w zawodzie Elektryk Autorzy: mgr Sławomir Tomczuk mgr Sylwia Hajdasz mgr Rafał Wójcicki

Transkrypt

1 rogram nauczania realizowany w Ośrodku Dokształcania i Doskonalenia Zawodowego i Zasadniczej Szkole Zawodowej Nr 1 w Zespole Szkół lacówek kształcenia Zawodowego w Zielonej Górze w zawodzie Elektryk Nr programu: /724[01] /SZ/MEN/ / ZSiKZ/2012 opracowany przez pracowników Krajowego Ośrodka Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej w ramach projektu SZKOŁA ZAWODOWA SZKOŁĄ OZYTYWNEGO WYORU Autorzy: mgr inż. Agnieszka Ambrożejczyk-Langer, mgr inż. Maria Krogulec-Sobowiec, mgr Zbigniew Zalas, mgr inż. Mariusz Zyngier Recenzenci: mgr inż. Tomasz Madej, mgr inż. Robert Wanic Konsultanci: mgr Sławomir Duch zmodyfikowany przez nauczycieli Zespołu Szkół i lacówek Kształcenia Zawodowego w Zielonej Górze zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodzie elektryk. Autorzy: mgr Sławomir Tomczuk mgr Sylwia Hajdasz mgr Rafał Wójcicki Recenzenci: mgr inz. Mariola Kostrzewska, mgr inż. Leszek Jastrubczak Typ programu przedmiotowy Rodzaj programy liniowy Wchodzi w życie sukcesywnie z dniem 01 września 2012r.

2 1. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO rogram nauczania dla zawodu ELEKTRYK opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: Ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw Rozporządzeniem w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego z dnia 23 grudnia 2011 r. Rozporządzeniem w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach z dnia 7 lutego 2012 r. Rozporządzeniem w sprawie ramowych planów nauczania z dnia 7 lutego 2012 r. Rozporządzeniem w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników z dnia 8 czerwca 2009 r. Rozporządzeniem w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych z dnia 30 kwietnia 2007 z późn. zmianami. Rozporządzeniem w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach z dnia 17 listopada 2010 r. Rozporządzeniem w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach z dnia 31 grudnia 2002 r. z późn. zmianami. Rozporządzeniem Ministra Gospodarki, racy i olityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci. 2. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie co najmniej następujących celów ogólnych kształcenia zawodowego: elem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczospołecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. 3. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU ELEKTRYK Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO rogram nauczania dla zawodu elektryk uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. rogram uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym:

3 1) umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; 2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej. W programie nauczania dla zawodu elektryk uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: matematyka, a także podstawy przedsiębiorczości i edukacja dla bezpieczeństwa. 4. INFORMAJA O ZAWODZIE ELEKTRYK raca elektryka wiąże się z dużą odpowiedzialnością, ponieważ czynności wykonywane przez elektryka zapewniają bezpieczeństwo osobom korzystającym z sieci energetycznych lub maszyn i urządzeń. Elektryk przygotowany jest do wykonywania i konserwacji instalacji elektrycznej oraz maszyn i urządzeń zasilanych prądem elektrycznym. 5. UZASADNIENIE OTRZEY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE ELEKTRYK Zawód elektryk jest zawodem atrakcyjnym i poszukiwanym na rynku pracy. elem kształcenia ucznia w zawodzie elektryk jest przygotowanie absolwenta mobilnego na rynku pracy. Osoba posiadająca kwalifikacje przypisane do zawodu wyposażona jest w aktualną wiedzę i umiejętności zawodowe ale także świadomość i potrzebę ciągłego doskonalenia się i pozyskiwania nowych uprawnień. Elektryk może znaleźć zatrudnienie: w elektrowniach, zakładach energetycznych, kopalniach, hutach, na kolei, w firmach naprawiających sprzęt elektryczny, w zakładach usługowych i naprawczych sprzętu gospodarstwa domowego, w warsztatach samochodowych, w firmach handlowych zajmujących się sprzedażą osprzętu elektrycznego, w firmach i montujących instalacje alarmowe, prowadzenie własnej działalności gospodarczej- usługowej (np. naprawa sprzętu gospodarstwa domowego, usługi elektroinstalacyjne 6. OWIĄZANIA ZAWODU ELEKTRYK Z INNYMI ZAWODAMI odział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Wspólne kwalifikacje mają zawody kształcone na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej i technikum, np.: dla zawodu elektryk wyodrębniono następujące kwalifikacje: E.7. Montaż i konserwacja maszyn i urządzeń E.8. Montaż i konserwacja instalacji

4 Kwalifikacja E.7., jest jedną z dwóch kwalifikacji w zawodzie elektryk, podstawową (jedyną) w zawodzie elektromechanik i stanowi podbudowę kształcenia w zawodzie technik elektryk. Technik elektryk ma kwalifikacje właściwe dla zawodu, które są nadbudową do kwalifikacji bazowej E.7. i są to kwalifikacje E.8. i E.24. Inną grupą wspólnych efektów dotyczących obszaru zawodowego są efekty stanowiące podbudowę kształcenia w zawodach określone kodem KZ.(E.a), KZ(E.c). KZ.(E.a) występuje w zawodach: monter sieci i urządzeń telekomunikacyjnych, monter mechatronik, monter-elektronik, elektromechanik pojazdów samochodowych, elektromechanik, elektryk, technik telekomunikacji, technik teleinformatyk, technik elektronik, technik awionik, technik mechatronik, technik elektryk, technik elektroniki i informatyki medycznej, mechanik pojazdów samochodowych, technik pojazdów samochodowych, technik automatyk sterowania ruchem kolejowym, technik elektroenergetyk transportu szynowego. Kwalifikacja E.7 Montaż i konserwacja maszyn i urządzeń E.8 Montaż i konserwacja instalacji E.24 Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji Symbol zawodu Zawód Elementy wspólne Elektromechanik KZ(E.a) Elektryk Technik elektryk Elektryk KZ(E.a) Technik elektryk Technik elektryk OMZ KZ(E.a) KZ(E.c) 7. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE ELEKTRYK Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie elektryk powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) montowania i uruchamiania maszyn i urządzeń na podstawie dokumentacji technicznej; 2) wykonywania i uruchamiania instalacji na podstawie dokumentacji technicznej; 3) oceniania stanu technicznego maszyn, urządzeń i instalacji po montażu na podstawie pomiarów; 4) montowania układów sterowania, regulacji i zabezpieczeń maszyn i urządzeń na podstawie dokumentacji technicznej; 5) montowania i sprawdzania działania środków ochrony przeciwporażeniowej na podstawie dokumentacji technicznej. Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie elektryk: efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (H, DG, JOZ, KS), efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru elektryczno-elektronicznego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów; efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie: E.7. Montaż i konserwacja maszyn i urządzeń. E.8. Montaż i konserwacja instalacji. 8. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU ELEKTRYK Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych, załącznik nr 6 ust. 5 i 6 uczniowie zasadniczej szkoły zawodowej (IV etap edukacyjny) w trzyletnim okresie nauczania będący młodocianymi pracownikami, skierowani przez pracodawcę na dokształcanie teoretyczne do ośrodka dokształcania i doskonalenia zawodowego odbywają kształcenie zawodowe teoretyczne przez okres 4 tygodni w każdej klasie, w wymiarze 34 godzin tygodniowo. raktyczną naukę zawodu realizują u pracodawców w pierwszej i drugiej klasie po dwa dni w tygodniu, a w trzeciej klasie cztery dni w tygodniu.

5 W podstawie programowej kształcenia w zawodzie elektryk minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru elektryczno-elektronicznego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów 350 godz. efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie: E.7. Montaż i konserwacja maszyn i urządzeń 450 godz. E.8. Montaż i konserwacja instalacji 350 godz. Minimalna liczba godzin zawodowych przedmiotów teoretycznych : Lp. rzedmioty zawodowe obowiązujące na turnusach dokształcania teoretycznego I stopień 4 tyg. II stopień 4 tyg. III stopień 4 tyg. Razem godziny w cyklu kształcenia rzedmioty Tyg. raze Tyg. razem Tyg. razem Suma m 1. Technologia i materiałoznawstwo elektryczne odstawy elektrotechniki Elektroenergetyka omiary elektryczne odstawy działalności zawodowej Język obcy zawodowy Razem godziny (DG). ODEJMOWANIE I ROWADZENIE DZIAŁALNOŚI GOSODARZEJ Nr działu Treści programowe Efekty kształcenia z podstawy programowej 1 odstawowe pojęcia gospodarki rynkowej; 1. stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; Liczba godzin dla III stopnia. 4

6 2 Dokumenty dotyczące zatrudnienia; 1. przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; 2. prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; 3. obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; 4 3 odejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej; 1. stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; 2. przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; 3. stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; 4 4. optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej. 4 rawa i obowiązki pracownika i pracodawcy; 1. stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa 5 rzedsiębiorstwa gastronomiczne i ich znaczenie na rynku ekonomicznym; autorskiego; 2. rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; 4 4

7 6 Zasady funkcjonowania przedsiębiorstw gastronomicznych ; 7 Wspólne przedsięwzięcia z różnymi firmami z branży.; 3. analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; 4. inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; Marketing 5. planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; 4 9 Kompetencje personalne i społeczne 1) przestrzega zasad kultury i etyki; 2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; 3) przewiduje skutki podejmowanych działań; 4) jest otwarty na zmiany; 5) potrafi radzić sobie ze stresem; 6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; 7) przestrzega tajemnicy zawodowej; 8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; 9) potrafi negocjować warunki porozumień; 10) współpracuje w zespole. 0 SUMA 32

8 (JOZ). JĘZYK OY UKIERUNKOWANY ZAWODOWO Nr działu Treści programowe roponowane tematy Efekty kształcenia z podstawy programowej 1 odstawowe pojęcia dotyczące zawodu elektryka odstawowe pojęcia dotyczące zawodu elektryka 1. posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; Liczba godzin dla III stopnia. 1 2 W zakładzie elektrycznym W zakładzie elektrycznym 1. interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; 1 3 Obsługa klienta w zakładzie elektrycznym Obsługa klienta w zakładzie elektrycznym 1. analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; 1

9 4 Redagowanie tekstów o tematyce zawodowej 5 Kompetencje personalne i społeczne Redagowanie tekstów o tematyce zawodowej 2. formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; 3. korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji. 1) przestrzega zasad kultury i etyki; 2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; 3) przewiduje skutki podejmowanych działań; 4) jest otwarty na zmiany; 5) potrafi radzić sobie ze stresem; 6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; 7) przestrzega tajemnicy zawodowej; 8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; 9) potrafi negocjować warunki porozumień; 10) współpracuje w zespole. 1 SUMA 4 TEHNOLOGIA I MATERIAŁOZNAWSTWO ELEKTRYZNE Nr działu Treści programowe Efekty kształcenia z podstawy programowej Liczba godzin dla I stopnia.

10 I Materiałoznawstwo 1. rozróżnia materiały konstrukcyjne stosowane w maszynach i urządzeniach ; rozpoznaje przewody i kable elektryczne; II odstawy technologii 2. posługuje się pojęciami z dziedziny elektrotechniki i elektroniki; klasyfikuje maszyny i urządzenia elektryczne według określonych kryteriów; 3. określa funkcje elementów i podzespołów stosowanych w maszynach i urządzeniach ; 4. odczytuje i sporządza rysunki oraz schematy maszyn i urządzeń ; 6 6 III zęści maszyn i urządzeń 1. określa parametry techniczne maszyn i urządzeń ; 2. rozróżnia parametry elementów i podzespołów maszyn i urządzeń ; 3. rozpoznaje maszyny i urządzenia elektryczne oraz ich elementy; 4. rozpoznaje elementy oraz układy elektryczne i elektroniczne; 5. sporządza schematy ideowe i montażowe układów i elektronicznych; 6. rozróżnia parametry elementów oraz układów i elektronicznych; 6 IV Elementy maszynoznawstwa 1. rozpoznaje maszyny i urządzenia elektryczne oraz ich elementy; 2. rozpoznaje układy zasilania, sterowania i zabezpieczenia maszyn i urządzeń oraz ich elementy; 3. określa przeznaczenie maszyn i urządzeń ; 6

11 V VI H w technologii i materiałoznawstwie elektrycznym Kompetencje personalne i społeczne 1. rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; 2. przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; 3. określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; 4. określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; 1) przestrzega zasad kultury i etyki; 2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; 3) przewiduje skutki podejmowanych działań; 4) jest otwarty na zmiany; 5) potrafi radzić sobie ze stresem; 6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; 7) przestrzega tajemnicy zawodowej; 8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; 9) potrafi negocjować warunki porozumień; 10) współpracuje w zespole. 4 Realizacja w zakładzie pracy Suma 28 godziny ODSTAWY ELEKTROTEHNIKI Nr działu I Treści programowe Efekty kształcenia z podstawy programowej Liczba godzin dla I stopnia. odstawowe 1. posługuje się pojęciami z dziedziny 12 wiadomości o elektrotechniki i elektroniki; prądzie elektrycznym.

12 II Obwody elektryczne prądu stałego 1. stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wartości wielkości w obwodach i układach elektronicznych; 2. rozpoznaje elementy oraz układy elektryczne i elektroniczne; 3. sporządza schematy ideowe i montażowe układów i elektronicznych; 20 III ole elektryczne 1. opisuje zjawiska związane z prądem stałym i 6 zmiennym; IV ole magnetyczne i 1. opisuje zjawiska związane z prądem stałym i 18 elektromagnetyczne zmiennym; Nr działu Treści programowe Efekty kształcenia z podstawy programowej Liczba godzin dla II stopnia. V Obwody elektryczne prądu przemiennego 1. opisuje zjawiska związane z prądem stałym i zmiennym; 2. interpretuje wielkości fizyczne związane z prądem zmiennym; 3. wyznacza wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(ωt+φ); 4. sporządza schematy ideowe i montażowe układów i elektronicznych; 14 VI Elementy elektroniczne 1. rozróżnia parametry elementów oraz układów i elektronicznych; 18 VII Zasady bezpiecznej pracy z prądem elektrycznym 2. rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; 3. przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; 4. określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; 4 H

13 VIII Kompetencje personalne i społeczne 1) przestrzega zasad kultury i etyki; 2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; 3) przewiduje skutki podejmowanych działań; 4) jest otwarty na zmiany; 5) potrafi radzić sobie ze stresem; 6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; 7) przestrzega tajemnicy zawodowej; 8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; 9) potrafi negocjować warunki porozumień; 10) współpracuje w zespole. 0 Suma: 92 godziny ELEKTROENERGETYKA Nr działu I Treści programowe Efekty kształcenia z podstawy programowej Liczba godzin dla I stopnia. Ochrona przeciwporażeniowa organizacja i wykonanie prac przy urządzeniach 1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; 2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce; 3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; 4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; 5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; 6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; 7) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; 6 H

14 II III Nr działu IV V VI Nr działu VI System elektroenergetyczny Źródła energii elektrycznej i gospodarka elektroenergetyczna 1. rozróżnia przewody stosowane w instalacjach ; 2. określa parametry techniczne instalacji i sprzętu instalacyjnego; 1. rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce; Treści programowe Efekty kształcenia z podstawy programowej Liczba godzin dla II stopnia. Instalacje elektroenergetyczne Urządzenia elektryczne niskiego napięcia 1. rozróżnia przewody stosowane w instalacjach ; 2. rozpoznaje sprzęt instalacyjny; 3. określa parametry techniczne instalacji i sprzętu instalacyjnego; 1. posługuje się pojęciami z dziedziny elektrotechniki i elektroniki; 2. opisuje zjawiska związane z prądem stałym i zmiennym; 3. interpretuje wielkości fizyczne związane z prądem zmiennym; 4. rozpoznaje elementy oraz układy elektryczne i elektroniczne; Oświetlenie elektryczne 1. rozpoznaje źródła światła i oprawy oświetleniowe; 4 Treści programowe Efekty kształcenia z podstawy programowej Liczba godzin dla III stopnia. Urządzenia elektrotermiczne Linie przesyłowe energii elektrycznej 1) posługuje się pojęciami z dziedziny elektrotechniki i elektroniki; 2) opisuje zjawiska związane z prądem stałym i zmiennym; 3) interpretuje wielkości fizyczne związane z prądem zmiennym; 4) rozpoznaje elementy oraz układy elektryczne i elektroniczne; 1) rozróżnia przewody stosowane w instalacjach ; 2) rozpoznaje sprzęt instalacyjny;

15 VII VIII Maszyny elektryczne prądu stałego Stacje i rozdzielnice elektroenergetyczne 1) klasyfikuje maszyny i urządzenia elektryczne według określonych kryteriów; 2) określa parametry techniczne maszyn i urządzeń ; 3) rozpoznaje maszyny i urządzenia elektryczne oraz ich elementy; 4) rozpoznaje części zamienne maszyn i urządzeń ; 5) odczytuje i sporządza rysunki oraz schematy maszyn i urządzeń ; 1) klasyfikuje maszyny i urządzenia elektryczne według określonych kryteriów; 2) rozpoznaje części zamienne maszyn i urządzeń ; 3) odczytuje i sporządza rysunki oraz schematy maszyn i urządzeń ; 10 4 IX Transformatory 1) klasyfikuje maszyny i urządzenia elektryczne według określonych kryteriów; 2) określa parametry techniczne maszyn i urządzeń ; 3) rozpoznaje części zamienne maszyn i urządzeń ; 4) odczytuje i sporządza rysunki oraz schematy maszyn i urządzeń ; 4 X Maszyny elektryczne prądu przemiennego 1) klasyfikuje maszyny i urządzenia elektryczne według określonych kryteriów; 2) określa parametry techniczne maszyn i urządzeń ; 3) rozpoznaje maszyny i urządzenia elektryczne oraz ich elementy; 4) rozpoznaje części zamienne maszyn i urządzeń ; 5) odczytuje i sporządza rysunki oraz schematy maszyn i urządzeń ; 15

16 XI rzekształtniki energoelektroniczne 1) klasyfikuje maszyny i urządzenia elektryczne według określonych kryteriów; 2) rozpoznaje części zamienne maszyn i urządzeń ; 3) odczytuje i sporządza rysunki oraz schematy maszyn i urządzeń ; 5 XII Elementy napędu elektrycznego 1) rozpoznaje części zamienne maszyn i urządzeń ; 2) odczytuje i sporządza rysunki oraz schematy maszyn i urządzeń ; 10 XIII Kompetencje personalne i społeczne 1) przestrzega zasad kultury i etyki; 2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; 3) przewiduje skutki podejmowanych działań; 4) jest otwarty na zmiany; 5) potrafi radzić sobie ze stresem; 6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; 7) przestrzega tajemnicy zawodowej; 8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; 9) potrafi negocjować warunki porozumień; 10) współpracuje w zespole. 0 Suma: 112 godziny Nr działu I OMIARY ELEKTRYZNE Treści programowe Efekty kształcenia z podstawy programowej Liczba godzin dla I stopnia. Regulamin, 1) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi 4 organizacja zajęć H wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny H pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; 2) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; 3) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.

17 II odstawowe przyrządy pomiarowe. 1) posługuje się pojęciami z dziedziny elektrotechniki i elektroniki; 2) opisuje zjawiska związane z prądem stałym i zmiennym; 3) dobiera metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektronicznych i elektronicznych; 4) wykonuje pomiary wielkości elementów, układów i elektronicznych; 5) przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel i wykresów; 5 III Układy regulacji napięcia i natężenia prądu 1) opisuje zjawiska związane z prądem stałym i zmiennym; 2) stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wartości wielkości w obwodach i układach elektronicznych; 3) określa funkcje elementów i układów i elektronicznych na podstawie dokumentacji technicznej; 4) wykonuje połączenia elementów i układów oraz elektronicznych na podstawie schematów ideowych i montażowych; 5) dobiera metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektronicznych i elektronicznych; 6) wykonuje pomiary wielkości elementów, układów i elektronicznych; 7) przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel i wykresów; 8) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. 5 IV V odstawowe prawa obwodów prądu stałego Obwody ze źródłami prądu stałego 1) posługuje się pojęciami z dziedziny elektrotechniki i elektroniki; 2) opisuje zjawiska związane z prądem stałym i zmiennym; 3) stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wartości wielkości w obwodach i układach elektronicznych; 1) opisuje zjawiska związane z prądem stałym i zmiennym; 2) interpretuje wielkości fizyczne związane z prądem zmiennym; 3) wyznacza wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(ωt+φ); 4) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. 7 9

18 VI Nr działu VII Metody pomiaru rezystancji, mocy i energii w obwodach prądu stałego i przemiennego 1) posługuje się pojęciami z dziedziny elektrotechniki i elektroniki; 2) dobiera metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektronicznych i elektronicznych; 3) wykonuje pomiary wielkości elementów, układów i elektronicznych; 4) przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel i wykresów; 5) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. Treści programowe Efekty kształcenia z podstawy programowej Liczba godzin dla II stopnia. omiary pojemności i indukcyjności VIII Oscyloskopy obsługa, pomiary adanie podstawowych elementów półprzewodnikowych i układów prostowniczych IX adanie obwodów prądu przemiennego X omiary prądów, napięć, mocy i energii w obwodach trójfazowych 1) wykonuje pomiary wielkości elementów, układów i elektronicznych; 2) przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel i wykresów; 1) opisuje zjawiska związane z prądem stałym i zmiennym; 2) interpretuje wielkości fizyczne związane z prądem zmiennym; 3) wyznacza wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(ωt+φ); 1) opisuje zjawiska związane z prądem stałym i zmiennym; 2) interpretuje wielkości fizyczne związane z prądem zmiennym; 3) wyznacza wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(ωt+φ); 4) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. 1) wykonuje pomiary wielkości elementów, układów i elektronicznych; 2) przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel i wykresów;

19 XI XII XIII Nr działu XIV XV adanie skuteczności ochrony przeciwporażeniowej przed dotykiem; pomiary rezystancji izolacji (H) adanie elementów urządzeń adanie transformatorów 1) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; 2) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; 3) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; 4) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; 1) dobiera narzędzia i przyrządy pomiarowe oraz wykonuje prace z zakresu montażu mechanicznego elementów i urządzeń i elektronicznych; oraz elektronicznych na podstawie schematów ideowych i montażowych; 2) dobiera metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektronicznych i elektronicznych; 1) wykonuje pomiary wielkości elementów, układów i elektronicznych; 2) przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel i wykresów; 3) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. 6 H Treści programowe Efekty kształcenia z podstawy programowej Liczba godzin dla III stopnia. adanie transformatorów adanie maszyn prądu stałego 1) wykonuje pomiary wielkości elementów, układów i elektronicznych; 2) przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel i wykresów; 3) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. 1) wykonuje pomiary wielkości elementów, układów i elektronicznych; 2) przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel i wykresów; 3) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań

20 XVI XVII XVIII adanie maszyn prądu przemiennego adanie układów wielomaszynowych i napędowych Kompetencje personalne i społeczne 1) wykonuje pomiary wielkości elementów, układów i elektronicznych; 2) przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel i wykresów; 3) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. 1) wykonuje pomiary wielkości elementów, układów i elektronicznych; 2) przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel i wykresów; 3) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. 1) przestrzega zasad kultury i etyki; 2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; 3) przewiduje skutki podejmowanych działań; 4) jest otwarty na zmiany; 5) potrafi radzić sobie ze stresem; 6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; 7) przestrzega tajemnicy zawodowej; 8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; 9) potrafi negocjować warunki porozumień; 10) współpracuje w zespole Suma: WARUNKI REALIZAJI KSZTAŁENIA W ZAWODZIE Szkoła, ośrodek dokształcania i doskonalenia zawodowego lub zakład pracy zatrudniający młodocianego pracownika podejmujący kształcenie w zawodzie elektryk powinna posiadać następujące pomieszczenia dydaktyczne: 1) pracownię elektrotechniki i elektroniki, wyposażoną w: stanowiska pomiarowe, zawierające stoły laboratoryjne (jedno stanowisko dla dwóch uczniów) zasilane napięciem 230/400 V prądu przemiennego, zabezpieczone ochroną przeciwporażeniową oraz wyposażone w wyłączniki awaryjne i wyłącznik awaryjny centralny; zasilacze stabilizowane napięcia stałego, autotransformatory, generatory funkcyjne; przyrządy pomiarowe analogowe i cyfrowe, oscyloskopy; zestawy elementów i elektronicznych, przewody i kable elektryczne; trenażery z układami elektrycznymi i elektronicznymi przystosowane do pomiarów; stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów) z oprogramowaniem umożliwiającym symulację pracy układów i elektronicznych; 2) pracownię montażu i konserwacji maszyn oraz urządzeń, wyposażoną w: stanowiska do obróbki ręcznej metali i tworzyw sztucznych (jedno stanowisko dla jednego ucznia), przyrządy do pomiaru wielkości geometrycznych; stanowiska montażowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów) zasilane napięciem 230/400 V

21 prądu przemiennego, zabezpieczone ochroną przeciwporażeniową oraz wyposażone w wyłączniki awaryjne i wyłącznik awaryjny centralny, przystosowane do demontażu i montażu z podzespołów maszyn, urządzeń, układów sterowania, regulacji i zabezpieczeń; autotransformatory; przyrządy pomiarowe analogowe i cyfrowe, mierniki rezystancji izolacji, mierniki prędkości obrotowej; maszyny i urządzenia elektryczne przystosowane do pomiarów; układy elektronicznego sterowania maszynami i urządzeniami elektrycznymi (jedno stanowisko dla dwóch uczniów); stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów) z oprogramowaniem umożliwiającym symulację montażu maszyn i urządzeń ; 3) pracownię montażu i konserwacji instalacji, wyposażoną w: stanowiska do obróbki ręcznej metali i tworzyw sztucznych (jedno stanowisko dla jednego ucznia), przyrządy do pomiaru wielkości geometrycznych; stanowiska wyposażone w ażurowe lub drewnopodobne ściany o wymiarach ok. 2 m x 2,5 m (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), zasilane napięciem 230/400 V prądu przemiennego, zabezpieczone ochroną przeciwporażeniową oraz wyposażone w wyłączniki awaryjne i wyłącznik awaryjny centralny, przystosowane do montażu różnego rodzaju instalacji ; przyrządy pomiarowe analogowe i cyfrowe, mierniki rezystancji izolacji, liczniki energii elektrycznej; stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów) z oprogramowaniem umożliwiającym symulację montażu i konserwacji instalacji, ponadto każda pracownia powinna posiadać stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i ze skanerem oraz z projektorem multimedialnym. Kształcenie praktyczne może odbywać się w: pracowniach szkolnych, placówkach kształcenia ustawicznego, placówkach kształcenia praktycznego oraz podmiotach stanowiących potencjalne miejsca zatrudnienia absolwentów szkół kształcących w zawodzie. 1) W szkole liczbę godzin kształcenia zawodowego należy dostosować do wymiaru godzin określonego w przepisach w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych, przewidzianego dla kształcenia zawodowego, zachowując minimalną liczbę godzin wskazanych w tabeli odpowiednio dla efektów kształcenia: wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia stanowiących podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów oraz właściwych dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie. 5. MOŻLIWOŚI UZYSKIWANIA DODATKOWYH KWALIFIKAJI W ZAWODAH W RAMAH OSZARU KSZTAŁENIA OKREŚLONEGO W KLASYFIKAJI ZAWODÓW SZKOLNITWA ZAWODOWEGO Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie elektryk po potwierdzeniu kwalifikacji E.7. Montaż i konserwacja maszyn i urządzeń i E.8. Montaż i konserwacja instalacji może uzyskać dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie technik elektryk po potwierdzeniu dodatkowo kwalifikacji E.24. Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji oraz uzyskaniu wykształcenia średniego. Literatura: 1. W. Oleksiuk, K.aprocki odstawy konstrukcji mechanicznych, WSI, Warszawa 1995;

22 2. S. Okoniewski Materiały konstrukcyjne, WSI, Warszawa 1991; 3. S. Okoniewski Technologia maszyn, WSI, Warszawa 1996; 4. L. ożenko Maszynoznawstwo dla ZSZ, WSI, Warszawa 1987; 5. A. Otyński odstawy technologii i konstrukcji mechanicznych, WSI, Warszawa 1997; 6. R. Kurdziel odstawy elektrotechniki dla ZSZ cz. 1i 2, WSI, Warszawa 1995; 7. R. Kurdziel Elektrotechnika dla ZSZ cz. 1i2, WSI, Warszawa 1997; 8. A. Markiewicz Zbiór zadań z podstaw elektrotechniki, WSI, Warszawa 1998; 9. A. Murak Urządzenia elektroniki, WSI, Warszawa 1994; 10. G. artodziej, E. Kałużny Aparaty i urządzenia elektryczne, WSI, Warszawa 1998; 11. W. Kotlarski, J. Grad Aparaty i urządzenia elektryczne, WSI, Warszawa 1995; 12. E. Goźliński Maszyny elektryczne, WSI, Warszawa 1995; 13. H. Markiewicz raktyczne i bezpieczne instalacje elektryczne, WSI, Warszawa 1991; 14. J. Laskowski oradnik elektroenergetyka przemysłowego, OSiW SE, Warszawa 1996; 15. A. Radoń Ochrona od porażeń w instalacjach, OSiW SE, Warszawa 1999; 16. M. ilawski racownia elektryczna, WSI, Warszawa 1996; 17. G. artodziej racownia urządzeń, WSI, Warszawa 1991; 18. K. Idzi omiary elektryczne. Obwody prądu stałego, Wyd. Szkolne WN, Warszawa-Łódź 1999; 19. A. rzybyłowska Łomnicka omiary elektryczne. Obwody prądu przemiennego, Wyd. Szkolne WN, Warszawa-Łódź 2000; ropozycje metod sprawdzania i oceniania edukacyjnych osiągnięć uczniów Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się na podstawie ustalonych kryteriów. Ocena osiągnięć szkolnych powinna aktywizować i mobilizować do pracy zarówno ucznia, jak i nauczyciela. roces oceniania powinien obejmować: diagnozę stanu wiadomości i umiejętności uczniów pod kątem założonych celów kształcenia oraz rozpoznawanie trudności w osiąganiu założonych celów kształcenia, sprawdzanie wiadomości i umiejętności ucznia po zrealizowaniu treści kształcenia. W trakcie realizacji programu nauczania należy dokonywać oceny osiągnięć uczniów na podstawie: ustnych sprawdzianów, pisemnych sprawdzianów,obserwacji ucznia podczas wykonywania ćwiczeń. Obserwując czynności ucznia podczas ćwiczeń i dokonując oceny jego pracy, należy zwrócić uwagę na: rozpoznawanie próbek materiałów, rozróżnianie grup materiałów poligraficznych, określanie przeznaczenia materiałów, charakteryzowanie właściwości materiałów. W ocenie osiągnięć ucznia należy uwzględnić wyniki sprawdzianów oraz poziom wykonania ćwiczeń. Ocenianie osiągnięć uczniów powinno być dokonywane zgodnie z obowiązującą skalą ocen. Egzamin potwierdzający pierwszą kwalifikację E.7. odbywa się pod koniec pierwszego semestru klasy trzeciej.

23 Egzamin potwierdzający drugą kwalifikację E.8. odbywa się pod koniec klasy trzeciej.

24 Wykaz działów programowych dla zawodu elektryk Nazwa przedmiotu Nazwa działu Liczba godzin przewidziana na dział 1. odstawy elektrotechniki i elektroniki 1.1 Wprowadzenie do elektrotechniki i elektroniki Technologia i materiałoznawstwo elektryczne i elektroniczne Wielkości fizyczne w elektrotechnice. Zjawiska w polu elektrycznym, magnetycznym i elektromagnetycznym 1.4 Obwody prądu stałego Obwody prądu zmiennego Elektroniczne elementy bierne i elementy półprzewodnikowe ezpieczeństwo i higiena pracy przy pracach z układami elektrycznymi i 4 elektronicznymi 1.8 Układy analogowe Układy cyfrowe Elektroenergetyka 2.1 Maszyny i urządzenia elektryczne - wprowadzenie Transformatory Maszyny indukcyjne Maszyny synchroniczne Maszyny komutatorowe Napęd elektryczny Grzejnictwo i chłodnictwo Stacje i rozdzielnice elektroenergetyczne Ochrona przeciwporażeniowa Elektroenergetyka 3.1. rzewody w instalacjach oprzęt w instalacjach Oświetlenie elektryczne udowa i rodzaje instalacji Działalność gospodarcza w branży Działalność gospodarcza w branży elektrycznej elektrycznej 5. Język obcy w branży elektrycznej 5.1 Język obcy w branży elektrycznej omiary elektryczne 6.1. ezpieczeństwo i higiena pracy przy pomiarach i 10 elektronicznych 6.2. omiary w elektrotechnice omiary w elektronice omiary elektryczne 7. 1 Montaż i badanie transformatorów Montaż i badanie maszyn prądu stałego i zmiennego Montaż i badanie urządzeń energoelektronicznych Montaż i badanie urządzeń grzejnych i chłodniczych 100

25 8. Zajęcia praktyczne 8.1 Montaż elementów instalacji Konserwacja i naprawa instalacji 160

26 9. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH RZEDMIOTÓW 1. Technologia i materiałoznawstwo elektryczne 2. odstawy elektrotechniki i elektroniki 3. Elektroenergetyka 4. Działalność gospodarcza w branży elektrycznej 5. Język obcy zawodowy 6. omiary elektryczne. 7. Zajęcia praktyczne -adanie maszyn i urządzeń min 900,godz. 8. Zajęcia praktyczne - Montaż instalacji min 900 godz.

27 1. odstawy elektrotechniki i elektroniki 1.1. Wprowadzenie do elektrotechniki i elektroniki 1.2. Technologia i materiałoznawstwo elektryczne i elektroniczne 1.3. rzyrządy i metody pomiarowe 1.4. Obwody prądu stałego 1.5. Obwody prądu zmiennego 1.6. Elektroniczne elementy bierne i elementy półprzewodnikowe 1.7. ezpieczeństwo i higiena pracy w procesach pracy związanych z układami elektronicznymi 1.8. Układy analogowe 1.9. Układy cyfrowe 1.1. WROWADZENIE DO ODSTAW ELEKTROTEHNIKI i ELEKTRONIKI oziom wymagań Uszczegółowione efekty kształcenia Kategoria programow Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: taksonomiczna ych ( lub Materiał kształcenia ) KZ(E.a)(1)1. zastosować pojęcia związane z prądem elektrycznym wielkości fizyczne i jednostki w KZ(E.a)(1)2. posłużyć się wielkościami fizycznymi stosowanymi w elektrotechnice KZ(E.a)(1)4. posłużyć się pojęciami dotyczącymi elementów obwodu elektrycznego KZ(E.a)(2)1. określić zjawiska zachodzące w polu elektrycznym KZ(E.a)(2) 2. wyjaśnić zjawiska zawiązane z prądem stałym KZ(E.a)(2) 3. wyjaśnić zjawiska zawiązane z prądem zmiennym KZ(E.a)(1)3. uzasadniać warunki przepływu prądu elektrycznego w obwodzie elektrycznym elektrotechnice, pole elektryczne (elektryzowanie się ciał, przenikalność elektryczna, natężenie pola, potencjał i napięcie, przewodnik w polu elektrycznym, pojemność elektryczna, kondensatory) pole magnetyczne (indukcja i strumień magnetyczny, natężenie pola magnetycznego, magnesowanie materiałów, indukcja elektromagnetyczna, indukcyjność własna i wzajemna, prądy wirowe) prąd elektryczny (prawo Ohma, moc, energia, prąd w różnych środowiskach) źródła energii elektrycznej lanowane zadania (ćwiczenia) Test sprawdzający (podsumowujący) dział programowy, powinien składać się z 15 zadań, które rozwiązują wszyscy uczniowie. Test umożliwia zobiektywizowanie oceny osiągnięć uczniów i daje nauczycielowi czytelną informację o stopniu opanowania poszczególnych partii materiału. rzykładowe zadanie:

28 Magnes porusza się w zaznaczonym kierunku. Który kierunek prądu elektrycznego jest poprawny i dlaczego? Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w sali lekcyjnej Środki dydaktyczne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w sali lekcyjnej: wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i ze skanerem oraz z projektorem multimedialnym (opcjonalnie - tablicą multimedialną),, zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, komputerowe programy demonstracyjne i symulacyjne, czasopisma branżowe, katalogi, schematy ideowe i montażowe. Zalecane metody dydaktyczne Szczególnie zalecana jest metoda tekstu przewodniego. Może być zastosowana również metoda dyskusji dydaktycznej i metoda ćwiczeń. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: zbiorowa praca jednolita (praca z całą klasą, praca w grupach), zbiorowa praca zróżnicowana. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Metody sprawdzania efektów kształcenia: testy wielokrotnego wyboru, odpowiedzi ustne. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia Różnicowanie kształcenia jest niezbędne, by poszczególnym uczniom zapewnić stymulację rozwoju na miarę ich możliwości i potrzeb. Wszyscy uczniowie powinni spełnić wymagania określone w podstawie programowej, więc dostosowywanie ich ma polegać na stworzeniu uczniom warunków optymalnych do spełnienia tych wymagań. Wskazane jest, aby przygotować zadania i ćwiczenia o zróżnicowanym poziomie trudności dostosowanym do możliwości i potrzeb uczniów uwzględniając ich zainteresowania i zdiagnozowane ograniczenia. Należy zwrócić uwagę na to, aby uczniowie o różnych preferowanych typach uczenia się byli aktywni podczas zajęć i otrzymali materiały ćwiczeniowe odpowiednie do swoich możliwości i preferencji 1.2. Technologia i materiałoznawstwo elektryczne i elektroniczne

29 Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: KZ(E.a)(1)5. rozpoznać materiały stosowane w elektrotechnice i elektronice KZ(E.a)(6)1. rozpoznać elementy oraz układy elektryczne na podstawie symbolu i parametrów KZ(E.a)(6)2. rozpoznać elementy oraz układy elektryczne na podstawie wyglądu i oznaczeń KZ(E.a (6)3 rozpoznać elementy oraz układy elektroniczne na podstawie na podstawie symbolu i parametrów KZ(E.a)(8)1 rozróżnić parametry elementów oziom wymagań programowy ch ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia materiały stosowane w elektrotechnice i elektronice, (właściwości, produkcja) dokumentacja techniczna urządzeń (schematy ideowe i montażowe), montaż urządzeń i elektronicznych (płytki drukowane, połączenia elektryczne, złącza, sposoby montażu, lutowanie) elementy w elektrotechnice (oznaczenia) montaż mechaniczny (obudowy, radiatory, połączenia mechaniczne) lanowane zadania (ćwiczenia) Zadanie praktyczne polegające na odczytaniu wartości parametrów kondensatorów. Odczytaj i omów parametry 5 różnych kondensatorów i cewek.. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w sali lekcyjnej Środki dydaktyczne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w sali lekcyjnej: wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i ze skanerem oraz z projektorem multimedialnym (opcjonalnie - tablicą multimedialną), podstawowe przyrządy pomiarowe i elementy elektryczne i elektroniczne, zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, komputerowe programy demonstracyjne i symulacyjne, czasopisma branżowe, katalogi, schematy ideowe i montażowe. Zalecane metody dydaktyczne Dział programowy wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem tekstu przewodniego, dyskusji dydaktycznej, (gdyż są optymalne do uzyskania najlepszych efektów kształcenia) Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: zbiorowa praca jednolita (praca z całą klasą, praca w grupach), ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Metody sprawdzania efektów kształcenia: testy wielokrotnego wyboru, odpowiedzi ustne w oparciu o zademonstrowane elementy Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Różnicowanie kształcenia jest niezbędne, by poszczególnym uczniom zapewnić stymulację rozwoju na miarę ich możliwości i potrzeb. Wszyscy uczniowie powinni spełnić wymagania określone w podstawie programowej, więc dostosowywanie ich ma polegać na stworzeniu uczniom

30 warunków optymalnych do spełnienia tych wymagań. Wskazane jest, aby przygotować zadania i ćwiczenia o zróżnicowanym poziomie trudności dostosowanym do możliwości i potrzeb uczniów uwzględniając ich zainteresowania i zdiagnozowane ograniczenia. Należy zwrócić uwagę na to, aby uczniowie o różnych preferowanych typach uczenia się byli aktywni podczas zajęć i otrzymali materiały ćwiczeniowe odpowiednie do swoich możliwości i preferencji 1.3. rzyrządy i metody pomiarowe Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: KZ(E.a)(14)2. dobrać przyrządy do pomiaru parametrów układów KZ(E.a)(14)3. dobrać metodę do pomiaru parametrów układów elektronicznych KZ(E.a)(14)4. dobrać przyrządy do pomiaru parametrów układów elektronicznych oziom wymagań programowy ch ( lub ) Kategoria taksonomiczna KZ(E.a)(14)5. narysować schemat układu pomiarowego Materiał kształcenia analiza wyniku pomiaru mierniki analogowe, mierniki cyfrowe, generatory pomiarowe, oscyloskopy, przetworniki pomiarowe, lanowane zadania (ćwiczenia) Test sprawdzający (podsumowujący) dział programowy, powinien składać się z 15 zadań, które rozwiązują wszyscy uczniowie. Test umożliwia zobiektywizowanie oceny osiągnięć uczniów i daje nauczycielowi czytelną informację o stopniu opanowania poszczególnych partii materiału. rzykładowe zadanie: rzeprowadź obliczenia i wskaż odpowiedź. Na przedstawionym ekranie oscyloskopu, chcemy oglądać sygnał sinusoidalny o wartości skutecznej 5 V. Aby przedstawić, pełny przebieg sygnału, rozdzielczość pionową musimy ustawić równą: A. 0,5 V/div. 0,7 V/div. 1 V/div D. 1,5 V/div Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne

31 Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w sali lekcyjnej Środki dydaktyczne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w sali lekcyjnej: wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i ze skanerem oraz z projektorem multimedialnym (opcjonalnie - tablicą multimedialną, zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, komputerowe programy demonstracyjne i symulacyjne, czasopisma branżowe, katalogi, schematy ideowe i montażowe. Zalecane metody dydaktyczne Dział programowy wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem tekstu przewodniego, dyskusji dydaktycznej, metody ćwiczeń. (gdyż są optymalne do uzyskania najlepszych efektów kształcenia). Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: zbiorowa praca jednolita (praca z całą klasą, praca w grupach), zbiorowa praca zróżnicowana. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Metody sprawdzania efektów kształcenia sprawdzian kształtujący /podsumowujące/, odpowiedzi ustne. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Różnicowanie kształcenia jest niezbędne, by poszczególnym uczniom zapewnić stymulację rozwoju na miarę ich możliwości i potrzeb. Wszyscy uczniowie powinni spełnić wymagania określone w podstawie programowej, więc dostosowywanie ich ma polegać na stworzeniu uczniom warunków optymalnych do spełnienia tych wymagań. Wskazane jest, aby przygotować zadania i ćwiczenia o zróżnicowanym poziomie trudności dostosowanym do możliwości i potrzeb uczniów uwzględniając ich zainteresowania i zdiagnozowane ograniczenia. Należy zwrócić uwagę na to, aby uczniowie o różnych preferowanych typach uczenia się byli aktywni podczas zajęć i otrzymali materiały ćwiczeniowe odpowiednie do swoich możliwości i preferencji 1.4. Obwody prądu stałego Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: KZ(E.a)(2)4. zanalizować zjawiska zawiązane z prądem stałym KZ(E.a)(5)1. obliczyć wartości wielkości w obwodach z zastosowaniem podstawowych praw elektrotechniki KZ(E.a)(5)3. oszacować wartości wielkości w obwodach z zastosowaniem podstawowych prawa elektrotechniki oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia elementy obwodu prawa Kirchhoffa obwody nierozgałęzione obwody rozgałęzione obliczanie obwodów (metoda przekształcania, metoda praw