Sprawiedliwi regionu świętokrzyskiego - rodzina Lechów z gminy Kije udzielała pomocy Żydom w 1943r.

Transkrypt

1 Sprawiedliwi regionu świętokrzyskiego - rodzina Lechów z gminy Kije udzielała pomocy Żydom w 1943r.

2 Ostatni świadek mordu Żydów na Wólce w czerwcu 1943 roku. Jan Lech ur. 5 listopada 1929 roku. W trakcie tych wydarzeń miał 14 lat. Rodzina Lechów składała się z: ojciec Franciszek matka Katarzyna stryj Wojciech młodsza siostra Jana - Stanisława

3 Wólka - mapa Wólka to siedlisko znajdujące się pomiędzy wsią Włoszczowice, a wsią Gołuchów w gminie Kije. Tu mieszkała cała rodzina Lechów, która udzieliła schronienia prześladowanym Żydom od stycznia 1943 r. do połowy czerwca 1943 roku.

4 Przybycie Żydów na Wólkę Żydzi szukali schronienia w miejscach zaciszonych, ustronnych. Dlatego Wólka była dla nich idealna. W styczniu 1943 roku przybył goniec żydowski, który poprosił o schronienie dla siebie, bliskich oraz znajomych. Ojciec Jana Franciszek świadom tego, żę każdy kto ukrywa Żydów będzie rozstrzelany - zgodził się. Od tego momentu Wólka staje się na wiele miesięcy miejscem schronienia, do którego zaczęli przybywać Żydzi z Chmielnika, Piotrkowic, Kij oraz innych okolicznych miejscowości. Liczba ich była "ruchoma" od kilku, a nawet do dwudziestu czterech. W chwili mordu na Wólce przebywało dziewięciu Żydów.

5 Wydanie Żydów W ręce niemickiego oddziału z Jędrzejowa zwalczającego ukrywających się Żydów dostał się młody Żyd, ukrywający się na Wólce o imieniu Siulim. Przybył do Kij po pożywienie. Młody Żyd jednak nie zdradził miejsca pobytu ukrywających się współbraci, dlatego Niemcy zaczęli wypytywać mieszkańców wsi, gdzie ukrywają się Żydzi. Nikt jednak nie zdradził miejsca. Dopiero, gdy zapytali przypadkowo przebywającego w Kijach partyzanta z Grabowca, ten przestraszony, ratując samego siebie zadecydował się pokazać żandarmom miejsce ukrycia bezbronnych Żydów. Żandarmi pojechali do Włoszczowic samochodem. Zostawili pojazd na Borkach i ruszyli w kierunku Wólki.

6 Początek piekła Dla mieszkańców Wólki rozpoczęło się prawdziwe piekło. Żandarmi z ustawionego w okolicy dębu z ciężkiego karabinu maszynowego rozpoczęli zmasowany ostrzał zabudowań, w których przebywali Żydzi. Ciąg zabudowń zaczął płonąć. Wólka została szczelnie otoczona od strony lasu i Gołuchowa przez żandarmów. Kilku bezbronnych Żydów spłonęło, trzech uciekających z pożaru zabito.

7 Koło wiekowego dębu Niemcy ustawili stanowisko ciężkiego karabinu maszynowego. Na Wólce zamordowano dziewięciu Żydów oraz Wojciecha Lecha w sumie dziesięć osób. Cały dorobek rodziny Lechów został pochłonięty przez ogień, który powstał w wyniku zmasowanego ostrzału zabudowań.

8 W podobnej stodole spłonęli Żydzi (widok obecny)

9 Ucieczka Jana Lecha Cudem uratował się z płonących zabudowań Jan Lech 14-letni chłopiec. Uciekał przez łąki w kierunku lasu, a żandarmi strzelali. Jednak żadna z kul nie trafiła chłopca.

10 Mogiła zamordowanego Wojciecha Lecha Minęło koło tygodnia od tej zbrodni. Lech Wojciech odważył się odwiedzić pogorzelisko. Zmęczony tułaczką po lesie położył się na kopcu, w którym przechowywano ziemniaki I zasnął. Nadjeżdżający rowerami patrol żandarmów zauważył śpiącego Wojciecha. Swoim wyglądem przypominał Żyda. Nosił kruczoczarną brodę oraz długie włosy. Podeszli skrycie I bestialsko zastrzelili go. Żandarmi przybyli do Włoszczowic twierdząc, że zabili Żyda I należy go zakopać. Brat Wojciecha Franciszek po miesiącu czasu zakupił trumnę, odkopał zwłoki brata I w trumnie pochował na własnej łące w pobliżu lasu. Tam, gdzie stoi teraz na łące drewniany krzyż.

11 Z tego pagórka Franciszek Lech obserwował jak płonie jego gospodarstwo, a żandarmi mordują Żydów.

12 Dalsze losy rodziny Lechów Do nadejścia zimy ukrywali się we włoszczowickim lesie, gdzie cały czas towarzyszył im strach, głód oraz okropnie dokuczały komary. Były to jedne z najtrudniejszych chwil w życiu rodziny Lechów. Później schronienia udzielił im Bolesław Lasak z Gołuchowa. Mieszkali u niego przez okres trzech miesięcy. Sołtys Gołuchowa - Władysław Kasza zorganizował dokumenty czyli kenkarty od żandarmów. Potem zamieszkali w domu Pawłowskich i tak doczekali końca wojny.

13 Widok obecny odbudowane gospodarstwo

14 Obecny widok Wólki od strony Gołuchowa

15 Gimnazjum w Kijach Ilona Jagodzka Monika Piotrowicz Kinga Wołczyk Opiekun : Bogdan Skrobisz