RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ

Transkrypt

1 Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" Chełm Kuratorium Oświaty w Lublinie

2 Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 10. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 11. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia r. wraz ze zmianami z dnia r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 2/29

3 Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Ewa Lik-Matuła, Arkadiusz Kwieciński. Badaniem objęto 152 uczniów (ankieta i wywiad grupowy) i 12 nauczycieli (ankieta i wywiad z nauczycielami uczącymi w jednej grupie). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem placówki i partnerami szkoły,, a także obserwacje lekcji i analizę danych zastanych. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje następujące obszary działania szkoły: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, uwzględniając ich indywidualną sytuację. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. Wyjaśnienie skrótów dla narzędzi: OZ - Arkusz obserwacji zajęć AD - Kwestionariusz ankiety dla dyrektora/dyrektorki szkoły/placówki AN - Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli AS - Kwestionariusz ankiety dla słuchaczy APW - Kwestionariusz ankiety poewaluacyjnej dla wizytatora ADZ - Kwestionariusz badania "Analiza danych zastanych" WS - Scenariusz wywiadu grupowego ze słuchaczami WD - Scenariusz wywiadu z dyrektorem/dyrektorką szkoły/placówki WP - Scenariusz wywiadu z partnerami WNG - Scenariusz wywiadu z zespołem nauczycieli uczącym jedną grupę Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 3/29

4 Obraz szkoły Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" w Chełmie zostało założone w 2008 roku, jest placówką niepubliczną o trzyletnim cyklu nauczania, posiadającą uprawnienia szkoły publicznej. Zajęcia w szkole odbywają się w systemie zaocznym, dwa razy w miesiącu w soboty i niedziele. Aktualnie w szkole uczy się 386 słuchaczy w sześciu oddziałach. Zajęcia ze słuchaczami prowadzi 12 nauczycieli. Organem prowadzącym szkoły jest Centrum Nauki i Biznesu w Łodzi, które posiada sieć szkół niepublicznych w całej Polsce. Zajęcia lekcyjne odbywają się w budynku Zespołu Szkół Ekonomicznych i III Liceum Ogólnokształcącego w Chełmie. Szkoła udostępnia słuchaczom sale lekcyjne z wyposażeniem, bibliotekę i kawiarenkę. Oprócz konsultacji w szkole organizowane są zajęcia wyrównawcze oraz zajęcia dodatkowe z przedmiotów maturalnych. Nauka w liceum daje osobom dorosłym możliwość zdobycia średniego wykształcenia, które umożliwia im efektywniejsze odnalezienie się na rynku pracy. Dzięki współpracy z innymi instytucjami (Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna we Włodawie, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie, Gimnazjum Nr 1 w Chełmie, Klub Joy Fitness, Kino "Zorza" w Chełmie) szkoła stara się odpowiadać na edukacyjne, społeczne i emocjonalne potrzeby słuchaczy. Niewielu słuchaczy rozpoczynających naukę w szkole przystępuje do egzaminu maturalnego, a jego wyniki są niskie. Część absolwentów liceum kontynuuje naukę w szkołach policealnych lub na kursach kwalifikacyjnych. Nauczyciele starają się uwzględniać potrzeby i możliwości psychofizyczne słuchaczy. Podczas zajęć dydaktycznych w niewielkim zakresie podejmują oni działania indywidualizujące proces nauczania. Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 4/29

5 Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Numer 10 Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" Liceum ogólnokształcące Chełm Plac Kupiecki Kod pocztowy Urząd pocztowy Chełm Telefon Fax Www Regon Publiczność Kategoria uczniów Charakter niepubliczna o uprawnieniach szkoły publicznej Dorośli Uczniowie, wychow., słuchacze 386 Oddziały 6 Nauczyciele pełnozatrudnieni 0.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 0.00 Średnia liczba uczących się w oddziale Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy brak specyfiki LUBELSKIE Chełm Chełm gmina miejska Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 5/29

6 Poziom spełniania wymagań państwa Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia słuchaczy z poprzedniego etapu edukacyjnego (D) Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji (D) W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego słuchacza, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D) Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć słuchaczy przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych słuchaczy. Wyniki analizy osiągnięć słuchaczy, w tym słuchaczy, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych (B) D Słuchacze odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B) Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, uwzględniając ich indywidualną sytuację W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego słuchacza (D) Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla słuchaczy wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla słuchaczy niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego słuchacza (D) W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki (D) Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc słuchaczom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną (D) W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego słuchacza (B) C W opinii słuchaczy wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom (B) Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania (D) Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane (D) E W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych (B) W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć słuchaczy i losów absolwentów (B) Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 6/29

7 Wnioski 1. Realizacja przez nauczycieli podstawy programowej IV etapu edukacyjnego z uwzględnieniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji umożliwia słuchaczom kształtowanie kluczowych kompetencji, w szczególności w zakresie czytania, pracy zespołowej oraz komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych, zarówno w mowie, jak i w piśmie. 2. Działania edukacyjne nauczycieli wynikające z wniosków z monitorowania i analizowania osiągnięć słuchaczy (w tym wyników egzaminu maturalnego) przyczyniają się do ukończenia przez część z nich szkoły, natomiast nie umożliwiają im odniesienia sukcesu na egzaminie maturalnym. 3. Podejmowane przez szkołę działania uwzględniają specjalne potrzeby edukacyjne słuchaczy, dzięki czemu mają oni zapewnioną pomoc podczas nauki. 4. Szkoła prowadzi we współpracy z innymi instytucjami szereg działań, które są adekwatne do potrzeb i sytuacji społecznej słuchaczy oraz sprzyjają ich rozwojowi. 5. Nauczyciele podczas zajęć w niewielkim zakresie podejmują działania w zakresie indywidualizacji procesu nauczania, co może mieć niekorzystny wpływ na efekty nauczania zarówno w odniesieniu do słuchaczy zdolnych jak i mających trudności w nauce. 6. W szkole nie są prowadzone działania w zakresie ewaluacji wewnętrznej, co utrudnia ocenę skuteczności wdrażanych rozwiązań i dostrzeganie potrzeby ich modyfikacji. 7. Nauczyciele w planowaniu swoich działań nie korzystają z wyników badań zewnętrznych, co nie sprzyja refleksji nad efektywnością i doskonaleniem procesu dydaktycznego w celu wzrostu osiągnięć słuchaczy na egzaminie maturalnym. Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 7/29

8 Wyniki ewaluacji Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Poziom spełnienia wymagania: D Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Nauczyciele dokonują diagnozy osiągnięć słuchaczy z poprzedniego etapu edukacyjnego oraz wykorzystują jej wyniki w planowaniu swoich działań edukacyjnych. Realizują podstawę programową z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji. Wdrażają wnioski z monitorowania i analizowania nabywania wiadomości i umiejętności przez słuchaczy. Podejmowane na ich podstawie działania nie przekładają się na wzrost efektów kształcenia, w tym wyników egzaminu maturalnego. Niewielu słuchaczy rozpoczynających naukę w szkole uzyskuje możliwość jej kontynuowania na wyższych uczelniach, natomiast część z nich podejmuje dalsze kształcenie w szkołach policealnych. Szkoła spełnia wymaganie na poziomie podstawowym. Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia słuchaczy z poprzedniego etapu edukacyjnego Nauczyciele dokonują diagnozy osiągnięć słuchaczy z poprzedniego etapu edukacyjnego oraz wykorzystują jej wyniki w planowaniu swoich działań służących realizacji podstawy programowej. W szkole dokonywana jest diagnoza osiągnięć słuchaczy z poprzedniego etapu edukacyjnego, a jej wyniki są uwzględniane przez nauczycieli do planowania pracy w celu realizacji podstawy programowej. Dyrektor poinformował, że nauczyciele w zespołach przedmiotowych (matematyczno-przyrodniczym i humanistycznym) dokonują analizy ocen na świadectwach ukończenia przez słuchaczy poprzedniego etapu edukacyjnego, przygotowują i przeprowadzają testy diagnozujące z języka polskiego, języka angielskiego i matematyki (sprawdzające wiedzę słuchaczy i ich predyspozycje intelektualne) oraz omawiają ich wyniki podczas zebrań zespołów przedmiotowych i rady pedagogicznej. Ponadto wszyscy nauczyciele, w celu zdiagnozowania potrzeb, uzdolnień i możliwości rozwojowych uczących się, prowadzą obserwacje słuchaczy na zajęciach i rozmowy indywidualne ze słuchaczami. Nabytą w ten sposób wiedzę wykorzystują w trakcie opracowywania planów wynikowych (np. przeznaczając większą ilość godzin na doskonalenie umiejętności, które sprawiają słuchaczom trudności) i realizowania treści podstawy programowej w formie konsultacji indywidualnych i zbiorowych (dobierając najbardziej efektywne metody pracy i wykorzystując nowoczesne pomoce dydaktyczne) oraz podczas planowania i opracowywania programów zajęć wyrównawczych, a także konsultacji prowadzonych przez specjalistów (pedagoga, psychologa i prawnika). Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 8/29

9 Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji Nauczyciele podczas zajęć realizują podstawę programową z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji. Z informacji pozyskanych w trakcie wywiadów i badań ankietowych nauczycieli oraz podczas obserwacji zajęć wynika, że w szkole podstawa programowa realizowana jest z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji. Nauczyciele podczas zajęć umożliwiają słuchaczom kształtowanie kompetencji określonych w podstawie programowej (zob. wyk. 1j - 8j). Podczas wszystkich obserwowanych zajęć nauczyciele uwzględniali zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej oraz kształtowali u słuchaczy umiejętność czytania. W trakcie większości z nich (5 z 6) kształtowali u osób uczących się umiejętność uczenia się, na 4 - umiejętność pracy zespołowej, w trakcie połowy zajęć umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w języku obcym, zarówno w mowie, jak i piśmie, a sporadycznie - posługiwanie się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi (w tym także dla wyszukiwania i korzystania z informacji), myślenie naukowe oraz matematyczne (zob. tab. 1). Wykres 1j Wykres 2j Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 9/29

10 Wykres 3j Wykres 4j Wykres 5j Wykres 6j Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 10/29

11 Wykres 7j Typ pytania: Pytanie wielokrotnego wyboru Treść pytania: Które z najważniejszych umiejętności, opisanych w podstawie programowej dla danego etapu kształcenia były kształtowane u słuchaczy podczas lekcji? [OZ] (9787) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 6 Tab.1 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 czytanie 6 / / 0 2 myślenie matematyczne 2 / / myślenie naukowe 1 / / umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w języku obcym, 3 / 3 50 / 50 zarówno w mowie, jak i piśmie 5 umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami 1 / / 83.3 informacyjno-komunikacyjnymi, w tym także dla wyszukiwania i korzystania z informacji 6 umiejętność uczenia się 5 / / umiejętność pracy zespołowej 4 / / umiejętności zawodowe 0 / 6 0 / inne, jakie? 0 / 6 0 / 100 Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 11/29

12 Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego słuchacza, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz Nauczyciele monitorują i analizują nabywanie wiadomości i umiejętności przez słuchaczy. Na tej podstawie formułują wnioski i wykorzystują je w swojej pracy. Nauczyciele stosują różnorodne sposoby monitorowania nabywania wiadomości i umiejętności przez słuchaczy (zob. wyk. 1w). Wszyscy ankietowani nauczyciele wskazali, że podczas zajęć sprawdzają, w jaki sposób słuchacze wykonują zadania, zadają pytania i stwarzają osobom uczącym się możliwość zadania pytań, stosują ocenianie bieżące (cząstkowe), wykorzystują różne narzędzia diagnostyczne oraz proszą słuchaczy o podsumowanie ćwiczenia. Podczas większości obserwowanych zajęć (5 z 6) nauczyciele monitorowali nabywanie wiedzy i umiejętności przez słuchaczy poprzez zadawanie pytań, sprawdzanie czy uczący się właściwie zrozumieli i w jaki sposób wykonują zadania, w trakcie 4 - stwarzali słuchaczom możliwość zadania pytania, podczas 2 - prosili słuchaczy o podsumowanie. Na żadnej nie wykorzystywali technik badawczych i nie pytali słuchaczy, co sądzą o ich sposobie przekazywania wiedzy (zob. tab.1). Nauczyciele formułują wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć słuchaczy oraz wykorzystują je w swojej pracy m.in. do: motywowania słuchaczy do samokształcenia, indywidualizowania procesu edukacyjnego, wskazywania słuchaczom sposobów uczenia się i strategii rozwiązywania różnych typów zadań, organizowania dla słuchaczy zajęć wyrównawczych, modyfikacji planów nauczania (zob. wyk. 1o). Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 12/29

13 Wykres 1o Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 13/29

14 Wykres 1w Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 14/29

15 Typ pytania: Pytanie wielokrotnego wyboru Treść pytania: W jaki sposób nauczyciel monitoruje nabywanie wiedzy i umiejętności przez każdego słuchacza podczas lekcji? Proszę zaznaczyć wszystkie zachowania nauczyciela, które wystąpiły podczas zajęć? [OZ] (9751) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 6 Tab.1 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 sprawdza, czy słuchacze właściwie zrozumieli 5 / / sprawdza, w jaki sposób słuchacze wykonują zadania 5 / / zadaje pytania 5 / / prosi słuchaczy o podsumowanie 2 / / wykorzystuje techniki badawcze 0 / 6 0 / pyta uczniów, co sądzą o jego sposobie przekazywania wiedzy 0 / 6 0 / stwarza słuchaczom możliwość zadania pytania 4 / / inne, jakie? 0 / 6 0 / 100 Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć słuchaczy przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych słuchaczy. Wyniki analizy osiągnięć słuchaczy, w tym słuchaczy, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych Podejmowane działania w wyniku wdrażania wniosków z monitorowania i analizowania osiągnięć słuchaczy przyczyniają się do podnoszenia kompetencji słuchaczy opisanych w podstawie programowej, ale nie przekładają się na wzrost wyników egzaminu maturalnego. Nauczyciele uczący w jednej grupie podali następujące przykłady sukcesów edukacyjnych słuchaczy związanych z podnoszeniem kompetencji opisanych w podstawie programowej: uzyskiwanie pozytywnych ocen bieżących, nabycie sprawności językowych (redagowanie wypowiedzi ustnych i pisemnych w języku polskim i obcym) oraz umiejętności wyszukiwania informacji z różnych źródeł, interpretacji danych statystycznych i mapy. Z analizy danych zastanych wynika, że do egzaminu maturalnego w roku 2012 przystąpiło 11 z 42 absolwentów (naukę w I semestrze rozpoczynało 133 słuchaczy), z tego zdało 3. W roku 2013 spośród 54 absolwentów (naukę rozpoczynało 296 słuchaczy) do egzaminu maturalnego przystąpiło 14 osób, z tego zdały 3. W roku 2014 szkołę ukończyło 94 słuchaczy (naukę rozpoczynało 335), do egzaminu maturalnego przystąpiły 3 osoby; z tego 2 otrzymały świadectwo dojrzałości. W świetle powyższych danych brak jest widocznego wzrostu efektów kształcenia słuchaczy. Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 15/29

16 Obszar badania: Słuchacze odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy Szkoła podejmuje działania służące przygotowaniu słuchaczy do funkcjonowania na rynku pracy i do podjęcia nauki w szkole policealnej lub na kursach kwalifikacyjnych. Działania szkoły w zakresie przygotowania słuchaczy do kształcenia na studiach wyższych są mało skuteczne. Świadectwo dojrzałości uzyskują pojedyncze osoby. Według dyrektora, szkoła podejmuje adekwatne działania służące przygotowaniu słuchaczy do funkcjonowania na rynku pracy oraz radzenia sobie na kolejnym etapie edukacyjnym. Rozwija u słuchaczy następujące umiejętności: rozumienie, wykorzystanie i refleksyjne przetwarzanie tekstów, w tym tekstów kultury, myślenie matematyczne (umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym, formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym), myślenie naukowe (umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych), komunikowanie się w języku ojczystym i językach obcych, zarówno w mowie, jak i piśmie, wyszukiwanie, selekcjonowanie i krytyczna analiza naukowa, sprawne posługiwanie się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, poruszanie się na rynku pracy, radzenie sobie ze stresem, kreatywność oraz umiejętność pracy zespołowej i autoprezentacji. Partnerzy szkoły wskazali na następujące umiejętności rozwijane przez słuchaczy w szkole: autoprezentacja, poruszanie się na rynku pracy, korzystanie z różnego rodzaju aktów prawnych i z pomocy instytucji, które udzielają wsparcia finansowego, sporządzanie dokumentów aplikacyjnych, komunikacja interpersonalna, praca w zespole, wykorzystanie technologii komputerowej i informacyjnej, wyszukiwanie informacji. Według słuchaczy, do umiejętności kształtowanych przez szkołę przydatnych w pracy zawodowej lub na kolejnym etapie kształcenia należy zaliczyć przede wszystkim umiejętność komunikacji interpersonalnej, organizacji czasu pracy, pracy zespołowej, sporządzenia dokumentów aplikacyjnych, wyszukiwania informacji, obsługi komputera i korzystania z Internetu oraz autoprezentacji. Podejmowane przez szkołę działania są skuteczne w zakresie przygotowania słuchaczy do funkcjonowania na rynku pracy oraz radzenia sobie w szkołach policealnych lub na kursach kwalifikacyjnych. Należy zauważyć, iż do egzaminu maturalnego przystępują nieliczni absolwenci, a świadectwo dojrzałości uzyskują pojedyncze osoby. Brak świadectwa dojrzałości ogranicza słuchaczom możliwość odniesienia sukcesu na wyższym etapie kształcenia tj. uniemożliwia im podjęcie nauki na studiach wyższych. Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 16/29

17 Wymaganie: Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, uwzględniając ich indywidualną sytuację Poziom spełnienia wymagania: C Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Szkoła we współpracy z innymi instytucjami wspiera rozwój słuchaczy, a także rozpoznaje ich indywidualną sytuację. W oparciu o wyniki dokonanej diagnozy zapewnia słuchaczom różne formy pomocy, w tym możliwość korzystania z dodatkowych konsultacji indywidualnych. W szkole nie zauważono postaw dyskryminacyjnych. Nauczyciele podczas zajęć zwracają uwagę na problematykę antydyskryminacyjną. Współpraca z instytucjami pomaga realizować ich potrzeby edukacyjne i społeczne. Podczas zajęć nauczyciele nie podejmują działań, które indywidualizują proces nauczania. Motywują słuchaczy do aktywności, natomiast nie zawsze są to działania skuteczne. Wymaganie jest spełnione na poziomie średnim. Obszar badania: W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego słuchacza W szkole rozpoznaje się możliwości i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną słuchaczy. Z informacji pozyskanych od dyrektora i nauczycieli wynika, że w szkole dokonuje się rozpoznania możliwości, potrzeb rozwojowych i sytuacji społecznej każdego słuchacza, m. in. poprzez: zapoznawanie się z wynikami uzyskanymi przez słuchaczy w poprzednim etapie kształcenia (analiza świadectw), przeprowadzanie testów diagnozujących z języka polskiego, języka angielskiego i matematyki, prowadzenie obserwacji słuchaczy (np. zwracanie uwagi na funkcjonowanie słuchacza w grupie, jego aktywność, tempo pracy, bieżące osiągnięcia), rozmów indywidualnych ze słuchaczami, ankiet dotyczących potrzeb słuchaczy oraz wymianę informacji i spostrzeżeń w zespole nauczycielskim na temat problemów edukacyjnych, potrzeb i możliwości słuchaczy. Według dyrektora, w szkole rozpoznano 151 słuchaczy jako potrzebujących wsparcia z powodu: trudności z redagowaniem pism urzędowych, np. CV, sądowych (18 osób), niskiej samooceny (5 osób), problemów osobistych (8 osób), potrzeby samoakceptacji (7 osób), rozwoju fizycznego (28 osób), przygotowania się do rozmowy kwalifikacyjnej (12 osób), trudności w komunikowaniu się (4 osoby), braku umiejętności autoprezentacji (15 osób), trudności w dotarciu do pomocy psychologicznej (15 osób), pedagogicznej (13 osób) i prawnej (25 osób). Zdaniem nauczycieli uczących w jednym oddziale, najważniejsze potrzeby słuchaczy to: potrzeba uzyskania pomocy psychologiczno-pedagogicznej (problemy osobiste), samoakceptacji (niska samoocena), przynależności do grupy i akceptacji przez grupę, rozwoju intelektualnego i fizycznego, doskonalenia umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej i redagowania pism urzędowych. Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 17/29

18 Obszar badania: Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla słuchaczy wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla słuchaczy niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego słuchacza Podejmowane w szkole działania są adekwatne do rozpoznanych potrzeb i możliwości słuchaczy. Z wypowiedzi dyrektora i nauczycieli wynika, że w szkole, w oparciu o wyniki rozpoznania potrzeb i sytuacji słuchaczy, zostały pojęte następujące działania w ramach wspierania słuchaczy z różnymi potrzebami edukacyjnymi: zorganizowano raz w tygodniu konsultacje dla słuchaczy prowadzone przez pedagoga, psychologa i prawnika (w wymiarze 1 godziny), bezpłatne zajęcia sportowe w klubie Joy Fitness w Chełmie, zajęcia wyrównawcze dla osób mającymi trudności w nauce, zajęcia dodatkowe z matematyki, języka polskiego i języka angielskiego w celu lepszego przygotowania słuchaczy do egzaminu maturalnego. Ponadto nauczyciele dostosowują wymagania (poprzez wykorzystywanie zadań o różnym stopniu trudności) i metody pracy (m.in. drama, dyskusja panelowa, metaplan) do indywidualnych potrzeb słuchaczy, motywują osoby uczące się do dalszego rozwoju poprzez stosowanie pochwał słownych i ocenianie ich aktywności. Obszar badania: W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki Nauczyciele podejmują adekwatne do specyfiki szkoły działania antydyskryminacyjne o charakterze profilaktycznym. Zdaniem dyrektora, nauczycieli i słuchaczy, w szkole nie występują przypadki dyskryminacji wśród osób uczących się. Wszyscy słuchacze są traktowani w ten sam sposób. Podejmowane przez nauczycieli działania antydyskryminacyjne wynikały z realizacji treści programowych (np. choroby genetyczne człowieka, tożsamość płciowa, religie, podziały społeczne, rasy i zróżnicowanie kulturowe) i uwzględniały przede wszystkim przesłanki wynikające ze statusu ekonomicznego, z niepełnosprawności/stanu zdrowia, pochodzenia społecznego, płci, wieku i koloru skóry (zob. wyk. 1w). Ponadto prowadzone były przez pedagoga i psychologa pogadanki o charakterze profilaktycznym na temat potrzeby akceptacji osób starszych, otyłych oraz znajdujących się w złej kondycji fizycznej i psychicznej. Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 18/29

19 Wykres 1w Obszar badania: Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc słuchaczom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną Współpraca z podmiotami wspierającymi słuchaczy uwzględnia ich potrzeby i sytuację społeczną. Z wywiadu z dyrektorem i partnerami szkoły wynika, że szkoła prowadzi działania we współpracy z innymi instytucjami. Są one adekwatne do potrzeb i sytuacji społecznej słuchaczy. Współpraca ma charakter systematyczny i zaspokaja zdiagnozowane potrzeby słuchaczy. Do instytucji tych należą: Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna we Włodawie, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie, Gimnazjum Nr 1 w Chełmie, Klub Joy Fitness w Chełmie, Kino Zorza w Chełmie. (zob.tab.1). Współpraca z powyższymi instytucjami ma charakter systematyczny i spełnia oczekiwania Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 19/29

20 słuchaczy, o czym świadczy m.in. ich udział w zaproponowanych formach pomocy: 15 osób korzysta z porad psychologa, 13 - z porad pedagoga, 25 - z porad prawnika, 28 - z zajęć w Klubie Joy Fitness. Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Jakie najważniejsze korzyści odnosi szkoła dzięki współpracy z organizacjami i instytucjami działającymi w lokalnym środowisku? [WP] (9622) Tab.1 Numer Treść odpowiedzi Cytaty 1 Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna we Włodawie bezpłatne konsultacje z psychologiem. 2 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie konsultacje dotyczące przepisów prawa, słuchacze zwracają się ze sprawami związanymi z poszukiwaniem pracy, pytania dotyczą spraw z zakresu prawa pracy, poszukiwania pracy, warunków, które należy spełnić ubiegając się o pracę pomoc w zakresie sporządzania różnych dokumentów aplikacyjnych tj. listów motywacyjnych i cv, słuchacze pytają o sprawy osobiste z zakresu prawa cywilnego i rodzinnego. 3 Joy Fitness zajęcia grupowe z aerobiku, konsultacje dietetyczne, słuchacze mają możliwość uczestniczenia w ćwiczeniach grupowych i indywidualnych, korzystania ze wskazówek żywieniowych, mają zniżki na usługi świadczone przez klub dzięki prowadzonej współpracy ze szkołą, część słuchaczy znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej może korzystać z tych zajęć i konsultacji za darmo, zainteresowanie słuchaczy zajęciami w klubie jest bardzo duże - daje to możliwość wyjścia z domu, oderwania się od komputera, poprawy kondycji fizycznej, jest to forma spędzenia wolnego czasu, dbałości o zdrowie. 4 Gimnazjum nr 1 w Chełmie konsultacje pedagogiczne i w zakresie doradztwa zawodowego, słuchacze uzyskują pomoc w zakresie przeciwdziałania uzależnieniom i przemocy oraz rozwiązywania trudnych sytuacji życiowych i społecznych, uzyskują informacje na temat instytucji działających na terenie miasta, do których mogą się zwrócić o pomoc w trudnych sytuacjach życiowych, w ramach porad z zakresu doradztwa zawodowego uzyskują pomoc w zakresie preferencji zawodowych, zainteresowań i uzdolnień, planowania ścieżki kariery zawodowej, podejmowania decyzji zawodowych, zdobywają wiedzę na temat sposobu przygotowania się do rozmowy rekrutacyjnej z przyszłym pracodawcą, uzyskują pomoc przy sporządzaniu dokumentów aplikacyjnych. Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 20/29

21 Obszar badania: W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego słuchacza Nauczyciele podejmują działania, które motywują większość słuchaczy do aktywności, natomiast w niewielkim stopniu stosują podczas zajęć indywidualizację procesu edukacyjnego. Podczas większości obserwowanych zajęć nauczyciele motywowali do pracy słuchaczy poprzez stosowanie różnych form, metod pracy i środków dydaktycznych, życzliwą atmosferę, wzmocnienia pozytywne, nawiązywanie do znanych im faktów oraz właściwe tempo pracy. Na ogół były to działania skuteczne. Część zajęć była monotonna, podczas ich trwania zdarzało się, iż nauczyciele byli bardziej aktywni od słuchaczy, sami odpowiadali na zadawane przez siebie pytania, akceptowali chóralne odpowiedzi słuchaczy, nie przekazywali informacji zwrotnej na temat wypowiedzi słuchaczy. Nauczyciele twierdzą, że indywidualizują proces nauczania poprzez prowadzenie zajęć wyrównawczych dla słuchaczy z trudnościami edukacyjnymi, przekazywanie słuchaczom dodatkowych materiałów, omawianie treści, które sprawiają im trudności, zlecanie dodatkowych prac i zadań dla słuchaczy zainteresowanych przedmiotem, stosowanie pracy w grupach i w parach, dostosowanie planów wynikowych, zadań i ćwiczeń oraz tempa pracy do potrzeb i możliwości słuchaczy. Według większości ankietowanych słuchaczy nauczyciele pomagają im uczyć się, gdy mają z czymś trudność (zob.wyk.1j). Z obserwacji zajęć wynika, że podczas trzech z nich nie indywidualizowano procesu edukacyjnego. W trakcie pozostałych trzech podejmowane były incydentalne działania w tym zakresie polegające na zadawaniu słuchaczom pytań o różnym stopniu trudności, upewnianiu się, czy wszyscy słuchacze dobrze zrozumieli polecenia lub materiał, pomocy słabszym słuchaczom w wykonywaniu zadań, uwzględnianiu w pracy domowej stopnia zróżnicowania zadań. Wykres 1j Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 21/29

22 Obszar badania: W opinii słuchaczy wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom Według słuchaczy udzielane im wsparcie jest adekwatne do ich potrzeb. Większość ankietowanych słuchaczy twierdzi, że nauczyciele wierzą w ich możliwości (zob.wyk.1j), pomagają im, jeśli potrzebują wsparcia i wsparcie to jest im przydatne (zob.wyk.2j i 3j) oraz wspierają ich w rozwijaniu zainteresowań (zob.wyk.4j). Wykres 1j Wykres 2j Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 22/29

23 Wykres 3j Wykres 4j Wykres 5j Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 23/29

24 Wymaganie: Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych Poziom spełnienia wymagania: E Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Działania podejmowane w szkole są adekwatne do wniosków sformułowanych na podstawie analizy egzaminu maturalnego. Są one monitorowane, analizowane i w miarę potrzeb modyfikowane. Wnioski z analizy wyników egzaminów zewnętrznych podlegają modyfikacji. Nauczyciele planując pracę ze słuchaczami uwzględniają dane z egzaminów zewnętrznych, wyniki prowadzonych badań wewnętrznych (w tym m.in. mikrobadania i badania prowadzone samodzielnie w grupach przez nauczycieli) oraz zgromadzone informacje o losach absolwentów. W szkole nie wykorzystuje się badań zewnętrznych oraz nie prowadzi ewaluacji wewnętrznej. Wymaganie jest spełnione na poziomie niskim. Obszar badania: W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania Nauczyciele wykorzystują wnioski z prowadzonej analizy wyników egzaminów maturalnych, a podejmowane w tym zakresie działania są adekwatne do sformułowanych wniosków. W szkole nie jest prowadzona ewaluacja wewnętrzna. Wszyscy ankietowani nauczyciele wskazali, że formułują wnioski w oparciu o analizę danych z egzaminów zewnętrznych, część, że w oparciu o wyniki ewaluacji wewnętrznej prowadzonej przez zespoły przedmiotowe lub inne zespoły nauczycielskie. Niewielu z nich twierdzi (3), że wykorzystuje w tym celu wyniki ewaluacji wewnętrznej prowadzonej na poziomie całej szkoły (zob. rys. 1w). Wnioski z analizy egzaminu maturalnego dotyczyły przede wszystkim uatrakcyjnienia form i metod pracy, zachęcania słuchaczy do samodzielnej pracy z arkuszami, sprawdzania i oceniania samodzielności myślenia, aktywności słuchacza, dostosowania form i metod pracy do wymagań programowych, ćwiczenia wyobraźni twórczej, indywidualizacji nauczania i zostały one w adekwatny sposób wykorzystane w bieżącej pracy (m.in. dostosowano treści, metody i formy pracy do potrzeb i możliwości uczniów, indywidualizowano proces nauczania, organizowano zajęcia wyrównawcze, stosowano różne strategii rozwiązywania zadań, ćwiczono wybrane umiejętności uczniów, organizowano zajęcia dla słuchaczy przygotowujących się do egzaminu maturalnego, wdrożono program efektywności kształcenia z matematyki, motywowano słuchaczy do udziału w zajęciach). Według nauczycieli wnioski z ewaluacji wewnętrznej prowadzonej przez zespołu nauczycielskie (m.in. doskonalić umiejętności, które wypadły podczas egzaminów najsłabiej, stosować metody aktywizujące, Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 24/29

25 organizować zajęcia wyrównawcze, motywować słuchaczy do nauki, wdrażać programy naprawcze) wykorzystywane były m.in. do dokonywania wyboru podręcznika i programu nauczania, dostosowania treści, metod i form pracy do potrzeb i możliwości uczniów, indywidualizacji procesu nauczania, motywowania do nauki, stosowania odpowiednich zadań, środków dydaktycznych, doskonalenia umiejętności przedmiotowych, prowadzenia zajęć przygotowujących do egzaminu maturalnego. Z powyższych danych wynika, że podane przez nauczycieli wnioski z analizy egzaminów maturalnych są na ogół tożsame z podanymi wnioskami z ewaluacji wewnętrznej prowadzonej na poziomie zespołów nauczycielskich. Dyrektor szkoły nie zamieścił na platformie npseo żadnych wniosków z ewaluacji wewnętrznej, stwierdził w ankiecie, że w szkole nie była prowadzona ewaluacja wewnętrzna, natomiast wymienił następujące przykłady działań wynikających z wykorzystania wniosków z egzaminów maturalnych: przesyłanie arkuszy słuchaczom za pomocą poczty elektronicznej, przeprowadzenie próbnych egzaminów maturalnych, rozwiązywanie zadań egzaminacyjnych o różnym stopniu trudności w formie pracy zespołowej oraz w parach na lekcjach języka polskiego, matematyki oraz języka angielskiego, zwracanie uwagi na tok myślenia, analizowania i wnioskowania słuchaczy, w czasie zajęć prowadzonych w systemie blokowym przynajmniej na jednej godzinie stosowanie prezentacji multimedialnej przygotowanej przez słuchaczy lub nauczyciela, przynajmniej raz w czasie trwania bloku zajęć stosowanie pracy w zespołach, które wykonują zadania o innym poziomie trudności, wprowadzenie dyskusji panelowej i formy debaty oxfordzkiej, dokonywanie na bieżąco oceny aktywności słuchaczy, zorganizowanie zajęć dodatkowych z matematyki, języka polskiego, języka angielskiego dla semestru VI, opracowanie programu naprawczego z matematyki do realizacji w roku szkolnym 2014/2015, zorganizowanie szkolenia na temat sztuki zadawania pytań. Należy zauważyć, iż wypowiedzi dyrektora szkoły i nauczycieli dotyczące prowadzenia ewaluacji wewnętrznej są niespójne. Wykres 1w Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 25/29

26 Obszar badania: Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane W szkole prowadzi się monitorowanie i dokonuje analizy działań, które poddawane są modyfikacji. Z informacji pozyskanych od dyrektora szkoły i nauczycieli wynika, iż działania w zakresie monitorowania (dotyczące przede wszystkim uwzględniania przez nauczycieli w planach wynikowych wniosków z analiz egzaminów maturalnych, organizacji zajęć wyrównawczych, przeprowadzania sprawdzianów, realizacji podstawy programowej pod kątem wymagań edukacyjnych, osiągnięć dydaktycznych i frekwencji słuchaczy, wdrażania działań wynikających z programu naprawczego, organizacji zajęć dodatkowych) odnoszą się do wdrożonych wniosków po analizie wyników egzaminów maturalnych. W oparciu o wyniki monitorowania sformułowano wnioski, które są wykorzystywane w bieżącej pracy. Na ich podstawie m.in. wprowadzono modyfikacje programów zajęć dodatkowych (np. nauczyciele stosują rozwiązywanie zadań o różnym stopniu trudności w formie pracy zespołowej, upowszechniono stosowanie metod aktywizujących), zwiększono ilość ocen cząstkowych, wprowadzono ocenianie również innych, pozalekcyjnych form aktywności słuchaczy, w tym wypełnianych samodzielnie arkuszy maturalnych. Ankietowani nauczyciele wskazali przede wszystkim na zmiany dotyczące prowadzenia dodatkowych zajęć wyrównawczych, modyfikacji rozkładów materiału, kształtowania umiejętności, które sprawiają słuchaczom największe trudności, kontaktowania się ze słuchaczami za pośrednictwem poczty elektronicznej, urozmaicania zajęć (uatrakcyjnienia oferty dydaktycznej i wykorzystywanego sprzętu) (zob. wyk. 1o). Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 26/29

27 Wykres 1o Obszar badania: W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych Według dyrektora szkoły i większości nauczycieli nie wykorzystują oni badań zewnętrznych do planowania własnych działań. Dyrektor szkoły w badaniu ankietowym wskazał, że nauczyciele podczas planowania działań nie wykorzystują badań zewnętrznych. Z informacji pozyskanych od ankietowanych nauczycieli wynika, że badania zewnętrzne wykorzystuje 2 spośród 12 ankietowanych nauczycieli. Jako badania zewnętrzne uznali oni dane z egzaminów zewnętrznych, które wykorzystują do formułowania wspólnie z innymi nauczycielami wniosków, określenia słabych i mocnych stron słuchaczy, opracowania efektywnych metod i form kształcenia na zajęciach. Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 27/29

28 Obszar badania: W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć słuchaczy i losów absolwentów W szkole prowadzi się tzw. mikrobadania, gromadzi informacje o losach absolwentów oraz wykorzystuje je do doskonalenia procesu nauczania oraz motywowania słuchaczy do nauki. Z informacji pozyskanych od dyrektora szkoły i nauczycieli (ankieta) wynika, że w szkole przeprowadzone są tzw. mikrobadania w tym m.in. badanie realizacji podstawy programowe, badanie jakości zajęć wyrównawczych prowadzonych przez nauczycieli w formie zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych (drogą mailową, zestawienie tabelaryczne losów absolwentów, rozmowy z absolwentami), badanie wyników matur właściwych i próbnych. Ponadto nauczyciele prowadzą samodzielnie w poszczególnych grupach słuchaczy diagnozy wstępne, dokonują ewaluacji własnych programów i planów dydaktycznych. Pozyskane w ten sposób informacje służą do rozpoznania zainteresowań słuchaczy, dostosowania wymagań, form i metod pracy do ich potrzeb i możliwości. Nauczyciele uczący w jednej grupie wskazali na prowadzoną w ich oddziale analizę osiągnięć słuchaczy uzyskanych na poprzednim etapie edukacyjnym oraz analizę frekwencji. Wnioski z tych badań są wykorzystywane m.in. do opracowania oferty zajęć wyrównawczych, motywowania słuchaczy do udziału w zajęciach, dostosowania metod, form, treści nauczania, środków dydaktycznych i planów wynikowych do potrzeb i możliwości słuchaczy. Zdaniem respondentów (dyrektora szkoły i nauczycieli), szkoła zbiera informacje o losach absolwentów wykorzystując informacje uzyskane telefoniczne i w rozmowach ze słuchaczami. Każdego roku powyższe informacje są przedstawiane podczas posiedzenia rady pedagogicznej. Są one wykorzystywane do ewaluacji programów nauczania i planów dydaktycznych, modyfikowania oferty edukacyjnej, wskazywania słuchaczom właściwej ścieżki kariery zawodowej, uświadamiania roli wykształcenia w życiu. Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 28/29

29 Raport sporządzili Ewa Lik-Matuła Arkadiusz Kwieciński Kurator Oświaty:... Data sporządzenia raportu: Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "Żak" 29/29