PRZEMYSŁ i HANDEL NAFTOWY w ROKU 2017

Transkrypt

1 PRZEMYSŁ i HANDEL NAFTOWY w ROKU 2017

2 Główne problemy branży w 2017 roku Wprowadzanie w życie regulacji prawnych (pakiet paliwowy, pakiet energetyczny, pakiet przewozowy), dotyczących zwalczania szarej strefy Regulacje prawa podatkowego (powołanie KAS, prace nad e-dd, split payment, opłata drogowa, inne) Regulacje w zakresie paliw alternatywnych Regulacje dotyczące jakości paliw, w tym paliw odnawialnych - NCW i NCR Oleje i smary: działania na rzecz ograniczenia szarej strefy, w tym wprowadzenie jednolitej stawki na oleje mineralne i syntetyczne Handel: ograniczenie handlu w niedziele; obrót towarami pozapaliwowymi na stacjach Regulacje prawa budowlanego Drogowa logistyka paliw Bezpieczeństwo na stacjach paliw, w tym w Miejscach Obsługi Podróżnych Regulacje UE (RED II, ETS, paliwa alternatywne, w tym e-mobility, jakość powietrza w miastach, Fuels Refining Forum) Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 2

3 Przestępczość w obrocie paliwami Pierwszy rok funkcjonowania kompleksowych rozwiązań prawnych oraz działań kontrolnych z wykorzystaniem nowych narzędzi; Pierwsze przepisy, łączące obowiązki dla podmiotów rynku paliw ciekłych wynikające z regulacji, dotychczas funkcjonujących oddzielenie lub autonomicznie: Ustawa z dnia 7 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (tzw. pakiet paliwowy); Ustawa z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (tzw. pakiet energetyczny). Ustawa z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów (tzw. pakiet przewozowy). Zdecydowany wzrost kontroli drogowych przewozów towarów wrażliwych, w tym paliw, podejmowanie spraw z przeszłości. Znaczący wzrost rynku, a także wpływów do budżetu z tego tytułu. Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 3

4 Efekty przyjętych rozwiązań Kontynuacja wzrostu oficjalnej konsumpcji paliw w roku 2017 o dalsze 11%. Wzrost wydań z krajowych baz paliwowych Istotne zmniejszenie ruchu polskich cystern na granicach Spadek liczby podmiotów, posiadających koncesję OPC i OPZ Liczba koncesji OPC na wszystkie paliwa ciekłe 6365 Liczba koncesji OPZ na wszystkie paliwa ciekłe 41 Liczba podmiotów w wykazie NCW - 14 Skuteczna i permanentna działalność służb kontrolnych, przystąpienie do rozliczania przestępstw z lat minionych Spadek liczby stacji paliw z 6800 do Eksport szarej strefy? Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 4

5 Wygrana bitwa, ale wojna trwa Rynek nie jest do końca ustabilizowany walka z szarą strefą trwa! Niewiarygodność pierwszych danych dotyczących obrotu i produkcji, publikowanych przez URE (np. lista podmiotów, zobowiązanych do realizacji NCW) Niespójność danych z systemu ZEFIR i Izby Administracji Skarbowej w Warszawie; rozejście trendu wzrostowego akcyzy i opłaty paliwowej Brak kompatybilności rejestrów infrastruktury (rejestr IH; rozp. MIiB ws. wzoru informacji o opłacie paliwowej) rejestry w wersji analogowej Brak kompleksowej analizy sytuacji w branży Rozbieżności definicji w poszczególnych aktach prawa, brak niektórych kluczowych definicji z zakresu obrotu paliwami (np. definicji obrotu paliwami z zagranicą) Opóźnienia w zasileniu URE środkami finansowymi, niezbędnymi do realizacji pakietu energetycznego Możliwe braki pojemności magazynowych pod zapasy interwencyjne Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 5

6 Nowe/stare mechanizmy szarej strefy Przywóz oleju napędowego w tzw. mauzerach poza SENT Wykorzystywanie olejów smarowych Odbarwianie oleju opałowego Lewa działalność operacyjna w starych, jeszcze niedawno zamkniętych bazach paliw (inwestowanie w ich modernizację) Fikcyjny wywóz paliwa Problem z paliwem rolniczym, żeglugowym i lotniczym Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 6

7 Propozycje POPiHN Efektywniejsze wykorzystanie mechanizmów (kar) związanych z zapasami obowiązkowymi, NCW i ochroną środowiska. Nadzór nad paliwem rolniczym, żeglugowym, lotniczym. Centralizacja\konsolidacja oraz dygitalizacja procesów sprawozdawczych dla paliw ciekłych jedna elektroniczna baza danych, z której korzystałyby różne organy nadzoru rynku paliw ciekłych i do której kierowane byłyby wszystkie sprawozdania z podmiotów sektora (komplet danych w jednym miejscu) Powołanie koordynatora działań międzyresortowych na poziomie pełnomocnika Prezesa Rady Ministrów lub zlecenie całości nadzoru jednemu resortowi (współpraca horyzontalna). Podjęcie prac nad kompleksową regulacją Prawem naftowym, autonomiczną regulacją dla sektora paliw płynnych, obejmującą zasady regulacji rynku, system zapasów obowiązkowych, jakości paliw, jednolite definicje, a także instytucja nadzoru; Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 7

8 Wyzwania na rok 2018 Nowelizacja ustawy SENT Wdrożenie regulacji w zakresie VRS II Wdrożenie regulacji w zakresie PSD2 Wdrożenie regulacji podatkowych (split-payment, kasy fiskalne on-line, uproszczenia w zakresie e-dd versus SENT, jednolita stawka akcyzy dla olejów o kodach CN 2710 i CN 3403) Budowa infrastruktury paliw alternatywnych, znakowanie paliw Biopaliwa oddzielne regulacje w zakresie NCW i NCR w polskich warunkach nie do spełnienia Kodeks urbanistyczno-budowlany (kwestia regulacji dla inwestycji przesyłowych) Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 8

9 Podsumowanie informacji o polskim rynku paliw płynnych w oparciu o dane monitoringu Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 9

10 Co na rynku w roku 2017? Wygrana bitwa (nie wojna) z szarą i czarną strefą na rynku paliw płynnych. Rozpoczęty proces porządkowania koncesji dla rynku paliw płynnych. Nowelizacja ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych. Duży wzrost oficjalnego popytu na paliwa ciekłe. Duży wzrost oficjalnego importu paliw i spadek eksportu. Wzrost przewozów drogowych o 5% w roku i spadek przewozów kolejowych. Kolejny rok, w którym Polacy kupili ponad 1 mln samochodów. Zmiana trendu zakupowego samochodów chętniej kupowane były benzyniaki i hybrydy, niż diesle. Ceny detaliczne paliw silnikowych w Polsce wyższe, niż w roku poprzednim (dla Kowalskiego drożej czy taniej?), ale nadal po przeliczeniu na euro - konkurencyjne w stosunku do innych państw Unii Europejskiej. Nowe brandy na rynku stacji paliw (AVIA, TOTAL). Rebranding CircleK/Statoil. Najwięksi gracze rynkowi kontynuowali rozbudowę sieci. Sklepy na stacjach paliw rozwój i większe przychody. Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 10

11 Szacunki oficjalnej konsumpcji krajowej paliw płynnych w latach 2016 i 2017 [w tys. m 3 ] Udział importu w konsumpcji paliw: +15% Benzyny 11% z 9% w 2016 ON 33% z 26% w 2016 LPG 85% z 84% w % +4% +22% -2% -3% Opracowano na podstawie monitoringu POPiHN Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 11

12 Dynamika zmian oficjalnego popytu na olej napędowy w 2016 i 2017 roku % Źródło: Na bazie danych Ministerstwa Finansów i monitoringu POPiHN Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 12

13 % Dynamika zmian oficjalnego popytu na benzyny silnikowe 2016 i Źródło: Na bazie danych Ministerstwa Finansów i monitoringu POPiHN Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 13

14 Oficjalna konsumpcja krajowa paliw płynnych (BS, ON, LOO, LPG) w latach w tys. ton 2017 (+11%) Źródło: dane własne POPiHN Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 14

15 Oficjalny popyt na paliwa płynne w latach [w mln m 3 ] Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 15

16 PRODUKCJA PALIW Produkcja i oficjalny import paliw płynnych w 2017 IMPORT PALIW tys. m 3 tys. m 3 Zmiany w produkcji krajowej: Benzyny silnikowe -1% Olej napędowy +2% Gaz płynny LPG -9% Paliwo JET -5% Lekki olej opałowy +19% Ciężki olej opałowy +2% Razem +1% Import benzyn +32% Import ON +43% Import łącznie +24% Całkowita produkcja wyniosła 25,4 mln m 3 Całkowity import wyniósł 11,4 mln m 3 Źródło: Na bazie danych Ministerstwa Finansów i monitoringu POPiHN Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 16

17 Bilans obrotów międzynarodowych 2017 tys. m 3 tys. m 3 Źródło: Na bazie danych Ministerstwa Finansów i monitoringu POPiHN Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 17

18 Udział w oficjalnym zaopatrzeniu rynku (BS, ON, LPG i LOO łącznie) w 2016 i 2017 Źródło: Monitoring POPiHN Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 18

19 Ceny detaliczne EU95, ON i autogazu w latach % +8% +16% Różnica w cenie EU95 i ON [gr/l] (-1) Różnica w cenie EU95 i autogazu w PLN/l ,34 2,52 2,92 2,98 2,69 2,65 2,54 2,51 Źródło: Opracowanie własne na bazie danych e-petrol.pl, WNP i ARE Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 19

20 Struktura rynku stacji paliw 2017 Liczba stacji paliw w Polsce*: *- ogólnodostępne i sprzedające co najmniej 2 gatunki paliw. Źródło: Opracowanie POPiHN Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 20

21 Udział w oficjalnym rynku detalicznym (BS, ON, LPG łącznie) w 2017 [w %] Sprzedaż detaliczna paliw silnikowych - z tego Firmy członkowskie POPiHN Pozostali operatorzy 26 mld l/r 14 mld l/r 12 mld l/r Statystyczna stacja paliw 3,9 mln l/r Źródło: dane z monitoringu POPiHN Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 21

22 Dynamika zmian dostaw do segmentu detalicznego dla paliw silnikowych 2016 i 2017 BS ON LPG Razem paliwa Źródło: Na bazie danych Ministerstwa Finansów i monitoringu POPiHN Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 22

23 Zmiany [%] 2017 do 2016 w: oficjalnej sprzedaży detalicznej paliw, ilości stacji paliw, sprzedaży w sklepach na stacjach paliw Opracowanie: na bazie danych z firm członkowskich POPiHN Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 23

24 ton + 1,62% rdr Rynek olejów smarowych w 2017 Źródło: dane z monitoringu POPiHN Przemysł i Handel Naftowy 2017/ 24

25 Oleje silnikowe dla pojazdów osobowych ton -6,34% rdr Źródło: dane z monitoringu POPiHN Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 25

26 Oleje silnikowe dla pojazdów ciężarowych ton +7,69% rdr Źródło: dane z monitoringu POPiHN Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 26

27 Oleje dla przemysłu ton -2,21 rdr Źródło: dane z monitoringu POPiHN Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 27

28 Struktura polskiego rynku olejów smarowych Smary plastyczne Inne przemysłowe Izolacyjne Antykorozyjne Do form Obróbkowe Przekładniowe Białe Hydrauliczne Turbinowe Sprężarkowe Do silników gazowych Do silników okrętowych ATF - autom. przekładnie Inne motoryzacyjne Przekładniowe Silnikowe jednosezonowe Ciężarowe Osobowe Źródło: dane z monitoringu POPiHN Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 28

29 Struktura polskiego rynku olejów smarowych Źródło: dane z monitoringu POPiHN Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 29

30 Debata POPiHN Wyzwania branży paliwowej 2020 Infrastruktura paliwowa (rurociągi produktowe, pojemności magazynowe, konieczne inwestycje, regulacje jakościowe - blending). Szara strefa bitwy wygrane, ale wojna wciąż trwa. Paliwa alternatywne: regulacje, infrastruktura, rola stacji paliw (wpływ na logistykę, uzależnienie polskiego rynku od dostawców zewnętrznych, perspektywa ), silniki spalinowe versus e-mobility (i inne alternatywne źródła napędu) - emisyjność poszczególnych rodzajów pojazdów, emisja w miastach. Stacje paliw jako centrum świadczenia usług. Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 30

31 Infrastruktura paliwowa w Polsce Bazy PERN Inne bazy Dane na podstawie PERN i POPiHN Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 31

32 Infrastruktura paliwowa w Polsce cd Ropa naftowa 8,4 mln m3 (4,2 mln m3 pod ziemią i 4,2 w zbiornikach naziemnych) Obecna wolna pojemność: - Na ropę 150 tys. m3 - Na paliwa 400 tys. m3 ORLEN 4,4 mln m3 PERN 3,6 mln m3 LOTOS 0,4 mln m3 Na Polska miała magazyny na 150 dni konsumpcji Na będzie to starczało na 90 dni konsumpcji Pojemności magazynowe: PERN 1,8 mln m3 ORLEN 2,7 mln m3 LOTOS 0,7 mln m3 TANQUID 0,1 mln m3 Pozostali 0,3 mln m3 Potrzeby na rok 2022: - Ropa naftowa dodatkowo 1 mln m3 - Paliwa dodatkowo 0,6 mln m3 Potrzeby związane z: - dywersyfikacja gatunków ropy - większe zapasy operacyjne przy zwiększonej konsumpcji paliw - nowe gatunki paliw + blendowanie Paliwa 5,7 mln m3 Dane na podstawie informacji i szacunków POPiHN Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 32

33 Dlaczego paliwa alternatywne? Gazy wydechowe produkowane przez silniki spalinowe to trucizna! Skład spalin: - N 2 ok. 70% składu praktycznie nieszkodliwy - H 2 O ok. 13% składu - CO 2 ok. 14% składu przyspieszone powstawanie efektu cieplarnianego - HC węglowodory drażniące drogi oddechowe, rakotwórcze, powodują smog - CO tlenek węgla niebezpieczny dla człowieka - NOx tlenki azotu szkodliwe dla dróg oddechowych, rakotwórcze - cząstki stałe związane z nimi węglowodory są rakotwórcze, wzmacniają smog - SO 2 (Diesel) trujący dla człowieka Około 50 do 60% CO w atmosferze pochodzi z silników spalinowych. W 2017 po raz pierwszy od 4 lat nie notowano redukcji emisji CO 2. Działania zapobiegawcze: - paliwa alternatywne - katalizatory - filtry cząstek stałych - dodatki do paliw (AdBlue) - skomplikowana automatyka sterowania silnikiem - zaawansowane biopaliwa - elektromobilność W stosunku do lat 90. auta emitują o kilkaset procent mniej zanieczyszczeń Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 33

34 Rynek pojazdów na paliwa alternatywne w Europie Rejestracje 2017 Rejestracje 2017 Samochody w Europie (290 mln, w tym 235 mln osobowych) Samochody w Europie na paliwa alternatywne (11 mln) Samochody elektryczne w Europie (1 mln) Dane EAFO, FuelsEurope Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 34

35 Pojazdy alternatywne w Europie 2017 Udział aut z napędem alternatywnym w całości sprzedaży aut w UE Wzrost sprzedaży pojazdów z napędem alternatywnym w UE (cały rok 2017) % Dane na podstawie EAFO Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 35

36 Punkty zasilania pojazdów w Europie. Ilość ładowarek w Europie 117 tys. w tym szybkich (>22 kw) 15 tys. W Polsce ok. 550 ładowarek w tym ok. 140 szybkich Dane na podstawie EAFO Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 36

37 Koszt przejechania 100 km ok. 40 PLN ok. 11 PLN / ok PLN Przy założeniu zużycia 8 l/100 km benzyny 95 Ładowanie głownie w nocy na niskiej taryfie + sporadyczne ładowanie na szybkich ładowarkach. Przy wykorzystaniu tylko szybkich ładowarek będzie to ok. 40 do 85 PLN w zależności od posiadanych akumulatorów i rodzaju samochodu litrów paliwa / 100 km Dane na podstawie GreenWay i POPiHN Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 37

38 Dlaczego pojazdy spalinowe to jeszcze nie historia? - Paliwa ciekłe: - najłatwiejsze w transporcie i magazynowaniu - najszybsze dostarczanie odbiorcy (tankowanie pojazdu) - największa gęstość energii - wykorzystanie w żegludze, lotnictwie i zastosowaniach militarnych - Rafinerie produkują nie tylko paliwa silnikowe, ale też inne towary. Nie da się produkować innych towarów bez utrzymania produkcji paliw silnikowych nawet na ograniczonym poziomie. - Korzyści z pojazdów elektrycznych uzależnione od pochodzenia energii elektrycznej - Z punktu widzenia redukcji niskiej emisji: - kluczowe wdrożenie regulacji Euro 6d dla diesla w warunkach rzeczywistych - rozgraniczenie między silnikami benzynowymi i dieslowskimi - ponad 50% emisji pyłów z transportu w miastach pochodzi z zużywania opon, hamulców, pyłu miejskiego - pojazdy elektryczne są cięższe: - więc emisja z opon wyższa - nowe parametry wytrzymałości dróg - LEZ uczmy się od innych (stopniowe wdrażanie; najpierw taksówki, autobusy, pojazdy zaopatrzeniowe; inne regulacje dla diesli, inne dla pojazdów benzynowych) Czeka nas współistnienie różnych źródeł napędu w zależności od rodzaju pojazdu i jego przeznaczenia. Przemysł i Handel Naftowy 2017 / 38

39 DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ Polska Organizacja Przemysłu i Handlu Naftowego popihn@popihn.pl Przemysł i Handel Naftowy 2016 / 38