DIAGNOZA ZJAWISK KRYZYSOWYCH Gminy Gołuchów

Transkrypt

1 DIAGNOZA ZJAWISK KRYZYSOWYCH Gminy Gołuchów Gołuchów, 2017 Strona 1 z 108

2 Niniejsze opracowanie powstaje dzięki wsparciu finansowemu Unii Europejskiej OPRACOWALI: mgr inż. Dariusz Kałużny mgr inż. Angelika Paczesna mgr inż. Daria Jarońska mgr Justyna Tomczak ADRES BIURA: NUVARRO Sp. z o. o. ul. Reymonta 23, Posada Kazimierz Biskupi tel. (63) biuro@nuvarro.pl Strona 2 z 108

3 SPIS TREŚCI Spis treści Położenie geograficzne Sfera społeczna Demografia Bezrobocie Ubóstwo, bezdomność Przemoc Bezpieczeństwo Edukacja Aktywność obywatelska Kultura i turystyka Badanie ankietowe PODSUMOWANIE Sfera gospodarcza Rynek pracy Turystyka Badanie ankietowe PODSUMOWANIE Sfera przestrzenno-funkcjonalna Infrastruktura wodociągowa Infrastruktura kanalizacyjna System elektroenergetyczny Zaopatrzenie w ciepło Sieć gazowa Telekomunikacja Transport i komunikacja Ochrona zdrowia Dostępność sklepów Dziedzictwo kulturowe i zabytki Analiza infrastruktury sportowej dostępnej w poszczególnych sołectwach gminy Badanie ankietowe Strona 3 z 108

4 4.13. PODSUMOWANIE Sfera techniczna Mieszkalnictwo Budynki użyteczności publicznej Odnawialne źródła energii Badanie ankietowe PODSUMOWANIE Sfera środowiskowa Podział powierzchni geodezyjnej gminy według kierunków wykorzystania Środowisko przyrodnicze i warunki klimatyczne Złoża naturalne w gminie Gołuchów Gospodarka odpadami Emisja CO Badanie ankietowe PODSUMOWANIE Spis rysunków Spis tabel Spis wykresów Strona 4 z 108

5 1. POŁOŻENIE GEOGRAFICZNE Gmina Gołuchów jest gminą o charakterze wiejskim, położoną w południowowschodniej części województwa wielkopolskiego w powiecie pleszewskim. Gmina leży w tzw. podwójnym trójkącie miejscowości mających najważniejszy wpływ na jego rozwój. Mały Trójkąt wyznaczają pobliskie miasta powiatowe: Kalisz, Ostrów Wielkopolski i Pleszew. Natomiast Duży Trójkąt wyznaczają stolice regionów: Poznań, Wrocław i Łódź. Gmina oddalona jest od miasta powiatowego Pleszewa o około 11 km, od Kalisza o około 17 km, a od Ostrowa Wielkopolskiego o 23 km. Gmina Gołuchów jest oddalona od miasta wojewódzkiego Poznań o około 102 km, od Wrocławia o 116 km i od Łodzi o 128 km. Gmina graniczy z: Gminą Pleszew od północy i zachodu, Gminą Ostrów Wielkopolski od zachodu (powiat ostrowski), Gminą Blizanów od wschodu (powiat kaliski), Miastem Kalisz, Gminą Nowe Skalmierzyce i Gminą Ostrów Wielkopolski od południa. Rysunek 1.Położenie gminy Gołuchów na tle powiatu pleszewskiego Źródło: Urząd Gminy w Gołuchowie Strona 5 z 108

6 System przestrzenny gminy swym zasięgiem obejmuje 22 sołectwa, do których należą: Bielawy, Bogusławice, Borczysko, Cieśle, Czechel, Czerminek, Gołuchów, Jedlec, Kajew, Karsy, Kościelna Wieś, Kościelna Wieś II, Kościelna Wieś III, Krzywosądów, Kucharki, Kuchary, Macew, Pleszówka, Popówek, Szkudła, Tursko, Wszołów. Powierzchnia gminy Gołuchów jest równa ha, co stanowi 19,09% powierzchni powiatu pleszewskiego oraz 0,46% województwa wielkopolskiego. Rysunek 2. Plan gminy Gołuchów Źródło: wikipedia.org Dokument strategiczny Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata Szczegółowy Opis Osi Priorytetowych Programu Operacyjnego (Uszczegółowienie WRPO) opracowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego zalicza gminę Gołuchów do obszarów o najniższej dostępności transportowej do ośrodka wojewódzkiego, który jest jednym z czynników rozwoju. Oznacza to, że mieszkańcy gminy Gołuchów w relacjach komunikacyjnych mają bardziej niż na innych obszarach ograniczone możliwości korzystania nie tylko z dóbr i usług wyższego rzędu, które koncentrują się w większych ośrodkach osadniczych, przede wszystkim w miastach, ale także z usług podstawowych o słabej dostępności czasowej. Strona 6 z 108

7 W gminie Gołuchów dominującą funkcją jest rolnictwo. Na terenie gminy funkcjonuje typowe rolnictwo rozdrobnione, ale także jednostki wielkoobszarowe m.in.: gospodarstwa rolne w Szkudli; gospodarstwa rolne w Tursku; Rolnicza Spółdzielnia produkcyjna w Cieślach; Rolnicza Spółdzielnia produkcyjna w Żychlinie; Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Kościelnej Wsi. Na terenie gminy Gołuchów znajduje się wiele ciekawych zabytków, do których zaliczyć można: Zespół zamkowo-parkowy w Gołuchowie; Pałacyk secesyjny w Czechlu; Zespół pałacowo-parkowy w Szkudli; Kościół pw. św. Andrzeja w Tursku; Ogrójec przy kościele w Tursku; Spichlerz dworski we Wszołowie; Kościół pw. św. Floriana w Jedlcu; Kościół pw. św. Wawrzyńca w Kościelnej Wsi; Kościół pw. Świętej Trójcy wraz z dzwonnicą w Kucharkach; Kościół pw. św. Bartłomieja w Kucharach; Dwór i park dworski w Kucharach; Spichlerz dworski w Kucharach. Wśród wymienionych obiektów szczególne miejsce zajmuje kompleks zamkowoparkowy w Gołuchowie, który jest najważniejszym elementem wizerunkowym gminy. Gmina Gołuchów znajduje się w obszarze o potencjalnych warunkach dla rozwoju energii odnawialnej korzystając z energii wiatru, energii słonecznej oraz energii wody. Wśród właścicieli prywatnych zastosowanie znalazły kolektory słoneczne, które energię słońca wykorzystują do przygotowania ciepłej wody użytkowej, a także pompy ciepła, instalacje fotowoltaiczne i kotły na biomasę. Strona 7 z 108

8 2. SFERA SPOŁECZNA 2.1. DEMOGRAFIA Gminę Gołuchów pod koniec 2016 r. zamieszkiwało mieszkańców, co stanowi 16,6% ludności powiatu pleszewskiego i 0,3% ludności województwa wielkopolskiego. Gęstość zaludnienia wynosi 77 os/km 2. W ostatnich kilku latach w gminie Gołuchów odnotowywany jest wzrost liczby mieszkańców. Dynamika zmian pokazuje, że liczba ta wzrosła o 271 osób w ciągu 6 lat. Sytuację tę przedstawia wykres poniżej Liczba mieszkańców Wykres 1. Liczba mieszkańców gminy Gołuchów na przestrzeni lat Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS W gminie Gołuchów na 100 mężczyzn przypada 101 kobiet. Wskaźnik ten jest nieco niższy od średniej krajowej, gdzie na 100 mężczyzn przypada 107 kobiet. Tego typu sytuacja wynika z tego, iż przeciętnie kobiety żyją dłużej aniżeli mężczyźni. Średni wiek mieszkańców wynosi 38,1 lat i jest nieznacznie niższy od średniego wieku mieszkańców województwa wielkopolskiego i niższy od średniego wieku mieszkańców całej Polski. W gminie Gołuchów zamieszkuje osób. 63,1% mieszkańców gminy Gołuchów jest w wieku produkcyjnym, 21,44% w wieku przedprodukcyjnym, a 15,46% mieszkańców jest w wieku poprodukcyjnym. Jak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego na przestrzeni ostatnich sześciu lat wzrastał udział liczby ludności w wieku poprodukcyjnym, natomiast malał udział ludności w wieku przedprodukcyjnym. To negatywne zjawisko jest zauważalne zarówno w gminie Gołuchów, jak i powiecie pleszewskim, województwie wielkopolskim oraz w kraju. Strona 8 z 108

9 63,7 63,9 63, ,8 63,7 63,1 22,4 21,6 21,3 20,8 20, ,44 13,9 14,5 14,9 15,3 15,8 16,2 15, Wiek przedprodukcyjny Wiek produkcyjny Wiek poprodukcyjny Wykres 2. Udział ludności według ekonomicznych grup wieku w % ludności ogółem w latach Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Mieszkańcy gminy Gołuchów zawarli w 2015 roku 49 małżeństw, co odpowiada 4,7 małżeństwom na 1000 mieszkańców. Jest to znacznie więcej od wartości dla województwa wielkopolskiego oraz znacznie więcej od wartości dla Polski. W tym samym okresie odnotowano 1,0 rozwodów przypadających na 1000 mieszkańców. 30% mieszkańców gminy Gołuchów jest stanu wolnego, 59% żyje w małżeństwie, 2,6% mieszkańców jest po rozwodzie, a 8,3% to wdowy/wdowcy. Gmina Gołuchów ma dodatni przyrost naturalny wynoszący 31. Odpowiada to przyrostowi naturalnemu 3,0 na 1000 mieszkańców gminy Gołuchów. W 2015 roku urodziło się 113 dzieci, w tym 55,8% dziewczynek i 44,2% chłopców. Współczynnik dynamiki demograficznej, czyli stosunek liczby urodzeń żywych do liczby zgonów wynosi 1,04 i jest mniejszy od średniej dla województwa oraz znacznie większy od współczynnika dynamiki demograficznej dla całego kraju. W 2015 roku zarejestrowano 123 zameldowań w ruchu wewnętrznym oraz 92 wymeldowania, w wyniku czego saldo migracji wewnętrznych wynosi dla gminy Gołuchów 31. W tym samym czasie nie wystąpiły zameldowania z zagranicy i wymeldowania za granicę daje to saldo migracji zagranicznych wynoszące 0. Strona 9 z 108

10 Przyrost naturalny migracje wewnętrzne migracje zagraniczne Wykres 3. Przyrost naturalny, migracje wewnętrzne i migracje zagraniczne w gminie Gołuchów w latach Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS tabela. Rozkład ludności według miejsca zamieszkania (sołectwa i ulice) przedstawia poniższa Sołectwa Tabela 1. Liczba ludności w gminie Gołuchów w 2016 roku Wiek przed- Wiek pro- dukcyjny na Wiek Liczba przed- Ulica produkcyjny ludności pro- dukcyjny mieszka ńców Wiek poprodukcyjny Wiek poprodukcyjny na 1000 mieszkańców Bielawy , ,66 Bogusławice , ,23 Borczysko , ,62 Cieśle , ,33 Czechel , ,61 Czerminek , ,18 Gołuchów , ,23 23 stycznia 115 Adama Asnyka 16 Adama Kubaszewskiego 11 Adama Mickiewicza 59 Akacjowa 25 Bankowa 7 Czartoryskich 209 Fryderyka Chopina 5 Strona 10 z 108

11 Henryka Sienkiewicza 26 Jana i Izabeli Działyńskich 21 Jana Kopczyńskiego 60 Jana Pawła II 11 Jarzębinowa 2 Juliusza Słowackiego 220 Kajewska 13 Karola Biberona 32 Klemensa Borowskiego 5 Klonowa 7 Kwiatowa 120 Leśna 10 Lipowa 9 Lonisa Breugnota 1 Marcina Włodarskiego 53 Marii Dąbrowskiej 56 Marii Konopnickiej 94 Mikołaja Kopernika 156 Ogrodowa 84 Osiedlowa 35 Polna 4 Różana 12 Słoneczna 6 Słowackiego 1 Stanisława Szymańskiego 16 Stefana Jarmickiego 140 Stefana Żeromskiego 38 Tadeusza Kościuszki 91 Wierzbowa 29 Władysława Broniewskiego 71 Władysława Reymonta 70 Zachodnia 174 Zielona 14 Zygmunta Gorgolewskiego 188 Jedlec , ,60 Kajew , ,04 Karsy , ,23 Kościelna , ,84 Strona 11 z 108

12 Wieś I Kościelna Wieś II , ,44 Kościelna Wieś III , ,32 Krzywosądów , ,46 Kucharki , ,90 Kuchary , ,61 Macew , ,23 Pleszówka , ,37 Popówek , ,33 Szkudła , ,18 Tursko , ,65 Wszołów , ,47 SUMA Źródło: opracowanie własne na podstawie danych gminy W porównaniu do ogółu mieszkańców najwięcej osób w wieku poprodukcyjnym zamieszkuje w Gołuchowie, Jedlcu, Kościelnej Wsi I, Kościelnej Wsi II, Krzywosądowie i Tursku. Urodzenia, zgony oraz wymeldowania i zameldowania w 2016 roku w gminie Gołuchów według sołectw przedstawia poniższa tabela. Strona 12 z 108

13 Tabela 2. Urodzenia, zgony i wymeldowania w gminie Gołuchów w 2016 roku Nazwa sołectwa Ulice Urodzenia Urodzenia na 1000 mieszkańców Zgony Zgony na 1000 mieszkańców Wymeldowania Wymeldowania na 1000 mieszkańców Zameldowania Zameldowania na 1000 mieszkańców Bielawy 2 0,19 4 0,38 2 0,19 1 0,10 Bogusławice 3 0,29 3 0,29 1 0,10 0 0,00 Borczysko 1 0,10 0 0,00 1 0,10 0 0,00 Cieśle 2 0,19 1 0,10 0 0,00 0 0,00 Czechel 5 0,48 0 0,00 5 0,48 1 0,10 Czerminek 2 0,19 0 0,00 8 0,76 1 0,10 Gołuchów 25 2, , , ,00 23 Stycznia 1 0,10 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Adama Asnyka 1 0,42 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Adama Kubaszewskiego 0 0,00 0 0,00 1 0,42 1 0,42 Adama Mickiewicza 0 0,00 2 0,84 0 0,00 0 0,00 Akacjowa 0 0,00 0 0,00 1 0,42 1 0,42 Bankowa 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Czartoryskich 1 0,42 3 1,26 0 0,00 4 1,68 Fryderyka Chopina 0 0,00 0 0,00 0 0,00 3 1,26 Henryka Sienkiewicza 0 0,00 1 0,42 0 0,00 0 0,00 Jana i Izabeli Działyńskich 1 0,42 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Jana Kopczyńskiego 1 0,42 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Jana Pawła II 0 0,00 0 0,00 0 0,00 1 0,42 Jarzębinowa 0 0,00 0 0,00 1 0,42 0 0,00 Juliusza Słowackiego 0 0,00 0 0,00 0 0,00 2 0,84 Kajewska 0 0,00 0 0,00 1 0,42 0 0,00 Karola Biberona 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Klemensa Borowskiego 0 0,00 0 0,00 3 1,26 0 0,00 Strona 13 z 108

14 Klonowa 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Kwiatowa 3 1,26 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Leśna 1 0,42 0 0,00 2 0,84 2 0,84 Lipowa 0 0,00 0 0,00 0 0,00 2 0,84 Lonisa Breugnota 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Marcina Włodarskiego 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Marii Dąbrowskiej 0 0,00 0 0,00 1 0,42 0 0,00 Marii Konopnickiej 0 0,00 1 0,42 0 0,00 0 0,00 Mikołaja Kopernika 3 1,26 1 0,42 0 0,00 0 0,00 Ogrodowa 1 0,42 1 0,42 0 0,00 4 1,68 Osiedlowa 1 0,42 0 0,00 2 0,84 0 0,00 Polna 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Różana 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Słoneczna 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Słowackiego 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Stanisława Szymańskiego 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Stefana Jarmickiego 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Stefana Żeromskiego 0 0,00 1 0,42 1 0,42 0 0,00 Tadeusza Kościuszki 2 0,84 1 0,42 0 0,00 0 0,00 Wierzbowa 0 0,00 0 0,00 1 0,42 1 0,42 Władysława Broniewskiego 1 0,42 1 0,42 0 0,00 0 0,00 Władysława Reymonta 0 0,00 0 0,00 1 0,42 0 0,00 Zachodnia 2 0,84 1 0,42 1 0,42 0 0,00 Zielona 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Zygmunta Gorgolewskiego 4 1,68 2 0,84 0 0,00 0 0,00 Strona 14 z 108

15 Jedlec 8 0,76 5 0,48 3 0,29 5 0,48 Kajew 2 0,19 0 0,00 7 0,67 3 0,29 Karsy 8 0,76 5 0, ,24 3 0,29 Kościelna Wieś I 11 1,05 6 0, , ,51 Kościelna Wieś II 8 0, , , ,10 Kościelna Wieś III 5 0,48 3 0,29 7 0,67 5 0,48 Krzywosądów 4 0,38 1 0, ,95 8 0,76 Kucharki 5 0,48 1 0,10 5 0,48 4 0,38 Kuchary 13 1,24 4 0,38 2 0,19 0 0,00 Macew 2 0,19 1 0,10 3 0,29 0 0,00 Pleszówka 2 0,19 5 0,48 0 0,00 0 0,00 Popówek 0 0,00 2 0,19 0 0,00 1 0,10 Szkudła 4 0,38 6 0,57 5 0,48 1 0,10 Tursko 6 0,57 3 0,29 6 0,57 0 0,00 Wszołów 2 0,19 1 0,10 4 0,38 2 0,19 SUMA Źródło: opracowanie własne na podstawie danych gminy Strona 15 z 108

16 Jak wynika z powyższej tabeli w 2016 roku w gminie Gołuchów odnotowano więcej urodzeń niż zgonów. Najwięcej dzieci urodziło się w sołectwie Kościelna Wieś I, Kuchary, a także w sołectwie Gołuchów przy ulicy Zygmunta Gorgolewskiego. Natomiast najwięcej zgonów nastąpiło w sołectwie Kościelna Wieś II, a następne były sołectwa: Gołuchów, Kościelna Wieś I, Szkudła, Jedlec i Pleszówka. Jeśli chodzi o wymeldowania to najwięcej miało miejsce w sołectwach: Kościelna Wieś I, Kościelna Wieś II, Gołuchów, Krzywosądów, Czerminek, Kajew, czy Karsy. Zameldowań zaś najwięcej odnotowano w sołectwie Kościelna Wieś I BEZROBOCIE Liczba bezrobotnych w gminie Gołuchów w roku 2016 wynosiła 167 osób (108 kobiet i 59 mężczyzn). Liczba ta spadła od roku 2013 o 149, ponieważ wcześniej (w latach ) utrzymywał się trend wzrastający. W gminie występuje również bezrobocie ukryte, ponieważ część osób nie jest zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy Liczba bezrobotnych Wykres 4. Liczba bezrobotnych w gminie Gołuchów w latach Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Najbardziej miarodajną informacją o intensywności bezrobocia jest wskaźnik udziału bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym. Wartości wskaźnika wskazują, że najbardziej niekorzystna sytuacja w gminie Gołuchów występowała w 2013 roku (7,4%). Należy jednak podkreślić, że liczba zarejestrowanych bezrobotnych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym stanowczo zmalała od roku 2013 (7,4%) do roku 2016 (2,5%). Strona 16 z 108

17 6,8 6,1 6,8 7,4 5,1 3,5 2, Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym Wykres 5. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym w gminie Gołuchów w latach Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Według statystyk udział kobiet w strukturze osób bezrobotnych w gminie Gołuchów stanowił 63%, gdzie w powiecie pleszewskim było to 63,1%, a w województwie wielkopolskim 57,7%. Z danych Powiatowego Urzędu Pracy w Pleszewie wynika, że w gminie Gołuchów mieszka wiele osób długotrwale bezrobotnych (pozostających bez pracy dłużej niż 12 miesięcy) 62 osoby, 29 osób z wykształceniem podstawowym, 9 osób z wykształceniem gimnazjalnym, 54 osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym, 18 osób posiada wykształcenie średnie ogólnokształcące, 20 osób średnie zawodowe, 5 osób posiada wykształcenie pomaturalne, a 32 osoby posiadają wykształcenie wyższe. Jak widać ponad połowa mieszkańców gminy Gołuchów to osoby, które powinny zostać objęte działaniami przewidzianymi w Programie Rewitalizacji. Strona 17 z 108

18 Nazwa sołectwa Ulice Liczba bezrobotnych ogółem Liczba bezrobotnych ogółem na 1000 mieszkańców Tabela 3. Bezrobocie w gminie Gołuchów w 2016 roku Liczba Liczba bezrobotnych bezrobotnych długotrwale długotrwale na 1000 mieszkańców Podstawowe Gimnazjalne Zasadnicze zawodowe Wykształcenie Średnie ogólnokształcące Srednie zawodowe Policealne /pomaturalne Bielawy 0 0,00 0 0, Bogusławice 4 0,38 0 0, Borczysko 2 0,19 0 0, Cieśle 1 0,10 0 0, Czechel 3 0,29 2 0, Czerminek 4 0,38 3 0, Gołuchów 36 3, , Stycznia 4 1,68 1 0, Adama Asnyka 0 0,00 0 0, Adama Kubaszewskiego 0 0,00 0 0, Adama Mickiewicza 1 0,42 0 0, Akacjowa 0 0,00 0 0, Bankowa 0 0,00 0 0, Czartoryskich 4 1,68 3 1, Fryderyka Chopina 0 0,00 0 0, Henryka Sienkiewicza 1 0,42 0 0, Jana i Izabeli Działyńskich 0 0,00 0 0, Jana Kopczyńskiego 2 0,84 1 0, Jana Pawła II 1 0,42 1 0, Jarzębinowa 0 0,00 0 0, Wyższe (w tym licencjat) Strona 18 z 108

19 Juliusza Słowackiego 4 1,68 1 0, Kajewska 0 0,00 0 0, Karola Biberona 1 0,42 0 0, Klemensa Borowskiego 0 0,00 0 0, Klonowa 0 0,00 0 0, Kwiatowa 0 0,00 0 0, Leśna 0 0,00 0 0, Lipowa 0 0,00 0 0, Lonisa Breugnota 0 0,00 0 0, Marcina Włodarskiego 0 0,00 0 0, Marii Dąbrowskiej 0 0,00 0 0, Marii Konopnickiej 1 0,42 0 0, Mikołaja Kopernika 3 1,26 0 0, Ogrodowa 0 0,00 0 0, Osiedlowa 0 0,00 0 0, Polna 0 0,00 0 0, Różana 0 0,00 0 0, Słoneczna 0 0,00 0 0, Słowackiego 0 0,00 0 0, Stanisława Szymańskiego 1 0,42 0 0, Stefana Jarmickiego 0 0,00 0 0, Stefana Żeromskiego 0 0,00 0 0, Tadeusza Kościuszki 2 0,84 1 0, Wierzbowa 2 0,84 0 0, Władysława 2 0,84 0 0, Strona 19 z 108

20 Broniewskiego Władysława Reymonta 0 0,00 0 0, Zachodnia 4 1,68 0 0, Zielona 0 0,00 0 0, Zygmunta Gorgolewskiego 3 1,26 4 1, Jedlec 5 0,48 3 0, Kajew 4 0,38 3 0, Karsy 5 0,48 2 0, Kościelna Wieś I 10 0,95 3 0, Kościelna Wieś II 26 2,47 9 0, Kościelna Wieś III 5 0,48 2 0, Krzywosądów 10 0,95 3 0, Kucharki 3 0,29 1 0, Kuchary 8 0,76 3 0, Macew 1 0,10 0 0, Pleszówka 3 0,29 1 0, Popówek 4 0,38 0 0, Szkudła 11 1,05 4 0, Tursko 5 0,48 1 0, Wszołów 17 1, , SUMA Źródło: dane Powiatowego Urzędu Pracy w Pleszewie Strona 20 z 108

21 Jak wynika z powyższej tabeli najwięcej bezrobotnych zamieszkuje w Gołuchowie przy ulicach: 23 stycznia, Czartoryskich, Juliusza Słowackiego i Zachodniej, a także w sołectwach: Kościelna Wieś I i II, Szkudła, Krzywosądów, Wszołów. Rozkład tego problemu według ulic przedstawia mapa poniżej. Należy również zauważyć, że w większości ww. sołectw mamy do czynienia z osobami będącymi długotrwale bezrobotnymi. Rysunek 3. Rozkład największej liczby osób bezrobotnych w Gołuchowie według ulic Źródło: opracowanie własne 2.3. UBÓSTWO, BEZDOMNOŚĆ W 2015 roku wsparciem systemu pomocy społecznej w gminie Gołuchów objęto 451 gospodarstw domowych. Duża liczba osób korzysta z pomocy społecznej z powodu długotrwałej i ciężkiej choroby. Powyżej kryterium dochodowego są 243 gospodarstwa domowe, a poniżej 208. Poniżej kryterium dochodowego znajduje się aż 616 osób korzystających z pomocy społecznej, a powyżej 462 osoby. Strona 21 z 108

22 gospodarstwa domowe poniżej kryterium dochodowego gospodarstwa domowe powyżej kryterium dochodowego Wykres 6. Gospodarstwa domowe korzystające z pomocy społecznej wg kryterium dochodowego w gminie Gołuchów Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS W 2016 roku w gminie Gołuchów z pomocy społecznej korzystano głównie z powodu długotrwałej i ciężkiej choroby (111 rodzin). Kolejnymi powodami były: bezrobocie (102 rodziny), niepełnosprawność (94 rodziny), potrzeba ochrony macierzyństwa (86 rodzin), alkoholizm (24 rodziny), bezradność w prowadzeniu gospodarstwa domowego (22 rodziny), rodziny niepełne (16 rodzin) oraz wielodzietność (7 rodzin). Bezrobocie 19% 5% 3% 5% 20% 2% 22% 24% Długotrwała i ciężka choroba Niepełnosprawność Potrzeba ochrony macierzyństwa Bezradność w prowadzeniu gospodarstwa domowego Alkoholizm Rodziny niepełne Wielodzietność Wykres 7. Powody korzystania z pomocy społecznej w gminie Gołuchów w 2016 roku Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Sprawozdania z działalności i wykonania budżetu Ośrodka Pomocy Społecznej w Gołuchowie za 2016 rok Pomoc w formie zasiłków celowych przeznaczona była na: zakup żywności, opału, leków, odzieży, sprzętu gospodarstwa domowego oraz na opłaty za energię elektryczną, gaz i czynsz. Obejmuje ona 300 rodzin. Strona 22 z 108

23 Z zasiłku okresowego w 2016 roku w gminie Gołuchów skorzystały 44 rodziny głównie z powodu bezrobocia (42 rodziny), niepełnosprawności (3 rodziny) oraz z powodu długotrwałej choroby (3 rodziny). Z pomocy opieki społecznej w formie usług opiekuńczych skorzystało 17 rodzin z terenu gminy. Usługi obejmują pomoc w zakresie prowadzenia własnego gospodarstwa domowego, pomoc w załatwianiu spraw urzędowych, pomoc w formie przygotowywania posiłków i robienie zakupów osobom, które nie są w stanie robić tego same ze względu na niepełnosprawność. Wydatki dotyczą kosztów osobowych opiekunek. W 2016 roku realizowano także wydatki związane z odpłatnością gminy za pobyt 10 osób skierowanych do Domów Pomocy Społecznej (3 osoby w DPS Pleszew, 1 osoba w DPS Kobyla Góra, 1 osoba DPS Gostkowo, 1 osoba w DPS Kotlin (dawniej DPS Psary), 2 osoby w DPS w Marszałkach, 1 osoba w DPS Lisków oraz 1 osoba w DPS dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej Intelektualnie w Łopiennem). Zostało odnotowane także 8 przypadków przemocy domowej, zabrano również 9 dzieci z rodzin naturalnych, głównie z powodu nadużywania alkoholu oraz nie sprawowania należytej opieki. Ponadto w ramach ministerialnego programu wspierania gminy został zatrudniony asystent rodziny, który pracuje z rodzinami dysfunkcyjnymi. Celem pracy asystenta jest przywrócenie zdolności rodzin do sprawowania opieki nad dziećmi i docelowo do powrotu dzieci do rodzin biologicznych. W 2016 roku asystent pracował z 13 rodzinami. Usługi opiekuńcze realizuje się u 17 rodzin z terenu gminy. Usługi obejmują pomoc w zakresie prowadzenia własnego gospodarstwa domowego, pomoc w załatwianiu spraw urzędowych, pomoc w formie przygotowywania posiłków i robienie zakupów osobom, które nie są w stanie robić tego same ze względu na niepełnosprawność. Wydatki dotyczą kosztów osobowych opiekunek. Ponadto Gmina zrealizowała inne działalności dodatkowe tj. od października 2016 r. realizowany projekt w ramach Działania 7.2 Usługi społeczne i zdrowotne, Poddziałania Usługi społeczne i zdrowotne projekty konkursowe o nazwie Rozwój usług wsparcia rodziny w powiecie pleszewskim. W ramach projektu poprzez rozwój świadczonych usług opiekuńczych zakupiono telefony i wdrażany jest system teleopieki w gminie Gołuchów dla osób zależnych z terenu gminy. Zakupiono także dwa samochody osobowe dla opiekunek środowiskowych (leasing finansowy); Strona 23 z 108

24 od listopada 2016 r. realizowany projekt w ramach Działania 7.1 Aktywna Integracja, Poddziałania Aktywna integracja projekty konkursowe, o nazwie Rozwój usług aktywnej integracji w subregionie kaliskim. W ramach projektu prowadzone są mediacje rodzinne, podejmowane działania o charakterze środowiskowym oraz wypłacone zostały zasiłki celowe; Program Pomoc państwa w zakresie dożywiania (w roku 2016 z programu dożywiania korzystało 226 dzieci); pomoc materialna dla uczniów (stypendia dla osób o dochodzie nie większym niż 514,00 zł na osobę w rodzinie. Z tej formy pomocy skorzystało 307 dzieci). W gminie Gołuchów najwięcej rodzin korzystających ze wsparcia pomocy społecznej zamieszkuje w sołectwach: Gołuchów, Kościelna Wieś II, Tursko, Jedlec i Karsy. W sołectwach tych z pomocy społecznej korzysta się przede wszystkim z powodu niepełnosprawności i długotrwałej choroby. Sytuację przedstawia tabela poniżej. Strona 24 z 108

25 Nazwa sołectwa Ulice Liczba rodzin Tabela 4. Pomoc społeczna w gminie Gołuchów w 2016 roku Alkoho -lizm Powody korzystania z pomocy społecznej Bielawy 4 0, Bogusławice 15 1, Borczysko 0 0, Cieśle 4 0, Czechel 11 1, Czerminek 19 1, Gołuchów 89 8, Stycznia 6 2, Adama Asnyka 2 0, Adama Kubaszewskiego 0 0, Adama Mickiewicza 1 0, Akacjowa 1 0, Bankowa 0 0, Czartoryskich 4 1, Fryderyka Chopina 0 0, Henryka Sienkiewicza 1 0, Jana i Izabeli Działyńskich 0 0, Jana Kopczyńskiego 3 1, Liczba rodzin na 1000 mieszkańców Bezrobocie Niepełnosprawność Wielodzietnosć Długotrwała choroba Bezradność ws opwych. Osoby samo -tne Rodzina niepełna Ochro -na macie -rzyństwa Przemoc w rodzinie Pobyt w zakładzie karnym Sieroctwo Strona 25 z 108

26 Jana Pawła II 2 0, Jarzębinowa 0 0, Juliusza Słowackiego 0 0, Kajewska 0 0, Karola Biberona 0 0, Klemensa Borowskiego 0 0, Klonowa 0 0, Kwiatowa 1 0, Leśna 0 0, Lipowa 0 0, Lonisa Breugnota 0 0, Marcina Włodarskiego 2 0, Marii Dąbrowskiej 1 0, Marii Konopnickiej 1 0, Mikołaja Kopernika 2 0, Ogrodowa 0 0, Osiedlowa 2 0, Polna 0 0, Różana 0 0, Słoneczna 0 0, Słowackiego 5 2, Stanisława Szymańskiego 0 0, Stefana Jarmickiego 2 0, Stefana Żeromskiego 3 1, Tadeusza Kościuszki 3 1, Strona 26 z 108

27 Wierzbowa 1 0, Władysława Broniewskiego 3 1, Władysława Reymonta 1 0, Zachodnia 3 1, Zielona 1 0, Zygmunta Gorgolewskiego 10 4, Jedlec 30 2, Kajew 18 1, Karsy 40 3, Kościelna Wieś I 4 0, Kościelna Wieś II 52 4, Kościelna Wieś III 14 1, Krzywosądów 14 1, Kucharki 7 0, Kuchary 13 1, Macew 9 0, Pleszówka 10 0, Popówek 1 0, Szkudła 15 1, Tursko 65 6, Wszołów 41 3, SUMA Źródło: dane gminy Strona 27 z 108

28 2.4. PRZEMOC Z danych Komendy Powiatowej Policji w Pleszewie wynika, że na terenie gminy Gołuchów w 2016 roku założono 5 Niebieskich Kart (3 rodziny dotknięte przemocą w sołectwie Kościelna Wieś I, a także 2 rodziny w sołectwie Jedlec). Tabela 5. Niebieskie Karty w gminie Gołuchów w 2016 roku Sołectwa Ulica Niebieskie karty Niebieskie karty na 1000 mieszkańców Bielawy 0 0,00 Bogusławice 0 0,00 Borczysko 0 0,00 Cieśle 0 0,00 Czechel 0 0,00 Czerminek 0 0,00 Gołuchów 0 0,00 Adama Asnyka 0 0,00 Adama Kubaszewskiego 0 0,00 Adama Mickiewicza 0 0,00 Akacjowa 0 0,00 Bankowa 0 0,00 Czartoryskich 0 0,00 Fryderyka Chopina 0 0,00 Henryka Sienkiewicza 0 0,00 Jana i Izabeli Działyńskich 0 0,00 Jana Kopczyńskiego 0 0,00 Jana Pawła II 0 0,00 Jarzębinowa 0 0,00 Juliusza Słowackiego 0 0,00 Kajewska 0 0,00 Karola Biberona 0 0,00 Klemensa Borowskiego 0 0,00 Klonowa 0 0,00 Kwiatowa 0 0,00 Leśna 0 0,00 Lipowa 0 0,00 Lonisa Breugnota 0 0,00 Marcina Włodarskiego 0 0,00 Marii Dąbrowskiej 0 0,00 Marii Konopnickiej 0 0,00 Mikołaja Kopernika 0 0,00 Ogrodowa 0 0,00 Osiedlowa 0 0,00 Polna 0 0,00 Różana 0 0,00 Słoneczna 0 0,00 Słowackiego 0 0,00 Stanisława Szymańskiego 0 0,00 Stefana Jarmickiego 0 0,00 Stefana Żeromskiego 0 0,00 Tadeusza Kościuszki 0 0,00 Wierzbowa 0 0,00 Strona 28 z 108

29 Władysława Broniewskiego 0 0,00 Władysława Reymonta 0 0,00 Zachodnia 0 0,00 Zielona 0 0,00 Zygmunta Gorgolewskiego 0 0,00 Jedlec 2 0,19 Kajew 0 0,00 Karsy 0 0,00 Kościelna Wieś I 3 0,29 Kościelna Wieś II 0 0,00 Kościelna Wieś III 0 0,00 Krzywosądów 0 0,00 Kucharki 0 0,00 Kuchary 0 0,00 Macew 0 0,00 Pleszówka 0 0,00 Popówek 0 0,00 Przekupów 0 0,00 Szkudła 0 0,00 Tursko 0 0,00 Wszołów 0 0,00 Żychlin 0 0,00 SUMA 5 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Komendy Powiatowej Policji w Pleszewie 2.5. BEZPIECZEŃSTWO Wg danych Komisariatu Policji w Gołuchowie w 2016 roku w gminie odnotowano 71 przestępstw, a także 138 wykroczeń, w których prowadzono czynności wyjaśniające. Wskaźnik wykrywalności wynosił 75,81%. W sołectwie Kościelna Wieś II miało miejsce najwięcej przestępstw (13). Na drugim miejscu znalazł się Gołuchów (10 przestępstw najwięcej przy ulicy Jana Pawła II). Równie dużo przestępstw pojawia się w sołectwie Jedlec, Kuchary i Kościelna Wieś I. Zaś w Gołuchowie popełniono najwięcej wykroczeń (41) przy ulicy Jana Pawła II i Czartoryskich. Do wielu wykroczeń doszło również w sołectwach Kościelna Wieś I i II. Całość obrazuje tabela poniżej. Tabela 6. Przestępstwa i wykroczenia w gminie Gołuchów w 2016 roku Sołectwa Ulica Przestępstwa Przestępstwa na 1000 mieszkańców Wykroczenia Wykroczenia na 1000 mieszkańców Bielawy 2 0,19 6 0,57 Bogusławice 3 0,29 1 0,10 Borczysko 0 0,00 2 0,19 Cieśle 0 0,00 1 0,10 Czechel 0 0,00 0 0,00 Czerminek 0 0,00 7 0,67 Gołuchów 10 0, ,99 Strona 29 z 108

30 23 Stycznia 0 0,00 6 2,52 Adama Asnyka 0 0,00 0 0,00 Adama Kubaszewskiego 0 0,00 0 0,00 Adama Mickiewicza 0 0,00 0 0,00 Akacjowa 1 0,42 0 0,00 Bankowa 0 0,00 0 0,00 Czartoryskich 0 0,00 7 2,94 Fryderyka Chopina 0 0,00 0 0,00 Henryka Sienkiewicza 0 0,00 1 0,42 Jana i Izabeli Działyńskich 0 0,00 0 0,00 Jana Kopczyńskiego 0 0,00 0 0,00 Jana Pawła II 7 2, ,45 Jarzębinowa 0 0,00 0 0,00 Juliusza Słowackiego 0 0,00 0 0,00 Kajewska 0 0,00 0 0,00 Karola Biberona 0 0,00 0 0,00 Klemensa Borowskiego 0 0,00 0 0,00 Klonowa 0 0,00 0 0,00 Kwiatowa 0 0,00 0 0,00 Leśna 0 0,00 0 0,00 Lipowa 0 0,00 4 1,68 Lonisa Breugnota 0 0,00 0 0,00 Marcina Włodarskiego 0 0,00 0 0,00 Marii Dąbrowskiej 0 0,00 0 0,00 Marii Konopnickiej 0 0,00 1 0,42 Mikołaja Kopernika 0 0,00 0 0,00 Ogrodowa 0 0,00 0 0,00 Osiedlowa 0 0,00 0 0,00 Polna 0 0,00 0 0,00 Różana 0 0,00 0 0,00 Słoneczna 0 0,00 0 0,00 Słowackiego 0 0,00 0 0,00 Stanisława Szymańskiego 0 0,00 0 0,00 Stefana Jarmickiego 1 0,42 0 0,00 Stefana Żeromskiego 0 0,00 0 0,00 Tadeusza Kościuszki 1 0,42 1 0,42 Wierzbowa 0 0,00 0 0,00 Władysława 0 0,00 0 0,00 Strona 30 z 108

31 Broniewskiego Władysława Reymonta 0 0,00 1 0,42 Zachodnia 0 0,00 0 0,00 Zielona 0 0,00 0 0,00 Zygmunta Gorgolewskiego 0 0,00 1 0,42 Jedlec 7 0,67 5 0,48 Kajew 3 0,29 2 0,19 Karsy 5 0, ,95 Kościelna Wieś I 6 0, ,71 Kościelna Wieś II 13 1, ,62 Kościelna Wieś III 3 0,29 3 0,29 Krzywosądów 3 0,29 1 0,10 Kucharki 2 0,19 4 0,38 Kuchary 7 0,67 6 0,57 Macew 0 0,00 1 0,10 Pleszówka 1 0,10 3 0,29 Popówek 1 0,10 0 0,00 Szkudła 3 0,29 6 0,57 Tursko 2 0,19 2 0,19 Wszołów 0 0,00 1 0,10 SUMA Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Komendy Powiatowej Policji w Pleszewie 2.6. EDUKACJA Na terenie gminy Gołuchów znajdują się liczne placówki oświatowe oferujące edukację na poziomie przedszkolnym, podstawowym i gimnazjalnym. Wśród nich można wyróżnić placówki: których organem prowadzącym jest Gmina Gołuchów: 1. Gimnazjum w Gołuchowie, 2. Zespół Szkół w Kościelnej Wsi, 3. Zespół Szkolno-Przedszkolny w Gołuchowie, 4. Zespół Szkolno-Przedszkolny w Jedlcu, 5. Zespół Szkolno-Przedszkolny w Kucharkach, 6. Zespół Szkolno-Przedszkolny w Tursku, przedszkola niepubliczne i szkoły niepubliczne o uprawnieniach szkól publicznych prowadzone przez stowarzyszenia: 1. Zespół Szkolno-Przedszkolny w Kucharach. Strona 31 z 108

32 Tabela 7. Liczba uczniów w placówkach oświatowych w gm. Gołuchów trend 2010/2015 Liczba dzieci w przedszkolach spadek Liczba uczniów w szkołach podstawowych wzrost Liczba uczniów gimnazjów spadek Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Powyższa tabela przedstawia liczbę dzieci uczęszczających do przedszkoli, a także liczbę uczniów kształcących się w szkołach podstawowych i gimnazjalnych. Niepokojącym trendem jest ogólny spadek liczby uczniów, z wyjątkiem dzieci uczęszczających do szkół podstawowych. W latach oraz w roku 2015 odnotowano niewystarczającą liczbę miejsc dla dzieci w wieku przedszkolnym. Sytuację tę przedstawia poniższa tabela. Tabela 8. Wychowanie przedszkolne w gminie Gołuchów Liczba dzieci Liczba miejsc Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS W gminie Gołuchów nie ma szkół ponadgimnazjalnych. Wydatki w zakresie pomocy materialnej dla uczniów obejmują stypendia dla osób o dochodzie nie większym niż 514,00 zł na osobę w rodzinie. Z tej formy pomocy w 2016 roku, skorzystało 307 dzieci wypłacono kwotę zł (z tego środki własne gminy to kwota zł) zadanie realizowane przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej AKTYWNOŚĆ OBYWATELSKA Ważną rolę w gminie Gołuchów odgrywają liczne organizacje społeczne działające na terenie gminy pełniące istotną rolę w aktywizacji mieszkańców. Mieszkańcy gminy Gołuchów zrzeszają się i współpracują w różnego rodzaju formach, co ma bardzo pozytywny wpływ na ożywienie życia społeczno-gospodarczego w gminie. Na terenie gminy funkcjonują, między innymi: Ochotnicza Straż Pożarna w Gołuchowie, Ochotnicza Straż Pożarna w Bogusławiu-Bogusławicach, Kółko rolnicze w Czechlu, Strona 32 z 108

33 Ochotnicza Straż Pożarna w Bielawach, Stowarzyszenie Przedsiębiorców Leśnych im. Mieczysława Wierzbickiego, Stowarzyszenie Producentów Rolnych Gminy Gołuchów, Gminny Związek Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych w Gołuchowie, Ludowy Klub Sportowy, Kółko Rolnicze w Gołuchowie, Stowarzyszenie Mieszkańcom Gminy Gołuchów, Stowarzyszenie Senior XXI, Stowarzyszenie KLEKS przy Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Gołuchowie, Ochotnicza Straż Pożarna w Jedlcu, Kółko Rolnicze w Jedlcu, Ochotnicza Straż Pożarna w Karsach, Kółko Rolnicze w Kościelnej Wsi, Społeczny Komitet na Rzecz Integracji Kościelnej Wsi, Ochotnicza Straż Pożarna w Kościelnej Wsi, Stowarzyszenie PIAST Kościelna Wieś, Stowarzyszenie Parafialne NASZA WIEŚ w Kościelnej Wsi, Towarzystwo Przyjaciół Kościelnej Wsi, Stowarzyszenie SKAKANKA Ochotnicza Straż Pożarna w Krzywosądowie, Kółko Rolnicze w Krzywosądowie, Kółko Rolnicze w Kucharkach, Stowarzyszenie Przyjaciół Szkoły i Przedszkola w Kucharkach DLA DZIECI Ochotnicza Straż Pożarna w Kucharach, Kółko Rolnicze w Kucharach, Stowarzyszenie Wspierania Wsi WSPÓLNE DOBRO, Stowarzyszenie Gospodyń Wiejskich AKACJA, Kółko Rolnicze w Tursku, Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Tursku SZANSA. Strona 33 z 108

34 W grupie stowarzyszeń zwykłych z siedzibą władz na terenie gminy Gołuchów, dla których organem nadzoru jest Starosta Pleszewski można wymienić następujące jednostki: Stowarzyszenie na Rzecz Pozostania Kościelnej Wsi w Gminie Gołuchów; Stop Wiatrakom; Klub Sportowy Kościelna Wieś; Związek Kombatantów RP i byłych Więźniów Politycznych Koło Nr 6 w Gołuchowie; UKS ACROPOL Gołuchów. Na terenie Gminy działają również różnego rodzaju organizacje, zrzeszenia o charakterze społecznym, które skupiają różne grupy społeczne. Należą do nich m.in.: Koła Gospodyń Wiejskich Gminna Rada Kobiet; Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów; Koło Łowieckie Nr 19 ŻUBR ; Koło Wędkarskie; Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe Oddział Środowiskowy w Gołuchowie. Organizacje i stowarzyszenia działają w wielu dziedzinach życia społecznego m.in. w celu wspierania działalności szkół i przedszkoli. Aktywizują seniorów i mieszkańców poszczególnych wsi oraz zrzeszają różne grupy społeczne. Ponadto gmina Gołuchów przekazała organizacjom pozarządowym w roku 2016 środki finansowe na realizację zadań własnych gminy o łącznej wysokości ,14 zł. Zadania te miały na celu szczególnie: wspieranie i upowszechnianie kultury fizycznej; wspieranie działalności na rzecz osób w wieku emerytalnym; wspieranie kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego; pomoc społeczna, w tym pomoc rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywanie szans tych rodzin i osób; zagospodarowanie czasu wolnego dzieci i młodzieży poprzez organizację zajęć rekreacyjnych; wyjazd dzieci i młodzieży z jednostki OSP Krzywosądów; wyjazd dzieci i młodzieży z Kucharek do Czech. Na terenie Gminy działa także Wielobranżowa Spółdzielnia Socjalna A-Z, która została założona w 2011 roku, we współpracy z Gminą Gołuchów oraz Stowarzyszeniem Strona 34 z 108

35 Mieszkańcom Gminy Gołuchów. Działalność spółdzielni rozpoczęła się w kwietniu 2012 roku. W ramach jej działalności realizowane są dwa zadania publiczne: usługi kurierskie i pocztowe na terenie gminy oraz dożywianie uczniów w ramach rządowego programu dożywiania. Spółdzielnia prowadzi również małą gastronomię na terenie GOTiS-u oraz oferuje usługi cateringowe KULTURA I TURYSTYKA Gmina Gołuchów jest jedną z atrakcyjniejszych gmin pod względem turystycznym w Wielkopolsce. Na jej terenie znajduje się wiele obiektów zabytkowych, sakralnych, ciekawostek przyrodniczych oraz atrakcji turystycznych. Najcenniejszym obiektem kultury jest Zamek będący Oddziałem Muzeum Narodowego w Poznaniu. Został wzniesiony około 1560 roku, w dolinie rzeki Ciemnej. Bogata historia Zamku, kiedyś okazałej rezydencji magnackiej, liczy ponad 400 lat. Pierwszym właścicielem, a zarazem budowniczym Zamku, był starosta radziejowski, wojewoda brzeskokujawski i protektor reform Rafał Leszczyński. W 1853 roku majątek ten został przejęty przez Tytusa Działyńskiego dla jego syna Jana, który to poślubił Izabellę, córkę księcia Adama Jerzego Czartoryskiego. Sale zamkowe prezentują odwiedzającym wspaniałe gobeliny i kolekcje rzemiosła artystycznego. Na swoje miejsce powróciły również dawne zbiory waz antycznych, obrazy malarzy polskich i zachodnioeuropejskich oraz niektóre meble z dawnego wyposażenia Zamku. Na terenie gminy prężnie funkcjonuje Gołuchowskie Centrum Kultury Zamek, będące samorządową instytucją kultury powołaną do wykonywania zadań w zakresie organizowania działalności kulturalnej na terenie gminy Gołuchów. Celem działania jest prowadzenie wielokierunkowej działalności kulturalnej i oświatowej, rozwijającej potrzeby mieszkańców oraz upowszechnianie i promocja kultury, a także realizacja zadań z zakresu rekreacji i turystyki. Do podstawowych działań Centrum należy: organizowanie różnorodnych form edukacji kulturalnej i wychowanie przez sztukę, stwarzanie warunków dla rozwoju amatorskiego ruchu artystycznego, kół zainteresowań, sekcji i zespołów, organizowanie imprez artystycznych i rekreacyjnych, prowadzenie działalności wydawniczej i promocyjnej, Strona 35 z 108

36 koordynowanie działalności na terenie gminy w zakresie organizacji imprez kulturalnych i rekreacyjnych, prowadzenie współpracy i wymiany kulturalnej, współdziałanie na rzecz kultury z instytucjami, stowarzyszeniami, twórcami indywidualnymi, administrowanie powierzonymi obiektami i przydzielonym mieniem oraz utrzymywanie i udostępnianie bazy kulturalnej i rekreacyjnej, zgodnie z odrębnymi przepisami. Warto również wspomnieć o Ośrodku Kultury Leśnej, który swą działalność prowadzi na terenie zespołu zamkowo-parkowego w Gołuchowie. Realizuje on zadania z zakresu ochrony dziedzictwa kulturowego polskiego leśnictwa oraz edukacji leśnej i ekologicznej. Sprawuje mecenat nad twórczością samych leśników, ale również nad dziełami, które są inspirowane lasem. Współpracuje z licznymi jednostkami, uczelniami, parkami, muzeami. Głównym elementem jego pracy jest prowadzenie Muzeum Leśnictwa. Muzeum to rozmieszczone jest w obiektach należących do dziewiętnastowiecznej zabudowy dworskiej Zamku Czartoryskich. Dzięki licznym zabiegom i środkom finansowym Lasów Państwowych, Ośrodek wyremontował i odrestaurował liczne obiekty zabytkowej rezydencji. Prezentowane w nim wystawy stałe dotyczą kulturotwórczej roli lasu oraz historii gospodarstwa leśnego na ziemiach polskich. Podczas zwiedzania Oficyny pierwszego udostępnionego obiektu Muzeum zobaczyć można dzieła malarskie, rzeźbiarskie, grafiki, wyroby rzemiosła artystycznego oraz hyloplastyki. Zgromadzone eksponaty komponują się z zachowanymi elementami dawnego wystroju wnętrz: malowanymi boazeriami, plafonami oraz kominkami. Poza prowadzoną przez Ośrodek Kultury Leśnej działalnością muzealną, ważnym elementem jego działania jest edukacja. Ośrodek oferuje różnorodne zajęcia terenowe, muzealne, a także kilkudniowe pobyty w formie zielonej szkoły, podczas których dzieci i młodzież realizują różnorodny program edukacyjny. Ośrodek organizuje liczne konkursy, festyny i akcje realizowane wspólnie ze szkołami na rzecz piękna przyrody oraz zrównoważonego rozwoju. W swojej ofercie udostępnia aktywne formy zwiedzania parku poprzez gry terenowe Quest oraz ścieżki geocachingowe. Mieszkańcy gminy mogą także korzystać z pięciu placówek bibliotecznych: Biblioteka Publiczna Gminy Gołuchów w Gołuchowie ul. Czartoryskich 47, Strona 36 z 108

37 Biblioteka Publiczna Gminy Gołuchów Filia Biblioteczna w Jedlcu z siedzibą w KRUS ul. Leśna, Biblioteka Publiczna Gminy Gołuchów Filia w Kościelnej Wsi ul. Poznańska, Biblioteka Publiczna Gminy Gołuchów Filia Biblioteczna w Kucharkach, Biblioteka Publiczna Gminy Gołuchów Filia Biblioteczna w Tursku. Biblioteka Publiczna Gminy Gołuchów wraz z filiami dysponuje blisko siedemdziesięcioma tysiącami woluminów i w znacznej części zaspokaja potrzeby czytelników. Placówki biblioteczne organizują imprezy czytelnicze, literackie, artystyczne, konkursy, wieczory bajek, lekcje biblioteczne, inspirują do twórczych poczynań w dziedzinie literatury. We wszystkich placówkach na bieżąco przygotowywane są różnego rodzaju wystawy, wystawki i gazetki związane z rocznicami literackimi, okolicznościowymi, a także dotyczące współczesnych problemów np. alkoholizmu, narkomanii, terroryzmu, głodu na świecie itp. Szeroko rozwinęła się także współpraca gminnej książnicy ze szkołami i organizacjami z terenu gminy obfitująca w ciekawe efekty podjętych działań, jakimi były współorganizacja Jarmarku Bożonarodzeniowego, Kiermaszy Taniej Książki, Dni Ogrodnika. Warto podkreślić, że liczba czytelników wzrosła na przestrzeni lat 2010/2012 i utrzymuje się stosunkowo na podobnym poziomie. Biblioteka umożliwia korzystanie z komputera i internetu bezprzewodowego Liczba czytelników Wykres 8. Liczba czytelników księgozbioru bibliotek w gminie Gołuchów Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS W gminie Gołuchów nie ma kina, ale dużą rolę odgrywają wspomniane wcześniej instytucje kultury. Z roku na rok wzrasta liczba organizowanych przez nie seansów Strona 37 z 108

38 filmowych, wystaw, festiwali i przeglądów artystycznych, koncertów, prelekcji, spotkań, wykładów, konkursów, pokazów teatralnych, konferencji i warsztatów Liczba imprez kulturalnych Wykres 9. Liczba imprez kulturalnych organizowanych w Gołuchowie Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS W imprezach bierze udział mieszkańców, czyli 53,5% wszystkich mieszkańców. Ponadto na terenie gminy działają takie organizacje kulturowe, jak: Zespół Pieśni i Tańca Tursko, Zespół Pieśni i Tańca Żychlinioki, Orkiestra Dęta Ochotniczej Straży Pożarnej w Kościelnej Wsi, młodzieżowy chór międzyszkolny i gimnazjalny, chór Koła Emerytów. Do najważniejszych imprez cyklicznych organizowanych na terenie gminy zaliczamy: Festiwal Chanterelle, Festyn Nocy Świętojańskiej, Noc Muzeów, Krajowe Dni Ogrodnika, Święto Polskiej Niezapominajki, Jarmark Bożonarodzeniowy. Tego typu wydarzenia kreują pozytywny wizerunek gminy oraz zwiększają jej atrakcyjność, są także ciekawą formą integracji mieszkańców BADANIE ANKIETOWE W kwietniu 2017 roku zostało przeprowadzone badanie ankietowe, które swym zasięgiem obejmowało mieszkańców gminy Gołuchów. Miało ono na celu wskazanie Strona 38 z 108

39 przestrzeni, które zdaniem mieszkańców powinny zostać zrewitalizowane, ale także pokazać, na jakie problemy zwracają uwagę sami mieszkańcy gminy. Wyniki badania wykazały, że największa uwagę zwraca się na zdegradowane sołectwa Gołuchów (27%), a także Tursko (15%) i Kościelną Wieś (11%) oraz w mniejszym stopniu Kuchary (7%), Wszołów (7%), Szkudła (7%), Przekupów (7%) i Kucharki (6%). Rozkład odpowiedzi dotyczących wskazania miejsca, które należy zrewitalizować przedstawia wykres poniżej. 2% 4% 2% 1% 1% 1% 1% 3% 6% 6% 7% 7% 7% 11% 27% 15% Gołuchów Tursk Kościelna Wieś Wszołów Kuchary Szkudła Kucharki Jedlec Krzywosądów Czerminek Przekupów Pleszówka Żychlin Czechel Wykres 10. Miejsca, które powinno się zrewitalizować według mieszkańców gminy Gołuchów Źródło: opracowanie własne Zdaniem ankietowanych w Gołuchowie występują następujące problemy społeczne: słaba integracja lokalnej społeczności, alkoholizm, słaba współpraca między instytucjami publicznymi a mieszkańcami, bezradność trudność w rozwiązywaniu codziennych problemów, starzenie się społeczeństwa czy bezrobocie. Rzadziej wymieniane były: problemy z opieką nad dziećmi do 6 lat, ubóstwo, kradzieże, wypadki oraz ciężkie choroby/niepełnosprawność. Pojedyncze odpowiedzi dotyczyły też narkomanii, rozbojów, bezdomności i przemocy w rodzinie. Całość obrazuje wykres poniżej. Strona 39 z 108

40 słaba integracja lokalnej społeczności 36 alkoholizm słaba współpraca miedzy instytucjami publicznymi a mieszkańcami bezradność - trudność w rozwiązywaniu codziennych problemów starzenie się społeczeństwa bezrobocie 15 problemy z opieką nad dziećmi do lat 6 12 ubóstwo 9 kradzieże wypadki ciężkie choroby / niepełnosprawność narkomania rozboje bezdomność przemoc w rodzinie Wykres 11. Problemy społeczne w Gołuchowie Źródło: opracowanie własne Natomiast w Tursku zdaniem ankietowanych występują następujące problemy społeczne: słaba integracja lokalnej społeczności, alkoholizm, słaba współpraca między instytucjami publicznymi a mieszkańcami, bezradność trudność w rozwiązywaniu codziennych problemów, ubóstwo, starzenie się społeczeństwa. Rzadziej wymieniane były: problemy z opieką nad dziećmi do 6 lat, narkomania i ciężkie choroby/ niepełnosprawność. Pojedyncze odpowiedzi dotyczyły kradzieży, wypadków, bezdomności, przemocy w rodzinie i rozbojów. Całość obrazuje wykres poniżej Strona 40 z 108

41 słaba integracja lokalnej społeczności 30 alkoholizm bezrobocie słaba współpraca miedzy instytucjami publicznymi a mieszkańcami bezradność - trudność w rozwiązywaniu codziennych problemów ubóstwo starzenie się społeczeństwa problemy z opieką nad dziećmi do lat 6 6 narkomania 5 ciężkie choroby / niepełnosprawność 4 kradzieże wypadki bezdomność przemoc w rodzinie rozboje Wykres 17. Problemy społeczne w Tursku Źródło: opracowanie własne W Kościelnej Wsi zdaniem ankietowanych występują następujące problemy społeczne: słaba integracja lokalnej społeczności, alkoholizm, bezrobocie, słaba współpraca między instytucjami publicznymi a mieszkańcami, a także bezradność trudność w rozwiązywaniu codziennych problemów, ubóstwo i starzenie się społeczeństwa. Rzadziej były wymieniane problemy z opieką nad dziećmi do lat 6, narkomania, ciężkie choroby/niepełnosprawność i kradzieże. Pojedyncze odpowiedzi dotyczyły wypadków, bezdomności, przemocy w rodzinie i rozbojów. Strona 41 z 108

42 słaba integracja lokalnej społeczności słaba współpraca miedzy instytucjami publicznymi a mieszkańcami alkoholizm bezradność - trudność w rozwiązywaniu codziennych problemów starzenie się społeczeństwa bezrobocie 12 ubóstwo problemy z opieką nad dziećmi do lat wypadki 5 narkomania ciężkie choroby / niepełnosprawność kradzieże bezdomność przemoc w rodzinie rozboje Wykres 18. Problemy społeczne w Kościelnej Wsi Źródło: opracowanie własne PODSUMOWANIE W sferze społecznej zdiagnozowano następujące problemy: wzrost liczby ludności w wieku poprodukcyjnym; spadek liczby ludności w wieku przedprodukcyjnym; 63,1% mieszkańców gminy Gołuchów jest w wieku produkcyjnym, 21,44% w wieku przedprodukcyjnym, a 15,46% mieszkańców jest w wieku poprodukcyjnym; na przestrzeni lat wzrósł udział grupy osób w wieku poprodukcyjnym, wyjątek stanowi rok 2015/2016, kiedy odnotowano spadek; w porównaniu do ogółu mieszkańców najwięcej osób w wieku poprodukcyjnym zamieszkuje w Gołuchowie, Jedlcu, Kościelnej Wsi, Kościelnej Wsi II, Krzywosądowie i Tursku; Strona 42 z 108

43 aż 8,3% mieszkańców gminy to wdowy/wdowcy; najwięcej zgonów nastąpiło w sołectwie Kościelna Wieś II, a następne były sołectwa: Gołuchów, Kościelna Wieś I, Szkudła, Jedlec i Pleszówka; najwięcej wymeldowań miało miejsce w sołectwach: Kościelna Wieś I, Kościelna Wieś II, Gołuchów, Krzywosądów, Czerminek, Kajew, czy Karsy; udział kobiet w strukturze osób bezrobotnych w gminie Gołuchów stanowił 63%, gdzie w powiecie pleszewskim było to 63,1%, a w województwie wielkopolskim 57,7%; w gminie Gołuchów mieszka wiele osób długotrwale bezrobotnych (pozostających bez pracy dłużej niż 12 miesięcy) 62 osoby, 29 osób z wykształceniem podstawowym, 9 osób z wykształceniem gimnazjalnym, 54 osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym, 18 osób posiada wykształcenie średnie ogólnokształcące, 20 osób średnie zawodowe, 5 osób posiada wykształcenie pomaturalne, a 32 osoby posiadają wykształcenie wyższe; najwięcej bezrobotnych zamieszkuje w Gołuchowie przy ulicach: 23 stycznia, Czartoryskich, Juliusza Słowackiego, a także w sołectwach: Szkudła, Krzywosądów, Wszołów, Kuchary, Tursko, Popówek, Czerminek i Bogusławice; 451 rodzin korzysta z pomocy ośrodka pomocy społecznej; duża liczba gospodarstw domowych korzysta z pomocy społecznej z powodu długotrwałej i ciężkiej choroby (111 rodzin); poniżej kryterium dochodowego jest aż 208 gospodarstw domowych (616 osób); z pomocy społecznej korzysta się głównie z powodu: długotrwałej i ciężkiej choroby, bezrobocia, niepełnosprawności, potrzeby ochrony macierzyństwa, alkoholizmu, bezradności w prowadzeniu gospodarstwa domowego, rodzin niepełnych oraz wielodzietności; z zasiłku okresowego w 2016 roku w gminie Gołuchów skorzystały 44 rodziny, z czego 42 rodziny z powodu bezrobocia, 3 rodziny z powodu długotrwałej choroby i 3 rodziny z powodu niepełnosprawności; w 2016 roku w Komisariacie Policji w Gołuchowie odnotowano 74 przestępstwa, a także 147 wykroczeń, w których prowadzono czynności wyjaśniające; Strona 43 z 108

44 w sołectwie Kościelna Wieś II miało miejsce najwięcej przestępstw (13), na drugim miejscu znalazło się sołectwo Gołuchów; najwięcej wykroczeń popełniono w sołectwie Gołuchów (41), najwięcej przy ulicy Jana Pawła II, czy Czartoryskich), a także w sołectwach Kościelna Wieś I i Kościelna Wieś II; ogólny spadek liczby uczniów, z wyjątkiem dzieci uczęszczających do szkół podstawowych; brak miejsc w przedszkolach; wyniki badań ankietowych przeprowadzonych w gminie Gołuchów wskazują, że mieszkańcy zwracają uwagę na tereny, które szczególnie powinny zostać poddane rewitalizacji tj. sołectwo Gołuchów, Kościelna Wieś oraz Tursko. Zdaniem Gołuchowian występują tam przede wszystkim następujące problemy społeczne: słaba integracja lokalnej społeczności, alkoholizm, bezrobocie, czy słaba współpraca między instytucjami publicznymi a mieszkańcami. Pojawiają się też: bezradność trudność w rozwiązywaniu codziennych problemów, starzenie się społeczeństwa, ubóstwo, bezrobocie i problemy z opieką nad dziećmi do 6 lat. W sferze społecznej zdiagnozowano następujące potencjały: wzrost liczby mieszkańców liczba ta wzrosła o 271 osób, w ciągu 6 lat; w gminie Gołuchów zawarto w 2015 roku więcej małżeństw niż średnia dla województwa wielkopolskiego i kraju; średni wiek mieszkańców wynosi 38,1; mieszkańcy gminy Gołuchów zawarli w 2015 roku 49 małżeństw, co odpowiada 4,7 małżeństwom na 1000 mieszkańców. Jest to znacznie więcej od wartości dla województwa wielkopolskiego oraz znacznie więcej od wartości dla Polski; dodatni przyrost naturalny wynoszący 31 odpowiada to przyrostowi naturalnemu 3,0 na 1000 mieszkańców gminy Gołuchów współczynnik dynamiki demograficznej, czyli stosunek liczby urodzeń żywych do liczby zgonów wynosi 1,04 i jest mniejszy od średniej dla województwa oraz znacznie większy od współczynnika dynamiki demograficznej dla całego kraju; Strona 44 z 108

45 w 2015 roku zarejestrowano 123 zameldowań w ruchu wewnętrznym oraz 92 wymeldowania, w wyniku czego saldo migracji wewnętrznych wynosi dla gminy Gołuchów 31; w 2016 roku w gminie Gołuchów odnotowano więcej urodzeń niż zgonów. Najwięcej dzieci urodziło się w sołectwie Gołuchów; najwięcej zameldowań odnotowano w sołectwie Kościelna Wieś I (58); od 2013 roku maleje liczba bezrobotnych (o 149 osób); liczba zarejestrowanych bezrobotnych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym zmalała od roku 2013 (7,4%) do roku 2016 (2,5%); wskaźnik wykrywalności przestępstw wynosił w 2016 roku 75,81%; na terenie gminy Gołuchów znajdują się liczne placówki oświatowe oferujące edukację na poziomie przedszkolnym i podstawowym i gimnazjalnym; baza edukacyjna na terenie gminy Gołuchów pozwala na otwieranie nowych kierunków odpowiadających zapotrzebowaniu ze strony inwestorów i gospodarki; na terenie gminy znajdują się placówki kultury organizujące i współorganizujące liczne imprezy o charakterze lokalnym i ponadlokalnym, a także zapewniające mieszkańcom rozrywkę; wzrost liczby dzieci w szkołach podstawowych; ważna rola licznych organizacji społecznych; duża liczba czytelników zbiorów bibliotek; wzrost liczby imprez kulturalnych. Strona 45 z 108

46 3. SFERA GOSPODARCZA 3.1. RYNEK PRACY Gmina Gołuchów zgodnie z podziałem administracyjnym i nomenklaturą GUS wliczana jest do subregionu kaliskiego (obejmującego powiat jarociński, kaliski, miasto Kalisz, kępiński, krotoszyński, ostrowski, ostrzeszowski, pleszewski). Na podstawie przeprowadzonych analiz przygotowano zestawienie branż strategicznych, odgrywających kluczową rolę w subregionie kaliskim. Są to m.in. branże takie, jak: transport lądowy i rurociągowy, produkcja metalowych wyrobów gotowych, roboty budowlane, produkcja artykułów spożywczych, uprawy rolne, chów i hodowla zwierząt, łowiectwo, włączając działalność usługową. W związku z tym pracodawcy w powiecie kaliskim najczęściej zgłaszali zapotrzebowanie na zasoby kadrowe w zawodach takich, jak: analitycy, testerzy i operatorzy systemów teleinformatycznych, betoniarze i zbrojarze, cieśle i stolarze budowlani, dekarze i blacharze budowlani, diagności samochodowi, fryzjerzy, inspektorzy nadzoru budowalnego, kierowcy ciągnika siodłowego, kierownicy budowy, murarze, nauczyciele praktycznej nauki zawodu, nauczyciele przedmiotów zawodowych, obuwnicy, opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej, pielęgniarki, posadzkarze, pracownicy ds. finansowo-księgowych ze znajomością języków obcych, psycholodzy i psychoterapeuci, samodzielni księgowi, spawacze metodą MIG/MAG, spawacze metodą TIG, spedytorzy i logistycy, szefowie kuchni, tynkarze. Według Głównego Urzędu Statystycznego na terenie gminy Gołuchów w 2016 roku funkcjonowało 925 podmiotów gospodarczych, z czego 890 należy do sektora prywatnego, a 746 to osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Najwięcej zarejestrowanych podmiotów gospodarczych działa w sektorze handlu (277), następnie w sektorze przetwórstwa przemysłowego (112), a na końcu w budownictwie (109). Liczbę podmiotów gospodarczych według rodzaju prowadzonej działalności na terenie gminy Gołuchów przedstawia tabela poniżej. Strona 46 z 108

47 Tabela 9. Podmioty z gminy Gołuchów według prowadzonej działalności gospodarczej Sekcja A rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 35 Sekcja B górnictwo i wydobywanie 0 Sekcja C przetwórstwo przemysłowe 112 Sekcja D Sekcja E wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją Sekcja F budownictwo 109 Sekcja G handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle Sekcja H transport i gospodarka magazynowa 44 Sekcja I działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi Sekcja J informacja i komunikacja 11 Sekcja K działalność finansowa i ubezpieczeniowa 24 Sekcja L działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 26 Sekcja M działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 62 Sekcja N Sekcja O działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne Sekcja P edukacja 34 Sekcja Q opieka zdrowotna i pomoc społeczna 47 Sekcja R działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 14 Sekcja S i T pozostała działalność usługowa, gospodarstwa domowe zatrudniając pracowników, produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Wskaźnik liczby podmiotów gospodarczych na 1000 mieszkańców w wieku produkcyjnym wyniósł w 2016 roku 138,5. W roku 2015 wskaźnik ten kształtował się na poziomie 135,9. W strukturze przedsiębiorstw dominują mikro przedsiębiorstwa zatrudniające do 9 osób (881), w tym większość z nich to jednoosobowe działalności gospodarcze. Na terenie Strona 47 z 108

48 gminy występują 3 zakłady zatrudniające powyżej 50 osób oraz 41 zakłady zatrudniające pracowników. W latach widać malejącą liczbę zarówno nowo zarejestrowanych podmiotów gospodarczych, jak i wyrejestrowanych firm. Natomiast w latach odnotowano wzrost liczby nowych firm oraz wzrost firm wyrejestrowanych. Sytuację tę przedstawia wykres poniżej nowo zarejestrowane podmioty gospodarcze podmioty wyrejestrowane Wykres 12. Podmioty gospodarcze w gminie Gołuchów Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Strona 48 z 108

49 Tabela 10. Aktywne, zawieszone i wykreślone podmioty gospodarcze w gminie Gołuchów w 2016 roku Nazwa sołectwa i ulice Firmy Aktywne firmy na 1000 Firmy Zawieszone firmy na Firmy Wykreślone firmy na aktywne mieszkańców zawieszone 1000 mieszkańców wykreślone 1000 mieszkańców Bielawy 6 0,57 1 0,10 1 0,10 Bogusławice 9 0,86 2 0,19 5 0,48 Borczysko 2 0,19 1 0,10 0 0,00 Cieśle 4 0,37 1 0,10 1 0,10 Czechel 5 0,47 1 0,10 0 0,00 Czerminek 11 1,03 4 0,37 4 0,37 Gołuchów , , ,90 Adama Asnyka 2 0,84 0 0,00 1 0,42 Adama Kubaszewskiego 1 0,42 0 0,00 0 0,00 Adama Mickiewicza 9 3,78 0 0,00 0 0,00 Akacjowa 0 0,00 0 0,00 2 0,84 Bankowa 1 0,42 0 0,00 0 0,00 Czartoryskich 21 8,81 3 1,26 5 2,10 Fryderyka Chopina 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Henryka Sienkiewicza 4 1,68 0 0,00 1 0,42 Jana i Izabeli Działyńskich 4 1,68 0 0,00 0 0,00 Jana Kopczyńskiego 5 2,10 0 0,00 0 0,00 Jana Pawła II 2 0,84 0 0,00 1 0,42 Jarzębinowa 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Juliusza Słowackiego 14 5,87 2 0,84 0 0,00 Kajewska 1 0,42 0 0,00 0 0,00 Karola Biberona 1 0,42 0 0,00 0 0,00 Klemensa Borowskiego 3 1,26 0 0,00 0 0,00 Klonowa 2 0,84 0 0,00 1 0,42 Kwiatowa 5 2,10 0 0,00 3 1,26 Leśna 3 1,26 1 0,42 0 0,00 Lipowa 3 1,26 0 0,00 1 0,42 Lonisa Breugnota 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Strona 49 z 108

50 Marcina Włodarskiego 2 0,84 0 0,00 0 0,00 Marii Dąbrowskiej 5 2,10 0 0,00 0 0,00 Marii Konopnickiej 4 1,68 0 0,00 2 0,84 Mikołaja Kopernika 12 5,03 2 0,84 0 0,00 Ogrodowa 4 1,68 0 0,00 0 0,00 Osiedlowa 2 0,84 0 0,00 0 0,00 Polna 1 0,42 0 0,00 0 0,00 Różana 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Słoneczna 4 1,68 0 0,00 1 0,42 23 Stycznia 6 2,52 1 0,42 4 1,68 Stanisława Szymańskiego 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Stefana Jarmickiego 19 7,97 1 0,42 6 2,52 Stefana Żeromskiego 7 2,94 0 0,00 1 0,42 Tadeusza Kościuszki 4 1,68 3 1,26 4 1,68 Wierzbowa 0 0,00 0 0,00 2 0,84 Władysława Broniewskiego 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Władysława Reymonta 5 2,10 0 0,00 0 0,00 Zachodnia 16 6,71 1 0,42 2 0,84 Zielona 0 0,00 0 0,00 1 0,42 Zygmunta Gorgolewskiego 8 3,36 1 0,42 2 0,84 Jedlec 22 2,06 2 0,19 7 0,66 Kajew 18 1,69 4 0,37 5 0,47 Karsy 22 2,09 0 0,00 6 0,57 Kościelna Wieś I 67 6,37 6 0, ,52 Kościelna Wieś II 54 5,13 5 0, ,24 Kościelna Wieś III 22 2,09 0 0,00 4 0,38 Krzywosądów 22 2,06 1 0,09 3 0,28 Strona 50 z 108

51 Kucharki 13 1,22 3 0,28 2 0,19 Kuchary 25 2,35 2 0,19 4 0,37 Macew 5 0,47 0 0,00 2 0,19 Pleszówka 4 0,37 0 0,00 1 0,10 Popówek 3 0,28 0 0,00 1 0,10 Szkudła 12 1,13 1 0,10 8 0,75 Tursko 18 1,69 1 0,10 5 0,47 Wszołów 14 1,33 0 0,00 3 0,28 SUMA Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy w Gołuchowie Strona 51 z 108

52 Jak wynika z powyższej tabeli najwięcej aktywnych podmiotów gospodarczych zarejestrowanych jest w sołectwie Gołuchów, przy ulicy: Czartoryskich, Stefana Jarmickiego, Zachodnia, Juliusza Słowackiego, Mikołaja Kopernika. Najmniej podmiotów funkcjonuje w sołectwach: Bogusławice i Borczysko. Najwięcej zarówno zawieszonych, jak i wykreślonych podmiotów gospodarczych zlokalizowanych jest w sołectwach: Gołuchów, Kościelna Wieś I i Kościelna Wieś II. Rysunek 4. Ulice w Gołuchowie z największą liczbą zawieszonych podmiotów gospodarczych Źródło: opracowanie własne 3.1. TURYSTYKA Gmina Gołuchów jest jednym z atrakcyjniejszych obszarów pod względem turystycznym w Wielkopolsce. Na jej terenie znajduje się wiele obiektów zabytkowych, sakralnych, ciekawostek przyrodniczych oraz atrakcji turystycznych. Ponadto, na terenie gminy istnieją dobre warunki do rozwoju turystyki pieszej i rowerowej. Wytyczone szlaki piesze łączą nie tylko wsie na terenie gminy, ale także miejscowości w gminach sąsiadujących. Wyznaczając przebieg tras zwracano szczególną uwagę, aby przebiegały one przez tereny o zróżnicowanym krajobrazie, poprzez obszary rolnicze, leśne, doliny rzek. Strona 52 z 108

53 Na terenie Gołuchowa i terenów przyległych wyznaczone są również dwie trasy nordic walking. Dodatkowo trasy rowerowe oznakowane są różnymi kolorami, które wyznaczają 5 szlaków przebiegających przez tereny gminy. Równie atrakcyjny może być szlak kajakowy, który przebiega przez teren gminy rzeką Prosną. Szlak ten liczy 25 km długości i rozpoczyna się we wsi Bogusław, biegnąc aż do miejscowości Nowa Wieś w gminie Gizałki. Krajobrazowy charakter doliny rzeki Prosny oraz jej spokojny nurt zachęca do korzystania z aktywnego wypoczynku. Na terenie gminy Gołuchów w latach wzrosła liczba miejsc noclegowych oferowanych turystom z 122 do 168. W tych samych latach odnotowano także wzrost liczby całorocznych obiektów noclegowych całoroczne obiekty noclegowe turyści korzystający z bazy noclegowej całoroczne miejsca noclegowe udzielone noclegi Wykres 13. Turystyczne obiekty noclegowe w gminie Gołuchów Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS 3.2. BADANIE ANKIETOWE Wyniki badania wykazały, że w Gołuchowie występują następujące problemy gospodarcze: niskie wynagrodzenia, wyjazdy młodych, zdolnych mieszkańców, mało atrakcyjne miejsca pracy i niewystarczające wsparcie dla małych i średnich firm. Następnie wymieniane były: niewystarczająca ilość terenów inwestycyjnych, niewystarczająca liczba punktów doradczych dla firm w zakresie rozwoju biznesu, zbyt skomplikowane procedury biurokratyczne, brak opracowanych ułatwień dla nowych przedsiębiorstw, problemy Strona 53 z 108

54 z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej. Mieszkańcy wymieniali też, choć rzadziej, niewystarczającą liczbę punktów doradczych dla firm świadczących usługi w zakresie rozwoju biznesu, niewystarczające ułatwienia dla nowych przedsiębiorców, brak opracowanych ułatwień dla nowych przedsiębiorstw oraz problemy z prowadzeniem działalności gospodarczej, niewystarczającą liczbę organizacji pomagających w znalezieniu pracy/przekwalifikowaniu, a także w małym stopniu zwrócili uwagę na brak ośrodka rozwoju przedsiębiorczości np. inkubatora. Problemy gospodarcze w sołectwie Gołuchów przedstawia wykres poniżej. Niskie wynagrodzenie Wyjazdy młodych, zdolnych mieszkańców Mało atrakcyjne miejsca pracy Niewystarczająca ilość połączeń komunikacyjnych z innymi ośrodkami Niewystarczające wsparcie dla małych i średnich firm Niewystarczająca ilość terenów inwestycyjnych Niewystarczająca ilość punktów doradczych dla firm w zakresie rozwoju biznesu Zbyt skomplikowane procedury biurokratyczne Brak opracowanych ułatwień dla nowych przedsiębiorstw Problemy z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej Niewystarczająca ilość organizacji pomagających w znalezieniu pracy/przekwalifikowaniu Brak ośrodka rozwoju przedsiębiorczości, np.. Inkubatora Wykres 14. Problemy gospodarcze w Gołuchowie Źródło: opracowanie własne W Tursku badania wykazały, że największe problemy gospodarcze dotyczą: wyjazdu młodych, zdolnych mieszkańców, niskich wynagrodzeń i mało atrakcyjnych miejsc pracy. Równie ważne okazały się problemy związane z niewystarczającą ilością połączeń komunikacyjnych z innymi ośrodkami, niewystarczające wsparcie małych i średnich firm, problemy z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej, czy zbyt skomplikowane procedury biurokratyczne. Rzadziej mieszkańcy wskazywali na: niewystarczającą liczbę punktów doradczych dla firm w zakresie rozwoju biznesu, niewystarczającą ilość terenów Strona 54 z 108

55 inwestycyjnych, brak opracowanych ułatwień dla nowych przedsiębiorstw, niewystarczającą liczbę organizacji pomagających w znalezieniu pracy/przekwalifikowaniu. Najmniejszym problemem zdaniem mieszkańców jest brak ośrodka rozwoju przedsiębiorczości, np. inkubatora. Problemy gospodarcze w sołectwie Tursko przedstawia wykres poniżej. Wyjazdy młodych, zdolnych mieszkańców Niskie wynagrodzenie Mało atrakcyjne miejsca pracy Niewystarczająca ilość połączeń komunikacyjnych z innymi ośrodkami Niewystarczające wsparcie dla małych i średnich firm Problemy z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej Zbyt skomplikowane procedury biurokratyczne Niewystarczająca ilość punktów doradczych dla firm w zakresie rozwoju biznesu 7 9 Niewystarczająca ilość terenów inwestycyjnych Brak opracowanych ułatwień dla nowych przedsiębiorstw Niewystarczająca ilość organizacji pomagających w znalezieniu pracy/przekwalifikowaniu Brak ośrodka rozwoju przedsiębiorczości, np.. Inkubatora Wykres 15. Problemy gospodarcze w Tursku Źródło: opracowanie własne W Kościelnej Wsi zwrócono szczególną uwagę na następujące problemy gospodarcze: niskie wynagrodzenie, wyjazdy młodych, zdolnych mieszkańców, mało atrakcyjne miejsca pracy, niewystarczające wsparcie dla małych i średnich firm, niewystarczającą liczbę połączeń komunikacyjnych z innymi ośrodkami, czy niewystarczającą ilość terenów inwestycyjnych i zbyt skomplikowane procedury biurokratyczne. Rzadziej wskazywano na: brak ośrodka rozwoju przedsiębiorczości, np. inkubatora, problemy z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej, niewystarczającą liczbę punktów doradczych dla firm w zakresie rozwoju biznesu, niewystarczającą liczbę organizacji pomagających w znalezieniu pracy/przekwalifikowaniu, a także brak opracowanych ułatwień dla nowych przedsiębiorstw, co stanowiło najmniejszy problem dla mieszkańców. Strona 55 z 108

56 Niskie wynagrodzenie 27 Wyjazdy młodych, zdolnych mieszkańców 22 Mało atrakcyjne miejsca pracy Niewystarczające wsparcie dla małych i średnich firm Niewystarczająca ilość połączeń komunikacyjnych z innymi ośrodkami Niewystarczająca ilość terenów inwestycyjnych Zbyt skomplikowane procedury biurokratyczne Brak ośrodka rozwoju przedsiębiorczości, np.. Inkubatora Problemy z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej Niewystarczająca ilość punktów doradczych dla firm w zakresie rozwoju biznesu Niewystarczająca ilość organizacji pomagających w znalezieniu pracy/przekwalifikowaniu Brak opracowanych ułatwień dla nowych przedsiębiorstw Wykres 16. Problemy gospodarcze w Kościelnej Wsi Źródło: opracowanie własne 3.3. PODSUMOWANIE W sferze gospodarczej zdiagnozowano następujące problemy: w strukturze przedsiębiorstw dominują mikro przedsiębiorstwa zatrudniające do 9 osób (881), w tym większość z nich to jednoosobowe działalności gospodarcze; w latach widać wzrastającą liczbę wyrejestrowanych podmiotów gospodarczych; najmniej podmiotów funkcjonuje w sołectwach: Bogusławice i Borczysko; najwięcej zawieszonych jak i wykreślonych podmiotów gospodarczych zlokalizowanych jest w sołectwach Gołuchów, Kościelna Wieś I i Kościelna Wieś II; wyniki badań ankietowych przeprowadzonych w gminie Gołuchów wskazują, że mieszkańcy zwracają uwagę na tereny, które szczególnie powinny zostać poddane rewitalizacji tj. sołectwo Gołuchów, Kościelna Wieś oraz Tursko. Zdaniem Gołuchowian występują tam przede wszystkim następujące problemy gospodarcze: Strona 56 z 108

57 niskie wynagrodzenie, wyjazdy młodych, zdolnych mieszkańców, mało atrakcyjne miejsca pracy, niewystarczające wsparcie dla małych i średnich firm, a także niewystarczająca liczba połączeń komunikacyjnych z innymi ośrodkami. W sferze gospodarczej zdiagnozowano następujące potencjały: wzrost wskaźnika liczby podmiotów gospodarczych na 1000 mieszkańców w wieku produkcyjnym; wzrost liczby nowo zarejestrowanych podmiotów gospodarczych; najwięcej aktywnych podmiotów gospodarczych zarejestrowanych jest w sołectwie Gołuchów, przy ulicy: Czartoryskich, Stefana Jarmickiego, Zachodnia, Juliusza Słowackiego, Mikołaja Kopernika; na terenie gminy Gołuchów w latach wzrosła liczba miejsc noclegowych oferowanych turystom z 122 do 168. W tych samych latach odnotowano także wzrost liczby całorocznych obiektów noclegowych. Strona 57 z 108

58 4. SFERA PRZESTRZENNO-FUNKCJONALNA Jednym z kluczowych zadań realizowanych przez gminę jest budowa i rozwój infrastruktury przestrzenno-funkcjonalnej zapewniającej mieszkańcom podstawowe potrzeby, w tym dostępu do bieżącej wody, wyposażenia w kanalizację sanitarną, zagospodarowania odpadów, zaopatrzenia w ciepło sieciowe (o ile jest to możliwe i uzasadnione ekonomicznie). Spełnienie tych wszystkich warunków technicznych wpływa na atrakcyjność inwestycyjną danego regionu. Oprócz tego na atrakcyjność inwestycyjną danego terenu ma wpływ sytuacja, w której dany teren objęty jest Miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. MPZP pełni podstawowe źródło informacji o możliwościach przeznaczenia danego terenu pod konkretne inwestycje. Korzyści wynikające z faktu posiadania MPZP to także uproszczenie procedury administracyjnej oraz skrócenie czasu oczekiwania, ubiegania się o wydanie decyzji w przypadku planowania danej inwestycji. Miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego objęte są: w całości miejscowość Gołuchów, Przekupów, Borczysko, Kościelna Wieś oraz część miejscowości: Czerminek, Krzywosądów, Szkudła, Karsy, Jedlec, Tursko, Popówek i Kuchary. Na terenie gminy znajdują się tereny inwestycyjne m.in. pod aktywizację gospodarczą. Gołuchów jest centralnym ośrodkiem gminy, skupiającym główne funkcje administracyjne i usługowe, rzemieślnicze, handlowe, a także gastronomiczne, kulturalne i oświatowe. Obecną sytuację na terenie gminy opisano w punktach poniżej INFRASTRUKTURA WODOCIĄGOWA Na terenie gminy Gołuchów zaopatrzenie w wodę następuje z ujęć podziemnych. Jest to pięć gminnych i jedno zakładowe ujęcie wody. Ujęcia wody wraz ze stacjami uzdatniania wody zlokalizowane są na terenie gminy w miejscowościach: Kuchary, Czechel, Kucharki i Gołuchów. Ponadto część gminy zaopatrywana jest w wodę z ujęcia Tursko (Tursko B) wspólnie z Gminą i Miastem Pleszew. Zakładowe ujęcie wody stanowi własność Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w Żychlinie. Administratorem infrastruktury wodnej na terenie gminy Gołuchów jest Zakład Usług Komunalnych w Gołuchowie. Strona 58 z 108

59 Teren gminy jest w 100% zwodociągowany. Według danych statystycznych GUS za 2015 rok długość sieci wodociągowej na terenie gminy Gołuchów wynosi 143,1 km, natomiast liczba przyłączy do budynków mieszkalnych wynosi sztuk. Zużycie wody w ciągu roku przez jednego mieszkańca kształtuje się na poziomie 40,8 m 3 i wzrasta od roku 2013 (2013 r. 34,4 m 3, 2014 r. 35,0 m 3 ). Budowa sieci wodociągowej wraz z ujęciami wody na terenie gminy Gołuchów została rozpoczęta w latach 60, jednak największa ilość sieci pochodzi z lat 70 i 80, po czym wraz z rozbudową gminy sieć była sukcesywnie rozbudowywana. Infrastruktura częściowo wymaga modernizacji, dlatego stopniowo sukcesywnie prowadzone są prace modernizacyjne. Z danych statystycznych wynika, że 96,9% ogółu ludności korzysta z instalacji wodociągowej. Dla powiatu pleszewskiego wskaźnik ten to 95,3%. Tabela 11. Charakterystyka sieci wodociągowej na terenie gminy Gołuchów Kategoria Jednostka ogółem ogółem ogółem Korzystający z instalacji w ogóle mieszkańców % 93,6 96,9 96,9 Długość czynnej sieci km 140,3 143,1 143,1 Ludność korzystająca z sieci wodociągowej os Przyłącza do budynków mieszkalnych szt Zużycie wody na 1 mieszkańca m3 34,4 35,0 40,8 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS 4.2. INFRASTRUKTURA KANALIZACYJNA Gmina Gołuchów obsługiwana jest przez 2 mechaniczno-biologiczne oczyszczalnie ścieków zlokalizowane w miejscowościach Gołuchów i Kuchary. Przepustowość oczyszczalni w Gołuchowie wynosi 645 m 3 /dobę. Średnia liczba oczyszczonych ścieków rocznie wynosi m 3 /rok. Oczyszczalnia obsługuje cały teren gminy z wyjątkiem miejscowości Kuchary oraz Kościelna Wieś. W 2008 roku obiekt przeszedł kompleksową modernizację, dostosowującą go do obowiązujących standardów i norm. Za oczyszczanie odpowiada Zakład Usług Komunalnych. Druga oczyszczalnia zlokalizowana w Kucharach obsługuje gminę Gołuchów głównie z terenów miejscowości Kuchary i Kościelna Wieś. Jest to grupowa oczyszczalnia ścieków dla miejscowości Kalisz i Nowe Skalmierzyce. Obiekt eksploatowany jest poprzez Spółkę Wodno- Strona 59 z 108

60 Ściekową PROSNA. Przepustowość oczyszczalni osiąga wartość m 3 /dobę. Ilość oczyszczonych ścieków w roku 2014 wyniosła tys. m 3. Dodatkową funkcja oczyszczalni jest produkcja energii cieplnej oraz elektrycznej, powstałej w wyniku procesu oczyszczania ścieków biogazu. Liczba osób na terenie gminy Gołuchów korzystająca z oczyszczalni ścieków w 2015 roku wyniosła Na terenie gminy 76 gospodarstw domowych korzysta z przydomowych oczyszczalni ścieków, natomiast pozostali mieszkańcy gromadzą odpady płynne korzystając ze zbiorników bezodpływowych, z których nieczystości ciekłe wywożone są wozami asenizacyjnymi. Według danych gminy długość czynnej sieci kanalizacyjnej w gminie Gołuchów wynosi 64,25 km, zaś liczba przyłączy to 1056 sztuk. Infrastruktura sieci kanalizacyjnej obsługiwana jest przez 29 przepompowni ścieków. Budowa sieci rozpoczęła się w 1995 r. Istniejąca sieć kanalizacyjna jest stosunkowo nową infrastrukturą i nie wymaga modernizacji poza standardowymi pracami eksploatacyjnymi. Odbiornikiem wód opadowych i roztopowych z terenu gminy są rowy melioracyjne, rzeki oraz zbiorniki wód stojących. Część miejscowości Gołuchów oraz miejscowości Kościelna Wieś wyposażona jest w sieć kanalizacji deszczowej. Z danych statystycznych wynika, że 52,3% ogółu ludności korzysta z instalacji kanalizacyjnej. Dla powiatu pleszewskiego jest to wartość 50,3%. Poniższa tabela przedstawia sytuację na przestrzeni trzech lat. Tabela 12. Charakterystyka sieci kanalizacyjnej na terenie gminy Gołuchów Kategoria Jednostka ogółem ogółem ogółem Korzystający z instalacji w ogóle % 43,2 51,7 52,3 mieszkańców Długość czynnej sieci km 39,7 39,7 40,1 Ludność korzystająca z sieci os kanalizacyjnej Przyłącza do budynków szt mieszkalnych Ścieki odprowadzone Dam 3 180,0 182,0 180,0 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS W celu zidentyfikowania wyposażenia poszczególnych miejscowości w gminie Gołuchów zweryfikowano, w jakich miejscowościach zlokalizowana jest sieć kanalizacyjna Strona 60 z 108

61 i wodociągowa. W poniższej tabeli TAK oznaczono występowanie danej infrastruktury, natomiast NIE oznaczono braki. Tabela 13. Wyposażenie w sieć kanalizacyjną i wodociągową na ternie gminy Gołuchów Sołectwo Sieć wodociągowa Sieć kanalizacyjna TAK/NIE TAK/NIE Bielawy TAK NIE Bogusławice TAK NIE Borczysko TAK NIE Cieśle TAK NIE Czechel TAK NIE Czerminek TAK TAK Gołuchów: 23 Stycznia TAK TAK Adama Asnyka TAK TAK Adama Kubaszewskiego TAK TAK Adama Mickiewicza TAK TAK Akacjowa TAK TAK Bankowa TAK TAK Czartoryskich TAK TAK Fryderyka Chopina TAK TAK Henryka Sienkiewicza TAK TAK Jana i Izabeli Działyńskich TAK TAK Jana Kopczyńskiego TAK TAK Jana Pawła II TAK TAK Jarzębinowa TAK NIE Juliusza Słowackiego TAK TAK Kajewska TAK TAK Karola Biberona TAK TAK Klemensa Borowskiego TAK TAK Klonowa TAK NIE Kwiatowa TAK TAK Leśna TAK TAK Lipowa TAK TAK Lonisa Breugnota TAK TAK Marcina Włodarskiego TAK TAK Marii Dąbrowskiej TAK TAK Marii Konopnickiej TAK TAK Mikołaja Kopernika TAK TAK Ogrodowa TAK TAK Osiedlowa TAK TAK Polna TAK TAK Różana TAK TAK Słoneczna TAK TAK Słowackiego TAK TAK Stanisława Szymańskiego TAK TAK Stefana Jarmickiego TAK TAK Stefana Żeromskiego TAK TAK Tadeusza Kościuszki TAK TAK Wierzbowa TAK TAK Władysława Broniewskiego TAK TAK Władysława Reymonta TAK TAK Zachodnia TAK TAK Strona 61 z 108

62 Zielona TAK TAK Zygmunta Gorgolewskiego TAK TAK Jedlec TAK TAK Kajew TAK NIE Karsy TAK NIE Kościelna Wieś I TAK TAK Kościelna Wieś II TAK TAK Kościelna Wieś III TAK TAK Krzywosądów TAK NIE Kucharki TAK NIE Kuchary TAK TAK (częściowo) Macew TAK NIE Pleszówka TAK NIE Popówek TAK TAK Szkudła TAK TAK Tursko TAK NIE Wszołów TAK TAK Źródło: opracowanie własne na podstawie danych gminy Gołuchów Jak wynika z tabeli gmina Gołuchów jest wyposażona w sieć wodociągową we wszystkich miejscowościach. W przypadku sieci kanalizacyjnej skanalizowane zostały miejscowości: Gołuchów, Czerminek, Kościelna Wieś I, II i III Wszołów i Kuchary (częściowo). W dalszej eksploatacji sieci kanalizacyjnej, wskazany jest dalszy rozwój tego typu infrastruktury. Wyposażenie w sieć kanalizacyjną przyczyni się do eliminacji zbiorników bezodpływowych, a jednocześnie wyeliminuje zagrożenie skażenia gleby ściekami. Sieć kanalizacyjna jest wskazana w miejscach, gdzie technicznie i ekonomicznie możliwe jest jej wybudowanie. W miejscowościach o rozproszonej zabudowie wskazane jest lokalizowanie kolejnych przydomowych oczyszczalni ścieków, wpływających na uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie gminy. Dalsze plany inwestycyjne w zakresie rozbudowy sieci kanalizacyjnej obejmują obszary miejscowości: Jedlec, Tursko, Kucharki, Karsy, Czechel, Krzywosądów oraz Żychlin SYSTEM ELEKTROENERGETYCZNY Na terenie gminy Gołuchów występuje pełne zaopatrzenie w energię elektryczną. Jednostką odpowiedzialną za zaopatrzenie jest ENERGA OPERATOR S.A. Oddział w Kaliszu. Teren gminy obsługuje 119 stacji transformatorowych Sn/Nn. Ponadto na terenie gminy znajduje się 9 stacji transformatorowych, które nie stanowią własności ENERGA OPERATOR. Na terenie gminy nie ma stacji transformatorowo-rozdzielczej. Przez gminę przebiegają linie wysokiego, średniego i niskiego napięcia: Strona 62 z 108

63 linie wysokiego napięcia WN 110kV, o łącznej długości 5,1 km; linie średniego napięcia SN 15 kv: linie napowietrzne o długości 105,6 km, linie kablowe o długości 13,1 km; linie niskiego napięcia nn 0,4kV: linie napowietrzne o długości 223,2 km, linie kablowe o długości 44,7 km ZAOPATRZENIE W CIEPŁO Na terenie gminy nie istnieje scentralizowany system ciepłowniczy. Zaopatrzenie w ciepło następuje poprzez kotłownie lokalne, a głównym źródłem pozyskiwania ciepła są: węgiel, ekogroszek, drewno i gaz. Wyposażenie mieszkań w centralne ogrzewanie w 2015 roku według danych GUS wyniosło 83,3%. Dla powiatu pleszewskiego jest to wartość 78,7% SIEĆ GAZOWA Na terenie gminy Gołuchów zlokalizowana jest sieć gazowa wysokiego i średniego ciśnienia, która dystrybuuje gaz ziemny wysokometanowy. Długość gazociągu o wysokim ciśnieniu wynosi 16,9 km, natomiast sieć gazowa średniego ciśnienia ma długość 70,5 km. Wyposażenie w sieć gazową na przestrzeni lat na terenie gminy Gołuchów przedstawia poniższa tabela. Tabela 14. Sieć gazowa na terenie gminy Gołuchów w latach Lata Gazociąg średniego ciśnienia (km) 69,4 69,8 70,1 70,3 70,5 Gazociąg wysokiego ciśnienia (km) 16,9 16,9 16,9 16,9 16,9 Liczba przyłączy gazu średniego ciśnienia (szt.) Źródło: opracowanie na podstawie danych z gminy Gołuchów Około 25% ludności zamieszkującej gminę wykorzystuje gaz na potrzeby gospodarstwa domowego, niekiedy również w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Sieć gazowa obsługuje mieszkańców Gołuchowa oraz miejscowości: Jedlec, Kościelna Wieś, Macew, Kuchary, Popówek, Tursko oraz część Kucharek. Dystrybucją gazu Strona 63 z 108

64 zajmuję się Polska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. Zakład w Kaliszu. Oferowany gaz, to gaz wysokometanowy z grupy E. Gmina posiada dwie stacje gazowe wysokiego ciśnienia, zlokalizowane w miejscowościach Kuchary i Jedlec. Są one własnością Polskiej Spółki Gazownictwa Sp. z o.o TELEKOMUNIKACJA Gmina wyposażona jest w łączność telekomunikacyjną przewodową oraz bezprzewodową. W przypadku telekomunikacji bezprzewodowej, zasięg na danym obszarze zależy od operatora sieci. Na obiekcie oczyszczalni ścieków w Gołuchowie zlokalizowane zostały dwie wieże, na których zostały zainstalowane stacje bazowe telefonii komórkowej. Na terenie gminy dostęp do Internetu nie jest w żaden sposób ograniczony. Można korzystać z Internetu przewodowego, jak i bezprzewodowego. W miejscowości Gołuchów oraz częściowo w Kościelnej Wsi poprowadzona jest sieć telewizji kablowej, dzięki której mieszkańcy mają dostęp do telewizji cyfrowej, łączy internetowych oraz telefonii stacjonarnej TRANSPORT I KOMUNIKACJA Gmina Gołuchów posiada rozbudowaną sieć dróg, którą tworzą drogi krajowe, powiatowe i gminne. Przez gminę przebiegają następujące drogi, będące w administracji: Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad o łącznej długości 19 km: o droga krajowa nr 12 relacji Kołobrzeg Bytom, o droga krajowa nr 11 relacji Łęknica Dorohusk (granica z Niemcami granica z Ukrainą); Zarząd Dróg Powiatowych w Pleszewie drogi powiatowe o łącznej długości na terenie gminy 61,9 km: o droga nr 4327P relacji Popówek Dojutrów, o droga nr 5297P relacji Górzno Kościelna Wieś, o droga nr 4330P relacji Karsy Droszew, o droga nr 4333P relacji Koźminiec Krzywosądów, o droga nr 4340P relacji Lenartowice Tursko, o droga nr 1339P relacji Gołuchów Tursko, o droga nr 4342P relacji Brzezie Janków, Strona 64 z 108

65 o droga nr 4341P relacji Lubomierz Tursko, o droga nr 4343P relacji Pleszew Wszołów, o droga nr 4346P relacji Kuczków Czerminek, o droga nr 4348P relacji Krzywosądów Kuchary, o droga nr 4347P relacji Borczysko Kościelna Wieś, o droga nr 5295P relacji Sobótka Karsy. Ponadto na terenie gminy istnieje 88,9 km dróg gminnych. Jedynie 1,85 km z nich nie jest utwardzona. Dodatkowo sieć dróg uzupełniają drogi wewnętrze, których łączna długość wynosi 95,1 km. Drogi gruntowe nieoznaczone na terenie gminy posiadają długość 73,6 km. Drogi krajowe przeszły modernizacje, są w stanie dobrym. Niektóre drogi gminne wymagają remontu, jednakże stan większości z nich określa się jako dobry. Na mapie poniżej została przedstawiona mapa sieci drogowej na terenie gminy Gołuchów. Rysunek 5. Mapa sieci drogowej na terenie gminy Gołuchów Źródło: W odległości 50 km od miejscowości Gołuchów znajduje się węzeł umożliwiający wjazd na Autostradę A2, natomiast w odległości 140 km węzeł umożliwiający wjazd na Autostradę A1. Strona 65 z 108

66 Odległości drogowe i średni czas dojazdu do poszczególnych miast powiatowych i wojewódzkich z miejscowości Gołuchów: Tabela 15. Odległość w kilometrach i średni czas dojazdu do większych miejscowości Odległość w km Czas dojazdu m. Warszawa 263 km 2 h 40 min m. Łódź 127 km 2 h m. Poznań 114 km 1 h 37 min m. Konin 58 km 51 min m. Kalisz 16,2 km 18 min Źródło: Google Maps, opracowanie własne Korzystne położenie gminy Gołuchów sprawia, iż czas przejazdu do największych miast wojewódzkich mieści się w granicy do 2 godzin, oprócz miasta stołecznego. Z badań natężenia ruchu na drogach wynika, że liczba pojazdów na najdłuższych odcinkach dróg w 2015 roku w stosunku do roku 2010 zwiększyła się, szczególnie na drodze krajowej nr 12, co jest związane ze wzrostem zapotrzebowania na podróże oraz zwiększoną liczbą pojazdów na drogach. Tabela 16. Dobowe natężenie ruchu na drogach krajowych w 2010 i 2015 rok Badany odcinek % wzrostu dr. kraj. nr 11 relacji Pleszew Sobótka ,0 dr. kraj. nr 12 relacji Pleszew Kalisz ,7 Źródło: GDDKiA 2010 i 2015 Zwiększenie natężenia ruchu na drogach powoduje, iż stan techniczny ciągów komunikacyjnych ciągle ulega degradacji i wymaga ciągłych napraw oraz budowy nowych dróg. Ścieżki pieszo-rowerowe Na terenie gminy występuje rozwinięta sieć infrastruktury pieszo-rowerowej. Jest to istotne dla poczucia komfortu i bezpieczeństwa mieszkańców. Ścieżki rowerowe stanowią sieć o łącznej długości 26,9 km. Przez teren gminy biegnie również południowy odcinek Transwielkopolskiej Trasy Rowerowej ze szczególnym uwzględnieniem Gołuchowa, rozpoczynającej się w Poznaniu, a mającej swój koniec w Siemianicach. Tabela 17. Ścieżki rowerowe na terenie gminy Gołuchów Odcinek Długość ścieżki Lokalizacja Kucharki Karsy 2,0 km przy drodze powiatowej Gołuchów Czerminek 2,6 km przy drodze powiatowej Gołuchów Kościelna Wieś 9,3 km przy drodze krajowej nr 12 Gołuchów Tursko 1,9 km przy drodze gminnej, teren leśny Strona 66 z 108

67 Tursko Pleszówka 1,4 km przy drodze powiatowej Gołuchów, ul. Mickiewicza 0,4 km przy drodze gminnej Krzywosądów Żychlin Sobótka 3,1 km przy drodze krajowej nr 11 Gołuchów Bielawy 4,1 km przy drodze krajowej nr 12 Gołuchów, ul. Borowskiego 0,4 km przy drodze gminnej Gołuchów Jedlec 1,7 km przy drodze powiatowej Źródło: opracowanie na podstawie danych z gminy Gołuchów Przez obszar gminy wiodą cztery oznakowane szlaki piesze, które łączą nie tylko miejscowości gminy Gołuchów, ale także miejscowości sąsiednich jednostek terytorialnych. Szlaki pozwalają nie tylko poznać rejon pod względem walorów przyrodniczych i krajobrazowych, ale również pod względem bogatych walorów zabytkowych i sakralnych. Do najważniejszych wytyczonych szlaków należą: Szlak niebieski: Gołuchów Kuchary o długości 7,1 km; Szlak żółty: Gołuchów Kucharki Sobótka o długości 16,6 km; Szlak czerwony: Gołuchów Tursko Grodzisko o długości 14,2 km; Szlak żółty: Pleszew Lenartowice Tursko o długości 14,0 km. Dla pobudzenia aktywności fizycznej mieszkańców utworzono dwie ścieżki Nordic Walking. Pierwsza z nich prowadząca poprzez Gołuchowski Ośrodek Turystyki i Sportu i Kamień św. Jadwigi ma łączną długość 8 km. Druga ścieżka ma długość 2,8 km. Z racji przepływającej wschodnią granicą gminy rzeki Prosny zarówno mieszkańcy, jak i turyści mają możliwość wybrania formy rekreacji w postaci spływu kajakiem. Szlak kajakowy liczy 25 km i rozpoczyna się we wsi Bogusław, biegnąc aż do Nowej Wsi w gminie Gizałki. Oprócz malowniczych widoków towarzyszących podczas spływu, kajakarze mogą również skorzystać ze specjalnie wyznaczonych miejsc biwakowych. Kolej na terenie gminy Przez gminę Gołuchów nie przebiega żadna linia kolejowa. Najbliższe położone są w sąsiednich gminach i są to trasy relacji Poznań Katowice oraz Poznań Łódź. W zależności od potrzeb mieszkańcy mogą korzystać ze stacji zlokalizowanych w Pleszewie (w odległości ok. 12 km), Kaliszu (17 km) i Ostrowie Wielkopolskim (28 km). Komunikacja publiczna Komunikację autobusową zapewnia przede wszystkim przewoźnik Pleszewskie Linie Autobusowe oraz dodatkowo Kaliskie Linie Autobusowe, PKS Kalisz oraz MZK w Ostrowie Strona 67 z 108

68 Wielkopolskim. Wymienieni przewoźnicy realizują przejazdy głównie o zasięgu lokalnym oraz dojazdy do Poznania. Komunikacja autobusowa jest to kluczowy środek transportu zbiorowego dla młodzieży ponadgimnazjalnej uczącej się w Pleszewie i Kaliszu oraz dla mieszkańców, dla których miasta te stanowią rynek pracy. Na terenie gminy zlokalizowane są 52 przystanki autobusowe, najwięcej w Gołuchowie, Kościelnej Wsi, Bielawach i miejscowości Tursko OCHRONA ZDROWIA Mieszkańcy gminy Gołuchów mogą korzystać z jednej apteki i dwóch punktów aptecznych zlokalizowanych na terenie gminy w miejscowości Gołuchów oraz Kościelnej Wsi, natomiast opiekę zdrowotną zapewniają placówki medyczne takie, jak: NZPOZ ESKULAP w Gołuchowie, NZOZ Dla Zdrowia w Gołuchowie, w którym przyjmują pacjentów lekarze rodzinni, neurolog oraz stomatolog, ZOZ Michałowicz Poradnia stomatologiczna w Gołuchowie, NZOZ Stomatologicznej OLDENT w Kucharach, Prywatny gabinet Logopedyczny SENSORIKA w Jedlcu, Centrum Rehabilitacji Rolników Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w Jedlcu. Ponadto, na terenie gminy o opiekę zdrowotną dbają pielęgniarki oraz położna DOSTĘPNOŚĆ SKLEPÓW W gminie Gołuchów funkcjonują punkty handlowe i usługowe, głównie zlokalizowane w największych miejscowościach: Gołuchowie i Kościelnej Wsi. W gminie nie występują centra handlowe. W pozostałych miejscowościach znajdują się najczęściej jeden lub dwa sklepy spożywcze. W Gołuchowie zlokalizowane jest również targowisko przy ul. Lipowej. Ponadto na terenie gminy działają obiekty gastronomiczne, pocztowe, kosmetyczne, rzemieślnicze i inne, głównie w miejscowościach Gołuchów, Kościelna Wieś i Żychlin DZIEDZICTWO KULTUROWE I ZABYTKI Gmina Gołuchów pod względem liczby zabytków i dziedzictwa kulturowego wyróżnia się na tle wielu innych gmin. W Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Gołuchów z 2009 r. zostało odnotowanych 245 obiektów, z czego 23 jest wpisanych do rejestru zabytków. Strona 68 z 108

69 Dużą atrakcyjnością dla turystów mogą odznaczać się obiekty sakralne położone na terenie gminy, a także parki krajobrazowe. Zabytki miejscowości Gołuchów należą do bardziej znanych i najlepiej zachowanych założeń rezydencjalnych w Polsce. Obiektami zespołu zamkowo-parkowego w Gołuchowie wpisanymi do rejestru zabytków są: Zamek renesansowy Leszczyńskich, 1560, ; Pałac Czartoryskich, 1884; Budynek administracyjny Kasa (intendentura), po 1870; Mauzoleum (kaplica barokowa) Izabelli Działyńskiej, 1892; Park-arboretum, 1853, Pozostałymi dobrami kultury wpisanymi do rejestru zabytków są: Czechel: Z zespołu pałacowo-parkowo-folwarcznego: o Pałacyk secesyjny z ok. 1990, o Park krajobrazowy (pow. 4,44 ha) z XX w.; Czerminek: Z zespołu parkowo-folwarcznego: o Park dworski (pow. 4,33 ha) z 2 poł. XIX w.; Jedlec: o Kościół pw. Św. Floriana z XVIII w., o Park dworski, poł. XII w.; Kościelna Wieś III: o Kościół pw. Św. Wawrzyńca, 2 poł XII w.; Krzywosądów: o Wiatrak koźlak, 1883; Kucharki: o Kościół filialny pw. Świętej Trójcy, drewniany, 1754, o Dzwonnica, drewniana, XVIII w.; Kuchary: o Kościół pw. św. Bartłomieja Apostoła, drewniany, 1686; Strona 69 z 108

70 Z zespołu dworskiego: o Dwór barokowy, pocz. XIX w., o Park krajobrazowy, pocz. XIX w., o Spichlerz folwarczny, 1812, 1872; Szkudła: Z zespołu pałacowo-parkowego: o Ruiny eklektycznego pałacyku, XIX w., o Park krajobrazowy, XIX w.; Tursko: o Kościół par. pw. św. Andrzeja, , o Ogrójec przy kościele, XVIII w.; Wszołów: Z zespołu dworsko-parkowego: o Spichlerz folwarczny, Najważniejszym obiektem dziedzictwa kulturowego w gminie, odwiedzanym nie tylko przez mieszkańców, ale i turystów z całego kraju jest zespół zamkowo-parkowy z renesansowym zamkiem Leszczyńskich w Gołuchowie. W obiekcie został utworzony oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu. Obecnie w miejscu tym obejrzeć można część dawnego zbioru waz antycznych, obrazy malarzy polskich i zachodnioeuropejskich oraz niektóre meble z dawnego wyposażenia zamku. Stan zachowania i stan techniczny obiektów zabytkowych jest różny. Zabytki sukcesywnie są remontowane i konserwowane. Potrzeba natychmiastowej interwencji i remontu w celu zachowania dziedzictwa uwidacznia się najbardziej w obiektach stanowiących własność prywatną. Istotne jest monitorowanie ich stanu oraz szybkie działanie w zakresie napraw ANALIZA INFRASTRUKTURY SPORTOWEJ DOSTĘPNEJ W POSZCZEGÓLNYCH SOŁECTWACH GMINY Na terenie poszczególnych wsi sołeckich występują liczne obiekty infrastruktury sportowej w postaci boisk, a także obiektów rekreacyjnych dla najmłodszych mieszkańców w postaci placów zabaw. Służą one pobudzeniu aktywności fizycznej mieszkańców, ale Strona 70 z 108

71 również turystów odwiedzających gminę. Ważną rolę odgrywa w gminie Gołuchowski Ośrodek Turystyki i Sportu. Na jego terenie zlokalizowany jest park linowy oraz plac zabaw. Organizuje on liczne imprezy cykliczne o charakterze sportowo-rekreacyjnym. Stanowi to efektywną promocję gminy. Lokalizacja infrastruktury sportowej, służącej rozwojowi aktywności fizycznej została przedstawiona w poniższej tabeli. Tabela 18. Analiza dostępu infrastruktury sportowej i rekreacyjnej dostępnej w gminie Gołuchów Lokalizacja Boisko sportowe / plac zabaw, inne Komentarz Bielawy Bogusławice x plac zabaw, boisko sportowe Borczysko Cieśle Czechel x plac zabaw, boisko sportowe Czerminek x plac zabaw, boisko sportowe Gołuchów: 23 Stycznia Adama Asnyka Adama Kubaszewskiego Adama Mickiewicza Akacjowa Bankowa Czartoryskich x siłownia zewnętrzna, Orlik hala sportowowidowiskowa Fryderyka Chopina Henryka Sienkiewicza Jana i Izabeli Działyńskich Jana Kopczyńskiego Jana Pawła II Jarzębinowa Juliusza Słowackiego x plac zabaw przy przedszkolu, boisko sportowe Kajewska Karola Biberona Klemensa Borowskiego x teren rekreacyjny przy parkingu Ośrodka Kultury Leśnej w Gołuchowie Klonowa Kwiatowa Leśna x ławki, plac zabaw, park liniowy (odpłatny), siłownia zewnętrzna na terenie Gołuchowskiego Ośrodka Turystyki i Sportu Lipowa Lonisa Breugnota Marcina Włodarskiego Marii Dąbrowskiej Marii Konopnickiej Mikołaja Kopernika Ogrodowa Osiedlowa Polna Różana Słoneczna Stanisława Szymańskiego Strona 71 z 108

72 Stefana Jarmickiego Stefana Żeromskiego x plac zabaw, boisko trawiaste Tadeusza Kościuszki Wierzbowa Władysława Broniewskiego Władysława Reymonta Zachodnia Zielona Zygmunta Gorgolewskiego Jedlec x boisko sportowe, plac zabaw, siłownia zewnętrzna Kajew x boisko sportowe, plac zabaw Karsy x boisko sportowe, plac zabaw Kościelna Wieś I x plac zabaw, siłownia zewnętrzna Kościelna Wieś II x siłownia zewnętrzna, plac zabaw Kościelna Wieś III Krzywosądów x boisko sportowe, plac zabaw Kucharki x boisko sportowe przy szkole, plac zabaw Kuchary x plac zabaw, boisko sportowe Macew Pleszówka x plac zabaw przy świetlicy, boisko sportowe Popówek: Przemysłowa Szkudła x plac zabaw przy świetlicy, boisko sportowe Tursko x plac zabaw, boisko sportowe Wszołów x plac zabaw, boisko sportowe Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z gminy Gołuchów BADANIE ANKIETOWE Wyniki badania wykazały, że w sołectwie Gołuchów występują następujące problemy przestrzenno-funkcjonalne: niewystarczająca infrastruktura kulturalno-rekreacyjna, zły stan nawierzchni dróg, niewystarczająca infrastruktura gazowa, niewystarczająca infrastruktura kanalizacyjna, zły stan infrastruktury około drogowej i w równie dużym stopniu niska estetyka otoczenia oraz zdewastowane, opuszczone tereny. Rzadziej wskazywano na słabo rozwiniętą bazę turystyczno-wypoczynkową, niewystarczającą liczbę ścieżek rowerowych, niewystarczającą infrastrukturę sportową, czy zły stan zabytków, słaby rozwój usług i handlu oraz niski poziom poczucia bezpieczeństwa. Problemy przestrzenno-funkcjonalne przedstawia wykres poniżej. Strona 72 z 108

73 niewystarczająca infrastruktura kulturalno-rekreacyjna zły stan nawierzchni dróg niewystarczająca infrastruktura gazowa niewystarczająca infrastruktura kanalizacyjna zły stan infrastruktury około drogowej 16 niska estetyka otoczenia 14 zdewastowane, opuszczone tereny słabo rozwinięta baza turystyczno-wypoczynkowa niewystarczająca ilość ścieżek rowerowych niewystarczająca infrastruktura sportowa zły stan zabytków słaby rozwój usług i handlu niski poziom poczucia bezpieczeństwa niewystarczająca infrastruktura wodociągowa Wykres 17. Problemy przestrzenno-funkcjonalne w Gołuchowie Źródło: opracowanie własne Wyniki badania wykazały, że w sołectwie Tursko występują następujące problemy przestrzenno-funkcjonalne: niewystarczająca infrastruktura kanalizacyjna, niewystarczająca infrastruktura gazowa, zły stan nawierzchni dróg, niska estetyka otoczenia, zdewastowane, opuszczone tereny, zły stan zabytków i niewystarczająca infrastruktura kulturalnorekreacyjna. Rzadziej wskazywano na zły stan infrastruktury około drogowej, niewystarczającą liczbę ścieżek rowerowych, niski poziom poczucia bezpieczeństwa, a także niewystarczającą infrastrukturę sportową. Pojedyncze problemy dotyczyły słabo rozwiniętej bazy turystyczno-wypoczynkowej oraz słabego rozwoju usług i handlu. Problemy przestrzenno-funkcjonalne przedstawia wykres poniżej. Strona 73 z 108

74 niewystarczająca infrastruktura kanalizacyjna 23 niewystarczająca infrastruktura gazowa 21 zły stan nawierzchni dróg 17 niska estetyka otoczenia zdewastowane, opuszczone tereny zły stan zabytków niewystarczająca infrastruktura kulturalno-rekreacyjna zły stan infrastruktury około drogowej niewystarczająca ilość ścieżek rowerowych niski poziom poczucia bezpieczeństwa niewystarczająca infrastruktura sportowa 6 słabo rozwinięta baza turystyczno-wypoczynkowa słaby rozwój usług i handlu 4 4 niewystarczająca infrastruktura wodociągowa Wykres 18. Problemy przestrzenno-funkcjonalne w Tursku Źródło: opracowanie własne Natomiast w sołectwie Kościelna Wieś największą uwagę mieszkańców zwróciły następujące problemy: zły stan nawierzchni dróg, niewystarczająca infrastruktura gazowa, niewystarczająca liczba ścieżek rowerowych, niewystarczająca infrastruktura kanalizacyjna, zły stan infrastruktury około drogowej, niewystarczająca infrastruktura sportowa oraz niewystarczająca infrastruktura kulturalno-rekreacyjna. Rzadziej wskazywano na niską estetykę otoczenia, zdewastowane, opuszczone tereny, niski poziom poczucia bezpieczeństwa i zły stan zabytków. Pojedyncze problemy dotyczą słabego rozwoju usług i handlu, a także słabo rozwiniętej bazy turystyczno-wypoczynkowej. Strona 74 z 108

75 zły stan nawierzchni dróg 21 niewystarczająca infrastruktura gazowa 15 niewystarczająca ilość ścieżek rowerowych niewystarczająca infrastruktura kanalizacyjna zły stan infrastruktury około drogowej niewystarczająca infrastruktura sportowa niewystarczająca infrastruktura kulturalno-rekreacyjna 8 niska estetyka otoczenia zdewastowane, opuszczone tereny niski poziom poczucia bezpieczeństwa zły stan zabytków 6 słaby rozwój usług i handlu 3 słabo rozwinięta baza turystyczno-wypoczynkowa niewystarczająca infrastruktura wodociągowa Wykres 19. Problemy przestrzenno-funkcjonalne w Kościelnej Wsi Źródło: opracowanie własne PODSUMOWANIE W sferze przestrzenno-funkcjonalnej zdiagnozowano następujące problemy: zużycie wody w ciągu roku przez jednego mieszkańca kształtuje się na poziomie 40,8 m 3 i wzrasta od roku 2013; sieć wodociągowa jest w złym stanie; jest ona sukcesywnie modernizowana; gospodarstwa domowe korzystają z indywidualnych źródeł ciepła, opalanych w znacznej mierze węglem, ekogroszkiem, drewnem oraz gazem; w ciągu ostatnich 5 lat zaobserwowano zwiększenie natężenia ruchu na drogach krajowych, co może istotnie wpłynąć na ich stan techniczny; przez gminę Gołuchów nie przebiega linia kolejowa, najbliższa stacja znajduje się w Pleszewie w odległości ok. 12 km od miejscowości Gołuchów; wyniki badań ankietowych mieszkańców gminy Gołuchów wskazują, że koncentracja problemów występuję w sołectwach Gołuchów, Tursko, Kościelna Wieś. W sferze Strona 75 z 108

76 przestrzenno-funkcjonalnej są to przede wszystkim: zły stan nawierzchni dróg, niewystarczająca infrastruktura gazowa, niewystarczająca liczba ścieżek rowerowych, niewystarczająca infrastruktura kanalizacyjna, niska estetyka otoczenia, niewystarczająca infrastruktura kulturalno-rekreacyjna oraz zdewastowane, opuszczone tereny. Ankietowani rzadziej wymieniali: niski poziom poczucia bezpieczeństwa, słaby rozwój usług i handlu oraz słabo rozwiniętą bazę turystycznowypoczynkową. W sferze przestrzenno-funkcjonalnej zdiagnozowano następujące potencjały: większe i bardziej znaczące miejscowości w gminie Gołuchów zostały w całościobjęte Miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego; 96,9% ogółu ludności korzysta z instalacji wodociągowej, dla powiatu pleszewskiego wskaźnik ten to 95,3%. w sieć wodociągową wyposażone są wszystkie miejscowości w gminie Gołuchów; 52,3% ogółu ludności gminy korzysta z instalacji kanalizacyjnej, dla powiatu pleszewskiego jest to wartość 50,3%; na terenie gminy skanalizowane są tylko sołectwa: Czerminek, Jedlec, Kościelna Wieś I, II i III, Popówek, Szkudła i Wszołów; na terenie gminy Gołuchów zlokalizowana jest sieć gazowa wysokiego i średniego ciśnienia, która dystrybuuje gaz ziemny wysokometanowy; gmina Gołuchów posiada rozbudowaną sieć dróg, którą tworzą drogi krajowe, powiatowe i gminne; stan dróg krajowych, powiatowych i gminnych ocenia się jako dobry; znaczna większość dróg gminnych jest utwardzona; występuje rozwinięta infrastruktura pieszo-rowerowa, oznakowana, w dobrym stanie technicznym; czas przejazdu do największych miast wojewódzkich mieści się w granicy do 2 godzin, do miasta stołecznego 2h 40 min; w odległości 50 km znajduje się węzeł umożliwiający wjazd na Autostradę A2; na terenie gminy istnieje dostęp do usług telekomunikacyjnych możliwość przyłączy telefonii stacjonarnej i korzystanie z telefonii komórkowej; Strona 76 z 108

77 na terenie gminy dostęp do Internetu nie jest w żaden sposób ograniczony; gmina Gołuchów wyróżnia się pod względem dziedzictwa kulturowego, liczby obiektów wpisanych zarówno do ewidencji gminnej, jak i do rejestru zabytków; nagromadzenie obiektów zabytkowych najsilniej widoczne jest w sołectwach: Gołuchów i Kuchary; niektóre z nich wymagają podjęcia czynności modernizacyjnych; największą atrakcją gminy przyciągającą rzeszę turystów jest zespół zamkowoparkowy w Gołuchowie; sołectwa w gminie wyposażone są w liczne boiskach, place zabaw, które wykorzystywane są przez najbardziej aktywnych mieszkańców. Strona 77 z 108

78 5. SFERA TECHNICZNA 5.1. MIESZKALNICTWO Na obszarze gminy Gołuchów odnotowano 182 budynków wybudowanych przed rokiem Najwięcej budynków powstało w latach oraz Liczbę budynków wybudowanych w danych latach przedstawia poniższa tabela. Tabela 19. Struktura wieku budynków w gminie Gołuchów Data powstania Liczba budynków Przed Wiek budynków Źródło: Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Gołuchów Liczba mieszkań na terenie gminy Gołuchów w 2015 roku wynosiła 3 080, a liczba izb Ich powierzchnia to m 2. Zasoby mieszkaniowe na przestrzeni lat przedstawia poniższy wykres. Uwidacznia się na nim tendencja wzrostowa mieszkania izby Wykres 20. Zasoby mieszkaniowe gminy Gołuchów Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Na terenie gminy znajduje się również budownictwo wielorodzinne zlokalizowane w miejscowościach: Gołuchów, Kościelna Wieś, Przekupów, Czerminek, Krzywosądów, Szkudła, Tursko, Wszołów i Żychlin. Strona 78 z 108

79 W gminie, szczególnie w miejscowości Kościelna Wieś, rozwija się nowe budownictwo mieszkaniowe wielorodzinne. Na terenie gminy dominuje zabudowa siedliskowa, zauważa się rozproszenie struktury osadczej, koncentracja budynków występuje w większych miejscowościach gminy, dominująca jest zagrodowa zabudowa jednorodzinna wraz z budynkami gospodarczymi. Gmina Gołuchów posiada ok. 165 lokali komunalnych mieszkalnych. Budynkami będącymi własnością gminy zarządza Zakład Usług Komunalnych w Gołuchowie. Łączna liczba obiektów oraz budynków komunalnych wynosi 134. Liczba komunalnych zasobów mieszkaniowych będących w administracji Zakładu Usług Komunalnych została przedstawiona w tabeli poniżej. Najwięcej obiektów zlokalizowanych jest w miejscowościach: Gołuchów, Kościelna Wieś II Jedlec, Karsy oraz Czechel. Tabela 20. Budynki komunalne mieszkalne na terenie gminy Gołuchów Lokalizacja Liczba Liczba budynków mieszkalnych budynków Liczba lokali wybudowanych przed 1989 mieszkalnych mieszkalnych rokiem komunalnych Bielawy Bogusławice Borczysko Cieśle Czechel Czerminek Gołuchów: Stycznia Adama Asnyka Adama Kubaszewskiego Adama Mickiewicza Akacjowa Bankowa Czartoryskich Fryderyka Chopina Henryka Sienkiewicza Jana i Izabeli Działyńskich Jana Kopczyńskiego Jana Pawła II Jarzębinowa Juliusza Słowackiego Kajewska Karola Biberona Klemensa Borowskiego Klonowa Kwiatowa Leśna Lipowa Lonisa Breugnota Marcina Włodarskiego Strona 79 z 108

80 Marii Dąbrowskiej Marii Konopnickiej Mikołaja Kopernika Ogrodowa Osiedlowa Polna Różana Słoneczna Słowackiego Stanisława Szymańskiego Stefana Jarmickiego Stefana Żeromskiego Tadeusza Kościuszki Wierzbowa Władysława Broniewskiego Władysława Reymonta Zachodnia Zielona Zygmunta Gorgolewskiego Jedlec Kajew Karsy Kościelna Wieś I Kościelna Wieś II Kościelna Wieś III Krzywosądów Kucharki Kuchary Macew Pleszówka Popówek Szkudła Tursko Wszołów SUMA Źródło: opracowanie na podstawie danych z gminy Na terenie gminy 2999 mieszkań wyposażonych jest w wodociąg, 2870 w ustęp spłukiwany, 2804 w łazienkę, 2565 w centralne ogrzewanie i 780 w gaz sieciowy. Na terenie gminy Gołuchów funkcjonuje 11 wspólnot mieszkaniowych, w tym 6 na terenie Gołuchowa, 4 w Kościelnej Wsi i 1 wspólnota z siedzibą w Pleszewie. Według danych statystycznych przeciętna powierzchnia użytkowa jednego mieszkania na terenie gminy Gołuchów wynosi 104,4 m 2. Jest to wartość większa aniżeli wynosi średnia dla powiatu pleszewskiego 93,8 m 2. Mieszkań przypadających na 1000 mieszkańców jest więcej w gminie Gołuchów (294,1) niż w powiecie pleszewskim (289,2). Strona 80 z 108

81 5.2. BUDYNKI UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ publicznej: Na terenie gminy Gołuchów zlokalizowane są następujące budynki użyteczności Tabela 21. Budynki użyteczności publicznej na terenie gminy Gołuchów Rodzaj budynku Stan techniczny Zapotrzebowane na modernizację Zakres prac Urząd Gminy w Gołuchowie, ul. Lipowa 1 dobry brak - OSP w Gołuchowie średni duże odnowienie sali (wymiana sufitu, przebudowa sceny, wymiana podłogi), naprawa dachu), odnowienie pomieszczeń sanitarno-gospodarczych, dobudowanie garażu, poprawa stanu infrastruktury użytkowej, termomodernizacja, wymiana stolarki okiennej Świetlica wiejska w Pleszówce dobry brak - termomodernizacja Zespół Szkolnośrednie duże obiektu docieplenie Przedszkolny w Jedlcu elewacji i dachu Świetlica wiejska w Karsach dobry brak - Gimnazjum w Gołuchowie, ul. Czartoryskich 53 dobry brak - Publiczne Przedszkole w Karsach dobry brak - Zespół Szkolno- Przedszkolny dobry brak - w Kucharkach Zespół Szkół w Kościelnej Wsi, ul. Kaliska 2 dobry brak - Zespół Szkół w Kościelnej Wsi-przedszkole, dobry brak - ul. Ostrowska 1 Zespół Szkolno- Przedszkolny w Gołuchowie, ul. Słowackiego 1a dobry brak - Zespół Szkolno- Przedszkolny i Warsztat Terapii Zajęciowej w Kucharach średni duże termomodernizacja obiektu docieplenie elewacji, dachu oraz wymiana stolarki okiennej OSP w Kucharach dobry brak - Biblioteka w Gołuchowie, ul. Czartoryskich 47 dobry brak - OSP w Kościelnej Wsi średni średni centralne ogrzewanie, izolacja fundamentów, termomodernizacja, modernizacja sali, Strona 81 z 108

82 Świetlica wiejska w Kajewie Świetlica wiejska w Czerminku wykonanie drugiego wejścia na salę przystosowanego dla osób niepełnosprawnych, poprawa stanu infrastruktury użytkowej dobry brak - średni duże docieplenie obiektu, wykonanie remontu wewnątrz obiektu wymiana podłogi, ściany, sufit, sanitariaty, wykonanie ogrzewania obiektu i klimatyzacji Świetlica wiejska w Kucharkach dobry brak - Świetlica wiejska w Szkudli dobry brak - Świetlica wiejska w Krzywosądowie dobry brak - Świetlica wiejska w Kucharach dobry brak - OSP w Kucharach dobry brak - Świetlica wiejska w Czechlu dobry brak - Świetlica wiejska w Tursku średni duże rozbudowa obiektu o scenę i pomieszczenia administracyjnosanitarne, docieplenie elewacji, remont wnętrza obiektu Źródło: opracowanie własne na podstawie danych gminy Stan techniczny większości budynków jest dobry. Niektóre z nich wymagają prac modernizacyjnych związanych głównie z dociepleniem budynków oraz modernizacją wnętrza budynków w zakresie m.in. wymiany podłóg, sufitów i wymiany stolarki okiennej. Większość budynków użyteczności publicznej ogrzewana jest przy wykorzystywaniu gazu ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII Energia ze źródeł odnawialnych na terenie gminy Gołuchów obejmuje przede wszystkim energię słońca i wiatru. Wśród właścicieli prywatnych zastosowanie znalazły kolektory słoneczne, które energię słońca wykorzystują do przygotowania ciepłej wody użytkowej, a także pompy ciepła i instalacje fotowoltaiczne. Energia wiatru Potencjał gminy w obrębie odnawialnych źródeł energii nie jest wykorzystany. Gmina Gołuchów zlokalizowana jest na terenie o stosunkowo wysokiej prędkości wiatru w ciągu Strona 82 z 108

83 roku. Jak pokazują dane Ministerstwa Rozwoju dla typowych lat meteorologicznych dla stacji w Kaliszu, średnia prędkość wiatru wynosi ok 3,48 m/s. Średnia prędkość wiatru [m/s] Tabela 22. Średnie miesięczne prędkość wiatru dla stacji meteorologicznej w Kaliszu I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 4,43 3,71 4,24 3,5 3,24 2,86 3,11 2,64 2,94 3,99 3,56 4,09 3,48 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych MIiR Śr. rok Na tle Polski, gmina Gołuchów ma duże predyspozycje do wykorzystania energii pochodzącej z siły wiatru. Na rysunku poniżej widać, że gmina ta leży w bardzo korzystnej strefie energetycznej, którą mogłaby wykorzystać do produkcji energii. Rysunek 6. Strefy energetyczne wiatru w Polsce Źródło: Energetyka odnawialna w Wielkopolsce uwarunkowania rozwoju, Poznań 2012 Strona 83 z 108

84 Rysunek 7. Techniczny potencjał energii wiatru dla Wielkopolski i poszczególnych powiatów Źródło: Energetyka odnawialna w Wielkopolsce uwarunkowania rozwoju, Poznań 2012 Obecnie na terenie gminy Gołuchów zlokalizowana jest 1 turbina wiatrowa o mocy 0,85 MW. Planowane są kolejne inwestycje związane z sektorem energetyki wiatrowej, po otrzymaniu odpowiednich decyzji i zezwoleń. Energia słońca Jak pokazują tabela i rysunek poniżej równie wysoki potencjał przejawia się w energii słonecznej. Gmina Gołuchów znajduje się w części wysokiego promieniowania słonecznego. Największe natężenie występuje w miesiącach letnich. Energia słoneczna może być pobierana przez instalacje kolektorów słonecznych, które będą wykorzystywać energię słońca do podgrzewania wody lub systemy PV, które z kolei wyprodukują energię elektryczną. Natężenie słoneczne [kwh/m 2 ] Tabela 23. Średnie miesięczne natężenie słoneczne ze stacji meteo w Kole I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Śr. rok 22,03 37,69 69,03 98,5 123,70 150,28 128,6 117,6 75,8 48,8 26,67 21,29 22,03 Źródło: Dane z okresu wg: Strona 84 z 108

85 Rysunek 8. Rejonizacja zasobów energii słonecznej w Polsce Źródło: Energetyka odnawialna w Wielkopolsce uwarunkowania rozwoju, Poznań 2012 Rysunek 9. Roczne sumy promieniowania słonecznego dla Wielkopolski Źródło: Energetyka odnawialna w Wielkopolsce uwarunkowania rozwoju, Poznań 2012 Potencjał energii słonecznej istniejący w gminie Gołuchów klasyfikuje się jako III stopień (w skali IV-stopniowej). Takie natężenie promieniowania słonecznego zapewnia ekonomiczne przetwarzanie promieni w energię użyteczną. Potencjał ten jest wystarczający do wykorzystania na potrzeby bytowe mieszkańców do podgrzewania ciepłej wody, natomiast nie zaspokoi w pełni, ze względu na dużą zmienność dobową i sezonową, potrzeb grzewczych i przemysłowych. Strona 85 z 108

86 Istnieje uargumentowana możliwość zainstalowania instalacji paneli fotowoltaicznych i kolektorów słonecznych w gminie Gołuchów na wybranych budynkach użyteczności publicznej. Energia geotermalna Energia geotermalna jest to energia pochodząca ze źródła ziemi, gdzie znajdują się rozległe masy gorącego strumienia cieplnego, który można wykorzystać poprzez np. instalacje pomp ciepła. Jak pokazuje mapa, gmina ta jest położona w obszarze o wysokiej temperaturze wód podziemnych, która sięga do 80 o C, co rekomenduje montaż np. gruntowych pomp ciepła na terenie gminy. Rysunek 10. Mapa gęstości ziemskiego strumienia cieplnego dla obszaru polski Źródło: Energetyka odnawialna w Wielkopolsce uwarunkowania rozwoju, Poznań 2012 Energia wody Wykorzystanie energii wody do pozyskiwania energii elektrycznej polega na pozyskiwaniu energii wód i jej przetwarzaniu na energię mechaniczną i elektryczna przy użyciu silników wodnych i hydrogeneratorów w siłowniach wodnych oraz elektrowniach wodnych, a także innych urządzeniach. Na obszarze gminy Gołuchów funkcjonuje jedna elektrownia wodna EKO MEW, zlokalizowana w Kościelnej Wsi, w stopniu wodnym rzeki Prosny o mocy 75kW. Jest to więc tzw. mikroelektrownia wodna. Strona 86 z 108

87 Biomasa i biogaz Gmina Gołuchów o charakterze gminy wiejskiej ma duże predyspozycje do produkcji biomasy i biogazu. Energię z biogazu można pozyskiwać w wyniku fermentacji związków organicznych znajdujących się w odpadach komunalnych czy w biomasie. Pozyskiwanie energii z biogazu znalazło zastosowanie w Oczyszczalni ścieków w Kucharach. Rocznie produkuje się tam ok m 3 biogazu, z którego pozyskuje się energię na potrzeby własne BADANIE ANKIETOWE Wyniki badania wykazały, że w Gołuchowie występuje największe natężenie następujących problemów w sferze technicznej: zbyt mała liczba mieszkań, zbyt mała liczba mieszkań socjalnych, a także niewystarczająca liczba inwestycji w odnawialne źródła energii. Mieszkańcy zwracają też uwagę na: niewystarczającą liczbę inwestycji w odnawialne źródła energii, zły stan estetyczny otoczenia, zły stan infrastruktury wokół budynków publicznych, zły stan budynków mieszkalnych oraz niewystarczający dostęp do nowoczesnych technologii informacyjnych. Problemy techniczne przedstawia wykres poniżej. zbyt mała ilość mieszkań 38 zbyt mała ilość mieszkań socjalnych 35 niewystarczająca ilość inwestycji w odnawialne źródła energii 28 zły stan estetyczny otoczenia 19 zły stan infrastruktury wokół budynków publicznych 14 zły stan budynków mieszkalnych 9 niewystarczający dostęp do nowoczesnych technologii informacyjnych Wykres 21. Problemy techniczne w Gołuchowie Źródło: opracowanie własne W Tursku największe problemy według badań ankietowych są zauważalne w zakresie: zbyt małej ilości mieszkań, zbyt małej ilości mieszkań socjalnych oraz niewystarczającej ilości inwestycji w odnawialne źródła energii. Rzadziej wskazywano na zły stan infrastruktury wokół budynków publicznych, zły stan budynków mieszkalnych oraz na niewystarczający Strona 87 z 108

88 dostęp do nowoczesnych technologii informacyjnych. Problemy techniczne przedstawia wykres poniżej. zbyt mała ilość mieszkań zbyt mała ilość mieszkań socjalnych niewystarczająca ilość inwestycji w odnawialne źródła energii zły stan estetyczny otoczenia zły stan infrastruktury wokół budynków publicznych zły stan budynków mieszkalnych niewystarczający dostęp do nowoczesnych technologii informacyjnych Wykres 22. Problemy techniczne w Tursku Źródło: opracowanie własne Natomiast w Kościelnej Wsi według badań ankietowych największymi problemami dla mieszkańców są przede wszystkim: niewystarczająca liczba inwestycji w odnawialne źródła energii, zbyt mała liczba mieszkań, a także zbyt mała liczba mieszkań socjalnych i zły stan estetyczny otoczenia. Rzadziej wskazywano na zły stan infrastruktury wokół budynków publicznych, zły stan budynków mieszkalnych, czy niewystarczający dostęp do nowoczesnych technologii informacyjnych. Problemy techniczne przedstawia wykres poniżej. niewystarczająca ilość inwestycji w odnawialne źródła energii zbyt mała ilość mieszkań zbyt mała ilość mieszkań socjalnych 15 zły stan estetyczny otoczenia 11 zły stan infrastruktury wokół budynków publicznych 6 zły stan budynków mieszkalnych niewystarczający dostęp do nowoczesnych technologii informacyjnych Wykres 23. Problemy techniczne w Kościelnej Wsi Źródło: opracowanie własne Strona 88 z 108

89 5.5. PODSUMOWANIE W sferze technicznej zdiagnozowano następujące problemy: znaczna część budynków w gminie powstała w latach , wymagają one prac modernizacyjnych; najwięcej budynków komunalnych mieszkalnych zlokalizowanych jest w sołectwach: Gołuchów, Jedlec, Karsy i Czechel; powstały one przed 1989 r. i wymagając prac modernizacyjnych; na obiektach będących w administrowaniu gminy lub jej jednostek nie ma zlokalizowanych instalacji wykorzystujących energię ze źródeł odnawialnych, większość z nich ogrzewana jest przy wykorzystaniu gazu; potencjał gminy w obrębie odnawialnych źródeł energii nie jest w pełni wykorzystany; niektóre budynki użyteczności publicznej wymagają podjęcia procesów modernizacyjnych; mieszkańcy gminy Gołuchów w sferze technicznej zwracają szczególnie uwagę na niewystarczającą liczbę inwestycji w odnawialne źródła energii, zbyt małą liczbę mieszkań, a także zbyt małą liczbę mieszkań socjalnych. Problemy w sferze technicznej według badań dotyczą także złego stanu estetycznego otoczenia, czy złego stanu infrastruktury wokół budynków publicznych. W sferze technicznej zdiagnozowano następujące potencjały: 83,3% mieszkań wyposażonych jest w centralne ogrzewanie. Dla powiatu pleszewskiego wskaźnik ten jest niższy (78,7%); najwięcej budynków w gminie powstało w latach ; na terenie gminy zlokalizowana jest jedna elektrownia wiatrowa oraz jedna elektrownia wodna; gmina Gołuchów zlokalizowana jest na terenie o stosunkowo wysokiej prędkości wiatru w ciągu roku. Na tle Polski, gmina Gołuchów ma duże predyspozycje do wykorzystania energii pochodzącej z siły wiatru; inwestycje związane z lokalizowanie elektrowni wiatrowych są na zaawansowanym etapie; Strona 89 z 108

90 gmina Gołuchów znajduje się w części wysokiego promieniowania słonecznego. Potencjał energii słonecznej istniejący w gminie Gołuchów klasyfikuje się jako III stopień (w skali IV-stopniowej). Takie natężenie promieniowania słonecznego zapewnia ekonomiczne przetwarzanie promieni w energię użyteczną; gmina ta jest położona w obszarze o wysokiej temperaturze wód podziemnych, która sięga do 80 o C, co rekomenduje montaż np. gruntowych pomp ciepła na terenie gminy; gmina Gołuchów o charakterze gminy wiejskiej ma duże predyspozycje do produkcji biomasy i biogazu. Na terenie gminy produkuje się energię z biogazu w Oczyszczalni ścieków w Kucharach. Strona 90 z 108

91 6. SFERA ŚRODOWISKOWA 6.1. PODZIAŁ POWIERZCHNI GEODEZYJNEJ GMINY WEDŁUG KIERUNKÓW WYKORZYSTANIA W gminie Gołuchów dominującą funkcją jest rolnictwo. Potwierdzają to kierunki wykorzystania terenu w gminie przedstawione w poniższej tabeli. Tabela 24. Kierunki wykorzystania powierzchni ziemi Rok 2013 Rok 2014 Skład obszaru gminy: Powierzchnia [ha] Udział procentowy w ogólnej powierzchni gminy Powierzchnia [ha] Udział procentowy w ogólnej powierzchni gminy Użytki rolne ,22% ,21% Grunty leśne i zadrzewione oraz zakrzewione ,33% ,33% Grunty pod wodami 107 0,79% 107 0,79% Grunty zabudowane i zurbanizowane 705 5,19% 707 5,20% Użytki ekologiczne 4 0,03% 4 0,03% Nieużytki 54 0,40% 54 0,40% Tereny różne 7 0,05% 6 0,04% Ogółem ,00% ,00% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Z powyższej tabeli wynika, iż ponad 80% powierzchni gminy, która wynosi ha, zajmują użytki rolne. Przez teren gminy przebiegają cieki wodne, ponadto zlokalizowane są zbiorniki wodne, jednakże powierzchnia gruntów pod wodami stanowi zaledwie 0,79% ogólnej powierzchni gminy i wynosi 107 ha. Grunty zabudowane i zurbanizowane zajmują 707 ha (5,20%) i w porównaniu z rokiem 2013, ich powierzchnia wzrosła o 2 ha. Udział gruntów leśnych i zadrzewionych oraz zakrzewionych jest równy 10,33%. Lasy zlokalizowane są w północnej i centralnej części gminy. Na terenie gminy znajdują się także użytki ekologiczne, których ogólna powierzchnia wynosi 4 ha, co stanowi 0,03% powierzchni gminy. Udział nieużytków i terenów różnych w ogólnej powierzchni jest niewielki i wynosi 0,45%. Porównując lata 2013 i 2014 obserwuje się niewielkie zmniejszenie powierzchni gruntów rolnych i terenów na rzecz gruntów zabudowanych i zurbanizowanych ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE I WARUNKI KLIMATYCZNE Klimat gminy Gołuchów zbliżony jest do klimatu całego regionu wielkopolskiego. Średnia temperatura najcieplejszego miesiąca lipca wynosi 17,9 C. Najzimniejszym Strona 91 z 108

92 miesiącem jest luty, w którym średnia temperatura wynosi -2,9C. Okres wegetacyjny trwa około 220 dni. Średnia roczna suma opadów atmosferycznych kształtuje się na poziomie ok. 500 mm. Na terenie gminy przeważają wiatry zachodnie. Na terenie gminy Gołuchów zlokalizowane są obszary cenne pod względem przyrodniczym. Należą do nich: obszar chronionego krajobrazu Dolina rzeki Ciemnej został utworzony w 1990 r. Całkowita powierzchnia obszaru wynosi ha. O atrakcyjności doliny rzeki Ciemnej w okolicy Gołuchowa decyduje sama miejscowość Gołuchów słynąca z: arboretum ogrodu dendrologicznego z bogatą kolekcją drzew i krzewów rodzimych i egzotycznych, zamku renesansowego z galerią dzieł sztuki, Ośrodkiem Kultury Leśnej oraz jedynym w Polsce Muzeum Leśnictwa i zagrodą żubrów. Na rzece Ciemnej istnieje retencyjny zbiornik, położony w otoczeniu atrakcyjnego kompleksu leśnego. Występuje tu duże bogactwo fauny i flory. Jest to jeden z nielicznych terenów rekreacyjnych dla mieszkańców Kalisza i Pleszewa, a z uwagi na wartości krajoznawcze i kulturowe stanowi potencjalne miejsce rekreacji w skali regionalnej. Stanowi atrakcyjny punkt tras turystycznych, wycieczkowych, zwłaszcza dla młodzieży szkolnej, z uwagi na wybitne funkcje dydaktyczno-naukowe; użytek ekologiczny Jeziorko został utworzony w 2006 r. Jego całkowita powierzchnia wynosi 3,64 ha. Użytek stanowi ostoję chronionych gatunków ptaków; użytek ekologiczny Zakola został utworzony w 2015 r. w celu zachowania w stanie nienaruszonym starorzecza rzeki Prosny w postaci odciętych zakoli pozostających pod wpływem istniejącej rzeki. Jego całkowita powierzchnia wynosi 1,2449 ha; pomniki przyrody według Centralnego Rejestru Form Ochrony Przyrody prowadzonego przez Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska, na terenie gminy Gołuchów zlokalizowane są 33 pomniki przyrody. Są to pojedyncze drzewa, a także głazy narzutowe. Wiele drzew pomnikowych można spotkać w Parku dendrologicznym w Gołuchowie. Lokalizację obszarów chronionych na terenie gminy Gołuchów przedstawia poniższy rysunek. Strona 92 z 108

93 Rysunek 11. Obszary chronione na terenie gminy Gołuchów Źródło: Pod względem oceny jakości powietrza gmina Gołuchów należy do strefy wielkopolskiej. Według Rocznej oceny jakości powietrza w województwie wielkopolskim za rok 2016 na terenie strefy wielkopolskiej stwierdzono przekroczenia poziomów dopuszczalnych dla pyłu PM2,5 oraz pyłu PM10, poziomu docelowego dla B(a)P oraz ozonu i zakwalifikowano ją do klasy C. Dla pozostałych substancji, czyli dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, kadmu, arsenu, niklu, ołowiu, benzenu, tlenku węgla, nie stwierdzono przekroczeń i w związku z tym strefę zaliczono do klasy A. Obecnie dla stref, w których stwierdzone zostało przekroczenie choćby jednego poziomu dopuszczalnego lub docelowego w odniesieniu do substancji podlegających ocenie jakości powietrza, sporządzony zostaje Strona 93 z 108

94 Program Ochrony Powietrza, którego celem jest osiągnięcie dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu oraz pułapu stężenia ekspozycji. Obecnie obowiązujący Program ochrony powietrza dla strefy wielkopolskiej został przyjęty uchwałą NR XXXIX/769/13 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 25 listopada 2013 r. W dokumencie tym dla strefy wielkopolskiej szczególnej analizie poddano dwa zanieczyszczenia powietrza: pył zawieszony PM10 oraz benzo(a)piren. Na terenie gminy Gołuchów odnotowano przekroczenia poziomów dopuszczalnych stężeń wyżej wymienionych zanieczyszczeń, w związku z tym, gmina jest zobowiązana do realizacji działań naprawczych ujętych w szczegółowym harmonogramie rzeczowo-finansowym dla miast i gmin, w których wyznaczono obszary przekroczeń. Działania naprawcze polegają na obniżeniu emisji z indywidualnych systemów grzewczych w wyniku eliminacji niskosprawnych urządzeń na paliwa stałe (WpZSO) oraz obniżeniu emisji poprzez zmniejszenie zapotrzebowania na energię cieplną działania termomodernizacyjne ograniczające straty ciepła (WpTMB). Wymagany efekt redukcji pyłu PM10 oraz B(a)P dla działania o kodzie WpZSO wynosi odpowiednio 30,35 Mg/rok i 16,8794 kg/rok, natomiast dla działania o kodzie WpTMB wymagany efekt redukcji pyłu PM10 wynosi 1,00 Mg/rok, a dla B(a)P 0,0006 kg/rok. Na terenie gminy Gołuchów nie istnieje scentralizowana sieć dystrybucyjna ciepła. Na system ciepłowniczy gminy składają się lokalne kotłownie zlokalizowane na terenie całej gminy. Z badań ankietowych przeprowadzonych na potrzeby opracowania Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Gołuchów wynikło, iż głównym nośnikiem ciepła jest węgiel, jednakże stosowane jest także drewno oraz gaz. Ilość i jakość spalanych paliw ma decydujący wpływ na stan czystości powietrza w gminie. Problemem występującym na terenie gminy jest niska emisja, będąca efektem spalania niskiej jakości paliw stałych w niskosprawnych urządzeniach grzewczych. Problem niskiej emisji dotyczy przede wszystkim terenów o zwartej zabudowie, gdzie utrudnione jest przewietrzanie. Wskutek niskiej emisji w powietrzu następuje wzrost stężenia takich substancji, jak: pyły zawieszone (PM10 i PM2,5), dwutlenek siarki, tlenki azotu, dioksyny oraz WWA. Ze względu na powszechność występowania, zasięg oddziaływania oraz liczbę narażonej ludności, podstawowym źródłem uciążliwości akustycznych dla środowiska są hałasy komunikacyjne. W przypadku gminy Gołuchów jest to droga krajowa nr 11 i 12. Źródło hałasu stanowią również drogi gminne i powiatowe, jednak ze względu na mniejszą przepustowość i natężenie ruchu pojazdów mają mniejsze znaczenie. W ostatnich latach Strona 94 z 108

95 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu nie prowadził pomiarów poziomu hałasu komunikacyjnego na terenie gminy Gołuchów, jednakże w 2015 r. po raz trzeci przeprowadzone zostały okresowe pomiary poziomu hałasu w otoczeniu dróg krajowych wykonywane przez zarządzających tymi drogami. Pomiary poziomu hałasu przeprowadzono w otoczeniu drogi krajowej nr 11 i 12. Punkt pomiarowy przy drodze nr 11 został usytuowany w miejscowości Witaszyce (gm. Jarocin), w odległości 8 m od drogi. Na odcinku Jarocin Pleszew SDRR jest równy pojazdów/dobę. Równoważny poziom hałasu w punkcie pomiarowym wyniósł 70,2 db w dzień, natomiast w porze nocnej 68,3 db. Zagospodarowanie terenu stanowiła zabudowa jednorodzinna, dla której dopuszczalne wartości równoważnego poziomu hałasu wynoszą 61 db w porze dziennej i 56 db w porze nocnej. W związku z powyższym równoważny poziom hałasu, zarówno w porze dziennej, jak i w porze nocnej został przekroczony. Na odcinku Pleszew Sobótka, który przebiega przez gminę Gołuchów SDRR w 2015 r. wyniósł pojazdów/dobę. W otoczeniu drogi krajowej nr 12 punkt pomiarowy został usytuowany w miejscowości Opatówek, na odcinku ulic Św. Jana Piaskowa, 10 m od drogi. Na odcinku Kalisz Opatówek SDRR w 2015 r. wyniósł pojazdów/dobę. Równoważny poziom hałasu w punkcie pomiarowym wyniósł 68,9 db w dzień, natomiast w porze nocnej 66,5 db. Punkt pomiarowy został usytuowany na terenie nie podlegającym ochronie akustycznej. Natężenie ruchu na odcinku Pleszew Kalisz jest mniejsze i SDRR wynosi pojazdów/dobę. Należy zaznaczyć, iż dla dróg o natężeniu ruchu powyżej pojazdów rocznie, czyli dla SDRR powyżej pojazdów na dobę sporządza się mapy akustyczne, bowiem drogi, po których przejeżdża ponad pojazdów rocznie, klasyfikowane są do obiektów, których eksploatacja może powodować negatywne oddziaływanie akustyczne na znacznych obszarach. Na terenie gminy hałas przemysłowy nie stanowi zagrożenia. Przeważają niewielkie zakłady, prowadzące działalność na małą skalę, w których wykorzystywanie maszyn i urządzeń emitujących hałas jest znikome. Gmina Gołuchów należy do dorzecza Odry i regionu wodnego Warty. Gmina położona jest w granicach jednolitych części wód powierzchniowych płynących, jak: Dopływ spod Bielaw, Dopływ spod Bogucic, Giszka, Kanał Bernardyński, Krępica, Ner, Prosna od Kanału Bernardyńskiego do Dopływu z Piątka Małego, Prosna od Ołoboku do ujścia Kanału Bernardyńskiego oraz Trzemna (Ciemna). Według oceny jednolitych części wód za rok 2015 z uwzględnieniem oceny spełnienia wymagań dla obszarów chronionych stan jednolitych Strona 95 z 108

96 części wód powierzchniowych jak: Giszka, Krępica, Ner został oceniony jako zły. Stanu JCWP Prosna od Kanału Bernardyńskiego do Dopływu z Piątka Małego oraz Prosna od Ołoboku do ujścia Kanału Bernardyńskiego nie oceniono. Gmina Gołuchów wg Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry (Dz.U. z 2016r. poz. 1967) zlokalizowana jest w obszarze jednolitych części wód podziemnych (JCWPd) nr 81 o kodzie PLGW600081, charakteryzująca się dobrym stanem ilościowym i dobrym stanem chemicznym. W 2016 r. w granicach jednolitej części wód podziemnych nr 81, na terenie powiatu pleszewskiego, monitoringiem został objęty punkt pomiarowo kontrolny nr zlokalizowany w miejscowości Brudzewek (gm. Chocz). Wody podziemne w punkcie tym zostały zaklasyfikowane do klasy IV wody niezadawalającej jakości ZŁOŻA NATURALNE W GMINIE GOŁUCHÓW Według opracowanego przez Państwowy Instytut Geologiczny dokumentu prezentującego bilans zasobów złóż kopalin w Polsce według stanu na dzień r. na terenie gminy Gołuchów znajduje się jedno złoże surowców ilastych ceramiki budowlanej oraz jedno złoże kruszyw naturalnych. Stopień rozpoznania zasobów, stan zagospodarowania, wielkość wydobycia oraz powierzchnię złóż przedstawia poniższa tabela. Nazwa złoża Kopalina Tabela 25. Wykaz złóż na terenie gminy Gołuchów Stan zagospodarowania złoża geologiczne Zasoby [tys. t] przemysłowe Wydobycie [tys. t] Powierzchni a złoża [ha] Bogusław Surowce ilaste ceramiki P ,08 budowlanej Bogusław Kruszywa naturalne Z ,50 P - zasoby rozpoznane wstępnie, Z zaniechane Źródło: Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce wg stanu na 31 XII 2015 r. Strona 96 z 108

97 Rysunek 12. Złoża kopalin na terenie gminy Gołuchów Źródło: m.bazagis.pgi.gov.pl 6.4. GOSPODARKA ODPADAMI Według Planu Gospodarki Odpadami dla województwa wielkopolskiego na lata gmina Gołuchów wchodzi w skład regionu X gospodarki odpadami. W regionie tym regionalną instalacją przetwarzania odpadów komunalnych jest Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych Orli Staw. W ramach funkcjonującego systemu gospodarki odpadami, bezpośrednio z terenu nieruchomości odbieranych jest 5 następujących frakcji odpadów: Strona 97 z 108

98 papier i tektura, szkło, tworzywa sztuczne, w tym opakowania wielomateriałowe oraz metal, odpady zielone, zmieszane odpady komunalne. W Gołuchowie, przy ul. Biberona 8 zlokalizowany jest Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK). Do PSZOK mieszkańcy gminy Gołuchów mogą nieodpłatnie dostarczać m.in.: przeterminowane leki, odpady niebezpieczne (zużyte baterie i akumulatory inne niż przemysłowe, farby, lakiery, żarówki, świetlówki itp.), zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, meble i inne odpady wielkogabarytowe, zużyte opony, odpady zielone (trawy, gałęzie itp.), papier i tektura, szkło, tekstylia, metale, tworzywa sztuczne, odpady budowlane i rozbiórkowe, pochodzące ze strumienia odpadów komunalnych z gospodarstw domowych. Ponadto w 2 aptekach odbierane są przeterminowane leki. Są to: Apteka pod Platanem, ul. Mickiewicza1, Gołuchów; Punkt Apteczny, ul. Św. Wawrzyńca, Kościelna Wieś. Według złożonych deklaracji przez mieszkańców gminy Gołuchów nowym system gospodarowania odpadami komunalnymi na dzień r. objętych zostało: gospodarstw domów jednorodzinnych, 14 gospodarstw zabudowy wielorodzinnej (484 lokale), 146 nieruchomości niezamieszkałych (firmy, instytucje). Strona 98 z 108

99 Ilość zebranych odpadów komunalnych z terenu gminy w roku 2016 przedstawia poniższa tabela. Tabela 26. Ilość odpadów komunalnych odebranych z terenu gminy Gołuchów w 2016r. Rodzaj odpadów Masa [t] Zmieszane odpady komunalne 1 173,134 Opakowania z papieru i tektury 7,92 Papier i tektura 1,760 Opakowania z tworzyw sztucznych 3,00 Tworzywa sztuczne 5,840 Opakowania ze szkła 152,1 Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych 88,42 materiałów ceramicznych Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne 9,533 Odpady wielkogabarytowe 35,36 Zużyte opony 5,760 Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów 22,19 Zmieszane odpady opakowaniowe 252,577 Leki 0,085 Gruz ceglany 55,70 Gleba i ziemia w tym kamienie 4,420 Materiały izolacyjne 0,12 Inne niewymienione frakcje zbierane w sposób selektywny 8,00 Odpady ulegające biodegradacji 215,12 Tekstylia 1,95 Opakowania z metali 0,780 Metale 1,480 Urządzenia zawierające freon 6,357 Suma 2 051,626 Źródło: Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi na terenie gminy Gołuchów za 2016r. W 2016 r. osiągnięto na terenie gminy Gołuchów następujące poziomy: poziom recyklingu takich frakcji, jak: papier, metal, tworzywa sztuczne i szkło 27,504%; ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazanych do składowania 31,116%; poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych 96,216% Wyroby zawierające azbest W roku 2013 na potrzeby opracowania Programu usuwania wyrobów zawierających z terenu gminy Gołuchów przeprowadzona została inwentaryzacja obiektów budowlanych, w których są wykorzystywane wyroby azbestowo-cementowe. W wyniku przeprowadzonej inwentaryzacji zostało zidentyfikowanych budynków mieszkalnych, gospodarczych, produkcyjnych i innych, w których wykorzystywane Strona 99 z 108

100 są płyty azbestowo-cementowe. Wyniki inwentaryzacji w podziale na poszczególne miejscowości przedstawia poniższa tabela. Tabela 27. Wyniki inwentaryzacji wyrobów zawierających azbest na terenie gminy Gołuchów Miejscowość Liczba obiektów Powierzchnia płyt Masa płyt azbestowocementowych [Mg] azbestowocementowych [m 2 ] Bielawy Bogusław Bogusławice Borczysko Cieśle Czechel Czerminek Gołuchów Jedlec Kajew Karsy Kościelna Wieś Krzywosądów Kucharki Kuchary Macew Pleszówka Popówek Przekupów Szkudła Tursko Wszołów Żychlin SUMA Źródło: Program usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Gołuchów Na terenie gminy Gołuchów znajdują się także rury i złącza azbestowo-cementowe w sieci wodociągowej, w następujących miejscowościach: Gołuchów (11 km), Kucharki (8km), Kuchary (4 km), Kościelna Wieś (1 km). Na terenie Gminy Gołuchów nie ma dróg utwardzonych odpadami zawierającymi azbest. Lokalizację wyrobów zawierających azbest na terenie gminy Gołuchów wg stopnia pilności usunięcia przedstawia poniższy rysunek. Strona 100 z 108

101 Rysunek 13. Wyroby azbestowe wg stopnia pilności usunięcia Źródło: EMISJA CO 2 Na terenie gminy Gołuchów w celu opracowania Planu Gospodarki Niskoemisyjnej przeprowadzono inwentaryzację zużycia energii elektrycznej i cieplnej, w tym paliw w takich sektorach, jak: budynki użyteczności publicznej, transport publiczny, oświetlenie uliczne, gospodarka wodno-ściekowa (oczyszczalnie ścieków, stacje uzdatniania wody, przepompownie), budynki mieszkalne, Strona 101 z 108