TECHNIKA GLADSTONE A

Transkrypt

1 TECHNIKA GLADSTONE A BILLY GLADSTONE Urodził si w Rumunii 15 grudnia 1893 r. pod nazwiskiem William Goldstein. Był najwybitniejszym perkusist wszechczasów. Budował równie instrumenty i był kreatywnym innowatorem. Wymylił wiele nowinek technicznych, stosowanych do dzisiaj (trójwariantowy system strojenia werbla, bezszelestny mechanizm nacigania spryn, wewntrzny tłumik). Grał w najwikszych teatrach Nowego Jorku. Pod koniec lat 20-tych i na pocztku 30-tych był werblist w Teatrze Capitol. Nastpnie przez wiele lat (od 1932 r. do lat 40-tych) był perkusist w orkiestrze nowojorskiego Radio City Music Hall. Podziwiano go zarówno za jego niebywał technik gry i muzyczny perfekcjonizm, jak i za efekty pedagogiczne. Po zakoczeniu pracy w Radio City w latach 40-tych, wci grał, ale wikszo swojego czasu powicał produkcji swoich legendarnych werbli oraz pałeczek i pad ów do wicze w postaci gumowych krków nakładanych na werbel.. Zbudował około pidziesiciu werbli. Wiele z nich nie przetrwało do dzisiaj, a te które przetrwały uzyskuj na licytacjach zawrotne kwoty dochodzce nawet do 11 tys. dolarów) Mimo tego, e w latach 40-tych i 50-tych XX wieku wielu perkusistów było jego studentami, tak naprawd tylko niewielu z nich udało si naprawd zrozumie jego technik. Jego studentami byli m.in.: Shelly Manne, Buddy Rich, Joe Morelo). Zmarł w padzierniku 1961 r. TECHNIKA Wybitni perkusici podczas grania osigaj niesamowit prdko, utrzymujc jednoczenie jednolit jako dwiku i panujc doskonale nad dynamik wykonywanych uderze. Im szybciej graj, tym wydaj si by bardziej rozlunieni, nie napinaj mini. Nie jest to łatwe do osignicia. Spróbuj zagra co najszybciej jak tylko potrafisz przez dłuszy czas. Okae si, e zamiast by rozlunionym i zrelaksowanym, napinamy kurczowo minie i przez to gramy coraz wolniej. Ponisze wskazówki i wiczenia, wchodzce w zakres tzw. techniki Gladstone a, pomog w uzyskaniu wikszej swobody gry, poprawi szybko uderze przy jednoczesnym rozlunieniu mini. Metoda ta jest wykorzystywana z powodzeniem przez najszybszych perkusistów wiata. Nie ma bardziej naturalnej, łatwej i szybszej metody gry od techniki Gladstone a. Przyczyn tego, e jest ona mało popularna jest słaba jej znajomo przez profesjonalistów, zrówno nauczycieli jak i wykonawców. Nawet jeli jest ona znana, to nie wszyscy chc jej uczy. Brakuje im na to cierpliwoci. Czciej zdarza si jednak tak, i to student nie ma cierpliwoci by si jej nauczy. Duo łatwiej jest nauczy techniki Gladstone a pocztkujcego perkusist ni kogo, kto jest ju w pewnym stopniu zaawansowany, poniewa trudno jest pozby si nawyków powstałych z dotychczasowych wicze. Najtrudniejszym zadaniem jest nauczenie od nowa wykonania podstawowego prostego pojedynczego uderzenia (naturaln metod Gladstone a). Nauka techniki Gladstone a nie wymaga wcale odejcia od dotychczas wykorzystywanych technik gry. Wymaga tylko zmiany sposobu mylenia o graniu, o uderzeniach. Przeznaczona jest dla tych perkusistów, którzy chc gra bez niepotrzebnego napinania mini, z moc i precyzj nigdy wczeniej niespotykan w ich grze. OPTYMALNY PUNKT TRZYMANIA PAŁECZKI Pierwszym krokiem w nauce techniki Gladstone a jest znalezienie optymalnego punktu wywaenia pałeczki. Kada pałeczka ma punkt, w którym naley j trzyma, aby jej odbicie było swobodne i łatwe. Znajduje si on mniej wicej w jednej trzeciej długoci pałki liczc od jej koca. Chwytamy luno pałeczk w normalnym miejscu jej trzymania. Oprzyj

2 główk pałki o membran werbla i drug, woln rk uderz w pałeczk w pobliu główki tak, aby pałka podskoczyła. Jeli podskoczy szybko to znaczy, e znalazłe optymalny punkt trzymania pałki. Jeli pałeczka podskoczy słabo, to oznacza, e trzymasz pałeczk za blisko jej koca. Przesu punkt chwytu pałeczki troszk w stron rodka pałki i spróbuj ponownie j uderzy dłoni. Jeli trzeba uy duego nacisku, aby zmusi pałk do odbicia, oznacza to, i trzymasz j za blisko jej rodka. Naley przesun chwyt pałki w stron jej koca. Próbuj w ten sposób do momentu znalezienia tego optymalnego punktu. Pamitaj, e kada pałeczka ma ten punkt w innym miejscu decyduje o tym jej długo, grubo, kształt, rodzaj materiału z jakiego jest wykonana itp. Po znalezieniu optymalnego punktu trzymania pałeczki czas na test gumowej piłeczki. TEST GUMOWEJ PIŁECZKI Chwy kauczukow piłeczk w dłoni i wypu j swobodnie z wysokoci około 1 metra. Piłeczka odbije si od ziemi, ale nie powróci z powrotem do dłoni. Jeli jednak rzucisz piłeczk w dół tak szybko jak tylko potrafisz, odbije si ona szybko od ziemi i powróci z powrotem w dło. Jest to jedna z podstawowych zasad techniki Gladstone a. Wykonujc uderzenie, pomyl o główce pałeczki jak o piłce kauczukowej, któr naley rzuci w dół moliwie jak najszybciej (ale nie najmocniej, siła jest tutaj zbdna). Pałka uderzy mocno w bben i szybko si odbije powracajc na miejsce startowe. Jeli nie odbije si ona szybko i nie powróci do punktu wyjcia oznacza to bdzie, i trzymasz pałk zbyt sztywno. Technika Gladstone a wymaga, aby trzyma pałk jedynie na tyle sztywno, aby zapobiec jej wypadniciu z dłoni (i ani troszk mocniej). Jest to zasada odwrotna do tej stosowanej przez wikszo perkusistów, którzy zbyt kurczowo trzymaj pałeczki. Najczciej popełnianym błdem jest zaciskanie coraz mocniej pałeczki wraz ze wzrostem dynamiki wykonywanych uderze. Jest to działanie, w efekcie którego uderzenia staj si coraz wolniejsze i mniej dokładne. Napinanie mini spowalnia ruchy. Kluczem do szybkoci jest rozlunienie mini. W odrónieniu od perkusistów, którzy aby gra głoniej trzymaj coraz sztywniej i mocniej pałeczki, technika Gladstone a uzyskuje głone uderzenia wykorzystujc wysoko, z jakiej spada pałeczka oraz szybko uderzenia. Aby zagra głoniej, po prostu naley zwikszy odległo pomidzy bbnem a pałeczk, czyli uderzy j w dół z wikszej wysokoci z du prdkoci. Aby zagra ciszej, naley zmniejszy t odległo. RUCH W DÓŁ Wykonaj jedno proste uderzenie, obserwujc główk pałeczki przed i po uderzeniu i odpowiedz sobie na trzy pytania: 1. Czy jeste w stanie skoordynowa swoje uderzenie ze słowami w gór i w dół? 2. Czy zauwayłe, obserwujc główk pałeczki, ruch w gór przed ruchem w dół? 3. Czy po wykonaniu uderzenia podniosłe pałk, aby przygotowa si do nastpnego uderzenia? Odpowied twierdzca na przynajmniej jedno z tych pyta oznacza, e nie grasz technik Gladstone a i uderzajc wykonujesz dwa razy wicej czynnoci ni powiniene. Dotychczas kade wykonywane uderzenie składało si z ruchów w gór i w dół. W technice Gladstone a mamy tylko jeden kierunek ruchów: W DÓŁ! Naturalny ruch pałki po odbiciu od powierzchni bbna spowoduje, i znajdzie si ona na podanej wysokoci bez wymuszonego ruchu rki. Naley tylko nauczy si, aby rce podały za pałeczkami i wykorzystywały ich naturalne odbicie. Najlepszym sposobem na rozwinicie mini wykorzystywanych w graniu jest po prostu.granie (oczywicie jeeli wykorzystujemy

3 prawidłow technik gry). Technika Gladstone a wymaga sprystych, szybkich ruchów nie spowalniajcych gry, które przyczyni si do wykonywania błyskawicznych uderze w dół. SIEDEM PODSTAWOWYCH ZASAD Jest to siedem podstawowych reguł, których zrozumienie i stosowanie pozwoli na wypracowanie techniki Gladstone a. 1. Znajd optymalny punkt trzymania pałeczki. 2. Trzymaj pałeczk z napiciem mini wystarczajcym tylko do tego, aby nie wymknła si ona z dłoni i ani troch mocniej. 3. Przy wykonywaniu uderze uywaj tylko ruchów w dół, nigdy w gór. Naturalna siła pochodzca z odbicia pałeczki od bbna jest w zupełni wystarczajca, aby pałeczka sama powróciła do punktu startowego. Obserwuj główk pałeczki podczas grania wyobraajc sobie, e jest to piłeczka odbijajca si od werbla. Zastosowanie tej analogii pomoe lepiej zrozumie podstawow reguł tej techniki oraz przyczyni si do wypracowania właciwych ruchów podczas wykonywania uderze. Najtrudniejszym elementem techniki Gladstone a do wywiczenia jest rozlunienie rki na tyle, aby mogła ona swobodnie poda za pałeczk po jej odbiciu od bbna i tak szybko jak pałeczka znale si z powrotem w punkcie startowym. 4. Dynamika uderze kontrolowana jest za pomoc dwóch czynników: wysokoci, z której pada uderzenie (w technice Gladstone a rozróniamy trzy podstawowe wysokoci uderze: 45 cm, 15 cm, 5 cm) oraz za pomoc szybkoci. Jeli chcemy zagra głoniej, po prostu zwikszamy odległo pałki od powierzchni werbla wykonujc szybkie uderzenie w kierunku do instrumentu najszybciej jak tylko mona. Aby kontrolowa głono uderze wykorzystujc ich szybko, naley stosowa si do reguły: kada akcja ma swoj reakcj. Im szybciej rzucisz pałk uderzeniem w dół, tym głoniejsze bdzie uderzenie i szybsze odbicie powrotne do pozycji, z której j rzucilimy. Nigdy nie naley zaciska pałeczki mocniej, aby gra głoniej. Dojdzie wtedy do niepotrzebnego napicia mini, w efekcie czego bdziemy gra wolniej. 5. Aby osign najlepsze efekty, naley maksymalnie rozwija elastyczno palców, dłoni, nadgarstków, przedramion i ramion, aby dziki temu doprowadzi do bardzo szybkich ruchów bez napinania adnej z tych czci ciała. Bd rozluniony! Zawsze! 6. Im szybciej grasz, tym bardziej powiniene by rozlunionym. Wykorzystujc technik Gladstone a prawidłowo, nigdy, ale to nigdy nie poczujesz adnego napicia w palcach, dłoni, nadgarstku, przedramieniu i ramieniu. Jest to najwaniejsza zasada, za któr stoi niesamowita szybko grania i wytrzymało osigana dziki technice Gladstone a. 7. Wykonuj uderzenia najszybciej jak potrafisz. Uzyskasz dziki temu mocne odbicie pałeczki, które wystarczy aby odskoczyła ona swobodnie na podan wysoko. W praktyce wykonawczej wykorzystujemy róne czci ciała do wykonywania uderze:

4 1. Rka (jako cało) nie wykorzystywana. Zbyt dua grupa mini, aby swobodnie gra. 2. Przedramiona dziki ich wykorzystaniu nie osigniesz maksymalnej szybkoci za to wzmocnisz bardzo dynamik uderze i uzyskasz maksymaln moc. Uderzenia z pomoc przedramion wykorzystywane s w dynamicznej muzyce, gdy szybkie uderzenia nie s wymagane a potrzeba potnego, pełnego brzmienia. 3. Nadgarstki poprzez ich wykorzystanie osigniesz wymagan w wikszoci sytuacji szybko, nie uzyskasz jednak maksymalnej dynamiki. Nadgarstki maj najszersze zastosowanie i s najczciej wykorzystywane do wykonywania uderze. 4. Palce dziki wykorzystaniu palców uzyskasz maksymaln szybko uderze, bd one jednak brzmie ciszej ni uderzenia wykonywane za pomoc nadgarstka. Uderzenia te stosowane s bardzo czsto wtedy, gdy trzeba zagra co z ekstremaln szybkoci na które nie pozwalaj ruchy nadgarstków. Mniejsze grupy mini mog osign wiksz szybko ruchów. Przedramiona s mniejsz grup mini ni całe rce, nadgarstki s mniejsz grup mini ni przedramiona i mog pracowa szybciej, natomiast palce jako najmniejsza z tych grup moe osign najwiksz szybko. Naley o tym pamita. PEŁNE UDERZENIE Pełne uderzenia s nie tylko wymienitym wiczeniem rozgrzewajcym, wpływaj take doskonale na rozwój mini odpowiedzialnych za granie. Uywamy tych uderze tylko wtedy, gdy chcesz osign maksymaln moc i głono, ale nie zachodzi potrzeba szybkiego grania. W pozostałych przypadkach traktujemy je jako rozgrzewk. W technice Gladstone a nie istnieje podział na tradycyjny i jednolity sposób trzymania pałeczek. Zasady dotycz si w takim samym stopniu obu tych metod. Chwymy pałk w jej optymalnym punkcie i podniemy sam nadgarstek na ile tylko mona, tak, aby pałeczka celowała pionowo w sufit. Główka pałeczki powinna znajdowa si mniej wicej 45 cm od powierzchni werbla. Na pocztku bdzie to bardzo niewygodne, szczególnie wtedy, gdy minie nie bd naleycie rozlunione, ale nie naley si zraa. Naley pamita o tym by dło była cały czas domknita na pałeczce, aby nie otwiera palców. Nastpnie uderzymy w dół pałk tak szybko jak tylko potrafimy i pozwolimy jej na swobodne odbicie od bbna i powrót w gór do pozycji startowej (po odbiciu pałeczka sama znowu powinna znale si w pozycji pionowej). Jeli nadgarstek bdzie rozluniony i napicie misni bdzie wystarczajce tylko do tego, aby zapobiec wypadniciu pałeczki, impet, z którym uderzy pałka w bben bdzie wystarczajcy, aby odbiła si ona od powierzchni bbna i powróciła razem z nadgarstkiem do pozycji startowej. Pełne uderzenia naley wiczy powoli z przerwami po kadym z nich, pocztkowo skupiajc si nad jedn rk (najpierw praw a potem lew). Aby upewni si, e gramy je prawidłowo spróbujmy powiedzie w dół w momencie wykonania uderzenia. Zanim spróbujemy powiedzie w gór, pałeczka ju bdzie w górze na swoim miejscu. Jeli powiemy w dół i uda nam si powiedzie w gór wykonujc pełne uderzenia, bdzie to oznacza, e wykonujemy je le. Pozycja startowa pałeczki powinna by moliwie jak najbardziej pionowa (na ile tylko pozwala nadgarstek), pałka powinna celowa prosto w sufit. Dziki wiczeniom, wraz

5 z upływem czasu nadgarstki stan si bardziej zwinne i elastyczne ni w pocztkowej fazie wicze. Nie naley si tym przejmowa. Rzut pałki w dół powinien by wykonany moliwie jak najszybszym ruchem i naley wiczy, aby był on z czasem coraz szybszy. Pamitajmy jednak, eby nie usztywnia przy tym chwytu pałki i nadgarstka. Wszystkie minie s rozlunione. Pałeczk trzymajmy jedynie z takim napreniem mini, aby nie pozwoli jej na wypadnicie z rki. Nie zatrzymujmy pałeczki dopóki nie odbije si ona swobodnie od powierzchni bbna i powróci na swoj startow pozycj (pozwólmy nadgarstkowi na ruch razem z pałeczk). W pocztkowym okresie wicze moe si zdarzy, e pałeczka bdzie wylatywała z dłoni. Jest to normalne i ustpi, gdy przyzwyczaimy nasze rce do pełnych uderze. UDERZENIA POŁÓWKI Wykonujemy je w ten sam sposób, co pełne uderzenia, przestrzegajc tych samych zasad. Zmienia si tylko wysoko, z której wykonujemy uderzenia (i na któr potem powraca odbita pałeczka). Uderzenia wykonujemy bowiem z wysokoci ok. 15 cm od powierzchni bbna. Rzucamy pałeczk z wysokoci 15 cm i pozwalamy jest swobodnie si odbi na t sam wysoko. Wtedy zatrzymujemy ruch nadgarstka. Wykonujemy to moliwie jak najszybciej i bdzie to naszym celem wicze (pamitamy jednoczenie o rozlunionych miniach). NISKIE UDERZENIA W uderzeniach tych wykorzystujemy te same reguły, co w uderzeniach pełnych i połówkach. Pałeczki bd uderza w werbel z wysokoci ok. 5 cm. Grajc wszystkie z poznanych uderze, naley pamita o tym, e jeli wykonujemy je prawidłowo, pałeczka nigdy sama nie zakoczy swojego ruchu, (jeli tak si dzieje, oznacza to, e nie wszystkie misnie s rozlunione, e za bardzo kurczowo jest trzymana). To grajcy, wykorzystujc jej naturalne odbicie od werbla, powinien zatrzyma j na podanej wysokoci zatrzymujc swój nadgarstek. Pełne uderzenia naley wiczy najpierw bardzo wolno, najpierw praw rk, potem lew. Powoli oznacza, e robimy due przerwy pomidzy uderzeniami, natomiast samo uderzenie musi by wykonane z błyskawiczn szybkoci. Nastpnie wiczymy uderzenia naprzemienne, póniej uderzenia podwójne i paradiddle. Pamitajmy, e głównym celem wiczenia pełnych uderze jest wzmocnienie siły, wytrzymałoci i elastycznoci nadgarstków. S one doskonałym wiczeniem rozgrzewajcym, przygotowujcym do grania z wykorzystaniem pełnej szybkoci bez nadwerania mini. Jeli rozgrzejesz si pełnymi uderzeniami, moesz powtórzy wszystkie wiczenia grajc szybciej przy wykorzystaniu uderze-połówek. Zwiksz tempo ponownie i wicz to samo grajc niskie uderzenia. Jeli jeste pocztkujcym perkusist, technika Gladstone a bdzie dla Ciebie łatwa do nauczenia. Jeli jeste zaawansowanym perkusist, który cały czas wykorzystywał technik góra-dół (czyli z zamachem przed uderzeniem), bdziesz musiał powici wicej czasu by pozby si złych nawyków. Aby osign niewiarygodn kontrol dynamiki bez napinania mini, wykorzystamy trzy rodzaje uderze: 1. Uderzenia w dół (z pozycji pełnego uderzenia do pozycji połówki ) oznaczone liter D,

6 2. Uderzenia w gór (z pozycji połówki do pozycji pełnego uderzenia) oznaczone liter G, 3. Uderzenia neutralne (czyli nasze połówki ) oznaczone liter N. UDERZENIA W DÓŁ (D) Uderzenie w dół zaczynamy z pozycji startowej pełnego uderzenia (celujemy pałk w sufit, główka pałki znajduje si na wysokoci 45 cm od powierzchni werbla), koczymy natomiast zatrzymujc pałeczk na wysokoci uderzenia-połówki (główka pałki na wysokoci 15 cm) odmiennie ni w pełnych uderzeniach, gdzie pozwalalimy pałce powróci na pozycj startow. Zatrzymanie pałki powinno nastpi w wyniku zatrzymania ruchu nadgarstka (wtedy zatrzyma si równie pałka), a nie poprzez cinicie pałeczki w dłoni, gdy spowoduje to niepotrzebne napicie mini. Pamitajmy, aby chwyt pałki był mocny tylko na tyle aby nie wypadła ona z dłoni. To, co czyni technik Gladstone a niewiarygodnie szybk to brak jakiegokolwiek napicia mini w ramionach, nadgarstkach i palcach. Po wykonaniu uderzenia w dół, aby go powtórzy t sam rk naley znowu ustawi j na wysokoci pełnego uderzenia przed jego wykonaniem (naley unika zamachów). Powtarzaj uderzenia jedn rk dopóki nie opanujesz pozycjonowania pałki (aby wyrzut był z pełnego uderzenia a koniec ruchu na wysokoci uderzenia-połówki, czyli START: 45 cm, STOP: 15 cm). UDERZENIA W GÓR (G) Wykonujemy je z wysokoci uderzenia-połówki (15 cm) i pozwalamy pałeczce odbi si swobodnie na wysoko pełnego uderzenia (45 cm). Gdy główka pałki osignie podan wysoko, zatrzymujemy nadgarstek. Naley zwróci uwag, aby pałka osignła pozycj wysz od startowej dziki odbiciu od powierzchni bbna a nie poprzez podniesienie pałeczki. Uderzenie naley zatem wykona z naleyt sił i moliwie najszybciej. Aby powtórzy uderzenie w gór, ustawiamy pałeczk w pozycji startowej (15 cm) i powtarzamy czynno. Jeli wykonujesz ju uderzenia w gór i uderzenia w dół, czas aby je połczy. Zacznij od uderzenia w dół z wysokoci 45 cm, zatrzymaj pałeczk na wysokoci 15 cm i nastpnie z tej wysokoci wykonaj uderzenie zatrzymujc pałk na wysokoci 45 cm. Te same reguły zastosuj do wysokoci uderze połówek i niskich uderze. W uderzeniu w dół punktem startowym bdzie wysoko 15 cm, punktem zatrzymania wysoko 5 cm. Uderzenie w gór wykonujemy z wysokoci 5 cm i zatrzymujemy na wysokoci 15 cm. Kolejnym krokiem jest wywiczenie uderze w dół z wysokoci pełnych uderze (45 cm) Przeledmy zatrzymaniem na wysokoci niskich uderze (5 cm) oraz analogicznie uderzenia przeledmy gór (Przeledmy wysokoci 5 cm na wysoko 45 cm). W uderzeniu tym musimy si troszeczk (ale naprawd troszeczk) poratowa wspomagajcym ruchem nadgarstka w gór (ze wzgldu na zbyt słabe odbicie od werbla, które nie gwarantuje osignicia wysokoci 45 cm)

7 PODSUMOWANIE Przeledmy jeszcze raz wszystkie poznane rodzaje uderze wykorzystywane w technice Gladstone a (w cm podano odległo główki pałeczki od powierzchni werbla): RODZAJ UDERZENIA START STOP 1. Pełne uderzenie 45 cm 45 cm 2. Uderzenie połówka 15 cm 15 cm 3. Niskie uderzenie 5 cm 5 cm 4. Uderzenie w dół 45 cm 15 cm (z pełnego do połówki ) 5. Uderzenie w dół 15 cm 5 cm (z połówki do niskiego ) 6. Uderzenie w dół 45 cm 5cm (z pełnego do niskiego ) 7. Uderzenie w gór 15 cm 45 cm (z połówki do pełnego 8. Uderzenie w gór 5 cm 15 cm (z niskiego do połówki ) 9. Uderzenie w gór (z niskiego do pełnego 5 cm 45 cm Kade z tych uderze naley wiczy osobno, zwracajc uwag na odpowiednie pozycjonowanie pałeczek. Bardzo wane jest kontrolowanie wysokoci, na których zatrzymujemy pałeczk. Pamitaj, e kade napicie mini wpływa na wolniejsze ruchy i wtedy technika Gladstone a traci sens. Bd szybki na tyle na ile moesz. Zawsze uderzaj pałeczkami ruchem w dół moliwie jak najszybciej. Ta szybko jest pomocna, aby nadgarstek podał z powrotem w gór za odbit od werbla pałk. Nie przejmuj si, jeli w pocztkowych wiczeniach od czasu do czasu pałeczka wyleci z dłoni.