STANDARD WYPOSAENIA DYDAKTYCZNEGO PRACOWNI KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO

Transkrypt

1 Zawód: technik mechanik Symbol cyfrowy: 311 [20] STANDARD WYPOSAENIA DYDAKTYCZNEGO PRACOWNI KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Zawód technik mechanik jest zawodem szerokoprofilowym. Dua rozmaito zada zawodowych, szeroki asortyment maszyn wystpujcych w poszczególnych miejscach pracy, specyfika rónych procesów technologicznych i organizacyjnych nakłada na technika mechanika wymóg posiadania kwalifikacji o pewnej uniwersalnoci. Zdobyta w szkole wiedza podstawowa ma mu umoliwi szybkie dostosowanie si do zmieniajcej si sytuacji. Aby móc solidnie przygotowa absolwenta szkoły kształccej w zawodzie technik mechanik do wykonywania zada zawodowych okrelonych w podstawie programowej, naley zadba o przygotowanie odpowiednio wyposaonych pracowni kształcenia zawodowego. Zgromadzone tam rodki techniczne i pomoce dydaktyczne powinny umoliwi realizacj celów kształcenia oraz przeprowadzenie egzaminu zawodowego. W celu pogłbienia i poszerzenia wiedzy zawodowej kada pracownia powinna posiada moliwo przeprowadzenia pokazów, symulacji oraz wicze indywidualnych i grupowych. Szkoła kształcca w tym zawodzie powinna posiada nastpujce pracownie: I. Pracownia rysunku technicznego, II. Pracownia komputerowa, III. Pracownia technologii mechanicznej, IV. Pracownia elektrotechniki i automatyki, V. Pracownia maszynoznawstwa, VI. Warsztaty. I. Pracownia rysunku technicznego Pracownia powinna si składa z sali lekcyjnej i zaplecza magazynowo-socjalnego. 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: rodki techniczne: telewizor, magnetowid, rzutnik pisma, rzutnik przeroczy, zestaw komputerowy, drukarka, kopiarka, rzutnik multimedialny, materiały dydaktyczne: filmy, przerocza, foliogramy, fazogramy, programy komputerowe, plansze, tekstowe ródła informacji: podrczniki, inne ksiki niezbdne do kształcenia w zawodzie, czasopisma zawodowe, instrukcje do wicze, biurko nauczyciela przystosowane do prezentacji, stół krelarski, ploter, tablica szkolna trójskrzydłowa (najlepiej biała), tablice magnetyczne, ekran, gabloty tematyczne i plansze, regały, szafy i gabloty do przechowywania rodków dydaktycznych i sprztu. 2. Opis infrastruktury pracowni a. usytuowanie pracowni: w budynku (kondygnacja dowolna); b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduje si stanowisko: 1

2 wysoko pomieszczenia minimum 3m, podłoga równa, nie liska, odporna na cieranie, łatwa w utrzymaniu czystoci, nie pylca, ciany szczelne, okna due, białe z moliwoci całkowitego zaciemnienia (rolety), drzwi o wymiarach 0,9 x 2m, owietlenie dzienne i owietlenie elektryczne zgodnie z PN; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: według obowizujcych norm; d. wyposaenie pracowni w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: instalacja elektryczna: gniazda i obwody elektryczne o napiciu 230V, instalacja wody ciepłej i zimnej, instalacja wentylacji: wywiewna i nawiewna, ogrzewanie pomieszczenia: grzejniki wodne przycienne, urzdzenia zapewniajce odpowiednie warunki bezpieczestwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpoarowej. 3. Opis wyposaenia pracowni stoliki krelarskie wraz z krzesełkami (po jednym dla kadego ucznia), komplety przyborów krelarskich (po jednym dla kadego ucznia), typowe, rzeczywiste czci maszynowe (czci odlewane, odkuwki, wały, wałki wielowypustowe, łoyska toczne, tuleje, tarcze, uszczelnienia, koła i przekładnie łacuchowe, koła i przekładnie zbate, limaki, limacznice i przekładnie limakowe, koła i napdy zapadkowe, przyrzdy i uchwyty obróbkowe), łczniki i połczenia czci maszynowych (ruby, nakrtki i połczenia gwintowe, nity i połczenia nitowe, spoiny i połczenia spawane, zgrzeiny i połczenia zgrzewane, połczenia lutowane, połczenia klejone, połczenia zszywane, kołki i połczenia kołkowe, rury i połczenia rurowe); przyborniki krelarskie, przymiary rysunkowe, trójkty krelarskie, ktomierze, komplety krzywików, rysownice, przykładnice, suwmiarki, mikromierze, wzorce chropowatoci, ołówki grafitowe (mikkie B, rednie HB i twarde H), gumki do mazania; c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: model rzutni do rzutowania prostoktnego, modele brył geometrycznych (graniastosłupy, ostrosłupy, walce itp., figury o złoonych kształtach), modele obrazujce przenikanie si brył, składane modele obrazujce powstawanie przekrojów czci maszynowych; d. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych papier milimetrowy, kalka milimetrowa, papier w kratk, papier brystol, szkicówka, kalka rysunkowa, czarny tusz krelarski, próbki wyrobów hutniczych (prtów, rur, płaskowników, kształtowników), gotowe rysunki czci i całych maszyn, rysunki schematyczne i wykresy (rysunki złoeniowe, wykonawcze, zestawieniowe, montaowe, operacyjne, zabiegowe, schematy kinematyczne, schematy napdów i sterowa hydraulicznych i pneumatycznych), 2

3 plansze, foliogramy lub przygotowane prezentacje komputerowe obrazujce zasady wykonywania rysunków, wymiarowania, stosowania uproszcze rysunkowych; e. stanowiska komputerowe z wykazem urzdze peryferyjnych oraz programów właciwych dla pracowni: stanowisko komputerowe z oprogramowaniem, skaner, drukarka, kopiarka, przykłady komputerowych opracowa technologii obróbki, naprawy, montau itp.; f. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla pracowni: przepisy prawne dla zawodu mechanik-monter maszyn i urzdze oraz pracowni rysunku technicznego, katalogi podstawowych typów wyrobów hutniczych, wzorcowe przykłady opracowa z zakresu: zasad tworzenia rysunku technicznego, zasad szkicowania elementów maszynowych, zasad wymiarowania, oznaczania chropowatoci powierzchni, pasowa i tolerancji, uproszczenia rysunkowe, dokumentacja procesu technologicznego, ramowe procesy projektowania elementów klasy, np. wałek, tuleja, tarcza, korpus, koło zbate, elementy płaskie i drobne, zbiór norm dotyczcych rysunku technicznego i rysunku technicznego maszynowego (cigle aktualizowany), procedury dotyczce egzaminu zawodowego, a szczególnie w zakresie standardu wymaga egzaminacyjnych, jak: czytania dokumentacji technicznej i technologicznej, ustalania wymaga wykonawczych, opracowywania dokumentacji wykonania zadania praktycznego, przykładowe dokumentacje konstrukcyjne; g. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: ogólnodostpna apteczka zaopatrzona w rodki opatrunkowe, przeciwbólowe i inne podstawowe leki wraz z instrukcj ich uycia; h. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz sprzt ochrony przeciwpoarowej, rodki i sprzt do utrzymania czystoci w pracowni, ganice pianowe i proszkowe. II. Pracownia komputerowa Pracownia informatyki powinna umoliwi zdobywanie podstawowych wiadomoci oraz kształtowanie umiejtnoci z zakresu metod i narzdzi współczesnej techniki informacyjnej. Kształcenie informatyczne powinno by ukierunkowane na praktyczne poznanie budowy i działania komputera oraz posługiwanie si nim w charakterze narzdzia w przyszłej pracy uczcego si. Kształtowanie wiedzy na temat budowy, zasady działania oraz uytkowania komputera powinno si odbywa w pracowni wyposaonej w odpowiedni liczb stanowisk komputerowych przeznaczonych do wykonywania wicze. Takie załoenie wskazuje, e praktycznie kada jednostka metodyczna w tej pracowni stanowi wiczenia na temat, np.: organizowania pracy systemu operacyjnego, korzystania z interfejsu systemu operacyjnego, obsługiwania menadera plików i aplikacji, uytkowania akcesoriów, posługiwania si nakładk systemow, tj. posługiwanie si poleceniami tej nakładki, poznania i rozróniania urzdze peryferyjnych, poznania podstaw edycji tekstu poprzez wykonywanie prostych operacji edycyjnych, drukowanie dokumentów, oprogramowania systemowego i uytkowego: edytor tekstu, baza danych, wspomaganie projektowania. 3

4 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: stanowisko komputerowe dla nauczyciela, stanowiska komputerowe dla uczcych si, tablica szkolna trójskrzydłowa, ekran, tablice magnetyczne, telewizor z odtwarzaczem video i CD, rzutnik pisma i foliogramów, regały, szafy i gabloty do przechowywania rodków dydaktycznych i sprztu, gabloty tematyczne i plansze, biblioteczka zawodowa pracowni, tablice ostrzegawcze i instrukcje dotyczce bezpieczestwa pracy z urzdzeniami elektrycznymi. 2. Opis infrastruktury pracowni a. usytuowanie pracowni: w budynku; b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduje si pracownia: wysoko pomieszczenia minimum 3m, podłoga równa, nie liska, odporna na cieranie, łatwa w utrzymaniu czystoci, nie pylca, ciany szczelne, okna due, białe z moliwoci całkowitego zaciemnienia, drzwi o wymiarach 0,9 x 2m, owietlenie dzienne i owietlenie elektryczne zgodnie z PN; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: według obowizujcych norm; d. wyposaenie pracowni w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: instalacja elektryczna: gniazda i obwody elektryczne o napiciu 230V wyposaone w człon wyłczajcy. 3. Opis wyposaenia pracowni a. stanowiska komputerowe z wykazem urzdze peryferyjnych oraz programów właciwych dla pracowni: stanowisko komputerowe dla nauczyciela z wykazem urzdze peryferyjnych oraz programów właciwych dla pracowni informatycznej, w której uczcy si powinien pozna "podstawy obsługi komputera PC " jak równie " wprowadzenie do komputerowego oprogramowania", stanowiska komputerowe dla uczcych si (jeden komputer na jednego uczcego si), ploter, skaner, drukarka sieciowa, pakiet programów biurowych, programy specjalistyczne, program sprawdzanie przekładni limakowej, program koła zmianowe, program dobór łoysk tocznych, programy do wspomagania projektowania typu CAD; b. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla pracowni: instrukcje stanowiskowe, literatura zawodowa (ksiki, czasopisma), poradniki, katalogi, przykłady: uruchamiania komputera, tworzenia dokumentów, funkcje i moliwoci komputera, słowniczek; c. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: ogólnodostpna apteczka zaopatrzona w rodki opatrunkowe, przeciwbólowe i inne podstawowe leki wraz z instrukcj ich uycia; 4

5 d. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz instrukcje obsługi komputera, sprzt przeciwpoarowy. III. Pracownia technologii mechanicznej 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: rodki techniczne: telewizor, magnetowid, rzutnik pisma, rzutnik przeroczy, zestaw komputerowy, drukarka, kopiarka, rzutnik multimedialny, materiały dydaktyczne: filmy, przerocza, foliogramy, fazogramy, programy komputerowe, plansze, tekstowe ródła informacji: podrczniki, inne ksiki niezbdne do kształcenia w zawodzie, czasopisma zawodowe, instrukcje do wicze, biurko nauczyciela przystosowane do prezentacji, tablica szkolna trójskrzydłowa (najlepiej biała), tablice magnetyczne, ekran, gabloty tematyczne i plansze, regały, szafy i gabloty do przechowywania rodków dydaktycznych i sprztu, regulamin pracowni. 2. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych właciwych dla danej pracowni: stanowiska do wicze z techniki pomiarowej (np. 10 stanowisk), stanowisko do bada metalograficznych, stanowisko do pomiarów twardoci, stanowiska pracy dla absolwentów do przeprowadzenia egzaminu zawodowego (przyjmujemy, e egzamin bdzie si odbywał w tej pracowni; ilo stanowisk zalena od iloci osób jednoczenie zdajcych, np. 6 stanowisk). 3. Opis infrastruktury pracowni a. usytuowanie pracowni: w budynku (najlepiej na parterze); b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduj si stanowiska: wysoko pomieszczenia minimum 3m, podłoga równa, nie liska, odporna na cieranie, łatwa w utrzymaniu czystoci, nie pylca, ciany szczelne, okna due, białe z moliwoci całkowitego zaciemnienia (rolety), drzwi o wymiarach 0,9 x 2m, owietlenie dzienne i owietlenie elektryczne zgodnie z PN; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: według obowizujcych norm; d. wyposaenie pracowni w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: instalacja elektryczna: gniazda i obwody elektryczne o napiciu 230V/400V, instalacja wody ciepłej i zimnej, instalacja wentylacji: wywiewna i nawiewna, ogrzewanie pomieszczenia: grzejniki wodne przycienne, urzdzenia zapewniajce odpowiednie warunki bezpieczestwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpoarowej. 4. Opis wyposaenia pracowni 5

6 stoliki wraz z krzesełkami (po jednym dla kadego ucznia); zestaw warsztatowych przyrzdów pomiarowych (przymiar kreskowy, płytki wzorcowe, komplet szczelinomierzy, ktowniki, sprawdziany do wałków i do otworów, suwmiarka, mikromierz, rednicówka mikrometryczna i czujnikowa, czujnik zegarowy, ktomierz zwykły i uniwersalny, podstawki pod mikromierze, pryzmy, przyrzd kłowy, suwmiarka modułowa); c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: modele sieci przestrzennej kryształów, modele: pieców grzewczych, urzdze do chłodzenia, modele: klatki walcowniczej, młotów i pras kuziennych, modele: cigadeł, wykrojników, modele odlewnicze, model układu wlewowego, model skrzynki rdzeniowej; d. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych przyrzdy traserskie, narzdzia do trasowania, wycinaki, młotki lusarskie, piłka rczna, noyce rczne, zestaw pilników, narzynki, oprawka do narzynek, gwintowniki, skrobaki, płyta traserska, płyta kontrolna (do tuszowania), wykresy równowagi faz stopów, układ stopów elazo-cementyt, schemat klasyfikacji stali, schematy: wielkiego pieca, pieca martenowskiego, eliwiaka, próbki materiałów konstrukcyjnych (rónych metali i stopów), zestawy gatunków drewna, tworzyw sztucznych, próbki materiałów ogniotrwałych, szkła, materiałów uszczelniajcych, eksponaty typowych półwyrobów (odkuwki, odlewy, wypraski), zestawy narzdzi do obróbki mechanicznej skrawaniem (noe tokarskie, frezy, wiertła, przecigacze, przepychacze, ciernice itp.), schematy, w tym schematy kinematyczne typowych obrabiarek (tokarki, frezarki, wiertarki, strugarki, przecigarki, piły, szlifierki), schematy obrazujce metody obróbki erozyjnej, próbki rónych powłok ochronnych, spawarka elektryczna wraz z osprztem, palnik do spawania gazowego, zgrzewarka punktowa, przyrzdy i uchwyty obróbkowe; e. stanowisko komputerowe z wykazem urzdze peryferyjnych oraz programów właciwych dla pracowni: stanowisko komputerowe z oprogramowaniem i dostpem do Internetu, skaner, drukarka, kopiarka; f. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla pracowni: poradnik mechanika, katalog polskich norm, tablice wyrobów hutniczych, dokumentacja techniczno-ruchowa obrabiarek, 6

7 poradniki i katalogi dotyczce materiałów eksploatacyjnych (materiały pdne, materiały smarne), literatura dotyczca przedmiotu technologia ogólna, procedury dotyczce egzaminu zawodowego, a szczególnie w zakresie standardu wymaga egzaminacyjnych (czytanie dokumentacji technicznej i technologicznej, ustalanie wymaga wykonawczych, opracowywanie dokumentacji wykonania zadania praktycznego), przepisy bhp; g. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: ogólnodostpna apteczka zaopatrzona w rodki opatrunkowe, przeciwbólowe i inne podstawowe leki wraz z instrukcj ich uycia; h. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz sprzt przeciwpoarowy, rodki i sprzt do utrzymania czystoci w pracowni, ganice pianowe i proszkowe. 5. Opis wyposaenie stanowisk 5.1. Stanowiska do wicze z techniki pomiarowej kade ze stanowisk to osobny stolik wraz z krzesełkiem; stanowisko powinno by wyposaone w podstawowe narzdzia i sprzt pomiarowy: płyta pomiarowa, suwmiarki, mikromierze, przymiary kreskowe, czci maszynowe umoliwiajce wykonanie podstawowych pomiarów (wymiary zewntrzne, wewntrzne, mieszane, porednie), koła zbate, czci z gwintem, oprócz tego wspólnie dla wszystkich stanowisk powinny by przygotowane: przyrzd kłowy do pomiaru bicia, mikroskop warsztatowy, płyta pomiarowa (stal/eliwo), płytki wzorcowe 32 szt./zestaw, sprawdziany tłoczkowe do otworów i gwintów po 1 szt., wałeczki pomiarowe do gwintów komplet, mikrometr do gwintów 1 szt., promieniomierz od 1-25 komplet, szczelinomierz 1 szt., głbokociomierz suwmiarkowy 1 szt., głbokociomierz mikrometryczny 1 szt., suwmiarka modułowa 1 szt., wysokociomierz suwmiarkowy L=400/0,02mm 1szt., ktomierz uniwersalny 1 szt./2 stanowiska, ktomierz optyczny 1 szt./4 stanowiska, sprawdzian grzebieniowy do gwintów metrycznych i calowych po 1 szt., sprawdzian oczkowy do gwintów, rednicówka mikrometryczna, rednicówka z czujnikiem zegarowym, czujnik zegarowy z podstaw 1 szt., suwmiarka z dokładnoci 0,1, 0,05, 0,02 po 1 szt., mikrometry 0-25, 25-50, 50-75, po 1 szt., 7

8 suwmiarka z odczytem elektronicznym 1 szt., mikrometr z odczytem elektronicznym 1 szt., płytki wzorcowe chropowatoci 1 komplet Stanowisko do bada metalograficznych krzesełko i stolik z umieszczonym na nim mikroskopem metalograficznym, zestaw zgładów metalograficznych (przedstawiajcych róne struktury); b. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych materiały do szkicowania (słuce do odwzorowywania przez uczniów obserwowanych struktur metalograficznych); c. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla stanowiska: atlas rónych struktur metalograficznych, instrukcja obsługi mikroskopu Stanowisko do pomiarów twardoci jeden długi stół lub trzy mniejsze stoliki i krzesełka, szlifierka (do przygotowania czci do pomiaru twardoci); na stole (stolikach) ustawione odpowiednio: twardociomierz Brinella, twardociomierz Rockwella, twardociomierz Vickersa; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych zestaw próbek z materiałów o rónej twardoci; d. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla stanowiska: tablice do odczytu twardoci, instrukcje obsługi twardociomierzy Stanowiska pracy dla absolwentów do przeprowadzenia egzaminu zawodowego Niezbdne wyposaenie stanowiska: stolik i krzesełko, zestaw komputerowy z zainstalowanym systemem operacyjnym oraz z oprogramowaniem CAD, CAM I CAE, drukarka format A3 lub ploter, deska krelarska, papier szkicowy, przyrzdy krelarskie, normy, poradniki, katalogi, Internet z dostpem do bibliotek (zawierajcych elementy i podzespoły mechaniczne), dokumentacje: konstrukcyjne, technologiczne, w wersji elektronicznej i wydruku. IV. Pracownia elektrotechniki i automatyki 8

9 Pracownia elektrotechniki i elektroniki powinna umoliwi kształtowanie podstawowych wiadomoci i umiejtnoci z zakresu: ródeł i rodzajów energii elektrycznej, materiałów elektrotechnicznych, obwodów prdu stałego i przemiennego, mierników i pomiarów podstawowych wielkoci elektrycznych, odbiorników energii elektrycznej, jak urzdzenia grzejne, maszyny elektryczne, transformatory, silniki (elektryczne, indukcyjne, prdu stałego), instalacji elektrycznych, schematów instalacji, elementów elektronicznych podział, zasady działania i funkcje w obwodach elektrycznych, np. diody, tranzystory, tyrystory itp., sterowania automatycznego w układach zamknitych i otwartych, ródeł zagroe podczas pracy przy urzdzeniach elektrycznych. 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: stół nauczyciela, stoliki uczniowskie dwuosobowe z kompletem krzeseł, tablica szkolna trójskrzydłowa, ekran, tablice magnetyczne, telewizor z odtwarzaczem video i CD, komputer z urzdzeniami peryferyjnymi oraz oprogramowaniem symulacyjnym, rzutnik pisma i foliogramów, regały, szafy i gabloty do przechowywania rodków dydaktycznych i sprztu, gabloty tematyczne i plansze, podstawowe mierniki wielkoci elektrycznych (woltomierz, amperomierz, omomierz, licznik energii elektrycznej, miernik uniwersalny z interfejsem szeregowym do komputera), typowe elementy i układy elektryczne i elektroniczne, dioda tranzystor, tyrystor i róne układy scalone i inne, podstawowe maszyny i urzdzenia elektryczne (silniki, prdnice, transformatory, piecyki), schematy instalacji elektrycznych, mechaniczne i elektryczne elementy i układy automatyki, biblioteczka zawodowa pracowni wyposaona w : czasopisma, poradniki, katalogi, schematy prostych obwodów elektrycznych (foliogramy), dokumentacj, instrukcje, normy, zestawy filmów tematycznych, przepisy prawne właciwe dla pracowni, normy, dzienniki ustaw, tablice ostrzegawcze i instrukcje dotyczce bezpieczestwa pracy z urzdzeniami elektrycznymi. 2. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych właciwych dla danej pracowni W celu ułatwienia kształtowania umiejtnoci umysłowych i praktycznych, cz treci programowych powinna by realizowana poprzez, np. pokaz z objanieniem, pokaz z instruktaem, wiczenia przedmiotowe słuce kształtowaniu umiejtnoci z zastosowaniem przyswojonej wiedzy, stosowanie metod aktywizujcych itp. Treci programowe realizowane w pracowni elektrotechniki i elektroniki wskazuj na konieczno wyodrbnienia: stanowiska komputerowego z peryferyjnymi urzdzeniami, stanowiska ułatwiajcego realizacj tematów z zakresu pomiarów elektrycznych, stanowiska ułatwiajcego realizacj tematów z zakresu energii elektrycznej, stanowiska ułatwiajcego realizacj tematów z zakresu obwodów elektrycznych, stanowiska ułatwiajcego realizacj tematów z zakresu odbiorników energii elektrycznej, stanowiska ułatwiajcego realizacj tematów z zakresu instalacji elektrycznych, stanowiska ułatwiajcego realizacj tematów z zakresu elementów i podstawowych układów elektronicznych, stanowiska ułatwiajcego realizacj tematów z zakresu automatyki i sterowania w układzie zamknitym i otwartym, stanowiska ułatwiajcego realizacj tematów z zakresu ródeł zagroe podczas pracy przy urzdzeniach elektrycznych. 9

10 3. Opis infrastruktury pracowni a. usytuowanie pracowni: w budynku; b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduj si stanowiska: wysoko pomieszczenia minimum 3m, podłoga równa, nie liska, odporna na cieranie, łatwa w utrzymaniu czystoci, nie pylca, ciany szczelne, okna z moliwoci całkowitego ich zaciemnienia, drzwi o wymiarach zgodnych z przyjtym normatywem, mechanizm do automatycznego zaciemniana okien, owietlenie dzienne i owietlenie elektryczne zgodnie z PN; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: według obowizujcych norm; d. wyposaenie stanowiska w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: instalacja elektryczna gniazda i obwody elektryczne o napiciu 380V, 230V wyposaone w człon wyłczajcy, a take gniazda o napiciu 24V. 4. Opis wyposaenia pracowni dydaktycznej Wyposaenie pracowni, które proponuje si przyporzdkowa podanym wyej stanowiskom, stosownie do realizowanych treci tematycznych: stół i krzesło, ródła energii elektrycznej: akumulatory, baterie, prdnice prdu stałego, odbiorniki energii elektrycznej: silniki elektryczne asynchroniczne klatkowe, silniki elektryczne asynchroniczne piercieniowe, silniki elektryczne synchroniczne, małe silniki jednofazowe klatkowe, silniki prdu stałego, osprzt do rozruchu silników elektrycznych: rozrusznik z dodatkowymi oporami, przełcznik gwiazda-trójkt, autotransformator, transformatory z oznaczonymi parametrami znamionowymi: transformatorów małych mocy, zestaw przykładowych rónych transformatorów, przerocza lub zdjcia transformatorów duych mocy, oprawy owietleniowe, wtyczki, gniazda, arówki, piecyki, zestaw rezystorów, zestaw kondensatorów, tabliczki znamionowe odbiorników energii elektrycznej, przykłady odbiorników zasilanych energi elektryczn trójfazow, osprzt elektryczny (aparaty niskiego napicia): 10

11 wyłczniki (rczne i samoczynne), stycznik elektromagnetyczny, stycznik olejowy, przełczniki (do zmiany: kierunku wirowania silników, prdkoci obrotów), rozdzielnie niskiego napicia, ochrona zwarciowa: wyłcznik rónicowo-prdowy, bezpieczniki instalacyjne typu Bi (niskiej mocy), bezpieczniki instalacyjne typu Bm (wielkiej mocy), przekaniki elektromagnetyczne, róne elementy instalacji: kable, przewody, złczki, wtyczki, gniazda, tamy izolacyjne, instalacje elektryczne z: puszkami odgałnymi, puszkami przyłczeniowymi, centraln skrzynk zaciskow, obwody elektryczne: prdu stałego: zestawy demonstracyjne dla nauczycieli typu "Kompakt" i "Laboratorium", schematy obwodów elektrycznych trójfazowych, przenona tablica do testowania urzdze elektrycznych, zestaw przyrzdów testujcych i pomiarowych, np.: jedno- i dwubiegunowy próbnik napicia, woltomierz (zakres pomiarowy nie mniejszy ni 600V), amperomierz (zakres pomiarowy nie mniejszy ni 15A), licznik energii elektrycznej, cgi do pomiaru prdu (zakres pomiarowy nie mniejszy ni 200A), próbnik izolacji, omomierz, przyrzdy do testowania rodków ochrony przeciwporaeniowej zgodnie z norm, wskanik kierunku wirowania pola elektromagnetycznego w układzie trójfazowym, przyrzdy wielozakresowe, stroboskop błyskowy, miernik uniwersalny z interfejsem szeregowym do komputera; c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: modele obrazujce budow wewntrzn ródeł energii, plansze z zestawem ródeł energii, plansza z zestawem baterii, prostych układów elektrycznych, plansza z rodzajami sieci zasilajcej n/n, plansza z elementami instalacji elektrycznych i ich symbolami, plansza dotyczca obwodów I i II prawa Kirchhffa, plansze rónych silników elektrycznych: silniki elektryczne prdu stałego, silniki elektryczne jednofazowe, silniki elektryczne trójfazowe, 11

12 silniki elektryczne prdu stałego szeregowe, silniki uniwersalne (na prd stały i przemienny), schematy i modele instalacji sygnalizacyjnej, alarmowej, sterujcej: ideowy schemat instalacji sygnalizacyjnej, alarmowej, sterujcej, połcze instalacji sygnalizacyjnej, alarmowej, sterujcej, montaowych instalacji sygnalizacyjnej, alarmowej, sterujcej, okablowania instalacji sygnalizacyjnej, alarmowej, sterujcej, uzwojenia instalacji sygnalizacyjnej, alarmowej, sterujcej, przykłady elementów elektronicznych; d. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych próbki rónych materiałów elektrotechnicznych, zestawy rezystorów z moliwoci sprawdzenia ich wpływu na zachowanie si obwodu, przykładowe urzdzenia elektryczne, materiały do produkcji styków (przykłady), przewody i kable elektroenergetyczne, materiały izolacyjne do kabli i przewodów izolowanych, np.: przewody do układania na stałe, kable do odbiorników ruchomych, specjalne (lotnicze, górnicze, samochodowe itp.), nawojowe, przykłady przewodów i ich oznaczenia, rurki instalacyjne i ich oznaczenia, przykłady elementów elektronicznych, np.: dioda, tranzystor, tyrystor, róne układy scalone i inne; e. stanowisko komputerowe z wykazem urzdze peryferyjnych oraz programów właciwych dla pracowni: wykaz urzdze peryferyjnych programów właciwych dla pracowni elektrotechniki i automatyki: komputer wraz z urzdzeniami peryferyjnymi oraz oprogramowaniem, drukarka, ksero, skaner, oprogramowanie pakiet biurowy; f. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla pracowni: zestaw filmów dydaktycznych: film dotyczcy instalacji elektrycznej w mieszkaniu, film przedstawiajcych zagroenia podczas pracy przy urzdzeniach elektrycznych, dokumentacje, instrukcje, normy, podrczniki zawodowe, poradniki, wzorcowe dokumentacje obwodów prdu stałego, przemiennego, trójfazowe, schematy prostych obwodów elektrycznych (foliogramy) instalacji elektrycznych alarmowych, sygnalizacyjnych, sterujcych (zasada działania, elementy składowe); g. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: ogólnodostpna apteczka zaopatrzona w rodki: opatrunkowe, przeciwbólowe, 12

13 inne podstawowe leki wraz z instrukcj ich uycia; h. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz instrukcje bhp: obsługi maszyn elektrycznych, obsługi silników i urzdze, rodki ochrony indywidualnej, rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku, ganice pianowe i proszkowe, gumy izolujce przy urzdzeniach elektrycznych, fartuchy ochronne, rkawice, przykładowy wykaz dopuszczalnych prac wykonywanych pod napiciem, warunki szczegółowe bezpieczestwa pracy na stanowiskach musz by zgodne z aktualnym rozporzdzeniem MENiS. 5. Opis wyposaenia stanowisk 5.1. Stanowisko komputerowe z urzdzeniami peryferyjnymi komputer, drukarka, skaner, ksero, DVD, nagrywarka, łcze Internetowe; b. wykaz sprztu/urzdze pomiarowych, diagnostycznych mierniki uniwersalne z interfejsem szeregowym do komputera; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych papier do drukarki i ksera, dyskietki, CD-ROM; d. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla stanowiska: instrukcje stanowiskowe do realizowanych wicze, instrukcje stanowiskowe bhp, filmy tematyczne i instruktaowe na płytkach DVD; e. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka z podstawowym wyposaeniem; f. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz instrukcja stanowiskowa bhp przy obsłudze komputera Stanowisko ułatwiajce realizacj tematów z zakresu pomiarów elektrycznych zestaw rezystorów, zestaw kondensatorów, komputer, akumulatory, silniki prdu stałego, układy prostownicze, generator drga sinusoidalnych; 13

14 licznik energii elektrycznej, omomierz, woltomierz, amperomierz, miernik uniwersalny z interfejsem szeregowym do komputera; c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: plansze z klasyfikacj przyrzdów pomiarowych, plansze z zasad działania przyrzdów pomiarowych, plansza z zestawem oporników; d. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych gniazda zasilajce 24V, 230V i 400V, przewody do układania na stałe, kable do odbiorników ruchomych; e. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla stanowiska: dokumentacje techniczne wykorzystywanych urzdze, schematy pomiarów wielkoci elektrycznych, instrukcje stanowiskowe do realizowanych wicze, instrukcje stanowiskowe bhp; f. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka z podstawowym wyposaeniem; g. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz fartuchy ochronne, rkawice, przykładowy wykaz dopuszczalnych prac wykonywanych pod napiciem, warunki szczegółowe bezpieczestwa pracy na stanowiskach musz by zgodne z aktualnymi przepisami Stanowisko ułatwiajce realizacj tematów z zakresu energii elektrycznej, ródła pozyskiwania energii elektrycznej akumulatory, baterie, prdnice prdu stałego, prostownik prdu, generator drga sinusoidalnych; licznik energii elektrycznej, omomierz, woltomierz, amperomierz; c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: modele obrazujce budow wewntrzn ródeł energii, plansze z zestawem ródeł energii, plansza z zestawem baterii; d. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych gniazda zasilajce 24V, 230V i 400V, przewody do układania na stałe, kable do odbiorników ruchomych; e. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla stanowiska: dokumentacje techniczne wykorzystywanych urzdze, 14

15 normy zwizane z tematyk stanowiska, instrukcje stanowiskowe do realizowanych wicze, instrukcje stanowiskowe bhp; f. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka z podstawowym wyposaeniem; g. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz gumy izolujce przy urzdzeniach elektrycznych, fartuchy ochronne, rkawice, przykładowy wykaz dopuszczalnych prac wykonywanych pod napiciem, warunki szczegółowe bezpieczestwa pracy na stanowiskach musz by zgodne z aktualnymi przepisami Stanowisko ułatwiajce realizacj tematów z zakresu obwodów elektrycznych a. wykaz sprztu/urzdze pomiarowych, diagnostycznych: amperomierz (zakres pomiarowy nie mniejszy ni 15A), omomierz, wskanik kierunku wirowania pola elektromagnetycznego w układzie trójfazowym, przyrzdy wielozakresowe, woltomierz (zakres pomiarowy nie mniejszy ni 600V), jedno- i dwubiegunowy próbnik napicia, próbnik izolacji, arówki, przyrzdy wielozakresowe; b. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: zestawy demonstracyjne dla nauczycieli typu "Kompakt" i "Laboratorium", schematy obwodów elektrycznych trójfazowych, plansza dotyczca obwodów I i II prawa Kirchhffa; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych przewody i kable elektroenergetyczne, materiały do produkcji styków (przykłady), próbki rónych materiałów elektrotechnicznych, materiały izolacyjne do kabli i przewodów izolowanych, np.: do układania na stałe, do odbiorników ruchomych, przykłady przewodów i ich oznaczenia; d. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla stanowiska: dokumentacje techniczne wykorzystywanych urzdze, normy zwizane z tematyk stanowiska, instrukcje stanowiskowe do realizowanych wicze, instrukcje stanowiskowe bhp; e. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka z podstawowym wyposaeniem; f. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz instrukcje bhp obsługi maszyn elektrycznych, instrukcje bhp obsługi silników i urzdze, rodki ochrony indywidualnej, przykładowy wykaz dopuszczalnych prac wykonywanych pod napiciem, warunki szczegółowe bezpieczestwa pracy na stanowiskach musz by zgodne z aktualnymi przepisami, gumy izolujce przy urzdzeniach elektrycznych. 15

16 5.5. Stanowisko ułatwiajce realizacj tematów z zakresu odbiorników energii elektrycznej stół i krzesło, silniki elektryczne asynchroniczne klatkowe, silniki elektryczne asynchroniczne piercieniowe, silniki elektryczne synchroniczne, małe silniki jednofazowe klatkowe, silniki prdu stałego, tabliczki znamionowe odbiorników energii elektrycznej, prdnice prdu stałego, rozrusznik z dodatkowymi oporami, przełcznik gwiazda-trójkt, autotransformator, transformatory małych mocy, zestaw przykładowych rónych transformatorów, przerocza lub zdjcia transformatorów duych mocy, oprawy owietleniowe, wtyczki, gniazda, arówki, piecyki, tabliczki znamionowe odbiorników energii elektrycznej, przykłady odbiorników zasilanych energi elektryczn trójfazow, osprzt elektryczny (aparaty niskiego napicia): wyłcznik rónicowo-prdowy, wyłczniki (rczne i samoczynne), stycznik elektromagnetyczny, stycznik olejowy, przełczniki (do zmiany: kierunku wirowania silników, prdkoci obrotów), kable, przewody, złczki, tamy izolacyjne, zabezpieczenia odbiorników: wyłcznik rónicowo-prdowy, wyłczniki (rczne i samoczynne), stycznik elektromagnetyczny, stycznik olejowy, bezpieczniki instalacyjne typu Bi (niskiej mocy), bezpieczniki instalacyjne typu Bm (wielkiej mocy), przekaniki elektromagnetyczne; przenona tablica do testowania urzdze elektrycznych, próbnik izolacji, omomierz, przyrzdy do testowania rodków ochrony przeciwporaeniowej zgodnie z norm, wskanik kierunku wirowania pola elektromagnetycznego w układzie trójfazowym, stroboskop błyskowy, zestaw przyrzdów testujcych i pomiarowych, np.: jedno- i dwubiegunowy próbnik napicia, woltomierz (zakres pomiarowy nie mniejszy ni 600V), amperomierz (zakres pomiarowy nie mniejszy ni 15A), 16

17 licznik energii elektrycznej, miernik uniwersalny z interfejsem szeregowym do komputera; c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: plansze rónych silników elektrycznych: silniki elektryczne prdu stałego, silniki elektryczne jednofazowe, silniki elektryczne trójfazowe, silniki elektryczne prdu stałego szeregowe, silniki uniwersalne (na prd stały i przemienny); d. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych próbki rónych materiałów elektrotechnicznych, zestawy rezystorów z moliwoci sprawdzenia ich wpływu na zachowanie si obwodu, materiały do produkcji styków (przykłady), przewody i kable elektroenergetyczne, materiały izolacyjne do kabli i przewodów izolowanych, np.: do układania na stałe, do odbiorników ruchomych, specjalne (lotnicze, górnicze, samochodowe itp.), nawojowe, przykłady przewodów i ich oznaczenia, rurki instalacyjne i ich oznaczenia; e. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla stanowiska: instrukcje bhp obsługi maszyn elektrycznych, silników i urzdze, normy zwizane z tematyk stanowiska, instrukcje stanowiskowe do realizowanych wicze; f. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka z podstawowym wyposaeniem; g. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz instrukcje stanowiskowe bhp Stanowisko ułatwiajce realizacj tematów z zakresu instalacji elektrycznych stół i krzesło, wyłczniki (rczne i samoczynne), instalacje elektryczne z: puszkami odgałnymi, puszkami przyłczeniowymi, centraln skrzynk zaciskow, wyłcznik rónicowo-prdowy, transformatory z oznaczonymi parametrami znamionowymi, transformatory małych mocy, stycznik elektromagnetyczny, stycznik olejowy, przełczniki (do zmiany kierunku wirowania silników, prdkoci obrotowej), rozdzielnie niskiego napicia, ochrona zwarciowa bezpieczniki instalacyjne typu Bi (niskiej mocy), bezpieczniki instalacyjne typu Bm (wielkiej mocy), przekaniki elektromagnetyczne, 17

18 róne elementy instalacji: kable, przewody, złczki, oprawy owietleniowe, wtyczki, gniazda; licznik energii elektrycznej, próbnik izolacji, omomierz, przyrzdy wielozakresowe, miernik uniwersalny z interfejsem szeregowym do komputera, jedno- i dwubiegunowy próbnik napicia, woltomierz (zakres pomiarowy nie mniejszy ni 600V), amperomierz (zakres pomiarowy nie mniejszy ni 15A); c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: prostych układów instalacji elektrycznej, plansza z rodzajami sieci zasilajcej n/n: TT, TN, IT, plansza z elementami instalacji elektrycznych i ich symbolami; d. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych próbki rónych materiałów elektrotechnicznych, materiały do produkcji styków (przykłady), przewody i kable elektroenergetyczne, materiały izolacyjne do kabli i przewodów izolowanych, np.: do układania na stałe, do odbiorników ruchomych, rurki instalacyjne i ich oznaczenia, przykłady przewodów i ich oznaczenia; e. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla stanowiska: film dotyczcy instalacji elektrycznej w mieszkaniu, dokumentacje, instrukcje, normy, podrczniki zawodowe, poradniki, schematy prostych obwodów elektrycznych (foliogramy), instalacji elektrycznych alarmowych, sygnalizacyjnych, sterujcych (zasada działania, elementy składowe), instrukcje stanowiskowe do realizowanych wicze, instrukcje stanowiskowe bhp; f. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy, apteczka z podstawowym wyposaeniem; g. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz instrukcje stanowiskowe bhp Stanowisko ułatwiajce realizacj tematów z zakresu elementów i podstawowych układów elektronicznych długi stół i krzesło, elementy elektroniczne: dioda, tranzystor, 18

19 tyrystor, róne układy scalone, półprzewodnikowe przyrzdy mocy, układ do badania napdu silnikiem na prd stały; luksomierz, próbnik izolacji, omomierz, woltomierz, amperomierz, mierniki uniwersalne z interfejsem szeregowym do komputera; c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: modele układów elektronicznych; d. stanowisko komputerowe z wykazem urzdze peryferyjnych oraz programów właciwych dla stanowiska dydaktycznego: kable, złczki, tamy izolacyjne; e. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla stanowiska: film zastosowania układów scalonych, dokumentacje techniczne wykorzystywanych urzdze, normy zwizane z tematyk stanowiska, instrukcje stanowiskowe do realizowanych wicze, instrukcje stanowiskowe bhp; f. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka z podstawowym wyposaeniem; g. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz instrukcja stanowiskowa bhp, fartuchy ochronne, rkawice, przykładowy wykaz dopuszczalnych prac wykonywanych pod napiciem, warunki szczegółowe bezpieczestwa pracy na stanowiskach musz by zgodne z aktualnymi przepisami, tablice ostrzegawcze i instrukcje dotyczce bezpieczestwa pracy z urzdzeniami elektrycznymi Stanowisko ułatwiajce realizacj tematów z zakresu automatyki i sterowania w układzie zamknitym i otwartym stół i krzesło, urzdzenia nastawcze (zawory i przepustnice), zawory regulacyjne jednogniazdowe i dwugniazdowe, przepustnice, np. aluzjowa, zestaw do wyznaczania charakterystyki roboczej zaworu, siłowniki pneumatyczne i hydrauliczne; regulator temperatury bezporedniego działania, regulator temperatury (termostat samochodowy); c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: plansza ze schematem blokowym układu sterowania otwartego, plansza ze schematem blokowym układu sterowania zamknitego (sterowanie automatyczne sprzenie zwrotne), plansze z zestawem rysunków siłowników, 19

20 plansze z klasyfikacj i rysunkami elementów nastawczych (zaworów i przepustnic), plansze z klasyfikacj i zestawem rysunków regulatorów; d. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych wykaz wy i złczek do budowy zestawów układów sterowania; e. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla stanowiska: dokumentacje techniczne wykorzystywanych urzdze, rysunki złoeniowe urzdze nastawczych wykonawczych, normy zwizane z tematyk stanowiska, instrukcje stanowiskowe do realizowanych wicze, instrukcje stanowiskowe bhp; f. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka z podstawowym wyposaeniem; g. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz instrukcja stanowiskowa bhp Stanowisko ułatwiajce realizacj tematów z zakresu ródeł zagroe podczas pracy przy urzdzeniach elektrycznych długi stół i dwa krzesła, wyłcznik rónicowo-prdowy; luksomierz, próbnik izolacji, omomierz, woltomierz, amperomierz, mierniki uniwersalne; c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: plansza z systemami przeciwporaeniowymi prdem elektrycznym (ochron podstawow i dodatkow), makieta z ochron przeciwporaeniow w rónych układach sieci np. TT, TN, IT, model z zastosowaniem wyłcznika rónicowo-prdowego, plansza zasad pierwszej pomocy (uwolnienie poszkodowanego spod napicia), zestaw znaków bezpieczestwa i tablic informacyjnych, zestaw barwnego oznaczania przewodów i ył ochronnych; d. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku; e. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla stanowiska: wykaz modeli i plansz na stanowisku, normy zwizane z tematyk stanowiska, instrukcje stanowiskowe do realizowanych wicze, instrukcje stanowiskowe bhp; f. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka z podstawowym wyposaeniem; g. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz instrukcja stanowiskowa bhp, sprzt ochrony indywidualnej: 20

21 rkawice dielektryczne, obuwie elektroizolacyjne (kalosze), narzdzia izolacyjne, wskaniki optyczne, układ przeciwporaeniowy poprzez uziemienie, z moliwoci pomiaru rezystancji uziemienia, ganice. V. Pracownia maszynoznawstwa 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: rodki techniczne: telewizor, magnetowid, rzutnik pisma, rzutnik przeroczy, zestaw komputerowy, drukarka, kopiarka, rzutnik multimedialny, materiały dydaktyczne: filmy, przerocza, foliogramy, fazogramy, programy komputerowe, plansze, tekstowe ródła informacji: podrczniki, inne ksiki niezbdne do kształcenia w zawodzie, czasopisma zawodowe, instrukcje do wicze, biurko nauczyciela przystosowane do prezentacji, tablica szkolna trójskrzydłowa (najlepiej biała), tablice magnetyczne, ekran, gabloty tematyczne i plansze, regały, szafy i gabloty do przechowywania rodków dydaktycznych i sprztu, regulamin pracowni. 2. Opis infrastruktury pracowni: a. usytuowanie pracowni: w budynku (kondygnacja dowolna); b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduje si pracownia: wysoko pomieszczenia minimum 3m, podłoga równa, nie liska, odporna na cieranie, łatwa w utrzymaniu czystoci, nie pylca, ciany szczelne, okna due, białe z moliwoci całkowitego zaciemnienia (rolety), drzwi o wymiarach 0,9 x 2m, owietlenie dzienne i owietlenie elektryczne zgodnie z PN; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: według obowizujcych norm; d. wyposaenie pracowni w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: instalacja elektryczna: gniazda i obwody elektryczne o napiciu 230V, instalacja wody ciepłej i zimnej, instalacja wentylacji: wywiewna i nawiewna, ogrzewanie pomieszczenia: grzejniki wodne przycienne, urzdzenia zapewniajce odpowiednie warunki bezpieczestwa i higieny pracy oraz przeciwpoarowe. 3. Opis wyposaenia pracowni: stoliki wraz z krzesełkami (po jednym dla kadego ucznia); suwmiarki, 21

22 mikromierze, planimetr, dynamometry, manometry, dyfuzory, dysze, termometry, indykator sprynowy; c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: modele: prasy hydraulicznej, multiplikatora cinienia, akumulatora hydraulicznego modele turbin: Francisa, Kaplana, Peltona, modele pomp: tłokowych, nurnikowych (jedno- i dwustronnego działania), przeponowych, zbatych, rubowych, łopatkowych, wielotłoczkowych, odrodkowych, migłowych, strumieniowych, modele wentylatorów (odrodkowego, osiowego), modele podnoników (dwignik rubowy, hydrauliczny, zbatkowy, wcigarka przycienna, wcignik limakowy), model hamulca tamowego i dwuklockowego z luzownikiem, modele lub schematy rónych typów suwnic (np. warsztatowa, bramowa, mostowa), modele lub schematy rónych urawi (np. stały przycienny, masztowy, samojezdny, budowlany wieowy, modele lub schematy przenoników cignowych i bezcignowych (np. tamowy, płytowy, korytowy, zgarniakowo-zgrzebłowy, elewator, podwieszony okrny, wałkowy bez napdu, limakowy, przenonik sscy); d. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych schemat ogólnej klasyfikacji maszyn, schemat elektrowni wodnej, schemat klasyfikacji pomp, schemat instalacji hydroforowej, typowe elementy pomp (tłoki, dławnice, zawory), przekroje niektórych pomp (np. przeponowej pompy paliwowej, zbatej pompy olejowej), schematy: przekładni hydrostatycznych i hydrokinetycznych, sprzgła hydrokinetycznego, cylindry siłowników hydraulicznych i ich przekroje, plansze z wykresami przemian gazu doskonałego, schemat urzdzenia kotłowego, schemat siłowni parowej, typowe połczenia czci maszynowych (połczenia rozłczne i nierozłczne), schemat silnika parowego, schematy turbin parowych, wykresy: przemian termodynamicznych gazu, charakterystyk pomp, indykatorowy sprarki tłokowej, przemian termodynamicznych pary wodnej, obiegów teoretycznych i rzeczywistych silników spalinowych, charakterystyk silników spalinowych, charakterystyk sprzgieł i przekładni hydrokinetycznych, przekroje silników spalinowych (cztero- i dwusuwowego), schematy wyjaniajce zasad działania silników spalinowych, model (tablica) wyjaniajcy budow i działanie układu zapłonowego silnika spalinowego, model silnika z tłokiem wirujcym (silnik Wankla), elementy układów zasilania silników tłokowych (ganiki, elementy wtryskowych układów zasilania, filtry paliwa i powietrza, pompy wtryskowe silników ZS, wtryskiwacze), 22

23 elementy układu rozrzdu silników (wałki rozrzdu, popychacze, dwignie zaworowe, spryny zaworowe, zawory, gniazda zaworowe, laski popychaczy), elementy układu chłodzenia i smarowania silników (tuleje silników chłodzonych powietrzem, wentylatory, czujniki temperatury, chłodnice, pompy wodne, termostaty, pompy olejowe, zawory przelewowe, filtry oleju), typowe elementy silników spalinowych (tłoki, korbowody, tuleje cylindrowe, wały korbowe, schematy innych silników (turbina spalinowa, silnik turboodrzutowy, silnik strumieniowy, silnik rakietowy), przekroje siłowników pneumatycznych, elementy dwignic, przekrój sprarki tłokowej, schemat sprarki wielostopniowej (np. 3-stopniowej), schematy innych rozwiza sprarek (sprarka rubowa, krzywkowa, łopatkowa, odrodkowa), schemat pompy próniowej, przekroje siłowników pneumatycznych (tłokowych i przeponowych), schematy silników pneumatycznych (np. rotacyjny łopatkowy, turbina pneumatyczna), schematy działania chłodziarek (sprarkowej, absorpcyjnej), schematy rónych systemów smarowania maszyn, eksponaty rónych zuytych i uszkodzonych czci maszyn; e. stanowiska komputerowe z wykazem urzdze peryferyjnych oraz programów właciwych dla stanowiska dydaktycznego: stanowiska komputerowe (co najmniej trzy) do wykorzystania przez uczniów przy wykonywaniu prostych oblicze, np. obliczanie pracy, mocy, sprawnoci, iloci ciepła itp. (oprogramowanie: np. Mikrosoft Excel), stanowisko komputerowe z oprogramowaniem i dostpem do Internetu, skaner, drukarka, kopiarka, przykłady komputerowych oblicze parametrów technicznych maszyn, prezentacje wyjaniajce zasad działania typowych maszyn; f. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla stanowiska: poradnik mechanika, katalog polskich norm, przykładowa dokumentacja techniczno-ruchowa typowych maszyn i urzdze, instrukcje obsługi maszyn, wykazy czynnoci obsługowych dla poszczególnych maszyn (przykłady), poradniki i katalogi dotyczce materiałów eksploatacyjnych (materiały pdne, materiały smarne), literatura dotyczca przedmiotu maszynoznawstwo ogólne, procedury dotyczce egzaminu zawodowego, a szczególnie w zakresie standardu wymaga egzaminacyjnych (czytanie dokumentacji technicznej i technologicznej, ustalanie wymaga wykonawczych, opracowywanie dokumentacji wykonania zadania praktycznego), przepisy bhp; g. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: ogólnodostpna apteczka zaopatrzona w rodki opatrunkowe, przeciwbólowe i inne podstawowe leki wraz z instrukcj ich uycia; h. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz sprzt przeciwpoarowy, rodki i sprzt do utrzymania czystoci w pracowni, ganice pianowe i proszkowe. 23

24 VI. Warsztaty Warsztaty powinny by zorganizowane w kilku pomieszczeniach. Oprócz pomieszcze ze stanowiskami dydaktycznymi powinny tam si znajdowa równie: pomieszczenie przeznaczone do przeprowadzania instruktau, pomieszczenie stanowice zaplecze dla instruktorów, magazyn materiałów technologicznych, narzdzi itp., szatnia dla uczniów, pomieszczenia sanitarne. 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne warsztatów: tekstowe ródła informacji: podrczniki, inne ksiki niezbdne do kształcenia w zawodzie, czasopisma zawodowe, instrukcje do wicze, biurko nauczyciela, stoliki i krzesełka dla uczniów, tablica szkolna trójskrzydłowa (najlepiej biała), gabloty tematyczne i plansze, regały, szafy i gabloty do przechowywania rodków dydaktycznych i sprztu, regulamin pracowni. 2. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych właciwych dla danej pracowni: stanowisko do instruktau teoretycznego oraz szkolenia, stanowisko metrologiczne, stanowisko obróbki rcznej i montau, stanowisko obróbki mechanicznej, stanowisko do spawania, zgrzewania i lutowania, stanowisko do obróbki cieplnej, stanowisko do obróbki plastycznej. 3. Opis infrastruktury pracowni a. usytuowanie pracowni: w budynku (najlepiej na parterze); b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduj si stanowiska: wysoko pomieszczenia minimum 3m, przy stanowisku spawania i cicia minimum 3,75m, owietlenie naturalne, owietlenie sztuczne ogólne i miejscowe, posadzka równa, antypolizgowa, łatwo zmywalna, ciany pokryte lamperi do wysokoci 2m, drzwi pełne dwuskrzydłowe o wysokoci minimum 2m, wyznaczone drogi dla przejcia oraz drogi transportowe zgodnie z przepisami oraz drogi ewakuacyjne, ganice powinny by rozstawione w widocznym miejscu i właciwie oznakowane; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: powierzchnia stanowisk powinna by zgodna z zaleceniami DTR poszczególnych maszyn i urzdze przeznaczonych do zaj praktycznych i z przepisami bhp; d. wyposaenie pracowni w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: instalacja elektryczna: gniazda i obwody elektryczne o napiciu 230V/400V, instalacja wody ciepłej i zimnej, instalacja wentylacji: wywiewna i nawiewna, ogrzewanie pomieszczenia: grzejniki wodne przycienne, instalacja spronego powietrza, urzdzenia zapewniajce odpowiednie warunki bezpieczestwa i higieny pracy oraz przeciwpoarowe. 24