Środa Śląska

Transkrypt

1 Program wycinki drzew i krzewów na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią dla RZGW we Wrocławiu wraz ze strategiczną oceną oddziaływania na środowisko, dotyczącą zaplanowanych w tym programie działań Środa Śląska

2 Obszar realizacji programu

3 Obszar realizacji programu Analizowany obszar położony jest w granicach trzech województw: dolnośląskiego, opolskiego, lubuskiego. Zasięg oddziaływania projektu Programu ograniczony jest do najbliższego sąsiedztwa koryt rzek: Odry, Nysy Kłodzkiej, Nysy Łużyckiej, Bobru, Bystrzycy, Białej Głuchołaskiej.

4 Wymiana informacji Założeniem projektu jest wymiana informacji pomiędzy wykonawcą a beneficjentami w tym celu została założona strona internetowa dla projektu

5 Wymiana informacji i interaktywna aplikacja została założona interaktywna Aplikacja Arc-Gis online

6 Zakres prac dla programu Etap I Projekt programu wycinki drzew i krzewów na obszarach szczególnego zagrożenia dla rzek: Odra, Nysa Kłodzka, Nysa Łużycka, Bóbr Bystrzyca, Biała Głuchołaska Etap II Strategiczna ocena oddziaływania na Środowisko Etap III Pisemne podsumowanie przyjętego Programu

7 Zakres prac dla Etapu I 1. Podstawa realizacji prac 2. Cel i zakres opracowania 3. Uwarunkowania prawne 4. Opis powodzi historycznych 5. Charakterystyka rzek (podział administracyjny, fizjografia, budowa geologiczna, gleby, obszary chronione, hydrografia, zagospodarowanie przestrzenne, struktura użytkowania gruntów) 6. Istniejące systemy ochrony przeciwpowodziowej 7. Skrócone opisy taksacyjne 8. Analiza przepustowości koryta analiza hydrauliczna stanu istniejącego W0 9. Porównanie wyników poszczególnych wariantów oraz wybór wariantu preferowanego 10. Zabiegi pielęgnacyjne i prace utrzymaniowe

8 Zakres prac dla Etapu I - załączniki Załącznik 1.0 Skrócone opisy taksacyjne dla rzek: Odra, Nysa Kłodzka, Nysa Łużycka, Bóbr, Bystrzyca, Biała Głuchołaska - metodologia Załącznik 1.1 Opisy taksacyjne dla rzeki Odra Załącznik 1.2 Opisy taksacyjne rzeka Nysa Kłodzka Załącznik 1.3 Opisy taksacyjne rzeka Nysa Łużycka Załącznik 1.4 Opisy taksacyjne rzeka Bóbr Załącznik 1.5 Opisy taksacyjne rzeka Bystrzyca Załącznik 1.6 Opisy taksacyjne rzeka Głuchołaska Załącznik 2.0 Ocena zdolności przepustowej terenów zalewowych dla rzek: Odra, Nysa Kłodzka, Nysa Łużycka, Bóbr, Bystrzyca, Biała Głuchołaska Załącznik 2.1 Ocena zdolności przepustowej terenów zalewowych dla rzeki Odry Załącznik 2.2 Ocena zdolności przepustowej terenów zalewowych dla rzeki Nysa Kłodzka Załącznik 2.3 Ocena zdolności przepustowej terenów zalewowych dla rzeki Nysa Łużycka Załącznik 2.4 Ocena zdolności przepustowej terenów zalewowych dla rzeki Bóbr Załącznik 2.5 Ocena zdolności przepustowej terenów zalewowych dla rzeki Bystrzyca Załącznik 2.6 Ocena zdolności przepustowej terenów zalewowych dla rzeki Głuchołaska

9 Załącznik 1 Została ona przeprowadzona w sezonie wegetacyjnym, przez okres letni w latach 2013 i 2014, w tzw. buforze. Inwentaryzowane obiekty nanoszono na przygotowane wcześniej podkłady map topograficznych 1: w postaci graficznej (obszary taksacyjne) z podziałem na brzeg prawy i lewy.

10 Załącznik 1 Sporządzenie skróconych opisów taksacyjnych polegało na wyznaczeniu powierzchni jednorodnych pod względem zadrzewienia i składu gatunkowego. Dla tak wyznaczonych powierzchni określany był współczynnik zadrzewienia (stopień wypełnienia przestrzeni biomasą drzew) w rozbiciu na trzy warstwy: Warstwa I drzewostan górny o wysokości powyżej 15 m Warstwa II drzewostan podrzędny lub drzewostan główny młodszych klas wieku o wysokości od 5 do 15 m Warstwa III podszyty i zadrzewienia o wysokości do 5m Dla każdej warstwy określone zostały również najważniejsze gatunki tworzące daną warstwę.

11 Załącznik 1 przykład tabeli

12 Załącznik 1 przykład map Środa Śląska

13 Załącznik 1 przykład map Środa Śląska

14 Załącznik 1 przykład map Środa Śląska

15 Wartości modułu przepływu obliczane są dla części koryta jako sumy modułów dla podobszarów o zróżnicowanym współczynniku szorstkości wg. poniższego rysunku. Załącznik 2 modele HEC-RAS Obliczenia hydrauliczne przepustowości koryta, w tym również wyznaczenie rzędnych zwierciadła wody, wykonano za pomocą jednowymiarowego modelu HEC- RAS, przyjmując przepływ jaki mieści się w przekrojach. Wartości modułu przepływu obliczane są dla części koryta jako sumy modułów dla podobszarów o zróżnicowanym współczynniku szorstkości wg. poniższego rysunku.

16 Wartości modułu przepływu obliczane są dla części koryta jako sumy modułów dla podobszarów o zróżnicowanym współczynniku szorstkości wg. poniższego rysunku. Załącznik 2 modele HEC-RAS Współczynniki szorstkości Manninga, umieszczone są w górnym pasku, jak na przykładzie: 0.15, 0.35, 0.15, 0.028, 0.035, 0.16

17 Załącznik 2 metodologia kryteria twarde Kryterium Drzewa uszkodzone, chore, podgryzione przez bobry, puste w środku, pochylone, ze znacznie odsłoniętym systemem korzeniowym Uzasadnienie Uznano, że istnieje bardzo wysokie prawdopodobieństwo wywrotu i uniesienia takich drzew w wyniku przepływu wielkich wód i tym samym zwiększenia ryzyka zatorów wywołanych przez materiał naniesiony przez rzekę. Wszystkie tego typu drzewa przewidziano do wycinki. obiektów inżynieryjnych w szczególności porastających przyczółki mostów, jazów, filary, mury brzegowe etc. Odległość od obiektów inżynieryjnych wymagająca wprowadzenia utrzymania w czystości będzie przyjmowana indywidualnie z uwzględnieniem światła mostu, wielkości przepływu, szerokości koryta rzeki. Obiekty inżynieryjne ze względu na swoje funkcję stanowią obszar, który powinien być objęty szczególnym dozorem. Nie powinno się dopuszczać do porastania obszarów przy mostach drzewami i krzewami, gdyż w połączeniu z ograniczonym samym mostem światłem wpływa to zdecydowanie na podpiętrzenie wód. Uznano tym samym konieczność utrzymania odcinków przed i za mostami w czystości minimum na odcinku o długości najwyższego drzewa, które może rosnąć w pobliżu takiego obiektu od strony wody górnej. Od strony wody dolnej przyjmuje się tą samą wartość celem stworzenia obszaru do szybszego odpływu wód poprzez obiekt mostowy. Roślinność (drzewa, krzewy) porastające kanały ulgi. Uznano, że kanały ulgi powinny być w pełni drożne. Sytuację, gdy światło przepływu w kanale ulgi ograniczone jest do 80% wskutek pokrycia roślinnością średnią i wysoką uznaje się za wybitne zagrożenie powodziowe, które jest sprzeczne z nadrzędną funkcją pełnioną przez tego typu obiekty.

18 Załącznik 2 metodologia kryteria twarde Kryterium Uzasadnienie Brzeg rzeki mogą porastać zdrowe drzewa, natomiast należy usuwać nadmierne zakrzaczenia ograniczające możliwość przepływu kryterium dotyczy selektywnej wycinki doprowadzającej do przerzedzenia krzewów, a tym samym zwiększenia przepustowości międzywala. Z analizy danych literaturowych, jak i prowadzonych badań w instytucjach naukowych wynika, ze krzewy w przypadku wód powodziowych o prawdopodobieństwie przewyższenia 1% i więcej stanowią istotne ograniczenie przepływu. Te same analizy wskazują jednak, że drzewa w znacznie mniejszym stopniu wpływają na ograniczenia przeplywu. Charaktersytyki te zmieniają się po przekroczeniu przepływów o p=1%, gdy generalizuąc można założyć, ze woda przykrywa krzewy, tworzące płaszczyznę poślizgu. Biorąc pod uwagę powyższe uznano, że dla zwiększenia przepustowości znacznie większe znaczenie będzie miec przerzedzenie krzewów w wybranych miejcach niż wycinka drzew. Przerzedzanie lub usuwanie szpalerów drzew i krzewów rosnących poprzecznie do kierunku przepływu w miejscach zagrożonych predysponowane do wycinki będą osobniki chore lub najsłabsze. Uznano, ze gęste szpalery ustawione poprzecznie do kierunku przepływu w sposób istotny ograniczają przepływ, tworząc przeszkodę powodującą powstanie strat energii przepływającej strugi i podpiętrzenie.

19 Załącznik 2 metodologia kryteria miękkie ograniczające kryteria twarde Kryterium Usuwanie roślinności powinno dotyczyć tych odcinków dolin, które są narażone na straty a tym samym, gdzie może wystąpić powódź, jako zjawisko definiowane w ustawie Prawo wodne. Uzasadnienie Pod pojęciem powodzi rozumie się czasowe pokrycie przez wodę terenu, który w normalnych warunkach nie jest pokryty wodą, powstałe na skutek wezbrania wody w ciekach naturalnych, zbiornikach wodnych, kanałach oraz od strony morza, powodujące zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi, środowiska, dziedzictwa kulturowego oraz działalności gospodarczej. Zgodnie z podanymi powyżej definicjami wycinkę rekomendowano głównie w tych miejscach, w których jej dokonanie zmniejsza zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi, środowiska, dziedzictwa kulturowego oraz działalności gospodarczej. Na innych obszarach wezbrania rzeczne uznano za zjawisko naturalne, normalne i pożądane dla funkcjonowania ekosystemów nadwodnych.

20 Załącznik 2 metodologia kryteria miękkie ograniczające kryteria twarde Kryterium Zwrócenie uwagi na obszary, na których szpalery drzew nadrzecznych wpływają na stabilność skarpy brzegowej. Uzasadnienie W miejscach, w których roślinność wpływa na stabilność skarp usuwać jedynie drzewa z wyraźnymi uszkodzeniami pnia i/lub korony oraz z odsłoniętym systemem korzeniowym (co najmniej w 50%), puste w środku etc. Usuwanie drzew zdrowych wpływałoby na zwiększenie podatności na erozję brzegów. Ograniczyć do niezbędnego minimum usuwanie zarośli i krzewów oraz skupisk drzew z brzegów wklęsłych zakoli (także w miejscach zatorogennych). Usuwanie drzew wpływałoby na zwiększenie podatności na erozję brzegów i w wielu przypadkach powodowało konieczność natychmiastowego zastosowania umocnień technicznych. Ograniczenie wycinki drzew (nie krzewów) na obszarach miejskich dotyczy szpalerów starodrzewia, drzew w obszarach rekreacyjnych etc. w tych miejscach dopuszcza się wycinkę nadmiernego zakrzaczenia, które może ograniczać przepływy. Uznano, że w obszarach miejskich drzewa pełnią poza przyrodniczymi także funkcję rekreacyjną. Biorąc pod uwagę dodatkowo ich znacznie mniejszy wpływ na wzrost zagrożenia powodziowego uznano, że dla obszarów miejskich wycinka ta będzie dążyć do minimalizacji.

21 Załącznik 2 warianty W0 Wariant W0: przedstawia stan istniejący opracowany w buforze zamówienia na podstawie Numerycznego Modelu Terenu uzupełnionym o współczynniki Maninnga na podstawie przeprowadzonych opisów taksacyjnych opisujących stopień pokrycia terenu. zadrzewienie średni wsp. Manninga do powyżej

22 Załącznik 2 warianty W1 Wariant W1: został opracowany w celu pokazania maksymalnego efektu wycinki. Została tu zaproponowana wycinka na obszarach, gdzie stopień pokrycia roślinnością jest powyżej lub równy 0.4, co odpowiada współczynnikowi Manninga Ponieważ jest to wariant hipotetyczny uwzględnia on również wycinkę na terenach Natura 2000, rezerwatach przyrody, obszarach chronionych, terenach należących do lasów oraz osób prywatnych. Ze względów środowiskowych oraz prawnych nie jest to wariant rekomendowany. Jest to jedynie wariant pokazujący możliwy maksymalny efekt wycinki, pokazany za pomocą rzędnych odzwierciedlających obniżenie zwierciadła wody w stosunku do stanu istniejącego.

23 Załącznik 2 warianty W2 Wariant W2: został opracowany w celu pokazania optymalnego efektu wycinki jaki należy wykonać, aby poprawić przepustowość koryta, ograniczyć miejsca zatorogennee, a tym samym obniżyć zwierciadło wody. Wycinka została rozpatrzona bez względu na własność terenu, w granicach optymalnego zakresu pod względem środowiskowym oraz powodziowym, który wyznaczono z uwzględnieniem następujących kryteriów: W miejscu wyznaczonych przekrojów zatorogennych odległość 100 m w dół oraz 200 m w górę rzeki W miejscu występowania obiektów inżynierskich (mosty, jazy, stopnie, progi) odległość 70 m w dół oraz 100 m w górę rzeki. Wyjątek stanowią miejsca dobrze utrzymane nie wymagające ingerencji pod względem wycinki oraz w szczególności Odra, gdzie zostały realizowane prace inwestycyjne na obiektach hydrotechnicznych na odcinku w zarządzie RZGW we Wrocławu w związku z czym potencjalne obszary wycinki będące wokół tych obiektów zostały pominięte. Szerokość optymalnego zakresu wycinki dla rzek: Nysa Kłodzka, Nysa Łużycka, Bóbr oraz Bystrzyca z prawej i lewej strony brzegu przyjęto w odległości max. do 15 m od krawędzi cieku, dla Odry i Białej Głuchołaskiej zakres ten miejscami sięga do 80 m (również po obu stronach rzeki).

24 Załącznik 2 warianty W2 Wyżej opisany optymalny zakres wycinki pomniejszono o obszary znajdujące się poza zakresem opracowania. Starano się również unikać terenów oznaczonych jako łęgi (kod 91E0) są to obszary o szczególnym znaczeniu środowiskowym, który należy chronić. W tak wyznaczonych obszarach została zaproponowana wycinka w miejscach, gdzie stopień pokrycia roślinnością jest powyżej lub równy 0.4, co odpowiada współczynnikowi manninga od 0.06 do Warstwa przestrzenna przedstawiająca stopień pokrycia terenu została opracowana w latach , jednakże ze względu na dynamicznie zmieniające się otoczenie skorygowano ją o najnowsze dane z terenu z 2015 r.. Owe zmiany uwzględniono w wycince, warstwy przestrzennej natomiast nie zmieniono. Ostatnim krokiem było sprawdzenie zaproponowanych obszarów do wycinki z inwestycjami zaplanowanymi w ramach projektu Opracowanie planów zarządzania ryzykiem powodziowym dla obszarów dorzeczy i regionów wodnych, w tym planów zarządzania ryzykiem powodziowym od strony morza, w tym morskich wód wewnętrznych. Inwestycje te stanowią alternatywę dla wycinki niwelując problem w miejscu ich występowania.

25 Załącznik 2 warianty W2 W związku z tym w miejscach gdzie należało by przeprowadzić wycinkę, a istnieją inne alternatywy inwestycji rozpatrywana wycinka została pominięta, miejsca rowiązań alternatywnych pokazano w Etapie II Strategiczna ocena oddziaływania na Środowisko. Model hydrauliczny dla rzeki został opracowany w programie HEC-RAS. Wyniki modelowania przedstawiono w postaci tabelarycznej, profilu oraz przekroju w cieku. Obliczenia z programu HEC-RAS dołączono w formie cyfrowej. Wariant wycinki W2 jest wariantem preferowanym pod względem kryteriów powodziowych, społecznych, środowiskowych oraz ekonomicznych daje najbardziej optymalne obniżenie zwierciadła wody w stosunku do ingerencji w środowisko. Uwzględnia on również działania alternatywne, jakie są planowane do realizacji w PZRP.Dla działek należących do RZGW we Wrocławiu zostały przygotowane operaty dendrologiczne dla wariantu W2, w celu uzyskania decyzji o wycince.

26 Załącznik 2 warianty W2 Gmina Środa Śląska

27 Załącznik 2 warianty W2 Gmina Środa Śląska

28 Załącznik 2 warianty W2 Gmina Środa Śląska

29 Załącznik 2 warianty W2 Gmina Środa Śląska

30 Załącznik 2 warianty W2 Gmina Środa Śląska

31 Załącznik 2 warianty W2 Gmina Środa Śląska ID wycinki od km RZGW dokm RZGW strona cieku WP P WL L WP P WP P WL L WL L WL L WP P WL L WP P WP P WP P WP P WP P WP P WP P WL L WL L WL L ID wycinki od km RZGW dokm RZGW strona cieku WL L WL L WL L WL L WL L WL L WL L WL L WL L WL L WL L WL L WL L WL L WL L WL L WL L WL L WL L WL L

32 Załącznik 2 warianty W2 Gmina Środa Śląska ID wycinki od km RZGW dokm RZGW strona cieku WL L WL L WL L WL L WP P WP P WP P WL L WL L WL L WP P WL L WP P WP P WL L WL L WL L WP P WP P WL L WL L WL L WL L

33 Zakres prac dla Etapu II Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko 1. Podstawa sporządzenia Prognozy 2. Cel i zakres Prognozy 3. Uwarunkowania formalno-prawne 4. Charakterystyka projektu Programu 5. Zgodność projektu Programu z celami ochrony środowiska, ochrony przyrody i gospodarki wodnej 6. System ochrony przeciwpowodziowej (w tym działania istniejące, w trakcie realizacji i planowane do realizacji w zakresie ochrony przed powodzią) 7. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu 8. Charakterystyka dolin rzek objętych analizą 9. Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu programu na środowisko (oddziaływanie na: wody powierzchniowe, wody podziemne, różnorodność biologiczną, krajobraz, zasoby naturalne i powierzchnię ziemi, powietrze i klimat, ludzi i dobra materialne, zabytki i dobra kultury, oddziaływanie transgraniczne)

34 Zakres prac dla Etapu II Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko 10. Wpływ na środowisko w przypadku braku realizacji projektu Programu 11. Propozycja działań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko 12. Analiza innych działań mogących stanowić alternatywę dla wycinki 13. Proponowane metody analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu 14. Aspekty społeczne 15. Napotkane trudności w prognozowaniu

35 Zakres prac dla Etapu II - Załączniki Załącznik 1. Załącznik 2. Załącznik 3. Opinie organów i uzgodnienia Gatunki i siedliska w zlewniach: Odra w obszarze RZGW, Nysy Kłodzka, Nysa Łużycka, Bóbr, Bystrzyca, Biała Głuchołaska Zestawienie działań istniejących, realizowanych oraz planowanych do realizacji w zakresie ochrony przed powodzią w podziale na poszczególne zlewnie

36 Cel opracowania Prognozy Celem prognozy jest identyfikacja potencjalnych oddziaływań na środowisko będących wynikiem realizacji projektu Programu, jak również analiza sposobu uwzględnienia aspektów środowiskowych w projektowanym dokumencie. Prognoza jest dokumentem stanowiącym element postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko (SOOŚ).

37 Charakterystyka dolin rzek objętych analizą Obszary chronione w obrębie analizowanych odcinków rzek: ODRA: Parki Krajobrazowe Stobrawski Park Krajobrazowy, Krzesiński Park Krajobrazowy. Obszary chronionego krajobrazu Łęg Zdzieszowicki, Dolina Odry, Dolina Baryczy, Nowosolska Dolina Odry, Krośnieńska Dolina Odry. Rezerwaty Łacha Jelcz, Odrzysko, Łęg Korea.

38 Charakterystyka dolin rzek objętych analizą Obszary chronione w obrębie analizowanych odcinków rzek: Specjalne Obszary Ochrony siedlisk sieci Natura 2000 PLH Łęg Zdzieszowicki, PLH Żywocickie Łęgi, PLH Grądy w Dolinie Odry, PLH Las Pilczycki, PLH Dolina Widawy, PLH Kargowskie Zakola Odry, PLH Krośnieńska Dolina Odry, PLH Kozioróg w Czernej, PLH Łęgi Odrzańskie, PLH Nowosolska Dolina Odry. Obszary Specjalnej Ochrony ptaków sieci Natura 2000 PLB Grądy Odrzańskie, PLB Łęgi Odrzańskie, PLB Dolina Środkowej Odry.

39 Charakterystyka dolin rzek objętych analizą Obszary chronione w obrębie analizowanych odcinków rzek: NYSA KŁODZKA: Parki Krajobrazowe Śnieżnicki Park Krajobrazowy, Stobrawski Park Krajobrazowy. Obszary chronionego krajobrazu Góry Bystrzyckie i Orlickie, Góry Bardzkie i Sowie, Otmuchowsko-Nyski, Bory Niemodlińskie. Rezerwaty Dębina, Kokorycz. Zespoły przyrodniczo krajobrazowe Obryw Skalny.

40 Charakterystyka dolin rzek objętych analizą Obszary chronione w obrębie analizowanych odcinków rzek: Specjalne Obszary Ochrony siedlisk sieci Natura 2000 PLH Góry Bialskie i Grupa Śnieżnika, PLH Pasmo Krowiarki, PLH Przełom Nysy Kłodzkiej koło Morzyszowa, PLH Opolska Dolina Nysy Kłodzkiej. Obszary Specjalnej Ochrony ptaków sieci Natura 2000 PLB Zbiornik Otmuchowski, PLB Zbiornik Nyski, PLB Grądy Odrzańskie.

41 Charakterystyka dolin rzek objętych analizą Obszary chronione w obrębie analizowanych odcinków rzek: NYSA ŁUŻYCKA: Parki Krajobrazowe Łuk Mużakowa, Krzesiński Park Krajobrazowy. Obszary chronionego krajobrazu Bory Dolnośląskie, Dolina Nysy, Gubińskie Mokradła. Rezerwaty Grądy koło Posady, Nad Młyńską Strugą.

42 Charakterystyka dolin rzek objętych analizą Obszary chronione w obrębie analizowanych odcinków rzek: Specjalne Obszary Ochrony siedlisk sieci Natura 2000 PLH Przełomowa Dolina Nysy Łużyckiej, PLH Pieńska Dolina Nysy Łużyckiej, PLH Łęgi nad Nysą Łużycką, PLH Brożek, PLH Krośnieńska Dolina Odry. Obszary Specjalnej Ochrony ptaków sieci Natura 2000 PLB Bory Dolnośląskie, PLB Dolina Środkowej Odry.

43 Charakterystyka dolin rzek objętych analizą Obszary chronione w obrębie analizowanych odcinków rzek: BÓBR: Parki Krajobrazowe Rudawski Park Krajobrazowy, Park Krajobrazowy Doliny Bobru. Obszary chronionego krajobrazu Dolina Bobru, Krośnieńska Dolina Odry. Rezerwaty Góra Zamkowa. Zespoły przyrodniczo-krajobrazowe Park Słowiański.

44 Charakterystyka dolin rzek objętych analizą Obszary chronione w obrębie analizowanych odcinków rzek: Specjalne Obszary Ochrony siedlisk sieci Natura 2000 PLH Góry Kamienne, PLH Rudawy Janowickie, PLH Góry i Pogórze Kaczawskie, PLH Ostoja nad Bobrem, PLH Żerkowice-Skała, PLH Wrzosowisko Przemkowskie, PLH Żwirownie w Starej Olesznej, PLH Wrzosowiska Świętoszowsko-Ławszowskie, PLH Małomickie Łęgi, PLH Dolina Dolnego Bobru, PLH Mopkowy tunel koło Krzystkowic, PLH Krośnieńska Dolina Odry. Obszary Specjalnej Ochrony ptaków sieci Natura 2000 PLB Sudety Wałbrzysko-Kamiennogórskie, PLB Dolina Środkowej Odry, PLB Bory Dolnośląskie.

45 Charakterystyka dolin rzek objętych analizą Obszary chronione w obrębie analizowanych odcinków rzek: BYSTRZYCA: Parki Krajobrazowe Gór Sowich, Dolina Bystrzycy. Obszary chronionego krajobrazu Góry Bardzkie i Sowie. Rezerwaty Choina.

46 Charakterystyka dolin rzek objętych analizą Obszary chronione w obrębie analizowanych odcinków rzek: Specjalne Obszary Ochrony siedlisk sieci Natura 2000 PLH Ostoja Nietoperzy Gór Sowich, PLH Góry Kamienne, PLH Przeplatki nad Bystrzycą, PLH Łęgi nad Bystrzycą, PLH Dolina Widawy. Obszary Specjalnej Ochrony ptaków sieci Natura 2000 PLB Sudety Wałbrzysko-Kamiennogórskie, PLB Zbiornik Mietkowski.

47 Charakterystyka dolin rzek objętych analizą Obszary chronione w obrębie analizowanych odcinków rzek: BIAŁA GŁUCHOŁASKA: Parki Krajobrazowe Góry Opawskie. Obszary chronionego krajobrazu Otmuchowsko-Nyski. Rezerwaty Nad Białką, Las Bukowy.

48 Charakterystyka dolin rzek objętych analizą Obszary chronione w obrębie analizowanych odcinków rzek: Specjalne Obszary Ochrony siedlisk sieci Natura 2000 PLH Góry Opawskie, PLH Przyłęk nad Białą Głuchołaską. Obszary Specjalnej Ochrony ptaków sieci Natura 2000 PLB Zbiornik Nyski.

49 Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko W Prognozie określono stopień oraz charakter oddziaływań związanych z realizacją działań dotyczących prac wycinkowych zawartych w projekcie Programu na poszczególne komponenty środowiska, w tym na: wody powierzchniowe, wody podziemne, różnorodność biologiczną, krajobraz, zasoby naturalne i powierzchnię ziemi, w tym glebę, powietrze i klimat, ludzi i dobra materialne, zabytki i dobra kultury. Spośród wszystkich elementów, na które może oddziaływać wdrożenie założeń analizowanego projektu Programu, najistotniejsze znaczenie będą miały oddziaływania na różnorodność biologiczną oraz na ludzi i dobra materialne.

50 Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Działania ujęte w projekcie Programu przeanalizowano pod kątem ich położenia na terenie obszarów chronionych tj. Parki Narodowe, Parki Krajobrazowe, Obszary Chronionego Krajobrazu, Rezerwaty, obszary Natura 2000 oraz w stosunku do pomników przyrody i użytków ekologicznych. W ramach Prognozy przeanalizowano procentowy udział powierzchni wycinek położonych na terenie obszarów chronionych w stosunku do całkowitej powierzchni poszczególnych obszarów chronionych. Następnie przeanalizowano potencjalne oddziaływania na poszczególne typy obszarów chronionych i zaproponowano działania minimalizujące negatywne oddziaływania.

51 Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Odra: Na analizowanym odcinku rzeki Odry planowane działania przebiegają przez następujące obszary chronione: Stobrawski Park Krajobrazowy Wpływ realizacji projektu Programu na walory krajobrazowe Parku należy uznać za nieistotny, gdyż powierzchnia przewidziana do wycinki stanowi zaledwie 0,003% całkowitej powierzchni Parku. Działania związane z usuwaniem drzew i krzewów realizowane w ramach Programu mogą oddziaływać jedynie w skali lokalnej. Są to jednak działania o niewielkich powierzchniach, zatem nie doprowadzą do wyraźnych przekształceń w lokalnych krajobrazach. Dla działań położonych na terenie Parku zaleca się odstąpienie od wycinki starych drzew. Ze względu na niewielką powierzchnię, przy zachowaniu wytycznych z zaleceń, nie przewiduje się znaczącego wpływu na PK.

52 Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Odra: obszary chronionego krajobrazu: Krośnieńska Dolina Odry, Nowosolska Dolina Odry, Dolina Odry, Łęg Zdzieszowicki Wpływ realizacji projektu Programu na walory krajobrazowe obszarów chronionego krajobrazu należy uznać za nieistotny, gdyż powierzchnia przewidziana do wycinki stanowi niewielki procent w stosunku do całkowitych powierzchni OChK (tj. 0,09% powierzchni OChK Dolina Odry, 0,03% powierzchni OChK Krośnieńska Dolina Odry, 0,6% OChK Łęg Zdzieszowicki, 0,01% powierzchni OChK Nowosolska Dolina Odry). Działania związane z usuwaniem drzew i krzewów realizowane w ramach Programu mogą oddziaływać jedynie w skali lokalnej. Są to jednak działania o niewielkich powierzchniach, zatem nie doprowadzą do wyraźnych przekształceń w lokalnych krajobrazach. Dla działań położonych na terenie OChK zaleca się odstąpienie od wycinki starych drzew. Ze względu na niewielką powierzchnię, przy zachowaniu wytycznych z zaleceń, nie przewiduje się znaczącego wpływu na OChK.

53 Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Odra: Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk sieci Natura 2000: PLH Krośnieńska Dolina Odry, PLH Kargowskie Zakola Odry, PLH Nowosolska Dolina Odry, PLH Łęgi Odrzańskie, PLH Dolina Widawy, PLH Grądy w Dolinie Odry, PLH Żywocickie Łęgi, PLH Łęg Zdzieszowicki Najbardziej narażonymi na oddziaływania są siedliska znajdujące się w najbliższym sąsiedztwie koryta rzeki i w obrębie których została zaplanowana wycinka drzew i krzewów tj. 9170, 91F0, *91E0, W przypadku usunięcia zadrzewienia i warstwy podszytu przewiduje się negatywne oddziaływanie na siedliska przyrodnicze 9170 i 91F0. Usunięcie wyłącznie warstwy podszytowej wpłynie na zwiększenie bioróżnorodności poprzez zróżnicowanie drzewostanu. Ze względu na fakt, że łączna powierzchnia siedlisk przeznaczonych do wycinki stanowi niewielki procent ogólnej powierzchni siedlisk, skala negatywnego oddziaływania jest minimalna. Zaleca się usunięcie wyłącznie warstwy podszytowej z pozostawieniem drzewostanu, lub przynajmniej drzew o średnicy powyżej 50 cm. W przypadku odstąpienia od usunięcia warstwy drzew nie przewiduje się negatywnego wpływu na stan zachowania i ochrony siedliska.

54 Odra: Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko W przypadku usunięcia zadrzewienia i warstwy podszytu przewiduje się negatywne oddziaływanie na siedlisko przyrodnicze o znaczeniu priorytetowym *91E0 położone na obszarze PLH Żywocickie Łęgi. Ze względu na fakt, że łączna powierzchnia siedliska przeznaczonego do wycinki stanowi ok. 5% ogólnej powierzchni siedliska, skala negatywnego oddziaływania jest niewielka. Działania realizowane w ramach Programu mogą oddziaływać na siedlisko w skali lokalnej. Na terenie siedliska zaleca się zaniechanie wycinki drzew grubszych niż 50 cm oraz drzew dziuplastych. W miarę możliwości należy usuwać wyłącznie zakrzewienia wierzbowe z pozostawieniem drzew starszych. Na części powierzchni należy odstąpić od wycinki. W przypadku odstąpienia od usunięcia warstwy drzew nie przewiduje się negatywnego wpływu na stan zachowania i ochrony siedliska. W przypadku siedliska 6510 (siedlisko nieleśne), położonego na obszarze PLH Nowosolska Dolina Odry, wycinka drzew i krzewów jest wskazana dla zachowania charakteru i struktury siedliska, gdyż ich głównym zagrożeniem jest zarastanie przez roślinność krzewiastą i drzewa. Ponadto planowane działania będą występować na niewielkim obszarze w/wym. siedliska, gdzie wycinka lub usunięcie drzew i krzewów ma charakter punktowy, a więc nie spowoduje zmniejszenia obszaru siedliska. Nie przewiduje się negatywnego oddziaływania na siedlisko przyrodnicze. Jako zalecenia wskazuje się prowadzenie prac wycinkowych poza okresem wegetacyjnym, przy możliwie wysokiej pokrywie śnieżnej, w celu zminimalizowania uszkodzeń pokrywy zielnej.

55 Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Odra: Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków sieci Natura 2000: PLB Dolina Środkowej Odry, PLB Łęgi Odrzańskie, PLB Grądy Odrzańskie W przypadku realizacji planowanych działań na terenie obszarów może nastąpić zniszczenie potencjalnych miejsc lęgowych, bytowania i żerowania chronionych gatunków ptaków. Jednakże powierzchnia działań przewidzianych do wycinki stanowi niewielki procent w stosunku do całkowitych powierzchni obszarów chronionych (tj. 0,02% powierzchni PLB080004, 0,22% powierzchni PLB i 0,07% powierzchni PLB020002). Jako zalecenia wskazuje się prowadzenie prac wycinkowych poza okresem lęgowym ptaków, odstąpienie od wycinki drzew starych, dziuplastych i z budkami lęgowymi oraz prowadzenie prac pod nadzorem ornitologicznym. Ze względu na niewielką powierzchnię, przy zachowaniu wytycznych z zaleceń, nie przewiduje się znaczącego wpływu na przedmiot ochrony w/wym. obszarów.

56 Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Obszar chroniony Nazwa PARKI KRAJOBRAZOWE: Powierzchnia [ha] Odra: Planowane działania na tle obszarów chronionych (wariant W2) Numery wycinek (wariant W2) położonych na obszarze chronionym Powierzchnia wycinek położonych na obszarze chronionym [ha] Procentowy udział powierzchni wycinek położonych na obszarze chronionym w stosunku do całkowitej powierzchni obszaru [%] Stobrawski PK 60486,1499 WL169-WL173, WP123-WP125 1,5489 0,003 OBSZARY CHRONIONEGO KRAJOBRAZU: Dolina Odry 1361,1669 WL48-WL51, WP53-WP56 1,1785 0,09 Krośnieńska Dolina Odry Łęg Zdzieszowicki Nowosolska Dolina Odry 15063,1090 WL1-WL18, WP2-WP16 3,9578 0,03 609,3638 WL245-WL252, WP201-WP203, WP205- WP210, WP213-WP215, WP218 3,9015 0, ,5435 WL19-WL27, WP21-WP39 1,4860 0,01

57 Obszar chroniony Nazwa Powierzchnia [ha] Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Numery wycinek (wariant W2) położonych na obszarze chronionym SPECJALNE OBSZARY OCHRONY SIEDLISK SIECI NATURA 2000: PLH Dolina Widawy PLH Grądy w Dolinie Odry PLH Kargowskie Zakola Odry PLH Krośnieńska Dolina Odry PLH Łęg Zdzieszowicki PLH Łęgi Odrzańskie Powierzchnia wycinek położonych na obszarze chronionym [ha] Procentowy udział powierzchni wycinek położonych na obszarze chronionym w stosunku do całkowitej powierzchni obszaru [%] 2053,2220 WL116-WL132, WP76-WP85 9,2998 0, ,3423 WL135, WL136, WL145-WL147, WP108 0,4941 0, ,2798 WP21-WP24 0,4507 0, ,4680 WL1-WL18, WP1-WP16 4,0071 0,02 619, ,0388 WL245-WL252, WP201-WP210, WP213- WP219 WL32-WL36, WL38, WL40-WL42, WL44- WL106, WP44, WP46-WP75 6,4206 1,04 39,4032 0,19

58 Obszar chroniony Nazwa Powierzchnia [ha] Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Numery wycinek (wariant W2) położonych na obszarze chronionym PLH Nowosolska Dolina Odry PLH Żywocickie Łęgi OBSZARY SPECJALNEJ OCHRONY PTAKÓW SIECI NATURA 2000: PLB Dolina Środkowej Odry PLB Łęgi Odrzańskie PLB Grądy Odrzańskie Powierzchnia wycinek położonych na obszarze chronionym [ha] Procentowy udział powierzchni wycinek położonych na obszarze chronionym w stosunku do całkowitej powierzchni obszaru [%] 6040,3322 WL19-WL27, WP25-WP39 1,0702 0,02 101,7230 WL220-WL231, WP176-WP194 3,1003 3, ,7946 WL1-WL27, WP1-WP16, WP23-WP39 5,3701 0, , ,2788 WL32-WL36, WL38, WL40-WL42, WL44- WL46, WL48- WL106, WP44, WP46- WP51, WP53-WP75 WL135-WL144, WL146-WL161, WL163, WL165-WL173, WP90-WP113, WP115- WP125 38,9297 0,22 13,6774 0,07

59 Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Siedlisko Kod Powierzchnia [ha] PLH Dolina Widawy: Odra: Planowane działania na tle siedlisk (wariant W2) Numery wycinek (wariant W2) położonych na siedlisku Powierzchnia wycinek położonych na siedlisku [ha] Procentowy udział powierzchni wycinek położonych na siedlisku w stosunku do całkowitej powierzchni siedliska [%] ,0000 WP78 0,0001 0, F0 475,0000 PLH Kargowskie Zakola Odry: WL130, WL131, WP79, WP80, WP85 1,1234 0,24 91F0 328,0000 WP21, WP23, WP24 0,4593 0,14 PLH Krośnieńska Dolina Odry: 91F0 422,4600 WL18 0,0139 0,003 PLH Łęg Zdzieszowicki: WL247, WL248, WL249, 91F0 441,1800 WL250, WL252 0,4443 0,10

60 Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Kod Siedlisko Powierzchnia [ha] PLH Łęgi Odrzańskie: Odra: Planowane działania na tle siedlisk (wariant W2) Numery wycinek (wariant W2) położonych na siedlisku Powierzchnia wycinek położonych na siedlisku [ha] Procentowy udział powierzchni wycinek położonych na siedlisku w stosunku do całkowitej powierzchni siedliska [%] ,6100 WP56, WP60 0,1707 0,01 91F0 3842,3700 WL50, WL91 0,3841 0,01 PLH Nowosolska Dolina Odry: ,0000 WP37, WP38 0,0932 1,55 91F0 1152,0000 WL19, WL20, WP27, WP28 0,0037 0,0003 PLH Żywocickie Łęgi: 91E0 24,9600 WL220, WL221, WL223- WL230 1,317 5,28

61 Nysa Kłodzka: Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Na analizowanym odcinku rzeki Nysy Kłodzkiej planowane działania przebiegają przez następujące obszary chronione: obszary chronionego krajobrazu: Bory Niemodlińskie, Góry Bardzkie i Sowie Wpływ realizacji projektu Programu na walory krajobrazowe obszarów chronionego krajobrazu należy uznać za nieistotny, gdyż powierzchnia przewidziana do wycinki stanowi niewielki procent (poniżej 0,01%) w stosunku do całkowitych powierzchni OChK. Działania związane z usuwaniem drzew i krzewów realizowane w ramach Programu mogą oddziaływać jedynie w skali lokalnej. Są to jednak działania o niewielkich powierzchniach, zatem nie doprowadzą do wyraźnych przekształceń w lokalnych krajobrazach. Dla działań położonych na terenie OChK zaleca się odstąpienie od wycinki starych drzew. Ze względu na niewielką powierzchnię, przy zachowaniu wytycznych z zaleceń, nie przewiduje się znaczącego wpływu na OChK.

62 Nysa Kłodzka: Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk sieci Natura 2000: PLH Opolska Dolina Nysy Kłodzkiej, PLH Przełom Nysy Kłodzkiej koło Morzyszowa Najbardziej narażonymi na oddziaływania są siedliska znajdujące się w najbliższym sąsiedztwie koryta rzeki i w obrębie których została zaplanowana wycinka drzew i krzewów tj. *91E0, *9180. Są to siedliska o znaczeniu priorytetowym. W przypadku usunięcia zadrzewienia i warstwy podszytu przewiduje się negatywne oddziaływanie na siedlisko przyrodnicze *91E0 położone na obszarze PLH Opolska Dolina Nysy Kłodzkiej. Ze względu na fakt, że łączna powierzchnia siedliska przeznaczonego do wycinki stanowi ok. 0,13% ogólnej powierzchni siedliska, skala negatywnego oddziaływania jest niewielka. Działania realizowane w ramach Programu mogą oddziaływać na siedlisko w skali lokalnej. Na terenie siedliska zaleca się zaniechanie wycinki drzew grubszych niż 50 cm oraz drzew dziuplastych. W miarę możliwości należy usuwać wyłącznie zakrzewienia wierzbowe z pozostawieniem drzew starszych. Ze względu na niewielką powierzchnię, przy zachowaniu wytycznych z zaleceń, nie przewiduje się znaczącego wpływu na siedlisko.

63 Nysa Kłodzka: Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko W przypadku usunięcia zadrzewienia i warstwy podszytu przewiduje się negatywne oddziaływanie na siedlisko przyrodnicze *9180. Usunięcie wyłącznie warstwy podszytowej wpłynie na zwiększenie bioróżnorodności poprzez zróżnicowanie drzewostanu. Ze względu na fakt, że łączna powierzchnia siedliska przeznaczonego do wycinki stanowi niewielki procent ogólnej powierzchni siedliska (ok. 0,2%), skala negatywnego oddziaływania jest minimalna. Zaleca się usunięcie wyłącznie warstwy podszytowej z pozostawieniem drzewostanu, lub przynajmniej drzew o średnicy powyżej 50 cm. W przypadku odstąpienia od usunięcia warstwy drzew nie przewiduje się negatywnego wpływu na stan zachowania i ochrony siedliska.

64 Nysa Łużycka: Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Na analizowanym odcinku rzeki Nysy Łużyckiej planowane działania przebiegają przez następujące obszary chronione: Park Krajobrazowy Łuk Mużakowa Wpływ realizacji projektu Programu na walory krajobrazowe Parku należy uznać za nieistotny, gdyż powierzchnia przewidziana do wycinki stanowi zaledwie 0,09% całkowitej powierzchni Parku. Działania związane z usuwaniem drzew i krzewów realizowane w ramach Programu mogą oddziaływać jedynie w skali lokalnej. Są to jednak działania o niewielkich powierzchniach, zatem nie doprowadzą do wyraźnych przekształceń w lokalnych krajobrazach. Dla działań położonych na terenie Parku zaleca się odstąpienie od wycinki starych drzew. Ze względu na niewielką powierzchnię, przy zachowaniu wytycznych z zaleceń, nie przewiduje się znaczącego wpływu na PK.

65 Nysa Łużycka: Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko rezerwaty: Nad Młyńską Strugą i Grądy koło Posady Wycinka zadrzewienia może negatywnie wpłynąć na przedmioty ochrony rezerwatów, jednakże z uwagi na fakt, że powierzchnia przewidziana do wycinki stanowi niewielki procent w stosunku do całkowitej powierzchni rezerwatów (tj. ok. 1% powierzchni rezerwatu Grądy koło Posady i ok. 0,3% powierzchni rezerwatu Nad Młyńską Strugą) wpływ ten będzie nieistotny. Działania związane z usuwaniem drzew i krzewów mogą oddziaływać jedynie w skali lokalnej. Są to jednak działania o niewielkich powierzchniach, zatem nie doprowadzą do naruszenia wartości tych rezerwatów. Dla działań położonych na terenie rezerwatów zaleca się odstąpienie od wycinki starych drzew. Ze względu na niewielką powierzchnię, przy zachowaniu wytycznych z zaleceń, nie przewiduje się znaczącego wpływu na rezerwaty.

66 Nysa Łużycka: Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko obszary chronionego krajobrazu: Gubińskie Mokradła, Dolina Nysy, Bory Dolnośląskie Wpływ realizacji projektu Programu na walory krajobrazowe obszarów chronionego krajobrazu należy uznać za nieistotny, gdyż powierzchnia przewidziana do wycinki stanowi niewielki procent w stosunku do całkowitych powierzchni OChK (tj. 0,01% powierzchni OChK Bory Dolnośląskie, 0,4% powierzchni OChK Dolina Nysy, 0,07% OChK Gubińskie Mokradła). Działania związane z usuwaniem drzew i krzewów realizowane w ramach Programu mogą oddziaływać jedynie w skali lokalnej. Są to jednak działania o niewielkich powierzchniach, zatem nie doprowadzą do wyraźnych przekształceń w lokalnych krajobrazach. Dla działań położonych na terenie OChK zaleca się odstąpienie od wycinki starych drzew. Ze względu na niewielką powierzchnię, przy zachowaniu wytycznych z zaleceń, nie przewiduje się znaczącego wpływu na OChK.

67 Nysa Łużycka: Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk sieci Natura 2000: PLH Łęgi nad Nysą Łużycką, PLH Pieńska Dolina Nysy Łużyckiej, PLH Przełomowa Dolina Nysy Łużyckiej Najbardziej narażonymi na oddziaływania są siedliska znajdujące się w najbliższym sąsiedztwie koryta rzeki i w obrębie których została zaplanowana wycinka drzew i krzewów tj. 9170, 91F0, *91E0, 9110, 9130, 2330, 3150, 3260, W przypadku usunięcia zadrzewienia i warstwy podszytu przewiduje się negatywne oddziaływanie na siedliska przyrodnicze 9170, 91F0, 9110, Usunięcie wyłącznie warstwy podszytowej wpłynie na zwiększenie bioróżnorodności poprzez zróżnicowanie drzewostanu. Ze względu na fakt, że łączna powierzchnia siedlisk przeznaczonych do wycinki stanowi niewielki procent ogólnej powierzchni siedlisk, skala negatywnego oddziaływania jest niewielka. Zaleca się usunięcie wyłącznie warstwy podszytowej z pozostawieniem drzewostanu, lub przynajmniej drzew o średnicy powyżej 50 cm. W przypadku odstąpienia od usunięcia warstwy drzew nie przewiduje się negatywnego wpływu na stan zachowania i ochrony siedliska.

68 Nysa Łużycka: Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko W przypadku usunięcia zadrzewienia i warstwy podszytu przewiduje się negatywne oddziaływanie na siedlisko przyrodnicze o znaczeniu priorytetowym *91E0 położone na obszarze PLH Pieńska Dolina Nysy Łużyckiej. Ze względu na fakt, że łączna powierzchnia siedliska przeznaczonego do wycinki stanowi ok.23% ogólnej powierzchni siedliska skala negatywnego oddziaływania jest znaczna i spowoduje pogorszenie stanu zachowania i ochrony siedliska. Zaleca się zaniechanie wycinki drzew grubszych niż 50 cm oraz drzew dziuplastych oraz usuwanie, w miarę możliwości, wyłącznie zakrzewień wierzbowych z pozostawieniem drzew starszych. Na części powierzchni należy odstąpić od wycinki. W przypadku siedlisk 2330, 3150, 3260, 6510 (siedliska nieleśne) usunięcie zakrzewień i zadrzewień pozytywnie wpłynie na stan zachowania i ochrony siedlisk. Nie przewiduje się negatywnego oddziaływania na siedliska przyrodnicze. Jako zalecenia wskazuje się: prowadzenie prac wycinkowych poza okresem wegetacyjnym, przy możliwie wysokiej pokrywie śnieżnej, w celu zminimalizowania uszkodzeń pokrywy zielnej (w przypadku siedliska 2330 i 6510), w obrębie płatu siedliska 3150 w rejonie strefy brzegowej rzeki, ograniczenie do minimum mechanicznego niszczenia roślinności zielnej w trakcie wycinki, wykonywanie prac poza okresem wegetacyjnym.

69 Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Bóbr: Na analizowanym odcinku rzeki Bóbr planowane działania przebiegają przez następujące obszary chronione: Parki Krajobrazowe: Park Krajobrazowy Doliny Bobru, Rudawski Park Krajobrazowy Wpływ realizacji projektu Programu na walory krajobrazowe Parków należy uznać za nieistotny, gdyż powierzchnia przewidziana do wycinki stanowi niewielki procent w stosunku do całkowitych powierzchni Parków (tj. 0,2% powierzchni PK Doliny Bobru i 0,09% powierzchni Rudawskiego PK). Działania związane z usuwaniem drzew i krzewów realizowane w ramach Programu mogą oddziaływać jedynie w skali lokalnej. Są to jednak działania o niewielkich powierzchniach, zatem nie doprowadzą do wyraźnych przekształceń w lokalnych krajobrazach. Dla działań położonych na terenie Parków zaleca się odstąpienie od wycinki starych drzew. Ze względu na niewielką powierzchnię, przy zachowaniu wytycznych z zaleceń, nie przewiduje się znaczącego wpływu na PK.

70 Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Bóbr: obszary chronionego krajobrazu: Krośnieńska Dolina Odry oraz Dolina Bobru Wpływ realizacji projektu Programu na walory krajobrazowe obszarów chronionego krajobrazu należy uznać za nieistotny, gdyż powierzchnia przewidziana do wycinki stanowi niewielki procent w stosunku do całkowitych powierzchni OChK (tj. 1% powierzchni OChK Dolina Bobru, 0,01% powierzchni OChK Krośnieńska Dolina Odry). Działania związane z usuwaniem drzew i krzewów realizowane w ramach Programu mogą oddziaływać jedynie w skali lokalnej. Są to jednak działania o niewielkich powierzchniach, zatem nie doprowadzą do wyraźnych przekształceń w lokalnych krajobrazach. Dla działań położonych na terenie OChK zaleca się odstąpienie od wycinki starych drzew. Ze względu na niewielką powierzchnię, przy zachowaniu wytycznych z zaleceń, nie przewiduje się znaczącego wpływu na OChK.

71 Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Bóbr: Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk sieci Natura 2000: PLH Dolina Dolnego Bobru, PLH Dolina Dolnej Kwisy, PLH Małomickie Łęgi, PLH Żwirownie w Starej Olesznej, PLH Ostoja nad Bobrem, PLH Góry i Pogórze Kaczawskie, PLH Rudawy Janowickie Najbardziej narażonymi na oddziaływania są siedliska znajdujące się w najbliższym sąsiedztwie koryta rzeki i w obrębie których została zaplanowana wycinka drzew i krzewów tj. 9170, *9180, 9190, 91F0, *91E0, *91D0, 9110, 9130, 3150, 3260, 3270, 6430, 6510, 8220.

72 Bóbr: Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko W przypadku usunięcia zadrzewienia i warstwy podszytu przewiduje się negatywne oddziaływanie na siedliska przyrodnicze 9170, 9130, *9180. Usunięcie wyłącznie warstwy podszytowej wpłynie na zwiększenie bioróżnorodności poprzez zróżnicowanie drzewostanu. Ze względu na fakt, że łączna powierzchnia siedlisk przeznaczonych do wycinki stanowi niewielki procent ogólnej powierzchni siedlisk, skala negatywnego oddziaływania jest niewielka. Zaleca się usunięcie wyłącznie warstwy podszytowej z pozostawieniem drzewostanu, lub przynajmniej drzew o średnicy powyżej 50 cm. W przypadku odstąpienia od usunięcia warstwy drzew nie przewiduje się negatywnego wpływu na stan zachowania i ochrony siedliska. W przypadku usunięcia zadrzewienia i warstwy podszytu przewiduje się negatywne oddziaływanie na siedliska przyrodnicze 9190, *91D0, 91F0. Ze względu na fakt, że łączna powierzchnia siedlisk przeznaczonych do wycinki stanowi niewielki procent ogólnej powierzchni siedlisk, skala negatywnego oddziaływania jest minimalna. Zaleca się zaniechanie wycinki drzew grubszych niż 50 cm oraz drzew dziuplastych. Ze względu na niewielką powierzchnię, przy zachowaniu wytycznych z zaleceń, nie przewiduje się znaczącego wpływu na siedliska. Wycinka drzewostanu spowoduje całkowite zniszczenie siedliska 9110 na obszarze PLH Dolina Dolnego Bobru. Ze względu na fakt, że łączna powierzchnia siedliska przeznaczonego do wycinki stanowi ok. 10,5% ogólnej powierzchni siedliska, skala negatywnego oddziaływania jest znaczna. Zaleca się odstąpienie od wycinki w obrębie płatów siedliska lub wycinkę wyłącznie warstwy podszytu.

73 Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Bóbr: W przypadku usunięcia zadrzewienia i warstwy podszytu przewiduje się negatywne oddziaływanie na siedlisko przyrodnicze o znaczeniu priorytetowym *91E0 położone na obszarze PLH Dolina Dolnego Bobru, PLH Dolina Dolnej Kwisy, PLH Małomickie Łęgi i PLH Żwirownie w Starej Olesznej. Ze względu na fakt, że łączna powierzchnia siedliska przeznaczonego do wycinki stanowi niewielki procent ogólnej powierzchni siedliska, skala negatywnego oddziaływania jest minimalna. Zaleca się zaniechanie wycinki drzew grubszych niż 50 cm oraz drzew dziuplastych oraz usuwanie, w miarę możliwości, wyłącznie zakrzewień wierzbowych z pozostawieniem drzew starszych. W przypadku siedlisk 3150, 3260, 3270, 6430, 6510, 8220 (siedliska nieleśne) usunięcie zakrzewień i zadrzewień pozytywnie wpłynie na stan zachowania i ochrony siedlisk. Nie przewiduje się negatywnego oddziaływania na siedliska przyrodnicze. Jako zalecenia wskazuje się: prowadzenie prac wycinkowych poza okresem wegetacyjnym, przy możliwie wysokiej pokrywie śnieżnej, w celu zminimalizowania uszkodzeń pokrywy zielnej (w przypadku siedliska 6430 i 6510), w obrębie płatów siedlisk 3150 i 3270 w rejonie strefy brzegowej rzeki, ograniczenie do minimum mechanicznego niszczenia roślinności zielnej w trakcie wycinki, wykonywanie prac poza okresem wegetacyjnym. W przypadku siedliska 8220 przed rozpoczęciem prac wycinkowych należy sprawdzić, czy wycinka drzew nie spowoduje zmniejszenia stabilności gruntu.

74 Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Bóbr: Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków sieci Natura 2000: PLB Dolina Środkowej Odry, PLB Bory Dolnośląskie W przypadku realizacji planowanych działań na terenie obszarów może nastąpić zniszczenie potencjalnych miejsc lęgowych, bytowania i żerowania chronionych gatunków ptaków. Jednakże powierzchnia działań przewidzianych do wycinki stanowi niewielki procent w stosunku do całkowitych powierzchni obszarów chronionych (tj. 0,02% powierzchni PLB i 0,01% powierzchni PLB080004). Jako zalecenia wskazuje się prowadzenie prac wycinkowych poza okresem lęgowym ptaków, odstapienie od wycinki drzew starych, dziuplastych i z budkami lęgowymi oraz prowadzenie prac pod nadzorem ornitologicznym. Ze względu na niewielką powierzchnię, przy zachowaniu wytycznych z zaleceń, nie przewiduje się znaczącego wpływu na przedmiot ochrony w/wym. obszarów.

75 Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Bystrzyca: Na analizowanym odcinku rzeki Bystrzycy planowane działania przebiegają przez następujące obszary chronione: Park Krajobrazowy Dolina Bystrzycy Wpływ realizacji projektu Programu na walory krajobrazowe Parku należy uznać za nieistotny, gdyż powierzchnia przewidziana do wycinki stanowi zaledwie 0,09% całkowitej powierzchni Parku. Działania związane z usuwaniem drzew i krzewów realizowane w ramach Programu mogą oddziaływać jedynie w skali lokalnej. Są to jednak działania o niewielkich powierzchniach, zatem nie doprowadzą do wyraźnych przekształceń w lokalnych krajobrazach. Dla działań położonych na terenie Parku zaleca się odstąpienie od wycinki starych drzew. Ze względu na niewielką powierzchnię, przy zachowaniu wytycznych z zaleceń, nie przewiduje się znaczącego wpływu na PK.

76 Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Bystrzyca: obszar chronionego krajobrazu Góry Bardzkie i Sowie Wpływ realizacji projektu Programu na walory krajobrazowe obszaru chronionego krajobrazu należy uznać za nieistotny, gdyż powierzchnia przewidziana do wycinki stanowi niewielki procent (0,01%) w stosunku do całkowitej powierzchni OChK. Działania związane z usuwaniem drzew i krzewów realizowane w ramach Programu mogą oddziaływać jedynie w skali lokalnej. Są to jednak działania o niewielkich powierzchniach, zatem nie doprowadzą do wyraźnych przekształceń w lokalnych krajobrazach. Dla działań położonych na terenie OChK zaleca się odstąpienie od wycinki starych drzew. Ze względu na niewielką powierzchnię, przy zachowaniu wytycznych z zaleceń, nie przewiduje się znaczącego wpływu na OChK.

77 Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Bystrzyca: Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk sieci Natura 2000: PLH Dolina Widawy, PLH Łęgi nad Bystrzycą, PLH Przeplatki nad Bystrzycą, PLH Ostoja Nietoperzy Gór Sowich, PLH Góry Kamienne Najbardziej narażonymi na oddziaływania są siedliska znajdujące się w najbliższym sąsiedztwie koryta rzeki i w obrębie których została zaplanowana wycinka drzew i krzewów tj. 9170, 91F0, *91E0, 9110, 6410, 6430, W przypadku usunięcia zadrzewienia i warstwy podszytu przewiduje się negatywne oddziaływanie na siedliska przyrodnicze 9170, 91F0, Usunięcie wyłącznie warstwy podszytowej wpłynie na zwiększenie bioróżnorodności poprzez zróżnicowanie drzewostanu. Ze względu na fakt, że łączna powierzchnia siedlisk przeznaczonych do wycinki stanowi niewielki procent ogólnej powierzchni siedlisk, skala negatywnego oddziaływania jest minimalna. Zaleca się usunięcie wyłącznie warstwy podszytowej z pozostawieniem drzewostanu, lub przynajmniej drzew o średnicy powyżej 50 cm. W przypadku odstąpienia od usunięcia warstwy drzew nie przewiduje się negatywnego wpływu na stan zachowania i ochrony siedliska.

78 Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Bystrzyca: W przypadku usunięcia zadrzewienia i warstwy podszytu przewiduje się negatywne oddziaływanie na siedliska przyrodnicze o znaczeniu priorytetowym *91E0. Ze względu na fakt, że łączna powierzchnia siedlisk przeznaczonych do wycinki stanowi niewielki procent ogólnej powierzchni siedlisk, skala negatywnego oddziaływania jest minimalna. Zaleca się zaniechanie wycinki drzew grubszych niż 50 cm oraz drzew dziuplastych oraz usuwanie, w miarę możliwości, wyłącznie zakrzewień wierzbowych z pozostawieniem drzew starszych. W przypadku siedlisk 6410, 6430, 6510 (siedliska nieleśne) usunięcie zakrzewień i zadrzewień pozytywnie wpłynie na stan zachowania i ochrony siedlisk. Nie przewiduje się negatywnego oddziaływania na siedliska przyrodnicze. Jako zalecenia wskazuje się prowadzenie prac wycinkowych poza okresem wegetacyjnym, przy możliwie wysokiej pokrywie śnieżnej, w celu zminimalizowania uszkodzeń pokrywy zielnej.

79 Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Bystrzyca: Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków sieci Natura 2000 PLB Sudety Wałbrzysko-Kamiennogórskie W przypadku realizacji planowanych działań na terenie obszaru może nastąpić zniszczenie potencjalnych miejsc lęgowych, bytowania i żerowania chronionych gatunków ptaków. Jednakże powierzchnia działań przewidzianych do wycinki stanowi niewielki procent w stosunku do całkowitej powierzchni obszaru chronionego (tj. 0,0004%). Jako zalecenia wskazuje się prowadzenie prac wycinkowych poza okresem lęgowym ptaków, odstapienie od wycinki drzew starych, dziuplastych i z budkami lęgowymi oraz prowadzenie prac pod nadzorem ornitologicznym. Ze względu na niewielką powierzchnię, przy zachowaniu wytycznych z zaleceń, nie przewiduje się znaczącego wpływu na przedmiot ochrony w/wym. obszaru.

80 Biała Głuchołaska: Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Na analizowanym odcinku rzeki Białej Głuchołaskiej planowane działania przebiegają przez następujące obszary chronione: Park Krajobrazowy Góry Opawskie Wpływ realizacji projektu Programu na walory krajobrazowe Parku należy uznać za nieistotny, gdyż powierzchnia przewidziana do wycinki stanowi zaledwie 0,02% całkowitej powierzchni Parku. Działania związane z usuwaniem drzew i krzewów realizowane w ramach Programu mogą oddziaływać jedynie w skali lokalnej. Są to jednak działania o niewielkich powierzchniach, zatem nie doprowadzą do wyraźnych przekształceń w lokalnych krajobrazach. Dla działań położonych na terenie Parku zaleca się odstąpienie od wycinki starych drzew. Ze względu na niewielką powierzchnię, przy zachowaniu wytycznych z zaleceń, nie przewiduje się znaczącego wpływu na PK.

81 Biała Głuchołaska: Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Otmuchowsko-Nyski Obszar Chronionego Krajobrazu Wpływ realizacji projektu Programu na walory krajobrazowe obszaru chronionego krajobrazu należy uznać za nieistotny, gdyż powierzchnia przewidziana do wycinki stanowi niewielki procent (0,02%) w stosunku do całkowitej powierzchni OChK. Działania związane z usuwaniem drzew i krzewów realizowane w ramach Programu mogą oddziaływać jedynie w skali lokalnej. Są to jednak działania o niewielkich powierzchniach, zatem nie doprowadzą do wyraźnych przekształceń w lokalnych krajobrazach. Dla działań położonych na terenie OChK zaleca się odstąpienie od wycinki starych drzew. Ze względu na niewielką powierzchnię, przy zachowaniu wytycznych z zaleceń, nie przewiduje się znaczącego wpływu na OChK.

82 Biała Głuchołaska: Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk sieci Natura 2000: PLH Przyłęk nad Białą Głuchołaską oraz PLH Góry Opawskie Najbardziej narażonymi na oddziaływania są siedliska znajdujące się w najbliższym sąsiedztwie koryta rzeki i w obrębie których została zaplanowana wycinka drzew i krzewów tj. 9110, 9170, 91F0, *91E0. W przypadku usunięcia zadrzewienia i warstwy podszytu przewiduje się negatywne oddziaływanie na siedliska przyrodnicze 9110, 9170 i 91F0. Usunięcie wyłącznie warstwy podszytowej wpłynie na zwiększenie bioróżnorodności poprzez zróżnicowanie drzewostanu. Ze względu na fakt, że powierzchnie poszczególnych siedlisk przeznaczonych do wycinki stanowią niewielki procent powierzchni siedlisk, skala negatywnego oddziaływania jest minimalna. Zaleca się usunięcie wyłącznie warstwy podszytowej z pozostawieniem drzewostanu, lub przynajmniej drzew o średnicy powyżej 50 cm. W przypadku odstąpienia od usunięcia warstwy drzew nie przewiduje się negatywnego wpływu na stan zachowania i ochrony siedliska. Ze względu na niewielką powierzchnię, przy zachowaniu wytycznych z zaleceń, nie przewiduje się znaczącego wpływu na siedliska.

83 Biała Głuchołaska: Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko W przypadku usunięcia zadrzewienia i warstwy podszytu przewiduje się negatywne oddziaływanie na siedlisko przyrodnicze o znaczeniu priorytetowym *91E0 położone na obszarze PLH Przyłęk nad Białą Głuchołaską. Na terenie siedliska zaleca się zaniechanie wycinki drzew grubszych niż 50 cm oraz drzew dziuplastych. W miarę możliwości należy usuwać wyłącznie zakrzewienia wierzbowe z pozostawieniem drzew starszych. Na części powierzchni należy odstąpić od wycinki. Ze względu na fakt, że łączna powierzchnia siedliska przeznaczonego do wycinki stanowi ok. 24% ogólnej powierzchni siedliska, skala negatywnego oddziaływania jest znaczna i spowoduje pogorszenie stanu zachowania i ochrony siedliska.

84 Biała Głuchołaska: Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków sieci Natura 2000 PLB Zbiornik Nyski W przypadku realizacji planowanych działań na terenie obszaru może nastąpić zniszczenie potencjalnych miejsc lęgowych, bytowania i żerowania chronionych gatunków ptaków. Jednakże powierzchnia działań przewidzianych do wycinki stanowi niewielki procent w stosunku do całkowitej powierzchni obszaru (tj. 0,04%). Jako zalecenia wskazuje się prowadzenie prac wycinkowych poza okresem lęgowym ptaków, odstąpienie od wycinki drzew starych, dziuplastych i z budkami lęgowymi oraz prowadzenie prac pod nadzorem ornitologicznym. Ze względu na niewielką powierzchnię, przy zachowaniu wytycznych z zaleceń, nie przewiduje się znaczącego wpływu na przedmiot ochrony w/wym. obszaru.

85 Przewidywane oddziaływania ustaleń projektu Programu na środowisko Oddziaływanie na ludzi i dobra materialne: Planowane działania przyczynią się do: ułatwienia przepływu wody w korycie podczas wystąpienia wezbrań, co pozwoli na ochronę przed zniszczeniem obiektów infrastruktury, w szczególności mostów i wałów przeciwpowodziowych, jak również terenów rolniczych, zurbanizowanych, przemysłowych, obiektów zabytkowych, infrastruktury drogowej. W przypadku mostów niższe poziomy wody zmniejszą zagrożenie dla ich stabilności, zmniejszy się również możliwość ich uszkodzenia poprzez unoszone z nurtem wody drzewa powalone w wyniku powodzi. zwiększenia bezpieczeństwa powodziowego, a co za tym idzie - ograniczenia możliwości powstania znaczących szkód materialnych, jak również zagrożenia życia i zdrowia ludzi.

86 Propozycja działań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko Działaniami ograniczającymi negatywne oddziaływania na środowisko mogą być: wykonywanie prac w odpowiednich okresach, tj. poza sezonem wegetacyjnym, poza okresem lęgowym ptaków, godów płazów oraz okresami ich migracji, w przypadku wycinki selektywnej w rejonie zidentyfikowanych cennych siedlisk usuwanie w pierwszej kolejności obiektów uszkodzonych, połamanych, suchych, chorych, znacznie pochylonych ku wodzie oraz neofitów (gatunki obce dla danego zbiorowiska), pozostawianie (w miarę możliwości) drzew dziuplastych oraz drzew z próchnowiskami (ważne ze względu na ptaki i bezkręgowce) oraz drzew o pierśnicy powyżej 50 cm, stopniowe zmniejszanie koron drzew, unikając nagłego wystawienia na światło stref brzegowych (gwałtowne wystawienie na światło prowadzi do praktycznie natychmiastowego rozprzestrzenienia się gatunków heliofilnych, które zarastają grunt, uniemożliwiając odrastanie gatunków bardziej znaczących z punktu widzenia ochrony przyrody), na obszarach chronionych i na obszarach cennych siedlisk ograniczenie do minimum prac wykonywanych przy użyciu ciężkiego sprzętu,

87 Propozycja działań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko wyznaczenie dróg dojazdowych wykorzystywanych w trakcie wycinki i do transportu drewna poza siedliskami chronionymi, prowadzenie robót z użyciem sprawnego sprzętu i transportu wyciętych drzew i krzewów sprawnymi pojazdami, ograniczanie prowadzenia prac wycinkowych do pory dziennej (w szczególności w sąsiedztwie zabudowy mieszkalnej). Dla niektórych gatunków ptaków wodnych, które są przedmiotami ochrony, bezpośrednie negatywne oddziaływanie związane z ubytkiem odpowiednich miejsc lęgowych można częściowo zrekompensować stosując zastępcze miejsca lęgowe w postaci odpowiednich skrzynek lęgowych. Ponadto prace w zakresie formowania roślinności brzegów powinny uwzględniać anatomiczne i fizjologiczne właściwości danych gatunków. Nieuwzględnienie tych cech może prowadzić do pogarszania stanu zdrowotności roślin, wystąpienia chorób, a w końcowym efekcie ich wyginięcia. Podczas realizacji prac w pierwszej kolejności należy usuwać gatunki drzew i krzewów obce siedliskowo i geograficznie.

88 Analiza innych możliwych działań mogących stanowić alternatywę dla wycinki Działaniami alternatywnymi dla wycinki są inwestycje zawarte w Planie Zarządzania Ryzykiem Powodziowym. Na etapie opracowywania projektu Programu zostały przeanalizowane inwestycje zawarte w PZRP dla analizowanego obszaru. Działania dotyczące wycinki drzew i krzewów ujęte w PZRP zostały podtrzymane. W niektórych przypadkach, gdy istniało alternatywne rozwiązanie ujęte w PZRP, zrezygnowano z wycinki. Jednakże przy brzegach koryta powinny być prowadzone prace pielęgnacyjne zgodnie z wytycznymi przedstawionymi w Etapie I projektu Programu.

89 Analiza innych możliwych działań mogących stanowić alternatywę dla wycinki Przykładowe rozwiązania alternatywne gmina Środa Śląska W miejscowości Środa Śląska planowana wycinka została ograniczona do niezbędnej. Wycinka nie zostanie przeprowadzona w całym międzywalu z uwagi na rozwiązanie alternatywne, jakim jest modernizacja obwałowań, wykonano tylko niezbędne prace polegające na wycince przy brzegach koryta. Zakres prac przedstawiają 3 poniższe mapki.

90 Analiza innych możliwych działań mogących stanowić alternatywę dla wycinki gm. Środa Śląska Średzka Woda - modernizacja wałów, gm. Środa Śl.

91 Analiza innych możliwych działań mogących stanowić alternatywę dla wycinki gm. Środa Śląska 3_233_O Średzka Woda - modernizacja koryta rzeki, gm. Środa Śl.

92 Analiza innych możliwych działań mogących stanowić alternatywę dla wycinki gm. Środa Śląska 1_463_O Odra - modernizacja wału, gm. Środa Śl. i Miękinia