Projekt Jestem przedszkolakiem współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

Transkrypt

1 Raport końcowy z ewaluacji projektu Jestem przedszkolakiem realizowanego w ramach konkursu UDA-POKL /10-00 współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

2 Metryka projektu: Tytuł projektu Jestem przedszkolakiem Źródło finansowania Europejski Fundusz Społeczny Program Program Operacyjny Kapitał Ludzki Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.1 Wyrównanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty Poddziałanie Zmniejszenie nierówności w stopniu upowszechniania edukacji przedszkolnej Numer wniosku UDA-POKL /10-00 Data podpisania umowy r. Okres realizacji Wartość dofinansowania zł % dofinansowania 9 Cel realizacji Stworzenie warunków równych szans edukacyjnych poprzez objecie edukacją przedszkolną 2 grup po 20 dzieci w wieku 3-5 lat szczególnie z dysfunkcjami i deficytami rozwojowymi, głównie z rodzin dysfunkcyjnych, niewydolnych wychowawczo o niskim statusie ekonomicznym z terenu gminy Podgórzyn Zasięg terytorialny województwo dolnośląskie

3 Raport zawiera: Ogólne założenia metodologiczne. Organizacja badań związanych z ewaluacją Uzyskane wyniki Podsumowanie i wnioski Ponadto, dodatkowo przygotowano prezentację multimedialną i zgromadzono dokumentację fotograficzną ukazującą m.in. umiejętności i wytwory dzieci będących uczestnikami projektu. Podgórzyn, czerwiec 2012r.

4 Ogólne założenia metodologiczne. Organizacja badań związanych z ewaluacją. Ewaluacji projektu dokonano głównie w oparciu o teoretyczne podstawy metodologiczne wynikające z założeń monografii pedagogicznej i metody indywidualnych przypadków. Podstawowymi technikami badań były: ankietowanie anonimowe, wywiady jawne nieskategoryzowane oraz analiza dokumentów i materiałów. Głównymi narzędziami badawczymi były kwestionariusze ankiet dla rodziców oraz kwestionariusze wywiadów przeprowadzonych z osobami prowadzącymi zajęcia oraz zarządzającymi projektem. Głównym celem ewaluacji było określenie stopnia realizacji i założeń planowanych do osiągnięcia twardych i miękkich rezultatów projektu. W szczególności chodziło o ukazanie postępu w rozwoju dzieci w kontekście ich przygotowania do podjęcia w przyszłości nauki w szkole, korygowanie indywidualnych deficytów rozwojowych, budzenie zainteresowania nauką. Istotnym zadaniem ewaluacji było też ukazanie ewentualnych możliwości jeszcze bardziej efektywnej pracy z dziećmi prowadzonej w przedszkolu. Kolejnymi, głównymi czynnościami w ewaluacji były: opracowanie wytycznych dla nauczycieli (osób) prowadzących zajęcia oraz zarządzających projektem ( sierpień, wrzesień 2010 r. i aktualizacja we wrześniu 2012r.), dzięki czemu ułatwione było m.in. prowadzenie przez nich obserwacji postępów dzieci oraz ocena rezultatów projektu opracowanie projektów kwestionariuszy ankiet dla rodziców oraz wytycznych do wywiadów z nauczycielami i zarządzającymi projektem, dzięki czemu m.in. ukierunkowano obserwację rodziców (listopad 2010 i listopad 2012r. r.) gromadzenie danych i przeprowadzenie badań zgodnie z ich harmonogramem (IX 2010 VI 2011r. i VIII 2011 VI 2012r.) opracowanie końcowego raportu ewaluacyjnego (czerwiec 2012 r.). Łącznie w badaniach wzięli udział wszyscy rodzice oraz nauczyciele i osoby związane z zarządzaniem projektem.

5 Uzyskane wyniki Projekt Jestem przedszkolakiem Rezultaty twarde projektu Podstawą określenia rezultatów twardych projektu była analiza dokumentacji przedszkola, a w tym m.in. dzienników zajęć, kart indywidualnych pracy logopedy, muzykoterapeuty, specjalisty zajęć arteterapii i kinezjologii edukacyjnej, nauczyciela gimnastyki korekcyjnej itp. Formą uzupełnienia i potwierdzenia uzyskanych z dokumentów informacji były dane pochodzące od osób zarządzających projektem i nauczycieli. Zbiorcze zestawienie rezultatów prezentuje tabela. Tabela Informacja o realizacji rezultatów twardych projektu l.p. Założenia projektu Informacje o 1. Udział 44 dzieci z terenu gminy Podgórzyn 2. indywidualne teczki diagnostyczne 44 szt. realizacji Zrealizowano o 4 dzieci więcej wg założeń Założono o 4 więcej niż zakładano 3. arkusze ewaluacji każdego dziecka Założono o 4 więcej 4. teczki z wytworami prac dzieci, zdjęcia, niż zakładano Założono o 4 więcej niż zakładano 5. spotkania promocyjno-rekrutacyjne Zrealizowano wg 6. komplety materiałów szkoleniowych dla rodziców założeń 2 spotkania Zrealizowano wg założenia 7. powstanie strony internetowej Zrealizowano wg 8. Autorski program wychowania przedszkolnego założenia Zrealizowano wg założenia Sposób potwierdzenia Dokumentacja projektu (dzienniki zajęć) Dokumentacja w przedszkolu Dokumentacja pracy specjalistów Dokumentacja przedsięwzięcia Dokumentacja fotograficzna i sprawozdania Scenariusze spotkań, dokumentacja fotograficzna, sprawozdania Program w dokumentacji projektu

6 9. Szkolenia dla rodziców Zrealizowano wg założenia 10. Zakup aparatu fotograficznego, Zakupiono wg planu laptopa, kserokopiarki, pianina cyfrowego 11. Realizacja 1520 godzin zajęć z Zrealizowano 1760 dziećmi z wychowania więcej niż przedszkolnego planowano 115,79% 12. Realizacja 701 godzin zajęć Zrealizowano specjalistycznych z dziećmi zgodnie z planem Dokumentacja w przedszkolu Zakupy przechowywane w przedszkolu Dokumentacja projektu, dzienniki zajęć Dokumentacja projektu, dzienniki zajęć. Z analizy danych zawartych w tabeli wynika, że poziom realizacji zadań określanych jako rezultaty projektu należy ocenić bardzo wysoko. Świadczy o tym zarówno liczba uczestników poszczególnych przedsięwzięć (kilkakrotnie przekraczana), wartościowa i różnorodna tematyka szczegółowa, jak również wysoki poziom sprawowanej opieki o czym świadczyć może np. brak jakichkolwiek zdarzeń mogących negatywnie wpłynąć na bezpieczeństwo dzieci. Rezultaty miękkie a cele projektu Oceny poziomu rezultatów miękkich projektu dokonano głównie w oparciu o analizę informacji uzyskanych z ankiet wypełnianych przez rodziców oraz na podstawie obserwacji dzieci, wywiadów oraz sprawozdań i raportów nauczycieli sporządzonych cyklicznie i ze spotkań podsumowujących kolejne działania projektowe. Istotną część informacji pochodzi też od osób zarządzających projektem.

7 Realizacja celów szczegółowych projektu Stopień realizacji szczegółowych celów projektu zostanie przedstawiony głównie w oparciu o analizę informacji zawartych w ankietach wypełnionych przez rodziców (60 osób) dzieci. Uzupełnione zostaną one treściami pochodzącymi od osób prowadzących zajęcia oraz z dokumentacji projektu. Zapobieganie i koordynowanie wad postawy u dzieci Informacje na temat liczby dzieci, u których nastąpiła korekta i zapobieganie wadom postawy ilustruje wykres 1. Wykres 1. Zajęcia z gimnastyki korekcyjnej - Liczba dzieci (dane w procentach), u których działania podjęte w przedszkolu służyły zapobiegnięciu i korekcie wad postawy w opinii rodziców. Gimnastyka korekcyjna 6 55% % 6% tak raczej tak raczej nie nie trudno powiedzied 2% 9% Z wykresu 1. wynika, iż zdaniem 28% rodziców (dotyczy to 6 dzieci) nastąpiło wyraźne zapobiegnięcie i skorygowanie wad postawy, a 55% (11 dzieci) rodziców wskazało na odpowiedź raczej tak. Tylko 2% rodziców stwierdziło, że nie zauważyli żadnej poprawy w tym zakresie u swoich dzieci, a 9% badanych miało trudności z udzieleniem jakiejkolwiek. odpowiedzi na pytanie z tym związane. Przedstawione informacje wskazują, że rezultaty

8 miękkie projektu w tym zakresie zostały w pełni osiągnięte a nawet można stwierdzić, iż uzyskane wyniki znacznie przekroczyły stawiane wcześniej oczekiwania. Korekta wad wymowy u dzieci Informacja na temat liczby dzieci u których nastąpiła korekta wad wymowy ilustruje wykres 2. Wykres 2 Zajęcia z logoterapii analiza obserwacji prowadzonych przez specjalistę logopedę Logoterapia 85% dziewczynki chłopcy Z wykresu 2 wynika, że w okresie realizacji całego projektu aż 9 dziewczynek uczestniczących w zajęciach skorygowało wady wymowy (21 dziewczynek) i 85% chłopców ( 17 chłopców). Tak wyraźna korekta wad wymowy wpłynie na wyrównanie szans edukacyjnych dzieci podejmujących naukę w szkole w klasie pierwszej. Z analizy danych wynika, że zaledwie u dwóch chłopców i jednej dziewczynki nie udało się zupełnie skorygować deficytów. Niewątpliwie na to miała wpływ niekonsekwentna praca i brak ćwiczeń utrwalających w domu dziecka.

9 Rozwój zdolności muzyczno-ruchowych Zebrane informacje dotyczące skali rozwoju zdolności muzyczno-ruchowych ilustruje wykres 3. Wykres 3 zajęcia z muzykoterapii 10 Zdolności muzyczno - rytmiczne rozwinęły się 1 nie rozwinęły się Z danych zawartych na wykresie 3 wynika, że aż u 9 dzieci zauważono rozwój zdolności muzyczno-rytmicznych. Przejawiały się one zdaniem nauczyciela najczęściej w: lepszym poczuciu rytmu większym zainteresowaniu muzyką lepszej koordynacji ruchów bardziej aktywnym uczestnictwie w tańcu oraz solowym i zbiorowym śpiewie poznaniu przez dzieci wielu nowych tańców zabaw i piosenek rozwojem umiejętności relaksacyjnych i rozluźniających wyciszeniem napięć nerwowych.

10 Rozwój zdolności i umiejętności manualnych i plastycznych Zebrane informacje dotyczą skali rozwoju zdolności i umiejętności plastycznych i manualnych dzieci. Ilustruje to wykres 4. Wykres 4 zajęcia z arteterapii 10 Zdolności manualno - plastyczne rozwinęły się nie rozwinęły się Przedstawione dane wskazują, że 10 dzieci w okresie 2 lat trwania projektu ( 24 dziewczynek i 20 chłopców) wyraźnie poprawiło i doskonaliło umiejętności manualne i plastyczne. Dzieci usprawniły swoje rączki poprzez wycinanie, rysowanie, lepienie, malowanie. Będzie to miało pozytywny wpływ na wsparcie słabych stron dziecka i na lepszy start na drodze edukacji w szkole. Rozwój w zakresie mówienia Zbiorcze informacje na temat opinii rodziców co do poprawy w zakresie mowy dzieci przedstawia wykres 5.

11 Wykres 5 zajęcia wychowania przedszkolnego i kinezjologii edukacyjnej Nauczyciele stwierdzają, że nastąpiła poprawa i rozwój mowy u dzieci Poprawa w zakresie mówienia % 2 tak raczej tak raczej nie nie trudno powiedzied 5% Z danych zawartych na wykresie 5 wynika, że 35% dzieci wyraźnie wskazuje na poprawę w zakresie mówienia. 6 dzieci rozwinęło swoją mowę znacznie, ani jedno dziecko nie zatrzymało się na poziomie mowy (wg. stanu na początku uczestnictwa w projekcie), a jedynie 8% dzieci trudno jest stwierdzić poziom rozwoju lub jest on minimalny. Tu dodać należy, iż poprawa mowy dzieci zdaniem nauczycieli wiązała się ściśle z poprawą ich słuchu fonematycznego. Przejawiało się to najczęściej w: niezamienianiu głosek w wyrazach śmielszym wypowiadaniu się bardziej wyraźną (poprawną) wymową słów, które dotychczas sprawiały dzieciom kłopoty wyraźnej i poprawnej wymowie różnych głosek takich jak l czy r częstszym wypowiadaniu się pełnymi zdaniami

12 bogatszym słownictwie. Przejawy te potwierdzają informacje zawarte na wykresach 6 i 7 obrazujących odpowiedzi rodziców udzielone w ankiecie. Wykres 6 - Opinie rodziców co do poszerzenia zakresu słownictwa dzieci 10 Zasób słów u dziecka pod wpływem uczęszczania do przedszkola % 5% poszerzył się jest taki sam inna odpowiedź Wykres 7 - Opinie rodziców co do wypowiedzi dzieci pod wpływem uczęszczania do przedszkola

13 10 8 Wypowiedzi dziecka pod wpływem uczęszczania do przedszkola stały się: pełniejsze i bardziej poprawne 1 nie uległy zmianie inna odpowiedź Przedstawione informacje świadczą, że w zakresie poprawy wymowy i słuchu fonematycznego dzieci cele zostały w pełni osiągnięte. Zakładano bowiem poprawę u ok. 8 dzieci a wystąpiła ona u ponad 9 przedszkolaków. Rozwój procesów poznawczych Opinie co do rozwoju poszczególnych procesów poznawczych ilustruje wykres 8. Wykres 8 Rozwój procesów poznawczych w opinii rodziców zajęcia z wychowania przedszkolnego

14 10 Dzieki uczęszczaniu dziecka do przedszkola poprawiło się u niego m.in.: % 69% 55% 5 59% Z danych zawartych na wykresie 8 wynika, iż najwięcej rodziców zauważyło postępy u swoich dzieci w zakresie rozwoju myślenia i mowy a w najmniejszym stopniu w zakresie pamięci i koncentracji. Niższy poziom rozwoju pamięci i koncentracji wynika zapewne z ogólnego rozwoju dzieci w tym wieku. Należy jednak uznać za bardzo pozytywny fakt, iż zauważalny rozwój prawie wszystkich procesów nastąpił u ponad połowy dzieci uczęszczających do przedszkola. Taki wynik potwierdza również nauczyciel wychowania przedszkolnego. Wyniki takie ustalono na podstawie kart obserwacji dzieci i sprawozdań cyklicznych prezentowanych przez nauczycieli rodzicom dzieci. Wpłynęło to na osiągnięcie założonych celów szczegółowych projektu. Dzieci wzmocniły wiarę we własne możliwości, wyrównały deficyty rozwojowe a to z kolei wpłynie na lepszy start w klasie pierwszej. Zaangażowanie rodziców we wszechstronny rozwój dzieci i współpracę z przedszkolem Ocenę zaangażowania rodziców w pracę na rzecz rozwoju dziecka ilustruje wykres 9. Wykres 9. Wzrost zaangażowania rodziców w działalność przedszkola w opinii badanych

15 Nasze zaangażowanie w rozwój dziecka pod wpływem działalności przedszkola 24% jest takie same zwiększyło się 76% Z wykresu 9 wynika, że aż 76% rodziców zwiększyło swoje zaangażowanie we współpracę z przedszkolem. Skutkowało to też zdecydowanie większym zaangażowaniem ojców w proces edukacji dzieci (z 5% do 3). Bardzo prawdopodobne, że wynikło to z faktu, iż mieli oni możliwość częstszego i systematycznego korzystania z poradnictwa specjalistycznego prowadzonego prze logopedę i pozostałych specjalistów. Ponad to organizowane były szkolenia dla rodziców, dzięki którym wzrosła świadomość i waga edukacji przedszkolnej. Jak podano w odpowiedziach na otwarte pytanie w ankiecie uzyskali oni cały szereg różnorodnych korzyści takich jak: większy zasób wiedzy na temat wychowania, zdrowia i opieki nad dzieckiem lepsze rozumienie potrzeb i możliwości dzieci poznanie sposobów wspierania rozwoju określonych procesów (myślenia, mowy, pamięci) czy umiejętności u dzieci w domu.

16 Podsumowanie i wnioski Z przedstawionych oraz innych informacji wynika m.in., że: zarówno ogólne jak i szczegółowe cele projektu zostały w pełni zrealizowane w niektórych obszarach osiągnięte cele znacznie przekraczały wcześniej przyjęte zamierzenia fakt, że rezultaty twarde projektu zostały zrealizowane w szerszym niż w planowanym zakresie świadczy zapewne o wysokim poziomie podejmowanych przedsięwzięć i właściwym ich organizowaniu (liczba godzin zajęć z dziećmi 115,76%) rezultaty miękkie projektu w największym stopniu zostały zrealizowane w zakresie rozwoju zdolności muzyczno - rytmicznych, logopedycznych i ogólnorozwojowych oraz w odniesieniu do mowy dzieci realizacja zdań związanych z projektem przyczyniła się do poszerzenia zakresu współpracy przedszkola z rodzicami i zwiększyło to zaangażowanie ojców w proces edukacji dzieci personel przedszkola nawiązał współpracę z wieloma osobami i instytucjami i zdobył nowe doświadczenia co zapewne przyczyni się do wyższej jakości funkcjonowania placówki również w realizacji bieżących zadań realizacja projektu przyczyniła się do promocji przedszkola w lokalnym środowisku a gminy Podgórzyn w regionie uczęszczanie przez wszystkie dzieci do przedszkola miało pozytywny wpływ na ich ogólny rozwój a w przypadku prawie połowy dzieci rodzice uznali, iż był on bardzo duży co obrazuje wykres 10.

17 Wykres 10 - Wpływ uczęszczania dzieci do przedszkola na ich rozwój w opinii rodziców Ogólnie wpływ uczęszczania dziecka do przedszkola na jego rozwój oceniam, że był: 2% 2% 47% 49% bardzo duży duży trudno powiedzied niewielki żaden Z przedstawionych wyników ewaluacji oraz na podstawie innych informacji i materiałów zawartych w dokumentacji projektu wydaje się, iż można sformułować następujące wnioski i postulaty: rozpoczęte w ramach projektu zadania należy kontynuować w dalszej edukacji dzieci, gdyż pozwoli to na bieżące wykorzystanie nabytych umiejętności w dalszym ich rozwoju i właściwym przygotowaniu do nauki w szkole w przypadku dzieci, u których zauważono większe trudności lub zaburzenia należy niezwłocznie przeprowadzić bardziej specjalistyczne badania w celu zdiagnozowania ich przyczyn a w konsekwencji do ich usunięcia gdy występują jeszcze w początkowym stadium dla dzieci szczególnie uzdolnionych np. w zakresie muzyki i plastyki należy przeanalizować możliwość zrealizowania dodatkowych zajęć z tego zakresu lub rozważyć rozpoczęcie ich edukacji w szkole lub ognisku muzycznym i na dodatkowych zajęciach plastycznych

18 za wskazane uznaje się opracowanie monografii całości projektu co w przyszłości pomogłoby w opracowywaniu koncepcji podobnych przedsięwzięć i mogłoby stanowić cenne źródło informacji do wprowadzania usprawnień i udoskonaleń w ich realizacji.