Wymagania edukacyjne z biologii w klasie 7 szkoły podstawowej, na poszczególne oceny szkolne

Transkrypt

1 Wymagania edukacyjne z biologii w klasie 7 szkoły podstawowej, na poszczególne oceny szkolne Uczeń otrzyma ocenę celującą, jeżeli: opanuje w pełnym zakresie wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej, opanuje wiadomości i umiejętności ponadprogramowe, posługuje się bogatym słownictwem biologicznym, aktywnie uczestniczy w lekcji, uzyskuje maksymalne wyniki z prac pisemnych i odpowiedzi ustnych, odpowiada na dodatkowe pytania, potrafi wykorzystywać uzyskaną wiedzę na lekcjach innych przedmiotów oraz poza szkołą, trafnie analizuje i interpretuje oraz samodzielnie opracowuje i przedstawia informacje oraz dane pochodzące z różnych źródeł, trafnie analizuje zjawiska i procesy biologiczne, potrafi zaprojektować doświadczenie biologiczne i zinterpretować jego wyniki, formułuje problemy i rozwiązuje je w sposób twórczy, trafnie dobierając liczne przykłady. wyszukuje i krytycznie analizuje informacje z różnych źródeł dotyczące różnych dziedzin biologii analizuje różnice między poszczególnymi typami komórek oraz wykazuje związek ich budowy z pełnioną funkcją analizuje związek między budową a funkcją poszczególnych tkanek zwierzęcych wykazuje zależność między poszczególnymi układami narządów sprawnie posługuje się mikroskopem wyszukuje odpowiednie informacje i planuje doświadczenie wykazujące, że skóra jest narządem zmysłu wyszukuje w różnych źródłach informacje na temat chorób, profilaktyki i pielęgnacji skóry na przykładzie własnego organizmu wykazuje związek budowy kości z ich funkcją, charakteryzuje funkcje aparatu ruchu oraz wykazuje związek poszczególnych części szkieletu z funkcjonowaniem człowieka w środowisku na przykładzie własnego organizmu analizuje współdziałanie mięśni, ścięgien, kości i stawów w wykonywaniu ruchów analizuje zależność między rodzajami spożywanych pokarmów a funkcjonowaniem organizmu przygotowuje i prezentuje wystąpienie w dowolnej formie na temat chorób związanych z zaburzeniami przemiany materii analizuje związek przepływu krwi w naczyniach z wymianą gazową, wyszukuje i prezentuje w dowolnej formie materiały edukacyjne oświaty zdrowotnej na temat chorób społecznych: miażdżycy, nadciśnienia tętniczego i zawałów serca porównuje układ limfatyczny z układem krwionośnym wyszukuje odpowiednie informacje, planuje i samodzielnie przeprowadza doświadczenie wykazujące obecność CO2 w wydychanym powietrzu analizuje sposób magazynowania energii w organizmie, tworzy schemat przemian substancji odżywczych od zjedzenia do wydalenia ocenia rolę regulacji nerwowo-hormonalnej w prawidłowym funkcjonowaniu całego organizmu uzasadnia nadrzędną funkcję mózgowia w stosunku do pozostałych części układu nerwowego tłumaczy powstawanie i odbieranie wrażeń wzrokowych, analizuje przebieg bodźca słuchowego, uwzględniając przetwarzanie fal dźwiękowych na impulsy nerwowe planuje i wykonuje doświadczenie dotyczące rozmieszczenia kubków smakowych na języku wyjaśnia wspólną funkcjonalność prącia jako narządu wydalania i narządu rozrodczego analizuje podobieństwa i różnice w budowie męskich i żeńskich układów narządów: rozrodczego i wydalniczego analizuje i wykazuje rolę regulacji nerwowo-hormonalnej w utrzymaniu homeostazy wykonuje w dowolnej formie prezentację na temat profilaktyki uzależnień 1

2 Uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą, jeżeli: opanuje w pełnym zakresie wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej, poprawnie posługuje się słownictwem biologicznym, wykazuje szczególne zainteresowanie naukami biologicznymi, aktywnie uczestniczy w lekcji, z prac pisemnych uzyskuje co najmniej 90% punktów, udziela pełnych odpowiedzi na pytania podczas odpowiedzi ustnych, trafnie analizuje i interpretuje informacje i dane pochodzące z różnych źródeł, potrafi zinterpretować zjawiska biologiczne, potrafi stosować zdobytą wiedzę i umiejętności do samodzielnego rozwiązywania problemów w nowych sytuacjach. charakteryzuje wybrane dziedziny biologii przedstawia metody badań stosowanych w biologii analizuje różnice między poszczególnymi typami komórek wyciąga wnioski dotyczące komórkowej budowy organizmów na podstawie obserwacji preparatów opisuje i analizuje hierarchiczną budowę organizmu człowieka, przyporządkowuje tkanki do narządów i układów narządów wykazujące, że skóra jest narządem zmysłu, demonstruje zasady udzielania pierwszej pomocy w przypadku oparzeń skóry wyjaśnia związek budowy kości z ich funkcją w organizmie, wykazuje związek budowy poszczególnych części szkieletu z ich funkcjami określa warunki prawidłowej pracy mięśni, charakteryzuje budowę i funkcje mięśni gładkich i poprzecznie prążkowanych, planuje i demonstruje czynności udzielania pierwszej pomocy w przypadku urazów aparatu ruchu, analizuje przyczyny urazów omawia rolę składników pokarmowych w organizmie, ilustruje na przykładach źródła składników odżywczych, analizuje skutki niedoboru witamin, makroelementów i mikroelementów w organizmie, przewiduje skutki niedoboru wody w organizmie omawia znaczenie procesu trawienia, opisuje etapy trawienia pokarmów w poszczególnych odcinkach przewodu pokarmowego, analizuje miejsca wchłaniania strawionego pokarmu i wody wykazuje zależność między higieną odżywiania się a chorobami układu pokarmowego rozpoznaje elementy morfotyczne krwi na podstawie obserwacji mikroskopowej, wykazuje związek budowy naczyń krwionośnych z pełnionymi przez nie funkcjami wyjaśnia mechanizm pracy serca oraz fazy cyklu pracy serca, wyjaśnia znaczenie badań profilaktycznych chorób układu krwionośnego rozpoznaje na ilustracji lub schemacie narządy układu limfatycznego, wyjaśnia mechanizm działania odporności swoistej, wyjaśnia zaburzenia funkcjonowania układu odpornościowego definiuje płuca jako miejsce wymiany gazowej, wykazuje związek między budową a funkcją płuc, analizuje proces wymiany gazowej w płucach i tkankach wykazuje zależność między zanieczyszczeniem środowiska a zachorowalnością na choroby układu oddechowego omawia rolę nerek i układu wydalniczego w prawidłowym funkcjonowaniu całego organizmu omawia znaczenie swoistego działania hormonów, przedstawia biologiczną rolę poszczególnych gruczłów dokrewnych w organizmie, zna zaburzenia funkcjonowania układu dokrewnego charakteryzuje funkcje somatycznego i autonomicznego układu nerwowego, porównuje funkcje współczulnej i przywspółczulnej części autonomicznego układu nerwowego, analizuje przyczyny chorób układu nerwowego wyjaśnia mechanizm odbierania bodźców świetlnych przez oko oraz rozpoznawania dźwięków i ich interpretowania przez ucho uzasadnia, że skóra jest narządem dotyku, analizuje znaczenie wolnych zakończeń nerwowych w skórze, opisuje doświadczenie dotyczące rozmieszczenia kubków smakowych na języku wyjaśnia wspólną funkcjonalność poszczególnych elementów męskiego i żeńskiego układu rozrodczego, wykazuje zależność między produkcją hormonów płciowych a zmianami zachodzącymi w ciele kobiety i mężczyzny; wykazuje związek budowy komórki jajowej z pełnioną przez nią funkcją analizuje rozwój człowieka od poczęcia do narodzin 2

3 analizuje różnice między przekwitaniem a starością, przyporządkowuje okresom rozwojowym zmiany zachodzące w organizmie wykazuje zależność działania poszczególnych układów narządów w organizmie człowieka wykazuje wpływ środowiska na zdrowie, rozumie związek choroba a zaburzenie homeostazy wykazuje zależność między przyjmowaniem używek a powstawaniem nałogu Uczeń otrzymuje ocenę dobrą, jeżeli: opanuje bardziej złożone wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej, które będą użyteczne w szkole i poza szkołą, udziela poprawnych odpowiedzi na typowe pytania oraz posługuje się poprawną terminologią biologiczną, aktywnie uczestniczy w lekcji, korzysta z wielu różnych źródeł informacji, poprawnie opisuje zjawiska biologiczne, wyciąga właściwe wnioski oraz trafnie dobiera przykłady, potrafi stosować zdobytą wiedzę i umiejętności do samodzielnego rozwiązywania typowych problemów, w przypadkach trudniejszych rozwiązuje problemy z pomocą nauczyciela. posługuje się właściwymi źródłami wiedzy biologicznej podczas rozwiązywania problemów wyjaśnia rolę poszczególnych elementów komórki charakteryzuje budowę poszczególnych tkanek zwierzęcych, wyjaśnia funkcje poszczególnych układów narządów wykazuje związek między budową a funkcjami skóry, omawia objawy dolegliwości skóry omawia znaczenie składników chemicznych kości, opisuje rolę szpiku kostnego rozpoznaje mięśnie szkieletowe wskazane na ilustracji, opisuje czynności mięśni wskazanych na schemacie wyjaśnia przyczyny powstawania wad postawy, wyjaśnia przyczyny i skutki osteoporozy wyjaśnia znaczenie składników odżywczych dla organizmu, porównuje pokarmy pełnowartościowe i niepełnowartościowe charakteryzuje rodzaje witamin przedstawia rolę i skutki niedoboru witamin oraz soli mineralnych w organizmie omawia funkcje poszczególnych odcinków przewodu pokarmowego i oddechowego, lokalizuje odcinki tych układów, charakteryzuje funkcje wątroby i trzustki, przewiduje skutki złego odżywiania się, wykazuje związek budowy elementów układu pokarmowego i oddechowego z pełnionymi funkcjami określa znaczenie oddychania komórkowego, podaje objawy wybranych chorób układu oddechowego i pokarmowego omawia znaczenie krwi, charakteryzuje elementy morfotyczne krwi, porównuje krwiobiegi mały i duży, opisuje mechanizm pracy serca, analizuje przyczyny chorób układu krwionośnego opisuje rolę układu limfatycznego, omawia rolę elementów układu odpornościowego, charakteryzuje rodzaje odporności, zna zaburzenia funkcjonowania układu odpornościowego opisuje budowę i działanie układu wydalniczego, omawia na podstawie ilustracji proces powstawania moczu, omawia przyczyny chorób układu wydalniczego określa cechy hormonów, przyporządkowuje hormony do odpowiednichgruczołów, które je wytwarzają opisuje funkcje układu nerwowego, omawia działanie ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego, porównuje działanie układów nerwowego i dokrewnego wyjaśnia różnicę między odruchem warunkowym a bezwarunkowym wymienia choroby układu nerwowego, wie jak dbać o jego higienę zna budowę i działanie narządów zmysłów człowieka, omawia ich funkcje oraz rozpoznaje choroby im towarzyszące opisuje funkcje poszczególnych elementów żeńskiego i męskiego układu rozrodczego charakteryzuje okres rozwoju płodowego człowieka charakteryzuje wskazane okresy rozwojowe, przedstawia cechy oraz przebieg fizycznego, psychicznego i społecznego dojrzewania człowieka wyjaśnia, na czym polega homeostaza, na podstawie wcześniej zdobytej wiedzy wykazuje zależność działania układów: nerwowego, pokarmowego i krwionośnego charakteryzuje czynniki wpływające na zdrowie człowieka, wyjaśnia przyczyny powstawania chorób społecznych wyjaśnia znaczenie profilaktyki uzależnień 3

4 Uczeń otrzymuje ocenę dostateczną, jeżeli: opanuje najważniejsze, przystępne i niezbyt złożone wiadomości i umiejętności programowe, które będą użyteczne w szkole i poza szkołą, udziela odpowiedzi na proste pytania, posługując się zrozumiałym językiem i podstawową terminologią biologiczną, wykazuje zadowalającą aktywność na lekcji, korzysta samodzielnie lub z pomocą nauczyciela z różnych źródeł informacji, zazwyczaj poprawnie opisuje zjawiska biologiczne, podaje nieliczne przykłady, rozwiązuje typowe problemy o małym stopniu trudności. korzysta z poszczególnych źródeł wiedzy opisujecechyorganizmówżywych wymienia funkcje poszczególnych struktur komórkowych określa najważniejsze funkcje poszczególnych tkanek zwierzęcych, opisuje funkcje poszczególnych układów narządów omawia funkcje skóry i warstwy podskórnej, opisuje stan zdrowej skóry, wskazuje konieczność dbania o dobry stan skóry wskazuje na schemacie, rysunku i modelu szkielet osiowy oraz szkielet obręczy i kończyn, elementy szkieletu osiowego, opisuje budowę stawu, rozpoznaje rodzaje stawów zna skład chemiczny kości, z pomocą nauczyciela wskazuje na ilustracji najważniejsze mięśnie szkieletowe, omawia przyczyny chorób aparatu ruchu klasyfikuje składniki pokarmowe budulec i źródło energii, omawia znaczenie witamin oraz makroelementów i mikroelementów w organizmie człowieka omawia budowę i funkcje serca oraz rolę krwi, wymienia grupy krwi i czynniki wpływające korzystnie na funkcjonowanie układu krwionośnego opisuje budowę układu limfatycznego, omawia rolę węzłów chłonnych, omawia funkcje elementów układu oddechowego, zna mechanizm wymiany gazowej, i istotę oddychania komórkowego wymienia drogi wydalania zbędnych produktów przemiany materii, klasyfikuje gruczoły na gruczoły wydzielania zewnętrznego i wewnętrznego wyjaśnia pojęcie równowaga hormonalna, lokalizuje położenie gruczołów dokrewnych w organizmie człowieka wskazuje elementy budowy i funkcje układu nerwowego, omawia na podstawie ilustracji drogę impulsu nerwowego w łuku odruchowym, odróżnia odruchy warunkowe i bezwarunkowe wymienia rodzaje zmysłów: oka, ucha, powonienia, smaku i dotyku definiuje hałas jako czynnik powodujący głuchotę, omawia przyczyny powstawania wad wzroku omawia budowę i funkcje męskiego i żeńskiego układu rozrodczego porządkuje etapy rozwoju zarodka od zapłodnienia do zagnieżdżenia, określa zmiany rozwojowe u swoich rówieśników, opisuje objawy starzenia się organizmu przedstawia podstawowe zasady profilaktyki chorób przenoszonych drogą płciową wykazuje na podstawie wcześniej zdobytej wiedzy zależność działania układów pokarmowego i krwionośnego opisuje zdrowie fizyczne, psychiczne i społeczne, wskazuje metody zapobiegania chorobom cywilizacyjnym przedstawia negatywny wpływ na zdrowie człowieka niektórych substancji psychoaktywnych oraz nadużywania kofeinyi niektórych leków zna zasady higieny narządów wewnętrznych człowieka oraz zna choroby kojarzone z pracą poszczególnych układów wewnętrznych 4

5 Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczającą, jeżeli: opanuje wiadomości i umiejętności programowe w stopniu umożliwiającym kontynuowanie dalszego kształcenia, udziela odpowiedzi na pytania o niskim stopniu trudności, posługując się zrozumiałym językiem i elementarną terminologią biologiczną, wykazuje minimalną aktywność na lekcji, korzysta pod kierunkiem nauczyciela z podstawowych źródeł informacji. określa przedmiot badań biologii jako nauki, podaje przykłady dziedzin biologii wskazuje komórkę jako podstawową jednostkę organizacji życia wyjaśnia, czym jest tkanka, wymienia podstawowe rodzaje tkanek zwierzęcych wyjaśnia, czym jest narząd, zna układy narządów człowieka wymienia elementy szkieletu i innych układów wewnętrznych (pokarmowego, oddechowego, wydalniczego, krwionośnego, nerwowego, odpornościowego, limfatycznego, dokrewnego), omawia podstawowe ich funkcje wyjaśnia, na czym polega trawienie,wydalanie, oddychanie, krążenie krwi, przewodzenie bodźców, rozmnażanie, określa zasady zdrowego żywienia zna mechanizm wymiany gazowej człowieka wymienia męskie i żeńskie narządy rozrodcze, wskazuje na ilustracji narządy rozrodcze człowieka, wymienia męskie i żeńskie cechy płciowe omawia znaczenie zmysłów w życiu człowieka, rozpoznaje na ilustracji elementy budowy ucha, oka, przedstawia rolę zmysłów powonienia, smaku, węchu i dotyku wymienia gruczoły dokrewne, przykłady hormonów, wskazuje na ilustracji położenie najważniejszych gruczołów dokrewnych wymienia zasady higieny narządów wewnętrznych człowieka oraz zna choroby kojarzone z pracą poszczególnych układów wewnętrznych wymienia etapy życia człowieka od narodzin do starości oraz rodzaje dojrzałości własnymi słowami wyjaśnia, na czym polega homeostaza podaje przykłady używek, wie co to są uzależnienia, wymienia skutki zażywania niektórych substancji psychoaktywnych na stan zdrowia omawia znaczenie zmysłów w życiu człowieka podaje przykłady używek, wymienia skutki zażywania niektórych substancji psychoaktywnych na stan zdrowia nie przyswaja wiedzy oraz jest niesystematyczny w wykonywaniu prac domowych, nie posługuje się elementarnymi pojęciami biologicznymi oraz nie próbuje rozwiązać zadań o minimalnym stopniu trudności, nie wykonuje instrukcji i nie podejmuje współpracy z nauczycielem, wykazuje bierną postawę na lekcji, z prac pisemnych otrzymuje poniżej 39% punktów. 5