2011 Sprawozdanie z działalności Geschäftsbericht

Transkrypt

1 2011 Sprawozdanie z działalności Geschäftsbericht Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży des Deutsch-Polnischen Jugendwerks

2 2 Spis treści Wydawca: Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (PNWM) Redakcja: Anna Gibek, Anke Papenbrock Opracowanie graficzne: Giraffe Werbeagentur GmbH, Frankfurt nad Odrą Druk: Standruk, Lublin Zdjęcia: Jens Bösenberg, Paweł Duma, Julia Dunin-Brzezińska, Dieter Klein, Danny Kurz, Ewa Łowżył, Łukasz Nowakowski, archiwum zdjęć PNWM, Seweryn Chlebiński Copyright: Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży Wszystkie prawa zastrzeżone ISBN: Warszawa, maj Od wydawcy 4 2. Kalendarium projektów własnych Polsko-Niemieckiej 6 Współpracy Młodzieży oraz projektów partnerskich z udziałem PNWM 3. Priorytety tematyczne PNWM. Projekty modelowe Priorytet tematyczny roku 2011: 20-lecie Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży 3.2 Kwalifikacja w polsko-niemieckiej wymianie młodzieży 3.3 Edukacja historyczno-polityczna Edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju Projekty modelowe Projekty skierowane do opinii publicznej Wspieranie pozaszkolnej i szkolnej wymiany młodzieży Statystyka Składanie wniosków online Publikacje Nowe publikacje Publikacje PNWM Gremia 44

3 3 1. Editorial 5 2. Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW. Modellprojekte 3.1 Themenschwerpunkt 2011: 20 Jahre Deutsch-Polnisches Jugendwerk 3.2 Qualifizierung im deutsch-polnischen Jugendaustausch 3.3 Historisch-Politische Bildung Bildung für nachhaltige Entwicklung Modellprojekte Projekte für die breite Öffentlichkeit Inhaltsverzeichnis Herausgeber: Deutsch-Polnisches Jugendwerk (DPJW) Redaktion: Anke Papenbrock, Anna Gibek Graphische Gestaltung: Giraffe Werbeagentur GmbH, Frankfurt (Oder) Druck: Standruk, Lublin Fotos: Jens Bösenberg, Paweł Duma, Julia Dunin-Brzezińska, Dieter Klein, Danny Kurz, Ewa Łowżył, Łukasz Nowakowski, Fotoarchiv DPJW, Seweryn Chlebiński Copyright: Deutsch-Polnisches Jugendwerk Alle Rechte vorbehalten 4. Förderung von außerschulischem und schulischem Jugendaustausch 37 ISBN: Potsdam, Mai Statistik Online-Antragstellung Publikationen Neue Publikationen Publikationen des DPJW Gremien 45

4 4 Od wydawcy Drodzy Czytelnicy, rok 2011 miał dla Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży szczególne znaczenie. PNWM obchodziła jubileusz 20-lecia, który rozpoczął się uroczystym wręczeniem wyróżnienia Dobry Sąsiad dla wybranych spośród zaangażowanych od wielu lat partnerów. Patroni PNWM prezydenci Polski i Niemiec zaszczycili swoją obecnością uroczystość jubileuszową w Berlinie. Obchody jubileuszu w Warszawie uświetniło przemówienie Tadeusza Mazowieckiego, pierwszego niekomunistycznego premiera Polski i pomysłodawcy PNWM. 1. Od wydawcy Rozgłos i uznanie, z jakim spotkały się akcje jubileuszowe Dobry Sąsiad i dzień.de I der-tag.pl, stanowiło niepodważalny dowód na to, jak ważnym jest umożliwienie organizatorom spotkań młodzieży zaprezentowania na forum swoich pomysłów oraz publiczne uhonorowanie ich zaangażowania. W ubiegłych dwudziestu latach PNWM stale wychodziła naprzeciw zmieniającym się wymaganiom i aktualizowała obszary tematyczne swoich działań na rzecz polsko-niemieckiej wymiany młodzieży. Priorytetem tematycznym najbliższych lat pracy PNWM jest edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju. W 2011 roku dzięki wsparciu PNWM zrealizowano ponad 3000 projektów. Organizatorom tych projektów PNWM umożliwiła udział w łącznie 32 forach i seminariach oraz opublikowała cztery nowe tytuły podręczników. W bieżącym roku sprawozdawczym PNWM dysponowała łączną kwotą 8,95 mln euro, z czego 5 mln euro pochodziło ze środków Republiki Federalnej Niemiec, a 16,5 mln złotych, co odpowiada około 3,95 mln euro, ze środków Rzeczpospolitej Polskiej. Na kolejnych stronach raportu rocznego znajdą Państwo szczegółowe informacje na temat pracy PNWM w trakcie roku jubileuszowego. Życzymy Państwu interesującej lektury. Po ponad pięciu latach dobiegł końca program praktyk dla przyszłych pracowników placówek edukacyjnych. Trzymiesięczne pobyty za granicą dla ponad pięćdziesięciu młodych Polaków i Niemców zorganizowane były przy wsparciu unijnego programu Leonardo da Vinci.

5 Editorial 5 Liebe Leserinnen und Leser, für das Deutsch-Polnische Jugendwerk war das Jahr 2011 von besonderer Bedeutung. Das Jugendwerk wurde 20 und hat diesen Jahrestag mit der Auszeichnung Guter Nachbar für langjährige Engagierte, mit neuen Projekten und mit zwei großen Festveranstaltungen begangen. Die beiden Schirmherren des Jugendwerks, die Präsidenten Deutschlands und Polens, waren Ehrengäste beim Festakt in Berlin. Bei der Feierstunde in Warschau hielt der erste polnische Premier nach dem politischen Wandel und einer der Ideengeber für das DPJW, Tadeusz Mazowiecki, die Festansprache. Die große Resonanz auf die Jubiläumsaktionen Guter Nachbar und dzień.de der-tag.pl hat gezeigt, wie wichtig es ist, den Organisatoren von Jugendbegegnungen ein Forum zur Präsentation ihrer Ideen zu geben und ihr Engagement öffentlich zu würdigen. Nach mehr als fünf Jahren ging das Praktikumsprogramm für Nachwuchskräfte der Bildungsarbeit zu Ende. Die dreimonatigen Auslandsaufenthalte für mehr als 50 junge Polen und Deutsche wurden aus dem EU-Programm Leonardo da Vinci gefördert. In den vergangenen 20 Jahren hat sich das DPJW stets den sich ändernden inhaltlichen Herausforderungen gestellt und immer wieder neue Themen für den deutsch-polnischen Jugendaustausch erschlossen. Für die kommenden Jahre wird die Bildung für nachhaltige Entwicklung ein Arbeitsschwerpunkt des Jugendwerks sein hat das DPJW durch seine Förderung mehr als 1. Editorial 3000 Projekte ermöglicht. Für die Organisatoren dieser Projekte hat es 32 Foren und Seminare organisiert und vier neue Handreichungen vorgelegt. Insgesamt verfügte das DPJW im Berichtsjahr über 8,95 Mio. Euro. Davon trug die Bundesrepublik Deutschland 5 Mio. Euro und die Republik Polen 16,5 Mio. Złoty, was rund 3,95 Mio. Euro entspricht. Auf den folgenden Seiten erhalten Sie einen Einblick in unsere Arbeit im Jubiläumsjahr. Wir wünschen viel Freude beim Lesen.

6 6 Kalendarium projektów własnych Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży oraz projektów partnerskich z udziałem PNWM 2011 Kalendarium Styczeń Köln (Kolonia) Düsseldorf szkolenie w zakresie nowego oprogramowania dotyczącego wspierania oraz szkolenie na temat kontroli projektów dla jednostek centralnych uczestnicy: pracownicy jednostek centralnych Berlin spotkanie robocze dotyczące cyklu animacji językowej Zip-Zap uczestnicy: koordynatorzy i trenerzy warsztatów z animacji językowej Zip-Zap Luty Frankfurt (Oder) (Frankfurt nad Odrą) i Słubice Wojna, Biografia i Pamięć warsztaty dla animatorów polsko-niemieckiej wymiany młodzieży uczestnicy: animatorzy wymiany młodzieży Warszawa szkolenie na temat kontroli projektów dla jednostek centralnych uczestnicy: pracownicy jednostek centralnych Warszawa szkolenie dla jednostek centralnych z księgowości i rachunkowości przy rozliczaniu dotacji PNWM uczestnicy: pracownicy jednostek centralnych Warszawa szkolenie w zakresie nowego oprogramowania dla jednostek centralnych uczestnicy: pracownicy jednostek centralnych Bonn Wymiana na 6! uczestnicy: nauczyciele z Niemiec Konstancin-Jeziorna k. Warszawy ABC PNWM - repetytorium uczestnicy: nowi wnioskodawcy z Polski oraz polskie podmioty wymagające szczególnego wsparcia przy planowaniu i realizowaniu projektów

7 Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks Kalendarium JANUAR Köln Düsseldorf Einführungskurse zur neuen Fördersoftware und Schulung zur Kontrolle von Projekten für Zentralstellen Zielgruppe: Mitarbeiterinnen und Mitarbeiter von Zentralstellen Berlin Arbeitstreffen zur Sprachanimationsreihe Zip-Zap Zielgruppe: Koordinatorinnen und Koordinatoren, Trainerinnen und Trainer der Zip-Zap -Workshops zur Sprachanimation Februar Frankfurt (Oder) und Słubice Krieg, Biografie und Erinnerung Methodenworkshop für Multiplikatoren des deutsch-polnischen Jugendaustauschs Zielgruppe: Multiplikatorinnen und Multiplikatoren des Jugendaustauschs Warszawa (Warschau) Schulung zur Kontrolle von Projekten für Zentralstellen Zielgruppe: Mitarbeiterinnen und Mitarbeiter von Zentralstellen Warszawa (Warschau) Schulung für Zentralstellen zu Buchhaltung und Buchführung bei der Abrechnung von DPJW-Fördermitteln Zielgruppe: Mitarbeiterinnen und Mitarbeiter von Zentralstellen Warszawa (Warschau) Einführungskurse zur neuen Fördersoftware für Zentralstellen Zielgruppe: Mitarbeiterinnen und Mitarbeiter von Zentralstellen Bonn Austausch Sehr gut! Zielgruppe: Lehrkräfte aus Deutschland Konstancin-Jeziorna k. Warszawy (Konstancin- Jeziorna bei Warschau) ABC DPJW für Wieder-/Einsteiger Zielgruppe: Erstantragsteller aus Polen sowie Organisatorinnen und Organisatoren von Jugendbegegnungen, die noch Unterstützung bei der Planung und Durchführung von Projekten benötigen

8 8 Kalendarium projektów własnych Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży oraz projektów partnerskich z udziałem PNWM 2011 Kalendarium Luty Stuttgart Targi Edukacyjne Didacta 2011 uczestnicy: nauczyciele, animatorzy, zwiedzający partnerzy: Biuro ds. Międzynarodowej Pracy z Młodzieżą Republiki Federalnej Niemiec (IJAB Fachstelle für Internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e.v.), Urząd ds. Pedagogicznych Wymiany przy Sekretariacie Konferencji Ministrów Oświaty (KMK; Pädagogischer Austauschdienst PAD), Francusko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (Deutsch-Französisches Jugendwerk DFJW), Fundacja Rosyjsko-Niemiecka Wymiana Młodzieży (Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch / Stiftung DRJA) Marzec Łagów, województwo lubuskie Pierwsze kroki uczestnicy: nauczyciele (przede wszystkim początkujący), zainteresowani organizacją polsko- -niemieckich spotkań młodzieży Krzyżowa Z dwóch zrób trzy: jak organizować szkolne projekty wymiany trójstronnej? uczestnicy: nauczyciele z Polski, Niemiec i Ukrainy Warszawa szkolenie w zakresie nowego oprogramowania dla jednostek centralnych uczestnicy: pracownicy jednostek centralnych Święta Katarzyna, województwo świętokrzyskie Pierwsze kroki uczestnicy: nauczyciele (przede wszystkim początkujący), zainteresowani organizacją polsko- -niemieckich spotkań młodzieży Kwiecień Bad Muskau (Mużaków) V. Polsko-Niemieckie Forum Partnerstw Szkolnych uczestnicy: nauczyciele szkół partnerskich

9 Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks Kalendarium Februar Stuttgart Didacta 2011 Zielgruppe: Lehrerinnen und Lehrer, Multiplikatorinnen und Multiplikatoren, breite Öffentlichkeit Partner: IJAB Fachstelle für internationale Jugendarbeit, Pädagogischer Austauschdienst (PAD), Deutsch-Französisches Jugendwerk (DFJW), Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch (DRJA) märz Łagów, Woiwodschaft Lubuskie (Lebuser Land) Erste Schritte Zielgruppe: Lehrerinnen und Lehrer (vor allem Berufseinsteiger), die deutsch-polnische Schülerbegegnungen organisieren wollen Krzyżowa (Kreisau) Aus zwei mach drei: Trilaterale Schülerbegegnungen organisieren! Zielgruppe: Lehrerinnen und Lehrer aus Deutschland, Polen und der Ukraine Warszawa (Warschau) Einführungskurse zur neuen Fördersoftware für Zentralstellen Zielgruppe: Mitarbeiterinnen und Mitarbeiter der Zentralstellen Święta Katarzyna, Woiwodschaft Świętokrzyskie (Heiligkreuz) Erste Schritte Zielgruppe: Lehrerinnen und Lehrer (vor allem Berufseinsteiger), die deutsch-polnische Schülerbegegnungen organisieren wollen april Bad Muskau 5. Deutsch-Polnisches Partnerforum für den Schüleraustausch Zielgruppe: Lehrerinnen und Lehrer von Partnerschulen

10 10 Kalendarium projektów własnych Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży oraz projektów partnerskich z udziałem PNWM 2011 Kalendarium Maj Konstancin-Jeziorna k. Warszawy Giełda partnerstw dla polsko-niemieckich wymian młodzieżowych uczestnicy: potencjalni animatorzy wymian oraz aktywni wnioskodawcy poszukujący nowych partnerstw Neumünster Magdeburg ABC DPJW uczestnicy: podmioty polsko-niemieckich spotkań młodzieży z regionów o słabych statystykach w zakresie organizacji polsko- -niemieckiej wymiany młodzieży partnerzy: Fundacja Rosyjsko-Niemiecka Wymiana Młodzieży (Stiftung DRJA), Tandem Centrum Koordynacji Czesko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (Tandem Koordinierungszentrum Deutsch- -Tschechischer Jugendaustausch), ConAct Centrum Koordynacji Izraelsko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (ConAct Koordinierungszentrum für Deutsch-Israelischen Jugendaustausch) czerwiec Leitershofen Polsko-bawarskie seminarium dla nauczycieli uczestnicy: nauczyciele bawarscy prowadzący wymianę szkolną oraz szkoły partnerskie z Polski Dresden (Drezno) Udział w XXXIII Ewangelickich Dniach Kościoła uczestnicy: animatorzy oraz organizatorzy polsko-niemieckich spotkań młodzieży partnerzy: ConAct Centrum Koordynacji Izraelsko- -Niemieckiej Wymiany Młodzieży, Tandem Centrum Koordynacji Czesko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży, Fundacja Rosyjsko-Niemiecka Wymiana Młodzieży (Stiftung DRJA), Francusko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (DFJW) Stuttgart Udział w XIV Dniach Wspierania Dzieci i Młodzieży uczestnicy: animatorzy wymiany i organizatorzy polsko- -niemieckich spotkań młodzieży partnerzy: ConAct Centrum Koordynacji Izraelsko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży, Tandem Centrum Koordynacji Czesko- -Niemieckiej Wymiany Młodzieży, Fundacja Rosyjsko-Niemiecka Wymiana Młodzieży (Stiftung DRJA), Francusko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (DFJW), Biuro ds. Międzynarodowej Pracy z Młodzieżą Republiki Federalnej Niemiec (IJAB), Młodzież dla Europy Narodowa Agencja Programu EU Młodzież w działaniu (Jugend für Europa Nationalagentur für das EU-Programm Jugend in Aktion)

11 Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks Kalendarium mai Konstancin-Jeziorna k. Warszawy (Konstancin- Jeziorna bei Warschau) Partnerbörse für den deutsch-polnischen Jugendaustausch Zielgruppe: Potenzielle Organisatorinnen und Organisatoren deutsch-polnischer Jugendbegegnungen; Organisationen, die einen neuen Partner suchen Neumünster Magdeburg ABC DPJW Zielgruppe: Organisatorinnen und Organisatoren deutsch-polnischer Jugendbegegnungen aus Regionen, die unterdurchschnittlich im Jugendaustausch vertreten sind Partner: Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch (DRJA); Tandem Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch, ConAct Koordinierungszentrum Deutsch- Israelischer Jugendaustausch Juni Leitershofen Bayerisch-Polnisches Partnerforum für den schulischen Austausch Zielgruppe: Lehrerinnen und Lehrer aus Bayern und deren polnische Partnerschulen Dresden Teilnahme am 33. Evangelischen Kirchentag Zielgruppe: Multiplikatorinnen und Multiplikatoren sowie Organisatorinnen und Organisatoren deutsch-polnischer Jugendbegegnungen Partner: ConAct Koordinierungszentrum für Deutsch-Israelischen Austausch, Tandem Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch, Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch (DRJA), Deutsch-Französisches Jugendwerk (DFJW) Stuttgart Teilnahme am 14. Kinder- und Jugendhilfetag Zielgruppe: Multiplikatorinnen und Multiplikatoren sowie Organisatorinnen und Organisatoren deutschpolnischer Jugendbegegnungen Partner: ConAct Koordinierungszentrum für Deutsch-Israelischen Austausch, Tandem Koordinierungszentrum für deutsch-tschechischen Austausch, Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch (DRJA), Deutsch-Französisches Jugendwerk (DFJW), IJAB Fachstelle für Internationale Jugendarbeit, Jugend für Europa Nationalagentur für das Programm Jugend in Aktion

12 12 Kalendarium projektów własnych Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży oraz projektów partnerskich z udziałem PNWM 2011 Kalendarium Czerwiec Ebersbach Köln (Kolonia) Hildesheim Potsdam (Poczdam) Warszawa szkolenie w zakresie nowego oprogramowania dla jednostek centralnych uczestnicy: pracownicy jednostek centralnych Lipiec Lublin Wojna, Szkoła, Wymiana warsztaty metodyczne z zakresu międzykulturowej edukacji historyczno-obywatelskiej dla nauczycielianimatorów polsko- -niemieckich wymian młodzieżowych uczestnicy: nauczyciele Frankfurt (Oder) (Frankfurt nad Odrą) Kurs dla tłumaczy grupowych uczestnicy: animatorzy polsko-niemieckich programów spotkań z bardzo dobrą znajomością języka partnera partnerzy: Centrum Języków Obcych Uniwersytetu Europejskiego Viadrina Wrzesień Dresden (Drezno) ABC PNWM uczestnicy: podmioty polsko- -niemieckich spotkań młodzieży z regionów o słabych statystykach w zakresie organizacji polsko-niemieckiej wymiany młodzieży partnerzy: Fundacja Rosyjsko-Niemiecka Wymiana Młodzieży (Stiftung DRJA), Tandem Centrum Koordynacji Czesko- -Niemieckiej Wymiany Młodzieży, ConAct Centrum Koordynacji Izraelsko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży Vlotho Polsko-niemiecka giełda partnerów uczestnicy: nauczyciele oraz dyrektorzy szkół z Polski i Niemiec Erfurt Spotkanie informacyjne dla partnerstw szkolnych Turyngii uczestnicy: nauczyciele z Turyngii, Saksonii i Saksonii Anhalt partnerzy: Ministerstwo Edukacji, Nauki i Kultury Turyngii, Europejskie Centrum Kształcenia i Spotkań Młodzieży w Weimarze (Europäische Jugendbildungs- und Jugend- -begegnungsstätte Weimar)

13 Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks Kalendarium Juni Ebersbach Köln Hildesheim Potsdam Warszawa (Warschau) Einführungskurse zur neuen Fördersoftware für Zentralstellen Zielgruppe: Mitarbeiterinnen und Mitarbeiter von Zentralstellen juli Lublin Krieg, Schule, Austausch Methoden der interkulturellen historischpolitischen Bildung Workshop für im deutsch-polnischen Jugendaustausch tätige Lehrer/-innen Zielgruppe: Lehrerinnen und Lehrer Frankfurt (Oder) Gruppendolmetscherkurs Zielgruppe: Teamerinnen und Teamer deutsch-polnischer Begegnungsprogramme mit sehr guten Kenntnissen der Partnersprache Partner: Sprachenzentrum der Europa-Universität Viadrina september Dresden ABC DPJW Zielgruppe: Organisatorinnen und Organisatoren deutsch-polnischer Jugendbegegnungen aus Regionen, die unterdurchschnittlich im Jugendaustausch vertreten sind Partner: Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch (DRJA), Tandem Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch, ConAct Koordinierungszentrum Deutsch-Israelischer Jugendaustausch Vlotho Deutsch-Polnische Schulpartnerbörse Zielgruppe: Lehrkräfte sowie Schulleiterinnen und Schulleiter aus Deutschland und Polen Erfurt Infotag und Schulpartnertreffen Thüringen Zielgruppe: Lehrerinnen und Lehrer aus Thüringen, Sachsen, Sachsen-Anhalt Partner: Thüringer Ministerium für Bildung, Wissenschaft und Kultur, Europäische Jugendbildungs- und Begegnungsstätte Weimar

14 14 Kalendarium projektów własnych Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży oraz projektów partnerskich z udziałem PNWM 2011 Kalendarium Wrzesień Chełmno konferencja dla organizatorów młodzieżowej wymiany sportowej uczestnicy: organizatorzy wymiany sportowej z Polski i Niemiec Październik Monachium szkolenie w zakresie nowego oprogramowania dla jednostek centralnych uczestnicy: pracownicy jednostek centralnych opracowujących wnioski Warszawa Konferencja Jednostek Centralnych PNWM uczestnicy: pracownicy polskich i niemieckich jednostek centralnych Warszawa warsztaty przygotowawcze do projektu badawczego Poznać sąsiada! Wpływ polsko- -niemieckich wymian młodzieżowych na ich uczestników uczestnicy: badacze i praktycy polsko-niemieckiej współpracy młodzieży partnerzy: Instytut Spraw Publicznych, Prof. Alexander Thomas, Uniwersytet w Ratyzbonie (Regensburg) Listopad Weimar szkolenie w zakresie nowego oprogramowania dla jednostek centralnych uczestnicy: pracownicy jednostek centralnych Mala Skala (Czechy) Silne Trio Polsko-niemiecko-czeskie seminarium dla nauczycieli uczestnicy: nauczyciele z Polski, Czech i Niemiec zainteresowani projektami trójstronnymi partnerzy: Tandem Koordinierungszentrum deutsch-tschechischer Jugendaustausch

15 Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks Kalendarium september Chełmno (Kulm) Sportpartnertagung Zielgruppe: Organisatorinnen und Organisatoren des Sportaustausches in Deutschland und Polen oktober München Einführungskurse zur neuen Fördersoftware für Zentralstellen Zielgruppe: Mitarbeiterinnen und Mitarbeiter von Zentralstellen, die Anträge bearbeiten Warszawa (Warschau) DPJW-Zentralstellenkonferenz Zielgruppe: Mitarbeiterinnen und Mitarbeiter deutscher und polnischer Zentralstellen Warszawa (Warschau) Workshop zur Vorbereitung der Untersuchung Nachbarn kennenlernen! Wirkungen deutsch-polnischer Jugendbegegnungen Zielgruppe: Forscher und Praktiker der deutsch-polnischen Jugendzusammenarbeit Partner: Institut für öffentliche Angelegenheiten (Instytut Spraw Publicznych), Prof. Alexander Thomas, Universität Regensburg november Weimar Einführungskurse zur neuen Fördersoftware für Zentralstellen Zielgruppe: Mitarbeiterinnen und Mitarbeiter von Zentralstellen Mala Skala (Tschechien) Starkes Trio Deutsch- Polnisch-Tschechisches Lehrerseminar Zielgruppe: Lehrerinnen und Lehrer aus Deutschland, Polen und Tschechien, die Interesse an trilateralen Projekten haben Partner: Tandem Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch

16 16 Priorytety tematyczne PNWM. Projekty modelowe. musimy nauczyć się zbiorowym wysiłkiem budować dobre emocje polsko-niemieckie, także ze względu na to, że żyjemy w czasach, kiedy możemy z dumą i z wdzięcznością mówić o tym, że wbrew trudnej historii ostatniego wieku mamy dzisiaj do czynienia z dobrą wspólnotą losów polsko-niemieckich. Bronisław Komorowski 3.1 Priorytet tematyczny roku 2011: 20-lecie Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży 3. Priorytety tematyczne PNWM. Projekty modelowe. W dniu 17 czerwca, w dwudziestą rocznicę założenia Polsko- -Niemieckiej Współpracy Młodzieży, odbyła się uroczystość jubileuszowa, w której wzięli udział były Prezydent Republiki Federalnej Niemiec Christian Wulff oraz Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej Bronisław Komorowski. Uroczystość ta dała początek dalszym imprezom jubileuszowym, które towarzyszyły działalności PNWM przez cały rok Dobry Sąsiad Z okazji jubileuszu 20-lecia PNWM uhonorowała szczególnie zasłużone dla polsko-niemieckiej współpracy młodzieży osoby i partnerstwa wyróżnieniem Dobry Sąsiad. Celem było podkreślenie niezwykłego i często społecznego zaangażowania, będącego ważnym filarem porozumienia polsko-niemieckiego, bez którego współpraca młodzieży pomiędzy Polską a Niemcami byłaby nie do wyobrażenia. Ogromne zainteresowanie konkursem było dla PNWM miłym zaskoczeniem. Ogółem do wyróżnienia zaproponowano 701 osób i partnerstw. Po wstępnej selekcji pracownicy PNWM wyłonili 54 kandydatów. Ostatecznych dziesięciu laureatów, zarówno spośród wyjątkowych partnerstw, jak i szczególnie zaangażowanych osób, wybrało specjalnie ku temu powołane polsko-niemieckie jury, którego członkami byli, obok dyrektorów zarządzających PNWM, Gabriele Lesser (warszawska korespondentka taz), Maciej Wiśniewski (dziennikarz polskiej redakcji Funkhaus Europa ), Jörg Walther (Kościół Ewangelicki w Hesji i Nassau), Krzysztof Zalewski (Kancelaria Prezydenta RP). Kryteria wyboru były następujące: okres trwania projektu w ramach partnerstwa partycypacja młodzieży długotrwałe efekty pracy skala oddziaływania projektów na zewnątrz spektrum docelowej grupy młodzieży innowacyjny charakter projektów stopień zorientowania projektu na określone obszary pracy na rzecz młodzieży Osoby i partnerstwa wyróżnione z okazji 20-lecia istnienia Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży jako Dobrzy Sąsiedzi od dawna przyczyniali się i nadal przyczyniają w najróżniejszy sposób do tego, by polska i niemiecka młodzież zbliżała się do siebie, nawzajem się od siebie uczyła oraz żyła w dobrym sąsiedztwie. Laureaci nagrody reprezentują wiele zaangażowanych szkół, stowarzyszeń, związków, instytucji i inicjatyw, bez których skuteczna praca PNWM w minionych 20 latach byłaby niemożliwa.

17 Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW. Modellprojekte 17 Die Gründung des Deutsch-Polnischen Jugendwerks ist ein Glücksfall. Erst das gemeinsame Erleben bei Jugendbegegnungen, Freundschaften, die geschlossen werden und das Wissen, das man dabei aufnimmt, festigten die neue Basis für deutsch-polnische Zusammenarbeit. Christian Wulff 3.1 Themenschwerpunkt 2011: 20 Jahre Deutsch-Polnisches Jugendwerk Am 17. Juni 2011 jährte sich zum 20. Mal der Gründungstag des Deutsch-Polnischen Jugendwerks. Dieser wurde mit einem Festakt im Beisein des damaligen Bundespräsidenten Christian Wulff und des polnischen Staatspräsidenten Bronisław Komorowski begangen. Weitere Veranstaltungen und Projekte rund um den 20. DPJW-Geburtstag zogen sich durch das ganze Jahr Guter Nachbar Besonders verdiente Einzelpersonen und Partnerschaften des deutsch-polnischen Austauschs hat das Jugendwerk anlässlich des Jubiläumsjahres als Gute Nachbarn ausgezeichnet. Ziel war es, das außergewöhnliche und oftmals ehrenamtliche Engagement herauszustellen, das eine wichtige Säule der deutsch-polnischen Verständigung ist und ohne das die Jugendzusammenarbeit zwischen Deutschland und Polen undenkbar wäre. Die große Resonanz auf die Ausschreibung war für das Jugendwerk eine positive Überraschung: Zum Bewerbungsschluss Ende Januar lagen insgesamt 701 Vorschläge für die Auszeichnung vor. Aus einer Vorauswahl von 54 Bewerbungen entschied sich eine deutsch-polnisch besetzte Jury letztlich für zehn herausragende Partnerschaften und ebensoviele engagierte Einzelpersonen. In der Jury waren neben den beiden Geschäftsführern des DPJW: Gabriele Lesser (Warschau-Korrespondentin taz), Maciej Wiśniewski (Journalist polnische Redaktion Funkhaus Europa ), Jörg Walther (Evangelische Kirche in Hessen und Nassau), Krzysztof Zalewski (Kanzlei des Präsidenten der Republik Polen) Die Auswahl erfolgte nach folgenden Kriterien: Dauer der Projektpartnerschaft Partizipation der Jugendlichen nachhaltige Effekte der Arbeit Öffentlichkeitswirksamkeit der Projekte Bandbreite der jugendlichen Zielgruppen innovativer Charakter der Projekte exemplarische Projekte für bestimmte Bereiche der Jugendarbeit 3. Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW. Modellprojekte Die Personen und Partnerschaften, die zum 20-jährigen Bestehen des Deutsch-Polnischen Jugendwerks als Gute Nachbarn ausgezeichnet wurden, trugen und tragen seit langem auf unterschiedliche Weise dazu bei, dass deutsche und polnische Jugendliche einander näher kommen, von- und miteinander lernen und gute Nachbarschaft leben. Sie stehen auch stellvertretend für die vielen Engagierten in Schulen, Vereinen, Verbänden Institutionen und Initiativen, ohne die die erfolgreiche Arbeit des Deutsch-Polnischen Jugendwerks in den vergangenen 20 Jahren nicht möglich gewesen wäre.

18 18 Priorytety tematyczne PNWM. Projekty modelowe. Uroczystość jubileuszowa 17 czerwca w Berlinie Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej Bronisław Komorowski oraz były Prezydent Republiki Federalnej Niemiec Christian Wulff wręczyli w dniu 17 czerwca w Berlinie podczas uroczystości jubileuszu dwudziestolecia PNWM wyróżnienia Dobry Sąsiad / Guter Nachbar. W uroczystości udział wzięło ponad 350 gości, wśród których znaleźli się przedstawiciele instytucji partnerskich PNWM, osoby i instytucje zaangażowane w polsko-niemiecką wymianę młodzieży, politycy i przedstawiciele administracji obu krajów, oraz instytucje wspierające PNWM. Obaj prezydenci wygłosili przemówienia na temat warunków pracy i sukcesów PNWM, dyskutowali ponadto z przedstawicielami organizacji studenckich GFPS Polska i GFPS e.v., również będącymi laureatami wyróżnienia Dobry Sąsiad. Uroczystość jubileuszowa 17 października w Warszawie Druga uroczystość jubileuszowa z okazji dwudziestolecia PNWM odbyła się 17 października w Warszawie. Przed publiką liczącą 200 gości reprezentujących zarówno instytucje partnerskie PNWM jak i współpracę polsko-niemiecką oraz polityków i administrację wystąpił Tadeusz Mazowiecki, były premier RP oraz jeden z pomysłodawców Organizacji, który w następujących słowach podsumował jej działalność: To bardzo udana inwestycja w rozwój polsko-niemieckiego sąsiedztwa. Tego wieczoru dyrektorzy zarządzający PNWM uhonorowali byłego premiera wyróżnieniem Dobry Sąsiad Honoris Causa. Również premier Donald Tusk złożył PNWM życzenia z okazji okrągłej rocznicy. W swoim liście gratulacyjnym w odniesieniu do dorobku Organizacji podkreślił, że: (...) dzisiaj, gdy nasze oba kraje są członkami Unii Europejskiej, możemy mówić o wspólnym dynamicznym wkładzie w budowę europejskiej tożsamości. Do ważnych momentów wieczoru zaliczyć należy również wystąpienia wiceministra edukacji Mirosława Sielatyckiego oraz sekretarza stanu w Federalnym Ministerstwie ds. Rodziny, Seniorów, Kobiet i Młodzieży Josefa Heckena. Perspektywom polsko-niemieckiej wymiany młodzieży oddali się uczestnicy drugiej części dyskusji: wiceminister spraw zagranicznych Krzysztof Stanowski, prof. Andreas Thimmel z Wyższej Szkoły Zawodowej w Kolonii, Agnieszka Łada z Instytutu Spraw Publicznych oraz publicysta Edwin Bendyk. dzień.de der-tag.pl Rozpoczęcie roku jubileuszowego PNWM akcją dzień.de I der- -tag.pl odbiło się szerokim echem wśród opinii publicznej. Celem projektu, który był realizowany w dniach od 20 maja do 21 czerwca 2011, było przybliżenie kraju sąsiada poprzez Dzień Polski w Niemczech i Dzień Niemiecki w Polsce. W przeciągu miesiąca, w ramach projektu dzień.de I tag.de, zrealizowanych zostało 240 projektów, wśród których zdecydowaną większość stanowiły projekty szkolne odbywające się w Polsce. W projekt zaangażowało się również Federalne Ministerstwo ds. Rodziny, Seniorów, Kobiet i Młodzieży (BMFSFJ), które 16 czerwca 2011 r. zorganizowało w Berlinie dzień informacyjny na temat wolontariatu za granicą. W dyskusji z młodzieżą wziął udział sekretarz stanu Josef Hecken. W akcję dzień.de der-tag.

19 Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW. Modellprojekte 19 Festveranstaltung 17. Juni in Berlin Der damalige Bundespräsident Christian Wulff und der polnische Staatspräsident Bronisław Komorowski überreichten die Auszeichnungen zum Guten Nachbarn während des Jubiläums-Festakts am 17. Juni in Berlin. 350 Gäste aus Partnereinrichtungen des Jugendwerks sowie Praktiker des deutsch-polnischen Jugendaustauschs, Vertreter aus Politik und Verwaltung beider Länder und Förderer des DPJW waren der Einladung gefolgt. Die beiden Präsidenten hatten zunächst Reden über die Erfolge und Erfordernisse der Arbeit des DPJW gehalten. Anschließend diskutierten sie mit Vertreterinnen und Vertretern der studentischen Vereine GFPS Polska und GFPS e.v., die ebenfalls zu den Guten Nachbarn gehören, über deutsch-polnische Austauscharbeit. Festveranstaltung 17. Oktober in Warschau Eine zweite Festveranstaltung zum 20. Jahrestag beging das DPJW am 17. Oktober in Warschau. Vor rund 200 Gästen aus DPJW-Partnereinrichtungen, aus der deutsch-polnischen Zusammenarbeit, Politik und Verwaltung bezeichnete Tadeusz Mazowiecki, früherer Premierminister der Republik Polen und einer der Ideengeber des Jugendwerks, die Arbeit des DPJW, 20 Jahre nach seiner Gründung, als sehr erfolgreiche Investition in die Entwicklung der deutsch-polnischen Nachbarschaft. In Anlehnung an die Auszeichnung Guter Nachbar überreichten ihm die DPJW-Geschäftsführer die Auszeichnung Guter Nachbar honoris causa. Auch Premierminister Donald Tusk gratulierte dem DPJW anlässlich seines runden Geburtstags. In seinem Glückwunschschreiben hob er in Bezug auf die Leistungen der Organisation hervor: (...) heute, da unsere beiden Länder Mitglied der Europäischen Union sind, können wir von einem gemeinsamen dynamischen Beitrag zum Aufbau einer europäischen Identität sprechen. Zu den wichtigen Momenten des Abends zählten auch die Redebeiträge von Josef Hecken, Staatssekretär im Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend, und Mirosław Sielatycki, Staatssekretär im Ministerium für Nationale Bildung. Den Zukunftsperspektiven des deutsch-polnischen Jugendaustauschs widmete sich eine Experten-Diskussionsrunde um Krzysztof Stanowski, Staatssekretär im Polnischen Außenministerium, Prof. Andreas Thimmel von der Fachhochschule Köln, Agnieszka Łada vom Institut für Öffentliche Angelegenheiten (Instytut Spraw Publicznych) sowie den Publizisten Edwin Bendyk. dzień.de der-tag.pl Mit großer Resonanz startete das Jugendwerk im Jubiläumsjahr erstmals die Aktion dzień.de der-tag.pl. Ziel des Projekts war es, der Öffentlichkeit im Zeitraum vom 20. Mai bis 21. Juni 2011 mit polnischen Tagen in Deutschland und deutschen Tagen in Polen das Nachbarland näher zu bringen. Innerhalb dieses Zeitraums fanden im Rahmen des Projekts dzień.de dertag.pl rund 240 Veranstaltungen statt. Die eindeutige Mehrzahl davon waren schulische Projekte, die in Polen stattfanden.

20 20 Priorytety tematyczne PNWM. Projekty modelowe. pl włączyły się ponadto placówki polskiego MSZ w Niemczech: Instytuty Polskie w Lipsku, Düsseldorfie i Berlinie, Polnisches Kulturzentrum przy Konsulacie Generalnym RP w Monachium oraz Polska Organizacja Turystyczna w Berlinie. Placówki przeprowadziły akcję dla szkół niemieckich (lub w szkołach niemieckich), które miały na celu przybliżyć niemieckim uczniom kulturę, historię i język Polski. 3.2 Kwalifikacja w polsko-niemieckiej wymianie młodzieży Ze stażem PNWM lepsze szanse na rynku pracy: Staże dla animatorów polsko-niemieckiej wymiany młodzieży W 2005 roku PNWM opracowała koncepcję projektu Staże dla animatorów polsko-niemieckiej wymiany młodzieży, w celu uzupełnienia własnej oferty szkoleń dla przyszłych etatowych pracowników placówek kształcenia młodzieży, zorientowanych na wymianę polsko-niemiecką. Często animatorzy i organizatorzy posiadają solidną wiedzę na temat pracy z młodzieżą, natomiast nie posiadają w wystarczającej mierze kompetencji w zakresie projektów międzykulturowych i międzynarodowych. Staże dla animatorów polsko-niemieckiej wymiany młodzieży były skierowane do młodych pracowników, absolwentów szkół wyższych i absolwentów wszystkich kierunków, którzy mogli wykazać się pierwszymi doświadczeniami w pracy w placówkach kształcenia młodzieży i/lub placówkach młodzieżowych. Projekt Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży kierowała młodych pracowników i absolwentów na trwające 13 tygodni staże w polskich i niemieckich międzynarodowych domach spotkań młodzieży. Stażyści podczas praktyk w kraju sąsiedzkim otrzymywali szansę na podniesienie swoich kwalifikacji z zakresu planowania, organizacji i realizacji międzynarodowych spotkań młodzieży. W ramach praktyki odbywanej pod kierownictwem specjalisty mieli w miarę możliwości samodzielnie zaplanować projekt, a następnie zrealizować go wspólnie z organizacjami partnerskimi. Uczyli się przy tym nowych metod pracy, odpowiednich dla grup międzynarodowych, starając się jednocześnie stosować je w praktyce. Ponadto posiadali możliwość polepszenia znajomości języków obcych. Ogółem PNWM wysłała 38 polskich stypendystów do niemieckich domów spotkań młodzieży i 39 niemieckich do Polski. Placówki przyjmujące stażystów to instytucje, z którymi PNWM od wielu lat ściśle współpracuje.

21 Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW. Modellprojekte 21 Am Projekt dzień.de der-tag.pl beteiligten sich auch das Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend mit einem Informationstag zum Freiwilligendienst, an dem Staatssekretär Josef Hecken mit Jugendlichen diskutierte. Außerdem beteiligten sich die Polnischen Institute in Leipzig, Düsseldorf und Berlin, das dem Polnischen Generalkonsulat in München angegliederte Polnische Kulturzentrum und die Polnische Tourismusorganisation in Berlin mit eigenen Aktionen. Die von ihnen organisierten Veranstaltungen für deutsche Schulen (bzw. in deutschen Schulen) hatten zum Ziel, deutschen Schülerinnen und Schülern polnische Kultur, Geschichte und Sprache näherzubringen. 3.2 Qualifizierung im deutsch-polnischen Jugendaustausch Mit DPJW-Praktikum bessere Chancen auf dem Arbeitsmarkt: Praktika für Multiplikatorinnen und Multiplikatoren des deutsch-polnischen Jugendaustausches Das DPJW hat 2005 Praktika für Multiplikatorinnen und Multiplikatoren des deutsch-polnischen Jugendaustausches entwickelt, um seine Weiterbildungsangebote gezielt für angehende hauptamtliche Arbeitskräfte in deutsch-polnisch orientierten Jugendbildungsstätten zu ergänzen. Oftmals haben Teamerinnen und Teamer, Organisatorinnen und Organisatoren fundierte Kenntnisse in der nationalen Jugendarbeit. Kompetenzen für interkulturelle und internationale Projekte sind jedoch nicht in ausreichendem Maße vorhanden. Die Praktika für Multiplikatorinnen und Multiplikatoren des deutsch-polnischen Jugendaustauschs richteten sich an Berufseinsteiger, Hochschulabsolventinnen und -absolventen aller Fächer, die bereits erste Erfahrungen der Arbeit in Jugendbildungsstätten und/ oder Jugendeinrichtungen vorweisen konnten. Das Projekt: Das Deutsch-Polnische Jugendwerk entsandte die Berufseinsteiger zu 13-wöchigen Praktika in polnische und deutsche Jugendbegegnungsstätten. Die Praktikantinnen und Praktikanten bekamen die Chance, ihre Qualifikationen im Bereich der Planung, Organisation und Durchführung internationaler Jugendbegegnungen während ihres Einsatzes im Nachbarland zu verbessern. Sie sollten nach Möglichkeit im Rahmen ihres Praktikums unter fachkundiger Anleitung selbst ein Projekt planen und dieses dann gemeinsam mit den Partnerorganisationen umsetzen. Dabei lernten sie neue, für internationale Gruppen geeignete Arbeitsmethoden kennen und konnten sie in der Praxis anwenden. Außerdem konnten sie ihre Sprachkenntnisse verbessern. Insgesamt schickte das DPJW 38 polnische Stipendiatinnen und Stipendiaten in deutsche Jugendbegegnungshäuser und 39 deutsche nach Polen. Die aufnehmenden Einrichtungen waren langjährige Partnereinrichtungen des DPJW.

22 22 Priorytety tematyczne PNWM. Projekty modelowe. Stowarzyszenie Wspólnota Kulturowa Borussia Fundacja na rzecz Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu Fundacja Krzyżowa dla Porozumienia Europejskiego Europejski Dom Spotkań Fundacja Nowy Staw Stowarzyszenie Inicjatyw Niemożliwych Motyka Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży Mikuszewo Fundacja im. ks. Siemaszki Dom Spotkań im. Angelusa Silesiusa Dom Pojednania i Spotkań im. św. Maksymiliana Kolbego w Gdańsku Dom Trzech Kultur Parada Fundacja Rodowo Międzynarodowe Centrum Spotkań Młodzieży Fundacja Szczęśliwe Dzieciństwo Dom Spotkań Młodzieży Burg Ludwigstein Ośrodek Edukacji Pozaszkolnej im. Kurta Löwensteina Spohns Haus Szkolny Ośrodek Ekologiczny w Gersheim Stowarzyszenie Turmvilla Stowarzyszenie HochDrei Edukacja i Spotkanie w Brandenburgii Centrum Kształcenia Młodzieży Blossin Stowarzyszenie Kreisau-Initiative Akademia Ewangelicka w Berlinie Centrum Edukacji i Spotkań Zamek Trebnitz Europejskie Centrum Edukacji i Spotkań Młodzieży w Weimarze Związek Harcerzy Niemieckich Centrum Spotkań Im Dreieck Akademia Ewangelicka Arnoldshain Przed wyjazdem na zagraniczny pobyt PNWM oferowała stypendystom dwudniowe seminaria wprowadzające. Na warsztatach praktycznych stypendyści mieli okazję zapoznać się z nowymi metodami, które mogli zastosować następnie na spotkaniach młodzieży, wypróbowywali także animację językową. Ponadto częścią programu seminarium wprowadzającego były elementy dotyczące procesów grupowych oraz dynamiki grupy, a także zajęcia praktyczne, odnoszące się do składania wniosków o dofinansowanie oraz zajęcia z krajoznawstwa. Ważnym elementem było również poznanie struktury PNWM i tworzenie sieci kontaktów wśród stypendystów oraz instytucji. Efekty Spośród 77 stażystów z projektu Leonardo 58 dokonało ewaluacji stażu. Analiza wyników pokazuje, że cele, które postawiła sobie PNWM, zostały osiągnięte. Duża część stypendystów miała podczas staży określony zakres obowiązków. Na pytanie Czy podczas stażu miał/a Pan/ Pani określony zakres obowiązków? 47 alumnów odpowiedziało twierdząco, tylko trójka przecząco. Pozostali nie udzielili odpowiedzi na to pytanie. Respondenci podczas staży otrzymywali przeważnie własne miejsce pracy (44 z 49) i indywidualny dostęp do internetu (46 z 49). Do zadań stażystów należało: pomoc przy przygotowywaniu projektów, tłumaczenia, rekrutacja uczestników, planowanie programu, asystowanie podczas jego realizacji, opieka nad grupą itd. Nie we wszystkich przypadkach udało się zrealizować założenia, by z pomocą specjalisty zaplanować własny projekt. Spośród 50 respondentów tylko 20 podało, że podczas stażu zrealizowali indywidualny, autorski projekt. Powodem był m.in. fakt, że okres trzech miesięcy okazał się zbyt krótki, by w całości zaplanować i zrealizować projekt. ( Za mało czasu na przeprowadzenie własnego projektu, ale opiekowałem się bieżącym projektem i przy okazji wiele się nauczyłem ). Zamiast planowania autorskiego projektu stypendyści często przejmowali w danej placówce odpowiedzialność za wcześniej zaplanowane, właśnie realizowane lub nadchodzące projekty. Kilkoro stażystów sfinalizowało zaplanowane podczas stażu projekty własne realizowane z placówką partnerską już po zakończeniu pobytu zagranicznego. Do umiejętności zdobytych podczas stażu, alumnowie programu Leonardo zaliczali nowe metody z zakresu pedagogiki przeżyć, animację językową, komunikację międzykulturową, nową wiedzę na temat procesów grupowych, umiejętność składania wniosków, naukę controllingu i rozliczania projektów, a także możliwość doskonalenia znajomości języka oraz tłumaczenia. 40 respondentów podało, że podczas pracy często rozmawiali w danym języku obcym. Przy czym stażyści polscy częściej komunikowali się w języku obcym niż ich niemieccy koledzy. Respondenci często podkreślali, że staże zagraniczne miały wpływ na rozwój ich osobowości. Wzrosło poczucie własnej wartości, tak samo jak pewność siebie przy występowaniu przed grupą. Niektórzy mówili, że stali się bardziej otwarci na nowe możliwości.

23 Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW. Modellprojekte 23 Kulturgemeinschaft Borussia Stiftung für die Internationale Jugendbegegnungsstätte in Oświęcim Stiftung Kreisau für Europäische Verständigung Europäisches Begegnungshaus Stiftung Nowy Staw Verein für unmögliche Maßnahmen Motyka Internationale Jugendbegegnungsstätte Mikuszewo Pater-Siemaszko-Stiftung Angelus Silesius Haus Maximilian-Kolbe-Haus Danzig Haus der drei Kulturen Parada Stiftung Rodowo Internationales Jugendbegegnungszentrum Stiftung Glückliche Kindheit Jugendbildungsstätte Burg Ludwigstein ggmbh Jugendbildungstätte Kurt Löwenstein e.v. Spohns Haus Verein für europäische Umweltbildung und Umwelterziehung (VEUBE) e.v. Turmvilla e.v. Soziokulturelles Zentrum Turmvilla HochDrei e.v. Bilden und Begegnen in Brandenburg Jugendbildungszentrum Blossin e.v. Kreisau-Initative Berlin e.v. Evangelische Akademie Berlin Schloss Trebnitz Bildungs- und Begegnungszentrum e. V. Europäische Jugendbildungs- und Jugendbegegnungsstätte Weimar Bund Deutscher Pfadfinder/-innen Begegnungszentrum im Dreieck Evangelische Akademie Arnoldshain Ehe die Stipendiatinnen und Stipendiaten zu ihren Auslandsaufenthalten aufbrachen, bot ihnen das Jugendwerk ein zweitägiges Vorbereitungsseminar an. In Praxis-Workshops bekamen die Stipendiatinnen und Stipendiaten Anregungen für Methoden, die sie bei Jugendbegegnungen einsetzen konnten, probierten sich in Sprachanimation aus. Außerdem waren Einheiten zu Gruppenprozessen und Gruppendynamik Bestandteil des Vorbereitungsseminars, ebenso Fördermittelbeantragung und Landeskunde. Ein wichtiges Element war auch das Kennenlernen des DPJW und die Netzwerkbildung unter den Stipendiatinnen und Stipendiaten sowie den Einrichtungen. Effekte: Von insgesamt 77 Leonardo-Alumni nahmen 58 an der Evaluation des Projektes teil. Die Auswertung zeigt, dass die vom DPJW gesetzten Ziele durchaus erreicht wurden. Ein Großteil der Stipendiatinnen und Stipendiaten hatte während ihrer Praktika einen festen Aufgabenbereich. 47 Alumni beantworteten diese Frage mit Ja, nur drei mit Nein. Der Rest hatte diese Frage nicht beantwortet. Die Befragten hatten während ihrer Praktika zumeist einen eigenen Arbeitsplatz (44 von 49) und einen eigenen Internetzugang (46 von 49). Zu den Aufgaben der Praktikantinnen und Praktikanten gehörten: Unterstützung bei der Projektvorbereitung, Übersetzungen, Teilnehmerakquise, Programmplanung, Assistenz während der Durchführung, Gruppenbetreuung etc. Die Anforderung, unter fachkundiger Anleitung ein eigenes Projekt zu planen, ließ sich nicht für alle realisieren. Von 50 Antworten gaben nur 20 an, dass sie ihr eigenes Projekt während des Praktikums umgesetzt haben. Das lag vor allem daran, dass sich der Zeitraum von drei Monaten für eine komplette Projektplanung inklusive Durchführung als zu kurz erwies. ( Es war zu wenig Zeit, um ein eigenes Projekt umzusetzen, aber ich habe bei den laufenden Projekten mitgearbeitet und dort auch viel gelernt. ) Anstelle der eigenen Projektplanung übernahmen die Stipendiatinnen und Stipendiaten oftmals die Verantwortung für bereits geplante, laufende bzw. bevorstehende Projekte ihrer Aufnahmeeinrichtung. Einige Praktikantinnen und Praktikanten realisierten ihre eigenen, während des Praktikums geplanten Projekte im Anschluss an den Auslandsaufenthalt mit der Partnereinrichtung. Zu den Fertigkeiten, die sie durch ihr Praktikum erwarben, zählten die Leonardo-Alumni: neue Methoden aus Erlebnispädagogik, Sprachanimation, interkultureller Kommunikation, neues Wissen über Gruppenprozesse, Antragsstellung, Controlling und Abrechnung von Projekten, Verbesserung der Sprachkenntnisse und der Sprachmittlung.

24 24 Priorytety tematyczne PNWM. Projekty modelowe. Z pewnością poprawiły się moje kwalifikacje, poznałem pracę w fundacji i nowe możliwości. tak: 20 ankietowanych tak: 38 ankietowanych nie: 30 ankietowanych nie: 6 ankietowanych Wykres 1: Czy w czasie praktyki przeprowadzał/a Pan/Pani swój własny projekt? Wyniki odpowiedzi na pytanie o sytuację zawodową wypadły jednoznacznie. Z 56 ankietowanych 38 podawało, że staż miał wpływ na ich sytuację zawodową. Tylko sześć osób odpowiedziało przecząco, dwanaście odpowiedziało trudno powiedzieć (wykres 3). Niektórzy uczestnicy po zakończeniu stażu uzyskali stałe zatrudnienie w placówce partnerskiej lub też innej organizacji polsko-niemieckiej. PNWM wie od przynajmniej ośmiu alumnów, że otrzymali stały etat m.in. w wyniku odbytego stażu. Od ok. 15 alumnów PNWM uzyskała także informację, że nadal pracują lub pracowali jako pracownicy nieetatowi dla placówki partnerskiej. Sama PNWM współpracowała w minionych latach w różny sposób z alumnami programu Leonardo. Angażowała ich i wciąż angażuje do pracy przy forach i szkoleniach lub jako pracowników projektowych. W ankiecie 32 z 55 respondentów podało, że nadal pracują w organizacjach lub podmiotach związanych z pracy z młodzieżą. trudno powiedzieć: 12 ankietowanych Wykres 2: Czy odbycie stażu wpłynęło na Pana/Pani sytuację zawodową? Również idea tworzenia sieci kontaktów okazała się sukcesem. Spośród 55 respondentów 44 podało, że po zakończeniu stażu utrzymuje kontakt z PNWM. Aż 48 (z 56) ankietowanych byłych stażystów twierdzi, że nadal utrzymuje kontakt ze swymi placówkami partnerskimi. 53 z 57 respondentów podało, że dalej chętnie otrzymywaliby informacje o PNWM.

25 Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW. Modellprojekte 25 Mit Sicherheit hat sich meine Qualifikation verbessert, ich habe Arbeit in einer Stiftung gefunden und neue Möglichkeiten entdeckt. 40 Befragte gaben an, dass sie während ihrer Arbeitszeit oft in der jeweiligen Fremdsprache gesprochen hatten. Wobei die polnischen Praktikantinnen und Praktikanten öfter in der Fremdsprache kommunizierten als ihre deutschen Kollegen. Häufig betonten die Befragten, dass die Auslandspraktika auch Einfluss auf ihre Persönlichkeitsentwicklung hatten. Ihr Selbstwertgefühl sei gestiegen, ebenso das Selbstbewusstsein beim Sprechen vor Gruppen. Einige berichteten, sie seien offener geworden gegenüber neuen Möglichkeiten. Mindestens acht Alumni bekamen u.a. durch die Praktika einen festen Job. Ca. 15 Alumni sind oder waren freiberuflich weiter für ihre Partnereinrichtung tätig. Das Jugendwerk selbst hat in den vergangenen Jahren vielfältig mit Leonardo-Alumni zusammengearbeitet. Sie werden für Foren und Fortbildungen engagiert oder als Projektmitarbeiterinnen und -mitarbeiter. In der Befragung gaben 32 von 55 an, dass sie immer noch in der Jugendarbeit tätig sind. ja: 20 Befragte nein: 30 Befragte Abb. 1 Führten Sie während des Praktikums Ihr eigenes Projekt durch? Die Ergebnisse auf die Frage nach der beruflichen Situation fielen eindeutig aus. Von 56 Antworten gaben 38 an, dass das Praktikum Einfluss auf ihre berufliche Situation gehabt hat, nur sechs Personen verneinten dies, zwölf antworteten schwer zu sagen (Abb. 3). Für einige der Teilnehmenden ergab sich sogar im Anschluss an ihre Praktika eine Festanstellung bei der Partnereinrichtung oder einer anderen deutsch-polnischen Organisation. nein: 6 Befragte schwer zu sagen: 12 Befragte ja: 38 Befragte Abb. 2 Hatte das Praktikum Einfluss auf Ihre berufliche Situation? Auch der Gedanke der Netzwerkbildung stellt sich durchaus erfolgreich dar. Von 55 Antworten gaben 44 an, nach Beendigung des Praktikums noch Kontakt zum DPJW zu haben. Und sogar 48 (von 56) Antworten besagten, dass sie zu ihren Partnereinrichtungen weiterhin Kontakt halten. 53 von 57 Befragten gaben an, dass sie weiterhin gern Informationen über das DPJW bekommen möchten.