Szkielety tworzenia aplikacji
|
|
- Dawid Staniszewski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Szkielety tworzenia aplikacji dr inż. Andrzej Grosser Instytut Informatyki Teoretycznej i Stosowanej Politechnika Częstochowska 2015/2016
2 Kwestie organizacyjne Kontakt: mail: strona: konsultacje: pokój 116 (w budynku wydziału), po wcześniejszym umówieniu drogą mailową Szkielety tworzenia aplikacji 2
3 Plan przedmiotu Wprowadzenie do technologii szkieletowych. Django instalacja i konfiguracja założenia projektowe model - ORM podstawy tworzenia stron - widok kontroler dopracowywanie modelu testy administrator, użytkownik - wprowadzenie ról web services Qt Szkielety tworzenia aplikacji 3
4 Budowanie aplikacji Szkielety tworzenia aplikacji 4
5 MVC Model-View-Controller wzorzec projektowy wykorzystywany w inżynierii oprogramowania, izolujący logikę biznesową od warstwy prezentacji danych, wspierajacy niezależne projektowanie, realizację i testowanie poszczególnych elementów aplikacji. Szkielety tworzenia aplikacji 5
6 Klocki górą logika aplikacji Szkielety tworzenia aplikacji 6
7 Klocki górą logika aplikacji interfejs użytkownika Szkielety tworzenia aplikacji 7
8 Klocki górą logika interfejs zarządzanie, aplikacji użytkownika komunikacja Szkielety tworzenia aplikacji 8
9 Model logika biznesowa - model składowania danych warstwa samodzielna zmiany w strukturze danych nie wpływają na pozostałe części aplikacji przenośny typy: aktywny i pasywny Szkielety tworzenia aplikacji 9
10 Widok logika prezentacji - interfejs użytkownika referencje do danych różnorodność technologii (XHTML, PHP, XML, PDF, FLASH, RSS, SOAP itd) pobiera, pokazuje, ale nie modyfikuje danych łatwa rozbudowa Szkielety tworzenia aplikacji 10
11 Kontroler komunikacja może zmieniać stan modelu odświeża widok przełącza sterowanie Szkielety tworzenia aplikacji 11
12 Zastosowanie duże projekty przewidziana ciągła ewolucja aplikacji i stosowanych w niej technologii duży zespół realizujący aplikację możliwość wykorzystania części projektu w innych realizacjach Oracle ADF, Java Swing, Spring Framework, Ruby on Rails, Django, Symfony i wiele innych Szkielety tworzenia aplikacji 12
13 Odmiany Model-View-Presenter Presentation-Abstraction-Control Hierarchical Model-View-Controller Pasywny widok Szkielety tworzenia aplikacji 13
14 Szkielety aplikacji Szkielety tworzenia aplikacji 14
15 Szkielety aplikacji Framework - szkielet budowy aplikacji. Definiuje strukturę aplikacji oraz ogólny mechanizm jej działania, dostarcza zestaw komponentów i bibliotek ogólnego przeznaczenia do wykonywania określonych zadań. Szkielety tworzenia aplikacji 15
16 Cechy gotowy szkielet narzucony przepływ sterowania domyślna konfiguracja komponenty do rozbudowy zdefiniowana i zamknięta struktura wewnętrzna Szkielety tworzenia aplikacji 16
17 Zalety i wady szybka realizacja projektu poprawa jakości kodu większa niezawodność wsparcie twórców frameworku Szkielety tworzenia aplikacji 17
18 Zalety i wady szybka realizacja projektu poprawa jakości kodu większa niezawodność wsparcie twórców frameworku złożoność niższa wydajność koszt szkoleń Szkielety tworzenia aplikacji 18
19 Django Django - wysokopoziomowy, framework przeznaczony do tworzenia aplikacji internetowych, napisany w Pythonie. nazwę wymawiamy dżango nazwa pochodzi od imienia gitarzysty Django Reinhardta Powstał pod koniec 2003 roku jako ewolucyjne rozwinięcie aplikacji internetowych, tworzonych przez grupę programistów związanych z Lawrence Journal-World W 2005 roku kod Django został wydany na licencji BSD Django opiera się na wzorcu projektowym Model-View-Template Szkielety tworzenia aplikacji 19
20 Cechy Django I Automatycznie generowany i kompletny panel administracyjny, z możliwością dalszego dostosowywania Przyjazne adresy dokumentów z możliwością dowolnego ich kształtowania Prosty lecz funkcjonalny system szablonów czytelny zarówno dla grafików jak i dla programistów Oddzielenie logiki aplikacji (widok) logiki biznesowej (model) wyglądu (szablony) oraz baz danych Wsparcie dla wielojęzycznych aplikacji Bardzo duża skalowalność i wydajność pod obciążeniem Wydajne systemy cache owania, obsługa Memcached Własny, prosty serwer do testowania aplikacji Szkielety tworzenia aplikacji 20
21 Cechy Django II Współpracuje z Apache poprzez WSGI (domyślnie) i mod python oraz z innymi serwerami poprzez protokoły FastCGI i SCGI DRY czyli zasada nie powtarzaj się w odniesieniu do tworzenia aplikacji, (np. strukturę bazy danych Django generuje ze zwykłych klas Pythona) Posiada ORM wysokiego poziomu pozwalający na łatwe i bezpieczne operowania na bazach danych bez użycia SQL Obsługuje następujące bazy danych: PostgreSQL, MySQL, SQLite oraz Oracle Rozpowszechniany jest na licencji BSD Szkielety tworzenia aplikacji 21
22 Architektura MVT Model - opisuje strukturę danych, dotyczy schematu bazy danych View - kontroluje jakie dane mają dotrzeć do użytkownika Template - opisuje jak dane będą prezentowane Controler - dla Django nadzoruje parsowaniem url Szkielety tworzenia aplikacji 22
23 Architektura Django Szkielety tworzenia aplikacji 23
24 Moduły Django Interface administracyjny (CRUD interface) System uwierzytelniania System komentarzy Moduł wsparcia formularzy Obsługa sesji Obsługa cache owania Moduł internacjonalizacji Moduł lokalizacji itd... Szkielety tworzenia aplikacji 24
25 Kroki tworzenia aplikacji zaprojektuj aplikację, zainstaluj niezbędne składniki, zdefiniuj ustawienia bazy Settings.py, zdefiniuj model, dodaj niezbędne moduły, napisz szablony, zdefiniuj warstwę widoku, zdefiniuj mapowanie url, testuj aplikację, wdróż ją. Szkielety tworzenia aplikacji 25
26 Instalacja I Instalacja Pythona - Instalacja Apache i mod_pythona Instalacja SZBD: PostgreSQL, MySQL, Oracle lub SQLite Instalacja sterowników bazy danych PostgreSQL - pakiet psycopg MySQL - MySQLdb SQLite - pysqlite Oracle - cx_oracle Zapewnienie uprawnień do tworzenia i modyfikowania tabel w bazie danych Usunięcie starych wersji Django Instalacja kodu Django Instalacja z paczek dla określonych dystrybucji Instalacja oficjalnego wydania Szkielety tworzenia aplikacji 26
27 Instalacja II Instalacja wersji rozwojowej svn co django-trunk Test poprawności instalacji (np.: import modułu django): >>> import django >>> django.version (1, 1, 0, alpha, 0) Szkielety tworzenia aplikacji 27
28 Tworzenie projektu Projekt to zestaw ustawień dla instancji Django zawierający konfigurację bazy danych, opcje specyficzne dla Django oraz ustawienia specyficzne dla aplikacji. Tworzenie katalogu projektu (nie jest zalecane tworzenie go w /var/www), Przejście do katalogu projektu Wygenerowanie projektu django-admin.py startproject pracuj Szkielety tworzenia aplikacji 28
29 Tworzenie projektu I Katalog pracuj zawiera cztery pliki: manage.py pracuj/ init.py settings.py urls.py init.py - plik wymagany przez Pythona, manage.py - narzędzie wiersza poleceń, które umożliwia interakcję z projektem Django na wiele sposób (python manage.py help), settings.py - ustawienia i konfiguracja dla projektu Django, urls.py - główny plik odwzorowania adresów URL dla projektu. Szkielety tworzenia aplikacji 29
30 Tworzenie aplikacji I Aplikacja jest tworzona poleceniem: python manage.py startapp aplikacja Po utworzeniu w katalogu nadrzędnym projektu pojawi się katalog aplikacji zawierający cztery pliki: init.py - katalog ma być traktowany jako pakiet, admin.py - dostosowanie interfejsu administratora, models.py - modele, tests.py - testy, views.py - widoki. Szkielety tworzenia aplikacji 30
31 Tworzenie projektu I Uruchomienie serwera deweloperskiego python manage.py runserver Pod adresem strona powitalna projektu Szkielety tworzenia aplikacji 31
32 Pierwsza strona w Django I Realizacja widoku: tworzenie pliku o nazwie views.py o zawartości: from django.http import HttpResponse def hello(request): return HttpResponse("Witaj, świecie!") Widok jest zwykłą funkcją Pythona, która jako pierwszy parametr przyjmuje obiekt HttpRequest, a jako odpowiedź zwraca obiekt HttpResponse. Szkielety tworzenia aplikacji 32
33 Pierwsza strona w Django II edycja pliku urls.py, który domyslnie zawiera: from django.conf.urls.defaults import * # Uncomment the next two lines to enable the admin: # from django.contrib import admin # admin.autodiscover() urlpatterns = patterns(, # Example: # (r ^mysite/, include( mysite.foo.urls )), # Uncomment the admin/doc line below and add django.contrib.admindocs # to INSTALLED_APPS to enable admin documentation: # (r ^admin/doc/, include( django.contrib.admindocs.urls )), ) # Uncomment the next line to enable the admin: # (r ^admin/(.*), admin.site.root), Szkielety tworzenia aplikacji 33
34 Pierwsza strona w Django III from django.conf.urls.defaults import * from pracuj.views import hello urlpatterns = patterns(, #... ( ^hello/$, hello), ) adres Szkielety tworzenia aplikacji 34
35 Schemat działania I Przychodzi żądanie dotyczące /hello/. Django określa główny plik URLconf, analizując zawartość zmiennej ROOT_URLCONF. Django przegląda wszystkie wzorce URL z pliku URLconf w poszukiwaniu pierwszego pasującego do /hello/. Jeśli znajdzie dopasowanie, wywołuje powiązaną z nim funkcję widoku. Funkcja widoku zwraca HttpResponse. Django konwertuje HttpResponse na odpowiednią odpowiedź HTTP zawierająca stronę WWW. Szkielety tworzenia aplikacji 35
36 Python - wprowadzenie Python: Dynamiczny, obiektowy język programowania ogólnego przeznaczenia Został stworzony w 1990 przez Guido van Rossuma jako następca języka ABC Nazwa pochodzi od serii komediowej - Latający Cyrk Monty Pythona Dwie znacząco się różniące wersje: 3.x, 2.x Najważniejsze implementacje: CPython Jython IronPython PyPy Szkielety tworzenia aplikacji 36
37 Cechy Pythona I Najważniejsze cechy Pythona: czysta, łatwa do czytania składnia, możliwość introspekcji, intuicyjne programowanie obiektowe, naturalny sposób wyrażania kodu proceduralnego, automatyczne zarządzanie pamięcią, pełna modułowość, wsparcie dla hierarchicznych pakietów, typy danych wysokiego poziomu, oparty na wyjątkach system obsługi błędów, Szkielety tworzenia aplikacji 37
38 Cechy Pythona II rozległa biblioteka standardowa, wiele dodatkowych bibliotek zewnętrznych obejmujących większość dziedzin zastosowań, moduły i rozszerzenia mogą być łatwo zapisywane w C, C++ (lub Javie dla Jythona, językach.net dla IronPython), przenośny na różne platformy systemowe - Windows, Linux/Unix, Mac, możliwość osadzenia w aplikacjach jako języka skryptowego. Szkielety tworzenia aplikacji 38
39 Interpreter Pythona Uruchamianie trybu interaktywnego: python Powoduje to przejście do: Python (default, Jan , 13:19:49) [GCC (prerelease)] on linux2 Type "help", "copyright", "credits" or "license" for more information. >>> Uruchamianie skryptu: python nazwa_skryptu.py Powoduje to kompilację i uruchomienie skryptu. Powstają plik z bajtkodem maszyny wirtualnej Pythona *.pyc Szkielety tworzenia aplikacji 39
40 Podział aplikacji Pythona 1 Programy składają się z modułów (może być jeden) 2 Moduły zawierają instrukcje 3 Instrukcje są zbudowane z wyrażeń 4 Wyrażenia tworzą i przetwarzają obiekty Szkielety tworzenia aplikacji 40
41 Zmienne I Nie określa się jawnie typu zmiennej - wnioskowanie o typie na podstawie prawej strony operatora przypisania. Każda zmienna musi być zdefiniowana x = 4 s t r = " Ala ma kota " Brak przypisania wartości do zmiennej skutkuje błędem >>> h Traceback (most recent call last): File "<stdin>", line 1, in <module> NameError: name h is not defined Szkielety tworzenia aplikacji 41
42 Zmienne II Można łączyć definicje zmiennych: x = y = z = 0 Zmienne można redefiniować, ponowne przypisanie nie musi być do tego samego typu: x = 4 x = "As" Szkielety tworzenia aplikacji 42
43 Podstawowe typy danych Najważniejsze typy danych Pythona: liczby typ logiczny łańcuchy znaków listy krotki zbiory słowniki Szkielety tworzenia aplikacji 43
44 Liczby i typ logiczny Typ Literał Zmienna Całkowity 1 x = 4 Rzeczywisty 1.0 y = 2.0 Zespolony 3+1j com = 2+2J Logiczny True b = False width = 20 h e i g h t = 45 width h e i g h t / / 2 1 j 1J 1 j complex ( 0, 1 ) a = j a. r e a l a. imag Szkielety tworzenia aplikacji 44
45 Łańcuchy znaków I Łańcuchy znaków Pythona Przechowują dane tekstowe Można je definiować: L = " Mielonka " s t r L = Golonka n a p i s 1 = " Bardzo d ł u g i n a p i s obejmuj ą cy w i e l e \n\ w i e r s z y t e k s t u t r z e b a j a w n i e dodawa ć \n\ z n a k i p r z e j ś c i a do nowego w i e r s z a " n a p i s 2 = """ Bardzo d ł u g i n a p i s a obejmuj ą cy w i e l e w i e r s z y t e k s t u n i e t r z e b a j a w n i e dodawa ć znak ów p r z e j ś c i a do nowego w i e r s z a """ Szkielety tworzenia aplikacji 45
46 Łańcuchy znaków II Łańcuchy znaków są indeksowane od zera p r i n t ( s t r L [ 0 ] ) Obliczanie długości łańcucha znaków p r i n t ( l e n ( s t r L ) ) Odwoływanie się do wartości od końca: p r i n t ( s t r L [ l e n ( s t r L ) 1]) p r i n t ( s t r L [ 1]) Wycinki #Wycina pod ł ań cuch od 3 znaku a ż do ko ń ca p r i n t ( s t r L [ 2 : l e n ( s t r L ) ] ) p r i n t ( s t r L [ 2 : ] ) Szkielety tworzenia aplikacji 46
47 Łańcuchy znaków III Operacja konkatenacji wynik = s t r L + L Mnożenie łańcuchów: wynik = 3 s t r L Łańcuchy znaków są niezmienne - nie można zmienić wartości znaków składowych. Próba przypisania: s t r L [ 0 ] = "M" Zakończy się błędem: Traceback (most recent call last): File "<stdin>", line 1, in <module> TypeError: str object does not support item assignment Szkielety tworzenia aplikacji 47
48 Łańcuchy znaków IV Operacje możliwe do wykonania na łańcuchach znaków: s t r L. f i n d ( Go ) s t r L. r e p l a c e ( Go, Mie ) n a p i s = " kot, p i e s, rybka " ) n a p i s. s p l i t (, ) "%s %s " % ( " Golonka ", " Mielonka " ) #Wersja >= 2. 6 " {0} {1} ". format ( " Golonka ", " Mielonka " ) Szkielety tworzenia aplikacji 48
49 Listy I Listy są uporządkowaną kolekcją elementów, elementy umieszcza się pomiędzy parą nawiasów kwadratowych [] l s t = [ 1, 2, 3 ] Długość listy: l e n ( l s t ) Nie muszą zawierać elementów tego samego typu, mogą nawet zawierać listy zagnieżdżone: l s t 2 = [ 1, "Kot", 3. 0 ] l s t 3 = [ [ 1, "Kot" ], 3. 0 ] Konkatenacja lista l s t 2 + l s t 3 Szkielety tworzenia aplikacji 49
50 Listy II Podobnie jak dla łańcuchów znaków mogą być robione wycinki z list: l s t 2 [ 1 : ] l s t 2 [ 1 : 2 ] l s t [ : 1 ] Można zmieniać elementy listy (inaczej niż dla łańcuchów znaków): l s t 2 [ 0 ] = 2 Operacje specyficzne dla list l s t 1. append ( [ 1, 2, 3 ] ) l s t 1. pop ( 1 ) d e l l s t 1 [ 1 ] Szkielety tworzenia aplikacji 50
51 Listy III Sprawdzanie zakresów indeksów - przekroczenie zakresu indeksów skutkuje błędem l s t 1 [ 1 0 ] Traceback (most recent call last): File "<stdin>", line 1, in <module> IndexError: list index out of range Wyrażenia listowe (ang. list comprehension) l s t 4 = [ element 2 f o r element i n [ 1, 2, 3 ] ] Szkielety tworzenia aplikacji 51
52 Krotki I Krotki są niezmienną sekwencją elementów (nie da się zmieniać wartości elementów składowych krotki po jej utworzeniu). Używane najczęściej w sytuacji, gdy nie powinno się zmieniać elementów zawartych w kolekcji. Kolejne elementy krotki rozdziela się przecinkami: t = 12345, 6789, w i t a j! Krotki można zagnieżdżać: u = t, ( 1, 2, 3, 4, 5) Szkielety tworzenia aplikacji 52
53 Krotki II Liczba elementów w krotce l e n ( t ) Odwołanie do elementów za pomocą indeksów, możliwe jest również robienie wycinków z krotek: t [ 0 ] t [ 1 : 3 ] Rozpakowanie krotki x, y, z = t Szkielety tworzenia aplikacji 53
54 Zbiory I Zbiory są nieuporządkowaną kolekcją bez powtórzeń: #l s t l i s t a, zb z b i ó r l s t = [ " kot ", " p i e s ", " kanarek ", " kot ", " kura ",\ " p i e s ", " kot " ] zb = s e t ( l s t ) Sprawdzanie przynależności do zbioru: " kanarek " i n zb " skowronek " i n zb Szkielety tworzenia aplikacji 54
55 Zbiory II Operacje na zbiorach: a = s e t ( a b c d e f ) b = s e t ( abcmz ) #Ró ż n i c a z b i o r ów a b #Suma z b i o r ów a b #Czę ś ć wspó l n a a & b #Ró ż n i c a s y m e t r y c z n a a ^ b Szkielety tworzenia aplikacji 55
56 Słowniki I Słowniki są kontenerem przechowującym pary klucz - wartość. Kolejne rozdzielane przecinkami pary są zapisane pomiędzy nawiasami klamrowymi t e l e f o n y = { Alek : , Tadek :11111} Odwołanie do wartości pod kluczem: t e l e f o n y [ Alek ] Przypisanie wartości do nieistniejącego klucza powoduje dodanie nowej pary: t e l e f o n y [ Robert ] = Przejście po elementach słownika: f o r naz, nr i n t e l e f o n y. i t e r i t e m s ( ) : p r i n t ( naz, nr ) Szkielety tworzenia aplikacji 56
57 Słowniki II Wybór listy kluczy ze słownika: t e l e f o n y. k e y s ( ) Wybór listy wartości ze słownika: t e l e f o n y. v a l u e s ( ) Sprawdzenie czy klucz o podanej wartości istnieje w słowniku: Adam i n t e l e f o n y Szkielety tworzenia aplikacji 57
58 Pliki I Python dostarcza operacji dla plików Zapis danych do pliku: f = open ( dane. t x t, w ) f. w r i t e ( Napis ) f. c l o s e ( ) Odczyt danych z pliku: f = open ( dane. t x t ) c a l y P l i k = f. r e a d ( ) f. c l o s e ( ) Szkielety tworzenia aplikacji 58
59 Instrukcje I Zbiór instrukcji Pythona: Instrukcja przypisania Wywołanie funkcji Instrukcja print Instrukcja if/elsif/else Instrukcja for Instrukcja while/else Instrukcja pusta pass Instrukcja break Instrukcja continue Definicja funkcji def Szkielety tworzenia aplikacji 59
60 Instrukcje II Definicja klasy class Instrukcja powrotu z funkcji return Dostęp do modułu import Dostęp do składowych modułu from Wychwytywanie wyjątków try/except/finally Zgłaszanie wyjątków raise Dostęp do zmiennych globalnych/modułowych global Tworzenie generatorów yield Usunięcie nazwy del Szkielety tworzenia aplikacji 60
61 Instrukcja warunkowa if I Ogólna postać (frazy elif, else są opcjonalne): i f e x p r e s s i o n 1 : s t a t e m e n t ( s ) e l i f e x p r e s s i o n 2 : s t a t e m e n t ( s ) e l i f e x p r e s s i o n 3 : s t a t e m e n t ( s ) e l s e : s t a t e m e n t ( s ) Szkielety tworzenia aplikacji 61
62 Instrukcja warunkowa if II Przykład: i f x < 0 : p r i n t ( "X m n i e j s z e od z e r a " ) e l i f x == 0 : p r i n t ( "X r ówne z e r o " ) e l s e : p r i n t ( "X wi ę k s z e od z e r a " ) Szkielety tworzenia aplikacji 62
63 Instrukcja pętli for Ogólna postać: f o r i t e r a t i n g _ v a r i n sequence : s t a t e m e n t s ( s ) Przykład: l s t = [ " eggs ", "spam", 120, 1 2 4] f o r elem i n l s t : p r i n t ( elem ) f o r i i n range ( 0, l e n ( l s t ) ) : p r i n t ( l s t [ i ] ) Szkielety tworzenia aplikacji 63
64 Instrukcja pętli while Postać ogólna, pętla jest wykonywana dopóki wyrażenie ma wartość logiczną prawdy: w h i l e e x p r e s s i o n : s t a t e m e n t ( s ) Przykład: l i c z n i k = 0 w h i l e l i c z n i k < 1 0 : l i c z n i k += 1 Szkielety tworzenia aplikacji 64
65 Instrukcje break, else, continue i pass I break przerywa wykonywanie bieżącej iteracji, wykonanie instrukcji pętli zostaje przerwane f o r n i n range ( 2, 10) : f o r x i n range ( 2, n ) : i f n % x == 0 : p r i n t n, r ówne, x,, n/x break e l s e : p r i n t n, j e s t l i c z b ą p i e r w s z ą continue przerywa wykonywanie bieżącej iteracji, następuje przejście do kolejnej iteracji Szkielety tworzenia aplikacji 65
66 Instrukcje break, else, continue i pass II else jest wykonywane na zakończenie pętli, nie jest wykonywane w sytuacji, gdy pętla została przerwana instrukcją break pass jest odpowiednikiem instrukcji pustej z C++ w h i l e True : pass Szkielety tworzenia aplikacji 66
67 Funkcje Funkcje umożliwiają grupowanie instrukcji w większą całość Ogólna postać d e f nazwa ( l i s t a A r g ) : i n s t u k c j e Argumenty mogą mieć wartość domyślną Wartości zwracane przez funkcję mogą być różnych typów Możliwe jest definiowanie funkcji wewnątrz funkcji Cechą charakterystyczną wsparcie dla wywołań polimorficznych i duck typing Szkielety tworzenia aplikacji 67
68 Definiowanie funkcji d e f s i l n i a ( n ) : """ Funkcja o b l i c z a j ą ca s i l n i ę """ wynik = 1 f o r i i n range ( 1, n+1) : wynik = i r e t u r n wynik p r i n t ( s i l n i a ( 5 ) ) p r i n t ( s i l n i a. doc ) p r i n t ( d i r ( s i l n i a ) ) Szkielety tworzenia aplikacji 68
69 Argumenty funkcji Argumenty funkcji są traktowane jako zmienne lokalne, dlatego zmiany ograniczają się tylko do funkcji Wyjątkiem od zapisanej zasady są obiekty, których zawartość może być zmieniana - listy, słowniki, obiekty klas d e f zmianalubnie ( a, b, c ) : a = 4 b [ 0 ] = x c. a = 14 b = 4 c = 4 l i c z b a = 0 l i s t a = [ 1, 2, 3 ] o b i e k t = P r o s t o k a t ( 0 ) zmianalubnie ( l i c z b a, l i s t a, o b i e k t ) p r i n t l i c z b a, l i s t a, o b i e k t. a Szkielety tworzenia aplikacji 69
70 Argumenty domyślne i nazwane funkcji d e f argdomyslne ( a = 1, b = 2, c = 3) : p r i n t "a : { 0 } b : { 1 } c : { 2 } ". format ( a, b, c ) argdomyslne ( 4, 6, 8 ) argdomyslne ( 4, 6 ) argdomyslne ( 4 ) argdomyslne ( ) argdomyslne ( a = 4) argdomyslne ( c = 8) argdomyslne ( c = 8, b = 4, a = 2) Szkielety tworzenia aplikacji 70
71 Argumenty *args i **kwargs I Są używane dla funkcji, które przyjmują nieznaną na początku liczbę argumentów W przypadku *args - są zbierane argumenty z kolejnych pozycji i wstawiane do krotki args d e f f 1 ( a r g s ) : p r i n t a r g s f 1 ( 1, 2, 3, 4, 5 ) W przypadku **kwargs tworzony jest słownik łączący kolejne nazwy z wartościami argumentów d e f f 2 ( kwargs ) : p r i n t kwargs f 2 ( a = 1, b = 2, c = 3) Szkielety tworzenia aplikacji 71
72 Argumenty *args i **kwargs II d e f f 2 ( kwargs ) : p r i n t kwargs f 2 ( a = 1, b = 2, c = 3) Możliwe jest łączenie obu konwencji d e f f 3 ( args, kwargs ) : p r i n t args, kwargs f 3 ( 1, 2, a = 1, b = 2) Nie można jednak zamieniać argumentów. Poniższa linia jest błędna: f 3 ( a = 1, b = 2, 1, 2) Szkielety tworzenia aplikacji 72
73 Klasy i obiekty c l a s s P r o s t o k a t : zmienna = 12 d e f init ( s e l f, a ) : s e l f. a = a d e f p o l e ( s e l f ) : r e t u r n s e l f. a s e l f. a p = P r o s t o k a t ( 2 ) p r i n t p. a Szkielety tworzenia aplikacji 73
74 Atrybuty #a t r y b u t klasowy p r i n t P r o s t o k a t. zmienna p. nowazmienna = 18 p. zmienna = 1000 #to n i e j e s t a t r y b u t klasowy # tworzone j e s t p o l e o b i e k t u! p r i n t p. zmienna #Odwo ł a n i e do z m i e n n e j k l a s o w e j p r i n t P r o s t o k a t. zmienna Szkielety tworzenia aplikacji 74
75 Metody Metody mogą być wywoływane za pośrednictwem obiektu: p. p o l e ( ) Można również przekazywać obiekt jako do metod klas jako pierwszy argument wywołania: P r o s t o k a t. p o l e ( p ) Szkielety tworzenia aplikacji 75
76 Metody specjalne I Są to metody, których nazwa zaczyna się i kończy (dwoma podkreśleniami). Służą do celów specjalnych np: inicjowania, definicji operatorów, konwersji typów, reprezentacji obiektów klasy w innej postaci (np. łańcuchów tekstowych) Szkielety tworzenia aplikacji 76
77 Metody specjalne II c l a s s A : d e f init ( s e l f, a ) : s e l f. a = a d e f repr ( s e l f ) : r e t u r n A({0}). format ( s e l f. a ) d e f str ( s e l f ) : r e t u r n Klasa A z a={0}. format ( s e l f. a ) a = A( 1 2 ) # Odwrotne a p o s t r o f y pod t y l d ą p r i n t a p r i n t r e p r ( a ) p r i n t s t r ( a ) Szkielety tworzenia aplikacji 77
78 Dziedziczenie c l a s s Super : d e f init ( s e l f, x ) : s e l f. zmiennasuper = x c l a s s Sub ( Super ) : d e f init ( s e l f, x, y ) : Super. init ( s e l f, x ) s e l f. zmiennasub = y s = Sub ( 1, 2) p r i n t s. zmiennasuper, s. zmiennasub Szkielety tworzenia aplikacji 78
79 Duck typing c l a s s Kaczka : d e f kwacz ( s e l f ) : p r i n t "Kwaaaa" c l a s s Wabik : d e f kwacz ( s e l f ) : p r i n t " F i i i i " d e f kwakanie ( o b i e k t ) : o b i e k t. kwacz ( ) k = Kaczka ( ) w = Wabik ( ) kwakanie ( k ) kwakanie (w) Szkielety tworzenia aplikacji 79
80 Moduły I Ułatwiają ponowne używanie kodu, mogą zawierać zmienne i funkcje. Pozwalają na podział nazw w celu uniknięcia ich konfliktów. Umożliwiają współdzielenie danych. Zakres modułu pokrywa się z zakresem pliku. Kolejne instrukcje są wykonywane tylko raz przy załadowaniu modułu. Zawartość modułu można przetwarzać za pomocą dwóch instrukcji i funkcja: Instrukcja import - umożliwia klientowi korzystanie z modułu jako całości, dostęp do składowych przez kropkę import os os. name Szkielety tworzenia aplikacji 80
81 Moduły II Instrukcja from - umożliwia w kodzie klienckim korzystanie z wyszczególnionych nazw bezpośrednio from s y s import v e r s i o n _ i n f o v e r s i o n _ i n f o ( ) Funkcja reload z modułu imp (imp.reload) - umożliwia ponowne wczytanie modułu import j a k i s m o d u l import imp imp. r e l o a d ( j a k i s m o d u l ) Szkielety tworzenia aplikacji 81
82 Moduły III #mojmodul. py #c o d i n g=u t f 8 x = 10 p r i n t ( "Wywoł ywane wewną t r z modu ł u" ) p r i n t ( x ) d e f f u n k c j a ( ) : p r i n t ( " f u n k c j a " ) p r i n t ( "Wywoł ywane wewną t r z modu ł u" ) f u n k c j a ( ) i f name == " main " : p r i n t " Uruchomiony j a k o g ł ówny s k r y p t " #k l i e n t. py import mojmodul mojmodul. f u n k c j a ( ) import imp imp. r e l o a d ( mojmodul ) Szkielety tworzenia aplikacji 82
83 Pakiety Moduły można organizować w hierarchiczne struktury, dane są zorganizowane w strukturach katalogowych. import k a t a l o g 1. k a t a l o g 2. nazwamodulu Moduł jest traktowany jako pakiet, gdy zawiera plik init.py. Każdy katalog z pakietu musi zawierać ten plik. Szkielety tworzenia aplikacji 83
84 Wyjątki w h i l e True : t r y : l i c z b a = i n t ( raw_input ( "Wprowadź l i c z b ę : " ) ) break except V a l u e E r r o r : p r i n t "To n i e j e s t poprawna l i c z b a! " Szkielety tworzenia aplikacji 84
85 Własne typy wyjątków Można tworzyć własne typy wyjątków Klasy wyjątków powinny w bezpośredni lub pośredni sposób dziedziczyć po klasie Exception c l a s s MojWyjatek ( E x c e p t i o n ) : d e f init ( s e l f, w a r t o s c ) : s e l f. w a r t o s c = w a r t o s c d e f str ( s e l f ) : r e t u r n r e p r ( s e l f. w a r t o s c ) t r y : r a i s e MojWyjatek (2 2) except MojWyjatek as e : p r i n t e. w a r t o s c Szkielety tworzenia aplikacji 85
86 HTML HTML - Hyper Text Markup Language język opisu struktury strony, a nie jej wyglądu język znaczników, a nie język programowania zawiera bogaty zbiór znaczników opisujących elementy strony: nagłówki, akapity, listy i tabele. przeglądarka poprawnie interpretuje narzucony styl elementu, dzięki znacznikom w jakich został on osadzony Szkielety tworzenia aplikacji 86
87 Historia HTML 1980: fizyk Tim Berners-Lee (CERN) zaproponował ENQUIRE, do roku 1990 opracował HTML 1993: draft opublikowany przez IETF (Internet Engineering Task Force) 1995: HTML 2.0 Styczeń 1997: HTML 3.2 (rekomendacja W3C (World Wide Web Consortium)) Grudzień 1997: HTML 4.0 (rekomendacja W3C) (Strict, Transitional, Frameset) 1999: HTML 4.01 (rekomendacja W3C) zawieszenie HTML, prace nad XHTML 2008: working draft HTML5 (prace miały potrwać do 2022) Październik 2014: HTML 5.0 Szkielety tworzenia aplikacji 87
88 HTML/XHTML - zasady znaczniki - słowa kluczowe zawarte w nawiasach kątowych np.: <table> znaczniki mogą posiadać atrybuty, których wartości zawarte są w apostrofach lub w cudzysłowie np: src="przyk.gif" większość znaczników wymaga zamknięcia, np.: <h5>tekst</h5> znaczniki niepuste zawsze mają znacznik końcowy, np.: <p>dowolny tekst</p> znaczniki puste (logiczne) muszą być zakończone znakiem />, np.: <br /> wszystkie słowa kluczowe: nazwy znaczników i atrybutów, powinny być pisane małymi literami, np.: <img src="przyk.gif" /> pliki mogą nosić rozszerzenie.html lub.htm Szkielety tworzenia aplikacji 88
89 Struktura pliku <html> <!-- otwarcie strony--> <head> <!-- nagłówek strony--> <title>tytuł strony</title> <meta charset=utf-8" /> </head> <body> <!-- ciało strony--> <p>właściwa zawartość...</p> </body> </html> <!-- zamknięcie strony--> Szkielety tworzenia aplikacji 89
90 Nowe znaczniki HTML5 Najważniejsze nowe znaczniki: header - nagłówek footer - stopka nav - pasek nawigacyjny aside - pasek boczny section - grupowanie powiązanych ze sobą treści article - samodzielna treść figure - pozwala powiązać element z podpisem Szkielety tworzenia aplikacji 90
91 Struktura pliku HTML5 I <!DOCTYPE html> <html> <head> <title>tytuł</title> <meta charset="utf-8"/> </head> <body> <header> <h1>nagłówek</h1> </header> Szkielety tworzenia aplikacji 91
92 Struktura pliku HTML5 II <nav> <ul> <li><a href="#">odnośnik1</a></li> <li><a href="#">odnośnik2</a></li> </ul> </nav> <section> <article> <header> <h1><a href="#">tytuł 1</a></h1> </header> <section> <p>przykładowy wpis</p> </section> </article> </section> Szkielety tworzenia aplikacji 92
93 Struktura pliku HTML5 III <aside> <h2>odnośniki:</h2> <ul> <li><a href="#">odnośnik1</a></li> </ul> </aside> <footer> <p>struktura HTML5</p> </footer> </body> </html> Szkielety tworzenia aplikacji 93
94 Podstawowe znaczniki I nagłówki <h1>nagłówek 1</h1>, <h2>nagłówek 2</h2>, <h3>nagłówek 3</h3>, <h4>nagłówek 4</h4>, <h5>nagłówek 5</h5>, <h6>nagłówek 6</h6> paragrafy <p>pierwszy paragraf.</p> <p>drugi paragraf<br /> ze złamaniem linii.</p> obrazy <img src="w3schools.jpg" width="104" height="142" /> <!-- Komentarz --> Szkielety tworzenia aplikacji 94
95 Podstawowe znaczniki II listy numerowane - oznaczane liczbami <ol> <li>pierwszy element listy</li> <li>drugi element listy</li> </ol> wypunktowane - oznaczone kropkami lub symbolami <ul> <li>pierwszy element listy</li> <li>drugi element listy</li> </ul> definicji <dl> <dt>pojęcie</dt><dd>definicja</dd> </dl> Szkielety tworzenia aplikacji 95
96 Odnośniki I <a href="./plik.html" target="_blank">odniesienie</a> Rodzaje ścieżek do pliku: względna - określa położenie pliku z punktu widzenia bieżącej pozycji w drzewie katalogów: <a href="./plik.html">odniesienie</a> bezwzględna - całkowita ścieżka dostępu do pliku. <a href="/home/user/plik.html">odniesienie</a> adres URL - całkowita ścieżka dostępu do pliku znajdującego się na innym serwerze. <a href=" Odniesienie </a> Szkielety tworzenia aplikacji 96
97 Odnośniki II Połączenia do określonych miejsc na stronie: <a href="./plik.html#nazwa">odniesienie</a> <!-- W HTML --> <a name="nazwa">miejsce odniesienia</a> <!-- W XHTML --> <a id="nazwa">miejsce odniesienia</a> Szkielety tworzenia aplikacji 97
98 Style semantyczne Style semantyczne - określają rolę tekstu w dokumencie: <em></em> - tekst wyróżniony <strong></strong> - tekst podwójnie wyróżniony <code></code> - fragment kodu <samp></samp> - tekst przykładowy <var></var> - do nazw zmiennych <dfn></dfn> - definicja <cite></cite> - krótki cytat <address></address> - adresy <blockquote></blockquote> - blok długiego cytatu Szkielety tworzenia aplikacji 98
99 Style prezentacyjne Style prezentacyjne - określają sposób w jaki tekst powinien zostać sformatowany: <b></b> - pogrubienie <i></i> - kursywa <tt></tt> - czcionka maszynowa <sub></sub> - indeks dolny <sup></sup> - indeks górny <big></big> - czcionka powiększona <small></small> - czcionka pomniejszona Szkielety tworzenia aplikacji 99
100 Tabele Tabele ograniczone znacznikiem <table></table>, zawierają: <thead></thead> - część nagłówkową <tfoot></tfoot> - stopkę <tbody></tbody> - "ciało" tabeli <tr></tr> - wiersze <th></th> - komórki nagłówka <td></td> - zwykłe komórki <colgroup></colgroup> - grupa kolumn <col /> - atrybuty jednej kolumny Szkielety tworzenia aplikacji 100
101 Przykład tabeli <table border="1"> <thead> <tr> <th>nagłówek1</th> <th>nagłówek2</th> </tr> </thead> <tbody> <tr> <td>dane1</td> <td>dane2</td> </tr> </tbody> </table> nagłówek1 dane1 nagłówek2 dane2 Szkielety tworzenia aplikacji 101
102 Formularze Formularze używane do przesyłu informacji od użytkownika do serwera otoczone znacznikiem <form></form> - wewnątrz poszczególne elementy formularza i kod HTML tworzący cały układ (akapity, nagłówki, tabele) na jednej stronie można umieścić dowolną liczbę formularzy, ale nie wolno ich zagnieżdżać Szkielety tworzenia aplikacji 102
103 Formularze cd <form> zawiera dwa podstawowe atrybuty: action - względny lub pełny adres URL, pod który należy przesłać zawartość pól formularza, by otrzymać odpowiedź. method - metoda przesyłania danych od klienta do serwera: get - dane formularza są spakowane i dołączone do URL a, który został wskazany jako wartość action. post - dane przesyłane są niezależnie od odwołania do skryptu. Skrypt otrzymuje je na standardowym wejściu. Szkielety tworzenia aplikacji 103
104 Metody get i post Metoda get Metoda post POST /something HTTP/1.1 Host: server Content-Length: 21 Content-Type: application/x-www-form-urlencoded value1=foo&value2=bar Szkielety tworzenia aplikacji 104
105 Formularze - składowe Znacznik <input /> definiuje prosty element formularza, który posiada dwa atrybuty: type i name. Atrybut type definiuje rodzaj elementu formularza : "text", "radio", "checkbox", "password", "submit", "reset", "button", "file", "hidden". Atrybut name wskazuje nazwę elementu, która jest niezbędna dla skryptu do odróżnienia poszczególnych pól od siebie. Skrypt pobiera dane z formularza w postaci: nazwa-wartość. Jako wartość przyjmowane są rzeczywiste dane wprowadzane przez użytkownika, natomiast nazwą jest wartość atrybutu name. Szkielety tworzenia aplikacji 105
106 Przykład formularza <form name="input" action="html_form_action.asp" method="get"> <p>czym najczęściej dojeżdżasz do pracy?<br /> <input type="checkbox" name="srodek_kom" value="rower" /> Rowerem<br /> <input type="checkbox" name="srodek_kom" value="auto" /> Samochodem<br /> <input type="checkbox" name="srodek_kom" value="zbuta" /> Na piechotę<br /><br /> <input type="submit" value="zatwierdź" /> </p> </form> Szkielety tworzenia aplikacji 106
107 Przykład formularza cd Szkielety tworzenia aplikacji 107
108 Listy wyboru Opcje wyboru umożliwiają użytkownikowi wybranie z listy przewijanej jednej lub wielu pozycji. Opcje wyboru są wprowadzane za pomocą znacznika <select>: <p>wybierz wykształcenie <select name="wyksztalcenie"> <option>podstawowe</option> <option>średnie</option> <option>wyższe</option> </select> </p> Szkielety tworzenia aplikacji 108
109 Obszary tekstowe Obszary tekstowe są polami wprowadzania danych, w które użytkownik może wprowadzać wiele linii tekstu. Do wprowadzania tekstu służy znacznik <textarea>: <p>wpisz komentarz:<br /> <textarea name="komentarz" rows="10" cols="50"> </textarea> </p> Szkielety tworzenia aplikacji 109
110 Elementy ukryte Atrybut type znacznika <input /> może przyjąć wartość "hidden". W takim wypadku element formularza nie będzie wyświetlany. <input type="hidden" name="dane_osobowe" value="on"> Mogą być przesyłane w ten sposób dodatkowe dane: numery ankiety, opis formularza itp. Szkielety tworzenia aplikacji 110
111 Przesyłanie plików <form enctype="multipart/form-data" method="post" action=" <p>wyślij plik: <input type="file" name="userfile" /> <input type="submit" value="prześlij" /> </p> </form> Szkielety tworzenia aplikacji 111
112 Zanik struktury HTML Skutki zaniku struktury w stronach HTML: utrudnione indeksowanie stron, a co za tym idzie ograniczanie możliwości narzędzi wyszukujących obniżenie dostępności strony (np. dla niewidomych) trudności w zarządzaniu i "konserwacji" Szkielety tworzenia aplikacji 112
113 Powstanie CSS W3C zauważa problem zanikania struktur HTML i zaśmiecania kodu znacznikami definiującymi wygląd strony. W roku 1995 rozpoczyna budowanie CSS W 1996 zalecano stosowanie CSS w takim samym stopniu jak HTML (CSS1 - Cascading Style Sheeets Level 1) CSS2 - powstał w 1998 roku poszerzając funkcjonalności CSS1 CSS3 - w fazie rozwoju Szkielety tworzenia aplikacji 113
114 Podstawowe zalety CSS możliwość zapanowania nad wyglądem strony bez ingerencji w jej strukturę pozwala na wzbogacenie wyglądu strony umożliwia scentralizowanie opisu wyglądu strony w jednym miejscu umożliwia tworzenie stylów dla grup stron CSS zabezpiecza przed konfliktem reguł (kaskada) zmniejsza rozmiary plików Szkielety tworzenia aplikacji 114
115 Łączenie CSS i HTML Istnieją trzy możliwości łączenia CSS i HTML: style wewnętrzne style osadzone style zewnętrzne style importowane Szkielety tworzenia aplikacji 115
116 Style wewnętrzne Do utworzenia stylu wewnętrznego służy w HTML u atrybut style, który można użyć zarówno wewnątrz znacznika body, jak i znaczników definiujących tekst, czy tabele, np.: <body style="font-family: tahoma, helvetica, verdana, arial; font-weight: normal; font-size: 10pt; text-align: justify;"> <p style="color:gray; padding:5px;"> Tekst </p> </body> Szkielety tworzenia aplikacji 116
117 Style osadzone Do utworzenia stylu osadzonego (embedded style sheet), służy znacznik style z nieodłącznym atrybutem type: <style type="text/css"> body {background:beige;} h1 {color:gray;} p {padding:5px;} </style> Szkielety tworzenia aplikacji 117
118 Style zewnętrzne Styl można opisać w zewnętrznym pliku o rozszerzeniu css i dołączyć do dokumentu HTML za pomocą znacznika <link> umieszconego wewnątrz nagłówka: <head> <title>tytuł strony</title> <link rel="stylesheet" type="text/css" href="style.css" /> </head> W zewnętrznym pliku znajduje się kod postaci: body {background:yellow;} h1 {text-align:center;} p {padding:5px;} Szkielety tworzenia aplikacji 118
119 Style importowane Styl można zaimportować z innego serwera: <head> <style url( </style> </head> Szkielety tworzenia aplikacji 119
120 Budowa reguł (1) Podstawowy opis elementu struktury w HTML u miał postać: <znacznik atrybut1="wartość" atrybut2="wartość2"> tekst </znacznik> W CSS, każda reguła składa się z selektora i deklaracji, zawierającej właściwości i ich wartości: selektor { właściwość1:wartość1; właściwość2:wartość2; } Szkielety tworzenia aplikacji 120
121 Budowa reguł (2) Selektor określa elementy struktury, do której reguła ma byś zastosowana,np.: h1 {text-align:left; color:blue;} Deklaracja znajdująca się w nawiasach klamrowych, składa się z właściwości, po której następuje dwukropek, oraz z wartości. Zapis deklaracji zakończony jest średnikiem. Wartość może być pojedynczym słowem kluczowym lub oddzieloną spacjami listą słów kluczowych (dozwoloną dla tej właściwości). Jeżeli w deklaracji użyto niepoprawnej właściwości, wtedy cała deklaracja jest ignorowana. Szkielety tworzenia aplikacji 121
122 Grupowanie selektorów Jeżeli chcemy nadać kilku elementom struktury te same właściwości, nie trzeba powtarzać kilkakrotnie tych samych zapisów zmieniając jedynie nazwę selektora. Wystarczy zapisać przed jedną deklaracją listę selektorów, oddzielonych przecinkami. selektor1, selektor2,..., selektorn { wł1:wart1; wł2:wart2; } Na przykład: body, table, th, td, h3, p {color:gray} Szkielety tworzenia aplikacji 122
123 Grupowanie deklaracji Jeden element może mieć zdefiniowanych wiele właściwości poprzez umieszczenie wewnątrz nawiasu klamrowego wielu deklaracji: selektor1 { wł1:wart1; wł2:wart2;...; włn:wartn; } Na przykład: body { font-family: tahoma, helvetica, verdana, arial; font-weight: normal; font-size: 10pt; text-align: justify; } Szkielety tworzenia aplikacji 123
124 Selektory klasy i identyfikatora (1) Oprócz selektorów elementów dokumentu istnieją jeszcze selektory klasy oraz selektory identyfikatora, które pozwalają na przypisanie stylów w sposób niezależny od elementów dokumentu. Aby używać selektorów klas, wewnątrz dokumentu HTML należy dodać atrybuty definiujące klasę: <znacznik class="nazwa_klasy">. Wewnątrz definicji stylów należy w takim wypadku użyć selektora: znacznik.nazwa_klasy {wlaściwość:wartość;} lub:.nazwa_klasy {wlaściwość:wartość;} Szkielety tworzenia aplikacji 124
125 Selektory klasy i identyfikatora (2) Aby używać selektorów identyfikatorów, wewnątrz dokumentu HTML należy dodać atrybut definiujący: <znacznik id="identyfikator">. Wewnątrz definicji stylów należy w takim wypadku użyć selektora: #identyfikator {wlaściwość:wartość;} Różnice pomiędzy selektorami klas i identyfikatorów: klasy mogą być przyporządkowane dowolnej liczbie elementów dany identyfikator powinien sie pojawić w dokumencie tylko raz identyfikator ma wyższy priorytet przy narzucaniu stylu Szkielety tworzenia aplikacji 125
126 Pseudoklasy i pseudoelementy Selektory pseudoklas i pseudoelementów służą do nadawania stylów elementom o zmiennych stanach, bądź nieistniejących w HTML u struktur. Podstawowe pseudoklasy w CSS to, klasy tyczące połączeń: a:link - styl łącza jeszcze nieodwiedzanego a:visited - styl łącza odwiedzonego a:active - styl łącza uaktywnionego Podstawowe pseudoelementy w CSS to: :first-letter - określa odrębny styl dla pierwszej litery elementu struktury :first-line - określa odrębny styl dla pierwszej linii elementu struktury Szkielety tworzenia aplikacji 126
127 Drzewo struktur HTML Szkielety tworzenia aplikacji 127
128 Selektory kontekstowe Selektory kontekstowe umożliwiają zdefiniowanie stylu, dla odpowiedniego elementu wewnątrz drzewa dokumentu HTML. ul li ul li {color:gray;} Selektor kontekstowy to kompozycja dwóch lub więcej selektorów elementów rozgraniczonych spacjami. Każda spacja oznacza zagnieżdżenie. Szkielety tworzenia aplikacji 128
129 Dziedziczenie i wagi Elementy zagnieżdżone dziedziczą styl, po elemencie nadrzędnym. Niewszystkie właściwości są dziedziczone (marginesy, odstępy od ramek, tło, obramowanie). W wypadku powtarzających się definicji stylu dla danego elementu, CSS zabezpiecza się przed konfliktami za pomocą wag nadawanych poszczególnym regułom: selektor {właściwość:wartość;} /* 1 */ selektor1 selektor2 {właściwość:wartość;} /* 2 */.klasa {właściwość:wartość;} /* 10 */ selektor.klasa {właściwość:wartość;} /* 11 */ selektor1.klasa1 selektor2.klasa2 {właściwość:wartość;} /* 22 */ #identyfikator {właściwość:wartość;} /* 100 */ Szkielety tworzenia aplikacji 129
130 Kaskada Algorytm kaskady: Znajdź wszystkie deklaracje zawierające selektory odpowiadające danemu elementowi. Posortuj znalezione deklaracje według wag. Posortuj znalezione deklaracje ze względu na kolejność występowania (uznaje się, że deklaracje z plików zewnętrznych są przesłaniane stylami osadzonymi, a te stylami wewnętrznymi). Zawsze najważniejszy jest styl stojący na końcu. Szkielety tworzenia aplikacji 130
131 Architektura aplikacji Django Szkielety tworzenia aplikacji 131
132 Składniki aplikacji Django URLconf - odpowiedzialne za przetwarzanie adresów URL na widoki, Widoki - funkcje przetwarzające żadanie HttpRequest i zwracające odpowiedź HttpResponse, Middleware (warstwa pośrednicząca) - umożliwia lekkie, niskopoziomowe przetwarzanie wejścia-wyjścia Django (żądań, odpowiedzi, widoki), Szablony - plik tekstowy zawierający zazwyczaj kod HTML oraz tagi (kontrola logiki szablonu i przekształcanie treści), Modele - źródło danych aplikacji, zazwyczaj jest powiązane z tabelami bazy danych, ORM - odpowiedzialne za przekształcenie postaci obiektowej na postać relacyjną. Szkielety tworzenia aplikacji 132
133 URLconf I W celu zaprojektowania URL-i dla aplikacji tworzy się moduł Pythona nieformalnie zwany URLconf (konfiguracja URL). Wspomniany moduł jest zaimplementowany w czystym Pythonie jest prostym mapowaniem pomiędzy wzorcami adresów URL (zapisanymi jako wyrażenia regularne) a Pythonowymi funkcjami wywołań zwrotnych (widoków). Mapowanie to może być, w zależności od potrzeb krótkie lub długie. Może odwoływać się do innych mapowań i ze względu na to że jest modułem Pythona może być tworzone dynamicznie. Szkielety tworzenia aplikacji 133
134 URLconf II Sposób przetwarzania żądania ze strony przez Django: 1 Django określa moduł z głównym URLconf. Zazwyczaj jest określony przez zawartość zmiennej ROOT_URLCONF, czasem jest też określane przez atrybut urlconf obiektu nadchodzącego żadania HttpRequest (ustawione przez warstwę pośrednią), jej zawartość będzie użyta zamiast zmiennej ROOT_URLCONF. 2 Django ładuje ten moduł i szuka zmiennej urlpatterns. Powinna to być lista Pythona, w formacie zwróconym przez funkcję django.conf.urls.patterns(). 3 Django przechodzi po kolei przez każdy wzorzec URL i kończy przy pierwszym dopasowaniu żądanego adresu URL. Szkielety tworzenia aplikacji 134
135 URLconf III 4 Po tym jak jedno z wyrażeń regularnych dopasowuje URL, Django importuje i wywołuje dany widok, jest nim zwykła funkcja Pythona. Widok otrzymuje obiekt HttpRequest jako swój pierwszy argument natomiast resztą argumentów są wartości przechwycone przez wyrażenie regularne. 5 Jeśli żadne z wyrażeń regularnych nie dopasowało URL-a lub wywoływany jest wyjątek przy jednym z punktów tego procesu, Django wywołuje odpowiedni widok obsługi błędów. Szkielety tworzenia aplikacji 135
136 URLconf IV from django.conf.urls import patterns, url, include urlpatterns = patterns(, (r ^articles/2003/$, news.views.special_case_2003 ), (r ^articles/(\d{4})/$, news.views.year_archive ), (r ^articles/(\d{4})/(\d{2})/$, news.views.month_archive ), (r ^articles/(\d{4})/(\d{2})/(\d+)/$, news.views.article_detail ), ) /articles/2005/03/ dopasowanie do trzeciego wzorca. /articles/2005/3/ brak dopasowania (wymagane dwie cyfry miesiąca). /articles/2003/ dopasowanie do pierwszego wzorca. /articles/2003 brak dopasowania (brak kończącego /). /articles/2003/03/03/ dopasowanie do ostatniego wzorca. Szkielety tworzenia aplikacji 136
137 Grupy nazwane I Wcześniejszy przykład używał nienazwanych grup wyrażeń regularnych (za pomocą nawiasów) do przechwycenia części URL-a i przekazania ich jako argumentów określonych pozycją do widoku. W bardziej zaawansowanych zastosowaniach jest zazwyczaj konieczne używanie nazwanych grup wyrażeń regularnych do przechwytywania części URL-a i przekazywania ich do widoku jako argumentów kluczowych. Składnia Pythona dla nazwanych wyrażeń regularnych - (?P<name>pattern) - name jest nazwą grupy a wzorzec jest używany do dopasowania. Szkielety tworzenia aplikacji 137
138 Grupy nazwane II urlpatterns = patterns(, (r ^articles/2003/$, news.views.special_case_2003 ), (r ^articles/(?p<year>\d{4})/$, news.views.year_archive ), (r ^articles/(?p<year>\d{4})/(?p<month>\d{2})/$, news.views.month_archive ), (r ^articles/(?p<year>\d{4})/(?p<month>\d{2})/(?p<day>\d{2})/$, news.views.article_detail ), ) Żądanie /articles/2005/03/ wywoła funkcję news.views.month_archive(request, year= 2005, month= 03 ) zamiast jak w poprzednim przypadku news.views.month_archive(request, 2005, 03 ). Szkielety tworzenia aplikacji 138
139 Funkcje widoku I Widok (funkcja widoku) jest po prostu funkcją, która przyjmuje żądanie Http i zwraca odpowiedź Http. Odpowiedzią może być w zasadzie dowolna: np. strona Html, przekierowanie do innego adresu, błąd 404, dokument XML, obrazek itd. Widok zawiera całą logikę konieczną do przetworzenia żądania i zwrócenia odpowiedzi. Kod odpowiedzialny za implementację widoku może co prawda znajdować się w dowolnym miejscu (jeśli tylko znajduje się na ścieżkach przeszukiwań Pythona), zazwyczaj jednak przestrzega się konwencji umieszczając widoki w pliku views.py znajdującym się w katalogu projektu lub aplikacji. Szkielety tworzenia aplikacji 139
140 Funkcje widoku II from django.http import HttpResponse def my_view(request): #... if foo: return HttpResponseNotFound( <h1>not found</h1> ) else: return HttpResponse( <h1>page was found</h1> Szkielety tworzenia aplikacji 140
141 Widoki generyczne I Tworzenie aplikacji internetowych jest monotonne wymaga wielokrotnego zapisu pewnych szablonów. Django dostarcza rozwiązań nie tylko na poziomie modelu i szablonu, lecz również na poziomie widoku. Widoki generyczne Django zostały zaprojektowane w celu ułatwienia tworzenia powtarzalnych zadań - dostarczają pewnych pewnych idiomów i wzorców na podstawie tworzonych wcześniej widoków. Wprowadzają warstwę abstrakcji przez co możliwy jest szybki zapis powtarzalnych widoków bez potrzeby zapisu dużej ilości kodu. Można rozpoznać powszechnie używane zadania jak wyświetlanie listy obiektów i zapisać kod wyświetlający listę dowolnych obiektów. Wymagany model może być przekazywany jako dodatkowy argument dla URLconf. Szkielety tworzenia aplikacji 141
142 Widoki generyczne II Django zapewnia łatwy do wykorzystania kod widoków: wykonujących nieskomplikowane powszechnie wykonywane zadania: przekierowanie do różnych stron i renderowanie wybranego szablonu. wyświetlających listę powiązanych ze sobą obiektów oraz stron zawierających istotne szczegóły dla pojedynczych obiektów (lista zamówień klientów i zamówienie dla określonego klienta). prezentujących oparte na dacie obiekty w postaci stron zawierających ustalone działania w postaci wykazów rok/miesiąc/dzień, and stron zawierających ostatnie działania - latest (np. archiwum bloga). umożliwiających użytkownikom tworzenie, aktualizacje i niszczenie obiektów z i bez autoryzacji. Szkielety tworzenia aplikacji 142
143 Widoki generyczne III Najważniejsze widoki generyczne: View - klasa bazowa dla wszystkich widoków, TemplateView - renderuje określony szablon (najczęściej statyczne widoki), RedirectView - przekierowanie do określonej strony, DetailView - strona reprezentująca pojedynczy obiekt, ListView - reprezentacja listy obiektów, FormView - widok, który wyświetla formę, Szkielety tworzenia aplikacji 143
144 Widoki generyczne IV {Create,Update,Delete}View - formy do tworzenia, edycji i niszczenia obiektów, ArchiveIndexView - strona najwyższego poziomu prezentująca najnowsze obiekty {Year,Month,Week,Day,Today}ArchiveView - umożliwia wyświetlenie obiektów powiązanych z datą. DateDetailView - pojedynczy obiekt powiązany z datą. Szkielety tworzenia aplikacji 144
145 Widoki generyczne V Przykład wykorzystujący dziedziczenie: from django.views.generic import TemplateView class AboutView(TemplateView): template_name = "about.html" Odziedziczony atrybut template_name przechowuje nazwę (ze ścieżką) szablonu jaki ma zostać użyty (w przykładzie w katalogu templates został stworzony katalog o nazwie about.html) W urls.py dodaje się import: from book.views import AboutView Natomiast do reguł mapujących URL-e: (r ^about/$, AboutView.as_view()), Szkielety tworzenia aplikacji 145
146 Widoki generyczne VI Po odwołaniu do adresu /about/ zostanie wyświetlona strona z użyciem szablonu about.html. Można korzystać także bezpośrednio w urls.py przy mapowaniu linków na widoki. Wystarczy że zaimportować TemplateView i użyć: (r ^about2/$, TemplateView.as_view(template_name="about.html")), Szkielety tworzenia aplikacji 146
Programowanie internetowe
Programowanie internetowe Wykład 1 HTML mgr inż. Michał Wojtera email: mwojtera@dmcs.pl Plan wykładu Organizacja zajęć Zakres przedmiotu Literatura Zawartość wykładu Wprowadzenie AMP / LAMP Podstawy HTML
Bardziej szczegółowoZrąb webowy dla perfekcjonistów z terminami. autor: Kamil Adamczyk
Zrąb webowy dla perfekcjonistów z terminami autor: Kamil Adamczyk 1 Django napisany w Pythonie DRY czyli zasada nie powtarzaj się w odniesieniu do tworzenia aplikacji opensource'owy zrąb służący do tworzenia
Bardziej szczegółowo2 Podstawy tworzenia stron internetowych
2 Podstawy tworzenia stron internetowych 2.1. HTML5 i struktura dokumentu Podstawą działania wszystkich stron internetowych jest język HTML (Hypertext Markup Language) hipertekstowy język znaczników. Dokument
Bardziej szczegółowoSzkielety tworzenia aplikacji
Szkielety tworzenia aplikacji dr inż. Andrzej Grosser Instytut Informatyki Teoretycznej i Stosowanej Politechnika Częstochowska Rok akademicki 2013/14 Kwestie organizacyjne Kontakt: mail: andrzej.grosser@icis.pcz.pl
Bardziej szczegółowoFormat HTML. Wybrane działy Informatyki Stosowanej. Definicja i przeznaczenie Struktura dokumentu Znaczniki Formularze i komponenty
Wybrane działy Informatyki Stosowanej Format HTML Definicja i przeznaczenie Struktura dokumentu Znaczniki Formularze i komponenty dr hab. inż. Andrzej Czerepicki 2019 Definicja HTML HyperText Markup Language
Bardziej szczegółowoSTRONY INTERNETOWE mgr inż. Adrian Zapała
1 STRONY INTERNETOWE mgr inż. Adrian Zapała STRONY INTERNETOWE Rodzaje stron internetowych statyczne (statyczny HTML + CSS) dynamiczne (PHP, ASP, technologie Flash) 2 JĘZYKI STRON WWW HTML (ang. HyperText
Bardziej szczegółowoUwagi dotyczące notacji kodu! Moduły. Struktura modułu. Procedury. Opcje modułu (niektóre)
Uwagi dotyczące notacji kodu! Wyrazy drukiem prostym -- słowami języka VBA. Wyrazy drukiem pochyłym -- inne fragmenty kodu. Wyrazy w [nawiasach kwadratowych] opcjonalne fragmenty kodu (mogą być, ale nie
Bardziej szczegółowoProgramowanie WEB PODSTAWY HTML
Programowanie WEB PODSTAWY HTML Najprostsza strona HTML tytuł strony To jest moja pierwsza strona WWW. tytuł strony
Bardziej szczegółowoProgramowanie w języku Python. Grażyna Koba
Programowanie w języku Python Grażyna Koba Kilka definicji Program komputerowy to ciąg instrukcji języka programowania, realizujący dany algorytm. Język programowania to zbiór określonych instrukcji i
Bardziej szczegółowoBazy Danych i Usługi Sieciowe
Bazy Danych i Usługi Sieciowe Język PHP Paweł Witkowski Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki Jesień 2011 P. Witkowski (Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki) BDiUS w. VIII Jesień 2011 1 /
Bardziej szczegółowoŹródła. cript/1.5/reference/ Ruby on Rails: http://www.rubyonrails.org/ AJAX: http://www.adaptivepath.com/publications/e ssays/archives/000385.
Źródła CSS: http://www.csszengarden.com/ XHTML: http://www.xhtml.org/ XML: http://www.w3.org/xml/ PHP: http://www.php.net/ JavaScript: http://devedgetemp.mozilla.org/library/manuals/2000/javas cript/1.5/reference/
Bardziej szczegółowoPLAN WYNIKOWY PROGRAMOWANIE APLIKACJI INTERNETOWYCH. KL IV TI 6 godziny tygodniowo (6x15 tygodni =90 godzin ),
PLAN WYNIKOWY PROGRAMOWANIE APLIKACJI INTERNETOWYCH KL IV TI 6 godziny tygodniowo (6x15 tygodni =90 godzin ), Program 351203 Opracowanie: Grzegorz Majda Tematyka zajęć 2. Przygotowanie środowiska pracy
Bardziej szczegółowoAplikacje internetowe
Temat: Język HTML i style CSS Aplikacje internetowe Pracownia specjalistyczna, studia podyplomowe, rok 2011/2012 1. Stwórz formularz HTML pozwalający na rejestrację użytkownika w aplikacji internetowej.
Bardziej szczegółowoTworzenie witryn internetowych PHP/Java. (mgr inż. Marek Downar)
Tworzenie witryn internetowych PHP/Java (mgr inż. Marek Downar) Rodzaje zawartości Zawartość statyczna Treść statyczna (np. nagłówek, stopka) Layout, pliki multimedialne, obrazki, elementy typograficzne,
Bardziej szczegółowoPrzedmiot: Grafika komputerowa i projektowanie stron WWW
KARKONOSKA PAŃSTWOWA SZKOŁA WYŻSZA Kierunek: Dziennikarstwo i komunikacja społeczna Przedmiot: Grafika komputerowa i projektowanie stron WWW 1 opracował: dr inż. Jerzy Januszewicz HTML (HyperText Markup
Bardziej szczegółowoBackend Administratora
Backend Administratora mgr Tomasz Xięski, Instytut Informatyki, Uniwersytet Śląski Katowice, 2011 W tym celu korzystając z konsoli wydajemy polecenie: symfony generate:app backend Wówczas zostanie stworzona
Bardziej szczegółowoTemat: Ułatwienia wynikające z zastosowania Frameworku CakePHP podczas budowania stron internetowych
PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W ELBLĄGU INSTYTUT INFORMATYKI STOSOWANEJ Sprawozdanie z Seminarium Dyplomowego Temat: Ułatwienia wynikające z zastosowania Frameworku CakePHP podczas budowania stron internetowych
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM 2 WSTĘP DO SIECI TELEINFORMATYCZNYCH TABELE I FORMULARZE
LABORATORIUM 2 WSTĘP DO SIECI TELEINFORMATYCZNYCH TABELE I FORMULARZE 1. TABELE 1.1. Definicja tabeli Definicja tabeli musi być umieszczona między znacznikami. W ich ramach umieszczane są definicje rzędów
Bardziej szczegółowoProgramista samouk : profesjonalny przewodnik do samodzielnej nauki kodowania / Cory Althoff. Gliwice, copyright Spis treści
Programista samouk : profesjonalny przewodnik do samodzielnej nauki kodowania / Cory Althoff. Gliwice, copyright 2018 Spis treści Część I. Wprowadzenie do programowania 13 Rozdział 1. Wprowadzenie 15 Struktura
Bardziej szczegółowoKaskadowe arkusze stylów (CSS)
Kaskadowe arkusze stylów (CSS) CSS (Cascading Style Sheets) jest to język opisujący sposób, w jaki przeglądarki mają wyświetlać zawartość odpowiednich elementów HTML. Kaskadowe arkusze stylów służą do
Bardziej szczegółowoDzięki arkuszom zewnętrznym uzyskujemy centralne sterowanie wyglądem serwisu. Zewnętrzny arkusz stylów to plik tekstowy z rozszerzeniem css.
Kaskadowe arkusze stylów CSS Geneza - oddzielenie struktury dokumentu HTML od reguł prezentacji - poszerzenie samego HTML Korzyści - przejrzystość dokumentów - łatwe zarządzanie stylem (wyglądem) serwisu
Bardziej szczegółowork HTML 4 a 5 różnice
rk HTML 4 a 5 różnice kompatybilność Pierwszym dużym plusem języka HTML 5 jest to, że jest zdefiniowany w sposób umożliwiający kompatybilność wstecz. Składnia Przykład dokumentu podporządkowującego się
Bardziej szczegółowoMyśl w języku Python! : nauka programowania / Allen B. Downey. Gliwice, cop Spis treści
Myśl w języku Python! : nauka programowania / Allen B. Downey. Gliwice, cop. 2017 Spis treści Przedmowa 11 1. Jak w programie 21 Czym jest program? 21 Uruchamianie interpretera języka Python 22 Pierwszy
Bardziej szczegółowoHTML (HyperText Markup Language) hipertekstowy język znaczników
HTML (HyperText Markup Language) hipertekstowy język znaczników Struktura dokumentu tytuł strony
Bardziej szczegółowoPLAN WYNIKOWY PROGRAMOWANIE APLIKACJI INTERNETOWYCH. KL III TI 4 godziny tygodniowo (4x30 tygodni =120 godzin ),
PLAN WYNIKOWY PROGRAMOWANIE APLIKACJI INTERNETOWYCH KL III TI 4 godziny tygodniowo (4x30 tygodni =120 godzin ), Program 351203 Opracowanie: Grzegorz Majda Tematyka zajęć 1. Wprowadzenie do aplikacji internetowych
Bardziej szczegółowoJęzyk Python. Język Python 1/35
Język Python Język Python 1/35 Język Python 2/35 Wstęp Uruchamianie interpretera python Skrypty wykonywalne #!/usr/bin/python #!/usr/bin/env python lub #!/usr/bin/python3 #!/usr/bin/env python3 chmod +x
Bardziej szczegółowoQuiz Aplikacja internetowa
- 1 - Quiz Aplikacja internetowa Opis: Realizacja aplikacji internetowej Quiz w oparciu o Python i framework Flask (wersja 0.10.1). Autorzy: Tomasz Nowacki, Robert Bednarz Czas realizacji: 90 min Poziom
Bardziej szczegółowoPodstawy programowania. Wykład Funkcje. Krzysztof Banaś Podstawy programowania 1
Podstawy programowania. Wykład Funkcje Krzysztof Banaś Podstawy programowania 1 Programowanie proceduralne Pojęcie procedury (funkcji) programowanie proceduralne realizacja określonego zadania specyfikacja
Bardziej szczegółowoBazy danych i strony WWW
Bazy danych i strony WWW Obsługa baz danych poprzez strony WWW Niezbędne narzędzia: serwer baz danych np. MySQL serwer stron WWW np. Apache przeglądarka stron WWW interpretująca język HTML język skryptowy
Bardziej szczegółowoREFERAT O PRACY DYPLOMOWEJ
REFERAT O PRACY DYPLOMOWEJ Temat pracy: Projekt i budowa systemu zarządzania treścią opartego na własnej bibliotece MVC Autor: Kamil Kowalski W dzisiejszych czasach posiadanie strony internetowej to norma,
Bardziej szczegółowoZaawansowany kurs języka Python
Środowisko Django początki 10 stycznia 2014 Plan wykładu 1 2 Plan wykładu 1 2 Co to jest Django Oparty o Pythona framework do tworzenia aplikacji internetowych. Co to jest Django Oparty o Pythona framework
Bardziej szczegółowoUmieszczanie kodu. kod skryptu
PHP Definicja PHP jest językiem skryptowym służącym do rozszerzania możliwości stron internetowych. Jego składnia jest bardzo podobna do popularnych języków programowania C/C++, lecz jest bardzo uproszczona
Bardziej szczegółowoO stronach www, html itp..
O stronach www, html itp.. Prosty wstęp do podstawowych technik spotykanych w internecie 09.01.2015 M. Rad Plan wykładu Html Przykład Strona www Xhtml Css Php Js HTML HTML - (ang. HyperText Markup Language)
Bardziej szczegółowoPython wprowadzenie. Warszawa, 24 marca PROGRAMOWANIE I SZKOLENIA
Python wprowadzenie Warszawa, 24 marca 2017 Python to język: nowoczesny łatwy w użyciu silny można pisać aplikacje Obiektowy klejący może być zintegrowany z innymi językami np. C, C++, Java działający
Bardziej szczegółowoTOPIT Załącznik nr 3 Programowanie aplikacji internetowych
Szkolenie przeznaczone jest dla osób chcących poszerzyć swoje umiejętności o tworzenie rozwiązań internetowych w PHP. Zajęcia zostały przygotowane w taki sposób, aby po ich ukończeniu można było rozpocząć
Bardziej szczegółowoSystemy internetowe. Wykład 3 PHP. West Pomeranian University of Technology, Szczecin; Faculty of Computer Science
Systemy internetowe Wykład 3 PHP PHP - cechy PHP (Hypertext Preprocessor) bardzo łatwy do opanowania, prosta składnia, obsługuje wymianę danych z różnymi systemami baz danych pozwala na dynamiczne generowanie
Bardziej szczegółowoBudowa aplikacji ASP.NET z wykorzystaniem wzorca MVC
Akademia MetaPack Uniwersytet Zielonogórski Budowa aplikacji ASP.NET z wykorzystaniem wzorca MVC Krzysztof Blacha Microsoft Certified Professional Budowa aplikacji ASP.NET z wykorzystaniem wzorca MVC Agenda:
Bardziej szczegółowoPodstawy (X)HTML i CSS
Inżynierskie podejście do budowania stron WWW momat@man.poznan.pl 2005-04-11 1 Hyper Text Markup Language Standardy W3C Przegląd znaczników Przegląd znaczników XHTML 2 Cascading Style Sheets Łączenie z
Bardziej szczegółowoZaawansowana Pracownia Komputerowa - Ćwiczenia. Krzysztof Miernik
Zaawansowana Pracownia Komputerowa - Ćwiczenia Krzysztof Miernik HTML - Podstawowe Informacje HTML to hipertekstowy język znaczników (ang. HyperText Markup Language) służacy do tworzenia stron internetowych
Bardziej szczegółowoPlan. Aplikacja. Architektura aplikacji. Architektura aplikacji Tworzenie aplikacji Application Builder podstawy
Plan Podstawy narzędzia Application Builder, 2 budowa strony, kreatory Architektura Tworzenie Tworzenie formularza tabelarycznego Budowa strony 2 Architektura Aplikacja kolekcja stron połączonych ze sobą
Bardziej szczegółowoGrzegorz Ruciński. Warszawska Wyższa Szkoła Informatyki 2011. Promotor dr inż. Paweł Figat
Grzegorz Ruciński Warszawska Wyższa Szkoła Informatyki 2011 Promotor dr inż. Paweł Figat Cel i hipoteza pracy Wprowadzenie do tematu Przedstawienie porównywanych rozwiązań Przedstawienie zalet i wad porównywanych
Bardziej szczegółowoModele danych walidacja widoki zorientowane na model
Modele danych walidacja widoki zorientowane na model 1. Wprowadzenie Modele danych Modele danych w ASP.NET MVC to klasy znajdujące się w katalogu Models. Ich zadaniem jest mapowanie danych przesyłanych
Bardziej szczegółowoLaboratorium Kierunki Rozwoju oprogramowania REST, Django
Laboratorium Kierunki Rozwoju oprogramowania REST, Django 1. Instalacja oprogramowania: sudo apt-add-repository universe && sudo apt-get upgrade sudo apt-get install python-pip -y sudo pip2 install django==1.9.2
Bardziej szczegółowoProgramowanie obiektowe
Programowanie obiektowe Laboratorium 1. Wstęp do programowania w języku Java. Narzędzia 1. Aby móc tworzyć programy w języku Java, potrzebny jest zestaw narzędzi Java Development Kit, który można ściągnąć
Bardziej szczegółowoProgramowanie w Sieci Internet Python - c. d. Kraków, 28 listopada 2014 r. mgr Piotr Rytko Wydział Matematyki i Informatyki
Programowanie w Sieci Internet Python - c. d. Kraków, 28 listopada 2014 r. mgr Piotr Rytko Wydział Matematyki i Informatyki Co dziś będziemy robić Uwierzytelnianie użytkowników, Obiekt session, Silniki
Bardziej szczegółowoWyrażenie include(sciezka_do_pliku) pozwala na załadowanie (wnętrza) pliku do skryptu php. Plik ten może zawierać wszystko, co może się znaleźć w
Wyrażenie include(sciezka_do_pliku) pozwala na załadowanie (wnętrza) pliku do skryptu php. Plik ten może zawierać wszystko, co może się znaleźć w obrębie skryptu. Wyrażenia include() i require() są niemal
Bardziej szczegółowoPo zakończeniu rozważań na temat World Wide Web, poznaniu zasad organizacji witryn WWW, przeczytaniu kilkudziesięciu stron i poznaniu wielu nowych
rk Po zakończeniu rozważań na temat World Wide Web, poznaniu zasad organizacji witryn WWW, przeczytaniu kilkudziesięciu stron i poznaniu wielu nowych pojęć, prawdopodobnie zastanawiasz się, kiedy zaczniesz
Bardziej szczegółowoPierwsza strona internetowa
HTML i CSS Pierwsza strona internetowa Rozpoczynając pracę na swoim komputerze powinieneś posiadać: dowolny edytor tekstowy (np. Notatnik), dostęp do Internetu, Microsoft Visual Studio. Podstawy formatowania
Bardziej szczegółowoProgramowanie MorphX Ax
Administrowanie Czym jest system ERP? do systemu Dynamics Ax Obsługa systemu Dynamics Ax Wyszukiwanie informacji, filtrowanie, sortowanie rekordów IntelliMorph : ukrywanie i pokazywanie ukrytych kolumn
Bardziej szczegółowoSkrypty i funkcje Zapisywane są w m-plikach Wywoływane są przez nazwę m-pliku, w którym są zapisane (bez rozszerzenia) M-pliki mogą zawierać
MatLab część III 1 Skrypty i funkcje Zapisywane są w m-plikach Wywoływane są przez nazwę m-pliku, w którym są zapisane (bez rozszerzenia) M-pliki mogą zawierać komentarze poprzedzone znakiem % Skrypty
Bardziej szczegółowoLaboratorium 6 Tworzenie bloga w Zend Framework
Laboratorium 6 Tworzenie bloga w Zend Framework Przygotowanie bazy danych 1. Wykonaj skrypt blog.sql, który założy w bazie danych dwie tabele oraz wpisze do nich przykładowe dane. Tabela blog_uzytkownicy
Bardziej szczegółowoPlan. Formularz i jego typy. Tworzenie formularza. Co to jest formularz? Typy formularzy Tworzenie prostego formularza Budowa prostego formularza
4 Budowa prostych formularzy, stany sesji, tworzenie przycisków Plan Co to jest formularz? Typy formularzy Tworzenie prostego formularza Budowa prostego formularza 2 Formularz i jego typy Tworzenie formularza
Bardziej szczegółowoPodstawy technologii WWW
Podstawy technologii WWW Ćwiczenie 8 PHP, czyli poczatki nowej, dynamicznej znajomosci Na dzisiejszych zajęciach rozpoczniemy programowanie po stronie serwera w języku PHP. Po otrzymaniu żądania serwer
Bardziej szczegółowoXQTav - reprezentacja diagramów przepływu prac w formacie SCUFL przy pomocy XQuery
http://xqtav.sourceforge.net XQTav - reprezentacja diagramów przepływu prac w formacie SCUFL przy pomocy XQuery dr hab. Jerzy Tyszkiewicz dr Andrzej Kierzek mgr Jacek Sroka Grzegorz Kaczor praca mgr pod
Bardziej szczegółowoOMNITRACKER Wersja testowa. Szybki przewodnik instalacji
OMNITRACKER Wersja testowa Szybki przewodnik instalacji 1 Krok 1:Rejestracja pobrania (jeżeli nie wykonana dotychczas) Proszę dokonać rejestracji na stronieomninet (www.omnitracker.com) pod Contact. Po
Bardziej szczegółowoI. Dlaczego standardy kodowania mailingów są istotne?
1 Tabela zawartości: I. Dlaczego standardy kodowania mailingów są istotne? 3 II. Budowa nagłówka wiadomości. 4 III. Style kaskadowe CSS. 4 IV. Elementarna budowa szablonu. 6 V. Podsumowanie. 9 2 I. Dlaczego
Bardziej szczegółowoPython. Skąd taka nazwa? Kurs systemu UNIX 1
Python Skąd taka nazwa? Kurs systemu UNIX 1 Cechy języka marketing Obiektowy (dużo prostszy od C++) Darmowy Nie tylko Unix (choć tam najpopularniejszy) Wiele bibliotek (np. Tkinter, czyli interfejs do
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK INFORMATYK, 351203 O STRUKTURZE PRZEDMIOTOWEJ
PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK INFORMATYK, 351203 O STRUKTURZE PRZEDMIOTOWEJ Systemy baz danych 1. 2 Wstęp do baz danych 2. 2 Relacyjny model baz danych. 3. 2 Normalizacja baz danych. 4. 2 Cechy
Bardziej szczegółowoDanuta ROZPŁOCH-NOWAKOWSKA Strona 1 2007-11-06. Moduł 4. Przykład 1. Przykład 2. HTML 4.01 Transitional).
Danuta ROZPŁOCH-NOWAKOWSKA Strona 1 2007-11-06 Moduł 4. Style Zajęcia poświęcone będą kaskadowym arkuszom stylów (por. slajdy 18.-27. z wykładu 2.) Wiele uwagi poświęcaliśmy do tej pory planowaniu szkieletu
Bardziej szczegółowoProgramowanie i projektowanie obiektowe
Programowanie i projektowanie obiektowe CherryPy, Genshi Paweł Daniluk Wydział Fizyki Jesień 2016 P. Daniluk(Wydział Fizyki) PO w. IX Jesień 2016 1 / 20 Aplikacje webowe Podejście standardowe Serwer (np.
Bardziej szczegółowoWstęp do programowania
Wstęp do programowania Podstawowe konstrukcje programistyczne Paweł Daniluk Wydział Fizyki Jesień 2014 P. Daniluk (Wydział Fizyki) WP w. II Jesień 2014 1 / 38 Przypomnienie Programowanie imperatywne Program
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE. Witryny i Aplikacje Internetowe klasa I
WYMAGANIA EDUKACYJNE Witryny i Aplikacje Internetowe klasa I Dopuszczający definiuje pojęcia: witryna, portal, wortal, struktura witryny internetowej; opisuje rodzaje grafiki statycznej wymienia i charakteryzuje
Bardziej szczegółowo1. Zaczynamy! (9) 2. Edycja dokumentów (33)
1. Zaczynamy! (9) Uruchamiamy program Word i co z tego wynika... (10) o Obszar roboczy, czyli miejsce do pracy (12) Otwieranie dokumentów w programie Word (14) o Tworzenie nowego dokumentu (14) o Otwieranie
Bardziej szczegółowoSłowem wstępu. Część rodziny języków XSL. Standard: W3C XSLT razem XPath 1.0 XSLT Trwają prace nad XSLT 3.0
Słowem wstępu Część rodziny języków XSL Standard: W3C XSLT 1.0-1999 razem XPath 1.0 XSLT 2.0-2007 Trwają prace nad XSLT 3.0 Problem Zakładane przez XML usunięcie danych dotyczących prezentacji pociąga
Bardziej szczegółowoASP.NET MVC. Podstawy. Zaawansowane programowanie internetowe Instrukcja nr 3
3 ASP.NET MVC Podstawy 1 1. Cel zajęć Celem zajęć jest zapoznanie się z podstawami ASP.NET MVC 2.0 Framework. 2. Zadanie Proszę zbudować prostą aplikację WWW przy zastosowaniu framework a ASP.NET MVC 2.0
Bardziej szczegółowoElementarz HTML i CSS
Elementarz HTML i CSS Znaczniki przydatne w pracy redaktora stron internetowych 1 Elementarz HTML i CSS Znaczniki przydatne w pracy redaktora stron internetowych Treść, korekta, skład i oprawa graficzna
Bardziej szczegółowoKurs rozszerzony języka Python
Wykład 1. 6 października 2017 Plan wykładu 1 2 3 4 Plan wykładu 1 2 3 4 Wykładowca: Termin wykładu: piątek, 10:15 12:00, sala 119 Strona wykładu http://www.ii.uni.wroc.pl/ marcinm/dyd/python Materiały
Bardziej szczegółowoZakres treści Czas. 2 Określenie charakteru i tematyki strony. Rodzaje witryn. Projekt graficzny witryny. Opracowanie skryptów
Aplikacje internetowe KL. III Rok szkolny: 011/01 Nr programu: 31[01]/T,SP/MENIS/004.06.14 Okres kształcenia: łącznie ok. 180 godz. lekcyjne Wojciech Borzyszkowski Zenon Kreft Moduł Bok wprowadzający Podstawy
Bardziej szczegółowoJęzyk Python (2) Język Python (2) 1/36
Język Python (2) Język Python (2) 1/36 Język Python (2) 2/36 Podstawy funkcji Pojęcia podstawowe Instrukcja def tworzy obiekt funkcji i przypisuje go do nazwy Instrukcja return przekazuje obiekt wynikowy
Bardziej szczegółowoOMNITRACKER Wersja testowa. Szybki przewodnik instalacji
OMNITRACKER Wersja testowa Szybki przewodnik instalacji 1 Krok 1:Rejestracja pobrania (jeżeli nie wykonana dotychczas) Proszę dokonać rejestracji na stronieomninet (www.omnitracker.com) pod Contact. Po
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne: Statyczne witryny internetowe (na podstawie programu nr 351203)
Wymagania edukacyjne: Statyczne witryny internetowe (na podstawie programu nr 351203) Technikum - kl. 3 Td, semestr 5 i 6 Ocena niedostateczna dopuszczająca Wymagania edukacyjne wobec ucznia: Uczeń nie
Bardziej szczegółowoPrzewodnik użytkownika (instrukcja) AutoMagicTest
Przewodnik użytkownika (instrukcja) AutoMagicTest 0.1.21.137 1. Wprowadzenie Aplikacja AutoMagicTest to aplikacja wspierająca testerów w testowaniu i kontrolowaniu jakości stron poprzez ich analizę. Aplikacja
Bardziej szczegółowoPROGRAMOWANIE. WNPiD UAM, Programowanie, inż. Piotr Jabłoński
PROGRAMOWANIE HTML W składni języka HTML wykorzystuje się charakterystyczne znaczniki. Każdy z nich zaczyna się i kończy ostrokątnym nawiasem a pomiędzy nimi znajduje się wyrażenie html. Rozróżniamy znaczniki
Bardziej szczegółowoViatoll Calc v1.3. Viatoll Calc. Instrukcja użytkownika. Strona 1
Viatoll Calc Instrukcja użytkownika Strona 1 Spis treści 1 Wstęp...3 2 Opis panelu głównego...3 2.1 Menu aplikacji...4 2.2 Tabela z trasami...5 2.3 Strona kalkulatora viatoll...6 2.4 Pasek statusu...7
Bardziej szczegółowoTypy danych, cd. Łańcuchy znaków
Typy danych, cd. Łańcuchy znaków Typ danych string, jest rozumiany jako łańcuch znaków - liter, cyfr i symboli. Stringi definiuje się w podwójnych lub pojedyńczych cudzysłowach. typ_ kawy = " latte " typ_herbaty
Bardziej szczegółowoABC języka HTML i XHTML / Maria Sokół. wyd. 2. Gliwice, cop Spis treści
ABC języka HTML i XHTML / Maria Sokół. wyd. 2. Gliwice, cop. 2012 Spis treści Wstęp 9 1 HTML 5 i XHTML w pytaniach i odpowiedziach 13 Co to jest HTML 5? 13 Co to jest XHTML? 15 Czy strony utworzone w HTML
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM 8,9: BAZA DANYCH MS-ACCESS
UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI INSTYTUT INFORMATYKI I ELEKTROTECHNIKI ZAKŁAD INŻYNIERII KOMPUTEROWEJ Przygotowali: mgr inż. Arkadiusz Bukowiec mgr inż. Remigiusz Wiśniewski LABORATORIUM 8,9: BAZA DANYCH MS-ACCESS
Bardziej szczegółowoTworzenie Stron Internetowych. odcinek 6
Tworzenie Stron Internetowych odcinek 6 CSS kaskadowe arkusze stylów CSS (Cascading Style Sheets), czyli Kaskadowe Arkusze Stylów "stylów" "arkusze" Reguły opisujące wygląd dokumentu opisanego za pomocą
Bardziej szczegółowoSzczegółowy opis zamówienia:
Szczegółowy opis zamówienia: Rok 2016 budowa stron w html5 (8h v + 4h ćw) 8 szt. html5 - zaawans. (7h v + 5h ćw) 8 szt. programowania w java script (9h v + 7h ćw) 8 szt. java script zaawans (8h v + 4h
Bardziej szczegółowoProgram szkolenia: Symfony, nowoczesny framework PHP
Program szkolenia: Symfony, nowoczesny framework PHP Informacje: Nazwa: Kod: Kategoria: Grupa docelowa: Czas trwania: Forma: Symfony, nowoczesny framework PHP PHP-frameworki PHP developerzy 3 dni 40% wykłady
Bardziej szczegółowoJava jako język programowania
Java jako język programowania Interpretowany programy wykonują się na wirtualnej maszynie (JVM Java Virtual Machine) Składnia oparta o język C++ W pełni zorientowany obiektowo (wszystko jest obiektem)
Bardziej szczegółowoWybrane działy Informatyki Stosowanej
Wybrane działy Informatyki Stosowanej JSP - Java Server Pages dr hab. inż. Andrzej Czerepicki a.czerepicki@wt.pw.edu.pl http://www2.wt.pw.edu.pl/~a.czerepicki 2019 Aplikacje i skrypty WWW klasyfikacja
Bardziej szczegółowoWstęp do programowania
Wstęp do programowania Podstawowe konstrukcje programistyczne Paweł Daniluk Wydział Fizyki Jesień 2013 P. Daniluk (Wydział Fizyki) WP w. II Jesień 2013 1 / 34 Przypomnienie Programowanie imperatywne Program
Bardziej szczegółowoWidżety KIWIPortal. tworzenie umieszczanie na stronach internetowych opcje zaawansowane. Autor: Damian Rebuś Data: 29.06.2015 Wersja: 1.
Widżety KIWIPortal tworzenie umieszczanie na stronach internetowych opcje zaawansowane Autor: Damian Rebuś Data: 29.06.2015 Wersja: 1.3 Strona 1 z 17 1 SPIS TREŚCI 2 Metody osadzania widżetów... 3 2.1
Bardziej szczegółowoInformatyka I. Klasy i obiekty. Podstawy programowania obiektowego. dr inż. Andrzej Czerepicki. Politechnika Warszawska Wydział Transportu 2018
Informatyka I Klasy i obiekty. Podstawy programowania obiektowego dr inż. Andrzej Czerepicki Politechnika Warszawska Wydział Transportu 2018 Plan wykładu Pojęcie klasy Deklaracja klasy Pola i metody klasy
Bardziej szczegółowoJAVASCRIPT PODSTAWY. opracowanie: by Arkadiusz Gawełek, Łódź
JAVASCRIPT PODSTAWY materiały dydaktyczne dla uczniów słuchaczy opracowanie: 2004-2007 by Arkadiusz Gawełek, Łódź 1. Czym jest JavaScript JavaScript tak naprawdę narodził się w firmie Netscape jako LiveScript,
Bardziej szczegółowoProgramowanie obiektowe
Programowanie obiektowe Język programowania Ruby Marcin Młotkowski 12 kwietnia 2018 Plan wykładu 1 Wstęp 2 Typy numeryczne Łańcuchy znaków (klasa String) Przedziały Tablice i tablice asocjacyjne Nazwy
Bardziej szczegółowoPHP: bloki kodu, tablice, obiekty i formularze
1 PHP: bloki kodu, tablice, obiekty i formularze SYSTEMY SIECIOWE Michał Simiński 2 Bloki kodu Blok if-else Switch Pętle Funkcje Blok if-else 3 W PHP blok if i blok if-else wyglądają tak samo i funkcjonują
Bardziej szczegółowoPodstawy programowania skrót z wykładów:
Podstawy programowania skrót z wykładów: // komentarz jednowierszowy. /* */ komentarz wielowierszowy. # include dyrektywa preprocesora, załączająca biblioteki (pliki nagłówkowe). using namespace
Bardziej szczegółowoEwolucja projektowania aplikacji w PHP na bazie frameworka Symfony 2
Ewolucja projektowania aplikacji w PHP na bazie frameworka Symfony 2 Statyczne strony HTML Wczytanie statycznej strony HTML sprowadza się do odebrania żądania przez serwer, odnalezienia właściwego pliku
Bardziej szczegółowoWykład 03 JavaScript. Michał Drabik
Wykład 03 JavaScript Michał Drabik Język programowania wykorzystywany na stronach internetowych głównie w celu umożliwienia interakcji z użytkownikiem. Kod JavaScript może być umieszczany w kodzie XHTML
Bardziej szczegółowoReferat z przedmiotu Technologie Internetowe SPIS TREŚCI
SPIS TREŚCI 1.Dwie metody przekazu danych do serwera 2 2.Metoda GET przykład 3 3.Metoda POST przykład 4 4.Kiedy GET a kiedy POST 5 5.Szablony po co je stosować 7 6.Realizacja szablonu własną funkcją 8
Bardziej szczegółowoJAVAScript w dokumentach HTML (1) JavaScript jest to interpretowany, zorientowany obiektowo, skryptowy język programowania.
IŚ ćw.8 JAVAScript w dokumentach HTML (1) JavaScript jest to interpretowany, zorientowany obiektowo, skryptowy język programowania. Skrypty JavaScript są zagnieżdżane w dokumentach HTML. Skrypt JavaScript
Bardziej szczegółowoZasady programowania Dokumentacja
Marcin Kędzierski gr. 14 Zasady programowania Dokumentacja Wstęp 1) Temat: Przeszukiwanie pliku za pomocą drzewa. 2) Założenia projektu: a) Program ma pobierać dane z pliku wskazanego przez użytkownika
Bardziej szczegółowoPodstawy technologii WWW
Podstawy technologii WWW Ćwiczenie 11 PHP, MySQL: więcej, więcej!, więcej!!. tabel i funkcjonalności. Na dzisiejszych zajęciach zdefiniujemy w naszej bazie kilka tabel powiązanych kluczem obcym i zobaczymy,
Bardziej szczegółowoPlan. Stan sesji (1/2) Stan sesji (2/2) Stan sesji Tworzenie przycisku Integracja prostego formularza z raportem Tworzenie formularza z raportem
5 Integracja stron aplikacji, tworzenie zintegrowanych formularzy i raportów Plan Stan sesji Tworzenie przycisku Integracja prostego formularza z raportem Tworzenie formularza z raportem 2 Stan sesji (1/2)
Bardziej szczegółowo