Nowe farmy wiatrowe Grupy Tauron. Oferta dla biznesu: Giełda Prawa Majątkowe. Prof. Jerzy Hausner o stanie energetyki

Transkrypt

1 Nr 11 (61) listopad 2013 magazyn grupy tauron ISSN biznes Oferta dla biznesu: Giełda Prawa Majątkowe wywiad Prof. Jerzy Hausner o stanie energetyki raport Zimowy blackout w Polsce fikcja czy realny scenariusz? wydarzenia Nowe farmy wiatrowe Grupy Tauron

2 wydarzenia Krzysztof Zawadzki odebrał dla Tauron Polska Energia drugą nagrodę za najlepszy raport roczny Raport na medal Instytut Rachunkowości i Podatków nagrodził Tauron Polska Energia w konkursie The Best Annual Report Raport roczny spółki zdobył także, poza drugą główną nagrodą, dwa wyróżnienia Gala, która odbyła się 18 października w sali notowań warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych po raz ósmy, obfitowała w nagrody i wyróżnienia dla Taurona. Spółka zdobyła drugą główną nagrodę za raport roczny w kategorii przedsiębiorstw oraz dwa wyróżnienia za wartość użytkową raportu rocznego oraz za najlepsze sprawozdanie z działalności. Dwa lata temu Tauron Polska Energia otrzymał w konkursie The Best Annual Report 2010 wyróżnienie za zastosowanie MSSF/MSR (Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej i Międzynarodowych Standardów Rachunkowości), natomiast w ubiegłym roku za wartość użytkową raportu rocznego za 2011 rok. Od ponad trzech lat jesteśmy spółką publiczną, po raz trzeci wzięliśmy udział w konkursie, po raz trzeci zostaliśmy wyróżnieni, tym razem aż trzykrotnie. To efekt pracy zespołów w Grupie Tauron, które są zaangażowane w tworzenie raportów okresowych powiedział, odbierając nagrodę, Krzysztof Zawadzki, wiceprezes zarządu ds. ekonomiczno-finansowych Tauron Polska Energia. W podobnym tonie przyznanie nagrody i wyróżnień skomentował Dariusz Lubera, prezes Taurona: Bardzo cieszymy się z tych nagród. Są one dowodem na to, że nasze działania na rzecz jak najlepszej komunikacji z akcjonariuszami i pozostałymi interesariuszami spółki, które od początku naszej obecności na warszawskiej giełdzie traktujemy jako priorytet, są prowadzone właściwie. Podstawowym celem konkursu The Best Annual Report jest stworzenie uznanych standardów sporządzania raportów rocznych wg MSSF/MSR, zgodnie z dobrymi praktykami w tym zakresie, a tym samym promowanie firm przygotowujących najlepsze skonsolidowane raporty roczne z punktu widzenia wartości użytkowej dla akcjonariuszy i inwestorów. Patronat honorowy nad konkursem objęły Ministerstwo Skarbu Państwa, Komisja Nadzoru Finansowego oraz Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych. W kapitule konkursu zasiadają przedstawiciele firm audytorskich i konsultingowych, instytucji finansowych, organizacji związanych z rynkiem kapitałowym oraz mediów. (ML) Laury dla Dariusza Lubery Prezes Tauron Polska Energia został wyróżniony tytułem Człowieka z Energią. Został on przyznany w czasie X Kongresu Nowego Przemysłu Prestiżowe tytuły nadawane są przez redakcje Miesięcznika Gospodarczego Nowy Przemysł i portalu wnp.pl oraz internautów. Trafiają do osób, których praca, idee i poglądy istotnie wpłynęły w ostatnich 10 latach na kształt polskiego sektora energetyczno-paliwowego i wytrzymują próbę czasu. Dariusz Lubera jest prezesem Tauron Polska Energia od 2008 roku. W 2010 r. kierował wejściem koncernu na Giełdę Papierów Wartościowych. Ważne było także skuteczne przeprowadzenie przejęcia w 2011 r. części polskich aktywów szwedzkiego koncernu Vattenfall. Grupa otworzyła się na energetykę gazową, rozpoczynając w 2012 r. budowę elektrociepłowni gazowej w Stalowej Woli. W uzasadnieniu przyznania nagrody podkreślono także, że dziś Tauron to dobrze zarządzana firma i największy sprzedawca energii elektrycznej w Polsce, który ma 5,3 mln klientów. (MiZa) 2

3 W NUMERZE 2 wydarzenia Raport na medal Laury dla Dariusza Lubery 3 EDYTORIAL Wietrzna jesień 4 Wywiad Energia zmian 6 Flesz Sto tysięcy domów z nowymi sprzedawcami energii Zalew amerykańskiej ropy Bliżej rynku mocy Wspólne unijne stanowisko na klimatyczne negocjacje Będzie program dla atomu Piece węglowe do wyburzenia? 8 biznes Warsztaty Energetyczne dla biznesu 9 Notowania Ceny pod dyktando OZE 10 biznes Elektryzujące konkursy Gem, set i mecz! Koszykarskie atrakcje Energia dla biznesu 12 grupa Zielone światło dla Ekoszkół Certyfikaty dla Ciepła Lepsza obsługa klientów biznesowych 14 grupa Wrocław ma nowoczesne zasilanie Ratownicy PKW znów najlepsi Międzynarodowa wymiana doświadczeń 16 wydarzenia Tauron ma już cztery farmy wiatrowe 18 RAPORT Gra w zimno-ciepło 20 W unii Energiewende po wyborach w Niemczech 22 wynalazcy Przypadki Georga Ohma 24 promocja Muzyka srebrnego ekranu Pozytywna energia dla dzieci Tauron i GOPR pokazują, jak ratować życie 26 jak to działa? Fizyka w kuchni 28 ENERGIA INACZEJ Zbudujemy nowy ląd 30 felieton Z piasku bicza nie ukręcisz od redakcji Wietrzna jesień Choć zima zbliża się nieuchronnie, mogę Państwa zapewnić, że w bieżącym wydaniu Polskiej Energii nie zabraknie gorących tematów. Najważniejszym wydarzeniem ostatniego miesiąca było otwarcie dwóch farm wiatrowych, które zasiliły portfel odnawialnych źródeł energii Grupy Tauron. Parki, zlokalizowane na Pomorzu, będą generować energię odpowiadającą zapotrzebowaniu ponad 120 tys. gospodarstw domowych. Więcej o inwestycjach piszemy na str Nie można także zapomnieć o nagrodach, jakie otrzymał Raport Roczny Grupy Tauron w konkursie The Best Annual Report 2012 (szczegóły na str. 2). Polecam Państwu również wywiad z prof. Jerzym Hausnerem (str. 4-5) byłym ministrem gospodarki i wicepremierem. W rozmowie dokonuje on nie tylko wnikliwej analizy obecnego stanu polskiej energetyki, ale również prognozuje jej przyszłość. Jak co miesiąc, zachęcam do zapoznania się z nowościami w ofercie w tym numerze przedstawiamy zarówno rozwiązania dla biznesowych, jak i indywidualnych klientów Taurona (szczegóły na str. 8 oraz 10-11). Ponieważ z powodu coraz krótszych i coraz zimniejszych dni konsumpcja energii elektrycznej rośnie, rosną też rachunki za energię elektryczną i cieplną. Czy na pewno tak musi być i ile energii tracimy w okresie jesienno-zimowym, analizujemy w raporcie na stronach Każdy może także poznać sposoby, by swoje rachunki obniżyć wystarczy skorzystać z porad udzielanych przez ekspertów Taurona w galeriach handlowych (więcej na str. 10). Podczas weekendowych zakupów jest również okazja, by pomóc w ratowaniu życia. Odwiedzając wspólne stoiska GOPR i Taurona, można przyłączyć się do bazy potencjal- nych dawców szpiku oraz nauczyć się zasad pierwszej pomocy (więcej na str ). A jeśli są Państwo zainteresowani historią techniki, polecam lekturę artykułu poświęconego wielkiemu fizykowi niemieckiemu Georgowi Ohmowi (str ) oraz tekstu na temat ewolucji kuchenki do gotowania (str ). Z kolei z artykułu Zbudujemy nowy ląd (str ) dowiedzą się Państwo, dlaczego niektóre kraje gotowe są walczyć o... najmniejszą skałę pośrodku morza. Magdalena Rusinek Redaktor naczelna Zapraszam do lektury! Wydawca: Tauron Polska Energia SA, Departament Komunikacji Rynkowej i PR dyrektor: Paweł Gniadek, pawel.gniadek@tauron-pe.pl, tel Redakcja: Polska Energia, ul. ks. Piotra Ściegiennego 3, Katowice, fax , redakcja@tauron-pe.pl Redaktor naczelna: Magdalena Rusinek, magdalena.rusinek@tauron-pe.pl, tel Zastępcy red. naczelnej: Marietta Stefaniak, marietta.stefaniak@tauron-pe.pl, tel ; Marcin Lauer, marcin.lauer@tauron-pe.pl, tel Zespół redakcyjny: Jacek Sakrejda, jacek.sakrejda@tauron-pe.pl, tel ; Południowy Koncern Węglowy SA: Zofia Mrożek, zmrozek@pkwsa.pl, tel ; Tauron Wytwarzanie SA: Bartosz Nowak, bartosz.nowak@tauron-wytwarzanie.pl, tel ; Tauron Dystrybucja SA: Marcin Marzyński, marcin.marzynski@tauron-dystrybucja.pl, tel ; Tauron Ciepło SA: Karolina Kmon, kkmon@ tauron-cieplo.pl, tel ; Tauron Sprzedaż sp. z o.o.: Elżbieta Bukowiec, elzbieta.bukowiec@tauron-pe.pl, tel ; Tauron Obsługa Klienta: Katarzyna Sierszuła, katarzyna.sierszula@tauron-pe.pl, tel ; Tauron Ekoenergia: Monika Meinhart-Burzyńska, monika.meinhart-burzynska@tauron-ekoenergia.pl, tel Realizacja wydawnicza: Direct Publishing Group, ul. Genewska 37, Warszawa Wydawca nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów oraz zastrzega sobie prawo ich redagowania i skracania. Zdjęcie na okładce: ARC. Numer zamknięto 13 listopada 2013 r. Archiwum PE dowiedz się więcej! 3

4 wywiad Profesor Jerzy Hausner, ekonomista Jest członkiem Rady Polityki Pieniężnej. W rządach Leszka Millera i Marka Belki pełnił funkcję wicepremiera i ministra gospodarki. Kierował również resortem zdrowia. Obecnie zajmuje go praca naukowa oraz dydaktyczna. Wykłada na Wydziale Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Był autorem przyjętego 24 stycznia 2004 r. tzw. Planu Hausnera Programu Uporządkowania i Ograniczania Wydatków Publicznych. Jego specjalizacją jest ekonomia polityczna oraz gospodarka i mechanizmy funkcjonowania administracji publicznej. Kawaler Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski. Czy zatem teraz podjąłby się Pan stworzenia planu dla polskiej energetyki? Z pozycji czysto eksperckiej? Nie mam silnej motywacji, by tym się właśnie zająć. Niemniej w raporcie o konkurencyjnej gospodarce, którego jestem redaktorem, znalazły się rozdziały temu zagadnieniu poświęcone. Istnieje jednak wiele innych inicjatyw podejmujących to zagadnienie na przykład Społeczna Rada ds. Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej z premierem Jerzym Buzkiem na czele. To dobrze, bowiem energetyka jest jednym z węzłowych problemów rozwoju Polski. To co zatem mamy zrobić w kontekście m.in. unijnych wymogów klimatycznych, jakie podjąć kroki? Węgiel, atom, OZE? Wypowiadanie poglądu to jest jedyny kierunek jest bezsensowne. Wybór miksu energetycznego powinien być podyktowany interesem polskiej gospodarki w perspektywie długofalowej i z uwzględnieniem naszego położenia geograficznego. To decyzja strategiczna, nie można jej podej- Energia zmian Energetyka w Polsce to temat, który wymaga współdziałania polityków, ekspertów branżowych, a nawet socjologów uważa profesor Jerzy Hausner, były minister gospodarki i wicepremier. Jego zdaniem to recepta na bezpieczeństwo energetyczne na miarę XXI wieku dodaje Energetyka to dziedzina, która Pana zajmuje? Energetyka wymaga ogromnego zainteresowania ze strony władzy publicznej oraz środowisk eksperckich. Marzy mi się, żeby w Polsce stało się to, co ma miejsce w Niemczech, gdzie program Energiewende przełomu energetycznego ma charakter narodowy. Będąc 10 lat temu ministrem gospodarki, współodpowiadałem za jedną z generacji dokumentu dotyczącego polityki energetycznej. Dokument ten wprowadzał pewne nowości i jedną z nich, po latach, na pewno bym podtrzymał. Sformułowaliśmy bowiem doktrynę energetyczną jako trwałą podstawę prowadzenie bieżącej polityki w tej dziedzinie. Po drugie zaś otworzyliśmy wówczas debatę na temat energetyki jądrowej w Polsce, kompletnie zamkniętą przez lata. foto: Szymon Laszewski/FORUM mować pod naciskiem lobby lub środowiska ekspertów. Leży ona w gestii osób, na których ciąży konstytucyjna odpowiedzialność za bezpieczeństwo energetyczne kraju. Załóżmy jednak, że decydenci mówią: Polska stawia na gaz łupkowy Moja teza jest taka, że nie można zakładać, że mamy gaz łupkowy w ilościach, które rozwiążą wszystkie problemy naszej energetyki i jego wydobycie będzie ekonomicznie uzasadnione. Zarazem nie wykluczałbym, że rzeczywiście dokonamy takiego przełomu jak Amerykanie. Wynika z tego konkluzja, że skoro obieramy ten kierunek, to tworzymy program priorytetowy, wokół którego gromadzimy zasoby, ale jednocześnie zabezpieczamy się na wypadek niepowodzenia. Mówię o zapleczu inżynieryjnym, naukowym i ekonomicznym, które pozwoli wykorzystać pokłady łupków, a zarazem gdy będzie ich za mało użyć zdobytej wiedzy w innych dziedzinach. Łupki są niepewne, więc może elektrownie atomowe? Plany są ale przecież nie chodzi o to, czy wybudujemy elektrownię atomową! Trzeba widzieć nie elektrownię jądrową, ale energetykę jądrową. Najpierw odpowiedzmy sobie na pytania: co z zagrożeniami ekologicznymi, co zrobimy z odpadami, co z zabezpieczeniami? To zagadnienia, z którymi muszą 4

5 mierzyć się kraje o wiele od nas bogatsze na przykład Japonia czy Niemcy. My, będąc z tyłu, mamy wielką szansę uniknąć powtórzenia pewnych błędów pionierów. Uczmy się na błędach? Ale nie na własnych, tylko na cudzych. Idąc dalej, podkreślę, że to, co powinniśmy osiągnąć z korzyścią dla całej gospodarki to miks energetyczny w założonych proporcjach. Jakich? Ustalenie tego to rola rządzących. Energochłonność polskiej gospodarki jest wysoka, to jej główna bolączka? Uważam, że najważniejszym kierunkiem myślenia o energetyce jest energooszczędność. Dlatego tak ważne są działania podejmowane nie po stronie elektrowni węglowych, atomowych czy jakichkolwiek innych ale po stronie przemysłu i gospodarstw domowych. Pytanie brzmi: co zrobić, żeby energochłonność gospodarki przyrównana do jednostki PKB była niższa. Od odpowiedzi na nie zależy nasza konkurencyjność. Jeżeli nasi producenci, wytwarzając jednostkę wartości dodanej, zapłacą wyższy rachunek za energię, będą mogli rywalizować wyłącznie niskimi kosztami, a nie wysoką jakością. Dlatego powinniśmy myśleć o gospodarce efektywnej energetycznie. Tylko jak można skłonić Polaków tych, którzy korzystają z prądu w domu i przedsiębiorców do oszczędzania? To kwestia systemu kształtowania cen i konkurencji na rynku energii. Myślę, że bodźcami skierowanymi do odbiorców energii można osiągnąć oszczędność energetyczną. Naturalnie, nie można ignorować kwestii technicznych i wyłącznie koncentrować się na oszczędzaniu. Starzejące się siłownie węglowe i sieci dystrybucyjne są Uważam, że bardzo ważnym kierunkiem myślenia o polskiej energetyce jest energooszczędność. Dlatego tak istotne są działania podejmowane nie po stronie elektrowni węglowych, atomowych czy jakichkolwiek innych ale po stronie przemysłu niezwykle ważnymi problemami i konieczne są inwestycje modernizacyjne. Węgiel będzie zawsze naszym dominującym paliwem? Nawet w średnim okresie nie przestawimy się na zupełnie inne rozwiązanie. Możliwy horyzont wielkiej zmiany to lat. Jest to czasochłonny, kosztowny proces, którego nie da się zadekretować. Możemy natomiast dyskutować i rozstrzygać, na ile powinniśmy mieć energetykę scentralizowaną, a na ile rozproszoną. Sądzę jednak, że dobrym pomysłem byłoby stworzenie systemu zachęt do podejmowania pewnych działań na poziomie gmin. To sprawdza się w Niemczech i w Danii. Łączmy rozwiązania scentralizowane z rozproszonymi w gminnych mikroorganizmach gospodarczych i patrzmy, co daje lepsze wyniki, co jest bardziej efektywne. Jest to jednak złożony system społeczno-gospodarczy, na który składają się: wiedza, technologia, finansowanie i sprawne zarządzanie. Inwestowanie w nowe moce musi opierać się na przetargach zgodnych z Ustawą o zamówieniach publicznych. A ona ma swoje wady Ta ustawa jest jedną z barier rozwoju gospodarczego Polski. Sposób, w jaki została napisana oraz w jaki jest stosowana, stwarza problemy. Co ciekawe, ustawa czerpie z europejskich wzorców, ale efekty jej obowiązywania są u nas odmienne. Widać to dobrze na przykładzie autostrad. Tu praktyczne stosowanie przepisów tej ustawy doprowadziło do zapaści budownictwa. Konieczna jest pilna zmiana ustawy i trybu postępowania. Inaczej nowe publiczne inwestycje energetyczne będą wywoływać podobne skutki jak w drogownictwie. Rozmawiał Michał Zawadzki Polska gospodarka wciąż jest wysoce energochłonna. Od zmiany tego stanu zależy nasza konkurencyjność foto: shutterstock 5

6 flesz Sto tysięcy domów z nowymi sprzedawcami energii Liczba gospodarstw domowych, które zmieniły sprzedawcę energii elektrycznej, przekroczyła 100 tysięcy wynika z ostatnich danych Urzędu Regulacji Energetyki Do połowy bieżącego roku dokładnie 101,7 tys. polskich rodzin zmieniło sprzedawców. W porównaniu z grudniem 2012 r. grono to powiększyło się o 33 proc. Wśród przedsiębiorstw, czyli w grupach taryfowych A, B i C, do alternatywnych Zalew amerykańskiej ropy Skok amerykańskiej produkcji ropy to efekt zagospodarowania złóż bitumicznych. Wzrost wydobycia w USA sprawi w przyszłym roku, że podaż ropy z krajów niezrzeszonych w OPEC wzrośnie do średnio 1,7 mln baryłek dziennie, osiągając w II kw r. poziom nawet 1,9 mln to poziom najwyższy od lat 70. ubiegłego wieku. Jednocześnie Stany Zjednoczone pozostają sprzedawców przeszło 83,6 tys. podmiotów, co w porównaniu z końcówką ubiegłego roku oznacza wzrost o 28 proc. Przyspieszająca dynamika zmian w segmencie klientów przemysłowych to efekt dużej aktywności m.in. grup zakupowych, zrzeszających przedsiębiorców i wspólnie negocjujących obniżki stawek, po których ich członkowie razem kupują energię. Jak szacuje Międzynarodowa Agencja Energii, Stany Zjednoczone już w 2014 r. wyprzedzą Rosję na pozycji światowego lidera w dziedzinie wydobycia ropy naftowej. To efekt zagospodarowania amerykańskich złóż bitumicznych największym konsumentem tego surowca na świecie. Publikacja MAE spowodowała spadek cen ropy naftowej na światowych rynkach. Jeśli prognozy agencji się potwierdzą, to cena baryłki ropy Brent może spaść w 2014 r. poniżej 100 USD. Dla porównania cena w październiku br. sięgała 110 USD. foto: shutterstock Bliżej rynku mocy Ministerstwo Gospodarki pracuje nad projektem systemowego podejścia do rynku mocy Informację na ten temat przedstawił na posiedzeniu sejmowej komisji skarbu Edward Słoma, wicedyrektor departamentu energetyki w Ministerstwie Gospodarki. Wyjaśnił, że proponowane przepisy zostaną przedstawione do konsultacji do końca 2013 r. Rynek mocy to system rozwiązań, które będą elementem planu ograniczającego ryzyko braku mocy wytwórczych w systemie. Obecnie firmy energetyczne otrzymują płatności wyłącznie za wyprodukowaną energię. Oczekiwania są takie, by wynagradzać je również za utrzymywanie mocy rezerwowych w gotowości do pracy na polecenie operatora systemu przesyłowego. Koncepcja ta zyskuje coraz szersze poparcie wobec wyzwań, z którymi Polska musi zmierzyć się w nieodległej przyszłości. Według prognoz Ministerstwa Gospodarki w latach rezerwy mocy w krajowym systemie obniżą się do poziomu, który może zagrażać bezpieczeństwu dostaw energii. Ze względu na to Polskie Sieci Elektroenergetyczne organizują szereg środków zaradczych. Jednocześnie rynek mocy ma na celu pobudzanie nowych inwestycji. W obecnych warunkach spadku cen energii elektrycznej na rynku hurtowym wytwórcy podnoszą argumenty, że istotna część inwestycji staje się zbyt ryzykowna, by je podejmować. foto: shutterstock 6

7 flesz Wspólne unijne stanowisko na klimatyczne negocjacje Parlament Europejski 23 października przyjął rezolucję w sprawie konferencji klimatycznej Organizacji Narodów Zjednoczonych COP19 która rozpoczęła się 11 listopada w Warszawie Według europarlamentarzystów sygnatariusze Protokołu z Kioto podczas warszawskiej konferencji muszą ustalić harmonogram, który prowadzić będzie do globalnego oraz wiążącego porozumienia w 2015 r. w Paryżu. Europosłowie z Polski zwrócili uwagę na fakt, że w głosowaniu odrzucono wcześniejsze poprawki mówiące o zwiększeniu redukcji emisji CO 2 o 30 proc. do 2020 r. oraz o 50 proc. do roku Parlament Europejski ponowił propozycję przedstawioną przez UE, mówiącą o zmniejszeniu własnych emisji o 30 proc. do 2020 roku, jeśli najwięksi emitenci zobowiążą się do podobnych celów. Udało nam się istotnie złagodzić stanowisko Parlamentu Europejskiego w sprawie zaostrzenia polityki klimatycznej. Poparcie dla zaostrzenia jest warunkowane porozumieniem międzynarodowym powiedział eurodeputowany Konrad Szymański. foto: shutterstock Będzie program dla atomu Ministerstwo Gospodarki 11 października przyjęło Program Polskiej Energetyki Jądrowej Piece węglowe do wyburzenia? Proponowany przez władze program antysmogowy wzbudza szerokie dyskusje Dyskutowane w Sejmie rządowe propozycje argumenty, że taka strategia będzie problemem dotyczące wprowadzenia zakazu palenia węglem dla spółek węglowych, które stracą spory rynek w piecach przez gospodarstwa domowe mają zbytu (sprzedaż surowca klientom indywidualnym oczyścić powietrze w polskich miastach do przynosi im ok. jednej czwartej przychodów) r. Jednocześnie pomysł wzbudza wiele kontrowersji, ponieważ proponowane rozwiązania uchwałę, która otwiera drogę do wyeliminowania Sejmik województwa małopolskiego przyjął już dotyczą bardzo szerokiego grona piece węglowe węgla z domowych pieców. Na konieczność są aż w 1,2 mln domów. pilnych działań wskazuje m.in. fakt, że według Rządowe propozycje obejmują wprowadzenie opublikowanego w październiku raportu Europejskiej Agencji Środowiska Kraków zajmuje trzecie dopłat do likwidacji pieców i przestawienie się na inne technologie oraz do ociepleń domów. miejsce na liście miast Unii Europejskiej o najbardziej zanieczyszczonym Jednocześnie przeciwnicy programu podnoszą powietrzu. foto: shutterstock Dokument, który określa zakres i strukturę organizacji działań niezbędnych do wdrożenia energetyki jądrowej w Polsce, trafił następnie do uzgodnień międzyresortowych. Ostatnim etapem prac nad PPEJ będzie przyjęcie przez Radę Ministrów. Wcześniej program został poddany konsultacjom społecznym, w których wzięło udział ponad 100 podmiotów, oraz konsultacjom transgranicznym, w których uczestniczyło siedem krajów. Formalnie proces ten został zakończony podpisaniem protokołu z konsultacji z Austrią w maju 2013 r. Efektywność i prawidłowość prac nad realizacją programu potwierdzili także eksperci Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej, którzy w marcu i kwietniu 2013 r. wizytowali Polskę. Dotychczas w ramach przygotowań do rozwoju energetyki jądrowej w Polsce m.in. powołano Międzyresortowy Zespół ds. Polskiej Energetyki Jądrowej oraz pełnomocnika. Zmieniono też strukturę organizacyjną Państwowej Agencji Atomistyki (PAA) i rozpoczęto proces dostosowania jej do potrzeb dozoru jądrowego. Kolumnę opracowała Hanna Bogdańska 7

8 biznes Warsztaty Energetyczne dla biznesu Jak spowolnienie gospodarcze wpływa na sektor energetyczny i jakie są zmiany w prawie energetycznym? Jakie produkty proponuje klientom Grupa Tauron? Na te i inne pytania poznali odpowiedzi klienci Taurona, którzy uczestniczyli w pierwszej edycji Warsztatów Energetycznych Warsztaty były przeznaczone dla kluczowych klientów spółek Tauron Sprzedaż, Tauron Dystrybucja i Tau- ron Polska Energia. Pierwsza edycja przedsięwzięcia odbyła się w trzech odsłonach na przełomie września i października dla klientów z Dolnego Śląska, Małopolski i Śląska. Propozycja warsztatów spotkała się z bardzo dobrym przyjęciem przybyło aż 80 proc. zaproszonych klientów. Łącznie w trzech spotkaniach uczestniczyło ok. 250 przedstawicieli największych firm z południa Polski. Klienci mieli okazję wysłuchać wystąpienia Herberta Gabrysia, byłego podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki, na temat wyzwań współczesnej elektroenergetyki. O aktualnych wydarzeniach z dziedziny ekonomii opowiedział prof. Witold Orłowski. W związku z bieżącą nowelizacją Prawa energetycznego (tzw. trójpaku energetycznego) w programie warsztatów znalazł się także wykład dr Marzeny Czarneckiej z Katedry Prawa UE w Katowicach na temat zmian w ustawie, które bezpośrednio przekładają się na sytuację klientów biznesowych. Bliżej potrzeb klienta Dzięki Warsztatom Energetycznym klienci poznali również ofertę produktową, którą zaprezentowali eksperci Tauron Sprzedaż. Przybliżyli korzyści wynikające z wyboru danego produktu tak, by każdy mógł wybrać ofertę umożliwiającą realizację oczekiwań swojej firmy. Małgorzata Kuczyńska, odpowiedzialna za tworzenie produktów biznesowych w Tauron Sprzedaż, najwięcej uwagi poświęciła proekologicznej ofercie. W ramach Tauron Eko Biznes klienci mogą bowiem zdecydować się na zakup energii elektrycznej wyprodukowanej w źród- łach kogeneracyjnych. Z kolei Krzysztof Roguski, kierujący zespołem doradców biznesowych, zachęcał do skorzystania z oferty Tauron Opcja, któ- energia i wiedza Dariusz Stolarczyk, wiceprezes zarządu ds. korporacji Tauron Polska Energia Rynek energii zmienia się bardzo dynamicznie, dając wiele szans biznesowych naszym klientom. Dlatego zdecydowaliśmy się na organizację Warsztatów Energetycznych, by przybliżyć im najnowsze trendy oraz podążające za nimi oferty Taurona. Zaprosiliśmy uznanych ekspertów, którzy wypowiedzieli się na temat prognoz rynkowych oraz komentowali bieżące wydarzenia. Klienci mieli okazję zwiedzić Elektrownię Wodną Pilchowice I. Zobaczyli m.in. halę maszyn oddającą stan techniki z początków XX w. oraz zaporę ra gwarantuje stałą cenę sprzedaży w całym okresie umowy, niezależnie od wahań rynku. Natomiast o innowacyjnych inwestycjach i proklienckich rozwiązaniach dystrybucyjnych mówił Andrzej Korpol, dyrektor Departamentu Sprzedaży Usług Dystrybucyjnych Tauron Dystrybucja. Warsztaty energetyczne były również okazją do zaprezentowania gościom obiektów przemysłowych pereł Taurona. Uczestnicy warsztatów na Dolnym Śląsku zwiedzili Elektrownię Wodną Pilchowice I, a klienci z obszaru Śląska i Małopolski kopalnię Wapienia Czatkowice. Ankieta Zapytaliśmy naszych klientów, jakie mają oczekiwania wobec Taurona. Dzięki temu poznaliśmy ich opinie na temat zarówno samej formuły przedsięwzięcia, jak i współpracy z Grupą. Uzyskane informacje pozwolą nam udoskonalić obsługę klientów biznesowych tak, aby najlepiej odpowiadała ich potrzebom. W kolejnym wydaniu Polskiej Energii przedstawimy wyniki badań. (JCW) foto: radosław kaźmierczak 8

9 notowania Ceny pod dyktando OZE Niezwykle łagodna jak na tę porę Rafał Barchanowski roku aura spowodowała, że październik ze śred- Taurona Biuro Analiz Operacyjnych nią temperaturą 10,5 C był aż o 1,8 C cieplejszy od ubiegłorocznego. Nie przełożyło się to na zapotrzebowanie na moc w Polsce, które w tym miesiącu wzrosło o 1,6%, licząc rok do roku. To dobre dane z punktu widzenia makroekonomicznego, bo świadczą o polepszającej się kondycji polskiej gospodarki. Jednak zupełnie odwrotnie zachowywały się ceny energii elektrycznej październikowa średnia na RDN TGE wyniosła tylko 154,55 zł/mwh (36,86 /MWh), czyli była o 11,28 zł/mwh niższa od obowiązującej w ubiegłym miesiącu. Średnia miesięczna cena CRO na rynku bilansującym była jeszcze niższa i wyniosła 153,92 zł/mwh. Głównej przyczyny tak niskich cen na rynku spot upatrywać należy w rekordowej generacji ze źródeł wiatrowych. W październiku w Polsce mieliśmy 3220 MW mocy zainstalowanej w wietrze, a ich sumaryczna generacja wyniosła 642,5 GWh, czyli prawie 4,7% zapotrzebowania KSE. Dodatkowo podobna sytuacja występowała we wszystkich krajach ościennych, szczególnie pod koniec miesiąca w Niemczech źródła OZE 28 października przez kilka godzin pokrywały ponad 77% całkowitego zapotrzebowania na energię. Niestety spowodowało to ustalenie się w tych godzinach ujemnych cen energii i licznych perturbacji w przesyłach energii pomiędzy krajami CEE. Średnia cena za cały miesiąc na EPEX spot wyniosła 37,72 /MWh, czyli o prawie 4 mniej niż miesiąc wcześniej. Podobne ceny obserwowaliśmy na czeskim OTE: 37,22 /MWh i skandynawskim NordPool: 38,34 /MWh. Ceny spot są obecnie bardzo zmienne w całej Europie, co powoduje, że dużo firm ciężar spekulacji przenosi z rynku terminowego właśnie tutaj. Ceny na rynku terminowym w Polsce, między innymi za sprawą niskiego rynku bieżącego, zniżkowały przez cały miesiąc. Referencyjny kontrakt na przyszły rok Base Y-14 po wzroście o 0,79 zł do 156,30 zł/mwh przez resztę miesiąca zniżkował do 150,75 zł/mwh. Podobnie Base Q1-14 ze 156,00 zł/mwh zniżkował do 149,96 zł/mwh. Z kolei kontrakty z dostawą w listopadzie Base M bardzo silnie spadały w drugiej części miesiąca i od 8 października taniały ze 162,50 do 149,09 zł/mwh notowanych w dniu przed rozpoczęciem dostawy. Porównywalne kontrakty terminowe na rynku niemieckim BASE Y-14 również zniżkowały, choć ich zachowanie odbywało się bardziej pod dyktando notowań uprawnień do emisji CO 2. Po spadku w pierwszej połowie miesiąca z 38,33 do 37,24 /MWh dzięki silnemu odbiciu CO 2 i rajdowi na giełdach papierów wartościowych ceny wróciły do początkowych wartości, by następnie do końca października obsunąć się z powrotem do 37,31 /MWh. Notowania uprawnień do emisji CO 2 (kontrakty EUA DEC-13) po niemieckich wyborach parlamentarnych z 5,28 /t spadły do 4,61 /t. Jednak informacje o porozumieniu koalicyjnym konserwatystów i SPD oraz o silnym wsparciu tych polityków dla idei backloadingu 900 milionów ton uprawnień odwróciło spadkowy trend. Dodatkowo porozumienie 13 ministrów środowiska państw Unii Europejskiej zaapelowało o podjęcie bardziej ambitnych celów klimatycznych w nowej perspektywie roku Informacje te przełożyły się na silny wzrost cen uprawnień w ciągu trzech dni do 5,34 /t. W dalszej części miesiąca prosta droga do backloadingu kolejny raz okazała się wyboista i nastąpiła realizacja zysków spychająca ceny uprawnień ponownie do 4,82 /t. Średnie ceny i wolumeny energii elektrycznej na TGE i rynku bilansującym w październiku 2013 r. PORÓWNANIE cen kontraktów terminowych dla energii i CO 2 w październiku 2013 r. Średnie ceny energii w kontraktach spot na rynkach europejskich w październiku 2013 r. 9

10 biznes Elektryzujące konkursy Konkursy z nagrodami dla klientów oraz organizacji społecznych, ogólnopolska kampania reklamowa oraz atrakcje w galeriach handlowych to tylko niektóre z działań pod wspólnym hasłem Tauron to prąd W pierwszym miesiącu gry w zabawie udział wzięło ok. 20 tys. zawodników z ponad 600 polskich miast. Rywalizacja potrwa do 15 grudnia, więc wciąż są szanse na wygraną! Magentowy tramwaj rozświetla Wrocław pozytywną energią mobilna reklama Taurona wyruszył na wrocławskie trasy. Nowoczesna Strefa Kontaktu rozpoczęła dziesięciotygodniową podróż po Polsce, a pięknie rozświetlony magentowy tramwaj Tramwaj pełen dobrej energii już wkrótce zawita także do Poznania, Katowic i Torunia. Konkurs internetowy 7 października wystartował konkurs Prąd dla mojego miasta. Nietypowy, bo utrzymany w konwencji gry internetowej, w której rywalizacja odbywa się na dwóch płaszczyznach. Z jednej strony zawodnicy walczą o nagrody indywidualne, a z drugiej rywalizują o nagrody pieniężne dla instytucji społecznej z wybranego przez siebie miasta. Zasady konkursu są bardzo proste należy wprawić w ruch wiatraki znajdujące się na planszy i wygenerować jak najwięcej wirtualnego prądu. Gra przygotowana została z myślą o użytkownikach komputerów, ale też dla osób korzystających z urządzeń mobilnych. Do gry można logować się poprzez stronę internetową jak również fanpage Taurona na Facebooku. Gra toczy się o tytuł najbardziej energetycznego miasta w Polsce oraz o atrakcyjne nagrody indywidualne. Co tydzień sześciu najlepszych graczy otrzyma markowe smartfony oraz tablety, a na zakończenie gry nagrody pieniężne przekazane zostaną trzem instytucjom społecznym z miast, które na swoim koncie zgromadzą najwięcej wirtualnego prądu. Nowoczesna Strefa Kontaktu Ale to nie wszystko. Na klientów czeka także Nowoczesna Strefa Kontaktu, w której można dowiedzieć się, jak obniżyć rachunki za prąd, zdalnie zarządzać zużyciem energii w swoim domu, a nawet spróbować swoich sił w rozwiązywaniu naukowych zagadek. Strefa jest dostępna w największych galeriach handlowych w Polsce (szczegóły w ramce na dole). Stoiska będą gościć w galeriach handlowych przez trzy dni. Każdy, kto chciałby dowiedzieć się więcej na temat nowych produktów oraz sposobów na obniżenie rachunków za prąd, powinien przyjść do Nowoczesnej Strefy Kontaktu z ostatnią fakturą za prąd. Obecni na miejscu sprzedawcy pomogą dokonać wyboru najlepszej oferty zarówno dla domu, jak i dla firmy. Atrakcją stref jest również możliwość wzięcia udziału w konkursie Prąd dla mojego miasta tym razem jednak gra w wirtualną elektrownię wykorzystuje technologię śledzenia ruchu Xbox 360 Kinect. Zamiast klikać myszką na ekranie, gracze całym ciałem i ruchami dłoni mogą wprawiać w ruch turbiny elektrowni wiatrowych. To nie koniec technologicznych nowinek, które są prezentowane w ramach kampanii. Na klientów czekają jeszcze strefy Smart Home, w których można poznać zalety nowoczesnych systemów do zarządzania bezpieczeństwem i zużyciem energii elektrycznej w domu. Systemy te pozwalają m.in. na zdalne włączanie i wyłączanie urządzeń elektrycznych znajdujących się w mieszkaniu, sterowanie oświetleniem w pomieszczeniach, jak również na całodobową ochronę domu przed włamaniem, pożarem czy zalaniem. Dzięki specjalnym czujnikom wysyłającym powiadomienia alarmowe na smartfon lub tablet oraz kamerom rejestrującym obraz można mieć stały wgląd w to, co dzieje się w domu. Dodatkową atrakcją jest możliwość wzięcia udziału w licznych doświadczeniach naukowych przybliżających tajniki energii elektrycznej. W programie są m.in. budowa owocowej baterii, tworzenie prostych układów elektrycznych oraz jeżący włosy na głowie generator Van de Graaffa. Więcej informacji można znaleźć na stronie oraz na Facebooku. (MG) Nowoczesna Strefa Kontaktu czeka na klientów w listopadzie i grudniu: Galeria CH Malta w Poznaniu, Galeria Katowicka w Katowicach, Galeria CH Galeria Wzornictwa we Włocławku, Galeria Focus Mall w Bydgoszczy, Galeria Zielone Wzgórze w Białymstoku, Galeria Toruń Plaza w Toruniu. Nowoczesne Strefy Kontaktu to miejsca, w których można przeprowadzać fascynujące eksperymenty 10

11 biznes Gem, set i mecz! Turniej Przedsiębiorców o Puchar Taurona zakończony! Na kortach kozłowskiego klubu tenisowego Platan, po zaciętej walce, udało się wyłonić zwycięzców Ostatnia sobota września obfitowała w sportowe emocje. 28 września rozegrane zostały bowiem w klubie tenisowym Platan w podgliwickim Kozłowie finały Turnieju Przedsiębiorców o Puchar Taurona. Znakomita pogoda sprawiła, że mecze mog- ły odbyć się na kortach ziemnych, pod gołym niebem. Sygnał do rozpoczęcia zmagań dał punktualnie o 9:30 wiceprezes zarządu Tauron Sprzedaż Grzegorz Lot. W turnieju udział wzięło 13 par deblowych złożonych z przedsiębiorców ze Śląska. Pierwsza faza rozgrywek odbywała się w grupach w systemie każdy z każdym. Zwycięski zespół z danej grupy awansował do fazy pucharowej. Bez względu jednak na etap, w którym odbywały się mecze, wszystkie były zacięte i każda z par dawała z siebie wszystko. Turniej trwał bez przerwy aż osiem godzin, a ostatecznie triumfowali w nim Dariusz Kardas i Krzysztof Koniuszy. Cieszymy się, że nasi klienci mają tyle sportowej energii i zachęcamy do jej wykorzystywania bez względu na porę roku. (RM) Energia dla biznesu Nowy produkt Taurona dla klientów biznesowych Giełda Prawa Majątkowe opiera się na zmianach cen świadectw pochodzenia energii Klienci biznesowi Taurona, którzy w ciągu roku notują zużycie energii większe niż 3 GWh, mogą włączyć oszczędności. Decydując się na produkt Tauron Giełda Prawa Majątkowe, są rozliczani według cen praw majątkowych (świadectw pochodzenia energii) opartych na notowaniach Towarowej Giełdy Energii. Z kolei koszty energii konwencjonalnej ze spalania węgla wyznaczane są na stałym lub podobnym do pozostałych produktów Taurona poziomie. Giełda Prawa Majątkowe jest ofertą dla klientów, którzy znają mechanizmy funkcjonowania rynku energii i chcą aktywnie uczestniczyć w jej zakupie, a przede wszystkim szukają elastycznych ofert. Więcej szczegółów na oraz u Doradców Biznesowych Tauron. (MG) Produkt Giełda Prawa Majątkowe to: Uczestnicy turnieju chętnie pozowali do pamiątkowych zdjęć umowa zakupu energii elektrycznej z rozliczeniem praw majątkowych opartym o indeks giełdowy Rynku Praw Majątkowych, możliwość obniżenia kosztu zakupu energii elektrycznej, możliwość połączenia zakupu wraz z innymi Produktami np. Tauron Giełda, indywidualna obsługa dedykowanego Doradcy Biznesowego. Koszykarskie atrakcje W sklepie internetowym Taurona w trakcie trwania sezonu 2013/2014 Tauron Basket Ligi klienci mogą skorzystać z atrakcyjnych promocji. Na wybrane akcesoria koszykarskie można otrzymać 10, a nawet 20 proc. rabatu. Po szczegóły zapraszamy na stronę sklep.tauron-pe.pl Na kibiców oglądających zmagania Tauron Basket Ligi czekają dodatkowe atrakcje. Na części meczów sezonu 2013/2014 znajdować się będzie specjalne stoisko konkursowe. Każdy, kto wymyśli ciekawe pytanie skierowane do jednego z zawodników Tauron Basket Ligi, może walczyć o koszykarskie nagrody piłki oraz torby sportowe. (AŻ) foto: shutterstock 11

12 grupa Zielone światło dla Ekoszkół Już 14 szkół podstawowych w całej Polsce ma nowoczesne sale do nauki przyrody, wyposażone w tablice multimedialne. To nagrody w ramach akcji społecznej Sala Przyrody Tauron Ekoenergia Ekoenergia. Nowe sale zostały uroczyście otwarte w tym roku w kolejnych pięciu placówkach znajdujących się na terenie działania Tauron Każda ze szkół otrzymała od Tauron Ekoenergia 40 tys. zł na wyremontowanie i wyposażenie sal do nauki przyrody. Wśród sprzętów ułatwiających poznawanie środowiska i zasad ekologii znalazły się m.in. nowoczesne tablice multimedialne. Poprzednie edycje akcji odbyły się w formie konkursów. W tym roku jednak postanowiono nagrodzić te szkoły, które w poprzednich odsłonach były o włos od wygranej. Zarówno w pierwszej, jak i drugiej edycji kapituła miała naprawdę duży problem ze wskazaniem najlepszych z najlepszych mówi Małgorzata Wójcik-Stasiak, prezes zarządu Tauron Ekoenergia. Za każdym razem po werdykcie jury pozostawał niedosyt, a lista laureatów wydawała się nam za krótka, szczególnie gdy przeglądaliśmy prace dzieci ze szkół, które były o krok od zwycięstwa wyjaśnia Wójcik-Stasiak i dodaje: Stąd decyzja o wyjątkowym zielonym roku. Dlatego też kapituła konkursu postanowiła w tym roku nagrodzić szkoły, które już dwukrotnie brały udział w akcji Tauron Ekoenergia i na co dzień wykazują się ponad- przeciętnym zaangażowaniem w działalność na rzecz środowiska naturalnego. Jak widać, warto konsekwentnie realizować proekologiczne działania. Multimedialne sale umocnią dzieci w tym przekonaniu. Wszystkim zwy- cięzcom gratulujemy! Tegoroczni zwycięzcy akcji Sala Przyrody Tauron Ekoenergia: Szkoła Podstawowa nr 118 im. płk. pil. Bolesława Orlińskiego we Wrocławiu (woj. dolnośląskie), Szkoła Podstawowa nr 93 w Krakowie (woj. małopolskie), Szkoła Podstawowa w Maszewku (woj. pomorskie), Szkoła Podstawowa w Mokrzeszowie (woj. dolnośląskie), Zespół Szkół Społecznych im. Jana Pawła II w Jeleniej Górze (woj. dolnośląskie). (MM-B) Otwarcie Sali Przyrody w SP w Mokrzeszowie przez wiceprezesa zarządu Tauron Ekoenergia Ryszarda Turka Otwarcie Sali Przyrody w ZSZ im. Jana Pawła II w Jeleniej Górze przez prezes zarządu Tauron Ekoenergia Małgorzatę Wójcik-Stasiak Uczniowie Szkoły Podstawowej w Mokrzeszowie w nowej sali do nauki przyrody foto: Anna ciszewska-swat foto: Anna ciszewska-swat foto: Anna ciszewska-swat 12

13 grupa Certyfikaty dla Ciepła Inwestycja modernizacja węzłów cieplnych znalazła się wśród 102 przedsięwzięć, którym przyznano tzw. białe certyfikaty zasilanych z sieci ciepłowniczej, co pozwala zaoszczędzić energię na poziomie 110 toe (ton oleju ekwiwalentnego) w ciągu roku. Białe certyfikaty Białe certyfikaty to świadectwa efektywności energetycznej, które pojawiły się w ustawie o efektywności energetycznej z 15 kwietnia 2011 r. Celem ustawy jest wprowadzenie unijnych dyrektyw do polskiego prawa. Obecnie przedsiębiorstwa, które sprzedają energię elektryczną, ciepło lub paliwa gazowe odbiorcom końcowym, mają coroczny obowiązek przedstawienia Prezesowi URE do umorzenia określonej liczby świadectw efektywności energetycznej. Jeśli firma nie nabędzie świadectw w ciągu roku, to zobowiązana jest do uiszczenia opłaty zastępczej. (KK) Nowoczesne węzły cieplne poprawiają efektywność energetyczną sieci W przetargu zorganizowanym przez Urząd Regulacji Energetyki złożonych zostało 209 ofert. Wśród ponad setki wybranych inwestycji znalazła się też modernizacja węzłów cieplnych, czyli przedsięwzięcie Tauron Ciepło polegające na wymianie starych węzłów hydroelewatorowych na nowoczesne węzły kompaktowe z wymiennikami płytowymi i automatyką pogodową. Aby otrzymać certyfikaty, Tauron Ciepło musiał wykazać w audycie końcowym, iż dzięki modernizacji inwestycja zużyje mniej energii. Tak się też stało spółka poprawiła sprawność regulacji, zmniejszyła straty ciepła w węzłach cieplnych w 25 budynkach foto: arc foto: arc JESTEŚMY efektywni Henryk Borczyk, prezes zarządu Tauron Ciepło System białych certyfikatów to mechanizm rynkowy prowadzący do uzyskania wymiernych oszczędności energii w trzech obszarach, tj.: zwiększenia oszczędności energii przez odbiorców końcowych, zwiększenia oszczędności energii przez urządzenia potrzeb własnych służących procesowi wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła oraz zmniejszenia strat energii elektrycznej, ciepła lub gazu ziemnego w przesyle i dystrybucji. Zgodnie z ustawą o efektywności energetycznej ze świadectwa efektywności energetycznej wynikają zbywalne prawa majątkowe, które są towarem giełdowym w rozumieniu ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych. Mamy nadzieję, że zdobyte w przetargu URE doświadczenie ułatwi skuteczne pozyskiwanie kolejnych certyfikatów. Lepsza obsługa klientów biznesowych Nowy, scentralizowany system bilingowy A-UMS został wdrożony przez Tauron Obsługa Klienta. Umożliwia on ujednolicenie oraz optymalizację procesu obsługi To pierwszy na taką skalę centralny system bilingowy w polskiej energetyce, posiadający nowe funkcjonalności dla biznesu. W ramach wdrożenia A-UMS wykonano integrację z systemami pomiarowymi, w tym z systemem akwizycji danych odczytowych w Tauron Dystrybucja, oraz z funkcjonującymi systemami gospodarki aparaturą pomiarową. Komunikacja systemu A-UMS i systemów Tauron Dystrybucja odbywa się za pośrednictwem korporacyjnej szyny danych. Dzięki takiemu rozwiązaniu zautomatyzowano procesy obsługi, które obecnie zapewniają większe bezpieczeństwo i pewność wprowadzanych danych. Zauważalną korzyścią z wdrożenia centralnego systemu bilingowego do obsługi klientów biznesowych jest również jego znacznie szybsze działanie w porównaniu z dotychczas funkcjonującymi rozwiązaniami (np. czas zamknięcia miesiąca skrócił się do 3 godzin zamiast 3 dni). Umożliwia on również ujednolicenie i optymalizację procesów obsługi klientów biznesowych Tauron Sprzedaż. Tauron Obsługa Klientów planuje w najbliższym czasie w oparciu o uruchomione rozwiązania wprowadzenie nowych funkcjonalności, umożliwiających jeszcze sprawniejszą obsługę klientów biznesowych, w tym elektronicznego Biura Obsługi. Wdrożenie centralnego systemu bilingowego dla klientów biznesowych trwało rok i zakończyło się planowo, bez zakłóceń. Prace realizowane były wspólnie z firmą Asseco, która jest twórcą systemu dostosowanego do specyfiki obsługiwanych klientów oraz potrzeb Grupy Tauron. (RuM) 13

14 grupa Wrocław ma nowoczesne zasilanie Nowo oddany do użytku Główny Punkt Zasilania we Wrocławiu jest największym w Polsce budynkiem stacji transformatorowej 110/20 kv, zbudowanym w technologii prefabrykatów GPZ Skarbowców to kolejna w centrum Wrocławia stacja zmodernizowana w ostatnich latach przez Tauron Dystrybucja. Zamyka ona tzw. pierścień 110 kv, który ma wielkie zna- czenie w wypadku wystąpienia awarii sieci energetycznej. Dzięki zakończonej inwestycji zwiększona została pewność zasilania w energię Nowoczesny budynek stacji transformatorowej został wzniesiony w technologii prefabrykatów foto: anna wojcieszczyk elektryczną klientów z południowo-zachodniej części Wrocławia. Ponadto pozwoli obniżyć koszty eksploatacji sieci oraz poprawi jakość funkcjonowania trakcji kolejowych i obiektów przemysłowych w tym rejonie miasta. Wnętrze nowej stacji jest wyposażone w najnowszej generacji urządzenia energetyczne. Nowoczesne rozwiązania technologiczne objęły zarówno budynek stacyjny, jak i stanowiska postojowe transformatorów. Obiekt wybudowano kompleksowo, demontując dotychczasową aparaturę, konstrukcję i fundamenty. Prace budowlane trwały zaledwie miesiąc dzięki użyciu prefabrykatów gotowych elementów budowlanych. Na placu budowy wystarczyło je jedynie zmontować. Budowę z części prefabrykowanych wprowadzamy od kilku lat mówi koordynujący roboty budowlane Marek Folaron z Tauron Dystrybucja. Elementy są zaprojektowane tak, aby uniknąć transportu ponadgabarytowego, a prefabrykaty były łatwe do zmontowania na miejscu. Nie trzeba specjalnych zezwoleń i prowadzącego transport pilota. Wystarczy zwykły tir dodaje. Warto też wspomnieć, że GPZ Skarbowców jest pierwszym tak dużym przedsięwzięciem wykorzystującym prefabrykaty, podjętym przez Tauron Dystrybucja. (AW) Ratownicy PKW znów najlepsi Centralne Zawody Drużyn Ratowniczych zdominował zespół Południowego Koncernu Węglowego sza okazała się reprezentacja z Południowego Koncernu Węglo- wego. Pozostali uczestnicy, zespoły z: Katowickiego Holdingu Węglowego Spośród dziewięciu drużyn, które od 19 do 20 września brały udział w zawodach zorganizowanych w Jaworzenie, najlep- Wujek, Murcki Staszic, Jastrzębskiej Spółki Węglowej Borynia, Pniówek, Kompanii Węglowej Ziemowit, Bobrek Centrum, Jankowice, jak i ekipy ze Słowacji musieli uznać wyższość naszych ratowników. W pierwszym dniu zawodów przeprowadzona została symulowana akcja ratownicza na dwóch przygotowanych niezależnych torach. W drugim dniu zaś rywalizowano w dwóch konkurencjach technicznych dla mechanika sprzętu ratowniczego i dla pomiarowca. Konkurencje równocześnie rozegrane zostały na dwóch stanowiskach, w pomieszczeniach Okręgowej Stacji Ratownictwa Górniczego. W konkurencji mechanik sprzętu pomiarowego drugie miejsce przypadło Piotrowi Wojtyle z PKW. Po podliczeniu punktów ekipa ratowników PKW zdeklasowała przeciwników, udowadniając po raz kolejny, że nie mają sobie równych. Kolejne miejsca zajęła drużyna z kopalni Bobrek Centrum i Borynia-Zofiówka z Jastrzębia. Jest to kolejny triumf ratowników Południowego Koncernu Węglowego, którzy na swoim koncie mają już sukcesy i puchary z zawodów na Ukrainie, w Chinach, USA i Australii. Zmagania sędziowane były przez przedstawicieli Zwycięska drużyna ratownicza z Południowego Koncernu Węglowego Wyższego Urzędu Górniczego i przedstawicieli Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego. Patronat honorowy nad zawodami objął Piotr Litwa prezes Wyższego Urzędu Górniczego. (BP) 14

15 grupa W Elektrowni Łagisza znajduje się pierwszy na świecie blok energetyczny (460 MW) z kotłem przepływowym CFB na parametry nadkrytyczne Międzynarodowa wymiana doświadczeń Tauron Wytwarzanie zawarł pierwsze w historii porozumienie z południowokoreańską firmą energetyczną KOSPO. Podpisana 22 października w Elektrowni Łagisza umowa zakłada m.in. wymianę doświadczeń eksploatacyjnych KOSPO jest największą spółką energetyczną w Korei, która generuje 11,5 proc. łącznej mocy wszystkich południowokoreańskich elektrowni. Koncern specjalizuje się w wytwarzaniu i sprzedaży energii elektrycznej. Posiada i eksploatuje różne elektrownie: węglowe, gazowo-parowe i wiatrowe. Porozumienie zawiera obustronną deklarację o współpracy. Zgodnie z ustaleniami spółki będą wspólnie m.in. doskonalić technologie eksploatacyjne węglowych kotłów fluidalnych (CFB), wymieniać się informacjami oraz rozwiązaniami dotyczącymi remontów, a także przekazywać dane o ruchach próbnych bloków energetycznych i awariach. Patrycja Hamera dialog profesjonalistów Stanisław Tokarski, prezes zarządu Tauron Wytwarzanie Wymiana doświadczeń, zarówno tych eksploatacyjnych, jak i tych z zakresu kadrowego oraz dzielenie się nowymi informacjami technologicznymi i zawodowymi to główne założenia współpracy, jaka będzie miała miejsce w ramach podpisanego dokumentu. KOSPO w liczbach Największą jednostką spółki jest elektrownia węglowa na parametry nadkrytyczne Hadon. Moc w niej zainstalowana to 4000 MW. Elektrownie Shinincheon i Busan opalane są gazem, a ich łączna moc wynosi 3600 MW. Youngnam i Namjeju to także elektrownie węglowe o łącznej mocy 640 MW. Han- Kyung z kolei to nadbrzeżna farma wiatrowa o mocy 21 MW, na którą składa się 5 turbin o mocy 3 MW każda i 4 o mocy po 1,5 MW. Aktualnie KOSPO buduje w dużej skali kotły fluidalne CFB na parametry nadkrytyczne 4 bloki po 500 MW każdy. Będą to kotły bliźniacze kotłów zastosowanych w bloku 460 MW w Elektrowni Łagisza. Wymiana międzynarodowa doświadczeń rozpoczęła się z chwilą, gdy przedstawiciele koreańskiego KOSPO pojawili się w Elektrowni Łagisza, by podpisać porozumienie o współpracy 15

16 wydarzenia Tauron ma już cztery farmy wiatrowe Marsze woj. zachodniop wartość kontrakt Już ponad 180 MW mocy zainstalowanej mają wszystkie farmy wiatrowe działające w Grupie Tauron. Nowe parki w Marszewie i Wicku zostały uruchomione pod koniec października Grupa zyskała nowe moce wytwórcze. Pochodzą one z dwóch nowo oddanych do eksploatacji farm wiatrowych w Wicku i Marszewie. Mają one moc, odpowiednio, 40 i 82 MW. Zespół turbin zlokalizowanych w Wicku wygeneruje w ciągu roku 87 GWh, a w Marszewie blisko 184 GWh energii. Czyni to z Marszewa trzecią największą elektrownię wiatrową w Polsce. Łącznie obie farmy będą w stanie wygenerować energię odpowiadającą zapotrzebowaniu na prąd ponad 120 tys. gospodarstw domowych. Uruchomienie nowych elektrowni wiatrowych wpisuje się w przyjętą przez Grupę Tauron strategię korporacyjną zakładającą m.in. zwiększenie produkcji energii z odnawialnych źródeł. Oficjalnie farmę wiatrową w Marszewie otworzyli: Zdzisław Gawlik, sekretarz stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa, oraz Dariusz Lubera, prezes zarządu Taurona. Zauważamy, że otoczenie sektora energii jest niestabilne i być może niektórzy czekają z inwestycjami na lepszy czas. On kiedyś nadejdzie, ale tym większe uznanie dla Taurona, że nie czeka, tylko podejmuje wyzwania w czasie niepewności. To będzie procentować w przyszłości podkreślał wiceminister Gawlik. Wiatr coraz istotniejszy W ciągu zaledwie pięciu lat struktura portfela wytwórczego spółki Tauron Ekoenergia zdecydowanie zmieniła się na korzyść energetyki wiatrowej. W 2008 r. nie eksploatowaliśmy żadnego parku wiatrowego, a obecnie już 58 proc. mocy zainstalowanej pochodzi z tego źródła mówi Małgorzata Wójcik Stasiak, prezes zarządu Tauron Ekoenergia. 16

17 Postaw na odnawialne źródła Tauron Eko Premium to jedyny w Polsce produkt, którego pochodzenie potwierdza Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii. Produkt jest oferowany w ramach Systemu Gwarancji Sprzedaży Energii (GSE). Pozwala on prześledzić rzeczywistą drogę przepływu handlowego. Oferta jest całkowicie odrębna i niezależna od funkcjonującego, obligatoryjnego dla wszystkich sprzedawców energii, Systemu Świadectw Pochodzenia. Wybierając energię ekologiczną, firmy mogą posługiwać się znakiem nadawanym PTCE oraz sygnować swoje produkty logotypem Tauron Eko Premium. inwestujemy Dariusz Lubera, prezes zarządu Tauron Polska Energia Tydzień przed uruchomieniem farmy wiatrowej w Wicku otwieraliśmy trzecią co do wielkości farmę wiatrową w Polsce Marszewo. Teraz do portfela wytwórczego dołącza kolejna inwestycja w obszarze energetyki wiatrowej. Naszym celem jest osiągnięcie poziomu ok. 800 MW w roku 2020 w energetyce odnawialnej, czyli produkcja energii głównie z wiatru, wody oraz biomasy. wo omorskie u: 632 mln zł Wicko woj. pomorskie wartość kontraktu: 244 mln zł Prezes Tauron Ekoenergia Małgorzata Wójcik-Stasiak podkreśliła, że inwestycje wiatrowe to korzyści nie tylko dla Grupy Tauron, ale i dla gmin Park wiatrowy w Marszewie składa się z 41 turbin (inwestycja o wartości 632 mln zł) o mocy 2 MW każda. Wysokość wieży waha się od 60 do 100 metrów. Z kolei farmę wiatrową w Wicku tworzy zespół 20 dwumegawatowych turbin (kontrakt o wartości 244 mln zł). O skali przedsięwzięcia świadczą również inne liczby. Tylko do budowy fundamentów parku wiatrowego w Wicku użyto ok. 13 tys. m 3 betonu oraz blisko 850 ton stali. Marszewska farma natomiast wymagała ponad 26 tys. m 3 betonu, 13 tys. m 3 kruszywa stabilizującego i piasku oraz 2400 ton stali. Trzeba dodać, że Tauron Ekoenergia posiada także 35 elektrowni wodnych (o łącznej mocy osiągalnej 133 MW) większość z nich jest aktualnie modernizowana, poprawia się sprawność urządzeń oraz efektywność gospodarowania wodą. Budowa nowych farm wiatrowych warto podkreślić przyniosła gminom dodatkowe korzyści m.in. w postaci remontów dróg i modernizacji linii energetycznych. inwestycje towarzyszące marszewo: zwybudowano GPO Marszewo oraz linię 110 kv łączącą GPO ze stacją 400/110 kv Wierzbięcino w okolicach Słupska, zwykonano 28 km dróg, zułożono 122 km kabli średniego napięcia (30 kv), powstało 17 km linii napowietrznej wysokiego napięcia (110 kv). Wicko: zrozbudowano stację GPO Wicko 110/15 kv o rozdzielnię 110 kv i 30 kv, zwykonano 7,8 kilometrów dróg serwisowych. 17

18 raport Gra w zimno-ciepło Śnieżne zimy mają swój urok tak długo, jak mamy ciepły dom, w którym możemy schronić się przed mrozem. Tymczasem prognozy Ministerstwa Gospodarki i synoptyków mówią, że nad Polskę nadciągają zimny front i energetyczny niż foto: shutterstock Brytyjski operator systemu przesyłu energii elektrycznej National Grid już w październiku ogłosił, że tegoroczna zima może postawić Wyspy w stan energetycznego pogotowia. Problemem jest niewystarczająca rezerwa mocy w systemie. Jej wartość, zdaniem operatora, przekracza szacowany na mroźne miesiące popyt energii o zaledwie 5 proc. To najwęższy margines bezpieczeństwa od roku Istnieje zatem realna obawa, że niektóre regiony Wielkiej Brytanii mogą zostać dotknięte blackoutami, w wyniku czego niejeden domowy piec przestanie pompować ciepło do wychłodzonego mieszkania. Czy chłodne święta Bożego Narodzenia z konieczności tylko przy świecach to realny scenariusz także dla Polski? Zachować zimną krew Dotychczas wizja deficytu energetycznego w Polsce nie była zbyt wyrazista. Dzisiaj jednak pytania o możliwe niedobory energii w naszym kraju nie są już tylko akademicką dyskusją. Z opublikowanych w październiku przez Ministerstwo Gospodarki prognoz, opracowanych przez prof. Krzysztofa Żmijewskiego z Politechniki Warszawskiej, wynika, że do roku 2017 możemy spodziewać się powstania braków mocy w systemie energetycznym. Z początku niewielkich, rzędu kilkudziesięciu megawatów. Do 2017 r. urosną one do ponad gigawata. Powody są prozaiczne wyłączenie planowe niektórych jednostek, brak nowych mocy wytwórczych i wysoka energochłonność gospodarki. Należy zatem już teraz podjąć działania, które odłożą ad acta czarny scenariusz polskiego blackoutu. Według danych Urzędu Regulacji Energetyki Polska dysponuje około 58 tys. MW osiągalnych mocy w energetyce cieplnej. Z tego wykorzystywane są ponad 43 tys. MW. Daje to około 15 tys. MW rezerw, do użycia w wypadku wyjątkowo srogiej zimy. Na razie są to wartości wystarczające i jak uspokaja dr inż. Arkadiusz Węglarz z Krajowej Agencji Poszanowania Energii, Rekordowo zimny rok W 1816 r. niezwykła anomalia pogodowa dotknęła Amerykę Północną oraz północną część naszego kontynentu. Wiosna i lato były wręcz lodowate. W USA w czerwcu odnotowano dwie burze śnieżne, a temperatura w Pensylwanii spadła z 35 do blisko zera stopni Celsjusza w kilka godzin. W Europie wymarzła większość plonów. Szwajcaria wprowadziła stan klęski, co wywołało falę brutalnych zamieszek i walk o jedzenie. Ren i inne wielkie rzeki wylały. Rok bez lata pod taką nazwą przeszedł do historii był brzemiennym w skutkach efektem erupcji wulkanu w rejonie dzisiejszej Indonezji. Tony pyłów w atmosferze doprowadziły do gwałtownego oziębienia. Jak podkreślają wulkanolodzy, do podobnych zdarzeń dochodzi w regularnych odstępach lat. Można zatem domniemywać, że w perspektywie kilkudziesięciu lat dojdzie do podobnej w skutkach katastrofy naturalnej. Czy wówczas będziemy gotowi na mroźne lato i jeszcze gorszą zimę? 18

19 jeszcze nie ma powodów do szczególnego niepokoju. Zaznacza jednak, że powinniśmy mieć świadomość, iż musimy już teraz podjąć działania zmierzające do zwiększenia mocy i jak najdłuższego wykorzystania dostępnych. Energochłonność dochodu narodowego jest w Polsce około dwukrotnie wyższa niż w krajach rozwiniętych Unii Europejskiej, które leżą w tej samej co my strefie klimatycznej podkreśla dr Węglarz. Rozwój, koszty i oszczędności Nie jest to dobra wiadomość, bowiem jak szacują ekonomiści, każdy wypracowany procent Produktu Krajowego Brutto pociąga za sobą około sześcioprocentowy wzrost zużycia energii. Oznacza to, że myśląc globalnie o rozwoju polskiej gospodarki i zimowych miesiącach spędzanych w ciepłych, jasnych mieszkaniach, musimy widzieć związany z tym wzrost wydatków energetycznych, ale też szukać sposobów ich ograniczania. Także na poziomie najmniejszych klientów, tj. milionów gospodarstw domowych. Przy zastosowaniu kompleksowych metod poprawy standardu energetycznego budynków wydatki na termomodernizację zwracają się po około ośmiu latach, a oszczędności energii sięgają nawet 50 proc. w stosunku do zużycia ciepła przez budynek przed termomodernizacją wyjaśnia Arkadiusz Węglarz. Jak tłumaczy, oszczędności te można uzyskać przez właściwe zaizolowanie ścian zewnętrznych, dachu, części podziemnych budynku (podłogi na gruncie lub stropu nad nieogrzewaną piwnicą), wymianę okien i modernizację systemów grzewczych. Trzeba jednak pamiętać, że im lepiej mamy ocieplony i uszczelniony dom, tym większy udział w stra- tach energii cieplnej powoduje wentylacja grawitacyjna po- wszechnie w Polsce stosowana. Nagrzane powietrze ucieka z domu na skutek różnicy temperatur miedzy powietrzem wewnątrz domu a powietrzem zewnętrznym. Im bardziej są one skrajne, tym większe są straty. Można skutecznie odzyskiwać ciepło z wywiewanego powietrza wentylacyjnego, ale konieczne jest zastosowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Co w przypadku istniejących budynków jest kosztowne, a czas zwrotu takiej inwestycji bardzo długi. 6 proc. oszczędności energii daje obniżenie temperatury mieszkania tylko o jeden stopień Celsjusza To, czy w przyszłości zimowe miesiące będziemy spędzać w domowym cieple, zależy od tego, jak dziś wykorzystujemy dostępne, ograniczone moce energetyczne Mogą to być nawet dziesiątki lat. Istnieje więc potrzeba wspomożenia tego typu inwestycji przez finansowe systemy wsparcia ze strony instytucji centralnych zauważa Arkadiusz Węglarz. Przykładem takich rozwiązań systemowych związanych z dofinansowaniem była Ustawa termomodernizacyjna i wprowadzona przez nią premia termomodernizacyjna, o którą mogą ubiegać się zarządcy nieruchomości chcący podnieść standard energetyczny budynków. Niestety, na ten i następny rok rząd nie przeznaczył zbyt wiele pieniędzy informuje dr Węglarz. Niskie ambicje, chłodne wieczory Problemem okazują się również zbyt niskie standardy energetyczne obowiązujące w Polsce dla nowych budynków. W Niemczech i Danii przyjmuje się, że maksymalne roczne zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania i podgrzewania c.w.u. (ciepłej wody użytkowej) to kwh/m 2 domu. U nas jest to kwh/m 2. Niskie ambicje, gdy mowa o normach energetycznych, przekładają się wprost na cenę energii co nie jest niespodzianką, bowiem tę zależność reguluje prawo podaży i popytu. Im mniej energii w systemie (bo jej zużycie jest wysokie), tym jest ona bardziej potrzebna, więc droższa. Odwrotnością tej sytuacji są nadwyżki, które producenci energii mogą sprzedać na rynkach zewnętrznych mniej rozwiniętych i bardziej energochłonnych. Warto też pamiętać, że wysoka cena energii elektrycznej i cieplnej prowadzi do wykluczenia energetycznego. Dziś w Polsce wg GUS 40 proc. gospodarstw domowych przeznacza ponad 10 proc. dochodów własnych na energię. To granica ubóstwa energetycznego. Ludzie z grup wrażliwych, ubodzy, drastycznie ograniczą zużycie. Wybiorą świeczkę zamiast żarówki i obniżą temperaturę w mieszkaniu poniżej 18 stopni Celsjusza, czyli granicy komfortu prognozuje dr Węglarz. Tymczasem nie zwiększy to w żaden znaczący sposób dostępnych w krajowym systemie mocy. Poprawa efektywności zużycia energii jest więc na równi z budową nowych elektrowni elementem strategii bezpieczeństwa Polski. Podjęcie działań do tego zmierzających, wliczając także akcje edukacyjne uczące poszanowania energii cieplnej i elektrycznej, wydaje się całkowicie uzasadnione. Bo choć na razie zimy nawet te mroźne zapowiadają się ciepło, to lepiej już teraz dmuchać na zimne. Michał Zawadzki foto: shutterstock foto: shutterstock Znaczny zimowy deficyt energii oznaczałby katastrofę dla transportu oraz strategicznych gałęzi polskiego przemysłu 19

20 w unii Energiewende po wyborach w Niemczech foto: shutterstock W ostatnich tygodniach niemieckie Federalne Stowarzyszenie Gospodarki Energetycznej i Wodnej (BDEW) przedstawiło interesującą koncepcję reform niemieckich przepisów związanych z funkcjonowaniem rynków energii jest niezwykle interesujący i warto mu się dokładniej przyjrzeć. Jest to propozycja mówiąca zarówno o sposobach wykorzystania energii odnawialnej, jak też zapewnienia bezpieczeństwa zasilania. Pomysł Być może niektóre z proponowanych przez niemieckie stowarzyszenie rozwiązań można wprowadzić w Polsce i tym samym poprawić funkcjonowanie rodzimego rynku energii. Sytuacja w Niemczech W czerwcu 2011 roku w Niemczech został przyjęty program o nazwie Energiewende, który zakłada stopniowe wycofanie się z energetyki jądrowej i zdecydowane zwiększanie wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Udział OZE w zużytej energii elektrycznej brutto wzrósł z 7 proc. w roku 2000 do 25 proc. w pierwszej połowie 2013 r. Stało się tak przede wszystkim dzięki przepisom, które skutecznie pobudziły rozwój i zapewniły wsparcie finansowe dla tego rodzaju technologii. Niemieckie stowarzyszenie BDEW wskazuje jednak, że po okresie intensywnego wspierania przyrostu ilościowego odnawialnych źródeł energii nadszedł moment, w którym niezbędna jest fundamentalna przebudowa obowiązujących Stanisław Tokarski prezes zarządu Tauron Wytwarzanie Jerzy Janikowski szef Biura Regulacji i Współpracy Międzynarodowej Taurona regulacji. Chodzi o to, aby stale rozbudowywane OZE zaczęły reagować na sygnały z rynku wnosić wkład w zapewnienie stabilności całego systemu. Propozycje zgłaszane przez BDEW zostały wypracowane po analizie wielu różnych modeli, a w dyskusji uczestniczyli także przedsiębiorcy w tym średni i mali z obszaru energetyki odnawialnej. Aktywność w cenie Według BDEW w pierwszym kroku niezbędna jest zmiana charakteru działania operatorów mocy wytwórczych wykorzystujących energię odnawialną. Muszą oni przekształcić się z odbiorców subwencji w aktywnych handlowców. Obecnie wymaga się od nich wyłącznie produkcji ekologicznej energii, ale w najbliższej przyszłości należy oczekiwać jeszcze dwóch dodatkowych kryteriów do spełnienia. Są to dostępność oraz konkurencyjność kosztowa energii z OZE. Operatorzy będą zatem musieli wziąć na siebie znacznie większą odpowiedzialność zarówno z rynkowego, jak i z technicznego punktu widzenia. Wprowadzony zostanie natychmiastowy obowiązek bezpośredniej sprzedaży na rynku energii wyprodukowanej przez nowe wiatraki i źródła fotowoltaiczne. Zmianie ulegnie 20