Str. 1 Nr 3/2011. Gazetka szkolna Publicznego Gimnazjum nr 1 w Zduńskiej Woli. Numer 3/2011 (7) czerwiec 2011 (wydanie specjalne) egzemplarz bezpłatny

Transkrypt

1 Str. 1 Nr 3/2011 Nagłówek artykułu w środku MEN Gazetka szkolna Publicznego Gimnazjum nr 1 w Zduńskiej Woli Numer 3/2011 (7) czerwiec 2011 (wydanie specjalne) egzemplarz bezpłatny W numerze: Biografia Czesława Miłosza Kulisy otrzymania literackiej nagrody Nobla przez Czesława Miłosza Życie prywatne poety Przyjaźnie z innymi wybitnymi twórcami Przykładowe utwory Charakterystyka twórczości Dzisiejsze wydanie Naszej Strefy to wydanie wyjątkowe. Zostało w całości poświęcone wyjątkowemu Polakowi, nobliście Czesławowi Miłoszowi z okazji stulecia jego urodzin, a także jako przypomnienie o jego zasługach. Dzieciństwo i młodość Czesław Miłosz urodzony 30 czerwca 1911 roku na Ziemiach Zabranych na Auksztocie w Szetejniach. Ochrzczony został w parafii Opotołoki w kościele Przemienienia Pańskiego w Świętobrości. Syn Aleksandra Miłosza i Weroniki Miłoszowej. Rodzina ta pieczętuje się herbem Lubicz, cieszy się ona szlacheckim pochodzeniem. Wychowany został na terenach Wielkiego Księstwa Litewskiego. Nasz hołd Jako dziecko podróżował z rodzicami do azjatyckiego Krasnojarska i Rosji, co niewątpliwie wpływ na późniejszą twórczość, podobnie jak wydarzenia historyczne, których był świadkiem: rewolucja październikowa oraz wojna polsko-bolszewicka. W 1917 r. 19 września urodził się jego młodszy brat Andrzej. Ciąg dalszy na stronie 2 Jeden z niewielu naszych wybitnych rodaków, których nazwisko jest natychmiast rozpoznawalne zagranicą. A w Polsce? Wśród młodzieży, ludzi takich jak my? Ile o nim wiemy? W dzisiejszym numerze znajdziecie wiele pożytecznych informacji o tym wybitnym człowieku. A także wiele c i e k a w o s t e k. Z a p r a s z a m y do lektury... Redaktor naczelna wydania: Od redakcji: Wszystkie zdjęcia wykorzystane w publikacji pochodzą z Internetu Anna Aleksandrowicz

2 Rok Str. 21, numer 1 Nr 3/2011 Str. 2 Lata studenckie, emigracja Ten artykuł Miłosz może składać studiował się na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. Pierw- ze wyrazów. Stosując biuletyn jako narzędzie promocji, szym powołaniem możesz użyć były studia polonistyczne treści z artykułów na Wydziale prasowych, Humanistycznym, badań rynku, raportów. zaś po krótkim czasie przeniósł się na Niezależnie od właściwego celu, przede wszystkim prezentuj przydatne informacje. Mogą to być artykuły własne, kalendarz nadchodzących wydarzeń, promocyjna oferta produktu, a także artykuły z innych źródeł lub z sieci Web. Większość danych możesz przenieść do witryny sieci Web. w programie Publisher po prawo Wydziału Nauk Społecznych. W 1930 roku zadebiutował na łamach uniwersyteckiego pisma "Alma Mater Vilnensis", był także członkiem grupy poetów i współtwórcą pisma. Pracował w Polskim Radiu Wilno, lecz z powodu oskarżeń został zwolniony. 1 września 1939 roku Miłosz udał się na południe kraju, zaś 17 września znajdował się już w Rumunii. Poeta jednak powrócił do rodzinnego miasta, lecz 14 czerwca 1940 r. żołnierze ZSRR wkroczyli na teren Litwy i zaczęła się sowiecka okupacja. Wydarzenia znalazły odbicie w poezji Miłosza. Opuścił Wilno i zamieszkał w Warszawie, gdzie pracował jako woźny w Bibliotece Uniwersyteckiej. W 1940 r. opublikował tom Wiersze pod pseudonimem Jan Syruć. Od 2 października 1944 r. do 1945 przebywał w Krakowie. Po okresie II wojny światowej zarzucano Miłoszowi, że wspierał system stalinowski w Polsce. Podjął pracę w dyplomacji komunistycznego rządu Polski w Stanach Zjednoczonych i Paryżu, jako attache kulturalny. W 1951r. prosząc o azyl polityczny we Francji udał się do redaktora Jerzego Giedroycia z prośbą o przechowanie jego rzeczy do czasu, gdy otrzyma azyl polityczny. Polska emigracja nie zaakceptować pisarza, o współpracę z komunistami. Protestowała nie tylko redakcja "Wiadomości", a nawet Józef Czapski grożąc, że zerwie współpracę. Dwa lata później Instytut Literacki Giedroycia wydał " Zniewolony umysł". Okolice, gdzie urodził się Czesław Miłosz Ciąg dalszy na stronie 7

3 Str. 3 Nr 3/2011 Literacka nagroda Nobla dla Czesława Miłosza. Po literackiej nagrodzie dla W. Reymonta za wybitną powieść Chłopi otrzymanej w 1924 roku nadszedł czas na kolejne wyróżnienie dla Polaka. Otrzymał je w 1980 roku Czesław Miłosz, w którego życiu wszystko się zmieniło. Pisarz zyskał wprost niebywałą popularność. Nagroda Nobla została przyznana przez Szwedzką Akademię za całokształt twórczości. Rok, w którym pisarz otrzymał Nobla, był przełomowy dla Polski. Walcząca i rozkwitająca Solidarność na czele z opozycjonistami uczyniły z Miłosza narodowego wieszcza, bojownika o wolność i demokrację, przeciwnika komunizmu. Dla wielu Polaków stal się autorytetem. Stał się tak samo popularny jak Lech Wałęsa czy też papież Jan Paweł II. Wobec powyższych faktów nie mogły też być obojętne polskie władze. Ograniczono cenzurę i polski czytelnik nareszcie miał możliwość zakupu książek noblisty. Wydawnictwo Znak oficjalnie opublikowało tom wierszy Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada. Gdy świat głośno wyrażał uznanie dla Miłosza w Polsce też wolno było o nim mówić. Zaczęły powstawać opracowania literackie na tematy związane z jego utworami. Rok po otrzymaniu nagrody pisarz przyjeżdża do Polski. W Lublinie otrzymuje honorowy doktorat Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Sytuacja w kraju sprawia, że wraca jednak do Stanów Zjednoczonych. W następnych latach książki Miłosza są wydawane w wielu językach świata. Ponownie Polskę odwiedza Miłosz w 1989 roku. Dla naszej Ojczyzny znów jest to moment przełomowy. Upadek komunizmu staje się faktem. Pisarz otrzymuje doktorat honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Odtąd będzie w Polsce częstym gościem. W 1992 roku Znak publikuje szczególną książkę Czesława Miłosza Szukanie ojczyzny. W tym zbiorze esejów autor po raz kolejny podejmują rozrachunek z historią, tym razem już w kontekście najnowszych wydarzeń, czyli upadku komunizmu. W roku następnym Znak wydaje trzytomowe wydanie wierszy Miłosza. W tym też roku Miłosz otrzymuje honorowe obywatelstwo miasta Krakowa, w którym wkrótce zamieszka. Ostatnia dekada życia pisarza to czas niezwykle płodny. Powstają nowe tomy poezji, które cieszą się wielkim powodzeniem. Czesław Miłosz internet 14 sierpnia 2004 r. w Krakowie pisarz umiera jako człowiek szczególnie zasłużony dla naszej ojczyzny. Bardzo dobitnie o wielkości Miłosza świadczą słowa Seamusa Heaneya: Miłosz jest wielkim poetą i zajmuje należne mu miejsce w poezji światowej, ponieważ zaspokaja potrzebę powagi i radości, jakie słowo "poezja" budzi w każdym języku. Odbudowuje wieczny świat dziecka nad brzegiem rzeki i zarazem wyraża rozpacz dorosłego człowieka, którego imię jest "pisane na wodzie". Czesław Miłosz tchnął w szarą rzeczywistość PRL-u powiew świeżego powietrza. Sprawił, że w sercach Polaków odżyła nadzieja na odzyskanie wolności. Jego utwory mają niezwykłą wartość artystyczną docenioną na całym świecie. Natalia Nowicka

4 Str. 4 Nr 3/2011 Czas po Noblu to przełomowy rok w życiu Miłosza. Poeta otrzymał wtedy przyznaną mu przez Akademię Szwedzką Nagrodę Nobla za całokształt twórczości. Nagroda Nobla otworzyła Miłoszowi drogę do polskiego czytelnika. Opublikował tom wierszy "Gdzie wschodzi słońce i kiedy zapada". Światowe uznanie dla dzieł Miłosza zamyka usta obowiązującej wtedy cenzur z e. W 1981 roku Miłosz przyjechał do Polski. Był to wjazd tryumfalny. Miłosz przyjął wówczas honorowy doktorat Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Powrócił jednak do Stanów Zjednoczonych, które zamieszkiwał. Kolejne lata Grób poety obfitowały w wydania książek Miłosza w wielu językach świata. Powstały wtedy m.in.: "Hymn o Perle" (1982 roku w Paryżu i Polsce), "Nieobjęta ziemia" (1984), "Zaczynając od moich ulic" (1985), a Kroniki wydane w 1988 w SIW ZNAK to wreszcie pierwszy po wielu latach pierwodruk w Polsce, kolejny to "Metafizyczna pauza". W 1989 roku Miłosz po raz kolejny odwiedził Polskę. W czasie tej wizyty otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Tego samego roku Miłosz otrzymał także kolejny doktorat honoris causa, ale przyznany przez Harvard University. W 1992 roku opublikowana została kolejna książka Miłosza "Szukanie ojczyzny". Także w tym roku poeta odwiedził Litwę, gdzie przyznano mi doktorat honoris causa Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie. W 1993 roku ukazało się trzytomowe wydanie wierszy Miłosza. W tym roku Miłoszowi przyznano honorowe obywatelstwo miasta Krakowa. W ostatnich latach Czesław Miłosz oddał się intensywnej pracy twórczej. Każda książka została uznana za sukces na polskim rynku wydawniczym. Dowodem była nagroda NIKE przyznana w 1998 roku za "Pieska przydrożnego". Niemałym powodzeniem cieszyły się także ostatnie tomy poezji "To" oraz "Druga przestrzeń". Był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, kawalerem Orderu Orła Białego. Miłosz nigdy w swojej twórczości nie uciekał od tematów trudnych i niewygodnych. Miał do siebie olbrzymi dystans, zdawał sobie sprawę z własnych ograniczeń i przyznawał się do nich z całą pokorą i mądrością. Otrzymanie Literackiej Nagrody Nobla zmusiło Czesława Miłosza do zmierzenia się ze sławą i popularnością. Poeta musiał zmierzyć się także z rolą narodowego wieszc z a. Natalia Dobrzyńska

5 Str. 5 Nr 3/2011 Str. 5 Prywatność geniusza Rodzina Miłoszów ma szerokie i prastare szlacheckie korzenie. Rodzicami Czesława Miłosza byli Weronika z Kunatów i Aleksander Miłosz, który był inżynierem drogowym i budowniczym mostów. W związku ze swym powołaniem do armii carskiej wraz z żoną i Czesławem podróżował po Rosji. Brat Miłosza Andrzej również jest znaną postacią, był polskim dziennikarzem, publicystą, tłumaczem, reżyserem filmów dokumentalnych, autorem audycji i słuchowisk radiowych. Zmarł on w 2002 roku. Podczas podróży do Paryża Czesław poznał swojego kuzyna Oskara Miłosza, który jako dramaturg francuski zrobił na Miłoszu duże wrażenie. Twórczość Czesława Miłosza charakteryzuje się wybitnym intelektualizmem oraz wiernym odtwarzaniem rzeczywistości. Często w jego dziełach odnajdujemy wątek historyczny lub kulturowy np. II wojna światowa. Artysta nie udziela prawd życiowych Czesław Miłosz miał dwie żony. Jedną z nich poślubił w 1944 r. Nazywała się Janina Miłosz z domu Dłuska roku para schroniła się w Krakowie, w domu Jerzego Turowicza. Miłosz był wierny swojej żonie aż do śmierci. Miłosz z synami i żoną Janiną Pisarz z drugą żoną, Carol Od 1992 roku drugą żoną Czesława Miłosza była Carol Thigpe n-mił os z, która zmarła dwa lata przed jego śmiercią. Była ona amerykańskim historykiem, wykładającym w College of Arts and Sciences na Emory University. Czesław miał dwóch synów. Beata Szmigrodzka Charakterystyka twórczości wprost, lecz stara się je przekazać poprzez własne obserwacje. W jednym ze swoich utworów Miłosz wspomina, że nikogo nie obchodzi los drugiego człowieka ciągle jesteśmy samotni, w życiu nie ma czasu na współczucie nawet w obliczu śmierci. W jego twórczości podmiot liryczny występuje po wieloma postaciami. Pisarz znaczenie dosłowne ukrywa pod zastosowaniem ironii, skupia się na detalach z życia codziennego. Marta Kubiak

6 Str. 6 Nr 3/2011 Str. 6 Przyjaźnie Czesława Miłosza Mimo, że Czesław Miłosz spędził znaczną część swojego życia poza granicami Polski, a może dzięki temu, utrzymał przyjaźnie z wieloma pisarzami, publicystami swojego pokolenia. Choć Miłosz nie był optymistą, a poezja i jego geniusz był dla niego najważniejszy, otaczało go wielu takich jak on, poetów. Taką osobą jest zdecydowanie Józef C zechowicz, poeta niezwykle awangardowy, stawiający na orygin a l n o ś ć i indywidua l i z m. Poznali się, z M i ł o - s z e m jeszcze p r z e d Józef Czechowicz, źródło Internet wojną, w marcu 1934 roku. Oboje byli młodzi, pełni weny a ich przyjaźń opierała się głównie na poezji i dyskusjach o niej. Wspierali się ogromnie, razem redagowali kwartalnik Pióro. Niestety, ta znajomość zakończyła się tragicznie. Ostatni raz, widzieli się 5 września 1939 roku, podczas ewakuacji Polskiego Radia, gdzie oboje pracowali. Nie zdążyli nawiązać głębszej współpracy. Czechowicz zginął pod gruzami zbombardowanego Lublina 4 dni później. Kolejnym wybitnym Polakiem, który słynie bardziej z konfliktu z Miłoszem niż z przyjaźni, jest oczywiście Zbigniew Herbert. Zaczęło się bardzo niewinnie. Miłosz i Herbert mimo trzynastoletniej różnicy wieku bardzo się lubili i szanowali wzajemnie swoje dokonania. Konflikt rozpoczął się podczas odwiedzin Herberta w domu Miłosza, w Paryżu. Wybrali się wspólnie do znajomych. Jak podają badacze literatury byli już po paru kieliszkach, gdy wywiązała się dyskusja o Polsce. Choć Miłosz później zaprzeczał, miał jakoby powiedzieć, że: Polska powinna zostać przyłączona do Związku Radzieckiego. Wtedy Herbert, znany ze swoich skrajnie prawicowych poglądów, zaprotestował. Ale tak naprawdę nic nie jest pewne, bo żaden z gości nie zapamiętał tego incydentu. To raczej literacka legenda. Poeci byli nieprzejednani, a konflikt trwał, ale tak naprawdę podzielili ich polityczni ideolodzy. Ciąg dalszy na stronie 7

7 Str. 7 Nr 3/2011 Przyjaźnie Czesława Miłosza Ciąg dalszy ze strony 6 Herbert stał się sztandarowym poetą prawicy, często wypowiadał się obraźliwie na temat Miłosza. I tak oto ten sławny konflikt porównywany do rywalizacji Mickiewicza i Słowackiego zakooczył się po 40 latach. Miłosz, jak gdyby nigdy nic zadzwonił do już wtedy ciężko chorego Herberta, żeby pogawędzid. Żaden z nich nie przeprosił. Inną sławą wśród przyjaciół Miłosza jest Stanisław Baraoczak, najważniejszy twórca Nowej Fali, od 1981 na emigracji w USA. Przez wiele lat prowadził korespondencję, zarówno z Miłoszem, a także z Herbertem. Anna Aleksandrowicz Czy inna chwila - gdy krzątając się tyłem do gości, usłyszałem nagle za plecami dobitnie wypowiedzianą przez Miłosza frazę: "Szczęście jest dostępne!". Pomyślałem: "Boże, jakie to cudowne, móc wygłosić coś takiego, mając prawie 90 lat". Zabrzmiało to jak sentencja, metafizyczny przekaz, aforyzm streszczający w sobie uniwersalną mądrość. Odwróciłem się i zaniemówiłem: Czesław wypowiedział te słowa, wpatrując się z uwielbieniem w zmrożony kieliszek wódki i śledzia w śmietanie, specjalnie dlań przygotowywanego przez Joannę. Po chwili chrupał go, pomrukując jak żmudzki niedźwiedź i nie bacząc, że kawałki cebuli spadają mu na spodnie. Jerzy Ill g Wspomnienie o Miłoszu Życie w USA, twórczość Ciąg dalszy ze strony 2 Zniewolony umysł to książka przeznaczona dla polskiej emigracji mająca na celu toku myślenia człowieka w demokracjach ludowych. W kolejnych latach Instytut Literacki wydał sporą część dzieł Czesława Miłosza, a Jerzy Giedroyć nominował go do otrzymania Nagrody Nobla. W 1960r. Poeta przeprowadził się do Stanów Zjednoczonych, wykładał literaturę słowiańską na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley oraz na Harvardzie. Za granicą tworzył różnorodną poezję. W PRL został uznany za zdrajcę, został potępiony przez Związek Literatów Polskich oraz niektórych autorów. Czesław Miłosz odbiera Literacką Nagrodę Nobla Do roku 1980 istniał zapis cenzorski, nie tylko zakazujący publikacji utworów, ale także wymieniania jego nazwiska. Książki pisane przez Czesława Miłosza były drukowane w podziemiach, przemycane z zagranicy, a dla nielicznej garstki osób dostępne w działach prohibitu bibliotek uniwersyteckich. Poetę również odrzucała część polskiej emigracji, zarzucającej mu początkowe poparcie dla przemian w Polsce i ''bolszewizm''. Karolina Jarzyńska

8 Rok Str. 81, numer 1 Nr 3/2011 Str. 8 Twórczość noblisty Najsłynniejsze dzieła Czesława Miłosza: Trzy zimy (1936) Równina (1941) Pieśń niepodległa (1942) Ocalenie (1945) Zniewolony umysł (1953) Dolina Issy (1955) Traktat poetycki (1957) Król Popiel i inne wiersze (1961) Gucio zaczarowany (1965) Ogród nauk (1979) Hymn o perle (1982) Nieobjęta ziemia (1984) Kroniki (1987) Legendy nowoczesności (1996) Orfeusz i Eurydyka (2002) O podróżach w czasie (2004) Z okna CZESŁAW MIŁOSZ KTÓRY SKRZYWDZIŁEŚ Który skrzywdziłeś człowieka prostego śmiechem nad krzywdą jego wybuchając, Gromadę błaznów koło siebie mając Na pomieszanie dobrego i złego, Choćby przed tobą wszyscy się skłonili Cnotę i mądrość tobie przypisując, Złote medale na twoją cześć kując, Radzi, że jeszcze jeden dzień przeżyli, Nie bądź bezpieczny. Poeta pamięta Możesz go zabić - narodzi się nowy. Spisane będą czyny i rozmowy. Lepszy dla ciebie byłby świt zimowy I sznur i gałąź pod ciężarem zgięta Teksty piosenek napisane przez Czesława Miłosza: Kołysanka Piosenka o końcu świata Stary człowiek ogląda TV Zapomnij Po osiemdziesiątce Piosenka pasterska Czesław Miłosz Kołysanka - fragmenty Nad filarami, z których smoła ścieka, w prowincji tej, gdzie salwa co dzień błyska, pod śpiew saperów o losie człowieka kołysze płacz dziecinny kołyska. Kołysze, lula nowego bohatera w zapachu ognia i spalonych zbóż. Pluszczą pontony, tryska ptak zbudzony. Roz-kwi-ta -ły pęki białych róż. Nie śpiewajcie chłopcy, pieśni tej porucznik mówi - bo zanadto smutna i tak już w wodzie mokniemy po pas. Nie bójcie się, tam w górze nie szrapnele po prostu leci ogień sennych gwiazd. Mój mały - szepczą dziecku w wiosce siwej od mgły armatniej - mały, bajkę chcesz? Więc była... rzeka nazwana Stochodem. W rzece mieszkała taka ryba, leszcz. Natalia Hajszprych Nasza Strefa gazetka wydawana przez Publiczne Gimnazjum nr 1 im. Tadeusza Kościuszki w Zduńskiej Woli, ul. Parkowa 5, tel naszastrefa.pg1@gmail.com Zespół Redakcyjny: Paulina Kołodziejczyk, Daria Grącka, Natalia i Agnieszka Andruszewskie, Anna Aleksandrowicz, Natalia Nowicka, Natalia Dobrzyńska, Kasia Rajewska, Ola Strzelińska, Marta Kubiak, Opiekunowie: p. R. Jabłońska, p. E. Karbowiak, p. J. Staniszewska, p. I. Zielińska-Kucharska