PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA. Z JĘZYKA POLSKIEGO dla klas IV VI

Transkrypt

1 PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO dla klas IV VI I. CEL OCENIANIA: Celem oceniania jest gromadzenie informacji na temat postępów ucznia w zakresie: słuchania i rozumienia tekstów, czytania i rozumienia tekstów (w tym lektur), pracy z tekstem literackim i innymi tekstami kultury (film, teatr, malarstwo, muzyka poważna i popularna, radio, telewizja, prasa, komiks, reklama) oraz korzystania z tekstów informacyjnych, tworzenia tekstów mówionych: indywidualna wypowiedź, rozmowa, dyskusja, opowiadanie twórcze i odtwórcze, opis, sprawozdanie, realizacja głosowa tekstów mówionych (recytacja, inscenizacja) tworzenia tekstów pisanych i form wypowiedzi: plan, streszczenie, opowiadanie, opis (dzieła sztuki, krajobrazu, postaci literackiej i rzeczywistej, przedmiotu), charakterystyka, sprawozdanie, pamiętnik, dialog i in. zaproszenie, list prywatny i oficjalny, ogłoszenie, instrukcja, tekst reklamowy, notatka, przepis i in. nauki o języku: składnia fleksja (czasownik, rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, zaimek, przysłówek, przyimek i spójnik) słowotwórstwo, fonetyka, ortografii, interpunkcji i poprawności językowej. Ocenianie ma pomóc uczniowi rozpatrywać i rozumieć swoje mocne i słabe strony oraz ukierunkować go do dalszej pracy, rodzicom (opiekunom) dostarczyć informacji o postępach dziecka, nauczycielowi dać informację o efektywności jego nauczania, właściwego doboru materiałów, metod i sposobów nauczania. II. SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCEN Stopień celujący otrzymuje uczeń, który: - posiada i potrafi wykorzystać wiedzę wykraczającą poza program, - wykazuje się znajomością różnych tekstów kultury, - samodzielnie i w oryginalny sposób rozwiązuje problemy i ćwiczenia o dużym stopniu trudności, - czyta biegle i ze zrozumieniem teksty literackie, potrafi interpretować teksty przewidziane w programie, uzasadnia własną interpretację tekstu, - potrafi przygotować twórczą i oryginalną recytację, inscenizację, - w mowie i piśmie posługuje się bogatym słownictwem i poprawnym językiem, w swoich wypowiedziach stosuje różnorodne konstrukcje składniowe, - swobodnie posługuje się wszystkimi przewidzianymi w programie nauczania formami wypowiedzi, - aktywnie uczestniczy w lekcji i zajęciach pozalekcyjnych związanych z językiem polskim lub samodzielnie rozwija swoje uzdolnienia, - tworzy różne teksty zgodnie z kryteriami, ciekawe pod względem treści i stylu, bezbłędne językowo, - zna i poprawnie stosuje reguły ortograficzne i interpunkcyjne, - regularnie odrabia prace domowe i zadania dodatkowe, - systematycznie i z dużym zaangażowaniem pracuje podczas zajęć języka polskiego, zawsze starannie przygotowuje się do zajęć, - systematycznie pracuje w czasie pracy samodzielnej, wykazuje się aktywnością i pomysłowością twórczą,

2 - przejawia zainteresowanie przedmiotem; bierze udział w konkursach przedmiotowych, osiągając wysokie wyniki, - potrafi efektywnie zaplanować lub poprowadzić pracę w zespole, umiejętnie podejmować decyzje, interpretować wyniki, porządkować informacje oraz kojarzyć i łączyć wiadomości z różnych dziedzin, - starannie prowadzi zeszyt przedmiotowy. Stopień bardzo dobry otrzymuje uczeń, który: - opanował pełen zakres wiedzy i umiejętności objętych programem nauczania, - samodzielnie rozwiązuje zadania i problemy o znacznym stopniu trudności w sposób twórczy, - czyta bardzo dobrze pod względem technicznym, rozumie przeczytany tekst, wnioskuje na jego podstawie, podejmuje próby samodzielnej interpretacji, z łatwością wyszukuje potrzebne informacje, - formułuje różne teksty pisane i mówione zgodnie z kryteriami i poprawnie językowo, - biegle posługuje się różnymi źródłami informacji, - przygotowuje ciekawe prezentacje, recytacje i inscenizacje, - w wypowiedziach ustnych i pisemnych prezentuje bogaty zasób słownictwa, poprawną składnię i styl, - dobrze zna reguły ortograficzne i interpunkcyjne, nie popełnia błędów ortograficznych i interpunkcyjnych, - świadomie i prawidłowo stosuje w praktyce wiadomości gramatyczne i terminy teoretycznoliterackie przewidziane w programie nauczania, - cechuje się aktywnością podczas zajęć, - potrafi efektywnie pracować w zespole lub zaplanować, kierować jego pracą, - jest systematyczny i samodzielny w pracy na lekcjach i w domu, Stopień dobry otrzymuje uczeń, który: - opanował zakres umiejętności i wiadomości wynikający z programu nauczania w danej klasie z niewielkimi brakami, - zdobyte wiadomości potrafi wykorzystać do samodzielnego wykonywania zadań teoretycznych i praktycznych o stopniu trudności wykraczającym poza wymagania podstawowe, trudniejsze z pomocą nauczyciela - czyta płynnie, wyraziście, dobrze rozumie przeczytany tekst, wyjaśnia jego sens, samodzielnie potrafi znaleźć w tekście potrzebne informacje, - formułuje przewidziane programem wypowiedzi pisemne i ustne zgodnie z kryteriami, popełniając sporadycznie błędy językowe, - na ogół prawidłowo stosuje w praktyce wiadomości gramatyczne i terminy teoretycznoliterackie przewidziane w programie nauczania, - dobrze zna reguły ortograficzne i interpunkcyjne, na ogół stosuje je w swoich wypowiedziach, - jest systematyczny w pracy, terminowo i starannie wykonuje zlecone zadania, - stara się być aktywny podczas lekcji jęz. polskiego, - potrafi współpracować w grupie, - dość starannie prowadzi zeszyt przedmiotowy.

3 Stopień dostateczny otrzymuje ją uczeń, który: - opanował wiadomości i umiejętności na poziomie podstawowym wymagań określonym przez podstawę programową, - stosuje wiadomości w typowych zadaniach teoretycznych i praktycznych, - ma problemy z samodzielnym wykorzystaniem wiadomości, trudniejsze problemy i ćwiczenia rozwiązuje przy pomocy nauczyciela, - czyta poprawnie pod względem technicznym, dosłownie rozumie przeczytany tekst, - ma raczej ubogi zasób słownictwa, ale formułuje wypowiedzi pisemne i ustne zgodnie z podstawowymi kryteriami, popełniając czasem błędy różnego typu, - zna reguły ortograficzne, jednak nie zawsze stosuje je w swych wypowiedziach; popełnia błędy, - na ogół poprawnie i terminowo wykonuje zadania, odrabia obowiązkowe prace domowe, - współpracuje w zespole, realizuje powierzone zadania, - stara się być aktywny podczas zajęć, - dość starannie prowadzi zeszyt przedmiotowy. Stopień dopuszczający otrzymuje uczeń, który: - opanował umiejętności i wiadomości zaledwie na poziomie wymagań koniecznych, niezbędnych w dalszej edukacji, - potrafi przy pomocy nauczyciela rozwiązać proste zadania praktyczne i teoretyczne, - słabo czyta pod względem technicznym, ale rozumie przeczytany tekst, - ma znaczne trudności z formułowaniem wypowiedzi pisemnych i ustnych zgodnie z ustalonymi kryteriami, ma bardzo ubogi zasób słów, popełnia liczne błędy językowe, - nie zna reguł ortograficznych, popełnia liczne błędy ortograficzne i interpunkcyjne, - w miarę systematycznie prowadzi zeszyt przedmiotowy, ale nie zawsze wykonuje zadania domowe, - jest bierny podczas lekcji, niechętnie wykonuje zlecone zadania, - podejmuje współpracę w zespole niechętnie, - nie zawsze korzysta z możliwości poprawy słabych ocen. Stopień niedostateczny otrzymuje uczeń, który: - nie opanował umiejętności i wiadomości niezbędnych do dalszego zdobywania wiedzy, - nie potrafi wykonać zadań o elementarnym stopniu trudności, nawet przy pomocy nauczyciela, - czyta niepoprawnie, nie rozumie sensu przeczytanego tekstu, - nie nabył podstawowych sprawności językowych niezbędnych w dalszej edukacji, - nie buduje poprawnie zdań i wymaganych form wypowiedzi zgodnie z kryteriami oraz regułami ortograficznymi i interpunkcyjnymi,

4 - nie wykazuje żadnej aktywności ani chęci do nauki, - nie prowadzi systematycznie zeszytu, - jest bierny, niechętnie i niedbale wykonuje zlecone zadania, nie przygotowuje się do zajeć, - nie korzysta z możliwości poprawy sprawdzianów i prac klasowych ani innych form pomocy ze strony nauczyciela. III. SPOSOBY SPRAWDZANIA WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI UCZNIÓW ORAZ ZASADY POPRAWY OCENY FORMY SPRAWDZANIA WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI: 1. Prace klasowe na jednej lub dwóch godzinach lekcyjnych, obejmują prace twórcze uczniów, sprawdzające stopień opanowania poznanych form wypowiedzi pisemnych. Uczniowie otrzymują kilka tematów do wyboru piszą na jeden wybrany temat. Praca powinna zawierać kryteria oceny odpowiednie do wybranej formy wypowiedzi. Są obowiązkowe, zapowiadane uczniom i wpisywane do dziennika z tygodniowym wyprzedzeniem. Sprawdzane w ciągu dwóch tygodni. Częstotliwość raz na semestr 2. Sprawdziany wiadomości przeprowadzane są po omówieniu określonej partii materiału (np. jednego działu w podręczniku). Są obowiązkowe, zapowiadane uczniom i wpisywane do dziennika z tygodniowym wyprzedzeniem. Uczniowie znają zakres materiału przewidzianego na sprawdzianie. Poprzedzone są lekcją powtórzeniową. Sprawdziany oceniane są według systemu punktowego: powyżej 100% - celujący % - + bardzo dobry 89 97% - bardzo dobry 85 88% - +dobry 73 84% - dobry 67 72% - +dostateczny 50 66% - dostateczny 44 49% - +dopuszczający 30 43% - dopuszczający 0 29% - niedostateczny Sprawdzane w ciągu dwóch tygodni. Częstotliwość dwa razy w semestrze

5 3. Klasówki obejmują materiał z 3-5 ostatnich lekcji lub dotyczą znajomości treści lektury. Są obowiązkowe, zapowiadane uczniom i wpisywane do dziennika z tygodniowym wyprzedzeniem. Uczniowie znają zakres materiału przewidzianego na klasówce. Trwają ok. 25 min. Oceniane wg systemu punktowego jak wyżej. Częstotliwość ok. 4 w semestrze 4. Kartkówki obejmują materiał z trzech ostatnich lekcji, nie są zapowiadane. Trwają ok. 15 min. Oceniane wg systemu punktowego jak wyżej. Częstotliwość ok. 5 w semestrze 5. Dyktanda przeprowadza się po wprowadzeniu i utrwaleniu określonych zasad ortograficznych i interpunkcyjnych oraz doraźnie. Są zapowiadane z ok. tygodniowym wyprzedzeniem. Dyktanda są oceniane następująco: celujący bezbłędnie bardzo dobry 1 błąd zasadniczy (= 3 bł. int. = 3 bł. drugorzędne) dobry 2-3 błędy dostateczny 4-5 błędów dopuszczający 6-7 błędów niedostateczny 8 i więcej błędów 6. Praca domowa kontrolowana na bieżąco. Prace domowe mogą być pisemne, ustne lub mogą polegać na przygotowaniu określonych materiałów potrzebnych na lekcję. Prace mogą być krótkie i długoterminowe. Brak pracy domowej (krótkiej) zaznaczany jest minusem. Uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną za trzy minusy. Za brak pracy domowej zadanej na dłuższy czas uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. 7. Prowadzenie zeszytu przedmiotowego (ew. zeszytu ćwiczeń) ocenie (10 dowolnie wybranych notatek) podlega: staranność prowadzenia zeszytu, jego estetyka (pismo, podkreślone tematy, używanie kolorowych długopisów do zapisywania ważnych uwag, zapis dat i numeracji lekcji), ortografia i interpunkcja, sumienne sporządzanie notatek, sumienne odrabianie prac domowych.

6 Uczeń nieobecny ma obowiązek uzupełnić brakujące wpisy i zadania. Częstotliwość raz w semestrze 8. Wypowiedzi ustne to udział i przygotowanie ucznia do zajęć oraz spójna odpowiedź na pytania nauczyciela. W wypowiedzi ocenie podlega: znajomość zagadnienia, samodzielność wypowiedzi, kultura języka, precyzja, jasność, oryginalność ujęcia tematu. 9. Aktywność na lekcji uczniowie za aktywność na lekcji będą otrzymywać plusy. 5 plusów bardzo dobry. 10. Praca w zespole ocenę za pracę w grupie może otrzymać cały zespół lub indywidualny uczeń. Ocenie podlega: planowanie i organizacja pracy grupowej, efektywne współdziałanie, wywiązywanie się z powierzonych ról, rozwiązywanie problemów w sposób twórczy. 11. Recytacja uczniowie przygotowują recytację fragmentu prozy lub utworu poetyckiego. Kryteria oceny recytacji: zgodność z tekstem, płynność recytacji (bez poprawek, czekania na podpowiedź), przestrzeganie znaków przestankowych, dostosowanie tempa recytacji i barwy głosu do treści oraz nastroju wybranego fragmentu, gesty i mimika. Spełnienie pierwszego kryterium: dopuszczający Spełnienie pierwszego i drugiego kryterium: dostateczny Spełnienie kryteriów 1-3: dobry Spełnienie kryteriów 1-4: bardzo dobry Spełnienie kryteriów 1-5: celujący

7 12. Prace pisemne twórcze - badają umiejętność redagowania różnych form wypowiedzi pisemnych. Ocenie podlega: zrozumienie tematu, znajomość opisywanych zagadnień, sposób prezentacji, znajomość danej formy wypowiedzi, poprawność językowa, ortograficzna i interpunkcyjna, konstrukcja pracy i jej forma graficzna. 13. Głośne czytanie uczniowie przygotowują do głośnego czytania wydany przez nauczyciela tekst. Ocenie podlega: płynność czytania (opanowanie tekstu), właściwe tempo czytania (dostosowane do sytuacji ukazanej w tekście, przestrzeganie znaków przestankowych), wyraźne czytanie (uczeń jest słyszany i rozumiany), wyraziste czytanie (uczeń dostosowuje sposób czytania do sytuacji ukazanej w tekście, głosem wyraża uczucia, zaciekawia, wzrusza itp.) 14. Badania wyników nauczania i próbne sprawdziany kompetencji ZASADY POPRAWY OCEN Prace klasowe, sprawdziany i klasówki ocenione na niedostateczny mogą być poprawione powtórnie w przeciągu dwóch tygodni, a uzyskana z nich ocena wpisywana jest jako kolejna w dzienniku. Poprawa prac klasowych jest dobrowolna, dotyczy tylko ocen niedostatecznych i musi się odbyć w ciągu dwóch tygodni od daty rozdania prac. Uczeń poprawia ją tylko raz. O poprawę sprawdzianu wnioskuje uczeń. Termin i formę poprawy ustala nauczyciel, informując o niej ucznia. Każdy stopień uzyskany podczas poprawiania pracy klasowej wpisuje się do dziennika obok pierwszego stopnia z tego sprawdzianu. IV. SPOSOBY INFROMOWANIA UCZNIÓW I RODZICÓW O INDYWIDUALNYCH OSIĄGNIĘCIACH O uzyskiwanych ocenach uczniowie będą informowani na bieżąco. Sprawdzone i ocenione pisemne prace kontrolne uczeń i jego rodzice (prawni opiekunowie) otrzymują do wglądu wg poniższych zasad:

8 uczniowie zapoznają się z poprawionymi pracami pisemnymi w szkole po rozdaniu ich przez nauczyciela; rodzice uczniów mają wgląd do poprawionych prac pisemnych swoich dzieci na terenie szkoły po ustaleniu terminu z nauczycielem uczącym danego przedmiotu; na życzenie rodziców, za pośrednictwem ucznia, nauczyciel wykonuje odpłatną kserokopię sprawdzianu i udostępnia ją rodzicom na stałe, odnotowując na oryginale pracy pisemnej fakt przekazania kopii. Rodzice maja prawo do zapoznania się z ocenami: na zebraniach klasowych i dyżurach nauczycielskich, w trakcie zapraszania rodziców do szkoły, wówczas gdy dziecko dostało słabe oceny, V. KONTRAKT MIĘDZY NAUCZYCIELEM A UCZNIAMI: Zawierany jest między uczniami klas IV VI a nauczycielem języka polskiego i dotyczy sposobu oceniania (zgodny ze statutem szkoły). 1. System oceniania oparty jest na zasadzie sprawiedliwości i jawności. 2. Ocenie podlegają następujące obszary aktywności: prace klasowe, sprawdziany, klasówki, kartkówki, dyktanda, prace domowe, wypowiedzi ustne, aktywność, zeszyt przedmiotowy, recytacja tekstów, czytanie, prace dodatkowe (udział w konkursach, akademiach, inscenizacjach, prace projektowe). 3. Informacje o terminie, formie i zakresie planowanych sprawdzianów i dyktand podawane są z przynajmniej tygodniowym wyprzedzeniem. Powinny być odnotowane w dzienniku lekcyjnym. Są sprawdzane w terminie 2 tygodni. 4. Jeżeli uczeń nie pisał sprawdzianu/pracy klasowej w określonym terminie, ma obowiązek to uczynić w ciągu 2 tygodni od momentu powrotu do szkoły. 5. Ocenę niedostateczną z pracy klasowej/sprawdzianu uczeń może poprawić w terminie 14 dni od oddania prac. Nauczyciel wpisuje do dziennika dwie oceny: z pracy klasowej i poprawy. 6. Kartkówki mogą być niezapowiedziane i nie podlegają poprawie. Są sprawdzane w terminie jednego tygodnia. 7. Jeżeli nauczyciel stwierdzi, że praca domowa została odpisana, lub że uczeń podczas pracy klasowej/ sprawdzianu/kartkówki itp. nie pracuje samodzielnie, otrzymuje ocenę niedostateczną bez możliwości poprawy. 8. Uczeń zgłasza nauczycielowi nieprzygotowanie do zajęć na początku lekcji. Za nieprzygotowanie uznawane jest także brak podręczników, zeszytu i przyborów. Uczeń ma prawo być dwukrotnie w ciągu semestru nieprzygotowany do lekcji bez podania przyczyny (nie dotyczy zapowiedzianych sprawdzianów). 9. Uczeń nieusprawiedliwiony i nieprzygotowany otrzymuje ocenę niedostateczną. 10. Nie ocenia się ucznia znajdującego się w trudnej sytuacji losowej oraz przez 3 dni po dłuższej, usprawiedliwionej nieobecności w szkole. 11. Uczeń nieobecny dłuższy czas w szkole jest zobowiązany do nadrobienia zaległości i uzupełnienia zeszytu oraz zeszytu ćwiczeń. 12. Nauczyciel ocenia pracę grupową uczniów. W zależności od wkładu pracy, dziecko może uzyskać ocenę lub plusa. 13. Nauczyciel nagradza aktywność uczniów podczas zajęć oceną, plusem lub pochwałą.

9 14. Uczeń otrzymuje ocenę semestralną i roczną za całokształt swojej pracy. Ocena semestralna i roczna nie jest średnią ocen cząstkowych. VI. WYPOSAŻENIE UCZNIA Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego, Zeszyt ćwiczeń podręcznik do nauki o języku, Zeszyt przedmiotowy w linie z marginesem, Brudnopis lub luźne kartki umieszczone za okładką w zeszycie przedmiotowym, Pióro lub długopis, kolorowe długopisy, ołówek, gumka Podręczny słownik ortograficzny (wskazany),,zeszyt lektur (do samodzielnego opracowania przeczytanych książek) - nieobowiązkowy. Kryteria ocen na koniec semestru (wersja dla ucznia) Szóstkę, czyli ocenę celującą otrzymasz, jeżeli: - potrafisz samodzielnie rozwiązywać trudne problemy i zadania, - czytasz nie tylko lektury obowiązkowe, - posiadasz wiedzę wykraczającą poza program klasy, - potrafisz napisać ciekawą i oryginalną pracę,

10 - piszesz i wypowiadasz się poprawnym i bogatym językiem, - błędy ortograficzne popełniasz tylko w bardzo trudnych wyrazach, - aktywnie uczestniczysz w lekcji i zajęciach związanych z językiem polskim, - zawsze odrabiasz prace domowe, także nieobowiązkowe, - kulturalnie zachowujesz się na lekcji, - bardzo starannie prowadzisz zeszyt, - z większości sprawdzianów otrzymałeś szóstkę lub piątkę. Piątkę, czyli ocenę bardzo dobrą otrzymasz, jeżeli: - samodzielnie rozwiązujesz większość zadań, - zawsze masz przeczytane lektury i jesteś przygotowany do lekcji, - opanowałeś materiał omawiany na lekcjach, - potrafisz pisać i mówić poprawnie, masz bogate słownictwo, - bardzo rzadko popełniasz błędy ortograficzne, - często odrabiasz także nieobowiązkowe prace, - kulturalnie zachowujesz się w czasie lekcji, - starannie prowadzisz zeszyt, - z większości sprawdzianów otrzymałeś piątki. Czwórkę, czyli ocenę dobrą otrzymasz, jeżeli: - potrafisz samodzielnie rozwiązać łatwiejsze problemy i zadania, trudniejsze z niewielką pomocą nauczyciela, - czytasz lektury, - masz tylko niewielkie braki w posiadanej wiedzy, - w wypowiedziach ustnych i pracach pisemnych popełniasz niewiele błędów, - zawsze odrabiasz obowiązkowe prace domowe, czasem też dodatkowe, - na lekcji jesteś skoncentrowany, nie przeszkadzasz kolegom i nauczycielowi, - prowadzisz starannie zeszyt, - z większości sprawdzianów otrzymałeś czwórki. Trójkę, czyli ocenę dostateczną otrzymasz, jeżeli : - rozwiązujesz samodzielnie proste zadania, - opanowałeś najważniejsze wiadomości, - czasami zdarza ci się nie przeczytać lektury na czas, - budujesz proste wypowiedzi, twój zasób słownictwa nie jest bogaty, - odrabiasz obowiązkowe prace domowe, - często rozmawiasz na lekcji,

11 - z większości sprawdzianów otrzymałeś trójki. Dwójkę, czyli oceną dopuszczającą otrzymasz, jeżeli: - proste zadania wykonujesz przy pomocy nauczyciela, - masz duże braki w wiedzy, - często nie zdążasz przeczytać lektury, - popełniasz dużo błędów w pracach pisemnych i wypowiedziach ustnych, nie potrafisz budować poprawnych zdań, masz bardzo ubogie słownictwo, - często nie masz pracy domowej, - rzadko jesteś skoncentrowany na lekcji, - nie pracujesz systematycznie w czasie pracy własnej, - z większości sprawdzianów otrzymałeś dwójki. Jedynkę, czyli ocenę niedostateczną otrzymasz, jeżeli: - nawet z pomocą nauczyciela nie potrafisz rozwiązać prostego zadania, - nie wykazujesz chęci do nauki, - nie czytasz lektur, - nie potrafisz budować poprawnych wypowiedzi, - nie znasz zasad ortografii, - nie pracujesz w czasie pracy własnej, - nie prowadzisz zeszytu, - rozmawiasz w czasie lekcji, przeszkadzasz kolegom i nauczycielowi, - z większości sprawdzianów otrzymałeś jedynki.