Formaty Płyt Głównych

Transkrypt

1 Formaty Płyt Głównych Opracował: Wojciech Bąk kl. 1J

2 Płyta główna (ang. motherboard, mainboard) obwód drukowany urządzenia elektronicznego, na którym montuje się najważniejsze elementy, umożliwiając komunikację wszystkim pozostałym komponentom i modułom. W komputerze na płycie głównej znajdują się: procesor/y, pamięć operacyjna lub gniazda do zainstalowania tych urządzeń oraz gniazda do zainstalowania dodatkowych płyt zwanych kartami rozszerzającymi (np. PCI), oraz gniazda do urządzeń składujących (dyski twarde, napędy optyczne itp.), złącze klawiatury i zasilacza. W niektórych konstrukcjach także gniazda do innych urządzeń zewnętrznych do których sprzęt znajduje się na płycie głównej (port szeregowy, port równoległy, USB). Koncepcję zbudowania komputera osobistego wyposażonego tylko w minimum potrzebnych urządzeń zmontowanych na jednej płycie drukowanej oraz gniazd, do których podłącza się dodatkowe urządzenia zapoczątkowała firma IBM wprowadzając komputer osobisty, zwany też PC. Można wyróżnić kilka popularnych formatów płyt głównych stosowanych w komputerach PC. Do bardziej popularnych należy zaliczyć: Starsze formaty płyt: Baby-AT, Full-size AT, LPX (rozwiązanie częściowo zastrzeżone). Nowsze formaty: ATX, Micro-ATX, Mini-ATX Flex-ATX, NLX, WTX (już nie stosowany). BTX Mini-ITX Inne formaty: Formaty niestandardowe (niektóre komputery firmy Compaq, Packard Bell, HewlettPackard, komputery przenośne itp.).

3 ATX- Format wykorzystywany w standardowych komputerach PC montowanych w obudowach typu Desktop, Mini-tower i Full-tower. Obecnie najpopularniejszy. Charakteryzuje się dużą elastycznością, dzięki czemu może być przydatny dla użytkowników bardziej zaawansowanych jak i majsterkowiczów. Płyty główne w formacie ATX dysponujące maksymalnie siedmioma gniazdami rozszerzeń mogą być stosowane w tańszych serwerach, stacjach roboczych i droższych rozwiązaniach przeznaczonych dozastosowań domowych.

4 Mini-ATX- Trochę mniejsza wersja formatu ATX, ale kompatybilna z obudowami przeznaczonymi dla płyt głównych formatu ATX. Wiele tak zwanych płyt głównych ATX właściwie jest wykonanych w formacie Mini-ATX. Płyty główne Mini-ATX obsługują do sześciu gniazd rozszerzeń.

5 Micro-ATX- zmodyfikowana wersja standardu ATX. Został stworzony przez firmę Intel jako odpowiedź na zapotrzebowanie rynku na niskobudżetowe komputery, które mogłyby korzystać ze standardu ATX. Standard micro ATX jest zgodny z innymi standardami intela np. ITX i Micro ITX. Zmiany: Płyta główna została pomniejszona do wielkości 244 x 244 mm (9.6" x 9.6") głównie przez ograniczenie liczby slotów do 4 slotów AGP, PCI, ISA lub PCI Express. Opracowano równolegle standard zasilacza pozostawiając jednak możliwość korzystania w standardzie ATX. o pomniejszonej wielkości (SFX) w płytach microatx z zasilaczy

6 Flex-ATX- standard konstrukcji płyty głównej, powstałej jako zmniejszona wersja płyt ATX. Specyfikacja formatu została wydana przez firmę Intel w 1999 roku jako rozszerzenie specyfikacji microatx. Używa takiego samego rozmieszczenia otworów montażowych co microatx oraz takich samych paneli I/O jak ATX i microatx. Płyta FlexATX nie może być większa niż mm i nie może mieć więcej niż 2 gniazda rozszerzeń.

7 NLX Format- - standard konstrukcji obudów i płyt głównych komputerów wprowadzony na rynek przez firmę Intel w 1996 roku. Specyfikacja ta powstała po to, aby ułatwić montaż i demontaż urządzeń w komputerze (np. dyski twarde montowane są na zaczepach, a nie za pomocą śrub), a także dostęp do poszczególnych komponentów komputera, takich jak pamięć RAM czy płyta główna. Komputery oparte na architekturze NLX są produkowane i rozprowadzane przez dużych sprzedawców i praktycznie nieosiągalne w obrocie detalicznym, gdzie najpopularniejszym formatem jest ATX.

8 WTX- (ang. Workstation Technology Extended) rodzaj płyty głównej stworzonej przez firmę Intel w 1998 roku. Głównym zastosowaniem płyt w standardzie WTX są serwery i stacje robocze typu highend często wieloprocesorowe wyposażone w kilka twardych dysków. WTX posiada architekturę umożliwiającą łatwiejsze uaktualnienie konfiguracji poprzez wymianę modułu specjalnego karty rozszerzającej "Riser Card" zawierającej układy oraz złącza komunikacyjne. Specyfikacja ta określa tzw. strefy związane z poszczególnymi elementami płyty głównej. Odpowiednie wycięcia w obudowie umożliwiają łatwe instalowanie różnych modułów "Riser Card", zależnie od zapotrzebowań mogą to być kontrolery SCSI, karty sieciowe lub szybkie adaptery Super I/O. Płyta mogła zawierać nawet 4 zasilacze. Posiadała także możliwość podłączenia 10 lub więcej w zależnie od płyty dysków twardych.

9 BTX standard konstrukcji płyt głównych który został zaproponowany w 2004 przez firmę Intel jako następca standardu ATX. Zmiany dotyczą przede wszystkim takiego rozmieszczenia elementów płyty głównej, aby strumień chłodzącego powietrza przepływał od przodu do tyłu obudowy komputera, a wydzielające dużą ilość ciepła komponenty oddawały je w jego kierunku. W przedniej części obudowy umieszczony jest duży, dobrej jakości wentylator, który chłodzi radiator procesora oraz wymusza obieg powietrza we wnętrzu obudowy. Elementy wydzielające ciepło, takie jak karta graficzna czy moduły pamięci, umieszczone są równolegle do strumienia, by nie powodować jego zaburzeń. Jednocześnie zmniejszono wymagania odnośnie przestrzeni potrzebnej do budowy pełnowymiarowych konstrukcji (zwłaszcza pod względem wysokości), co stanowi krok w kierunku platform serwerowych, zwłaszcza kasetowych. Z planów firmy Intel wynika, że firma zamierza uśmiercić standard płyt głównych BTX, niedoszłego następcę zadomowionego na rynku od lat formatu ATX. Inercja rynku jest na tyle duża, że BTX nie przyjął się producenci płyt głównych zignorowali temat, zaś wytwórcy obudów i zasilaczy, mimo kilku premier, poszli w końcu w ich ślady.

10 Mini-ITX standard płyt głównych o wymiarach 17x17 cm, zaprojektowany przez VIA Technologies w 2001 roku. Płyty te cechują się zazwyczaj jednym złączem PCI bądź PCI Express Posiadają one dość słabe akceleratory graficzne i niemożliwy do wymiany procesor wlutowany w płytę główną, gdy procesor ulegnie uszkodzeniu płyta główna jest już bezużyteczna.