(episode 4) 65-letni mężczyzna traci przytomność w kinie

Transkrypt

1 (episode 4) 65-letni mężczyzna traci przytomność w kinie Author(s): Paweł Krawczyk Institution(s): Zakład Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Jagiellonian University Learning objectives No learning objectives defined. Card 1: Wprowadzenie Materiały ćwiczeniowe opracowano według wytycznych Europejskiej Rady Resuscytacji za zgodą Polskiej Rady Resuscytacji Przedstawiony poniżej moduł ćwiczeniowy poświęcony jest zastosowaniu automatycznych defibrylatorów zewnętrznych (AED - Automated External Defibrillator). Zastanów się czy w Twojej okolicy dostępne są tego typu urządzenia.

2 Zapoznaj się z mapą rozmieszczenia AED w Krakowie. AED = automatyczny defibrylator zewnetrzny

3 Expert Comment W programie wykorzystano następujące materiały: 1. Wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji Pierwsza pomoc i resuscytacja krążeniowo-oddechowa. Podręcznik dla studentów pod redakcją prof. dr hab. med. Janusza Andresa. Kraków Podstawowe zabiegi resuscytacyjne i automatyczna defibrylacja zewnętrznapodrecznik i materiały do kursu. Autorzy opracowania życzą miłej nauki podczas rozwiązywania przypadku. Card 2: Wizyta w kinie Wybrałeś się z przyjaciółmi do kina - jest to duże centrum handlowe połączone z kompleksem rozrywkowym. W waszej obecności dochodzi do nagłej utraty przytomności - mężczyzna w wieku około 65 lat ciężko oddycha, a następnie osuwa się na podłogę. Towarzysząca mu kobieta rozgląda się nerwowo i prosi Cię o pomoc. Mówi, że od około godziny Jej mąż uskarżał się na ból w klatce piersiowej. Question Co może być przyczyną omdlenia tego mężczyzny i co należy zrobić? Multiple Choice Answer: : A: O Dolegliwości bólowe najczęściej pochodzą od kręgosłupa - należy podać leki przeciwbólowe B: X Najprawdopodobniej doszło do zatrzymania krążenia - towarzyszące dolegliwości bólowe mogą świadczyć o zawale serca C: O Pierwszym krokiem będzie poszukanie służb porządkowych by udzieliły pomocy poszkodowanemu D: X Jest bardzo prawdopodobne, że wskazane będzie użycie AED

4 W sytuacji występowania bólu w klatce piersiowej zawsze należy brać pod uwagę zawał serca (odp. B). Ból towarzyszący zawałowi serca jest bardzo silny, nieustępujący po odpoczynku i po nitratach (nitrogliceryna), piekący, dławiący, rozpierający. Dolegliwościom tym może towarzyszyć duszność, osłabienie, nudności lub wymioty. Ból często promieniuje do żuchwy i do lewej kończyny górnej. Do najważniejszych czynników ryzyka zawału serca należą: nadciśnienie tętnicze, wysoki poziom cholesterolu, palenie tytoniu. W przypadku wystapienia NZK (Nagłe Zatrzymanie Krążenia) w przebiegu zawału mięśnia sercowego często występuje rytm do defibrylacji. Jedynym skutecznym leczeniem tego rytmu jest defibrylacja z wykorzystaniem AED (odp. D). Card 3: Zatrzymanie krążenia Poszkodowany - Pan Antoni Śliwiński - nie rusza się i sinieje. Najprawdopodobniej doszło do zatrzymania krążenia. Question Jakie działania podejmiesz w celu udzielenia pomocy nieprzytomnemu? Uszereguj w kolejności wykonywania. W razie potrzeby, zajrzyj do rady Experta. Sorting Answer: 1 Oceniam czy miejsce zdarzenia jest bezpieczne 2 Sprawdzam stan świadomości poszkodowanego 3 Wołam o pomoc / zabezpieczam osobę, która pomoże w razie potrzeby 4 Udrażniam drogi oddechowe nieprzytomnego 5 Oceniam oddech nieprzytomnego przez 10 sekund

5 Udzielanie pomocy w warunkach przedszpitalnych niesie ze sobą ryzyko narażenia na czynniki, które być może były przyczyną pogorszenia stanu zdrowia u poszkodowanych. PRIORYTETEM ratownika jest zadbanie przede wszystkim o bezpieczeństwo własne (ochrona przed płynami ustrojowymi pacjenta) oraz bezpieczeństwo miejsca zdarzenia (ochrona przed czynnikiem wywołującym uraz lub stanowiącym zagrożenie dla ratownika). Kolejnym krokiem w postępowaniu będzie ocena stanu przytomności poszkodowanego i zawołanie/zabezpieczenie osoby do pomocy w przypadku stwierdzenia braku świadomości u poszkodowanego. Dalsze postępowanie obejmuje udrożnienie dróg oddechowych nieprzytomnego i ocenę podstawowych parametrów życiowych. W razie potrzeby należy wezwać fachową pomoc i podjąć czynności resuscytacyjne. Expert Comment Postepuj zgodnie z algorytmem BLS (Basic Life Support).

6 Hyperlink (internal) Algorytm BLS

7 Hyperlink (internal) Algorytm BLS Card 4: Brak przytomności i oddechu Sprawdzasz stan świadomości poszkodowanego i Jego oddech. Stwierdzasz, że jest on nieprzytomny i nie oddycha. Twoja koleżanka wzywa pogotowie (numer 112 lub 999).

8 Question Które czynności będą najwłaściwsze w tej sytuacji? Multiple Choice Answer: : A: O Natychmiastowe podanie dwóch wdechów, a potem uciskanie klatki piersiowej B: X Rozpoczęcie uciskania klatki piersiowej w sekwencji 30 ucisków : 2 oddechy C: X Jak najszybsze wezwanie AED i włączenie defibrylatora, jak tylko będzie dostępny D: O Nie wykonywanie żadnych działań do momentu pojawienia się służb ratunkowych, tak by nie zaszkodzić poszkodowanemu W sytuacji, gdy poszkodowany nie oddycha (potwierdzono NZK), należy jak najszybciej wezwać defibrylator (AED) i rozpocząć uciskanie klatki piersiowej. Resuscytację należy prowadzić w sekwencji 30 uciśnięć : 2 oddechy, do momentu pojawienia się na miejscu zdarzenia ratowników medycznych (przekazujemy im poszkodowanego) lub do momentu dostarczenia AED (prowadzimy automatyczną defibrylację). Algorytm BLS - AED

9 Hyperlink (internal) Algorytm BLS-AED

10 Card 5: Resuscytacja krążeniowo-oddechowa Stwierdzenie, że poszkodowany jest nieprzytomny i nie oddycha w przypadku nagłej utraty przytomności u osoby dorosłej oznacza zatrzymanie krążenia (NZK = Nagłe Zatrzymanie Krążenia). W takiej sytuacji powinieneś jak najszybciej wezwać fachową pomoc oraz automatyczny defibrylator zewnętrzny - jeżeli jest dostępny. W większości przypadków od momentu wezwania pomocy do przybycia służb ratowniczych upływa co najmniej 8 minut. Szanse przeżycia poszkodowanego są uzależnione od wdrożenia przez Ciebie w tym czasie 3 pierwszych ogniw łańcucha przeżycia (widoczny na rycinie obok). Istnieją badania potwierdzające poprawę przeżywalności, gdy RKO (Resuscytacja krążeniowo-oddechowa) zostanie rozpoczęte natychmiast po wystąpieniu NZK oraz wskazujące na szkodliwe następstwa opóźnionej defibrylacji. Szanse przeżycia pacjenta z NZK w mechanizmie migotania komór (Ventricular Fibrillation -VF), bez prowadzenia resuscytacji krążeniowo-oddechowej (RKO) z każdą minutą spadają o 10-12%. W przypadku wykonywania RKO przez świadków zdarzenia, szanse te maleją jedynie o 3-4%. Prowadzenie przez Ciebie RKO zwiększa 2-3 krotnie szanse przeżycia Pana Antoniego.

11 Card 6: Defibrylator Angażujesz w działania ratownicze swoją koleżankę. Rozpoczęliście uciskanie klatki piersiowej u poszkodowanego. Prowadzicie działania w sekwencji 30 uciśnięć : 2 wdechy. Po kilku minutach zaalarmowani przez żonę Pana Antoniego pracownicy kina przynoszą na miejsce zdarzenia defibrylator. Question Wskaż właściwe działania w tej sytuacji. Multiple Choice Answer: : A: O Natychmiast przerywam działania i ponawiam ocenę poszkodowanego w celu określenia wskazań do użycia sprzętu B: O Doprowadzam do końca aktualnie trwającą pętlę trzydziestu uciśnięć, potem uruchamiam

12 defibrylator C: X Natychmiast włączam defibrylator i działam zgodnie z podanymi przez niego instrukcjami D: X Proszę, aby koleżanka naklejała elektrody na klatkę piersiową poszkodowanego, sam kontynuuję w tym czasie uciskanie, aż do momentu uruchomienia AED AED = automatyczny defibrylator zewnetrzny Card 7: Migotanie komór Priorytetem postępowania w nagłym zatrzymaniu krążenia jest wdrożenie podstawowych zabiegów resuscytacyjnych oraz jak najszybsze wykonanie defibrylacji - jeżeli jest wskazana. U większości osób dorosłych pierwotnym rytmem zatrzymania krążenia (do 75%) jest migotanie komór. Rytm ten charakteryzuje zupełna bezładność. Każde z wychyleń linii izolelektrycznej zapisu EKG posiada inną amplitudę i czas trwania, co wynika z nieskoordynowanej depolaryzacji i repolaryzacji komórek mięśnia sercowego podczas migotania komór (zobacz zapis EKG). Nie jest wtedy możliwe uzyskanie krążenia krwi.

13 Skuteczność leczenia za pomocą defibrylatora zależy od czasu jaki upłynął od początku NZK do wykonania pierwszej defibrylacji. Dodatkowym elementem zwiększającym skuteczność tego sposobu leczenia jest jak najkrótszy okres od zaprzestania wykonywania uciśnięć klatki piersiowej do dostarczenia wyładowania. Zaleca się (jeżeli to możliwe) by czynności resuscytacyjne były wykonywane przez ratownika, podczas gdy drugi włącza defibrylator i przykleja elektrody. Wskazaniem do uruchomienia defibrylatora jest stwierdzenie, że mamy do czynienia z osobą, która jest nieprzytomna i nie oddycha - potwierdzono zatrzymanie krążenia. Zapis EKG - migotanie komor Card 8: Umieszczenie elektrod Poszkodowany nadal jest nieprzytomny i nie oddycha. Prowadzisz RKO, podczas gdy Twoja koleżanka włącza defibrylator. Urządzenie poleciło Wam umieszczenie elektrod na rozebranej klatce piersiowej poszkodowanego. Czy wiesz, w których miejscach należy przyklejać elektrody na ciele poszkodowanego?

14 Question Wskaż, gdzie powinny być przyklejone elektrody defibrylatora? Multiple Choice Answer: : A: O Pod prawym obojczykiem jedna elektroda, druga odpowiednio pod lewym obojczykiem B: X Pod prawym obojczykiem jedna elektroda, druga w lewej linii pachowej środkowej poniżej pachy na lewo od brodawki piersiowej C: O Pod lewym obojczykiem jedna elektroda, druga w prawej linii pachowej środkowej na prawo od brodawki piersiowej D: O Jedna elektroda w linii pachowej środkowej prawej, druga w linii pachowej środkowej lewej na wysokości brodawek piersiowych Card 9: Umieszczenie elektrod cd Po włączeniu AED - zwykle dzieje się to po otwarciu urządzenia lub naciśnięciu przycisku WŁĄCZ - aparat podaje głosowo komendy związane z dalszym postępowaniem. W większości modeli AED rysunek przedstawiający prawidłowe naklejenie elektrod znajduje się na ich opakowaniu. Zazwyczaj odpowiedni rysunek można znaleźć także na samych elektrodach defibrylatora. To nie zwalnia Cię jednak z posiadania wiedzy dotyczącej prawidłowego umieszczenia elektrod! Naklejając elektrody jedna z nich powinna znajdować się poniżej lewej pachy w linii pachowej środkowej (linii biegnącej w dół od środka dołu pachowego).

15 Druga elektroda powinna zostać naklejona poniżej prawego obojczyka wzdłuż mostka (nie przykrywając mostka). Obejrzyj kolejne kroki na rycinach obok. Wysłuchaj komend głosowych defibrylatora (kliknij na ikonkę "i" po prawej stronie pod rysunkiem, a nastepnie wybierz komendę do odsłuchania poprzez wybranie odpowiedniej pozycji na rysunku). Kliknij na ikone z literka "i" w pasku ponizej, a nastepnie wybierz nagranie

16 Card 10: Rytm serca Po naklejeniu elektrod defibrylator przechodzi do procesu analizy rytmu serca. Question Na co trzeba teraz zwrócić szczególną uwagę? Multiple Choice Answer: : A: X Upewnić się wzrokowo i potwierdzić komendą słowną, że nikt nie dotyka poszkodowanego - wynikające z tego artefakty mogą zaburzyć proces analizy B: O Rozpocząć ponownie uciskanie klatki piersiowej C: X Wykonywać polecenia defibrylatora D: O Podać dwa skuteczne wdechy Należy wykonywać polecenia podawane przez defibrylator (odp. C). Przed rozpoczęciem analizy rytmu serca należy upewnić się, czy nikt nie dotyka poszkodowanego, aby nie zaburzać odczytu defibrylatora (odp. A).

17 Przyklejenie drugiej elektrody Card 11: Prawidłowa analiza rytmu serca Pamiętaj: podczas analizy nie dotykaj poszkodowanego! Upewnij się również, że nikt ze świadków zdarzenia nie dotyka poszkodowanego, kiedy AED analizuje rytm serca. Poruszanie poszkodowanym podczas analizy rytmu serca może spowodować wykrycie przez aparat artefaktów - zaburzenie procesu analizy powoduje jego przerwanie. Defibrylator poda wtedy komendę, iż ruch został wykryty polecając by usunąć jego przyczynę. Następnie powróci do oceny rytmu serca, jakkolwiek opóźni to wykonanie defibrylacji (jeżeli wskazana).

18 Podczas analizy rytmu serca nalezy odsunac sie od poszkodowanego Podczas analizy rytmu serca nalezy odsunac sie od poszkodowanego Hyperlink (internal) Card 12: Defibrylacja Po analizie rytmu serca defibrylator zaleca wykonanie defibrylacji. Question Na czym polega defibrylacja? Multiple Choice Answer: : A: O Jest to pobudzenie mięśnia sercowego do działania wskutek dodania mu energii w postaci bodźca elektrycznego B: X Defibrylacja polega na wygaszeniu aktywności elektrycznej mięśnia sercowego C: X Defibrylacja oznacza przejście impulsu energii elektrycznej o napięciu wystarczającym do depolaryzacji krytycznej masy mięśnia sercowego D: O Podczas defibrylacji dostarczana jest energia impulsami pobudzającymi mięsień sercowy w sposób zsynchronizowany tzn. pobudzenia są dostarczane rytmicznie np razy na minutę powodując prawidłowe skurcze serca

19 Defibrylator wykrył rytm do defibrylacji - migotanie komór (Ventricular Fibrillation - VF). Leczenie polega na jak najszybszym zakończeniu szybkiej, nieskoordynowanej aktywności elektrycznej w mięśniu sercowym. Defibrylacja ma za zadanie wyciszenie chaotycznej aktywności elektrycznej (odp. B)poprzez przejście przez mięsień sercowy impulsu energii elektrycznej o napięciu wystarczającym do depolaryzacji jego krytycznej masy (odp. C). Defibrylacja jest definiowana jako zakończenie fibrylacji, czyli migotania, lub dokładniej - brak VF w ciągu 5 sekund od chwili wyładowania. Celem defibrylacji jest przywrócenie spontanicznego krążenia. Opisowo można to porównać do działania jakie stosujemy w trakcie zawieszenia się komputera. Naciskając przycisk RESET dokonujemy "wyciszenia" jego aktywności po to, by po jakimś czasie znowu podjął działania. Jeżeli serce jest wciąż żywotne, tzn. zdolne do odzyskania prawidłowej funkcji, jego naturalny rozrusznik podejmie pracę i zainicjuje rytm przywracający krążenie. Card 13: Bezpieczna defibrylacja Defibrylator informuje Cię o rytmie do defibrylacji i sam rozpoczyna proces ładowania - należy wtedy zadbać o to by nikt nie dotykał poszkodowanego. Aparat zgłasza gotowość do wykonania defibrylacji sygnalizując to dodatkowo za pomocą migającego przycisku i sygnału dźwiękowego.

20 Question Co wykonasz dalej? Multiple Choice Answer: : A: O Natychmiast wykonam defibrylację B: X Po upewnieniu się, że nikt nie dotyka poszkodowanego i wydaniu komendy bezpiecznie wykonam defibrylację C: O Wyłączę defibrylator i poczekam na fachową pomoc - dostarczana energia mogłaby kogoś porazić D: O Prowadzę uciskanie klatki piersiowej przez 2 minuty, by wzbudzić lepszy przepływ w naczyniach wieńcowych - poprawi to znacznie skuteczność defibrylacji Jeżeli defibrylacja jest wskazana upewnij się, że nikt nie dotyka poszkodowanego - ocena wzrokowa oraz komenda słowna (odp. B). Następnie naciśnij przycisk "defibrylacja", zgodnie z instrukcją. W ciągu pierwszych minut po skutecznej defibrylacji rytm serca może być wolny i nieefektywny. W takiej sytuacji wykonywanie uciśnięć klatki piersiowej jest niezbędne do momentu powrotu prawidłowej pracy serca i powinno być wykonywane natychmiast po defibrylacji. AED wykonuje wstrząs elektryczny u poszkodowanego z zatrzymaniem krążenia. W niektórych przypadkach wysokie napięcie wstrząsu elektrycznego może być niebezpieczne dla ratownika, poszkodowanego lub świadków zdarzenia. Nie jest to jednak powodem do zwlekania z defibrylacją. Aby tego uniknąć należy bezwzględnie stosować zasady bezpieczeństwa przedstawione powyżej. Podczas defibrylacji nie nalezy dotykac poszkodowanego

21 Podczas defibrylacji nie nalezy dotykac poszkodowanego Card 14: Dalsza resuscytacja Bezpośrednio po defibrylacji podejmujesz czynności resuscytacyjne w sekwencji 30 uciśnięć klatki piersiowej na 2 oddechy. Question Jaka okoliczność może przerwać działania ratownicze? Multiple Choice Answer: : A: X Przyjazd pogotowia ratunkowego B: X Całkowite wyczerpanie ratownika C: X Kolejna ocena rytmu przez defibrylator D: X Stwierdzenie prawidłowego oddechu u poszkodowanego Card 15: Defibrylacja nie zalecana Dwie minuty po defibrylacji (w tym czasie prowadziłeś uciśnięcia i oddechy) defibrylator poleca by przerwać czynności resuscytacyjne i przechodzi do ponownej analizy rytmu.

22 Stwierdza, że defibrylacja nie jest zalecana (wysłuchaj komend). Question Co robisz dalej? Multiple Choice Answer: : A: X W przypadku braku stwierdzenia regularnego oddychania kontynuuję czynności resuscytacyjne B: O Zaprzestaję zabiegów resuscytacyjnych - migotanie komór zostało wyleczone C: O Stwierdzam zgon poszkodowanego D: X W przypadku stwierdzenia prawidłowego oddechu układam poszkodowanego w pozycji bezpiecznej AED jest w stanie stwierdzić, czy jest wskazanie do wykonania defibrylacji, nie może jednak określić czy krążenie jest obecne po wykonaniu defibrylacji. Do oceny ratownika pozostaje czy, w przypadku braku wskazań do wykonania kolejnej defibrylacji, jest obecne krążenie - świadczy o tym regularny oddech. Możliwa jest bowiem sytuacja, że nie ma wskazań do wykonania defibrylacji, a nadal obecne jest zatrzymanie krążenia w mechanizmie asystolii lub czynności elektrycznej bez tętna (Pulseless Electrical Activity - PEA). Należy wtedy kontynuować czynności resuscytacyjne (odp. A). Brak wskazań do defibrylacji występuje także w sytuacji kiedy udało się przywrócić krążenie. Wtedy obecność prawidłowego oddechu uprawnia do zaprzestania czynności resuscytacyjnych i ułożenia poszkodowanego w pozycji bezpiecznej, gdy pozostaje nadal nieprzytomny (odp. D). Hyperlink (internal)

23 Hyperlink (internal) Pozycja bezpieczna (boczna ustalona) Card 16: Algorytm postępowania Obok przedstawiono algorytm postępowania w przypadku stwierdzenia zatrzymania krążenia u osoby dorosłej z wykorzystaniem AED. Kolejnym krokiem postępowania po wykonaniu bezpiecznej defibrylacji jest podjęcie podstawowych zabiegów resuscytacyjnych i ich przerwanie po 2 minutach - około 5 cykli 30/2 - kiedy defibrylator podejmie kolejną analizę rytmu serca. Będzie to poprzedzone odpowiednią komendą. Jeżeli ratownik zauważy objawy spontanicznego oddechu (kaszel podczas próby wentylacji, wysiłek oddechowy) - brak wskazań do defibrylacji podczas oceny rytmu - należy ponownie ocenić poszkodowanego i jeżeli wydolnie oddycha, a pozostaje nieprzytomny ułożyć go w pozycji bezpiecznej (rysunek 2 - obok).

24 Czynności ratownicze powinny być kontynuowane zgodnie z wytycznymi dotyczącymi podstawowych zabiegów resuscytacyjnych. Algorytm postepowania w przypadku stwierdzenia zatrzymania krazenia u osoby doroslej (z wykorzystaniem AED)

25 Pozycja bezpieczna (boczna ustalona) Card 17: Powrót krążenia Pan Antoni nabrał 3 oddechy podczas 10 sekund oceny, co świadczy o powrocie krążenia. Ułożony w pozycji bezpiecznej nadal oddycha. BRAWO! Udało się przywrócić krążenie i oddech. W tym momencie zjawia się ekipa pogotowia, która przejmuje Waszego podopiecznego. Żona Pana Antoniego serdecznie dziękuje Wam za pomoc. W nagrodę za wzorową postawę tydzień później dostajecie od dyrekcji kina darmowe bilety na premierę.

26 Prawidlowy rytm serca Card 18: Nietypowe okoliczności Istnieje kilka okoliczności wymagających szczególnego postępowania w przypadku użycia AED. Przedstawiono je poniżej. Mokra klatka piersiowa. Niekiedy poszkodowany może mieć wilgotną klatkę piersiową na przykład z powodu spocenia lub wydobycia go z wody. Szybko, ale dokładnie wytrzyj klatkę piersiowa przed naklejeniem elektrod do defibrylacji. Owłosiona klatka piersiowa. Bardzo rzadko zdarza się, aby owłosienie klatki piersiowej utrudniało dobre naklejenie elektrod, jeżeli są one naklejane w prawidłowych miejscach. W takich sytuacjach może być niezbędne ogolenie lub obcięcie nadmiaru włosów w celu uzyskania dobrego kontaktu elektrod ze skórą. Nie używaj maszynki do golenia zawsze, w ten sposób tracisz cenny czas. Plastry. Wszystkie plastry i inne materiały znajdujące się na klatce piersiowej pacjenta powinny być usunięte, aby zapewnić dobry kontakt elektrod. Niekiedy poszkodowany może mieć naklejony na klatce piersiowej plaster zawierający leki. Należy je usunąć, aby nie spowodować iskrzenia lub oparzeń w trakcie defibrylacji. Rozruszniki serca. Poszkodowany może mieć wszczepiony sztuczny rozrusznik serca. Zwykle widać go pod skórą na klatce piersiowej, najczęściej poniżej lewego obojczyka. Jeżeli masz do czynienia z takim poszkodowanym upewnij się, że elektrody nie znajdują się nad rozrusznikiem lecz obok lub poniżej. Podczas obsługiwania defibrylatora mogą występować dodatkowe komendy dotyczące potrzeby zmiany baterii, skontaktowania się z serwisem. Po ich wystąpieniu należy niezwłącznie zastosować się do instrukcji producenta. Wytyczne zalecają umieszczenie AED w miejscach gdzie istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia co najmniej jednego zatrzymania krążenia w ciągu 2 lat (np. lotniska, kasyna, obiekty sportowe). By odtworzyć film pokazujący całą sekwencję BLS AED kliknij tutaj (ok 3MB).

27 Hyperlink (internal) Hyperlink (internal) Hyperlink (internal)

28 Word docx Export (c) by instruct ag, using docx4j library ( with Apache License (v2)