Raport z Panelu Dyskusyjnego

Transkrypt

1 Raport z Panelu Dyskusyjnego Data i miejsce spotkania: 31 marca 2015 r. od godz. 11:00 do 13:45, Instytutu Podstawowych Problemów Techniki PAN, ul. Pawińskiego 5b w Warszawie Cel spotkania: wymiana doświadczeń oraz dyskusja na temat kształcenia menedżerów projektów innowacyjnych i współpracy badawczej uczelni (interdyscyplinarnej, międzyuczelnianej i międzynarodowej) W spotkaniu udział wzięli: 1. Katarzyna Aleksandrowicz, Dyrektor Programów Stypendialnych, Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji 2. Prof. Tadeusz Burczyński, Dyrektor, Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN 3. Magdalena Stacewicz, Zastępca dyrektora Państwowego Instytutu Geologicznego, 4. Dr Justyna Majewska, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 5. Ewa Zawadzka, Zastępca Dyrektora Biura Certyfikacji IPMA Polska 6. Bolesław Bernaś, Członek Zarządu IPMA Polska 7. Dr Małgorzata Skibska-Zielińska, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju 8. Prof. Janusz Hołyst, Krajowa Rada Koordynatorów Projektów Badawczych, Politechnika Warszawska 9. Iwona Kucharczyk, Krajowy Punkt Kontaktowy 10. Piotr Świerczyński, Krajowy Punkt Kontaktowy, Stowarzyszenie Top 500 Innovators 11. Paweł Poneta, Tauron Polska Energia, Członek Krajowej Rady Koordynatorów Projektów Badawczych UEK 12. Cyprian Tomasik, Instytut Genetyki Polskiej Akademii Nauk 13. Paweł Nowicki 14. Dr Lesław Piecuch, koordynator projektu, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie 15. Dr Zygmunt Krasiński, dyrektor Krajowego Punktu Kontaktowego 16. Dr Aleksandra Makowska, Politechnika Łódzka 17. Dr Magdalena Niewczas, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie 18. Łukasz Dygoń, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie 19. Marta Myszkal, Stowarzyszenie Edukacja dla Przedsiębiorczości Strona 1 z 6

2 Moderatorem spotkania był dr Zygmunt Krasiński, Dyrektor Krajowego Punktu Kontaktowego Programów Badawczych. Spotkanie zostało zorganizowane w ramach projektu Edukacja dla rozwoju badań i innowacji, finansowanego ze środków Funduszy Norweskich i Funduszy EOG, pochodzących z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii oraz Środków Krajowych. Jednym z celów priorytetowych w/w projektu jest przygotowanie specjalności studiów magisterskich Zarządzanie Projektem Badawczym. Równolegle konsorcjum przygotowuje propozycję utworzenia na uczelniach Biur Wspierania Badań, które powinny przyczynić się do większego zainteresowania pracowników uczelni udziałem w programach badawczych- zarówno krajowych jak i międzynarodowych. Po oficjalnym rozpoczęcia spotkania przez dra Zygmunta Krasińśkiego głos zabrał prof. Tadeusz Burczyńskidyrektor Dyrektor IPPT PAN. Przedstawił on zakres badań jakimi zajmuje się Instytut Podstawowych Problemów Badawczych; badanie te mają przede wszystkim charakter badawczy. Na szeroką skalę prowadzone są też badania interdyscyplinarne oraz rozwijane są kierunki związane z medycyną i biologią. Instytut pełni rolę Krajowego Punktu Kontaktowego programów Europejskich, a od 1 stycznia 2014 roku, rolę Krajowego Punktu Kontaktowego Programów Badawczych Unii Europejskiej Horizon Tadeusz Burczyński podkreślał, iż tematyka spotkania jest bardzo ważna w kontekście projektu. Zwrócił on uwagę na fakt, iż odczuwalny jest brak kadry do projektów badawczych, które realizowane są w instytucie, tak aby móc przygotować dobre wnioski badawcze czy innowacyjne. W jego opinii w Polsce brak jest sensownego systemu, który pozwoliłby na wspieranie badań, w szczególności w stosunku do krajów wiodących w tym aspekcie, gdzie rozwinięty jest cały system- np. Wielka Brytania. Dodatkowo dr Zygmunt Krasiński podkreślił, że ogromną wartością dodaną realizowanych projektów jest udział partnerów Norweskich. Dzięki organizowanym w ramach projektu wizytom studyjnym, realizatorzy projektu mieli możliwość przypatrzyć się jak uczelnia Norweska radzi sobie z tą tematyką, gdyż dzielenie się dobrymi praktykami jest istotnym elementem realizacji projektu. Następnie głos zabrał dr Lesław Piecuch. Przedstawił on rezultaty projektu Zarządzanie Projektem Badawczym, którego realizacja rozpoczęła się od współpracy uczelni tworzących teraz konsorcjum. Celem współpracy była wspólna realizacja projektów edukacyjnych. W 2005 roku zaczęto realizację pierwszego projektu, w którym uczestniczyło 18 partnerów. Strona 2 z 6

3 W roku 2009 stworzony został projekt, w który zaangażowanych zostało 7 Uczelni Wyższych, Krajowy Punkt Kontaktowy, Stowarzyszenie Project Manager Polska IPMA oraz Stowarzyszenie Edukacja dla Przedsiębiorczości. Konsorcjum utworzyły: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Akademia Leona Koźmińskiego, Politechnika Gdańska, Politechnika Łódzka, Uniwersytet Szczeciński oraz Krajowy Punkt Kontaktowy. Stworzony projekt był niezwykle wysoko oceniony, a jego meritum stanowiło wypracowanie wspólnego programu studiów podyplomowych. Uczelnie biorące udział w projekcie wyraziły zgodę na to, aby zajęcia były przeprowadzane przez ekspertów, wykładowców rodzimych oraz wykładowców zagranicznych. Dążono do tego, aby wykładowcami były osoby, które miały do czynienia z projektami badawczymi. Zorganizowane w ramach projektu warsztaty przeprowadzane były przez praktyków mających szerokie doświadczenie w prowadzeniu projektów od momenty przygotowania wniosku aplikacyjnego do zamknięcia. Bez wątpienia tego typu projekty powinny być dostępne dla administratorów projektów badawczych. Badacze bowiem mają prowadzić badania, natomiast potrzebna jest grupa fachowców do zarządzania projektami. Rezultaty tego projektu były prezentowane na 19 Konferencji Europejskiego Stowarzyszenia Menadżerów Badań w Wiedniu, gdzie odbyła się otwarta sesja dotycząca tego projektu. Pokazano wtedy, że kilka Polskich liczących się uczelni razem realizuje projekt, gdzie przygotowywani są eksperci będący profesjonalistami od zarządzania projektami badawczymi. Dzięki tej konferencji pozyskano partnerów norweskich oraz Amerykańskie Stowarzyszenie Administratorów Projektów Badawczych. W ramach projektu osiągnięto następujące rezultaty: stworzono jednolity program nauczania, opracowano sylabusy, umożliwiające wprowadzanie na 7 uczelniach jednolitego programu studiów. Ponad to powstała wspólna baza wykładowców polecanych przez IPMA. Stworzony program był weryfikowany: uruchomione zostały 3 edycje pilotażowe dające możliwość modyfikacji programu, wskazujące na zwiększenie zaangażowania ekspertów i praktyków. Studia ukończyło 413 pracowników naukowych (uczelni i instytutów badawczych). W ramach każdej edycji studiów prowadzone były 4 warsztaty z doświadczonymi koordynatorami projektów badawczych: 2 prowadzone przez koordynatorów Polskich, a 2 przez koordynatorów zagranicznych. Organizowane były wizyty studyjne w najlepszych ośrodkach badawczych w Polsce. Badania pokazały jednoznacznie, że w Polsce potrzeba administratorów projektów badawczych. Pracownicy naukowi nie mają wiedzieć, jak się zarządza projektem, tylko skoncentrować się na badaniach. Po zakończeniu projektu, partnerzy podpisali list intencyjny. Postanowiono wspólnie opracować obszary badawcze spójne dla wszystkich uczelni, tak aby zdefiniować wspólny projekt. Szczegółowo zbadano jakich badaczy posiadają uczelnie. Załącznik do listu intencyjnego stanowiła strategia współpracy badawczej i transferu Strona 3 z 6

4 wiedzy w ramach międzynarodowej sieci polskich i norweskich uczelni wyższych i instytucji naukowych. Przygotowany został również szczegółowy dokument odnośnie biur wspierania projektów. Dr Lesław Piecuch podkreślał, iż wnioski jakie płyną z dotychczasowej współpracy są następujące: uczelnie powinny stworzyć profesjonalne Biura Wspierania Projektów, aby stworzyć zespoły, umiejące wspierać i zarządzać projektami. Wznowiono również dążenia do reaktywacji Bazy Danych Badaczy; osób, które ukończyły studia Zarządzanie Projektem Badawczym, pracowników instytucji naukowych, badaczy oraz przedsiębiorców w celu umożliwienia im realizacji wspólnych projektów. Baza ma charakter otwarty. Dr Zygmunt Krasiński podkreślał, że mamy pracowników naukowych, jest baza kontaktów, dlatego należy zaktywizować pracowników naukowych tak aby móc wyjść z propozycjami realizacji wspólnych projektów. Kolejno głos zabrała przedstawicielka Narodowego Centrum Badań i Rozwoju- dr Małgorzata Skibska- Zielińska. W pierwszej części swojego wystąpienia zaprezentowała ona dotychczasowe działania NCBiR, których celem było wsparcie inicjatyw związanych z kształceniem kadry zarządzającej projektami. W okresie NCBR był instytucją pośredniczącą dwóch programów- POIR oraz POKL. W ramach POKL realizowano działanie 4.2 dotyczące rozwoju kwalifikacji sektora B+R realizowane w dwóch obszarach. Pierwszym z nich był projekt systemowy- program SKILLS. Był to projekt, dzięki któremu wyedukowano 600 osób i obejmował następujące obszary: wzrost kwalifikacji w zakresie zarządzania projektami (szkolenia w ramach zarządzania projektami, komercjalizacji nauki). W ramach tego projektu powstała Akademia Menadżerów Programowych. Kolejny program systemowy realizowany przez NCBR miał na celu wsparcie zarządzania infrastrukturą badawczą. Były to wyjazdowe szkolenia zagraniczne, w celu zaznajomienia się z dobrymi praktykami. W ramach programu POIR realizowane były projekty systemowe finansowane przez NCBR realizowane przez Ministerstwo: Inkubator Innowacyjności oraz Brokerzy Innowacji. Były to dwa działania finansowane ze środków unijnych. Program odnoszący się do Inkubatora Innowacyjności spowodował, że około 12 ośrodków dostało dofinansowanie na to, aby wspierać kojarzenie sektora nauki z gospodarką. Z kolei Brokerzy Innowacji to program powstały jako inicjatywa Ministra Nauki w 2013 roku. Do pracy powołano około 13 osób z różnych uczelni, których odpowiedzialnością było ułatwienie komercjalizacji wyników badań na uczelniach. W drugiej części wystąpienia, dr Małgorzata Skibska- Zielińska przedstawiła nadchodzące projekty oscylujące w tematyce zarządzania projektami. Realizowane będą projekty w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, które są programami badawczymi. POIR ma wartości około 8,6 miliarda Euro-z czego 60 % tej kwoty będzie zarządzane przez NCBIR. Z punktu widzenia realizowanych dotychczas projektów największe znaczenie będą miały następujące działania: Oś I czyli wsparcie wprowadzenia prac B+R w przedsiębiorstwach oraz Oś II-zwiększenie potencjału naukowo- badawczego. Strona 4 z 6

5 W ramach Osi I NCBR przewiduje 3 rodzaje programów, które będą zaproponowane w formie konkursów. Natomiast Oś IV- związana będzie ze strategicznymi obszarami na rzecz gospodarki- działania te będą kontynuacją działań ministerialnych w ramach których dominować będą dwa główne obszary: Inkubatory Innowacyjności + oraz Top 500 Industrial Innovation. Działania w ramach Inkubatorów Innowacyjności będą miały na celu przede wszystkim komercjalizacje i transfer technologii, działalność animatorów innowacji oraz działalność menadżerów innowacji. Z kolei TOP 500 Industrial Innovation to program skierowany do przedsiębiorstw, nastawiony na komercjalizacja B+R a także staże w instytucjach zagranicznych. Następnie głos zabrała Katarzyna Aleksandrowicz z Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji- Dyrektor Programów Stypendialnych. W swojej wypowiedzi nawiązała ona do innych programów, które realizowane są w ramach sektora edukacji. Pierwszym z nich jest Erasmus , który daje możliwość materializacji różnych projektów. Opierając się na szkolnictwie wyższym są dwa główne filary: mobilności i zapraszanie wykładowców zagranicznych. W ramach II filaru możliwe jest zawiązywanie partnerstw strategicznych: można realizować projekt, którego głównym celem jest stworzenie i realizacja programów studiów. Po wystąpieniu pani Aleksandrowicz, głos zabrał Prof. Janusz Hołyst. Zwrócił on uwagę na fakt, iż coraz częściej Polscy naukowcy wyjeżdżają za granicę aby tam realizować projekty. Po części wiąże się to z faktem, iż biura które funkcjonują na uczelniach pełnią rolę silnego ramienia rektora dla kontroli a nie wspieranianarzędzia te są potrzebne, ale jest to głównie silny organ administracyjny. Profesor Hołyst podkreślał potrzebę prawdziwego wsparcia dla naukowców, gdyż brak jest profesjonalnych komórek, zajmujących się projektami, które były by wstanie wskazać projekty w których dane jednostki mogły by wziąć udział. Potrzeba biur, które będą wspierały tych naukowców, którzy posiadają pewną wiedzę merytoryczną, ale niekoniecznie posiadają siłę przebicia i umiejętności menadżerskie. Takich biur jest bardzo mało, brakuje ich wzorców, brakuje środków na tego rodzaju biura. Prof Janusz Haust wyraził poparcie dla inicjatywy dr Lesława Piecucha, odnośnie stworzenia Biura Wspierania Badań Na zakończenie spotkania głos zabrała Ewa Zawadzka- IPMA Polska. Mówiła ona o Programie Certyfikacji studentów. Cały program IPMA student jest programem akredytowanym uczelni, która przechodzi proces oceny dokumentów i sylabusa programu nauczania. Z tego programu nauczania określone przedmioty na wybranym kierunku czy specjalności uzyskują akredytację. Studenci, którzy zaliczą wymagane przedmioty w określonej liczbie godzin mogą podejść do egzaminu IPMA Student. Certyfikat jest wydawany bezterminowo- jego koszt to 300 złotych. Ci studenci zapraszani są do grona członków stowarzyszenia IPMA. Program ten bardzo intensywnie się rozwija. Obecnie podpisano akredytację na 3 uczelniach, kolejne 7 już jest w trakcie procesu akredytacji, a kolejne uczelnie się zgłaszają. Uczelnia nie ponosi opłat za uzyskaną akredytację. Strona 5 z 6

6 Panel dyskusyjny stanowił okazję do zaprezentowania wieloletniego dorobku konsorcjum związanego z działaniami na rzecz intensyfikacji badań naukowych i wdrożeniowych. Wymiana spostrzeżeń i doświadczeń pozwoli na intensyfikację prac nad projektami badawczymi i wdrożeniowymi. Strona 6 z 6