ASYMETRYCZNE INSTRUMENTY POCHODNE W ASPEKCIE ZABEZPIECZENIA POLSKIEGO EKSPORTU W DOBIE KRYZYSU

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ASYMETRYCZNE INSTRUMENTY POCHODNE W ASPEKCIE ZABEZPIECZENIA POLSKIEGO EKSPORTU W DOBIE KRYZYSU"

Transkrypt

1 HUBERT ZARZYCKI Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy ASYMETRYCZNE INSTRUMENTY POCHODNE W ASPEKCIE ZABEZPIECZENIA POLSKIEGO EKSPORTU W DOBIE KRYZYSU Słowa kluczowe: instrumenty pochodne, struktury opcyjnie, opcje walutowe, eksport, kryzys. 1. Wprowadzenie Z punktu widzenia eksportera parytet wymiany walut jest jednym z najistotniejszych czynników warunkujących opłacalność sprzedaży. Im wyższy kurs euro (lub innej waluty rozliczeniowej) w stosunku do złotego, tym większy przychód ze sprzedaży. W celu zabezpieczenia się przed spadkiem wartości walut eksporterzy inwestują w kontrakty pochodne takie jak forward, opcje walutowe i złożone struktury opcyjnie. Dalekowzroczni i ostrożni przedsiębiorcy zawierają kontrakty na kwoty porównywalne do wartości eksportowanych towarów. Przedsiębiorca narażony jest na straty w przypadku, gdy wartość w kontrakcie istotnie przekracza wartość eksportu lub gdy konstrukcja produktów finansowych nie jest dopasowana do oczekiwań eksportera. Od pierwszego kwartału 2006 roku do trzeciego kwartału 2008 roku polskie przedsiębiorstwa eksportujące towary i usługi napotkały trudności związane z osłabianiem kursu euro wobec złotówki. Pewność eksporterów w trwałą aprecjację złotego sprawiła, że szukali oni w 2008 roku sposobów na zabezpieczenia swoich przychodów. Zawarli więc wiele umów na złożone instrumenty pochodne. Było to, jak się okazało, w przeddzień kryzysu gospodarczego i załamania kursu złotówki. Silne zmiany kursu euro/złoty i niekorzystne warunki zawartych umów stały się źródłem olbrzymich problemów finansowych w przedsiębiorstwach. W artykule zamieszczone są informacje o użytych instrumentach pochodnych oraz sytuacji na rynku walut. Następnie poprzez funkcje wypłat produktów finansowych omówione jest ryzyko, koszta jak i zyski stron transakcji. Podsumowanie zawiera sugestie, w jaki sposób można uniknąć podobnej sytuacji w przyszłości. 2. Złożone instrumenty pochodne Już od lat siedemdziesiątych dwudziestego wieku następuje gwałtowny rozwój zastosowań kontraktów opcyjnych. Te finansowe produkty dają możliwość uzyskania dużych zysków z inwestycji niezależnie od koniunktury. Opcje mogą być oparte o różne instrumenty podstawowe (aktywa bazowe, pierwotne) takie jak waluty, akcje, indeksy oraz surowce. Zgodnie z definicją [2], kontrakt opcyjny jest to umowa pomiędzy sprzedawcą a nabywcą, dająca nabywcy prawo (ale nie obowiązek) do kupna (ang. call) lub sprzedaży (ang. put) aktywów bazowych w określonym czasie w przyszłości po ustalonej cenie, w zamian za opłatę zwaną premią opcyjną. Cena opcji uzależniona jest od wartości aktywów bazowych. Posiadanie kontraktu opcyjnego daje prawo, ale nie zobowiązuje, zatem posiadacz opcji (ang. holder) jedynie wtedy skorzysta z tego prawa, gdy będzie to dla niego korzystne. Wykonaniem opcji (ang. exercise) lub jej rozliczeniem nazywa się skorzystanie z tego prawa. Amerykańskie i europejskie typy kontraktów opcyjnych nazywane są standardowymi (waniliowymi). Opcję amerykańską można wykonać w dowolnym czasie począwszy od momentu jej nabycia do terminu wygaśnięcia. Posiadacz opcji europejskiej może z kolei wykonać ją jedynie w dniu wygaśnięcia opcji. Tak więc w przypadku opcji europejskiej terminy wykonania i wygaśnięcia są jednakowe. Kontrakty opcyjne nie będące standardowymi nazywane są egzotycznymi (np. opcje barierowe). Coraz większe i bardziej zróżnicowane zapotrzebowania inwestorów doprowadzają do powstawania kolejnych instrumentów pochodnych. Wśród ostatnio wprowadzanych kontraktów znaczącą i coraz ważniejszą rolę 1

2 odgrywają produkty strukturyzowane. Produkty strukturyzowane to instrumenty finansowe, w których wypłata uzależniona jest od wyników jednego lub większej liczby aktywów bazowych. Oparte m.in. o pojedyncze akcje, koszyki akcji, indeksy, koszyki indeksów, określone strategie inwestycyjne, kredyt, poziom inflacji czy towary [1; 7]. Wśród produktów strukturyzowanych wyróżnić można struktury opcyjne. Są to kontrakty o bardziej skomplikowanej budowie niż pojedyncze opcje, składają się z kilku opcji standardowych lub/i egzotycznych. Tworzone są zwykle na zamówienie, gdy wystąpi zapotrzebowanie na rynku pozagiełdowym. 3. Kurs walutowy Przez około trzy lata, aż do sierpnia 2008 roku eksport polskich towarów stawał się coraz mniej opłacalny wskutek osłabiania parytetu wymiany euro względem złotówki. Długotrwały trend umacniania się złotego sprawił, że wiele przedsiębiorstw zgłaszało gotowość zabezpieczenia swoich rozliczeń w walutach obcych. W pierwszych trzech kwartałach 2008 przedsiębiorstwa zawarły szereg nowych umów opartych na strukturach opcyjnych (rys. 1) mających je uchronić przed ryzykiem walutowym. Przy czym banki zaoferowały struktury zarówno nowym kontrahentom jak i klientom korzystającym do tej pory z kontraktów forward. Natomiast eksporterom korzystającym już z opcji walutowych zaproponowano zastosowanie nowocześniejszych struktur. W przeważającej ilości prezentowanych ofert zabrakło pełnej informacji o ponoszonym przez klienta banku znacznym ryzyku zawartym w oferowanych produktach finansowych [4]. Nieograniczone możliwości produktów strukturyzowanych to wielka zaleta, ale czasami i przekleństwo dla inwestora. Tak było również w przypadku Polskich eksporterów. W opinii wielu uważnych obserwatorów rynków finansowych, rozpowszechnione w ubiegłym roku w Polsce złożone instrumenty finansowe zostały wykorzystane przez międzynarodowe instytucje finansowe w mechanizmie spekulacji na kursie walutowym. Zagraniczne banki działały poprzez swoje spółki-córki w Polsce. Rozprowadziły wśród eksporterów, w przededniu gwałtownych ruchów na kursie złotego, wiele walutowych struktur opcyjnych. Pozwoliło to w momencie wygasania opcji na realizację ogromnych zysków. Są przesłanki by sadzić, że zainteresowane instytucje finansowe starały się aktywnie wpłynąć na kurs złotego, pomnażając tym samym swoje dochody [5]. 2

3 Rys. 1. Średnie kursy NBP podstawowych walut za okres a transakcje na opcje walutowe. Źródło: opracowanie własne, dane Symbolem narastającego kryzysu gospodarki światowej był upadek banku inwestycyjnego Lehman Brothers. Wkrótce po tym wydarzeniu, nastąpiło gwałtowne pogorszenie się sytuacji na giełdach i rynkach walutowych a następnie załamanie globalnego popytu. Jednakże skala osłabienia złotego była większa niż w przypadku innych krajów z Europy Środkowej i Wschodniej. Nastąpiło to pomimo względnie dobrej sytuacji makroekonomicznej Polski. Ruch kursu złotego był słabo skorelowany z fundamentami gospodarczymi Polski. Tak więc najistotniejszym czynnikiem powodującym gwałtowne zmiany kursu była gra podaży i popytu na rynku walutowym. 4. Funkcje wypłat asymetrycznych struktur opcyjnych Zgodnie ze standardami unijnej dyrektywy MIFID banki powinny zawsze ujawniać informacje o możliwym ryzyku. Przedstawienie funkcji wypłaty z oferowanego złożonego produktu finansowego jest jednym z najlepszych sposobów na pokazanie ryzyka. Pokazanie profilu wypłaty jest obecnie światowym standardem przy zawieraniu transakcji na złożone struktury finansowe. Jednakże przepisy MIFID nie zostały jeszcze wprowadzone w Polsce. Dlatego też, w większości przypadków banki rozprowadzające w Polsce struktury oparte na opcjach walutowych wykorzystały lukę prawną i nie prezentowały pełnego profilu wypłaty ze złożonych instrumentów finansowych. 3

4 Rozprowadzane w 2008 roku w Polsce wśród przedsiębiorstw eksporterów ryzykowne produkty strukturyzowane składały się z pakietu opcji walutowych. Najczęściej występował schemat długiej pozycji w opcjach sprzedaży, n-wielokrotności krótkiej pozycji w opcji kupna oraz ewentualnie krótkiej pozycji w opcjach sprzedaży (rys. 2.). Ponieważ na każdą długą pozycję sprzedaży przypadała więcej niż jedna krótka pozycja w opcji kupna można mówić o asymetrycznym ryzyku sprzedającego te struktury banku i przedsiębiorstwa eksportera. Struktura opcyjna Długa pozycji w opcjach sprzedaży (ang. long put) Krótka pozycja w opcji Krótka kupna pozycja (ang. w short opcji Krótka call) kupna pozycja (ang. w short opcji call) kupna (ang. short call) Krótka pozycja w opcji sprzedaży (ang. short put) Źródło: opracowanie własne Rys. 2. Struktura opcyjna złożona z opcji walutowych. Poniżej analiza kilku przykładowych funkcji wypłat dla oferowanych produktów zabezpieczających opartych na strukturach opcyjnych. Zakłada się, że opcje walutowe zawarte w strukturach mają ten sam termin wygaśnięcia i jednakową ilość instrumentu podstawowego (waluty euro). Dodatkowym założeniem jest, że każdy spadek/wzrost kursu euro o 0,1 zł odpowiada stracie/zyskowi 1 milion zł. na opcji. Rys. 3. Funkcje wypłaty dla prostej strategii złożonej z dwóch opcji sprzedaży i jednej kupna. Źródło: opracowanie własne, [5] Najczęściej spotykaną strukturą opcyjną oferowaną eksporterom była strategia zabezpieczająca, w której eksporter wystawiał dwie opcje kupna i kupował jedną opcję sprzedaży (rys.3). Poniżej kursu 3,6 zł struktura zapewniała zabezpieczenie. Natomiast powyżej 3,6zł za jednostkę euro prezentowany produkt finansowy powodował szybko rosnące straty eksportera. Demonstruje to gwałtownie opadająca linia profilu wypłaty struktury opcyjnej. 4

5 Rys. 4. Profile wypłaty dla struktury zbliżonej do risk reversal. Źródło: opracowanie własne Risk reversal jest to strategia polegająca na jednoczesnym zajęciu krótkiej i długiej pozycji w dwóch opcjach na te same aktywa pierwotne (np. euro), ale z różnym cenami wykonania i tą samą datą wygaśnięcia [6; 4]. Ceny wykonania dobiera się w taki sposób, by strategia była zerokosztowa, tj. by koszta opcji zakupionej pokryte były z wystawienia drugiej opcji [3]. Powyższa struktura opcyjna (rys. 4) była oferowana krajowym eksporterom jako zerokosztowa. Jest to strategia podobna do risk reversal z tą różnicą, że występuje nierównowaga w ilości kupowanych i wystawianych opcji. Na każdą zakupioną opcję sprzedaży przypadało wystawienie dwóch opcji kupna. Można mówić tu o strukturze asymetrycznej, w której klient banku został narażony na większe ryzyko (straty) niż ewentualne pokrycie ryzyka (zyski) z posiadanej struktury. Rys. 5. Funkcje wypłaty dla elementów struktury złożonej z opcji walutowych. Źródło: opracowanie własne Po przeanalizowaniu profili wypłaty (rys. 5) można zorientować się, że cechy zabezpieczenia eksportera przed ryzykiem umacniania złotówki ma jedynie pierwszy element struktury tj. zakup opcji sprzedaży. Z kolei, wystawienie dwóch lub więcej opcji kupna wiąże się z dużym ryzykiem eksportera w przypadku osłabiania się kursu złotego. Natomiast krótka pozycja w kontraktu sprzedaży ma efekt obniżania zysków eksportera w przy- 5

6 padku rośnięcia kursu złotego. Jak wiadomo wystawienie opcji wiąże się z otrzymaniem premii za kontrakt. W przypadku rozważanych struktur klient banku nie otrzymywał premii. Według proponowanego przez wiele banków rozwiązania premię należną eksporterowi od banku za wystawienie co najmniej dwóch krótkich pozycji równoważyło zajęcie pojedynczej długiej pozycji. To niekorzystne i nadmiernie obciążające kosztami i ryzykiem klienta banku rozwiązanie było często akceptowane bez pełnego zrozumienia konsekwencji. Eksporter otrzymywał przecież pożądany zerokosztowy produkt zabezpieczający go przed wzrostem kursu złotówki. Należy dodać, że powyższa struktura, pomimo, że bardzo niebezpieczna, w ograniczonym przedziale (3,4-3,6zł) spełniła funkcję zabezpieczenia przed ryzykiem zmian parytetu EUR/PLN. Podsumowując, podmiot eksportujący ubiegał się o taką strukturę zabezpieczającą, aby na każdy spadek kursu EUR/PLN o 0,1 zł otrzymywał zł. Zaoferowana struktura spełnia te wymagania w zakresie kursu 3,4-3,6, poniżej 3,4 jest stały sztywny przychód rzędu 4mln. Natomiast powyżej parytetu 3,6 powoduje stratę rzędu 2mln zł na każdy wzrost kursu o 0,1 zł. Rys. 6. Funkcje wypłaty dla struktury złożonej z barierowej opcji sprzedaży oraz opcji kupna. Źródło: opracowanie własne, Charakterystyczne dla struktury przedstawionej powyżej (rys. 6) jest występowanie opcji standardowej i egzotycznej (barierowej) [7]. Długa pozycja w barierowej opcji sprzedaży ma własności zabezpieczania eksportera przed ryzykiem umacniania złotówki. Natomiast drugi składnik struktury tj. krótka pozycja w jednej lub większej ilości opcji kupna powoduje narażenie na duże ryzyko eksportera w sytuacji, gdy kurs euro wzrasta. Powyższa struktura, w ograniczonym przedziale (2,9-3,3zł) spełnia rolę zabezpieczenia przed ryzykiem zmian parytetu EUR/PLN. Poniżej wartości 2,9 bariera wyłącza opcje sprzedaży ograniczając koszta banku. Powyżej kursu 3,3 klient Banku ponosi koszta kontraktu, straty gwałtownie narastają powyżej kursu 3,7 gdzie klient płaci milion zł za każdorazowy wzrost kursu o 0,1 zł. 5. Podsumowanie i wnioski Skuteczne inwestowanie w opcje walutowe i oparte na nich struktury wymaga praktycznego doświadczenia inwestycyjnego, doskonałej znajomości zagadnień finansowych dotyczących instrumentów pochodnych oraz wiedzy z zakresu funkcjonowania rynków i ekonomii. Takich doświadczeń i wiedzy zabrakło wielu przedsiębiorcom, którzy zawierali transakcje zabezpieczające oparte o struktury opcyjne. Powszechne wśród eksporterów było przeświadczenie o ciągłej deprecjacji euro względem złotego. Zwiększyło to ich skłonność do zawierania transakcji spekulacyjnych. Często firmy błędnie zakładały, że niekorzystne dla nich zmiany parytetu walut są 6

7 mało prawdopodobne. Ponadto, podmiot inwestujący w finansowe produkty strukturalne oparte na opcjach walutowych powinien sprawdzić wyceny premii poszczególnych opcji obecnych w strukturze. Ponieważ jak pokazały informacje płynące z przedsiębiorstw, wystawiane przez te spółki opcje były zwykle wyceniane poniżej ich wartości teoretycznej. Podczas gdy wartość wystawianych przez bank kontraktów kupna była ewaluowana powyżej hipotetycznej ceny. Docelowo przedsiębiorstwa otrzymywały zerokosztową strukturę, w której w zamian za opcję sprzedaży wystawiały dwie lub więcej opcje kupna. Ukrytym kosztem było tu ogromne ryzyko, które ponosił kontrahent banku. Wiele zarzucić można bankom. Przedstawienie przez instytucje finansowe pełnego profilu wypłaty struktury opcyjnej z pewnością wystraszyłoby niejednego eksportera. W większości przypadków uwydatniano jedynie bardzo wąskie spektrum wahań kursu euro/złoty, co prowadziło do mylnych wyobrażeń o właściwościach produktu. Gdy w rzeczywistości, rozprowadzane struktury opcyjnie nie spełniały faktycznych wymagań eksporterów. Produkty oferowały zabezpieczenie w wąskim przedziale kursu i potencjalnie duże straty w większym zakresie. Transakcje z użyciem struktur opcyjnych miały więc charakter asymetrycznego zakładu spekulacyjnego. Asymetryczność sprawiała, że zyski banków mogły być nieograniczone, podczas gdy ewentualny zysk eksportera był wolniej rosnący i/lub limitowany do określonego poziomu. Jest wiele możliwości, aby w przyszłości ustrzec się przed problemami związanymi ze strukturami opcyjnymi oraz produktami strukturyzowanymi. Należy implementować odpowiednie do tego zagadnienia przepisy, w tym wybrane reguły zawarte w Dyrektywie Unii Europejskiej MIFID. Dyrektywa zapewnia m.in. ochronę podmiotów niespecjalizujących się w działalności finansowej przed wyzyskiem ze strony instytucji finansowych. Przedsiębiorcy powinni zawsze analizować całe spektrum profilu wypłaty instrumentu finansowego pod kontem realizacji ich oczekiwań. Banki ze swej strony nie powinny oferować umów, których wykonanie prowadzi do rażąco niesprawiedliwych skutków. Instytucje finansowe powinny prowadzi przejrzystą działalność, nie wprowadzać w błąd i w pełni informować o własnościach oferowanych produktów. W sposób rzetelny przedstawiać ryzyko zawarte w złożonym instrumencie pochodnym. Z punktu widzenia całej gospodarki skoordynowane działania organów rządowych powinny zapobiegać gwałtownym zmianom kursu złotego względem podstawowych walut. 6. Literatura 1. Banks E.: Synthetic and Structured Assets. A Practical Guide to Investment and Risk. John Wiley & Sons Hull, J.C.: Kontrakty terminowe i opcje, WIG-PRESS Jabbour G., Budwick P.: The option trader handbook. Strategies and trade adjustments. John Wiley & Sons Jajuga K.: Inwestycje. Instrumenty finansowe, ryzyko finansowe, inżynieria finansowa. Wydawnictwo Naukowe PWN Karkowski P.: Toksyczne opcje. Od zaufania do bankructwa. GreenCapital.pl Kat H.: Structured Equity Derivatives. The Definitive Guide to Exotic Options and Structured Notes. John Wiley & Sons Wystup U.: FX Options and Structured Products, John Wiley & Sons

TRANSAKCJE KASOWE. Sekcja I (produkty inwestycyjne)

TRANSAKCJE KASOWE. Sekcja I (produkty inwestycyjne) Kwestionariusz oceny odpowiedniości w odniesieniu do transakcji skarbowych Zgodnie z Dyrektywą MIFID, Alior Bank SA, świadcząc usługi nabywania i zbywania instrumentów finansowych na własny rachunek, jest

Bardziej szczegółowo

Sprzedający => Wystawca opcji Kupujący => Nabywca opcji

Sprzedający => Wystawca opcji Kupujący => Nabywca opcji Opcja walutowa jest to umowa, która daje kupującemu prawo (nie obowiązek) do kupna lub sprzedaży instrumentu finansowego po z góry ustalonej cenie przed lub w określonym terminie w przyszłości. Kupujący

Bardziej szczegółowo

OSWOIĆ OPCJE WARSZAWA 2009

OSWOIĆ OPCJE WARSZAWA 2009 OSWOIĆ OPCJE ASPEKTY FINANSOWE ŚWIADOMEGO ZARZĄDZANIA RYZYKIEM WALUTOWYM WARSZAWA 2009 PLAN PREZENTACJI 1. INSTYTUCJE RYNKU WALUTOWEGO I ICH ROLA [MODEL A RZECZYWISTOŚĆ]. 2. RODZAJE OPCJI-ICH PRZYDATNOŚĆ

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie portfelem inwestycyjnym

Zarządzanie portfelem inwestycyjnym Zarządzanie portfelem inwestycyjnym Dr hab. Renata Karkowska Strategie opcyjne Opcje egzotyczne 2 Współczynniki greckie Współczynniki greckie określają, o ile zmieni się kurs opcji w wyniku zmiany wartości

Bardziej szczegółowo

Opcje na akcje. Krzysztof Mejszutowicz Dyrektor Działu Rynku Terminowego GPW

Opcje na akcje. Krzysztof Mejszutowicz Dyrektor Działu Rynku Terminowego GPW Opcje na akcje. Krzysztof Mejszutowicz Dyrektor Działu Rynku Terminowego GPW Warszawa, 14 maja 2014 Czym są opcje indeksowe (1) Kupno opcji Koszt nabycia Zysk Strata Możliwość inwestowania na wzrost lub

Bardziej szczegółowo

Strategie inwestowania w opcje. Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego

Strategie inwestowania w opcje. Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego Strategie inwestowania w opcje Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego Agenda: Opcje giełdowe Zabezpieczenie portfela Spekulacja Strategie opcyjne 2 Opcje giełdowe 3 Co to jest opcja? OPCJA JAK POLISA Zabezpieczenie

Bardziej szczegółowo

Opcje (2) delta hedging strategie opcyjne. Co robi market-maker wystawiający opcje? Najchętniej odwraca pozycję

Opcje (2) delta hedging strategie opcyjne. Co robi market-maker wystawiający opcje? Najchętniej odwraca pozycję Opcje (2) delta hedging strategie opcyjne 1 Co robi market-maker wystawiający opcje? Najchętniej odwraca pozycję Ale jeśli nie może, to replikuje transakcję przeciwstawną SGH, Rynki Finansowe, Materiały

Bardziej szczegółowo

Strategie opcyjne Opcje egzotyczne. Dr Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW

Strategie opcyjne Opcje egzotyczne. Dr Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW Strategie opcyjne Opcje egzotyczne 1 Współczynniki greckie Współczynniki greckie określają, o ile zmieni się kurs opcji w wyniku zmiany wartości poszczególnych czynników wpływających na jego kurs. Informują

Bardziej szczegółowo

Najchętniej odwraca pozycję. Ale jeśli nie może, to replikuje transakcję przeciwstawną. strategie opcyjne

Najchętniej odwraca pozycję. Ale jeśli nie może, to replikuje transakcję przeciwstawną. strategie opcyjne Opcje (2) delta hedging strategie opcyjne 1 Co robi market-maker maker wystawiający opcje? Najchętniej odwraca pozycję Ale jeśli nie może, to replikuje transakcję przeciwstawną SGH, Rynki Finansowe, Materiały

Bardziej szczegółowo

Ryzyko walutowe i zarządzanie nim. dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu

Ryzyko walutowe i zarządzanie nim. dr Grzegorz Kotliński, Katedra Bankowości AE w Poznaniu 1 Ryzyko walutowe i zarządzanie nim 2 Istota ryzyka walutowego Istota ryzyka walutowego sprowadza się do konieczności przewalutowania należności i zobowiązań (pozycji bilansu banku) wyrażonych w walutach

Bardziej szczegółowo

INSTRUMENTY POCHODNE OPCJE EUROPEJSKIE OPCJE AMERYKAŃSKIE OPCJE EGZOTYCZNE

INSTRUMENTY POCHODNE OPCJE EUROPEJSKIE OPCJE AMERYKAŃSKIE OPCJE EGZOTYCZNE INSTRUMENTY POCHODNE OPCJE EUROPEJSKIE OPCJE AMERYKAŃSKIE OPCJE EGZOTYCZNE OPCJE / DEFINICJA Opcja jest prawem do zakupu lub sprzedaży określonej ilości wyspecyfikowanego przedmiotu (tzw. instrumentu bazowego)

Bardziej szczegółowo

Kwestionariusz oceny odpowiedniości w odniesieniu do transakcji skarbowych

Kwestionariusz oceny odpowiedniości w odniesieniu do transakcji skarbowych Kwestionariusz oceny odpowiedniości w odniesieniu do transakcji skarbowych Zgodnie z Dyrektywą MIFID, Bank BPH S.A., świadcząc usługi nabywania i zbywania instrumentów finansowych na własny rachunek, jest

Bardziej szczegółowo

OPCJE FINANSOWE, W TYM OPCJE EGZOTYCZNE, ZBYWALNE STRATEGIE OPCYJNE I ICH ZASTOSOWANIA DARIA LITEWKA I ALEKSANDRA KOŁODZIEJCZYK

OPCJE FINANSOWE, W TYM OPCJE EGZOTYCZNE, ZBYWALNE STRATEGIE OPCYJNE I ICH ZASTOSOWANIA DARIA LITEWKA I ALEKSANDRA KOŁODZIEJCZYK OPCJE FINANSOWE, W TYM OPCJE EGZOTYCZNE, ZBYWALNE STRATEGIE OPCYJNE I ICH ZASTOSOWANIA DARIA LITEWKA I ALEKSANDRA KOŁODZIEJCZYK OPCJE Opcja jest umową, która daje posiadaczowi prawo do kupna lub sprzedaży

Bardziej szczegółowo

Opcje - wprowadzenie. Mała powtórka: instrumenty liniowe. Anna Chmielewska, SGH,

Opcje - wprowadzenie. Mała powtórka: instrumenty liniowe. Anna Chmielewska, SGH, Opcje - wprowadzenie Mała powtórka: instrumenty liniowe Punkt odniesienia dla rozliczania transakcji terminowej forward: ustalony wcześniej kurs terminowy. W dniu rozliczenia transakcji terminowej forward:

Bardziej szczegółowo

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH KARTA PRODUKTU - OPCJA WALUTOWA PUT Warszawa, październik 2018 www.pekao.com.pl Cechy ogólne dokumentu i zastrzeżenia prawne Cechy ogólne dokumentu Karta Produktu

Bardziej szczegółowo

istota transakcji opcyjnych, rodzaje opcji, czynniki wpływające na wartość opcji (premii). Mała powtórka: instrumenty liniowe

istota transakcji opcyjnych, rodzaje opcji, czynniki wpływające na wartość opcji (premii). Mała powtórka: instrumenty liniowe Opcje istota transakcji opcyjnych, rodzaje opcji, czynniki wpływające na wartość opcji (premii). Mała powtórka: instrumenty liniowe Punkt odniesienia dla rozliczania transakcji terminowej forward: ustalony

Bardziej szczegółowo

1) jednostka posiada wystarczające środki aby zakupić walutę w dniu podpisania kontraktu

1) jednostka posiada wystarczające środki aby zakupić walutę w dniu podpisania kontraktu Przykład 1 Przedsiębiorca będący importerem podpisał kontrakt na zakup materiałów (surowców) o wartości 1 000 000 euro z datą płatności za 3 miesiące. Bieżący kurs 3,7750. Pozostałe koszty produkcji (wynagrodzenia,

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Ekonometrii i Informatyki

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Ekonometrii i Informatyki Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Ekonometrii i Informatyki http://keii.ue.wroc.pl Analiza ryzyka transakcji wykład ćwiczenia Literatura Literatura podstawowa: 1. Kaczmarek T. (2005), Ryzyko

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie ryzykiem w tworzeniu wartości na przykładzie przedsiębiorstwa z branży 29. Sporządziła: A. Maciejowska

Zarządzanie ryzykiem w tworzeniu wartości na przykładzie przedsiębiorstwa z branży 29. Sporządziła: A. Maciejowska Zarządzanie ryzykiem w tworzeniu wartości na przykładzie przedsiębiorstwa z branży 29 Sporządziła: A. Maciejowska 1.Wstęp Każde przedsiębiorstwo musi zmagać się z ryzykiem, nawet jeśli nie do końca jest

Bardziej szczegółowo

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH KARTA PRODUKTU - FORWARD PLUS Warszawa, październik 2018 www.pekao.com.pl Cechy ogólne dokumentu i zastrzeżenia prawne Cechy ogólne dokumentu Karta Produktu zawiera

Bardziej szczegółowo

Aleksandra Rabczyńska. Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu. Zarządzanie ryzykiem w tworzeniu wartości na przykładzie

Aleksandra Rabczyńska. Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu. Zarządzanie ryzykiem w tworzeniu wartości na przykładzie Aleksandra Rabczyńska Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Zarządzanie ryzykiem w tworzeniu wartości na przykładzie przedsiębiorstwa z branży wydobywczej Working paper JEL Classification: A10 Słowa kluczowe:

Bardziej szczegółowo

Opcje (2) delta hedging strategie opcyjne

Opcje (2) delta hedging strategie opcyjne Opcje (2) delta hedging strategie opcyjne 1 Co robi market-maker wystawiający opcje? Najchętniej zawiera transakcję przeciwstawną. Ale jeśli nie może, to ją replikuje. Dealer wystawił opcję call, więc

Bardziej szczegółowo

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH KARTA PRODUKTU - FORWARD LIMITED OUTLOOK Warszawa, październik 2018 www.pekao.com.pl Cechy ogólne dokumentu i zastrzeżenia prawne Cechy ogólne dokumentu Karta Produktu

Bardziej szczegółowo

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH KARTA PRODUKTU - PARTICIPATING FORWARD Warszawa, październik 2018 www.pekao.com.pl Cechy ogólne dokumentu i zastrzeżenia prawne Cechy ogólne dokumentu Karta Produktu

Bardziej szczegółowo

Problem walutowych instrumentów pochodnych

Problem walutowych instrumentów pochodnych Problem walutowych instrumentów pochodnych (diagnoza, terapia, rekonwalescencja) Dr Andrzej Stopczyński Dyrektor Zrządzający Pionem Nadzoru Bankowego w UKNF 1. Fowardy, swapy, opcje,...? 2. Dlaczego zabezpieczenie

Bardziej szczegółowo

Warszawska Giełda Towarowa S.A.

Warszawska Giełda Towarowa S.A. OPCJE Opcja jest prawem do kupna lub sprzedaży określonego towaru po określonej cenie oraz w z góry określonym terminie. Stanowią formę zabezpieczenia ekonomicznego dotyczącego ryzyka niekorzystnej zmiany

Bardziej szczegółowo

Strategie Opcyjne. Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego GPW

Strategie Opcyjne. Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego GPW Strategie Opcyjne Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego GPW Warszawa, 21 maj 2014 Budowanie Strategii Strategia Kombinacja dwóch lub większej liczby pozycji w opcjach, stosowana w zależności od przewidywanych

Bardziej szczegółowo

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH KARTA PRODUKTU - SUPER FORWARD PLUS Warszawa, październik 2018 www.pekao.com.pl Cechy ogólne dokumentu i zastrzeżenia prawne Cechy ogólne dokumentu Karta Produktu

Bardziej szczegółowo

Opcje giełdowe i zabezpieczenie inwestycji. Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego

Opcje giełdowe i zabezpieczenie inwestycji. Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego Opcje giełdowe i zabezpieczenie inwestycji Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego Agenda: Analiza Portfela współczynnik Beta (β) Opcje giełdowe wprowadzenie Podstawowe strategie opcyjne Strategia Protective

Bardziej szczegółowo

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH KARTA PRODUKTU - BARIEROWA OPCJA WALUTOWA PUT Z BARIERĄ WYJŚCIA (OUT) Warszawa, październik 2018 www.pekao.com.pl Cechy ogólne dokumentu i zastrzeżenia prawne Cechy

Bardziej szczegółowo

Opcje na GPW (I) Możemy wyróżnić dwa rodzaje opcji: opcje kupna (ang. call options), opcje sprzedaży (ang. put options).

Opcje na GPW (I) Możemy wyróżnić dwa rodzaje opcji: opcje kupna (ang. call options), opcje sprzedaży (ang. put options). Opcje na GPW (I) Opcje (ang. options) to podobnie jak kontrakty terminowe bardzo popularny instrument notowany na rynkach giełdowych. Ich konstrukcja jest nieco bardziej złożona od kontraktów. Opcje można

Bardziej szczegółowo

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH KARTA PRODUKTU - BARIEROWA OPCJA WALUTOWA CALL Z BARIERĄ WEJŚCIA (IN) Warszawa, październik 2018 www.pekao.com.pl Cechy ogólne dokumentu i zastrzeżenia prawne Cechy

Bardziej szczegółowo

Opcja jest to prawo przysługujące nabywcy opcji wobec jej wystawcy do:

Opcja jest to prawo przysługujące nabywcy opcji wobec jej wystawcy do: Jesteś tu: Bossa.pl Opcje na WIG20 - wprowadzenie Opcja jest to prawo przysługujące nabywcy opcji wobec jej wystawcy do: żądania w ustalonym terminie dostawy instrumentu bazowego po określonej cenie wykonania

Bardziej szczegółowo

ANALIZA WRAŻLIWOŚCI CENY OPCJI O UWARUNKOWANEJ PREMII

ANALIZA WRAŻLIWOŚCI CENY OPCJI O UWARUNKOWANEJ PREMII STUDIA I PRACE WYDZIAŁU NAUK EKONOMICZNYCH I ZARZĄDZANIA NR 31 Ewa Dziawgo Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu ANALIZA WRAŻLIWOŚCI CENY OPCJI O UWARUNKOWANEJ PREMII Streszczenie W artykule przedstawiono

Bardziej szczegółowo

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH KARTA PRODUKTU - BARIEROWA OPCJA WALUTOWA PUT Z BARIERĄ WEJŚCIA (IN) Warszawa, październik 2018 www.pekao.com.pl Cechy ogólne dokumentu i zastrzeżenia prawne Cechy

Bardziej szczegółowo

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH KARTA PRODUKTU - SUPER FORWARD LIMITED OUTLOOK Warszawa, październik 2018 www.pekao.com.pl Cechy ogólne dokumentu i zastrzeżenia prawne Cechy ogólne dokumentu Karta

Bardziej szczegółowo

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH KARTA PRODUKTU - BARIEROWA OPCJA WALUTOWA CALL Z BARIERĄ WYJŚCIA (OUT) Warszawa, październik 2018 www.pekao.com.pl Cechy ogólne dokumentu i zastrzeżenia prawne

Bardziej szczegółowo

OPCJE MIESIĘCZNE NA INDEKS WIG20

OPCJE MIESIĘCZNE NA INDEKS WIG20 OPCJE MIESIĘCZNE NA INDEKS WIG20 1 TROCHĘ HISTORII 1973 Fisher Black i Myron Scholes opracowują precyzyjną metodę obliczania wartości opcji słynny MODEL BLACK/SCHOLES 2 TROCHĘ HISTORII 26 kwietnia 1973

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym 1

Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym 1 Ćwiczenia ZPI 1 Kupno opcji Profil wypłaty dla nabywcy opcji kupna. Z/S Premia (P) np. 100 Kurs wykonania opcji (X) np. 2500 Punkt opłacalności X + P 2500+100=2600 WIG20 2 Kupno opcji Profil wypłaty dla

Bardziej szczegółowo

Inżynieria Finansowa: 5. Opcje

Inżynieria Finansowa: 5. Opcje Inżynieria Finansowa: 5. Opcje Piotr Bańbuła atedra Ekonomii Ilościowej, AE wiecień 2017 r. Warszawa, Szkoła Główna Handlowa Amounts outstanding of assets and derivatives Derivatives Derivatives Note:

Bardziej szczegółowo

Inwestor musi wybrać następujące parametry: instrument bazowy, rodzaj opcji (kupna lub sprzedaży, kurs wykonania i termin wygaśnięcia.

Inwestor musi wybrać następujące parametry: instrument bazowy, rodzaj opcji (kupna lub sprzedaży, kurs wykonania i termin wygaśnięcia. Opcje na GPW (II) Wbrew ogólnej opinii, inwestowanie w opcje nie musi być trudne. Na rynku tym można tworzyć strategie dla doświadczonych inwestorów, ale również dla początkujących. Najprostszym sposobem

Bardziej szczegółowo

Najchętniej odwraca pozycję. Ale jeśli nie może, to replikuje transakcję przeciwstawną. strategie opcyjne

Najchętniej odwraca pozycję. Ale jeśli nie może, to replikuje transakcję przeciwstawną. strategie opcyjne Opcje (2) delta hedging strategie opcyjne 1 Co robi market-maker maker wystawiający opcje? Najchętniej odwraca pozycję Ale jeśli nie może, to replikuje transakcję przeciwstawną SGH, Rynki Finansowe, Materiały

Bardziej szczegółowo

Do końca 2003 roku Giełda wprowadziła promocyjne opłaty transakcyjne obniżone o 50% od ustalonych regulaminem.

Do końca 2003 roku Giełda wprowadziła promocyjne opłaty transakcyjne obniżone o 50% od ustalonych regulaminem. Opcje na GPW 22 września 2003 r. Giełda Papierów Wartościowych rozpoczęła obrót opcjami kupna oraz opcjami sprzedaży na indeks WIG20. Wprowadzenie tego instrumentu stanowi uzupełnienie oferty instrumentów

Bardziej szczegółowo

Opis Lokat Dwuwalutowych i Inwestycyjnych

Opis Lokat Dwuwalutowych i Inwestycyjnych Opis Lokat Dwuwalutowych i Inwestycyjnych mbank.pl Spis treści 1. Definicje...3 2. Lokaty Dwuwalutowe...3 3. Lokaty Inwestycyjne...4 4. Zasady przedterminowego wycofania Lokaty...4 5. Niedostarczenie środków...4

Bardziej szczegółowo

Jak zabezpieczyć przedsiębiorstwo przed wahaniami koniunktury?

Jak zabezpieczyć przedsiębiorstwo przed wahaniami koniunktury? Jak zabezpieczyć przedsiębiorstwo przed wahaniami koniunktury? Marek Trocha Agencja Rozwoju Pomorza S.A. portal madeinpomorskie.pl Wstęp Gra symulacyjna Omówienie Przykłady Wnioski Wahania koniunktury

Bardziej szczegółowo

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH Warszawa, październik 2018 www.pekao.com.pl Cechy ogólne dokumentu i zastrzeżenia prawne Cechy ogólne dokumentu Karta Produktu zawiera podstawowe informacje o instrumencie

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym 1

Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym 1 Ćwiczenia ZPI 1 Kupno opcji Profil wypłaty dla nabywcy opcji kupna. Z/S Kurs wykonania Opcji (X) Premia (P) Punkt opłacalności X + P WIG20 2 Kupno opcji Profil wypłaty dla nabywcy opcji sprzedaży. Z/S

Bardziej szczegółowo

OPCJE WARSZTATY INWESTYCYJNE TMS BROKERS

OPCJE WARSZTATY INWESTYCYJNE TMS BROKERS OPCJE WARSZTATY INWESTYCYJNE TMS BROKERS Możliwości inwestycyjne akcje, kontrakty, opcje Akcje zysk: tylko wzrosty lub tylko spadki (krótka sprzedaż), brak dźwigni finansowej strata: w zależności od spadku

Bardziej szczegółowo

Opcje. Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym 1

Opcje. Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym 1 Opcje Ćwiczenia ZPI 1 Kupno opcji Profil wypłaty dla nabywcy opcji kupna. Z/S Premia (P) np. 100 Kurs wykonania opcji (X) np. 2500 Punkt opłacalności X + P 2500+100=2600 WIG20 2 Kupno opcji Profil wypłaty

Bardziej szczegółowo

(Regulamin TTO) z dnia 12 lutego 2014 r.

(Regulamin TTO) z dnia 12 lutego 2014 r. 1. Postanowienia ogólne 1. Regulamin Towarowych Transakcji Opcyjnych zwany dalej Regulaminem TTO określa zasady i tryb zawierania oraz rozliczania Towarowych Transakcji Opcyjnych na podstawie Umowy Ramowej

Bardziej szczegółowo

Opcje giełdowe. Wprowadzenie teoretyczne oraz zasady obrotu

Opcje giełdowe. Wprowadzenie teoretyczne oraz zasady obrotu Opcje giełdowe Wprowadzenie teoretyczne oraz zasady obrotu NAJWAŻNIEJSZE CECHY OPCJI Instrument pochodny (kontrakt opcyjny), Asymetryczny profil wypłaty, Możliwość budowania portfeli o różnych profilach

Bardziej szczegółowo

Rynek opcji walutowych. dr Piotr Mielus

Rynek opcji walutowych. dr Piotr Mielus Rynek opcji walutowych dr Piotr Mielus Rynek walutowy a rynek opcji Geneza rynku opcji walutowych Charakterystyka rynku opcji Specyfika rynku polskiego jako rynku wschodzącego 2 Geneza rynku opcji walutowych

Bardziej szczegółowo

Wykaz zmian wprowadzonych do statutu KBC LIDERÓW RYNKU Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w dniu 10 czerwca 2010 r.

Wykaz zmian wprowadzonych do statutu KBC LIDERÓW RYNKU Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w dniu 10 czerwca 2010 r. Wykaz zmian wprowadzonych do statutu KBC LIDERÓW RYNKU Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w dniu 10 czerwca 2010 r. art. 12 ust. 2 Statutu Brzmienie dotychczasowe: 2. Cel Subfunduszu Global Partners Kredyt

Bardziej szczegółowo

EKONOMIA XL NAUKI HUMANISTYCZNO-SPOŁECZNE ZESZYT 391 TORUŃ Ewa Dziawgo WYCENA POTĘGOWEJ ASYMETRYCZNEJ OPCJI KUPNA

EKONOMIA XL NAUKI HUMANISTYCZNO-SPOŁECZNE ZESZYT 391 TORUŃ Ewa Dziawgo WYCENA POTĘGOWEJ ASYMETRYCZNEJ OPCJI KUPNA ACTA UNIVERSITATIS NICOLAI COPERNICI EKONOMIA XL NAUKI HUMANISTYCZNO-SPOŁECZNE ZESZYT 391 TORUŃ 2009 Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Katedra Ekonometrii i Statystyki Ewa Dziawgo WYCENA POTĘGOWEJ

Bardziej szczegółowo

Opcje. istota transakcji opcyjnych, rodzaje opcji, czynniki wpływające na wartość opcji (premii).

Opcje. istota transakcji opcyjnych, rodzaje opcji, czynniki wpływające na wartość opcji (premii). Opcje istota transakcji opcyjnych, rodzaje opcji, czynniki wpływające na wartość opcji (premii). 1 Mała powtórka: instrumenty liniowe Takie, w których funkcja wypłaty jest liniowa (np. forward, futures,

Bardziej szczegółowo

OPCJE WALUTOWE. kurs realizacji > kurs terminowy OTM ATM kurs realizacji = kurs terminowy ITM ITM kurs realizacji < kurs terminowy ATM OTM

OPCJE WALUTOWE. kurs realizacji > kurs terminowy OTM ATM kurs realizacji = kurs terminowy ITM ITM kurs realizacji < kurs terminowy ATM OTM OPCJE WALUTOWE Opcja walutowa jako instrument finansowy zdobył ogromną popularność dzięki wielu możliwości jego wykorzystania. Minimalizacja ryzyka walutowego gdziekolwiek pojawiają się waluty to niewątpliwie

Bardziej szczegółowo

STRATEGIA OPCYJNA KORYTARZ WYKORZYSTYWANA JAKO ZABEZPIECZENIE PRZED WZROSTEM KURSÓW WALUTOWYCH

STRATEGIA OPCYJNA KORYTARZ WYKORZYSTYWANA JAKO ZABEZPIECZENIE PRZED WZROSTEM KURSÓW WALUTOWYCH Zabezpieczenie przed wzrostem kursu walutowego Możliwość korzystania ze spadku kursów ograniczona do określonego poziomu Brak kosztów związanych z zawarciem transakcji Strategia opcyjna KORYTARZ, wykorzystywana

Bardziej szczegółowo

Walutowe transakcje terminowe 1 FORWARD-KUPNO/SPRZEDAŻ WALUTY NA TERMIN...

Walutowe transakcje terminowe 1 FORWARD-KUPNO/SPRZEDAŻ WALUTY NA TERMIN... Walutowe transakcje terminowe 1 FORWARD-KUPNO/SPRZEDAŻ WALUTY NA TERMIN... 4 Walutowe transakcje pochodne 2 OPCJE PLAIN VANILLA... 8 2.1 ZAKUP OPCJI CALL I PUT... 8 2.2 SPRZEDAŻ OPCJI CALL I PUT... 10

Bardziej szczegółowo

OPCJE FOREX NA PLATFORMIE DEALBOOK 360

OPCJE FOREX NA PLATFORMIE DEALBOOK 360 OPCJE FOREX NA PLATFORMIE DEALBOOK 360 Inwestuj na rynku i zabezpieczaj swoje pozycje z wykorzystaniem opcji walutowych, najnowszego produktu oferowanego przez GFT. Jeśli inwestowałeś wcześniej na rynku

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym. Opcje Strategie opcyjne

Ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym. Opcje Strategie opcyjne Ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym Opcje Strategie opcyjne 1 Współczynniki greckie Współczynniki greckie określają o ile zmieni się kurs opcji w wyniku zmiany wartości poszczególnych

Bardziej szczegółowo

Wycena opcji. Dr inż. Bożena Mielczarek

Wycena opcji. Dr inż. Bożena Mielczarek Wycena opcji Dr inż. Bożena Mielczarek Stock Price Wahania ceny akcji Cena jednostki podlega niewielkim wahaniom dziennym (miesięcznym) wykazując jednak stały trend wznoszący. Cena może się doraźnie obniżać,

Bardziej szczegółowo

Marcin Bartkowiak Krzysztof Echaust INSTRUMENTY POCHODNE WPROWADZENIE DO INŻYNIERII FINANSOWEJ

Marcin Bartkowiak Krzysztof Echaust INSTRUMENTY POCHODNE WPROWADZENIE DO INŻYNIERII FINANSOWEJ Marcin Bartkowiak Krzysztof Echaust INSTRUMENTY POCHODNE WPROWADZENIE DO INŻYNIERII FINANSOWEJ Spis treści Przedmowa... 7 1. Rynek instrumentów pochodnych... 9 1.1. Instrumenty pochodne... 9 1.2. Rynek

Bardziej szczegółowo

Opcje jako uzupełnienie portfela inwestycyjnego

Opcje jako uzupełnienie portfela inwestycyjnego Opcje jako uzupełnienie portfela inwestycyjnego forex, wszystkie towary, rynki giełda w jednym miejscu Istota opcji Łac. optio- oznacza wolna wola, wolny wybór Kontrakt finansowy, który nabywcy daje prawo

Bardziej szczegółowo

OPISY PRODUKTÓW. Rabobank Polska S.A.

OPISY PRODUKTÓW. Rabobank Polska S.A. OPISY PRODUKTÓW Rabobank Polska S.A. Warszawa, marzec 2010 Wymiana walut (Foreign Exchange) Wymiana walut jest umową pomiędzy bankiem a klientem, w której strony zobowiązują się wymienić w ustalonym dniu

Bardziej szczegółowo

Opcje. Dr hab Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW

Opcje. Dr hab Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW Opcje 1 Opcje Narysuj: Profil wypłaty dla nabywcy opcji kupna. Profil wypłaty dla nabywcy opcji sprzedaży. Profil wypłaty dla wystawcy opcji kupna. Profil wypłaty dla wystawcy opcji sprzedaży. 2 Przykład

Bardziej szczegółowo

Opcje. Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym 1

Opcje. Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym 1 Opcje Ćwiczenia ZPI 1 Kupno opcji Profil wypłaty dla nabywcy opcji kupna. Z/S Premia (P) np. 100 Kurs wykonania opcji (X) np. 2500 Punkt opłacalności X + P 2500+100=2600 WIG20 2 Kupno opcji Profil wypłaty

Bardziej szczegółowo

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH Warszawa, październik 2018 www.pekao.com.pl Cechy ogólne dokumentu i zastrzeżenia prawne Cechy ogólne dokumentu Karta Produktu zawiera podstawowe informacje o instrumencie

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym

Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym Ćwiczenia ZPI 1 Short Long Strategie (struktury opcyjne) mechanizm osiągnięcia zysku ze złożenia ze sobą prostych opcji. Zbudowanie odpowiedniej struktury pozwoli uszyć na miarę strategię dla inwestora,

Bardziej szczegółowo

Strategie opcyjne. Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym

Strategie opcyjne. Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym Strategie opcyjne Ćwiczenia ZPI 1 Strategie opcyjne cel stosowania Strategie (struktury opcyjne) mechanizm osiągnięcia zysku ze złożenia ze sobą prostych opcji. Zbudowanie odpowiedniej struktury pozwoli

Bardziej szczegółowo

Kontrakty terminowe na GPW

Kontrakty terminowe na GPW Kontrakty terminowe na GPW Czym jest kontrakt terminowy? Umowa między 2 stronami: nabywcą i sprzedawcą Nabywca zobowiązuje się do kupna instrumentu bazowego w określonym momencie w przyszłości po określonej

Bardziej szczegółowo

Forward Rate Agreement

Forward Rate Agreement Forward Rate Agreement Nowoczesne rynki finansowe oferują wiele instrumentów pochodnych. Należą do nich: opcje i warranty, kontrakty futures i forward, kontrakty FRA (Forward Rate Agreement) oraz swapy.

Bardziej szczegółowo

mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW Ćwiczenia 8

mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW Ćwiczenia 8 Ćwiczenia 8 Opcja jest to umowa między nabywcą (posiadaczem) a sprzedawcą (wystawcą), dająca nabywcy prawo do kupna (opcja kupna) lub sprzedaży (opcja sprzedaży) instrumentu bazowego przed lub w ustalonym

Bardziej szczegółowo

Rynek instrumentów pochodnych w listopadzie 2011 r. INFORMACJA PRASOWA

Rynek instrumentów pochodnych w listopadzie 2011 r. INFORMACJA PRASOWA Warszawa, 5 grudnia 2011 r. Rynek instrumentów pochodnych w listopadzie 2011 r. INFORMACJA PRASOWA W listopadzie 2011 roku wolumen obrotu wszystkimi instrumentami pochodnymi wyniósł 1,27 mln sztuk, wobec

Bardziej szczegółowo

ABC opcji giełdowych. Krzysztof Mejszutowicz Dział Rynku Terminowego GPW

ABC opcji giełdowych. Krzysztof Mejszutowicz Dział Rynku Terminowego GPW ABC opcji giełdowych Krzysztof Mejszutowicz Dział Rynku Terminowego GPW Warszawa, kwiecień 2015 Czym są opcje indeksowe (1) Kupno opcji Koszt nabycia Zysk Strata Możliwość inwestowania na wzrost i spadek

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz skrótów. Wykaz schematów. Wstęp. Rozdział I Wprowadzenie

Spis treści. Wykaz skrótów. Wykaz schematów. Wstęp. Rozdział I Wprowadzenie Spis treści Wykaz skrótów Wykaz schematów Wstęp Rozdział I Wprowadzenie Rozdział II Pochodny instrument finansowy jako przedmiot opodatkowania w podatku na tle różnych dziedzin prawa 1. Przedmiot i podstawa

Bardziej szczegółowo

WALUTOWE TRANSAKCJE TERMINOWE 1 FORWARD-KUPNO/SPRZEDAŻ WALUTY NA TERMIN...

WALUTOWE TRANSAKCJE TERMINOWE 1 FORWARD-KUPNO/SPRZEDAŻ WALUTY NA TERMIN... WALUTOWE TRANSAKCJE TERMINOWE 1 FORWARD-KUPNO/SPRZEDAŻ WALUTY NA TERMIN... 3 WALUTOWE TRANSAKCJE POCHODNE 2 OPCJE PLAIN VANILLA... 8 2.1 ZAKUP OPCJI CALL I PUT... 8 2.2 SPRZEDAŻ OPCJI CALL I PUT... 10

Bardziej szczegółowo

Zabezpieczenie przed ryzykiem walutowym

Zabezpieczenie przed ryzykiem walutowym Instytut Interwencji Gospodarczych BCC we współpracy z ekspertami prezentuje cykl porad z zakresu przedsiębiorczości i inwestowania. Doświadczeni eksperci, na łamach Biuletynu Specjalnego BCC oraz w portalu

Bardziej szczegółowo

Strategie: sposób na opcje

Strategie: sposób na opcje X-Trade Brokers Dom Maklerski S.A. Strategie: sposób na opcje z wykorzystaniem systemu Option Trader Tomasz Uściński X-Trade Brokers Dom Maklerski S.A. www.xtb.pl 1 Definicja opcji Opcja: Kontrakt finansowy,

Bardziej szczegółowo

OPCJE W to też możesz inwestować na giełdzie

OPCJE W to też możesz inwestować na giełdzie OPCJE NA WIG 20 W to też możesz inwestować na giełdzie GIEŁDAPAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH WARSZAWIE OPCJE NA WIG 20 Opcje na WIG20 to popularny instrument, którego obrót systematycznie rośnie. Opcje dają ogromne

Bardziej szczegółowo

Forward kontrakt terminowy o charakterze rzeczywistym (z dostawą instrumentu bazowego).

Forward kontrakt terminowy o charakterze rzeczywistym (z dostawą instrumentu bazowego). Kontrakt terminowy (z ang. futures contract) to umowa pomiędzy dwiema stronami, z których jedna zobowiązuje się do kupna, a druga do sprzedaży, w określonym terminie w przyszłości (w tzw. dniu wygaśnięcia)

Bardziej szczegółowo

Analiza instrumentów pochodnych

Analiza instrumentów pochodnych Analiza instrumentów pochodnych Dr Wioletta Nowak Wykład 6 trategie opcyjne trategie bez pokrycia trategie z pokryciem trategie rozpiętościowe trategie kombinowane trategie bez pokrycia (uncovered) Zakup

Bardziej szczegółowo

WARRANTY OPCYJNE. W to też możesz inwestować na giełdzie GIEŁDAPAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH WARSZAWIE

WARRANTY OPCYJNE. W to też możesz inwestować na giełdzie GIEŁDAPAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH WARSZAWIE WARRANTY OPCYJNE W to też możesz inwestować na giełdzie GIEŁDAPAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH WARSZAWIE WARRANTY OPCYJNE Warranty opcyjne (dalej: warranty) są papierami wartościowymi emitowanymi przez instytucje

Bardziej szczegółowo

Opis Lokat Strukturyzowanych

Opis Lokat Strukturyzowanych Opis Lokat Strukturyzowanych mbank.pl Spis treści 1. Definicje...3 2. Lokaty Dwuwalutowe...3 3. Lokaty Inwestycyjne...4 4. Zasady przedterminowego wycofania Lokaty...4 5. Niedostarczenie środków...4 6.

Bardziej szczegółowo

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH

PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH PRODUKTY DEPARTAMENTU RYNKÓW FINANSOWYCH Warszawa, październik 2018 www.pekao.com.pl Cechy ogólne dokumentu i zastrzeżenia prawne Cechy ogólne dokumentu Karta Produktu zawiera podstawowe informacje o instrumencie

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 768 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR WŁASNOŚCI OPCJI CAPPED.

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 768 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR WŁASNOŚCI OPCJI CAPPED. ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 768 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR 63 213 EWA DZIAWGO Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu WŁASNOŚCI OPCJI CAPPED Streszczenie W artykule

Bardziej szczegółowo

Ostrzeżenie: Zamierzasz kupić produkt, który jest skomplikowany i może być trudny do zrozumienia. Kontakt telefoniczny:

Ostrzeżenie: Zamierzasz kupić produkt, który jest skomplikowany i może być trudny do zrozumienia. Kontakt telefoniczny: Dokument zawierający kluczowe informacje Cel: Poniższy dokument zawiera kluczowe informacje o danym produkcie inwestycyjnym. Nie jest to materiał marketingowy. Udzielenie tych informacji jest wymagane

Bardziej szczegółowo

Inżynieria Finansowa: 5. Opcje

Inżynieria Finansowa: 5. Opcje Inżynieria Finansowa: 5. Opcje Piotr Bańbuła atedra Ekonomii Ilościowej, AE Listopad 2014 r. Warszawa, Szkoła Główna Handlowa Opcje - typy Opcja jest asymetrycznym instrumentem. Opcja (standardowa, prosta,

Bardziej szczegółowo

KUPNO EUROPEJSKIEJ WALUTOWEJ OPCJI BARIEROWEJ PUT

KUPNO EUROPEJSKIEJ WALUTOWEJ OPCJI BARIEROWEJ PUT KUPNO EUROPEJSKIEJ WALUTOWEJ OPCJI BARIEROWEJ PUT Europejska walutowa opcja barierowa jest modyfikacją klasycznej europejskiej opcji walutowej polegającą na dodaniu ograniczeń dotyczących jej realizacji

Bardziej szczegółowo

R NKI K I F I F N N NSOW OPCJE

R NKI K I F I F N N NSOW OPCJE RYNKI FINANSOWE OPCJE Wymagania dotyczące opcji Standard opcji Interpretacja nazw Sposoby ustalania ostatecznej ceny rozliczeniowej dla opcji na GPW OPCJE - definicja Kontrakt finansowy, w którym kupujący

Bardziej szczegółowo

Opcje Giełdowe. Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego GPW

Opcje Giełdowe. Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego GPW Opcje Giełdowe Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego GPW Warszawa, 7 maja 2014 Czym są opcje indeksowe (1) Kupno opcji Koszt nabycia Zysk Strata Prawo, lecz nie obligacja, do kupna lub sprzedaży instrumentu

Bardziej szczegółowo

Instrumenty zabezpieczające przed ryzykiem w warunkach kryzysu Ryzyko kursowe i opcje walutowe

Instrumenty zabezpieczające przed ryzykiem w warunkach kryzysu Ryzyko kursowe i opcje walutowe Instrumenty zabezpieczające przed ryzykiem w warunkach kryzysu Ryzyko kursowe i opcje walutowe dr Piotr Mielus Departament Instytucji Finansowych i Produktów Bankowości Inwestycyjnej Warszawa, 29 kwietnia

Bardziej szczegółowo

RZECZYWISTE ŹRÓDŁA TOKSYCZNOŚCI OPCJI WALUTOWYCH

RZECZYWISTE ŹRÓDŁA TOKSYCZNOŚCI OPCJI WALUTOWYCH NAUKI O FINANSACH FINANCIAL SCIENCES 1(14) 2013 ISSN 2080-5993 Bartosz Pięta Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu RZECZYWISTE ŹRÓDŁA TOKSYCZNOŚCI OPCJI WALUTOWYCH Streszczenie: Celem artykułu jest pokazanie

Bardziej szczegółowo

OGŁOSZENIE Z DNIA 05 lipca 2016 r. O ZMIANIE STATUTU UNIFUNDUSZE SPECJALISTYCZNEGO FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO OTWARTEGO

OGŁOSZENIE Z DNIA 05 lipca 2016 r. O ZMIANIE STATUTU UNIFUNDUSZE SPECJALISTYCZNEGO FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO OTWARTEGO OGŁOSZENIE Z DNIA 05 lipca 2016 r. O ZMIANIE STATUTU UNIFUNDUSZE SPECJALISTYCZNEGO FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO OTWARTEGO Niniejszym, Union Investment Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. ogłasza o zmianie

Bardziej szczegółowo

Zajmujemy pozycję na grupie instrumentów walutowych (Forex)

Zajmujemy pozycję na grupie instrumentów walutowych (Forex) Zajmujemy pozycję na grupie instrumentów walutowych (Forex) Istotą inwestowania za pomocą kontraktów różnic kursowych (KRK, CFD) jest zarabianie na różnicy pomiędzy kursem z momentu rozpoczęcia transakcji,

Bardziej szczegółowo

Regulamin Walutowych Transakcji Opcyjnych Egzotycznych

Regulamin Walutowych Transakcji Opcyjnych Egzotycznych Regulamin Walutowych Transakcji Opcyjnych Egzotycznych 1. Postanowienia ogólne 1. Regulamin Walutowych Transakcji Opcyjnych Egzotycznych zwany dalej Regulaminem WTX określa zasady i tryb zawierania oraz

Bardziej szczegółowo

Ucieczka inwestorów od ryzykownych aktywów zaowocowała stratami funduszy akcji i mieszanych.

Ucieczka inwestorów od ryzykownych aktywów zaowocowała stratami funduszy akcji i mieszanych. Ucieczka inwestorów od ryzykownych aktywów zaowocowała stratami funduszy akcji i mieszanych. Wichura, która w pierwszych dniach sierpnia przetoczyła się nad światowymi rynkami akcji, przyczyniła się do

Bardziej szczegółowo

ANALIZA WRAŻLIWOŚCI CENY OPCJI FLOORED

ANALIZA WRAŻLIWOŚCI CENY OPCJI FLOORED STUDIA I PRACE WYDZIAŁU NAUK EKONOMICZNYCH I ZARZĄDZANIA NR 36 Ewa Dziawgo * Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu ANALIZA WRAŻLIWOŚCI CENY OPCJI FLOORED STRESZCZENIE W artykule przedstawiono charakterystykę

Bardziej szczegółowo

Rodzaje opcji potęgowych i ich ryzyko delty

Rodzaje opcji potęgowych i ich ryzyko delty A N N A L E S U N I V E R S I TAT I S M A R I A E C U R I E - S K O D O W S K A LUBLIN POLONIA VOL. XLIV, 2 SECTIO H 21 EWA DZIAWGO Rodzaje opcji potęgowych i ich ryzyko delty Types of power options and

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie ryzykiem. Wykład 3 Instrumenty pochodne

Zarządzanie ryzykiem. Wykład 3 Instrumenty pochodne Zarządzanie ryzykiem Wykład 3 Instrumenty pochodne Definicja instrumenty pochodne to: prawa majątkowe, których cena rynkowa zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości papierów wartościowych,

Bardziej szczegółowo

STRATEGIE NA RYNKU OPCJI. SPRZEDAŻ OPCJI SPRZEDAŻY (Short Put)

STRATEGIE NA RYNKU OPCJI. SPRZEDAŻ OPCJI SPRZEDAŻY (Short Put) STRATEGIE NA RYNKU OPCJI SPRZEDAŻ OPCJI SPRZEDAŻY (Short Put) * * * Niniejsza broszura ma charakter jedynie edukacyjny i nie stanowi oferty kupna ani oferty sprzedaży żadnych instrumentów finansowych ani

Bardziej szczegółowo