CHODZĘ I JEśDZĘ BEZPIECZNIE

Transkrypt

1 PROGRAM Z WYCHOWANIA KOMUNIKACYJNEGO DLA SZKOŁY PODSTAWOWEJ CHODZĘ I JEśDZĘ BEZPIECZNIE Opracował: Wojciech FRENKIEL nauczyciel SOSW im. J. Brzechwy w Kościerzynie KOŚCIERZYNA 2007

2 WSTĘP W Polsce co 90 minut ginie człowiek na drodze, a co 10 minut zostaje ranny. W naszym kraju, w porównaniu z innymi krajami jest bardzo niebezpiecznie zagroŝenie mieszkańców znacznie przekracza wskaźniki europejskie. Przeciętny mieszkaniec Polski ma trzy razy większą szanse zostania zabitym w wypadku drogowym niŝ np. mieszkaniec Szwecji, ale przykłady takich krajów jak Szwecja, Holandia czy Wielka Brytania wskazują, Ŝe pomimo znacznego wzrostu ruchu drogowego moŝna obniŝyć liczbę ofiar śmiertelnych wypadków. Do głównych czynników warunkujących poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego naleŝy wiedza o poziomie zagroŝenia, przyczynach wypadków, funkcjonowaniu systemu transportowego, skutecznych działaniach i rozwiązaniach zmniejszających liczbę i skutki wypadków, odpowiedzialności za bezpieczeństwo na drogach. Przekazanie tej wiedzy jest waŝnym zadaniem szkoły. W Polsce do głównych problemów bezpieczeństwa ruchu drogowego naleŝą: nadmierna prędkość jazdy; niechronieni uczestnicy ruchu; alkohol; cięŝkość wypadków. ZAGROśENIA Program ma charakter profilaktyczny, ma na celu: wykształcenie u dzieci świadomej umiejętności radzenia sobie w sytuacjach niebezpiecznych na drodze; kształtowanie bezpiecznych zachowań u dzieci; jest adresowany do realizacji w ramach przedmiotu technika w Ośrodku Szkolno Wychowawczym w Kościerzynie. CEL GŁÓWNY Głównym celem jest przekazywanie właściwej wiedzy na temat bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz kształtowanie prawidłowych postaw i zachowań wobec problemów związanych z bezpieczeństwem ruchu drogowego w całym społeczeństwie. 2

3 CELE SZCZEGÓŁOWE uczeń zna i przestrzega podstawowe przepisy i sygnały drogowe; posiada nawyki konieczne do bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym; posiada świadomość szczególnej koncentracji, uwagi w trakcie uczestnictwa w ruchu drogowym; zna moŝliwości uzyskania pomocy w przypadku wystąpienia zagroŝeń i nieszczęśliwych wypadków; posiada szacunek dla uczestników ruchu drogowego, szanuje środowisko naturalne, urządzenia i miejsca uŝyteczności publicznej związane z transportem. METODY NAUCZANIA pogadanka; obserwacja; ćwiczenia (teoretyczne i praktyczne); prezentacja; gry dydaktyczne; wycieczka. 3

4 TREŚĆ PROGRAMU I SPOSOBY REALIZACJI treści kształcenia 1. GAMBIT Pomorski - Bezpieczeństwo Dzieci i MłodzieŜy, Szkolna Edukacja Motoryzacyjna. I. SZKOLENIE KADR OŚWIATOWYCH sposób realizacji - Program dotyczący Bezpieczeństwa Dzieci i MłodzieŜy, Szkolna Edukacja Motoryzacja zostanie omówiony przez Stanisławę Zielińską (metodyk techniki). 2. Poszkodowany w wypadku drogowym. - analiza wypadków; - omówienie praw poszkodowanych w wypadkach drogowych; - formy bezpłatnej pomocy prawnej, a takŝe pomocy materialnej przyznawanej w uzasadnionych przypadkach (Kierownik Fundacji Bezpieczni w ruchu drogowym Włodzimierz Roznerski. 3. Zmiany w przepisach dotyczące kodeksu ruchu drogowego. 4. Cykl edukacyjny: - co i kiedy na drodze? - znaki poziome i pionowe; - wysepki; - ronda; - przystanki 1. Zapoznanie uczniów z warunkami uzyskania karty rowerowej lun motorowerowej Omówienie przez funkcjonariusza policji: - aktualnych zmian w kodeksie ruchu drogowego; - celowości oznaczeń drogowych. II. EDUKACJA DZIECI I MŁODZIEśY - zapoznanie z przepisami prawnymi dotyczącymi uzyskania karty rowerowej lub motorowerowej (udział w zajęciach teoretycznych i praktycznych). 2. Uczestnicy ruchu drogowego: - piesi; - rowerzyści; - kierowcy innych pojazdów; - pasaŝerowie. 3. Manewry na drodze: - włączanie się do ruchu; - omijanie; - wymijanie; - wyprzedzanie. - określenie praw i obowiązków wszystkich uczestników ruchu drogowego; - określenie przeciwwskazań do uczestnictwa w ruchu drogowym; - wprowadzenie i wyjaśnienie terminów dotyczących drogi oraz uczestników ruchu drogowego. - nazywanie rodzaju manewru na podstawie sygnałów dawanych przez osoby kierujące pojazdami i właściwe reagowanie na nie; - ćwiczenia praktyczne w reagowaniu na sygnały świetlne i dźwiękowe; 4

5 4. Zmiany kierunku ruchu: - skręcanie w lewo; - skręcanie w prawo; - zawracanie. 5. Zasady pierwszeństwa przejazdu na skrzyŝowaniach dróg: - pierwszeństwo przejazdu na skrzyŝowaniach dróg równorzędnych; - gdy jesteśmy na drodze podporządkowanej; - przejazd roweru lub motoroweru przez przejazd kolejowy. 6. Znaki pionowe: - znaki ostrzegawcze; - znaki nakazu; - znaki zakazu; - znaki informacyjne. 7. Szczegółowe przepisy dla rowerzystów: - przewoŝenie na rowerze innej osoby; - jazda rowerem po chodniku; - jazda rowerzystów w kolumnie; - jazda rowerem z przyczepką. 8. Budowa roweru: - podstawowe i dodatkowe wyposaŝenie roweru; - układy roweru (jezdny i hamulcowy); 9. Rowerzysta świadkiem lub uczestnikiem wypadku drogowego: - wzywanie pomocy; - radzenie sobie w przypadku wystąpienia drobnych urazów. 10. Technika jazdy na rowerze ćwiczenia praktyczne: - przygotowanie roweru do jazdy; - ruszanie z miejsca; - jazda na prostej i po łukach; - obserwowanie zachowania się kierujących pojazdami podczas włączania się do ruchu; - praktyczne sygnalizowanie manewrów; - ćwiczenia w określaniu miejsc bezpiecznego postoju podczas podróŝowania. - oglądanie filmu instruktaŝowego; - ćwiczenia na makietach i planszach; - praca z Kodeksem Ruchu Drogowego; - uczenie umiejętności przewidywania zachowań innych uczestników ruchu drogowego w czasie wykonywania manewrów, gdy jest zła widoczność. - rozpoznawanie wybranych znaków drogowych i odczytywanie ich treści; - klasyfikowanie znaków wg kształtu, koloru i tarczy; - wskazywanie zasadności ustawiania znaków drogowych. - spotkanie z przedstawicielem Policji (wyjaśnienie przepisów dotyczących zasad poruszania się rowerzystów po drogach); - praktyczna nauka jazdy w kolumnie. - zapoznanie z obowiązkowym wyposaŝeniem roweru i tych jego elementów, które mają wpływ na bezpieczeństwo uŝytkownika i innych uŝytkowników ruchu drogowego; - sprawdzenie roweru przed jazdą (ogumienie, światła, hamulce). - analiza przyczyn wypadków drogowych zaistniałych z przyczyn rowerzysty; - poznanie telefonów alarmowych; - wyrabianie postawy Ŝyczliwości i wzajemnej pomocy; - pokaz urządzeń podnoszących bezpieczeństwo jazdy (kaski, foteliki). - ćwiczenia doskonalące bezkolizyjne poruszanie się np. pieszo po klasie i rowerem po boisku; - wchodzenie i wychodzenie z pomieszczeń; - próby zatrzymania roweru na róŝnych rodzajach nawierzchni (śliska, szorstka, mokra, sucha, itp.); 5

6 - zmiana pasa ruchu; - hamowanie; - jazda pod górę i z góry. - porównywanie drogi i zatrzymywanie roweru lub samochodu jadącego wolno i szybko; 11. Egzamin teoretyczny - omówienie i opracowanie przystąpienia i 12. Egzamin praktyczny zaliczenia egzaminu na kartę rowerową bądź motorowerową. III. ROZWÓJ SZKOLNEJ BAZY DYDAKTYCZNO TECHNICZNEJ 1. Przeprowadzenie akcji Szkolny rower. I METODYCZNEJ - akcja skierowana jest do uczniów, nauczycieli, wychowawców oraz lokalnego społeczeństwa. a).czynności wstępne. b). Przygotowanie pomieszczenia. c). Gromadzenie rowerów d) Zbieranie części zamiennych e). Przeglądy i konserwacja rowerów f). Organizowanie i przeprowadzanie wycieczek szkolnych 2. Utworzenie na szkolnym boisku placu - wybranie grupy uczniów chętnych do realizacji pomysłu; - przedstawienie pomysłu i planu działania; - podział czynności uczniom. - wyszukanie odpowiedniego pomieszczenia; - porządkowanie, przystosowywanie pomieszczenia; - budowa regałów i stojaków na rowery. - określenie sposobu pozyskiwania sprzętu: pisma, telefony, wyjścia i wyjazdy; - ustalenie źródeł: sklepy, komisy, inne punkty, osoby prywatne; - wyjścia i wyjazdy opiekuna z grupą uczniów do wcześniej zaplanowanych miejsc. - demontaŝ starych rowerów na części; - oddzielenie przydatnych części od nadających się do złomowania; - przygotowanie części do montaŝu. - zajęcia lekcyjne z techniki w ramach wychowania komunikacyjnego; - rozkładanie i składanie rowerów na części; - czyszczenie części; - ocena stopnia zuŝycia części; - przygotowanie roweru do jazdy. - zorganizowanie wycieczki rowerowej dla chętnych uczniów; - przygotowanie rowerów do jazdy, sprawdzenie stanu technicznego; - zaplanowanie trasy i programu wycieczki; - sporządzenie planu przebiegu wycieczki; - sporządzenie stosownej dokumentacji. - wykonanie projektu poprzez uczniów klas 6

7 rowerowego a). Opracowanie projektu trasy miasteczka b). Zgromadzenie potrzebnych materiałów i narzędzi c). Wykonanie stosownych szkiców na boisku gimnazjalnych pod opieką nauczycieli techniki i wychowania fizycznego; - przedstawienie opracowanego projektu uczniom; - wybranie chętnych uczniów do realizacji tego projektu; - podział materiałów i narzędzi wśród uczniów; - podział czynności. - oczyszczenie boiska szkolnego; - nanoszenie linii wg projektu kredą; d). Malowanie placu manewrowego etapami - malowanie uprzednio naniesionych linii farbą chlorokauczukową; - uświadomienie uczniom przydatności utworzenia placu rowerowego (ćwiczenia i egzamin na kartę rowerową i motorowerową). IV.KOORDYNACJA DZIAŁAŃ EDUKACYJNYCH I. Współpraca z Komendą Powiatową Policji w Kościerzynie. 1. Spotkanie z funkcjonariuszem policji: - bezpieczne droga do szkoły; - bezpiecznie spędzamy ferie zimowe; - bezpieczny wypoczynek wakacyjny; - spotkanie z funkcjonariuszem policji; - wyjaśnienie i omówienie niebezpieczeństw podczas drogi do szkoły; - omówienie zagroŝeń jakie moŝemy napotkać w czasie wakacji ((na drodze, nad wodą, w lesie, itp.), podczas wycieczek rowerowych; 2. Egzamin na kartę rowerowa i motorowerową. 3. Pomoc w zorganizowaniu nagród dla uczestników konkursu Mistrz przepisów ruchu drogowego II. Współpraca z Fundacją Bezpieczni w ruchu drogowym. 1. Trasa placu manewrowego na szkolnym boisku 2. Egzamin na kartę rowerową i motorowerową 3. Nagrody dla uczestników konkursu Mistrz przepisów ruchu drogowego (obecność kierownika Biura Zamiejscowego Fundacji) - obecność funkcjonariusza policji podczas egzaminu na kartę rowerową i motorowerową; - udział policjanta w komisji egzaminacyjnej; - wręczenie nagród i dyplomów laureatom konkursu. - pomoc merytoryczna w tworzeniu planu trasy i placu manewrowego; - obecność podczas egzaminu; - udział kierownika Fundacji w komisji egzaminacyjnej; - uświetnienie konkursu atrakcyjnymi nagrodami, jego obecnością i przewodniczeniem komisji konkursowej; 7

8 4. Pomoc w utrzymaniu szkolnych rowerów w dobrym stanie technicznym 5. Pomoce dydaktyczne - otrzymanie środków na poprawę stanu technicznego rowerów w celu bezpieczniejszego poruszania się po drogach (szkolne wycieczki rowerowe); - otrzymanie pomocy dydaktycznych. III. Współpraca z prasą gazeta Dziennik Bałtycki 1. Zamieszczanie notatek w prasie: - imprezy szkolne; - wycieczki rowerowe; - zawody sportowe; - konkursy. 1. Pedagogizacja rodziców w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego - obecność reportera na imprezach szkolnych; - sporządzenie notatek i zdjęć z działań szkoły; - umieszczenie artykułów w gazecie. V. EDUKACJA RODZICÓW - pedagog na spotkaniach z rodzicami omawia zagadnienia związane z bezpieczeństwem dzieci i młodzieŝy dochodzących i dojeŝdŝających do szkoły; 2. Szkolenie rodziców w zakresie (nauczyciele lub wychowawcy): - uŝywanie elementów odblaskowych poza obszarem zabudowanym ( jestem widoczny ); - alkohol i inne podobnie działające środki. 3. Przedstawienie danych statystycznych ukazujących wypadki z udziałem pieszych, rowerzystów i motorowerzystów przez funkcjonariusza policji: - przyczyny wypadków; - zapobieganie wypadkom. - oglądanie fragmentów filmu; - wyjaśnienie konieczności stosowania elementów odblaskowych oraz ubierania dzieci w jasne kolory; - omówienie problematyki związanej z alkoholem i innymi środkami odurzającymi; ich wpływ na uŝytkowników dróg publicznych; - przedstawienie wykresów; - omówienie przyczyn wypadków spowodowanych przez pieszych, rowerzystów i motorowerzystów oraz ich zapobieganie 4. Szkolenie w zakresie rozwoju dziecka: - omówienie zagadnień związanych z rozwojem - widzenie, słyszenie, pamięć, ocenianie, dziecka przez psychologa szkolnego; niedojrzałość; - wpływ rozwoju na wypadki drogowe; - wpływ rodziców na zmniejszenie - przypomnienie rodzicom iŝ przestrzeganie zagroŝenia dzieci na ulicy. podstawowych zasad ma ogromny wpływ na bezpieczeństwo ich dzieci. VI. INTENSYFIKACJA DZIAŁAŃ W ZAKRESIE OCHRONY DZIECI I 1. Bezpieczne droga do i z szkoły MŁODZIEśY - rozmowa o drodze do szkoły poszczególnych grup dzieci; - opis długości drogi i miejsc niebezpiecznych; - próba wykonania makiet dróg do lub ze szkoły; 2. Droga do szkoły w deszczowy dzień: - oglądanie filmu; 8

9 - poruszanie się po drogach w trudnych warunkach atmosferycznych pieszo lub rowerem 3. Kiedy moŝna przejść? przechodzenie przez jezdnie 4. Gdzie pieszemu nie wolno przechodzić? - mosty; - wiadukty; - skrzyŝowania; - linia ciągła; - zakręty itd. 5. Idź wzorowo! - czym jest niewłaściwe zachowanie na jezdni - ćwiczenia w rozpoznawaniu dźwięków pojazdów; - eksperyment pokaz widoczności osób z elementami odblaskowymi i bez nich; - pokaz osób w ubraniu ciemnym i jasnym z róŝnych odległości o róŝnych porach dnia; - ćwiczenia przygotowujące do uwaŝnego patrzenia i słuchania podczas poruszania się po drogach; - wyrabianie prawidłowego reagowania na sygnały świetlne i dźwiękowe; - obserwowanie pieszych przechodzących przez przejścia dla pieszych. - ćwiczenia doskonalące bezpieczne przejście przez jezdnie; - uświadomienie uczniom zagroŝeń jakie występują w miejscach gdzie nie powinni korzystać z przejścia; - praca na makietach i planszach. - opis i analiza wypadków; - omówienie niebezpieczeństw lokalnych; - analiza róŝnych zachowań w kontekście zatrzymywania pojazdów. 9

10 Program autorski CHODZĘ I JEśDZĘ BEZPIECZNIE 10

11 11