INFORMACJA DLA KLIENTÓW MERITUM BANKU ICB S.A. W RAMACH POLITYKI INFORMACYJNEJ BANKU

Transkrypt

1 INFORMACJA DLA KLIENTÓW MERITUM BANKU ICB S.A. W RAMACH POLITYKI INFORMACYJNEJ BANKU

2 I. Wstęp... 4 II. Częstotliwośd ogłaszania informacji... 4 III. Forma i miejsce ogłaszania... 5 IV. Zasady zatwierdzania i weryfikacji ogłaszanych informacji, które nie są objęte badaniem sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta... 5 V. Zasady weryfikacji polityki informacyjnej... 5 VI. Zakres ogłaszanych informacji... 5 A. Informacje w zakresie celów i zasad polityki zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka Strategie i procesy zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka Struktura i organizacja komórek zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka lub inne odpowiednie rozwiązania organizacyjne Zakres i rodzaj systemów raportowania i pomiaru ryzyka Zasady polityki stosowania zabezpieczeo i ograniczania ryzyka oraz strategie i procesy monitorowania skuteczności zabezpieczeo i metod ograniczania ryzyka Informacje w zakresie stosowania norm ostrożnościowych Informacje w zakresie funduszy własnych Informacje w zakresie przestrzegania wymogów kapitałowych Informacje w zakresie ryzyka kredytowego i ryzyka rozmycia B. Informacje w zakresie metody standardowej stosowanej przez Bank do wyliczania kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem C. Informacje w zakresie ryzyka operacyjnego D. Informacje w zakresie ekspozycji kapitałowych nieuwzględnionych w portfelu handlowym 22 E. Informacje w zakresie narażenia na ryzyko stopy procentowej pozycji zakwalifikowanych do portfela bankowego Charakter ryzyka stopy procentowej Podstawowe założenia przyjęte do kalkulacji ryzyka stopy procentowej Częstotliwośd pomiaru ryzyka stopy procentowej Zmiana wyniku finansowego w wyniku skutków szokowych zmian stóp procentowych 23 F. Informacje w zakresie stosowania technik ograniczania ryzyka kredytowego

3 G. Informacje w zakresie ryzyka rynkowego H. Informacje w zakresie polityki zmiennych składników wynagrodzeo osób zajmujących stanowiska kierownicze

4 I. Wstęp Polityka Informacyjna Meritum Banku ICB S.A. określa zakres informacji, jakie Bank publikuje w ramach realizacji postanowieo Uchwały 385/2008 Komisji Nadzoru Finansowego z 17 grudnia 2008 r. z późniejszymi zmianami, art. 111, art. 111a oraz 111b ustawy Prawo bankowe oraz informacji, których ogłaszanie nie wynika z wymogów powszechnie obowiązujących przepisów prawa. Wykonując zobowiązania jakie wynikają z Uchwały 385/2008 KNF oraz wskazanych postanowieo ustawy Prawo bankowe, Bank realizuje dwa główne cele: poinformowanie aktualnych jak i potencjalnych klientów o wielkości ekspozycji Banku na ryzyko, o rodzajach i poziomie ponoszonego przez Bank ryzyka, sposobie zarządzania ryzykiem, strukturze organizacyjnej jednostek organizacyjnych Banku odpowiedzialnych za zarządzanie ryzykiem oraz sposobach ograniczania ryzyka, umożliwienie klientom dokonywania oceny opłacalności produktów Banku na tle alternatywnych rozwiązao, w tym usług innych banków, poprzez publikowanie dodatkowych informacji o produktach i usługach Banku. Uchwała 385/2008 KNF oraz art. 111a ustawy Prawo bankowe, określa minimalny zakres informacji jakie Bank powinien publikowad na zewnątrz. Zakres informacji może byd zawężony o informacje: których pominięcie lub zniekształcenie nie może zmienid oceny lub decyzji osoby wykorzystującej takie informacje przy podejmowaniu decyzji ekonomicznych, albo wpłynąd na taką ocenę lub decyzję (informacje nieistotne), których ujawnienie może mied niekorzystny wpływ na pozycję Banku na rynku właściwym w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów, są objęte tajemnicą prawnie chronioną. Informacja dla Klientów Banku zawiera dane dotyczące: częstotliwości ogłaszania informacji o Banku, formy i miejsca ogłaszania, zasad zatwierdzania i weryfikacji ogłaszanych informacji, które nie są objęte badaniem sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta, zasad weryfikacji polityki informacyjnej, zakresu ogłaszanych informacji. II. Częstotliwośd ogłaszania informacji Informacja dla Klientów Banku jest publikowana co najmniej raz w roku w terminie do 30 dni po zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy. Publikacja informacji z zakresu części VI od A. do H. w innych terminach leży w gestii Zarządu Banku i ma na celu poinformowanie o zaistniałych zmianach w Banku istotnych z punktu widzenia wyborów dokonywanych przez Klientów Banku jako uczestników rynku. 4

5 III. Forma i miejsce ogłaszania Informacja dla Klientów Banku jest publikowana w formie papierowej oraz w wersji elektronicznej na stronie internetowej Banku pod adresem Dokument w formie papierowej jest udostępniany Klientom na ich żądanie w oddziałach oraz sekretariacie centrali Banku. IV. Zasady zatwierdzania i weryfikacji ogłaszanych informacji, które nie są objęte badaniem sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta Materiały dotyczące ogłaszanych informacji są: weryfikowane pod względem merytorycznym przez osoby kierujące poszczególnymi jednostkami organizacyjnymi opracowującymi te materiały, zatwierdzane przez Członków Zarządu Banku nadzorujących prace danej jednostki organizacyjnej. Politykę informacyjną Banku ustala Zarząd Banku i zatwierdza Rada Nadzorcza Banku. V. Zasady weryfikacji polityki informacyjnej Weryfikację Polityki wykonują: Biuro ds. Systemu Zarządzania Ryzykiem, Jednostki organizacyjne wskazane przez Zarząd Banku, zespół zadaniowy, który może byd powołany do tego celu przez Zarząd Banku, podmiot zewnętrzny wynajęty do tego celu przez Bank. Weryfikacja Polityki polega na kontroli czy Polityka zgodna jest z obowiązującymi przepisami prawa (Ustawa Prawo bankowe oraz stosowne uchwały KNF). Zmiany do Polityki mogą byd zgłaszane przez komórki organizacyjne do Biura ds. Systemu Zarządzania Ryzykiem po ich zatwierdzeniu przez Członków Zarządu Banku nadzorujących prace tych jednostek. VI. Zakres ogłaszanych informacji A. Informacje w zakresie celów i zasad polityki zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka 1. Strategie i procesy zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka Ryzyka uznane przez Bank za istotne adekwatnie do skali prowadzonej działalności i poziomu ponoszonego ryzyka 5

6 Za ryzyka istotne dla działalności Banku uznaje się te, które stanowią realne zagrożenie dla realizacji strategii Banku, utrzymywania bezpiecznego poziomu płynności, utrzymania zakładanej jakości portfela kredytowego i depozytowego, osiągnięcia zakładanego poziomu kapitałów własnych i wyniku finansowego. Zgodnie z regulacjami wewnętrznymi Zarząd Banku zidentyfikował następujące ryzyka jako istotne dla działalności Banku: kredytowe wraz z ryzykiem rezydualnym, koncentracji kredytowej, operacyjne, walutowe, płynności, stopy procentowej, biznesowe, cyklu gospodarczego. Strategia i proces zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka Bank opracował, a następnie po zaakceptowaniu przez Radę Nadzorczą, wprowadził w życie dokument Strategia Zarządzania Ryzykiem. Dokument określa rodzaje ryzyk, na które narażony jest Bank, opisuje generalne zasady uznawania ryzyk za istotne dla Banku, określa ogólne zasady zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyk oraz określa wielkośd apetytu na ryzyko. a) Ryzyko kredytowe, rezydualne i koncentracji kredytowej Głównymi elementami strategii zarządzania ryzykiem kredytowym Banku są: metodologie oceny zdolności kredytowej klientów, polityka przyjmowania zabezpieczeo kredytu, monitoring sytuacji finansowo-ekonomicznej kredytobiorców, monitoring wartości przyjętych zabezpieczeo, monitoring jakości, struktury, dywersyfikacji i dynamiki portfela kredytowego, utrzymanie odpowiedniego poziomu koncentracji zaangażowao, proces windykacji i restrukturyzacji kredytów zagrożonych. Głównym celem prowadzenia działalności kredytowej jest maksymalizacja długoterminowej stopy zwrotu dla akcjonariuszy, skorygowanej o czynniki ryzyka. Prowadzona działalnośd kredytowa zmierza do zwiększania jakości, dochodowości i rozmiarów portfela kredytowego, przy zachowaniu obowiązujących w Banku wymogów w zakresie zarządzania ryzykiem kredytowym. b) Ryzyko walutowe Głównymi elementami strategii zarządzania ryzykiem walutowym Banku są: zarządzanie strukturą obrotu w zakresie operacji obciążonych ryzykiem walutowym, zarządzanie pozycją walutową Banku, monitorowanie kursów wymiany, monitorowanie różnic kursowych z wymiany walut, ustalenie i kontrolowanie limitów pozycji walutowej i limitów maksymalnej straty, szacowanie potencjalnej straty z tytułu ryzyka walutowego (wartości zagrożonej), analiza scenariuszy skrajnych. 6

7 Celem zarządzania ryzykiem walutowym Banku jest minimalizacja strat w przypadku niekorzystnych zmian cen walut obcych. Podstawą przyjętej przez Bank strategii jest założenie, iż ryzyko walutowe w znacznej mierze może zostad wyeliminowane poprzez utrzymywanie względnie domkniętej pozycji walutowej. Jednym z kluczowych elementów zarządzania ryzykiem walutowym Banku są ustanawiane przez Zarząd Banku wewnętrzne limity z tytułu ryzyka walutowego obejmujące wielkośd pozycji całkowitej, maksymalnej dopuszczalnej straty w ciągu nocy oraz potencjalnej straty na otwartej pozycji. Wymienione limity są ustalane przez Zarząd Banku po wcześniejszej pozytywnej rekomendacji Komitetu Zarządzania Aktywami i Pasywami. Kontrola i raportowanie przestrzegania limitów ekspozycji na ryzyko walutowe dokonywana jest przez Pion Ryzyka, zgodnie z wytycznymi zawartymi w Instrukcji Zarządzania Ryzykiem Walutowym. c) Ryzyko stopy procentowej Głównymi elementami strategii zarządzania ryzykiem stopy procentowej Banku są: analiza i zarządzanie luką stopy procentowej (luką terminów przeszacowania jak i luką bazową), ustalenie i kontrolowanie limitów ryzyka stopy procentowej, analiza scenariusza wraz z analizą scenariuszy skrajnych, analiza zmian kształtu krzywych dochodowości, analizę opcji klienta. Celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej jest kontrolowanie potencjalnych, negatywnych skutków zmian rynkowych stóp procentowych na wynik finansowy Banku i takie sterowanie strukturą bilansu, aby uzyskad odpowiedni, założony w Strategii, poziom dochodowości Banku. Głównym narzędziem zarządzania tym rodzajem ryzyka jest regularny pomiar struktury bilansu z punktu widzenia reakcji na wahania stóp procentowych oraz wahania poszczególnych stóp bazowych. Pomiar uwzględnia ryzyko opcji klienta zarówno w zakresie przedterminowych spłat kredytów jak i przedterminowych wypłat depozytów. Dodatkowo, Bank wprowadził limity maksymalnej dopuszczalnej zmiany wyniku odsetkowego pod wpływem zmian rynkowych stóp procentowych. Wymienione limity są ustalane przez Zarząd Banku po wcześniejszej pozytywnej rekomendacji Komitetu Zarządzania Aktywami i Pasywami. Kontrola i raportowanie przestrzegania limitów ekspozycji na ryzyko stopy procentowej dokonywana jest przez Pion Ryzyka, zgodnie z wytycznymi zawartymi w Instrukcji Zarządzania Ryzykiem Stopy Procentowej. Nieodłącznym elementem systemu pomiaru jest analiza scenariuszy skrajnych, które pozwolą oszacowad skutki niekorzystnych zmian (o różnej skali) otoczenia gospodarczego, powodujących ruchy stóp procentowych na rynku. d) Ryzyko płynności Celem zarządzania płynnością Banku jest osiągnięcie optymalnej struktury bilansu, zapewniającej z jednej strony bezpieczny poziom płynności, a z drugiej strony odpowiednią dochodowośd. 7

8 Podstawą skutecznego zarządzania płynnością jest efektywny system pomiaru ryzyka z tego tytułu. Bank wykonuje szereg analiz i raportów pozwalających oszacowad ryzyko krótkoterminowe, średnioterminowe jak i długoterminowe. Podstawowym narzędziem pomiaru ryzyka płynności, są nadzorcze miary płynności, kalkulowane zgodnie z przepisami Uchwały nr 386/2008 Komisji Nadzoru Finansowego. Dodatkowo Bank opracowuje i doskonali inne metody pomiaru stabilności źródeł finansowania, niedopasowania struktury aktywów i pasywów z punktu widzenia ich zapadalności i wymagalności, koncentracji, dynamiki i struktury bazy depozytowej, skłonności klientów do przedłużania i skracania składanych depozytów oraz przedterminowych spłat kredytów (tzw. opcji klienta). Nieodłącznym elementem systemu pomiaru jest prognoza kształtowania się tego ryzyka w przyszłości. e) Ryzyko operacyjne Bank definiuje ryzyko operacyjne jako ryzyko straty wynikającej z niedostosowania lub zawodności procesów wewnętrznych, systemów technicznych, ludzi oraz zdarzeo zewnętrznych. W zakres ryzyka operacyjnego Bank ujmuje ryzyko prawne, natomiast wyłącza z niego ryzyko reputacji i ryzyko strategiczne. Bank zarządza ryzykiem operacyjnym zgodnie z zasadami określonymi w normach polskiego prawa, regulacjami i rekomendacjami Komisji Nadzoru Finansowego oraz innych uprawnionych organów. Obszar zarządzania ryzykiem operacyjnym dotyczy wszystkich sfer działalności Banku oraz podmiotów zależnych, w tym również obszaru zlecania przedsiębiorcom i przedsiębiorcom zagranicznym czynności związanych z działalnością bankową i odbywa się na bazie ciągłej. Dążeniem Banku jest to, aby podmioty zależne stosowały zasady zarządzania ryzykiem operacyjnym spójne z zasadami jakimi w tym obszarze kieruje się Bank. W procesie zarządzania ryzykiem Bank ocenia koszty i korzyści ograniczania i kontrolowania ryzyka w celu zwiększenia szybkości i adekwatności reakcji Banku na zdarzenia operacyjne. Zarządzanie ryzykiem operacyjnym jest rozumiane jako spójna, stała praktyka, obejmująca następujące elementy: identyfikację ryzyka, czyli określanie źródeł i czynników powstawania ryzyka, identyfikację incydentów i zdarzeo operacyjnych oraz identyfikację i analizę zagrożeo dla poszczególnych zasobów, kwantyfikację ryzyka, rozumianą jako określenie prawdopodobieostwa wystąpienia ryzyka oraz konsekwencji finansowych jego wystąpienia, pomiar i monitorowanie, które obejmują dane wewnętrzne o incydentach, identyfikację i pomiar kluczowych wskaźników ryzyka operacyjnego oraz obliczanie wymogów kapitałowych z tytułu ryzyka operacyjnego, raportowanie, określenie akceptowalnego poziomu ryzyka i ustalenie metod ograniczania ryzyka, podejmowanie działao mających na celu minimalizowanie ryzyka operacyjnego. Bank zarządza ryzykiem operacyjnym w sposób systemowy i bieżący. Systemowe zarządzanie ryzykiem operacyjnym polega na tworzeniu rozwiązao bieżącego zarządzania ryzykiem i obejmuje ono: tworzenie wewnętrznych regulacji i procedur dotyczących ryzyka, rozwiązania organizacyjne dotyczące zarządzania ryzykiem, 8

9 rozwiązania techniczne, doskonalenie wiedzy i umiejętności pracowników uczestniczących w zarządzaniu ryzykiem operacyjnym, tworzenie i wdrażanie systemów bezpieczeostwa. Bieżące zarządzanie ryzykiem operacyjnym polega na: zapobieganiu zdarzeniom operacyjnym, powstającym w produktach, procesach wewnętrznych oraz w systemach, stosując narzędzia i instrumenty proponowane/dostarczane przez komórki organizacyjne oraz Komitet Bezpieczeostwa i Zgodności, podejmowaniu działao zmierzających do ograniczenia liczby i skali występujących zagrożeo (incydentów i zdarzeo operacyjnych), zwłaszcza w przypadku przekroczenia wartości progowych, rejestrowaniu danych o incydentach i zdarzeniach operacyjnych w centralnej bazie danych, minimalizowaniu negatywnych skutków incydentów i zdarzeo operacyjnych. f) Ryzyko biznesowe Bank definiuje ryzyko biznesowe jako ryzyko podjęcia niewłaściwych decyzji biznesowych, wadliwej realizacji decyzji biznesowych lub braku reakcji na zmiany w otoczeniu gospodarczym. Zarządzanie ryzykiem biznesowym jest zintegrowane z procesem planowania finansowego oraz procesem kontroli realizacji planu. W ramach planowania, przygotowywane są warianty planu uwzględniające odmienne od zakładanego scenariusze rozwoju Banku oraz analizowany jest ich wpływ na sytuację Banku. W procesie okresowej kontroli realizacji planu, analizowana jest skutecznośd podejmowanych działao oraz ich wpływ na realizację założeo planu. Zarządzanie ryzykiem biznesowym odbywa się poprzez bieżące działania Zarządu Banku oraz wskazanych przez Zarząd komórek. g) Ryzyko cyklu gospodarczego Bank definiuje ryzyko cyklu gospodarczego jako ryzyko wynikające z nieuwzględnienia przez wewnętrzne modele wpływu cyklu gospodarczego, wskutek czego następuje uzależnienie wielkości wymogów kapitałowych od fazy cyklu gospodarczego. Zarządzanie ryzykiem cyklu gospodarczego jest zintegrowane z procesem planowania finansowego oraz procesem kontroli realizacji planu. W ramach planowania, przygotowywane są warianty planu uwzględniające odmienne od zakładanego scenariusze rozwoju sytuacji makroekonomicznej oraz analizowany jest ich wpływ na sytuację Banku. W procesie okresowej kontroli realizacji planu, analizowana jest zbieżnośd założeo makroekonomicznych z faktycznie obserwowaną sytuacją oraz wpływ ewentualnych odchyleo na realizację założeo planu. Zarządzanie ryzykiem cyklu gospodarczego odbywa się poprzez bieżące działania Zarządu Banku oraz wskazanych przez Zarząd komórek. 2. Struktura i organizacja komórek zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka lub inne odpowiednie rozwiązania organizacyjne a) Ryzyko kredytowe, rezydualne i koncentracji kredytowej 9

10 Poszczególne rodzaje ryzyk zarządzane są przez odrębne komórki organizacyjne Banku. Pracownicy Pionu Handlowego jedynie inicjują proces kredytowy, natomiast wszystkie jego pozostałe etapy obejmujące w szczególności weryfikację wniosków, podejmowanie decyzji kredytowych, uruchamianie kredytów, obsługę posprzedażową Klienta, monitoring portfela kredytowego, restrukturyzację zadłużenia oraz windykację wierzytelności Banku realizowane są przez wyodrębnione komórki Pionu Ryzyka oraz Pionu Operacji. b) Ryzyko walutowe W procesie zarządzania ryzykiem walutowym biorą udział: Rada Nadzorcza Banku, Zarząd Banku, Komitet ALCO, Pion Ryzyka, Departament Skarbu. Rada Nadzorcza Banku sprawuje nadzór nad zgodnością polityki zarządzania ryzykiem walutowym ze strategią i planem finansowym Banku. Zarząd Banku odpowiada za zorganizowanie procesu zarządzania ryzykiem walutowym Banku, w szczególności zatwierdza i nadzoruje skuteczną realizację polityki zarządzania ryzykiem walutowym Banku. Do jego kompetencji należy także określanie dopuszczalnego poziom tolerancji Banku na ryzyko walutowe, ustalanie polityki tworzenia tabeli kursów oraz delegowanie, w uzasadnionych przypadkach, uprawnieo decyzyjnych w zakresie polityki zarządzania ryzykiem walutowym na powoływane zespoły robocze. Ponadto Zarząd okresowo dokonuje oceny adekwatności procesu zarządzania ryzykiem walutowym w kontekście realizacji założonych celów strategicznych i finansowych Banku. Komitet ALCO opiniuje zasady polityki zarządzania aktywami i pasywami Banku z uwzględnieniem zarządzania ryzykiem walutowym, zasady polityki zarządzania ryzykiem walutowym Banku, metody pomiaru i zarządzania ryzykiem walutowym Banku, limity wewnętrzne dopuszczalnej ekspozycji Banku na ryzyko walutowe. Dodatkowo rekomenduje niezbędne działania w zakresie zarządzania ryzykiem walutowym celem jego minimalizacji przy jednoczesnym uwzględnieniu wymaganego poziomu dochodowości Banku, ocenia projekty strategii i cele polityki finansowej Banku ze względu na ryzyko walutowe, opiniuje projekty rocznego planu finansowego Banku ze względu na ryzyko walutowe. Pion Ryzyka identyfikuje i dokonuje pomiaru ryzyka walutowego w poszczególnych obszarach działalności Banku, opracowuje, weryfikuje i doskonali metody pomiaru oraz zarządzania ryzykiem walutowym, opracowuje, modyfikuje i kontroluje przestrzeganie wewnętrznych limitów ryzyka walutowego. Dodatkowo raportuje Zarządowi Banku, Komitetowi ALCO oraz Dyrektorowi Departamentu Skarbu poziom ryzyka walutowego Banku, w tym przestrzeganie limitów ryzyka walutowego, przygotowuje, we współpracy z Departamentem Skarbu, prognozy makroekonomiczne dotyczące kursów walutowych oraz opracowuje, wdraża i nadzoruje proces powstawania informacji zarządczej Banku w części obejmującej ryzyko walutowe. Departament Skarbu operacyjnie zarządza ryzykiem walutowym zgodnie z zaleceniami Pionu Ryzyka zatwierdzonymi przez Komitet ALCO w ramach obowiązujących regulacji ostrożnościowych. 10

11 Dodatkowo przygotowuje założenia dotyczące tworzenia nowych i modyfikacji istniejących produktów oraz operacji prowadzonych na rynku walutowym. c) Ryzyko stopy procentowej W procesie zarządzania ryzykiem stopy procentowej uczestniczą: Rada Nadzorcza Banku, Zarząd Banku, Komitet ALCO, Departament Skarbu, Pion Ryzyka. Rada Nadzorcza Banku sprawuje nadzór nad zgodnością polityki zarządzania ryzykiem stopy procentowej ze strategią i planem finansowym Banku. Zarząd Banku uchwala i weryfikuje Politykę oraz limity z tytułu ryzyka stopy procentowej, nadzoruje działanie ALCO oraz komórek organizacyjnych uczestniczących w procesie zarządzania tym ryzykiem. Komitet ALCO opiniuje wielkośd limitów z tytułu ryzyka stopy procentowej, oraz wdrażanie nowych produktów bankowych z punktu widzenia ryzyka stopy procentowej. Departament Skarbu realizuje zalecenia Zarządu Banku w zakresie utrzymywania odpowiedniej struktury pasywów i aktywów, odpowiedniego poziomu ryzyka z tytułu stopy procentowej. Pion Ryzyka opracowuje, weryfikuje i doskonali metody pomiaru oraz zarządzania ryzykiem stopy procentowej, opracowuje, modyfikuje i kontroluje przestrzeganie wewnętrznych limitów ryzyka oraz przygotowuje raporty i analizy umożliwiające monitorowanie i analizowanie poziomu ryzyka podejmowanego przez Bank. d) Ryzyko płynności W procesie zarządzania ryzykiem stopy procentowej uczestniczą: Rada Nadzorcza Banku, Zarząd Banku, Komitet ALCO, Departament Skarbu, Pion Ryzyka. Rada Nadzorcza Banku sprawuje nadzór nad zgodnością polityki zarządzania ryzykiem płynności ze strategią i planem finansowym Banku. Zarząd uchwala i weryfikuje Politykę Płynności oraz limity z tytułu ryzyka płynności, nadzoruje działanie innych komórek uczestniczących w procesie zarządzania tym ryzykiem. Komitet ALCO opiniuje wielkośd limitów z tytułu ryzyka płynności proponowanych przez Pion Ryzyka, opiniuje wdrażanie nowych produktów z punktu widzenia ryzyka płynności oraz na podstawie raportów i analiz przygotowanych przez Pion Ryzyka monitoruje poziom podejmowanego ryzyka. 11

12 Departament Skarbu realizuje zalecenia Zarządu w zakresie utrzymywania odpowiedniej struktury pasywów i aktywów, odpowiedniego poziomu ryzyka płynności, wykonuje operacje mające na celu utrzymania pożądanego poziomu płynności, realizuje plan działao w przypadku wystąpienia zachwiania płynności Banku. Pion Ryzyka opracowuje, weryfikuje i doskonali metody pomiaru oraz zarządzania ryzykiem płynności, przygotowuje raporty i analizy z zakresu ryzyka płynności i na bieżąco monitoruje poziom ryzyka podejmowanego przez Bank. Dodatkowo opracowuje, modyfikuje i kontroluje przestrzeganie wewnętrznych limitów ryzyka. e) Ryzyko operacyjne W systemie zarządzania ryzykiem operacyjnym aktywnie uczestniczą wszystkie komórki i jednostki organizacyjne Banku oraz Komitet Bezpieczeostwa i Zgodności. Do stosowania założeo polityki zarządzania ryzykiem operacyjnym zobowiązani są wszyscy pracownicy Banku. Każdy pracownik Banku zobowiązany jest również postępowad uczciwie i starannie przestrzegad procedur i mechanizmów nadzoru wprowadzonych w celu minimalizacji ryzyka operacyjnego. W Banku realizowany jest także system szkoleo dla nowych pracowników, którego celem jest zapoznanie z ich obowiązkami wobec funkcjonującego systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym. W Banku sprawowany jest nadzór nad ryzykiem operacyjnym związanym z działalnością podmiotów zależnych, dokonywana jest ocena wielkości i profilu ryzyka operacyjnego ich działalności. Do uczestników systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym Bank w szczególności zalicza: Radę Nadzorczą, Zarząd Banku, Biuro ds. Ryzyka Operacyjnego i Kontroli Nadużyd, Dział Sprawozdawczości Finansowej, Kierownictwo komórek organizacyjnych Banku, Koordynatora Planu Ciągłości Działania, Komitet Bezpieczeostwa i Zgodności. Rada Nadzorcza zatwierdza strategię zarządzania ryzykiem operacyjnym oraz dokonuje jej okresowej oceny. Zarząd Banku opracowuje strategię zarządzania ryzykiem operacyjnym oraz wyznacza metodę wyliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego. Za wyliczanie wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego zgodnie z wyznaczonym przez Zarząd sposobem odpowiada Dział Sprawozdawczości Finansowej. W celu koordynacji i wspomagania procesu zarządzania ryzykiem operacyjnym Zarząd Banku powołał Biuro ds. Ryzyka Operacyjnego i Kontroli Nadużyd. Do zadao biura należy m.in.: nadzorowanie funkcjonowania systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym w skali całego Banku, rekomendowanie Zarządowi Banku zmiany sposobu wyliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego, właściwa identyfikacja i ocena zagrożeo związanych z ryzykiem operacyjnym. Za adekwatnośd i jakośd realizacji polityki zarządzania ryzykiem operacyjnym w poszczególnych jednostkach organizacyjnych odpowiada kierownictwo komórek organizacyjnych Banku. Zarząd Banku powołał również Komitet Bezpieczeostwa i Zgodności raportujący do Zarządu Banku, który jest odpowiedzialny za scentralizowanie działao związanych z definiowaniem strategii 12

13 bezpieczeostwa Banku, budowę spójnej polityki bezpieczeostwa, zapewnienie sprawnego przepływu wiedzy i informacji o sprawach związanych z bezpieczeostwem, niezwłoczną identyfikację, reakcję i raportowanie Zarządowi Banku zagrożeo mogących narazid Bank na odpowiedzialnośd, w szczególności tych które spowodowały lub mogą spowodowad straty finansowe dla Banku. 3. Zakres i rodzaj systemów raportowania i pomiaru ryzyka a) Ryzyko kredytowe, rezydualne i koncentracji kredytowej System raportowania ekspozycji Banku na ryzyko kredytowe i koncentracji kredytowej składa się z: raportów jakości portfela kredytowego tworzonych dla całego portfela kredytowego Banku, portfela kredytów detalicznych, komercyjnych oraz dla poszczególnych linii produktowych. Raporty zawierają, w zakresie, który jest właściwy dla danej linii kredytowej: analizy liczby i jakości wniosków, wskaźniki związane z procesem zatwierdzeo, przyczyny odrzuceo wniosków, miesięczne wartości portfela, miesięczną dynamikę portfela, analizy szkodowości portfela oraz analizy odzysków dla portfela, raportów opisujących próby wyłudzeo kredytów, raportu koncentracji zaangażowao dotyczących kredytów detalicznych i komercyjnych, obejmującego poziom wykorzystania i przestrzegania przyjętych limitów, m.in. limitu zaangażowao, limitu zaangażowania w sektor klientów detalicznych, limitów zaangażowania według portfeli produktowych, limitów zaangażowania według grup klientów, koncentracji zaangażowao dotyczących ekspozycji kredytowych finansujących nieruchomości oraz ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie, raport jakości prawnych zabezpieczeo, raport dotyczący oceny sytuacji na rynku nieruchomości, raport ryzyka środowiskowego i społecznego. b) Ryzyko walutowe System raportowania ekspozycji Banku na ryzyko walutowe składa się z: raportu pozycji walutowej, analizy potencjalnej straty na otwartej pozycji metodologią wartości zagrożonej, testów warunków skrajnych polegających na wyliczeniu potencjalnej straty w przeciągu jednego dnia na skutek szokowych zmian kursów walut, systemu limitów obejmujących: wielkośd pozycji walutowej, wielkośd dopuszczalnej straty w ciągu nocy, wielkośd potencjalnej straty na otwartej pozycji. c) Ryzyko stopy procentowej System raportowania ekspozycji Banku na ryzyko stopy procentowej składa się z: zestawienia niedopasowania aktywów i pasywów według kontraktowych i urealnionych terminów przeszacowywania stóp procentowych, zestawienia niedopasowania stóp bazowych, przeprowadzania testów wpływu zmian stóp procentowych o różnej skali na wynik równoległych i nierównoległych zmian stóp procentowych, analizy zmian kształtu krzywych dochodowości, kontroli przestrzegania limitów z tytułu ryzyka stopy procentowej. 13

14 d) Ryzyko płynności System raportowania ekspozycji Banku na ryzyko płynności składa się z: raportów nadzorczych miar płynności, zestawienia niedopasowania aktywów i pasywów według kontraktowych i urealnionych terminów zapadalności i wymagalności, analizy stabilności bazy depozytowej, analizy koncentracji, struktury i dynamiki bazy depozytowej, analizy przedterminowych wypłat depozytów, testów scenariuszy skrajnych. e) Ryzyko operacyjne System raportowania i pomiaru ryzyka operacyjnego obejmuje dane na temat: poniesionych strat z tytułu ryzyka operacyjnego, wrażliwości Banku na ryzyko w ramach ryzyka operacyjnego - wskazanie skali ekspozycji Banku oraz poszczególnych komórek organizacyjnych na ryzyko operacyjne, istotnych incydentów ryzyka operacyjnego, możliwych zagrożeo i/lub zmiany profilu ryzyka operacyjnego w poszczególnych obszarach działalności, kluczowych wskaźników ryzyka operacyjnego, najważniejszych czynników determinujących poziom ryzyka prawnego oraz oceny poziomu ryzyka prawnego, istotnych ryzyk i przebiegu bieżących prac z obszaru zarządzania ciągłością działania, oceny poziomu ryzyka operacyjnego oraz znaczące incydenty i straty z tytułu ryzyka operacyjnego zgłoszone przez podmioty zależne. 4. Zasady polityki stosowania zabezpieczeo i ograniczania ryzyka oraz strategie i procesy monitorowania skuteczności zabezpieczeo i metod ograniczania ryzyka Polityka Banku dotycząca wymagao i stosowania dodatkowych prawnych zabezpieczeo udzielanych kredytów jest uzależniona w szczególności od oceny zdolności kredytowej klienta, rodzaju transakcji kredytowej oraz okresu kredytowania. Bank stosuje wszystkie dopuszczane prawnie zabezpieczenia swoich wierzytelności, w szczególności: poręczenia wg prawa cywilnego i wekslowego, hipotekę, zastaw rejestrowy, przewłaszczenie na zabezpieczenie, cesję należności oraz przewłaszczenie / blokady środków pieniężnych, ubezpieczenie spłaty kredytu. Bank dokonuje weryfikacji wartości przyjmowanych zabezpieczeo w oparciu o wyceny sporządzone przez Rzeczoznawców majątkowych lub inne dostępne dokumenty w zależności od rodzaju zabezpieczenia. W celu ograniczenia ryzyka Bank ustala maksymalne wskaźniki LtV zależne od ryzyka transakcji lub profilu klienta. W trakcie obowiązywania umów Bank monitoruje jakośd ustanowionych zabezpieczeo pod kątem ewentualnego ryzyka utraty ich wartości, w szczególności na podstawie aktualizacji dokumentów, w oparciu o które ustalał ich wartośd pierwotną lub korygując ich wartośd na podstawie wyników analiz 14

15 rynku dokonanych metodami statystycznymi lub o wskaźniki ustalone w tym celu przez Bank. Poziom wskaźników korygujących stosowanych przez Bank uzależniony jest od rodzaju przedmiotu stanowiącego zabezpieczenie, jego wrażliwości na utratę wartości, płynności oraz okresu i przewidywanej skuteczności procesu windykacyjnego. 5. Informacje w zakresie stosowania norm ostrożnościowych Nie ma jednostek objętych konsolidacją pełną ani proporcjonalną. Nie ma także jednostek pomniejszających fundusze własne. Jednostki, w których Bank posiada udziały lub akcje to: 5.1 Meritum Services ICB S.A. (dawniej Polski Inwestor S.A.) Przedmiot działalności: w 2005 roku spółka wznowiła działalnośd koncentrując się przede wszystkim na usługach dla podmiotów gospodarczych w zakresie: - sporządzania biznes planów i wniosków (aplikacji) w celu uzyskania przez podmiot dotacji z funduszy Unii Europejskiej, - sporządzania biznes planów i kompletowania dokumentacji firm, które ubiegają się o kredyty w bankach. Od stycznia 2009 roku siedziba spółki została przeniesiona z Wrocławia do Gdaoska, spółka świadczy usługi informatyczne Bankowi. 5.2 Mazowieckie Konsorcjum Autostradowe S.A. Przedmiot działalności: prowadzenie spraw projektowych, projektowanie, budowa i utrzymanie dróg/autostrad oraz infrastruktury związanej z ruchem komunikacyjnym, zarządzanie i eksploatacja dróg/autostrad będących własnością spółki, obrót nieruchomościami, itp. 5.3 Towarzystwo Akwizycji Finansowej S.A. Przedmiot działalności: sprzedaż produktów finansowych i majątkowych, obrót wierzytelnościami, działalnośd agencyjna w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego, prowadzenie działalności akwizycyjnej na rzecz Otwartych Funduszy Emerytalnych. Spółka nie prowadzi działalności. 5.4 Towarzystwo Akwizycji Produktów Finansowych S.A. Przedmiot działalności: sprzedaż produktów finansowych, działalnośd agencyjna w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego, prowadzenie działalności akwizycyjnej na rzecz Otwartych Funduszy Emerytalnych. Spółka nie prowadzi działalności. 5.5 Zakład Przemysłu Bawełnianego FROTEX S.A. Przedmiot działalności: sprzedaż hurtowa i detaliczna wyrobów włókienniczych, wykaoczanie materiałów włókienniczych, produkcja wyrobów włókienniczych pozostałych, gdzie indziej nie sklasyfikowanych. 15

16 5.6 Polskie Hotele i Kurorty S.A. Przedmiot działalności: świadczenie usług w zakresie turystyki, świadczenie informacji turystycznej, organizacja zakwaterowania, środków transportu, zaopatrywanie w bilety, wynajem nieruchomości, prowadzenie bazy danych o hotelach i kurortach. Spółka nie prowadzi działalności. 5.7 Biuro Turystyki Zagranicznej Fregata PTTK Sp. z o.o. Przedmiot działalności: programowanie organizacji i sprzedaży zagranicznych wyjazdów oraz turystyki, organizowanie turystyki i krajoznawstwa, usługi transportowe, kompleksowa obsługa hotelowo-gastronomiczna, obsługa podróżnych itp. Spółka nie prowadzi działalności. 6. Informacje w zakresie funduszy własnych Według stanu na r. Bank prezentował fundusze własne zgodnie z art.127 ustawy Prawo bankowe oraz Uchwałą nr 76/2010 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 10 marca 2010r. w sprawie zakresu i szczegółowych zasad wyznaczania wymogów kapitałowych z tytułu poszczególnych rodzajów ryzyka, wraz z późniejszymi zmianami. Fundusze własne wg stanu na r. W tys. PLN Rodzaje funduszy Wartośd Kapitał akcyjny ,5 Kapitał z aktualizacji wyceny 77,5 Zobowiązania podporządkowane ,0 Zysk (strata) z lat ubiegłych ,0 Wartości niematerialne i prawne ,0 Suma funduszy własnych ,0 Kapitał akcyjny Banku wg stanu na r. dzieli się na akcje imienne o wartości nominalnej 30 PLN każda. Głównymi akcjonariuszem Banku są: - Innova Financial Holding S.A. będąca w posiadaniu akcji o wartości ,3 tys. PLN, co stanowi 46,85% udziału w kapitale akcyjnym Banku, - WCP Cooperatief U.A. będący w posiadaniu akcji o wartości ,4 tys. PLN, co stanowi 24,05 % udziału w kapitale akcyjnym Banku, - Europejski Bank Odbudowy I Rozwoju będący w posiadaniu akcji o wartości ,7 tys. PLN, co stanowi 23,88 % udziału w kapitale akcyjnym Banku. Kapitał z aktualizacji wyceny obejmuje: - wycenę instrumentów dłużnych zaliczanych do portfela dostępnego do sprzedaży, w wysokości 13,5 tys. PLN, - wycenę rzeczowych aktywów trwałych, w wysokości 64 tys. PLN. Zobowiązania podporządkowane obejmują: - zobowiązania podporządkowane z tytułu emisji obligacji zwykłych na okaziciela o wartości nominalnej 10 tys. PLN, w wysokości tys. PLN. 16

17 Wartości niematerialne i prawne obejmują: - licencje i oprogramowanie, w wysokości tys. PLN. 7. Informacje w zakresie przestrzegania wymogów kapitałowych 7.1 Opis metody stosowanej przez Bank do oceny adekwatności kapitału wewnętrznego Proces szacowania kapitału wewnętrznego stosowany w Banku opiera się na identyfikacji ryzyk istotnych dla funkcjonowania Banku oraz pomiaru wpływu tych ryzyk na sytuację Banku. Podstawą szacowania kapitału wewnętrznego jest minimalny wymóg kapitałowy uregulowany uchwałą KNF nr 76/2010. Jeżeli w ocenie Banku minimalny wymóg kapitałowy obliczony zgodnie z uchwałą KNF nie jest odpowiedni (jest za mały lub za duży), Bank dokonuje kalkulacji według własnych modeli szacujących rzeczywistą ekspozycję Banku na to ryzyko oraz wielkośd potencjalnego negatywnego wpływu na wynik finansowy lub fundusze własne Banku. Jeżeli ryzyko zidentyfikowane jako istotne nie jest objęte przepisami o minimalnym wymogu kapitałowym, Bank szacuje niezbędny kapitał wewnętrzny na podstawie wielkości potencjalnego negatywnego wpływu na wynik finansowy lub na fundusze własne Banku zgodnie z wewnętrznymi modelami pomiaru tych ryzyk. Dla ryzyk niemierzalnych wielkośd kapitału wewnętrznego ustalana jest decyzją Zarządu Banku. 7.2 Ekspozycja ważona ryzykiem oraz wymóg kapitałowy dla poszczególnych typów ekspozycji Wolumen wartości ważonych ryzykiem dla poszczególnych klas ekspozycji (mln PLN): Typ ekspozycji Wartośd ekspozycji ważonej ryzykiem Wymóg kapitałowy (8% ekspozycji ważonej ryzykiem) Wobec rządów i banków centralnych 0 0 Wobec samorządów terytorialnych i władz lokalnych 0 0 Wobec organów administracji i podmiotów 0 0 nieprowadzących działalności gospodarczej Wobec banków wielostronnego rozwoju 0 0 Wobec organizacji międzynarodowych 0 0 Wobec instytucji - banków 15,4 1,2 Przedsiębiorcy 5,6 0,5 Detaliczne 1166,7 93,3 Zabezpieczone na nieruchomościach 66,2 5,3 Przeterminowane 91,6 7,3 Ekspozycje należące do nadzorczych kategorii 0 0 wysokiego ryzyka Obligacje zabezpieczone 0 0 Ekspozycje krótkoterminowe wobec instytucji banków i przedsiębiorców Z tytułu uczestnictwa w instytucjach zbiorowego 0 0 inwestowania Pozostałe 64,1 5,1 17

18 Kwota minimalnych wymogów kapitałowych w podziale na rodzaje ryzyka wynosi: Wartośd wymogu (mln PLN) Ryzyko kredytowe 112,8 Ryzyko walutowe 0 Ryzyko cen towarów 0 Ryzyko cen kapitałowych papierów wartościowych 0 Ryzyko ogólne stóp procentowych 0 Ryzyko rozliczenia, dostawy oraz ryzyko kredytowe kontrahenta 0 Ryzyko przekroczenia limitu koncentracji zaangażowao 0 Ryzyko operacyjne 10,3 SUMA WYMOGÓW 123,1 8. Informacje w zakresie ryzyka kredytowego i ryzyka rozmycia 8.1 Definicja należności zagrożonych oraz metodologia ustalania rezerw W okresach kwartalnych Bank dokonuje przeglądów i klasyfikacji posiadanych ekspozycji kredytowych wynikających z udzielonych pożyczek i kredytów. Po dokonaniu klasyfikacji Bank dokonuje aktualizacji poziomu wymaganych rezerw celowych. Procedury dotyczące procesu klasyfikacji ekspozycji i aktualizacji poziomu rezerwy są zgodne z zapisami w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2008r. 8.2 Łączna kwota ekspozycji w podziale na klasy ekspozycji Klasa Kwota ekspozycji (mln PLN) Średnia wielkośd ekspozycji (mln PLN) Rządy i banki centralne 301,6 Nie dotyczy Instytucje - banki 76,3 1,31 Przedsiębiorcy 5,7 0,24 Detaliczne 1 555,60 0,02 Zabezpieczone na nieruchomościach 69,9 0,28 Przeterminowane 70,9 0,01 Pozostałe 88,8 Nie dotyczy RAZEM 2 168,

19 8.3 Struktura geograficzna ekspozycji kredytowych Portfel kredytów komercyjnych Struktura geograficzna wg siedziby Klienta: Region Struktura GDAOSKI 15% KATOWICKI 15% KRAKOWSKI 10% LUBELSKI 5% ŁÓDZKI 5% OLSZTYOSKI 5% POZNAOSKI 13% SZCZECIOSKI 5% WARSZAWSKI 12% WROCŁAWSKI 15% RAZEM 100% Portfel kredytów detalicznych Struktura geograficzna wg adresu Klienta: Region Struktura GDAOSKI 14% KATOWICKI 18% KRAKOWSKI 7% LUBELSKI 8% ŁÓDZKI 6% OLSZTYOSKI 7% POZNAOSKI 14% SZCZECIOSKI 5% WARSZAWSKI 11% WROCŁAWSKI 10% RAZEM 100% 19

20 8.4 Struktura branżowa ekspozycji dotyczy tylko portfela kredytów komercyjnych Branża Detaliczne Przedsiębiorcy Zabezpieczone hipotecznie Przeterminowane Handel 17% 4% 17% 42% Przemysł 6% 40% 10% 14% Rolnictwo 0% 0% 0% 0% Usługi 70% 56% 55% 34% Pozostałe 7% 0% 18% 10% RAZEM 100% 100% 100% 100% 8.5 Struktura ekspozycji według terminu zapadalności Klasa Zapadłe do 1 m-ca od 1 do 3 m-cy od 3 m-cy do 1 roku od 1 roku do 5 lat > 5 lat Rządy i banki centralne 0% 13% 0% 0% 2% 0% Instytucje - banki 0% 3% 0% 0% 0% 0% Przedsiębiorcy 0% 0% 0% 0% 0% 0% Detaliczne 0% 0% 0% 2% 27% 43% Zabezpieczone na nieruchomościach 0% 0% 0% 0% 0% 3% Przeterminowane 0% 0% 0% 0% 2% 1% Pozostałe 0% 1% 0% 0% 3% 0% RAZEM 0% 17% 0% 2% 34% 47% 8.6 Ekspozycje zagrożone Klasa Wartośd ekspozycji (tys. PLN) Saldo rezerw (tys. PLN) Przyrost rezerw w 2012 roku (tys. PLN) Przedsiębiorcy Detaliczne

21 Portfel kredytów komercyjnych Struktura geograficzna wg siedziby Klienta: Region Struktura GDAOSKI 12% KATOWICKI 11% KRAKOWSKI 6% LUBELSKI 4% ŁÓDZKI 3% OLSZTYOSKI 3% POZNAOSKI 18% SZCZECIOSKI 3% WARSZAWSKI 17% WROCŁAWSKI 23% RAZEM 100% Portfel kredytów detalicznych Struktura geograficzna wg adresu Klienta: Region Struktura GDAOSKI 15% KATOWICKI 19% KRAKOWSKI 7% LUBELSKI 7% ŁÓDZKI 8% OLSZTYOSKI 5% POZNAOSKI 15% SZCZECIOSKI 5% WARSZAWSKI 9% WROCŁAWSKI 10% RAZEM 100% 21

22 8.7 Uzgodnienie zmiany stanów rezerw z tyt. ekspozycji zagrożonych Kwota (mln PLN) Saldo otwarcia 83,5 Zmiana kategorii ryzyka 1,2 Zwiększenia: 119,4 Utworzone rezerwy na należności 119,4 Utworzone rezerwy na zobowiązania pozabilansowe 0 Zmniejszenia: 72 Rozwiązania rezerw na należności 27,9 Zmniejszenie z tyt. spisania w ciężar rezerwy 44,1 Rozwiązanie rezerw od zobowiązao pozabilansowych 0 Saldo zamknięcia 132,1 B. Informacje w zakresie metody standardowej stosowanej przez Bank do wyliczania kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem Bank nie stosuje ocen wiarygodności kredytowej nadanych przez zewnętrzne instytucje w procesie wyznaczania minimalnych wymogów kapitałowych. C. Informacje w zakresie ryzyka operacyjnego Bank oblicza wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka operacyjnego metodą wskaźnika podstawowego (Basic Indicator Approach BIA) o której mowa w 4-15 Załącznika nr 14 do Uchwały Nr 76/2010 KNF z dnia 10 marca 2010 r. D. Informacje w zakresie ekspozycji kapitałowych nieuwzględnionych w portfelu handlowym Bank nie posiada portfela handlowego. Wszystkie ekspozycje to kapitałowe papiery wartościowe nabyte przez Bank w celach strategicznych. Wycena ekspozycji odbywa się poprzez szacowanie ich wartości godziwej ustalonej na podstawie informacji dającej podstawę do określenia prawdopodobnej wartości, możliwej do uzyskania w przypadku zbycia danego papieru wartościowego lub na podstawie wartości aktywów netto. Ekspozycje w kapitałowych papierach wartościowych wg stanu na 31 grudnia 2012 r. obejmowały udziały i akcje w 7 podmiotach. Łączna cena nabycia równa jest 6 692,7 tys. PLN, natomiast wartośd bilansowa równa jest 569,0 tys. PLN. Kapitałowe papiery wartościowe posiadane przez Bank nie są notowane na rynkach regulowanych. 22

23 E. Informacje w zakresie narażenia na ryzyko stopy procentowej pozycji zakwalifikowanych do portfela bankowego 1. Charakter ryzyka stopy procentowej Większośd portfela kredytowego oprocentowana była stopą zmienną zarządzaną decyzją Zarządu Banku opartą o zestaw wskaźników makroekonomicznych opisanych w umowach kredytowych. Drugą co do wielkości częścią portfela jest portfel oparty o stopy rynkowe typu WIBOR, LIBOR. Oprocentowanie to podlega przeszacowaniu co miesiąc lub co kwartał. Rezerwa płynności lokowana była na rynku międzybankowym lub w papiery wartościowe o stałej stopie procentowej. Baza depozytowa składa się w głównej mierze z depozytów terminowych o stałym oprocentowaniu i depozytów bieżących oprocentowanych stopą opartą o wskaźnik inflacji oraz stopy procentowe NBP. 2. Podstawowe założenia przyjęte do kalkulacji ryzyka stopy procentowej Kalkulacja odbywa się na podstawie kontraktowych terminów przeszacowania stóp procentowych oraz kontraktowych terminów zapadalności rat kredytowych. Dla kredytów oprocentowanych na podstawie stopy wewnętrznej, bez wskazanych w umowach kredytowych terminów zmiany oprocentowania, zakłada się, że Zarząd może zmienid stopę procentową w przeciągu jednego miesiąca lub trzech miesięcy w urealnionej wersji kalkulacji. Bank prowadzi analizy wcześniejszych spłat kredytów oraz przedterminowych wypłat depozytów terminowych. Wyniki tych analiz, jako średnie wartości wcześniejszych spłat kredytów oraz przedterminowych wypłat depozytów, ujmowane są w kalkulacji luki stopy procentowej w jej urealnionej wersji. Bank nie oferuje produktów depozytowych o nieustalonym terminie wymagalności. 3. Częstotliwośd pomiaru ryzyka stopy procentowej Pomiar ryzyka stopy procentowej odbywa się przynajmniej raz na miesiąc. 4. Zmiana wyniku finansowego w wyniku skutków szokowych zmian stóp procentowych Bank dokonuje kalkulacji w PLN, gdyż nie posiada istotnych ekspozycji w walutach innych. Wielkośd zmiany wyniku odsetkowego na skutek szokowych zmian stóp procentowych Bank określił na 2,0 mln PLN w skali roku w przypadku spadku stóp procentowych oraz na 1,8 mln w przypadku wzrostu stóp procentowych. F. Informacje w zakresie stosowania technik ograniczania ryzyka kredytowego Bank stosuje kaucje jako jedyną metodę ograniczania ryzyka kredytowego w rozumieniu Uchwały nr 76/2010 KNF. G. Informacje w zakresie ryzyka rynkowego Bank nie prowadzi działalności handlowej. Nie wylicza się kwoty minimalnego wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka rynkowego. 23

24 H. Informacje w zakresie polityki zmiennych składników wynagrodzeo osób zajmujących stanowiska kierownicze 1. Proces ustalania polityki zmiennych składników wynagrodzeo w myśl Uchwały 258/2011 KNF Uchwałą Zarządu Meritum Banku nr 752/2011 z dnia 23 grudnia 2011 roku przyjęta została Polityka zmiennych składników wynagrodzeo osób zajmujących kierownicze stanowiska w Meritum Banku ICB S.A. Uchwałą Rady Nadzorczej nr 1/2012 z dnia 28 lutego 2012 roku, Polityka została zaakceptowana. Pomimo, iż Bank nie spełnia warunków określonych w 6 ust. 4 Uchwały KNF nr 258/2011, w ramach Rady Nadzorczej funkcjonuje Komitet ds. Nominacji i Wynagrodzeo w składzie: Magdalena Magnuszewska, Krzysztof Kulig, Cesare Calari, Peter Franklin. Zadania Komitetu ds. Nominacji i Wynagrodzeo (zgodnie z 13 ust. 4 pkt 1) i 2) Regulaminu Rady Nadzorczej z dnia 17 października 2011 roku) to: 1) przedstawianie i opiniowanie kandydatur na stanowisko członka Zarządu Banku, w tym Prezesa Zarządu i Vice Prezesa (Vice Prezesów), jak również przedstawianie propozycji odwołania, zmiany lub zawieszenia w czynnościach członka Zarządu Banku, w tym Prezesa i Vice Prezesa (Vice Prezesów) Zarządu oraz wydawanie opinii Komisji w przedmiocie podjęcia powyższych działao, 2) wydawanie opinii w przedmiocie zawierania lub zmiany umów o pracę z członkami Zarządu Banku, w tym z Prezesem Zarządu i Vice Prezesem (Vice Prezesami) Zarządu. Podczas procesu ustalania polityki zmiennych składników wynagrodzeo osób zajmujących stanowiska kierownicze w myśl Uchwały nr 258/2011 Komisji Nadzoru Finansowego, Bank korzystał z usług konsultanta zewnętrznego, firmy Ernst & Young. Celem Polityki jest: 1) wspieranie prawidłowego i skutecznego zarządzania ryzykiem i nie zachęcanie do podejmowania nadmiernego ryzyka, wykraczającego poza zaakceptowaną przez Radę Nadzorczą Banku skłonnośd do podejmowania ryzyka, 2) wspieranie realizacji strategii działalności Banku. Przez osoby zajmujące stanowiska kierownicze, których wpływ na profil ryzyka Banku ma istotny charakter, rozumie się: 1. Członków Zarządu Banku, 2. Osoby kierujące jednostkami organizacyjnymi Banku, które posiadają istotny wpływ na profil ryzyka Banku. 2. Zasady kształtowania wynagrodzeo Całkowite wynagrodzenie zajmujących stanowiska kierownicze może byd podzielone na składniki stałe i zmienne, przy czym częśd stała wynagrodzenia powinna stanowid dominującą częśd wynagrodzenia całkowitego. W przypadku wynagrodzeo zależnych od wyników, podstawą do określenia łącznej (całkowitej) wysokości wynagrodzenia, powinna byd ocena efektów pracy danej osoby przy uwzględnieniu kryteriów finansowych, jak również niefinansowych, a także ocena wyników jednostki organizacyjnej Banku, którą ta osoba kieruje, przy jednoczesnym uwzględnieniu wyników uzyskiwanych przez Bank. Ocena, o której mowa powyżej obejmuje okres trzech lat, tak aby wysokośd wynagrodzenia zależnego od wyników uwzględniała cykl koniunkturalny Banku i ryzyko związane z prowadzoną działalnością. 24

25 Co najmniej 40% wynagrodzenia zmiennego wypłaca się po zakooczeniu okresu oceny o ile ocena efektów pracy danej osoby zajmującej stanowisko kierownicze, a także ocena wyników jednostki organizacyjnej Banku, którą ta osoba kieruje, przy jednoczesnym uwzględnieniu wyników uzyskiwanych przez Bank, jest pozytywna. Oceny, o której mowa powyżej, dokonuje przełożony danej osoby zajmującej stanowisko kierownicze w porozumieniu z Dyrektorem ds. Personalnych, a w odniesieniu do członków Zarządu Banku, Rada Nadzorcza. Wypłatę wynagrodzenia zmiennego wstrzymuje się w razie powstania straty bilansowej bądź uzasadnionej groźby jej powstania, a także w razie wystąpienia uzasadnionego ryzyka niewypłacalności lub utraty płynności przez Bank. Decyzję w tym przedmiocie podejmuje Zarząd Banku w formie uchwały, na wspólny wniosek Dyrektora ds. Personalnych i Dyrektora Departamentu Planowania i Analiz. Osoby kierujące jednostkami organizacyjnymi Banku, których przedmiotem działania jest: audyt wewnętrzny, zarządzanie ryzykiem braku zgodności, zarządzanie ryzykiem lub sprawy kadrowe, mogą otrzymywad zmienne składniki wynagrodzeo, o ile wynagrodzenie zmienne tych osób nie jest uzależnione od wyników gospodarczych uzyskiwanych w kontrolowanych przez te osoby obszarach działalności Banku. Wynagrodzenie osób kierujących jednostkami organizacyjnymi Banku odpowiedzialnymi za zarządzanie ryzykiem oraz zachowanie zgodności działania Banku z przepisami prawa i regulacjami wewnętrznymi jest opiniowane i monitorowane przez Radę Nadzorczą Banku. Tabela poniżej przedstawia informacje dotyczące wynagrodzeo osób zajmujących stanowiska kierownicze w Grupie w roku 2012, w rozumieniu Uchwały 258/2011 KNF. Zbiorcza informacja nt. wynagrodzeo osób zajmujących stanowiska kierownicze w Grupie (wartości brutto PLN) Stanowiska kierownicze w Grupie Członkowie Zarządu Banku, osoby podległe bezpośrednio Członkowi Zarządu oraz pozostałe osoby zajmujące stanowiska kierownicze w Grupie Liczba osób Wynagrodzenie zasadnicze za rok 2012 Wynagrodzenie zmienne za rok 2012 Wynagrodzenie wypłacone bez odroczenia Wynagrodzenie z odroczoną wypłatą na trzy lata płatne z dołu w równych rocznych ratach