9319/15 bc/mw/mak 1 DG D 2C

Transkrypt

1 Rada Unii Europejskiej Bruksela, 12 czerwca 2015 r. (OR. en) 9319/15 NOTA DO PUNKTU I/A Od: Do: Nr poprz. dok.: 9409/15 Dotyczy: Sekretariat Generalny Rady Komitet Stałych Przedstawicieli (część II)/Rada FREMP 120 ECOFIN 415 JAI 387 INF 98 POLGEN 85 JUSTCIV 132 ASILE 10 MI 352 COHOM 46 SOC 378 COPEN 140 VISA 198 CULT 34 COMPET 292 DATAPROTECT 92 DIGIT 48 DROIPEN 52 CYBER 43 Projekt konkluzji Rady w sprawie stosowania Karty praw podstawowych w 2014 r. Przyjęcie 1. 8 maja Komisja przedstawiła Sprawozdanie ze stosowania Karty praw podstawowych UE za 2014 r. (zwanej dalej Kartą ) 1 zawierające informacje o tym, w jaki sposób Unia Europejska i jej państwa członkowskie wdrażały Kartę w 2014 r maja 2015 r. zarząd Agencji Praw Podstawowych UE (zwanej dalej Agencją ) przyjął roczne sprawozdanie za 2014 r. 2, w którym uwydatniono wyzwania i osiągnięcia związane z prawami podstawowymi w 2014 r. z perspektywy tej Agencji. 1 2 Dok. 8707/15 + ADD 1. Dok. 8988/ /15 bc/mw/mak 1 DG D 2C PL

2 3. Na podstawie tych sprawozdań prezydencja opracowała projekt konkluzji w sprawie stosowania Karty w 2014 r. Grupa Robocza ds. Praw Podstawowych, Praw Obywatelskich i Swobodnego Przepływu Osób omówiła wspomniane sprawozdania na posiedzeniu 27 maja 2015 r., a projekt konkluzji na posiedzeniach 27 maja i 9 czerwca 2015 r. 4. W wyniku tych dyskusji osiągnięto porozumienie co do tekstu konkluzji w wersji przedstawionej w załączniku do niniejszej noty. 5. W związku z powyższym Coreper jest proszony o zwrócenie się do Rady, by przyjęła te konkluzje w wersji przedstawionej w załączniku. 9319/15 bc/mw/mak 2 DG D 2C PL

3 ZAŁĄCZNIK PROJEKT KONKLUZJI RADY W SPRAWIE STOSOWANIA KARTY PRAW PODSTAWOWYCH W 2014 R. I. WPROWADZENIE 1. Rada wyraża zadowolenie z opracowanego przez Komisję Sprawozdania ze stosowania Karty praw podstawowych UE za 2014 r. (zwanej dalej Kartą ) 3, w którym przedstawiono, w jaki sposób Unia Europejska i jej państwa członkowskie wdrażały Kartę w 2014 r. 2. Rada z zadowoleniem przyjmuje również roczne sprawozdanie Agencji Praw Podstawowych UE (zwanej dalej Agencją ) za 2014 r. 4, w którym uwydatniono wyzwania i osiągnięcia związane z prawami podstawowymi w 2014 r. z perspektywy tej Agencji. Rada ponownie stwierdza, że dane zbierane przez Agencję na temat określonych zagadnień oraz opinie wydawane zgodnie z jej zakresem zadań pozostają dla instytucji UE i jej państw członkowskich ważnym narzędziem w kwestiach związanych z wdrażaniem prawa Unii. II. POSZANOWANIE I PROPAGOWANIE PRAW PODSTAWOWYCH PRZEWIDZIANYCH W KARCIE a) Wiedza o Karcie 3. Od momentu, gdy Karta stała się dokumentem prawnie wiążącym, minęło pięć lat. Rada zauważa, że pod względem prawnym Karta stopniowo zyskuje na znaczeniu, o czym świadczy coraz bogatsze orzecznictwo na szczeblu krajowym i unijnym. Rada zwraca uwagę na to, jak istotna jest Karta i jak ważne jest jej ścisłe stosowanie i wdrażanie na szczeblu unijnym i krajowym, oraz podkreśla, że wciąż konieczne jest regularne i systematyczne analizowanie stosowania Karty jako podstawowego instrumentu prawnego dotyczącego praw podstawowych w UE. Rada ponawia swoje zobowiązanie do przeprowadzania corocznych debat każdorazowo pod wydaniu przez Komisję sprawozdania ze stosowania Karty. 3 4 Dok. 8707/15 + ADD 1. Dok. 8988/ /15 bc/mw/mak 3

4 4. Rada przyznaje, że prawa podstawowe muszą być stale i w sposób kompleksowy uwzględniane w procedurze decyzyjnej i ustawodawczej. Rada przypomina o tym, że w 2014 r. zaktualizowała swoje wskazówki dotyczące metodyki, jaką organy przygotowawcze Rady powinny stosować przy sprawdzaniu zgodności wniosków ustawodawczych z prawami podstawowymi 5, i zorganizowała szkolenia propagujące stosowanie tych wskazówek. Podkreśla też, że przeprowadzone zostaną kolejne szkolenia i działania popularyzatorskie, po to by zwiększyć ochronę praw podstawowych na wszystkich szczeblach prac Rady. W tym kontekście Rada wyraża zadowolenie z niedawno przyjętych: wytycznych 6 dotyczących lepszego stanowienia prawa, komunikatu pt. Program UE Lepsze wyniki dzięki lepszemu stanowieniu prawa 7 oraz wniosku dotyczącego porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa Rada podkreśla zasadniczą rolę, jaką odgrywa Agencja w zwiększaniu wiedzy o prawach przewidzianych w Karcie, o jej zakresie oraz o tym, gdzie należy się zwracać w kwestiach związanych prawami podstawowymi. Z zadowoleniem należy przyjąć zestawy praktycznych narzędzi, takich jak aplikacja Charterpedia oraz projekt CLARITY. Powinny być one dalej rozwijane. 6. Rada przypomina o międzynarodowej konferencji zorganizowanej 28 i 29 kwietnia 2015 r. w Rydze przez prezydencję łotewską. Konferencja ta poświęcona była roli Karty w procedurze ustawodawczej UE i jej zastosowaniu w orzecznictwie Unii Europejskiej, a w szczególności wpływowi Karty na przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości. W tym kontekście Rada odnotowuje, że należy nadal propagować szkolenie i dzielenie się najlepszymi praktykami w zakresie stosowania Karty na szczeblu krajowym i unijnym. 7. Rada z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja planuje zainicjować coroczne sympozja dotyczące aktualnej sytuacji w dziedzinie praw podstawowych w Unii. Pierwsze tego rodzaju spotkanie ma się odbyć w październiku 2015 r. i być poświęcone tolerancji i szacunkowi zapobieganiu i zwalczaniu zachowań antysemickich i antymuzułmańskich Dok. 5377/15. Dok. 9079/15 ADD 2. Dok. 9079/15. Dok. 9121/ /15 bc/mw/mak 4

5 8. Uwzględniając obowiązek poszanowania praw podstawowych wynikający z Karty, Rada z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja zapowiedziała podjęcie kroków, które pozwolą uzmysłowić państwom członkowskim, jak ważne jest stosowanie Karty przy zarządzaniu europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi. b) Bezpieczeństwo 9. Rada z zadowoleniem przyjmuje fakt, że konieczność pełnego przestrzegania praw podstawowych jest pierwszą z pięciu kluczowych zasad Europejskiej agendy bezpieczeństwa przedstawionej przez Komisję Bezpieczeństwo i poszanowanie praw podstawowych to cele polityczne, które są spójne i komplementarne. Biorąc pod uwagę coraz większe zagrożenie ze strony terroryzmu oraz poważnej i zorganizowanej przestępczości transgranicznej, w tym cyberprzestępczości, kwestia bezpieczeństwa ma istotne znaczenie dla zapewnienia wszystkim osobom możliwości korzystania z praw podstawowych. Państwa członkowskie i UE muszą współpracować w celu zadbania o to, by wszystkie środki w dziedzinie bezpieczeństwa były zgodne z zasadą konieczności, proporcjonalności i legalności, a jednocześnie by istniały odpowiednie gwarancje służące zapewnieniu rozliczalności, a także sądowe środki odwoławcze. Proporcjonalny i uzasadniony sposób reagowania sprzyja także pokojowym, integracyjnym i zróżnicowanym społeczeństwom, w jego ramach zaś od początku uwzględnia się poszanowanie praw podstawowych w planowaniu i wdrażaniu działań związanych ze zwalczaniem terroryzmu i innych działań z zakresu egzekwowania prawa. c) Rasizm i ksenofobia 11. Rada wyraża zaniepokojenie w związku z coraz częstszymi w całej UE przypadkami czynów rasistowskich i ksenofobicznych i potępia takie czyny. 9 Zob. komunikat Komisji (2015) 185 final, pt. Europejska agenda bezpieczeństwa : /15 bc/mw/mak 5

6 12. Rada przypomina o tym, że propagowanie obejmującej wszystkich tolerancji, integracji oraz wspólnych wartości, w połączeniu ze zwiększaniem wiedzy o przysługujących wszystkim prawach podstawowych, to istotne gwarancje, by w naszych zróżnicowanych społeczeństwach nie nasilały się rasizm i ksenofobia. 13. Rada zwraca się do państw członkowskich o pełne wykonanie decyzji ramowej 2008/913/WSiSW w sprawie zwalczania pewnych form i przejawów rasizmu i ksenofobii za pomocą środków prawnokarnych. d) Azyl i migracja 14. Rada odnotowuje Europejski program w zakresie migracji 10 i z zadowoleniem przyjmuje fakt, że podkreślono w nim, jak ważne jest przestrzeganie praw podstawowych w unijnej polityce azylowej i imigracyjnej na wszystkich etapach, od przybycia migrantów i azylantów do UE, poprzez ich integrację, aż po powrót osób, które nie uzyskały prawa do pozostania w UE. 15. W związku z tym Rada zachęca państwa członkowskie do ścisłego wdrażania dorobku prawnego w dziedzinie azylu i migracji, w tym do poszanowania procedur i norm, które umożliwiają Europie zapewnienie humanitarnego i godnego traktowania oraz proporcjonalne stosowanie środków przymusu, zgodnie z prawami podstawowymi i zasadą non-refoulement, oraz do zwiększenia ochrony praw podstawowych azylantów, ze zwróceniem szczególnej uwagi na potrzeby słabszych grup, takich jak dzieci. W tym kontekście do poprawy poszanowania praw podstawowych migrantów i azylantów mogłyby się przyczynić odpowiednie środki współpracy służące państwom członkowskim zmagającym się ze znaczną presją migracyjną. e) Jednolity rynek cyfrowy 16. Rada podziela obawy Komisji co do skutecznej ochrony praw podstawowych w otoczeniu cyfrowym. 10 COM(2015) 240 final, dok. 8961/ /15 bc/mw/mak 6

7 17. Ochrona danych osobowych zagwarantowana w art. 9 Karty ma kluczowe znaczenie i powinna zostać wzmocniona poprzez przyjęcie pakietu dotyczącego reformy ochrony danych, który jest obecnie przedmiotem negocjacji. 18. Ponadto Rada z zainteresowaniem odnotowuje przyjęcie przez Komisję 6 maja 2015 r. Strategii jednolitego rynku cyfrowego dla Europy 11. f) Spójność polityki wewnętrznej i zewnętrznej 19. Rada przywołuje swoje konkluzje z 5 i 6 czerwca 2014 r., w szczególności w sprawie spójności między wewnętrznymi a zewnętrznymi aspektami ochrony i promowania praw człowieka w Unii Europejskiej, i z zadowoleniem przyjmuje współpracę, prowadzoną zwłaszcza w formie wymiany informacji, między działającymi w Radzie grupami roboczymi: ds. Praw Podstawowych, Praw Obywatelskich i Swobodnego Przepływu Osób oraz ds. Praw Człowieka 12. g) Dyrektywa dotycząca ofiar przestępstw 20. Rada przypomina o tym, że 15 listopada 2015 r. mija termin transpozycji dyrektywy dotyczącej ofiar przestępstw (2012/29/UE), i zachęca wszystkie państwa członkowskie do przygotowania środków ustawodawczych i politycznych w celu zapewnienia pełnego wdrożenia tej dyrektywy COM (2015) 192 final, dok. 8672/15. Ostatnie wspólne posiedzenie zostało zorganizowane 8 czerwca 2015 r. i dotyczyło zintegrowanych systemów ochrony dzieci oraz zwalczania rasizmu i ksenofobii. 9319/15 bc/mw/mak 7

8 h) Prawa dziecka 21. Rada z zadowoleniem przyjmuje projekty badawcze dotyczące praw dziecka podjęte przez Agencję 13 i przywołuje swoje konkluzje z 4 i 5 grudnia 2014 r. w sprawie promowania i ochrony praw dziecka 14. W następstwie tych konkluzji Grupa Robocza ds. Praw Podstawowych, Praw Obywatelskich i Swobodnego Przepływu Osób oraz Grupa Robocza ds. Praw Człowieka 8 czerwca 2015 r. przeprowadziły debatę na temat systemów ochrony dzieci w ramach działań następczych po 9. posiedzeniu Europejskiego forum na rzecz praw dziecka, które odbyło się 3 i 4 czerwca 2015 r. w Brukseli. III. PRZYSTĄPIENIE UE DO EKPC 22. Rada podziela opinię Komisji, że przystąpienie do Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (EKPC) pozostaje kwestią najwyższej wagi i że wzmocni to podstawowe wartości, zwiększy skuteczność prawa UE oraz poprawi spójność ochrony praw podstawowych w Europie. 23. Rada potwierdza swoje zdecydowane zobowiązanie na rzecz przystąpienia UE do EKPC zgodnie z wymogami traktatów oraz zachęca Komisję będącą unijnym negocjatorem, by przyspieszyła analizę dotyczącą działań, które należy podjąć w związku z opinią 2/13 Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej Na przykład projekty: wymiar sprawiedliwości przyjazny dziecku: opieka nad dziećmi będącymi ofiarami handlu ludźmi: Dok / /15 bc/mw/mak 8