Prawa obywatela w Internecie

Transkrypt

1 Prawa obywatela w Internecie W T Y M N U M E R Z E: Newsletter nr 20 czerwiec 2014 InfoCar 2-4 System ewuś 5 Internetowe Konto Pacjenta 6-8 System Powiadamiania Mieszkańców 8-10 Projekt realizowany przy wsparciu Szwajcarii w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej.

2 S T R. 2 Ostatni newsletter zakończyliśmy zapowiedzią przedstawienia możliwości, jakie niesie dla obywatela korzystanie z e-administracji związanej z pojazdami i kierowcami. Przypomnijmy, że przykładem tejże jest portal InfoCar prowadzony przez Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych, do którego dostęp możemy uzyskać m.in. za pośrednictwem Internetowego Systemu Informacyjnego e-powiat Starostwa Powiatowego w Bochni. InfoCar InfoCar daje następujące możliwości załatwiania spraw przez Internet: płatność za wydanie prawa jazdy lub dowodu rejestracyjnego (usługa dostępna tylko dla niektórych Starostw Powiatowych w Polsce) usługa sprawdź VIN usługa ta daje możliwość sprawdzenia poprawności pary danych: numeru rejestracyjnego pojazdu oraz VIN (z ang. Vehicle Identification Number czyli numer identyfikacyjny umieszczony na pojeździe przez jego producenta). Skorzystanie z tej usługi jest odpłatne, wymaga też podania adresu e mail, na który jest przesyłany wynik weryfikacji egzamin na prawo jazdy pytania testowe. Jest to również usługa płatna, dostępna dla użytkowników mających utworzone konto w serwisie. Polega ona na sprawdzeniu swoich umiejętności w rozwiązywaniu testu teoretycznego na prawo jazdy (dla kategorii A,B,C). Jak informuje portal pytania w próbnym teście są jedynie podobne do tych, które mogą znaleźć się na egzaminie status PKK (Profilu Kandydata na Kierowcę) pozwala sprawdzić, na jakim etapie procedury zdobywania uprawnień znajduje się konkretna sprawa poszczególnego kandydata na kierowcę. Wymaga podania imienia, nazwiska, a ponadto numeru PESEL, daty urodzenia lub numeru Profilu Kandydata na Kierowcę status zamówionego dokumentu pozwala ustalić, na jakim etapie jest załatwiana sprawa wydania zamówionego dokumentu. Jeśli np. prawo jazdy lub dowód rejestracyjny są gotowe do odbioru, możemy o tym uzyskać informację za pomocą tej usługi. System pokazuje jedynie te sprawy, które są w trakcie realizacji (i jeszcze w pewien czas po realizacji, wyświetlając informację, że dokument został już wydany), następnie sprawy są usuwane z systemu. Występuje tu zatem zasada podobna jak przy sprawdzeniu stanu sprawy przez Internet na portalu e-powiat. Usługa ta jest dostępna dla następujących dokumentów: prawo jazdy, dowód rejestracyjny, karta tachografu, zaświadczenie ADR (przewóz towarów i ładunków niebezpiecznych) egzamin na prawo jazdy InfoCar umożliwia sprawdzanie on-line swoich rezerwacji na egzamin państwowy na prawo jazdy, a także zarezerwowanie termin egzaminu (teoretyczny, praktyczny, łączony) i opłacenia go. Usługa ta jest dostępna jednak tylko dla niektórych ośrodków egzaminacyjnych.

3 S T R. 3 Ciekawostka Ciekawym przykładem połączenia dobrodziejstw nowoczesnych technologii oraz administracji tradycyjnej jest usługa dostępna np. w Starostwie Powiatowym w Wieliczce: za pomocą kamer, z których podgląd jest umieszczany na lokalnym portalu e-administracji, zainteresowani mają możliwość wglądu na bieżąco w stan kolejki klientów oczekujących m.in. przed punktem przyjmowania wniosków o rejestrację pojazdów przy Wydziale Komunikacji i Transportu. Historia pojazdu i stan autobusu to sprawdzisz przez Internet Rewolucją w elektronicznych usługach dotyczących pojazdów mogą okazać się usługi Historia pojazdu oraz Bezpieczny Autobus. Usługi te mają być dostępne już w najbliższym czasie, w ramach projektu CEPIK 2.0 realizowanego przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych oraz Centralny Ośrodek Informatyki. Ich udostępnienie stało się możliwe dzięki nowelizacji prawa o ruchu drogowym, która weszła w życie w bieżącym roku. Usługi te będą dawały możliwość uzyskania on-line danych z Centralnej Ewidencji Pojazdów. Centralna Ewidencja Pojazdów to ewidencja prowadzona przez Ministra Spraw Wewnętrznych. Ewidencja jest prowadzona w systemie teleinformatycznym. Gromadzone są w niej i przechowywane dane i informacje o pojazdach zarejestrowanych oraz o ich właścicielach lub niektórych posiadaczach. W ewidencji gromadzi się między innymi następujące dane i informacje: 1) o pojeździe, w szczególności markę, typ, model, numer rejestracyjny, VIN, rok produkcji, datę badania technicznego, odczyt licznika przebiegu pojazdu w chwili badania technicznego 2) serię i nr dowodu rejestracyjnego albo pozwolenia czasowego i datę ich wydania 3) serię i numer karty pojazdu, jeśli została wydana 4) nazwę organu, który dokonał rejestracji 5) dane o właścicielu 6) informacje o: a) nadaniu i wybiciu numeru nadwozia (podwozia), b) kradzieży pojazdu oraz jego odnalezieniu c) utracie dowodu rejestracyjnego oraz tablic rejestracyjnych, pozwolenia czasowego i tablic tymczasowych oraz karty pojazdu, a także o ich odnalezieniu d) zatrzymaniu dowodu rejestracyjnego albo pozwolenia czasowego 7) informacje dotyczące umów ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej (OC), np. nazwę zakładu ubezpieczeń, okres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń, itd.

4 S T R. 4 Historia pojazdu usługa ta w swym założeniu daje możliwość sprawdzenia historii pojazdu, w szczególności daty rejestracji, liczbę dotychczasowych właścicieli (ale nie będą udostępniane ich, np. nazwiska ani adresy), okresy ubezpieczenia, stan techniczny - wraz ze stanem licznika podczas ostatniego badania (stan licznika będziemy mogli sprawdzić jeśli badania dokonano po 1 stycznia 2014). Aby skorzystać z tej usługi, trzeba będzie wpisać datę pierwszej rejestracji oraz VIN i numer rejestracyjny. Usługa ta umożliwi też ustalenie, czy pojazd nie został wcześniej skradziony. Usługa ta będzie bezpłatna. Co istotne, będzie to usługa dostępna dla wszystkich zainteresowanych; skorzystanie z niej nie będzie uzależnione od posiadania interesu w dostępie do powyższych danych. Oczywiście, samo wpisanie numeru rejestracyjnego nie będzie wystarczające. Oznacza to, że np. dociekliwy sąsiad nie ustali na podstawie numeru rejestracyjnego pojazdów, ilu właścicieli miały pojazdy innych sąsiadów, gdyż do uzyskania takiej informacji będzie niezbędny VIN i data pierwszej rejestracji. Dane te będzie mógł jednak zweryfikować nabywca pojazdu przed podpisaniem umowy. Dane te będą udostępniane natychmiast, bez konieczności czekania na rozpatrzenie wniosku. Zapamiętaj! Usługa Historia pojazdu pozwoli na uzyskanie on-line informacji m.in. o stanie technicznym pojazdu i historii pojazdu, w tym także ustalenie, czy pojazd nie był skradziony. Bezpieczny Autobus pozwoli w analogiczny sposób ustalić stan techniczny autobusu oraz stan ubezpieczenia OC. Również ta usługa będzie bezpłatna. Usługa ta może szczególnie zainteresować rodziców dzieci wyjeżdzających autobusami np. na szkolne wycieczki, ferie lub wakacje. Co oczywiste, zakres żądanych danych, których podanie jest niezbędne, aby uzyskać żądane informacje jest znacznie węższy niż w przypadku Historii pojazdu ; wymagany bowiem będzie jedynie numer rejestracyjny autobusu. Rzadko który pasażer, lub rodzic dziecka wyjeżdżającego na wycieczkę znałby przecież np. datę pierwszej rejestracji autobusu. Dane powyższe, podobnie jak w przypadku usługi Historia pojazdu będą udostępniane natychmiast. Zapamiętaj! Dzięki usłudze Bezpieczny Autobus sprawdzisz m.in. stan techniczny autobusu; wymagany jest do tego jedynie numer rejestracyjny autobusu.

5 S T R. 5 Warto dodać, że w kolejnych latach dzięki realizacji projektu CEPiK 2.0 będą dostępne także inne e-usługi, a to między innymi: każdy obywatel za pośrednictwem systemu będzie mógł on-line sprawdzić ilość swoich punktów karnych (punkty karne są przyznawane za naruszenia zasad ruchu drogowego, przekroczenie ich dopuszczalnego limitu powoduje utratę prawa jazdy). uruchomiony zostanie system przypominania drogą ową lub SMS-ową o zbliżającym się terminie konieczności zawarcia umowy ubezpieczenia OC, upływie terminu ważności prawa jazdy lub terminie badań technicznych pojazdu. Dodajmy, że pewne usługi związane z pojazdami i ich kierowaniem są dostępne także na elektronicznej Platformie Usług Administracji Publicznej. W szczególności za pośrednictwem epuap istnieje możliwość weryfikacji dokumentów (prawa jazdy, dowodu rejestracyjnego) online, natychmiastowo i bezpłatnie. Skorzystanie z tej usługi wymaga posiadania profilu zaufanego. Wydaje się, że jeszcze bardziej przydatne dla zwykłego Kowalskiego mogą być e-usługi, jakie są związane z udzielaniem świadczeń medycznych. System ewuś Już w roku 2013 uruchomiony został system ewuś, który znacznie usprawnił i ułatwił weryfikację osób, które są uprawnione do otrzymywania świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych. Warto wiedzieć ewuś to akronim od wyrazów elektroniczna Weryfikacja Uprawnień Świadczeniobiorców Dzięki temu systemowi, osoby, które chcą skorzystać ze świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, w zasadzie nie muszą potwierdzać swoich uprawnień dokumentami (np. decyzją, książeczką ubezpieczeniową, itd.). System, do którego dostęp mają placówki służby zdrowia udzielające świadczeń finansowanych ze środków publicznych (przychodnie, szpitale, itd.) może natychmiast zweryfikować prawo danej osoby do otrzymania takich świadczeń na podstawie numeru PESEL. Dane zawarte w systemie są uaktualniane codziennie. System sprawdza czy dana osoba figuruje w bazie Narodowego Funduszu Zdrowia jako uprawniona do świadczeń finansowanych ze środków publicznych. Znacznie ułatwia to otrzymywanie świadczeń obywatelom, gdyż ogranicza biurokrację. Zamiast potrzeby posługiwania się dodatkowymi dokumentami (dodajmy, że świadczeniobiorcy nierzadko zapominali zabrać ze sobą np. książeczki ubezpieczeniowej, a czasami zapisy w nich nie były uaktualniane) wystarczy, że obywatel będzie posługiwał się Dowodem Osobistym (w Dowodzie Osobistym figuruje numer PESEL). Więcej o funkcjonowaniu ewuś możesz się dowiedzieć na portalu informacyjnym poświęconym temu systemowi:

6 S T R. 6 Ciekawostka ZAPAMIĘTAJ! Numer PESEL, który znajdziemy np. w Dowodzie Osobistym, to numer indywidualny, w którym jest zakodowana informacja m.in. o dacie urodzenia i płci. Nazwa PESEL to akronim od wyrazów Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności. Internetowe Konto Pacjenta Interesującym przedsięwzięciem, realizowanym przez Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia (podległe Ministrowi Zdrowia) jest projekt P1, dotyczący świadczeń medycznych. W ramach projektu przewidziane jest m.in.: uruchomienie portalu e-zdrowie (portal dostępny jest pod adresem uruchomienie Internetowego Konta Pacjenta Portal e-zdrowie umożliwi m.in. dostęp do informacji o usługodawcach medycznych i listach pacjentów oczekujących na świadczenia medyczne. Przede wszystkim jednak portal ten da możliwość dostępu do Internetowego Konta Pacjenta. Skorzystanie z Internetowego Konta Pacjenta będzie możliwe zapewne jeszcze w tym roku. Internetowe Konto Pacjenta (w skrócie: IKP) jest aplikacją internetową, która umożliwi dostęp do informacji o świadczeniach medycznych konkretnego pacjenta. Da to pacjentom szereg korzyści, w szczególności: ułatwi dostęp do historii choroby i dokumentacji medycznej. Potencjalnie w każdym miejscu i czasie za pomocą nie tylko komputera, ale nawet telefonu komórkowego da możliwość dostępu do wirtualnej kartoteki medycznej i zawartych w niej informacji niweluje ryzyko zgubienia lub przypadkowego zniszczenia potrzebnego nam dokumentu przewiduje możliwość przypominania pacjentowi o terminach wizyty lekarskiej, terminach badań, itd., a nawet godzinach zażycia leków - za pomocą SMS-ów, telefonów umożliwi pacjentowi zapoznanie lekarza z danymi zawartymi w swoim IKP ułatwi to zatem proces leczenia. Lekarz będzie miał dostęp jedynie do tych danych, które zostaną przez pacjenta udostępnione. IKP da także inne korzyści, np. przesyłanie drogą elektroniczną deklaracji POZ (wyboru lekarza podstawowej opieki zdrowotnej).

7 S T R. 7 Zapamiętaj! Internetowe Konto Pacjenta (IKP) jest aplikacją, która da możliwość łatwego dostępu do historii twojego leczenia za pośrednictwem Internetu Czy w IKP znajdziemy informację jedynie o świadczeniach z publicznej służby zdrowia? Nie, w IKP można będzie znaleźć informacje także o świadczeniach udzielonych w prywatnej służbie zdrowia. Jakie jest ryzyko, że informacje zawarte w IKP dostaną się w niepowołane ręce? Połączenie z IKP jest połączeniem szyfrowanym, podobnie jak w dostępie do bankowości internetowej. W projekcie przewidziane jest także udostępnienie elektronicznych skierowań, zleceń i zwolnień oraz e-recepty. Elektroniczna recepta wyeliminuje problem nieczytelności treści recepty. Pacjent otrzyma np. poprzez SMS kod recepty, który poda w aptece wraz z numerem PESEL i na tej podstawie zrealizuje ją w aptece. E-recepty mają być dostępne na początku 2015 roku. Jak założyć IKP? Najłatwiej zrobić to jeśli posiadamy profil zaufany epuap lub podpis elektroniczny. W każdym przypadku niezbędne będzie wypełnienie formularza rejestracyjnego. Jeśli posługujemy się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, musimy potwierdzić tym podpisem swój wypełniony formularz rejestracyjny. Jeżeli zaś korzystamy z profilu zaufanego, niezbędne będzie wprowadzenie danych z profilu do formularza. Po wykonaniu tych czynności będziemy już mogli korzystać z IKP. A jeśli ktoś nie posługuje się e-podpisem ani profilem zaufanym? W takim razie najprościej będzie zacząć korzystać z tych udogodnień i przy ich pomocy założyć IKP. Nie oznacza to jednak, że pozostałe osoby nie będą miały możliwości założenia IKP i korzystania z niego. Po wypełnieniu formularza rejestracyjnego niezbędna będzie jednak wizyta w wybranym urzędzie celem weryfikacji tożsamości, tak jak to ma miejsce przy zakładaniu profilu zaufanego epuap. Po potwierdzeniu tożsamości możliwe będzie rozpoczęcie korzystania z IKP. Warto wiedzieć Najłatwiej założyć Internetowe Konto Pacjenta przy pomocy kwalifikowanego podpisu elektronicznego lub profilu zaufanego epuap, jednak ich brak nie zamyka nam drogi do złożenia i korzystania z IKP.

8 S T R. 8 IKP a ZIP Nieco podobny system do IKP już funkcjonuje pod nazwą Zintegrowany Informator Pacjenta (ZIP). Nie należy jednak mylić ze sobą tych dwóch systemów. Podstawowa różnica polega na tym, że ZIP zawiera dane jedynie leczenia opłacanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia, zaś IKP ma być systemem obejmującym wszystkie usługi medyczne. W ZIP mamy m. in. możliwość dostępu do historii choroby oraz informacji o przepisanych lekach. System powiadamiania mieszkańców Przykładem ciekawego zastosowania e-administracji są usługi w ramach systemu powiadamiania mieszkańców. Są one dostępne także w niektórych gminach powiatu bocheńskiego. Na przykładzie miasta Bochni System powiadamiania mieszkańców został uruchomiony w Urzędzie Miasta w Bochni w 2011 roku. Chodzi o system powiadamiania mieszkańców, który jest skierowany do mieszkańców Miasta Bochni. System ten umożliwia otrzymywanie drogą telefoniczną ważnych informacji, które są kierowane na telefon komórkowy lub stacjonarny. Informacje maja postać komunikatów głosowych lub wiadomości SMS. System ten umożliwia otrzymywanie komunikatów: ostrzegających, np. o zjawiskach meteorologicznych i hydrograficznych takich jak obfite opady deszczu, silne wiatry, itd. powiadamiających o awariach lub przerwie w dostawach mediów (woda, gaz, prąd) informujących o ważnych wydarzeniach organizowanych przez administrację miasta (np. festyny, koncerty, itd.) Aby zostać objętym tą usługą, trzeba mieć telefon zarejestrowany w telefonicznej bazie mieszkańców Bochni. Można swój numer telefonu zarejestrować dokonując zgłoszenia telefonicznego, wysyłając SMS lub wypełniając formularz na stronie internetowej. Obywatel rejestrując swój numer decyduje, jaki zakres informacji będzie mu przekazywany (wybierając odpowiednią bazę systemu). Czy można wycofać swój numer z tego systemu? Oczywiście, ze tak. Korzystanie z tej usługi nie jest przecież obowiązkowe. Ktoś, kto zarejestrował swój numer telefonu w telefonicznej bazie mieszkańców Bochni może w każdej chwili zrezygnować z korzystania z systemu. Czy otrzymywane informacje i komunikaty są bezpłatne? Tak, informacje i komunikaty wysyłane osobom korzystającym z systemu powiadamiania mieszkańców są bezpłatne.

9 S T R. 9 Więcej informacji o systemie i warunkach rejestracji korzystania z tej usługi znaleźć Zapamiętaj! można na stronie internetowej lub w Urzędzie Miasta Bochni. Informacji o systemie znajdziesz pod adresem Jeśli gmina, w której mieszkasz, udostępnia taką usługę, możesz skorzystać z systemu powiadamiania mieszkańców. Warunkiem korzystania z systemu jest zarejestrowanie swojego telefonu w bazie systemu Warto wspomnieć, że system powiadamiania telefonicznego jest jedną z form informowania mieszkańców jednostki samorządu terytorialnego np. o konsultacjach publicznych, stosowaną przez niektóre jednostki (zob. newsletter nr 18). Dla mieszkańców Bochni usługa taka jest dostępna w zakresie konsultacji planów miejscowych i studium. Nie tylko Miasto Bochnia Analogiczny system funkcjonuje także dla mieszkańców Gminy Bochnia (gminy wiejskiej) oraz Gminy Drwinia. Nosi on nazwę SMS owy System Informowania i Ostrzegania. Jego celem zasadniczym jest ostrzeganie o zagrożeniach. Jako dodatkowe można otrzymywać także informacje o wydarzeniach kulturalnych i sportowych. Wymaga rejestracji w systemie telefonu komórkowego, na który są wysyłane wiadomości SMS. Informacje o systemie są dostępne na stronach internetowych: dla Gminy Bochnia: dla Gminy Drwinia na stronie gminy: (trzeba kliknąć w SMS owy System Informowania i Ostrzegania ) Ankieta zadowolenia, czyli w Starostwie Powiatowym w Bochni Klient nasz pan Innym interesującym przykładem wykorzystania technologii informatycznych w administracji publicznej jest możliwość wypełnienia Ankiety Zadowolenia Klienta w Starostwie Powiatowym w Bochni. Ankieta jest dostępna na stronie internetowej powiatu bocheńskiego (w prawym, dolnym rogu strony trzeba kliknąć w BADANIA SATYSFAKCJI KLIENTA ).

10 S T R. 10 Dzięki tej ankiecie możesz się ustosunkować do jakości obsługi w Starostwie. Ankieta jest udostępniana w celu określenia jakości pracy i świadczonych usług. Ankieta jest anonimowa. Klient Starostwa ma w szczególności możliwość oceny, czy pracownicy Starostwa są mili i uprzejmi, czy posiadają odpowiednią wiedzę i wypowiadają się zrozumiale, czy informacje zamieszczone na stronie internetowej są wystarczające, czy czas oczekiwania spędza się w komfortowych warunkach i czy krótko czeka się na obsługę. Ankieta daje też możliwość wypowiedzenia się na temat załatwienia sprawy przez Internet (e-urząd). Ostatnim punktem ankiety są uwagi i propozycje zmian, jakie można przekazać przed wysłaniem ankiety. Ankieta pozwala na swobodne poruszanie się po całej swej treści i możliwość modyfikacji wcześniej zaznaczonych odpowiedzi. Warto wiedzieć Ankieta on-line dostępna na stronie internetowej powiatu bocheńskiego daje możliwość klientowi Starostwa dokonania oceny jakości pracy i świadczonych usług oraz złożenia uwag i propozycji zmian Projekt realizowany przy wsparciu Szwajcarii w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej. Biuro projektu: Konsument-Obywatel Sieć Organizator: Partnerzy: ul. Wyspiańskiego 25, Bochnia el./fax: 14/ bochnia@kolping.pl