Spis treści Rozdział I. Zasady sprawowania opieki zdrowotnej w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

Transkrypt

1 Spis treści Wykaz skrótów... XIII Rozdział I. Zasady sprawowania opieki zdrowotnej w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej Wprowadzenie. Rozwój rozwiązań prawnych Umiejscowienie regulacji w systemie prawa Podmiotowy zakres regulacji Zakres przedmiotowy regulacji Rozdział II. Definicja oraz cechy szczególne zawodu lekarza i lekarza dentysty Wprowadzenie Przedmiotowy zakres zawodu lekarza I. Uwagi wstępne II. Udzielenie świadczeń zdrowotnych III. Prace badawcze IV. Nauczanie zawodu lekarza V. Kierowanie podmiotem leczniczym VI. Zatrudnienie w NFZ i innych urzędach Profesjonalny charakter czynności lekarskich Zawód lekarza jako zawód zaufania publicznego Zawód lekarza jako wolny zawód Podsumowanie Rozdział III. Prawo wykonywania zawodu lekarza Wprowadzenie Warunki uzyskania prawa wykonywania zawodu lekarza/lekarza dentysty I. Uwagi wstępne II. Obywatelstwo polskie lub innego kraju członkowskiego Unii Europejskiej III. Posiadanie dyplomu lekarza lub lekarza dentysty IV. Pełna zdolność do czynności prawnych... 39

2 VI Spis treści V. Stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu lekarza lub lekarza dentysty VI. Nienaganna postawa etyczna VII. Odbycie stażu podyplomowego lekarza lub lekarza dentysty VIII. Złożenie z wynikiem pozytywnym Lekarskiego Egzaminu Końcowego lub Lekarsko-Dentystycznego Egzaminu Końcowego.. 51 IX. Uzyskiwanie prawa wykonywania zawodu lekarza przez cudzoziemców Procedura uzyskiwania prawa wykonywania zawodu oraz wpisu do rejestru lekarzy Rozdział IV. Kwalifikacje zawodowe lekarzy Wprowadzenie. Punkty edukacyjne Specjalizacja I. Uwagi wprowadzające II. Postępowanie kwalifikacyjne do rozpoczęcia szkolenia specjalizacyjnego III. Tryby szkolenia specjalizacyjnego i jego przebieg IV. Kierownik specjalizacji V. Państwowy Egzamin Specjalizacyjny Rozdział V. Formy wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty Wprowadzenie Wykonywanie zawodu lekarza na podstawie stosunku pracy I. Uwagi wprowadzające II. Czas pracy w podmiotach leczniczych III. Dodatkowe świadczenia pieniężne związane z pracą w samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej Prowadzenie praktyki lekarskiej I. Uwagi wstępne II. Formy praktyk lekarskich III. Warunki podjęcia praktyki lekarskiej Wprowadzenie Rejestracja działalności gospodarczej Lekarz przedsiębiorca Wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej Wpis do Krajowego Rejestru Sądowego Szczególne warunki dotyczące rozpoczęcia praktyki lekarskiej Uwagi wprowadzające Warunki podmiotowe Warunki techniczne Rejestracja

3 Spis treści VII IV. Podawanie do publicznej wiadomości informacji o prowadzonej praktyce zawodowej V. Możliwość zatrudniania innych osób VI. Kontrola i wizytacja praktyki zawodowej VII. Wykreślenie z rejestru i zakończenie działalności Rozdział VI. Obowiązek udzielenia pomocy medycznej Wprowadzenie i źródła prawne obowiązku udzielania pomocy Podmiotowy i przedmiotowy zakres obowiązku udzielania pomocy medycznej Przypadki legalnego zaniechania udzielania pomocy I. Uwagi wstępne II. Regulacja zawarta w art. 162 KK III. Unormowania zawarte w ustawach korporacyjnych IV. Przyczyny zaniechania pomocy leżące po stronie pacjenta Sprzeciw pacjenta Klauzule antycypacyjne Ratowanie samobójców Podawanie krwi Świadkom Jehowy Rozdział VII. Dokumentacja medyczna Wprowadzenie, źródła regulacji Pojęcie, rodzaje i treść dokumentacji medycznej Sposób prowadzenia dokumentacji medycznej oraz jej ochrona Zasady udostępniania dokumentacji medycznej I. Wprowadzenie II. Krąg podmiotów uprawnionych do dostępu do dokumentacji medycznej Uwagi wstępne Pacjent i jego przedstawiciel ustawowy Osoba upoważniona przez pacjenta Uprawnione instytucje i urzędy III. Sposób udostępnienia dokumentacji medycznej IV. Procedura udostępnienia dokumentacji medycznej i konsekwencje prawne bezpodstawnej odmowy dostępu V. Opłaty za udostępnienie dokumentacji medycznej Przechowywanie dokumentacji medycznej Rozdział VIII. Tajemnica medyczna Wprowadzenie I. Uzasadnienie obowiązku zachowania tajemnicy medycznej II. Źródła prawne tajemnicy medycznej

4 VIII Spis treści 28. Zakres podmiotowy i przedmiotowy tajemnicy medycznej (w tym lekarskiej) Formy i sposoby naruszenia tajemnicy medycznej (lekarskiej) Sankcje za naruszenie tajemnicy lekarskiej Przypadki dopuszczalnego ujawnienia tajemnicy medycznej (lekarskiej) I. Uwagi wstępne II. Upoważnienie udzielone przez pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego III. Ujawnienie tajemnicy uzasadnione dobrem pacjenta IV. Ochrona interesu osób trzecich i interesu publicznego V. Zwolnienie z obowiązku konfidencji na podstawie odrębnych ustaw VI. Ujawnienie tajemnicy medycznej po śmierci pacjenta Ujawnienie tajemnicy medycznej na potrzeby postępowań prawnych I. Prawny i społeczny obowiązek denuncjacji II. Ujawnienie danych objętych tajemnicą medyczną na potrzeby postępowania karnego i cywilnego Rozdział IX. Zgoda na wykonanie zabiegu leczniczego Wprowadzenie Ewolucja poglądów na temat wymogu zgody pacjenta na zabieg leczniczy Warunki skutecznej zgody pacjenta na zabieg leczniczy I. Uwagi wstępne II. Podmiotowy zakres zgody Zgoda pacjenta Zgoda zastępcza (substytucyjna) Uwagi wstępne Małoletni Osoby ubezwłasnowolnione Zgoda kumulatywna (równoległa) Zgoda (zezwolenie) sądu opiekuńczego III. Zgoda uświadomiona (objaśniona) Uwagi wstępne Zakres przekazywanych informacji Sposób przekazania informacji Podmioty uprawnione do uzyskania informacji Wprowadzenie Osoby uprawnione do podejmowania decyzji terapeutycznych Pacjent Przedstawiciel ustawowy

5 Spis treści 4.3. Osoby niemające kompetencji do podejmowania decyzji terapeutycznych Osoby upoważnione przez pacjenta (przedstawiciela ustawowego) Osoby bliskie Osoby małoletnie poniżej 16. r.ż Ograniczenie obowiązku informacyjnego Wprowadzenie Żądanie pacjenta Przywilej terapeutyczny Podsumowanie IV. Wymóg dobrowolności zgody oraz jej szczegółowości V. Forma zgody Wykonanie zabiegów za zgodą domniemaną I. Wprowadzenie II. Zgoda domniemana przy zabiegach prostych III. Zgoda domniemana w przypadku zabiegów operacyjnych i o podwyższonym ryzyku dla pacjenta IV. Zgoda domniemana na rozszerzenie pola zabiegu wyjątek terapeutyczny Przypadki przymusowego leczenia I. Uwagi wstępne II. Ochrona społeczeństwa przed skutkami nałogów przeciwdziałanie i leczenie uzależnień Leczenie osób uzależnionych od alkoholu Leczenie osób uzależnionych od narkotyków Przymusowe leczenie w związku z popełnieniem przestępstwa Stosowanie środków leczniczych wobec nieletnich III. Leczenie osób z zaburzeniami psychicznymi Uwagi wstępne Przymusowe badanie osób z zaburzeniami psychicznymi Przymusowa hospitalizacja Uwagi wstępne Tryb nagły Tryb wnioskowy Przymusowe leczenie osób niepoczytalnych na zasadach Kodeksu karnego IV. Leczenie związane z chorobami zakaźnymi V. Przymusowe wykonywanie zabiegów lekarskich na potrzeby postępowania karnego VI. Przymusowe leczenie osób osadzonych Karna odpowiedzialność za wykonanie zabiegu bez zgody pacjenta IX

6 X Spis treści Rozdział X. Stwierdzanie zgonu i postępowanie ze zwłokami Wprowadzenie i źródła regulacji Podmioty uprawnione do stwierdzania zgonu Obowiązki lekarza stwierdzającego zgon Wynagrodzenie za stwierdzenie zgonu oraz wystawienie karty zgonu Sekcja zwłok Podsumowanie Rozdział XI. Eksperymenty medyczne Wprowadzenie Ewolucja unormowań etycznych i prawnych dotyczących eksperymentów na ludziach Typologia eksperymentów medycznych Zasadność przeprowadzenia eksperymentu opłacalność projektu Przestrzeganie reguł ostrożnego eksperymentowania Zgoda uczestnika eksperymentu I. Ewolucja regulacji dotyczącej zgody uczestnika eksperymentu II. Warunki skuteczności prawnej zgody uczestnika eksperymentu Uwagi wstępne Uświadomienie zgody Dobrowolność zgody Czas wyrażenia i szczegółowość zgody Podmioty uprawnione do wyrażenia zgody Sposób wyrażenia i forma zgody Cofnięcie zgody i przerwanie eksperymentu Wykonanie eksperymentu bez zgody Odpowiedzialność karna za wykonanie eksperymentu bez skutecznie prawnej zgody Pozytywna opinia komisji bioetycznej Podsumowanie Rozdział XII. Przerywanie ciąży Wprowadzenie Ewolucja poglądów i regulacji prawnych dotyczących zabiegów przerywania ciąży I. Unormowania antyczne II. Poglądy Kościoła katolickiego III. Światowe unormowania średniowieczne i nowożytne IV. Regulacje na ziemiach polskich Modele regulacji dotyczącej przerywania ciąży Warunki dopuszczalności przerywania ciąży w aktualnym stanie prawnym I. Wskazania do przerwania ciąży II. Zgoda na przerwanie ciąży

7 Spis treści 57. Przypadki niepodlegające regulacji aborcyjnej I. Zapłodnienie in vitro II. Ciąża obumarła III. Stosowanie tabletek wczesnoporonnych Odpowiedzialność za nielegalny zabieg przerwania ciąży I. Sankcje karne II. Sankcje cywilne III. Sankcje zawodowe Rozdział XIII. Warunki prawne przeszczepiania komórek, tkanek i narządów Wprowadzenie Ewolucja regulacji etycznych i prawnych dotyczących transplantacji I. Regulacje z okresu PRL II. Unormowania ustawowe do 2005 r III. Stan prawny pod rządami ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów z 2005 r IV. Normy etyczne i deontologiczne V. Rozwiązania przyjęte w prawie międzynarodowym Uwagi terminologiczne Przeszczepy ex mortuo I. Definicja śmierci II. Metodyka ustalenia śmierci III. Modele decydowania o pobraniu materiału ze zwłok IV. Sposoby wyrażania sprzeciwu V. Eksplantacja ex mortuo a interes postępowania karnego VI. Obowiązek poszanowania zwłok poddanych eksplantacji Przeszczepy ex vivo I. Uwagi wprowadzające II. Warunki podmiotowe dotyczące dawcy III. Zgoda dawcy i biorcy IV. Zasadność i celowość przeprowadzenia transplantacji V. Przeprowadzenie zabiegu lege artis VI. Wykorzystanie materiału pooperacyjnego do implantacji Odpowiedzialność karna za czyny okołotransplantacyjne I. Uwagi wprowadzające II. Odpowiedzialność karna w związku z transplantacją ex mortuo III. Odpowiedzialność karna w związku z transplantacją ex vivo IV. Odpowiedzialność karna na podstawie przepisów ustawy transplantacyjnej XI

8 XII Spis treści Rozdział XIV. Zabiegi estetyczne Wprowadzenie Warunki dopuszczalności zabiegów kosmetycznych I. Ryzyko czynności kosmetycznych II. Czynności kosmetyczne o charakterze leczniczym III. Czynności kosmetyczne podejmowane wyłącznie w celach estetycznych (czysto kosmetyczne) Kontratyp czynności kosmetycznych Legalność pierwotna czynności kosmetycznych Uwagi wstępne Zgoda uprawnionego Uwagi wstępne Podmioty uprawnione do wyrażenia zgody Dobrowolność zgody Uświadomienie zgody Forma zgody Wykonanie zabiegu lege artis Uwagi wstępne Wykonanie zabiegu przez uprawnioną osobę Reguły postępowania wytyczające sposób przeprowadzenia zabiegu Podsumowanie Indeks rzeczowy