1. WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA POLSKI Z REPUBLIKĄ KAZACHSTANU...

Transkrypt

1 Spis treści: 1. WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA POLSKI Z REPUBLIKĄ KAZACHSTANU SPECYFIKA RYNKU WYMIANA HANDLOWA MOŻLIWOŚCI EKSPORTOWE BRANŻ I TOWARÓW KWESTIE PRAWNE SYSTEM PODATKOWY ZAMÓWIENIA PUBLICZNE OCHRONA WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ ROZSTRZYGANIE SPORÓW, WINDYKACJA NALEŻNOŚCI DOSTĘP DO RYNKU PRZEDSIĘWZIĘCIA TARGOWO-WYSTAWIENNICZE WAŻNE ADRESY I LINKI AMBASADA RP I POZOSTAŁE PLACÓWKI DYPLOMATYCZNE PODMIOTY LOKALNE... 8

2 1. WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA POLSKI Z REPUBLIKĄ KAZACHSTANU 1.1. SPECYFIKA RYNKU Kazachstan, Republika Kazachstanu (kaz. Қазақстан, Қазақстан Республикасы, ros. Казахстан, Республика Казахстан) - państwo leżące częściowo w Europie (5,4% powierzchni - tereny na zachód od rzeki Emba) i częściowo w Azji, powstałe w 1991 w wyniku rozpadu Związku Radzieckiego. Republika Kazachstanu zajmuje dziewiąte miejsce na świecie pod względem wielkości km 2, a zamieszkuje ją 16,698 mln mieszkańców (dane na r.). Graniczy z Chinami, Kirgistanem, Turkmenistanem, Uzbekistanem i Federacją Rosyjską. Językami oficjalnymi jest kazachski i rosyjski, walutą jest tenge (KZT). Niemal w równym stopniu gospodarka Kazachstanu opiera się na przemyśle i rolnictwie. Kraj posiada dość bogate złoża surowców energetycznych (węgiel kamienny, ropa naftowa, gaz ziemny) oraz rudy żelaza, miedzi, cynku, ołowiu, fosforytów, chromu, manganu, srebra i złota. Dzięki ich wydobyciu rozwija się przemysł hutniczy, maszynowy, chemiczny, a rolnictwo dostarcza surowców przemysłowi włókienniczemu i spożywczemu. Oprócz roślin przemysłowych (głównie bawełna, tytoń i buraki cukrowe) uprawia się zboża (pszenicę, jęczmień i owies), ziemniaki. Spory odsetek upraw prowadzony jest na polach sztucznie nawadnianych. W hodowli dominują owce, bydło, konie, wielbłądy i kozy, a w okolicach większych miast - trzoda chlewna i drób. Gospodarka Kazachstanu jest ukierunkowana surowcowo (wydobycie i eksport). Zamiarem rządu Kazachstanu jest zwiększanie produkcji towarów z wysoką wartością dodaną, w tym w oparciu o nowoczesne technologie. W dalszej perspektywie Kazachstan ma się stać głównym ogniwem łączącym ekonomiczne regiony Europy, Azji obszaru Oceanu Spokojnego i Azji Południowej WYMIANA HANDLOWA Tabela 1 Polsko-kazachskie obroty towarowe w latach (mln. USD) mln USD mln USD dynamika 2008 = 100 mln USD dynamika 2009 = 100 mln USD dynamika 2010 = 100 Obroty 950,6 748,5 78,7 837,8 111, ,3 120,4 Eksport 439,0 446,5 101,7 412,3 92,3 494,3 119,9 Import 511,6 302,0 59,0 425,5 140,9 514,0 120,8 Źródło: obliczenia własne na podstawie danych z systemu internetowego INSIGOS Ministerstwa Gospodarki Główne towary w polskim eksporcie do Kazachstanu to: produkty przemysłu chemicznego i przemysłów pokrewnych urządzenia mechaniczne i elektryczne ścier drzewny lub innego włóknistego mat. celulozowego; papier i tektura zwierzęta żywe; produkty pochodzenia zwierzęcego wyroby nieszlachetne i wyroby z metali nieszlachetnych 25,6 % wartości eksportu 16,6 % wartości eksportu 10,2 % wartości eksportu 6,4 % wartości eksportu 6,3 % wartości eksportu Podstawę polskiego importu z Kazachstanu stanowią: produkty mineralne produkty przemysłu chemicznego i przemysłów pokrewnych wyroby z metali nieszlachetnych zwierzęta żywe; produkty pochodzenia zwierzęcego 78,5 % wartości importu 11,9 % wartości importu 6,0 % wartości importu 2,9 % wartości importu Tabela 2 - Polskie inwestycje bezpośrednie w Republice Kazachstanu (w mln USD) 2008 r r r r. (styczeń-wrzesień) 2

3 18,9 13,5 9,2 10,8 Źródło: dane Narodowego Banku Kazachstanu Aktywizacja działań na rzecz wstąpienia Republiki Kazachstanu (RK) do Światowej Organizacji Handlu (WTO) - to zadanie stojące przed rządem RK. Celowi temu podporządkowany jest w znacznej mierze potencjał dyplomatyczny Kazachstanu. Należy dostrzegać i doceniać wychodzenie kapitału kazachstańskiego za granicę i lokowanie go na obcych rynkach. Coraz bardziej widoczna skłonność kazachstańskich decydentów do popierania rozwoju produkcji lokalnej, zastępującej import, będzie powodować, iż eksport do Kazachstanu gotowych, finalnych wyrobów stanie się znacznie trudniejszy. Firmy lokalne nastawione są na import nowoczesnych technologii, maszyn i urządzeń, które umożliwiają im produkcję wyrobów konkurencyjnych na rynkach światowych. Rząd Kazachstanu opracował dokumenty programowe dotyczące rozwoju narodowych systemów standaryzacji i certyfikacji oraz plan przyspieszonego przejścia kazachstańskich przedsiębiorstw na standardy ISO MOŻLIWOŚCI EKSPORTOWE BRANŻ I TOWARÓW Poza eksportem towarów, już dziś dominujących w polskich dostawach do Republiki Kazachstanu, istnieją możliwości sprzedaży nowych towarów i usług: maszyny dla przemysłu wydobywczego strona kazachstańska zainteresowana jest importem polskich maszyn do urobku węgla; ponadto w związku z zainteresowaniem kazachstańskich właścicieli złóż miedzi współpracą z Polską istnieje możliwość eksportu maszyn dla kopalń miedzi oraz linii produkcyjnych dla hutnictwa miedzi; budowy pod klucz gotowych obiektów przemysłowych - strona kazachstańska zainteresowana jest budową cukrowni oraz zakładów produkcji rur preizolowanych; maszyn budowlanych i do robót drogowych stała obecność na rynku przedstawicieli polskich producentów winna doprowadzić do wzrostu eksportu tej grupy towarowej; maszyn rolniczych oraz linii dla przetwórstwa rolno-spożywczego istnieje duże zainteresowanie maszynami rolniczymi dla małych i średnich gospodarstw jak i dla przemysłu rolno-spożywczego; usług geologicznych - konieczność zagospodarowania złóż bogactw naturalnych rodzi popyt na usługi geologiczne; farmaceutyków - dobra opinia o polskich farmaceutykach w połączeniu z aktywnymi działaniami marketingowymi polskich producentów winny doprowadzić do zwiększenia polskiego eksportu, w tej grupie towarowej; kształcenia kazachstańskich studentów w Polsce możliwość kształcenia w języku rosyjskim w Polsce spotyka się z zainteresowaniem strony kazachstańskiej; usług medycznych - wysoka renoma polskich lekarzy stwarza popyt na usługi medyczne świadczone przez polskich specjalistów w Republice Kazachstanu. 2. KWESTIE PRAWNE 2.1. SYSTEM PODATKOWY Od dnia 1 stycznia 2009 roku wprowadzony został nowy Kodeks Podatkowy, który przewiduje zmniejszenie obciążeń podatkowych. Korporacyjny podatek dochodowy został zmniejszany etapowo z 30% do 20% w 2009 roku, do 17,5% w 2010 roku oraz do 15% w 2011 roku. Obniżona została także stawka podatku VAT z 13% do 12%. Dodatkowo zwiększeniu uległa wielkość obrotów, od których niepobierany jest VAT - do 38 mln KZT. Wprowadzona została jednolita stawka podatku socjalnego (odpowiednik składki ZUS), która wynosi 10%. Dla wszystkich przedsiębiorstw przewidziano preferencje podatkowe w celu realizacji inwestycji. Dla małego i średniego biznesu zlikwidowano wpłaty zaliczkowe korporacyjnego podatku dochodowego. Rząd Republiki Kazachstanu wprowadza zmiany i reformy w prawodawstwie dotyczącym przedsiębiorczości. Mają one na celu ograniczenie i skrócenie czasu trwania licznych kontroli oraz zmiany ich charakteru - z nakładającego kary na wyjaśniający. Instytucje kontrolujące informować przedsiębiorców o planowanej kontroli minimum 30 dni przed jej terminem. 3

4 System finansowy. Republika Kazachstanu posiada najlepiej rozwinięty system finansowy wśród krajów Centralnej Azji. Państwo realizuje swoją politykę finansową poprzez działalność Banku Narodowego i Ministerstwa Finansów. Istnieje Kazachstańska Giełda Papierów Wartościowych, fundusze emerytalne, towarzystwa ubezpieczeniowe oraz firmy leasingowe. Obok komercyjnych banków kazachstańskich działają też banki zagraniczne, m.in. Unicredit jest właścicielem Banku ATF, a bank HSBC prowadzi działalność pod własną nazwą. Tym niemniej należy stwierdzić, iż zakres i standard usług bankowych w Kazachstanie odbiega jeszcze od poziomu oferowanego przez banki w Polsce ZAMÓWIENIA PUBLICZNE Informacje nt. zamówień publicznych i ich realizacji dostępne są na stronie: Po wykupieniu dokumentacji przetargowej oraz wniesieniu wadium przetargowego oferujący dopuszczany jest do przetargu. W przypadku wygrania przetargu wymagana jest gwarancja dobrego wykonania kontraktu. Typowy kontrakt przetargowy przewiduje płatność w postaci przelewu bankowego po przedłożeniu faktury oraz Aktu odbioru towaru/wykonania usługi OCHRONA WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ Kwestiami związanymi z własnością intelektualną zajmuje się Komitet ds. Praw Własności Intelektualnej Ministerstwa Sprawiedliwości RK ( W ramach Komitetu działa także powołany w 2003 roku Narodowy Instytut Własności Intelektualnej Komitetu ds. Praw Własności Intelektualnej. Inwestorzy zagraniczni mają zapewnioną ochronę własności przemysłowej i intelektualnej zgodnie z ustawodawstwem kazachstańskim na równi z obywatelami Kazachstanu ROZSTRZYGANIE SPORÓW, WINDYKACJA NALEŻNOŚCI System prawny Republiki Kazachstanu wzorowany jest na prawie niemieckim. Podstawowym aktem prawnym jest konstytucja z 1995 r., zmieniona w 2007 r. Podpisane konwencje międzynarodowe mają pierwszeństwo przed ustawodawstwem krajowym. Postępowania sądowe zajmują zazwyczaj dużo czasu, lecz wyroki sądów są powszechnie respektowane w środowiskach gospodarczych. System sądów polubownych jest na wstępnym etapie tworzenia. W przypadku powstania sporów bądź konieczności podjęcia działań o charakterze windykacyjnym, należy zwrócić się o pomoc do miejscowych kancelarii prawnych. Lista niektórych kancelarii prawnych, znajdujących się na stronie internetowej Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji w Ałmaty, Ambasady RP w Astanie: POLSKA KANCELARIA PRAWNA W KAZACHSTANIE CHAŁAS I WSPÓLNICY Warszawa, Sapieżyńska 10 a Tel.: Fax: Oddziały: Kraków, Toruń, Gdańsk, Wrocław, Wilno, Kijów. Oddział w Ałmaty CHAŁAS I WSPÓLNICY Ałmaty, al. Abaja 26 a Tel.: +7 (727) Fax: +7 (727) almaty@chwp.pl RÖDL&PARTNER Warszawa, ul. Sienna 73 Tel.: Fax: warszawa@roedl.pro 4

5 Ałmaty, Al. Dostyk 188, biuro 702, Centrum Biznesowe Kulan Tel.: Fax: SAYAT ZHOLSHY & PARTNERS Ałmaty, pr.dostyk 140, 1 piętro Tel.: (+7 727) Fax: (+7 727) KAydos@szp.kz Ałmatyńskie kolegium adwokatów Ałmaty, ul. Nauryzbaj batyra 49/61 Tel.: + 7 (727) Amirseitova@gmail.com, agka_almaty@mail.ru 2.5. DOSTĘP DO RYNKU Polityka handlowa i inwestycyjna Kazachstanu nie stwarza szczególnych ograniczeń w dostępie do rynku dla podmiotów zagranicznych. W ramach procesu akcesji tego kraju do WTO władze Kazachstanu dostosowują wewnętrzne przepisy prawne z zakresu polityki handlowej i walutowej do wymogów tej organizacji, co upraszcza dostęp do rynku kazachstańskiego. W odniesieniu do polityki inwestycyjnej rząd kazachstański generalnie prowadzi politykę równego traktowania inwestorów krajowych i zagranicznych. Niemniej jednak w celu zachęcenia zagranicznych inwestorów do inwestowania w Kazachstanie w kraju tym ustanowiono możliwość oferowania zagranicznym inwestorom w ramach specjalnych stref ekonomicznych szczególnych ulg i preferencji. W 2010 r. weszła w życie wspólna importowa taryfa celna Unii Celnej Rosji, Białorusi i Kazachstanu (UC), zmieniająca warunki dostępu towarów do tych rynków, w tym do rynku kazachstańskiego. W wyniku zmiany wysokości ceł, na dotychczasowym poziomie pozostanie docelowo ok. 45% pozycji taryfowych Kazachstanu, podwyższone zostaną stawki na ok. 45% linii taryfowych, a obniżone zostaną stawki celne na ok. 10% pozycji taryfowych. Aktualnie obowiązują okresy przejściowe w dochodzeniu przez Kazachstan do stawek wspólnej taryfy celnej UC na 88 pozycji taryfowych, m.in. jabłka, farmaceutyki, niektóre wyroby z grupy tworzyw sztucznych i wyrobów z nich (w tym poliuretany), ścier drzewny, celulozę, papier i tekturę, wyroby aluminiowe (w tym folię aluminiową i rury aluminiowe), narzędzia ręczne z silnikiem, maszyny i aparaty do produkcji układów elektronicznych, aparaturę do zabezpieczania obwodów elektrycznych, wagony osobowe, towarowe i transportowe, artykuły optyczne, aparaty fotograficzne, przyrządy i urządzenia pomiarowe, przyrządy i urządzenia medyczne, budynki prefabrykowane. Taryfa celna Unii Celnej dostępna jest na oficjalnej stronie internetowej Komisji Unii Celnej Euroazjatyckiej Wspólnoty Gospodarczej: Certyfikaty i inne wymogi w dostępie do rynku. Certyfikacja regulowana jest poprzez Państwowy System Regulacji Technicznej Republiki Kazachstanu, Ministerstwo Przemysłu i Nowych Technologii RK, Komitet Regulacji Technicznej i Metrologii GOSTANDART": SAPA Intersystem" Sp. z o.o Republika Kazachstanu , AŁMATY, pr. Raymbieka tel./fax: (+7 727) lub lub lub lub sapais@sapais.com Kwestiami spożywczymi i weterynaryjnymi, w tym uzgadnianiem certyfikatów weterynaryjnych zajmuje się urząd państwowy Komitetu Inspekcji państwowej w kompleksie agroprzemysłowym w Ministerstwie Rolnictwa Republiki Kazachstanu. ul. Kenesary 36, p.703 5

6 tel.: ( ) fax: ( ) Zwyczaje handlowe. Mieszkańcy Kazachstanu są bardzo gościnni. Cechuje ich także szacunek do ludzi starszych, pokojowe nastawienie i tolerancja. Na pierwszym miejscu stawiane są kontakty osobiste. Liczy się przede wszystkim rodzina, następnie kontakty towarzyskie. Zrozumienie tego porządku jest istotne w przygotowaniu skutecznych form promocji na rynku Kazachstanu. Nie należy niepokoić się, gdy potencjalny kontrahent proponuje nam za produkt cenę wielokrotnie niższą od oferowanej. Taka propozycja jest tylko wstępem do negocjacji i świadczy o zainteresowaniu ofertą. Problemy, ewentualne ryzyka. Właściwe zabezpieczenie płatności i sposób ich realizacji to podstawy wsółpracy. Konieczne jest sprecyzowanie zabezpieczeń w umowie w sposób niebudzący żadnych wątpliwości i niedający pola do błędnej interpretacji. W Kazachstanie niewskazane jest zawieranie transakcji z odroczonym terminem płatności. 3. PRZEDSIĘWZIĘCIA TARGOWO-WYSTAWIENNICZE Organizacje wystawiennicze: ITE / ITECA tel.: (07-727) fax: (07-727) contact@iteca.kz Przedstawicielstwo ITE/ITECA w Polsce: ITE Poland Sp. z o.o. ul. Wyspiańskiego 14/ Poznań tel.: fax: e-mai: info@ite-poland.com ATAKENT - EXPO tel./fax: (07-727) lub tel.: ( ) lub fax: ( ) expo@astanet.kz KAZEXPO tel./fax: (07-727) , , kazexpo@kazexpol.kz TNT Productions, Inc. tel.: (07-727) fax: (07-727) kazakhstan@tntexpo.com «BEAUTY BIZNES GROUP» tel.: (07-727) ; tel./fax: (07-727) bbg@mail.kz 6

7 Central Asia Trade Exhibitions tel.: (07-727) fax: (07-727) EURASIA TRADE FAIRS tel.: (07-727) fax: (07-727) KAZEXPOSERVICE tel.: (07-727) , , fax: (07-727) WAŻNE ADRESY I LINKI 4.1. AMBASADA RP I POZOSTAŁE PLACÓWKI DYPLOMATYCZNE Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Astanie, z siedzibą Wydziału w Ałmaty ul. Zatajewicza, 72, Ałmaty, Republika Kazachstanu tel.: lub fax: lub almaty@trade.gov.pl Ambasada Rzeczypospolitej w Astanie Kompetencje terytorialne: Republika Kirgiska, Republika Kazachstanu ul. Saryarka 15, Centrum Biznesowe Isker", Kazachstan tel.: +7 (7172) fax: +7 (7172) astana.amb.sekretariat@msz.gov.pl Ambasada Republiki Kazachstanu w Warszawie ul. Królowej Marysieńki Warszawa tel./fax: (+48 22) , PODMIOTY LOKALNE Lokalne instytucje i linki gospodarcze: Portal Oficjalny Prezydenta Republiki Kazachstanu - Rząd Republiki Kazachstanu Narodowy Bank Republiki Kazachstanu - Statystyczna Agencja Republiki Kazachstanu - Kazakhstan Trade Guide Służba Celna Republiki Kazachstanu - Kazachstańskie Centrum Promocji Inwestycji - 7

8 Izby handlowe: Polsko-Kazachstańska Izba Handlowo-Przemysłowa ul. Trębacka Warszawa tel./fax: ; pkihp@pkihp.pl Izba Handlowo-Przemysłowa Republiki Kazachstanu ul. Syganak 29, Centrum Biznesowe Ewrocenter, biuro 305 tel./fax: (+7 727) lub info@cci.kz lub tpprkaz@online.ru Niezależne Zrzeszenie Przedsiębiorców Republiki Kazachstanu ul. Jesenżanowa, 15, tel./fax: (+7 727) , lub NAP_KZ@mail.ru Krajowa Izba Gospodarcza Kazachstanu Atameken al. Syganak 29, 2-gie piętro tel.: ( ) tel./ faks: ( ) chamber_atameken@mail.ru Krajowa Agencja ds. Eksportu i Inwestycji Kaznex Invest ul. Syganak 25, Centrum Biznesowe Ansar, 2-gie piętro tel.: ( ) fax: ( ) info@kanzexinvest.kz Zrzeszenie Rozwoju Małego i Średniego Biznesu KAZadvancement tel./fax: ( ) , kazadvancement@gmail.com, Elmira@kazadvancement.kz Ałmatyńskie Zrzeszenie Przedsiębiorców tel.: (+7 727) , lub aae@aaekz.com Państwowy Holding KazAgro al. Republiki, 24 tel.: (+77172) (wewn. 1451), fax: (+77172) Zrzeszenie Budowlanych Kazachstanu ul. Kubrina 22/1 wejście 8 tel.: ( )

9 fax: ( ) Zrzeszenie Przedsiębiorstw Przemysłu Lekkiego Republiki Kazachstanu ul. Tole bi 100, biuro 109, tel./fax: (+7 727) Związek Inżynierów-Energetyków Kazachstanu ul. Dosmuhamedowa, 89/ Ałmaty tel./fax: (+7 727) , Kazachstańskie Zrzeszenie Energetyczne ul. Tauelsizdik 12/1, VP-44, blok 5B, biuro D tel.: ( ) / 57 fax: ( ) kea.astana@mail.ru Zrzeszenie Producentów Farmaceutycznej i Medycznej Produkcji Medfarm Kazakhstan al. Gagarina 100, klatka 4 tel.: (+7 727) Zrzeszenie Krajowych Spedytorów Republiki Kazachstanu ul. Furmanowa 127 tel.:( ) lub info@kffanek.kz KazATO Związek Międzynarodowych Przewoźników Drogowych Republiki Kazachstanu tel.:(+7 727) lub fax: (+7 727) lub kazato@kazato.kz Republikańskie Zrzeszenie Przedsiębiorstw Górniczych i Hutniczych ul. Kunajewa 12/1 tel.: ( ) fax: ( ) Związek Producentów i Eksporterów Kazachstanu ul. Kunajewa 12/1, tel.: ( ) fax: ( ) expo_union@mail.ru Związek Producentów Przemysłu Spożywczego i Przetwórczego Kazachstanu ul. Nusupbiekowa Ałmaty tel.: (+7 727) , , tel./ fax: (+7 727) , spppk@spppk.kz, expo@spppk.kz, info@spppk.kz 9

10 Zrzeszenie Producentów Napojów Alkoholowych Kazachstanu ul. Żeltoksan 115, biuro: 159, 160, 161 tel./ fax: (+7 727) tel.: (+7 727) Zrzeszenie Finansistów Kazachstanu ul. Ajteke bi 67 tel.: (+7 727) fax: (+7 727) Zrzeszenie Podatników Kazachstanu tel.: (+7 727) , Zrzeszenie Mikrofinansowych Organizacji Kazachstanu ul. Gogola 111, biuro 516, 521 tel.: (+7 727) , Rada Inwestorów Zagranicznych przy Prezydencie Republiki Kazachstanu al. Kabanbaj batyra 6/1, Centrum Biznesowe Kaskad, biuro 31/2 tel.: ( ) fax: ( ) Europejskie Zrzeszenie Biznesowe Kazachstanu EUROBAK ul. Satpajewa 29/6, Hotel Rahat Palace, 10-te piętro Ałmaty tel./ fax: (+7 727) , / 77/ 78/