająca (2), 50-69% - ocena dostateczna (3), 70-89% - ocena dobra (4), 90-97% - ocena bardzo dobra (5), powyżej 98%-100% ocena celująca

3 V. Kryteria oceniania dla klasy VIII. Dział. Wodorotlenki i kwasy Wymagania na ocenę dopuszczającą: definiuje wskaźnik; wyjaśnia pojęcie: wodorotlenek; wskazuje metale aktywne i mniej aktywne; wymienia dwie metody otrzymywania wodorotlenków; stosuje zasady bezpiecznego obchodzenia się ze stężonymi zasadami (ługami); wymienia przykłady zastosowania wodorotlenków sodu, potasu, magnezu i wapnia; definiuje zasadę na podstawie dysocjacji elektrolitycznej. podaje przykłady tlenków niemetali reagujących z wodą; zna wzory sumaryczne trzech poznanych kwasów; podaje definicje kwasów jako związków chemicznych zbudowanych z atomu (atomów) wodoru i reszty kwasowej; podaje przykłady kwasów beztlenowych: chlorowodorowego i siarkowodorowego; zapisuje wzory sumaryczne poznanych kwasów beztlenowych; zna nazwę zwyczajową kwasu chlorowodorowego; zna zagrożenia wynikające z właściwości niektórych kwasów; wymienia właściwości wybranych kwasów; podaje przykłady zastosowań wybranych kwasów; wie, co to jest skala ph; rozumie pojęcie: kwaśne opady; wymienia skutki kwaśnych opadów Wymagania na ocenę dostateczną: wymienia rodzaje wskaźników; podaje przykłady tlenków metali reagujących z wodą; pisze ogólny wzór wodorotlenku oraz wzory wodorotlenków wybranych metali; nazywa wodorotlenki na podstawie wzoru; pisze równania reakcji tlenków metali z wodą; pisze równania reakcji metali z wodą; podaje zasady bezpiecznego obchodzenia się z aktywnymi metalami i zachowuje ostrożność w pracy z nimi; opisuje właściwości wodorotlenków sodu, potasu, wapnia; tłumaczy dysocjację elektrolityczną zasad; definiuje elektrolity i nieelektrolity; tłumaczy, czym różni się wodorotlenek od zasady. definiuje kwasy jako produkty reakcji tlenków kwasowych z wodą; nazywa kwasy tlenowe na podstawie ich wzoru; zapisuje równania reakcji otrzymywania dowolnych kwasów tlenowych w reakcji odpowiednich tlenków kwasowych z wodą; wskazuje we wzorze kwasu resztę kwasową oraz ustala jej wartościowość; zapisuje wzory strukturalne poznanych kwasów; zapisuje wzory sumaryczne i strukturalne kwasów beztlenowych oraz podaje nazwy tych kwasów; zapisuje równania otrzymywania kwasów beztlenowych; wymienia właściwości wybranych kwasów; wyjaśnia zasady bezpiecznej pracy z kwasami, zwłaszcza stężonymi; zachowuje ostrożność w pracy z kwasami; zapisuje równania dysocjacji elektroli-tycznej poznanych kwasów; definiuje kwas na podstawie dysocjacji elektrolitycznej; wskazuje kwasy obecne w produktach spożywczych i środkach czystości w swoim domu; wie, jakie wartości ph oznaczają, że rozwór ma odczyn kwasowy, obojętny lub zasadowy; wyjaśnia pochodzenie kwaśnych opadów; wie, w jaki sposób można zapobiegać kwaśnym opadom; bada odczyn opadów w swojej okolicy.

4 Wymagania na ocenę dobrą: sprawdza doświadczalnie działanie wody na tlenki metali; zna zabarwienie wskaźników w wodzie i zasadach; sprawdza doświadczalnie działanie wody na metale; bada właściwości wybranych wodorotlenków; interpretuje przewodzenie prądu elektrycznego przez zasady; pisze równania dysocjacji elektrolitycznej przykładowych zasad; pisze ogólne równanie dysocjacji elektrolitycznej zasad; na podstawie tabeli rozpuszczalności wodorotlenków wskazuje wodorotlenki dobrze rozpuszczalne, słabo rozpuszczalne i trudno rozpuszczalne w wodzie. zapisuje równania reakcji otrzymywania kwasów (siarkowego(iv), siarkowego(vi), fosforowego(v), azotowego(v) i węglowego) w reakcji odpowiednich tlenków kwasowych z wodą; podaje, jakie barwy przyjmują wskaźniki w roztworach kwasów; rysuje modele cząsteczek poznanych kwasów (lub wykonuje ich modele przestrzenne); ustala wzory kwasów (sumaryczne i strukturalne) na podstawie ich modeli; zna trujące właściwości chlorowodoru, siarkowodoru i otrzymanych (w wyniku ich rozpuszczenia w wodzie) kwasów; sprawdza doświadczalnie zachowanie się wskaźników w rozcieńczonym roztworze kwasu solnego; zna i stosuje zasady bezpiecznej pracy z kwasami: solnym i siarkowodorowym; bada pod kontrolą nauczyciela niektóre właściwości wybranego kwasu; bada działanie kwasu solnego na żelazo, cynk i magnez; bada przewodzenie prądu elektrycznego przez roztwory wybranych kwasów; wymienia nazwy zwyczajowe kilku kwasów organicznych, które można znaleźć w kuchni i w domowej apteczce; bada zachowanie się wskaźników w roztworach kwasów ze swojego otoczenia; bada odczyn (lub określa ph) różnych substancji stosowanych w życiu codziennym; omawia, czym różnią się od siebie formy kwaśnych opadów: sucha i mokra; bada oddziaływanie kwaśnych opadów na rośliny. Wymagania na ocenę bardzo dobrą: przedstawia za pomocą modeli przebieg reakcji tlenków metali z wodą; potrafi zidentyfikować produkty reakcji aktywnych metali z wodą; tłumaczy, w jakich postaciach można spotkać wodorotlenek wapnia i jakie ma on zastosowanie; przedstawia za pomocą modeli przebieg dysocjacji elektrolitycznej przykładowych zasad. przeprowadza pod kontrolą nauczyciela reakcje wody z tlenkami kwasowymi: tlenkiem siarki(iv), tlenkiem fosforu(v), tlenkiem węgla(iv); oblicza na podstawie wzoru sumarycznego kwasu wartościowość niemetalu, od którego kwas bierze nazwę; tworzy modele kwasów beztlenowych; wyjaśnia metody otrzymywania kwasów beztlenowych; układa wzory kwasów z podanych jonów; przedstawia za pomocą modeli przebieg dysocjacji elektrolitycznej wybranego kwasu; opisuje wspólne właściwości poznanych kwasów; rozumie podział kwasów na kwasy nieorganiczne (mineralne) i kwasy organiczne; wyjaśnia, co oznacza pojęcie: odczyn roztworu; tłumaczy sens i zastosowanie skali ph; przygotowuje raport z badań odczynu opadów w swojej okolicy; proponuje działania zmierzające do ograniczenia kwaśnych opadów Wymagania na ocenę celującą zna kilka wskaźników służących do identyfikacji wodorotlenków; wie, jak zmienia się charakter chemiczny tlenków metali wraz ze wzrostem liczby atomowej metalu; zna pojęcie alkaliów; rozwiązuje zadania problemowe związane z tematyką wodorotlenków i zasad.

5 zna kilka wskaźników służących do identyfikacji kwasów; zna wzory i nazwy innych kwasów tlenowych i beztlenowych niż poznanych na lekcjach; wie, jakie są właściwości tych kwasów; zna zastosowanie większości kwasów mineralnych; przedstawia metody przemysłowe otrzymywania poznanych kwasów; proponuje doświadczenie mające na celu opracowanie własnej skali odczynu roztworu; stosuje zdobyte wiadomości w sytuacjach problemowych Wymagania na ocenę dopuszczającą Dział. Sole definiuje sól; podaje budowę soli; wie, jak tworzy się nazwy soli; wie, co to jest reakcja zobojętniania; wie, że produktem reakcji kwasu z zasadą jest sól; podaje definicję dysocjacji elektrolitycznej; wie, że istnieją sole dobrze, słabo i trudno rozpuszczalne w wodzie; podaje przykłady soli obecnych i przydatnych w codziennym życiu (w kuchni i łazience); wie, w jakim celu stosuje się sole jako nawozy mineralne; zna główny składnik skał wapiennych. Wymagania na ocenę dostateczną przeprowadza pod nadzorem nauczyciela reakcję zobojętniania kwasu z zasadą w obecności wskaźnika; pisze równania reakcji otrzymywania soli w reakcji kwasów z zasadami; podaje nazwę soli, znając jej wzór; pisze równania reakcji kwasu z metalem; pisze równania reakcji metalu z niemetalem; wie, jak przebiega dysocjacja elektrolityczna soli; podaje nazwy jonów powstałych w wyniku dysocjacji elektrolitycznej soli; pisze w formie cząsteczkowej równania reakcji otrzymywania soli wybranymi metodami; sprawdza doświadczalnie, czy sole są rozpuszczalne w wodzie; korzysta z tabeli rozpuszczalności soli i wskazuje sole dobrze, słabo i trudno rozpuszczalne w wodzie; pisze w formie cząsteczkowej równania reakcji soli z kwasami oraz soli z zasadami; podaje nazwy soli obecnych w organizmie człowieka; podaje wzory i nazwy soli obecnych i przydatnych w życiu codziennym; rozumie pojęcia: gips i gips palony. Wymagania na ocenę dobrą pisze równania reakcji tlenków zasadowych z kwasami; pisze równania reakcji tlenków kwasowych z zasadami; pisze równania reakcji tlenków kwasowych z tlenkami zasadowymi; ustala wzór soli na podstawie nazwy i odwrotnie; przeprowadza w obecności nauczyciela reakcje tlenków zasadowych z kwasami, tlenków kwasowych z zasadami oraz tlenków kwasowych z tlenkami zasadowymi; przeprowadza w obecności nauczyciela reakcje metali z kwasami; bada, czy wodne roztwory soli przewodzą prąd elektryczny; pisze równania dysocjacji elektrolitycznej soli; pisze w sposób jonowy i jonowy skrócony oraz odczytuje równania reakcji otrzymywania soli wybranymi metodami; ustala na podstawie tabeli rozpuszczalności wzory i nazwy soli dobrze, słabo i trudno rozpuszczalnych w wodzie; przeprowadza reakcję strącania; pisze równania reakcji strącania w formie cząstkowej i jonowej; podaje wzory i właściwości wapna palonego i gaszonego;

6 podaje wzór i właściwości gipsu i gipsu palonego; doświadczalnie wykrywa węglany w produktach pochodzenia zwierzęcego (muszlach i kościach); omawia rolę soli w organizmach; podaje przykłady zastosowania soli do wytwarzania produktów codziennego użytku. Wymagania na ocenę bardzo dobrą planuje doświadczalne otrzymywanie soli z wybranych substratów; przewiduje wynik doświadczenia; zapisuje ogólny wzór soli; przewiduje wyniki doświadczeń (reakcje tlenku zasadowego z kwasem, tlenku kwasowego z zasadą, tlenku kwasowego z tlenkiem zasadowym); weryfikuje założone hipotezy otrzymania soli wybraną metodą; interpretuje równania dysocjacji elektrolitycznej soli; interpretuje równania reakcji otrzymywania soli wybranymi metodami zapisane w formie cząsteczkowej, jonowej i jonowej w sposób skrócony; omawia przebieg reakcji strącania; doświadczalnie strąca sól z roztworu wodnego, dobierając odpowiednie substraty; wyjaśnia, w jakich warunkach zachodzi reakcja soli z zasadami i soli z kwasami; tłumaczy, na czym polega reakcja kwasów z węglanami i identyfikuje produkt tej reakcji; tłumaczy rolę mikro- i makroelementów; wyjaśnia rolę nawozów mineralnych; wyjaśnia różnicę w procesie twardnienia zaprawy wapiennej i gipsowej; podaje skutki nadużywania nawozów mineralnych. Wymagania oceną celującą korzysta z różnych źródeł informacji dotyczących soli, nie tylko tych wskazanych przez nauczyciela; stosuje zdobyte wiadomości w sytuacjach problemowych. formułuje problemy i dokonuje analizy/syntezy nowych zjawisk dotyczących soli; zna nazwy potoczne kilku soli; podaje właściwości poznanych soli; zna pojęcia: katoda i anoda; wie, na czym polega elektroliza oraz reakcje elektrodowe; rozumie, na czym polega powlekanie galwaniczne. Wymagania na ocenę dopuszczającą Dział. Węglowodory rozumie pojęcia: chemia nieorganiczna, chemia organiczna; wie, w jakich postaciach występuje węgiel w przyrodzie; pisze wzory sumaryczne, zna nazwy czterech początkowych węglowodorów nasyconych; zna pojęcie: szereg homologiczny; zna ogólny wzór alkanów; wie, jakie niebezpieczeństwo stwarza brak wystarczającej ilości powietrza podczas spalania węglowodorów nasyconych; wskazuje źródło występowania etenu w przyrodzie; pisze wzór sumaryczny etenu; zna zastosowanie etenu; pisze ogólny wzór alkenów i zna zasady ich nazewnictwa; podaje przykłady przedmiotów wykonanych z polietylenu; pisze ogólny wzór alkinów i zna zasady ich nazewnictwa; pisze wzór sumaryczny etynu (acetylenu); zna zastosowanie acetylenu; wskazuje źródła występowania węglowodorów w przyrodzie.

7 Wymagania na ocenę dostateczną wymienia odmiany pierwiastkowe węgla; wyjaśnia, które związki chemiczne nazywa się związkami organicznymi; pisze wzory strukturalne i półstrukturalne dziesięciu początkowych węglowodorów nasyconych; wyjaśnia pojęcie: szereg homologiczny; tłumaczy, jakie niebezpieczeństwo stwarza brak wystarczającej ilości powietrza podczas spalania węglowodorów nasyconych; opisuje właściwości fizyczne etenu; podaje przykłady przedmiotów wykonanych z tworzyw sztucznych; bada właściwości chemiczne etenu; opisuje właściwości fizyczne acetylenu; zna pochodzenie ropy naftowej i gazu ziemnego; wyjaśnia zasady obchodzenia się z cieczami łatwopalnymi; zna właściwości i zastosowanie przynajmniej trzech produktów przerobu ropy naftowej. Wymagania na ocenę dobrą podaje przykład doświadczenia wykazującego obecność węgla w związkach organicznych; pisze równania reakcji spalania węglowodorów nasyconych przy pełnym i ograniczonym dostępie tlenu; buduje model cząsteczki i pisze wzór sumaryczny i strukturalny etenu; pisze równania reakcji spalania alkenów oraz reakcji przyłączania wodoru i bromu; wyjaśnia, na czym polega reakcja polimeryzacji; uzasadnia potrzebę zagospodarowania odpadów tworzyw sztucznych; buduje model cząsteczki oraz pisze wzór sumaryczny i strukturalny etynu; opisuje metodę otrzymywania acetylenu z karbidu; pisze równania reakcji spalania alkinów oraz reakcji przyłączania wodoru i bromu; zna właściwości gazu ziemnego i ropy naftowej; wyjaśnia, na czym polega destylacja frakcjonowana ropy naftowej; opisuje właściwości i zastosowanie produktów przerobu ropy naftowej. Wymagania na ocenę bardzo dobrą tłumaczy, dlaczego węgiel tworzy dużo związków chemicznych; wyjaśnia, w jaki sposób właściwości fizyczne alkanów zależą od liczby atomów węgla w ich cząsteczkach; bada właściwości chemiczne alkanów; uzasadnia nazwę: węglowodory nasycone; podaje przykład doświadczenia, w którym można w warunkach laboratoryjnych otrzymać etylen; wykazuje różnice we właściwościach węglowodorów nasyconych i nienasyconych; zapisuje przebieg reakcji polimeryzacji na przykładzie tworzenia się polietylenu; omawia znaczenie tworzyw sztucznych dla gospodarki człowieka; bada właściwości chemiczne etynu; wskazuje podobieństwa we właściwościach alkenów i alkinów; wyjaśnia rolę ropy naftowej i gazu ziemnego we współczesnym świecie; wyjaśnia, na czym polega proces krakingu i uzasadnia jego celowość Wymagania na ocenę celującą wie, co to oznacza, że atom węgla jest tetraedryczny; wie, co to są cykloalkany i węglowodory aromatyczne; rozumie i wyjaśnia pojęcie izomerii; zna inne polimery, np. polipropylen; zna wzory sumaryczne i nazwy alkanów o liczbie atomów węgla 11 15; stosuje zdobyte wiadomości w sytuacjach problemowych.

8 Wymagania na ocenę dopuszczającą Dział. Pochodne węglowodorów definiuje alkohol i podaje ogólny wzór alkoholi monohydroksylowych; wymienia właściwości alkoholu metylowego i alkoholu etylowego; zapisuje wzór grupy karboksylowej; wymienia właściwości kwasów tłuszczowych; wie, że sole kwasów tłuszczowych to mydła; definiuje ester jako produkt reakcji kwasu z alkoholem; zna wzór grupy aminowej; wie, co to są aminy i aminokwasy Wymagania na ocenę dostateczną pisze wzory sumaryczne i strukturalne alkoholi o krótkich łańcuchach; wyjaśnia pojęcia: grupa karboksylowa i kwas karboksylowy; pisze wzory, omawia właściwości kwasu octowego i kwasu mrówkowego; podaje przykłady nasyconych i nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz pisze ich wzory; prawidłowo nazywa sole kwasów karboksylowych; wie, co to jest twardość wody; wie, jaką grupę funkcyjną mają estry; zna budowę cząsteczki aminy (na przykładzie metyloaminy); opisuje budowę cząsteczki aminokwasu Wymagania na ocenę dobrą wyjaśnia pojęcie: grupa funkcyjna; omawia właściwości alkoholu metylowego i alkoholu etylowego; pisze równania reakcji spalania alkoholi; omawia działanie alkoholu metylowego i alkoholu etylowego; omawia właściwości kwasu octowego i kwasu mrówkowego; pisze równania reakcji spalania i równania dysocjacji elektrolitycznej kwasów: mrówkowego i octowego; pisze równania reakcji spalania kwasów tłuszczowych; wyjaśnia, czym różnią się tłuszczowe kwasy nasycone od nienasyconych; pisze równania reakcji kwasu oleinowego z wodorem i z bromem; pisze równanie reakcji otrzymywania stearynianu sodu; omawia zastosowanie soli kwasów karboksylowych; wskazuje występowanie estrów; pisze wzory, równania reakcji otrzymywania i stosuje poprawne nazewnictwo estrów; omawia właściwości fizyczne estrów; wymienia przykłady zastosowania estrów; opisuje właściwości: metyloaminy i glicyny. Wymagania na ocenę bardzo dobrą wyjaśnia proces fermentacji alkoholowej; podaje przykłady alkoholi polihydroksylowych glicerolu oraz glikolu etylenowego; pisze wzory sumaryczne i strukturalne alkoholi polihydroksylowych; omawia właściwości fizyczne alkoholi polihydroksylowych i podaje przykłady ich zastosowania; bada właściwości rozcieńczonego roztworu kwasu octowego; pisze w formie cząsteczkowej równania reakcji kwasów karboksylowych (mrówkowego i octowego) z metalami, tlenkami metali i z zasadami; wyprowadza ogólny wzór kwasów karboksylowych; bada właściwości kwasów tłuszczowych; omawia warunki reakcji kwasów tłuszczowych z wodorotlenkami i pisze równania tych reakcji; omawia przyczyny i skutki twardości wody; opisuje doświadczenie otrzymywania estrów;

9 pisze równania reakcji hydrolizy estrów; doświadczalnie bada właściwości glicyny; wyjaśnia, w jaki sposób obecność grup funkcyjnych wpływa na właściwości związków; wyjaśnia, na czym polega wiązanie peptydowe. Wymagania na ocenę celującą zna wzory i nazwy wybranych fluorowcopochodnych; zna izomery alkoholi; zna wzory innych kwasów, np. wzór kwasu szczawiowego; pisze wzory i równania reakcji otrzymywania dowolnych estrów (w tym wosków i tłuszczów); podaje przykłady peptydów występujących w przyrodzie; stosuje zdobyte wiadomości w sytuacjach problemowych Wymagania na ocenę dopuszczającą Dział. Między chemią a biologią definiuje tłuszcze; podaje przykłady występowania tłuszczów w przyrodzie; wie, że aminokwasy są podstawowymi jednostkami budulcowymi białek; podaje skład pierwiastkowy białek; wie, że białko można wykryć za pomocą reakcji charakterystycznych (rozpoznawczych); omawia pochodzenie włókien białkowych i ich zastosowanie; zna wzór glukozy; wyjaśnia, z jakich surowców roślinnych otrzymuje się sacharozę; zna wzór sumaryczny skrobi; zna wzór celulozy; wymienia właściwości celulozy; wymienia rośliny będące źródłem pozyskiwania włókien celulozowych; wskazuje zastosowania włókien celulozowych. Wymagania na ocenę dostateczną omawia pochodzenie tłuszczów i ich właściwości fizyczne; odróżnia tłuszcze roślinne od zwierzęcych oraz stałe od ciekłych; wie, jak odróżnić tłuszcz od oleju mineralnego; omawia rolę białek w budowaniu organizmów; omawia właściwości fizyczne białek; omawia reakcję ksantoproteinową i biuretową jako reakcje charakterystyczne dla białek; omawia wady i zalety włókien białkowych; pisze równanie reakcji otrzymywania glukozy w procesie fotosyntezy; wyjaśnia pojęcia: cukier i węglowodany; pisze wzór sumaryczny sacharozy; omawia występowanie i rolę skrobi w organizmach roślinnych; pisze wzór sumaryczny skrobi i celulozy; omawia rolę celulozy w organizmach roślinnych; wyjaśnia budowę cząsteczki celulozy; omawia wady i zalety włókien celulozowych. Wymagania na ocenę dobrą pisze wzór cząsteczki tłuszczu i omawia jego budowę; wyjaśnia, na czym polega próba akroleinowa; tłumaczy pojęcie: reakcja charakterystyczna (rozpoznawcza); wyjaśnia rolę tłuszczów w żywieniu; wyjaśnia rolę aminokwasów w budowaniu białka; wyjaśnia pojęcia: koagulacja i denaturacja białka;

10 bada właściwości glukozy; pisze równanie reakcji spalania glukozy i omawia znaczenie tego procesu w życiu organizmów; wyjaśnia różnice między glukozą a fruktozą; bada właściwości sacharozy; pisze równanie hydrolizy sacharozy i omawia znaczenie tej reakcji dla organizmów; omawia rolę błonnika w odżywianiu; wymienia zastosowania celulozy; tłumaczy wady i zalety włókien na podstawie ich składu chemicznego. Wymagania na ocenę bardzo dobrą wykazuje doświadczalnie nienasycony charakter oleju roślinnego; tłumaczy proces utwardzania tłuszczów; doświadczalnie sprawdza skład pierwiastkowy białek i wyjaśnia przemiany, jakim ulega spożyte białko w organizmach; bada działanie temperatury i różnych substancji na białka; wykrywa białko w produktach spożywczych, stosując reakcje charakterystyczne; wykrywa glukozę w owocach i warzywach, stosując reakcję charakterystyczną (rozpoznawczą) próbę Trommera; bada właściwości skrobi oraz przeprowadza reakcję charakterystyczną (rozpoznawczą) skrobi; proponuje doświadczenie pozwalające zbadać właściwości celulozy; porównuje właściwości skrobi i celulozy; identyfikuje włókna celulozowe i białkowe; wyjaśnia potrzebę oszczędnego gospodarowania papierem. Wymagania na ocenę celującą zna inne reakcje charakterystyczne dla glukozy, np. próbę Tollensa; potrafi wyjaśnić, co to jest struktura pierwszorzędowa, drugorzędowa (trzeciorzędowa) białek; zna przykłady włókien sztucznych, wie, jaką mają budowę; wymienia sposoby konserwowania żywności i podaje przykłady środków konserwujących żywność; analizuje etykiety artykułów spożywczych i wskazuje zawarte w nich dodatki (np. barwniki, przeciwutleniacze, środki, konserwujące i in.). Uczniowie, którzy posiadają orzeczenia Poradni Pedagogiczno Psychologicznej oceniani są według kryteriów dostosowanych do ich możliwości. VI. Warunki zaliczenia przedmiotu Ocena semestralna i roczna nie jest średnią arytmetyczną uzyskanych przez ucznia w ocen cząstkowych. Uwzględnia ona wagę otrzymanych przez uczniów wyników. Przy ocenie rocznej uwzględniamy ocenę z pierwszego semestru. VII. Sposoby przekazywania informacji zwrotnej stronom zainteresowanym wynikami ucznia. Ocenianie bieżące z zajęć edukacyjnych przez nauczyciela ma na celu monitorowanie pracy ucznia. Uczeń otrzymuje stopnie (1 6) i informację zwrotną w formie komentarza zgodnie z następującym schematem: - co zrobił dobrze, - co w swej pracy powinien poprawić - podpowiedź, w jaki sposób ma poprawić swoją pracę - wskazówki na przyszłość Ustna informacja zwrotna przekazywana uczniom wg powyższego schematu odbywa się na bieżąco po kartkówce, odpowiedzi ustnej, pracy w grupie, pracy indywidualnej, pracy w ramach projektu. Ustna informacja zwrotna wg powyższego schematu przekazywana jest rodzicom na zebraniach, dyżurach

11 nauczycielskich i w szczególnych sytuacjach w miarę bieżących potrzeb. Pisemna informacja zwrotna wg powyższego schematu jest stosowana w przypadku dłuższych prac pisemnych, sprawdzianów, testów i prac domowych. VIII. Ewaluacja. 1. Przedmiotowy system oceniania może ulec ewaluacji w ciągu 3 lat. 2. Nauczyciel zbiera wnioski nauczycieli, rodziców oraz uczniów na temat działającego PSO. 3. Ewentualne zmiany w PSO muszą być zgodne z innymi dokumentami dotyczącymi oceniania w szkole (zmiany w WSO skutkują zmianami w PSO). 4. Zmiany PSO obowiązują od 1 września każdego roku szkolnego. Zasady ogólne KONTRAKT MIĘDZY NAUCZYCIELEM I UCZNIEM CHEMIA 1. Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami sprawiedliwości. Przy ocenianiu nauczyciel uwzględnia możliwości intelektualne ucznia. 2. Ocena semestralna/końcowa nie jest średnią arytmetyczną ocen cząstkowych i nie można jej podważyć żadnym sprawdzianem czy odpowiedzią. 3. Formy oceniania: testy/prace klasowe/sprawdziany, odpowiedzi ustne i pisemne, projekty, zadania domowe, zadania dodatkowe, aktywność i inne. 4. Uczeń na każdą lekcje zobowiązany jest posiadać zeszyt przedmiotowy,kartypracy i zeszyt ćwiczeń Prace klasowe/sprawdziany: zapowiadane z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem, uczeń zna zakres sprawdzanych umiejętności i wiadomości, oddawane są w ciągu 2 tygodni uczeń, który otrzymał ze sprawdzianu ocenę niższą od oczekiwanej, może raz w semestrze ją poprawić w ciągu 2 tygodni od dnia oddania sprawdzianów przez nauczyciela, termin ten zwany poprawkowym jest jeden dla wszystkich uczniów danej klasy i jest ustalany z nauczycielem w dniu oddawania sprawdzianów; ocena z poprawy jest wpisywana do dziennika uczeń ma obowiązek dowiedzieć się (od nauczyciela, wychowawcy lub kolegów) o ustalonym terminie poprawy sprawdzianu uczeń nieobecny na sprawdzianie powinien napisać go w ciągu 2 tygodni od dnia oddania sprawdzianów przez nauczyciela w tzw. terminie poprawkowym. w przypadku długotrwałej nieobecności, uczeń jest zobowiązany ustalić indywidualnie termin sprawdzianu na 1 lekcji chemii po powrocie do szkoły. jeżeli uczeń nie napisze sprawdzianu w wymaganym terminie otrzymuje ocenę niedostateczną.

12 Kartkówki / Odpowiedź ustna: nie muszą być zapowiedziane i nie mogą być poprawiane obejmują materiał z trzech ostatnich tematów lekcyjnych lub umiejętności wskazanych przez nauczyciela dwa razy w semestrze uczeń może zgłosić nieprzygotowanie, za każde następne nieprzygotowanie uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną; nieprzygotowanie należy zgłosić na początku lekcji na lekcjach powtórkowych nie można zgłosić nieprzygotowania Badanie umiejętności jest zapowiedziane, bada wskazaną przez nauczyciela umiejętność lub umiejętności jest obowiązkowe i nie można zgłosić nieprzygotowania w przypadku nieobecności obowiązują takie same zasady jak przy pracy klasowej ocenę z testów wpisuje się do dziennika; ma ona wagę podobną do oceny ze sprawdzianu. Testy nie podlegają poprawie. Aktywność: obejmuje: częste zgłaszanie się na lekcji i udzielanie poprawnych odpowiedzi, rozwiązywanie zadań dodatkowych w czasie lekcji, aktywną pracę w grupach, udział w projektach (np. etwinning i inne), udział w konkursach oraz zajęciach pozalekcyjnych nagradzana jest plusami lub oceną (3 plusy ocena bardzo dobra) Zadania domowe długoterminowe oraz projekty: są obowiązkowe Zapoznałem/am się z kontraktem między nauczycielem i uczniem obowiązującym na lekcjach chemii w roku szkolnym 2018/2019 Podpis rodzica Podpis ucznia