wiele zmian - jeden program FIRMY REALIZUJĄCE PROGRAM W 2014 ROKU RAPORT Z REALIZACJI PROGRAMU ODPOWIEDZIALNOŚĆ I TROSKA W POLSCE

Transkrypt

1 wiele zmian - jeden program FIRMY REALIZUJĄCE PROGRAM W 214 ROKU 214 ODPOWIEDZIALNOŚĆ I TROSKA W POLSCE

2 214 Szanowni Państwo, Z przyjemnością oddajemy w Państwa ręce kolejny raport z realizacji Programu Odpowiedzialność i Troska w Polsce. Program Responsible Care jest międzynarodową, wyjątkową inicjatywą przemysłu chemicznego, której celem jest ciągłe dążenie do poprawy w obszarze zdrowia, bezpieczeństwa oraz ochrony środowiska jak również otwartość komunikowania w zakresie działań i osiągnięć. Responsible Care to zarówno etyka prowadzenia działalności wytwórczej jak również zobowiązanie budowy zaufania do przemysłu, który jest niezbędny w poprawie standardów życia oraz jego jakości, włączając w to zrównoważony rozwój. Program Responsible Care, w Polsce znany pod nazwą Odpowiedzialność i Troska niezmiennie, od ponad dwudziestu lat, stawia wymagania swoim Realizatorom, umożliwia im swobodną wymianę doświadczeń na polu organizowanych spotkań branżowych oraz wspomaga w prowadzeniu działań edukacji społecznej. Należy tu wymienić corocznie organizowane Forum Ekologiczne Branży Chemicznej, organizowane spotkania dla Realizatorów oraz prowadzone już od wielu lat akcje edukacyjne o charakterze ekologicznym, m.in. Drzewko za butelkę czy konkurs fotograficzny Złap zająca i Złap zająca Junior. Mając na uwadze transparentność podejmowanych działaniach po raz kolejny oddajemy w Państwa ręce Raport, stanowiący kompendium wiedzy o kluczowych działaniach realizowanych w ramach prowadzonego w Polsce Programu Odpowiedzialność i Troska. Życząc inspiracji zapraszamy do lektury Sekretariat Programu Odpowiedzialność i Troska Polska Izba Przemysłu Chemicznego 1. CZYM JEST PROGRAM ODPOWIEDZIALNOŚĆ I TROSKA Program Responsible Care ( Odpowiedzialność i Troska ) narodził się na początku lat 8 w Kanadzie. Wówczas Kanadyjskie Stowarzyszenie Przemysłu Chemicznego postanowiło stworzyć system wspomagający działania firm chemicznych mający na celu zmniejszenie oddziaływania na środowisko naturalne, wzrost bezpieczeństwa stosowanych procesów wytwórczych oraz prewencyjne zarządzanie systemem ochrony zdrowia pracowników. Z Kanady poprzez USA Program zawędrował do Europy Zachodniej, gdzie centralnym ośrodkiem jego promocji i koordynacji została Europejska Rada Przemysłu Chemicznego (CEFIC) z siedzibą w Brukseli. Program Odpowiedzialność i Troska w Polsce przyjęty został w 1992 roku przez Polską Izbę Przemysłu Chemicznego, która sprawuje bezpośredni nadzór nad jego realizacją. Realizatorzy Programu Odpowiedzialność i Troska dobrowolnie realizują działania na rzecz: ochrony środowiska, ochrony zdrowia, wzrostu bezpieczeństwa procesowego. Program Odpowiedzialność i Troska charakteryzuje otwartość, objawiająca się tym, że do Programu przystąpić może każde przedsiębiorstwo niezależnie od swojej wielkości i stanu uciążliwości dla otoczenia. Realizacja Programu pozwala na kompleksową minimalizację oddziaływania na środowisko i prowadzi do poprawy warunków pracy, wzrostu bezpieczeństwa funkcjonowania instalacji wytwórczych. Ciągła poprawa jest miarą uniwersalności Programu, nie stawia się bowiem przed jego Realizatorami wstępnych warunków do spełnienia określonych wymogów. Bezwzględnie istnieć musi natomiast publiczna deklaracja poprawy oraz demonstrowanie jej rezultatów. Prowadzenie stałego dialogu ze swoimi klientami, dostawcami, kooperantami oraz ze społecznością lokalną jest jednym z najważniejszych obszarów przynależności firm do grona Programu Responsible Care. Przynależność do Programu Responsible Care zobowiązuje Realizatorów i ich partnerów do: ciągłej poprawy wiedzy odnośnie środowiska naturalnego, zdrowia i bezpieczeństwa procesowego w zakresie technologii, procesów oraz produktów w całym ich cyklu życia tak, aby unikać ich negatywnego wpływu na ludzi i środowisko; efektywnego zużycia surowców i minimalizacji wytwarzanych odpadów; raportowania otwarcie o własnej działalności, osiągnięciach jak również i mankamentach; angażowania i pracy razem ze społecznością lokalną, aby zrozumieć ich obawy i oczekiwania; dalszej współpracy z administracją i innymi organizacjami, której celem jest rozwój i wdrażanie skutecznych regulacji prawnych i standardów, które mogą być spełnione, a nawet przekroczone poza zakres obowiązywania; dostarczenia właściwej pomocy i rady w celu właściwego zarządzania chemikaliami przez wszystkich, którzy stosują i używają je w całym łańcuchu produkcyjnym. Logo Programu Odpowiedzialność i Troska to symbol zielonych dłoni okalających wizerunek chemicznej molekuły. Wyraża ono zaangażowanie przedsiębiorstw w efektywne działania zapewniające realizację zasad ekoetyki, poprawę warunków pracy, bezpieczeństwo procesowe, czy stały kontakt z otoczeniem. 1 2

3 214 ODPOWIEDZIALNOŚĆ I TROSKA W POLSCE 2. PROGRAM ODPOWIEDZIALNOŚĆ I TROSKA W POLSCE I NA ŚWIECIE Dobrowolna inicjatywa Responsible Care na świecie skupia przedsiębiorstwa związane z chemią w 6 krajach na każdym z kontynentów, z których przemysł chemiczny w połączeniu stanowi ponad 7% globalnej produkcji przemysłu chemicznego. W 214 roku Program Odpowiedzialność i Troska w Polsce realizowało 28 firm związanych z branżą chemiczną. Grupa Azoty S.A. Tarnów Od lipca 1994 r. PCC Rokita S.A. Od lutego 1998 r. Grupa Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn S.A. Od lutego 1995 r. Brenntag Polska Sp. z o.o. Od czerwca 2 r. ANWIL S.A. Od maja 1995 r. Petrochemia - Blachownia S.A. Od lipca 2 r. CIECH Sarzyna S.A. Od grudnia 1995 r. PCC Synteza S.A. Od października 2 r. Grupa Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A. Od grudnia 1995 r. Fosfan S.A. Od maja 2 r. Grupa Azoty Zakłady Chemiczne Police S.A. Od kwietnia 1996 r. Novol Sp. z o.o. Od maja 22 r. Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. Od sierpnia 1997 r. Ashland Poland Sp. z o.o. Od maja 22 r. PCC Consumer Products Kosmet Sp. z o.o. Od sierpnia 22 r. AZELIS POLAND Sp. z o.o. Od września 22 r. Nordmann Rassmann Polska Sp. z o.o. Od maja 22 r. ORLEN Asfalt Sp. z o.o. Od lutego 26 r. Inowrocławskie Kopalnie Soli Solino S.A. Od września 22 r. Basell Orlen Polyolefins Sp. z o.o. Od września 23 r. HSH Chemie Sp. z o.o. Od stycznia 24 r. Donauchem Polska Sp. z o.o. Od stycznia 24 r. Orion Engineered Carbons Sp. z o.o. Od października 25 r. IMCD Polska Sp. z o.o. Od października 29 r. BASF Polska Sp. z o.o. Od lutego 21 r. SARPI Dąbrowa Górnicza Sp. z o.o. Od lutego 212 r. Wak Trans Sp. z o.o. Od lutego 212 r. PCC Exol S.A. Od lipca 214 r. W Polsce Program Odpowiedzialność i Troska w 214 r. realizowało: 2 firm zajmujących się produkcją lub bezpośrednio związanych z przedsiębiorstwami produkcyjnymi branży chemicznej; 7 firm zajmujących się dystrybucją i transportem produktów przemysłu chemicznego; 1 firma z obszaru gospodarki odpadami. W 214 roku do grona Realizatorów Programu Odpowiedzialność i Troska przystąpiła firma PCC EXOL S.A. Przedmiotem działalności firmy PCC EXOL S.A. jest produkcja i sprzedaż środków powierzchniowo czynnych. Główna siedziba firmy znajduje się w Brzegu Dolnym, gdzie umiejscowiona jest również produkcja anionowych i niejonowych środków powierzchniowo czynnych. Ponadto, w 211 uruchomiona została wytwórnia etoksylatów w Płocku. Elastyczność produkcji pozwala otrzymywać bardzo szeroką gamę anionowych i niejonowych związków powierzchniowo czynnych w zależności od aktualnych potrzeb klientów PCC EXOL S.A. Produkowane na instalacjach surfaktanty znajdują bardzo szerokie zastosowania przemysłowe. Oprócz chemii gospodarczej i środków higieny osobistej, przemysłu tekstylnego, są szeroko stosowane jako środki zwilżające, emulgatory, środki pomocnicze w przemyśle papierniczym, metalurgicznym i wielu innych. W 214 roku z udziału w Programie Odpowiedzialność i Troska zrezygnowały: Grolman Sp. z o.o. Henkel Polska Sp. z o.o. Luvena S.A. Branżowa Organizacja Odzysku Ponadto w związku z przejęciem CHEMEKO Sp. z o.o. (i tym samym Sekretariatu Programu OiT) z dniem 1 listopada 214 r. ORLEN Eko Sp. z o.o. przestało być Realizatorem Programu OiT. 3 4

4 STRUKTURA ORGANIZACYJNA PROGRAMU ODPOWIEDZIALNOŚĆ I TROSKA Program na szczeblu ogólnoświatowym nadzorowany jest przez Europejską Radę Przemysłu Chemicznego (CEFIC) z siedzibą w Brukseli. Natomiast na szczeblu krajowym bezpośredni nadzór nad realizacją Programu pełnią krajowe federacje lub stowarzyszenia przemysłu chemicznego, w Polsce jest to Polska Izba Przemysłu Chemicznego, która promuje Program oraz wytycza kierunki działania. Nadzór merytoryczny nad realizacją Programu powierzyła, uchwałą swego Zarządu, Kapitule Programu Odpowiedzialność i Troska. 4. SYSTEM WERYFIKACJI 4.1 WSKAŹNIKI REALIZACJI PROGRAMU Realizacja Programu Odpowiedzialność i Troska wymaga ewidencji i śledzenia kluczowych wskaźników Programu, odnoszących się obecnie do następujących zasadniczych obszarów: ochrony środowiska, ochrony zdrowia, bezpieczeństwa procesowego (w tym bezpieczeństwa w dystrybucji chemikaliów), oraz bezpieczeństwa pracy. Polscy Realizatorzy Programu Responsible Care od 25 roku ewidencję wskaźników prowadzą w oparciu o opracowaną przez Sekretariat instrukcję i towarzyszący jej Elektroniczny program ewidencji wskaźników - Wskaźniki OiT. Każda z firm Realizatorów Programu otrzymała przystosowany do jej potrzeb program, służący do ewidencji i śledzenia wskaźników. EUROPEJSKA RADA PRZEMYSŁU CHEMICZNEGO POLSKA IZBA PRZEMYSŁU CHEMICZNEGO (PIPC) KAPITUŁA PROGRAMU OiT SEKRETARIAT PROGRAMU OiT REALIZATORZY PROGRAMU OiT Baza danych zawiera moduł wprowadzenia danych ogólnych np. wielkość produkcji, wielkość zatrudnienia oraz moduły dotyczące poszczególnych grup wskaźników dotyczących m.in. emisji substancji do powietrza, odpadów, energii, transportu towarów oraz chorób zawodowych itp. Program pozwala na wprowadzenie danych za dany rok kalendarzowy i porównywanie zmian wielkości wskaźnika do wybranego roku, wprowadzonego wcześniej do bazy oraz elektroniczne przesłanie danych do Sekretariatu. Na podstawie wpisanej wielkości rocznej oraz ogólnych danych informacyjnych, Program w odniesieniu do wybranych parametrów dokonuje automatycznego wyliczenia m.in. wskaźnika emisji (Mg emisji/mg produktu). Poniższe wykresy przedstawiają zbilansowane wskaźniki realizacji Programu Odpowiedzialność i Troska za rok 214 w zestawieniu z danymi z lat ubiegłych. WSKAŹNIKI W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA PRACY Wypadki śmiertelne Skład Kapituły Programu Odpowiedzialność i Troska na dzień r.: Anna Gietka - Przewodnicząca Kapituły, Polska Izba Przemysłu Chemicznego 5 Jerzy Majchrzak - Dyrektor Departamentu Innowacji i Przemysłu, Ministerstwo Gospodarki Tomasz Zieliński - Prezes Zarządu, Polska Izba Przemysłu Chemicznego Kazimierz Zagozda - Prezes Zarządu, Luvena S.A. Arkadiusz Kamiński - Dyrektor Biura Ochrony Środowiska, PKN ORLEN S.A. Zenon Pokojski - Wiceprezes Zarządu, Grupa Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A ,723 3,543 3,235 2,914 2,751 2,632 2,65 2,466 2,286 2,35 2,249 1,93 1,891 1,762 1,778 1,749 1,656 1,59 1, wypadki śmiertelne zatrudnienie *

5 214 Częstotliwość wypadków powodująca utratę czasu pracy (LTIR) Emisja tlenków azotu (NO x ) do powietrza [Mg] ,22 4,98 4,57 1,91 4,89 9,8 3,57 2,97 4, Częstotliwość występowania chorób zawodowych (OIFR) emisja z procesów technologicznych emisja z procesów energetycznych,8,6,4,3,2,1,,8 26,4 27,64 28,55 29,74 21,51 211,6 212,18 213, Emisja dwutlenku siarki (SO 2 ) do powietrza [Mg] WSKAŹNIKI ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Zużycie energii [GJ/rok] emisja z procesów technologicznych emisja z procesów energetycznych Emisja lotnych związków organicznych (LZO) do powietrza [Mg] ,62 116, zużycie energii cieplnej zużycie energii elektrycznej , , , , , , , Emisja dwutlenku węgla (CO 2 ) do powietrza [Mg] Wskaźnik emisji SO 2, NO x i LZO na tonę wytworzonego produktu [kg/mg] ,4 1,2 1,,8,6 1,35,58 1,38,7 1,19,69 1,37,78 1,25,75 1,3,58,98,57,91,61 1,4,68 3, ,2,,3,3,3,2,2,2,2,2, emisja z procesów technologicznych emisja z procesów energetycznych emisja SO 2 emisja NO x emisja LZO 7 8

6 214 Zużycie poszczególnych rodzajów wód [tys. m 3 ] % % % 4% 2% % zużycie wód podziemnych zużycie wód z sieci innego podmiotu zużycie wód powierzchniowych Emisje do wód i do ziemi i emisje do urządzeń kanalizacyjnych innego podmiotu ChZT [Mg] , , , ,88 1 4, , , ,2 1 9, , , , , , , , , , emisje do wód i do ziemi emisje do urządzeń kanalizacyjnych Ilość odprowadzanych ścieków do wód i do ziemi oraz urządzeń kanalizacyjnych innego podmiotu [tys. m 3 ] Wskaźnik emisji do wód związków fosforu, azotu i ChZT na tonę wytworzonego produktu [kg/mg] ,15,12,9,6,128,58,139,68,12,65,129,81,12,89,13,81,13,77,128,96,147, ,3 % 26,12,18 27,19 28 ChZT,135 29,8, związki azotu fosfor,99 212, , Ilość ścieków do wód i do ziemi Ilość ścieków do urządzeń kanalizacyjnych Wskaźnik ilości wytworzonych odpadów na tonę produktu [Mg] Emisje do wód i do ziemi oraz do urządzeń kanalizacyjnych innego podmiotu związków fosforu [Mg] 45, 42,38 36,88 36,1 39,64 35,7 38,92 39,88 34,4 35, 25,57 25, 21,3 21,72 2,6 13,71 15,93 15, 9,32 8,53 9,46 5, ,1 148, 144,1 131,2 11,6 19,4 13,7 1,2 129, 6,5 6,5 8,6 7,6 6,4 5,9 5,2 7,6 5, odpady niebezpieczne inne niż niebezpieczne emisje do wód i do ziemi emisje do urządzeń kanalizacyjnych Emisje do wód i do ziemi oraz do urządzeń kanalizacyjnych innego podmiotu związków azotu [Mg] Ilość odpadów niebezpiecznych z uwzględnieniem kierunków ich zagospodarowania [Mg] , , , , , , , , , , ,98 414, ,56 331,22 442,88 32,88 178,48 171, emisje do wód i do ziemi emisje do urządzeń kanalizacyjnych pozostałe składowane na składowiskach unieszkodliwione termicznie 9 1

7 214 Ilość odpadów innych niż niebezpieczne z uwzględnieniem kierunków ich zagospodarowania [Mg] 4.2 DEKLARACJE DZIAŁAŃ DO REALIZACJI W RAMACH PROGRAMU W 214 roku firmy realizujące Program Odpowiedzialność i Troska zrealizowały w pełni 77% zadań zadeklarowanych do wykonania tj. 285 zadań. Ilość ta była o 9 % mniejsza w stosunku do roku ubiegłego (213). Największą ilość 127, analogicznie jak w roku 213, zrealizowano działań w obszarze bezpieczeństwa procesowego i poprawy warunków pracy. Jest to także największa dotychczasowa ilość zadań zrealizowana w tym obszarze na przestrzeni lat. Ilość i rodzaj działań zrealizowanych w ramach Programu OiT w latach pozostałe składowane na składowiskach unieszkodliwione termicznie 12 9 WSKAŹNIKI BEZPIECZEŃSTWA W DYSTRYBUCJI CHEMIKALIÓW Ilość przewiezionych towarów na dany moduł transportowy [Mg] ochrona środowiska bezpieczeństwo procesowe i pracy ochrona zdrowia i profilaktyka obrót chemikaliami komunikacja wewnętrzna i zewnętrzna dot. Pr. OiT inne działania Kolej Drogi Morze Rzeki Rurociągi W strukturze zrealizowanych działań dominowały zadania jak w roku ubiegłym, z obszaru ochrony środowiska (2%) oraz bezpieczeństwa procesowego i pracy (35%). Ilość zadań zadeklarowanych do wykonania w 214 r. Ilość zadań zrealizowanych w 214 r. Ilość zadań w trakcie realizacji lub niezrealizowanych w 214 r. [%] zrealizowanych działań w sumie zadeklarowanych Zestawienie procentowe dystrybucji produktów w 214 r. z rozdziałem na szlaki komunikacyjne oraz ilość wypadków ochrona środowiska % bezpieczeństwo procesowe i pracy % 6% Kolej 2 wypadki ochrona zdrowia % 93% 1% % % Drogi Morze Rzeki Rurociągi 2 wypadki obrót chemikaliami % komunikacja zewnętrzna i wewnętrzna % inne % OGÓŁEM % 11 12

8 214 W odniesieniu do zadań ujętych w poszczególnych grupach tematycznych aktywność zmian w stosunku do roku 213 przedstawiała się następująco: Struktura nakładów poniesionych na realizację poszczególnych grup działań w ramach Programu OiT w latach 213 i 214 o 1% więcej zrealizowanych zadań w zakresie ochrony środowiska, o 7% więcej zrealizowanych działań w zakresie bezpieczeństwa procesowego i bezpieczeństwa pracy, taki sam procent zrealizowanych zadań w zakresie ochrony zdrowia i profilaktyki zdrowotnej tj. 94%, o 14% mniej zrealizowanych działań w zakresie obrotu chemikaliami, o 11% mniej wykonanych zadań w zakresie komunikacji zewnętrznej i wewnętrznej. Procentowy udział poszczególnych grup działań zrealizowanych w ramach Programu OiT w 214 r. 39,99% 54,87% 3,18%,96% 3,3% 6,52%,14%,46%,21%,2% 1,75% 2% 35% ochrona środowiska bezpieczeństwo procesowe i pracy 3% 1% obrót chemikaliami komunikacja zew. i wew. dot. OiT 61,49% 9% ochrona zdrowia i profilaktyka 2% Inne W roku 214 na realizację działań wydatkowana została kwota ogółem: zł tj. o 46 % mniej w stosunku do roku ubiegłego. ochrona środowiska bezpieczeństwo procesowe i pracy ochrona zdrowia i profilaktyka obrót chemikaliami komunikacja wewnętrzna i zewnętrzna dot. Pr. OiT inne działania Nakłady poniesione na realizację działań w ramach Programu OiT w latach (PLN) AUDYTY RAMOWEGO SYSTEMU ZARZĄDZANIA RESPONSIBLE CARE ochrona środowiska bezpieczeństwo procesowe i pracy ochrona zdrowia i profilaktyka obrót chemikaliami komunikacja wewnętrzna i zewnętrzna dot. Pr. OiT inne działania Jest powszechnie przyjęte, iż dobry system zarządzania ułatwia osiągniecie długookresowej poprawy wyników działalności. Europejska Rada Przemysłu Chemicznego (CEFIC) w 25 r. postanowiła wprowadzić Ramowy System Zarządzania Responsible Care oparty na cyklu Deming a oraz uwzględniający wymagania istniejących standardów systemów zarządzania, takich jak ISO 141, OHSAS 181 oraz ISO 91. Stosowanie systemu zarządzania RC ma zachęcić przedsiębiorstwa do identyfikacji i uzupełniania luk pomiędzy istniejącymi systemami zarządzania. Przeprowadzana weryfikacja wdrożonego systemu zarządzania RC jest jednym z najistotniejszych elementów Programu zarówno z powodu podnoszenia poziomu osiągnięć oraz realizacji działań przemysłu, jak również zademonstrowania otwartości dla wszystkich zainteresowanych spoza przemysłu

9 214 W Polsce proces weryfikacji przebiega na dwóch poziomach: pierwszy wykonywany jest przez Realizatorów i polega na przeprowadzeniu samooceny za pomocą przygotowanego przez Sekretariat Programu OiT kwestionariusza samooceny; drugi wykonywany jest przez przedstawiciela Sekretariatu Programu OiT i polega na przeprowadzeniu audytów weryfikacyjnych stopień wdrożenia systemu zarządzania RC. W wyniku przeprowadzonych audytów potwierdzających skuteczność oraz zgodność wdrożonego systemu zarządzania RC z wytycznymi Europejskiej Rady Przemysłu Chemicznego oraz zasadami i kryteriami zatwierdzonymi przez Polską Izbę Przemysłu Chemicznego Realizatorzy otrzymują Certyfikat ważny na okres 4 lat. W 214 roku certyfikaty przyznano poniższym firmom - Realizatorom Programu OiT. Przyznane certyfikaty ważne są do r. ANWIL S.A. Ashland Poland Sp. z o.o. Grupa Azoty Zakłady Chemiczne Police S.A. Inowrocławskie Kopalnie Soli SOLINO S.A. ORLEN Asfalt Sp. z o.o. CIECH Sarzyna S.A. 5. SYSTEM KOMUNIKACJI Jednym z podstawowych filarów Programu Odpowiedzialność i Troska jest otwartość firm realizujących Program. Przekazywanie informacji o Programie, idei promujących ekologię i bezpieczeństwo oraz dzielenie się osiągnięciami w tym zakresie, jest wymagane i zgodne z Wytycznymi RC. Komunikacja w ramach Programu kierowana jest do podmiotów z bliższego i dalszego otoczenia firm realizujących Program. Sekretariat Programu Odpowiedzialność i Troska wspomaga w tym zakresie Realizatorów Programu, poprzez: prowadzenie stron internetowych poświęconych Programowi, w tym wydawanie biuletynu elektronicznego Oit-ek Sekretariat prowadzi stronę internetową poświęconą w całości Programowi OiT Sekretariat regularnie wydaje również newsletter (biuletyn Oit-ek), kierowany do firm realizujących Program Odpowiedzialność i Troska, Kapituły Programu i Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego. Biuletyn elektroniczny ma na celu informowanie o istotnych wydarzeniach związanych z Programem i prowadzonymi działaniami w ramach Sekretariatu, a także aspektach prawnych dotyczących ochrony środowiska i obrotu chemikaliami. Pełni on również funkcję komunikacji pomiędzy Sekretariatem a Realizatorami OiT. Ponadto Sekretariat prowadzi 3 strony internetowe tematyczne, poświęcone inicjatywom prowadzonym przez Sekretariat. Strony te są aktywne okresowo, tj. przez czas prowadzenia danego przedsięwzięcia i są to: strona poświęcona Akcji Drzewko za butelkę ( strona poświęcona konkursowi fotograficznemu Złap zająca i Złap zająca Junior ( oraz strona związana z organizowaną konferencją pn. Forum Ekologiczne Branży Chemicznej ( prowadzenie konkursów wewnętrznych dla pracowników firm realizujących Program OiT Realizując założenia o promocji idei Programu OiT wśród pracowników firm - Realizatorów, Sekretariat Programu OiT w 214 r. kontynuował prowadzenie konkursów wewnętrznych zainicjowanych w roku ubiegłym. Nawiązując do obchodów świąt o tematyce związanej z ochroną środowiska czy profilaktyką zdrowia, przekazywano informacje o istotnych elementach funkcjonowania Programu. Konkursy wewnętrzne przeprowadzono wykorzystując funkcjonujące w firmach kanały komunikacji tj. intranet, rozgłośnie, gazetki zakładowe, ing. Dotyczyły one obchodów następujących świąt powiązanych tematycznie z założeniami Programu: Międzynarodowego Dnia Ptaków (łącznie wzięło udział 17 firm) Światowego Dnia Ochrony Środowiska (łącznie wzięło udział 14 firm) Międzynarodowego Dnia Ochrony Warstwy Ozonowej (łącznie wzięło udział 14 firm) Światowego Dnia Żywności (łącznie wzięło udział 13 firm). Do każdego konkursu zgłaszało się średnio 15 programowych firm. Firmy uczestniczące w konkursie otrzymywały przygotowany przez Sekretariat materiał, mający na celu prawidłowe i sprawne przeprowadzenie konkursów wewnętrznych. promocję wydarzeń programowych w mediach Uroczyste wręczenie Certyfikatów Ramowego Systemu Zarządzania nastąpiło podczas organizowanego przez Sekretariat Programu OiT i Polską Izbę Przemysłu Chemicznego Forum Ekologicznego Branży Chemicznej w Toruniu. Przygotowywanie i dystrybucja informacji prasowych do mediów ogólnopolskich, regionalnych i lokalnych dotyczących: Akcji Drzewko za butelkę, Forum Ekologicznego Branży Chemicznej, Konkursu Złap zająca

10 214 kontakty z uczelniami oraz współpracę z innymi realizatorami na arenie światowej W 214 r. po raz kolejny Przewodnicząca Kapituły Programu OiT w ramach komunikacji zewnętrznej, na Wydziale Chemii Politechniki Warszawskiej poprowadziła wykład dla studentów kierunków Technologii Chemicznej i Biotechnologii na temat Programu Responsible Care. Celem wygłoszonej prezentacji było zapoznanie studentów z ideą Programu, zaprezentowanie jego struktury w skali globalnej i krajowej oraz szczegółowe przedstawienie działań podejmowanych przez polskich Realizatorów. Udział przedstawiciela Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego w spotkaniach organizowanych przez CEFIC, tj. dwa spotkania Strategicznej Grupy Roboczej Responsible Care; trzy posiedzenia Strategy Implementation Group Energy & Climate Change, które odbyły się w Brukseli. Posiedzenia te poświęcone były kwestiom polityki klimatycznej oraz stanowisku UE i innych znaczących interesariuszy przygotowywanych na Konferencję Klimatyczną ONZ w Limie (COP2), a także bieżącej sytuacji w obowiązujących i projektowanych ramach prawnych w UE i krajach członkowskich oraz Projektowi SPICE3. 6. DZIAŁALNOŚĆ EDUKACYJNA Program Odpowiedzialność i Troska to nie tylko obowiązki wynikające z ramowych wytycznych RC, ale również szeroko pojęte aspekty edukacyjne. Celem tych działań jest zdobywanie wiedzy o Programie, wiedzy z zakresu ochrony środowiska, bezpieczeństwa; wymiana doświadczeń między Realizatorami, ale również edukacja społeczności lokalnej (bliskiej - pracownicy oraz dalszej osoby spoza firmy) i uwrażliwianie jej na elementy środowiska. Sekretariat Programu Odpowiedzialność i Troska w 214 r. zrealizował trzy sztandarowe przedsięwzięcia: Konferencja Forum Ekologiczne Branży Chemicznej Akcja Drzewko za butelkę Konkurs fotograficzny Złap zająca i Złap zająca Junior 6.1 Forum Ekologiczne Branży Chemicznej Już jedenasty raz z inicjatywy Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego i Sekretariatu Programu Odpowiedzialność i Troska branża chemiczna spotkała się w Toruniu, na cyklicznie organizowanej konferencji pn. Forum Ekologiczne Branży Chemicznej. Konferencja została zorganizowana w hotelu Copernicus, w dniach 8-1 października 214 roku, uczestniczyło w niej blisko 9 osób, przedstawicieli firm branży chemicznej i pokrewnych, ekspertów z dziedziny prawa gospodarczego, ochrony środowiska i administracji. Patronat nad Forum objęło Ministerstwo Gospodarki i Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Pierwszy dzień konferencji rozpoczął się od powitania uczestników Forum przez przedstawicieli Kapituły Programu Odpowiedzialność i Troska, Sekretariatu Programu oraz przedstawiciela Urzędu Miasta w Toruniu. Kolejnym punktem Programu było uhonorowanie firm, które skutecznie wdrożyły Ramowy System Zarządzania Responsible Care, tj.: ANWIL S.A., Ashland Poland Sp. z o.o., Grupa Azoty Zakłady Chemiczne Police S.A., Inowrocławskie Kopalnie Soli SOLINO S.A., ORLEN Asfalt Sp. z o.o., CIECH Sarzyna S.A. Uhonorowano także przedsiębiorstwa, które obchodziły w tym roku swój jubileusz realizacji Programu OiT: 2 lecie realizacji Programu obchodziła Grupa Azoty S.A.; 1-lecie realizacji Programu obchodziły trzy firmy: Basell Orlen Polyolefins Sp. z o.o., Donauchem Polska Sp. z o.o., HSH Chemie Sp. z o.o.. W bogatym bloku tematycznym konferencji prezentowane były zagadnienia dotyczące CSR Corporate Social Responsibility, w kontekście prac na forum Unii Europejskiej oraz CSR z perspektywy przedsiębiorcy. Drugą sesję tematyczną poświęcono w całości bezpieczeństwu w przemyśle chemicznym. Przedstawiono prezentacje odnoszące się do bezpieczeństwa i higieny pracy oraz bezpieczeństwa procesowego. Drugi dzień konferencji był poświęcony obszarowi ochrony środowiska i aspektom prawnym. Tego dnia prelekcje prowadzili m.in.: eksperci prawa ochrony środowiska z Kancelarii CMS Cameron McKenna, którzy omawiali ważne, z punktu widzenia przedsiębiorstw chemicznych, przepisy prawa, uzupełniając je cennymi wskazówkami interpretacyjnymi. Omawiane były także praktyczne aspekty związane z przygotowaniami raportów początkowych. Ogromnym zainteresowaniem cieszyła się prezentacja Przedstawiciela Ministerstwa Środowiska Pana Michał Jabłońskiego, który omawiał nowe obowiązki przedsiębiorców, które wynikają z nowelizacji ustawy prawo ochrony środowiska. Znaczącym blokiem w tym roku był blok poświęcony odpadom. Gośćmi byli przedstawiciele przedsiębiorstw i organizacji na co dzień zajmujący się tą tematyką. Ostatnim blokiem Programu był blok poświęcony kwestiom energetyczno-klimatycznym. Prezentację przedstawili Pan Krzysztof Łokaj z PIPC oraz Pan Profesor Marek Brzeżański. Odbyła się również rozmowa z Przedstawicielem Biura ONZ w Polsce Panem Kamilem Wyszkowskim w temacie inicjatyw podejmowanych przez ONZ w obszarze ochrony środowiska i klimatu. XI Forum Ekologiczne Branży Chemicznej, zorganizowane przez Polską Izbę Przemysłu Chemicznego oraz Sekretariat Programu Odpowiedzialność i Troska, po raz kolejny stworzyło dogodną płaszczyznę do poszerzania wiedzy, wymiany doświadczeń i poznania ciekawych ludzi

11 Akcja Drzewko za butelkę Realizatorzy Programu OiT zgodnie z wytycznymi angażują się w działania polegające na edukacji społeczności lokalnej, minimalizując przy tym negatywne oddziaływanie na środowisko w otoczeniu firmy. Jednym z takich projektów jest zainicjowana i prowadzona przez Sekretariat Programu Odpowiedzialność i Troska akcja Drzewko za butelkę. Akcja pod patronatem Ministerstwa Środowiska przeprowadzona była już 12 rok z rzędu. Akcja polegała na zbieraniu butelek PET przez dzieci ze szkół i przedszkoli zlokalizowanych w otoczeniu firm Realizatorów Programu OiT (powiat, gmina), które następnie trafiły do recyklingu. Wprowadzony efekt rywalizacji między szkołami i ich dziećmi pozwolił na zakończenie Akcji z dużym sukcesem. W Akcji Drzewko za butelkę w 214 r. wzięło udział 7 Realizatorów Programu OiT: ASHLAND Poland Sp. z o.o. Grupa Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A. Anwil S.A. PCC Rokita S.A. PCC Consumer Products Kosmet Sp. z o.o. CIECH Sarzyna S.A. Branżowa Organizacja Odzysku S.A. Akcja Drzewko za butelkę zakończyła się z końcem maja, podczas jej trwania zebrano: szt. butelek i posadzono 2 38 szt. drzewek. Miasta, które zebrały największe ilości butelek w 214 r. to: Puławy szt. Włocławek szt. Tarnów szt. dla porównania w 213 r. były to: Włocławek sztuk Puławy sztuk Brzeg Dolny sztuk Uczestnictwo w tej proekologicznej Akcji było dla dzieci wspaniałą zabawą łączącą walory edukacyjne oraz wspólne działanie na rzecz dbałości o środowisko naturalne. Tradycyjnie na zakończenie każdej edycji Akcji Drzewko za butelkę zorganizowano uroczyste Finały, które były okazją do wspólnej zabawy wszystkich uczestników. Podczas zabawy, której towarzyszyło podsumowanie Akcji i prezentacja wyników zebranych butelek, dzieci i młodzież zostały obdarowane nagrodami i dyplomami. Zaangażowanie dzieci w zbieranie pustych butelek PET, było bardzo duże. Najwięcej butelek udało się zebrać uczestnikom z Puław ( szt.) oraz z Włocławka ( szt.), gdzie padły rekordy dotychczasowych edycji. Łącznie podczas wszystkich edycji od 23 do 214 roku dzieci zebrały szt. butelek i posadziły szt. drzew i krzewów. Jak co roku, również i w tym, uczestnicy Akcji wykazali się ogromnym zaangażowaniem i determinacją, w zbieraniu butelek, sprawiając przy tym, że ogromna ich ilość trafiła do powtórnego przerobu. 6.3 Konkurs fotograficzny Złap zająca i Złap zająca Junior Konkurs fotograficzny Złap zająca w 214 roku został zorganizowany już po raz ósmy. Pomysł na konkurs zrodził się w firmie Grupa Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn S.A., będącej Realizatorem Programu OiT. Następnie został szybko zaszczepiony na grunt Programu i jego uczestników. Głównym celem inicjatywy jest rozwijanie umiejętności dostrzegania walorów przyrodniczych, rozbudzanie wrażliwości na piękno otaczającego świata fauny i flory oraz krajobrazu wśród pracowników i ich dzieci firm realizujących Program Odpowiedzialność i Troska. Ukazywanie na zdjęciach obrazów przyrodniczych oraz utrwalanie wzorców poszanowania środowiska naturalnego jest fundamentem konkursów Złap zająca. Symboliczny uciekający zając, którego wszyscy pragną złapać, jest odzwierciedleniem wykonania najlepszego zdjęcia. Uchwycenie wyjątkowej klatki, zrobienie magicznego zdjęcia, godnego nagrody to dla uczestników konkursu fotograficznego Złap zająca prawdziwe wyzwanie. Patronat honorowy nad konkursami objęła Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska oraz Liga Ochrony Przyrody. Patronami medialnymi byli portal oraz magazyn Ptaki Polski. Na stronie internetowej prowadzonej przez Sekretariat Programu OiT, w poradniku fotografii cyklicznie zamieszczane były informacje na temat, jak fotografować przyrodę autorstwa pana Marka Kosińskiego. W porównaniu z poprzednimi latami, VIII edycja konkursu Złap zająca przyniosła największą ilość prac konkursowych. Do poziomu krajowego zakwalifikowało się 225 zdjęć (więcej o 8 zdjęć w porównaniu do 213 r.) z 17 firm realizujących Programu OiT: ANWIL S.A., Grupa Azoty Zakłady Chemiczne POLICE S.A. AZELIS POLAND SP. z o.o. Inowrocławskie Kopalnie Soli Solino S.A. BASF POLSKA Sp. z o.o. ORLEN Eko Sp. z o.o. Basell Orlen Polyolefins Sp. z o.o. PCC Rokita S.A. Branżowa Organizacja Odzysku S.A. PETROCHEMIA BLACHOWNIA S.A. Fosfan S.A. Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. Grupa Azoty S.A. PTS WAK-TRANS Sp. z o.o. Grupa Azoty ZAK S.A. CIECH Sarzyna S.A. Grupa Azoty Zakłady Azotowe PUŁAWY S.A. W poszczególnych kategoriach wpłynęła następująca liczba zdjęć: z życia zwierząt - 73 z życia roślin - 73 krajobraz i jego elementy

12 214 II edycja konkursu fotograficznego Złap zająca Junior to 99 zdjęć zakwalifikowanych do konkursu ogólnokrajowego. Konkurs organizowany jest dla dzieci pracowników firm realizujących Programu OiT i zyskał już uznanie wśród najmłodszych obserwatorów przyrody, co widać po ilości przesyłanych zdjęć. Do konkursu krajowego zakwalifikowano zdjęcia nadesłane z 12 firm realizujących Programu OiT: Sekretariat Programu Odpowiedzialność i Troska Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego ANWIL S.A., Basell Orlen Polyolefins Sp. z o.o., FOSFAN S.A., Grupa Azoty S.A., Grupa Azoty ZAK S.A., Grupa Azoty Zakłady Azotowe PUŁAWY S.A., Grupa Azoty Zakłady Chemiczne POLICE S.A., PCC Rokita S.A., PETROCHEMIA BLACHOWNIA S.A., Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A., PTS WAK TRANS Sp. z o.o., CIECH Sarzyna S.A. ul. Chemików Płock tel fax Oddział we Włocławku W poszczególnych kategoriach wiekowych wpłynęła następująca liczba zdjęć: uczniowie szkół podstawowych: klasy I-II - 35 uczniowie szkół podstawowych: klasy IV-VI - 41 uczniowie gimnazjum - 23 ul. Toruńska Włocławek tel fax redakcja@rc.com.pl W dniu 3 września 214 r., odbyło się posiedzenie Jury konkursów Złap zająca oraz Złap zająca- Junior. Celem konkursów było wyłonienie laureatów nagród pieniężnych I, II oraz III stopnia w każdej z trzech kategorii ( z życia roślin, z życia zwierząt, krajobraz i jego elementy ) oraz nagród rzeczowych w poszczególnych kategoriach wiekowych w konkursie Złap zająca Junior. Zgodnie z regulaminami konkursów, organizator krajowy powołał Jury, w skład którego weszli: Tomasz Krzyśków - Redaktor kwartalnika Ptaki Polski przewodniczący Jury; Marek Machnikowski - Zastępca Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Bydgoszczy Regionalny Konserwator Przyrody; Marek Kosiński - zawodowy fotograf przyrody, laureat wyróżnień w prestiżowych, międzynarodowych konkursach fotografii przyrodniczej, biolog (dr nauk biologicznych) i przyrodnik z wykształcenia i zamiłowania, popularyzator przyrody i fotografii przyrodniczej. Podczas posiedzenia Jury wyłoniło laureatów nagród I, II oraz III stopnia w każdej z trzech kategorii ( z życia roślin, z życia zwierząt, krajobraz i jego elementy ), w konkursie Złap zająca oraz laureatów nagród I, II oraz III stopnia w każdej z trzech kategorii wiekowej (klasy I-III, klasy IV-VI, gimnazjum) w konkursie Złap zająca Junior. Dodatkowo w głosowaniu internetowym wybrano najlepsze fotografie przyznając tytuł Grand Prix dla każdej z trzech kategorii. W Raporcie wykorzystano zdjęcia Laureatów konkursu fotograficznego Złap zająca z 214 r