ANALIZA SWOT. Wrocław, czerwiec 2014

Transkrypt

1 ANALIZA SWOT Wrocław, czerwiec

2 OPRACOWANIE Instytut Rozwoju Terytorialnego ul. Świdnicka 12/ Wrocław DYREKTOR Maciej Borsa Z-CA DYREKTORA Magdalena Belof Przemysław Malczewski Zespół projektowy Instytutu Rozwoju Terytorialnego Koordynacja prac Kamila Lesiw-Głowacka Niniejsza analiza została wykonana przez Instytut Rozwoju Terytorialnego w ramach Działania 3. Zadania 3.3. w projekcie pn.: Studium spójności funkcjonalnej we Wrocławskim Obszarze Funkcjonalnym, częściowo finansowanego przez Unię Europejską w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna

3 WSTĘP Analiza SWOT dotyczy obszaru, który został wyznaczony na podstawie identyfikacji zasięgu oddziaływania Wrocławia na tereny przyległe, w oparciu o mierniki strukturalne oraz zależności funkcjonalno-przestrzenne. Szczegóły delimitacji znajdują się w opracowaniu Delimitacja Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego, wykonanym przez IRT w ramach niniejszego projektu w marcu 2014 r. MAPA 1. ZASIĘG PRZESTRZENNY WROF W wyniku przeprowadzonych analiz wyznaczono obszar Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego, w skład którego weszło 27 gmin spełniających wartości progowe rozpatrywanych mierników w stopniu wysokim i bardzo wysokim (I strefa oddziaływania). 3

4 Do drugiej strefy zakwalifikowały się gminy dla których wyniki analiz świadczą o umiarkowanym stopniu oddziaływania miasta rdzeniowego - Wrocławia. Gminy te, na podstawie przyjętych zasad i założeń delimitacji, nie znalazły się we WrOF, jednak traktowane są jako obszary potencjalnie predysponowane do włączenia w granice WrOF (obszary perspektywicznego rozwoju). W związku z powyższym w niniejszej analizie, przyjęto nazwę Wrocławski Obszar Funkcjonalny, w skrócie WrOF, która określa obszar obejmujący 28 gmin, w tym obszar Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego wyznaczonego na podstawie wyników delimitacji oraz obszar gminy Wołów, która traktowana jest jako studium przypadku dla obszaru perspektywicznego rozwoju WrOF. 4

5 1. METODA ANALIZY SWOT Metoda syntetycznej analizy mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń (analiza SWOT) stanowi powszechnie wykorzystywane narzędzie techniki analitycznej zarówno w dokumentach strategicznych, jak i różnorodnych pracach studialnych. Przeprowadzenie tego typu badania pozwala w sposób syntetyczny zgromadzić, uporządkować i zaprezentować pewien zastany układ czynników mający obecnie oraz mogący mieć w przyszłości wpływ na rozwój danej jednostki czy obszaru. Mocne i słabe strony identyfikowane są jako wewnętrzne cechy, którymi odznacza się badany obszar, a zatem posiadane obecnie atrybuty w sferze mieszkalnictwa i usług, środowiska przyrodniczego, kulturowego i rekreacji, a także transportu. W tych płaszczyznach bowiem dokonano poniższej analizy. Szanse i zagrożenia mogą być rozumiane dwojako: albo jako czynniki zewnętrzne, cechy bliższego i dalszego otoczenia, albo jako wartości mogące się pojawić w przyszłości (źródło: Niniejsze badanie wykorzystuje drugie z tych podjeść, identyfikując szanse i zagrożenia jako przyszłe możliwe czynniki rozwoju bądź bariery tegoż. Biorąc pod uwagę specyfikę obszaru WrOF, jego dynamiczny charakter i mnogośc procesów, jakie zachodzą na jego terenie, wybór ten wydaje się w pełni uzasadniony. Zaprezentowana w dalszej części dokumentu analiza SWOT została wypracowania jako wspólne stanowisko jednostek samorządu terytorialnego tworzących obszar funkcjonalny Wrocławia (gminy oraz powiaty). Rola JST dotyczyła przede wszystkim określenia wartości atrybutów w każdym z obszarów tematycznych: mieszkalnictwo i usługi, transport oraz środowisko przyrodnicze, kulturowe i rekreacja. Znaczenie każdego ze wskazanych czynników odzwierciedla ilość punktów wagowych w skali od 1 do 10. 5

6 A NAL IZ A SWO T 2. WYNIKI ANALIZY SWOT MOCNE STRONY WAGA SŁABE STRONY WAGA - Dostęp do oferty miasta rdzeniowego Wrocławia: szerokiego wachlarza usług handlu, gastronomii, kultury, sportu, dużych imprez kulturalnych i sportowych o zasięgu krajowym, atrakcyjnego rynku pracy pod względem ilości, różnorodności i jakości miejsc pracy, szkolnictwa wyższego o wysokim poziomie nauczania, atrakcyjnych przestrzeni publicznych. 6 - Monokultura/monofunkcja obszarów mieszkaniowych skutkująca brakiem odpowiedniej oferty usług publicznych. - Zróżnicowana pod względem typów zabudowy, cen i lokalizacji oferta mieszkaniowa. 2 - Niedostateczny standard techniczny dróg i zbyt mała gęstość sieci drogowej dla obsługi nowych 1,5 terenów mieszkaniowych. - Bliskość atrakcyjnych terenów turystycznych i rekreacyjnych, szczególnie obszarów podgórskich 1 - Brak zintegrowanego i atrakcyjnego (pod względem cen i czasu dojazdu) systemu transportu 1,5 i górskich. publicznego dla obsługi terenów mieszkaniowych czego skutkiem jest dominacja indywidualnego transportu samochodowego w codziennych dojazdach. - Atrakcyjność inwestycyjna subregionu sprzyjająca tworzeniu nowych miejsc pracy. 1 - Brak przestrzeni publicznych służących integracji społeczności, w tym obszarów zieleni osiedlowej. 1,5 2,5 MIESZKALNICTWO I USŁUGI - Rozproszenie zabudowy powodujące zwiększone koszty uzbrojenia terenu i obsługi komunikacyjnej 1 terenów mieszkaniowych. - Nadmiar terenów przeznaczonych na zabudowę mieszkaniową w planach zagospodarowania 1 przestrzennego przy relatywnie niskiej podaży terenów przygotowanych do realizacji inwestycji. - Ugruntowanie się modelu osiedla zamkniętego we Wrocławiu i w strefie podmiejskiej miasta. 0,5 - Niski poziom integracji społecznej rejonów podmiejskich. 0,5 SZANSE WAGA ZAGROŻENIA WAGA - Podnoszenie atrakcyjności terenów mieszkaniowych poprzez wprowadzanie na te obszary 2,5 - Utrzymanie modelu monokultury obszarów mieszkaniowych przy braku równoległego realizowania 2,5 zróżnicowanego zagospodarowania zieleni, funkcji sportowo-rekreacyjnych, usługowych. infrastruktury społecznej. - Rozwój infrastruktury społecznej w szczególności oświatowej i zdrowotnej, a także kulturalnej. 2,5 - Brak świadomości skutków ekonomicznych i środowiskowych prowadzenia nieodpowiedzialnej 2 polityki przestrzennej przez władze lokalne, brak ciągłości w planowaniu rozwoju związanego z kadencyjnością władz samorządowych. - Ścisła współpraca samorządów terytorialnych na obszarze WrOF w tym zwłaszcza Wrocławia 2 - Dalsze zarzadządzanie obszarem i jego rozwojem w sposób niezintegrowany, przy niskim poziomie 2 z jednostkami ościennymi w zakresie planowania inwestycji mieszkaniowych o zróżnicowanym współpracy JST oraz braku kordynacji przy realizacji zadań odnoszących się do: standardzie oraz usług. - rodzajów zagospodarowania, - układów drogowych, - sieci uzbrojenia technicznego. - Rozwój i zintegrowanie systemu transportu publicznego oraz poprawa jego dostępności. 1 - Dalsze opóźnienia w realizacji zintegrowanego systemu transportu publicznego. 1 - Wzrost atrakcyjności obszarów mieszkaniowych poza terenem miasta Wrocławia poprzez lokalizację nowych miejsc pracy w ich pobliżu. - Wzmocnienie policentrycznej sieci ośrodków mieszkaniowo - usługowych o zróżnicowanej strukturze, poza terenem miasta Wrocławia. - Optymalizacja wykorzystania i rozwoju systemów infrastruktury technicznej poprzez zintegrowane zarządzanie. - Wypracowanie i wdrożenie wspólnych standardów zagospodarowania, wyposażenia, dostępności i obsługi terenów mieszkaniowych. 0,5 - Nasilenie się negatywnych zjawisk demograficznych, starzenie się społeczeństwa. 1 0,5 - Inwestowanie na terenach narażonych na zwiększone ryzyko zagrożenia powodziowego oraz 0,5 nieodpowiedzialne realizowanie inwestycji naruszających stosunki wodne. 0,5 - Brak radykalnej reformy systemu planowania przestrzennego w Polsce. 0,5 0,5 - Pogarszający się stan środowiska w zakresie emisji zanieczyszczeń powietrza i stanu wód. 0,5 6

7 MOCNE STRONY WAGA SŁABE STRONY WAGA - Gęsta sieć infrastruktury drogowej i kolejowej, w tym przebieg dróg i linii kolejowych wchodzących w skład europejskiej sieci transportowej TEN-T. 4 - Brak zintegrowanego systemu transportu, w tym: zarządzania ruchem drogowym, kolejowym, publicznym transportem zbiorowym, systemu dynamicznego informowania użytkowników/ podróżnych, udziału transportu rowerowego, rozwiązań park&ride oraz bike&ride, brak zintegrowanych biletów aglomeracyjnych. - Dobra dostępność komunikacyjna ośrodka rdzeniowego w relacji wschód zachód. 2 - Transport pasażerski oparty głównie na transporcie indywidualnym (ruch samochodowy). 2 - Żeglowność Wrocławskiego Węzła Wodnego. 2 - Brak satysfakcjonującej oferty kolejowych i autobusowych przewozów pasażerskich. 2 - Dostępność do międzynarodowego lotniska Wrocław Strachowice. 2 - Niewystarczająca ilość przepraw mostowych. 1 - Słaba dostępność drogowa ośrodka rdzeniowego w relacji północ południe. 1 4 TRANSPORT SZANSE WAGA ZAGROŻENIA WAGA - Nawiązanie współpracy pomiędzy samorządami gmin z samorządem województwa oraz przewoźnikami i zarządcami infrastruktury transportowej w ramach opracowania i realizacji wspólnej polityki transportowej. - Rozwój zintegrowanego systemu transportu zbiorowego na obszarze WrOF wraz ze stworzeniem atrakcyjnej oferty przewozowej transportu publicznego. 3 - Pogłębiająca się niewydolność systemu komunikacyjnego wzrost natężenia ruchu powiązany z brakiem rozwoju transportu zbiorowego. 2 - Brak wspólnych i skoordynowanych projektów transportowych gmin wchodzących w skład WrOF, 3 zarządców infrastruktury drogowej i kolejowej oraz przewoźników. - Poprawa parametrów istniejącej infrastruktury kolejowej. 1 - Utrzymywanie się silnej dynamiki rozwoju motoryzacji indywidualnej. 2 - Dokończenie budowy łączników aglomeracyjnych A4 S5 i A4 S8 wraz z budową przepraw mostowych 1 - Zabudowywanie korytarzy tranzytowych dróg krajowych i wojewódzkich. 1 na Odrze. - Wykorzystanie potencjału Odry dla organizacji transportu wodnego. 1 - Wykorzystanie rosnącego zainteresowania użytkowników transportem zbiorowym (m.in. kolejowym). 1 - Rozwój usług logistycznych. 0,5 - Możliwość pozyskiwania dofinansowania dla projektów infrastrukturalnych z funduszy UE na lata *. 0,5 4 * czynnik o najwyższej wartości w ocenie samorządów lokalnych 7

8 A NAL IZ A SWO T MOCNE STRONY WAGA SŁABE STRONY WAGA ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE, KULTUROWE I REKREACJA - Bardzo dobre warunki do prowadzenia zróżnicowanej produkcji rolniczej (gleby, agroklimat, 2 - Słaby dostęp do obszarów rekreacyjnych WrOF. 2,5 ukształtowanie terenu, położenie względem Wrocławia). - Różnorodność przyrodniczo-krajobrazowa obszaru. 2 - Brak współpracy JST w udostępnianiu ponadlokalnych walorów turystycznych (m.in. Odra i jej 2 dopływy, parki krajobrazowe, Wzgórza Trzebnickie, Masyw Ślęży, tereny leśne, tereny nadodrzańskie) i metropolitalnej oferty rekreacyjnej. - Cenne i różnorodne walory kulturowe Wrocławia, otaczających go ośrodków miejskich oraz terenów 2 - Brak infrastruktury rekreacji wodnej. 1 wiejskich. - Infrastruktura rekreacyjna zapewniająca rozwój nowych form rekreacji (aquaparki, pola golfowe, parki 2 - Niezadowalający stan techniczny części obiektów rekreacyjnych. 1 linowe, tory sportowo-rekreacyjne itp.). - Dobrze rozwinięta sieć hydrograficzna. 1 - Brak spójnego systemu i strategii całorocznego wykorzystania szlaków turystycznych w obszarze 1 WrOF. - Korzystne warunki klimatyczne i długi okres wegetacyjny. 1 - Utrata terenów atrakcyjnych przyrodniczo w związku z postępującą suburbanizacją. 1 - Postępująca degradacja krajobrazu poprzez chaos inwestycyjny. 0,5 - Niska lesistość terenu WrOF z przewagą terenów użytkowanych rolniczo brak ciągłości przestrzeni 0,5 rekreacyjnej WrOF. - Niezadowalający stan zachowania obiektów zabytkowych, szczególnie zespołów rezydencjonalnych. 0,5 SZANSE WAGA ZAGROŻENIA WAGA - Zintegrowanie działań w zakresie ochrony walorów przyrodniczych, kulturowych i krajobrazowych 3 - Presja zabudowy podmiejskiej na tereny otwarte cenne pod względem przyrodniczo krajobrazowym. 3 oraz wprowadzenie mechanizmów umożliwiających wspólne zarządzanie obszarem funkcjonalnym (np. ZIT). - Wspieranie różnorodnych form rolnictwa jako podstawowej bazy żywnościowej dla obszaru 2 - Silna konkurencja turystycznej oferty terenów górskich. 2 funkcjonalnego. - Opracowanie i wdrożenie Polityki Krajobrazowej dla Dolnego Śląska. 2 - Niewystarczający poziom współpracy pomiędzy organami ochrony środowiska i organami ochrony 2 zabytków, gminami i inwestorami przy realizacji infrastruktury rekreacyjnej. - Realizacja Programu dla Odry 2006, w tym modernizacja Wrocławskiego Węzła Wodnego. 2 - Zwiększająca się emisja zanieczyszczeń pyłowych i gazowych oraz zanieczyszczenie hałasem. 1 - Wzrost popularności wyjazdów kilkudniowych i weekendowych oraz zainteresowania aktywnym wypoczynkiem. - Możliwość wykorzystania funduszy zewnętrznych m.in. na realizację przedsięwzięć mających na celu ochronę środowiska przyrodniczego, dóbr kultury oraz rozwoju rekreacji.* * czynnik o najwyższej wartości w ocenie samorządów lokalnych 1 - Zagrożenie powodziowe oraz zwiększona częstotliwość nagłych zjawisk pogodowych związanych z globalnymi zmianami klimatu. 1 - Niska akceptacja samorządów lokalnych dla utrzymania, a tym bardziej dla poszerzenia systemu obszarów chronionych. - Nieracjonalne gospodarowanie wodami w zbiornikach wodnych stanowiące zagrożenie dla ornitofauny. 1 0,5 0,5 8

9 3. WNIOSKI 3.1. Mieszkalnictwo i usługi Analiza SWOT w zakresie mieszkalnictwa i usług wskazuje na występowanie licznych czynników, które z jednej strony stwarzają niemal nieograniczone możliwości w zakresie realizacji inwestycji mieszkaniowych, z drugiej zaś hamują kształtowanie prawidłowych struktur mieszkalno-usługowych na obszarze WrOF. Obecną sytuację równoważy obszerna lista uwarunkowań potencjałów, które przy właściwym wykorzystaniu mogą mieć pozytywny wpływ na poprawę warunków życia mieszkańców WrOF w dynamicznie przekształcającej się przestrzeni tego obszaru. Bardzo cennym atutem całego obszaru funkcjonalnego jest dostęp do szerokiego wachlarza usług, miejsc pracy i atrakcyjnych przestrzeni publicznych, oferowanych przez miasto rdzeniowe Wrocław. Obok dominującego znaczenia Wrocławia w zakresie oferty usługowej obserwuje się jednocześnie brak zróżnicowanego zagospodarowania dynamicznie rozwijających się terenów mieszkaniowych, zlokalizowanych poza miastem. W szczególności zauważalny jest brak odpowiedniej oferty usług publicznych oraz ograniczona ilość i dostępność przestrzeni publicznych służących integracji społecznej. Pomimo tego, atrakcyjność obszarów mieszkaniowych zlokalizowanych poza głównym ośrodkiem miejskim WrOF wciąż wzrasta, co spowodowane jest głównie ucieczką przed uciążliwościami wielkiego miasta oraz poszukiwaniem tańszych ofert mieszkaniowych w jego bliskości ze względu na bogatą ofertę zatrudnienia i usług we Wrocławiu. Dla prawidowego rozwoju obszaru konieczne wydaje się wykreowanie sieci lokalnych i ponadlokalnych ośrodków usługowych obsługujących tereny mieszkaniowe poza terenem miasta Wrocławia i zaspokajających potrzeby mieszkańców tych obszarów a także rozszerzanie zróżnicowanej oferty miejsc pracy. Prawidłowe funkcjonowanie całego obszaru, a zwłaszcza terenów mieszkaniowych, utrudnia brak zintegrowanego systemu transportu publicznego oraz jego słaba dostępność w całym obszarze WrOF. Należy zwrócić uwagę, że dalsze opóźnienia w organizacji systemu transportu publicznego i brak atrakcyjnych ofert zapewniających konkurencyjne ceny i czas przejazdu, mogą wzmocnić obserowaną obecnie niekorzystną dominację transportu indywidualnego w codziennych dojazdach dom-praca. Dla zminimalizowania wskazanego w analizie problemu rozproszenia zabudowy, generującego wysokie koszty uzbrojenia i obsługi komunikacyjnej terenów mieszkaniowych, należy bezwzględnie wypracować i wdrożyć wspólne standardy zagospodarowania, wyposażenia, dostępności i obsługi terenów 9

10 A ANALIZA SWOT mieszkaniowych. Jest to obecnie trudne do osiągnięcia, ponieważ obserwuje się nadmiar terenów przeznaczonych pod zabudowę w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego w stosunku do niskiej podaży terenów przygotowanych do realizacji inwestycji. Należy także podkreślić, że korzystny wpływ na zrównoważony rozwój obszarów mieszkaniowych i usługowych mogłaby mieć nie tylko zmiana obowiązującego prawa dotyczącego planowania przestrzennego, lecz także wzrost świadomości skutków finansowych i środowiskowych prowadzonej przez samorządy lokalne, polityki przestrzennej. Sposób jej prowadzenia, ze względu na kadencyjne podejście władz samorządowych do podejmowanych decyzji, rażąco nie uwzględnia zapewnienia ciągłości rozwoju obszaru. Podstawą prowadzenia zintegrowanego rozwoju obszaru jest zatem współpraca samorządów, koordynacja realizowanych zadań i wysoka świadomość władz na temat skutków podejmowanych decyzji Transport Analiza SWOT dotycząca zagadnień transportowych wskazuje na przewagę czynników, które należy wykorzystać w celu osiągnięcia korzystnych zmian w obszarze funkcjonalnym WrOF (szanse). Gęsta sieć infrastruktury drogowej i kolejowej, której główne ciągi komunikacyjne wchodzą w skład europejskiej sieci transportowej TEN-T, wyszczególniona w analizie jako najważniejsza mocna strona WrOF, powinna zostać dodatkowo uzupełniona poprzez realizację zaplanowanych inwestycji transportowych polegających na budowie łączników aglomeracyjnych A4-S5 i A4-S8 wraz z budową przepraw mostowych na Odrze. Realizacja zamierzeń przyczyni się również do poprawy dostępności ośrodka rdzeniowego - Wrocławia w relacji północ-południe. Rozwojowi powiązań zewnętrznych obszaru WrOF sprzyja obecnie dobra dostępność komunikacyjna miasta Wrocławia w relacjach wschódzachód oraz zapewniona dostępność drogowa do międzynarodowego lotniska Wrocław Strachowice, które wpływają między innymi na rozwój usług logistycznych. Należy podkreślić, że warunkiem usprawnienia ruchu drogowego na najbardziej obciążonych arteriach komunikacyjnych w obszarze funkcjonalnym Wrocławia, jest przede wszystkim ograniczenie lokalizowania zabudowy wzdłuż dróg tranzytowych o znaczeniu ponadlokalnym. Realne przeszkody w prawidłowym funkcjonowaniu transportu nie dotyczą braku dobrych powiązań komunikacyjnych w analizowanym obszarze, lecz związane są przede wszystkim z brakiem zintegrowanego systemu transportu wykorzystującego istniejącą sieć drogową, kolejową czy korzystającego z potencjału Odry dla organizacji transportu wodnego. Rozwój zintegrowanego systemu 10

11 transportu zbiorowego oraz stworzenie atrakcyjnej oferty przewozowej transportu publicznego w obszarze funkcjonalnym daje możliwość przeciwdziałania utrzymującej się silnej dynamice rozwoju motoryzacji związanej ze wzmożonym wykorzystaniem transportu indywidualnego. Ograniczeniu ruchu samochodowego, sprzyja stale rosnące zainteresowanie transportem zbiorowym, m.in. kolejowym. Na wzrost znaczenia komunikacji kolejowej w obszarze WrOF pozytywny wpływ może mieć poprawa parametrów istniejącej infrastruktury kolejowej i przystosowanie jej do ruchu pasażerskiego. Jednym z najważniejszych wyzwań dla prawidłowego rozwoju transportu w obszarze WrOF jest nawiązanie wzajemnej współpracy pomiędzy samorządami gmin wchodzących w skład WrOF i samorządem województwa oraz przewoźnikami i zarządcami infrastruktury transportowej w ramach opracowania i realizacji wspólnej polityki transportowej Środowisko przyrodnicze, kulturowe i rekreacja Analiza SWOT przeprowadzona w zakresie środowiska przyrodniczego, kulturowego oraz rekreacji wskazuje na przewagę czynników negatywnych (słabe strony i zagrożenia), które należy eliminować lub ograniczać. Przeciwwagę stanowią, wymienione jako mocne strony, cenne zasoby obszaru WroF związane z uwarunkowaniami przyrodniczymi (bardzo dobre warunki do prowadzenia zróżnicowanej produkcji rolniczej, różnorodność przyrodniczo-krajobrazowa), a także kulturowymi (liczne obiekty zabytkowe i zespoły rezydencjonalne) z dominującym pod tym względem Wrocławiem. Dla podnoszenia jakości życia w obszarze WrOF najważniejsze jest utrzymanie bądź poprawa stanu tych zasobów i ich umiejętne wykorzystanie dla wzmocnienia rozwoju obszaru. Cel ten zawierają również działania podjęte w ramach prac nad Polityką Krajobrazową dla Dolnego Śląska, której opracowanie będzie służyć zintegrowanemu gospodarowaniu przestrzenią i krajobrazem oraz jego planowaniu i ochronie, w tym również na obszarze WrOF. Wykorzystanie wartościowych zasobów obszaru, jakimi są wysokiej klasy gleby, agroklimat, ukształtowanie terenu, a także lokalizacja ośrodka rdzeniowego Wrocławia, powinno opierać się na wspieraniu różnorodnych form rolnictwa traktowanych jako zasadnicza baza żywnościowa dla WrOF. Dla utrzymania różnorodności przyrodniczo-krajobrazowej charakteryzującej obszar WrOF ważne jest uzyskanie akceptacji samorządów lokalnych dla utrzymania, a nawet poszerzenia systemu obszarów chronionych, a także ograniczanie skutków istotnych zagrożeń, takich jak emisja zanieczyszczeń powietrza, wysoki poziom hałasu oraz nieracjonalne gospodarowanie wodami. 11

12 A ANALIZA SWOT Gęsta sieć hydrograficzna analizowanego obszaru oraz globalny problem większej częstotliwości występowania nagłych zjawisk pogodowych powodują, że stopień zagrożenia powodziowego w obszarze WrOF został określony jako wysoki. Na minimalizację skutków jakie niosą za sobą ekstremalne zjawiska przyrodnicze będzie miała wpływ realizacja Programu dla Odry 2006, w tym modernizacja Wrocławskiego Węzła Wodnego. Należy jednak zwrócić uwagę, że system hydrograficzny WrOF oprócz zagrożeń, zapewnia jednocześnie odpowiednie warunki dla rozwoju infrastruktury rekreacji wodnej (której obecnie brakuje), co bez wątpienia należy wykorzystać. Obserwowany wzrost liczby realizowanej infrastruktury rekreacyjnej, m.in. aquaparki, pola golfowe, parki linowe, parki sportowo-rekreacyjne, jest zbyt mały dla stworzenia spójnego systemu rekreacyjnego w obszarze funkcjonalnym. Rosnące wśród mieszkańców obszaru funkcjonalnego zainteresowanie aktywnym wypoczynkiem wymaga przede wszystkim poprawy dostępu do obszarów rekreacyjnych i modernizacji wyeksploatowanej istniejącej bazy rekreacyjnej, a także poprawy stanu i udostępnienia obiektów zabytkowych, szczególnie zespołów rezydencjonalnych. Ze względu na korzystne warunki klimatyczne i długi okres wegetacyjny możliwe jest przygotowanie propozycji całorocznego wykorzystania szlaków turystycznych i bazy rekreacyjnej obszaru funkcjonalnego, co jednocześnie pozwoli na stworzenie konkurencyjnej oferty dla terenów górskich znajdujących się w niedalekim zasięgu oddziaływania WrOF. Ograniczenie w kształtowaniu spójnego systemu rekreacyjnego może stanowić utrata części atrakcyjnych terenów, spowodowana presją zabudowy podmiejskiej na tereny otwarte, w tym również obszary cenne przyrodniczo i krajobrazowo. Niestety, również w tym obszarze tematycznym analizy SWOT, zauważono brak wystarczającej współpracy pomiędzy jednostkami samorządu, a także organami ochrony środowiska i zabytków oraz inwestorami, która miałaby na celu zintegrowanie działań w zakresie ochrony walorów przyrodniczych, kulturowych i krajobrazowych oraz ich racjonalnego wykorzystania dla stworzenia atrakcyjnej metropolitalnej oferty rekreacyjnej, w oparciu o ponadlokalne cenne walory obszaru. Prawidłowe funkcjonowanie i rozwój obszaru WrOF, we wszystkich analizowanych dziedzinach, nie zależy jedynie od wsparcia finansowego samorządów lokalnych przy realizacji określonych inwestycji ze środków zarezerwowanych na kolejne lata z budżetu UE, lecz przede wszystkim od podjęcia ścisłej współpracy samorządów, instytucji oraz inwestorów i wprowadzenia mechanizmów umożliwiających wspólne zarządzanie obszarem. 12

13 13